Het geregistreerde kassasysteem

Transcriptie

1 UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR Het geregistreerde kassasysteem Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master of Science in de Handelswetenschappen Aaron Vanbelle onder leiding van Prof. Antoine Doolaege

2

3 Vertrouwelijkheidsclausule Ondergetekende verklaart dat de inhoud van deze masterproef mag geraadpleegd en/of gereproduceerd worden, mits bronvermelding. Aaron Vanbelle

4

5 Woord vooraf Met het einde in zicht, sta ik als laatstejaarsstudent Handelswetenschappen te popelen om de reeds verworven kennis aan de praktijk te toetsen. Aan de hand van deze masterproef, aangaande het geregistreerde kassasysteem, poog ik de afstand tot het effectief behalen van mijn diploma te verkleinen. De opleiding met optie accountancy en fiscaliteit gaf mij de nodige basis tot het aanvatten van de masterproef. Niettemin vormde het een enorme uitdaging waarbij ik de mensen in mijn omgeving veel dankbaarheid verschuldigd ben. Allereerst wens ik mijn ouders te bedanken voor hun onvoorwaardelijke steun en aanmoedigingen die ze mij gaven gedurende de ganse opleiding. Zonder hen was dit alles niet mogelijk geweest. Daarnaast gaat mijn dankwoord uitdrukkelijk uit naar mijn promotor, professor Antoine Doolaege, voor het aanreiken van belangrijke informatie en het geven van de nodige ondersteuning. Alsook wil ik professor Stefan Ruysschaert bedanken voor zijn lessen die mijn interesse in het onderwerp deed toenemen. Mijn dankwoord gaat verder ook uit naar mijn stagebedrijf, Titeca Accountancy NV, voor het verstrekken van waardevolle documenten en nuttige tips. Evenals verdient een goede vriend, Luïs Vlaminck, mijn eeuwige dankbaarheid voor het grondig nalezen van mijn masterproef. Als laatste zou ik eveneens mijn vriendin willen bedanken voor het nauwgezet en steeds even geïnteresseerd volgen van de evoluties omtrent dit eindwerk. Ik wens u een inspirerende en boeiende lezing. Aaron Vanbelle I

6 II

7 Inhoudsopgave WOORD VOORAF... I INHOUDSOPGAVE... III LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN... VI 1 Inleiding Oorsprong van de maatregel Historiek van het GKS Controlemiddelen Het geregistreerd kassasysteem Werking van het systeem Definitie van het GKS Voor wie is het GKS verplicht? 10%-regel Casus Casus Referentieperiode Bestaande ondernemingen Nieuwe onderneming Overnemer Extra Bewijs %-grens overschreden %-grens niet overschreden Tijdstip uitreiking GKS-ticket Cateringdiensten Multy purpose voucher Stopzetting gebruik GKS en de tolerantie bij het wijzigen van de activiteiten Vrijwillig gebruik Meerdere zaken uitbaten Ongrondwettelijkheid 10%-regel Levering van goederen en diensten Btw-tarief Invloed 10%-regel Het arrest Faaborg-Gelting Linien III

8 5.2.2 Arrest Bog en Lohmeyer Arrest CinemaxX Arrest Fleisherei Nier Implementatie van strikte regelgeving HVJ in België Aanschaffen GKS en de technische vereisten Het aanschaffen van een GKS Het financieren van een GKS Investeringsaftrek Win-winlening Technische eisen Praktijkgevallen Lichte maaltijden Automaat Hotel Cluster 1: hotelactiviteiten Cluster 2: alles behalve hotelactiviteiten Catering Tolerantie voor uitbesteding cateringdienst Frituur Vrijstelling art. 44 van het btw-wetboek Vrijstelling voor zeer occasionele uitbaters Forfaitaire regeling Bedrijfsmesse Sancties Kritische analyse betreffende het GKS en de horecasector in zijn geheel Horecaplan Kritiek op recente lastenverlagingen en bijkomende maatregelen Structurele problemen in de horecasector Voordelen GKS Het GKS omzeilen slot BIBLIOGRAFIE... I BIJLAGE... V IV

9 V

10 Lijst van gebruikte afkortingen Art. BS BTW EG EU EUR FAQ FOD GKS HVJ KB KBO KMO KUL m.i. MPV Nr. o.a. OESO VAT WBTW WIB Artikel Belgisch Staatsblad Belasting over de Toegevoegde Waarde Europese Gemeenschap Europese Unie Euro Frequently Asked Questions Federale Overheidsdienst Financiën Geregistreerd kassasysteem Europees Hof van Justitie Koninklijk Besluit Kruispuntenbank voor Ondernemingen Kleine of Middelgrote Onderneming Katholieke Universiteit Leuven mijns inziens Multy Purpose Voucher Nummer onder andere Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling Value-Added Tax Wetboek BTW Wetboek Inkomstenbelastingen VI

11 1 INLEIDING Het geregistreerd kassasysteem heeft reeds heel wat inkt doen vloeien. Met argusogen en vol argwaan kijken menig horecaondernemers toe hoe de kassa effectief geïmplementeerd wordt en welke voorwaarden daar tegenover staan. Al vanaf 2009 kwam ter ore dat het GKS zijn intrede ging maken ter compensatie van de btw-verlaging van 21% naar 12% voor restaurant en cateringdiensten. Het doel van het systeem is zowel de sociale als fiscale fraude waaraan de horecasector hoogst gevoelig is, tegen te gaan. Telkens opnieuw werd de invoering van het GKS uitgesteld tot jolijt van heel wat uitbaters. Reeds zes jaar later wordt het GKS definitief geïntroduceerd met verplichting vanaf 1 januari Daarnaast beschouwt staatssecretaris voor Bestrijding van de Sociale Fraude, Privacy en Noordzee Bart Tommelein (Open VLD) het GKS in de horecasector als pilootproject om het systeem nadien in andere sectoren te implementeren zoals de transport en bouwsector. 1 Echter ligt de scope van deze masterproef op het implementeren van een GKS in de horecasector met abstractie van andere sectoren. Algemeen wordt de thematiek behandeld op micro-economisch niveau om vervolgens het onderwerp te belichten vanuit een macro-economisch standpunt. Vooreerst komt de oorsprong van de maatregel aanbod waarbij wordt verwezen naar een aantal uitdagingen waarop de sector moet anticiperen. Eveneens volgt een chronologische weergave van de circulaires, beslissingen, Koninklijke Besluiten, aanschrijvingen en wetten aangaande de controlemiddelen alsook het GKS op zich. Het vierde hoofdstuk wordt aangevat met een definitie van het GKS om daarna de werking van het systeem uitvoerig te beschrijven. Voorts is het onderscheid tussen een levering van een goed of een dienst van belang bij het bepalen van het btw-tarief en de 10%- regel. Aan de hand van een aantal Duitse arresten en een allesomvattende uitspraak van het Europees Hof van Justitie maken we de koppeling naar de Belgische regeling hieromtrent. Vervolgens worden een aantal financieringsmiddelen omschreven die de uitbater kunnen helpen bij de aanschaffing van een GKS, alsmede de technische vereisten waaraan de desbetreffende kassa moet voldoen. Om de voeling met de praktijk niet te verliezen worden een aantal vaak voorkomende voorbeelden, die onder de noemer horeca vallen, aangereikt. Ter vervollediging vermeldt hoofdstuk acht verder ook nog de sancties bij het niet nakomen van de voorwaarden. Als laatste draagt de macro-economische analyse evenzeer bij tot de meerwaarde van deze masterproef waarbij het GKS en de horecasector in zijn geheel kritisch worden ontleed. 1 Tommelein wil witte kassa in winkels en bouw. (2015, maart 28). De Standaard. 1

