Zakboekenpolitie.com

Transcriptie

1 Zakboekenpolitie.com Beslagbevoegdheden Gebaseerd op hoofdstuk 6 van de zakboeken Strafvordering voor de Hulpofficier van justitie en Strafvordering voor de Opsporingsambtenaar Kluwer

2 Inhoud presentatie 1. Definitie en voorwaarden ibn 2. Ibn bij staande houding 3. Ibn bij heterdaad en 67,1 misdrijf 4. Bevel uitlevering voorwerpen en vorderen gegevens 5. Doorzoeken vervoermiddel 6. Doorzoeken plaatsen 7. Doorzoeken woning en kantoor professioneel verschoningsgerechtigde 8. Bevel uitlevering aan vervoersinstelling 9. Beslagbevoegdheden RC 10. Doorzoeking ter vastlegging gegevens 11. Jurisprudentie ibn 12. Tabellen 13. Conservatoir beslag 14. Opiumwet en Wet wapens en munitie 15. Beslag in pv 16. Beëindiging beslag 17. Beslag en doorzoeking bij professioneel verschoningsgerechtigde 18. Politiewet en 'beslag' 19. Aangifte diefstal/verduistering geld, enz. na doorzoeking Wet versterking positie RC 2

3 Stelling Het voor een opsporingsonderzoek onder zich nemen van een auto van een inbreker is inbeslagneming

4 Definitie ibn (art. 134) Het onder zich nemen of gaan houden van een voorwerp ten behoeve van de strafvordering let op: politieambtenaar kan zich vergissen over grondslag van zijn bevoegdheid Hof in HR , LJN AE

5 Onder zich nemen (art. 134) Van onder zich nemen is sprake indien de vrije beschikking over het voorwerp voor hem, onder wie het in beslag wordt genomen, wordt opgeheven en het voorwerp onder de macht van de beslagleggende ambtenaar (MH: of burger) is gekomen HR, NJ 1936, 1015, waarnaar de PG in diens conclusie onder HR , LJN BG6151 verwijst

6 Onder zich gaan houden (art. 134) Van onder zich gaan houden is sprake ingeval van ibn van een voorwerp wat de beslaglegger al onder zich had Bijv. ter zake een verkeerscontrole, waarbij het voertuig vervolgens ter onttrekking aan het verkeer in beslag genomen wordt Of beslag ter zake feit 1 wat omgezet wordt in beslag ter zake feit

7 Ten behoeve van de strafvordering Veiligstellen belangen waarvoor art. 94 en 94a ibn toestaan: 1. waarheidsvinding strafbaar feit of ontneming 2. verbeurdverklaring 3. onttrekking aan het verkeer 4. veiligstelling verhaalsrecht: a. geldboete en/of b. ontnemingsmaatregel

8 Stelling Een opsporingsambtenaar is bevoegd tot inbeslagneming van een voorwerp als dat voorwerp daartoe vatbaar is

9 Voorwaarden voor ibn 1. Vatbaarheid voorwerp én 2. Bevoegdheid beslaglegger Art. 94 lid 3 Van de ibn van een voorwerp wordt, ook in geval de bevoegdheid tot ibn toekomt aan de RC of OvJ, door de opsp. ambt. een kennisgeving van ibn opgemaakt Zoveel mogelijk wordt aan degene bij wie een voorwerp is in beslag genomen, een bewijs van ontvangst afgegeven

10 Directe beoordeling beslag Art. 94 lid 3 Sv: de opsp. ambt. stelt de kennisgeving z.s.m. in handen van de hulpovj teneinde te doen beoordelen of het beslag moet worden gehandhaafd Art. 116 Sv: De (hulp)ovj die op grond van art. 94, lid 3 in kennis is gesteld van de kennisgeving van ibn, beslist over het voortduren van het beslag in het belang van de strafvordering (MH: waarheidsvinding, verbeurdverklaring of onttrekking aan het verkeer, zie 6.2 e.v.) Indien dit belang niet of niet meer aanwezig is, beëindigt hij het beslag en doet hij het voorwerp teruggeven aan degene bij wie het voorwerp in beslag is genomen De hulpovj pleegt desgeraden (MH: indien gewenst) overleg met de OvJ voordat hij de beslissing neemt

11 Vatbaar voor ibn (art. 94) Vatbaar voor ibn zijn voorwerpen die kunnen dienen voor: 1. waarheidsvinding strafbaar feit 2. waarheidsvinding ontneming voordeel 3. verbeurdverklaring 4. onttrekking aan het verkeer

12 Vatbaar voor ibn: waarheidsvinding s.f. (art. 94) Alle voorwerpen die kunnen dienen als bewijs voor een gepleegd strafbaar feit of voor het beantwoorden van de vraag of er sprake is van een rechtvaardigings- of schulduitsluitingsgrond: - voorwerpen waarop of waarin mogelijk sporenmateriaal te vinden is (zoals schroevendraaiers, breekijzers, vuurwapens, een stoffelijk overschot, enz.) of die zelf sporen vormen (zoals vingerafdrukken, bloed, sperma, haren, een stoffelijk overschot van het slachtoffer, enz.) - voorwerpen die bij het plegen van een strafbaar feit zijn gebruikt (zoals schroevendraaiers, breekijzers, vuurwapens, enz.) en daarbij vermoedelijk sporen hebben achtergelaten (bijv. krassporen, braaksporen, moeten, schot-sporen, enz.) - voorwerpen waarmee de verdachte werd aangevallen en/of zich verdedigde (bij een mogelijk te verwachten beroep op noodweer/noodweerexces of een alibi) Voor waarheidsvinding mag na ibn ook onderzoek gedaan worden aan en in het in beslag genomen voorwerp

13 Vatbaar voor ibn (art. 94) Verbeurdverklaring = straf Onttrekking a/h verkeer = maatregel Deze presentatie gaat verder over bevoegdheden (want vatbaarheid bijna nooit probleem, zie daarover verder het zakboek)

