De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer drs. M. Rutte Postbus LV 's-gravenhage
|
|
- Lieven Claes
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer drs. M. Rutte Postbus LV 's-gravenhage DATUM 4 december 2003 UW REFERENTIE B.N. Groot KENMERK 3.89/ UW BRIEF AV/PB/2003/90582 BEHANDELD DOOR drs. D.W.G.A. Broeders RBA (055) ONDERWERP financieel toezichtskader pensioenfondsen Geachte heer Rutte, Hierbij zend ik u een antwoord op de vragen die u heeft gesteld in de brief van 25 november jl. U geeft daarbij aan dat deze aanvullende vragen een logisch vervolg zijn op de eerdere betreffende het karakter van voorwaardelijke toezeggingen. Ik hoop u met onderstaande toelichting te ondersteunen bij uw verdere gedachtebepaling. Het PVK bestuur heeft goede nota genomen van uw wens knopen snel door te hakken. Wij hebben daarvoor begrip en in dat licht beantwoorden wij uw brief dan ook binnen de door u gevraagde termijn. Tegelijk laat ook het antwoord dat wij als toezichthouder op uw vragen geven, zien dat er nog veel te doen is om te zorgen dat het Nederlandse pensioensysteem ook in de toekomst de benamingen betrouwbaar, solide, goed en betaalbaar mag blijven dragen. Wij blijven daaraan graag bijdragen. Indexatie bij onvoldoende buffer Uw eerste vraag betreft indexatie ten tijde van een te laag weerstandsvermogen. Laat ik eerst en vooral stellen dat het altijd zo kan zijn dat de sponsoren (waaronder in dit verband ook de actuele premiebetalers) bereid zijn om in enig jaar de indexeringslast voor hun rekening te nemen. Als de indexatie uit additionele externe financiering wordt betaald, dan wordt de bufferproblematiek niet geraakt. Het bestuur van het pensioenfonds dient zich wel te realiseren dat in de communicatie naar deelnemers geen verwachtingspatroon voor de toekomstige indexaties wordt gevoed. Wanneer het incidentele karakter onvoldoende aan deelnemers kenbaar wordt gemaakt kunnen zij aanvoeren: "kijk rechter zelfs onder dit soort omstandigheden werd er toch geïndexeerd, waarom nu niet?" M.a.w.: aanspraken van deelnemers kunnen ook ontstaan door feitelijk gedrag van werkgever of pensioenfonds. Dit echter raakt bij voldoende transparantie het toezichtskader niet. Het herstelplan dient uit te gaan van progressie; alle acties dienen in het licht te staan van herstel van de financiële positie. Vrijwillige verslechtering van de financiële positie in een situatie van reservetekort is 1/5
2 ongewenst. Binnen een vastgelegd hersteplan kan indexatie acceptabel zijn als aangetoond wordt dat herstel wordt bereikt. Anders gezegd, de voorgenomen indexatie moet al onderdeel van het herstelplan zijn; toe te kennen indexatie moet dan passen binnen dat herstelplan. De consequenties hiervan - bijvoorbeeld verder oplopende premies - moeten alle betrokkenen aanvaarden. Zo'n herstelplan zal dus, naast een al dan niet volledig c.q. voorwaardelijk indexatie streven, ook tegelijk een gestaag herstel moeten laten zien. Solvabiliteitstoets Voor alle te maken keuzes geldt dat, om een adequaat toezicht op pensioenfondsen te kunnen houden, er moet worden voldaan aan een aantal eisen: - - transparantie; - - voldoende instrumenten voor de toezichthouder; - - evenwicht tussen beschikbare middelen van het pensioenfonds en de aanspraken, toezeggingen en verwachtingen ten aanzien van het pensioenregeling. De voorgenomen opzet van de solvabiliteitstoets is universeel toepasbaar; dus op iedere contractvorm en elke situatie. In de uitgangspuntennotitie FTK en in de "white paper" is de volgende omschrijving gegeven: "de toets is erop gericht om de omvang van de actuele waarde van de aanwezige middelen zodanig te bepalen dat deze - na één jaar - met grote mate van waarschijnlijkheid de actuele waarde van de dan aanwezige verplichtingen overtreft". In feite wordt gevraagd om balansprojecties te maken, uitgaande van een aantal scenario's, en te zien of het pensioenfonds onder die veronderstellingen financieel overeind blijft. Met name voor de voorwaardelijke verplichtingen en staffels betekent dit dat de geschatte actuele waarde van de verplichtingen bij een ongunstige scenario een relevante grootheid is. Het eerste door u genoemde pensioenfonds, van het type"defined contribution", draagt in de meest kale vorm geen restrisico. Een zo pure DC regeling wordt in de Nederlandse praktijk echter niet aangetroffen. Is er bijvoorbeeld (minimaal) de premie toegezegd dan moeten de opgespaarde premies zijn gegarandeerd. Voor "defined benefit" regelingen geldt het uitgangspunt dat de toezegging dient te worden gevolgd door het reserveren van geld. Het