12 2 OORSPRONG VAN DE MAATREGEL Wij Belgen worden wel eens vergeleken met Bourgondiërs wanneer men het heeft over gastronomie. We hechten veel belang aan die levenshouding en nemen bijgevolg graag de tijd voor een hapje en een drankje. Deze sector, waarbij België één van de beste keukens ter wereld vertegenwoordigt, kampt de laatste jaren met enkele struikelblokken. Zo hebben horecazaken tal van investeringen verricht om o.a. te voldoen aan de steeds strengere normen van de voedselinspectie en diende men eveneens maatregelen te nemen omtrent het rookverbod. Daarnaast moeten uitbaters op hun hoede zijn voor het verbruik van alcohol bij jongeren en kent de sector moeilijkheden door de hoge concurrentiegraad en de weersafhankelijkheid, die veel onzekerheid teweegbrengt. Tenslotte zorgde de recente economische crisis voor een stijging van het aantal faillissementen en jobverlies. Onderstaande tabel toont aan dat in de eerste acht maanden van 2009 er maar liefst 1102 ondernemingen failliet verklaard werden. Dit komt neer op een stijging van 15,51% ten opzichte van 2008 en 26,81% ten opzichte van Daarnaast maakt het aantal horecazaken die op de fles gingen ten opzichte van het totaal aantal faillissementen 18,49% uit, wat de impact van de crisis binnenin de sector nogmaals benadrukt. Hiermee gepaard gaande valt er voor 2009 een stijging van het verlies aan jobs op te merken binnen de sector voor 32,56% ten opzichte van het jaar ervoor. 2 De impact van deze negatieve cijfers voor de horeca neemt alleen maar in kracht toe wanneer we voor 2009 kijken naar de grootte van de sector. De teller stond toen op horecaondernemingen, wat de vierde grootste sector in België vormt na de groot- en detailhandel: reparatie van auto s en motorfietsen met ondernemingen, vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten met ondernemingen en als derde de bouwnijverheid met ondernemingen. 3 2 Graydon Belgium (2014). Eerste 8 maanden van dit jaar dalen de faillissementen met -6,3%. Geraadpleegd op 2 maart 2015 via 3 Guidea (2013). Sectoranalyse Horeca Geraadpleegd op 2 maart 2015 via 2

13 Tabel 1: Aantal faillissementen en jobverlies 4 Aantal faillissementen januari - augustus Horeca Totaal Jobverlies januari - augustus Horeca Totaal Bron: Graydon Belgium Om deze problemen te counteren heeft men van overheidswege, na voorafgaande Europese regelgeving 5, voor een verlaging van de btw geopteerd van 21% naar 12% voor de verkoop van maaltijden die ter plaatse worden genuttigd. Het verlaagde tarief werd opgenomen onder rubriek I, tabel B, KB nr. 20 en trad in werking op 1 januari De verlaging van de btw kost, volgens het Stabiliteitsprogramma, de Schatkist jaarlijks 255 miljoen euro. 7 De overheid riep deze gunstmaatregel niet zomaar in het leven zonder ook te wijzen op de keerzijde van de medaille, namelijk de verplichte invoering van het geregistreerde kassasysteem. 8 Het ultieme doel van dit systeem is de fraudegevoeligheid die de sector kenmerkt te elimineren. Zonder het gebruik van een GKS kan men de verkoopsom volledig uit het huidige kassasysteem laten verdwijnen nadat de klant betaald heeft. Als gevolg brengt dit met zich mee dat de Staat enerzijds doorgestorte btw misloopt en anderzijds minder inkomstenbelasting kan heffen door de lager aangegeven omzet. Met behulp van de slimme kassa zijn dergelijke praktijken niet meer mogelijk omdat iedere verrichting wordt vastgelegd en er achteraf geen aanpassingen meer kunnen gebeuren. 9 4 Graydon Belgium (2014). Eerste 8 maanden van dit jaar dalen de faillissementen met -6,3%. Geraadpleegd op 2 maart 2015 via 5 Richtlijn 2009/47/EG 5 mei 2009 betreffende de wijziging van richtlijn 2006/112/EG wat verlaagde btw-tarieven betreft 6 Art. 4 van het KB van 9 december 2009 tot wijziging van het KB nr. 20 van 20 juli 1970 tot vaststelling van de btwtarieven en tot indeling van de goederen en de diensten bij die tarieven, BS 14 december FOD Financiën. (70e jaargang, nr. 1, 1e kwartaal 2010). Het Stabiliteitsprogramma van België ( ). Geraadpleegd op 3 maart 2015 via 8 KB 30 december 2009 betreffende de bepaling van de definitie en de voorwaarden waaraan een geregistreerd kassasysteem in de horecasector moet voldoen, BS 31 december FOD Financiën (2014, 16 december). Welke fraude bestrijdt het GKS? Geraadpleegd op 3 maart 2015 via 3

14 Aanvankelijk was het de bedoeling dat iedere horecazaak, die verplicht was een GKS in gebruik te nemen, dit praktisch ging implementeren ten laatste op 1 januari Om technische redenen werd deze datum meermaals opgeschoven, waarbij we ons heden baseren op de meest recente btw beslissing van 26 november Desbetreffende beslissing bepaalt dat horecazaken die onderworpen zijn aan een GKS, het systeem ten laatste op 31 december 2015 in gebruik moeten nemen Beslissing Btw nr. E.T dd

