PURMEREND DUURZAAM. Belangrijke uitkomsten van de inventarisatie en oriëntatie door de KOPgroep*/gemeenteraad (*Keuze na Oriëntatie en Participatie )

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PURMEREND DUURZAAM. Belangrijke uitkomsten van de inventarisatie en oriëntatie door de KOPgroep*/gemeenteraad (*Keuze na Oriëntatie en Participatie )"

Transcriptie

1 PURMEREND DUURZAAM Belangrijke uitkomsten van de inventarisatie en oriëntatie door de KOPgroep*/gemeenteraad (*Keuze na Oriëntatie en Participatie )

2 Belangrijke uitkomsten van de inventarisatie en oriëntatie door de KOPgroep*/gemeenteraad (*Keuze na Oriëntatie en Participatie) Vooraf De inzet bij de aanvang van het project (raadsbesluit tot instelling van de KOPgroep in april 2011 en de opdrachtformulering voor de KOPgroep in november 2011) was om samen met inwoners, ondernemers en belangstellenden te onderzoeken of de lokale duurzaamheid kan worden versterkt. Procesopdracht KOPgroep De (proces)opdracht van de raad aan de KOPgroep betrof vier vragen (raadsvoorstel en -besluit d.d. 24 november 2011) waarop tijdens een speciale bijeenkomst op 4 juli 2012 een antwoord wordt verwacht. Vraag 1: Wie zijn belanghebbenden en geïnteresseerden? Vraag 2: Hoe ontstaat een gedeeld begrip duurzaamheid in Purmerend; wat verstaan belanghebbenden en geïnteresseerden er onder, wat zijn hun verwachtingen? Vraag 3: Wat wordt al gedaan onder de noemer duurzaamheid en welke wensen leven er? Vraag 4: Tot slot is besloten dat de vraag moet worden beantwoord welke rol de gemeente past op het gebied van duurzaamheid. De activiteiten Om tot deze inventarisatie/oriëntatie te komen hebben, op voorstel van KOPgroep/de raad, diverse activiteiten plaatsgevonden: 1. Inventarisatie van wat er al wordt gedaan op het gebied van duurzaamheid, door middel van: een oproep via advertenties, waaronder het gemeentelijke huis-aan-huis blad Purmerend Totaal een special in het Zondagochtendblad brieven aan voormalige Gasten in de raad brieven aan een aantal inwoners op basis van een steekpoef uit het GBA brieven aan instellingen, scholen, etc een mail aan de ondernemers ook is gebruik gemaakt van berichtgeving via sociale media, zoals website, twitter, facebook etc

3 2. Een presentatie aan de raad van bestaand en te ontwikkelen gemeentelijk beleid op het gebied van duurzaamheid 3. Bezoeken aan organisaties en bedrijven 4. Opstellen van een quickscan van het energiegebruik in Purmerend door HVC 5. Enquête onder het internetpanel 6. Het organiseren van een debat- en inspiratiebijeenkomst voor belanghebbenden en geïnteresseerden 7. Het organiseren van een bijeenkomst duurzaamheid voor één van de scholen van de PSG 8. Een enquête uitgezet onder studenten van het Horizon College De opbrengst van de activiteiten: de aantallen Via sociale media en inzendingen via het reactieformulier zijn zo n 80 reacties ingekomen Via een enquête onder leerlingen van het Horizoncollege zijn ongeveer 60 reacties ontvangen Op 5 juni waren ca. 50 leerlingen van het PSG/Antoni Gaudi op bezoek bij de gemeenteraad om te praten over het onderwerp duurzaamheid en om hun reactie te geven Bij de debat- en inspiratiebijeenkomst waren ongeveer 100 externen aanwezig Door leden van de KOPgroep zijn elf bezoeken aan organisaties en bedrijven gebracht Om het beeld volledig te maken is ook een enquête gehouden onder het internetpanel dat vanuit de gemeente regelmatig wordt bevraagd. De uitkomsten zijn gewogen en vormen een weerspiegeling van Purmerend als geheel panelleden hebben gereageerd (58%) De uitkomst van de activiteiten (op hoofdlijnen): Via de diverse activiteiten is actief gezocht naar mensen, bedrijven en organisaties/instellingen die samen met de gemeente input en vorm willen geven aan mogelijke versterking van de lokale duurzaamheid. In deze rapportage worden de hoofdlijnen van de uitkomst van de inventarisatie en oriëntatie beschreven. Vraag 1: Wie zijn belanghebbenden en geïnteresseerden? Belanghebbend en (mogelijk) geïnteresseerd is een ieder die in Purmerend woont, werkt of zich anderszins - al dan niet langdurig - binnen Purmerend begeeft.

4 Vraag 2: Hoe ontstaat een gedeeld begrip duurzaamheid in Purmerend; wat verstaan belanghebbenden en geïnteresseerden er onder, wat zijn hun verwachtingen? Een greep uit de ingekomen reacties op de vraag wat wordt verstaan onder het begrip duurzaamheid: Gedeeld begrip duurzaamheid: Kinderen bewust maken van duurzaam en zo opvoeden; balans vinden tussen people, planet en profit Zorg voor volgende generaties, zorgvuldig omgaan met natuur, bewust omgaan met energie en voedsel Duurzaam ondernemen is een vorm van ondernemen waarbij de continuïteit van de organisatie wordt veilig gesteld door op een verantwoorde manier rekening te houden en om te gaan met het kapitaal (P van profit), de mensen (P van people) en de grondstoffen (P van planet) Belang van duurzaam handelen en bewustmaking (vooral van de jeugd) Veel van deze reacties hebben elementen in zich van de meest gebruikte internationale definitie: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie zonder de mogelijkheid voor toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien in gevaar te brengen ( Brundtland definitie 1987) De vraag van de raad is of gekomen kan worden tot een gedeeld begrip duurzaamheid in Purmerend. De inbreng uit de ondernomen activiteiten heeft de KOPgroep inspiratie gegeven om te komen tot de volgende begripsomschrijving van duurzaamheid in Purmerend. Duurzaamheid in Purmerend is dat iedereen in Purmerend zodanig handelt om in zijn of haar behoeften te voorzien, dat ook de levenskwaliteit van de volgende generaties niet in gevaar wordt gebracht. Vraag 3. Wat wordt al gedaan onder de noemer duurzaamheid en welke wensen leven er? A. Respons uit de enquête gehouden onder het internetpanel: (de volledige enquête staat op internet: De uitnodiging om aan de enquête mee te doen bereikte 1867 panelleden ofwel 58% vulde de enquête in. Over de bereidheid tot duurzaam handelen, de mening over de belangrijkheid van duurzaamheid, en ideeën over duurzaam handelen, was de respons als volgt: Mensen kunnen duurzaam handelen belangrijk vinden, maar de vraag is of zij het zelf al doen of bereid zijn te doen. In onderstaand overzicht is te zien dat veel mensen al duurzaam handelen en dat er nog veel meer bereid zijn dat te doen. Datgene wat veel mensen al doen levert hen ook zelf financieel voordeel op.

