Stichting Pensioenfonds TNO
|
|
- Katrien Ruth ten Hart
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag 2013
2 Stichting Pensioenfonds TNO Stichting Pensioenfonds TNO Laan van Zuid Hoorn DD Rijswijk Telefoon: Telefax: Website: Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer Verslag over het boekjaar 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013
3 2
4 Inhoud Inhoud Pagina Voorwoord in hoofdlijnen 7 Fondskarakteristieken Meerjarenoverzicht 11 Organisatie (situatie in 2013) 13 Profiel 15 Verslag van het Bestuur Bestuurszaken 17 Beleggingen 28 Risicobeheer 38 Pensioenbeheer 44 De uitvoeringsorganisatie 48 Uitvoeringskosten 50 Vooruitblik 51 Medezeggenschap, verantwoording en toezicht Verantwoordingsorgaan 55 Bestuursreactie 57 Visitatiecommissie 58 Bestuursreactie 59 Jaarrekening Balans 62 Staat van baten en lasten 64 Kasstroomoverzicht 66 Grondslagen 67 Toelichting op de balans 70 Toelichting op de staat van baten en lasten 76 Risicoparagraaf 81 Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
5 Inhoud Pagina Overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum 89 Resultaatbestemming 89 Uitvoering 89 Actuariële verklaring 90 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 91 Bijlagen Aangesloten werkgevers 93 Begrippenlijst 94 4
6 Voorwoord Voorwoord Eind 2013 is de dekkingsgraad uitgekomen op 110,1%, ruim boven de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,2%. Het fonds is daarmee uit dekkingstekort en het kortetermijnherstelplan is hiermee succesvol afgerond. Wel is een langetermijnherstelplan nog steeds van kracht, omdat het fonds nog niet de vereiste dekkingsgraad van 115,2% heeft bereikt. Die situatie moet zijn bereikt binnen de resterende termijn van tien jaar, die voor het langetermijnherstelplan staat. De financiële markten stonden dit jaar in het teken van een lang verwacht economisch herstel en daarmee hoge rendementen bij de beleggingen in aandelen. Echter, daar tegenover stonden koersverliezen in de obligatieportefeuilles, veroorzaakt door een stijgende rente. Voor de totale beleggingsportefeuille werd daardoor een beperkt positief beleggingsresultaat behaald van 2,34%. De stijging van de rente pakte gunstig uit voor de waardebepaling van de pensioenverplichtingen, zodat per saldo de dekkingsgraad, de belangrijkste graadmeter voor de financiële gezondheid van het fonds, is gestegen. De dreigende situatie op het verlagen van de pensioenen is voor 2013 afgewend. In 2013 is de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen van kracht geworden, die de mogelijke bestuursmodellen voor pensioenfondsen beschrijft. Het Bestuur heeft daarover de voorkeuren van belanghebbenden bij het fonds gepeild. Zij hebben positief gereageerd op het voorstel van het Bestuur om het huidige paritaire model voort te zetten en consequent uit te werken. In het verslagjaar is geen duidelijkheid gekomen over de inrichting van het nieuwe pensioencontract. Het wetsvoorstel daartoe wordt pas in de loop van 2014 verwacht. Wel is het fiscale kader voor pensioenen versoberd en de ingangsdatum van de AOW gewijzigd. Hierop is het pensioenreglement per 1 januari 2014 aangepast. Ten slotte kan het Bestuur melden dat de uitbesteding van de pensioenadministratie in 2013 een belangrijke mijlpaal heeft bereikt, nu deze bij AZL is ingericht. De afronding daarvan ligt op schema. Met dit verslag legt het Bestuur over het afgelopen jaar verantwoording af aan de aangesloten werkgevers, (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden, alsmede aan de toezichthouders, zoals De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. Het Bestuur bedankt daarbij allen die zich met veerkracht hebben ingezet voor de behaalde resultaten. Rijswijk, 10 juni 2014 Namens het Bestuur van de Stichting Pensioenfonds TNO ir. D. Ph. Schmidt Voorzitter Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
7 6
8 Hoofdlijnen 2013 in hoofdlijnen Visitatiecommissie In het najaar van 2013 heeft de Visitatiecommissie in opdracht van het Bestuur een visitatie gehouden over: 1. de beleids- en bestuursprocedures en -processen; 2. het systeem van checks en balances binnen het fonds; 3. de wijze waarop het fonds wordt aangestuurd; 4. hoe het Bestuur omgaat met de risico s op de langere termijn. Op verzoek van het Bestuur heeft de Visitatiecommissie daarbij specifiek ook beoordeeld: a. de kwaliteit van de bestuurlijke besluitvorming bij de uitbesteding van de pensioenadministratie per 1 januari 2013; b. de wijze waarop het Bestuur invulling heeft gegeven aan de governancestructuur bij het fonds, die nu mede vormgegeven is door het werken met vaste bestuurscommissies; c. het bestuurlijk handelen in de beleids- en bestuursprocessen ten aanzien van de kostenbeheersing bij het pensioenfonds. Het oordeel van de Visitatiecommissie en de bestuursreactie zijn verderop in dit jaarverslag opgenomen. Hoofdlijnen Dekkingsgraad Dekkingsgraad De dekkingsgraad kwam ultimo december 2013 uit op 110,1% versus 104,8% eind De stijging van de dekkingsgraad werd met name veroorzaakt door een stijging van de rente volgens de rentetermijnstructuur, waardoor de waarde van de pensioenaanspraken daalde met 101 miljoen van 2,440 miljard naar 2,339 miljard. Verlagen van de pensioenen (kortetermijnherstelplan ) In het kortetermijnherstelplan streefde Pensioenfonds TNO naar een dekkingsgraad die eind 2013 minimaal moest uitkomen op 104,2%. Als dit niet zou worden bereikt, dan zouden de pensioenuitkeringen en de opgebouwde pensioenaanspraken moeten worden verlaagd. In werkelijkheid is dit 110,1% geworden. Dit betekent dat het fonds de pensioenuitkeringen en de opgebouwde pensioenaanspraken niet hoeft te verlagen. Het langetermijnherstelplan ( ) is nog steeds van toepassing, omdat de