15 3 HISTORIEK VAN HET GKS De inwerkingtreding van het GKS kent een rijke geschiedenis aan wetgeving en parlementaire werkzaamheden. Ter volledigheid en om het overzicht te bewaren, volgt hieronder allereerst een chronologische opsomming van de controlemiddelen. Daarna volgt eveneens een chronologische weergave betreffende de voornaamste regelgevingen omtrent het GKS zelf. 3.1 Controlemiddelen 23/07/1969 Art. 8, KB nr. 1 van 23/07/ BTW: betreffende ontvangstbewijzen. Nu: artikel 22, KB nr. 1 van 29/11/1992 BTW, BS 30/07/ /12/1972 Aanschrijving nr. 109/1972 van 20/11/1972: ontvangstbewijzen vervangen door bons kasregisters voor selfservice restaurants. 06/08/1973 Aanschrijving nr. 21/1973 van 06/08/1973: ontvangstbewijzen vervangen door bons kasregisters voor restaurants (wijzigt aanschrijving nr. 109/1972). 01/04/1994 Aanschrijving nr. 10/1994 van 13/04/1994: verplichting uitreiking rekening of ontvangstbewijs (wijzigt aanschrijving nr. 109/1972 en aanschrijving nr. 21/1973). 01/04/1999 Aanschrijving nr. 6/1999 van 27/04/1999: verplichting uitreiking rekening of ontvangstbewijs (komt in de plaats van aanschrijving nr. 10/1994). 02/06/2003 Beslissing nr van 02/06/2003: bewaring kastickets. 01/01/2010 Art. 13bis, KB nr. 1 van 29/12/ BTW: vereenvoudigde factuur door geregistreerd kassasysteem (tot stand gekomen door art. 1, KB van 18/12/2009), BS 24/12/ /01/2013 Art. 21bis, KB nr. 1 van 29/12/ BTW: GKS-ticket (tot stand gekomen door art. 25, KB van 19/12/2012 en vervangt art. 13bis hierboven), BS 31/12/ /01/2014 Art. 21bis, 2, KB nr. 1 van 29/12/ BTW: Voorraad rekeningen of ontvangstbewijzen (tot stand gekomen door art. 1, KB van 15/12/2013), BS 20/12/

16 3.2 Het geregistreerd kassasysteem Aanvankelijk had men de bedoeling om het kassasysteem te introduceren in de loop van de periode tussen 2010 en 2013, ter compensatie voor de btw verlaging van 21% naar 12% inzake restaurant en cateringdiensten. Meer bepaald werd deze lancering uitgelijnd via het KB van 30 december 2009 tot het bepalen van de definitie en de voorwaarden waaraan een geregistreerd kassasysteem in de horecasector moet voldoen (BS 31/12/2009, err. 26/01/2010). Hierbij werd het gebruik van een GKS voor starters voorzien op 1 januari 2010, terwijl dat voor bestaande ondernemingen vastgelegd werd op 1 januari Meer uitvoerig werd deze witte kassa, zoals men het GKS ook vaak noemt, verder toegelicht door de beslissing nr. E.T van 9 maart Nadien werd deze beslissing licht gewijzigd door het erratum - addendum inzake de administratieve beslissing nr. E.T van 9 maart Naar aanloop van de verplichte invoering begin 2013 waren nog steeds geen geregistreerde kassa s te koop, waardoor de FOD Financiën op hun website onder FAQ vermelde dat de invoering werd opgeschoven tot 1 juni Niet veel later besliste men om de datum van ingebruikneming met een maand te verlengen tot 1 juli Vervolgens werd deze datum nogmaals opgeschoven naar 1 januari om te eindigen met de invoering van een gefaseerde ingebruikneming vanaf 1 januari Deze definitieve einddatum werd gevoed aan de hand van beslissing nr. E.T van 24 januari 2014 inzake de definitieve regeling vanaf 01/01/2015 ter vervanging van beslissing nr. E.T van 9 maart Later zorgde beslissing nr. E.T van 26 november 2014 voor bijkomende verduidelijkingen. De horeca-uitbaters die een GKS verplicht dienen te implementeren moeten zich registreren ten laatste tegen 28 februari 2015, waarbij moet worden overgegaan tot het effectieve gebruik van de kassa uiterlijk tegen 30 juni 2015, 30 september 2015 of 31 december Deze data worden aanzien als een administratieve tolerantie tegenover de verplichte invoering van het GKS op 1 januari Bijkomstig verzekert de Administratie niet te sanctioneren voor 1 januari Als laatste hierbij zorgt een bericht van de FOD Financiën op 2 maart 2015 ervoor dat de registratieplicht wordt opgeschort tot ten laatste 30 april Deze bijkomende tolerantie was een noodzaak, daar er tal van problemen waren bij het online registeren, o.a. konden horeca-uitbaters 11 Van Dyck, J. (2012). Geregistreerd kassasysteem: pas vanaf 1 juni Fiscoloog, nr. 1300, Geregistreerd kassasysteem: pas vanaf 1 juli (2012). Fiscoloog, nr. 1310, Geregistreerd kassasysteem: pas vanaf 1 januari (2012). Fiscoloog, nr. 1319, Buysse, C. (2013). KMO-vennootschappen: kiezen tussen investeringsaftrek of notionele intrest. Fiscoloog, nr. 1364, Vraag nr. 705 van de heer Seminara dd Geregistreerde kassa horeca: geen sancties tot begin (2014). Fiscoloog, nr. 1373, 14. 6

17 onder de vorm van een rechtspersoon niet registeren indien hun gegevens niet geüpdatet waren in de KBO. 17 Opdat de gebruiker voldoende op de hoogte zou zijn van de technische vereisten van de kassa kan verwezen worden naar eerdere wetgeving, meer bepaald de wet van 30 juli 2013 met betrekking tot de certificatie van een geregistreerd kassasysteem in de horecasector (BS van 28 augustus 2013), het KB van 1 oktober 2013 ter uitvoering van deze wet (BS 8 oktober 2013), de circulaire nr. ET van 23 oktober 2013 (BS van 4 november 2013) en het KB van 15 december 2013, (BS van 20 december 2013). Naast de bepaling van de technische vereisten ten aanzien van de gebruiker, is circulaire nr. E.T van 23 oktober 2013 (BS van 4 november 2013) van toepassing voor producenten, invoerders en verdelers van het GKS. Dit wat betreft de belangrijkste wetgeving aangaande het onderwerp van deze thesis. Het overzicht vormt een goede basis om bijgevolg het thema verder te ontleden met behulp van bovenstaande wetgeving alsook de meer specifieke wetgeving. 17 Registratieplicht in GKS-module: versoepeling termijn. (2015). Fiscoloog, nr. 1421, 14. 7

