PONSEN LASERSNIJDEN KANTEN

Transcriptie

1 110 jaar 16 oktober 08 DÉ HANDELSKRANT JAARGANG 111 NUMMER 42A Blik in de toekomst 3 Lasertechnologie is anno 2008 onmisbaar 9 Nieuw perspectief voor ponsen Ponsen zonder krassen 15 Hybridelassen VITO-onderzoek lassen van hoge sterkte stalen Open: oktober Tijden: oktober van uur en op zaterdag 25 oktober van uur Hallen: 11,12,13, 14, 15, 16, 17 en 27 Internet: Alle acht hallen bezet door exposanten in Hannover EuroBlech vol Gerard ten Bulte De plaatbewerkingsbeurs EuroBlech beleeft van 21 tot en met 25 oktober in Hannover zijn 20ste editie. Van een kredietcrisis is gezien het aantal exposanten weinig te merken. De beurs is met exposanten volledig vol. Nederland is met 41 bedrijven een van de grootste buitenlandse deelnemers. Met een netto oppervlak van vierkante meter is de EuroBlech volledig volgeboekt en dat is voor het eerst ooit, in het bestaan van deze vakbeurs. De exposanten beslaan 8 hallen van het Hannover beursterrein, dat overigens ruim 27 hallen omvat. (De andere hallen worden in die periode ingenomen door diverse evenementen waaronder het lifestyle-evenement Infa, met de inkoopbeurs Christmas). Op alle gebieden zit EuroBlech fors in de lift: qua exposanten is de groei 14 procent ten opzichte van de vorige editie in 2006; het aantal exposanten groeide met 6 procent en het percentage exposanten van buiten Duitsland bedraagt nu 44 procent. Na Duitsland is Italië het best vertegenwoordigd, gevolgd door Nederland met 41 deelnemers, Spanje, Oostenrijk en Turkije. Van 21 tot en met 25 oktober laten bedrijven het laatste nieuws zien in de plaatbewerking. (Foto: Gerard ten Bulte - Vraag en Aanbod) Hannover kleurt oranje Franc Coenen Met 41 deelnemers is het Oranje-team op EuroBlech groot. De belangstelling van Nederlandse bedrijven uit de plaatwerkindustrie voor deze vakbeurs is dus groot. Wat voor nieuws tonen ze? Twee jaar geleden pakte Resato uit Roden nog uit met de lineaire aandrijvingen en bar pompen voor de waterstraalsnijmachines. Dat lijkt nu de gangbare druk te zijn bij het waterstraalsnijden. Daarom heeft de Nederlandse machinebouwer het nu gezocht in het verbeteren van de snijkop, die het naijlen van de waterstraal, een typisch verschijnsel bij snijden met hoge druk, moet voorkomen. Een andere belemmering voor het toepassen van hogere snijsnelheden bij waterstraalsnijden is het divergeren (uitwaaieren) van de waterstraal. Dit leidt tot afwijkingen in het profiel van de snede, bijvoorbeeld een grotere spleetbreedte aan de bovenzijde dan aan de onderzijde van de gesneden plaat. Resato (hal 12, stand D 11, www. resato.com) toont een nieuwe C3 snijkop. C3 staat voor Contour Compensation Cutting (contourcompenserend snijden). De snijkop wordt via speciale software door twee vrij programmeerbare servoassen aangestuurd, waardoor compensatie in het micron-bereik wordt gerealiseerd. Het resultaat is een altijd rechte snede en rechte snijkanten van de boven- tot de onderzijde van de plaat. Als gevolg van deze fundamentele verbetering hoeft bijvoorbeeld de snelheid in bochten niet meer te worden verlaagd om dezelfde snedekwaliteit te bereiken als die van de rechte gedeelten. Op de pagina s 7, 8 en 9 nog meer primeurs van Nederlandse deelnemers aan de EuroBlech. De C3 snijkop van Resato, die meer nauwkeurigheid bij hoge snelheid garandeert. ADVERTENTIE GOED GEREEDSCHAP IS HET HALVE WERK Tel. (035) info@hptooling.nl Fax (035) PONSEN LASERSNIJDEN KANTEN

2 TAILORSTEEL COM PLAATSTALEN UITSLAGEN Hal 17 Standnr. C-02 Zonder moeite tot ,- per jaar extra verdienen met de inkoop van plaatstalen uitslagen? Hoe meer u bestelt, hoe groter uw voordeel! Graag leg ik u uit, hoe eenvoudig dit werkt! Omzet met 247 in 12 mnd. Max. Bonus in in % Max. 625,00 1,25 % Max. Max. Max. Max. Max , , , , ,00 1,50 % 1,75 % 2,00 % 2,50 % 3,00 % Max ,00 4,00 % Bonusprocenten gelden vanaf een omzet van ,- in 12 maanden. Gewoon via de mail Wilt u nog geen gebruik maken van onze 247Portaal, maar liever uw aanvraag per mail versturen, gebruik dan onze 247SpoedStaal button. Deze vindt u op onze website. Wij nemen direct persoonlijk contact met u op. Binnen enkele uren weet u prijs en levermoment. Snel en eenvoudig, zoals ù dat wenst. SpoedStaal U kunt optimaal meeprofiteren 1. Wij doen heel veel manloos, behalve de productie in verband met onze kwaliteitswaarborg. 2. Al onze besparingen op materiaal en uren worden verrekend. 3. Onze systeemcomputers zorgen voor optimale planning en doorloop. 4. Op alle bovenstaande punten laten wij u maximaal meeprofiteren tot ,- per jaar. *De bonusactie loopt van juli 2008 t/m september ,- Extra verdienen Meer informatie? Graag stuur ik u meer informatie naar uw persoonlijke adres. Ga naar onze website en klik op de button ,- extra verdienen. Directeur 247TailorSteel.com - Varsseveld TAILORSTEEL COM Markenweg HS Varsseveld - Telefoon: Fax: info@247tailorsteel.com

