de Pensioenwet Wet en toelichting

Transcriptie

1 de Pensioenwet Wet en toelichting

2 Voorwoord De Pensioenwet up-to-date! De ontwikkelingen in pensioenland gaan snel! Daarom brengen we voor u een derde editie uit van onze Pensioenwetbrochure. En dit keer in een nog handzamer formaat. De wijzigingen die de laatste twee jaar zijn aangebracht in de Pensioenwet zijn hierin opgenomen en worden uitgelegd. De ontwikkelingen gaan zo snel dat zelfs vlak voordat deze brochure naar de drukker ging, we nog een laatste actualiteit over het korten van pensioenen hebben toegevoegd. In deze brochure vindt u een toelichting ten aanzien van de volgende wetswijzigingen: Introductie Multi-Opf Hanteren pensioenknip bij pensionering Doorberekenen kosten bij beschikbare premieregelingen Pensioenshoppen voor nabestaanden Aanpassen termijnen herstelplannen We houden u graag up-to-date! 1 Towers Watson, september Deze brochure wordt u aangeboden door de pensioenjuristen van Towers Watson: Rick Crauwels Arjan van de Griend Eric Heemskerk Paul de Koning Paulien Siegman Daniëlle van Veen

3 2

4 Inhoudsopgave 5 14 Afkortingen Hoofdstuk 2: Trefwoordenregister 7 23 Hoofdstuk 1: Hoofdstuk 3: Aanpassingen Pensioenwet de Pensioenwet 3

5 4

6 Afkortingen Lijst van de meest voorkomende afkortingen in deze brochure AFM Amvb Bpf BW DNB FTK GBA Jo. Opf OR PSW RT PW RPSW SZW Wfd WGA WIA Wft Autoriteit Financiële Markten Algemene maatregel van bestuur Bedrijfstakpensioenfonds Burgerlijk Wetboek De Nederlandsche Bank Financieel Toetsingskader Gemeentelijke Basisadministratie Juncto (= in combinatie met) Ondernemingspensioenfonds Ondernemingsraad Pensioen- en spaarfondsenwet Regeling Taakafbakening Pensioenwet Regelen Verzekeringsovereenkomsten Pensioen- en spaarfondsenwet Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wet financiële dienstverlening Regeling Werkhervatting gedeeltelijk arbeidsongeschikten Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Wet op het financieel toezicht 5

7 6

8 Hoofdstuk 1: Aanpassingen Pensioenwet Sinds de inwerkingtreding van de Pensioenwet per 1 januari 2007 is de wet al verschillende keren aangepast. De grootste operatie was de zogenoemde Veegwet in Deze aanpassingen hebben wij in onze tweede editie van de Pensioenwetbrochure opgenomen. In dit hoofdstuk lichten wij de belangrijkste wijzigingen toe van de laatste 2 jaren, tot op heden, 1 september 2010: Multi-Opf, pensioenknip, kosten premieovereenkomsten, pensioenshoppen en de termijnen van de herstelplannen. Multi-Opf Inleiding Een Multi-Opf (Multi Ondernemingspensioenfonds) is één pensioenfonds dat pensioenregelingen van verschillende ondernemingen uitvoert. Tot nog toe was dit alleen mogelijk voor ondernemingen die tot eenzelfde groep behoren of behoorden. Daarbij moet het Multi-Opf de vermogens van de verschillende deelnemende regelingen gescheiden houden, het zogeheten ringfencing. Dit nieuwe pensioenfonds kent daarnaast één bestuur en één deelnemersraad en lost daarmee een mogelijk bemensingsprobleem op. Als voorwaarde om aan een Multi-Opf mee te mogen doen geldt dat het oude ondernemingspensioenfonds minimaal vijf jaar moet hebben bestaan. Het Multi-Opf moet hiermee de redding van met name kleinere pensioenfondsen worden, zo is het idee van initiatiefnemer stichting OPF. Vooral voor deze fondsen drukt de toenemende regelgeving, met name op het gebied van governance en deskundigheid, steeds zwaarder. Voordelen Multi-Opf Towers Watson ziet een aantal belangrijke voordelen van het Multi-Opf. En die worden alleen maar groter als meer zaken binnen het nieuwe pensioenfonds worden geharmoniseerd. Want als bijvoorbeeld één en dezelfde vermogensbeheerder of administrateur voor het gehele Multi- Opf wordt gecontracteerd kunnen aanzienlijke schaalvoordelen worden bereikt. 7 Mogelijke voordelen Multi-Opf: Efficiënter bestuur, minder mensen nodig Mogelijke schaalvoordelen, bijvoorbeeld uitvoeringskosten Eén jaarverslag Eén deelnemersraad Deskundig(er) bestuur Verbetering continuïteit Mogelijke nadelen Multi-Opf (Deel)zeggenschap opgeven Minder betrokkenheid

9 Begripsbepalingen (artikel 1 PW) Artikel 1 van de Pensioenwet is de definitiebepaling. De meest gebruikte begrippen worden hierin gedefinieerd. De definitie van een groep is toegevoegd. Hierbij wordt het groepscriterium uit Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek gevolgd. Een groep wordt daarbij gedefinieerd als een economische eenheid waarin rechtspersonen en vennootschappen organisatorisch zijn verbonden. Verder is de definitie van een ondernemingspensioenfonds uitgebreid, zodat ook een Multi-Opf daaronder valt. Een Multi-Opf is daarmee in feite een gewoon pensioenfonds dat ontstaat door het samenvoegen van pensioenfondsen verbonden aan meerdere ondernemingen of groepen. 8 Voorwaarden voor samengaan in Multi-Opf (artikel 2 lid 11 PW) Artikel 2 van de Pensioenwet bevat een aantal nadere definities. Om samen te kunnen gaan in een Multi-Opf moeten pensioenfondsen ten minste vijf jaar verbonden zijn aan een onderneming of groep. Indien de samenvoeging plaatsvindt omdat ondernemingen die een eigen pensioenfonds hebben samengaan, geldt die eis overigens niet. De vijfjaarsgrens levert een aanzienlijke beperking op van de mogelijkheden om pensioenfondsen samen te voegen. Nieuwe pensioenfondsen, rechtstreeks verzekerde pensioenregelingen of (kleine) bedrijfstakpensioenfondsen (Bpf-en) kunnen niet aansluiten bij een Multi-Opf. Volgens de toelichting is dit om de domeinafbakening tussen pensioenfondsen en verzekeraars niet te verstoren. Een oneigenlijk argument, vinden wij: Bestaande pensioenfondsen die minder dan 5 jaar bestaan behoren niet tot het domein van een verzekeraar. Indien de keuze is gemaakt om een pensioenfonds op te richten zal dit immers bewust gebeurd zijn en is er ook bewust voor gekozen om niet een verzekerde regeling te starten. Bovendien zou het Multi- Opf ook een weg kunnen zijn om kleine Bpf-en samen te laten gaan. Die hebben immers vaak ook met dezelfde problematiek te kampen als kleine Opf-en. In feite wordt nu alleen maar een oplossing geboden voor reeds langer bestaande kleine Opf-en. Beëindiging deelname aan Multi-Opf (artikel 2 lid 12 PW en artikel 106 lid 1 sub l PW) Artikel 2 van de Pensioenwet bevat een aantal nadere definities, in artikel 106 van de Pensioenwet is vastgelegd welke zaken in ieder geval in de statuten moeten worden geregeld. Dit voorschrift is bij amendement aan de wet toegevoegd. Daarmee is in de Pensioenwet de verplichting opgenomen om statutair te regelen hoe de uitvoeringsovereenkomst wordt beëindigd zodat op voorhand vastligt op welke wijze en onder welke voorwaarden toegetreden ondernemingen ook weer kunnen uittreden uit het Multi-Opf. Dit kan bijvoorbeeld aan de orde zijn als een onderneming verplicht bij een bedrijfstakpensioenfonds moet aansluiten. Meldingsplicht premieachterstand (artikel 28 lid 3 PW) Artikel 28 van de Pensioenwet regelt de meldingsplicht van het pensioenfonds in geval van samenloop van een premieachterstand en een onderdekking. In artikel 28 zijn de meldingsverplichtingen vastgelegd voor het geval er sprake is van een premieachterstand in combinatie met een onderdekking. Het Multi-Opf kent een gescheiden vermogen per onderneming of groep. In de toevoeging wordt geregeld dat deze meldingsverplichtingen bij een Multi-Opf gelden per afgescheiden vermogen. Voor de vraag of er een premieachterstand is die noopt tot melding aan de deelnemers, gewezen deelnemers etc. en de ondernemingsraad kijkt het pensioenfonds naar het, bij de betreffende onderneming of groep horende, afgescheiden vermogen. Dit betekent dat er aanleiding is tot een melding indien de premieachterstand 5% bedraagt van de jaarpremie horend bij de pensioenregelingen van het afgescheiden vermogen.