fonds heeft niet de vrijheid om al dan niet te reserveren voor hetgeen wordt toegezegd. Slechts in het geval er niets wordt toegezegd hoeft er ook niets te worden gereserveerd. "Kapitaaldekking DB nominaal inclusief buffer" komt overeen met een pensioenregeling waarin geen enkele toeslagtoezegging is gedaan. Eventuele rechtenverbeteringen kunnen door het bestuur worden toegekend op basis van overreserves - boven de vereiste buffers - in het pensioenfonds. Deze hebben echter een incidenteel karakter. Voor dezelfde "defined benefit" variant met een extra reserve voor het voorwaardelijke deel gaat wederom op dat er evenwicht en transparantie is vereist. Er moeten middelen zijn om te indexeren, anders kan en mag er niet de suggestie worden gewekt dat er geïndexeerd zal worden. En de omvang van de middelen in combinatie met de voor de voorwaardelijke toeslagen beschikbare c.q. benodigde kasstroom moet ook corresponderen met de redelijkerwijs te bepalen waardering van die toezeggingen. Door het voorwaardelijke karakter - ervan uitgaande dat die eenduidig en transparant vastligt en gecommuniceerd wordt aan alle betrokkenen - is geen additionele buffer nodig. Ook onder de voorwaardelijkheid van een bestuursbesluit moet een toezegging of ambitie, afhankelijk van de beleidsvrijheid van het bestuur, redelijkerwijs nagekomen worden. Eventuele "harde" of minimum elementen hierin dienen echter als zijnde onvoorwaardelijk te worden beschouwd in de solvabiliteitstoets. De techniek in deze kan wellicht gecompliceerd lijken, de uitgangspunten zijn helder en eenduidig. Ook voor de laatste door u genoemde variant "DB met staffel" geldt het principe dat zodra iets is toegezegd het ook nagekomen moet worden. Dus ten opzichte van de nominale verplichtingen zal ook altijd een solvabiliteitsvereiste worden vastgesteld. Voor de staffel geldt dat deze gewaardeerd zou kunnen worden tegen het geldbedrag dat aan een derde betaald dient te worden om op dat moment het 2/5
3 staffelcontract over te nemen. De vormgeving van de toezegging is dus bepalend voor de waarde. Hierbij zal er uiteraard ook weer evenwicht moeten zijn. Eigenlijk hoort de verwachtingswaarde van alle deelnemers tezamen te corresponderen met de waardering van deze voorwaardelijke toezegging door het pensioenfonds. De waarde is zeker niet 0 want dat is slechts de waarde van géén toezegging. De staffel gaat op lange termijn uit van een zeker indexeringsstreven gegeven een herstel naar een gezonde dekkingsgraad; er zullen dus bepaalde extra uitkeringen door het pensioenfonds moeten worden gedaan als gevolg van de aanwezigheid van de staffel. De waardering van het ambitieniveau kan daarom op lange termijn niet stelselmatig (of gemiddeld genomen) afwijken van de opslag voor indexatie die in de kostprijs is berekend. Ook hier geldt dat de uitwerking wellicht gecompliceerd kan ogen, maar dat de uitgangspunten simpel zijn, ook bezien vanuit adequaat toezicht. Onderstaande tabel tracht alle besproken varianten nog eens samen te vatten. Verplichtingen (actuele waarde) Vereiste solvabiliteit Kapitaaldekking DC VPV = waarde beleggingen Afhankelijk feitelijke regelingen Kapitaaldekking DB nominaal VPV nominaal Ten opzichte van VPV nominaal Kapitaaldekking DB nominaal + voorwaardelijke aanspraken VPV nominaal + bestemmingsreserve Kapitaaldekking DB+staffel Idem Idem Nb VPV = voorziening pensioenverplichtingen. Ten opzichte van VPV nominaal + "harde" elementen uit bestemmingsreserve In uw brief wordt veel aandacht besteed aan de solvabiliteitstoets en aan de vereiste reserves en buffers. Daarnaast is het belangrijk dat steeds de kostendekkende premie wordt geheven, zolang niet alle per regeling bepaalde buffers en reserves, zijn gevuld. Dit correspondeert met uw eerdere uitlatingen ten aanzien van de nieuwe pensioenwet, doch dient niet onderbelicht te raken. Ook moeten de extra's die aan een fonds dienen toe te vloeien op grond van vastliggende herstelplannen jaarlijks te worden gefinancierd. Daarbij is duidelijk dat, naarmate de zekerheidsmaat lager is,daarvan vaker sprake zal zijn dan bij een hogere zekerheidsmaat. Tevens zal, boven deze kostendekkende premie in enge zin, waarvan de solvabiliteitsopslag voor de op te bouwen buffers deel uitmaakt, ook de indexatietoeslag in het geval de indexatie voorwaardelijk is worden meegerekend (n.b. bij onvoorwaardelijke indexatie zit deze toeslag uiteraard in het deel waarover er solvabiliteitsopslag wordt berekend.). Tenslotte zullen, voor zover er omslag- of solidariteitselementen in de premie schuilen, ook deze in rekening moeten worden