14 Inhoud presentatie 1. Definitie en voorwaarden ibn 2. Ibn bij staande houding 3. Ibn bij heterdaad en 67,1 misdrijf 4. Bevel uitlevering voorwerpen en vorderen gegevens 5. Doorzoeken vervoermiddel 6. Doorzoeken plaatsen 7. Doorzoeken woning en kantoor professioneel verschoningsgerechtigde 8. Bevel uitlevering aan vervoersinstelling 9. Beslagbevoegdheden RC 10. Doorzoeking ter vastlegging gegevens 11. Jurisprudentie ibn 12. Tabellen 13. Conservatoir beslag 14. Opiumwet en Wet wapens en munitie 15. Beslag in pv 16. Beëindiging beslag 17. Beslag en doorzoeking bij professioneel verschoningsgerechtigde 18. Politiewet en 'beslag' 19. Aangifte diefstal/verduistering geld, enz. na doorzoeking Wet versterking positie RC

15 Stelling Alleen de opsporingsambtenaar, (hulp)ovj en de RC zijn bevoegd tot inbeslagneming

16 Staande/aanhouden (art. 95) Bevoegdheid tot inbeslagneming voor een ieder bij: aangehouden of staande gehouden verdachte (let op: burger mag niet staande houden en ook niet aan de kleding onderzoeken) mits door verdachte met zich gevoerd

17 Onrechtmatig verkregen bewijs door burger Zonder wetenschap of bemoeienis van politie of OM: geen niet-ontvankelijkheid van het OM in uitzonderlijke gevallen wel mogelijk bewijsuitsluiting bij ernstige schending van beginselen van behoorlijke procesorde of rechten van de verdediging (nog geen voorbeelden van bekend)

18 Stelling Alleen bij een voorwerp dat de verdachte vasthoudt of bij zich draagt is er sprake van 'met zich voeren'

19 Met zich voeren Voorwerp in hand verdachte Voorwerp in kleding/ op lichaam verdachte Kleding die verdachte aan heeft Voorwerp dat verdachte in/op vervoermiddel vervoert Het voertuig zelf (mits als vervoermiddel gebruikt) Niet: voertuig omdat verdachte sleutels van dat voertuig in fouillering heeft

20 Stelling Bij een verdenking van het verlaten van de plaats ongeval waarbij iemand is overleden is een opsporingsambtenaar ingevolge het Wetboek van strafvordering ook buiten de gevallen dat hij een verdachte staande of aanhoudt bevoegd tot inbeslagneming buiten heterdaad

22 Heterdaad of 67,1 misdrijf (art. 96) Opsp. ambt. bevoegd tot ibn bij: Heterdaad of 67,1 misdrijf De bevoegdheid bij een 67,1 misdrijf wordt meer dan incidenteel over het hoofd gezien!! Antwoord stelling: op verlaten plaats ongeval staat géén vh, ibn dus niet toegestaan. Dat zou anders liggen bij 6 WVW met strafverzwarende omstandigheid (zoals veel te hard rijden, kleven, geen voorrang verlenen, gevaarlijk inhalen, roekeloosheid, alcohol). Tevens zou bij verlaten plaats ongeval de bevoegdheid van 160,4 WVW toegepast kunnen worden (voertuig voor onderzoek)

23 Stelling Bij inbeslagneming ter zake een 67.1 misdrijf is een opsporingsambtenaar bevoegd tot het 'bevriezen' in afwachting van een tot doorzoeking bevoegde persoon

24 Heterdaad of 67,1 misdrijf (art. 96) Tevens bevoegdheid voor opsp. ambt. tot Betreden elke plaats (let op: Awbi) Bevriezen: 1. maatregelen om wegmaking, onbruikbaarmaking, onklaarmaking of beschadiging van beslag te voorkomen 2. maatregelen kunnen vrijheid beperken

25 Heterdaad of 67,1 misdrijf (art. 96) Betredingsbevoegdheid ter ibn van art. 96 Sv is zelfstandige bevoegdheid Ook in afwachting van een mogelijke doorzoeking door de RC of OvJ Ongeacht of er wel/niet contact met de RC is geweest Opsporingsambtenaren oefenen bij de toepassing van art. 96 Sv hun eigen bevoegdheid uit, niet die van de RC Mevis in diens noot onder HR, NJ 2004, 40 (ook in LJN AF4255)

26 Vh-feiten (art. 67,1 én 2) 1. Misdrijf van 4 jaar of meer 2. Met name genoemde misdrijven uit Sr (bedreiging, belaging, verduistering, witwassen, schuldheling, structurele discriminatie, mishandeling, vernieling, 'computermisdrijven', kraken, huisverbod, enz. ) 3. Verkeersongeval met art. 6 WVW letsel na: - roekeloosheid - alcohol / rijvaardigheid verminderende stof (8 lid 1, 2, 3 of 4) - alcoholmisbruik (8 lid 1, 2, 3 of 4) - weigering adem, bloed of urineonderzoek - ernstige overschrijding max. snelheid - kleven / geen voorrang verlenen / gevaarlijk inhalen 4. Enige bijz. wetten (bijv. telen, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, aanwezig hebben of vervaardigen > 30 gram softdrugs + overtreding huisverbod) 5. v.w.o.v. in NL kan niet worden vastgesteld + misdrijf + rechtbank + gevangenisstraf (67,2)

28 Stelling Een opsporingsambtenaar is ingevolge het Wetboek van strafvordering bevoegd tot het doen van een vordering uitlevering voorwerpen

29 Bevel uitlevering voorwerpen (art. 96a) Door opsp. ambt. aan houder voorwerp, mits 1. 67,1 misdrijf 2. niet aan verdachte 3. verschoningsgerechtigden niet verplicht aan bevel te voldoen 4. géén bevel aan instelling van vervoer (OvJ of RC via art. 100 / 114)

