De betaling door middel van de elektronische overdracht van geldmiddelen

Transcriptie

1 De betaling door middel van de elektronische overdracht van geldmiddelen Francis DE CLIPPELE KLUWER

2 Inleiding IX Hoofdsluk 1. De verbintenis tot betaling Afdeling 1. De betaling, de verbintenis en de geldmiddelen. Begrippenbepaling 1 1. De betaling 1 2. De verbintenis 2 3. De geldmiddelen 2 Afdeling 2. De bronnen en het bewijs van verbintenissen 5 1. De bronnen van verbintenissen 5 2. De digitale bewijsmiddelen van de verbintenis 6 Afdeling 3. De inbetalinggeving 12 I. Overdracht van geldmiddelen met de wil een schuld te voldoen Betaling bij middel van een cheque De bankcheque 13 A. Begripsbepaling 13 B. Aansprakelijkheidsregeling onder de Chequewet De reischeque, de maaltijdcheque en de cadeaucheque De betaling door de geldoverschrijving bij middel van schriftstuk Begripsbepaling van en toepasselijk recht op de overschrijvingsopdraeht De wet op de grensoverschrijdende geldoverschrijvingen De wisselbrief en orderbrief Begripsbepaling en functies van de wisselbrief De wisselbrief als betaalmiddel De onverschuldigde betaling door de betrokkene 22 Afdeling 4. Toerekening van de betaling. Betaling door een andere dan de schuldenaar Toerekening van de betaling Toerekening van de betaling op de interesten alvorens de toerekening op het kapitaal Toerekening op het gedeelte van de hoofdvordering dat niet gedekt is door de borgtocht De wettelijke toerekening is van suppletief recht Betaling door een andere dan de schuldenaar 26 Afdeling 5. Kwijtschelding van de schuld en overdracht van schuldvordering Kwijtschelding van de schuld Overdracht van de schuldvordering 27 Afdeling 6. Ogenblik van de betaling 28 Afdeling 7. Niet-nakoming van de verbintenis tot betaling van een geldsom Interestenvergoeding wegens nalatigheid De samengestelde interest Het beginsel van het monetaire nominalisme De intlatie of muntontwaarding bij de toekenning van schade De schadevergoeding wegens koersverlies De Wet van 2 augustus 2002 betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties 37 De bclaling door middel van de elektronische overdracht van geldmiddelcn

3 Afdeling 8. De onverschuldigde betaling Begripsbepaling en toepassingsvoorwaarden De terugbetaling van fiscale voorafbetalingen 43 Hoofdstuk 2. De geldmiddelen 44 Afdeling 1. Begripsbepaling 44 Afdeling 2. Schepping van giraal geld 46 Hoofdstuk 3. Elektronische overdracht van geldmiddelen 49 Afdeling 1. Een meerpartijenovereenkomst De rekening en de betaalkaart Kwalificaties voor de overeenkomst van de bankrekening Soorten betaalkaarten De bij de dienstverlening betrokken partijen - feitelijke analyse Privaatrechtelijke analyse van de rechtsverhoudingen De overeenkomst tussen de kaarthouder en de emittent 55 A. Aansprakelijkheid van de uitgever voor het verlies wegens niet-uitvoering of gebrekkige uitvoering van de transactie door de houder 56 B. Aansprakelijkheid van de uitgever voor de transactie zonder de toestemming van de houder 56 C. Omvang van de aansprakelijkheid van de uitgever 57 D. Aansprakelijkheid van de uitgever betreffende de oplaadbare instrumenten E. Aansprakelijkheid van de uitgever voor het gebruik van een instrument voor de elektronische overdracht van geldmiddelen zonder fysieke voorlegging en zonder elektronische verificatie 58 F. De bewijslast De overeenkomst tussen de emittent-handelaar en de netwerkondememing 59 Afdeling 2. De verbintenissen van de netwerkondernemer Begripsbepaling Kwalificatie van de verbintenissen van de netwerkondernemer: inspanningsversus resultaatsverbintenis Uitsluiting van de aansprakelijkheid voor vreemde oorzaak Rechtsgevolg van de kwalificatie van de verbintenissen Analogie met de verbintenis van de elektriciteitsnetbeheerder? Is een vergelijk mogelijk in de kwalificatie van de verbintenissen 71 Afdeling 3. Zelfregulering in de elektronische handel, het elektronische betaalverkeer en de telecommunicatie De netwerkondernemer is gehouden tot een kwaliteitsdienstverlening Begripsbepaling van de zelfregulering Privaatrechtelijk karakter van zelfregulering De motieven, gedaantes en de totstandkoming van zelfregulering Handhaving van zelfregulering Zelfregulering in de IT De Service Level Agreement in de telecomsector, IT en de elektronische handel Juridische kwalificatie van de Service Level Agreement Strekken de bepalingen van de Service Level Agreement tot uitsluiting van de gemeenrechtelijke aansprakelijkheid? 81 Afdeling 4. De rechtsgeldigheid van de eenzijdige inhouding op de betaling bij wanprestatie De rechtsgeldigheid van de eenzijdige inhouding van vergoeding bij wanbetaling voor prestaties, en de clausule van domiciliering De rechtmatigheid van een weigering van een klant zonder domiciliering 85 VI