gebracht. Dit brengt mij tot de kanttekening dat stelsels met een meer stabiele premie ook binnen de nieuw te ontwikkelen kaders mogelijk zouden moeten blijven. (Te) grote premievolatiliteit lijkt in veel gevallen ongewenst, procyclisch en ook onnodig vanuit toezichtsoptiek. In zoverre verdient het aanbeveling om niet uit het oog te verliezen dat, vanuit een model met redelijk stabiele premies, ook behoorlijke en zekere pensioenen zijn op te bouwen. Begrippenkader Uw derde vraag is een zeer relevante. Zonder thans volledig te willen zijn, dan wel een handleiding pensioenbegrippen te geven kan het volgende dienen als hulpmiddel. In de eerste plaats kost een bepaald pensioen uiteindelijk steeds wat het kost. Een pensioenfonds genereert geen winst of eigen vermogen, dus uiteindelijk is de som van alle uitkeringen (plus de gemaakte kosten) gelijk aan de premie-inkomsten plus de beleggingsopbrengsten. De verschillen tussen DB en DC manifesteren zich daarmee als verschillen in risicodeling. Dat geldt evenzeer voor de verschillende mogelijke kansmaten. Met andere woorden, bij een gegeven pensioenuitkering zijn de kosten niet hoger of lager bij een andere zekerheidsmaat of bij de keuze voor een DC of DB systeem. Als de sponsor alle risico op zich zou nemen (en de soliditeit en de continuïteit van de sponsor gewaarborgd zou zijn) dan manifesteren de verschillende keuzes zich slechts door een verschil in het 3/5
4 tijdstip waarop de sponsor betaalt. Hier is uiteraard een relatie met de in ontwikkeling zijnde accountancyvoorschriften, die steeds mee nadruk leggen op het vroegtijdig passiveren van mogelijke "constructive obligations". Als de sponsor niet alle risico's draagt, dan kan eenzelfde analyse gelden voor de premiebetalers; de last schuift dan in de tijd over de (toekomstige) premiebetalers. Meer omslagelementen in de premie maken dat premiebetalers in mindere mate voor hun eigen pensioen betalen en meer bijdragen aan het pensioen van anderen. Een langdurig onevenwichtige situatie hierin kan het stelsel aantasten. Als tenslotte noch premieomslag noch sponsorfinanciering afdoende zijn, dan treden de echte verschillen aan het licht. Dan is de pensioengerechtigde de uiteindelijke risicodrager en zullen de fluctuaties in de uitkomst dus zichtbaar worden in een lager pensioen. Vergrijzing Uw laatste vraag betreft de gevolgen van verdergaande vergrijzing en de daarmee samenhangende beperktere effectiviteit van premiesturing. Maatschappelijke vergrijzing voltrekt zich niet in één jaar. Voor de solvabiliteitstoets is het in principe geen relevant risico. De verwachte trendmatige ontwikkeling in sterftekansen (en de daarbij horende onzekerheid) moeten daarentegen wel mee worden gewogen in het bepalen van de actuele waarde van de voorziening pensioenverplichtingen. De vergrijzingstrend komt dus in de voorziening tot uitdrukking; de continuïteitstoets kan daarbij inzicht geven in het realiteitsgehalte van gepresenteerde bijstuurinstrumenten. De vergrijzing is ook een relevant thema ten aanzien van de intergenerationele solidariteit en de mogelijkheid om een beroep te doen op jonge en toekomstige generaties om extra premie te betalen in geval van een tekort. De daaruit voortvloeiende beperktere effectiviteit van premiesturing kan bijvoorbeeld inzichtelijk worden gemaakt door te schatten wat de consequenties zijn als de indexatie van gepensioneerden en slapers volledig uit omslag wordt gefinancierd 1[1]. De kosten worden in een dergelijk geval gegeven door de verhouding tussen de te indexeren opgebouwde rechten (nominale pensioenverplichtingen) en de loonsom (bedrijven plus overheid). In 2000 was deze verhouding grofweg 2,6 uitgaande van de verdeling over eindloon en middelloonregelingen. Een indexatie van 3%-punt zou dus een opslag van 3%*2,6=7,8% in de premie betekenen. Bij handhaving van deze veronderstellingen zou de verhouding in 2030 oplopen tot 4,5 ofwel 3% indexatie is dan 13,5% extra premie. Onder de aanname dat alle pensioenregelingen overgaan op middelloon loopt de verhouding nog altijd op tot 3,6 of 10,8% extra premie. Deze voorbeelden laten al overduidelijk zien dat inhaal via premie slechts beperkt mogelijk is. Het is dan ook nodig om, per fonds toetsbare, aannames te hebben over de maximale ruimte binnen dat fonds om een "solidariteitsopslag" op de premies te heffen. De ruimte daartoe zal m.i. beperkt zijn tot enkele procentpunten. Daarmee is gegeven dat dit compensatiemechanisme beperkt is en veelal te beperkt zal blijken om nu al voorzienbare problematiek op te vangen. Voor de goede orde wordt opgemerkt dat dit, wellicht in nog sterkere mate, geldt voor sponsorfinanciering om tekorten op te vangen. Hierbij geldt tevens het verband met de ontwikkelingen ten aanzien van de internationale accountancystandaarden, die veelal de kans op zo'n sponsoraanvulling reeds nu als "constructive obligation" in de balans zouden willen passiveren. Wij zouden het zeer op prijs stellen nader met u en uw kabinetscollega's over de door u gestelde vragen van gedachten te wisselen. Hoogachtend, Pensioen- & Verzekeringskamer 1[1] Dit is zeker geen pleidooi voor of tegen een omslagstelsel. Het is alleen gebruikt om een illustratie te geven van de werking van het premiestuur. 4/5