30 Bevel uitlevering voorwerpen (art. 96a) Alleen uitlevering voorwerpen Geen uitlevering gegevens 'Gegevens' vormen immers geen 'voorwerp' zie daarvoor 126nc e.v. (vorderen gegevens) en 125i e.v. Sv (doorzoeken ter vastleggen gegevens) (hierna verwerkt in presentatie) Wel inbeslagneming van pc of gegevensdrager (harddisk, cdrom, enz.) Vervolgens kan die computer/gegevensdrager zelf weer aan een onderzoek onderworpen worden en kunnen daarvan 'gegevens' afgehaald worden Als volstaan kan worden met vordering gegevens mag geen bevel uitlevering voorwerpen gegeven worden (MvT 5.1 en aanwijzing PG s)

31 Overzicht vorderen gegevens 126nc e.v. 1. identificerende, historische, niet gevoelige gegevens van bepaalde persoon/personen; vastgelegd, anders dan voor persoonlijk gebruik (126nc, uc en zk) 2. historische, niet gevoelige gegevens (inclusief identificerende) door OvJ; voor een ander dan 67,1-feit: machtiging RC vereist (126nd, ud en zl) nd/ud-vordering voor komende periode door OvJ; voor directe verstrekking of verstrekking binnen bepaalde periode machtiging RC vereist (126ne, ue en zm) 4. gevoelige gegevens (godsdienst, ras, politieke gezindheid, enz.) door OvJ, machtiging RC vereist (126nf, uf en zn) 5. vordering 126nc lid1, nd lid1, ne lid1 aan provider (lid 2: voor gegevens afkomstig, bestemd voor, betrekking hebbende op verdachte / of tot begaan strafbare feit hebben gediend of mbt die gegevens het sf is gepleegd: door OvJ, machtiging RC vereist) (126ng, ug en zo) 6. bevel ontsleuteling (126nh, uh en zp) 7. vorderen bewaring (OvJ/RC) (art. 126ni, ui en zja) Zie presentatie vorderen gegevens. Voor terreurgegevens slechts aanwijzingen ter. misdrijf vereist

32 Bevel uitlevering voorwerpen (art. 96a) Verschoningsgerechtigden (art. 217, 218, 219): bloedverwanten/aanverwanten (rechte lijn + zijlijn t/m 3e graad) (zie voor uitgewerkt overzicht het zakboek) professionele verschoningsgerechtigden (notaris, advocaat, arts, geestelijke, afgeleid verschoningsgerechtigden, enz.) (voormalig) echtgenoot of geregistreerd partner van verdachte en/of getuige

33 Bevel uitlevering voorwerpen (art. 96a) Brieven uitsluitend voor zover: van verdachte afkomstig voor verdachte bestemd of op hem betrekking voorwerp van het strafbare feit tot het begaan strafbaar feit gediend hebben

34 Bevel uitlevering voorwerpen en toegang (art. 551) Opsp. ambt. Bepaalde zedenmisdrijven, mensenhandel en misdrijven staatsveiligheid Ter verbeurdverklaring of onttrekking aan het verkeer (niet dus waarheidsvinding) Toegang tot alle plaatsen waar strafbaar feit wordt begaan (pm: Awbi)

36 Stelling Een opsporingsambtenaar is ingevolge het Wetboek van strafvordering bij heterdaad of verdenking van een 67,1- misdrijf bevoegd tot doorzoeking van auto s

37 Doorzoeken vervoermiddel (art. 96b) Opsporingsambtenaar bevoegd mits: heterdaad of 67,1 misdrijf Bevoegdheid vereist wél verband tussen feit en vervoermiddel!! Met uitzondering van woongedeelte zonder toestemming (mogelijk doorzoeking op basis van art. 97 e.v.) Een vervoermiddel: ieder middel dat bestemd is om personen of goederen te vervoeren, te land, te water of in de lucht

38 Doorzoeken vervoermiddel (art. 96b) Indien noodzakelijk vorderen dat bestuurder: 1. vervoermiddel tot stilstand brengt 2. vervoermiddel naar aangewezen plaats overbrengt of laat overbrengen

40 Stelling Er is pas sprake van doorzoeken bij een gericht en stelselmatig onderzoek

41 Doorzoeken Elke vorm van rondkijken die verder gaat dan zoekend rondkijken Gericht en stelselmatig is héél oud (vervallen) criterium

42 Stelling Uitsluitend de RC is ingevolge het Wetboek van strafvordering bevoegd tot doorzoeking van een kantoorpand

43 Doorzoeking plaatsen (art. 96c) OvJ én hulpovj bevoegd bij: 1. heterdaad of 2. 67,1 misdrijf Iedere plaats uitgezonderd: 1. woning zonder toestemming 2. kantoor professioneel verschoningsgerechtigde (ook niet met toestemming)

44 Extra eisen hulpovj 1. Dringende noodzakelijkheid 2. Optreden OvJ kan niet worden afgewacht (MH: OvJ beperkt zich volgens HR niet tot zaaksovj ) 3. Machtiging OvJ (schriftelijk of mondeling) 4. Machtiging mogelijk tot drie dagen na zoeking 5. Weigert OvJ machtiging: gevolgen ongedaan maken (MH: beter via art. 359a Sv??) 6. Art. 96,2 van toepassing (bevriezing)

45 Dringende noodzakelijkheid Noodzakelijkheid: beslag onontbeerlijk voor - bewijs feit of - aantonen wederrechtelijk voordeel of - verbeurdverklaring of - onttrekking aan het verkeer Dringende noodzakelijkheid: als de doorzoeking beslist geen uitstel duldt, bijv. kans dat het voorwerp niet meer op de vermoede bergplaats zal worden aangetroffen, of biologische sporen die vergankelijk zijn

46 Dringende noodzakelijkheid De mogelijkheid dat verdovende middelen zouden worden weggemaakt en voorts de noodzaak dat verder handelen in verdovende middelen dient te worden voorkomen kan volgens de HR dringende noodzakelijkheid opleveren HR, NJ 1994, 281 (let op: inmiddels bevries -mogelijkheid: naar binnen op basis art. 96 Sv en dan bevriezen indien mogelijk) Te denken valt onder omstandigheden ook aan gevaarzettende situaties waaraan snel een einde moet worden gemaakt, bijv. bij productie van XTC in een woning Hof s-hertogenbosch , LJN BG

48 Hoofdregel in Sv Doorzoeking van 1. woning zonder toestemming bewoner en 2. kantoor professioneel verschoningsgerechtigde voorbehouden aan RC (art. 104 en 110 i.v.m. 97 Sv) Slechts onder uitzonderlijke omstandigheden: OvJ of hulpovj (zie art. 97) Niet dus door opsp. ambt.!!

