Vergroening van de binnenvaart

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vergroening van de binnenvaart"

Transcriptie

1 Vergroening van de binnenvaart Maritime Industry 2015, Gorinchem

2 Achtergrond

3 Richtlijnen voor binnenvaart worden scherper

4 Milieuvoordeel ten opzichte van wegtransport wordt kleiner

5 Gevolgen op regionaal niveau Regelgeving op regionaal niveau komt vooral van de havenbedrijven. Havenbedrijf Rotterdam: Dynamische snelheidslimiet op de Nieuwe Maas en een deel van het Hartelkanaal sinds oktober Vanaf 2025 geldt een verbod voor binnenvaartdiesel schepen die niet voldoen aan CCR2. Dit is vastgesteld in de Port-By-Law.

6 Verschoning binnenvaart relatief langzaam

7 Probleemanalyse: Een groot gedeelte van de vloot zal niet voldoen aan CCR2 in 2025 Bij een afschrijving van 35 jaar van de motor komt naar voren dat ten minste schepen nog niet voldoen aan de CCR2 norm in Dat is ca 30% van de markt, en moet gezien worden als minimum. De totale kosten voor een vervroegde investering bedraagt 94 miljoen. Probleem kan echter veel hoger uitvallen. Bij een voortzetting van de huidige vervangingssnelheid zou in 2025 maximaal schepen (60% van de vloot) nog niet voldoen aan CCRII.

8 Oplossingsrichtingen verschonen binnenvaart

9 Inschatting voor een CCR0 schip CO2 Nox PM OBM + Vaargedrag -7% -7% -7% OBM + additief/onderhoud -7% -7% -20% OBM + GTL -7% -15% -40% OBM + hercalibratie -4% -25% -25% OBM + hercalibratie + GTL -4% -35% -45% OBM + SCR retrofit -7% -80% -20% OBM + SCR + DPF retrofit -7% -80% -90% OBM is altijd in combinatie met verbetering van het vaargedrag Resultaten verschillen echter case by case! Een standaardoplossing werkt niet voor de binnenvaart.

10 Vergelijking kosten maatregelen

11 Vervuilende Emissies Brandstofverbruik Motorvermogen Reproduceerbaarheid Nauwkeurigheid Representatief t.o.v. praktijk Kosten 2 juni 2015 Meten is een voorwaarde voor implementatie Te meten parameters Eigenschappen Methode #1 #2 #3 Laboratoriummeting volgens ISO Formele on-board test volgens ISO Continue on-board monitoring (OBM) o o + o o o + o o o ++ +

12

13 Erkenning OBM belangrijkste volgende stap Voorwaarde om OBM toe te passen is dat de methode erkend wordt door verschillende overheden: EU; Nationale overheid; Havenbedrijven. Om deze stap te kunnen zetten zal de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid moeten worden aangetoond. Monitoring dient gecombineerd te worden met een benchmark of een model, zodat resultaten duidbaar en vergelijkbaar worden met CCR2 schepen.

14 Voorbeeld meetprocedure 2 juni 2015

15 Conclusies One size fits all oplossingen werken niet voor de binnenvaart. Er zijn alternatieven beschikbaar voor grootschalige motorvervanging. Vanuit beleid is het noodzakelijk dat er erkenning komt dat CCR0 en CCRI schepen met behulp van maatregelen kunnen voldoen aan CCRII. Naast typegoedkeuring is het hiervoor nodig dat andere goedkeurings- en handhavingsmethoden worden erkend: Specifiek gaat het hier om OBM.

16 Vervolgstappen Op basis van de verschillende gesprekken komen wij tot de volgende vervolgstappen: Ervaring opdoen met praktijkemissies van CCRII motoren op een grote groep schepen (diverse types met een verschillend operationeel profiel) Meer ervaring opdoen met verschillende on-board meetsystemen in de praktijk om de nauwkeurigheid aantoonbaar te maken + systeemcertificering Een geaccepteerde methode voor monitoring, opslag en dataverwerking van meetgegevens Resultaten omzetten in wetgeving

Notitie. Van Mourik Broekmanweg XE Delft Postbus AA Delft. Aan Stakeholders schone binnenvaart.

Notitie. Van Mourik Broekmanweg XE Delft Postbus AA Delft. Aan Stakeholders schone binnenvaart. Notitie Aan Stakeholders schone binnenvaart Van Jorrit Harmsen, Pim van Mensch en Ruud Verbeek Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31 88 866

Nadere informatie

Is uw schip klaar voor de toekomst?