5 Mr. D.E. Witteveen Voorzitter 5/5
De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer drs. M. Rutte Postbus LV s-gravenhage
De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer drs. M. Rutte Postbus 90801 2509 LV s-gravenhage DATUM 6 december 2003 UW REFERENTIE B.N. Groot KENMERK 3.89/02-9994 UW BRIEF AV/PB/2003/86550
Nadere informatieIndexatiebeleid Financiering Reglement Communicatie
Matrix 1 ten aanzien van de toeslag pensioenaanspraken en pensioenrechten (is toeslag voor gepensioneerden, gewezen deelnemers en deelnemers) 2 : Indexatiebeleid, A. Geen B. Geen doelgericht indexatiebeleid
Nadere informatieBallast Nedam Pensioenfonds. Informatiebijeenkomst Premievrijen en gepensioneerden. Theo Bruijninckx 1 november 2004
Ballast Nedam Pensioenfonds Informatiebijeenkomst Premievrijen en gepensioneerden Theo Bruijninckx 1 november 2004 Onderwerpen Agendapunt 1: Jaarverslag 2003 Overzicht 2003 Herstelplan 2002 Agendapunt
Nadere informatieMatrix ten aanzien van de toeslag pensioenaanspraken en pensioenrechten (is toeslag voor gepensioneerden, gewezen deelnemers en deelnemers):
Matrix ten aanzien van de toeslag en pensioenrechten (is toeslag voor gepensioneerden, gewezen deelnemers en deelnemers): Toeslagbeleid, A. Geen beleid over B. Geen doelgericht toeslagbeleid Er is geen
Nadere informatieNotitie Indexatiedepots en toekomstbestendig indexeren in het nieuwe FTK
Notitie Indexatiedepots en toekomstbestendig indexeren in het nieuwe FTK Utrecht, 22 juni 2015 Koninklijk Actuarieel Genootschap Postbus 2433 3500 GK UTRECHT 1. Inleiding Onder het oude FTK-regime kon
Nadere informatieToelichting bij de ministeriële regeling toeslagenmatrix.
Toelichting bij de ministeriële regeling toeslagenmatrix. Algemene toelichting Artikel 86 van de Pensioenwet schrijft voor dat er bij voorwaardelijke toeslagverlening een consistent geheel dient te zijn
Nadere informatieAchtergrond en uitdagingen van het FTK
Achtergrond en uitdagingen van het FTK Prof. dr. K.H.W. Knot Divisiedirecteur Toezichtbeleid De Nederlandsche Bank 16 mei 006 Agenda Kenmerken Nederlandse pensioenstelsel Doelstelling risicogebaseerd toezicht
Nadere informatie10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets
10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Conform de Pensioenwet dient het bestuur van een pensioenfonds de doelstellingen en beleidsuitgangspunten (waaronder de risicohouding) van het pensioenfonds
Nadere informatieHerstelplan ABP. 1 oktober 2003
Herstelplan ABP 1 oktober 2003 1 Inleiding Voor 1 juli 2003 diende ABP bij de Pensioen- en Verzekeringskamer (PVK) een Herstelplan in te dienen waarin wordt aangegeven hoe een situatie van een dekkingstekort
Nadere informatieDatum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt'
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieBuitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010
Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan
Nadere informatieAan de voorzitter van de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ), de heer H. de Munnik RA Postbus AD Amsterdam (RJ271.3) Geachte heer De Munnik,
RJ-Comm. 1076 Aan de voorzitter van de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ), de heer H. de Munnik RA Postbus 7984 1008 AD Amsterdam Kenmerk : 08088/FP/GR/hdh 15 september 2008 Onderwerp : Reactie pensioenkoepels
Nadere informatieDatum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630
Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon
Nadere informatieCRISISPLAN - SAMENVATTING
CRISISPLAN - SAMENVATTING MAATREGELEN ALS DE FINANCIËLE POSITIE IN GEVAAR IS 1 juli 2015 Inleiding Dit crisisplan beschrijft wat het Algemeen Bestuur gaat doen als het Pensioenfonds in een crisissituatie
Nadere informatieDoelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets
Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Conform de Pensioenwet dient het bestuur van een pensioenfonds de doelstellingen en beleidsuitgangspunten (waaronder de risicohouding) van het pensioenfonds