10 Bestuurssamenstelling (artikel 99 PW) Artikel 99 van de Pensioenwet gaat over de samenstelling van het bestuur van een pensioenfonds. Een aantal leden van dit artikel worden vernummerd, om zo een bepaling met betrekking tot het Multi-Opf toe te kunnen voegen. In het nieuwe vierde lid wordt bepaald dat per groep of onderneming die deelneemt in het Multi-Opf er ten minste één werkgeversvertegenwoordiger en één werknemersvertegenwoordiger in het bestuur zitting moeten nemen. In hoeverre één persoon meerdere ondernemingen kan vertegenwoordigen, is niet helemaal duidelijk. In één van de ingediende amendementen is hier wel iets over gezegd, maar dat deel van het amendement is in de Tweede Kamer niet besproken. Ondanks dat dit niet expliciet in de wettekst is opgenomen, lijkt het mogelijk te zijn om één bestuurder namens (de werknemers of werkgevers van) meerdere aangesloten ondernemingen te laten optreden. Ook stichting OPF gaat hiervan uit in hun Handreiking Multi-Opf. De werkgeversvertegenwoordiging van beide oorspronkelijke fondsen zou dan ook bijvoorbeeld kunnen worden neergelegd bij één persoon. Voor wat betreft de deelnemersvertegenwoordiging geldt dan hetzelfde. In de praktijk kan dat wel wat lastiger zijn. De PW schrijft immers voor dat de deelnemers zelf invloed moeten kunnen hebben op de keuze van hun vertegenwoordiger in het bestuur. De standaard is daarbij dat er een verkiezing plaatsvindt door en uit de deelnemers, maar de PW biedt de mogelijkheid om voor andere oplossingen te kiezen. Een van die mogelijkheden zou kunnen zijn om de benoeming te laten plaatsvinden door alle deelnemers, waarbij de werknemersbestuurders dan optreden namens de deelnemers van de oorspronkelijke fondsen. Het is wel aan te bevelen dit vooraf af te stemmen met de toezichthouder en met de deelnemers. Dit vereiste zorgt er tevens voor dat het aantal Opf-en dat kan aansluiten bij een Multi-Opf een natuurlijk maximum kent. De minister noemt in de toelichting het aantal van 5, hij verwacht dat bij een grotere bestuursomvang het Multi-Opf nagenoeg onbestuurbaar wordt. Wij denken dat dit ook anders kan. Mogelijk is besturen bij een groter aantal bestuursleden lastiger. Maar ingeval de verschillende groepen of ondernemingen zich door een beperkt aantal bestuurders kan laten vertegenwoordigen, blijft de omvang van het bestuur beperkt. Dit zouden ook wellicht professionele bestuurders kunnen zijn of een one tier board opzet, waarbij een dagelijks bestuur van professionals het bestuur leidt en er een toezichthoudend bestuur is met vanuit elke groep of onderneming vertegenwoordigers. Daarmee kan dan een van de problemen waar veel kleinere Opf-en mee kampen worden opgelost. Het is immers vaak erg lastig om alle fondsorganen bemenst te krijgen. Het Multi- Opf biedt daarvoor een goede oplossing omdat de organen nu op Multi-Opf niveau worden ingevuld en dus minder mensen nodig zijn dan bij de afzonderlijke pensioenfondsen. De vaak gehoorde vrees dat daarmee ook de invloed vanuit de eigen regeling sterk vermindert kan desgewenst ondervangen worden door bijvoorbeeld zoveel mogelijk zaken op het niveau van sociale partners te regelen. Zij kunnen in hoge mate bepalen binnen welke grenzen het bestuur van het Multi-Opf zich mag bewegen. 9 Deelnemersraad (artikel 110 PW) Artikel 110 van de Pensioenwet gaat over de deelnemersraad. Aan lid twee wordt een zin toegevoegd waarin wordt bepaald dat per groep of onderneming die deelneemt in het Multi-Opf er ten minste één deelnemersvertegenwoordiger en één vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden in de deelnemersraad moet worden opgenomen. Het Multi-Opf kent één deelnemersraad (die overigens niet verplicht is) met daarin net als bij een gewoon ondernemingspensioenfonds een vertegenwoordiging van de deelnemers en de