Is uw schip klaar voor de toekomst? BINNENVAART Is uw schip klaar voor de toekomst? Voldoen aan CCR II Normering Reduceren van operationele kosten en milieu footprint PART OF BLUECO GROUP De betaalbare route naar CCR II normering De toekomstige

Nadere informatie

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek EFRO project Factsheets rondvaart Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek 2 Inhoud Inleiding Technische opties voor een schonere vloot Emissie in de praktijk Overzicht Conclusies

Nadere informatie

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Emissies, wet- en regelgeving Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Wetgeving ter stimulering duurzaam varen CCR (Centrale Commissie Rijnvaart): Eisen aan

Nadere informatie

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het

Nadere informatie

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Boudewijn Hoogvelt Expertise en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen Berchem, 10 oktober 2015 Onderwerpen Expertise

Nadere informatie

Bijlage 1: Kosten-baten analyse

Bijlage 1: Kosten-baten analyse Notitie Aan Stakeholders schone binnenvaart Van Ruud Verbeek, Jorrit Harmsen en Pim van Mensch Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31 88 866

Nadere informatie

Schone aandrijving voor de Amsterdamse rondvaart

Schone aandrijving voor de Amsterdamse rondvaart Schone aandrijving voor de Amsterdamse rondvaart Fasering & Economische aspecten Datum 9-9-2013 Ruud Verbeek, Norbert Ligterink, Jorrit Harmsen, Pim van Mensch Ondersteund door: Gemeente Amsterdam & Europese

Nadere informatie

Handleiding. Subsidieregeling milieumaatregelen binnenvaart Zuid-Holland

Handleiding. Subsidieregeling milieumaatregelen binnenvaart Zuid-Holland Handleiding Subsidieregeling milieumaatregelen binnenvaart Zuid-Holland Inhoud 1. Inleiding: de Subsidieregeling milieumaatregelen binnenvaart Zuid-Holland... 2 2. De omvang van de subsidie... 2 2.1 Extra

Nadere informatie

Samenvatting van de Invitation to Tender

Samenvatting van de Invitation to Tender C L E A N I N L A N D S H I P P I N G CLINSH, de Vlootselectie II Samenvatting van de Invitation to Tender Voor u ligt de samenvatting van de aanbesteding Vlootselectie II voor het project Clean Inland

Nadere informatie

SCHONE BINNENVAART EN AUTONOOM VAREN

SCHONE BINNENVAART EN AUTONOOM VAREN SCHONE BINNENVAART EN AUTONOOM VAREN Ruud Verbeek Geert Jongeling, Rotterdam 30 november 2017 INHOUD Schone binnenvaart / klimaat Autonoom varen EMISSIES WAT IS SCHOON? Luchtkwaliteit en gezondheid Belangrijkste

Nadere informatie

Samenwerken aan verbeterde lucht- en klimaatemissies: Roadmap voor de komende jaren

Samenwerken aan verbeterde lucht- en klimaatemissies: Roadmap voor de komende jaren Herijking EICB Innovation LAB 2018-2021 Samenwerken aan verbeterde lucht- en klimaatemissies: Roadmap voor de komende jaren Khalid Tachi, managing director EICB Maritime Industry Beurs, Gorinchem 30 mei

Nadere informatie

Kennisnetwerk Schoner Varen

Kennisnetwerk Schoner Varen Kennisnetwerk Schoner Varen Monitoring van emissies Amsterdam, Waternet, 24 november 2011 Ruud Verbeek / TNO Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door het Europees

Nadere informatie

CCR - Straatsburg 24 april 2013

CCR - Straatsburg 24 april 2013 Voortvarend schone binnenvaart CCR - Straatsburg 24 april 2013 Wilco van der Lans Havenbedrijf Rotterdam N.V. 22-4-2013 1 Duurzaamheid en beïnvloedingsfeer Port of Rotterdam Authority Port and industrial

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden

Nadere informatie

Technische briefing Kamercommissie I&M. Huib van Essen, hoofd sectie Verkeer 2 december 2015

Technische briefing Kamercommissie I&M. Huib van Essen, hoofd sectie Verkeer 2 december 2015 Technische briefing Kamercommissie I&M Huib van Essen, hoofd sectie Verkeer 2 december 2015 Agenda Even voorstellen: CE Delft Twee soorten toepassingen, twee soorten tests Verschillen tussen typegoedkeuringstest

Nadere informatie

De groene delta van Nijmegen

De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions Workshop GDF SUEZ LNG Solutions - 10 oktober 2014 Leon Sluiman Manager operations & Technology De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions WAT IS LNG LNG: HET PRODUCT Vloeibaar

Nadere informatie

BINNENVAART WELKOM. Van Groen naar Groener. Georganiseerd door:

BINNENVAART WELKOM. Van Groen naar Groener. Georganiseerd door: BINNENVAART Van Groen naar Groener WELKOM Georganiseerd door: BINNENVAART Van Groen naar Groener AGENDA Ontvangst ( 13:00 13:30 ) Opening door R.Kortenhorst; PTC M.Seine met een situatie schets; Presentatie