3 vraag en aanbod 16 OKTOBER 2008 nr 42A 3 Laser neemt steeds belangrijker plek in Blik in de toekomst Afgelopen zomer heeft het Fraunhofer IWS voor het eerst de werkende 10 kw diodelaser getoond in een opstelling waarmee metaal opgelast werd. (Foto s: FCP) Franc Coenen Traditiegetrouw zijn ook dit keer de Duitse onderzoeksinstituten aanwezig op EuroBlech. Zij gunnen de bezoeker een blik in de toekomst: wat mag je over enkele jaren op de beursstands van de fabrikanten verwachten? Laserondersteund omvormen van plaat? De diodelaser met 10 kw vermogen? In ieder geval lasertechnologie. Die is anno 2008 onmisbaar geworden in plaatbewerking. Fraunhofer IWS (hal 11, stand G 34), het onderzoeksinstituut dat zich onder meer bezighoudt met het doorontwikkelen van lasertechnologie, heeft het grote nieuws afgelopen zomer al zelf gepresenteerd. Tijdens een workshop voor hoog vermogen diodelaser in Dresden is voor het eerst live de 10 kw laser gepresenteerd. Deze krachtige laser levert in combinatie met de nieuwe generatie nozzles, de COAX n reeks, een ideale installatie voor het cladden en laserharden. De COAX-nozzles hebben als voordeel dat ze rond de vier zijden van de laserstraal bewegen en dus het materiaal gelijkmatiger kunnen opspuiten. Bovendien kan hiermee rechthoekig materiaal worden opgebracht, ondanks de ronde spot van de laserstraal. Tot nog toe werd deze nozzle gebruikt in combinatie met een 6 kw laserbron; nu beschikt men dus over een 10 kw sterke laser, wat het proces aanzienlijk versnelt. Vloeidraaien Bij het Fraunhofer-instituut zijn ook onderzoekers bezig met het ontwikkelen van laserondersteund forceren, ook wel vloeidraaien genoemd. Het vloeidraaien is een al wat oudere techniek, waarbij de plaat draait en door een rol tegen een vormmatrijs wordt aangedrukt. De Duitse onderzoekers zetten nu de laser in om het materiaal vlak voordat het vervormt, zacht te maken. Daarmee kunnen zelfs materialen zoals titanium en allerlei nikkellegeringen omgevormd worden met slechts één matrijshelft, zonder dat de materiaaleigenschappen te sterk beïnvloed worden omdat men met bijvoorbeeld gasbranders veel warmte inbrengt. Door de laserstraal in te zetten, kunnen de mechanische krachten voor het forceren tot 40 procent gereduceerd worden. Hiermee kan men dus de grenzen van het proces verleggen, omdat nu ook dikker plaatmateriaal omgevormd kan worden. Het Fraunhofer IPT in Aken heeft de technologie inmiddels vertaald naar een prototype van een machine, samen met Laserline (hal 11 stand G23) en Metalldrueckerei Thate (hal 16 C 13). In feite zijn er twee nieuwe machines ontwikkeld: een heel nieuwe en de andere is een module die in bestaande forceermachines kan worden ingebouwd. Het Fraunhofer IWS heeft nog meer nieuws. Constructeurs stellen alsmaar hogere eisen aan het materiaal. Ze zoeken combinaties van uitersten, om goedkoper te kunnen werken met betere kwaliteit. Om het walsen van twee materialen tot één nieuw materiaal te verbeteren, zet het Fraunhofer IWS tegenwoordig een laser in. Allereerst worden de twee materialen inductief verwarmd tot 40 à 80 procent van de smelttemperatuur. Tegelijkertijd zorgt een laserstraal met beschermingsgas ervoor dat de plaatdelen vlak voordat ze elkaar raken, opgewarmd worden tot vlak onder het smeltpunt. Hiervoor blijft de vervorming van het materiaal en het veranderen van de eigenschappen beperkt tot eigenlijk alleen dat deel dat door de laserstraal belicht wordt. De door warmte beïnvloede zone blijft zo heel beperkt. Door de druk van de wals ontstaat vervolgens een gelijkmatige overgang tussen beide materialen, die niet zal uitharden. Het materiaal laat zich direct daarna heel goed verwerken op de normale wijze. Op deze manier kunnen verschillende combinaties worden gemaakt: bijvoorbeeld een hard materiaal op een goedkoper, zachter dragermateriaal. Met name voor gereedschappen lijkt dit een interessante technologie te zijn. Volgens het LZH kun je geharde zaagtanden beter met lasersolderen aan het zaagblad zetten dan met inductiesolderen, omdat het zaagblad niet langer krom trekt. Ook het Laser Zentrum Hannover is op EuroBlech van de partij (hal 12 stand H50). Dit instituut, dat doorgaans applicaties ontwikkelt die net wat dichter tegen het stadium van productierijp zijn aanzitten dan de Fraunhofer instituten, laat op de beurs meerdere technieken zien, zoals laser hybride lassen, het stabiliseren van een lichtboog tijdens het lassen met behulp van een laserstraal, het laserbuigen van profielen. In een nieuw onderzoek waar het LZH zich mee bezig houdt, is het verbeteren van de laskant eigenschappen van delen die met de laser gelast worden. Men zoekt daarbij vooral naar mogelijkheden om Nd:YAG-laserbronnen in te zetten. Deze zijn immers aanzienlijk goedkoper en worden al meer ingezet in de KMO s. Het doel is om betrouwbare parameters te ontwikkelen voor het laserlassen van delen waarbij de laserstraat maximaal 2 mm diep in het materiaal dringt. Toepassingen zijn de productie van sensoren, elektrodelen en kleine drukvaten. Lasersolderen zaagbladen Een net afgerond onderzoek van het LZH is het lasersolderen van geharde zaagtanden aan het zaagblad. Dat gebeurt tot nog toe meestal met inductiesolderen. Het nadeel is evenwel dat het zaagblad thermisch sterk belast wordt, zodat het na het solderen opnieuw gericht moet worden. Het LZH zet nu lasersolderen als technologie in. Hierdoor wordt er veel minder warmte in het zaagblad gebracht, zodat dit niet langer krom trekt. Bovendien dalen de totale productiekosten doordat in dezelfde tijdspanne ongeveer 33% meer zaagbladen geproduceerd kunnen worden. Het lasersolderen gebeurt met een diodelaser van 150 tot 200W. (FC)

4 NIEUW...! De NOBEL -Xbevelhead met een Hypertherm HPR 260 PLASMA stroombron STAKO CNC Cutting Machines Oxy fuel - Plasma - Water jet - Laser EuroBlech 2008 Hannover Oktober U bent van harte welkom in Hal 015 Stand C33 U mag ons natuurlijk ook in Wijchen bezoeken of kijk op: Tot ziens.! Forceren Dieptrekken Flenzen Lassen Apparatenbouw Kijk op onze website: De "onzichtbare" beveiligingscamera voor gebruikte kantpersen HOOG EN SLIJTVAST PLAATSTAAL diktes: van mm grootste formaat x mm Al 20 jaar is HST de specialist in het leveren van hoogwaardig plaatstaal. Uit voorraad, af fabriek en op maat gebrand. Meer weten? Kijk op Of bel de HST- directlijn: +31 (0) decrealisten.nl Alle machines geproduceerd voor 1998 (niet CE machines) moeten voldoen aan de arbeidsmiddelen richtlijn. U bent als werkgever verplicht deze arbeidsmiddelen conform de richtlijn aan te passen. Holtech heeft alle kennis in huis om uw kantpers conform de arbeidsmiddelen richtlijn aan te passen. Hiervoor zet Holtech de Sick V-4000 in. Met de Sick V-4000 voldoet uw machine aan de minimum eis van de arbeidsmiddelen richtlijn en heeft nauwelijks invloed op uw productiviteit. De SickV-4000 is toepasbaar op alle typen kantpersen, heeft een eenvoudige bediening, het zogenaamde inlezen is zeer eenvoudig en gaat automatisch. Holtech is de system integrator van de V Wij verzorgen de totale integratie van de Sick V-4000 inclusief scholing van de operators. HOLLAND STEEL TRADE sales@hststeel.com // // Fax +31 (0) info: tel:

5 Adv_Cornelissen_126x :36 Pagina 1 Knippen mm x 16 mm mm x 8 mm CNC-Ponsen mm x 30 ton Lassen gecertificeerd lassen Zetten mm x 600 ton mm x 300 ton mm x 130 ton Lasersnijden x mm 4 kw Hoe kunt u snel en succesvol produceren? Hoe kunt u just in time hoogwaardige producten leveren? Hoe kunt u efficiënte logistiek combineren met hoge productiviteit? Inderdaad, door samen te werken met gespecialiseerde partners. Cornelissen Metaalbewerking in Rhenen, aangenaam! Remmerden 30a TZ Rhenen - Tel GROTE PLATEN OF PROFIELEN BEWERKEN? LASERSNIJDEN 6kW 6000*2000 MM LASERSNIJDEN 5kW 6000*2000 MM CNC PONS/NIBBELEN 3000*1500 MM CNC KANT EN 6000*15 mm / 7500*10 MM CNC BOOR/ZAAGSTRAAT tot HEA Te l. : ( ) Fax : (0321) Oogstweg SB BIDDINGHUIZEN

6 TECHNOLOGIE PANEL 256x :02 Pagina 1 EuroBLECH t/m 25 oktober Hannover Hal 11 Stand C32 TRUMPF: technologie van morgen Als gerenommeerd topmerk werkt TRUMPF continu aan nieuwe ontwikkelingen en vooruitstrevende oplossingen. Of het nu gaat om lasersnijden, pons/nibbelen, kanten, laserpijpsnijden of laserlassen: met de technologie van TRUMPF weet u zeker dat u moderne, geavanceerde techniek in huis haalt. En die houden we up-to-date door met onze dienstverlening steeds een stap verder te gaan. Zo bent u verzekerd van een investering waar u vandaag, morgen en overmorgen uw voordeel mee kunt doen. Innovatie van generatie op generatie. TRUMPF Nederland B.V. Postbus AV Hengelo Tel: Fax: info@nl.trumpf.com