18 4 WERKING VAN HET SYSTEEM 4.1 Definitie van het GKS Het geregistreerd kassasysteem wordt allereerst uit de doeken gedaan in het Koninklijk Besluit van 30 december 2009 tot het bepalen van de definitie en de voorwaarden waaraan een geregistreerd kassasysteem in de horecasector moet voldoen. Artikel 1 van het KB bepaalt de definitie van een GKS: Onder een geregistreerd kassasysteem wordt verstaan het elektronische kasregister, de terminal met kassasoftware, de computer met kassasoftware of gelijk welk ander gelijkaardig apparaat, dat gebruikt wordt voor de registratie van uitgaande handelingen. 18 Verder maakt het KB in artikel 2 melding van een reeks aan technische vereisten waaraan een GKS moet voldoen. Deze worden onder punt 6.3 (infra) kort besproken. 4.2 Voor wie is het GKS verplicht? 10%-regel De hamvraag die iedere horeca uitbater aan zichzelf moet stellen, is of hij al dan niet een GKS dient te implementeren. In de loop van het jaar 2015 zijn de ondernemers verplicht een dergelijk systeem in te voeren wanneer men volgens art. 21bis, 1, eerste lid KB nr. 1 regelmatig restaurant en cateringdiensten verricht. Art. 21bis, KB nr.1: 1.De exploitant van een inrichting waar regelmatig maaltijden worden verbruikt alsmede de traiteur die regelmatig cateringdiensten verricht, zijn gehouden aan de belastingplichtige of niet-belastingplichtige klant het kasticket uit te reiken bedoeld in het koninklijk besluit van 30 december 2009 tot het bepalen van de definitie en de voorwaarden waaraan een geregistreerd kassasysteem in de horecasector moet voldoen, voor alle handelingen die zij in de uitoefening van hun economische activiteit verrichten. 18 Art. 1 van het KB van 30 december

19 Om de regelmatigheid van restaurant en cateringdiensten te bepalen, heeft men de 10%-regel ingevoerd. Deze berekening gaat als volgt 19 : Omzet uit restaurant - en cateringdiensten Totale omzet uit horeca-activiteiten x 100 = % De toepassing van deze formule blijkt voor menige horecazaak geen sinecure te zijn en bijgevolg zijn een aantal algemene opmerkingen bij deze berekening noodzakelijk om daarna een aantal specifieke praktijkgevallen toe te lichten. Allereerst komen de bedragen exclusief btw zowel in de teller als in de noemer terecht. Echter komen in de teller geen dranken, zowel voor verbruik ter plaatse als om mee te nemen, en bovendien worden ook de afhaalgerechten niet meegeteld. Wel de restaurant en cateringdiensten die onder het btw-tarief van 12% vallen. In tegenstelling tot wat geldt voor de teller, komt in de noemer de totale omzet van de horeca activiteit, inclusief dranken en maaltijden zowel ter plaatse als om mee te nemen, alsook de bijkomende randactiviteiten om horeca-activiteiten te kunnen verschaffen (bv. verhuren van een feestzaal, verplaatsingsvergoeding, enz.). Hiermee wordt er een duidelijk onderscheid gemaakt tussen een regelmatige maaltijdverstrekker en een occasionele maaltijdverstrekker Casus 1 Bakker Stefaan uit Lichtervelde biedt zijn klanten dagelijks vers brood en koeken aan waarbij hij niet beschikt over een inrichting waar de mensen ter plaatse hun gekochte waren kunnen nuttigen. Voor Bakker Stefaan wijzigt er niets. Hij valt immers niet onder het GKS en moet bijgevolg ook geen rekening houden met de 10%-regel Casus 2 Een tiental kilometer verder bevindt zich Bakker Geert uit Roeselare. Zijn zaak ligt pal in de winkelstraat en beschikt in tegenstelling tot bakker Stefaan over een verbruikszaal waar mensen even kunnen rusten en een maaltijd nuttigen. De totale jaarlijkse omzet van de verbruikszaal bereikt de EUR (exclusief dranken) te danken aan de strategische ligging. Verder bedraagt de omzet met betrekking tot de dranken ter plaatse EUR en de omzet uit meeneemvoeding (brood, koeken, belegde broodjes inclusief dranken) EUR. Als laatste verhuurt hij sporadisch zijn verbruikszaal en behaalt hierop een jaarlijkse omzet van EUR. 19 Beslissing Btw, nr. E.T , dd Beslissing Btw, nr. E.T , dd

20 De teller beslaat zoals de formule hierboven enkel de omzet uit catering en restaurantactiviteiten ter plaatse exclusief drank en btw. Dit betekent dat bakker Geert hierbij een omzet bekomt van EUR. In de noemer komen alle horeca-activiteiten wat neerkomt op een bedrag van EUR. Berekening: (50.000/85.000) x 100 = 58,82% De 10%-regel wordt ruimschoots overschreden en dus resulteert dit in het verplichte gebruik van een GKS zowel voor de omzet in de verbruikszaal, als voor de omzet uit meeneemvoeding. 4.3 Referentieperiode De horecaonderneming moet de 10%-regel toepassen op de referentieperiode die afhankelijk van een bepaalde onderverdeling, overeenkomstig de btw beslissing nr. E.T van 24 januari 2014, verschillend is. Voor elke nieuwe referentieperiode dient de ondernemer de 10%-regel toe te passen. Indien hij minstens 10% omzet behaalt uit restaurant en cateringdiensten, heeft de uitbater drie maand de tijd, na het verstrijken van de referentieperiode, om het GKS effectief te gebruiken. Wordt de grens niet bereikt, doet de uitbater verder zoals hij bezig is. Wel dient hij vanaf 1 januari 2015 btwbonnetjes uit te reiken voor restaurant en cateringdiensten, bedoeld in artikel 22, 1, eerste lid, 2, van het koninklijk besluit nr. 1. De administratie maakt een onderscheid tussen een bestaande onderneming, nieuwe onderneming en een overname Bestaande ondernemingen Voor bestaande ondernemingen geldt het vorige kalenderjaar als referentieperiode. Indien de horecaondernemer de 10%-regel bereikt, is hij verplicht zich te registreren binnen de twee maanden na het verlopen van de referentieperiode. Deze registratie geschiedt binnen de FOD Financiën en uiterlijk drie maanden na de referentieperiode moet er een GKS gebruikt worden. 21 Voorbeeld Gans het kalenderjaar 2015 geldt als referentieperiode om op 1 januari 2016 de 10%-regel toe te passen. Bij het bereiken van de 10%-regel heeft de ondernemer tot 29 februari 2016 de tijd om zich te registeren bij de FOD Financiën om uiterlijk op 31 maart 2016 een GKS in gebruik te nemen. 21 Reynders, S. (2014). Het geregistreerd kassasysteem in de horeca. Mechelen: Wolters Kluwer. 10

