Nummer 9. Panorama. uitgever BC panoramaflat

Transcriptie

1 Nummer 9 De Panorama uitgever BC panoramaflat

2

3 Tijdschrift de panorama mede mogelijk gemaakt door onze adverteerders Na weer een wisselvalige zomer staan we weer voor de winter, met zijn eigen gezellige trekjes. Inhoud opgave 1.Voorwoord 2.Bestuur 3Frank Sinatra 6.RTM 8 Tips mooi meegenomen 9 Consumenten nieuws 10 Moppen trommel 11Sint Felicitaskerk Spijkenisse 12 opening computer cursus 14 Oude noorden Rotterdam 16 geschiedenis Spijkenisse 19 Angelus Merula 21 activiteiten 23 Fusie Spijkenisse 25 Groot onderhoud Het keldertje is weer volop bezig met zijn activiteiten waaronder onze nieuwe computer cursus, het klaverjassen, de bingo avonden ga zo maar door dus aarzel niet en bezoek ook eens het Keldertje het is er onder het genot van een drankje altijd gezellig. Het groot onderhoud staat voor de deur de bewoners commissie is druk doende om uw belangen zo goed mogelijk te behartigen het isoleren van de Panoramaflat heeft grote prioriteiten, onze helaas overleden Jannie Hilverink heeft op verzoek van de bewoners commissie nog een enquête uitgevoerd waarop werd gevraagd om aan de Balkom zijde het dichte ijzerwerk te vervangen door flexie glas Hier gaan we uiteraard ons hard voor maken. Op het verdere gebeuren wat het groot onderhoud zullen we natuurlijk u op de hoogte houden door middel van het mededelingen bord en natuurlijk op onze website hier kunt u zelf ook uw ideeën kwijt hier is een forum voor opgericht waar u met ons mee kan denken. De renovatie van de parkeer plaatsen voor ons flat is in volle gang het gebied is door ontwerper Fred v.d.. Laer in kaart gebracht en hij heeft zijn schetsen voor herinrichting van het plan Galileilaan, hierna moeten er nog enkele ambtelijke keuzemogelijkheden moeten maken over kolken en riolen, breedte van de wegen, oversteekplaatsen enz. Daarna wordt een voorlopig ontwerp gemaakt en gepresenteerd aan de bewoners van de Panoramaflat. Als de inspraak geweest is komt er een definitief ontwerp, wordt het bestek gemaakt en doorgerekend en wordt het werk openbaar aanbesteed. U merkt ook hier heeft de bewoners commissie volop aandacht voor, we houden u hier ook van op de hoogte hoe de vorderingen verlopen. Met weer een nieuwe uitgave van de PANORAMA wensen we u weer veel lees plezier 1

4 Henk Immers Voorzitter 213 Ton Taselaar Secretataris 245 Ria Höhle Lid 301 Lies v Buuren Lid 281 Jan Metzelaar Lid 231 Chiel Bakelaar Algemene zaken 339 Algemeen informatie@panoramaflatonline.nl Jan Metzelaar Lid 231 Afgelopen zondagavond op 15 juli om uur zond omroep MAX op Nederland 2 een programma uit van meer dan een uur, gewijd aan Frank Sinatra. Een muziekprogramma met verschillende optredens van Frank -Ol Blue Eyes- Sinatra. Een samenvatting van de jaren 1950 tot Hij zong allerlei bekende nummers van jazz tot mooie ballads (luisterliedjes). Wat een genot om de oude meester weer te zien en vooral te horen. Wie heeft niet van deze legendarische zanger gehoord? Met wereldberoemde hits uit een ontzaglijk oeuvre bracht Sinatra zijn publiek decennia in vervoering. Het is te hopen dat u ook gekeken heeft en meegenoten van al dat moois dat hij ons geschonken heeft. Vooral de meiden in de Panoramaflat, nu 70+, moeten toch grote fans van hem zijn geweest. 2 Het is daarom dat wij denken u een plezier te doen met een levensbeschrijving en nog meer bijzonderheden van de grote zanger. acteur en filmproducent. Hieronder Sinatra als mens en als zanger, inclusief zijn hits, successen, tegenslagen en merkwaardigheden,

5 Biografie Francis Albert Sinatra werd op 12 december 1915 geboren in New York, Hoboken (New Jersey) als zoon van Italiaanse emigranten, Hij overleed in Los Angeles op 14 mei Hij besloot zanger te worden nadat hij Bing Crosby op de radio hoorde. Hij begon in kleine clubs in New Jersey en kwam op die manier onder de aandacht van trompettist en bandleider Harry James. Na een korte periode met Harry James sloot hij zich aan bij het Tommy Dorsey Orkest, waar hij zich succesvol wist te onderscheiden. Sinatra trad, zoals ook later in zijn carrière, voornamelijk op als solist in het swing genre. Hij had een grote aantrekkingskracht op de tieners van die tijd (de zgn bobbie soxers), die een geheel nieuw publiek waren voor de populaire muziek. Deze muziek was tot dan toe voorbehouden aan volwassenen en Sinatra werd zo het eerste tieneridool. Niet vergeten mag worden dat in de beginjaren van Frank s carriere, , Bing Crosby vele malen populairder was. Vooral in de oorlogsjaren trad hij op voor het leger in het Verre Oosten in de oorlog met Japan. Bing zong voor de volwassenen en in een andere periode. Nu horen we Bing alleen nog wel eens op de radio tegen de Kerstmis met het onsterfelijke lied: I am dreaming of a white Christmas Ik droom van een witte voor de kerstmis. 3 Eind jaren veertig en begin jaren vijftig ging het bergaf met zijn carrière, maar hij maakte een comeback als acteur in de film From here tot Eternity. Hij verscheen daarna in veel verschillende films, in het bijzonder The man with the golden arm en The Manchurian Candidate. De zanger acteur won een Academy Award for the Best Supporting Actor voor zijn rol in de film from here to Eternity (1953) Hierna brak een succesvolle periode aan voor Sinatra, die vooral als zanger al gauw internationale bekendheid genoot.

6 4 In 1972 maakte Francis Ford Coppola een film naar een boek van Mario Puzzo, genaamd The Godfather (=peetoom) over de opkomst van een maffiafamilie. Hoewel de naam van Frank Sinatra in die film niet genoemd wordt komt er wel een jonge beginnende zanger met een Italiaanse naam in voor. Wat is het geval? De Amerikaanse maffia heeft zoveel geld verdiend aan drugs, prostitutie, afpersing enz dat ze niet meer weten waar ze hun geld moeten laten. Bovendien staan belangrijke politici op hun loonlijst. Na lang zoeken en overleg valt hun oog op de staat Nevada, een woestijn in Amerika. Het is nauwelijks bevolkt, er is weinig geregeld, haast geen wetgeving, tarief belasting 4%. Het enige wat er is is een vliegbasis van de Amerikaanse luchtmacht en de Hooverdam, een stuwdam in de Colorado-rivier die half Amerika van elektriciteit voorziet. Hier bouwt de maffia een nieuwe stad LAS VEGAS, een uitgaansstad waar alles mogelijk is wat in heel Amerika verboden is. De hoofdstraat is de Strip, kilometers lang met aan beide zijden hotel, grote mooie 5* en elk hotel heeft een casino en een theater en de prijzen zijn zeer laag, alles betaalbaar voor de gewone man. De opbrengst van de criminele activiteiten van de maffia wordt geboekt als winst van de casino s. Er wordt 4% belasting over betaald en daarmee is al dat criminele geld witgewassen. Zo simpel is dat!!!!!! Maar de bezoekers moet het ook naar de zin worden gemaakt, ze kunnen niet de hele dag achter de fruitmachines zitten. Om hierin te voorzien worden er artiesten met grote namen gecontracteerd, zoals Dean Martin, en nog vele anderen. Het oog valt ook op de op een dood spoor geraakte Frank Sinatra die echter niet staat te springen om zich in een woestijn te begraven. De maffia zet hem onder druk en zegt haar relaties aan te wenden om hem weer op het eerste plan te brengen. In de jaren vijftig en zestig is Sinatra een populaire attractie in Las Vegas. Hij is bevriend met Dean Martin, Sammy Davis Jr.en Peter Lawford. Samen vormen zij de Rat Pack - een losse groep muzikanten en zangers die vrienden waren en samen feest vierden. Huwelijken Sinatra is getrouwd geweest met vier vrouwen, inclusief de Amerikaanse actrices Ava Gardner en Mia Farrow. Uit zijn eerste huwelijk, met Nancy Barbato, kwamen drie kinderen voort, waaronder de latere zangeres Nancy Sinatra. Frank Sinatra s laatste vrouw was Barbara Marx, met wie de zanger van 1976 tot zijn dood in 1998 getrouwd zou zijn. Dit was tevens zijn langste huwelijk. Good guy, bad guy Frank Sinatra was tijdens zijn leven een zeer geliefd artiest die tevens de status van Amerikaans icoon genoot. Hij was onder meer bevriend met Democratisch president John F. Kennedy, maar zou ook latere, Republikeinse presidenten als Richard Nixon en Ronald Reagan meermalen persoonlijk ontmoeten. Desalniettemin werd Sinatra als persoonlijkheid ook met controverses omgeven. Zo stond de artiest erom bekend meerdere malen zijn vrouw bedrogen te hebben, deed de Amerikaanse FBI onderzoek naar zijn politieke denkbeelden en wordt algemeen aangenomen dat Sinatra banden met leden van de Amerikaanse maffia had. Bijnamen Frank Sinatra genoot de bijnamen The Voice, ol Blue Eyes en The Golden Voice, waarmee zijn krachtige, maar ook tedere stemgeluid treffend geïllustreerd wordt. Daarnaast stond de zanger bekend om zijn ogenschijnlijk nonchalante, maar in de praktijk hoogstaande, creatieve, zich tussen de tellen door bewegende manier van zingen, die ook nu nog ongeëvenaard is.