7 vraag en aanbod 16 OKTOBER 2008 nr 42A 7 DARLEY: AUTOMATISERING EN VEILIGHEID DARLEY (HAL 12, STAND A44, heeft voor twee thema s gekozen: automatisering en veiligheid. Darley heeft voor het automatisch buigen al de Multifold E-drive in het programma. Tijdens EuroBlech voegt de machinebouwer daar een tweede concept aan toe, de Twisterrobot in combinatie met de Darley EHP afkantpers. Hiermee kunnen producten tot 50 kilogram gewicht verwerkt worden. Samen met het doorontwikkelde ACS-Laser hoekmeetsysteem ontstaat zo een cel voor volledig onbemande productie. De doorontwikkeling van dit hoekmeetsysteem betreft in feite de komst van een zeer omvangrijke databank met terugveringswaarden van verschillende materialen. In deze databank is nu de ervaring van vele buigingen opgeslagen zodat het hoekmeetsysteem nauwkeuriger kan werken. Darley toont ook een nieuw veiligheidssysteem, LZS 005 Blocklaser. Dit bestaat uit een zender en een digitale camera. Dankzij dit systeem kan de persbalk met hoge snelheid dalen tot 2 mm boven de plaat, waarbij de veiligheid van de bediener gewaarborgd blijft. Per buiging levert dit systeem twee seconden extra productiviteit op. Per duizend buigingen betekent dit een dik half uur extra productietijd. Qua machines presenteert de machinebouwer uit Zuid-Limburg de Miniline, een pons/knip installatie voor de staalbouwbedrijven. Deze combineert de schaar, pons en uithoekinstallatie in één machine. Het materiaal wordt automatisch voor de platstaalschaar aan de achterzijde van de machine toegevoerd. Bij de ontwikkeling van deze Miniline is veel aandacht besteed aan de ergonomie voor de bediener. BTU: STAPELAARS BTU UIT BUDEL (HAL 16, STAND F02, GY.COM) ontwikkelt en bouwt high end stapelaars voor de plaatwerkindustrie, onder andere voor de automotive. De BTU Blanck Stackers kunnen in een continu productieproces nauwkeurig en met hoge snelheid stapelen, zonder dat de platen beschadigd raken. Men gebruikt magnetische of va cuümgrijpers om de plaat op te pakken en speciale pushers met rubberen beschermdoppen om de plaat af te stoten. Hiermee haalt men snelheden tot 240 m/min, afhankelijk van de afmetingen en eigenschappen van het materiaal en aansluitende apparatuur. De Blank Stacker wordt veelal achter een pers of schaar geplaatst al dan niet in een zogenaamde cut-to-length lijn waar coils (rollen) met plaatmateriaal afgewikkeld worden, vlak gemaakt worden en vervolgens afgekort of in de gewenste vorm geperst worden. Volledig geautomatiseerd kunnen meerdere stapels gemaakt worden op 1 lift waarbij verschillende type platen softwarematig gesorteerd en uitgelijnd kunnen worden voor het volgende bewerkingsproces. Met name bij laserlassen van deze platen kan veel tijd en energie bespaard worden door de stapels zeer accuraat, zonder beschadigingen, direct uit te lijnen met de rand van de pallet. Hypertherm toont onder andere de Powermax 45, een handbediend plasmasysteem voor staal tot 19 mm dik. Snel en nauwkeurig stapelen met de stapelaars van BTU. KOIKE: OOK NAAR DUITSLAND OOK KOIKE (HAL 12, STAND C21, is in Hannover aanwezig. De Japanse fabrikant van snijmachines heeft tot nog toe West-Europa vanuit Nederland bediend. De activiteiten zijn dusdanig gegroeid, dat het bedrijf op 1 oktober een vestiging in Duitsland heeft geopend. In deze nieuwe vestiging in Friedberg (ongeveer twintig minuten ten noorden van Frankfurt am Main) wordt de ontwikkeling, constructie en productie van snijsystemen voor de Europese markt geconcentreerd. Koike Nederland blijft gewoon bestaan en opereren vanuit Zaandam. HYPERTHERM: HYPERFORMANCE WERELDMARKTLEIDER IN PLASMASNIJTECHNOLOGIE HYPERTHERM (HAL 13, STAND D54 COM) presenteert op EuroBlech het nieuwste HyPerformance plasmasysteem, de HPR400XD. Deze nieuwe machine is gebaseerd op de huidige generatie HyPerformance plasmasystemen, maar heeft onder andere een hoger amperage, zodat sneller gesneden kan worden en men dikkere plaat kan snijden. Live snijdemonstraties worden er gegeven met de HyPerformance HPR260. Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich de onlangs geïntroduceerde Powermax 45, Dit handbediend plasmasysteem weegt slechts 15,8 kilogram en kan heel goed op locatie worden ingezet. Ondanks het lage gewicht is het amperage voldoende om 19 mm dik staal met de hand te snijden. Het verbeterde toortsontwerp zorgt voor een eenvoudigere bediening en de slijtdelen hebben een langere standtijd. BLIKVANGER VOOR RONDE VORMEN GOUDSMIT UIT WAALRE (HAL 12, STAND B70 OF WWW. GOUDSMITMAGNETS.COM) exposeert met zijn magneetsystemen. Blikvanger is de magnetische platenscheider die niet alleen rechte staalplaten scheidt, maar ook gekromde en afgeschuinde staalplaten. Deze platenscheider is uitgevoerd met zeer krachtige Neoflux magneten en kan pneumatisch aan- en uitgeschakeld worden. Dergelijke systemen worden onder meer toegepast in plaatverwerkende industrieën en in gerobotiseerde productiecellen voor de productie van lassamenstellingen. Robots pakken met magneetgrijpers grote plaatdelen op en positioneren deze op een lastafel. Doordat de staalplaten geolied zijn, kleven deze aan elkaar en neemt de robot soms twee platen tegelijk op. Hierdoor kan de tweede staalplaat halverwege de lastafel los laten en naar beneden vallen. Dat veroorzaakt uiteraard veel schade in een hightech omgeving, waar de lastafel vaak is voorzien van sensoren, opnemers en actuatoren. Door toepassing van de onlangs ontwikkelde Neodymium-IJzer-Borium platenscheiders worden de platen ondanks de oliefilm van elkaar gescheiden waarna de robot ze één voor één van de stapel kan tillen. Om de stapel staalplaten aan te vullen, kunnen de magnetische platenscheiders eenvoudig met een pneumatisch ventiel worden uitgeschakeld. Na ontgrendeling van de zwenkarm draaien de magneten weg, waarna de stapel staalplaten op eenvoudige wijze inwisselbaar of aanvulbaar is. Het is mogelijk staalplaten van bijna iedere vorm, lengte of breedte te separeren. Ook ronde of asymmetrische vormen. De permanente magneetkracht neemt niet af en is gegarandeerd voor tientallen jaren. (JvdN) OPSLAGSYSTEEM VOOR COILS POLYWOOD PRODUCTS de handelsnaam van Eurorecycling uit Nijkerk presenteert het Polywood Coilstore systeem. Een volgens de fabrikant revolutionair coilopslagsysteem dat ontwikkeld is door en voor specialisten in coilstorage. Het is een uniek railsysteem, legt woordvoerder Arie de Jong uit, dat vervaardigd is van staal en voorzien is van diepgetrokken conussen. Hierdoor is het zonder meer eenvoudig om de rollblocks te positioneren en te verplaatsen. Op deze manier kunnen coils van verschillende diameters worden opgeslagen. Het systeem is dusdanig ontworpen dat het op maat verstelbaar is in speciale profielen en geschikt kan worden gemaakt voor coils van 500 tot mm. Het maakt driehoog stapelen van coils mogelijk en kan vrij eenvoudig worden getransporteerd en geïnstalleerd. Verder kun je het in voorkomend geval eenvoudig repareren en uitbreiden. De Jong noemt het daarnaast duurzaam en recyclebaar en attendeert nogmaals op het efficiënte, flexibele en eenvoudig in gebruik zijn van het systeem. Volgens de woordvoerder van Eurorecycling (hal 17, stand E43, worden het Polywood Coilstore systeem met de Polywood Rollblocks vooral ook ingezet in situaties waar een hoge flexibiliteit verlangd wordt: Dus in Veilig en snel stapelen van kostbare coils met het Polywood Coilstore systeem. magazijnen waar coils met veel verschillende diameters opgeslagen worden. Daarnaast is een optimale verhouding haalbaar tussen oppervlakte en opslagcapaciteit doordat je met de Rollblocks driehoog kunt stapelen tot een maximale belasting van 100 ton en dan gebruikmaakt van maximaal vier Rollblocks. (JvdN) MEER KIEZEN BIJ BYVENTION DE COMPACTE LASERSNIJMACHINE BYVENTION, die in één uitvoering door Bystronic wordt gebouwd, krijgt dit jaar een broertje. De klant krijgt twee jaar na de introductie op de vorige EuroBlech de keuze voor bijvoorbeeld een 4,4 kw laserbron in plaats van de tot nog toe 2,2 kw bron. Wie voor de zwaardere laserbron kiest, krijgt er meteen een tweede snijkop bij. Naast de 5 inch is dat de 7,5 inch snijkop. Tot nog toe moesten klanten kiezen of ze de kleine of grote snijkop op de machine wilden. Een derde optie om de compacte lasersnijmachine op te waarderen, is de snellere besturing ByVision. Vorige keer heeft Bystronic (hal 12, stands A31, B30 en B48, in Hannover de ByVention wereldwijd gelanceerd. Uniek aan deze machine is dat ze in één uitvoering wereldwijd voor dezelfde prijs geleverd wordt. Blijkbaar willen klanten toch zelf nog iets te kiezen hebben. De Zwitsers komen daarom met meerdere opties. Door de verdubbeling van het vermogen kan er aanzienlijk sneller met de machine worden gesneden. Per gesneden meter is de gebruiker bij 4 mm dik staal, bij 3 mm dik inox en bij 1 mm dik aluminium met de zwaardere laserbron goedkoper uit, ondanks de hogere investering. De tijdwinst maakt deze goed. Ondanks de verdubbeling van het vermogen, blijft de ByVention compact. De machine groeit slechts enkele procenten. Volgens een zegsman van de Zwitserse machinebouwer probeert men met de uitbreiding vooral tegemoet te komen aan de vraag van klanten naar meer flexibiliteit. Die vraag kwam er vooral van de meer ervaren gebruikers van lasertechnologie. LEES VERDER OP PAGINA 8