Nadere informatieBallast Nedam Pensioenfonds. Deelnemersvergadering. Theo Bruijninckx 22 september 2004
Ballast Nedam Pensioenfonds Deelnemersvergadering Theo Bruijninckx 22 september 2004 Onderwerpen Agendapunt 4: Jaarverslag 2003 Overzicht 2003 Herstelplan 2002 Agendapunt 6: Wijziging bijsparen Agendapunt
Nadere informatieAanpassing pensioenregeling een must. Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM
Aanpassing pensioenregeling een must Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM 1 Aanpassing pensioenregeling een must Inhoud Marcel Brussee: Achtergrond wijzigingen
Nadere informatie1. Bent u op de hoogte van de studie Analyse van het financieel toetsingskader voor pensioenfondsen van het Centraal Planbureau (CPB)?
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon
Nadere informatieUw pensioen in onzekere tijden
Uw pensioen in onzekere tijden Stichting Pensioenfonds 1 Inleiding Dekkingsgraad per 31 december 2011 is 83,7%. Het pensioenfonds loopt (ver) achter op herstelplan. Voorlopig kortingsbesluit is noodzakelijk.
Nadere informatieStabiele pensioenen - stabiele economie FTK macro-economisch bezien
10e ALM Conferentie Stabiele pensioenen - stabiele economie FTK macro-economisch bezien Prof. dr Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Amsterdam, 4 april 2007 FTK: bewezen succes Stille revolutie
Nadere informatiePensioenakkoord. Spelregels vanuit de accountant bezien. Nico Pul Ernst & Young
Pensioenakkoord Spelregels vanuit de accountant bezien Nico Pul Ernst & Young Pensioenakkoord Korte vergelijking oud versus nieuw Gevolgen voor de jaarrekening Bijdrage accountants aan het debat Oud versus
Nadere informatieOWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij
Welkom OWASE Pensioenforum 26 juni 2013 OWASE 3 juli 2013 bij Pensioenfonds en solidariteit: één voor allen, allen voor één! www.owase.nl PFO20130626/20130703 2 Programma Pensioenforum De bedoeling van
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Ballast Nedam
Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Windmolenproject Egmond, 2006 1 Deelnemersvergadering 28 september 2006 Agendapunt 4 Kernpunten 2005 Goed jaar, dekkingsgraad van 112,1% naar 117,1% gestegen, ondanks
Nadere informatieDe Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer
De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer 23 november 2014 JO/KMOL/MVE/2014.227 Betreft: Wetsvoorstel aanpassing Financieel Toetsingskader ('het Wetsvoorstel') Geachte
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen
DNBulletin DNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen Datum 18 mei 2017 Thema Pensioenen Pensioenfondsen verwachten uit hun financiële tekorten te komen door hoge rendementen
Nadere informatieVia deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.
Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD
Nadere informatieNieuw pensioencontract. DIRK BROEDERS, Toezichtstrategie Seminar voor vermogensbeheerders, 27 juni 2012
Nieuw pensioencontract DIRK BROEDERS, Toezichtstrategie Seminar voor vermogensbeheerders, 27 juni 2012 Kernpunten 1. Eén ftk met twee soorten contracten (nominale contract en reële contract) 2. Contracten
Nadere informatieBijlage: sjabloon voor het langetermijnherstelplan en toelichting invulling
Bijlage: sjabloon voor het langetermijnherstelplan en toelichting invulling In deze bijlage wordt het sjabloon voor het door de fondsen met een reservetekort vanaf januari 27 aan te leveren langetermijnherstelplan
Nadere informatieIn de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van:
Financieel Crisisplan 1. Elementen crisisplan In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: vereist eigen vermogen (ultimo 2011
Nadere informatieNajaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland
Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Peter de Bruijne Voorzitter Bestuur Pensioenfonds ING 31 oktober 2013 QR code website Pensioenfonds ING Agenda Financiële situatie Klanttevredenheid
Nadere informatie30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Team Pensioenen T 0900 9690 (lokaal tarief) F 030 66 30 000 wwwfnvbondgenotennl Datum 30 september 2015 008/LJ/AH Onderwerp FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Nadere informatieRisicoverdeling en ambitieniveau in bestaande pensioencontracten
Risicoverdeling en ambitieniveau in bestaande pensioencontracten artikel Inleiding Reeds geruime tijd wordt een maatschappelijke discussie gevoerd over de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel.