5 Bron: enquête internetpanel gemeente Purmerend (tabel 6): Bereidheid tot duurzaam handelen Doe het al Ben Ben niet Niet van /heb het al bereid bereid Toepassing Zuinig omgaan met energie Woning optimaal isoleren Fiets en openbaar vervoer i.p.v. van auto Geen onnodige producten kopen Het kopen van biologische producten Het eten van weinig of geen vlees Fair-trade producten kopen Zuinige auto aanschaffen Het kopen van streekproducten Thuis werken Afval verder scheiden Zonnepanelen op het dak Elektrische auto aanschaffen Aan de panelleden is gevraagd om op een schaal van 1 tot 10 aan te geven hoe belangrijk zij diverse aspecten vinden: Bron: enquête internetpanel, gemeente Purmerend (tabel 4): Belangrijkheid van aspecten van duurzaamheid cijfer 15 t/m 25 t/m 45 t/m 65 jaar 24 jaar 44 jaar 64 jaar en ouder Zorgvuldig omgaan met natuur en milieu 8,5 8,3 8,5 86 8,6 Hergebruik van grondstoffen 8,5 8,2 8,3 8,6 8,6 Gebouwen optimaal isoleren 8,4 8,0 8,3 8,5 8,7 Zuinige auto s produceren 8,4 8,3 8,2 8,5 8,6 Zuinig omgaan met energie 8,2 7,7 8,1 8,4 8,5 Zuinig omgaan met grondstoffen 8,2 8,0 8,0 8,4 8,4 Gebruik van zonne- en windenergie 8,0 8,0 7,9 8,0 7,9 Gebruik van fiets en openbaar vervoer 7,9 8,1 7,6 7,9 8,1 Gescheiden afvalinzameling 7,8 7,8 7,7 7,7 8,0 Geen onnodige producten kopen 7,5 6,7 7,0 7,8 8,1 Thuis werken 6,8 5,8 6,9 6,8 7,2 Het kopen van producten uit de streek 6,5 5,6 6,2 6,7 7,4 Het kopen van biologische producten 6,5 6,4 6,2 6,6 6,9 Fair tradeproducten kopen 6,4 6,1 5,9 6,5 7,0 Het eten van weinig of geen vlees 5,6 5,0 5,2 5,8 6,5 Over een groot deel van de aspecten is men het eens dat het belangrijk is. De meningen zijn verdeeld over het kopen van biologische producten, het eten van weinig of geen vlees, het kopen van fair tradeproducten en het kopen van producten uit de streek. Ook van thuiswerken ziet niet iedereen het belang in verband met duurzaamheid. Met name bij jongeren vinden we het mindere belang van deze aspecten terug.

6 Men kon vervolgens aangeven of er nog andere aspecten van belang zijn in verband met duurzaamheid. Bijna een kwart noemt extra aspecten. Tabel 5 laat zien welke onderwerpen daarbij worden genoemd. Bron: enquête internetpanel, gemeente Purmerend (tabel 5): Belangrijkheid van aspecten: overig namelijk aantal Bewustmaking (vooral van jeugd) 30 Recycling 27 Verkeer 20 Goedkoper maken van duurzame producten 20 Rommel 15 Energiebesparing 14 Verminderen verpakkingsmateriaal 10 Biologische producten 10 Watergebruik 10 Verder scheiden afval 9 Duurzaam bouwen 6 Geen Baanstee Noord 3 Meer groen 3 Overig (minder dan 3 keer genoemd) 60 Totaal aantal antwoorden 237 Ook is gevraagd om een goed voorbeeld van duurzaam handelen (door bedrijven, organisaties, overheid en/of inwoners) in Purmerend te noemen. Ongeveer 200 panelleden noemen een voorbeeld. Heel vaak wordt de kringloopwinkel genoemd. Verder komen o.a. voor: Stadsverwarming, de Milieustraat, winkels/marktkramen waar biologische producten te koop zijn en de ecowijk. Een volledig overzicht is te vinden in de bijlage. Op de open vraag Heeft u ideeën over duurzaam handelen (door bedrijven, organisaties, overheid en/of inwoners) in Purmerend? geven veel panelleden antwoord. In tabel 9 zijn de onderwerpen genoemd met tussen haakjes erachter het meest genoemde per onderwerp.

7 Bron: enquête internetpanel, gemeente Purmerend (tabel 9): Ideeën over duurzaam handelen: aantal antwoorden per categorie aantal Verder scheiden afval (veel genoemd: plastic) 59 Verkeer (goedkoper openbaar vervoer en betere fietsvoorzieningen) 59 Energiebesparing (minder verlichting gebouwen) 38 Goedkoper maken van duurzame producten (met name zonnepanelen) 29 Alternatieve energiebronnen (zonnepanelen) 26 Duurzaam bouwen/ oude gebouwen hergebruiken 23 Recycling 20 Bewustmaking (vooral van jeugd)/ gedrag veranderen 14 Digitaliseren (minder papieren drukwerk) 13 Biologische/streekproducten 9 Watergebruik 9 Groen (geen chemische onkruidbestrijding) 9 Rommel 5 Verminderen verpakkingsmateriaal (m.n. minder plastic) 4 Overig (minder dan vier keer genoemd) 40 Totaal aantal antwoorden 344 B. Respons uit de (door de KOPgroep/raad) ondernomen activiteiten Voorbeelden van wat al wordt gedaan: Bevorderen aanleg extra oplaadpunten elektrisch rijden: gemeente onderneemt al actie Afvalscan laten uitvoeren per bedrijf: het aanbod van een lokale ondernemer ligt er en er zijn al bedrijven die er gebruik van maken Letten op verpakkingen/hergebruik verpakkingsmateriaal- zorgen voor goede afvalstromen. Bijvoorbeeld afval terug naar distributeur: Er zijn bedrijven die dit al toepassen Collectieve inkoop energie: er zijn al voorbeelden aangereikt vanuit het bankwezen waar dit gebeurd en er is informatie aangereikt over het opstarten van een coöperatie Zon op Purmerend (collectief aanschaffen van zonnepanelen) Alleen gebruik van papier met FSC-keurmerk en hergebruik papier: Paper for Paper Terugdringen autoverkeer en stimuleren meer fietsverkeer. Fietssnelweg naar Amsterdam: Realisatie op grondgebied Purmerend staat gepland Ondertekenen intentieverklaring duurzame energie (met de provincie) in verband met subsidie aanvraag duurzaam energiebeleid provincie Noord-Holland. Inspanning om de ambities van de provinciale duurzame energieagenda (mede) uit te werken en uit te voeren: het college heeft hier toe in mei 2012 een besluit genomen

