Omkijken en vooruitzien. Rapport ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Expertisecentrum Literair Vertalen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Omkijken en vooruitzien. Rapport ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Expertisecentrum Literair Vertalen 2001-2011"

Transcriptie

1 Omkijken en vooruitzien Rapport ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Expertisecentrum Literair Vertalen Antwerpen / Utrecht, juni 2011

2 Inhoudsopgave Inleiding 2 Tien aanbevelingen 3 Uitwerking enquête 6 Wie namen er deel en wie niet? 6 Vragenlijst 7 Uitkomsten enquête Geslacht Talencombinatie Leeftijd Publicaties Niveau Momenteel werkzaam als literair vertaler Belangrijkste redenen dat men niet meer literair vertaalt Hoe men vertaalopdrachten krijgt Moeilijkheid van het krijgen van vertaalopdrachten Obstakels bij de werving van vertaalopdrachten Het nog steeds ervaren van de obstakels Bijdrage ELV-activiteit(en) aan werving van vertaalopdrachten Bijdrage ELV-activiteit(en) aan ontwikkeling als literair vertaler Gemiste zaken bij ELV-activiteit(en) Andere cursussen / opleidingen Behoefte aan scholing Nederlander / Vlaming Op de hoogte van het ELV Aanbevelingen 47 Feiten en cijfers Aantal activiteiten (1996-heden) Soort activiteiten Mentoraten Meewerkende auteurs Moderatoren en sprekers 60

3 Inleiding Het Expertisecentrum Literair Vertalen (ELV) is in 2001 ingesteld door de Nederlandse Taalunie, destijds nog onder de naam Steunpunt Literair Vertalen. In 2011 bestaat het ELV tien jaar, een goede reden om eens terug te kijken naar de behaalde resultaten. Maar vooral ook een aanleiding om vooruit te blikken: welke opleidingsvormen, op welk niveau en met welke intensiteit heeft het literair vertalen in en uit het Nederlands nodig in de komende jaren? Deze vraag is om twee redenen van belang: het opleidingslandschap literair vertalen zal met de start van het programma van de Master Literair Vertalen vanaf 2012 veranderen en tegelijk loopt de opdracht van de Taalunie voor het ELV tot en met 2012 en moet er nu worden nagedacht over de tijd daarna. Met dit rapport wordt een aanzet gedaan tot de ontwikkeling van beleid voor de periode vanaf Tijdens de ELV-Beleidsdag op 16 juni 2011 is het rapport officieel gepresenteerd en besproken met de aanwezigen. Het bestaat uit de volgende onderdelen: Enquête Eind 2010 heeft het ELV een uitgebreide vragenlijst gestuurd naar 435 personen die in de afgelopen jaren aan een cursus of mentoraat hebben deelgenomen. Deze enquête is door 200 mensen ingevuld; verderop vindt u een uitwerking van de resultaten. Per vraag zijn de opmerkelijkste zaken uitgelicht, veelal geïllustreerd met een grafische weergave van de resultaten. Uit de enquête leren we vooral wat de cursisten en gementoreerden aan de inspanningen van het ELV hebben gehad en hoe het nu als literair vertaler met ze gaat. Tegelijk krijgen we daardoor zicht op de vraag of het ELV aan zijn doelstellingen beantwoordt. Daarnaast zijn er voor de verschillende taalrichtingen voorzichtige conclusies te trekken over de behoeften in de komende periode. Daarbij moet wel worden bedacht dat de conclusies niet zomaar kunnen worden geëxtrapoleerd naar de hele groep vertalers in een bepaalde richting, omdat vanzelfsprekend niet iedere vertaler in of uit een bepaalde taal heeft deelgenomen aan een ELV-cursus. Een andere kanttekening die moet worden geplaatst is dat het nogal uitmaakt op welk moment cursussen voor een bepaalde taalrichting zijn aangeboden. Iemand die een cursus in 2009 heeft gevolgd staat nu op een ander punt in zijn vertaalcarrière dan iemand die in 2002 aan een cursus deelnam. Het is dus niet mogelijk om hier absolute conclusies uit te trekken; wel bieden de uitkomsten een goed handvat voor toekomstig beleid. Feiten en cijfers Als achtergrondinformatie zijn de feiten en cijfers over de periode aan dit rapport toegevoegd. Dit geeft het ELV, de Taalunie en alle andere betrokkenen een zo volledig mogelijk beeld van alle inspanningen in de afgelopen jaren en het aantal vertalers dat daarmee is bereikt. Tien aanbevelingen Op basis van alle beschikbare informatie van dit moment komt het ELV tot tien aanbevelingen voor de laatste anderhalf jaar van de huidige beleidsperiode en voor de jaren daarna. Zij dienden als basis voor de discussies tijdens de Beleidsdag. U vindt ze op de volgende pagina s. 2

4 Tien aanbevelingen Hieronder doet het ELV een aantal suggesties voor de komende anderhalf jaar, maar met name voor de periode na De belangrijkste resultaten van de enquête zijn hierin vanzelfsprekend verwerkt. Aan het eind van het rapport staat nog een aantal aanbevelingen en opmerkingen van individuele respondenten. Er zal nog worden bekeken wat daarmee kan worden gedaan. Daarnaast dient nog te worden vermeld dat in 2010 op verzoek van de Taalunie door het ELV een vrij uitgebreide interne evaluatie is opgesteld, waarvoor ook inbreng is gevraagd van een aantal betrokkenen van buiten. Dit is een interne tekst die niet is gepubliceerd, maar wel is besproken binnen de Beleidsraad en de Raad van Advies van het ELV. Deze reflectie op de eigen activiteiten is vanzelfsprekend ook meegenomen in de hier voorgestelde aanbevelingen. 1. Ontwikkel een doorgaande leerlijn Het huidige ELV is van mening dat er ook na 2012 behoefte zal zijn aan een expertisecentrum; het opleidingsaanbod van het ELV zal een centrale rol blijven spelen in de verdere professionalisering van aankomende literair vertalers en er is verdere behoefte aan een centrum waar deze kennis wordt gebundeld en waar beleid wordt ontwikkeld voor nieuwe opleidingsmogelijkheden. Zeker met de komst van de transnationale Master Literair Vertalen vanaf september 2012 is er behoefte aan een overzicht van het samenhangend leertraject dat een aankomend literair vertaler in en uit het Nederlands zou moeten doorlopen. Op dit moment wordt binnen het ELV gewerkt aan een model voor een doorgaande leerlijn, waarop de verschillende stadia van het leertraject en de daarmee verbonden competenties een plaats krijgen. Voor de vertaalrichting uit het Nederlands zal die leerlijn in samenspraak met Europese partners (NEM) ontworpen moeten worden. Wanneer alles in kaart is gebracht wordt duidelijk op welk niveau en voor welke talen hiaten vallen en waar dus initiatieven moeten worden ontplooid. Hiermee zal de verhouding tussen het educatieve aanbod van het ELV en andere instellingen vanzelf duidelijker worden. 2. Stel per taal en per taalrichting een strategie vast In overleg met de fondsen, uitgevers, vertalersverenigingen, ervaren vertalers en andere opleiders moet concreet worden vastgesteld wat de noden per taalrichting zijn. Hierbij dient rekening te worden gehouden met aspecten als: hoeveel vertalers zijn er op dit moment, hoeveel zijn er nodig, is er vergrijzing, wat wordt er al aangeboden? Is het nodig om beginners op te leiden of is het beter om te investeren in de al actieve vertalers? Voor de vertaalrichting uit het Nederlands geldt dat de vanzelfsprekend geringere kennis over het buitenland dan over het Nederlands taalgebied moet worden omgezet in beleid. De contacten met buitenlandse instellingen dienen te worden aangehaald. Idealiter zijn er binnen afzienbare tijd per vertaalrichting/land/taalgebied fiches beschikbaar met al dit soort informatie. 3. Investeer in toptalent en verjonging Volgens alle beschikbare informatie vergrijst het vertalersbestand over het algemeen nog steeds. Zeker met het oog op de langere termijn moet de nadruk blijven liggen op verjonging. Hoewel het ELV nu al streng selecteert zou er toch naar wegen en middelen gezocht moeten worden om vooral de echt getalenteerde en ook gemotiveerde vertalers op pad te zetten. Zoals uit de enquête blijkt is het nog niet eenvoudig om als literair vertaler aan de slag te komen en te blijven, hiervoor is naast talent ook ondernemerschap nodig. Het zal duidelijk moeten zijn dat er van de vertalers zelf ook een grote investering verwacht wordt om daadwerkelijk aan de slag te kunnen. 4. Bezuinig op alles, behalve op kwaliteit Het is duidelijk dat er binnen het literair vertaalveld de komende jaren flink bezuinigd zal worden. Dat zal ook consequenties hebben voor het ELV nu en na Er wordt op dit moment al steeds gekeken hoe de cursussen met een lager budget kunnen worden aangeboden. Verblijfs- en reiskosten worden bijvoorbeeld kritisch tegen het licht gehouden. Uitgangspunt blijft wel dat financiële aspecten geen drempel voor deelname mogen vormen. 3