7 Zijn overlijden 5 Frank Sinatra overleed in 1998 op 82 jarige leeftijd aan een hartaanval. Zijn laatste woorden waren: Ik ben aan het verliezen, verwijzend naar zijn gevecht om in leven te blijven. Sinatra is begraven Palm Sings, Californië. Op zijn grafsteen staat de tekst: The best is yet to come.

8 De N.V. Rotterdamsche Tramweg Maatschappij (RTM), gevestigd te Rotterdam, is in 1878 opgericht met als doel het verzorgen van tramvervoer in Rotterdam. De maatschappij exploiteerde ook tramlijnen en vervoersdiensten in andere plaatsen, onder meer Dordrecht. Het is de eerste voorloper van de Rotterdamse Elektrische Tram (RET). Er werd gereden met paardentrams en met stoomtrams. Vanaf 1905 ging de Rotterdamse Elektrische Tramweg Maatschappij (RETM) het stadsvervoer verzorgen met elektrische trams, en exploiteerde de RTM uitsluitend de lijnen naar de Zuid- Hollandse Eilanden en Zeeland. De eerste stoomtramlijn werd geopend op 2 mei 1898 tussen Rotterdam-Zuid en de Hoeksche Waard, op 30 april 1900 gingen de eerste trams rijden op Schouwen-Duiveland. Op 1 oktober 1905 kwam de tram naar Voorne-Putten en vanaf 1 mei 1909 reden de trams ook op Goeree- Overflakkee. Daarnaast was er nog een RTM-tramdienst op Sint Philipsland en in West-Brabant (geopend op 30 april 1900). 6 Tussen IJsselmonde en Voorne-Putten en tussen IJsselmonde en de Hoeksche Waard reden de trams over respectievelijk de Spijkenisserbrug en de Barendrechtse brug. Tussen de andere eilanden zette de RTM veerdiensten in om de lijnen op elkaar aan te sluiten. Er werd gereden op smalspoor van het type Kaapspoor met een spoorwijdte van 1067 mm. De totale omvang van het smalspoornet was ongeveer 150 kilometer. De RTM kende naast het personenvervoer een omvangrijk goederenvervoer (kolen, suikerbieten, stukgoed, zuivel). In samenwerking met de NS ontwikkelde de RTM in de jaren twintig van de 20e eeuw een voorloper van het huidige containervervoer waarbij 'laadkisten' op eenvoudige wijze van een spoor- op een tramwagon overgezet konden worden. De stoomtram van de RTM had in de volksmond een lugubere bijnaam. In verband met de vele ongelukken in de druk bevolkte wijken in Rotterdam-Zuid, zoals de Beijerlandselaan en Groene Hilledijk (Hillesluis), de Putselaan (Afrikaanderwijk) en Brielselaan (Tarwewijk), werd hij "het moordenaartje" genoemd. In dit opzicht was de RTM niet uniek

9 Na de watersnood van 1953 werden de tramlijnen van de RTM één voor één opgeheven en werd het openbaar vervoer op de eilanden meer en meer verzorgd door busdiensten en later ook door de Rotterdamse metro van de RET. Op Schouwen-Duiveland en in West-Brabant keerde tram na 1 februari 1953 niet meer terug. De overige lijnen kwamen nog wel in bedrijf, maar in de Hoekse Waard en op Goeree-Overflakkee werden de tramdiensten in stilgelegd, waarna alleen de trams naar Voorne- Putten nog overbleven, die in door busdiensten werden vervangen. Op 14 februari 1966 reed de laatste tram tussen Hellevoetsluis en Spijkenisse. De RTM, waarvan vrijwel alle aandelen in 1964 in handen van de NS waren gekomen, bleef nog bestaan als busmaatschappij. Daarbij werd de hoofdzetel van het bedrijf verplaatst van Rotterdam naar Zierikzee. In 1978, honderd jaar na de oprichting, ging de RTM, met twee andere voormalige stoomtrambedrijven Streekvervoer Walcheren (SW) en Zeeuws-Vlaamse Tramweg-Maatschappij (ZVTM), op in de N.V. Streekvervoer Zuid-West-Nederland (ZWN), eveneens te Zierikzee. RTM-museumstoomtramlocomotief 50 uit 1913, met postwagen en zes rijtuigen, laat zien hoe de stoomtrams vroeger over de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden reden RTM tramstel 1700 'Sperwer' (1963). Met het gereedkomen van de dammen van het Deltaplan verdwenen ook de veerdiensten van de RTM. Het laatste veer, tussen Zijpe en Anna Jacobapolder ging uit de vaart met de voltooiing van de Philipsdam in Tramnet van de RTM op de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden.

10 Meer bliksemschade aan elektronica De afgelopen vijf jaar is de schade door bliksem met veertig procent toegenomen. Dit komt door de toename van elektronica en computers in huis, zoals smartphones en tablets. De schade bedraagt zo n 35 miljoen euro per jaar. Dat blijkt uit een inventarisatie van Nationale-Nederlanden en het Centrum voor Verzekeringsstatistiek. Een van de onderzoekers maakte het toevallig zelf onlangs mee. De bliksem sloeg vijf huizen verder in, maar het resultaat was dat zijn monitor en internetverbinding waren doorgebrand. Tips mooi meegenomen Uw inkomen blijft gelijk of wordt zelfs minder, maar de kosten stijgen. Dan is het tijd om in te grijpen. Het zoeken naar geld kan beginnen. Zonder veel inspanning kunt u per maand meer dan 100,- besparen. Uw hoofdredacteur heeft het voor u uitgetest. Zo werkt het: 1. Verlaag uw energiekosten met Maak uw verzekeringen 10 % goedkoper Meer tips ontvangen geef u op voor de tip v.d. Dag tipvandedag@panoramaflatonline.nl Regel uw vergoedingen voor zorg en hulp Stekker er uit Het aantal claims door blikseminslag is de laatste jaren niet toegenomen, het gemiddelde schadebedrag wel door de toename van elektronische apparaten in huis. Met twee smartphones en een tablet aan de oplader en een flat screen op stand-by kan een blikseminslag gemakkelijk 2000 schade veroorzaken. Preventie is eenvoudig: haal de opladers en stekkers uit de stopcontacten als het onweer in de buurt komt. 8 tenminste 100,- per jaar Zit u nog steeds bij een dure energiemaatschappij? Bang om over te stappen? Niet nodig. Voordeel voor Ouderen vond een betrouwbare en goedkope Nederlandse energieleverancier: Anode. Maakt een voorbeeldberekening en zie meteen wat u kunt besparen. Als dat interessant is print u het contract uit en stuurt dat op. Tevens print u de opzegbrief voor uw huidige leverancier van gas en/of elektra. De opzegtermijn is slechts 30 dagen, tenzij u een langlopend contract heeft. Besparing vaak een paar honderd euro per jaar. Verzekeringen lopen vaak ongemerkt jarenlang door. U dacht dat u de goedkoopste had, maar dat kan in de loop der tijd veranderen. Kijk op een vergelijkingssite of u niet te veel betaalt. Let wel op de voorwaarden, deze kunnen per maatschappij verschillen. Het opzeggen van lopende Inboedel-, Opstal-, Aansprakelijkheid-. Reisen Autoverzekering is makkelijker geworden.. Ouderen, chronisch zieken en gehandicapten kunnen aanspraak maken op veel hulp en vergoedingen. Via de overheidssite Regelhulp kunt u precies zien waar u recht op hebt en hoe u de vergoeding aanvraagt. verlaag uw telefoonkosten zonder minder te bellen Dat kan. Kies het juiste abonnement voor vaste en mobiele telefoon. Kijk bijvoorbeeld eens op Goedkoop Bellen. Maak gebruik van goedkope 06 nummers om naar het buitenland te bellen. Kost dan nog maar een paar cent per minuut, of bel via de computer helemaal gratis.