21 4.3.2 Nieuwe onderneming De referentieperiode van nieuw opgestarte ondernemingen omvat de rest van het kalenderjaar waarin de onderneming wordt opgestart. Het percentage van de restaurant - en cateringdiensten moet zelf door de ondernemer geraamd worden voor deze eerste referentieperiode. Echter kan de administratie na controle dit percentage herzien. Het ligt daarentegen anders wanneer de onderneming wordt opgericht gedurende het laatste kwartaal. Dan omvat de eerste referentieperiode de rest van het kalenderjaar samen met het volledige kalenderjaar dat daarop volgt. Vervolgens geldt ieder volgend kalenderjaar als referentieperiode. Als laatste dient opgemerkt te worden dat wanneer een ondernemer zijn bedrijfsvoering omvormt tot een horeca-activiteit, dit aanzien wordt als oprichting van een nieuwe onderneming. 22 Voorbeeld 1 Een onderneming wordt opgericht op 5 juli Aan de hand van een financieel plan raamt de uitbater op 5 juli 2015 de omzet ter plaatse voor een periode tussen 5 juli en 31 december Op 1 januari 2016 maakt men gebruik van de werkelijke cijfers tussen 5 juli 2015 en 31 december Vanaf 1 januari 2017 volgt men dan het regime van een bestaande onderneming waarbij men kijkt naar het vorige kalenderjaar, namelijk Indien de onderneming wordt opgericht tijdens het laatste kwartaal, voegt men die periode bij het volgende kalenderjaar om zo de referentieperiode te bepalen. Voorbeeld 2 Een onderneming wordt opgericht op 5 oktober Op deze datum raamt men de omzet voor de periode van 5 oktober 2015 tot 31 december Op 1 januari 2017 maakt men gebruik van de werkelijke cijfers tussen 5 oktober 2015 en 31 december Vanaf 1 januari 2018 volgt men wederom het regime van een bestaande onderneming en kijkt men naar het vorige kalenderjaar, namelijk van het jaar Overnemer Bij het overnemen van een horecazaak bedraagt de referentieperiode de laatste 12 maanden volbracht door diegene die de zaak overlaat. Als tweede referentieperiode geldt de periode tussen overlating en einde van het kalenderjaar. Daarna geldt ieder volgend kalenderjaar als referentieperiode. Het ligt 22 Reynders, S. (2014). Het geregistreerd kassasysteem in de horeca. Mechelen: Wolters Kluwer. 11

22 daarentegen, zoals bij een nieuw opgerichte onderneming, anders wanneer de overname plaats vindt in het laatste kwartaal van het kalenderjaar. Bijgevolg moet de uitbater, voor de bepaling van de tweede referentieperiode, de periode nemen vanaf de overname tot het einde van het kalenderjaar alsook gans het daaropvolgende kalenderjaar. 23 Voorbeeld 1 Een onderneming wordt overgenomen op 5 juli Op deze datum kijkt men naar de werkelijke cijfers tussen 5 juli 2014 en 4 juli Begin volgend kalenderjaar, 1 januari 2016, kijkt men naar de cijfers vanaf 5 juli 2015 tot 31 december 2015, namelijk de resterende periode waarin de overname wordt voltrokken. Vanaf 1 januari 2017 volgt men terug het regime van een bestaande onderneming en kijkt men naar het afgelopen kalenderjaar. Wanneer de overname wordt verricht tijdens het laatste kwartaal, voegt men die periode bij het volgende kalenderjaar om de tweede referentieperiode te bepalen. Voorbeeld 2 Een onderneming wordt overgenomen op 5 oktober Op deze datum moet men de werkelijke cijfers van 5 oktober 2014 tot 4 oktober 2015 hanteren. Op 1 januari 2017 maakt men gebruik van de werkelijke cijfers tussen 5 oktober 2015 en 31 december Vanaf 1 januari 2018 volgt men wederom het regime van een bestaande onderneming en kijkt men naar gans het vorige kalenderjaar Extra Hierna zijn er nog een aantal nuances op te merken, opgenomen in de kassabrochure van Horeca Vlaanderen (2015). Iedere uitbater die voor 1 oktober 2014 een activiteit heeft opgericht of overgenomen, werd aanzien als bestaande onderneming. Voorbeeld 1 Een onderneming die opgericht wordt op 1 mei 2014, moet de 10%-regel voor het eerst toepassen over de periode van 1 mei 2014 tot en met 31 december Reynders, S. (2014). Het geregistreerd kassasysteem in de horeca. Mechelen: Wolters Kluwer. 12

23 Voorbeeld 2 Een onderneming die opgericht wordt op 1 augustus 2013, moet de 10%-regel voor het eerst toepassen over de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december Iedere uitbater die na 30 september 2014 een activiteit opricht, wordt ook aanzien als een nieuw opgerichte onderneming en niet als een bestaande onderneming. Zo wordt de eerste referentieperiode bepaald op 1 januari Voorbeeld 3 Een onderneming die opgericht wordt op 1 november 2014, moet de 10%-regel voor het eerst toepassen op 1 januari 2015 over een periode die loopt van 1 november 2014 tot en met 31 december De ondernemer volgt de methode van een nieuw opgerichte onderneming en moet derhalve het percentage zelf schatten. Iedere uitbater die na 30 september 2014 een activiteit overneemt, wordt ook aanzien als een overnemer en niet als een bestaande onderneming. Zo wordt de eerste referentieperiode bepaald op 1 januari Voorbeeld 4 Een onderneming die wordt overgenomen op 1 november 2014, moet de 10%-regel voor eerst toepassen op 1 januari 2015 over een periode die loopt van 1 januari 2014 tot en met 31 oktober 2014, volgens de gegevens van de overlater. Hierbij komt nog de periode van 1 november 2014 tot 31 december 2014, volgens de gegevens van de overnemer. Eenmaal een GKS in gebruik moet genomen worden, kan dit statuut slechts wijzigen indien men stopt om maaltijden ter plaatse aan te bieden of de activiteit volledig stopzet. Stel dat het percentage nadien zou dalen onder de 10% moet men nog steeds een GKS toepassen Bewijs %-grens overschreden Een kasticket van een GKS moet verleend worden voor alle horeca-activiteiten, dus ook voor meeneemmaaltijden. Activiteiten buiten de horecasfeer zijn niet onderworpen aan een dergelijk kasticket Horeca Vlaanderen. (2015). De geregistreerde kassa met black box. Geraadpleegd op 19 mei 2015 via 13