5 Daarnaast moet het mogelijk zijn om meer inkomsten te verwerven door bijdragen voor studiedagen en lezingen te vragen, weer op een manier dat er geen financiële barrières worden opgeworpen, maar wel zo dat bepaalde evenementen kostendekkend kunnen worden georganiseerd. 5. Zorg voor meer digitale middelen Door de inzet van digitale middelen wil het ELV meer mensen bereiken en meer opleidingsinitiatieven op afstand aanbieden. Dat gebeurt nu vooral intensief, maar kort en steeds voor verschillende talen. Door de inzet van digitale middelen kan een langduriger effect worden bereikt en komen meer talen vaker aan bod. Er wordt op dit moment al gewerkt aan de opzet van een online lezingenreeks: de eerste lezing is inmiddels op professionele wijze vastgelegd en deze zal in een afgeschermde omgeving op internet kunnen worden bekeken. Dit zou een begin kunnen zijn van een meer uitgebreide module Reflectie over literair vertalen, waarmee vertalers in en uit het Nederlands zich op afstand en op eigen gelegenheid verder kunnen professionaliseren. 6. Ontwikkel nog meer maatwerk Cursussen op maat waren altijd al het handelsmerk van het ELV, maar dat maatwerk zal in de toekomst nog belangrijker en verfijnder worden. Dat is vooral te zien bij de mentoraten, er zijn inmiddels ontwikkelingsbeurzen en projectwerkbeursmentoraten en er is ook geëxperimenteerd met coaching van ervaren vertalers. Hetzelfde geldt voor de speciale studiedagen voor Vlaamse vertalers, gericht op hun specifieke noden. 7. Blijf structureel aandacht besteden aan beroepsaspecten Het ELV streeft ernaar het precaire beeld van het beroep literair vertalen te verbeteren en een stimulerende rol te spelen. Daarom moeten er zo veel mogelijk obstakels weggenomen worden, ook voor gevorderde vertalers: gespecialiseerde opleiding, levenslang leren, netwerken. Wel moet er uitgezocht worden wat op dit gebied bij het ELV ligt en wat door andere instanties kan of zou moeten worden verricht. Het is ook van belang dat van meet af aan duidelijk wordt gemaakt wat vertalers wel en niet van het ELV kunnen verwachten net als dat zij zich goed moeten realiseren dat er naast vertaalkwaliteiten ook actief ondernemerschap vereist is voor het verkrijgen van vertaalopdrachten. En het zal duidelijk moeten zijn: de kans dat je meteen na de cursus een opdracht zult krijgen is klein. 8. Haal de banden met de uitgevers verder aan Uiteindelijk gaat het erom dat de juiste vertalers bij de juiste opdrachten terechtkomen en daarvoor is het van groot belang dat de uitgevers weten welke vertalers goed zijn opgeleid en toegerust voor hun werk. Het gaat hier niet om bemiddelen bij vertaalopdrachten, maar om het zichtbaar maken van goed opgeleide vertalers bij de uitgeverijen: een cursus of mentoraat bij het ELV zou als een soort keurmerk moeten gelden. Het gaat ook om de vertalers waarin op basis van gezamenlijk beleid - met overheidsgeld geïnvesteerd is; het is van groot belang dat zij een kans krijgen in de beroepspraktijk. In gesprek blijven met de uitgevers, zowel in officieel verband via de VUV en de LUG als op individuele basis met redacteuren. Uitgeverijen bij zoveel mogelijk cursussen en andere activiteiten betrekken. Een bijzondere inspanning is nodig op het punt van de buitenlandse uitgevers. Zij blijven een moeilijk te benaderen doelgroep. 9. Investeer in communicatie Hoewel steeds meer vertalers, uitgevers en andere instanties het ELV weten te vinden, moet er blijvend worden geijverd om de juiste personen te bereiken, via de website, mailings, nieuwsbrieven, social media, presentaties, etc. Extra aandacht dient te worden besteed aan de groep vertalers die zich nu om wat voor reden dan ook - nog buiten het bereik van fondsen en ELV bevinden. 4

6 10. Zoek verdere samenwerking, ook buiten het taalgebied; Nederlands als spiltaal De invoering van de Master Literair Vertalen zal de vraag naar de organisatie van de vertaalrichting uit het Nederlands acuut maken. Daarvoor is aangescherpt Europees overleg nodig tussen alle instellingen die in hun opleiding Nederlands ook aandacht hebben voor literair vertalen. De Europese dimensie dringt zich ook in ander opzicht op: er zal samenwerking gezocht worden met instellingen die soortgelijk werk verrichten als het ELV. Het hele Europese veld zal steeds belangrijker worden en het is voor het ELV van belang in de structurering van dat veld mee te praten en mee te denken. Dat gebeurt nu al bijvoorbeeld door het geassocieerd partnerschap met PETRA. 5

7 Uitwerking enquête WIE NAMEN ER DEEL EN WIE NIET? De uitnodiging voor het invullen van de enquête is op 20 oktober 2010 gestuurd naar iedereen die minimaal één cursus of mentoraat bij het ELV heeft gevolgd, en van wie het ELV over een adres beschikte. Dit waren in totaal 479 mensen. Van deze mensen werden er uiteindelijk 435 bereikt; van de andere 44 bleek het adres niet meer te kloppen en kon het ELV ook geen recent adres achterhalen. Van de 435 mensen die de uitnodiging daadwerkelijk hebben ontvangen, hebben 200 mensen de enquête ook ingevuld (oftewel 46,0% van de bereikte mensen). Het gaat om vertalers in en uit een zeer grote hoeveelheid talen, zie het cursusaanbod in de Feiten en cijfers verderop in dit rapport. Over de 235 mensen die de enquête niet hebben ingevuld, valt het volgende te zeggen: onder de non-respondenten bevinden zich relatief meer vertalers uit het Nederlands dan onder de respondenten. 34,3% van de non-respondenten vertaalt in het Nederlands, 65,7% vertaalt uit het Nederlands, terwijl bij de respondenten 53,5% in het Nederlands en 43,5% uit het Nederlands vertaalt (zie ook paragraaf 2.1 bij de uitwerking van de enquête). Vooral voor talen waarvoor de georganiseerde activiteiten alweer enige tijd geleden hebben plaatsgevonden, was het aantal respondenten wat lager dan gemiddeld. Verder springen er dan nog een paar talencombinaties uit waarbij het aantal respondenten relatief laag is. Voor vertalers in het Nederlands gaat dit op bij de brontaal Russisch. Hierbij was de respons 16,7%. Bij de vertalers uit het Nederlands valt het lage percentage respondenten voor de doeltaal Roemeens op. Voor deze doeltaal was er geen respons. Navraag onder deze twee groepen leert dat zeker de helft van deze 13 vertalers nog actief is als literair vertaler of nog steeds plannen heeft om in de nabije toekomst als literair vertaler te gaan werken. Het was er door verschillende redenen niet van gekomen de vragenlijst in te vullen. Tot slot: een kort onderzoek naar gepubliceerde vertalingen van de groep non-respondenten (met behulp van de KB-catalogus, de website literatuurplein.nl en de vertalingendatabase van de literaire fondsen) leert dat zeker 30% van deze groep in de afgelopen twee jaar nog een vertaling heeft gepubliceerd. 6

8 Vragenlijst De enquête werd afgenomen met behulp van Google Docs. Hieronder staat een weergave van de uitnodiging en van de vragen zoals deze in de enquête zijn gesteld: Onderzoek naar de effectiviteit van ELV-activiteiten In 2011 bestaat het Expertisecentrum Literair Vertalen - voorheen Steunpunt Literair Vertalen - tien jaar. In het kader van dit jubileum voert het ELV momenteel een onderzoek uit naar de effectiviteit van de in de afgelopen jaren georganiseerde activiteiten, zoals de cursussen en het mentoraatsprogramma. Wij willen je hierover een aantal vragen stellen, door middel van een online enquête. Deze enquête gaat over je ervaringen met de activiteiten van het ELV en met name over de vraag of en hoe deze activiteiten hebben bijgedragen aan een eventuele carrière als literair vertaler. Ook als je niet verder bent gegaan met literair vertalen horen wij dat graag. Het ELV zal de resultaten anoniem publiceren in een rapport (je persoonsgegevens zullen dus alleen intern door het ELV worden verwerkt en niet aan derden worden verstrekt). Op basis van deze informatie willen wij ons beleid voor het literair vertalen in en uit het Nederlands voor de komende jaren verder uitwerken. De vragenlijst bestaat uit 12 vragen. Invullen kan tot en met 1 december a.s. Onder de mensen die de enquête invullen worden 5 leuke attenties verloot. Mocht je nog vragen hebben over deze enquête, dan kun je die uiteraard via mail of telefoon aan ons stellen. Alvast hartelijk bedankt voor je feedback! Het Expertisecentrum Literair Vertalen 1. Algemeen a. Wat is je naam? Het is niet mogelijk om deze enquête anoniem in te vullen. Het ELV wil met deze enquête namelijk onderzoek doen naar de individuele loopbanen van zijn relaties. Je persoonsgegevens zullen echter alleen intern door het ELV worden verwerkt. De resultaten van de enquête zullen volledig anoniem worden gepubliceerd. b. Wat is je leeftijd? c. Wat zijn je overige contactgegevens? Het ELV zou deze enquête ook graag gebruiken om zijn adressenbestand bij te werken. Daarom zouden we je willen vragen om hier je adres, adres(sen) en eventueel je telefoonnummer(s) in te vullen. Je kunt deze vraag ook open laten. 2. Bron- en doeltalen a. Wat is je hoofdbrontaal? b. Wat is je hoofddoeltaal? c. Heb je nog andere bron- en/of doeltalen, dan kun je deze hier vermelden. Vermeld er ook even bij of het om een bron- of een doeltaal gaat. 7

