Flitsbijeenkomst Steunpunt Taal en Rekenen (10 februari 2012) Handreiking Referentiekader mvt. Van Raamwerk tot Handreiking

Transcriptie

1 Flitsbijeenkomst Steunpunt Taal en Rekenen (10 februari 2012) Handreiking Referentiekader mvt Van Raamwerk tot Handreiking

2 Hoe zat het ook alweer? Nieuwe Kwalificatieprofielen voor het mbo in 2004 Mét Taalcompetentieprofielen (in deel B!) Moderne vreemde talen + Nederlands Minimale eisen Nederlands in het kader van LL&B, daarna Referentiekader Taal en Rekenen 3 van de 5 vaardigheden moeten voldoende zijn Basis: Raamwerk mvt voor het mbo

3 John Trim & Brian North

4 Het CEFR/ERK biedt: a) beschrijvingen van referentieniveaus van taalvaardigheid op basis van: sets descriptoren van aspecten van taalvaardigheid die beschrijven wat de taalspreker kan (de can do-statements) beschrijvingen van kwalitatieve aspecten die zich richten op hoe goed de taalspreker het doet (de niveaucriteria of beoordelingscriteria) b) richtlijnen voor de beoordeling van de taalvaardigheid.

5 Een positieve benadering Het CEFR/ERK gaat uit van wat de taalleerder in een vreemde taal al kan, niet wat hij/zij niet kan. Oftewel: werken met de groene pen in plaats van met de rode.

6 Varianten voor verschillende doelgroepen in Nederland Raamwerk MVT voor het mbo Raamwerk NT2 voor migranten Taalprofielen voor het vo

7 LUISTEREN Gesprekken SPREKEN Profiel Raamwerk voor Directiesecretaresse MVT 4 Vaardig taalgebruiker Onafhankelijk taalgebruiker Beginnend taalgebruiker C2 C1 B2 B1 A2 A1

8 LUISTEREN Gesprekken SPREKEN Profiel Verkoper voor Directiesecretaresse (2) mvt1 4 Vaardig taalgebruiker Onafhankelijk taalgebruiker Beginnend taalgebruiker C2 C1 B2 B1 A2 A1 A2 A2 A2 A2 x x x x A1

9 LUISTEREN Gesprekken SPREKEN Profiel ICT beheerder voor Directiesecretaresse (4) Engels 4 Vaardig taalgebruiker Onafhankelijk taalgebruiker Beginnend taalgebruiker C2 C1 B2 B1 A2 A1 B2 B2 x x B1 B1 B1 x x x x x x x x x x

10 Waarom een nieuw Referentiekader mvt voor het mbo? Raamwerk mvt was verouderd : het beschrijvingskader zelf niet, maar wel de overige hoofdstukken. Veel docenten gebruikten liever Taalprofielen. Nieuwe regelgeving, o.a. verplichting Engels moest worden opgenomen in de wet (amvb).

11 Alle kwalificaties (niveau 4) SPREKEN Profiel voor Directiesecretaresse 4 Engels LUISTEREN Gesprekken Vaardig taalgebruiker C2 C1 Onafhankelijk taalgebruiker B2 B1 B1 B1 Beginnend taalgebruiker A2 A1 x x A2 A2 A2 x x x x x

12 Wat blijft? Nog steeds is het CEFR/ERK het beschrijvingskader voor de taalniveaus mvt in mbo (en straks in het hele onderwijs in heel Europa). Nog steeds worden de eisen voor de mvt benoemd in het kwalificatiedossier: de taal moet dan worden onderwezen en geëxamineerd.

13 Wat is nieuw? Nieuwe beschrijvingen in het kwalificatiedossier (deel C en deel D). Nieuwe regelgeving. Een nieuw Referentiekader mvt (verkorte versie). Een nieuwe Handreiking Referentiekader mvt (uitgebreide versie).