11 pensioengerechtigden. Het is ook mogelijk slapers toe te laten tot de deelnemersraad. Doordat er slechts één deelnemersraad is, verwatert de invloed van de deelnemersraad wel enigszins ten opzichte van de situatie dat er nog sprake was van een ondernemingspensioenfonds. In die situatie had de eigen deelnemersraad immers medezeggenschap over de eigen regeling, terwijl bij het Multi-Opf de totale deelnemersraad medezeggenschap heeft over alle regelingen. Aan de andere kant zorgt dit voor een minder aantal mensen dat nodig is om de verschillende pensioenfondsorganen te bemensen en dat is nu juist een belangrijke reden waarom het Multi-Opf is bedacht. De verwatering van de invloed is bovendien te ondervangen door te werken met kieskringen. Per oorspronkelijk pensioenfonds kan een kieskring worden samengesteld die de eigen vertegenwoordigers in de deelnemersraad kiest. Hiermee wordt ervoor gezorgd dat vanuit de oorspronkelijke fondsen voldoende invloed mogelijk blijft. 10 Adviesrecht deelnemersraad (artikel 111 PW) Het adviesrecht van de deelnemersraad van artikel 111 van de Pensioenwet wordt uitgebreid met een adviesrecht in geval van een voorgenomen samenvoeging van pensioenfondsen. Deze bepaling is bij amendement aan het wetsvoorstel toegevoegd. De bedoeling van deze toevoeging is, dat de deelnemersraad ook expliciet een positie heeft in de besluitvorming rond het opgaan in een Multi-Opf. Maar ook het fuseren van pensioenfondsen valt onder deze nieuwe bepaling. Overigens zou de deelnemersraad ook zonder deze toevoeging een adviesrecht hebben. Besluiten van algemene strekking zijn immers reeds adviesplichtig en het besluit om samen te gaan met een ander pensioenfonds kan gezien worden als een besluit van algemene strekking. Deze toevoeging is daar alleen een bevestiging van. Uitvoering meerdere pensioenregelingen (artikel 123 PW) In artikel 123 van de Pensioenwet is de situatie geregeld dat een pensioenfonds meerdere regelingen uitvoert. Aan artikel 123 PW worden twee leden toegevoegd. Deze leden vormen feitelijk de kern van de wetswijziging ter invoering van het Multi-Opf. In artikel 123 PW is vastgelegd dat als een pensioenfonds meerdere pensioenregelingen uitvoert, deze regelingen financieel één geheel moeten vormen. Met de toevoeging van twee nieuwe leden, wordt op deze regel een uitzondering gemaakt voor het Multi-Opf. Het Multi-Opf moet per aangesloten onderneming of groep een gescheiden vermogen aanhouden (het zogeheten ringfencing), tenzij ondernemingen of groepen al eerder hun pensioenregelingen samen bij één pensioenfonds hadden ondergebracht. In dat laatste geval houdt het Multi-Opf afzonderlijke vermogens aan per oorspronkelijk pensioenfonds. Opvallend is dat dit een verplichting is en geen mogelijkheid. Bij ringfencing speelt vooral de vraag in hoeverre er consequenties zijn voor het gehele Multi-Opf als bij één van de pensioenregelingen (financiële) problemen ontstaan. Volgens de minister betekent het aanhouden van gescheiden vermogens dat bij financiële problemen per pensioenregeling orde op zaken moet worden gesteld. De te nemen maatregelen, zoals bijvoorbeeld het verhogen van de premie of - in het ultieme geval - het korten van de opgebouwde aanspraken, gelden dus niet voor het gehele Multi-Opf. En in contracten met derden, zoals bijvoorbeeld vermogensbeheerders, kan worden geregeld dat zij zich slechts kunnen verhalen op het pensioenvermogen waarop de vordering betrekking heeft, aldus de minister. Financieel toetsingskader (artikel 125a en 125b PW) Voorafgaand aan de bepalingen met betrekking tot het financieel toetsingskader van artikel 125a en 125b Pensioenwet, worden twee artikelen toegevoegd. Op grond van artikel 123

12 lid 2 PW moet een Multi-Opf dus gescheiden vermogens aanhouden. In artikel 125a PW is vervolgens vastgelegd dat het financieel toetsingskader per afgescheiden vermogen moet worden toegepast. Er wordt bijvoorbeeld bij de vraag of een ondernemingspensioenfonds over voldoende eigen vermogen beschikt gekeken naar het eigen vermogen per afgescheiden financieel geheel. Ook de bepalingen omtrent het vaststellen van de technische voorzieningen en de herstelplannen worden per afgescheiden vermogen beoordeeld. In artikel 125b PW is vastgelegd dat bij de samenvoeging van pensioenfondsen deze fondsen hun gehele vermogen moeten inbrengen. Deze bepaling is bij amendement toegevoegd. De bedoeling hiervan is, dat er geen vermogen onttrokken kan worden aan een Multi-Opf. Pensioenknip Inleiding Bij een kapitaalovereenkomst of een premieovereenkomst komt op de pensioendatum een kapitaal ter beschikking voor de inkoop van pensioen. Als op dat moment sprake is van tegengevallen beleggingen en/of een slecht inkooptarief, kan dit grote gevolgen hebben voor de uiteindelijke pensioenuitkering. Een dergelijke situatie is ontstaan als gevolg van de kredietcrisis. Splitsing kapitaal (artikel 2 lid 9 PW) Om deelnemers aan premie- en kapitaalovereenkomsten tijdelijk de mogelijkheid te bieden om een splitsing aan te brengen (pensioenknip) in het moment waarop de pensioenuitkeringen worden ingekocht, is in de Pensioenwet een nieuw lid 9 bij artikel 2 PW opgenomen. In dit artikel wordt verwezen naar een regeling, waarin nadere regels kunnen worden opgenomen. Dit is gebeurd in paragraaf 1a Tijdelijke regeling pensioenknip van de Regeling PW en in de fiscale Handreiking pensioenknip. Onder welke voorwaarden kan er een pensioenknip worden toegepast? Er kan in eerste instantie een tijdelijke uitkering worden aangekocht die maximaal 5 jaar duurt. Deze uitkering is dan net zo hoog als de uitkering van een levenslang pensioen zou zijn, eventueel met toepassing van een hoog/laag verhouding. Het resterende kapitaal kan worden uitgesteld om vervolgens een levenslange uitkering aan te kopen. Het risicoprofiel van het restant kapitaal moet gelijk blijven of afnemen. Pensioenuitvoerders zijn verplicht om mee te werken aan een pensioenknip indien het kapitaal tenminste F bedraagt. Mocht blijken dat bij aankoop van de pensioenuitkering uit het uitgestelde kapitaal ervoor zorgt dat de bandbreedte van 100:75 wordt overschreden, dan is dit fiscaal niet bezwaarlijk. Het is niet toegestaan bij de levenslange pensioenuitkering nog een keer een variatie in uitkering aan te brengen (behoudens indexatie). Een eventueel partnerpensioen volgt de voor het ouderdomspensioen gemaakte keuze. Overigens hebben ook ex-partners de mogelijkheid een bijzonder partnerpensioen dan wel geconverteerd ouderdomspensioen gesplitst aan te kopen. Pensioenuitvoerders zijn verplicht pensioengerechtigden te informeren over de mogelijkheden tot gesplitste aankoop en mogen hiervoor kosten in rekening brengen. De pensioenknip is toegestaan tot 1 januari 2014 en werkt op grond van een toegevoegd lid 10 bij artikel 2 PW terug tot 1 januari 2009 (mits er nog geen aankoop heeft plaatsgevonden). 11