9 d. Voor vertalers met Nederlands als moedertaal: ben je Nederlander of Vlaming? Nederlander Vlaming N.v.t. 3. Deelname activiteiten ELV a. Aan welke activiteit(en) van het ELV heb je deelgenomen? Graag zo specifiek mogelijk, dus met naam van de activiteit, jaar en eventueel taal. Bijv. Intensieve Cursus Literair Vertalen Engels-Nederlands 2008; Mentoraat Engels - Nederlands 2007, etc. Een overzicht van alle cursussen is te vinden op 4. Gepubliceerde vertalingen a. Zijn er literaire vertalingen van jouw hand gepubliceerd? Ja Nee b. Zou je hieronder een opsomming kunnen geven met titel, auteur, uitgeverij en jaar van publicatie? Indien deze gegevens online beschikbaar zijn, bijvoorbeeld op een eigen website, een LinkedIn-profiel of in het ELV-vertalersbestand, dan kun je ook volstaan met een link daar naartoe. 5. Niveau a. Hoe zou je jouw niveau als literair vertaler omschrijven? Beginner Gevorderde 6. Werken als literair vertaler a. Ben je op dit moment nog werkzaam als literair vertaler? Ja Nee [Ga door naar vraag 6g] b. Hoe kom je aan vertaalopdrachten? Op welke manier pak je het werven van opdrachten zoal aan? c. Hoe ervaar je het verkrijgen van vertaalopdrachten? Het verkrijgen van vertaalopdrachten gaat Gemakkelijk Moeizaam d. Zijn er obstakels waar je tegenaan liep / loopt bij het werven van opdrachten? Nee Ja, namelijk e. Ervaar je deze obstakels nog steeds op dit punt in je carrière als literair vertaler? Nee Ja 8

10 f. Heeft het volgen van activiteiten bij het ELV naar jouw idee geholpen bij het verkrijgen van vertaalopdrachten? Bijvoorbeeld doordat je bij een activiteit van het ELV connecties hebt opgedaan die hebben geholpen bij het krijgen van een opdracht, of doordat een uitgeverij het volgen van een ELVactiviteit als pluspunt beschouwde, etc. Ja, want Nee, want g. Kun je aangeven wat de (belangrijkste) reden is dat je niet meer werkzaam bent als literair vertaler? Het lukte niet om een opdracht te krijgen. Het betaalde te weinig. Te weinig tijd beschikbaar. Anders, namelijk 7. ELV en ontwikkeling als literair vertaler a. Heb je het idee dat de door jou gevolgde activiteit(en) van het ELV heeft / hebben bijgedragen aan je ontwikkeling als literair vertaler? Bijvoorbeeld wat betreft kennis en vaardigheden voor professionele uitoefening van het vak van literair vertaler. Ja, want Nee, want 8. ELV en opleiding/deskundigheidsbevordering a. Zijn er zaken op het gebied van opleiding en deskundigheidsbevordering van literair vertalers die je gemist hebt bij de door jou gevolgde activiteit(en) van het ELV? Bijvoorbeeld wat betreft onderwerpen van colleges, hoeveelheid theorie, hoeveelheid praktische oefening, tekstsoorten, etc. Nee Ja, namelijk 9. Andere cursussen / opleidingen voor literair vertalers a. Volg je momenteel nog andere cursussen / opleidingen op het gebied van literair vertalen? Nee Ja, namelijk 10. Verdere scholingsbehoeften a. Heb je op dit moment behoefte aan verdere scholing, coaching of een andere vorm van deskundigheidsbevordering? Vanuit het ELV, of vanuit een andere organisatie. Nee Ja, namelijk 11. Op de hoogte houden a. Hou je je op de hoogte van de activiteiten van het ELV? Meerdere antwoorden mogelijk. Nee Ja, via de website van het ELV Ja, via de nieuwsbrief van het ELV Ja, via de LinkedIn-groep van het ELV Anders, namelijk 9

11 12. Verdere aanbevelingen a. Heb je nog verdere aanbevelingen voor het ELV? Bijvoorbeeld aanbevelingen voor de website, te organiseren studiedagen, workshops, cursussen, etc., of andere activiteiten die je van het ELV zou verwachten, maar die nu niet worden aangeboden. Nee Ja, namelijk 10

12 Uitkomsten enquête 1. GESLACHT 1.1. Cijfers De enquête is ingevuld door 200 mensen. Van hen was 25,5% man en 74,5% vrouw. Bij een aantal belangrijke vragen is gekeken of er verschillen waren tussen de antwoorden van de mannelijke en vrouwelijke respondenten. Hier bleken echter geen significante verschillen uit. Om deze reden wordt er voor de rest van deze uitwerking geen onderscheid gemaakt tussen de antwoorden van de mannelijke en vrouwelijke respondenten. 2. TALENCOMBINATIE 2.1. Cijfers Van de respondenten vertaalt 53,5% primair uit een vreemde taal in het Nederlands en 43,5% primair uit het Nederlands in een vreemde taal (de overige 3,0% heeft Nederlands niet als hoofddoeltaal dan wel hoofdbrontaal genoemd) Vertalen in het Nederlands Van de talencombinaties waarbij wordt vertaald in het Nederlands is Engels veruit de meest genoemde primaire brontaal, met 27,7%. Andere veelgenoemde primaire brontalen zijn Frans, Italiaans, Duits, Spaans en Noors: Grafiek 1: Brontalen bij vertalen in het Nederlands 17,9% 8,0% 7,1% 14,3% 9,8% 15,2% 27,7% Duits Engels Frans Italiaans Noors Spaans Overig 39 van de 107 respondenten (oftewel 36,5%) die vertalen in het Nederlands gaven naast de primaire brontaal / talen ook nog een of meerdere andere brontalen op waaruit men vertaalt. Ook hier werd Engels het meest genoemd, met 29,2%, gevolgd door Frans (16,7%) en Spaans (10,4%). Opvallend is ook dat 10,4% van de 39 respondenten hier Nederlands noemt als secundaire brontaal, wat betekent dat zij ook uit het Nederlands vertalen (op het totaal van respondenten die in het Nederlands vertalen is dit 4,7%). 9 van de 107 vertalers (oftewel 8,4%) in het Nederlands gaven naast de primaire doeltaal ook nog een of meerdere andere doeltalen op waarin men vertaalt. Hierbij moet overigens wel opgemerkt worden dat sommige respondenten bij het noemen van secundaire bron- en/of doeltalen aangeven deze tweede talen alleen te gebruiken voor andersoortige vertalingen (bijvoorbeeld zakelijke vertalingen) en niet voor literair vertalen. 11

13 Vertalen uit het Nederlands Ook van de talencombinaties waarbij wordt vertaald uit het Nederlands wordt Engels het meest genoemd als primaire vreemde taal waarin men vertaalt, met 15,9%, op de voet gevolgd door Frans, Duits en Spaans: Grafiek 2: Doeltalen bij vertalen uit het Nederlands 31,8% 6,8% 10,2% 10,2% 15,9% 11,4% 6,8% 6,8% Duits Engels Frans Italiaans Pools Spaans Tsjechisch Overig 50 van de 87 respondenten (oftewel 57,8%) die vertalen uit het Nederlands gaven naast de primaire brontaal ook nog een of meerdere andere brontalen op waaruit men vertaalt. Hierbij werd Engels door deze 50 respondenten veruit het meest genoemd als secundaire brontaal met 44,0%, gevolgd door Duits met 22,7%. 11 van de 87 vertalers (oftewel 12,6%) uit het Nederlands gaven naast de primaire doeltaal / -talen ook nog een of meerdere andere doeltalen op waarin men vertaalt. Opvallend hierbij is dat 57,1% hierbij het Nederlands noemt als secundaire doeltaal, wat betekent dat zij ook in het Nederlands vertalen (op het totaal van respondenten die uit het Nederlands vertalen is dit 9,2%). 3. LEEFTIJD 3.1. Cijfers Het grootste deel van de respondenten is tussen de 40 en 49 jaar (32,0%). Daarna komen de vertalers in de leeftijd van en met respectievelijk 25,0% en 24,0%. De groep vertalers met een leeftijd tussen 20 en 29 maakt 7,5% uit van het totaal. Hierbij moet bedacht worden dat het om een onderzoek gaat onder de deelnemers aan ELV-activiteiten van de afgelopen tien jaar: de deelnemers uit de beginjaren vallen dus sowieso niet in deze groep. Oftewel: sommige talen zijn langer of korter geleden voor het laatst aangeboden en dat is ook van invloed op de gemiddelde leeftijd voor de betreffende groep vertalers. Grafiek 3: Leeftijd 9,5% 2,0% 7,5% ,0% 25,0% ,0% 12

14 Vertalen uit het Nederlands Bij de respondenten die vertalen uit het Nederlands ligt de leeftijd voor vertalers met de doeltalen Chinees, Italiaans, Pools, Spaans, Tsjechisch en Turks lager dan gemiddeld: Grafiek 4: Leeftijd vertalers uit het Nederlands I 6,8% 8,0% 2,3% 28,4% 34,1% 20,5% ,7% 16,7% 16,7% 16,7% 33,3% 22,2% 22,2% 16,7% 33,3% ,6% 5 6 Gemiddeld NL- VT Chinees Italiaans Pools Spaans Tsjechisch Turks Alle respondenten met Chinees als doeltaal zijn onder de 50, en vier van deze vijf respondenten zijn onder de 40. Vijf van de zes respondenten met Italiaans als doeltaal zijn onder de 50. Ook bij doeltaal Pools zijn vijf van de zes respondenten onder de 50. Bij doeltaal Spaans zijn zeven van de negen respondenten onder de 50. Alle respondenten met Tsjechisch als doeltaal zijn onder de 50, en zeven van deze negen respondenten zijn onder de 40. Bij doeltaal Turks tot slot zijn ook alle respondenten onder de 50, en drie van deze vijf respondenten zijn onder de 40. Voor de doeltalen Duits, Engels en Frans ligt de leeftijd juist hoger dan gemiddeld: Grafiek 5: Leeftijd vertalers uit het Nederlands II 6,8% 20,5% 8,0% 2,3% 28,4% 34,1% 11,1% 44,4% 33,3% 11,1% 21,4% 14,3% 42,9% 7,1% 14,3% Gemiddeld NL-VT Duits Engels Frans