24 Voorbeeld Naast het aanbieden van maaltijden is er ook nog een saunacomplex aanwezig. Bij het bereiken van de 10% moet een kasticket uitgereikt worden voor de maaltijden, maar niet voor het saunaverbruik aangezien dit geen horeca-activiteit is. Verder moet men ook geen rekening houden met de omzet uit het saunaverbruik bij de berekening van de 10%-regel. Hierbij is er echter één uitzondering, namelijk een automaat (infra). Hoewel er duidelijk sprake is van een horeca-activiteit, moet men geen GKS-ticket uitreiken. Wanneer de klant een belastingplichtige of niet-belastingplichtige rechtspersoon is, moet een factuur worden uitgereikt volgens artikel 53, 2, eerste lid WBTW. Artikel 53, 2, WBTW: 2. De belastingplichtige die andere leveringen van goederen of diensten verricht dan die welke krachtens artikel 44 zijn vrijgesteld en andere dan die welke bedoeld zijn in artikel 135, lid 1, punten a) tot g) van richtlijn 2006/112/EG, dient een factuur uit te reiken aan zijn medecontractant en een kopie ervan op te stellen of ervoor te zorgen dat in zijn naam en voor zijn rekening, door zijn medecontractant of een derde een factuur wordt uitgereikt en een kopie daarvan wordt opgesteld : 1 wanneer hij een levering van goederen of een dienst heeft verricht voor een belastingplichtige of een niet-belastingplichtige rechtspersoon; Onder bepaalde voorwaarden, overeenkomstig art. 22, KB nr. 1 WBTW, kan een factuur een rekening of ontvangstbewijs (btw-bonnetje) vervangen. Dit is echter niet mogelijk bij het uitreiken van een GKSticket, aangezien een factuur niet kan vervangen worden door een GKS-ticket. Daardoor moeten steeds twee documenten opgemaakt worden. De uitgereikte factuur die opgenomen werd in het uitgaande facturenboek, moet bij de btw-aangifte afgetrokken worden van de totale omzet die werd ingegeven in het GKS met als doel te vermijden dat de verrichting een tweede keer opgenomen wordt in de btwaangifte. Een verrichting die werd opgenomen in een GKS en waarvoor achteraf een creditnota wordt uitgereikt, dient eveneens in de kassa ingetikt te worden. Om opnieuw een dubbele opname in de btw-aangifte te voorkomen, telt men de creditnota bij de totale omzet die werd ingegeven in het GKS Beslissing nr. E.T dd Beslissing nr. E.T , dd

25 Verder is de belastingplichtige niet verplicht een dagboek voor de ontvangsten bij te houden, overeenkomstig art. 14, 2, eerste lid, 3, KB nr. 1 WBTW. Heeft de uitbater meerdere inrichtingen, moet hij wel steeds een centralisatiedagboek bijhouden, overeenkomstig art. 14, 2, vierde lid, 3, KB nr. 1 WBTW. Eveneens dienen dagelijks twee rapporten aangemaakt te worden, een financieel rapport en een gebruikersrapport (infra). Vervolgens zorgt het ontvangen van een voorschot ervoor dat de btw opeisbaar wordt waardoor men dit bedrag gaat opnemen in de btw-aangifte. Echter is het niet verplicht om bij het ontvangen van het voorschot een GKS-ticket uit te reiken. Desalniettemin is men ertoe gehouden, bij ontvangst, het bedrag in te tikken in de kassa. Het GKS-ticket moet uitgereikt worden wanneer het overige bedrag van de dienst wordt betaald. Hierdoor moeten in feite twee GKS-tickets worden opgemaakt om aan deze regelgeving te voldoen. 27 Daarnaast dient de belastingplichtige uitbater op te letten bij het verwerken van de opeisbare btw, want deze is slechts effectief opeisbaar op het moment van incassering van de prijs, ongeacht de aanwezigheid van een factuur. Stel dat de klant, op het einde van de aangifteperiode gelijk met de periode waarin de diensten werden voltrokken, nog niet over de brug gekomen is met zijn geld, dan mag de belastingplichtige de desbetreffende dienst aftrekken van het resultaat die wordt opgemaakt in de vorm van dagrapporten via een GKS. Dit bedrag wordt overgenomen in de btw-aangifte. Desgewenst mag de belastingplichtige de btw meteen voldoen via de btw-aangifte, ook al heeft de klant nog niet betaald. Indien men het bedrag toch van de omzet aftrekt, zoals de eerste stelling hierboven, dan moet men deze in de aangifteperiode waarin betaald wordt optellen bij de omzet van de dagrapporten %-grens niet overschreden Een occasionele maaltijdverstrekker die niet onderworpen is aan een GKS moet zich ook aan een nieuwe regeling houden die werd ingevoerd op 1 januari Men is namelijk verplicht om, overeenkomstig art. 22, 1, eerste lid, 2, KB nr. 1, rekeningen of ontvangstbewijzen (btw-bonnetjes) uit te reiken voor de maaltijden en de bijbehorende dranken die ter plaatse worden genuttigd. Artikel 22, KB nr. 1 WBTW: 1. De belastingplichtige of het lid van een BTW-eenheid in de zin van artikel 4, 2, van het Wetboek is gehouden aan zijn klant een rekening of een ontvangstbewijs uit te reiken voor de volgende handelingen: 27 Beslissing nr. E.T dd Beslissing nr. E.T dd

26 2 het verschaffen van maaltijden en van dranken die bij die maaltijden worden verbruikt, door de exploitant van een inrichting waar maaltijden worden verbruikt of door de traiteur die cateringdiensten verricht onder de voorwaarden bedoeld in artikel 21bis, derde lid; Waar een GKS-ticket voor alle handelingen moet uitgereikt worden, is dit voor rekeningen en ontvangstbewijzen niet zo. Zoals reeds hierboven werd vermeld, kan een rekening of ontvangstbewijs nooit worden vervangen door een factuur. Rekeningen of ontvangstbewijzen zijn voorzien van een dubbel die moet bewaard worden in het dagboek van ontvangsten. 29 Voorheen kon men een bewijs leveren aan de klant door een kasticket 30 of een ticket 31 dat voldoet aan beslissing nr. E.T Tijdstip uitreiking GKS-ticket Standaard is men verplicht een GKS-ticket uit te reiken na de uitvoering van de horeca-activiteit voor alle horecahandelingen. Hieronder vallen een aantal opmerkelijke praktijkgevallen die aantonen dat dit praktisch niet altijd haalbaar is. Zo is er een optionele afwijkende regeling voor diensten verricht door een cateraar en voor de behandeling van een MPV Cateringdiensten Een afwijkende regeling is mogelijk mits er vooraf een bedrag in het GKS ingegeven wordt dat overeenstemt met het cijfer vanop de factuur, bestelbon of eventueel een geraamd bedrag. Bovendien moeten de aanpassingen doorgevoerd worden kort na afloop van het evenement. Zowel het GKS-ticket dat op voorhand wordt aangemaakt als diegene erna, moeten afgegeven worden aan de klant en dit ten laatste op de 15 e dag van de maand volgend op de dag waarop de dienst wordt verricht. 33 Een meer uitvoerige uitwerking van de invloed van een GKS op de cateringdiensten volgt later (infra). Voorbeeld Een cateraar staat in voor de maaltijden, dranken en bijhorende bediening op een huwelijksfeest. Vooraf wordt een offerte opgemaakt ten belope van 6000 EUR. Alvorens het evenement van start gaat, 29 Beslissing nr. E.T dd Aanschrijving nr. 6 van 27 april Beslissing nr. E.T dd Beslissing nr. E.T dd Beslissing nr. E.T dd