8 Meedoen aan veiling zonnepanelen. De deelnemende gemeenten brengen geïnteresseerde huiseigenaren bijeen in één Noord-Hollandse poule (gemeente): college heeft hiertoe in mei 2012 een besluit genomen Verwerken biomassa bij opwekken energie (stadsverwarming). Het voornemen tot realisatie van een biomassacentrale is al geuit door de Stadverwarming MVO certificering ten behoeve van beleid duurzame bedrijfsvoering (MVO = maatschappelijk verantwoord ondernemen). CO2 footprint uitrekenen ten behoeve van CO2 reductiebeleid Bij aanbesteding het GHG protocol gebruiken (Greenhouse Gas Protocol). In de toekomst, als de footprint duidelijk is, zal alleen zaken worden gedaan met partners die dezelfde duurzaamheideisen/duurzaamheidniveau hanteren (duurzaamheid boven prijs): beleid busmaatschappij Training bewust rijden (het nieuwe rijden). (busmaatschappij) Afval scheiden, inclusief plastic. Er zijn bedrijven die hieraan al uitvoering geven. Zie ook wensen/ideeën waar het betreft het gemeentelijk beleid Regionaal is de klassenlunch geïntroduceerd (één keer per jaar): lespakket + lunch. Wordt uitgevoerd door een winkelondernemer Quick scan energiegebruik in Purmerend en de effecten van diverse maatregelen op dit energiegebruik. Uitgevoerd door HVC in opdracht van de gemeente Voorbeelden van ingebrachte wensen en ideeën Nieuwe energiezuinige lantaarnpalen (op eigen terrein) (ondernemers) Meer led-verlichting, ook bij lantaarnpalen Bewegingsmelders in stadhuis (hiertoe is een wijzigingsvoorstel ingediend tijdens begrotingsbehandeling 4/5 november 2011) Lichtsensoren in alle openbare gebouwen Bij renovatie van schoolgebouwen geheel duurzaam renoveren: Zonnepanelen op daken, led-verlichting, bewegingsmelders, slimme thermostaten, slim watergebruik bij toiletten, isolatie en dubbel glas Verder gaan met afzonderlijk inzameling afvalstoffen, ook plastic en blik (en vergoeding geven aan burgers bij inzameling oude metalen, zoals koper en rvs, aluminium) Meer vuilnisnetten

9 Bevorderen alternatieve energiewinning, zoals bijvoorbeeld uit biomassa, toelaten kleine windmolens door particulieren of zonnepanelen Aanbod rondleiding scholieren (basisscholen, alle groepen 7of 8) in het kader van duurzaam afvalbeleid (aanbod De Graaf recycling aanbod ondernemers). Zie ook quick winst Lespakket opstellen over duurzaamheid voor scholen (onderwijs inschakeling<->nme) Behoud schoolwerktuinen (gemeente) IVN inschakelen bij inrichting schoolpleinen (IVN <-> onderwijs) Bezoeken van/aan scholen Zonnepanelen op scholen Dynamo in rioolverwerking om elektriciteit op te wekken Training i.o.m gemeente over het nieuwe rijden Elektrisch vervoer voor bevoorrading (ondernemers) Elektrisch vervoer gemeentelijk wagenpark Meer samenwerking ondernemers met gemeente qua communicatie Gezamenlijke bronnen voor warmte-koude-opslag Statiegeld op rollators en kortingen bij aanschaf tweedehands Minder gemeentelijke correspondentie via papier en meer per mail Opstellen lange termijnvisie door gemeente over duurzaamheid, met concrete, realistische doelstellingen Samen met burgers een missie opstellen. Burgerdenktank instellen die de raad kan adviseren Samenwerken met buurgemeenten (bv op gebied van aanbesteden, maar ook met Beemster op gebied van markt met streekproducten) Meer aandacht voor voorlichting, bijvoorbeeld het uitbrengen van een gids (voorbeeld: zie Amsterdam) of informatie via website. (Bijvoorbeeld ook meer voorlichting over bestaand gemeentelijk beleid/gemeentelijke bedrijfsvoering als het gaat om duurzaamheid) Duurzame bedrijven/organisaties in Purmerend belichten in de krant Wensenmarkt/broedplaats organiseren

10 Ingebrachte voorstellen om in te zetten op totstandkoming (nieuwe) verbindingen/allianties NME <-> gemeente <-> organisaties <-> instellingen (milieueducatie) Inschakeling IVN bijvoorbeeld bij inrichting schoolpleinen, duurzame ontwikkeling van woningen en bedrijfsterreinen Corporaties <->huurders over mogelijkheden duurzaam handelen (voorbeeld Wooncompagnie met plaatsing zonnepanelen op huurwoningen) Werkwijze van Transition Towns onder de aandacht brengen. (Transition Towns bestaan uit groepen enthousiaste burgers in steden, dorpen of buurten, die met elkaar aan de slag zijn om hun manier van wonen, werken en leven minder olieafhankelijk, meer duurzaam en meer sociaal te maken) Toepassen van het concept van een consumentenplatform (Nudge) NH landschap inschakelen bij bv aanleg insectvriendelijke beplanting Realiseren contactenmarkt bedrijven Meer streekproducten in grote supermarkten (vaste hoek in supermarkt) Overig Meer gebruik streekproducten Keuze aan producten in winkels terugbrengen tot maximaal 3 per artikel Voorlichting over zuinig watergebruik Bij Noppes werken met een tegoedsysteem van Noppies in plaats van geld Supermarkten: niet verkoopbare producten aan de Voedselbank geven Geluidswal A7 vervangen door zonnepanelen Gebruiken van een groene zoekmachine (Ecosia) Voorbeelden van quickwins Aanbod rondleiding scholieren (basisscholen, alle groepen 7of 8) m.b.t. duurzaam afvalbeleid (aanbod De Graaf recycling) Concept Greenfox (vervanging inbouw bestaande TL-armaturen zodat deze geschikt worden gemaakt voor energiezuinige T5lampen. Voor de ombouwwerkzaamheden wordt voornamelijk samengewerkt met sociale werkplaatsen)

11 How to green your office. Voorstellen/ideeën voor een duurzaam kantoor, beschikbaar in de vorm van een boekwerkje Bij elke taak die gemeente uitvoert kijken wat voor impact dit heeft op milieu (vaste paragraaf Duurzaamheidaspecten opnemen bij formulering van beleid) Idee Stichting Kinderopvang Purmerend (recent ingediend bij wethouder in kader van de brede school) om vanuit de gedachte van People, Planet en Profit op innovatieve en duurzame wijze brede ontwikkeling te verbinden/ontwikkelen. Het voorstel is ontwikkeld met OPSO en CPOW en diverse maatschappelijke organisaties (diverse maatschappelijke partners,zoals NKT, Purmaryn speelkraam, kinderboerderij, IVN en Clusius college) en beoogde partners (zoals NHD, bedrijfsleven en Spurd) Na Koninginnedag iets organiseren waar mensen hun onverkochte spullen kunnen inleveren die een tweede leven verdienen Aandacht is gevraagd voor de Europese Mobiliteitsweek die plaatsvindt van 16 tot en met 22 september In deze week kunnen zowel decentrale overheden, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven laten zien wat zij doen om duurzame mobiliteit te bevorderen. Denk aan het organiseren van een autovrije zondag, een markt rondom elektrisch rijden of groene voetstappen Vraag 4: aan het einde van de eerste fase van het proces moet de vraag worden beantwoord welke rol past de gemeente op het gebied van duurzaamheid. In de raadsopdracht is opgenomen, dat de beantwoording van de eerste drie vragen uit de raadsopdracht de ingrediënten moet opleveren voor beantwoording van de vierde vraag: welke rol past de gemeente? Als sprake is van een rol van de gemeente, dan zijn de volgende rollen mogelijk: Kaders stellen: vanuit publieke taak, bijvoorbeeld APV, verordeningen, verkeersbesluiten of door samenwerking tussen gemeenten. Faciliteren: de keuze voor een faciliterende rol betekent duurzaamheidactiviteiten binnen en buiten de gemeente stimuleren, verbinden en regisseren. Initiatieven van inwoners, bedrijven en instellingen staan hierbij voorop. Het gaat dan ook bijvoorbeeld om het aanpassen van beleid en regelgeving n.a.v. initiatieven van ondernemers en particulieren of optreden als kennis- en informatiemakelaar. Stimuleren en ontwikkelen: zoals het beschikbaar stellen van financiële middelen en proactief iets realiseren (b.v. laadpalen voor elektrisch vervoer, zelf het goede voorbeeld geven, eigen duurzaam inkoopbeleid e.d.). Geen rol: het kan ook zijn dat er onderwerpen zijn waarbij er geen rol voor de gemeente is weggelegd, bijvoorbeeld omdat partijen (burgers, ondernemers, organisaties/instellingen) elkaar al hebben gevonden en de gemeente verder niet nodig hebben bij de activiteiten die ze willen ondernemen als het gaat om versterking van de duurzaamheid. 0