dekkingsgraad van 110,1% nog onder de vereiste dekkingsgraad van 115,2% ligt. Rendement In 2013 bedroeg het rendement van de totale beleggingsportefeuille van het fonds 2,34%. Dit resultaat is lager dan de interne benchmark die een stijging liet aantekenen van 3,72%. Per saldo steeg de waarde van de bezittingen van 2,564 miljard eind 2012 naar afgerond 2,577 miljard eind 2013, een stijging van 13 miljoen; dit is het saldo van een positief rendement op de beleggingen en hogere pensioenuitkeringen dan ontvangen pensioenpremies. Toeslag In 2013 is geen toeslag toegekend. De algemene salarismaatregel in 2014 is, net als in 2013, door de Raad van Bestuur van TNO vastgesteld op nul procent. Hierdoor wordt er ook in 2014 geen toeslag verleend op de pensioenaanspraken en pensioenuitkeringen. Verwachtingen De eerstkomende jaren zullen de pensioenen naar verwachting niet of maar in geringe mate worden verhoogd. Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
9 Hoofdlijnen Pensioencontract Pensioenfonds TNO is één van de 11 pensioenfondsen die heeft meegedaan in de schaduwgroep van de pilot van het ministerie van SZW voor het invaren van reeds opgebouwde pensioenrechten in een nieuw pensioencontact ter voorbereiding van nieuwe wetgeving terzake. Er zijn door het fonds ALM-studies uitgevoerd naar een reëel en een nominaal contract en de uitkomsten zijn besproken in het Bestuur. De Pensioenfederatie heeft op basis van de pilot een voorstel voor een tussenvorm aan de Staatssecretaris gedaan. De Staatssecretaris is, na aanvankelijk eerder aangekondigde planningen, thans voornemens om in de loop van de eerste helft van 2014 het wetsvoorstel wijziging financieel toetsingskader pensioenfondsen, met de kaders voor een nieuw pensioencontract, ter behandeling naar de Tweede Kamer te sturen. Hoofdlijnen Pensioenfonds TNO heeft zich in 2013 goed voorbereid op de mogelijke veranderingen ten gevolgen van het nieuwe pensioencontract. Bij de kick-of van de invaarpilot bij SZW heeft het Bestuur van ons fonds een presentatie mogen geven over de aanpak bij ons fonds. DNB heeft in 2013 een tweetal seminars georganiseerd (voor grote en kleinere fondsen) waarin pensioenbestuurders werden ingelicht over de te nemen stappen om te komen tot een nieuw pensioencontract. Pensioenfonds TNO heeft op verzoek van DNB op deze seminars een presentatie verzorgd. Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen In juli 2013 heeft de Eerste Kamer de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen aangenomen. Deze wet versterkt het Bestuur en intern toezicht bij pensioenfondsen, verzwaart de geschiktheidseis voor (mede-)beleidsbepalers en waarborgt een evenwichtige belangenafweging. De toegenomen complexiteit van het besturen van een pensioenfonds vraagt om een adequate organisatiestructuur én deskundige bestuurders én interne toezichthouders die controle op de organisatie kunnen houden. Deze wet is erop gericht dat het Bestuur meer in control kan zijn, zodat het Bestuur goed kan bijsturen en corrigeren indien nodig. Bestuursmodel, voortzetting huidige paritaire model Het Bestuur van Pensioenfonds TNO heeft besloten uit de vijf mogelijke bestuursmodellen te kiezen voor het paritaire bestuursmodel. Dit bestaat uit vertegenwoordigers van deelnemers, pensioengerechtigden en werkgevers. Daarmee handhaaft het Bestuur het huidige model dat eveneens uit vertegenwoordigers uit deze geledingen bestaat. Voorafgaand aan dit besluit zijn alle voor- en nadelen bij de mogelijke bestuursmodellen zorgvuldig afgewogen. Bovendien is advies ingewonnen van en overlegd met TNO, de Ondernemingsraad van TNO, de Deelnemersraad en het Verantwoordingsorgaan. Ook is de reactie van etnos, de vereniging van pensioengerechtigden, gevraagd. Verantwoordingsorgaan nieuwe stijl vanaf 1 juli 2014 Het Verantwoordingsorgaan krijgt meer wettelijke bevoegdheden en de Deelnemersraad komt te vervallen. Het Verantwoordingsorgaan krijgt de bevoegdheid om bindende voordracht te doen voor benoeming van leden van de Visitatiecommissie en de bevoegdheid om bindend advies te geven in geval van ontslag van leden van de Visitatiecommissie. Per 1 juli 2014 aanstaande moet de bestuurlijke organisatie van Pensioenfonds TNO in lijn met deze wet zijn gebracht. Visitatiecommissie Het pensioenfonds kiest voor een Visitatiecommissie bij het paritaire bestuursmodel. Het is in dat geval een vereiste dat de Visitatiecommissie jaarlijks visiteert (in plaats van tenminste eens in de drie jaar). 8
10 Uitbesteding pensioenadministratie AZL heeft in 2013 de implementatie van de pensioenregeling in hun systemen op basis van een vooraf opgesteld stappenplan volledig afgerond. Nieuwe directeur Met ingang van 1 oktober 2013 is de heer drs. C.H.M. van Gerven benoemd tot directeur van het pensioenfonds TNO. Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
11 10
12 Fondskarakteristieken Fondskarakteristieken Meerjarenoverzicht Aantallen Actieve deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Fondskarakteristieken Financiële gegevens (in duizenden euro) Beleggingen voor risico pensioenfonds Belegd vermogen Beleggingsopbrengsten Beleggingsrendement 2,3% 14,8% 6,6% 12,0% 12,8% Beleggingen voor risico deelnemers Belegd vermogen Beleggingsopbrengsten Technische voorzieningen Technische voorziening voor risico pensioenfonds Overige technische voorzieningen Totaal technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico deelnemers Verplichtingen TOP en Extra Pensioen Reserves Fondsvermogen Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