Nadere informatie

Handleiding. Subsidieregeling milieumaatregel SCR-Katalysatoren binnenvaart Zuid Holland 2014

Handleiding. Subsidieregeling milieumaatregel SCR-Katalysatoren binnenvaart Zuid Holland 2014 Handleiding Subsidieregeling milieumaatregel SCR-Katalysatoren binnenvaart Zuid Holland 2014 Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage uit het Europees

Nadere informatie

DYNAMISCHE AUTOPILOOT VOOR DE BINNENVAART

DYNAMISCHE AUTOPILOOT VOOR DE BINNENVAART DYNAMISCHE AUTOPILOOT VOOR DE BINNENVAART 1-5-2015 Nieuwe autopiloot zorgt voor reductie brandstof, CO2, fijnstof en NOX èn een behouden vaart VOOR-INFORMATIE 1. ACHTERGROND VAN HET PROJECT NAVMATE Marine

Nadere informatie

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Studiedag elektrische wagens en laadpalen 31 mei 2012 Overview Mobimix.be? Duurzaam vlootbeheer? Technologie Milieuprestaties Financieel Conclusies + vragen Overview

Nadere informatie

Subsidieregeling binnenvaart Rotterdam

Subsidieregeling binnenvaart Rotterdam Subsidieregeling binnenvaart Rotterdam Effectiviteit NO x -reductie Rapport Delft, juni 2013 Versie 2 Opgesteld door: M.B.J. (Matthijs) Otten L.C. (Eelco) den Boer Colofon Bibliotheekgegevens rapport:

Nadere informatie

MANAGEMENTSAMENVATTING

MANAGEMENTSAMENVATTING MANAGEMENTSAMENVATTING Zware dieselvoertuigen hebben relatief hoge NOx- en PM-emissies. De verstrenging van de Europese emissiereglementering moet leiden tot een vermindering van deze emissies voor nieuwe

Nadere informatie

NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars?

NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars? NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars? Khalid Tachi EICB (EU) 2016/1628 (EU) 2016/1628 ARTIKEL(4): Motorcategorieën IWP: motoren

Nadere informatie

Jofra Scheepvaart VOF

Jofra Scheepvaart VOF Jofra Scheepvaart VOF ms Essex Vanwege de kleinere machinekamer en doorgaans oudere motoren zijn er twijfels of het betaalbaar zal zijn om kleinere schepen met bestaande motoren uit te rusten met bijvoorbeeld

Nadere informatie

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017 LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.

Nadere informatie

Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019

Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019 Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019 Modulair Energie Concept 1 Nederland moet de verplichtingen uit het Klimaat akkoord invullen. De vergroening van de

Nadere informatie

Environmental Ship Index (ESI) Ontwerp

Environmental Ship Index (ESI) Ontwerp Environmental Ship Index (ESI) Ontwerp Introductie Doel van de ontwikkeling van de ESI Environmental Ship Index (ESI) studie Voorgestelde index Organisatie en verificatie Volgende stappen 1. Introductie

Nadere informatie

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen 1 Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen, 11 februari 2014 2 Inhoud 1. Brandstofopties 2. Kansen en onzekerheden 3. Milieuaspecten 4. Conclusies & aanbevelingen 3 Alternatieve

Nadere informatie

Actuele Werkzaamheden van de CCR

Actuele Werkzaamheden van de CCR Actuele Werkzaamheden van de CCR Actuele werkzaamheden van de CCR ter reductie van emissies 11 april 2006 Drs. ing. R.F.E. Weekhout RV Senior adviseur Gevaarlijke Stoffen Deze presentatie Onderwerpen Scheepsafvalstoffenverdrag

Nadere informatie

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 TNO MEET SINDS 1986 EMISSIES In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur

Nadere informatie

PROTOCOL 14. Besluit

PROTOCOL 14. Besluit - 90 - PROTOCOL 14 Wijzigingen van het Reglement Onderzoek schepen op de Rijn door voorschriften van tijdelijke aard overeenkomstig artikel 1.06 Vereisten voor Inland AIS-apparatuur en voorschriften omtrent

Nadere informatie

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland.