15 Bij doeltaal Duits zijn acht van de negen respondenten 40 of ouder, en van deze acht respondenten boven de 40 zijn er vier 50 jaar of ouder. Bij doeltaal Engels zijn elf van de veertien respondenten 40 of ouder, en van deze elf respondenten zijn er negen 50 jaar of ouder. Opvallend zijn de twee zeventig-plussers. Bij doeltaal Frans tot slot zijn negen van de tien respondenten 40 of ouder, en van deze negen respondenten zijn er vijf 50 jaar of ouder. Er zijn drie zestigers Vertalen in het Nederlands Bij de respondenten die vertalen in het Nederlands ligt de leeftijd voor vertalers met de brontalen Italiaans en Noors lager dan gemiddeld, en voor de brontalen Duits, Engels, Frans en Spaans hoger dan gemiddeld: Grafiek 6: Leeftijd vertalers in het Nederlands 8,9% 9,8% 1,8% 12,5% 12,5% 6,3% 21,4% 30,4% 27,7% 37,5% 31,3% 37,5% 25,0% 25,0% 12,5% 18,2% 27,3% 9,7% 16,1% 17,6% 17,6% 22,2% 11,1% 41,9% 32,3% 29,4% 35,3% 54,5% 66,7% Gemiddeld VT- NL Italiaans Noors Duits Engels Frans Spaans Bij brontaal Italiaans zijn elf van de zestien respondenten onder de 50, en van deze elf respondenten zijn er zes onder de 40. Bij brontaal Noors zijn zeven van de acht respondenten onder de 50, en van deze zeven respondenten zijn er vijf onder de 40. Bij brontaal Duits zijn negen van de elf respondenten 40 jaar of ouder, en van deze negen respondenten zijn er zes in de vijftig. Bij brontaal Engels zijn drieëntwintig van de eenendertig respondenten 40 jaar of ouder, en van deze drieëntwintig respondenten zijn er tien in de vijftig. Bij brontaal Frans zijn veertien van de zeventien respondenten 40 jaar of ouder, en van deze veertien respondenten zijn er zes in de vijftig en drie in de zestig. Bij brontaal Spaans, tot slot, zijn zeven van de negen respondenten 40 jaar of ouder, en van deze zeven respondenten zijn er zes in de zestig. 4. PUBLICATIES 4.1. Cijfers 72,0% van alle respondenten heeft één of meer gepubliceerde vertalingen op zijn naam staan; van 28,0% is nog geen vertaling gepubliceerd. Er is een behoorlijk groot verschil tussen vertalers in het Nederlands en uit het Nederlands. Van de vertalers in het Nederlands heeft 80,4% al eens een vertaling gepubliceerd; van de vertalers uit het Nederlands 62,5%. 14

16 Grafiek 7: Publicaties 72,0% 62,5% 80,4% 28,0% 37,5% 19,6% Gemiddeld NL-VT VT-NL Niet gepubliceerd Wel gepubliceerd Er bestaat een duidelijk verband tussen het niveau waarop de vertaler zichzelf inschat en het wel of niet gepubliceerd hebben. Grafiek 8: Publicaties t.o.v. niveau 86,4% 90,6% 75,0% 70,3% 56,0% 44,0% 25,0% 29,7% 13,6% 9,4% niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5 Niet gepubliceerd Wel gepubliceerd Er is echter wel een verschil tussen de vertalers in en uit het Nederlands: het gemiddelde niveau dat vertalers uit het Nederlands zichzelf geven ligt hoger dan het niveau voor de vertalers in het Nederlands, terwijl zij zeggen minder vaak te hebben gepubliceerd Vertalen uit het Nederlands Bij de respondenten die vertalen uit het Nederlands is een aantal afwijkingen op te merken. Van deze groep heeft 62,5% al iets gepubliceerd en 37,5% nog niet. Voor de doeltalen Chinees, Japans, Tsjechisch en Turks ligt het percentage vertalers dat nog geen publicaties op zijn naam heeft staan hoger dan gemiddeld: Chinees en Turks op 8, Japans en Tsjechisch op 66,7%. 15

17 Grafiek 9: Publicaties vertalen uit het Nederlands I 62,5% 8 66,7% 66,7% 8 37,5% 2 33,3% 33,3% 2 Gemiddeld NL-VT Chinees Japans Tsjechisch Turks Niet Gepubliceerd Wel gepubliceerd Voor de doeltalen Duits, Engels, Italiaans en Pools ligt het percentage vertalers dat wel publicaties op zijn naam heeft staan juist hoger dan gemiddeld voor deze groep: 83,3% voor Italiaans en Pools, 88,9% voor Duits en 85,7% van Engels. Grafiek 10: Publicaties vertalen uit het Nederlands II 88,9% 85,7% 83,3% 83,3% 37,5% 62,5% 11,1% 14,3% 16,7% 16,7% Gemiddeld NL-VT Duits Engels Italiaans Pools Niet gepubliceerd Wel gepubliceerd Vertalen in het Nederlands Bij de respondenten die vertalen in het Nederlands is ook een aantal afwijkingen op te merken. Van deze groep heeft 80,4% al iets gepubliceerd en 19,6% nog niet. Voor de brontaal Noors ligt het percentage vertalers dat nog geen publicaties op zijn naam heeft staan hoger dan gemiddeld: 62,5% heeft nog niet gepubliceerd. Voor de brontalen Duits, Engels, Italiaans en Spaans ligt het percentage vertalers dat wél publicaties op zijn naam heeft staan juist hoger dan gemiddeld voor deze groep: 16

18 Grafiek 11: Publicaties vertalen in het Nederlands 80,4% 90,9% 87,1% 93,8% 88,9% 19,6% 9,1% 12,9% 6,3% 11,1% Gemiddeld VT-NL Duits Engels Italiaans Spaans Niet gepubliceerd Wel gepubliceerd 5. NIVEAU 5.1. Cijfers De respondenten werd gevraagd een inschatting te geven van hun eigen niveau als literair vertaler op een schaal van 1 tot 5, met 1 als beginner en 5 als gevorderde. Het niveau ligt gemiddeld op 3,3. De meeste respondenten delen zichzelf in op niveau 3 (32,0%) of 4 (29,5%): Grafiek 12: Niveau 16,0% 1 12,5% niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5 29,5% 32,0% Verder is er een duidelijke samenhang te zien tussen niveau en leeftijd: over het algemeen geldt dat hoe hoger de leeftijd, hoe hoger het gemiddelde niveau (met weer een daling bij de zeventigplussers). 17

19 Grafiek 13: Niveau t.o.v. leeftijd 3,9 3,5 3,4 3,0 2,8 2, niveau Vertalen uit het Nederlands Vertalers met Nederlands als brontaal hebben een gemiddeld niveau van 3,4. Bij deze groep is een aantal zaken op te merken. Bij de doeltalen Chinees, Spaans, Tsjechisch en Turks ligt het zelfgeschatte niveau wat lager dan gemiddeld: 2,8 voor Chinees, Spaans en Turks, en 2,7 voor Tsjechisch. 55,7% van de vertalers uit het Nederlands plaatst zichzelf op niveau 3 of lager. Bij Chinees is dit 10 (van 5 respondenten Nederlands-Chinees), bij Spaans 88,9% (oftewel 8 van de 9 respondenten Nederlands-Spaans), bij Tsjechisch 83,3% (oftewel 5 van de 6 respondenten Nederlands-Tsjechisch) en bij Turks 8 (oftewel 4 van de 5 respondenten Nederlands-Turks): Grafiek 14: Niveau vertalen uit het Nederlands I 6,8% 11,4% 23,9% 20,5% 2 11,1% 22,2% 11,1% 16,7% 16,7% 16,7% ,5% 55,6% Gemiddeld NL-VT Chinees Spaans Tsjechisch Turks niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5 Bij de doeltalen Duits, Frans, Italiaans en Pools komt het ingeschatte niveau juist hoger dan gemiddeld uit: 3,8 voor Pools, 3,9 voor Duits en Frans en 4,0 voor Italiaans. Gemiddeld plaatst 44,4% van de vertalers uit het Nederlands zich op niveau 4 of 5. Bij Duits is dit 77,8%; bij Frans 7. 18

20 Grafiek 15: Niveau vertalen uit het Nederlands II 6,8% 11,4% 23,9% 20,5% 11,1% 11,1% 22,2% ,5% 55,6% 5 Gemiddeld NL-VT Duits Frans niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau Vertalen in het Nederlands Vertalers met Nederlands als doeltaal schatten zichzelf in op een gemiddeld niveau van 3,2. Ook bij de vertalers in het Nederlands vallen een paar dingen op. Bij de brontaal Noors ligt het niveau wat lager dan gemiddeld, namelijk op 2,6. 62,5% van de vertalers Noors plaatst zichzelf op niveau 3 of lager, tegenover een gemiddelde van 52,7% voor vertalers in het Nederlands. Bij de brontalen Duits en Frans komt het ingeschatte niveau juist iets hoger dan gemiddeld uit, namelijk op 3,6 Gemiddeld 47,3% van de vertalers in het Nederlands plaatst zich op niveau 4 of 5. Bij Frans en Spaans is dit percentage hoger, namelijk 58,8% respectievelijk 66,7%. Grafiek 16: Niveau vertalen in het Nederlands 0% 13,4% 12,5% 26,8% 34,8% 12,5% 9,10% 36,40% 36,40% 18,20% 37,5% 12,5% 12,5% 25,0% 12,5% 11,8% 29,4% 29,4% 66,7% 29,4% 11,1% 22,2% Gemiddeld VT-NL Duits Noors Frans Spaans niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5 19