13 Kosten premieovereenkomsten In de Pensioenwet is een nieuw artikel 17a toegevoegd. Hierin is bepaald dat kosten bij een premieovereenkomst evenredig in tijd moeten worden doorberekend. Het in rekening brengen van kosten geheel of voornamelijk in het begin van de looptijd van de verzekering is niet langer toegestaan. In praktijk was dit overigens ook al zeer discutabel op grond van de gelijke behandelingswetgeving. Met het verbod op het in rekening brengen van initiële kosten wordt voorkomen dat de inleg in de beginjaren van de verzekering voor een zeer belangrijk deel opgaat aan (uitvoerings)kosten. Teleurstellingen over de waardeontwikkeling bij een beëindiging van de deelneming na enkele jaren wordt zo voorkomen. Ook het na beëindiging van de deelneming in rekening brengen van kosten is als gevolg van dit artikel in strijd met de voorgeschreven evenredigheid bij het doorberekenen van kosten. Dit geldt ook voor kosten in verband met waardeoverdracht. Pensioenshoppen 12 In geval van het overlijden van de deelnemer bij een kapitaalovereenkomst of een premieovereenkomst komt in de regel een pensioenkapitaal ter beschikking van de nabestaanden. Dit pensioenkapitaal wordt vervolgens aangewend voor de inkoop van een pensioenuitkering. Pensioenshoppen nabestaanden In artikel 80 en artikel 81 van de Pensioenwet was reeds de mogelijkheid opgenomen dat de deelnemer kan shoppen met het pensioenkapitaal. Dit houdt in dat de deelnemer inkooptarieven kan vergelijken en zelf kan kiezen waar zijn pensioenuitkeringen worden ingekocht. Met ingang van 21 april 2009 is aan artikel 80 en artikel 81 van de Pensioenwet de mogelijkheid toegevoegd dat ook de nabestaanden in beginsel kunnen shoppen met het pensioenkapitaal. Hierbij is wel van belang dat de pensioenregeling rechtstreeks bij een verzekeraar is ondergebracht of dat er sprake is van een pensioenfonds. In het eerste geval hebben de nabestaanden het recht om met het pensioenkapitaal te shoppen, terwijl bij een pensioenfonds dit afhankelijk is van een in het pensioenreglement opgenomen mogelijkheid hiertoe. Door de aanpassing van de Pensioenwet sluit de wetgeving in ieder geval niet langer de mogelijkheid van shoppen voor de nabestaanden uit. Termijnen herstelplannen In artikel 142 heeft de Minister de mogelijkheid om, na overleg met DNB, de termijnen van herstelplannen aan te passen. Het gaat hier om de termijnen voor het lange- en kortetermijnherstelplan, respectievelijk vijftien en drie jaar, waarbinnen het pensioenfonds uiterlijk zijn financiën weer op orde dient te hebben. Op een aantal vlakken is nadere invulling gegeven aan teksten in wet- en regelgeving die betrekking hebben op herstelplannen. De aanleiding hiervoor was de neergang van de dekkingsgraden in de tweede helft van 2008 en het begin van 2009, die de meerderheid van de fondsen heeft genoodzaakt een herstelplan in te dienen.

14 Kortetermijnherstelplan: Vijf jaar (artikel 142 PW) Meest in het oog springend is de verlenging van de hersteltermijn in kortetermijnherstelplannen. Waar de Pensioenwet in eerste opzet een hersteltermijn van slechts een jaar voorschreef, in de uiteindelijke wet onder druk van het veld verhoogd naar drie jaar, heeft de Minister de termijn in het voorjaar van 2009 (onder voorwaarden) verlengd naar vijf jaar. De Minister heeft daarmee gebruik gemaakt van het bepaalde in artikel 142 van de Pensioenwet, dat langere termijnen in uitzonderlijke situaties mogelijk maakt. Voorwaarde voor verlenging van de termijn is dat het bestuur aangeeft welke sturingsmiddelen kunnen en zullen worden ingezet wanneer het feitelijke herstel achterblijft bij het verwachte herstel. DNB kan fondsen niet eerder dan in april 2012 verplichten om tot korting van pensioenrechten en aanspraken over te gaan. Op die laatste tegemoetkoming kan de Minister terugkomen als de dekkingsgraden per einde tweede kwartaal 2010 daartoe aanleiding geven. De Minister is daar inmiddels zeer recent op teruggekomen. Langetermijnherstelplan: Sjabloon De regels omtrent inhoud en opstelling van het langetermijnherstelplan zijn in het voorjaar van 2009 opgesteld. Fondsen dienen hun herstelplan op basis van een door de toezichthouder opgesteld sjabloon in te dienen. In dat sjabloon is voor elk van de vijftien jaren in de herstelperiode de ontwikkeling van de dekkingsgraad naar zes oorzaken gespecificeerd. Indien sprake is van dekkingstekort overlappen de jaren in het kortetermijnherstelplan de eerste jaren van het langetermijnherstelplan. 13 Einde kortetermijnherstelplanperiode De Pensioenwet is niet geheel duidelijk over de wijze waarop een herstelplan kan worden beëindigd. De toezichthouder heeft aangegeven daarbij gebruik te maken van de driekwartaleneis. Deze komt erop neer dat een fonds dat zich gedurende drie kwartaaleindes niet meer in een tekortsituatie bevindt het herstelplan als beëindigd mag beschouwen. De vraag of een herstelplan als beëindigd mag worden beschouwd is bijvoorbeeld van belang wanneer een fonds na enige tijd weer in een tekortsituatie belandt. Herleving van het oorspronkelijke herstelplan heeft het praktische voordeel dat er geen nieuw plan hoeft te worden opgesteld. Indienen van een nieuw herstelplan heeft (indien het oude geldt als beëindigd) het voordeel dat er ook nieuwe hersteltermijnen gaan gelden. In een brief van juni 2010, verstuurd aan alle fondsen in herstel, geeft DNB aan dat de driekwartaleneis in de huidige economische omstandigheden niet van kracht is. Concreet betekent dit dat de vijfjaarstermijn, die tot 2011 geldt voor fondsen die in dekkingstekort raken, niet opnieuw ingaat voor fondsen die einde 2008 wel, einde 2009 niet, en medio 2010 weer wel in dekkingstekort zijn. Het oorspronkelijke kortetermijnherstelplan herleeft voor deze fondsen. De dreiging van rechtenkorting in 2012 blijft voor deze fondsen dus aanwezig. Door het wegvallen van de driekwartaleneis is op dit moment onduidelijk waar een pensioenfonds aan moet voldoen om formeel uit herstel te zijn.