11 Consumentennieuws 9 Pas op voor telefoonfraude! De laatste tijd ontvangt de bewoners commissie meldingen van consumenten die verdachte telefoontjes hebben ontvangen. Criminelen bellen u op uw vaste telefoon of mobiel en proberen persoonlijke gegevens van u te ontfutselen! De telefoontjes kunnen van geval tot geval verschillen, daarom geven wij u hieronder enkele voorbeelden: U wordt gebeld en hoort een gebrekkig Engels sprekende meneer of mevrouw die beweert namens Microsoft te bellen. Er is een probleem gevonden op uw PC en dat kan op afstand opgelost worden. Maar hiervoor moet u eerst uw wachtwoorden en inloggegevens geven. U wordt gebeld door iemand die beweert namens uw bank te bellen. Er is een storing en om dit op te kunnen lossen moet u uw persoonlijke gegevens, bankrekeningnummer, wachtwoorden en inloggegevens geven. U wordt gebeld en u krijgt te horen dat u een cruise hebt gewonnen. Maar eerst moet u terugbellen naar een speciaal telefoonnummer. U moet via dat speciale telefoonnummer een keuzemenu doorlopen en uw persoonlijke gegevens inspreken. Alarmbellen Krijgt u zo'n soort telefoontje? Dit is voor u het moment dat de alarmbellen moeten gaan rinkelen! Banken, ondernemingen en andere organisaties waar u een klant van bent, zullen nooit telefonisch naar uw vertrouwelijke gegevens vragen. Zij zullen u altijd schriftelijk om informatie vragen. Wat kunt u doen als u een telefoontje ontvangt dat lijkt op de voorbeelden hierboven: Breek het gesprek direct af, geef in geen geval uw gegevens; Doe een melding bij de politie in uw woonplaats; Was het telefoontje 'zogenaamd' afkomstig van uw bank of een ander bedrijf bij wie u een klant bent? Meld dit dan ook bij dit bedrijf. Zij kunnen hun klanten dan waarschuwen over mogelijke telefoonfraude. Per 1 juli 2012 gelden er wettelijke regels voor incassokosten. De nieuwe wettelijke regels geven aan wanneer er incassokosten mogen worden berekend. En wat de maximale hoogte van de incassokosten is. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen voor consumenten? Er gelden vaste percentages voor de incassokosten die mogen worden berekend; Naast incassokosten mogen geen andere kosten zoals aanmaningskosten, herinneringskosten, administratiekosten enz. worden berekend; Voordat incassokosten mogen worden berekend moeten consumenten een aanmaning krijgen. Een aanmaning wil zeggen een herinnering van de openstaande rekening per brief; Bij de aanmaning moeten consumenten 14 dagen de tijd krijgen om de openstaande rekening te betalen. Gelden deze nieuwe regels voor alle openstaande rekeningen? Nee. De nieuwe regels gelden alleen voor rekeningen die vanaf 1 juli 2012 te laat worden betaald. Wilt u meer weten over deze nieuwe wettelijke regels? Lees dan ons consumententhema om te zien welke regels er nu gelden, wat uw rechten zijn en wat u kunt doen wanneer u te maken krijgt met incassokosten.

12 Moppen trommel Sigaret Heb je het al vernomen van die Belg die verdronken is? Hij gooide zijn sigaret het water in en probeerde hem daar na uit te trappen. Prachtig berenvel 10 Er komt een Belg bij een Nederlander over de vloer, de aandacht van de Belg valt gelijk op het prachtige berenvel die op de grond ligt. De Belg vroeg hoe hij eraan was gekomen, en de Nederlander zei: "U moet voor een berenhol gaan staan, en beer! beer! roepen, en dan komt de beer uit zijn hol en schiet je hem neer." De Belg gaat dit dus ook uitproberen. Na een tijdje hoorde de Nederlander dat de Belg in het ziekenhuis lag. Hij vroeg hoe het kwam, en de Belg antwoordde: "ik riep beer! beer! voor een berenhol, en toen kwam er ineens een trein uit! In slaap na de sex Hoeveel % van de mannen valt na de sex gelijk in slaap? 1%, De andere 99% moet eerst nog naar huis Samen bouwen aan de toekomst Er was eens een Amerikaan en een Italiaan. Ze zaten een beetje te kletsen en zo zegt die Amerikaan: "Geef mij ijzer en ik bouw voor jou een vliegdekschip!" Zegt die Italiaan: "Geef mij je vrouw en ik maak de bemanning!" Bugs zit achter het internet. Ineens gooit hij een emmer water over de computer. Lola vraagt: Bugs waarom gooi je een emmer water over de pc. Bugs zegt: Ik wil surfen. Politieagent: "Als de lamp van uw fiets het niet doet, moet u afstappen, meneer." Fons: "Dat heb ik geprobeerd, agent, maar het helpt niet." Een soldaat komt op vrijdagmorgen bij de sergeant en vraagt verlof. 'Ik ga vader worden,' zegt de soldaat. Hij krijgt verlof. Na het weekend, op maandagmorgen vraagt de sergeant aan de soldaat: 'En, hoe heet de kleine?' Zegt de soldaat: 'Over negen maanden bent u de eerste die het weet.'

13 Sint Felicitaskerk (Spijkenisse) Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie De H. Felicitaskerk te Spijkenisse, Zuid- Holland is een rooms-katholieke kerk, die is gewijd aan de heilige Felicitas van Rome en valt onder het bisdom Rotterdam. De kerk(1986) is ontworpen door de architet Maarten Min, leerling van Carel Weber. Hij is de zoon van Jaap Min die een groot glas-in-loodraam voor in het priesterkoor heeft ontworpen. De kerk is ingewijd op 30 november 1986 door de toenmalige bisschop Bär van Rotterdam. De kerk valt onder de H. Felicitasparochie die de gemeente Spijkenisse en de plaatsen Hekelingen, Geervliet, Simonshaven en Biert omvat. In 1957 kreeg Spijkenisse een eigen voorlopige kerkgelegenheid in de voormalige openbare school aan de Vredehofstraat. Hiervoor werd er een danszaal gehuurd in restaurant Keizer aan de Voorstraat. De bisschop had op 21 december 1957 de katholieken in Spijkenisse toestemming gegeven om daar de heilige mis te lezen. De H. Felicitasparochie zelf werd door de toenmalige bisschop Jansen van Rotterdam opgericht op 21 februari Eind 1961 verhuisde de parochie naar de oude Ontmoetingskerk van de protestante gemeente die zelf een nieuwe kerk had gebouwd aan de Kon. Wilhelminastraat. Hieruit ontstond het idee om zelf een kerk te bouwen. In 1962 was de nieuwe Felicitaskerk klaar aan de Lisstraat. Kapelaan Van de Burg werd benoemd tot pastoor. Hij begon al met biechthoren voordat de kerk ingewijd was en gaf als penitentie aan de parochianen het schoonmaken van de kerkbanken. Omdat de parochie tezamen met de gemeente bleef groeien, kreeg de parochie een assistent toegewezen door het bisdom. Dit was Cornelis Kempen die nadien pastoor van de parochie werd. Dit bleef hij tot aan zijn overlijden in Na het Tweede Vaticaans Concilie was er een groep parochianen die een eigen parochie wilden oprichten. Zo ontstond er in maart 1967 naast de H. Felicitasparochie een tweede parochie. Zij kozen voor een destijds populaire naam Emmaüsparochie. Ook deze parochie maakte gebruik van verschillende plaatsen voor de samenkomsten totdat zij in 1970 de oecumenische kerk De Kern bouwden met de gereformeerde gemeente. De gereformeerden wilden echter wel de eigenaar zijn en zo kon de Emmaüsparochie alleen zaterdagavond of zondag na 12 uur de mis vieren. In 1973 voegde de Emmaüsparochie zich weer samen met de Felicitasparochie. Zij hebbeb nu een eigen Emmaüskoor in de Felicitasparochie. Vervolg pagina 13 Ontstaan van de parochie Op 1 april 1572 werd Den Briel(Brielle) ingenomen door de watergeuzen. Dit was een overwinning op de Spanjaarden. Negentien katholieke geestelijken uit het ook al door de fanatieke watergeuzen veroverd Gorinchem, werden gevangen genomen, gemarteld en later vermoord. Het was al die jaren niet het klimaat en er was ook geen behoefte om daar rooms-katholieke parochies te vestigen. Door de ontwikkeling van industriegebied De Botlek vestigden zich veel import in deze regio, een aantal was van rooms katholieke huize en wilde in hun eigen regio kerken. 11