13 Fondskarakteristieken Premiebijdragen van werkgevers en werknemers Premies pensioenregeling Premies TOP Premies Extra pensioen Pensioenuitkeringen 1) Fondskarakteristieken Kosten Pensioenuitvoerings- en administratiekosten Pensioenuitvoeringskosten (in euro per deelnemer en pensioengerechtigde Vermogensbeheer (excl. Transactiekosten in % van het belegd vermogen) 0,64% 0,75% 0,84% 0,84% Dekkingsgraad Minimaal Vereiste dekkingsgraad 104,2% 104,2% 105,0% 105,0% 105,0% Vereiste Dekkingsgraad 115,2% 114,6% 116,2% 122,9% 117,3% Dekkingsgraad 110,1% 104,8% 99,7% 107,8% 110,4% 1) De pensioenuitkeringen 2013 dalen ten opzichte van 2012, terwijl het aantal Pensioengerechtigden stijgt. Dit wordt veroorzaakt doordat de TOP-uitkeringen sterk zijn gedaald. 12
14 Organisatie Organisatie (situatie in 2013) Bestuur Werkgeversleden Deelnemersleden ir. D.Ph. Schmidt voorzitter drs. F. Phillipson RTD ir. drs. J.B.M. Louwe secretaris drs. J.A. Veltman plv. voorzitter mw. mr. I.C. van den Broek ir. J.W. Vethaak drs. C.H.M. van Gerven tot 1 oktober 2013 Vacature Vacature Deelnemersraad Pensioengerechtigdenleden dr. C.L. Ekkers vanaf 3 september 2013 ir. drs. P.D. van der Koogh tot 1 juli 2013 prof. ir. J. Witteveen Deelnemersleden Pensioengerechtigdenleden ir. B.J. Busropan voorzitter ir. P.J. Brandenburg secretaris K.W. Bouman prof. dr. D. van Norren ir. R.J.M. Creusen dr. ir. A. Scheepmaker ir. O.C. van der Jagt tot 1 maart 2013 ir. J.M. van Loon vanaf 1 maart 2013 dr. J.P.M. Jore prof. dr. J.L.A. van Rijckevorsel tot 1 maart 2013 drs. R.W. Versseput Vacature Fondskarakteristieken Verantwoordingsorgaan Benoemd door de Raad van Bestuur TNO Uit de Deelnemersraad ing. J.L. Groen MBA voorzitter K.W. Bouman ir. O.C. van der Jagt secretaris tot 1 maart 2013 ir. P.J. Brandenburg C.J.O.M. van Strien vanaf 1 februari 2013 dr. J.P.M. Jore secretaris dr. H.G.L. Werij tot 1 februari 2013 vanaf 1 maart 2013 prof. dr. D. van Norren vanaf 1 maart 2013 prof. dr. J.L.A. van Rijckevorsel tot 1 maart 2013 Visitatiecommissie R. van Dam AAG voorzitter vanaf 1 maart 2013 prof. Dr. J. Koelewijn mw. H.C.M. Vedder-Wubben drs. P.B.A. Dirks voorzitter tot 1 maart 2013 Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
15 Organisatie Bestuurscommissies Beleggingsadviescommissie drs. J.A. Veltman voorzitter vanaf 1 oktober 2013 drs. F. Phillipson RTD ir. J.W. Vethaak drs. W.A.H. Baljet Extern Adviseur drs. L. Dijkstra Extern Adviseur drs. B.P.H. Puijn Extern Adviseur drs. C.H.M. van Gerven voorzitter tot 1 oktober 2013 Fondskarakteristieken Commissie Pensioenbeheer drs. J.A. Veltman drs. F. Phillipson RTD prof. ir. J. Witteveen mw. mr. I.C. van den Broek ir. drs. J.B.M. Louwe voorzitter Audit, Risk & Compliance Committee ir. J.W. Vethaak voorzitter dr. C.L. Ekkers vanaf 3 september 2013 drs. A. de Waal Extern Adviseur vanaf 1 april 2013 drs. R.P. van Leeuwen Extern Adviseur vanaf 1 oktober 2013 drs. C.H.M. van Gerven tot 1 oktober 2013 Directie Adviserend actuaris drs. J.T. Ruijgrok MBA directeur tot 1oktober 2013 drs. C.H.M. van Gerven directeur vanaf 1oktober 2013 mr. A. van Luijk adjunct-directeur AZL N.V. Certificerend actuaris Aon Hewitt Accountant KPMG Accountants N.V. Compliance Nederlands Compliance Instituut B.V. mw. drs. M.P.J. Huisman-de Heij RA (interne compliance officer) 14
16 Profiel Profiel Doelstelling De Stichting Pensioenfonds TNO is opgericht met het doel de pensioenregelingen van de aangesloten werkgevers uit te voeren. Het Bestuur van de stichting handelt overeenkomstig de principes voor goed pensioenfondsbestuur, die de Stichting van de Arbeid heeft vastgesteld en die verankerd zijn in de Pensioenwet. Vanaf 1 januari 2014 geldt overigens de Code Pensioenfondsen. Deze Code is opgesteld door de Pensioenfederatie en de Stichting van de Arbeid, die hiermee normen formuleren voor goed pensioenfondsbestuur. Het huidig tijdgewricht vereist vanuit het maatschappelijk belang van het pensioenfonds dat het functioneren van het Bestuur meer aandacht krijgt. De Code komt met ingang van 2014 voor pensioenfondsen in de plaats van de hierboven genoemde Principes voor goed pensioenfondsbestuur, die de Stichting van de Arbeid in 2005 heeft gepubliceerd. Organisatie Organisatorische zaken Het Bestuur bestaat uit tien leden. Vier werkgeversleden, drie deelnemersleden (vanaf 1 juli 2014 vier deelnemersleden) en drie pensioengerechtigde leden (vanaf 1 juli 2014 twee pensioengerechtigde leden). Het pensioenfonds kent een Deelnemersraad, een Verantwoordingsorgaan en een Visitatiecommissie. Per 1 juli 2014 komt de Deelnemersraad en het Verantwoordingsorgaan te vervallen en zal een nieuw Verantwoordingsorgaan worden geïnstalleerd op basis van de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen. Het Bestuur wordt geadviseerd door de Beleggingsadviescommissie, de Commissie Pensioenbeheer en de Audit, Risk & Compliance Committee. Voor de beleidsvoorbereiding en de uitvoering laat het Bestuur zich ondersteunen door het pensioenbureau. In 2013 is het pensioenbureau omgevormd tot een bestuursbureau, bestaande uit een directie met een secretariaat en de afdelingen beleggingen, pensioenen en audit, risk & compliance. Het bestuursbureau verricht de beleidsvoorbereidende werkzaamheden. Een tweehoofdige directie heeft de dagelijkse leiding en legt verantwoording af aan het Bestuur. Fondskarakteristieken Pensioenregelingen Het pensioenfonds kent een middelloonregeling met een voorwaardelijke toeslag (zie hieronder). Deze regeling is een zogenoemde uitkeringsregeling. De regeling voorziet in de opbouw van een ouderdomspensioen vanaf 65 jaar en een partner- en wezenpensioen voor de nabestaanden alsmede op risicobasis een arbeidsongeschiktheidspensioen. In afwijking hiervan wordt voor de deelnemer of gewezen deelnemer die in 2014 de 65-jarige leeftijd bereikt, als pensioendatum aangehouden de 1e van de maand waarin de AOW ingaat. Dit is de 1e van de maand waarin de leeftijd van 65 jaar wordt bereikt plus