8 8 vraag en aanbod 16 OKTOBER 2008 nr 42A Twee jaar geleden was de ByVention een van de grootste verrassingen op EuroBlech. Een lasersnijmachine voor minder dan euro. Opties waren er nauwelijks, daar brengt Bystronic nu verandering in. In Hannover laat Bystronic verder de BySprint 3015 zien met ByLaser 4400 laserbron, een high speed lasersnijmachine. Op het gebied van kantpersen staan op de stand de Beyeler Xpert, een plooibankconcept dat vorig jaar is geïntroduceerd en zich onderscheidt met de 3-punts plooitechnologie. (FC) DE NOBEL-X CUTTING HEAD Snijsystemen zijn goed vertegenwoordigd op de EuroBlech en daarin spelen Nederlandse bedrijven een belangrijke rol. Bijvoorbeeld Stako te Wijchen die met een geheel nieuw snijproces komt, de Nobel X Cutting Head. Stako (hal 15, stand C33, ontwikkelt zelf zogenoemde Special CNC Cutting Machines oftewel CNC gestuurde industriële snijmachines met waterstraal, plasma, autogeen en laser of een combinatie ervan. De nieuwste is de snijmachine met kantelbare snijkop (tot 45 graden links én rechts), waarbij deze snijkop gemonteerd is op het portaal van de snijmachine. Hij kan volgens de ontwerper en producent alle gewenste laskanten positief en negatief aan de snijcontouren in de X-richting snijden. Over de Nobel X Cutting Head merkt manager Jaap van Baren nog op dat deze dezelfde voordelen biedt als de in maart jongstleden op de Techni-Show in Utrecht gepresenteerde Roto Plasma 3D Bevel Cutting Head met een roterende snijkop. Het enige verschil met de Roto Plasma is volgens hem dat de Nobel X alleen in de X- richting alle gewenste lasnaad voorbereidingen kan snijden. Stako ontwikkelt en bouwt inmiddels al weer meer dan vijftien jaar (sinds begin jaren negentig) op een eigen machinelijn, industriële snijmachines. Het bedrijf stelt sindsdien uitgegroeid te zijn tot marktleider in de Benelux en biedt Stako presenteert in Hannover een geheel momenteel nieuw snijproces, de Nobel X Cutting Head. zeven verschillende snijmachines aan de metaalverwerkende industrie aan. (JvdN) NIEUWE VARIANT OP ROLLSTOP Het opslaan van coils is een belangrijk gegeven in de staalverwerkende industrie. De grote rollen zijn kostbaar, zwaar en mogen in principe maar op één manier weggezet worden, namelijk als vloerstapeling naast elkaar. Voor dat stapelen ontwikkelde Lanhorst Mouldings (hal 17, stand J05, in Sneek diverse stops. Zo werd de RollStop op de vorige EuroBlech in 2006 gepresenteerd. Dit jaar is aan het RollStop systeem een extra hulpstuk toegevoegd, de KLP Oilstop. Deze Oilstop is een olie opvangbak die kan worden bevestigd aan het railstuk van de KLP RollStop. Op deze manier kan lekkende olie worden opgevangen en niet over de werkvloer lekken, wat tot onveilige werksituaties kan leiden. Ondanks deze innovaties presenteert Lankhorst nog weer een noviteit, te weten een nieuwe versie van de RollStop. Deze is speciaal ontwikkeld voor kleinere coils met een lager gewicht. Dat de RollStops aanslaan, bewijst de aankoop onlangs van duizenden KLP RollStops door een groot Belgisch staalbedrijf voor een grootschalig renovatie project. De bestelling omvatte KLP Roll- Stops en KLP RollStop rail componenten waarmee de gebruiker zo n coils gaat opslaan (ongeveer ton staal. (JvdN) VERTEGENWOORDIGER OP EUROBLECH Rijva (hal 27 stand H54 of is als vertegenwoordiger van vele fabrikanten van machines voor spaanloze bewerkingen zelf ook aanwezig op de EuroBlech. Daarmee wil Rijva met name aan de Nederlandse EuroBlech-bezoekers de enorme breedte van het huidige leveringsprogramma tonen en duidelijk maken wat men op dit vakgebied zoal te bieden heeft. Het grote voordeel is daarbij dat de meeste van de gerepresenteerde bedrijven zelf ook met een eigen stand op deze beurs present zijn. Dat biedt bezoekers de mogelijkheid om zich samen met deze exposanten door de mensen van Rijva over de verschillende merken en de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van plaatbewerking te laten voorlichten. Anderzijds geeft dit Rijva een uitstekende gelegenheid zijn grote deskundigheid op dit terrein nog eens goed te benadrukken. De volgende vertegenwoordigingen van Rijva staan op de plaatbewerkingsbeurs in Hannover: - Mechanische persen van Sangiacomo, IMV Presse en Schaal; - Hydraulische persen van Sten høj; - Coilverwerkende apparatuur van Dimeco, Soprem, Herrblitz en PA); - Persenautomatisering van Siegfried. Nieuwe lasersnijmachines Zowel Amada als LVD komen op de EuroBlech met nieuwe lasersnijmachines. Amada met de LC-F1 lasersnijmachine en LVD Company presenteert de Axel De Axel 4020 is beschikbaar met een laserbron van 4 of 5 kw en biedt daarmee maximale prestaties bij de verwerking van dunne en dikke materialen. De hogedruk snijkop (clean cut) biedt plaats voor een 5, 7,5 of 10 inch snijlens. De snijkop is voorzien van een veiligheidssysteem dat botsingen tussen de kop en het werkstuk voorkomt. De hoge straalkwaliteit van de machine maakt verwerking van dun materiaal aan een extreem hoge snelheid tot 40 meter per minuut en van dik materiaal tot 25 mm zacht staal mogelijk. De machine kan platen aan tot een grootte van 4 bij 2 meter. LVD staat in hal 12, stand F48. Amada Amada (hal 12, stand D08 en stand F08) heeft in zijn nieuwe lasersnijmachine LC-F1 de nieuwste generatie lineaire aandrijvingen toegepast. De Amada lasersnijder is uitgerust met een door Amada getunede resonator in capaciteiten van 2,5 kw, 4 kw en 6 kw naar keuze. Met de nieuwe 6 kw resonator kan tot 28 mm dik staal gesneden worden. Een van de belangrijkste highlights van de LC-F1 is de inzet van de nieuwste high speed snijkop HS Uniek is volgens de producent dat met deze nieuwe snijkop, zonder lenswisseling, alle materiaaldiktes van 0,8 tot 20 mm gesneden kunnen worden. Dat levert weer tijdwinst in de productie op. De Lankhorst KLP RollStops. Impressie van het productoverzicht van Gerimex. Met de presentatie van Rijva op Euro- Blech 2008 wil deze expert in spaanloze bewerkingsmachines met name aan de Nederlandse bezoekers duidelijk maken wat men op dit vakgebied zoal te bieden heeft. Voorts vraagt Rijva aandacht voor de innovatieve Dreistern profileermachines, Balliu laser-bewerkingsmachines en de op deze vakbeurs tentoongestelde Sangiacomo C-frame pers, die onlangs door Rijva aan Brink Industrial in Hoogeveen is verkocht. INVESTERING IN KORTE LEVERTIJDEN Je levert aan de metaalverwerkende industrie in heel Europa (met het zwaartepunt in Duitsland) en dus sta je op de grootste staalbeurs, de EuroBlech. Het overkomt Gerimex, toonaangevend leverancier in precisieonderdelen voor de matrijzenbouw en stempelmakerij. Die met name specialistische producten levert als ponsnippels, snijbussen, kernpennen, enz. Producten voor de matrijzenbouw kenmerken zich door hun tijdkritische karakter, zegt een woordvoerder van Gerimex in Hengelo (hal 13, stand A71, Het bedrijf heeft daar zijn organisatie op aangepast en levert in de meeste gevallen just-in-time en binnen 24 uur. Wij hebben geïnvesteerd in nieuwe geavanceerde machines waardoor we ook s avonds en in het weekend kunnen produceren, laat deze woordvoerder weten. Het bedrijf kan daardoor met behoud van (zoals men het noemt) een concurrerende kostprijs korte levertijden blijven realiseren. Gerimex heeft bijvoorbeeld een nieuwe CNC gestuurde lengteslijpmachine waarmee het profiel aan de nippels in lengterichting wordt geslepen. Daardoor treedt minder slijtage op en wordt de standtijd verlengd. Het is een wereldprimeur, zegt de Gerimex-woordvoerder. (JvdN) PIJPENSNIJDER IN 3D De belangrijkste reden om ons te presenteren op de EuroBlech is de presentatie van onze nieuwste 3D pijpen- en profielensnijmachine, zegt sales engineer Rikje Houtman van HGG in Wieringerwerf (hal 15, stand A29, Ook demonstreert het bedrijf een nieuwe gebruikersinterface voor het ontwerpen van 3D profielen op de computer. Wie weleens over de A7 richting Friesland rijdt (of omgekeerd richting Amsterdam) ziet in de buurt van Wieringerwerf rond een nieuw kantoor- en fabrieksgebouw een grote voorraad stalen pijpen en profielen liggen, die overkapt worden door futuristische boogconstructies. Dezelfde uiting als bijvoorbeeld onze bijdrage aan de autoshowroom langs de A2 bij Utrecht die in de geluidswand is geïntegreerd, vertelt mevrouw Houtman. Mooi gaat hier gelijk op met functioneel. Het zijn begrippen waar HGG al jarenlang vorm aan geeft, bevestigt ze. Wat HGG doet, kun je min of meer uniek noemen, aldus de woordvoerster. Geen enkel ander bedrijf in Nederland bouwt bijvoorbeeld machines om stalen buizen, kokers en profielen te snijden die ook nog eens over de hele wereld worden gebruikt én door HGG zelf worden toegepast om zelf voor derden snijwerk te verrichten. HGG presenteert haar nieuwste geavanceerde 3D pijpen en profielensnijder op de EuroBlech.