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Wij zijn gevestigd in Yerseke, dicht bij de havens van Rotterdam en Antwerpen

Nadere informatie

Hoe eenvoudig is een gemiddelde? 23 juni NENInfodag. Wim Burgers RWS-WVL-InfoMil

Hoe eenvoudig is een gemiddelde? 23 juni NENInfodag. Wim Burgers RWS-WVL-InfoMil Hoe eenvoudig is een gemiddelde? 23 juni NENInfodag Wim Burgers RWS-WVL-InfoMil Inhoud 1. Wat is een valide gemiddelde? (CEN TC 264 WG 9) 2. Verhouding korte en lange termijn gemiddelden (TWG BREF LCP)

Nadere informatie

Provinciaal blad van Zuid-Holland

Provinciaal blad van Zuid-Holland Provinciaal blad 104 Uitgegeven 19 juni 2013 Provinciaal blad van Zuid-Holland 104 SUBSIDIEREGELING MILIEUMAATREGELEN BINNENVAART ZUID-HOLLAND 2013 Gedeputeerde Staten van de provincie Zuid-Holland, Gelet

Nadere informatie

INFORMATIEBLAD OVER DE ES TRIN PROCEDURE VOOR ONTHEFFINGEN EN GELIJKWAARDIGHEDEN VAN DE TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN VAN VOOR SPECIFIEKE VAARTUIGEN

INFORMATIEBLAD OVER DE ES TRIN PROCEDURE VOOR ONTHEFFINGEN EN GELIJKWAARDIGHEDEN VAN DE TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN VAN VOOR SPECIFIEKE VAARTUIGEN INFORMATIEBLAD OVER DE PROCEDURE VOOR ONTHEFFINGEN EN GELIJKWAARDIGHEDEN VAN DE TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN VAN ES TRIN VOOR SPECIFIEKE VAARTUIGEN Maart 2019 Europees Comité voor de opstelling van standaarden

Nadere informatie

GREEN AWARD FOUNDATION

GREEN AWARD FOUNDATION Bijeenkomst milieu-indices voor zeeschepen Rotterdam, 16 september 2010 Karin Struijk, Deputy Managing Director A simple, recognised tool to address air quality issues in ports The link between environment

Nadere informatie

Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1)

Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1) Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1) Directie: K.J. de Jong Handtekening: KAM-Coördinator: D.T. de Jong Handtekening: Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Het CO 2 -reductiebeleid van

Nadere informatie

Emissiescan Logistiek voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case

Emissiescan Logistiek voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars Beschrijving & case Inhoud Inhoud beschrijving Emissiescan Logistiek Kern van de tool Aanpak Mensen & middelen Resultaat Toepassing Aanvullende informatie 2

Nadere informatie

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann Als het schoner kan, moet het schoner Felix Guttmann Plaatjes vieze boten, HIR, BBA Plaatjes schone boten Monne, Hopper, City Tender, Canal Bus Historisch perspectief 1990 eerste aanzet milieubeleid (electrisch,

Nadere informatie

Uittreksel uit het TNO rapport 2013 R 11830

Uittreksel uit het TNO rapport 2013 R 11830 Uittreksel uit het TNO rapport 2013 R 11830 Onderzoeksvragen: 1. Zijn de geluidsnormen adequaat en noodzakelijk? 2. Welke argumenten liggen ten grondslag aan de formulering van de eisen, meetmethode en

Nadere informatie

PEMS KWALITEIT EISEN. Predictive Emission Monitoring Systems

PEMS KWALITEIT EISEN. Predictive Emission Monitoring Systems PEMS Predictive Emission Monitoring Systems KWALITEIT EISEN Wat is een PEMS Toepasbaarheid van een PEMS PEMS versus AMS Kwaliteitseisen voor een PEMS PEMS in relatie tot EN-14181 en EN-15267 PEMS in relatie

Nadere informatie

De binnenvaartpool. Structuurverandering in het segment van de grote drogeladingbinnenvaartschepen

De binnenvaartpool. Structuurverandering in het segment van de grote drogeladingbinnenvaartschepen De binnenvaartpool Structuurverandering in het segment van de grote drogeladingbinnenvaartschepen Edwin van Hassel DLC Gorinchem 24-1-2014 Inhoud - Probleemstelling - Waarom pools? - Pools als onderdeel

Nadere informatie

Praktijkemissies zware bedrijfswagens

Praktijkemissies zware bedrijfswagens Praktijkemissies zware bedrijfswagens Steekproefcontroleprogramma heavy-duty voor het Ministerie van Infrastructuur & Milieu Nationale stakeholderbijeenkomst, 3 februari 2014, Helmond Robin Vermeulen 2

Nadere informatie

Dat wordt allemaal mogelijk als de actuele waterstand in de rivieren en kanalen continue gemeten wordt en op heel veel posities.