14 Panoramaflat werkt samen met Scala Rietvelden Panoramaflat werkt samen met Scala Rietvelden Donderdag 11 oktober kwam een groepje mensen in bijzondere samenstelling bij elkaar in t Keldertje, de recreatieruimte van de Panoramaflat in het Sterrenkwartier: Leden van de bewonerscommissie (BC) van de flat, twee leerlingen van Scala Rietvelden, vertegenwoordigers van eigenaar Maasdelta, een raadslid en uiteraard bewoners. Met als doel de start van de samenwerking tussen de school en de Panoramaflat te vieren. BC-voorzitter Henk Immers licht toe: Onze bewonerscommissie is behoorlijk actief. We zijn een serieuze spreekbuis tussen bewoners en Maasdelta, maar proberen ook het woonplezier in de flat te verhogen door recreatieve activiteiten aan te bieden. De leeftijd van veel bewoners in de flat is 55+. Voor menigeen van die generatie is computergebruik niet vanzelfsprekend. De BC kreeg dan ook regelmatig het verzoek om als activiteit een computercursus te organiseren. Immers: Via PvdAraadslid Wouter Struijk kwam ik in contact met de school Scala Rietvelden. Twee leerlingen, Jesse den Boer en Glenn Scholten, zochten nog invulling voor hun maatschappelijke stage en wilden hun kennis van computerprogramma s wel delen. Maasdelta Spijkenisse stelde een aantal afgeschreven computers ter beschikking. Donderdag kwamen genodigden bij elkaar om de samenwerking te vieren. Immers: Vanaf nu kunnen bewoners wekelijks computerles volgen. Wat je met weinig geld en een stel welwillende mensen kunt bereiken. Prachtig toch?" 12

15 Fusie vervolg van pagina 11 De parochies in het gebied van Voorne-Putten, Albrandswaard en Europoort ondergaan een fusie. Er komt een nieuw parochiecluster, toepasselijk gewijd aan de heilige Nicolaa Pieck en gezellen. Dit cluster omvat de kerken. Sint Antonius van Padua te Hellevoetsluis Heilige Felicitas te Spijkenisse Sint Jozef te Rozenburg Onbevlekt Hart van Maria te Hoogvliet Heilige Martelaren van Gorcum te Brielle Sint Willibrordus te Rhoon Ontstaan van de kerk De Felicitasparochie omvatte de gemeente Spijkenisse, inclusief Hekelingen en de plaatsen Geervliet, Simonshaven en Biert. Door de minder centrale ligging van de oude kerk aan de Lisstraat, heeft de toenmalige pastoor Kurvers zich met het toenmalige bestuur ingezet om op een centralere plaats een nieuwe kerk te bouwen. Vanuit de oude kerk heeft de parochie het tabernakel, de hoeksteen, het orgel en glas-in-betonraam meegenomen naar de nieuwe kerk die in 1986 gebouwd werd aan de Hekelingseweg. Dit multifunctionele kerkgebouw van drie verdiepingen met een lift bevat verschillende vergaderruimtes, het kantoor van de pastoor, een grote koffieruimte waar ook cateches wordt gehouden, een fietsenstalling en natuurlijk de kerkzaal. Interieur De kleuraccenten in de kerk zijn vooral blauw en groen met verschillende tinten. Verder heerst vooral het grijs van het beton in de kerk. Door de glazen wand aan de westzijde heeft de kerk een heldere licchtval. Aan de oostzijde is een glas-in-loodraam ontworpen dat het visioen (Jes, 1-8) van Jesaja voorstelt dat weer zorgt voor warmere kleuren. De kerk staat op 12 pilaren met de consecratiekruisen die staan voor de Twaalf Apostelen. Aan de weerszijden van de kerkzaal vindt men de kruisweg met een klassieke voorstelling die is uitgevoerd in paarlemoer. Uit dankbaarheid geschonken door een familie ter nagedachtenis aan hun zoon. In een kapel hangt een houten afeelding van de heilige Maagd geschilderd door Pière de Grauw O.S.A. 13

16 Oude Noorden, Rotterdam Het Oude Noorden is een wijk in het noorden van Rotterdam en maakt deel uit van de deelgemeente Noord. De wijk wordt begrensd door het Noorderkanaal en grenst aan de wijk het Liskwartier in het noorden, de Agniesebuurt in het westen en het water van de Rotte in het zuiden, waaraan Rotterdam zijn naam dankt. Over de Noorderbrug in het oosten ligt Crooswijk. Wijk van Rotterdam Voorgeschiedenis Het gebied dat nu het Oude Noorden heet, behoorde tot de negentiende eeuw tot de ambachtsheerlijkheid Blommersdijk. Het Zwaanshals wordt al in de 16de eeuw vermeld. Dit was zowel het buurtje als de naam van een huis, De Swaenshals. De naam komt waarschijnlijk van de bocht die de Rotte hier maakt. Blommersdijk wordt al in de dertiende eeuw genoemd. Er werden ook verschilllende buitenplaatsen aangelegd, zoals Soetendaal, waaraan de Soetendaalseweg zijn naam dankt. De aanleg van de wijk Het Oude Noorden is een typische woonwijk die bestemd was om de overvolle binnenstad van Rotterdam te ontlasten. Rond 1870 verschenen de eerste woningen rond de net aangelegde Noordsingel, die deel uitmaakte van het singelplan van stadsarchitect Willem Nicolaas Rose. Wel werd bedongen dat aan de Noordsingel geen arbeiderswoningen mochten worden gebouwd. Voor de rest van de wijk werden ruime straten met grote bouwblokken voorzien. Dit liep echter anders. Vanaf 1872 namen door de aanleg van de Nieuwe Waterweg de handel en industrie een enorme vlucht, waardoor veel mensen van buitenaf werden aangetrokken. Doordat speculanten grote delen land hadden opgekocht werd de grond steeds duurder. Omdat toch nog rendabel moest worden gebouwd en de vele particuliere bouwplannen die aan elkaar werden geplakt bleef van dit streven niet veel heel. De straten werden smal en de huizen dicht opeen gebouwd. Tussen 1870 en 1930 breidde de wijk zich steeds verder naar het noorden uit, waardoor het in 1903 noodzakelijk werd om een deel van het grondgebied van Hillegersberg te annexeren. 14 Oppervlakte 101 ha. Inwoners De Rotte Langs dit water was in die tijd een rommelig geheel ontstaan tussen de Zwaanshals en de Rotte. Veel bedrijven, slechte woonhuizen, een melkmarkt met daarnaast een stortplaats voor de vuilnisschepen en een groentemarkt op het Noordplein. Pas in de jaren dertig van de 20e eeuw werden de oude bedrijven vervangen door nieuwe woningen en werd de houtzaagmolen De Zwaan afgebroken, waarna de Zaagmolendrift en de Zaagmolenbrug konden worden aangelegd, waardoor de situatie aanmerkelijk werd verbeterd. Heden en toekomst De wijk werd begin jaren '90 gebruikt als het decor van de VARA televisieserie Het Oude Noorden naar het voorbeeld van de Britse soap Eastenders die zich afspeelt in het East End van Londen. De samenstellingen en omstandigheden van de bevolking zouden vergelijkbaar zijn. De serie werd geen succes. Na jaren van achteruitgang verbeteren partijen als de deelgemeente en de wooncorporaties nu de leefbaarheid de wijk. In de tot Noorderboulevard 'omgedoopte' Zwart Janstraat en Noordmolenstraat en de aanliggende Zwaanshals zijn nu veel multiculturele winkels te vinden. Overheid en corporaties willen het Oude Noorden weer op de kaart zetten als aantrekkelijke volkswijk.

17 Architectuur Het Oude Noorden is een mengelmoes van bouwstijlen. Het meest opvallend zijn de stijlen van rond 1900 en die van de stadsvernieuwing in de jaren '80 van de twintigste eeuw. De wijk is compact gebouwd met een hoog aantal inwoners per vierkante kilometer. Bekende gebouwen zijn de muziektent op het Pijnackerplein, en het Klooster aan de Ruivenstraat. De neo-gotische Sint Hillegardiskerk op de Blommerdijkschelaan uit 1891 van architecten Evert en Albert Margry is vernoemd naar Hildegard van Bingen en is een Rijksmonument. In de 3e Pijnackerstraat bevindt zich het gebouw waar de oudste wijkbibliotheek van Nederland was gevestigd. Willem de Kooning Willem de Kooning (Rotterdam, 24 april 1904 Springs (New York), 19 maart 1997) was een Nederlands- Amerikaans abstract expressionistisch kunstschilder. De kunstafdeling van de Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen in Rotterdam werd ter ere van hem in 1998 de Willem de Kooning Academie genoemd. Bekende inwoners Er zijn veel bekende Nederlanders uit het Oude Noorden afkomstig. In de wijk geboren zijn Coen Moulijn, Willem de Kooning, Patricia Paay, Gerrit den Braber, Wim Jansen, Faas Wilkes, Yvonne Keeley, Rita Reys en Wilfried de Jong. Voor voetballer Coen Moulijn is een monument opgericht, het muurtje van Coen Moulijn. Het staat in de Bloklandstraat waar hij jaren woonde; de straat overigens waar ook Wim Jansen opgroeide Rita Reys (Rotterdam, 21 december 1924) is een Nederlandse jazzzangeres. Rita Reys draagt sinds 1960 de titel Europe's First Lady of Jazz, haar toegekend door het internationale jazzfestival van Juan Les Pins (Frankrijk). Wilfried de Jong Heeft u ook een oude doos vertel het ons schrijf een leuk stukje voor de redactie het tijdschrift de panorama is voor ons allemaal ook uw belevenissen kunnen worden meegenomen we zij razend benieuwd of er bewoners bij zijn die de redactie wat willen schrijven Wilfried de Jong (Rotterdam, 30 september 1957) is een Nederlands theatermaker, televisieprogrammamaker, tvpresentator, acteur en schrijver. De Jong werd bekend door zijn samenwerking met Martin van Waardenberg in het theater duo Waardenberg en de Jong. 15