49 Onrechtmatig verkregen bewijs (art. 359a) Art. 359a Sv (relativering vormverzuimen) 1. Niet ontvankelijkheid van het OM (uitsluitend bij een ernstige inbreuk op beginselen van een behoorlijke procesorde waarbij er doelbewust of door grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak is tekortgedaan) 2. Bewijsuitsluiting (uitsluitend bij een ernstig vormverzuim waarbij het bewijsmateriaal rechtstreeks ten gevolge van het onrechtmatig handelen is verkregen én de verdachte is getroffen in een belang dat de overtreden norm beoogt te beschermen) 3. Strafmatiging (bij minder ernstige vormverzuimen) 4. Alleen vaststelling vormverzuim (bij gering vormverzuim, uitzonderlijk) Zie uitgebreid zakboek hulpovj 3.9 e.v. en/of de afzonderlijke presentatie

50 Doorzoeking woning of kantoor professioneel verschoningsgerechtigde (art. 97) OvJ + hulpovj bevoegd bij: heterdaad of 67,1 misdrijf Mits 1. dringend noodzakelijk 2. optreden RC kan niet worden afgewacht 3. machtiging RC - vooraf: schriftelijk of mondeling - indien mondeling: nadien schriftelijk vastleggen

51 Doorzoeking woning of kantoor professioneel verschoningsgerechtigde (art. 97) Extra eis hulpovj: niet kunnen afwachten optreden OvJ Art. 96,2 van toepassing (bevriezen)

52 Doorzoeking woning of kantoor professioneel verschoningsgerechtigde (art. 97) Conclusie: doorzoeking woning of kantoor professioneel verschoningsgerechtigde door (hulp)ovj slechts in zeer uitzonderlijke gevallen toegestaan Verdediging én rechter zullen dan ook kritisch kijken naar een (hulp)ovj-zoeking in woning of kantoor professioneel verschoningsgerechtigde Leg zoveel mogelijk in administratie vast waarom RC en OvJ verhinderd waren (zodat dit bij een eventueel verweer nader onderbouwd kan worden) Vastlegging van e.e.a. in een pv of d.m.v. een andere wijze van verslaglegging is immers noodzakelijk opdat de zittingsrechter de beslissing tot machtiging kan toetsen (betrof 96c-zoeking) Hof 's-hertogenbosch , LJN BO

53 Inbeslagneming in woning (art. 99) Eerst vrijwillige afgifte vragen Tevens mogelijkheid tot afleggen verklaring geven Tenzij onderzoeksbelang Niet naleving van art. 99 Sv kan veroorzaakt worden doordat redelijkerwijze kan worden verondersteld dat verdachte niet van zins is enige medewerking te verlenen bij het afgeven van in beslag te nemen voorwerpen Of doordat (ook als verdachte wel enige medewerking zou hebben verleend) het belang van het onderzoek meebrengt dat de woning toch geheel moet worden onderzocht (in het betreffende geval op aanwezigheid van vuurwapens)

54 Stelling Tijdens een schouw mogen geen voorwerpen in beslag genomen worden

55 Antwoord stelling Schouw is niet een op inbeslagneming gericht dwangmiddel Schouw is gericht op de bezichtiging/inspectie van een plaats of voorwerp MH: onverwachts beslag via 95 Sv e.v., Opiumwet, WWM, WED, enz

56 Stelling Tijdens een RC-zoeking heeft de 'vergezellend' hulpovj een zelfstandige bevoegdheid tot het bevelen dat niemand zich van de plaats van doorzoeking verwijdert

57 Maatregelen ter gelegenheid doorzoeking of schouw (art. 125) Bevoegdheid van met doorzoeking belaste rechter of ambtenaar Bewaking of afsluiting plaats doorzoeking Verbod verwijdering van plaats doorzoeking Verbod gebruik telecommunicatievoorzieningen Overtreders: aanhouden tot afloop

58 Stelling De verdachte heeft tijdens een doorzoeking het recht zijn raadsman in kennis te (laten) stellen

59 Antwoord stelling De verdachte is bevoegd zich tijdens een doorzoeking door zijn raadsman te doen bijstaan, zonder dat de doorzoeking daardoor mag worden opgehouden (art. 99a Sv) HR: ook (telefonisch) contact (laten) opnemen

60 Stelling Bij een onderzoek op de plaats delict door de politie zijn de medewerkers van de afdeling Forensische Opsporing bevoegd vast aan te vangen met een doorzoeking

61 Antwoord stelling Op de wettelijke vereisten die voor doorzoeking gelden is voor medewerkers van de FO géén uitzondering gemaakt

62 Stelling Degene die bevoegd is zonder toestemming een woning binnen te treden mag zich ingevolge de Awbi niet alleen de toegang tot die woning verschaffen maar ook afgesloten deuren naar andere vertrekken zo nodig verbreken