Dat wordt allemaal mogelijk als de actuele waterstand in de rivieren en kanalen continue gemeten wordt en op heel veel posities. CoVadem Altijd een betrouwbare en actuele MGD (minst gepeilde diepte) hebben, ook buiten Nederland. Precies weten hoeveel lading je kan meenemen. Slim de vaarsnelheid aanpassen aan de verwachte hoeveelheid

Nadere informatie

Rapport Inventarisatie milieuprestaties bestaande binnenvaartvloot West-Europa

Rapport Inventarisatie milieuprestaties bestaande binnenvaartvloot West-Europa Rapport Inventarisatie milieuprestaties bestaande binnenvaartvloot West-Europa Eindrapport december 2015 Opdrachtgever: Ministerie van Infrastructuur en Milieu STC-NESTRA B.V. Bezoekadres: havennummer

Nadere informatie

Steunmaatregel N 213/2005 Nederland Subsidieregeling ten behoeve van de vervanging en retrofit van scheepsdieselmotoren in de binnenvaart

Steunmaatregel N 213/2005 Nederland Subsidieregeling ten behoeve van de vervanging en retrofit van scheepsdieselmotoren in de binnenvaart EUROPESE COMMISSIE Brussel, 05.VII.2005 C(2005)1965 def. Betreft: Steunmaatregel N 213/2005 Nederland Subsidieregeling ten behoeve van de vervanging en retrofit van scheepsdieselmotoren in de binnenvaart

Nadere informatie

Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group

Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group Ludo Sweron 29 februari 2012 slide 1 Visie duurzaam ondernemen Colruyt Group Samen duurzaam meerwaarde creëren door waardengedreven vakmanschap

Nadere informatie

Bepaling van het stofgehalte in een gaskanaal

Bepaling van het stofgehalte in een gaskanaal Compendium voor de monsterneming, meting en analyse van lucht Bepaling van het stofgehalte in een gaskanaal Versie maart 2012 LUC/I/001 INHOUD Inhoud 1 Toepassingsgebied 3 2 Aanvullingen bij de normen

Nadere informatie

De (kleine) waterweg. Prof. Dr. Cathy Macharis

De (kleine) waterweg. Prof. Dr. Cathy Macharis De (kleine) waterweg Prof. Dr. Cathy Macharis Inhoud Context De kleine waterweg Uitdagingen 2 MOBI team MOBIlity, Logistics and Automotive Technology Research Centre 3 4 Context : de hele keten Origin

Nadere informatie

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren VIV? Wat is de VIV?

Nadere informatie

Energie Actieplan. Netters infra. Conform NEN 50001 Versie 3 oktober 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.

Energie Actieplan. Netters infra. Conform NEN 50001 Versie 3 oktober 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. Energie Actieplan Netters infra Conform NEN 50001 Versie 3 oktober Verantwoordelijke voor dit verslag is de KAM coördinator Pagina 1 van 6 Scope 1 Maatregel verantwoordelijke Benodigde middelen Start Gemeten

Nadere informatie

Energie Actieplan. Netters infra. Conform NEN Versie 3 augustus Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.

Energie Actieplan. Netters infra. Conform NEN Versie 3 augustus Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. Energie Actieplan Netters infra Conform NEN 50001 Versie 3 augustus 2016 Verantwoordelijke voor dit verslag is de KAM coördinator Pagina 1 van 6 Scope 1 Maatregel verantwoordelijke Benodigde middelen Start

Nadere informatie

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013 Goevaers Consultancy Duurzame stedelijke distributie België 16 februari 2013 GC Introductie Duurzaam goederen vervoer Duurzaamheid vraagt om samenwerking in de keten Nieuwe technologieën kunnen alleen

Nadere informatie

EiitfC. *ptrlis«einlrua. Landaanwinning. Nautische Bereikbaarheid en Veiligheid Deelrapport Zeevaart, Individuele Schepen INDEX

EiitfC. *ptrlis«einlrua. Landaanwinning. Nautische Bereikbaarheid en Veiligheid Deelrapport Zeevaart, Individuele Schepen INDEX EiitfC *ptrlis«einlrua Landaanwinning Nautische Bereikbaarheid en Veiligheid Deelrapport Zeevaart, Individuele Schepen INDEX Verkenning ontwerpruimte Documentcode AAN-02-289 Opgesteld door J. Mutsaers

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2017/1502 VAN DE COMMISSIE

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2017/1502 VAN DE COMMISSIE L 221/4 NL 26.8.2017 GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2017/1502 VAN DE COMMISSIE van 2 juni 2017 tot wijziging van de bijlagen I en II bij Verordening (EG) nr. 443/2009 van het Europees Parlement en de Raad

Nadere informatie

Scope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 en 2 gecombineerd 5% CO 2- reductie. 30% CO 2- reductie in 2016 6% CO 2 -reductie in 2016 ten

Scope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 en 2 gecombineerd 5% CO 2- reductie. 30% CO 2- reductie in 2016 6% CO 2 -reductie in 2016 ten B. Kwantitatieve doelstellingen & beleid 1 INLEIDING Verhoef wil concreet en aantoonbaar maken dat we ons inspannen om CO 2 te reduceren. Daarvoor hebben wij dit reductiebeleid opgesteld. 2 HET CO 2 REDUCTIE