12 Voorbeelden van ingebrachte ideeën/gedachten over de rol van de gemeente: Allerlei gemeentelijke eisen/vergunningen aan bedrijven op elkaar afstemmen (zijn soms tegengesteld!) Lange termijn visie ontwikkelen op het gebied van duurzaamheid en samen met burgers een missie opstellen Burgerdenktank instellen die de raad kan adviseren Stimuleren: duurzame initiatieven uit buurten en wijken. (economische ontwikkelingen), zoals bedrijventerrein Verder gaan met gescheiden inzameling afvalstoffen, ook plastic en blik (en vergoeding geven aan burgers bij inzameling oude metalen, zoals koper en rvs, aluminium) Samenwerken met buurgemeenten (bv op gebied aanbesteden, maar ook met Beemster op gebied markt met streekproducten) Terugdringen autoverkeer en stimuleren meer fietsverkeer Fietssnelweg naar Amsterdam Toelaten kleine windmolens door particulieren Er zijn al veel bedrijven bezig met duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord onder nemen (MVO). Het faciliteren van deze processen en organisaties bij elkaar brengen Openbare gebouwen voorzien van zonnepanelen: het gebruik bij inwoners stimuleren, ook door zelf het goede voorbeeld te geven, subsidie verstrekken Investeren in voorlichting aan jongeren. In het algemeen: meer aandacht aan voorlichting bv uit brengen gids over duurzaam en gemeente (vb Amsterdam) of informatie via de website Meer nadenken over en gebruik maken van alternatieve energie (led, zonnepanelen, biowarmte) De voorlopige conclusie is, dat er geen sprake is van een eenduidige rol die de gemeente past en/of van de gemeente wordt gevraagd. Deze kan per situatie verschillen. Gebaseerd op de drie pijlers van duurzaamheid: people, planet en profit, wordt van de gemeente het volgende gevraagd: 1. Bewoners Het stimuleren van duurzame initiatieven in Purmerend. 2. Bedrijven Er zijn al veel bedrijven bezig met duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Het faciliteren van deze processen en organisaties bij elkaar brengen.

13 3. De gemeentelijke organisatie/gemeentelijk beleid. Zelf het goede voorbeeld geven: een duurzaam werkende organisatie en gemeente en investeren in voorlichting/bewustwording. Passend bij de visie op de nieuwe rolneming door de gemeente zal primair worden ingezet op verbinding, inlevingsvermogen, helpen oplossen, door de mogelijkheden van burgers/ondernemers/instellingen e.d. te vergroten of te verbeteren en niet primair het toe-eigenen van een probleem of situatie. Dat wil zeggen: kijken naar wat mensen zelf kunnen en samen met burgers/ ondernemers/instellingen een pad zoeken, dat naar het beoogde resultaat leidt. Slotbijeenkomst De resultaten van de opbrengst worden door de KOPgroep duurzaamheid gepresenteerd aan de raad, aan burgers, ondernemers, organisaties/instellingen en andere belangstellenden tijdens de slotbijeenkomst op 4 juli Daar zal ruimte zijn voor eventuele toelichting op voorstellen/ingebrachte ideeën, om aan te geven wat mensen zelf kunnen doen en om daarover met elkaar in gesprek te gaan. Aan het einde van de slotbijeenkomst wordt gezamenlijk nog even gekeken naar het vervolg van het proces. Na het zomerreces gaat de raad daarmee aan de slag. Purmerend, juni 2012.

Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam?

Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam? Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam? Kenniscentrum MVS november 2015 oud papier gescheiden aanbieden textiel gescheiden

Nadere informatie

Beleidsplan stichting Duurzaam Heino

Beleidsplan stichting Duurzaam Heino Beleidsplan stichting Duurzaam Heino Inhoudsopgave 1. Doelstelling... 3 2. Inleiding... 4 3. Wat is duurzaamheid?... 5 4. Lange termijn perspectief (..2030)... 6 5. Actieprogramma... 7 6. Financiële paragraaf...

Nadere informatie

Duurzaamheid - enquête Bo-Ex Panel

Duurzaamheid - enquête Bo-Ex Panel Duurzaamheid - enquête Bo-Ex Panel Duurzaamheid speelt een steeds belangrijkere rol in onze maatschappij. Vaak vanuit het besef dat het verstandig is om anders om te gaan met onze aarde. Op het gebied

Nadere informatie

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de

Nadere informatie

tot eind 2025 - LED verlichting bij vervanging - inzet slimme verlichtingsconcepten

tot eind 2025 - LED verlichting bij vervanging - inzet slimme verlichtingsconcepten Doelstelling Actie Doorlooptijd Wat gaan we doen Eigenaarschap Eigen organisatie 20% energiebesparing t.o.v. 2015 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen 20% transitie naar hernieuwbare energie t.o.v.

Nadere informatie

Samen werken aan een duurzaam Hellendoorn. Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013.

Samen werken aan een duurzaam Hellendoorn. Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013. Samen werken aan een duurzaam Hellendoorn Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013. 1 Samenvatting Definitie duurzaamheid volgens Brundtland Aanmelden als Millenniumgemeente Speerpunten:

Nadere informatie

Practice what you preach

Practice what you preach Beste lezer, In deze nieuwsbrief staat het volgende centraal: Wat leeft er onder de medewerkers van VHL Leeuwarden & Velp als het om duurzaamheid gaat. Daarnaast is de huidige stand van zaken omtrent zonnepanelen

Nadere informatie

Verbeter de aarde. Waarom en hoe je mee kunt doen! Anneke Brom 24-2-2013

Verbeter de aarde. Waarom en hoe je mee kunt doen! Anneke Brom 24-2-2013 Verbeter de aarde Waarom en hoe je mee kunt doen! Anneke Brom 24-2-2013 Lees hoe je door eenvoudige acties kunt meewerken aan het welzijn van de aarde. Bekijk de aardevriendelijke producten en campagnes

Nadere informatie

Respons Van de panelleden die zijn benaderd, hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 66%.