21 6. MOMENTEEL WERKZAAM ALS LITERAIR VERTALER 6.1. Cijfers Van alle respondenten is 67,5% op dit moment werkzaam als literair vertaler en 32,5% niet (verderop in dit rapport komen de redenen hiervoor aan de orde). Vertalers in het Nederlands geven vaker aan nog werkzaam te zijn als literair vertaler dan vertalers uit het Nederlands: 72,3% van de vertalers in het Nederlands is nog werkzaam als literair vertaler, tegenover 61,4% van de vertalers uit het Nederlands. Grafiek 17: Wel / niet werkzaam als literair vertaler 67,5% 72,3% 61,4% 32,5% 27,7% 38,6% Gemiddeld NL-VT VT-NL Wel werkzaam als literair vertaler Niet werkzaam als literair vertaler Verder is hier een duidelijk verband tussen het niveau waarop de vertaler zichzelf inschat en of men werkzaam is als literair vertaler. Grafiek 18: Werkzaam als literair vertaler t.o.v. niveau ,0% 44,0% 64,1% 35,9% 81,4% 18,6% 90,6% 9,4% niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5 Werkzaam als literair vertaler Niet werkzaam als literair vertaler Vertalen uit het Nederlands Bij de vertalers die uit het Nederlands vertalen valt het volgende op. Bij de doeltalen Duits, Engels en Pools zijn meer vertalers momenteel werkzaam als literair vertaler dan gemiddeld voor vertalers uit het Nederlands. Gemiddeld ligt dit percentage hier namelijk op 61,4%, maar voor Duits is dit 88,9%, voor Engels 85,7% en voor Pools 83,3%. 20

22 Grafiek 19: Huidige literair vertalers uit het Nederlands I 88,9% 85,7% 83,3% 61,4% 38,6% 11,1% 14,3% 16,7% Gemiddeld NL- VT Duits Engels Pools Werkzaam als literair vertaler Niet werkzaam als literair vertaler Bij de doeltalen Chinees, Italiaans, Spaans, Tsjechisch en Turks ligt het aantal vertalers dat momenteel literair vertaalt juist lager dan gemiddeld voor deze groep. Voor Chinees is dit 4, voor Italiaans 5, voor Spaans 44,4%, voor Tsjechisch 5 en voor Turks 2. Grafiek 20: Huidige literair vertalers uit het Nederlands II 8 61,4% 38,6% ,4% 55,6% Gemiddeld NL-VT Chinees Italiaans Spaans Tsjechisch Turks Werkzaam als literair vertaler Niet werkzaam als literair vertaler Vertalen in het Nederlands Bij de vertalers die in het Nederlands vertalen valt het volgende op te merken. Bij de brontalen Duits, Frans en Spaans zijn meer vertalers momenteel werkzaam als literair vertaler dan gemiddeld voor deze groep. Gemiddeld ligt dit percentage hier namelijk op 72,3%, maar voor Duits is dit 90,9%, voor Frans 88,2% en voor Spaans 88,9%. Bij de brontaal Noors (hiervoor is zeer recent een beginnerscursus aangeboden) ligt het aantal vertalers dat momenteel literair vertaalt juist lager dan gemiddeld voor deze groep, namelijk op 5. 21

23 Grafiek 21: Huidige literair vertalers in het Nederlands 72,3% 27,7% 90,9% 88,2% 88,9% 9,1% 11,8% 11,1% 5 5 Gemiddeld VT-NL Duits Frans Spaans Noors Werkzaam als literair vertaler Niet werkzaam als literair vertaler 7. BELANGRIJKSTE REDENEN DAT MEN NIET MEER LITERAIR VERTAALT 7.1. Cijfers Aan de 65 vertalers die aangaven momenteel niet meer bezig te zijn met literair vertalen werd gevraagd wat de belangrijkste reden was dat zij hiermee waren gestopt. Zij konden kiezen uit de volgende redenen: Het lukte niet om een opdracht te krijgen Het betaalde te weinig Te weinig tijd beschikbaar Daarnaast konden zij ook kiezen voor de optie Anders en zelf een reden invullen. Te weinig tijd beschikbaar werd het vaakst als belangrijkste reden opgegeven: Grafiek 22: Reden dat men niet meer literair vertaalt 13,8% 35,4% 10,8% Het lukte niet om een opdracht te krijgen Het betaalde te weinig Te weinig tijd beschikbaar Anders 4 Uit de toelichting blijkt dat vooral de reden dat het te weinig betaalde vaak samenhangt met de reden dat men te weinig tijd beschikbaar heeft: omdat de betaling laag is, richten de vertalers zich op andersoortige teksten om te vertalen. Als gevolg daarvan blijft er naast het vertalen van andersoortige teksten te weinig tijd over om zich nog met literair vertalen bezig te houden, zeker aangezien dit minder betaalt dan de andersoortige teksten (terwijl het vaak wel meer werk is, grotere opdrachten). Sommige vertalers zijn gestopt omdat het hen niet lukte een opdracht te krijgen. Elf mensen geven aan dat ze nog wel interesse hebben in een carrière als literair vertaler. Sommigen van hen volgen momenteel een (andere) studie, en staan nog aan het prille begin van hun carrière als literair vertaler, of hebben een baan maar hebben wel de intentie in de toekomst nog iets met literair vertalen te doen. 22

24 Vertalen uit het Nederlands Bij de vertalers met Frans als doeltaal valt op dat twee van de vier (dus 50%) de lage betaling noemt als reden dat men niet meer vertaalt, wat meer is dan het gemiddelde van 11,8% voor vertalers uit het Nederlands. Bij de vertalers met Spaans als doeltaal valt op dat men alle vijf voor de optie Anders koos bij de belangrijkste reden dat men niet meer vertaalt, en dat vier van de vijf hierbij noemen dat zij nog niet werkzaam zijn als literair vertaler maar dit in de toekomst wel willen (m.a.w. zij staan nog echt aan het begin van hun literaire vertaalcarrière). Grafiek 23: Reden niet meer literair vertalen voor vertalers uit het Nederlands 10 44,1% 29,4% 14,7% 11,8% 5 25,0% 25,0% Gemiddeld NL-VT Frans Spaans Het lukte niet om een opdracht te krijgen Het betaalde te weinig Te weinig tijd beschikbaar Anders Vertalen in het Nederlands Wat hier opvalt, is dat vertalers met Engels als brontaal vaker de reden noemen dat het te weinig betaalt dan gemiddeld voor de groep vertalers in het Nederlands, namelijk 2 tegenover een gemiddelde van 9,7%. Ook de reden Anders wordt door vertalers uit het Engels vaker genoemd, namelijk door 5 tegenover een gemiddelde van 35,5%. De redenen die zij hier noemen, zijn onder meer: andere bezigheden, ziekte en 24- uursverzorging partner, ik doe het incidenteel, meer voor de eer en de uitdaging dan om het geld, en: ik werk als fulltime (niet-literair) vertaler, dus dan ga ik het niet doen ook in mijn vrije tijd 8. HOE MEN VERTAALOPDRACHTEN KRIJGT 8.1. Cijfers Op de vraag hoe men aan vertaalopdrachten komt antwoordde 6 van de respondenten die momenteel literair vertalen dat ze voor het krijgen van opdrachten zelf contact zoeken met uitgeverijen. 45,2% van de literair vertalers geeft aan dat ze aan opdrachten komen door te netwerken. Hierbij wordt bijvoorbeeld genoemd het contact met collega-vertalers die opdrachten aan elkaar doorspelen, het bezoeken van beurzen, borrels en andere activiteiten voor vertalers en rond literatuur in bredere zin, etc. 40,7% van de literair vertalers geeft aan dat ze zelf worden benaderd door uitgevers voor een vertaalopdracht. Dit wordt vooral genoemd door de meer ervaren vertalers. 7,4% van de literair vertalers noemt een van de literaire fondsen als bron dan wel hulpmiddel voor het verkrijgen van vertaalopdrachten. 4,4% noemt het ELV-Vertalersbestand als bron van vertaalopdrachten. De rest van de genoemde manieren om opdrachten te 23

25 werven valt onder overige (13,3%). Hierbij worden onder meer genoemd: een eigen website, andere vertaalorganisaties en agency s, etc. Grafiek 24: Hoe krijgt men vertaalopdrachten 6 45,2% 40,7% 13,3% 7,4% 4,4% Zelf contact leggen met uitgeverijen Netwerken Benaderd door uitgeverij Literaire fondsen ELV- Vertalersbestand Overig (Het totaal van deze vraag komt boven de 100% uit, omdat dit een open vraag was waarbij men meerdere antwoorden kon geven.) Verder geeft 25,9% van de vertalers die zeggen zelf contact te leggen met uitgeverijen aan dat ze bij de uitgevers aankloppen met een concreet voorstel voor een te vertalen boek. 14,8% van de vertalers die zelf contact leggen met uitgevers geeft daarnaast aan dat ze bij het contact leggen al een vertaald fragment meesturen, of soms zelfs de vertaling van een heel boek. Er zijn enige verschillen op te merken tussen vertalers in het Nederlands en vertalers uit het Nederlands in de manier waarop men opdrachten verkrijgt. Vertalers in het Nederlands zeggen vaker zelf contact te zoeken met uitgeverijen dan vertalers uit het Nederlands: dit doet 67,9% van de vertalers in het Nederlands, tegenover 48,1% van de vertalers uit het Nederlands. Verder geven vertalers uit het Nederlands vaker aan opdrachten te krijgen via de literaire fondsen dan vertalers in het Nederlands: 16,7% van de vertalers uit het Nederlands geeft dit aan tegenover 1,2% van de vertalers in het Nederlands. Het Vertalersbestand wordt ook vaker genoemd door vertalers uit het Nederlands dan vertalers in het Nederlands: 9,3% tegenover 1,2%. Vertalers uit het Nederlands, tot slot, geven iets vaker aan opdrachten aangeboden te krijgen door uitgeverijen dan vertalers in het Nederlands: 44,4% tegenover 37,0%. 24