9 vraag en aanbod 16 OKTOBER 2008 nr 42A 9 De combinatie van het bouwen van de machines en het loonsnijden levert een grote synergie op. Dit concept heeft dan ook al vele innovaties opgeleverd. De nieuwste innovatie komt tegemoet aan een grote vraag in de markt naar een machine die zowel buizen, kokers (vierkant en rechthoek) als profielen kan snijden (T, L, strip en HP profiel). Het is deze machine die op de Euro- Blech ten doop zal worden gehouden. (JvdN) REALISTISCHERE SIMULATIE IN NIEUWE PLOOIBANKBESTURING De plooibank blijft een machine waarbij het programmeren veelal aan de machine zelf gebeurt. Delem, de Nederlandse bouwer van CNC besturingen voor plooibanken, speelt hierop in met de nieuwste applicatiesoftware versie V3 van hun DA-besturingsreeks. Menig gebruiker van de bekende merken plooibanken zal het zich misschien nauwelijks realiseren, maar onderhuids zit in deze machines een stukje Nederlandse know how. Delem (hal 14, stand G12, levert namelijk besturingen aan verschillende machinebouwers die plooibanken in hun programma hebben, zoals Darley en Gasparini. In de nieuwe V3-versie van de besturingsrange DA-65W, DA-66W en DA-69W heeft men vooral gezocht naar het vereenvoudigen van het programmeren. Dat doet men door het grafisch programmeren realistischer te maken. Edwin van der handlingsysteem Het automatische Voorde van Delem: Vroeger zag de bediener een voor vlakke platen van 300 x 400 dun lijntje op zijn scherm, ongeacht de dikte van de plaat. Nu nemen we de dikte van het materiaal mm. en de vorm van het gekozen gereedschap mee in de simulatie van het buigproces, evenals de radius die ontstaat door het buigen met de gekozen gereedschappen. De gereedschappen worden in de virtuele machine geplaatst, waarna de bediener een realistische simulatie van het buigproces ziet. Hierdoor zie je sneller of een gereedschap wel gebruikt kan worden in deze specifieke situatie. De nieuwe besturing kan ook zelf een selectie maken uit de gereedschappen die in de virtuele machine zijn geplaatst. Dan wordt het optimale gereedschap voor de buiging, rekening houdend met de plaatdikte en de gewenste radius, door de software gekozen. Een tweede innovatie die Delem Delem vereenvoudigt in Hannover toont, is het nieuwe besturingstype het plooien met de DA-52. Dit is een compacte besturing voor eenvoudige kantpersen. Deze besturing is geschikt onder andere door nieuwe besturing, die voor plooibanken met een beperkt aantal assen Darley wordt aangeboden op de plooi- en mist de mogelijkheid om grafisch te programmeren. (FC) banken van deze Nederlandse machinebouwer. NIEUWE GENERATIE E-BRAKE Dertien jaar geleden introduceerde Safan de eerste elektronische kantpers ter wereld. In 2005 (Foto: FCP) volgde de doorbraak naar het zwaardere segment, met de Safan E-Brake 150T en 200T. En nu, drie jaar later, presenteert Safan (hal 14, stand E06, in deze E-volutie de nieuwe generatie E-Brake met perskrachten van 25T tot 100T. De machine wordt gebouwd volgens een modulair concept. Dat betekent dat Safan nu over een basisversie beschikt met een zeer scherpe prijsstelling, de E-Brake B. Deze E-Brake B is gelimiteerd in optiemogelijkheden. In Hannover zullen zeer veel modellen van de E-Brake te zien zijn, van de kleinste uitvoering 35T-1250 tot Safan beschikt nu in de elektronische kantpers-serie ook over een basisversie met een en met de zwaarste uitvoering 200T scherpe prijsstelling, de E-Brake B. Naast de E-Brake en de bekroonde servo-elektronische kantpers met twee geïntegreerde robotarmen de zogeheten I-Brake - toont Safan de meest succesvolle guillotineschaar uit het programma. Deze M-Shear is voorzien van alle opties, waaronder een Returnto-Sender functie om de geknipte plaat naar de bediener terug te voeren en torsiearm dunne stroken te knippen. Nieuw perspectief voor ponsen Franc Coenen Trumpf heeft een van de prangende problemen bij het ponsen opgelost. Door de matrijshouder afzinkbaar te maken, worden krassen op de plaat voorkomen. Het ponsen kan dus nu ook ingezet worden bij zichtproducten zonder risico op afkeur vanwege krassen in het oppervlak. De machinebouwer speelt hiermee in op de groeiende vraag naar ponsmachines. Het afzinken van de matrijshouder opent heel nieuwe mogelijkheden voor het ponsen, verwacht Ger van der Endt, directeur van Trumpf Nederland. Op de komende EuroBlech zal Trumpf (Trumpf staat in hal 11, stand C32-3) voor het eerst deze oplossing tonen in de nieuwe ponscombimachine die op de beurs gelanceerd wordt. Het gaat hier om een totaal nieuwe machine, die een dubbele X- en een dubbele Y-as heeft. De laserkop en de ponskop hebben hun eigen X- en Y-assen. Dat komt volgens de fabrikant de productiviteit ten goede. Ger van der Endt: Bij veel kleinere bewegingen kun je beter de snijkop bewegen dan de hele tafel. Dat scheelt tijd. Bovendien wordt het hierdoor mogelijk om bij het automatiseren van het ponsen en lasersnijden de laatste bewerking door de laser te laten doen. Bij de eerste generatie combimachines moest dit altijd een ponsbewerking zijn. De hele machine is overigens voorbereid op automatisering, iets waar de fabrikant duidelijk een groeiende vraag naar ziet. Zo wordt de nozzle van de snijkop automatisch gewisseld. Verder is het ponsen sneller gemaakt, tot slagen per minuut, en kunnen met speciale gereedschappen grotere zettingen worden gemaakt. Geheim De machinebouwer uit Ditzingen pakt dit jaar op de EuroBlech nog groter uit dan twee jaar geleden. De benedenverdieping van de stand bijft net zo groot, vierkante meter; de bovenverdieping is met 500 meter groter dan bij de editie van Op de stand worden tien nieuwe producten getoond. Naast de combimachine met afzinkbare matrijshouder is dat onder meer de nieuwe laser 3030 met 5kW laserbron. Standaard wordt deze lasersnijder met lineaire motoren uitgerust, maar nu wordt een nieuwe versie getoond met eenvoudiger aandrijvingen. De wisseltafel kan voortaan ook aan de zijkant uit de machine komen, wat veel plaats bespaart. Volgens Ger van der Endt zal deze machine nog meer nieuws HANDIGE HANDLING Haeger Europe uit Oldenzaal kom je op de Euro- Blech op drie plaatsen tegen. In hal 15 (stand D06) staan ze zelf met een handlingsysteem voor de invoer van metalen platen in bewerkingsmachines. In hal 13 (stand B16) staat bij hun relatie Titgemeyer zo n sheet metal handling systeem operationeel te draaien en nog eentje bij het bedrijf TR Fastenings in een grote stand in hal 15, stand B44. Wandelschoenen aan dus en bekijken! Edwin Blanken van Haeger Europe is er trots op dat hij een aantal machines als primeur kan tonen. We brengen een heel stel nieuwe producten die vooral bedoeld zijn om de productiviteit en de kwaliteit te verhogen in het handlen van stalen platen, vertelt hij. Immers het meest tijdrovende element in de productieprocessen in de metaalverwerkende industrie is het in de machines invoeren van de platen en vellen. De afgelopen twee jaar hebben wij daarom niet stil gezeten en oplossingen gerealiseerd voor een groot aantal klanten, dat we aanvankelijk weliswaar ontwierpen voor hun specifieke situatie maar die je ook elders goed kunt inzetten, legt hij uit. Van deze machines neemt hij er dus een paar mee naar Hannover. Het gaat bijvoorbeeld op de eigen stand (hal 15, D06, om type 824OneTouch met een manueel handling systeem voor stalen platen en om een nieuwe versie (ook type 824OneTouch dus) met een automatisch handlingsysteem voor vlak plaatwerk met afmetingen van 600 x mm. (JvdN) GEAUTOMATISEERD LASSEN AWL-Techniek (hal 13, stand D15, ontwikkelt en realiseert geautomatiseerde lasmachines voor de industrie. Een van de highlights zijn virtuele en video beelden van geavanceerde laserlasmachines voor de automotive toeleveringsindustrie. Daarnaast staan ze in Hannover met: snel wisselbare opspanmal concepten; high-end robotlasmachines voor hoge volumes; en een nieuwe serie low-cost lasmachines voor (klein) serie productie. PROFILEERMACHINES Dibalex (hal 27, stand C09, staat in Hannover met zijn eigen ontworpen en geproduceerde profileermachines. Dibalex levert alle onderdelen voor een complete profileerlijn van afwikkelhaspels, bandrichtapparaten, uitlooptafels, ponsunits tot knipmachines, al dan niet vliegend en gecombineerd. Speciale aandacht vraagt deze producent voor een nieuw design profileermachine. bevatten. Daarover wil de fabrikant tot aan de beurs zelf geen mededelingen doen. Kantpersen Ook toont Trumpf twee kleinere kantpersen. Bij het manueel kanten blijft de mens bij de machine uiteindelijk de snelheid bepalen. Deze kantbanken zijn zo ontwikkeld dat ze qua ergonomie optimaal zijn, wat ervoor zorgt dat je prettig en snel kunt werken, legt Van der Endt uit. Denk aan verstelbare pedaalhoogte en een in hoogte verstelbare stoel. De kantpersen hebben een kracht van 18 respectievelijk 36 ton. Nieuw is ook de 7040, de opvolger van de machine met dubbele snijkop. Beide snijkoppen zijn nu op één laserbron, van het type Vaste stof Disk laser, aangesloten, waar in de vorige versie elke kop zijn eigen laserbron had. Wie groot seriewerk heeft, kan nu met dubbele snelheid snijden. Is dat werk even niet voorhanden, dan kan een kop aan de kant worden gezet. Standaard wordt de lasersnijder 3030 met 5kW laserbron met lineaire motoren uitgerust, maar er is ook een nieuwe versie met eenvoudigere aandrijvingen.