Respons Van de panelleden die zijn benaderd, hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 66%. Samenvatting Milieu 2013 Het Delft Internet Panel (DIP) is in april 2013 benaderd voor een onderzoek naar het gebruik en de waardering van diverse voorzieningen op het gebied van natuur, milieu en duurzaamheid

Nadere informatie

Duurzaamheid, Energie en Milieu

Duurzaamheid, Energie en Milieu Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden

Nadere informatie

Stichting Duurzaam Lopikerwaard

Stichting Duurzaam Lopikerwaard Stichting Duurzaam Lopikerwaard Dick Nederend Presentatie d.d. 31 mei 2018 voor bedrijventerrein de Copen te Lopik Agenda Voorstellen Doelstelling Stichting Duurzaam Lopikerwaard Wat is het energieverbruik

Nadere informatie

Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel

Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011 Visie op voedsel WAT KAN IK IK DOEN? Cursus Permacultuur organiseren in Castricum en zelf meedoen Seizoenbewuster kopen Zinvolle planten in de tuin en beter

Nadere informatie

Vragenlijst met scores in procenten

Vragenlijst met scores in procenten Vragenlijst met scores in procenten Het percentage tussen haakjes is het aandeel respondenten dat de vraag heeft beantwoord. De gemeente Amersfoort wil als stad in 2030 CO2-neutraal te zijn. Dit betekent

Nadere informatie

Alle Kinderboerderijen Duurzaam

Alle Kinderboerderijen Duurzaam Alle Kinderboerderijen Duurzaam Campagne samen met GDO = Gemeente voor duurzame Ontwikkeling club met wethouders Duurzaamheid, doel : GDO is een bestuurlijk netwerk dat zich inzet om vooral burgers te

Nadere informatie

Zayaz Huurderspanel Resultaten vervolgonderzoek Duurzaamheid. Oktober 2017

Zayaz Huurderspanel Resultaten vervolgonderzoek Duurzaamheid. Oktober 2017 Zayaz Huurderspanel Resultaten vervolgonderzoek Duurzaamheid Oktober 2017 Goed om te weten De eerste sheets geven de uitkomsten per vraag weer. Deze zijn weergegeven in percentages. Vanaf sheet nummer

Nadere informatie

Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid

Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid Duurzaamheidsbeleid van de Gemeente Goeree-Overflakkee 2016 Inhoud Introductie: Wat verstaan we onder duurzaamheid? 2 Aanleiding; Waarom een actualisatie van

Nadere informatie

COLOFON. Nissewaard Peiling 2018 Colofon 2. Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus AN Enschede. Rapportnummer 2019/056.

COLOFON. Nissewaard Peiling 2018 Colofon 2. Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus AN Enschede. Rapportnummer 2019/056. COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede Rapportnummer 2019/056 Datum April 2019 Opdrachtgever Gemeente Nissewaard Auteurs Wouter Andringa, Frank ten Doeschot, Mireille Koomen,

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 5-3-2013 Nummer voorstel: 2013/18

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 5-3-2013 Nummer voorstel: 2013/18 1 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 5-3-2013 Nummer voorstel: 2013/18 Voor raadsvergadering d.d.: 19-03-2013 Agendapunt: 06 Onderwerp:

Nadere informatie

Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid

Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid Wat is het Stadspanel? De gemeente Assen heeft een digitaal stadspanel. Iedere inwoner kan meedoen. Momenteel telt het panel bijna 2000 leden. Elk lid van het panel

Nadere informatie

Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014

Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014 Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1076608 Behorend bij het B&W-advies met registratienummer 1076607 Moet in elk geval behandeld zijn in de raadsvergadering van de gemeente Ptjrmerend

Nadere informatie

Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht

Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van

Nadere informatie

Het maken van een duurzaamheidsbeleid

Het maken van een duurzaamheidsbeleid Het maken van een duurzaamheidsbeleid Workshop Lekker Betrokken! Phyllis den Brok Projectleider Lekker Betrokken! phyllis@phliss.nl 06-22956623 hhp://www.phliss.nl/lb.html Duurzaamheid Definitie duurzaamheid:

Nadere informatie

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Samenvatting Ruim zeven op de tien Leidenaren is van mening dat het klimaat de laatste tien jaar aan het veranderen is. Dit is iets minder dan vorig jaar. Qua belangrijkheid

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

Lokale Duurzame Energie Bevlogen business. Zaterdag 9 maart 2013 Henk Stormink

Lokale Duurzame Energie Bevlogen business. Zaterdag 9 maart 2013 Henk Stormink Lokale Duurzame Energie Bevlogen business Zaterdag 9 maart 2013 Henk Stormink Wat is LochemEnergie? Een lokale duurzame energie coöperatie (LDE) Van, voor en door inwoners van de gemeente Lochem (een echt

Nadere informatie

LEIDERDORPPANEL OVER DUURZAAMHEID

LEIDERDORPPANEL OVER DUURZAAMHEID LEIDERDORPPANEL OVER DUURZAAMHEID Gemeente Leiderdorp Juni 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016 / 092 Datum Juni 2016 Opdrachtgever

Nadere informatie

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Burgerpanel Capelle aan den IJssel

Burgerpanel Capelle aan den IJssel Burgerpanel Capelle aan den IJssel Resultaten peiling 6: Afvalscheiding november 2012 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de zesde peiling met het burgerpanel van Capelle aan den IJssel.

Nadere informatie

WIJKAANPAK BERKUM STIMULEREN VAN ENERGIE BESPARING IN HET WONINGBESTAND VAN DE ZWOLSE WIJK BERKUM

WIJKAANPAK BERKUM STIMULEREN VAN ENERGIE BESPARING IN HET WONINGBESTAND VAN DE ZWOLSE WIJK BERKUM STIMULEREN VAN ENERGIE BESPARING IN HET WONINGBESTAND VAN DE ZWOLSE WIJK BERKUM OVER BERKUM Geschiedenis en ligging Berkum is een grote wijk in het oosten van Zwolle. Ten oosten van Berkum stroomt de rivier

Nadere informatie

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam Energie Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van

Nadere informatie

Beleidsstuk Lomans Milieu, Duurzaamheid & Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 2020/2025. Lomans, Groen Solide Kennisbedrijf

Beleidsstuk Lomans Milieu, Duurzaamheid & Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 2020/2025. Lomans, Groen Solide Kennisbedrijf Beleidsstuk Lomans Milieu, Duurzaamheid & Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 2020/2025 Lomans, Groen Solide Kennisbedrijf Missie Lomans is een betrouwbaar, betrokken en bevlogen familiebedrijf

Nadere informatie

Peiling energie en milieu in het dagelijks leven 2017

Peiling energie en milieu in het dagelijks leven 2017 Peiling energie en milieu in het dagelijks leven 2017 In de Nijmeegse stadsmonitor laten we trends zien rond thema s als grondstoffen, energie, mobiliteit, klimaat(bestendigheid), leefomgeving en economie.