15 Hoofdstuk 2: Trefwoordenregister Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina 14 Aansluiting bij Bpf, vrijwillig Aanwijzing Afkoop, definitie Afkoop ouderdomspensioen, recht Arbeidsongeschiktheids- pensioen definitie Basispensioenregeling definitie Behoud aanspraken Bescherming pensioenfondsbestuur en deelnemersraad Bestuur, deskundigheids- en betrouwbaarheidseisen Bestuur ondernemings- pensioenfonds, samenstelling Bewaarplicht gegevens Databank toezichthouder Deelnemersraad, adviesrecht Deelnemersraad, extra bevoegdheden Deelnemersraad, instellen Een onderneming kan zich vrijwillig bij een Bpf aansluiten, mits aan bepaalde criteria wordt voldaan. DNB kan in de PW ten aanzien van alle bepalingen van de PW de pensioenuitvoerder een aanwijzing geven. Nieuwe definitie: Bij afkoop verliest pensioen zijn bestemming. Voor pensioenuitvoerder onder voorwaarden. Uitkering wegens arbeidsongeschiktheid na einde loondoor- betalingsverplichting BW. De collectieve (deel)pensioenregeling waaraan werknemers verplicht deelnemen. Bij een wijziging van de pensioengrondslag worden reeds opgebouwde pensioenaanspraken niet aangetast. Geen benadeling werknemerspositie en ontslagbescherming werknemer in verband met rol binnen pensioenfonds. Extra voorschriften die gaan gelden in het kader van deskundigheid en betrouwbaarheid van het pensioenfondsbestuur. Werknemersbestuursleden kunnen op vier verschillende wijzen worden gekozen. Geldt voor de pensioenuitvoerder en de werkgever voor tenminste zeven jaren na het betreffende boekjaar. De toezichthouder moet een databank op pensioengebied gaan opzetten ten behoeve van beleidsvorming ministerie SZW en controle toereikendheid van PW. Uitbreiding en verduidelijking adviesrecht. De aan de deelnemersraad anders dan op basis van de PW toegekende bevoegdheden moeten in de statuten zijn vastgelegd. De wet kent aparte artikelen voor de instelling van een deelnemersraad bij een Opf en Bpf. Bij een Bpf is een DR verplicht, bij een Opf onder bepaalde voorwaarden , 92 1, 65 50, 52, 53 65, , , , 66, , , 110 9, 71

16 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Deelnemersraad, reactie op advies deelnemersraad Deelnemersraad, informatie aan Directeur groot aandeelhouder Driekwartaleneis Eigen vermogen Einde deelname Financieel Toetsingskader Gedragstoezicht Geheimhoudingsplicht Gepensioneerden, inspraak Groepsvermoeden Grensoverschrijdende activiteiten pensioenfonds Groep ondernemingen en Opf Herstelplan Informatie, elektronisch Op alle adviezen van de deelnemersraad moet schriftelijk gemotiveerd worden gereageerd en aangegeven worden of al dan niet het advies wordt gevolgd. Uitbreiding van informatieverplichtingen aan de deelnemersraad. De directeur grootaandeelhouder valt niet onder de werkingsfeer van de PW. Als een pensioenfonds zich gedurende drie kwartaaleindes niet meer in dekkingstekort bevindt, mag het kortetermijnherstelplan als beëindigd worden beschouwd. In de PW worden eisen gesteld aan het (minimaal) vereist eigen vermogen. Behoud van aanspraken, uitgewerkt naar type pensioenregeling. Belangrijkste financiële normen waaraan pensioenfondsen zich moeten houden. Toezicht op voorlichting door pensioenuitvoerders en op door deze te hanteren grenzen door de AFM. De toezichthouder moet in beginsel de ontvangen vertrouwelijke informatie geheim houden. Bij pensioenregelingen uitgevoerd door verzekeraars en onder bepaalde voorwaarden. Als werkgever een nieuwe werknemer niet informeert over de pensioenregeling en er wel een regeling is, dan geldt die pensioenregeling ook voor de nieuwe werknemer en diens partner en kinderen. Alleen toegestaan met een vergunning en na voldoen aan allerlei voorschriften. Een Opf mag de pensioenregeling uitvoeren voor een groep ondernemingen. Treedt een onderneming uit, dan mag deze bij het Opf aangesloten blijven. Plan van aanpak gericht op het herstel van een dekkingstekort of een reservetekort bij een een pensioenfonds. Voorwaarde voor elektronische pensioeninformatie is dat deze duurzaam kan worden bewaard , , 37, 78, , , lid , , , 97, , , 13, 80, 81 15

17 16 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Informatie, wijze van informeren De pensioenuitvoerder verschaft informatie schriftelijk, tenzij betrokkene instemt met elektronische verstrekking. Informatie aan deelnemer De informatieverplichting van de 38 39, 40 pensioenuitvoerder aan de deelnemer is aanzienlijk uitgebreid. Informatie aan gewezen deelnemer De informatieverplichting van de pensioenuitvoerder aan de gewezen deelnemer is aanzienlijk uitgebreid. Diverse informatie moet worden verstrekt: a. bij einde deelname; b. eenmaal in de vijf jaar; en c. op verzoek Informatie aan gewezen partner Informatie aan pensioengerechtigde Informatie aan deelnemers vrijwillige pensioenregeling Informatieverzoek belanghebbende Informatie premieovereenkomst Informatie vertrek andere lidstaat Informatie aan toezichthouder Aan de ex-partner van de (gewezen) deelnemer moet informatie worden verstrekt: a. bij beëindiging relatie; b. eenmaal in de vijf jaar; en c. op verzoek. De informatieverplichting van de pensioenuitvoerder aan de pensioengerechtigde is aanzienlijk uitgebreid. Diverse informatie moet worden verstrekt: a. bij pensioeningang; b. jaarlijks; en c. op verzoek. Deelnemers aan een vrijwillige pensioenregeling ontvangen voorafgaand aan deelname en op verzoek informatie. Een belanghebbende kan op verzoek diverse informatie opvragen. Er komen nog aparte bepalingen inzake de informatie die bij een premieovereenkomst met beleggingsrisico aan de deelnemer moet worden vertrekt. (Gewezen) deelnemers en gepensioneerden die zich in een andere lidstaat vestigen ontvangen informatie over hun pensioen en de mogelijkheden op grond van de pensioenregeling. Pensioenuitvoerders, werkgevers, accountants en actuarissen verstrekken aan de toezichthouder kosteloos de door deze gevorderde inlichtingen, gegevens en bescheiden