63 Toegang en doorgang Degene die bevoegd is zonder toestemming binnen te treden kan zich de toegang tot of de doorgang in de woning verschaffen Daaronder valt ook het forceren van de (tussen)deur van een vertrek (in het betreffende geval een loods of het verschuiven van dozen om de toegang tot een daarachter gelegen deur vrij te maken). Dat laat onverlet dat de opsp. ambt. niet gerechtigd is om daarna dat vertrek te doorzoeken Mits doel dit redelijkerwijs vereist Zo nodig hulp sterke arm Art. 9 Awbi en HR , LJN AH9998 (afgesloten zolderkamerarrest, met noot Mevis in NJ 2007/9) (forceren tussendeur naar zolderkamer in woning en vervolgens betreden zolderkamer), HR , LJN AL6238 (verschuiven van enkele dozen om toegang tot een daarachter gelegen deur vrij te maken en vervolgens betreden van daarachter gelegen ruimte) en HR , ECLI:NL:HR:2014:642 (openen van niet afgesloten roldeur van koelruimte in bedrijfshal, welke toegang gaf tot in het pand aanwezige ruimte en het vervolgens betreden van die ruimte). Zie ook het hof Amsterdam , LJN BH3842 (opsp. ambt. bevoegd om werkbank te verplaatsen en tussenwand te demonteren), hof Leeuwarden , LJN BO8952 (verwijderen schot uit vloer om zich doorgang te verschaffen naar een veronderstelde (en ook aangetroffen) hennepkweekruimte) en de Rb Leeuwarden , LJN BA (zoeken/openen van verborgen toegangsdeur). 63

64 Inhoud presentatie 1. Definitie en voorwaarden ibn 2. Ibn bij staande houding 3. Ibn bij heterdaad en 67,1 misdrijf 4. Bevel uitlevering voorwerpen en vorderen gegevens 5. Doorzoeken vervoermiddel 6. Doorzoeken plaatsen 7. Doorzoeken woning en kantoor professioneel verschoningsgerechtigde 8. Bevel uitlevering aan vervoersinstelling 9. Beslagbevoegdheden RC 10. Doorzoeking ter vastlegging gegevens 11. Jurisprudentie ibn 12. Tabellen 13. Conservatoir beslag 14. Opiumwet en Wet wapens en munitie 15. Beslag in pv 16. Beëindiging beslag 17. Beslag en doorzoeking bij professioneel verschoningsgerechtigde 18. Politiewet en 'beslag' 19. Aangifte diefstal/verduistering geld, enz. na doorzoeking 20. Wet versterking positie RC

65 Bevel uitlevering aan vervoersinstelling (art. 100) 1. Heterdaad of 67,1 misdrijf 2. Door OvJ 3. Van pakketten, brieven, stukken, andere berichten mits: 1. van verdachte afkomstig of 2. voor verdachte bestemd of 3. op verdachte betrekking of 4. voorwerp strafbare feit of 5. tot het begaan strafbare feit gediend alleen RC kan bepalen dat van inhoud van gesloten stukken kennis wordt genomen 65

66 Bevel uitlevering aan vervoersinstelling (art. 100) Tevens inlichtingenplicht aan (hulp)ovj, behalve door verschoningsgerechtigden Van niet-gesloten post mag wel kennis worden genomen zonder tussenkomst RC (ook bijv. van niet-gesloten post in beslag genomen bij doorzoeking, fouillering, aan- of staande houding) Uitzondering: beslag bij professioneel verschoningsgerechtigden: zie einde van deze presentatie

68 Stelling De RC is ingevolge het Wetboek van strafvordering bevoegd een vordering uitlevering aan de verdachte te doen

69 Beslagbevoegdheden RC 1. art. 104: algemene beslagbevoegdheid (buiten het geval dat RC uit hoofde van art. 181 t/m 183 onderzoekshandelingen verricht, vindt ibn door de RC slechts plaats op vordering van de OvJ) 2. art. 105: vordering uitlevering (niet aan verdachte) 3. art. 110: doorzoeken ter ibn 4. art. 125i e.v.: doorzoeking ter vastlegging gegevens 2, 3 én 4: op vordering OvJ en indien de RC uit hoofde van art. 181 t/m 183 onderzoekshandelingen verricht tevens ambtshalve door RC 5. art. 114 i.v.m. 100: bevel uitlevering aan vervoersinstelling (uitsluitend indien de RC uit hoofde van art. 181 t/m 183 onderzoekshandelingen verricht en uitsluitend RC kan bepalen dat van inhoud kennis wordt genomen)

70 Beslagbevoegdheden RC Motivering vordering 105 (bevel ibn) en 110 (doorzoeking ter ibn) door OvJ: De vordering vermeldt het strafbare feit en indien bekend de naam of anders een zo nauwkeurig mogelijke omschrijving van de verdachte, alsmede de feiten of omstandigheden waaruit blijkt dat de wettelijke voorwaarden voor uitoefening van de bevoegdheid zijn vervuld (art. 105 en 110) Relevante info (in pv) van opsp. ambt. daarvoor uiteraard onmisbaar

71 Doorzoeking RC onder aanwezigheid van (hulp)ovj (art. 110) Bij een doorzoeking door de RC waarbij de OvJ verhinderd is moet er (per locatie) een hulpovj aanwezig blijven (ook dus als RC vertrekt) Ook als de OvJ wél meegaat op zoeking dient er een hulpovj (per locatie) aanwezig te blijven als de OvJ 'meereist' met de RC naar een andere locatie of om een andere reden de betreffende locatie verlaat

73 Doorzoeking ter vastleggen gegevens (125i) Aan de RC, de OvJ, de hulpovj en de opsp. ambt. komt onder dezelfde voorwaarden als bedoeld in 1. 96b (doorzoeking vervoermiddel) 2. 96c,1,2,3 (doorzoeking plaatsen) 3. 97,1 t/m 4 (doorzoeking woning) en ,1 en 2 (doorzoeking RC) de bevoegdheid toe tot het doorzoeken van een plaats ter vastlegging van gegevens die op deze plaats op een gegevensdrager zijn opgeslagen of vastgelegd In het belang v/h onderzoek kunnen zij deze gegevens vastleggen

74 Doorzoeking ter vastleggen gegevens (125i) Van overeenkomstige toepassing zijn: 1. 96,2 (bevriezen) (doorzoeking bij professionele verschoningsgerechtigden (zie uitgebreid zakboek hulpovj 6.34!)) (ibn in woning) 4. 99a (bijstand raadsman)