18 Geschiedenis Spijkenisse Het gebied waar Spijkenisse nu ligt is reeds zeer lang bewoond. Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de eerste sporen van bewoning in het Maasmondgebied dateren van ongeveer jaar geleden; toen werkten er al vissers (steurvangers) en jagers in het moerassige gebied van het huidige Spijkenisse. Rond v. Chr..Leefden op een oeverwal van de kreek bij Hekelingen mensen die behoorden tot de zogenaamde Vlaardingen -cultuur. Na het dichtslibben van de kreek trokken ze naar elders. Een deel van de oeverwal bestaat nog steeds en ligt in de wijk De Akkers - Vriesland ; het wordt beschermd als een archeologisch monument. In de ijzertijd ca. 300 v. Chr.) werd het gebied geschikt voor bewoning en vestigden zich er boerengezinnen langs de kreken. Ze hielden schapen, koeien, geiten, varkens en paarden. Er werd gejaagd op elanden, reeën, en edelherten. In de kreken vingen ze vis en er werd wat landbouw beoefend. In de Romeinse tijd ontstonden er (handels-)contacten tussen de lokale bevolking en de Romeinse soldaten met hun eigen gewoonten en gebruiksvoorwerpen. Een aantal van die import-voorwerpen is teruggevonden in een grafveld in het Hartelpark. Na het jaar 250 na Chr. werd de bevolking door landschappelijke veranderingen gedwongen het huidige gebied van Spijkenisse te verlaten. Uit opgravingen blijkt dat erin de 10 de eeuw weer sprake was van bewoning. In het Hartelpark zijn de resten van zes boerderijen uit die tijd aangetroffen. Maar het zat de bevolking niet mee, want in de 12 de eeuw was er sprake van grote overstromingen, die het Maasmondgebied ingrijpend veranderden en waardoor het Haringvliet ontstond. De resterende woongronden werden beschermd door dijken van ca. 1 meter hoogte. Op die manier ontstonden de ring-of kernpolders, zoals Spijkenisse, Putten, Geervliet en Vriesland. Later werden de verspreid liggende polders door het vormen van verbindingspolders zoals Hekelingen, Brabant en Kapershoek bijeengevoegd tot één groot gebied, het eiland Putten. Bij werkzaamheden voor het Hartelkanaal stootte men op de resten van het oudst bekende huis van Spijkenisse, dit huis is waarschijnlijk gebouwd tussen 1181 en 1190 tegen de binnenvoet van de noordwestelijke dijk van de polder. De wanden waren gemaakt van gestapelde plaggen, terwijl het rieten dak door twee boomstammen gestut werd. In het midden van het dak was een gat dat als schoorsteen diende. De afmeting van de huid was 6 x 8,5 meter. De eerste keer dat de naam Spijkenisse, toen Spickenisse genoemd, in de bronnen voorkomt is in het jaar De naam Spickenisse kan mogelijk als volgt worden verklaard: Spicke komt van spits en nisse van neus; dit wijst op een vooruitstekend stuk land langs het water. Voor alle duidelijkheid moet gesteld worden dat dit slechts een mogelijke verklaring is. Zekerheid omtrent de oorsprong van de naam is niet te geven. 16 Het dorp Spijkenisse ontstond in de zuidoostelijke hoek van de polder, langs een kreek die in de Oude Maas uitmondde. De noordelijke oever van de kreek werd verhoogd en later geplaveid. In de volgende eeuwen vormde deze woonwijk, de Voorstraat, de kern van het dorp samen met de erachter gelegen huisjes, die in een ring rond de kerk waren gebouwd.

19 In de zestiende eeuw, namelijk in 1530, 1532 en 1570 kreeg Spijkenisse te maken met grote overstromingsrampen waarbij veel slachtoffers waren te betreuren en die veel ellende en armoede veroorzaakten. Ook in latere tijd werd Spijkenisse door rampen getroffen; in 1648, 1741 en 1748 was er bijvoorbeeld sprake van omvangrijke dorpsbranden waarbij veel boerderijen en woningen in de as werden gelegd. Bij de grote brand op zaterdag 13 juni 1648 werd een vijfde deel van de bevolking dakloos en bij de branden van 14 aem 1pril 1741 en 27 november 1748 werden in korte tijd respectievelijk 21 huizen en 14 boerenschuren met graan en vlas door het vuur verwoest. In de zestiende eeuw, namelijk in 1530, 1532 en 1570 kreeg Spijkenisse te maken met grote overstromingsrampen waarbij veel slachtoffers waren te betreuren en die veel ellende en armoede veroorzaakten. Ook in latere tijd werd Spijkenisse door rampen getroffen; in 1648, 1741 en 1748 was er bijvoorbeeld sprake van omvangrijke dorpsbranden waarbij veel boerderijen en woningen in de as werden gelegd. Bij de grote brand op zaterdag 13 juni 1648 werd een vijfde deel van de bevolking dakloos en bij de branden van 14 aem 1pril 1741 en 27 november 1748 werden in korte tijd respectievelijk 21 huizen en 14 boerenschuren met graan en vlas door het vuur verwoest. 770bekende heer van Putten was Hugo van Voorne die in 1189 stierf. Zijn dochter erfde de heerlijkheid Putten. Zij was getrouwd met Jan Persijn, die naar alle waarschijnlijkheid de gebieden rond Portugal en de tol van Geervliet beheerde. Door de erfenis van Hugo van Voorne kwamen de genoemde gebieden in één hand. Jan Persijn ging zich Jan van Putten noemen. In de oorkonden wordt hij ook wel aangeduid als Johannes van Putten. In 1229 werd Jan opgevolgd door zijn zoon Nicolaas van Putten. Het wapen van de heren en vrouwen van Putten werd later het gemeentewapen van Spijkenisse (de kroon op het wapen is pas later toegevoegd). De heren en vrouwen van Putten beheerden het gebied tot In dat jaar stierf Jacob van Gaasbeek. De heerlijkheid ging over naar Philips van Bourgondië en vervolgens over in de grafelijkheid en in 1581 naar de Staten van Holland. De heren en vrouwen van Putten bestuurden op een gegeven moment niet meer zelf de heerlijkheid, maar lieten zich vervangen door een plaatsvervanger, de ruwaard. Deze functionaris is te vergelijken met een baljuw in andere streken. De ruwaard van Putten bleef tot in de Franse tijd (begin 19 de eeuw) de hoogste bestuursambtenaar. Behalve het dagelijks bestuur had hij twee andere belangrijke taken: ten eerste was hij de voorzitter van de Putse rechtbank en ten tweede hield hij toezicht op de rentmeester en de schout en schepenen van bijvoorbeeld Spijkenisse en Hekelingen. Een schout was een gerechtelijk functionaris die de leiding had over de schepenbank. De schout van Spijkenisse en Brabant was tevens schout van Hekelingen en Vriesland. In de achttiende eeuw fungeerden in Spijkenisse en Brabant de volgende personen als schout: tot 1770 om beurten de gebroeders Frans en Rochus Villerius en vanaf 1770 J. van Driel. In Hekelingen waren dat in die periode: A.Hoogendijk Roosendael en A Preuijt. Deze plaats werd in 1812 bij decreet van Napoleon Bonaparte bij Spijkenisse gevoegd. De laatste schout, D. Los, werd in 1817 door Willem 1 benoemd als schout van Spijkenisse Brabant, Hekelingen en Vriesland. D. Los oefende deze functie uit tot In dat jaar werd J.C. Sterkenburg benoemd tot burgemeester van Spijkenisse, Brabant, Hekelingen en Vriesland. In het laatste kwart van de 19 e eeuw was Spijkenisse uitgegroeid tot een gemeenschap met ruim 1700 inwoners, 17 In het begin van de 20 e eeuw werken er in Spijkenisse tientallen hoepelmakers, ook van buiten het dorp. Dit gebeurde voornamelijk in de wintermaanden. Er was een enorme vraag naar hoepels, vooral vanuit de destijds nog bloeiende visserij. Met speciale platbodems werd het hout vanuit de grienden bij Barendrecht of van de Welplaat aangevoerd in de haven. Van daaruit werd het gedistribueerd over de talloze kleine bedrijfjes.