Nadere informatiePensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom
Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieReactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK)
Reactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK) Utrecht, 2 september 2014 Koninklijk Actuarieel Genootschap Postbus 2433 3500 GK UTRECHT 1 In deze notitie treft u de reactie aan
Nadere informatieRESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1
RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen
Nadere informatieFeiten en fabels over de (reken)rente
Feiten en fabels over de (reken)rente Januari 2017 Bas J.M. Werker Tilburg University en Netspar Inhoud Wat is de (risicovrije) rente? Wat is de (functie van de) rekenrente? in uitkeringsovereenkomsten
Nadere informatieNadere uitwerking van de nota met de Hoofdlijnen voor de regeling van het financiële toezicht op pensioenfondsen in de Pensioenwet
Nadere uitwerking van de nota met de Hoofdlijnen voor de regeling van het financiële toezicht op pensioenfondsen in de Pensioenwet Aanleiding en vervolg 1) Het kabinet heeft begin 2004 met sociale partners
Nadere informatieBIJLAGE. Raad voor de Jaarverslaggeving T.a.v. de voorzitter, de heer H. de Munnik RA Postbus 7984 1008 AD AMSTERDAM. 14 maart 2007 PN/AVs
RJ-Comm. 1034 Raad voor de Jaarverslaggeving T.a.v. de voorzitter, de heer H. de Munnik RA Postbus 7984 1008 AD AMSTERDAM Datum BIJLAGE Onze 14 maart 2007 PN/AVs Betreft: pensioenlast uit hoofde van richtlijn
Nadere informatie1. Definities Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen.
Premiebeleid 1. Definities Kostendekkende Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Gedempte Premie gebaseerd op gemiddelde rente curves, waardoor de invloed van
Nadere informatieDeutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland
In deze nieuwsbrief Voorwoord Wat betekenen de nieuwe pensioenmaatregelen voor u? De informatie in dit document is eigendom van en mag noch in haar geheel noch gedeeltelijk van. Page 2 of 5 Voorwoord In
Nadere informatie27 september Deelnemersvergadering
27 september 2007 Deelnemersvergadering Kernpunten 2006 Goed jaar, dekkingsgraad van 117,1% naar 122,7% Geen herstelplan meer nodig in 2007 Indexatie in 2006 verleend over 2005 van: - 0,63% voor de actieve
Nadere informatieWAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING
WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING 1- Waarom heeft het ABP een herstelplan opgesteld? ABP is, evenals vele andere pensioenfondsen, zwaar geraakt door de crisis op de financiële
Nadere informatiePensioenfonds Update September 2013
Pensioenfonds Update September 2013 nr 15 september 2013 pagina 1 INHOUD 1. Voorwoord van de voorzitter 1 2. Toeslagverlening per 1 juli 2013 3 3. Dekkingsgraad gehaald in Q2 2013 3 4. Toeslagenbeleid
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatie3. De positie van pensioenfondsen in de PSW
3. De positie van pensioenfondsen in de PSW 3.1 Inleiding De PSW schrijft voor dat een pensioentoezegging moet worden uitgevoerd door een pensioenfonds of een verzekeraar. De PSW schrijft ook voor dat
Nadere informatieDe Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van, tot wijziging van de Regeling Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de invulling van het begrip consistentie
Nadere informatieHet verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014
Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Wat doet het ftk? Wat zit er in de pot? Wat is er beloofd? Generatiebalans FTK = beheersingssysteem Indicator Nominale dekkingsgraad
Nadere informatieWAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen?
WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? Dit position statement begint het vraagstuk van het afschaffen van de doorsneesystematiek aan de achterkant : vanuit
Nadere informatieNaar een schokbestendig pensioenstelsel
Naar een schokbestendig pensioenstelsel Verkenning enkele beleidsopties op pensioengebied Doel en afbakening Analyse Invloed op herstel op korte termijn Schokbestendigheid op lange termijn Focus op: Intergenerationele
Nadere informatieStichting Pensioenfonds RBS Nederland
Stichting Pensioenfonds RBS Nederland Lunch & Learn 27 september / 2 oktober / 8 oktober 2012 Internal use only Programma Wat komt er vandaag aan bod? Van premie tot pensioen 1 Een goede pensioenregeling
Nadere informatie116 De Pensioenwereld in 2015
12 116 De Pensioenwereld in 2015 Verslaggeving & communicatie 117 Meer inzicht nodig in evenwichtige belangenbehartiging bij uitvoeringskosten Auteurs: Myrna van Engelen en Tristan Helsloot Pensioenfondsen
Nadere informatieAan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de heer drs. M. Rutte Postbus LV Den Haag
Bezuidenhoutseweg 60 postbus 90405 2509 LK Den Haag tel. 070-3499 577 fax 070-3499 796 e-mail: kroes@gw.ser.nl Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de heer drs. M. Rutte Postbus
Nadere informatiede pensioengerechtigde leeftijd of bij eerder overlijden, zoals aanspraken op ouderdomsen nabestaandenpensioen en pré-pensioen.