75 Doorzoeking ter vastleggen gegevens (125i) (MvT 4.6) Ook bij de uitoefening van de bestaande bevoegdheden tot doorzoeking ter ibn van een voorwerp mogen gegevens worden vastgelegd en meegenomen Kamerstukken II 1989/90, , nr. 3, blz Door art. 125i wordt tot uitdrukking gebracht dat doorzoeking uitsluitend ter vastlegging van gegevens is toegestaan Wanneer een doorzoeking uitsluitend gericht is op het doorzoeken van computers en het op een drager vastleggen van gegevens, is er immers feitelijk geen sprake van een doorzoeking ter ibn

76 Doorzoeking ter vastleggen gegevens (125i) (MvT 4.6) Ook gegevens die op het moment van de doorzoeking binnenkomen mogen worden vastgelegd Bevoegdheid tot doorzoeking mag pas worden toegepast als andere bevoegdheden (zoals het vorderen van gegevens of het vorderen van de uitlevering van een voorwerp ter ibn) niet effectief zijn of niet geëffectueerd kunnen worden (Nota n.a.v. verslag, p16)

77 Doorzoeking ter vastleggen gegevens: verhouding tot andere beslagbevoegdheden (MvT 5.1) Als met toepassing van vorderen gegevens kan worden volstaan mag géén gebruik gemaakt worden van een bevel uitlevering voorwerpen (zo ook aanwijzing PG s) Alleen als er een noodzaak is om de gegevensdrager zelf te verkrijgen, kunnen de bevoegdheden tot ibn van voorwerpen worden toegepast Bijv. als onderzoek nodig is in omvangrijke dossiers of als onderzoek nodig is aan de originele gegevensdrager of er een risico bestaat dat de derde de gegevens of het voorwerp wegmaakt

78 Doorzoeking ter vastlegging van gegevens Zie verder: 1. Netwerkzoeking: 125j (doorzoeking vanaf plaats waar doorzoeking plaatsvindt, in een elders aanwezig geautomatiseerd werk) 2. Bevel toegang/ontsleuteling: 125k 3. Professionele verschoningsgerechtigden: 125l 4. Doorzoeking bij provider: 125la 5. Ontoegankelijk maken bij doorzoeking: 125o Zie zo nodig uitgebreid het zakboek en/of de presentatie vorderen / doorzoeken gegevens

80 Jurisprudentie ibn: toestemming en achtergelaten voorwerpen Bevoegdheid tot ibn ook bij: 1. Toestemming (mits vrijwillig en bewust) 2. Achtergelaten voorwerpen: A. 'Res derelicta werktuigen achtergelaten door inbreker, bloedsporen, een achtergelaten gestolen auto, enz. B. 'Res nullius': waardeloze voorwerpen bijv. de bekende vuilniszak met inhoud aan de rand van het trottoir

81 Onderzoek telefoon (uit bijv. fouillering) Zonder bewuste en vrijwillige toestemming van de verdachte of zonder uitdrukkelijke bevoegdheid daartoe mag zijn telefoon (aanwezig in bijv. diens fouillering) niet onderzocht worden Uitdrukkelijke bevoegdheid bijv. - art. 55b Sv (fouillering en onderzoek meegevoerde voorwerpen ter vaststelling identiteit) - art. 96 Sv (ibn ter zake de verdenking van een strafbaar feit, en onderzoek dan alleen maar toegestaan voor de waarheidsvinding van het strafbare feit waarvoor ibn) (bijv. verdenking ander feit dan waarvoor gefouilleerd wordt) 'De enkele omstandigheid dat in het werkgebied van de verbalisanten regelmatig telefoons worden ontvreemd en bij de verdachte twee telefoons werden aangetroffen maakt niet dat het de verbalisanten reeds daarom vrij stond om de telefoons te onderzoeken Rechtbank Amsterdam , NS 08,

82 Jurisprudentie ibn: onderzoek woning 1. Toestemming 'onderzoek woning' geeft géén bevoegdheid tot doorzoeking woning 2. Ook doorzoeking in een woning met toestemming van de bewoner(s) vereist bewuste en vrijwillige toestemming 3. Bij een toestemming 'onderzoek in de woning' ligt een verweer voor de hand dat er dus geen toestemming is gegeven voor doorzoeking!!

83 Stelling Na inbeslagneming van een pc is voor kennisneming van de gegevens die op de harde schijf van de betreffende pc met een codewoord beveiligd zijn een machtiging vereist van de RC

84 Jurisprudentie: onderzoek aan beslag Ibn omvat ook bevoegdheid tot onderzoek aan/in in beslag genomen voorwerpen Bijv. aan in beslag genomen computer Zo nodig met doorbreking codewoord Let nog wel op: zie voor een onderzoek in een geautomatiseerd werk (bijv. een pc) waarin gegevens zijn opgeslagen die zijn ingevoerd door of vanwege professioneel verschoningsgerechtigden art. 125l (zonder toestemming slechts uitsluitend voor zover dit zonder schending van het stands-, beroeps-, of ambtsgeheim kan geschieden) Zie voor dit onderzoek weer art. 98 Sv (beslag bij prof. verschoningsgerechtigden)

85 Stelling Doorzoeking uitsluitend op basis van CIinfo is niet toegestaan

86 Stelling Info verkregen via Meld Misdaad Anoniem is onvoldoende voor rechtmatig binnentreden zonder toestemming ter ibn van een hennepkwekerij

87 Anonieme info en redelijk vermoeden (1/5) De HR stelt voorop dat de politie anonieme informatie mag gebruiken als startinformatie voor een opsporingsonderzoek Bij dwangmiddelentoepassing laat de HR het aan het oordeel van de lagere rechter over of anonieme info in het betreffende geval voldoende was voor het toegepaste dwangmiddel E.e.a. is volgens de HR in belangrijke mate afhankelijk van de weging en waardering van de omstandigheden van het geval