27 registreert de cateraar de offerte in het GKS. Als nadien echter blijkt dat er nog vijf personen extra aanwezig zijn op het feest, dient dit kort na de voltooiing van de dienst ingegeven te worden in het GKS. Uiteindelijk zal de cateraar twee kastickets uitreiken aan de klant uiterlijk op de 15 e dag van de maand volgend op het evenement Multy purpose voucher Bij het verkopen van een cadeaucheque onder de vorm van een MPV waarvan Vivabox en Bongobon de twee bekendste zijn, moet er geen kasticket worden opgemaakt door een GKS. Dit is een logisch gevolg, daar de consument de keuze heeft tussen tal van vermakelijkheden. Eens men de cheque inruilt bij een belastingplichtige die regelmatig restaurant en cateringdiensten verricht, moet er een GKS-ticket worden opgemaakt Stopzetting gebruik GKS en de tolerantie bij het wijzigen van de activiteiten Als een onderneming de 10%-regel bereikt, is hij verplicht een kasticket uit te reiken van een GKS. Echter is het niet mogelijk om ook vrijwillig de stopzetting van dergelijk systeem toe te passen. Zo kan een belastingplichtige die voorheen de 10% bereikte, maar nu beslist om zijn capaciteit voor het plaatselijke verbruik af te bouwen, toch nog verplicht zijn een GKS te gebruiken, ook al ligt het percentage onder de wettelijke 10%. De enige mogelijkheid om geen GKS meer toe te passen, is wanneer men definitief een einde stelt aan de restaurant en cateringdiensten die ter plaatse worden aangeboden. 35 De bestaande horeca-uitbaters die gedurende de referentieperiode in 2014 minstens 10% omzet uit ter plaatse verbruikte maaltijden kon halen, moesten zich registreren tegen uiterlijk 28 februari Voor overnemers en starters wordt de referentieperiode op een andere wijze bepaald (supra). Echter ondervonden heel wat ondernemers technische problemen bij het online registeren waardoor de administratie alsnog een uitstel tolereerde tot 30 april Belangrijk hierbij is dat ook ondernemers die hun horeca-activiteiten wensen stop te zetten, te veranderen of zelfs over te laten in 2015, om 34 Beslissing nr. E.T dd Beslissing nr. E.T dd FOD Financiën (2015). Geregistreerd kassasysteem: tolerantie laattijdige registratie tot en met 30 april Geraadpleegd op 16 mei 2015 via _en_met_30_april_2015.jsp 17

28 bijgevolg de implementatie van een GKS te vermijden, zich eveneens moeten registreren. 37 Vervolgens moet men de datum van stopzetting, verandering of overname melden aan de administratie waardoor er geen GKS dient geïnstalleerd te worden. Niettemin kan voor de overname alsnog een GKS in gebruik genomen worden die daarna overgedragen wordt op de nieuwe eigenaar. Deze tolerantie omtrent stopzettingen en veranderingen is enkel geldig gedurende dit jaar of wanneer deze in 2014 al hebben plaatsgevonden. Indien deze situaties zich derhalve voordoen vanaf 2016, zal toch een GKS geïnstalleerd moeten worden. 38 Kortom, de ondernemers die al een GKS in gebruik genomen hebben en hun horeca-activiteiten wensen aan te passen zijn nog steeds verplicht het systeem verder te gebruiken tenzij men kan aantonen dat hun restaurant- en cateringactiviteiten volledig stopgezet zijn. Heeft de uitbater echter nog geen GKS en wenst hij zijn activiteiten stop te zetten, te veranderen of over te laten dan kan hij dit in 2015 melden aan de administratie waardoor geen GKS geïnstalleerd moet worden. Vanaf volgend jaar geldt deze tolerantie niet meer. 4.7 Vrijwillig gebruik Hoewel men pas verplicht is een GKS in gebruik te nemen ten laatste eind december 2015, kon men reeds overgaan tot het implementeren ervan in De federale regering onder leiding van premier Di Rupo wou ondernemers motiveren door de invoer van gunstmaatregelen o.a. opgesteld in het horecaplan 2013 goedgekeurd door de ministerraad op 26 april Deze betekenen een lastenverlaging op arbeid van 84 miljoen EUR. De maatregelen hierbij getroffen om het vrijwillig gebruik van een GKS aan te moedigen zijn: een parafiscaal voordeel door het verminderen van de sociale bijdragen voor vaste werknemers in een voltijds dienstverband. Deze vermindering bedraagt 800 EUR per kwartaal voor werknemers jonger dan 26 jaar en 500 EUR voor de overige werknemers. Verder geldt dit voordeel slechts voor vijf werknemers van de onderneming en mogen er niet meer dan 49 mensen in totaliteit actief zijn. Bijkomende voorwaarde is dat het personeel verplicht geregistreerd moet worden in de kassa 40 ; 37 Opreel, J. (2015). Geregistreerde kassa: fiscus komt nog met nieuwe en aangepaste standpunten over witte kassa. Fiscale Actualiteit, nr. 09, p Opreel, J. (2015). Geregistreerde kassa: fiscus komt nog met nieuwe en aangepaste standpunten over witte kassa. Fiscale Actualiteit, nr. 09, p Beslissing nr. E.T dd Sociale Zekerheid. Wat is de lastenverlaging voor vaste werknemers? Geraadpleegd op 3 maart 2015 via 18