twee maanden. Per 1 oktober 2014 wordt dit 65 jaar plus drie maanden. De opgebouwde en in 2014 op te bouwen aanspraken worden berekend tot deze datum van pensioeningang. Daarnaast bestaat er een regeling Extra Pensioen en Tijdelijk Ouderdomspensioen die het karakter heeft van een beschikbare premieregeling. De premies hiervan zijn belegd, waarbij de verantwoordelijkheid voor de keuze van het beleggingsconcept en het daarbij behorende risico geheel bij de deelnemer ligt. Toeslagambitie Het Pensioenfonds kent een toeslagbeleid met een voorwaardelijk karakter, met de ambitie om de pensioenaanspraken en pensioenrechten van deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden aan de jaarlijkse structurele algemene salarismaatregel van TNO aan te passen. Als deze salarismaatregel de komende 15 jaar gemiddeld maximaal 1,5% jaarlijks bedraagt, zou naar verwachting de volledige algemene salarismaatregel als toeslag kunnen worden toegekend. Indien de algemene salarismaatregel meer Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
17 Profiel bedraagt dan 1,5%, zal naar verwachting maar een gedeelte als toeslag kunnen worden toegekend. Deze verwachting is in lijn met de uitkomsten van de in 2012 uitgevoerde consistentietoets. Fondskarakteristieken Toeslagregeling Voor dit voorwaardelijke toeslagbeleid is door het Bestuur als leidraad een staffeltabel vastgesteld. Het pensioenfonds betaalt een eventuele toeslag, die ook wel indexatie wordt genoemd, uit het overrendement. Voor deze toeslag is geen reserve gevormd en er wordt geen premie voor betaald. Het Bestuur stelt jaarlijks vast of de financiële middelen in enig jaar toereikend zijn om de verhoging door te voeren. Als leidraad hanteert het Bestuur de bovengenoemde beleidsstaffel. Bij de toepassing hiervan zijn o.a. van belang de hoogte van de dekkingsgraad en de eventuele algemene salarismaatregelen van TNO. Indien het Bestuur van oordeel is dat de dekkingsgraad van het pensioenfonds niet voldoende is, wordt de toeslag verminderd of niet verleend. In de afgelopen vijf jaar is geen toeslag verleend in verband met de lage dekkingsgraad, dan wel het ontbreken van een algemene salarismaatregel bij TNO. Op grond van de huidige dekkingsgraad wordt ook in de komende jaren niet verwacht dat er voldoende middelen zijn om een volledige toeslag te verlenen. Beleggen Het pensioenfonds wil, binnen een van te voren vastgesteld risicokader (zie ook blz. 18), een zo hoog mogelijk langetermijnrendement op het belegd vermogen behalen. Het Bestuur bepaalt met behulp van langetermijnstudies (zogenoemde ALM-studies) de balans tussen de mate van risico en rendement, met inachtneming van de samenstelling van het deelnemersbestand, de vereiste solvabiliteit en de wenselijkheid van stabiele premies. De beleggingen dienen maatschappelijk verantwoord en aanvaardbaar te zijn. 16
18 Bestuurszaken Verslag van het Bestuur Bestuurszaken Dit verslag geeft voor de vier volgende beleidsterreinen van het pensioenfonds een overzicht van de onderwerpen die in het verslagjaar aan de orde zijn gekomen. 1. Algemene bestuurszaken Vergaderingen en workshops De agenda van het pensioenfonds volgt uit het vastgestelde Jaarplan 2013, zijnde de jaarlijkse uitwerking van het Middellange Termijnplan , en uiteraard de actuele ontwikkelingen. Voor het afhandelen van deze agenda kwam het Bestuur in 2013 zesmaal in vergadering bijeen en nam een zestigtal grote en kleine besluiten. De beleidsvoorbereiding en het daartoe verdiepen van de deskundigheid ter zake vindt plaats in bestuurscommissies en werkgroepen en vergde een 12-tal bijeenkomsten. Het toekomstig bestuursmodel en pensioencontract waren voor 2013 prominente onderwerpen. Verslag van het Bestuur Naast bestuursvergaderingen hebben overlegvergaderingen met de Deelnemersraad en het Verantwoordingsorgaan, en bijeenkomsten met het intern toezicht (Visitatiecommissie) plaatsgevonden. De onderwerpen waarover de Deelnemersraad adviseerde en waarover het Verantwoordingsorgaan een oordeel uitsprak, zijn elders in het jaarverslag opgenomen. Benoemingen In de loop van het verslagjaar zijn de heren Van Gerven Louwe, Vethaak en Ekkers (her)benoemd als bestuurslid. De heer Van der Koogh is door het aflopen van de zittingstermijn per 1 juli 2013 uit het Bestuur van het pensioenfonds getreden. Hij stelde zich niet meer verkiesbaar. Het Bestuur besloot tot verlenging van de eind 2013 aflopende zittingstermijnen van de heren Witteveen en Phillipson tot het moment dat voor hun leegkomende zetels definitieve nieuwe benoemingen zijn vastgesteld. De vacature voor voorzitter van de Visitatiecommissie is, op basis van een vastgesteld profiel vervuld door de heer Van Dam. De leden mevrouw Vedder-Wubben en de heer Koelewijn zijn herbenoemd tot lid. De heer Herlaar (Aon Hewitt) is benoemd tot certificerend actuaris en de heer Van Kleef (KPMG) is benoemd tot externe accountant. Na een uitgebreid en gefaseerd selectieproces heeft het Bestuur de heer Van Gerven benoemd tot directeur van het Pensioenfonds TNO. Daarmee neemt het pensioenfonds afscheid van de heer Ruijgrok die het fonds acht jaren heeft geleid. Het Bestuur is de mening toegedaan dat onder zijn leiding de bestuurlijke en uitvoerende kwaliteit significant zijn verbeterd en aantoonbaar geprofessionaliseerd. Zonder zijn inspanningen zou het fonds nu niet daar staan, waar het zich nu bevindt. De heer Van Gerven is door zijn benoeming als directeur van het fonds afgetreden als bestuurslid. Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