de pensioengerechtigde leeftijd of bij eerder overlijden, zoals aanspraken op ouderdomsen nabestaandenpensioen en pré-pensioen. De hierna opgenomen bepalingen worden niet alleen toegepast op formeel overeengekomen
Nadere informatieToelichting Pensioen Akkoord Regeling 2015
Toelichting Pensioen Akkoord Regeling 2015 Programma Wrap up proces tot op heden Achtergronden Proces Nieuwe regeling 2015 Impact van Pensioenregeling Vervolg traject Vragen en antwoorden 2 Wrap up: Achtergronden
Nadere informatiePresentatie met uitleg per slide
Presentatie met uitleg per slide 1 Terug- en vooruitblik In het principe cao-akkoord van december 2012 hebben we afspraken gemaakt over de noodzaak van een nieuwe en toekomstbestendige pensioenregeling
Nadere informatiePensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden. Februari 2012. Ferry Pereboom Angelique Kansouh
Pensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden Ferry Pereboom Angelique Kansouh Februari 2012 De AC Rijksvakbonden zijn een initiatief van NCF, Juvox, VPW en VCPS Inhoudsopgave 0. Voorwoord......... 3 1. Lage dekkingsgraad
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieToelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014
Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader Juni 2014 Inhoudsopgave Wetsvoorstel aanpassing FTK Beleidsdekkingsgraad Premievaststelling Toekomstbestendig indexeren Inhaalindexatie Hersteltermijn
Nadere informatiePensioen vanaf.. Impact sociaal akkoord op pensioenregelingen. drs. Rajish Sagoenie, Actuaris AG. Aon Hewitt Consulting Retirement Actuarial Services
Pensioen vanaf.. Impact sociaal akkoord op pensioenregelingen drs. Rajish Sagoenie, Actuaris AG Agenda Waarom Pensioenakkoord? Inhoud Pensioenakkoord Wat doen we ermee? Oplossingsrichtingen Hoe nu verder?
Nadere informatieUw mening over pensioen
Uw mening over pensioen Onderzoek naar de risicohouding van pensioenopbouwers en pensioenontvangers van Philips Pensioenfonds mei / juni 2013 Philips Pensioenfonds Inhoud Aanleiding onderzoek Opzet onderzoek
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring Bavaria Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring Bavaria - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties
Nadere informatieP O S I T I O N P A P E R
Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl P O S I T I O N P A P E R KvK Haaglanden
Nadere informatieBrief S.P.O.A. januari 2012 korting per 1 april 2012
Brief S.P.O.A. januari 2012 korting per 1 april 2012 Geachte heer, mevrouw, Via deze brief informeren wij u over de stand van zaken met betrekking tot de financiële positie van het pensioenfonds en de
Nadere informatieHerstelplan. Stichting Personeelspensioenfonds APG
Herstelplan Stichting Personeelspensioenfonds APG PPF APG Herstelplan versie: juni 2015 Herstelplan PPF APG 2015 juni 2015 1. Inleiding In dit herstelplan 2015 voor PPF APG leest u eerst welke uitgangspunten
Nadere informatieNieuwsbrief. Herstelplan. In dit nummer. oktober 2015. Waar ging het ook alweer over?
Nieuwsbrief oktober 2015 Herstelplan In de nieuwsbrieven van juli (over o.a. het nieuwe Financieel ToetsingsKader nftk ) en augustus 2015 (over beleggen) informeerden we u al eerder over de eisen die De
Nadere informatie14 augustus 2014 Behandeling Wet BL1408038 aanpassing financieel. Geachte leden van de Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
Vaste Kamercommissie Sociale zaken en werkgelegenheid p/a cie.szw@tweedekamer.nl 14 augustus 2014 Behandeling Wet BL1408038 Maarten Hendriks aanpassing financieel m.hendriks@anbo.nl toetsingskader Geachte
Nadere informatiePensioenfonds DSM Nederland
Pensioenfonds DSM Nederland door Ton de Boer op verzoek van VDP 12-12-2016 Pensioenfonds DSM Nederland 1 AGENDA 1. Inleiding 2. Huidige situatie a) Financieel b) Uitkomsten deelnemersonderzoek c) Besluiten
Nadere informatieFinancieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van CB APF bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische
Nadere informatieHerstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015
Herstelplan PME 2015 Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 1 PME Herstelplan 2015 dekkingraadsjabloon inclusief onderbouwing Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon dat deel uitmaakt
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische
Nadere informatieRegeling parameters pensioenfondsen. Artikel 1. Artikel 2. Regeling parameters pensioenfondsen
Regeling parameters pensioenfondsen Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 19 december 2006, nr. AV/ PB/2006/102565b, tot vaststelling van de parameters voor pensioenfondsen
Nadere informatieExtra informatie pensioenverlaging
Extra informatie pensioenverlaging Wat is de invloed van de verlaging op mijn netto pensioen? Als u nog niet met pensioen bent, kunnen we u nu niet zeggen hoe uw netto pensioen
Nadere informatieOp de voordracht van van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];
Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling vanwege wijziging van het inkooptarief voor nettopensioen Op de voordracht van van
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing
Nadere informatieCommunicatiejaarplan 2013. Stichting Vroegpensioenfonds Technische Groothandel
Communicatiejaarplan 2013 Stichting Vroegpensioenfonds Technische Groothandel Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Terugblik 2012 3 2 Communicatie in 2013 2.1 Uitgangspunten voor de communicatie bij VPTECH 4
Nadere informatieWat is er aan de hand moet onze pensioenen?