88 Anonieme info en dwangmiddelentoepassing (2/5) Actuele lagere jurisprudentie samengevat 1. Géén dwangmiddelentoepassing op basis van uitsluitend anonieme info 2. Altijd onderzoek doen naar een plusje en pas dwangmiddelen toepassen bij extra info 3. Dat zou pas anders kunnen liggen bij verdenking van een zeer ernstig misdrijf waarbij (verder) nader onderzoek en/of verificatie onmogelijk is en politieoptreden in redelijkheid geen enkel uitstel meer kan dulden 4. Als er géén plusje te vinden is (wat ontlastend kan werken) en er tóch een dwangmiddel toegepast zou moeten worden: éérst overleggen met de OvJ en ook hier pas dwangmiddelen toepassen als (verder) nader onderzoek en/of verificatie onmogelijk is en politieoptreden in redelijkheid geen enkel uitstel meer kan dulden

89 Anonieme info en dwangmiddelentoepassing (3/5) 'Plusje': extra info over de verdachte en/of het vermoedelijk gepleegde strafbare feit wat de verdenking verder kan onderbouwen, zoals bijv. een strafblad ter zake soortgelijke feiten, extra waarnemingen door de politie zelf, informatie van de wijkagent, enz

90 Anonieme info en dwangmiddelentoepassing (4/5) CI-info CI-info (ook die waarvan de betrouwbaarheid niet kan worden beoordeeld) kan onder omstandigheden wél de basis vormen voor toepassing van dwangmiddelen mits mits ook hier de betreffende info maar voldoende concreet en specifiek is De beantwoording van de vraag of dergelijke informatie toereikend is, is ook in dit geval in belangrijke mate afhankelijk van de aan de feitenrechter voorbehouden weging en waardering van de omstandigheden van het geval Zie zo nodig uitgebreid het zakboek HR , LJN BZ2191 (met noot Reijntjes in NJ 2013/307). Zie ook impliciet HR , LJN BZ2190 (met noot Reijntjes in NJ 2013/307) en expliciet hof s-hertogenbosch , LJN BZ

91 Anonieme info en dwangmiddelentoepassing (5/5) Tot slot 1. Zie voor de opsporing van terroristische misdrijven 9.20: voor 'bob-bevoegdheden': slechts aanwijzingen van een terroristisch misdrijf vereist 2. WWM kent het criterium 'redelijkerwijs aanleiding (zie art. 51 en 52: onderzoek vervoermiddel en kledingonderzoek) In de praktijk kan dit bijv. betekenen 'dat, wanneer de politie informatie krijgt dat zich op een bepaalde plaats een persoon met een wapen bevindt, alle personen op die plaats kunnen worden gefouilleerd, en dat niet behoeft te worden afgewacht tot een verdachte is geïdentificeerd (kamerstukken)

92 Stelling Bij zoekend rondkijken in een ruimte mogen op basis van art. 96 Sv voor de hand liggende voor beslag vatbare voorwerpen ter plaatse worden onderzocht

93 Jurisprudentie: zoeken Als er bij zoekend rondkijken in een ruimte voor de hand liggende voorwerpen worden aangetroffen welke vatbaar zijn voor ibn en de opsp. ambt. ook bevoegd is tot die ibn (MH: zie bijv. art. 96 Sv en 9 Opiumwet) dan mogen die voorwerpen niet alleen in beslag genomen worden maar ook ter plaatse onderzocht worden HR , LJN AO

94 Jurisprudentie: zoeken Politie wist voorafgaand aan binnentreden in woning de plaats waar de in beslag te nemen drugs zich bevonden (te weten: in een bepaalde kamer in een concreet aangeduide kast). Aldus binnengetreden, kast geopend en drugs ibn. Onder die omstandigheden was er volgens hof geen sprake geweest van een doorzoeking, er behoefde niet gezocht te worden, er was veeleer sprake van het ophalen van voor ibn vatbare waar hof 's-hertogenbosch , LJN BH1269 Door dit arrest heeft de HR echter een dikke streep gehaald: in aanmerking genomen dat het Hof heeft vastgesteld dat de politie de deur van een kast heeft geopend. De omstandigheid dat ( ) de politie voorafgaand aan het binnentreden van de woning ervan op de hoogte was dat zich in die kast verdovende middelen bevonden, maakt dat niet anders HR , LJN BO

95 Inhoud presentatie 1. Definitie en voorwaarden ibn 2. Ibn bij staande houding 3. Ibn bij heterdaad en 67,1 misdrijf 4. Bevel uitlevering voorwerpen en vorderen gegevens 5. Doorzoeken vervoermiddel 6. Doorzoeken plaatsen 7. Doorzoeken woning en kantoor professioneel verschoningsgerechtigde 8. Bevel uitlevering aan vervoersinstelling 9. Beslagbevoegdheden RC 10. Doorzoeking ter vastlegging gegevens 11. Jurisprudentie ibn 12. Tabellen / stappenschema s 13. Conservatoir beslag 14. Opiumwet en Wet wapens en munitie 15. Beslag in pv 16. Beëindiging beslag 17. Beslag en doorzoeking bij professioneel verschoningsgerechtigde 18. Politiewet en 'beslag 19. Aangifte diefstal/verduistering geld, enz. na doorzoeking Wet versterking positie RC

96 Tabel opsp. ambt. Vatbaarheid 1. Waarheidsvinding strafbaar feit 2. Aantonen wederrechtelijk verkregen voordeel 3. Onttrekking aan het verkeer 4. Verbeurdverklaring Bevoegdheid 1. Staande gehouden / aangehouden verdachte mits met zich gevoerd (art. 95) 2. Heterdaad of 67,1 misdrijf (art. 96) 3. Bevel uitlevering (67,1 misdrijf) (art. 96a) 4. Doorzoeken vervoermiddel (heterdaad of 67,1 misdrijf) (art. 96b (voorwerpen) en 125i (gegevens)) 5. Bevel uitlevering (art. 551) 6. Res derelicta / res nullius 7. Toestemming