19 Bestuurszaken Commissies Het Bestuur heeft in 2012 besloten tot drie vaste bestuurscommissies en de inrichting van het pensioenbureau daarop aan te sluiten. Deze organisatie is in 2013 in de ABTN met een beschrijving en organigram vastgelegd en geoperationaliseerd. In analogie met de Beleggingsadviescommissie kennen de Commissie Pensioenbeheer en de Audit, Risk & Compliance Committee eigen reglementen. Voor deze commissies zijn bestuursleden en medewerkers van het bureau aangewezen en waar opportuun externe deskundigen (her)benoemd. De heren Van Leeuwen en De Waal zijn benoemd tot extern lid van het Audit, Risk & Compliance Committee (ARC) en de heren Baljet en Dijkstra herbenoemd als externe deskundigen voor de Beleggingsadviescommissie (BAC). Verslag van het Bestuur Bestuursmodel 2014 en Code Pensioenfondsen In 2013 heeft de Tweede Kamer de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen aangenomen, zodat het Bestuur de al wat langer lopende discussie over de optimale vormgeving van de governance (het Bestuur en het toezicht daarop) heeft kunnen afronden. Het Bestuur heeft uit een oogpunt van draagvlak, betrokkenheid en vertegenwoordiging bij belanghebbenden geïnformeerd naar voorkeuren voor bestuursmodellen. Deze liggen overduidelijk bij continuering van het paritaire model dat zowel sociale partners als pensioengerechtigden omvat. In dit model zijn de lijnen naar de sociale partners en de pensioengerechtigden kort en dat is bevorderlijk voor de legitimiteit van beslissingen. Voorts kan het fonds putten uit een groot reservoir van goed opgeleide deelnemers, pensioengerechtigden en werkgevers, die zich kunnen kwalificeren als bestuurslid. Daarnaast kan het Bestuur altijd het bestuursbureau en externe deskundigen inschakelen, die in de bestuurscommissies het beleid helpen voorbereiden en toezien op de uitvoering. Het Bestuur kiest om deze redenen voor een paritair bestuursmodel, met een Verantwoordingsorgaan en een intern toezicht bestaande uit een Visitatiecommissie. Uit een oogpunt van taakverdeling, continuïteit en werkdruk bij bestuursleden biedt een Bestuur met tien zetels het meest comfort. Bijkomend voordeel is dat bij tien zetels meer ruimte is voor implementatie van de Pensioencode op het punt van diversiteit. Het aantal zetels voor pensioengerechtigden komt op twee uit, daar de wet de bovengrens voor het aantal bestuurszetels voor pensioengerechtigden op een kwart van het totale aantal stelt. De resterende zetels zijn gelijk verdeeld tussen werkgevers en werknemers. De wet laat geen ruimte meer voor een Deelnemersraad. De rol van de Deelnemersraad en zijn bevoegdheden wordt enerzijds overgenomen door de uitbreiding van de instemmingsbevoegdheden van de ondernemingsraad, ten gevolge van een herziening van de Wet op de ondernemingsraden. Anderzijds is er een overheveling van bevoegdheden naar het Verantwoordingsorgaan. Met betrekking tot een eventueel voornemen tot liquidatie van het fonds krijgt het Verantwoordingsorgaan een goedkeuringsbevoegdheid, die nu bij de Deelnemersraad ligt. Dit betreft een bovenwettelijke bevoegdheid. Om reden van belasting, continuïteit en draagvlak, ziet het Bestuur momenteel een omvang van negen zetels voor het Verantwoordingsorgaan, gelijkelijk te verdelen over deelnemers, pensioengerechtigden en werkgevers als wenselijk. Het Verantwoordingsorgaan toetst zelf nieuwe leden, onder gebruikmaking van een door henzelf opgestelde profielschets. Het Bestuur is paritair samengesteld en zorgt ervoor dat alle belanghebbenden zich bij het nemen van besluiten evenwichtig vertegenwoordigd kunnen voelen. In die context voelt het Bestuur geen behoefte of noodzaak deze gang van zaken te laten doorkruisen door een ander orgaan dat over goedkeuringsrechten beschikt. Het Bestuur geeft de 18
20 Bestuurszaken voorkeur aan een toezichthoudende Visitatiecommissie zonder goedkeuringsrechten boven een raad van toezicht die wel over dergelijke goedkeuringsrechten beschikt. Het Bestuur volgt de Code Pensioenfondsen. Het Bestuur benoemt en ontslaat de leden van de driehoofdige Visitatiecommissie na bindende voordracht respectievelijk advies van het Verantwoordingsorgaan. De Visitatiecommissie legt verantwoording af aan het Verantwoordingsorgaan en de werkgevers. Implementatie Het nieuwe bestuursmodel zal medio 2014 volgens een daartoe vastgesteld plan zijn ingevoerd. Het daartoe (her) benoemen van vier bestuursleden ligt in het verschiet, waartoe het Bestuur een oproep voor kandidaatstelling zal plaatsen. Toetsing van de kandidaten gebeurt, aan de hand van een door het Bestuur vastgesteld bestuurdersprofiel, dat geschiktheidsvereisten bevat met betrekking tot zowel kennis, deskundigheid en ervaring als competenties en professioneel gedrag. Indien er meerdere geschikte kandidaten zijn voor de vacante zetels voor deelnemers en pensioengerechtigden, zullen er verkiezingen worden gehouden. Definitieve benoeming vindt plaats na toetsing door De Nederlandsche Bank op geschiktheid en betrouwbaarheid. Na de eventuele verkiezingen, toetsing en definitieve benoeming voert het Bestuur de jaarlijkse zelfevaluatie uit, waarna de feitelijke verdeling van bestuursfuncties bezien wordt. Kandidaatstelling en selectie zijn ook aan de orde voor het nieuwe Verantwoordingsorgaan. Ook hiervoor geldt een functieprofiel en dat er verkiezingen worden gehouden indien zich meer geschikte kandidaten aanmelden dan het aantal vacante zetels voor deelnemers en/of pensioengerechtigden. De werkgeversleden in het Verantwoordingsorgaan worden door de Raad van Bestuur van TNO benoemd. Verslag van het Bestuur Visitatie In opdracht van het Bestuur heeft de Visitatiecomissie in 2013 een visitatie uitgevoerd, waaruit een positief beeld naar voren komt. Bijzonderheden over de visitatie zijn elders in het jaarverslag te vinden. 