18 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Informatie uit GBA Niet alleen pensioenfondsen, maar nu 93 43, 64 ook verzekeraars kunnen kosteloos inlichtingen uit de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens opvragen. Jaarverslag Het jaarverslag van een pensioenuitvoerder moet worden uitgebreid , 83, 87 Kapitaalovereenkomst definitie Kortetermijnherstelplan Kosten toezicht Langetermijnherstelplan Leeftijdsgrens Materieel toezicht Meldplicht accountant en actuaris Multi-Opf, definitie Nevenactiviteiten, verbod van Officiële stukken, toezending wijziging Ondernemingspensioenfonds, definitie Ontheffing PW Een pensioenovereenkomst waarin een kapitaal is overeengekomen. In het kortetermijnherstelplan werkt het pensioenfonds uit hoe het binnen drie, maar maximaal vijf, jaar zal voldoen aan artikel 131 van de Pensioenwet. De kosten van toezicht uit hoofde van de PW worden gedragen door de pensioenuitvoerders en/of de Rijksbegroting. In het langetermijnherstelplan werkt het pensioenfonds uit hoe het binnen 15 jaar zal voldoen aan artikel 132 van de Pensioenwet. Niet toegestaan voor de leden van bestuur of deelnemersraad. Toezicht door DNB op pensioenuitvoerders of deze zich aan de PW houden. Een accountant en actuaris zijn verplicht in bepaalde gevallen de toezichthouder schendingen van de wet te melden. Een pensioenfonds verbonden aan meerdere ondernemingen door samenvoeging van de aan de afzonderlijke ondernemingen verbonden pensioenfondsen waarbij de vermogens gescheiden zijn. Een pensioenfonds mag alleen activiteiten verrichten in verband met pensioen en werkzaamheden die daarmee verband houden. Officiële stukken moeten binnen 2 weken na wijziging aan de toezichthouder worden toegezonden. Een aan een onderneming of een groep in de zin van het BW verbonden pensioenfonds. Het aantal PW bepalingen waarvan ontheffing kan worden gevraagd is sterk gereduceerd ten opzichten van de PSW. 1 11, 24, 31, , , , , , ,

19 18 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Openbaarmaking beslissing De toezichthouder kan bepaalde , 97 toezichtshandelingen openbaar maken. 191 Ouderdomspensioen, definitie Een (in beginsel) levenslange geldelijke 1 24 inkomensvoorziening bij ouderdom voor (gewezen) werknemers. Overschotten Terugstorten van overschotten door pensioenfondsen aan de werkgever alleen na inhalen kortingen van de afgelopen 10 jaar Partnerpensioen, definitie Partnerpensioen en onbetaald verlof Partnerpensioen voor samenwonenden Pensioenaanspraak, definitie Pensioenfonds, inkoop van pensioenopbouw Pensioenknip Pensioenovereenkomst, definitie Een geldelijke uitkering voor de (gewezen) echtgenoot, de (gewezen) geregistreerde partner of de (gewezen) partner. Bij een onbetaald verlof periode van maximaal 18 maanden moet de aanspraak op partnerpensioen in stand blijven. Indien dit recht bestaat, dan krijgen zij ten aanzien van de wijze van vaststelling van het partnerpensioen dezelfde rechten als andere partners. Het recht op een nog niet ingegaan pensioen. Alleen toegestaan door een pensioenfonds indien de aanspraken die daaruit voortvloeien op gelijke wijze worden behandeld als de aanspraken op grond van de basis pensioenregeling. Bij een kapitaalovereenkomst of premieovereenkomst kan het op de pensioendatum vrijkomende kapitaal worden gesplitst in een deel voor aankoop van een direct ingaande tijdelijke uitkering en een deel voor aankoop van een daarop aansluitende levenslange uitkering. De overeenkomst tussen de werkgever en de werknemer op pensioengebied. 1 23, 24, 32, , 27 1, 7 25, 30 Pensioenrecht, definitie Het recht op een ingegaan pensioen Pensioenregelingen, meerdere Een pensioenfonds mag meerdere , 76 pensioenregelingen uitvoeren, maar financiële schotten daartussen zijn niet toegestaan. Pensioenreglement, definitie Het document waarin de rechten en 1, 35 25, 39 plichten tussen pensioenuitvoerder en deelnemer zijn opgenomen. De pensioenuitvoerder stelt dit op. Pensioenreglement, inhoud Er zijn een aantal onderwerpen die verplicht in het pensioenreglement moeten worden opgenomen

20 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Pensioenshoppen Bij vrijkomen van het pensioenkapitaal 80, 81 12, 58 kan de gerechtigde inkooptarieven van verzekeraars vergelijken en zelf bepalen waar de pensioenuitkeringen worden ingekocht. Pensioenuitvoerder, buitenlands Alleen toegestaan met een vergunning , 99 en na voldoen aan allerlei eisen in de eigen EU-lidstaat. 202 Premieachterstand bij pensioenfonds Meldingsplicht bij premieachterstand van minimaal 5% van de jaarpremie en onvoldoende eigen vermogen. Premieachterstand bij verzekeraar Meldingsplicht bij premieachterstand na aantoonbare inspanning om achterstallige premie te innen. Drie maanden na meldplicht mogen pensioenaanspraken vervallen. Premiebetaling Door de werkgever (ook het al dan niet vrijwillige werknemersdeel) uiterlijk binnen een maand na afloop van het kalenderkwartaal waarover de premie wordt betaald Premiebetaling bij einde deelnemerschap Premiekorting Premieovereenkomst, definitie Prudentieel toezicht Rechtenkorting Register Ringfencing Startbrief, definitie Statuten pensioenfonds Bij beëindiging deelname moet de premie uiterlijk binnen 13 weken zijn voldaan. Alleen toegestaan voor het pensioenfonds indien de dekkingsgraad voldoende is en voorwaardelijke toeslagen kunnen worden voldaan. Een pensioenovereenkomst waarbij de beschikbaar te stellen premie centraal staat. Financieel toezicht op pensioenfondsen door DNB. Een pensioenfonds kan onder voorwaarden overgaan tot het verminderen van verworven pensioenaanspraken en pensioenrechten. De toezichthouder beheert een register met daarin alle in Nederland gevestigde pensioenfondsen. De scheiding van het vermogen per aangesloten onderneming bij een Multi-Opf. Document met informatie over de pensioenregeling. Wordt namens de werkgever verstrekt door de pensioenuitvoerder. Opgenomen moet worden onder andere een specifieke omschrijving van de werkingssfeer van het pensioenfonds , , 10,

21 20 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Technische voorzieningen, definitie De contante waarde van toekomstige pensioenverplichtingen. Onder het FTK moet de pensioenverplichtingen op marktconforme wijze worden gewaardeerd. Technische voorzieningen, Nadere uitwerking van beginselen/ 126, , 79 vaststelling grondslagen. De technische voorzieningen moeten volledig door waarden zijn gedekt. Tijdsevenredig Deze eis geldt voor pensioenopbouw uit hoofde van een kapitaal- en uitkeringsovereenkomst. Toeslagen, definitie Een verhoging van een 1 25 pensioenaanspraak of een pensioenrecht. Toeslagen inactieven Mogen alleen worden verleend door de pensioenuitvoerder. Toeslagenlabel Pensioenuitvoerders moeten dit label ontwikkelen, om betrokkenen inzicht te geven in de zekerheid van toeslagverlening. Toeslagverlening In de pensioenovereenkomst moet worden opgenomen of er toeslagen worden verleend en zo ja, onder welke voorwaarden. Toetredingsleeftijd, uiterste Voor een pensioenregeling: 21 jaar Toetreding tot pensioenregeling De opbouw van aanspraak op ouderdomspensioen voor de werknemer moet vanaf leeftijd 21 plaatsvinden. Uitkeringsovereenkomst, definitie Een pensioenovereenkomst 1 26 waarbij een periodieke uitkering van een bepaalde hoogte wordt overeengekomen. Uitgesloten doodsoorzaak Bij overlijden als gevolg van een uitgesloten oorzaak moet in sommige gevallen bij een partnerpensioen op opbouwbasis de premievrije waarde worden uitgekeerd Uitruil ouderdomspensioen in partnerpensioen Uitruil partnerpensioen in ouderdomspensioen Uitvoeringsovereenkomst, definitie Recht om ouderdomspensioen bij einde deelname en pensionering om te ruilen in partnerpensioen. Recht om partnerpensioen bij einde deelname en pensionering om te ruilen in ouderdomspensioen. Ook toestemming nodig van partner die rechthebbende is voor het partnerpensioen. De overeenkomst tussen een werkgever en een pensioenuitvoerder tot uitvoering van de pensioenregeling