Nadere informatie

Van : L. de Ridder DMS nr: 11.04347 Aan : Gemeenteraad Datum : 19 mei 2011 Onderwerp : Start duurzaamheidsbeleid c.c. :

Van : L. de Ridder DMS nr: 11.04347 Aan : Gemeenteraad Datum : 19 mei 2011 Onderwerp : Start duurzaamheidsbeleid c.c. : INTERN MEMO Van : L. de Ridder DMS nr: 11.04347 Aan : Gemeenteraad Datum : 19 mei 2011 Onderwerp : Start duurzaamheidsbeleid c.c. : Aanleiding Duurzaamheid is een speerpunt in het coalitieakkoord en het

Nadere informatie

Voorstel aan de raad. Nummer: wethouder openbare ruimte en wijkvernieuwing. Programma onderdeel:

Voorstel aan de raad. Nummer: wethouder openbare ruimte en wijkvernieuwing. Programma onderdeel: Voorstel aan de raad Nummer: 131026465 Portefeuille: Programma: Programma onderdeel: Steller: Afdeling: Telefoon: E-mail: wethouder openbare ruimte en wijkvernieuwing 2.3 Leefbare stad W.J. Stinissen /

Nadere informatie

Aan de raad. Status: ter besluitvorming

Aan de raad. Status: ter besluitvorming No. 500791-1 gemeente NOORDOOSTPOLDER Emmeloord, 16 oktober 2017. Onderwerp Gescheiden inzameling van grondstoffen op basisscholen Advies raadscommissie Hamerstuk Aan de raad. Status: ter besluitvorming

Nadere informatie

PROCEDUREBLAD BEHANDELING RAADSVOORSTEL

PROCEDUREBLAD BEHANDELING RAADSVOORSTEL PROCEDUREBLAD BEHANDELING RAADSVOORSTEL HET COLLEGE VERZOEKT U DIT RAADSVOORSTEL TE BEHANDELEN ONDERWERP : De Raad op Pad in Broekland ZAAKNUMMER : 3398-2016 B&W VERGADERING : 17 mei 2016 AGENDACOMMISSIE

Nadere informatie

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Purmerend stapt over op Zonnestroom Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Wie is Opgewekt In Purmerend (OIP) Stichting die zich inzet voor de bevordering van duurzaamheid in en om Purmerend. Evenementen

Nadere informatie

ECO Oostermoer in oprichting

ECO Oostermoer in oprichting Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand

Nadere informatie

Bewonerspanel aardgasvrij wonen - maart 2019

Bewonerspanel aardgasvrij wonen - maart 2019 Bewonerspanel aardgasvrij wonen - maart 2019 Aardgasvrij wonen Wereldwijd zijn afspraken gemaakt om de CO₂-uitstoot te verminderen. De Nederlandse overheid heeft hierover afspraken gemaakt in het klimaatakkoord

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De Bodde

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De Bodde Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Bodde Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De publieke sector is een zeer grote werkgever en heeft dus ook grote invloed op duurzaamheids- en arbeidsmarktvraagstukken.

Nadere informatie

Stadjers over energie en energiebesparing. Een Stadspanelonderzoek

Stadjers over energie en energiebesparing. Een Stadspanelonderzoek B A S I S V O O R B E L E I D Stadjers over energie en energiebesparing Een Stadspanelonderzoek Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering van

Nadere informatie

MVO-rapportage VDR Bouwgroep B.V.

MVO-rapportage VDR Bouwgroep B.V. MVO-rapportage VDR Bouwgroep B.V. Dortmundstraat 30-7418 BH DEVENTER 14 januari 2019 Opgesteld met de MVO-zelfscan van Bouwend Nederland Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Milieu... 4 1.1. Grondstoffenefficiëntie...

Nadere informatie

Verduurzamen bedrijventerrein Kagerweg Oost. samen sterk, samen duurzaam

Verduurzamen bedrijventerrein Kagerweg Oost. samen sterk, samen duurzaam Verduurzamen bedrijventerrein Kagerweg Oost samen sterk, samen duurzaam Wie Stichting GreenBiz Beverwijk Jan Boudesteijn (voorzitter) Boudesteijn Groep "Biodiesel, groengas of elektrisch vervoer, de keuze

Nadere informatie

Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015

Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015 Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015 Een beter klimaat begint bij jezelf! Erik de Ruijter, Coöperatie EnergiekAlphen SAMEN, LOKAAL EN DUURZAAM

Nadere informatie

Voorstel 2: Creëer grondstoffenhubs en recycle bedrijfsafval

Voorstel 2: Creëer grondstoffenhubs en recycle bedrijfsafval Gemeenteblad Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van.. Jaar 2015 Nummer Publicatiedatum Agendapunt initiatiefvoorstel Onderwerp Initiatiefvoorstel van het raadslid

Nadere informatie

Samen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten)

Samen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten) Samen Duurzaam DOEN! Leuk dat u samen met uw buren na wilt denken over duurzaamheid. Aan de hand van dit stappenplan helpen wij u graag op weg om het gesprek op gang te brengen. Dit stappenplan is bedoeld

Nadere informatie

Brugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel

Brugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel Brugge 3 juni 2015 Kris Van Dijck Burgemeester Dessel 9.500 inwoners 27 km² Landelijk maar Nucleaire industrie Opslag nucleair afval Witzand winning Sportgemeente Dessel en Witgoor Sport BMX Sportpark

Nadere informatie

Actielijst duurzaamheid 2014

Actielijst duurzaamheid 2014 Actielijst duurzaamheid 2014 Inleiding Aanleiding en achtergronden In 2011 is door de gemeenteraad het initiatief genomen tot een nader onderzoek naar de duurzaamheid in Purmerend. Dit initiatief heeft

Nadere informatie

Duurzaamheid en afvalinzameling

Duurzaamheid en afvalinzameling Duurzaamheid en afvalinzameling in Hendrik-Ido-Ambacht De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht gaat een campagne opzetten om inwoners te stimuleren om meer te doen aan energiebesparing en afvalscheiding. Om de

Nadere informatie

Transition Town Castricum filmavond 29 juni 2011. Verspilling

Transition Town Castricum filmavond 29 juni 2011. Verspilling Transition Town Castricum filmavond 29 juni 2011 Verspilling WAT KAN IK IK DOEN? Alleen iets kopen als ik het nodig heb en het kapot is (bv TV). Zoals een nieuwe rits in een broek zetten. Spaarlampen Huis

Nadere informatie

Stadjers over energie en energiebesparing. Een Stadspanelonderzoek

Stadjers over energie en energiebesparing. Een Stadspanelonderzoek B A S I S V O O R B E L E I D Stadjers over energie en energiebesparing Een Stadspanelonderzoek Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering van

Nadere informatie

Gemeenteraad. Motie. Datum : 30 juni : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen. : Duurzaamheid in Hoogeveen

Gemeenteraad. Motie. Datum : 30 juni : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen. : Duurzaamheid in Hoogeveen Gemeenteraad Motie Datum : 30 juni 2016 Fractie Onderwerp : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen : Duurzaamheid in Hoogeveen De raad van de gemeente Hoogeveen in vergadering bijeen op 30 juni 2016, Constateert

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : F.K.L. Spijkervet AB CATEGORIE : B-STUK (Beleidsstuk) VERGADERING D.D. : 26 november 2013 NUMMER : WM/MIW/RGo/7977 OPSTELLER : R. Gort, 0522-276805 FUNCTIE

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

Heel Rhenen duurzaam!