2. Risicobeheer en financiële en actuariële aspecten Managementinformatie, risicobeleid en controle Het Bestuur ontving in het verslagjaar van de adviserend actuaris het actuariële analyserapport en van de certificerend actuaris de actuariële verklaring en het rapport van de certificerend actuaris. Van de accountant is het accountantsverslag en de verklaring over het jaarverslag ontvangen. Daarnaast ontving het Bestuur per kwartaal managementrapportages van het bestuursbureau over risicobeheer, finance & control en communicatie. Het Bestuur heeft deze besproken en daar waar relevant vastgesteld. Het bestuursbureau heeft de uitbestede werkzaamheden aan de betreffende Service Level Agreements getoetst, op punten als kosten, aard, tijdigheid, servicegraad, deskundigheid, informatie-voorziening, certificering, fraudepreventie, aansprakelijkheid en naleving van wet- en regelgeving. Het Bestuur heeft deze toetsing in orde bevonden en de Rapportage Toetsing Uitbesteding 2013 vastgesteld. Het Bestuur heeft de inherente risico s van het fonds en de daarop toegesneden beheersmaatregelen conform de FIRMmethodiek van De Nederlandsche Bank geïnventariseerd en geanalyseerd. Bestaande risico s zijn geëvalueerd en bezien is of er nieuwe risico s zijn ontstaan. De FIRM-rapportage 2013 en verbetermaatregelen voor 2014 zijn aan de hand hiervan door het Bestuur vastgesteld. Stichting Pensioenfonds TNO Jaarverslag
2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram
02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende
Nadere informatieDeelnemers Het fonds betaalt maandelijks pensioen aan deelnemers. gaan in de toekomst pensioen ontvangen. 2,05%
deelnemers 15.654 In 2013 verdiende het fonds 28,3 miljoen dankzij beleggen. Dat bedrag staat voor een rendement van 2,05%. Deelnemers Het fonds betaalt maandelijks pensioen aan 5.038 deelnemers. De overige
Nadere informatie4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016 Samenvatting cijfers per 31 december 2015 Dekkingsgraad (UFR): 100,5% Beleidsdekkingsgraad: 104,4% Belegd vermogen: 19,9 miljard Rendement 4 e
Nadere informatie2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG
2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen
Nadere informatieSPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >
2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden
Nadere informatieTerugblik 2011 in cijfers
Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis
Nadere informatieKwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%
Nadere informatiePersbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011
Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen
Nadere informatieDekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012.
Kwartaalbericht 2012 Samenvatting 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website. Beleggingsrendement 4,2%
Nadere informatieDatum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630
Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK
Nadere informatiePensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014
Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als
Nadere informatieBeleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen.
Kwartaalbericht 2012 Samenvatting DNB-dekkingsgraad 125,2% per 31 december 2012, toename van 3,6%-punt ten opzichte van 30 september 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website Beleggingsrendement
Nadere informatieEen overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.
12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar
Nadere informatieMarktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013.
Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement
Nadere informatiePersbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende
Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende
Nadere informatieVerslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016
Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics
Nadere informatie2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG
2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2012 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen
Nadere informatieMarktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013.
Kwartaalbericht 2013 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2013 122,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement
Nadere informatieMarktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).
Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2014 129,5%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 31 maart 2014. Over de eerste zes maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad
Nadere informatie2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016 Samenvatting cijfers per 30 juni 2016 Dekkingsgraad (UFR): 99,0% Beleidsdekkingsgraad: 99,6% Belegd vermogen: 23,3 miljard Rendement 1 e halfjaar 2016:
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2015 t/m 30 juni 2015
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 De maand dekkingsgraad ultimo juni is sterk gestegen t.o.v eind maart De beleidsdekkingsgraad is gedaald van
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Derde kwartaal juli 2013 t/m 30 september 2013
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2013-1 juli 2013 t/m 30 september 2013 Nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,3% naar 120,3% Beleggingsrendement is 1,8% Het belegd vermogen
Nadere informatieVERKORT JAARVERSLAG 2017
VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt
Nadere informatieKort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux
Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Beleggingen Het totaal rendement over het afgelopen boekjaar 2010 is uitgekomen op 15,6%. Als we naar de onderverdeling kijken zien we het
Nadere informatieBelanghebbendenvergadering. 24 september 2015
Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.