26 Grafiek 25: Talencombinatie t.o.v. Hoe krijgt men vertaalopdrachten 67,9% 48,1% 44,4% 44,4% 44,4% 37,0% 16,7% 9,3% 1,2% 1,2% 14,8% 12,3% Zelf contact leggen met uitgeverijen Netwerken Benaderd door uitgeverij Literaire fondsen ELV- Vertalersbestand Overig NL-VT VT-NL 9. MOEILIJKHEID VAN HET KRIJGEN VAN VERTAALOPDRACHTEN 9.1. Cijfers De respondenten die momenteel werkzaam zijn als literair vertaler werd tevens gevraagd hoe moeilijk zij het vinden om aan vertaalopdrachten te komen op een schaal van 1 tot 5, met 1 als gemakkelijk, 2 als redelijk gemakkelijk, 3 als niet gemakkelijk / niet moeizaam, 4 als redelijk moeizaam en 5 als moeizaam. De gemiddelde moeilijkheidsgraad is 3,1. Moeilijkheidsgraad 3 (niet gemakkelijk / niet moeizaam) werd het meest genoemd, met 29,6%: Grafiek 26: Moeilijkheid krijgen van opdrachten 19,3% 13,3% 19,3% 18,5% 1 (gemakkelijk) 2 (redelijk gemakkelijk) 3 (niet gemakkelijk / niet moeizaam) 4 (redelijk moeizaam) 5 (moeizaam) 29,6% 68,2% van de respondenten noemt hier een moeilijkheidsgraad van 3 of hoger Vertalen uit het Nederlands Voor de vertalers uit het Nederlands lag de gemiddelde moeilijkheidsgraad voor het werven van opdrachten op 3,0. Bij deze groep valt op dat men het bij de doeltalen Duits, Engels en Frans ogenschijnlijk gemakkelijker vindt om een opdracht te vinden dan gemiddeld. De 25

27 gemiddelde moeilijkheidsgraad ligt bij Duits en Engels op 2,75 en bij Frans op 2,5. Verder valt op dat bij Duits 5 van de vertalers kiest voor moeilijkheidsgraad 1 of 2 en bij Frans 66,7%, terwijl dit gemiddeld voor de vertalers uit het Nederlands op 37,1% ligt. Bij de doeltalen Pools en Spaans ligt de aangegeven moeilijkheidsgraad juist hoger dan gemiddeld: 3,6 bij Pools en 3,25 bij Spaans. Verder is te zien dat bij Pools 8 van de vertalers een moeilijkheidsgraad van 3 of hoger kiest en bij Spaans 75,0%, terwijl dit gemiddeld voor de vertalers uit het Nederlands op 63,0% ligt. Grafiek 27: Moeilijkheid krijgen vertaalopdrachten voor vertalers uit het Nederlands 13,0% 24,1% 29,6% 16,7% 16,7% 5 25,0% 25,0% 5 16,7% 33,3% ,0% 25,0% 25,0% 25,0% Gemiddeld NL-VT Duits Frans Pools Spaans 1 (gemakkelijk 2 (redelijk gemakkelijk) 3 (niet gemakkelijk / niet moeizaam) 4 (redelijk moeizaam) 5 (moeizaam) Vertalen in het Nederlands Voor de vertalers in het Nederlands lag de gemiddelde moeilijkheidsgraad voor het werven van opdrachten op 3,2, iets hoger dus dan voor de vertalers uit het Nederlands. Bij deze groep valt verder op dat voor de brontalen Frans en Spaans de aangegeven moeilijkheidsgraad hoger ligt dan gemiddeld: 3,5 voor Frans en 3,6 voor Spaans. Ook blijkt dat bij de vertalers Spaans 87,5% een moeilijkheidsgraad van 3 of hoger aangeeft, terwijl dit gemiddeld voor de vertalers in het Nederlands op 71,6% ligt. Bij Frans ligt het percentage op niveau 5 hoger dan gemiddeld: 4 tegenover een gemiddelde van 21,0%. Bij de brontalen Duits, Engels en Italiaans ligt de moeilijkheidsgraad juist wat lager dan gemiddeld: op 2,9 voor Duits en op 3 voor Engels en Italiaans. Wat verder opvalt is dat bij de brontaal Duits het percentage op niveau 3 hoger is dan gemiddeld: 4 tegenover een gemiddelde van 29,6%. 26

28 Grafiek 28: Moeilijkheid krijgen vertaalopdrachten voor vertalers in het Nederlands 14,8% 13,6% 29,6% 21,0% 21,0% ,3% 14,3% 38,1% 23,8% 9,5% 2 6,7% 13,3% ,0% 8,3% 25,0% 25,0% 16,7% 12,5% 37,5% 25,0% 25,0% Gemiddeld VT- NL Duits Engels Frans Italiaans Spaans 1 (gemakkelijk 2 (redelijk gemakkelijk) 3 (niet gemakkelijk / niet moeizaam) 4 (redelijk moeizaam) 5 (moeizaam) 10. OBSTAKELS BIJ DE WERVING VAN VERTAALOPDRACHTEN Cijfers Van de respondenten die momenteel werken als literair vertaler geeft 58,5% aan (wel eens) tegen obstakels op te lopen bij het werven van vertaalopdrachten, tegenover 41,5% die zegt geen obstakels tegen te komen. Opvallend is dat de vertalers uit het Nederlands minder tegen obstakels aanlopen dan de vertalers in het Nederlands: 51,9% tegenover 64,2%. Grafiek 29: Obstakels bij werven vertaalopdrachten 58,5% 41,5% 51,9% 48,1% 64,2% 35,8% Gemiddeld NL-VT VT-NL Wel obstakels Geen obstakels Verder lijkt hier ook een verband naar voren te komen tussen het ingeschatte niveau en het oplopen tegen obstakels: hoe hoger het niveau, hoe vaker men aangeeft (wel eens) tegen obstakels aan te zijn gelopen. Het hoogste percentage vertalers dat tegen obstakels aanloopt, wordt gevonden bij niveau 4, hier geeft 66,7% van de vertalers aan obstakels te zijn tegengekomen. 27

29 Grafiek 30: Obstakels t.o.v. niveau 66,7% ,5% 56,1% 45,5% 43,9% 51,7% 48,3% 33,3% niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5 Wel obstakels Geen obstakels Vertalen uit het Nederlands Bij de vertalers uit het Nederlands valt verder nog op dat vertalers met Duits en Frans als doeltaal vaker tegen obstakels aanlopen dan gemiddeld voor deze groep: voor Duits is dit 75,0%, voor Frans 66,7%. Bij de doeltaal Engels is het aantal vertalers dat tegen obstakels aanloopt juist weer iets lager dan gemiddeld, 41,7%. Grafiek 31: Obstakels bij werven vertaalopdrachten voor vertalers uit het Nederlands 51,9% 48,1% 75,0% 25,0% 66,7% 33,3% 58,3% 41,7% Gemiddeld NL-VT Duits Frans Engels Wel obstakels Geen obstakels Vertalen in het Nederlands Bij de vertalers in het Nederlands zien we dat voor de brontaal Italiaans het aantal vertalers dat tegen obstakels oploopt hoger ligt dan gemiddeld voor deze groep, namelijk op 83,3%. Bij de brontaal Noors ligt het aantal vertalers dat obstakels tegenkomt juist lager dan gemiddeld, op 25,0%. 28