10 MIA BV Postbus ZG Aardenburg De Vlaschaard PR Eede (Zld) Tel Fax info@miabv.nl Perforoosters en traptreden kunnen geleverd worden met rubberdoppen of in anti-slip uitvoering. Materiaalkwaliteit onbewerkt staal, thermisch verzinkt, RVS of aluminium. De traptreden kunnen als lastreden eventueel voorzien van zinkuitloopgaten of met schetsplaten voor boutbevestiging uitgevoerd worden. PERFOROOSTERS Diverse perforaties zijn mogelijk met of zonder waterafvoergaten; tevens dichte uitvoering met kegelprofiel, tranenplaat of dichte doordrukking naar boven. Ook leverbaar als spiltreden voor wenteltrappen Nieuw Autm. ponsen en afhakken van stripmaterialen VACUÜMHEFAPPARATUUR Toepasbaar in o.a. de metaal-, hout-, kunststof-, glas-, beton- en natuursteenindustrie. Voor zowel gladde, geprofileerde en ruwe oppervlakken. Verbetering van de arbeidsomstandigheden (ARBO). Eigen ontwerpafdeling. Klantgerichte adviezen. Levering CE-conform! Honess Machinefabriek BV Tel.: Fax: JAN REEK TRADING B.V. Postbus 171 Neutronweg AD Hoorn Holland Tel.: +31 (0) Fax: +31 (0) trading@janreek.demon.nl

11 DE RIDDER FORCEERTECHNIEK, VERVORM IN TOPVORM. Bent u op zoek naar forceerwerk op maat? Wilt u een goede prijs/kwaliteit verhouding? Kom dan eens kijken op Wij produceren onder andere: Bouwproducten, Dakdoorvoeren, Verloopstukken, Regendaken, Reflectoren, Ketel toebehoren, Deflectorkappen, Verlichtings armaturen, Prullenbakken,. Asbakken, Verkeersborden, Klokken, Asbusurnen, Potten en pannen. De Ridder Forceertechniek BV Jan Tademaweg CT Haarlem t +31 (0) info@forceertechniek.nl ONZE DISCIPLINES: Automatisch Forceren Dieptrekken Gereedschap maken Ponsen Lassen Trompen Assembleren Zetten Technisch tekenen Ontwerpen Flenzen Walsen sinds 1937 UW PARTNER IN PLAATBEWERKING Lasersnijden + kanten in 5 werkdagen Samengesteld plaatwerk in 10 werkdagen ALS HET GAAT OM KWALITEIT AUDACIOUS SHEET METAL B.V. Postbus AH Zevenaar Einsteinstraat PB Zevenaar T info@audacious.com F