Heel Rhenen duurzaam! Zaterdag 21 mei 2016 Heel Rhenen duurzaam! Op zaterdag 21 mei houden wij samen de tweede duurzame dag in de gemeente Rhenen. In en om het Huis van de gemeente is dan weer de duurzame markt. Hier vindt

Nadere informatie

Reactienota naar aanleiding van het Inwonerpanel

Reactienota naar aanleiding van het Inwonerpanel Reactienota naar aanleiding van het Inwonerpanel In juni dit jaar zijn aan het Inwonerpanel vragen gesteld over de gemeentelijke informatievoorziening in het algemeen, de wekelijkse informatiepagina in

Nadere informatie

BURGERPANEL WIJDEMEREN PEILING BURGERBEGROTING

BURGERPANEL WIJDEMEREN PEILING BURGERBEGROTING BURGERPANEL WIJDEMEREN PEILING 1 2017 BURGERBEGROTING Gemeente Wijdemeren April 2017 Colofon Uitgave: Research 2Evolve Tesselschadelaan 15A 1217 LG Hilversum Tel: (035) 623 27 89 info@research2evolve.nl

Nadere informatie

Partij voor de Dieren Gouda Tav Corina Kerkmans

Partij voor de Dieren Gouda Tav Corina Kerkmans Partij voor de Dieren Gouda Tav Corina Kerkmans directie/afdeling RO/afdeling RBA contactpersoon E. ten Cate telefoon 0182-588976 uw kenmerk onderwerp reactie op uw vragen over klimaatdoelstellingen Gouda

Nadere informatie

Denktank duurzaamheid

Denktank duurzaamheid Denktank duurzaamheid Vergadering d.d. 21 mei 2014 Aanwezig M.T.A. Hegger, wethouder duurzaamheid gemeente Purmerend (voorzitter a.i.) W. Wildschut, bestuurslid Milieudefensie Purmerend G. de Man, directeur

Nadere informatie

MVO-rapportage Broekema Wegenbouw

MVO-rapportage Broekema Wegenbouw MVO-rapportage Broekema Wegenbouw Peizerweg 148a - 9727 AR Groningen Door Koos Bakker 11 november 2015 Opgesteld met de MVO-zelfscan van Bouwend Nederland Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Medewerkers...

Nadere informatie

MVO-rapportage Broekema Wegenbouw

MVO-rapportage Broekema Wegenbouw MVO-rapportage Broekema Wegenbouw Peizerweg 148a - 9727 AR Groningen Door Koos Bakker 25 juli 2017 Opgesteld met de MVO-zelfscan van Bouwend Nederland Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Milieu... 4 1.1. Grondstoffenefficiëntie...

Nadere informatie

Paragraaf duurzaamheid

Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Wij hebben als gemeentelijke organisatie een voorbeeldfunctie en zorgen ervoor dat de gemeentelijke organisatie energieneutraal wordt voor 2030. Voor de gemeente

Nadere informatie

duurzaamheid en energiebesparing

duurzaamheid en energiebesparing Hofpanel Resultaten peiling 16: 1 duurzaamheid en energiebesparing februari 2013 1. Inleiding Vanaf 13 december 2012 tot en met 6 januari 2013 konden leden van het Hofpanel het burgerpanel van de gemeente

Nadere informatie

MVO Programma

MVO Programma 2017-2020 Inleiding Jan Bakker heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld in de agrarische sector en de grond-, wegen waterbouw. We zijn gegroeid en geprofessionaliseerd, maar met behoud van onze eigen

Nadere informatie

Hoofdstuk 15. Klimaatverandering

Hoofdstuk 15. Klimaatverandering Hoofdstuk 15. Klimaatverandering Samenvatting Acht op de tien Leidenaren is van mening dat het klimaat de laatste tien jaar aan het veranderen is. Qua belangrijkheid staat het onderwerp klimaatverandering

Nadere informatie

INTERNETPANEL OVER DUURZAAMHEID IN PURMEREND

INTERNETPANEL OVER DUURZAAMHEID IN PURMEREND INTERNETPANEL OVER DUURZAAMHEID IN PURMEREND internetpanel over duurzaamheid in Purmerend In opdracht van: Kopgroep Duurzaamheid van de Raad Bert Visser Uitgevoerd door: Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement

Nadere informatie

Zonne-energie. Een stadspanelonderzoek. November Erik van der Werff.

Zonne-energie. Een stadspanelonderzoek. November Erik van der Werff. Zonne-energie Een stadspanelonderzoek Erik van der Werff November 2018 www.oisgroningen.nl Inhoud Samenvatting 3 1. Inleiding 4 1.1 Aanleiding van het onderzoek 4 1.2 Doel van het onderzoek 4 1.3 Onderzoeksmethode

Nadere informatie

TOOLKIT VOOR DE ONTDEKKINGSTOCHT NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING

TOOLKIT VOOR DE ONTDEKKINGSTOCHT NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING TOOLKIT VOOR DE ONTDEKKINGSTOCHT NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Een Toolkit met de waarom, wat en hoe aanpak voor slim, sociaal en duurzaam organiseren Met de toolkit kunnen organisaties hun missie opnieuw

Nadere informatie

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%.

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%. Inleiding Keuze voor de toekomst: inzameling van afval De gemeente Oss moet de komende jaren besparen. Ook het inzamelen van huishoudelijk afval moet slimmer en goedkoper worden. Uit het oogpunt van duurzaamheid

Nadere informatie

ONDERNEMERS EN INTERNETPANEL OVER DE WINKELOPENINGSTIJDEN IN PURMEREND

ONDERNEMERS EN INTERNETPANEL OVER DE WINKELOPENINGSTIJDEN IN PURMEREND ONDERNEMERS EN INTERNETPANEL OVER DE WINKELOPENINGSTIJDEN IN PURMEREND Ondernemers en internetpanel over de winkelopeningstijden in Purmerend In opdracht van: Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Patty Laan

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per

Nadere informatie

Digipanel Duurzaamheid en Gebruik openbaar groen in de stad

Digipanel Duurzaamheid en Gebruik openbaar groen in de stad Digipanel Duurzaamheid en Gebruik openbaar groen in de stad November 2014 Eind oktober 2014 is er een enquête afgenomen onder het Digipanel Breda over het Uitvoeringsprogramma Klimaat en het vervolg hierop.

Nadere informatie

BURGERPANEL CAPELLE OVER

BURGERPANEL CAPELLE OVER BURGERPANEL CAPELLE OVER duurzaamheid Mei 2015 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de 14 e peiling met het burgerpanel van Gemeente Capelle aan den IJssel. Deze peiling ging over duurzaamheid.

Nadere informatie

Jaarplan 2012 gemeente Velsen

Jaarplan 2012 gemeente Velsen Jaarplan 2012 gemeente Velsen januari 2012 HVCinzameling Miriam Dijst Adviseur Gemeenten 12 januari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Maatregelen afvalbeheerplan 6 3. Maatregelen 2012 7 4. Planning

Nadere informatie

Checklist verduurzaming sportverenigingen (tennis etc.)