30 Grafiek 32: Obstakels bij werven opdrachten voor vertalers in het Nederlands 64,2% 83,3% 75,0% 35,8% 16,7% 25,0% Gemiddeld VT-NL Italiaans Noors Wel obstakels Geen obstakels Toelichting obstakels De respondenten die aangaven obstakels te ervaren, gaven hierbij de volgende toelichtingen: Vertalen uit het Nederlands Vertalers met Nederlands als brontaal en vertalers met Nederlands als doeltaal geven hier verschillende antwoorden. Een aantal vertalers met Nederlands als brontaal noemt het moeten netwerken om een opdracht te krijgen als grootste belemmering. Daarna volgt het obstakel van het maken van goede financiële en/of zakelijke overeenkomsten (genoemd wordt dat er geen royalty s worden betaald, honoraria te laag zijn en dat er in Duitsland nauwelijks subsidies worden gegeven). Daarnaast ervaren een paar vertalers problemen met de eigen planning en deadlines van de uitgeverij. Twee vertalers zeggen dat uitgevers niet geïnteresseerd zijn, één vertaler noemt specifiek de desinteresse van Russische uitgevers in Nederlandse literatuur, en een ander zegt dat het moeilijker is om een uitgever over te halen tot het publiceren van Nederlandse literatuur, dan voor het publiceren van Engels/Amerikaanse of Spaanse literatuur. Eén vertaler noemt het feit dat hij niet geregistreerd staat bij het Nederlands Letterenfonds als een beletsel Vertalen in het Nederlands Vertalers met Nederlands als doeltaal verwijzen in de toelichting veelvuldig naar de ervaring dat aangedragen titels (vooral commercieel gezien) niet aantrekkelijk zijn voor een uitgever, en dat uitgevers niet geïnteresseerd zijn in bepaalde boeken. Netwerken wordt door een paar vertalers als lastig ervaren (gebrek aan tijd en aanleg, en het gebrek aan contacten is een obstakel) en iemand noemt het feit dat de contactpersonen bij uitgeverijen soms wisselen waardoor er weer contact gelegd moet worden met een nieuwe contactpersoon. Het ontbreken van ervaring of naamsbekendheid wordt ook als een probleem ervaren. Daarnaast wordt genoemd dat uitgeverijen werken met vaste vertalers, waar moeilijk tussen te komen is. Van de elf Vlaamse vertalers die aangaven obstakels te ervaren, zien vijf hun afkomst als een probleem; één vertaler geeft aan niet zo bekend te zijn in België en dat een obstakel te vinden; een ander zegt dat vooral in de beginjaren het Vlaams-zijn een belemmerende factor vormde; twee vertalers kregen van verschillende uitgeverijen te horen dat zij niet met Vlaamse vertalers werken; voor een andere Vlaming is het een probleem dat de literaire uitgeverijen vooral in Nederland gesitueerd zijn. Daarnaast ervaren vier vertalers dat uitgevers niet of zelden reageren (zelfs op informatie die op verzoek is opgestuurd). Genoemd wordt dat op in opdracht gemaakte leesrapporten niet wordt gereageerd; s met een voorstel voor een vertaling worden niet beantwoord; een uitgeverij vinden voor boeken die zelf worden aangedragen is moeilijk. Twee mensen zeggen niet de titel(s) te krijgen die zij zelf aandragen. De economische crisis wordt door een viertal vertalers ook genoemd als mogelijke oorzaak van de terughoudendheid van uitgeverijen. Een paar anderen vinden vooral het vinden van interessante opdrachten lastig. Ook genoemd wordt dat er weinig continuïteit zit in het 29

Taaltovenaar en puzzelaar

Taaltovenaar en puzzelaar Taaltovenaar en puzzelaar Een interview met Linda Broeder door Margriet Schouten In dit interview vertelt Linda Broeder over het beroep vertalen. Zij spreekt over uiteenlopende zaken, zoals de voor- en

Nadere informatie

Hoofdstuk 18. Volwasseneneducatie

Hoofdstuk 18. Volwasseneneducatie Hoofdstuk 18. Volwasseneneducatie Samenvatting Vier op de tien Leidenaren heeft na zijn 25 e jaar een opleiding of volwassenenonderwijs gevolgd. Dit kunnen studies zijn (meestal HBO, Universitair of MBO)

Nadere informatie

Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok

Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok Veel gemeenten zijn inmiddels actief op sociale media kanalen, zoals ook blijkt uit het onderzoek dat is beschreven in hoofdstuk 1. Maar

Nadere informatie

Deze vragenlijst bestaat uit 17 vragen. Het invullen daarvan duurt ongeveer twintig minuten.

Deze vragenlijst bestaat uit 17 vragen. Het invullen daarvan duurt ongeveer twintig minuten. Bedankt dat je mee wilt doen aan dit onderzoek! Deze vragenlijst bestaat uit 17 vragen. Het invullen daarvan duurt ongeveer twintig minuten. Het zou mij erg helpen als je zo veel mogelijk van de open vragen

Nadere informatie

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Rapport Marktmonitor 2015 18 September 2015 Colofon In opdracht van: Majka van Doorn Research Consultant 033 330 33

Nadere informatie

Ellen van Wijk - Ruim baan voor creatief talent B 3. Survey commitment van medewerkers

Ellen van Wijk - Ruim baan voor creatief talent B 3. Survey commitment van medewerkers Survey commitment van medewerkers B 3 Survey commitment van medewerkers 229 230 Ruim baan voor creatief talent, bijlage 3 Voor je ligt een vragenlijst waarin gevraagd wordt naar verschillende aspecten

Nadere informatie

HET LEIDERDORPPANEL OVER...

HET LEIDERDORPPANEL OVER... HET LEIDERDORPPANEL OVER... Resultaten peiling 13: Meedenken en meedoen in de openbare ruimte april 2015 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de 13 e peiling met het burgerpanel van

Nadere informatie

INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW

INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW INFORMATIEVOORZIENING URENAFTREK DOOR ZELFSTANDIGEN VANUIT WW - eindrapport - drs. L.F. Heuts drs. R.C. van Waveren Amsterdam, december 2009

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Factsheet persbericht. Toekomst van studenten onzeker

Factsheet persbericht. Toekomst van studenten onzeker Factsheet persbericht Toekomst van studenten onzeker Inleiding Studententijd De overheid komt met steeds meer nieuwe wetten en voorstellen om te bezuinigen en de student te motiveren zijn/haar studie in

Nadere informatie

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010

Nadere informatie

Onderzoek TNS NIPO naar thuiswinkelgedrag en de bekendheid van het Thuiswinkel Waarborg in Nederland

Onderzoek TNS NIPO naar thuiswinkelgedrag en de bekendheid van het Thuiswinkel Waarborg in Nederland Onderzoek TNS NIPO naar thuiswinkelgedrag en de bekendheid van het Thuiswinkel Waarborg in Nederland In april 2013 heeft TNS NIPO in opdracht van Thuiswinkel.org een herhalingsonderzoek uitgevoerd naar

Nadere informatie

Cultuureducatie in het basisonderwijs

Cultuureducatie in het basisonderwijs Cultuureducatie in het basisonderwijs Gemeente Westland Nulmeting Inleiding Teneinde aan het einde van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK) vast te kunnen stellen wat de bereikte resultaten

Nadere informatie

Hoofdstuk 6. Bezoek burgerzaken

Hoofdstuk 6. Bezoek burgerzaken Hoofdstuk 6. Bezoek burgerzaken Samenvatting Burgerzaken is op werkdagen dagelijks open van 8.30 tot 16.00 uur, donderdag doorlopend van 8.30 tot 20.00 uur en op zaterdagochtend. Voor de bezoekuren in

Nadere informatie

Hoofdstuk 43. Financiële situatie

Hoofdstuk 43. Financiële situatie Stadsenquête Leiden Hoofdstuk 43. Financiële situatie Samenvatting Circa tweederde van de Leidenaren geeft aan gemakkelijk rond te komen met het huishoudinkomen, ruim een kwart komt net rond en kan moeilijk

Nadere informatie

Onderzoek Alumni Bètatechniek

Onderzoek Alumni Bètatechniek Onderzoek Alumni Bètatechniek 0 meting - Achtergrond Eén van de knelpunten op de Nederlandse arbeidsmarkt is een tekort aan technisch geschoolden. De Twentse situatie is hierin niet afwijkend. In de analyse

Nadere informatie

Verslag Gastouderonderzoek Ziezo B.V.

Verslag Gastouderonderzoek Ziezo B.V. Verslag Gastouderonderzoek Ziezo B.V. Mark Paardekooper 1 Inleiding Voor u ligt het verslag van het onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van gastouderbureau Ziezo B.V. onder haar gastouders. De gastouderopvang,

Nadere informatie

* 1. Wat is uw geslacht? Beste oud-studenten,

* 1. Wat is uw geslacht? Beste oud-studenten, Beste oud-studenten, Hogeschool de Kempel doet onderzoek naar de loopbaan van afgestudeerden. De gegevens zijn van belang om verbeteringen aan te brengen in de huidige opleiding en om de huidige studenten

Nadere informatie

Hieronder een overzicht van de demografische gegevens van de respondenten. Geslacht Man 30,76% Vrouw 69,24% Tabel 1: Geslacht

Hieronder een overzicht van de demografische gegevens van de respondenten. Geslacht Man 30,76% Vrouw 69,24% Tabel 1: Geslacht 1. Achtergrond 1.1 Aanleiding Afgelopen jaren werden er opvallend veel taalcursussen gevolgd rondom de zomervakantie. Er was zowel een toename vlak voor de zomervakantie als vlak daarna. Bij NHA waren

Nadere informatie

VERKENNEND ONDERZOEK NAAR HET KANTELGEDRAG VAN GEMEENTEN

VERKENNEND ONDERZOEK NAAR HET KANTELGEDRAG VAN GEMEENTEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR HET KANTELGEDRAG VAN GEMEENTEN Leiderdorp, 29 februari 2012 Colofon Stichting VraagWijzer Nederland Hoofdstraat 1-3 2351 AA Leiderdorp T 071-542 98 63 F 071-541 82 02 www.vraagwijzer.nl

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KEUZE VAN LEERLINGEN! VMBO-BASIS/KADER VOOR DE RICHTING BWI/BOUW!