12 II-VI ad [192x136mm] :57 Pagina 2 Optics for Laser Sharp Results Op zoek naar laserscherpe resultaten in snijden, markeren en lassen? Probeer de II-VI ervaring: 30 Of Het meest uitgebreide aanbod in CO2 laser-optieken voor elke behoefte Offer 34 Se Tijdige leveringen en een eersteklas service voor een ononderbroken productieproces II-VI is de wereldleider in CO2 laser-optieken en het enige bedrijf wereldwijd dat het volledige productieproces, van het groeien van de ruwe materialen tot en met de levering, beheerst. De garantie voor laserscherpe resultaten in uw business. Service 21 Pr In-huis gegroeide materialen voor optieken van topkwaliteit Production 52 Cc Competitieve prijzen voor een optimale kostenbeheersing Bel ons nu voor meer informatie of een voorstelling van ons aanbod: II-VI Belgium - Baaikensstraat 21/ Zele - Belgium T +32 (0) F +32 (0) E sales@ii-vi.be - W Cost Control BMH CNC gestuurde kantpers Capaciteit 3200x125 Ton. Metal working machines 15 ton 60 ton 100 ton RHTC: the best quality for the best price.! UW NIE 160 ton 200 ton Nieuw in het RHTC programma: de Profi Press 15 ton en 200 ton Willibrordusweg NG Schaijk The Netherlands Tel: 0031(0) Mob: 0031(0) info@rhtc.nl Internet: Machine uitgevoerd met: Multi-V matrijs Zwaanhals boven stempel. 2 handbedieningconsole. Tussenstukken met spieverstelling. Hydraulische bombering R-as Kogelomloopspindels Advantech Touch Screen systeem Grafische weergave. Automatische berekening van de kniplengte Kantpers gereedschap programmeerbaar in de gereedschap bibliotheek. Voor een uitgebreide demonstratie kunt u contact opnemen met Besten Machines BV Haarle info@bestenmachines.nl *OLPPQNBOBHFST PQHFMFU 8JF-FWFSU VX POMJOF CFESJKWFOHJET XXX XJFMFWFSU OM EF POMJOF CFESJKWFOHJET WPPS EF QSPGFTTJPOFMF JOLPPQNBSLU JT WFSOJFVXE

13 vraag en aanbod 16 OKTOBER 2008 nr 42A 13 Franc Coenen Plaatwerk met een hogere moeilijkheidsgraad, compleet afgewerkt in series van ongeveer honderd stuks, just-intime geleverd aan de klant. Daar legt Witte van Moort zich vooral op toe. De plaatbewerker uit Vriezenveen speelt met zeer ver doorgedreven automatisering in op de toenemende vraag naar kleinere series. De derde generatie Van Moort zit inmiddels in de directie van het familiebedrijf, waarvoor grootvader Witte van Moort destijds de fundamenten heeft gelegd. De ruim tweehonderd medewerkers werken met passie aan de vele tientallen orders die dagelijks verwerkt worden. Wij willen de problemen voor de klant oplossen, vat Henk Borger de manier van werken samen. De kracht vormt enerzijds de wijze van automatisering, anderzijds de eigen vakkennis. Automatisering In het hele bedrijf is veel aandacht besteed aan automatisering. Tot en met een eigen ontwikkeld planningssysteem, dat live tot op het niveau van de operator bewaakt hoever een order gevorderd is. Zodra een order is ingevoerd, is het voor de hele organisatie duidelijk wat er moet gebeuren voor de betreffende order. Door dit transparante systeem zien de afdelingen online, tot op machineniveau, wat er geproduceerd moet worden. Voordat een machine omgesteld wordt, haalt een robot de benodigde gereedschappen uit het brandvrije, afgesloten gereedschapsmagazijn. Logistiek Plaatbewerking is de kerncompetentie van Witte van Moort, de logistiek is echter essentieel in de manier waarop het Vriezenveense bedrijf werkt. Continu rijden er heftrucks door de fabriek, voorzien van draadloze terminals. Zij krijgen automatisch hun instructies op het scherm. Bijvoorbeeld: zorg dat om zo laat een gereedschap of het plaatmateriaal bij een bepaalde pers is. Wie het dichtste bij is, pakt de opdracht. Zo rijden de heftrucks nooit voor niets, zegt Henk Borgers hierover. De productiemedewerkers halen de gegevens voor de order waaraan ze gaan werken ook uit het systeem. Verspreid door de fabriek staan tweetalige terminals (Nederlands en Pools). Op het touch screen tikken ze de taal aan waarin ze de informatie over een order willen zien. Zijn ze klaar, wordt opnieuw alles ingevoerd. Zo houdt het management live inzicht in de productiestroom. Identificatiekaarten worden online geprint, waardoor de gegevens altijd actueel zijn. Ook heeft men direct inzicht in de productiviteit per medewerker. Wijkt die sterk af van anderen, dan gaan we zeker praten over de reden waarom die afwijkt. Binnen het bedrijf springt nog een automatisch magazijn in het oog. Dit magazijn biedt plaats aan plaatmateriaal en halfproducten. Hieraan zijn diverse lasersnijmachines Witte van Moort ziet groeimarkt in kleine tot middelgrote series Moeilijk plaatwerk Witte van Moort legt zich meer en meer toe op de productie van moeilijker plaatwerk dat uitgeleverd wordt in kleinere series. en kantbanken gekoppeld, zodat heftrucks hier niet meer nodig zijn. Dit magazijn maakt het lange tijd onbemand produceren mogelijk. Schuler pers De laatste grote investering is de nieuwe tons hydraulische dieptrekpers van Schuler geweest, die recent is opgeleverd. Deze pers is bijzonder, met de drie plooihoudertafels, elk met een drukcapaciteit van 400 ton, die afzonderlijk bediend kunnen worden. Producten die voorheen in meerdere stappen geproduceerd moesten worden, kunnen nu in één keer compleet afgewerkt worden. Bijvoorbeeld in de eerste stap dieptrekken, in de tweede stap omvormen en in de derde snijden. Maar we kunnen ook grote plaatwerkdelen persen, waarbij de plooihoudertafels dezelfde beweging maken. Bijzonder is ook de automatisering, ontwikkeld door de Zwitserse automatiseerder Güdel, die voor hangende robots heeft gekozen. Deze zijn veel lichter en daardoor dynamischer en stabieler dan de standaard industrierobots die gebouwd zijn om staand te gebruiken. De laatste grote investering betreft een tons hydraulische dieptrekpers van Schuler, compleet met automatisering. Met deze persinstallatie, die alles bij elkaar 4 miljoen euro heeft gekost, zet de Vriezenveense plaatwerker vooral in op dikkere plaat, 2 tot 8 mm. Daar wil men zich meer en meer op richten. Henk Borger: We krijgen steeds meer aanvragen voor de dieptrekproducten uit plaatmateriaal tot 8 mm dik. De seriegroottes van veel klanten zijn te klein om bij toeleveranciers aan de automotive terecht te kunnen. Met de ver doorgetrokken automatisering slaagt Witte van Moort er wel in deze producten tegen goede prijzen in kleinere series te leveren. Henk Borger van Witte van Moort: Wij willen de problemen van de klant oplossen. (Foto s: FCP)

14 Metaalwarenfabriek b.v. Persen tot 630 ton gerobotiseerd t/m coilbreedte 1300 mm Dieptrek tot 630 ton t/m coilbreedte 1300 mm Ponsen Kanten Montage Ontvetting Poedercoating Gesinkkampstraat HP Varsseveld T +31 (0) F +31 (0) Afwikkelhaspels Richtapparaten Rollenaanvoerapparatuur Pons Units / Roterend Ponsen Profileermachines Rollensets Meelopend Afkorten Pick and Place Units Speciaalmachines Engineering en Productie van Profileerlijnen HAL 27, STAND J-52 J-50 Electronenstraat 6, 3903 KJ VEENENDAAL, Nederland Tel: +31 (0) , Fax: +31 (0) , info@whmbv.com,