20 In 1920 leed Nederland onder de inflatie als gevolg van de Eerste Wereldoorlog. De Spijkenisser gemeentebegroting was verachtvoudigd, de salarissen ruim drie keer zo hoog, maar de gemeente zat wel met een nadelig saldo van 1611,39 gulden. Toch waren er ook positieve ontwikkelingen. De brug, die in 1903 in gebruik was genomen (zie in deze editie een uitgebreid verslag van de bouw van deze brug), had Spijkenisse uit zijn isolement gehaald, vooral door de komst van de stoomtram van de RTM (zie ook in deze editie een verslag over de RTM). De straatverlichting was geëlektrificeerd en brand van enige omvang was er niet geweest. Foto Spijkenisse Online - Multimedia In de jaren dertig belandde Spijkenisse in de grauwe, sombere periode van de economische crisis en de werkloosheid. Veel seizoenwerkers kwamen s winters zonder werk te zitten en waren dan afhankelijk van de steun of een bijdrage uit de kerkelijke diaconiekas. Vervolgens brak de Tweede Wereldoorlog uit. Spijkenisse werd bezet vanaf de meidagen van Midden in de polder verscheen een stelling met luchtafweerkanonnen, die vooral s nachts bulderden. Spijkenisse kreeg te maken met inkwartieringen, vorderingen van huizen, boerderijen en scholen: met distributie en verboden, met vergunningen en bedreigingen. Velen werden verplicht te werk gesteld in Duitsland. Het enige joodse gezin in Spijkenisse, de familie Levie, zou niet meer uit de nazi-kampen terugkeren. Ondanks alle oorlogsellende probeerde men het normale leven zo goed mogelijk doorgang te laten vinden. Begin 1944 werd dat steeds moeilijker: de zuidelijke polders werden onder water gezet en hele dorpen moesten evacueren. Bij de Spijkenisse brug werden anti-tankgrachten gegraven en bunkers en versperringen aangelegd. Na de bevrijding in 1945 was het leed nog niet geleden. Het haven- en 18 Spuiwater bleken besmet met tyfusbacillen. Het ontbreken van leidingwater en een goede riolering werd een ramp voor de verzwakte Kort na de oorlog werden de polders leeggemalen en de sporen van de bezettingsjaren grotendeels uitgewist. Het dorp was met zijn 2500 inwoners nog steeds zo klein dat iedereen elkaar kende en alles van elkaar wist. Ook in Hekelingen ging voor de duizend inwoners het leven al spoedig weer zijn vertrouwde gang. Toen de polders door de Duitsers onder water werden gezet, was de dorpskern gespaard gebleven door een nooddijk. Vanaf 1817 waren Spijkenisse en Hekelingen twee afzonderlijke gemeenten met één burgemeester. Deze situatie duurde tot 1966: in dat jaar werden de twee gemeenten samengevoegd tot één gemeente. Dit geschiedde op vrijwillige basis en op initiatief van de gemeenteraad van Hekelingen. Het dorp Spijkenisse met ca inwoners, is sinds de jaren zestig van de vorige eeuw, tijdens het burgemeesterschap van P.J. Bliek, explosief gegroeid tot een grote stad. Bij het afscheid van burgemeester Bliek in 1976 telde Spijkenisse ca inwoners. Deze groei heeft zich tijdens het burgemeesterschap van C. de Groen in hoog tempo voortgezet; vooral na aanwijzing van Spijkenisse als groeikern met een verhoogde groeitaak in Spijkenisse nam op zich om binnen 15 jaar woningen te bouwen! Momenteel telt de stad meer dan inwoners, Dit aantal zal nog toenemen door een verdere uitbreiding van Spijkenisse met woningen.

21 Angelus Merula Heenvliet is een buurgemeente van Spijkenisse en de historie van beiden is met elkaar verweven. Hieronder de geschiedenis en het leven van Angelus Merula (de latijnse naam voor Engel Willemszoon de Merle) geboren in Brielle, overleden op 26 juli 1557 in Bergen(België). Hij was een priester in de parochie Heenvliet rond het jaar Is bekend geworden als één van de eerste geestelijken die het protestante gedachtegoed aanhing en hiervoor ter dood werd veroordeeld. Hij wordt wel de ketterse pastoor van Heenvliet genoemd en dat geeft zijn positie goed weer. Hij was, net als Luther, tegen de toenmalige aflatenpraktijk, was tegen heiligenverering en tegen bedevaarten. Ondanks het feit dat een eerste onderzoek in 1533 al aan het licht dat hij ketters gedachtegoed uitdroeg, heeft hij daarna toch nog twintig jaar pastoor in Heenvliet kunnen blijven, onder andere dankzij de bescherming van Joost van Cruiningen, ambtsheer van Heenvliet. Toen deze in 1543 overleed, werd hij opgevolgd door zijn zoon Johan van Cruiningen. Hij gaf Merula minder bescherming dan nodig bleek. Angelus Merula werd beschuldigd van ketterij en uiteindelijk veroordeeld tot de brandstapel. In afwachting van zijn eerste proces heeft hij gevangengezeten in Kasteel Ravestein in Heenvliet Merula stond in zijn ketterïjen verre van alleen. Hij was maar één van de zeer velen die instemden met ideeën van Maarten Luther. Hij beriep zich telkens weer op de Schrift, leerde de rechtvaardiging door het geloof en stelde Christus centraal. Christus is volgens Merula de enige middelaar. Hij wees daardoor het aanbidden van heiligen af. Hij verklaarde dat een aflaat een overledene niet zou helpen en meende dat het vagevuur niet van toepassing kon zijn, omdat een ware gelovige naar de hemel zou gaan ongeacht zijn werken. Rechtvaardiging kan alleen plaatsvinden door geloof en niet door goede werken. Een christen moet wel goede werken doen, maar als consequentie van geloof, niet om verdienste te halen. Het vereren en aanbidden van heiligenbeelden was volgens hem afgoderij. Bedevaarten waren volgens hem verderfelijk, vanwege het liederlijk gedrag en de losbandigheid die ermee gepaard gingen. Ondanks dat was hij ook een echte rooms-katholiek. Hij heeft zich tot het einde toe geen ketter gevoeld en heeft verdedigd dat hij geen ketter was. Hij wilde de Kerk van Rome niet verlaten en heeft volgehouden dat afwijkende meningen hem niet tot een ketter maakten. Volgens hem is iemand pas ketter als hij willens en wetens breekt met de kerk. In plaats daarvan wilde hij, net als Erasmus, de kerk van binnenuit weer gezond maken door misbruik en slechte gewoontes tegen te gaan. Inquisitie Er waren veel pogingen nodig om Angelus Merula voor de Inquisitie te krijgen. Het probleem werd bemoeilijkt doordat Merula in 1552 ontslag aanvroeg wegens leeftijd en ziekte.(hij was inmiddels 19 Ruïne Ravensteyn in Heenvliet 70 jaar oud). Maar tenslotte werd afgesproken dat het proces in Den Haag zou plaatsvinden en dat Merula naar de Gevangenpoort overgebracht zou worden. Toen een bode uit den Haag de pastoor uiteindelijk op kwam halen (omdat hij maar niet gebracht werd) bleek dat geen van de schippers en vissers in de havenstad Den Briel bereid of in de gelegenheid was om Merula over te varen. Een toevallig net binnenkomende vreemdeling werd toen ingehuurd. Hoewel die wel wilde weigeren toen hij eenmaal begreep waar het om ging, bleek Merula stond in zijn ketterïjen verre van alleen. Hij was maar één van de zeer velen die instemden met ideeën van Maarten Luther. Hij beriep zich telkens weer op de Schrift, leerde de rechtvaardiging door het geloof en stelde Christus centraal.