97 Tabel (hulp)ovj (naast bevoegdheid als opsp. ambt.) Vatbaarheid 1. Waarheidsvinding strafbaar feit 2. Aantonen wederrechtelijk verkregen voordeel 3. Onttrekking aan het verkeer 4. Verbeurdverklaring Bevoegdheid 1. Doorzoeking (96c (voorwerpen) en 125i (gegevens)) exclusief: Woning zonder toestemming Kantoor professioneel verschoningsgerechtigde 2. Doorzoeking (97 (voorwerpen) en 125i (gegevens)) (uitzonderlijk!!) Woning zonder toestemming Kantoor professioneel verschoningsgerechtigde OvJ: Bevel uitlevering aan vervoersinstellingen (art. 100)

98 Tabel RC Vatbaarheid 1. Waarheidsvinding strafbaar feit 2. Aantonen wederrechtelijk verkregen voordeel 3. Onttrekking aan het verkeer 4. Verbeurdverklaring Bevoegdheid Algemene beslagbevoegdheid (art. 104) Bevel uitlevering (niet aan verdachte) (art. 105) Doorzoeking ter ibn (110) Doorzoeking ter vastlegging gegevens (125i) Bevel uitlevering aan vervoersinstelling en openen 'poststukken' (114 ivm 100)

99 Stappenschema s ibn en doorzoeking Zie zakboek, einde hoofdstuk dwangmiddelen voorwerpen!!

101 Stelling Voor incidenteel conservatoir beslag buiten een sfo is altijd een voorafgaande schriftelijke machtiging van de RC vereist

102 Conservatoir beslag Incidenteel conservatoir beslag buiten een sfo vereist een voorafgaande schriftelijke machtiging van RC, bij heterdaad volstaat ook een mondelinge machtiging Ook géén voorafgaande machtiging vereist voor voordeelsbeslag vereist mits binnen lopend sfo Wél voor geldboetebeslag én voor omzetting (van art. 94 naar 94a) (zie T&C en aanwijzing ontneming PG s) MH: RC is volgens de HR (NJ 97/386) ook zelfstandig bevoegd tot incidenteel beslag

104 Stelling De Opiumwet geeft aan de opsporingsambtenaar een bevoegdheid tot doorzoeking

105 Stelling De Opiumwet geeft aan de hulpovj een bevoegdheid tot doorzoeking

106 Art. 9 opiumwet Art. 9 Opiumwet geeft géén bevoegdheid tot doorzoeking en ook voor een zoeking die zich richt op Opiumwetzaken geldt (dus) het criterium of er meer gedaan moet worden dan zoekend rondkijken of niet HR , LJN AL6238 Voor een zoeking zal dus teruggevallen moeten worden op Sv, ook voor een mogelijke bevriezing

107 Stelling De Opiumwet bevat een bevoegdheid tot lichaamsonderzoek

108 Antwoord stelling De Opiumwet bevat sinds géén bevoegdheid tot lichaamsonderzoek meer Ook hier: terugvallen op Sv: art. 56: vanaf hulpovj

109 Bevoegdheden art. 9 Opiumwet: algemeen opsp. ambt. Lid 1: Voor taakvervulling (bij redelijk vermoeden) toegang tot: a. Vervoermiddelen waarvan bekend/vermoed dat middelen van lijst I of II: worden ingevoerd/vervoerd of daarin/daarop/daaraan bewaard/aanwezig b. Plaatsen opiumwetovertreding ook dus bijv. bij voorbereidingshandelingen (art. 10a) en criminele organisatie Opiumwet (art. 11a)

110 Bevoegdheden art. 9 Opiumwet: algemeen opsp. ambt. Lid 2: Kledingonderzoek, mits: - ernstige bezwaren - misdrijf - aanhouden/staande houden niet vereist - onderzoek lichaam vervallen (via Sv)!! Lid 3: Algemene beslagbevoegdheid Vordering uitlevering (ook aan verdachte, in tegenstelling tot Sv)

111 Misdrijf Opiumwet Bijv: het opzettelijk aanwezig hebben van een geringe hoeveelheid harddrugs (lijst I, al dan niet voor eigen gebruik) of een hoeveelheid hennep of hasjiesj (lijst II) van meer dan 30 gram (art. 13 i.v.m. art. 11 lid 6 en 7 Opiumwet) 'Voorbereidingshandeling' (10a Opiumwet) Criminele organisatie Opiumwet (11a Opiumwet)

112 Stelling Ingevolge de Wet wapens en munitie is iedere algemeen opsporingsambtenaar bevoegd tot doorzoeking

113 WWM doorzoeking (art. 49) Bevoegdheid algemeen opsporingsambtenaar Op plaatsen waar vermoedelijk wapens of munitie aanwezig zijn Gelet op Europees recht: beter voorafgaand overleg met (hulp)ovj

114 WWM openen verpakking en reisbagage (art. 50) Vordering door algemeen opsp. ambt. Indien redelijkerwijs daartoe aanleiding bestaat op grond van: 1. een gepleegd strafbaar feit waarbij wapens zijn gebruikt 2. een gepleegde overtreding van art. 13, 26 of 27 (= bijna alles, zie hierna) 3. aanwijzingen dat een strafbaar feit als hiervoor zal worden gepleegd

115 WWM onderzoek vervoermiddelen (art. 51) Algemeen opsporingsambtenaar indien redelijkerwijs daartoe aanleiding bestaat op grond van: 1. een gepleegd strafbaar feit waarbij wapens zijn gebruikt 2. een gepleegde overtreding van art. 13, 26 of 27 (= bijna alles, zie hierna) 3. aanwijzingen dat een strafbaar feit als hiervoor zal worden gepleegd OvJ: bevoegdheid tegenover elk voertuig Stopteken, overbrengen en medewerken

116 WWM ibn/uitlevering/kledingonderzoek (art. 52) Algemeen opsp. ambt. : 1. Te allen tijde bevoegd tot ibn van daarvoor vatbare voorwerpen en vordering uitlevering 2. Kledingonderzoek indien redelijkerwijs daartoe aanleiding bestaat op grond van: een gepleegd strafbaar feit waarbij wapens zijn gebruikt een gepleegde overtreding van art. 13, 26 of 27 (= bijna alles, zie hierna) aanwijzingen dat een strafbaar feit als hiervoor zal worden gepleegd

Nog meer weergeven