Nadere informatie

Conclusies RIS CCR en volgende stappen. Ivo ten Broeke Rijnvaartcommissaris Voorzitter PMT COMEX Corridor Coordinator Rijn COMEX

Conclusies RIS CCR en volgende stappen. Ivo ten Broeke Rijnvaartcommissaris Voorzitter PMT COMEX Corridor Coordinator Rijn COMEX Conclusies RIS CCR en volgende stappen Ivo ten Broeke Rijnvaartcommissaris Voorzitter PMT COMEX Corridor Coordinator Rijn COMEX Inhoud RIS terugblik Rol CCR RIS implementatie succesvol Van RIS naar corridormanagement

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Boerman Beheer B.V. Auteur(s): Dhr. T. Sterrenburg, CO 2-functionaris

Nadere informatie

Variabele netaansluiting Minisymposium. 12 mei 2016

Variabele netaansluiting Minisymposium. 12 mei 2016 Variabele netaansluiting Minisymposium 12 mei 2016 2 3 INITIËLE INVESTERING JAARLIJKSE KOSTEN EN OPBRENGSTEN Opstal Aansluiting Plaatsing incl. coördinatie Hardware oplaadpaal Aanvraagverwerking Afschrijving

Nadere informatie

Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie voortgang in 2015.

Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie voortgang in 2015. Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie voortgang in 2015. Dit Energie Managementprogramma is vastgesteld op 22 mei 2015 1/9 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Algemene reductiedoelstelling

Nadere informatie

C-208 Green Deal Continue On-Board Analyse en Diagnose emissies binnenvaart (COBALD)

C-208 Green Deal Continue On-Board Analyse en Diagnose emissies binnenvaart (COBALD) C-208 Green Deal Continue On-Board Analyse en Diagnose emissies binnenvaart (COBALD) Partijen Rijksoverheid 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J. Kamp, handelend in zijn hoedanigheid van

Nadere informatie

Jansma Drachten B.V. ENERGIE ACTIEPLAN Datum: CO2 -Prestatieladder ENERGIE ACTIEPLAN. Conform NEN Versie / Juni 2016

Jansma Drachten B.V. ENERGIE ACTIEPLAN Datum: CO2 -Prestatieladder ENERGIE ACTIEPLAN. Conform NEN Versie / Juni 2016 ENERGIE ACTIEPLAN Conform NEN 50001 Versie -1 / Juni Algemeen Ten minste jaarlijks, na afloop van een boekjaar, wordt dit document beoordeeld en aangepast. De vertegenwoordiger CO2 Prestatieladder is verantwoordelijk

Nadere informatie

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort Huib van Essen CE Delft Ecomobiel, 8 en 9 oktober 2013 CE Delft Onafhankelijk,

Nadere informatie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen

Nadere informatie

Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie voortgang in 2018.

Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie voortgang in 2018. Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie voortgang in 2018. Dit Energie Managementprogramma is vastgesteld op 28 september 2018. 1/10 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Algemene

Nadere informatie

Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie.

Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie. Energie Managementprogramma t.b.v. externe communicatie. juni 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Algemene reductiedoelstelling 4 2.2 Scope 1 4 2.3 Scope 2 4 2.4 Energie-efficiëntie

Nadere informatie

Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden. 23 september 2015. Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete

Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden. 23 september 2015. Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete Situatieschets NOx probleem Situatieschets NOx probleem Situatieschets NOx probleem Diesel: hoog rendement

Nadere informatie

UITDAGINGEN BINNENVAART

UITDAGINGEN BINNENVAART UITDAGINGEN BINNENVAART PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN 2012 09 18 WATERWEGEN West Europa heeft het dichtste waterwegennetwerk van de EU 90 miljoen inwoners EUR 910 miljard BBP 320 miljoen ton via Rijn

Nadere informatie

HET BURGERMEETPROJECT; EEN UPDATE

HET BURGERMEETPROJECT; EEN UPDATE HET BURGERMEETPROJECT; EEN UPDATE DCMR wifi: DCMR gasten Wachtwoord: 1f1wRmCd Portal: gast gast 1 INHOUD Filmpje Kahoot enquête Resultaten bewonersenquête Update project & meetresultaten tot nu toe Verdere

Nadere informatie

Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer

Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer Programmaleider Verkeersemissies, Ministerie van VROM Agenda 1. Wat willen we bereiken? Klimaat Luchtkwaliteit 2. Wat kan verkeer

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 29 oktober 2012 (30.10) (OR. en) 15606/12 ENV 823 ENT 277

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 29 oktober 2012 (30.10) (OR. en) 15606/12 ENV 823 ENT 277 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 29 oktober 2012 (30.10) (OR. en) 15606/12 ENV 823 ENT 277 INGEKOMEN DOCUMENT van: de Europese Commissie ingekomen: 26 oktober 2012 aan: het secretariaat-generaal van