22 In Den Haag konden de verhoren door Franciscus Sonnius en Ruard Tapper dan eindelijk beginnen. Hij werd ervan beschuldigd dat hij beweerde dat men niets anders behoort te geloven dan in de bijbel staat. Sonnius viel hem daarop aan, maar kon hem niet overtuigen. Tapper probeerde Marula te vangen op zijn eigen woorden. Merula namelijk verklaarde onder meer dat hij alles wat de bijbel bevatte geloofde en wat daaruit kan worden afgeleid. De beperking in de uitlegging maakte de uitspraak tot een cirkelredenering en zei in feite dat de leer van de kerk op niets anders hoefde te steunen dan op zichzelf. Daarna was het de beurt aan Sonnius, maar die moest snel opgeven wegens tekort aan tijd en gebrek aan succes. Daarmee was de kous nog niet af. Liever ergens anders Zolang hij onder de jurisdictie van het Hof van Holland bleef was hij dus relatief veilig. Maar daar nam Sonnius geen genoegen mee. Hij had de sterke wil om Merula veroordeeld te krijgen. Er werd besloten Merula naar Utrecht te vervoeren. Alles leek in kannen en kruiken toen de inquisiteurs naar Utrecht reisden. Maar Merula kwam hen niet achterna. Hij had zich toch tot het Hof van Holland gericht en ook tot de Staten van Holland met een verzoek om niet naar Utrecht vervoerd te worden. De Staten verzochten daarop het Hof om hem niet naar Utrecht te vervoeren., maar de zaak eerst in de Staten te brengen. Sonnius zag dat hij Merula onder deze omstandigheden niet meer naar Utrecht zou kunnen krijgen. Merula zat al die tijd gevangen n Den Haag. Merula kreeg een geschiktere verblijfplaats. Hij werd gehuisvest in de proostbij Betlehem in Den Haag. Merula werd van hot naar her gesleept om maar een vonnis te krijgen. De oude zieke man werd zwaar ziek, hij werd naar Leuven vervoerd waar hij werd opgesloten in het Cellebroedersklooster. Er kwam en nieuw proces, waarover helaas geen bijzonderheden bekend zijn. Hij werd veroordeeld om op 26 juli 1557 in Bergen in Henegouwen levend te worden verbrand. Executie De kerk van Heenvliet waar Merula preekte Op weg naar de executieplaats sprak hij voorbijgangers een toeschouwers in het Frans toe. Hij zei hen dat hij moest sterven omdat hij gezegd had dat Christus de enige weg naar God is. Terwijl hij op de brandstapel stond maakte een hartverlamming een einde aan het leven van de oude verzwakte man, nog voor het vonnis voltrokken kon worden. Het vuur werd toch aangestoken en zijn stoffelijke resten werden een prooi van de vlammen. 20

23 Activiteiten het Keldertje Nu de winter weer voor ons staat willen we u van onze activiteiten op de hoogte brengen vooral voor nieuwe bewoners nodigt dit misschien uit om eens kennis te maken er is genoeg gezelligheid MAANDAG - TOT VRIJDAGMIDDAG ZIJN ER IN HET KELDERTJE, DE VOLGENDE ACTIVITEITEN TE DOEN. Elke middag is er gelegenheid voor een kaartje leggen of een praatje maken onder het genot van een drankje verzorgd door Henk en Lies v Buuren liesvanbuuren@panoramaflatonline.nl Maandag avond: klaverjas competitie alle bewoners zijn welkom voor vragen Henk v Buuren in het Keldertje Dinsdag avond : Sjoelen ( daarbij was er was 3D kaarten maken voor deze activiteit zoeken we bewoners die het nieuw leven willen inblazen) Woensdag avond Bingo en of kaarten let op het mededelingen bord bij de huismeester daar staat wanner er Bingo is Donderdag avond Rummy cup, donderdag ochtend en middag computer les. Hebt u nieuwe ideeën neem contact op met liesvanbuuren@panoramaflatonline.nl Ook een idee om zelf te ondernemen. eerste en enige kamelenboerderij van Europa, bevindt zich in Berlicum NB ( Deze bestaat sinds 2007 en hier kunt u de verschillende producten van kamelenmelk proberen. Kamelenmelk is volgens de FAO (voedsel en landbouworganisatie van de VN) een gezondheid -bevorderend product. Op de site van de Kamelenboerderij kunt u alle activiteiten van de boerderij zien o.a. excursies en safari's. Ook op de boerderij is een stand van Milkessence waar men de diverse Kamelenmelk producten kan kopen. 21 Waarom Kamelenmelk? Kamelenmelk wordt in veel Arabische en Noord Afrikaanse landen gedronken tot zelfs in India toe. Kamelenmelk bevat bestanddelen die ontstekingsremmend werken o.a. bij de ziekte van Crohn en diabetes. Milkessence heeft hier op ingespeeld door schoonheidsproducten op de markt te brengen die minimaal 30 % kamelenmelk bevatten en hierdoor diverse huidziekten o.a. psoriasis bestrijd. Er zijn al vele onderzoeken gedaan naar de werking en samenstelling van Kamelenmelk en zijn producten. Het zou te veel zijn om hier alle bevindingen te vermelden, maar er zijn heel veel positieve resultaten. Ik zal u er één geven, In het NW van India leeft in de provincie Rajastan de nomadenstam Raica, deze mensen drinken elke dag kamelenmelk en na onderzoek blijkt dat er bij deze nomaden geen suikerziekte voorkomt juist door het drinken van hun Kamelenmelk. Zo kan ik nog meer test resultaten neerschrijven maar dat zou te ver gaan. Met dit stukje hoop ik uw interesse gewekt te hebben en mocht u de boerderij willen bezoeken dan wordt u met koffie en cake ontvangen en wens ik u een leuke en gezellige dag toe. Tom den Daas

24 Column Mia Sliwinski Fusie Spijkenisse/Bernisse, kans of valkuil? Zo net na de landelijke Tweede Kamerverkiezingen duikt Spijkenisse alweer in de volgende uitdaging; de op handen zijnde fusie met Bernisse. Even een stukje geschiedenis. Ongeveer een jaar geleden kwam de burgemeester van Bernisse, mw. Bouvvy-Koene, met de vraag; zou gemeente Spijkenisse open staan voor een onderzoek naar een mogelijke fusie tussen Bernisse/Spijkenisse? Nu was er al een redelijk intensieve samenwerking tussen deze twee gemeentes en zijn zij geen vreemden van elkaar, dus kwam deze vraag niet als een volslagen verrassing. De vraag werd vervolgens door burgemeester Salet aan de Spijkenisser raad voorgelegd en daar kwam een positief antwoord op. Er werd een onderzoek opgestart om globaal te bezien of de fusie haalbaar was. Standpunten gemeenteraden Enkele weken later zaten de twee gezamenlijke raden bij elkaar om te horen wat het vooronderzoek had opgeleverd. Het advies was positief, er lagen geen lijken in de kast bij beide gemeentes dus het onderzoek kon worden uitgebreid. De gemeenteraad van Bernisse bleek terughoudend te zijn en vroeg om nadere informatie. Deze informatie is verstrekt en werd in de Bernisser raadsvergadering besproken. Vreemd genoeg zeiden CDA en VVD nee tegen het plan om verdere stappen in het proces te zetten. Waarom vreemd? Omdat de hulpvraag door gemeente Bernisse was geïnitieerd en het dan toch vreemd is dat zij zich plots wil terugtrekken. Na de stemming is de raad toch akkoord gegaan met het vervolgonderzoek, de stemming was acht voor, zes tegen. Het is wel duidelijk dat Bernisse nog wat bedenkingen ten opzichte van de fusie heeft. Ondertussen zijn er, vanwege de fusieplannen, twee raadsleden van de Bernisser VVD opgestapt Hoe staat Spijkenisse tegenover deze fusie? Nadat de hulpvraag vanuit Bernisse bekend was geworden, wilde Spijkenisse graag helpen. De raad van Spijkenisse stemde unaniem voor het vooronderzoek en is in de laatste raadsvergadering wederom unaniem akkoord gegaan met het vervolgonderzoek. Wel is er ergernis over de houding van de Bernisser raad. Het verzoek is immers in eerste instantie een initiatief van gemeente Bernisse geweest. Spijkenisse kan momenteel prima op eigen benen staan, Bernisse heeft moeite om alle op zich afkomende taken zelfstandig uit te voeren. Daarnaast is uit de gehouden stresstest geen zorgelijke situatie naar voren gekomen. Vraagstuk Tja, de hamvraag is natuurlijk of beide gemeentes elkaar financieel niet zullen benadelen. Voorlopig blijkt dit niet uit de stresstest. Wel is er onderling verschil tussen de gemeentelijke belastingen. Zo heft Spijkenisse iets minder milieubelasting en zal er goed gekeken moeten worden naar een eerlijke verdeling. Ook is gebleken dat de bewoners van Oudenhoorn'liever samengaan met Hellevoetsluis, maar waarschijnlijk behoort dit niet tot de mogelijkheden. Daarnaast natuurlijk het grondbeleid, waarbij Spijkenisse grote stukken grond verkoopt om woningbouw op te realiseren. Bij de Bernissenaren heerst de angst dat Bernisse straks ook wordt volgebouwd. Het zal dan ook belangrijk zijn om hier in een collegeprogramma afspraken over vast te leggen en dit vooraf met de inwoners te delen. kan middels een volksraadpleging. Standpunt Trots Tot op heden heeft Trots geen bedenkingen tegen de fusieplannen. De herindeling op het eiland Voorne-Putten zal hoe dan ook plaatsvinden, zo blijkt uit de plannen van de provincie. Trots geeft er de voorkeur aan, deze plannen in eigen hand te houden en er op een goede manier samen uit te komen. Een vrijwillige fusie is toch een stuk prettiger dan een opgelegde herindeling. Zodra de fusieplannen concreet en gunstig blijken te zijn, wil Trots van de inwoners weten hoe zij daar tegenover staan. Dat kan middels een volksraadpleging. 22 Ik houd u op de hoogte! Met Trotse groet, Mia Sliwinski