22 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina Uitvoeringsreglement, definitie De overeenkomst tussen een 1 26 werkgever en een (bedrijfs) pensioenuitvoerder. Verjaring pensioenuitkering Tien jaar na opeisbaarheid Vetorecht/instemmingsrecht Niet toegestaan ten aanzien van beslissingen van het bestuur voor anderen dan het bestuur zelf voor organen buiten het pensioenfonds. Vrijwillige pensioenregeling Vrijwillige aansluiting bij Bpf is 25 lid 2 36, 76 toegestaan; aansluitingscriteria opnemen in uitvoeringsovereenkomst. De uitvoering hiervan door een pensioenfonds is alleen mogelijk door koppeling aan een verplichte basispensioenregeling. onder e, 121 Waardeoverdracht, definitie Overdracht van de waarde aan een , 53 andere pensioenuitvoerder of als de waarde wordt aangewend voor andere pensioensoorten bij dezelfde pensioenuitvoerder. Waardeoverdracht en partner De instemming van de partner ten 71 lid 1 54 aanzien van waardeoverdracht van partnerpensioen is altijd noodzakelijk. Waardeoverdracht en kosten In geval van een recht op 71 lid 5 54 waardeoverdracht mogen er geen kosten in rekening worden gebracht bij de betrokkene. In geval van waardeoverdracht op vrijwillige basis mag dat wel. Waardeoverdracht, geen recht op Ingeval de oude of nieuwe 72, 73 54, 55 pensioenuitvoerder (pensioenfonds of verzekeraar) financiële tekorten heeft. Waardeoverdracht, herleving recht op Na financieel herstel van oude of nieuwe pensioenuitvoerder, herleeft het recht op waardeoverdracht. 74, 77 55, 57 Waardeoverdracht, bevoegdheid tot individuele waardeoverdracht Waardeoverdracht en beroepspensioenregeling Waardeoverdrachtrecht bij dezelfde werkgever Waardeoverdracht en shoppen De bevoegdheid om mee te werken aan waardeoverdracht vloeit voort uit de PW en hoeft niet in statuten of pensioenreglement te zijn geregeld. Recht op waardeoverdracht bestaat ook als wordt deelgenomen in een beroepspensioenregeling. De werknemer die toetreedt tot een andere pensioenregeling bij dezelfde werkgever, heeft recht op waardeoverdracht. Shoppen met het pensioenkapitaal bij een pensioenfonds of verzekeraar naar keuze kan alleen onder bepaalde voorwaarden in geval van een kapitaalof premieovereenkomst. 75 lid , 74 54, 55 76, 78 56, , 58 21

23 Trefwoord Korte toelichting Art. PW Pagina 22 Waardeoverdracht, bevoegdheid tot collectieve waardeoverdracht Waardeoverdracht, collectief Waardeoverdracht, collectief en de negatieve optie Waardeoverdracht en liquidatie pensioenuitvoerder Wachttijd/drempelperiode Wijzigingsbeding, eenzijdig door werkgever Zorgplicht beleggingen Deze bevoegdheid van de pensioenuitvoerder hoeft niet meer opgenomen te zijn in statuten, pensioenreglement of verzekeringsovereenkomst. Zowel de overdragende als de overnemende pensioenuitvoerder moeten deze overdracht melden aan de toezichthouder. De instemming van de belanghebbenden ten aanzien van de waardeoverdracht is aanwezig, als zij na schriftelijk te zijn benaderd geen bezwaar hebben gemaakt. De pensioenuitvoerder is bij liquidatie verplicht tot waardeoverdracht. Geen instemming van rechthebbenden vereist. Mag maximaal 2 maanden bedragen. Niet toegestaan voor nabestaanden- en arbeidsongeschiktheidspensioen. Een pensioenovereenkomst kan dit beding bevatten ten behoeve van de werkgever. De pensioenuitvoerder toetst voor de (gewezen) deelnemer die zelf beleggingsverantwoordelijkheid toetst bij een premieovereenkomst minimaal één keer per jaar of de beleggingsmix passend is lid lid

24 Hoofdstuk 3: Pensioenwet 1. Definities en toepassingsgebied 1.1. Begripsbepalingen Artikel 1. Definities Voor de toepassing van deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder: - aanspraakgerechtigde: persoon die begunstigde is voor een nog niet ingegaan pensioen; - accountant: een accountant als bedoeld in artikel 393, eerste lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek; - afkoop: iedere handeling waardoor pensioenaanspraken of pensioenrechten hun pensioenbestemming verliezen; - arbeidsongeschiktheidspensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering wegens arbeidsongeschiktheid van de werknemer of gewezen werknemer, waarop recht bestaat na afloop van de periode bedoeld in artikel 29, eerste lid, van de Ziektewet of, indien de werknemer of gewezen werknemer Ziektewetuitkering ontvangt, na afloop van de periode bedoeld in artikel 29, vijfde en negende lid, van de Ziektewet; - basispensioenregeling: de collectieve pensioenregeling of het deel van de pensioenregeling waaraan de werknemer op basis van de pensioenovereenkomst gehouden is om deel te nemen; - bedrijfstakpensioenfonds: een pensioenfonds ten behoeve van een of meer bedrijfstakken of delen van een bedrijfstak; - beëindiging van de deelneming: het beëindigen van de pensioenverwerving op basis van een pensioenovereenkomst anders dan door: a. het overlijden van de deelnemer; of b. het ingaan van het ouderdomspensioen; - bevoegde autoriteiten: de nationale autoriteiten van andere lidstaten dan Nederland die op grond van artikel 6, onderdeel g, van richtlijn 2003/41/EG zijn aangewezen om de in die richtlijn vastgelegde taken te verrichten; - bijdrage: iedere geldsom die wordt voldaan aan een pensioenuitvoerder in het kader van de uitvoering van pensioenovereenkomsten en uitvoeringsovereenkomsten; - bijdragende onderneming: een onderneming of ander lichaam, ongeacht of deze een of meer natuurlijke personen of rechtspersonen die optreden als werkgever of zelfstandige, dan wel een combinatie daarvan, omvat of hieruit bestaat, en die aan een pensioenfonds, beroepspensioenfonds of pensioeninstelling uit een andere lidstaat bijdragen betaalt; - bijzonder partnerpensioen: de aanspraak op partnerpensioen die op grond van artikel 57, eerste, tweede of derde lid, verkregen wordt door de gewezen partner; - buitenlandse instelling: een instelling met zetel buiten Nederland, niet zijnde een pensioeninstelling uit een andere lidstaat, een verzekeraar met een zetel buiten Nederland, een van de Europese Gemeenschappen of een instelling als bedoeld in artikel 70, tweede lid; - deelnemer: de werknemer of gewezen werknemer die op grond van een pensioenovereenkomst pensioenaanspraken verwerft jegens een pensioenuitvoerder; - dienstbetrekking: de rechtsbetrekking tussen werkgever en werknemer; 23