Wat is er aan de hand moet onze pensioenen? Casper van Ewijk, Netspar & University of Amsterdam KNAW Symposium, 9 januari 2014, Amsterdam Agenda Wat is een pensioen? Goed pensioen is een risicovol pensioen
Nadere informatieExtra nieuwsbrief. De positie van het pensioenfonds. Mei 2012. Waarom een extra nieuwsbrief?
Mei 2012 Extra nieuwsbrief Waarom een extra nieuwsbrief? De positie van pensioenfondsen krijgt voortdurend veel aandacht in de media. De berichten over pensioenen zijn vaak complex en de laatste tijd nogal
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieInformatiebijeenkomst
Stichting Pensioenfonds DHV Informatiebijeenkomst 24 september 2013 2013 Royal HaskoningDHV, All rights reserved Alleen voor intern gebruik Agenda Opening Jaarverslag 2012 Paul Canisius Actuele ontwikkelingen
Nadere informatieDe dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.
Nieuwsbrief Ballast Nedam Pensioenfonds September 2013 Tijd voor een nieuwsbrief van uw Pensioenfonds. Er gebeurt veel in de Nederlandse pensioenwereld; dat kan u bijna niet zijn ontgaan. In onze vorige
Nadere informatieFinancieel crisisplan Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds Collectiviteitskring Bavaria 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds Collectiviteitskring Bavaria 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds (Centraal Beheer
Nadere informatieInflatiegids. Invloed van inflatie op pensioenen. Deel 2. Inflatie in het kader van een Nederlands Pensioenfonds
Inflatiegids Inflatie in het kader van een Nederlands Pensioenfonds Deel 2 Invloed van inflatie op pensioenen Inflatie betreft de stijging van het algemeen prijspeil, ofwel de waardevermindering van het
Nadere informatieStichting Pensioenfonds SABIC
Stichting Pensioenfonds SABIC Presentatie SPF tijdens algemene ledenvergadering VGSE 15 april 2010 Jan van den Berg, voorzitter SPF 1 Programma 1. Algemeen 2. Situatie SPF eind 2008 3. Ontwikkelingen SPF
Nadere informatieALV CDAV Brabant 3 oktober 2015
Vrouw en Pensioen anno 2015 e.v. Balans tussen werk, zorg en invloed ALV CDAV Brabant 3 oktober 2015 Mr. Caroline Jones Groeneweg RB Even voorstellen 3 pijlers Nederlands pensioenstelsel 3.Privé 2.De werkgever
Nadere informatieCPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen
CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM
Nadere informatieCPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Aan: Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen
CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM
Nadere informatiePRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG
PRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG GAAT HET WEL GOED MET MIJN PENSIOEN IN DE TOEKOMST?? ER ZIJN DRIE
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013
Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatiePensioeninformatiebijeenkomst over herstelplan 2009
Pensioenbijeenkomst herstelplan 2009 Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) over herstelplan 2009 juli 2009 Inleiding Waarom 5 pensioenbijeenkomsten? ernstige situatie met grote gevolgen voor
Nadere informatieGeef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds
Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De
Nadere informatieFinancieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van CB APF bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische
Nadere informatieBeleid bij collectieve waardeoverdracht
Beleid bij collectieve waardeoverdracht Voor een collectieve waardeoverdracht zijn geen wettelijke of gemeenschappelijke rekenregels, daarom stelt FNV Bondgenoten haar eigen uitgangspunten vast. FNV Bondgenoten
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Koopkracht Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Koopkracht - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3.
Nadere informatieAan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de heer mr. J.P.H. Donner, Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG. AC/3327A Pens.
Aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de heer mr. J.P.H. Donner, Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG AC/3327A Pens./2337A SPW/27A Den Haag : 8 januari 2009 Ons kenmerk : S.A.09.00199/K Uw Kenmerk
Nadere informatie