14 Hoe is de Handreiking tot stand gekomen? Niet over één nacht ijs

15 Opdracht Steunpunt Taal en Rekenen aan CINOP (in samenwerking met SLO en Liemberg Taaladvies) Raadpleging van het veld (Platform MVTbeleid) Auteurs van o.a. Raamwerk mvt, Talen toetsen en Da s andere taal! Klankbordgroep Aanvullingen door Steunpunt, OCW en Inspectie

16 Wat zit er in de nieuwe Handreiking? Het nieuwe Referentiekader MVT Aanvulling C1 Gedetailleerde descriptoren Hoofdstukken als handreiking voor mvtdocenten: Het Referentiekader mvt in het mbo Wat moeten studenten kunnen? De vormgeving van het onderwijs Beoordeling en examinering Bijlagen met voorbeelden en uitwerkingen

17 Nieuwe regelgeving Generieke eisen Engels op niveau 4 Beroepsspecifieke eisen voor alle mvt is verweven in alle hoofdstukken

18 Generiek versus beroepsspecifiek Examinering Engels: een generiek examen voor iedereen of beroeps/sector gericht? Of per vaardigheid bepalen? Wel of niet beroepsspecifieke eisen integreren? De andere talen/niveaus: aparte taalexamens of geïntegreerd in kerntaken?

19 Waarvoor te gebruiken? Nagaan wat de eisen zijn per opleiding en wat dat betekent. Ontwerpen van een curriculum, een doorlopende leerlijn. Ontwerpen van toetsing en examinering. Afstemming met andere docenten, opleidingen, talen. Beoordeling

20 Beoordelen moet in lijn zijn met leren Integrale leerlijn (taal in vak) Cursorische leerlijn (vak in taal) en moet gerelateerd zijn aan het Referentiekader mvt

21 Kwaliteit Potentiële taalontwikkeling: volgt twee basisdimensies Kwantiteit

22 en kwaliteit kan zich langs iedere dimensie ontwikkelen De ontwikkeling van de kwantiteit is in feite multidimensionaal

23 KWANTITEIT verwijst naar: het aantal... domeinen (school, werk, thuis, etc.) functies (vragen, bevelen, verzoeken, etc.) noties (noord, zuid, tafel, moeder, kat, eten, drinken, etc.) situaties (vergadering, , telefoon, etc.) locaties (markt, school, station, etc.) onderwerpen (weer, studie, vakantie, etc.) rollen (luisteraar in publiek, deelnemer in discussie, etc)... waar een taalgebruiker mee uit de voeten kan

24 B1: kwantiteit (wat kun je?) Kan iemand geruststellen. Kan gevoelens uiten en op gevoelens van anderen reageren. Kan een standpunt duidelijk overbrengen Kan in beperkte mate deelnemen aan routinematige discussies over praktische zaken. Et cetera

25 KWALITEIT verwijst naar: de mate waarin taalgebruik effectief is leidt tot mate van precisie 1) Wat betreft begrijpen wat bedoeld wordt 2) Wat betreft uitdrukken wat je bedoelt taalgebruik efficiënt is leidt tot communicatie met zo weinig mogelijk moeite

26 B1 Kwaliteit (hoe goed kun je dit?) Prestatie-indicatoren B1 SPREKEN 1 Woordenschat en woordgebruik Beschikt over voldoende woorden om zich, met enige omhaal van woorden, te uiten over de onderwerp van de opdracht Goede beheersing van elementaire woordenschat 2 Grammaticale correctheid Gebruikt standaard-uitdrukkingen Uitdrukkingen zijn over het algemeen grammaticaal correct 3 Uitspraak Accent, af en toe worden woorden verkeerd uitgesproken Over het geheel goed te verstaan. 3 Coherentie Maakt eenvoudige korte zinnen Kan een reeks kortere, op zichzelf staande eenvoudige elementen verbinden tot een samenhangende lineaire opeenvolging van punten 4 Vloeiendheid Aarzelingen komen voor Zoekt naar woorden en grammaticale constructies om de gedachten vorm te geven

27 VOORBEELD: gespreksvaardigheid C2 C1 B2 B1 A2 A1 1% 5% 15%. 50% 80% 95% Brengt betekenisnuances nauwkeurig en op natuurlijke wijze over Drukt zich vloeiend en spontaan uit in duidelijke, goedgestructureerde spraak. Brengt informatie en standpunten helder en zonder merkbare moeite over. Communiceert begrijpelijk de belangrijkste punten m.b.t. vertrouwde zaken.. Communiceert basisinformatie over werk, achtergrond, familie, vrije tijd, etc. Doet eenvoudige uitspraken over persoonlijke gegevens en bekende onderwerpen.

28 Het Referentiekader is een communicatieve benadering van taal leren en onderwijzen een positieve benadering van taal beoordelen een referentiekader voor alle talen een motiverend instrument voor studenten maar géén doelenboek!

29 Van spraakverwarring naar elkaar verstaan

30 Marianne Driessen Van Raamwerk tot Handreiking Pettelaarpark 1 Postbus BP s-hertogenbosch