Nadere informatie

3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen. Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1

3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen. Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1 3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE 2 INLEIDING 3 01. HET CO2-REDUCTIEBELEID VAN ONS BEDRIJF 3

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Situatiebeschrijving

1. Inleiding. 2. Situatiebeschrijving MEMO Onderwerp: Aanvullend luchtonderzoek KBC Electrabel Maasvlakte ARCADIS Ruimte & Milieu BV Beaulieustraat 22 Postbus 264 6800 AG Arnhem Tel 026 3778 911 Fax 026 4457 549 www.arcadis.nl Arnhem, 1 juni

Nadere informatie

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand Pieter van der Bas Easy Fairs 7 & 8 april 2010 Logistiek bedrijvenpark wil CO2 neutrale status Rotterdam verscherpt controles in milieuzone CO2-discussie

Nadere informatie

Abird Continu energie & verlichting

Abird Continu energie & verlichting Abird Continu energie & verlichting Abird is georganiseerd naar specialisme Zo behouden we de kennis, daadkracht en flexibiliteit om u optimaal van dienst te zijn. We hechten waarde aan de specialistische

Nadere informatie

RIS en AIS. In elkaars vaarwater. Ivo ten Broeke 8 november november

RIS en AIS. In elkaars vaarwater. Ivo ten Broeke 8 november november RIS en AIS In elkaars vaarwater Ivo ten Broeke 8 november 2007 8 november 2007 1 Inhoud Tegenstelling of overeenkomst Wat is RIS Introductie AIS op binnenwateren 8 november 2007 2 Deel 1: Tegenstelling

Nadere informatie

Havenbedrijf Rotterdam N.V. SMC congres Giel Jurgens 9 februari 2012

Havenbedrijf Rotterdam N.V. SMC congres Giel Jurgens 9 februari 2012 Havenbedrijf Rotterdam N.V. SMC congres Giel Jurgens 9 februari 2012 Havenbedrijf Rotterdam N.V. Port Of Rotterdam Visie: Het Havenbedrijf Rotterdam ontwikkelt in partnerschap dé Europese haven van wereldklasse

Nadere informatie

Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM. Breukelen, 3 oktober 2013

Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM. Breukelen, 3 oktober 2013 Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM Breukelen, 3 oktober 2013 Milieuregelgeving: De komende jaren komt er heel wat

Nadere informatie

Second opinion software-update Volkswagen

Second opinion software-update Volkswagen Second opinion software-update Volkswagen Beoordeling goedgekeurde oplossing voor terugroepactie November 2016 1 Inhoudsopgave 2 1. Aanleiding 3 2. De opdracht 3 3. De aanpak 3 4. Het manipulatie-instrument

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary)

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary) Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015 Versie 2.0 (summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Februari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

Abird is georganiseerd naar specialisme

Abird is georganiseerd naar specialisme Abird is georganiseerd naar specialisme Zo behouden we de kennis, daadkracht en flexibiliteit om u optimaal van dienst te zijn. We hechten waarde aan de specialistische kennis en kunde binnen onze afdelingen.

Nadere informatie

MILIEUPRESTATIES VAN DE BINNENVAART IN VLAANDEREN STUDIE UITGEVOERD DOOR DE VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK

MILIEUPRESTATIES VAN DE BINNENVAART IN VLAANDEREN STUDIE UITGEVOERD DOOR DE VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK MILIEUPRESTATIES VAN DE BINNENVAART IN VLAANDEREN STUDIE UITGEVOERD DOOR DE VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN VZW Milieuprestaties van de binnenvaart in Vlaanderen

Nadere informatie

LNG als brandstof voor de scheepvaart

LNG als brandstof voor de scheepvaart 23-05-2016 1 23-05-2016 1 LNG als brandstof voor de scheepvaart Schatting van brandstofkosten voor de investeringskeuze in conventionele of LNG aangedreven schepen 23-05-2016 2 23-05-2016 3 Inhoud Waarom

Nadere informatie

Welkom bijde jubileumbijeenkomst: Verdiepen en vooruitkijken. 6 september 2017

Welkom bijde jubileumbijeenkomst: Verdiepen en vooruitkijken. 6 september 2017 Welkom bijde jubileumbijeenkomst: Verdiepen en vooruitkijken 6 september 2017 10 jaar Platform Schone Scheepvaart - Meer dan 30 seminars georganiseerd - Ruim 500 unieke bezoekers - Waarderingscijfer bezoekers:

Nadere informatie

Koudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie?

Koudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Koudeproductie Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Inhoud I. De uitdagingen : Milieu, Energie en Beschikbaarheid II. Plan van aanpak III. Dalkia

Nadere informatie

(Bijlage 1 bij protocol 2012-II-4 van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart, 29 november 2012) d//reglem/thg_strat_nl

(Bijlage 1 bij protocol 2012-II-4 van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart, 29 november 2012) d//reglem/thg_strat_nl Strategie van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart voor het verminderen van het brandstofverbruik en van de uitstoot van broeikasgassen van de Rijnvaart (Bijlage 1 bij protocol 2012-II-4 van de Centrale

Nadere informatie

Bepaling van de stofvormige fractie van metalen in een gaskanaal

Bepaling van de stofvormige fractie van metalen in een gaskanaal Compendium voor de monsterneming, meting en analyse van lucht Bepaling van de stofvormige fractie van metalen in een gaskanaal Versie november 2015 LUC/I/002 INHOUD Inhoud 1 Toepassingsgebied 3 2 Principe

Nadere informatie

Voortgang CO2 reductie

Voortgang CO2 reductie Voortgang CO2 reductie Introductie A. Hak wil in 2030 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd volgens ISO 14001, MVO

Nadere informatie

a) de navolgende, onder punt 3 genoemde vermeldingen worden na hoofdstuk 4 ingevoegd.

a) de navolgende, onder punt 3 genoemde vermeldingen worden na hoofdstuk 4 ingevoegd. - 25 - Bijlage 2 bij protocol 7 Definitieve wijziging van het Reglement betreffende het scheepvaartpersoneel op de Rijn (RSP) Aanvullende voorschriften voor de kennis van de bemanningsleden van schepen

Nadere informatie

DET. Onderzoeks resultaten alternatieve brandstof met een Mitsubishi diesel S4L2 In een aggregaat opstelling

DET. Onderzoeks resultaten alternatieve brandstof met een Mitsubishi diesel S4L2 In een aggregaat opstelling Onderzoeks resultaten alternatieve brandstof met een Mitsubishi diesel S4L2 In een aggregaat opstelling Technische onderzoek Aanpassingen Vloeibare biobrandstoffen Verbruik Emissies(NOx, CO,SO2, HC,PM)

Nadere informatie

Gericht op de toekomst. Stikstofoxiden. Praktische toepassing van meten van NO x

Gericht op de toekomst. Stikstofoxiden. Praktische toepassing van meten van NO x Stikstofoxiden Praktische toepassing van meten van NO x Maarten van Dam Mvdam@testo.nl 06-53782193 Michel de Ruiter Michel.deruiter@multi-instruments.nl 06-20360160 Dia 2 van 132 Waarom meten? Wetgeving:

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 50001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! 2 - Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Inleiding Hartelijk dank voor uw interesse in de begeleiding naar ISO 50001 certificering. Met ISO

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 2.6.2017 C(2017) 3492 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van 2.6.2017 tot wijziging van de bijlagen I en II bij Verordening (EG) nr. 443/2009 van het

Nadere informatie

CFD als tool voor de Fire Safety Engineer: case-study

CFD als tool voor de Fire Safety Engineer: case-study CFD als tool voor de Fire Safety Engineer: case-study ir. Xavier Deckers FESG Presentatie CFD in de bouw Actiflow seminar Presentatie FESG Wie zijn wij? Onafhankelijk studiebureau brandveiligheid, Gespecialiseerd

Nadere informatie

Impact van. emissienormen op de. maritieme sector. Jaap Kolpa, beleidsmedewerker Ministerie van IenM, afd. Zeevaart

Impact van. emissienormen op de. maritieme sector. Jaap Kolpa, beleidsmedewerker Ministerie van IenM, afd. Zeevaart Impact van emissienormen op de maritieme sector Jaap Kolpa, beleidsmedewerker Ministerie van IenM, afd. Zeevaart Earnewald, 11 september 2013 Luchtemissies door zeeschepen: Kort overzicht van begrippen

Nadere informatie

Publieke perceptie en wetgeving

Publieke perceptie en wetgeving Publieke perceptie en wetgeving Erik Lysen Utrecht Centrum voor Energie-onderzoek (UCE) Nationaal Symposium Schoon Fossiel Den Haag, 23 november 2005 Inhoud Internationale verdragen Publieke acceptatie

Nadere informatie

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012 Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties Rinkje Molenaar 29 oktober 2012 Rijnmond: locaties Pernis en landelijk Aanpak voor berekeningen Broncategorieën (transport

Nadere informatie

Luchtkwaliteit & Klimaatverandering

Luchtkwaliteit & Klimaatverandering ECN-L--06-026 Luchtkwaliteit & Klimaatverandering Thema Fijn Stof G.J. de Groot Gepresenteerd bij ECN tijdens het bezoek van de gemeenteraadsleden van de omliggende gemeenten, Petten, Nederland, 17 november

Nadere informatie