29 een lastenverlaging op de overuren via de doorstorting van de bedrijfsvoorheffing die volledig vrijgesteld is voor ondernemers en personeelsleden, wordt opgetrokken van 130 naar 180 uur per jaar Meerdere zaken uitbaten De 10%-regel wordt toegepast per inrichting, zelfs wanneer de verschillende inrichtingen hetzelfde btwnummer hebben. Elke inrichting past haar eigen regeling toe en wordt los van elkaar bekeken, tenzij ze materieel met elkaar verbonden zijn. Er doen zich geen problemen voor indien de inrichtingen op verschillende locaties gevestigd zijn. Zo kan het dat een restaurant en een café uitgebaat worden onder hetzelfde btw-nummer, maar drie straten van elkaar verwijderd zijn. In het restaurant zal ongetwijfeld een GKS in werking gesteld worden, terwijl dat voor het café wellicht niet zo zal zijn. Indien de inrichtingen gelegen zijn op hetzelfde adres komt er een bijkomende regeling aan te pas. De fiscus beschouwt twee inrichtingen die met elkaar verbonden zijn, wanneer de klanten zich vrij van het ene gedeelte naar het andere kunnen bewegen zonder het gebouw op zich te verlaten. Als men niet naar buiten moet om van inrichting te veranderen, dan moet men de 10%-regel samen bekijken. 42 Dit komt in de praktijkvoorbeelden verder aanbod (infra). Voorbeeld Onder hetzelfde btw-nummer en in eenzelfde gebouw wordt een bistro en een loungebar geëxploiteerd. Beide activiteiten zijn fysisch van elkaar gescheiden, aangezien er twee verschillende ingangen zijn waardoor men verplicht naar buiten moet indien men van het ene naar het andere wil gaan. Het enige wat fysisch niet gescheiden is, is de keuken. Ondanks de gemeenschappelijke keuken, zijn de twee activiteiten niet met elkaar verbonden en zal bijgevolg voor de bistro een GKS nodig zijn, terwijl dat voor de loungebar niet het geval zal zijn. 4.9 Ongrondwettelijkheid 10%-regel Het risico bestaat erin dat er rechtspraak zal ontstaan omtrent het ongrondwettelijk kader dat gecreëerd wordt rond de 10%-regel. Deze vaststelling wordt bevestigd door rechtenprofessor Paul Van Orshoven (KUL) en afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen, Danny Van Assche. Na een persoonlijk gesprek op het cabinet van staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA), is de topman van Horeca 41 Artikelen 50 en 52 van de programmawet van 26 december Beslissing nr. E.T dd

30 Vlaanderen er vast van overtuigd dat de maatregel rechterlijk ter sprake zal komen en dan is het nog maar de vraag, volgens hem, hoe lang deze regelgeving zal stand houden. Het probleem schuilt zich in het feit dat merendeel van de restaurants een GKS moeten aanschaffen, terwijl cafés dit niet hoeven te doen. Deze onverdeeldheid zou het gelijkheidsbeginsel kunnen schenden en als discriminerend getypeerd worden. Het GKS moet fraude tegengaan. De hamvraag hierbij is of het risico op fraude hoger is in een restaurant dan in een café. De vergelijking van deze probleemstelling kan het best gemaakt worden met het rookverbod dat in de horeca werd ingevoerd. Aanvankelijk werd het verbod opgelegd in restaurants. Dit zorgde echter voor onenigheid aangezien restaurantuitbaters ongelijk behandeld werden ten opzichte van caféuitbaters. Uiteindelijk werd de zaak aanhangig gemaakt bij het Grondwettelijk Hof en oordeelde dat het doel van de wet destijds gelegitimeerd werd door te wijzen op de verbetering van de volksgezondheid. De uitzonderingen die toen nog aanwezig waren, o.a. in cafés, steunden louter op economische motieven en waren niet consistent met het doel. Tot slot werd op 1 juli 2011 een algemeen rookverbod opgelegd. Volgens professor Van Orshoven (KUL) zou het beter zijn om de verplichting van het GKS te verleggen van de 10%-regel naar een ander minder discutabele grens, bijvoorbeeld vanaf een bepaalde omzet of een bepaalde oppervlakte van de zaak. Hierbij zou het vanuit wetgevend standpunt beter te verantwoorden zijn gezien men proportionaliteit kan inroepen. 43 Over de potentiële dreiging hieromtrent heeft men vanuit politiek standpunt, in meerdere persberichten, enkel nog maar gereageerd door te wijzen op het feit dat de maatregel werd ingevoerd ter compensatie van de btw-verlaging voor de verkoop van voeding die ter plaatse wordt genuttigd. 43 Cardinaels, J. (2015). Witte kassa juridisch op los zand. De Tijd. Geraadpleegd op 5 april 2015 via 20

31 5 LEVERING VAN GOEDEREN EN DIENSTEN 5.1 Btw-tarief Een verder onderscheid dat we moeten maken is dat tussen leveringen van goederen en diensten. Allereerst is het verschil belangrijk voor het btw percentage. Voor meeneemvoeding, wat neerkomt op een levering van een goed in de zin van artikel 10 van het WBTW, geldt het percentage van 21% of 6% al naargelang de aard van de geleverde goederen. Op een gewone levering van bijvoorbeeld fruit is een btw tarief van slechts 6% verschuldigd. 44 Op een levering van kaviaar, kreeften en oesters is uitzonderlijk een btw percentage verschuldigd van 21%. 45 Verder is er 6% btw van toepassing op niet-alcoholische dranken, terwijl alcoholische dranken onderworpen zijn aan een tarief van 21%. 46 Bij de levering van restaurant en cateringdiensten, bepaald in art. 18, 1, eerste lid WBTW, ligt het aan te nemen percentage voor verschafte maaltijden op 12% en voor de dranken op 21%. 47 Voor deze laatste is het van geen belang dat het gaat om alcoholhoudende dan wel niet-alcoholhoudende dranken zoals koffie of thee, fruitsappen, melk en sojadranken enz. 48 Speciaal hierbij zijn de all-in menu s met aperitief, aangepaste wijnen, water en koffie. Dergelijke diensten die aan één globale prijs worden onderworpen dienen gesplitst te worden. Indien de uitbater dit niet wenst zal de globale prijs aan het hoogste tarief, namelijk 21%, onderworpen worden. Voor de standaard all-in menu s met drie gangen hanteert men doorgaans vaak een percentage van 35% om de dranken af te splitsen. Stel dat een all-in menu 120 EUR kost (inclusief btw), dan gaat men 35% van die globale prijs, wat neerkomt op 42 EUR, toewijzen aan het verschaffen van dranken en onderwerpen aan een tarief van 21%. De overige 78 EUR aan maaltijden zal men onderwerpen aan 12%. De standaardverhouding van 35/65 is echter niet van dwingende aard, maar moet onder het toeziend oog van de administratie een realistische weergave zijn. Uitzondering hierop zijn de sterke dranken, champagnes en dranken na middernacht waarbij men derhalve het verhoudingspercentage tussen dranken en voeding zal moeten wijzigen Invloed 10%-regel Naast het bepalen van het btw percentage is het onderscheid tussen een levering van een goed of een dienst belangrijk bij het opstellen van de 10%-regel. Een levering van een goed, overeenkomstig art. 10, 44 Rubriek VI van tabel A in de bijlage bij het tarieven-kb nr BTW 45 Rubriek III, uitzonderingen van tabel A in de bijlage bij het tarieven-kb nr BTW 46 Rubriek X, in fine van tabel A - BTW 47 Rubriek I van tabel B in de bijlage bij het tarieven-kb nr BTW 48 Beslissing nr. E.T dd FOD Financiën. (2014). Wat met bongobonnen, cadeaucheques, all-in menu's en dergelijke meer? Geraadpleegd op 21 mei 2015 via 21