Nadere informatieStichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620
Artikel 1 Inleiding De wijze waarop de Stichting Pensioenfonds SMIT wordt bestuurd ligt op hoofdlijnen vast in de statuten. In dit bestuursreglement wordt hier verder invulling aan gegeven. Het bestuursreglement
Nadere informatie2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG
2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen
Nadere informatieVERKORT JAARVERSLAG 2016
VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte
Nadere informatie2e kwartaal 2017 Den Haag, juli 2017
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2017 Den Haag, juli 2017 Samenvatting cijfers per 30 juni 2017 Dekkingsgraad (UFR): 104,9% Beleidsdekkingsgraad: 101,8% Belegd vermogen: 23,5 miljard Rendement 2017 t/m juni:
Nadere informatie1e kwartaal 2017 Den Haag, april 2017
Kwartaalbericht 1e kwartaal 2017 Den Haag, april 2017 Samenvatting cijfers per 31 maart 2017 Dekkingsgraad (UFR): 103,3% Beleidsdekkingsgraad: 100,4% Belegd vermogen: 23,5 miljard Rendement 2017 t/m maart:
Nadere informatieExtra informatie pensioenverlaging
Extra informatie pensioenverlaging Wat is de invloed van de verlaging op mijn netto pensioen? Als u nog niet met pensioen bent, kunnen we u nu niet zeggen hoe uw netto pensioen
Nadere informatieHet jaarverslag 2014 samengevat
Het jaarverslag 2014 samengevat Uw pensioenfonds blikt terug én vooruit Deelnemers 1.711 In 2014 verdiende het fonds 55,1 miljoen dankzij beleggen. Dat bedrag staat voor een rendement van 20,1%. Het fonds
Nadere informatieHerstelplan 2015 Compartiment SPDHV
Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft
Nadere informatieStichting Voorzieningsfonds Getronics 11 februari 2015. Stand van zaken SVG. 1 van 19
Stichting Voorzieningsfonds Getronics 11 februari 2015 Stand van zaken SVG 1 van 19 Programma Pensioenfonds SVG Financiële positie SVG Terugblik 2014 Vooruitblik 2015 Vragen 2 van 19 Pensioenfonds SVG
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieKwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015. Samenvatting cijfers per 30 juni 2015
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015 Samenvatting cijfers per 30 juni 2015 Dekkingsgraad (UFR): 108,3% Beleidsdekkingsgraad: 110,0% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2015 1 e halfjaar:
Nadere informatieGeef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds
Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De
Nadere informatie1e kwartaal 2016 Den Haag, 20 april 2016
Kwartaalbericht 1e kwartaal 2016 Den Haag, 20 april 2016 Samenvatting cijfers per 31 maart 2016 Dekkingsgraad (UFR): 97,7% Beleidsdekkingsgraad: 102,0% Belegd vermogen: 21,9 miljard Rendement 1 e kwartaal
Nadere informatieVerkort jaarverslag 2013
Verkort jaarverslag 2013 Wat waren in 2013 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2013. Naast deze bondige versie treft u ook
Nadere informatieVerkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill
Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Pensioenfonds Cargill 2017 in beeld Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 van Pensioenfonds Cargill? U leest het in dit verkort jaarverslag. Financiële
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013
Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013
Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur
Nadere informatie3e kwartaal 2015 Den Haag, 19 oktober 2015
Kwartaalbericht 3e kwartaal 2015 Den Haag, 19 oktober 2015 Samenvatting cijfers per 30 september 2015 Dekkingsgraad (UFR): 99,3% Beleidsdekkingsgraad: 107,1% Belegd vermogen: 19,5 miljard Rendement 2015
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2017-1 oktober 2017 t/m 31 december 2017 Samenvatting: De (12 maands)beleidsdekkingsgraad is gestegen van 112,7% eind september 2017 naar 115,3%
Nadere informatieIn de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van:
Financieel Crisisplan 1. Elementen crisisplan In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: vereist eigen vermogen (ultimo 2011
Nadere informatieKwartaalbericht 2e kwartaal 2009
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 100% Belegd vermogen 74,7 miljard Rendement tweede kwartaal 8,4% Herstelplan goedgekeurd In het tweede kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een rendement
Nadere informatieMarktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van 16.893 miljoen naar 17.810 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).
Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2014 130,4%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 30 juni 2014. Over de eerste negen maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2016 t/m 30 september 2016
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2016-1 juli 2016 t/m 30 september 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo september is 102,4% en is gestegen ten opzichte van eind juni
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind juni 2017 is 115,7% en is gestegen ten opzichte van
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2014 t/m 30 september 2014
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2014-1 juli 2014 t/m 30 september 2014 Nominale dekkingsgraad is gedaald van 123,1% naar 117,0% Beleggingsrendement is 1,8%, Obligaties stegen
Nadere informatieNOTULEN DEELNEMERSVERGADERING VAN DE STICHTING JAN HUYSMAN WZ. FONDS 25 september 2012 Datum : 25 september 2012 Steller : D.W. Slok-Uittenbogaard
Datum : 25 september 2012 Steller : D.W. Slok-Uittenbogaard Voorzitter: R.J.P. Siebesma AGENDA: 1. Opening 2. Notulen deelnemersvergadering d.d. 20 september 2011 3. Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan
Nadere informatieHet jaarverslag 2012 in vogelvlucht
Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 10 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar
Nadere informatiePROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds
PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert
Nadere informatieReglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf
Reglement Raad van Toezicht van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Vastgesteld 22-12-2016 Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 3 Artikel 1 - Begripsomschrijvingen...
Nadere informatieDeelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland. 20 juni 2013
Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland 20 juni 2013 1. Agenda 1. Opening 2. Notulen van de vergadering van 26 juni 2012 3. Financiële gegevens uit Verslag en jaarrekening 2012 4.
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind september 2017 is 117,8% en is gestegen ten opzichte
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Tweede kwartaal april 2012 t/m 30 juni Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m 30 juni 2012 Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad Nominale dekkingsgraad is gedaald van 110,0% naar 105,1% Beleggingsrendement
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni 2016
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2016-1 april 2016 t/m 30 juni 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo juni is 101,7% en is gedaald ten opzichte van eind maart (101,8%);
Nadere informatieDe dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.