Checklist verduurzaming sportverenigingen (tennis etc.) Checklist verduurzaming sportverenigingen (tennis etc.) Dit is een voorbeeld van een checklist van een tennisvereniging met 10 kunstgrasbanen en een kantine met kleedruimten. De checklist heeft betrekking

Nadere informatie

Mening inwoners over energiebesparing en duurzame energie Omnibusonderzoek 2011. Gemeente s-hertogenbosch

Mening inwoners over energiebesparing en duurzame energie Omnibusonderzoek 2011. Gemeente s-hertogenbosch Mening inwoners over energiebesparing en duurzame energie Omnibusonderzoek 2011 Gemeente s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek&Statistiek Januari 2012 Samenvatting In het Omnibusonderzoek van 2011 onder bewoners

Nadere informatie

Factsheet CO2-Prestatieladder 2018

Factsheet CO2-Prestatieladder 2018 Beleid Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO: People Planet - Profit) speelt een steeds belangrijkere rol binnen de bedrijfsvoering van Voskamp Groep B.V. Wij zijn ons al langer bewust van onze verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Voorloper Onderwerp Startnotitie Duurzaam Druten Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Portefeuillehouder A. Springveld Behandelend team Team strategie en beleid Behandelend

Nadere informatie

Realistisch duurzaam -samen aan de slag-

Realistisch duurzaam -samen aan de slag- Realistisch duurzaam -samen aan de slag- Realistisch duurzaam Opbouw presentatie Startpunt voor opzet van het actieprogramma duurzaamheid Kijkje in de toekomst (voorbeeld Haarlemmermeer) Ideeën 27 maart

Nadere informatie

De resultaten van de Enquête Energie

De resultaten van de Enquête Energie De resultaten van de Enquête Energie Een paar jaar geleden hebben we een nieuwe dorpsvisie opgesteld. Eén van de onderwerpen die daaruit naar voren kwam, betrof duurzaamheid en duurzame energie. Afgelopen

Nadere informatie

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen voorstel aan de raad Opgesteld door Stadswerken Kenmerk 15.503838 Vergadering Gemeenteraad Vergaderdatum 25 juni 2015 Jaargang en nummer 2015 59 Geheim Nee Afval is Grondstof. Beleidsnota 2015-2018 Het

Nadere informatie

Op 31 januari 2017 heeft uw raad een aantal moties aangenomen. Met deze brief berichten wij u over de wijze waarop de afhandeling plaats zal vinden.

Op 31 januari 2017 heeft uw raad een aantal moties aangenomen. Met deze brief berichten wij u over de wijze waarop de afhandeling plaats zal vinden. De gemeenteraad van 's-hertogenbosch Uw brief van : Ref. : J. Pawiroredjo Uw kenmerk : - Tel. : (073) 615 5675 Ons kenmerk : BAZ/BO Fax : Datum : 22 februari 2017 E-mail : j.pawiroredjo@s-hertogenbosch.nl

Nadere informatie

Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO

Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze

Nadere informatie

Energie besparen en opwekken Westereng en Oostereng Bussum 26-5-2015

Energie besparen en opwekken Westereng en Oostereng Bussum 26-5-2015 Energie besparen en opwekken Westereng en Oostereng Bussum 26-5-2015 Wat kunt u verwachten? Welkom door wethouder Watt Nu: mogelijkheden energie opwekken Hoom: mogelijkheden energie besparen Maatregelen:

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel:

Onderzoek Inwonerspanel: 1 (19) Onderzoek Inwonerspanel: Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 12 maart kregen de panelleden van 19 jaar en ouder (1009 personen) een e-mail met de vraag of zij digitaal een vragenlijst wilden

Nadere informatie

Energie Beoordeling Co2 reductie

Energie Beoordeling Co2 reductie Energie Beoordeling Co2 reductie Opgesteld door: Cheryl de Vette VGMK coördinator 2.A.3 Energie Beoordeling 2016 Van Beek Infra Groep B.V. Conform Co2 Prestatieladder 3.0 Datum: 13-5-2016 Inhoud 1. Inleiding...

Nadere informatie

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Gemeente Zaanstad. Juli 2017

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Gemeente Zaanstad. Juli 2017 Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Gemeente Zaanstad Juli 2017 Aanleiding Zaanstad wil zo maatschappelijk verantwoord inkopen als mogelijk. De gemeente kijkt bij inkoop naar belangrijke maatschappelijke

Nadere informatie

Maatschappelijk Jaarverslag 2017

Maatschappelijk Jaarverslag 2017 Maatschappelijk Jaarverslag 2017 Wat hebben we in 2017 ondernomen en bereikt op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Duurzaamheid? 3 Monitoring & Verslaglegging Om MVO goed te kunnen

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 585 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Adres: Plaats Telefoon: e-mail: Jan Manenschijn Datum

Nadere informatie

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE)

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Peter Nuijten Mob: 06-22811585 E-mail: peter.nuijten@hotmail.nl 1 Concept Energie coöperatie

Nadere informatie

Memo. de leden van de gemeenteraad. het college. Datum: 5 mei 2015. scenario s het nieuwe inzamelen. Geachte leden van de raad,

Memo. de leden van de gemeenteraad. het college. Datum: 5 mei 2015. scenario s het nieuwe inzamelen. Geachte leden van de raad, Memo Aan: Van: de leden van de gemeenteraad het college Datum: 5 mei 2015 Betreft: scenario s het nieuwe inzamelen Geachte leden van de raad, Afval is grondstof. Ons afval is rijk aan grondstoffen die

Nadere informatie

2013, peiling 2 juli 2013

2013, peiling 2 juli 2013 resultaten 2013, peiling 2 juli 2013 Van 14 mei tot en met 26 mei 2013 is een peiling onder het HengeloPanel gehouden. Van de 2.715 panelleden die waren uitgenodigd, hebben 1.615 leden de vragenlijst ingevuld.

Nadere informatie

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I LeidenPanel Energiegebruik BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I www.leidenincijfers.nl Inleiding De gemeente Leiden werkt aan een warmtevisie. Om te peilen hoe inwoners omgaan met

Nadere informatie

Resultaten Enquête Duurzame Energie Metslawier

Resultaten Enquête Duurzame Energie Metslawier Inleiding: Begin mei 23 is door Dorpsbelang Metslawier/DOM Metslawier een enquête huis aan huis verspreid. Doel van deze enquête is het inzichtelijk maken van de vraag van dorpsbewoners naar middelen om

Nadere informatie

Afvalscheiding nu en in de toekomst Onderzoek en Informatie, mei 2015

Afvalscheiding nu en in de toekomst Onderzoek en Informatie, mei 2015 Afvalscheiding nu en in de toekomst Onderzoek en Informatie, mei 2015 100% afval scheiden = 0 kg restafval! Dat is het doel waar Breda naar streeft. De gemeente onderschrijft daarmee het landelijk actieplan

Nadere informatie

CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan

CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan 2015 CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan Goedgekeurd door: H. van Wijk Auteurs: Y. van der Vlies & L. van Wijk Bedrijf: H. van Wijk transport- en Handtekening: aannemersbedrijf & H. van Wijk

Nadere informatie