25 24 - directeur-grootaandeelhouder: a. persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen; b. indirect persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen; of c. houder van certificaten van aandelen, uitgegeven door tussenkomst van een administratiekantoor waarvan hij voor ten minste een tiende deel in het bestuur vertegenwoordigd is, welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap vertegenwoordigen; - elektronisch: door middel van een elektronische informatiedrager die de ontvanger in staat stelt de verstrekte informatie duurzaam te bewaren; - gedetacheerde werknemer: een werknemer die in een andere lidstaat wordt gedetacheerd om daar te werken en die krachtens titel II van verordening (EEG) nr. 1408/71 van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 14 juni 1971 betreffende de toepassing van de socialezekerheidsregelingen op loontrekkenden en hun gezinnen, die zich binnen de gemeenschap verplaatsen (PbEG L 149), onderworpen blijft aan de wetgeving van de lidstaat van oorsprong; - gepensioneerde: pensioengerechtigde voor wie het ouderdomspensioen is ingegaan; - gewezen deelnemer: de werknemer of gewezen werknemer door wie op grond van een pensioenovereenkomst geen pensioen meer wordt verworven en die bij beëindiging van de deelneming een pensioenaanspraak heeft behouden jegens een pensioenuitvoerder; - groep: een groep als bedoeld in artikel 24b van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek; - kapitaalovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgesteld kapitaal dat uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; - lidstaat: een lidstaat van de Europese Unie alsmede een staat, niet zijnde een lidstaat van de Europese Unie, die partij is bij de Overeenkomst betreffende Europese Economische Ruimte; - nabestaandenpensioen: partnerpensioen of wezenpensioen; - ondernemingspensioenfonds: a. een pensioenfonds verbonden aan een onderneming of een groep; of b. een pensioenfonds verbonden aan meerdere ondernemingen of groepen door samenvoeging van de aan de afzonderlijke ondernemingen of groepen verbonden pensioenfondsen; - ondernemingsraad: de ondernemingsraad, bedoeld in de Wet op de ondernemingsraden; - ontvangende pensioenuitvoerder: de pensioenuitvoerder aan wie in het kader van waardeoverdracht waarde wordt overgedragen; - Onze Minister: Onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid; - ouderdomspensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor de werknemer of de gewezen werknemer bij wijze van inkomensvoorziening bij ouderdom; - overdrachtswaarde: de ten behoeve van de waardeoverdracht vastgestelde waarde van de over te dragen pensioenaanspraken of pensioenrechten; - overdragende pensioenuitvoerder: de pensioenuitvoerder die in het kader van waardeoverdracht waarde overdraagt aan een andere pensioenuitvoerder; - partner: echtgenoot, geregistreerde partner of partner in de zin van de pensioenovereenkomst; - partnerpensioen: een geldelijke, vastgestelde uitkering voor de echtgenoot, de geregistreerde partner of de partner, de gewezen echtgenoot, de gewezen geregistreerde partner of gewezen partner wegens het overlijden van de werknemer of gewezen werknemer; - partnerrelatie: huwelijk, geregistreerd partnerschap of partnerrelatie in de zin van de pensioenovereenkomst;

26 - pensioen: ouderdomspensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen of nabestaandenpensioen, zoals tussen werkgever en werknemer overeengekomen; - pensioenaanspraak: het recht op een nog niet ingegaan pensioen, uitgezonderd overeengekomen voorwaardelijke toeslagverlening; - pensioenfonds: een rechtspersoon, waarin ten behoeve van ten minste twee deelnemers, gewezen deelnemers of hun nabestaanden gelden worden of werden bijeengebracht en worden beheerd ter uitvoering van ten minste een basispensioenregeling; - pensioengerechtigde: persoon voor wie op grond van een pensioenovereenkomst het pensioen is ingegaan; - pensioeninstelling uit een andere lidstaat: een op basis van kapitaaldekking gefinancierde instelling, ongeacht de rechtsvorm, die zetel heeft in een andere lidstaat dan Nederland en die onafhankelijk van enige bijdragende onderneming of bedrijfstak is opgericht met als doel het verstrekken van arbeidsgerelateerde pensioenuitkeringen op basis van een als volgt gesloten overeenkomst: a. individueel of collectief tussen een of meerdere werkgevers en een of meerdere werknemers of hun respectievelijke vertegenwoordigers; of b. met zelfstandigen, en die hiermee rechtstreeks verband houdende werkzaamheden verricht; - pensioenovereenkomst: hetgeen tussen een werkgever en een werknemer is overeengekomen betreffende pensioen; - pensioenrecht: het recht op een ingegaan pensioen, uitgezonderd overeengekomen voorwaardelijke toeslagverlening; - pensioenregeling: a. een pensioenregeling op grond van een pensioenovereenkomst; of b. indien de bijdragende onderneming zetel heeft in een andere lidstaat dan Nederland, een overeenkomst, een trustakte of voorschriften waarin is bepaald welke pensioenuitkeringen worden toegezegd en onder welke voorwaarden; - pensioenreglement: de door de pensioenuitvoerder opgestelde regeling met betrekking tot de verhouding tussen pensioenuitvoerder en deelnemer; - pensioenuitvoerder: een ondernemingspensioenfonds, een bedrijfstakpensioenfonds of een verzekeraar die zetel heeft in Nederland; - pensioenverplichtingen: verplichtingen van de pensioenuitvoerder uit hoofde van pensioenaanspraken en pensioenrechten; - premie: de in geld uitgedrukte periodiek vastgestelde structurele prestatie die verschuldigd is aan de pensioenuitvoerder en die bestemd is voor de verzekering van pensioen en de daaraan verbonden kosten; - premieovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde premie die uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; - richtlijn 2003/41/EG: richtlijn nr. 2003/41/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 3 juni 2003 betreffende de werkzaamheden van en het toezicht op instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening (PbEG L 235/10); - scheiding: echtscheiding, ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed, beëindiging van een geregistreerd partnerschap anders dan door dood, vermissing of omzetting van een geregistreerd partnerschap in een huwelijk of beëindiging van een partnerrelatie in de zin van de pensioenovereenkomst; - schriftelijk: in schrifttekens op papier; - toeslag: een verhoging van: a. een pensioenrecht; 25