25 De redactie van de het tijdschrift volgt ook nauwgezet deze ontwikkeling, zowel van de politiek als van de plaatselijke media. Binnen Nederland zijn er wel meer fusie geweest wat daarna leiden tot lasten verzwaring voor de burgers wij zullen ook in de toekomst deze ontwilleiling nauw volgen De redactie De Pers over de raadsvergadering van Spijkenisse over de fusie met Bernisse Spijkenisse is geschrokken van de krappe meerderheid in de Bernisser raad die voor een fusie met Spijkenisse is, Dit is slechts een signaal, maar de liefde lijkt te zijn bekoeld. Daarmee gaat de raad in Spijkenisse er aan voorbij dat er in Bernisse een grotere meerderheid voor de fusie is dan de 8 voor, zes tegen doet vermoeden. De twee oppositiepartijen CDA en VVD stemmen tegen het opstellen van dat plan, omdat zij veel meer voordelen zien in een algemene herindeling op het hele eiland Voorne-Putten. Mocht dat lastig worden, zullen zij naar verwachting voor de fusie stemmen. Maar de politiek in Spijkenisse is geschrokken van het signaal. Wij zijn ineens een stuk minder verliefd, zei Emanuel Geurts (VVD) Wij zijn toch Malle Pietje niet. Zijn malle Pietje niet!. Liefde tussen Spijkenisse en Bernisse bekoeld Door Martin Marcus Spijkenisse Zij kwamen met het verzoek om samen te gaan en nu blijkt de verliefdheid een stuk minder te zijn. We moeten echt samen aan een fusie werken en ons niet laten leiden door de nukken en emoties. Ook ONS is geschrokken van de krappe meerder- heid. De Spijkenisser politiek wil graag weten wat de financiële gevolgen nu en in de toekomst van de komende fusie zijn.. Burgemeester Salet gaf wel aan, dat de twee gemeentes voorlopig geen grote financiële beslissingen nemen, zonder de toekomstige partner daarin te kennen. Snel bouwen Vlak voor de vorige herindeling zijn er in alle kernen in Bernisse nog sne; sporthallen, dorpshuizen en andere voorzieningen gebouwd. Dat wil het dagelijks gemeentebestuur nu duidelijk voorkomen. 23

26 Voorne-Putten beslaat een gebied in de provincie Zuid-Holland tussen het Haringvliet, het Spui, de Oude Maas en het Brielse Meer, direct ten zuiden van de haven-en industriegebied van de Rijnmond. Het bestaat uit de voormalige eilanden Voorne en Putten. Deze waren ten gevolge van de verzanding van de Bernisse aan elkaar gegroeid en vervolgens door middel van bruggen, tunnels en dammen met de rest van de provincie verbonden. De Bernisse is enige tijd geleden uitgebaggerd. Er liggen vijf gemeenten op ons eiland met in totaal inwoners (2008). Vanwege de sterke economische band met Rotterdam en het Rotterdamse havengebied, behoort Voorne-Putten tot de Stadsregio Rotterdam. De grens tussen Voorne en Putten is niet het Kanaal door Voorne (ook: Voornse Kanaal), dat het dubbeleiland in twee gelijke helften lijkt te verdelen, maar de Bernisse, die via Geervliet, Abbenbroek en Zuidland loopt. Putten is dus veel kleiner dan Voorne en het wordt voor een zeer groot deel ingenomen door de gemeente Spijkenisse. Begin jaren zestig werd een gemeentelijke herindeling ingevoerd en werd het eiland opgedeeld in vier gemeenten: Spijkenisse, Hellevoetsluis, Brielle, Westvoorne. De gemeenten Abbenbroek, Geervliet, Heenvliet, Oudenhoorn, Simonshaven en Zuidland zouden een onderdeel worden van de gemeente Spijkenisse. Hierover ontstond bij deze kleinere dorpen veel weerstand. Huisaan-huis werden handtekeningen verzameld en werd een petitie aangeboden aan de Provincie Zuid-Holland. Met bussen vol werd naar Den Haag gereden en daar betoogd en jawel dit had succes. De argumenten waren dat de onderlinge samenhang verloren zou gaan, Spijkenisse was een grote stad, de gemeente had geen idee van het platteland en de landbouw. De provincie ging door de knieën, er kwam een vijfde gemeente bij: Bernisse. Het ging toen om ongeveer inwoners, verdeeld over de vijf nieuwe gemeenten die er als volgt uizagen: Spijkenisse en Hekelingen, inwoners, oppervlakte 30 km². Hellevoetsluis: Nieuw-Helvoet en Nieuwenhoorn inwoners, oppervlakte 46 km² Brielle: Brielle: Vierpolders en Zwartewaal inwoners, oppervlakte 31 km² Westvoorne: Oostvoorne, Rockanje, Tinte inwoners, oppervlakte 97 km² Bernisse: Abbenbroek, Geervliet, Heenvliet, Oudenhoorn, Simonshaven en Zuidland, inwoners, oppervlakte 68 km². Toen deze indeling eenmaal definitief was gebeurde wat al te zien was geweest bij grote herindelingen in ons land, al die kleine dorpen hadden allen een reserve, een achterdeurtje zoals men wel eens zegt. Bang dat de andere fusiepartners met hun geld zouden gaan schuiven werd het gemeentehuis opgeknapt, een gymnastiekzaal, een sporthal of een dorpshuis gebouwd. Deze gemeenten gingen zonder enige reserves die nieuwe gemeente in. En Oh Jee.50 jaar later werden de eerste scheurtjes in de bestuurlijke organisatie van Bernisse merkbaar. Door het rijk afgestote taken komen op hen af, voldoende geld daarvoor, om bijvoorbeeld adviseurs of deskundigen van buiten in te huren krijgt de gemeente niet. De personele bezetting schiet tekort, geld om nieuwe krachten aan te trekken is er niet, grote moeite om een minimale dienstverlening naar de bewoners toe in stand te houden, gebrek aan communicatie tussen de dorpskernen onderling en ga zo maar door. Hoezo een mislukte fusie.? Dinsdag 18 september probeert het Bernisser college de gemeenteraad alsnog achter 1 januari 2015 als fusiedatum te krijgen. Spijkenisse, dat door de kleine buur is gevraagd mee te werken aan een fusie, wil ook vasthouden aan 2015 omdat het niet zit de wachten op tussentijdse verkiezingen. 24

27 BELASTINGEN De Bernisser raadsleden willen ook weten wat de herindeling voor de portemonnee van de inwoners betekent. Uit een eerder globaal onderzoek blijkt dat de Spijkenissers iets meer aan lokale belastingen gaan betalen, terwijl de Bernissers juist iets minder kwijt zijn. Maar het college meldt direct dat de exacte gegevens later in het fusieproces duidelijk worden. De provincie verwacht eind september meer duidelijkheid te geven of de twee gemeenten op basis van hun financiële situatie kunnen fuseren. Dat moment wordt met spanning afgewacht zei burgemeester Pauline Bouvy-Koene van Bernisse. Wij als redactie houden deze omwikkelingen ook nauw in de gaten een fusie van gemeente moet niet leiden tot lasten verzwaringen zeker niet in tijden van bezuinigen, burgers uit Spijkenisse moeten niet de dupe worden van fusies met welke gemeente dan ook wij hebben om een reactie gevraagd Trots op Nederland Spijkenisse, wij houden u ook op de hoogte Ja, hoe zit dan nu: Op dit moment betaalt Spijkenisse meer milieuheffing dan Bernisse maar juist weer iets minder OZB. Per saldo ontloopt dit elkaar niet zoveel, maar het zou kunnen zijn dat na de fusie één van de twee gemeentes iets meer moet gaan betalen, althans, de bewoners daarvan. Het is te kort door de bocht om nu al te zeggen hoeveel meer en door wie. Na de fusie komen er nieuwe gemeenteraadsverkiezingen en zal dit o.a. de inzet van die verkiezingen kunnen zijn. Nu zijn er wel berekeningen gemaakt maar de politiek zal hier pas na de fusie beslissingen in moeten nemen. Dat gebeurt pas nadat er een nieuw college is geïnstalleerd. Iedere wijziging zal door de raad (gemeente Bernisse en Spijkenisse tezamen) moeten worden geaccordeerd. Kortom, pas na de fusie en de gemeenteraadsverkiezingen (die ongeveer november 2014 zullen plaatsvinden) wordt er beslist over de belastingen. Partijen zullen dit waarschijnlijk in hun verkiezingsprogramma opnemen. Mia Sliwinski Trots op Nederland Spijkenisse Herindeling wie gaat het straks betalen 25