4 Hoofdstuk 4. De betaalkaarien. Aansprakelijkheid bij verlies ofdiefslal van de kaart. Het onheheerd taten van gelden na de afhaling uii de automaat 87 Afdeling 1. Begripsbepaling 87 Afdeljng 2. Doelstelling en toepassingsgebied van de Wet van 17 Juli De doelstelling van de wet Het toepassingsgebied van de wet 90 Afdeling 3. Risico-verdeling bij het verlies of de diefstal van de betaalkaart 91 Afdeling 4. Het onbeheerd laten van gelden na de afhaling uit de automaat 93 Hoofdstuk 5. De elektronische rechtshandeling en de wettelijke regeling van de digitale handlekening. de elektronische overschrijving en de elektronische factuur 94 Afdeling 1. De elektronische rechtshandeling en de wettelijke regeling van de digitale handtekening Wettelijke regeling voor de elektronische handel De verhandeling en bedrijvigheid via geinformatiseerde kanalen De totstandkoming van contracten in een elektronische omgeving Informaticacriminaliteit Valsheid in informatica lnformaticabedrog Opsporing van informaticacriminaliteit Toepassing van bijzondere wetgeving Bevoegdheid ratione territoriae inzake informaticacriminaliteit Verantwoordelijkheid van de provider De erkenning van de digitale handtekening Begripsbepaling Het onderscheid tussen de digitale handtekening en de elektronische handtekening Wettelijke bepalingen betreffende de elektronische handtekening De certificatiedienstverlener: begripsbepaling, opdracht en verantwoordelijkheid Toepassing van de elektronische handtekening: totstandkoming van overeenkomsten op afstand Schriftelijke kennisgeving door middel van telegram. telex, telefax, elektronische post of enig ander telecommunicatiemiddel De bescherming van de consument De verkoop op afstand van goederen en diensten De verkoop op afstand van financiele producten en diensten Mededeling, kennisgeving of neerlegging van een akte van rechtspleging bij middel van fax of elektronische post 115 Afdeling 2. De elektronische overschrijving Begripsbepaling Het bewijs van de overschrijving De elektronische overmaking van geldmiddelen via het internet 119 Afdeling 3. De elektronische factuur De factuur: begripsbepaling Bespreking van het elektronisch factureren De tussenkomst van de geaccrediteerde certificatiedienstverlener 122 De hctaling door middel van de elektronische overdraehl van geldmiddelen VII

5 Hoofdstuk 6. Elektronische betaling via internet en per GSM 125 Afdeling!. Aansprakelijkheid van de tussenpersonen voor de elektronische handel 125 Afdeling 2. M-commerce en M-payment De beschikbaarheid van het mobiele netwerk Veiligheid van M-payment 129 Hoofdstuk 7. De internationale betaling 130 Afdeling 1. Toepasselijk recht op en rechtsbevoegdheid betreffende de internationale betaling Algemene regeis inzake het toepasselijk recht en de rechtsbevoegdheid Bevoegdheidsregels ter bescherming van de consument Toepasselijk recht ingevolge het Verdrag van Rome 132 Afdeling 2. De SWIFT beialing - interbancaire betalingssystemen Inleiding: onderscheid in betalingsmiddelen De betalingscyclus Ogenblik van de realisatie van de betaling Verrekeningsmethodes De rol van het interbancaire communicatiesysteem SWIFT in de betalingssystemen Europese interbancaire betalingssystemen 142 Hoofdstuk H. De elektronische betaling beschermd legen de inzage door defiscus 144 Afdeling 1. Inleiding: de inzage door de fiscus van financiele transacties via de systeembeheerder is een omzeiling van het bankgeheim 144 Afdeling 2. De bescherming van elektronische betalingsverrichtingen voorwerp van productiebestanden of verwerkingsbestanden 145 Afdeling 3. Normatieve bescherming van de prive-sfeer en het bankgeheim Het normatief kader van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer Het bankgeheim en de bankdiscretie Het bankgeheim ten aanzien van een strafonderzoek Het bankgeheim ten aanzien van een fiscaal onderzoek 155 Afdeling 4. Besluit: De rechtsgevolgen van de normering inzake de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de bankdiscretie 159 Verkorte bibliografie 161 Trefwoordenregister 165 VIII