Nieuwsbrief Ballast Nedam Pensioenfonds September 2013 Tijd voor een nieuwsbrief van uw Pensioenfonds. Er gebeurt veel in de Nederlandse pensioenwereld; dat kan u bijna niet zijn ontgaan. In onze vorige
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1 Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De beleidsdekkingsgraad is gestegen van 114,6% naar 117,4%. Het beleggingsrendement
Nadere informatiePensioenfonds B&S. Pensioenkrant Pensioen fonds B&S
Pensioenfonds B&S Pensioenkrant 2014 Pensioen fonds B&S I n h o u d s o p g a v e Woord vooraf... 4 1. Jaarverslag 2013 in hoofdijnen... 5 2. Dekkingsgraad 2014... 7 3.Nieuw pensioenstelsel 2015... 8
Nadere informatiejaarverslag 2014 Stichting Pensioenfonds Randstad
jaarverslag 2014 Stichting Pensioenfonds Randstad 11 - dekkingsgraad SPR gestegen van 102,9% (104,5%) naar 109,1%; - positief resultaat van 51,8 miljoen; - SPR kampt nog met dekkingstekort: geen winstbijschrijving
Nadere informatie3e kwartaal 2017 Den Haag, oktober 2017
Kwartaalbericht 3e kwartaal 2017 Den Haag, oktober 2017 Samenvatting cijfers per 30 september 2017 Dekkingsgraad (UFR): 106,4% Beleidsdekkingsgraad: 103,5% Belegd vermogen: 23,9 miljard Rendement 2017
Nadere informatieStichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement
Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement In dit huishoudelijk reglement gelden dezelfde begripsbepalingen als in de statuten van het fonds. Daar waar in dit document over statuten
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Samenvatting: dalende euro en dalende rente door monetair beleid De beleidsdekkingsgraad is gedaald
Nadere informatie10. Goed pensioenfondsbestuur
10. Goed pensioenfondsbestuur 10.1 Algemeen In 2013 is de Wet versterking bestuur pensioenfondsen in werking getreden. De invloed van deze nieuwe wet is van groot belang voor de governance structuur van
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 19 november 2013 13 oktober 2010 Deelnemersbijeenkomst Agenda Opening Financiën: Financiële situatie Beleggingsbeleid Risico s en rendement
Nadere informatieVerder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie.
Van het SPAN bestuur De maand mei staat in het teken van het afronden van het SPAN jaarverslag over 2012. Eind deze maand verwachten we dat het verslag wordt goedgekeurd door actuaris en accountant. Het
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is fors gestegen van 105,7% naar 115,4%. Dit komt
Nadere informatiedelta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012
delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012 XY 13996-0513 In dit Jaarbericht leest u wat er in 2012 bij ons pensioenfonds gebeurde. We gaan wat dieper in op onze beleggingen en andere financiële zaken.
Nadere informatieWelkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015
Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 25 juni 2015 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 26
Nadere informatieFunctieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING
Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Kenmerken Fonds Stichting Pensioenfonds ING (hierna: het Fonds) is op 1 januari
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%
Nadere informatieSamenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2012-1 juli 2012 t/m 30 september 2012 Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad Nominale dekkingsgraad
Nadere informatieKwartaalbericht 3e kwartaal 2009
Kwartaalbericht 3e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 107% Belegd vermogen 81,9 miljard Rendement derde kwartaal 9,1% Premie- en indexatiebesluit in vierde kwartaal Het Pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft in
Nadere informatieLater AOW en pensioen
Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2015 AUGUSTUS 2016 In dit Jaarbericht over 2015 legt Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland op hoofdlijnen verantwoording af voor het
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2015 t/m 31 december Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2015-1 oktober 2015 t/m 31 december 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 103,7% naar 106,3%; De beleidsdekkingsgraad
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2017 bedroeg 112,5% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2017 bedroeg 0,8% Het rendement van 1 januari tot
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2016 bedroeg 109,6% Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2016 bedroeg 5, Het pensioenvermogen per 31
Nadere informatieBijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014
Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen
Nadere informatieKwartaalbericht 1e kwartaal 2009
Kwartaalbericht 1e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 89% Belegd vermogen 68,3 miljard Herstelplan ingediend In het eerste kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een verlies op beleggingen geleden van 4,5%.
Nadere informatiePROFIELSCHETS LEDEN VERANTWOORDINGSORGAAN (2014) 1. HET PENSIOENFONDS TNO EN ZIJN BESTUUR
PROFIELSCHETS LEDEN VERANTWOORDINGSORGAAN (2014) 1. HET PENSIOENFONDS TNO EN ZIJN BESTUUR De Stichting Pensioenfonds TNO is opgericht met het doel de pensioenregelingen van de aangesloten werkgevers uit
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015. Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is fors gedaald van 115,4% naar 103,7%. Dit
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m ultimo juni 2012 Samenvatting: Nominale dekkingsgraad gedaald van 107,6% naar 101,9% Beleggingsrendement is 1,6%
Nadere informatieVerkort jaarverslag PHI 2011
Verkort jaarverslag PHI 2011 uitgave van stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de houtverwerkende industrie Voorwoord Het afgelopen jaar stond in het teken van de financiële crisis en de gevolgen daarvan.
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Capgemini Nederland
Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467
Nadere informatieStichting Voorzieningsfonds Getronics 9 maart Stand van zaken SVG. 1 van 21
Stichting Voorzieningsfonds Getronics 9 maart 2016 Stand van zaken SVG 1 van 21 Programma Pensioenfonds SVG Financiële positie SVG Terugblik 2015 Vooruitblik 2016 Derivaten Vragen 2 van 21 Pensioenfonds
Nadere informatieWelkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014
Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 26 juni 2014 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 27
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Xerox
Financieel crisisplan Stichting Pensioenfonds Xerox 1 juli 2015 Artikel 1 ~ Inleiding Het bestuur heeft besloten om een financieel crisisplan op te stellen. Dit is een beschrijving van maatregelen die
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015
FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur...
Nadere informatieReservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd
Verkort jaarverslag 2013 In dit verkorte jaarverslag 2013 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2013 en
Nadere informatieStichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009
Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics Verkort Jaarverslag 2009 Inleiding 2009 is voor de Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics (hierna Pensioenfonds SABIC-IP) weer een bijzonder
Nadere informatieEen goede pensioenregeling tegen een aanvaardbare prijs. Dat is waar Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) voor staat.
Hoe ziet het beleggingsbeleid van SBZ eruit? Een goede pensioenregeling tegen een aanvaardbare prijs. Dat is waar Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) voor staat. Om iedereen het afgesproken
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieStichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008
Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 blad 1 van 7 Het Metro Pensioenfonds Hieronder eerst een aantal bijzonderheden over het Metro Pensioenfonds. Het Metro Pensioenfonds is opgericht
Nadere informatie