15 vraag en aanbod 16 OKTOBER 2008 nr 42A 15 CO2 of YAG?: snelheid en operationele kosten gelijk; flexibiliteit geeft doorslag Sterk staaltje hybridelassen Franc Coenen Het Belgisch technologie-instituut VITO in Mol heeft samen met het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL), Clusta en OCAS onderzoek gedaan naar het hybridelassen van hoge sterkte staal. Er werd onder meer onderzocht of er verschil in snelheid en kwaliteit is als je met een CO2 of een vastestoflaser last. De invloed van het vulmateriaal op de mechanische eigenschappen werd eveneens nagegaan. Het onderzoek van VITO en OCAS laat zien dat je hoge sterkte stalen, zoals DP 600, zowel met een CO2- laser als een YAG-laser, gecombineerd met het booglasproces, snel kunt lassen. Wat de snelheid betreft, is er geen verschil tussen de beide laserbronnen, constateert Jo Verwimp, die bij VITO het onderzoek heeft uitgevoerd. Het verschil in golflengte van het laserlicht is een factor 10. Staal absorbeert het laserlicht echter zo goed, dat dit geen invloed heeft op de snelheid. Anders wordt het volgens hem als je een materiaal als aluminium gaat lassen. Daar zul je wel een uitgesproken verschil tussen de beide lasers zien. ADVERTENTIE Innovatief automatiseren met vacuüm Andere argumenten De keuze voor de ene of de andere laserbron moet dus op andere argumenten gebaseerd worden. Eén niet onbelangrijke is het energieverbruik. De YAG-laser gebruikt meer energie dan de CO2. In de totale operationele kosten zijn de meerkosten vanwege het hogere energieverbruik echter klein: de beide laserbronnen ontlopen elkaar daarin niet veel. Dat heeft volgens Verwimp ermee te maken dat een CO2-laser gas verbruikt, bij een vaste stof laser dienen de lampen regelmatig te worden vervangen. Er is wel een evolutie in de vaste stof lasers. De diode gepompte laser heeft een energetisch rendement van ongeveer 10 procent. Nog een stap energie-efficiënter zijn de nieuwe schijf- en fiberlaser, die tot energetische rendementen van 20 tot 25 procent en vermogens 8 KW (schijf) en tot 30 à 40 kw (fiber) komen. Jo Verwimp verwacht dat binnen enkele jaren in de industrie deze schijf- en fiberlaser de huidige YAG-lasers verdringen. Je moet de energiekosten van de laser namelijk niet onderschatten. Op dit moment zullen gebruikers echter vooral op basis van argumenten zoals flexibiliteit en automatiseringsmogelijkheden de keu- Wij pakken het aan! Of het nu dozen, zakken, treetjes, blikken of andere verpakkingen zijn, Schmalz zorgt ervoor dat alles snel, efficiënt en veilig omgepakt wordt! Vraag gelijk onze brochure aan! Tel Wereld van vacuümtechnologie Lansinkesweg 4, NL AE Hengelo, Nederland Jo Verwimp verwacht dat binnen enkele jaren in de industrie deze schijf- en fiberlaser de huidige YAG-lasers verdringen. (Foto: FCP) ze maken tussen de CO2- en YAG-laser. Hier zit het grote verschil. De CO2-laser moet altijd uitgelijnd worden op een CNC-machine, omdat het licht via spiegels verplaatst wordt. Bij de YAG-laser gaat het licht door een glasvezel naar de lastoorts, die op een robotarm bevestigd kan worden. De robot is goedkoper dan een CNC-machine. En je bent flexibeler met de YAG vanwege de glasvezel. Zo kun je met een laserbron meerdere Kantpers als paradepaardje Meer dan vijftig jaar ervaring heeft bij Schiavi geleid tot de ontwikkeling van eigen buigrobotsystemen en laser- en plasmasnijmachines. De Italiaanse fabrikant richt zich daarmee nu actief op wereldwijde export en zal zich met een aantal van deze machines in Hannover uitgebreid presenteren. Eén van de paradepaardjes uit de Schiavi stal is de STP.c kantpers. Deze serie kantpersen is specifiek ontwikkeld voor zetwerk van Voor manarme productie is de Hfb kantpers ook leverbaar met geïntegreerde portaalrobot in een capaciteit van 8 tot 150 kg hanteergewicht aan de pols en te handelen plaatafmetingen tot 2 x 4 m. lasplekken bedienen door de laser te voorzien van meerdere glasvezels. Vulmateriaal Het tweede aspect dat VITO en OCAS onderzocht hebben, is het vulmateriaal van het booglas MAG proces. Ze hebben twee vulmaterialen gebruikt, ontwikkeld is voor het klassiek booglassen, het volgens EN440 hoger gelegeerd G3Si1 en het lager gelegeerd G2Si1. Hier blijken er wel verschillen te zijn in het eindresultaat. Jo Verwimp: Ondanks dat op papier de mechanische eigenschappen van G2Si1 vulmateriaal lager zijn dan die van het uitgangsmateriaal DP600, kun je dit toch heel goed gebruiken bij het hybridelassen. Door de hoge lassnelheden en lage warmte-inbreng krijg je zeker geen verzachting in de lasnaad. Gebruik je G3Si1, dan krijg je een hardere lasnaad. Doorgaans wil je geen te hoge piek in de hardheid van het lasmetaal, want hoe harder, hoe lager de vervormbaarheid wordt. Vulmateriaal G2Si1 is dan ook meer aangewezen dan G3Si1 voor het hybride laserbooglassen van DP600, aldus de onderzoeker van VITO. In het onderzoek is aangetoond dat er in de warmte beïnvloede zone een zwaardere en grotere werkstukken. Daarvoor zijn deze kantpersen uitgevoerd met een gepatenteerde ondertafelconstructie, die een constante buighoek over de gehele plooilengte mogelijk maakt, zonder extra bombeersystemen. Van dit machineconcept zijn inmiddels vele honderden in de Benelux geïnstalleerd. De STP.c is leverbaar in tonnages van 160 tot 630 ton en plooilengtes van 3 tot 8 m. Schiavi zal in Hannover een 6 m/400 ton model op zijn stand demonstreren. Manarm kanten Specifiek voor het dun- en middeldikke plaatsegment heeft Schiavi zijn Hfb-serie kantpersen verder ontwikkeld en voorzien van zijn eigen besturing Cnc 2K. Voor manarme productie is de Hfb ook leverbaar met geïntegreerde portaalrobot in een capaciteit van 8 tot 150 kg hanteergewicht aan de pols en te handelen plaatafmetingen tot 2 x 4 m. Een complete buigrobotcel met 80 ton capaciteit en 2,5 m plooilengte zal als publiekstrekker op de Schiavi-stand te zien zijn. kleine dip is in de hardheid, maar de eigenschappen blijven binnen de toleranties. Met klassiek lassen zou deze dip groter zijn. Lasnaadvoorbereiding Hybride laserbooglassen is als industrieel lasproces vooral geschikt omdat het hoge lassnelheden combineert met een goede kwaliteit en een acceptabele tolerantie van de lasnaad. Bij het zuivere laserlassen worden er heel hoge eisen gesteld aan de lasnaad voorbereiding. Een spleet groter dan 10 procent van de materiaaldikte levert al een slechte las op. Bij het hybride lassen hoef je niet méér aandacht aan de voorbereiding van de laskanten te schenken dan bij het klassieke booglassen, aldus de onderzoeker. Afhankelijk van de plaatdikte kun je 20 tot 30 procent hiervan in de spleetbreedte wel overbruggen. De lasnaadvoorbereiding is dus niet duurder. Dat maakt dit proces juist interessant voor de industrie, zegt Jo Verwimp. Dat het desondanks in het mkb nog niet veel wordt toegepast, heeft er vooral mee te maken dat deze bedrijven nog overtuigd moeten raken van het laserlassen. Meer informatie: en Plasmasnijden Schiavi biedt eveneens een breed programma plasmasnijmachines, uiteenlopend van systemen voor de luchtkanalenbouw, systemen met dubbele kop, met geïntegreerde boor-/tapkop en plasma-/ponscombimachines, tot plasmasnijmachines voor dikke plaat. Met de presentatie van een 5 x 3 m plasmasnijmachine met dubbele kop toont Schiavi op de Euro-Blech zijn expertise op dit gebied. Schiavi Macchine Industriali spa (hal 15, stand 53, wordt in de Benelux vertegenwoordigd door LVDN bv. Colofon Uitgeverij MBM mybusinessmedia Postbus AB Deventer Redactie Postbus AB Deventer Telefoon: (0570) Fax: (0570) redactie@vraagenaanbod.nl Uitgever Elsbeth Lamfers Advertentieverkoop Radjen Sahtie Telefoon: (020) DÉ HANDELSKRANT ISSN AdvIndustrieMagazine.indd :19:11

16