ONDERZOEK NAAR KEUZE VAN LEERLINGEN! VMBO-BASIS/KADER VOOR DE RICHTING BWI/BOUW! ONDERZOEK NAAR KEUZE VAN LEERLINGEN VMBO-BASIS/KADER VOOR DE RICHTING BWI/BOUW 2 november 2015 Inleiding De instroom in de bouwopleidingen is de afgelopen jaren sterk afgenomen. De moeilijke tijden waarmee

Nadere informatie

Resultaten onderzoek: Redenen waarom mensen niet-presteren

Resultaten onderzoek: Redenen waarom mensen niet-presteren Resultaten onderzoek: Redenen waarom mensen niet-presteren 305 respondenten hebben deelgenomen aan de enquête rond redenen waarom mensen niet-presteren. De resultaten van deze enquête worden o.a. gebruikt

Nadere informatie

Handleiding Vertalersbestand ELV Inhoud

Handleiding Vertalersbestand ELV Inhoud Inhoud ELV Vertalersbestand 2 Vóór het invullen van je profiel 2 Wachtwoord of e-mailadres wijzigen 2 Wachtwoord kwijt of vergeten? 3 Problemen of opmerkingen? 3 Het invullen van je profiel 4 Persoonsgegevens

Nadere informatie

Zorginkoop Wlz 2017. Presentatie & Verslag Bijeenkomst cliëntenraden gehandicaptenzorg zorginkoop Wlz 2017. April 2016 Zwolle- Amersfoort- Amsterdam

Zorginkoop Wlz 2017. Presentatie & Verslag Bijeenkomst cliëntenraden gehandicaptenzorg zorginkoop Wlz 2017. April 2016 Zwolle- Amersfoort- Amsterdam Zorginkoop Wlz 2017 Presentatie & Verslag Bijeenkomst cliëntenraden gehandicaptenzorg zorginkoop Wlz 2017 April 2016 Zwolle- Amersfoort- Amsterdam Inkoopplan Jaarlijks bepalen we onze inkoopdoelen die

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Tilburg DIMENSUS beleidsonderzoek December 2012 Projectnummer 507 Inhoudsopgave Samenvatting

Nadere informatie

26 actieve leden van VET-Vught en ECSchijndel hebben de enquête ingevuld.

26 actieve leden van VET-Vught en ECSchijndel hebben de enquête ingevuld. Resultaat Vragenlijst: Waarom doe je mee met de lokale energiecoöperatie? 26 actieve leden van VET-Vught en ECSchijndel hebben de enquête ingevuld. 1. Ik ben op de volgende manier betrokken bij de lokale

Nadere informatie

Beleving van kata onder judoleraren. Rapport maart 2019

Beleving van kata onder judoleraren. Rapport maart 2019 Beleving van kata onder judoleraren Rapport maart 2019 Auteur: Berber Roorda Titel: Beleving van kata onder judoleraren Afdeling: Nationale Kata Commissie Judo Datum: 15-03-2019 Inhoud 1.Samenvatting...

Nadere informatie

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht Claudia de Graauw Bo Broers Januari 2015 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

READER 2015/2016 TALENCENTRUM Deel A

READER 2015/2016 TALENCENTRUM Deel A READER 2015/2016 TALENCENTRUM Deel A naam opleiding e-mail 2 INHOUD DEEL A Algemene informatie 1 Startpagina... 3 2 Hoe je leert bij het Talencentrum... 4 3 Examen doen in het Talencentrum....5 4 Dyslexie?...

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS)

Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS) 1 (13) Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS) Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 31 mei kregen de panelleden van 12 tot en met 16 jaar (89 personen) een e-mail met de vraag of zij

Nadere informatie

FNV Vakantiewerk onderzoek 2013

FNV Vakantiewerk onderzoek 2013 FNV Vakantiewerk onderzoek 2013 Datum: 31 Mei 2013 Opdrachtgever: FNV Jong Onderzoeksbureau: YoungVotes TM (DVJ Insights) Contactpersoon FNV Jong: Esther de Jong, Kim Cornelissen Contactpersoon YoungVotes:

Nadere informatie

Publieksonderzoek Eerlijke bloemen met Moederdag

Publieksonderzoek Eerlijke bloemen met Moederdag Publieksonderzoek Eerlijke bloemen met Moederdag Rapportage Datum: 2 mei 2016 Opdrachtgever: Jorrit Visser, Hivos Auteur: Claudia Ros, InfoResult Hivos onderzoek: Eerlijke bloemen met Moederdag 1 Inhoud

Nadere informatie

Vrijwilligerscollege Roosendaal

Vrijwilligerscollege Roosendaal Vrijwilligerscollege Roosendaal Wie zijn wij? Wat doen wij? Wat kunnen wij voor jou betekenen? Wat is het vrijwilligerscollege? Onze missie en visie Het motto is leren van elkaar. Het vrijwilligerscollege

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013

Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013 Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013 1. Inleiding Voetbalvereniging MVV 29 bestaat dankzij vrijwilligers. De ene vrijwilliger besteedt meer tijd aan MVV 29 dan een ander, maar dat geeft niet. Iedere

Nadere informatie

LinkedIn Profiel Checklist

LinkedIn Profiel Checklist LinkedIn Profiel Checklist STAP 1: ALL-STAR Een 100% profiel is volgens LinkedIn niet mogelijk. Er is altijd wel wat te verbeteren. Het niveau wat je kan bereiken is All-Star (of Zeer deskundig in het

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten. Pensioenbeleving deelnemers Stichting BMS Pensioenfonds. april 2011. 2010 Towers Watson. All rights reserved.

Onderzoeksresultaten. Pensioenbeleving deelnemers Stichting BMS Pensioenfonds. april 2011. 2010 Towers Watson. All rights reserved. Onderzoeksresultaten Pensioenbeleving deelnemers Stichting BMS Pensioenfonds april 2011 2010 Towers Watson. All rights reserved. Inhoud Context onderzoek Samenvatting Resultaten Communicatiemiddelen Uniform

Nadere informatie

Van huidige situatie ------------ naar --------------------------------- gewenste situatie

Van huidige situatie ------------ naar --------------------------------- gewenste situatie Doelen stellen NLP is een doelgerichte, praktische en mensvriendelijke techniek. NLP = ervaren, ervaren in denken, voelen en doen. Middels een praktisch toepasbaar model leren we om de eigen hulpmiddelen,

Nadere informatie

Frans de Hoyer GW Management. E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive. De wereld is veranderd

Frans de Hoyer GW Management. E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive. De wereld is veranderd Frans de Hoyer GW Management E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive De wereld is veranderd 1 We kopen online We plaatsen alles online 2 Dit onderdeel valt ineens

Nadere informatie

Uitkomsten Enquête mei 2015

Uitkomsten Enquête mei 2015 Uitkomsten Enquête mei 2015 Inhoud Conclusies 1 Inleiding 2 Antwoorden op de vragen 3 Wat is je geslacht? 3 Wat is je leeftijd? 3 Wat beschrijft jouw (werk) situatie het beste? 4 Hoe vaak lees je de nieuwsbrief?

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat

Nadere informatie

Onderzoek Passend Onderwijs

Onderzoek Passend Onderwijs Rapportage Onderzoek passend onderwijs In samenwerking met: Algemeen Dagblad Contactpersoon: Ellen van Gaalen Utrecht, augustus 2015 DUO Onderwijsonderzoek drs. Liesbeth van der Woud drs. Tanya Beliaeva

Nadere informatie

IF Kijkje in de keuken evaluatie CliniClowns. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

IF Kijkje in de keuken evaluatie CliniClowns. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 IF Kijkje in de keuken evaluatie CliniClowns Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Kunt u aangeven hoe u op deze bijeenkomst bent geattendeerd?...2 2 Wat is uw belangrijkste reden om deze bijeenkomst

Nadere informatie

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

Deze cirkel bestaat uit vijf stappen die u kunt doorlopen om uw wervingscampagne systematisch op te zetten. Waar wil je vrijwilligers voor werven?

Deze cirkel bestaat uit vijf stappen die u kunt doorlopen om uw wervingscampagne systematisch op te zetten. Waar wil je vrijwilligers voor werven? Werving U wilt nieuwe vrijwilligers werven. Mensen die één keer aan een actie meedoen, mensen waar u af en toe een beroep op kunt doen, of mensen die voor langere tijd willen meewerken. U wilt hen in elk

Nadere informatie

De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds. mei, 2014

De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds. mei, 2014 De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds mei, 2014 1 Beste DNB er Hartelijk dank voor jouw deelname aan en/of interesse in dit deelnemersonderzoek onder (ex)werknemers van DNB. Van

Nadere informatie

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?

Nadere informatie

Hoofdstuk 18. Volwasseneneducatie

Hoofdstuk 18. Volwasseneneducatie Hoofdstuk 18. Volwasseneneducatie Samenvatting Het Regionaal OpleidingsCentrum, ROC, biedt diverse mogelijkheden voor volwassenenonderwijs. In dit hoofdstuk wordt gekeken naar de bekendheid van de Leidenaren

Nadere informatie

Werving van kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt UITKOMSTEN ENQUÊTE

Werving van kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt UITKOMSTEN ENQUÊTE Werving van kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt UITKOMSTEN ENQUÊTE 1 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Respons 5 3. Ervaring met werving via gemeenten en UWV 6 4. Waardering en tips 7 4.1 Waardering

Nadere informatie

80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER,

80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, Meting juni 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl 80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, AL ZIEN MINDER

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Naamsbekendheidonderzoek

Hoofdstuk 5 Naamsbekendheidonderzoek Hoofdstuk 5 5.1 Inleiding Achtergrond en doel van het onderzoek Bonnema Weert wenst inzicht te verkrijgen in haar naamsbekendheid. Bonnema Weert wil in het bijzonder antwoord krijgen op de volgende onderzoeksvragen:

Nadere informatie

Enquête Telefonische dienstverlening

Enquête Telefonische dienstverlening Enquête Telefonische dienstverlening Enquête Telefonische dienstverlening Colofon Titel:Enquête Enquete Telefonische dienstverlening Opdrachtgever: Gemeente Velsen Opdrachtnemer: Marieke Galesloot Datum:

Nadere informatie

Mening van het digitaal Burgerpanel Oss over: Kunst en Cultuur. Gemeente Oss. December 2013

Mening van het digitaal Burgerpanel Oss over: Kunst en Cultuur. Gemeente Oss. December 2013 Mening van het digitaal Burgerpanel Oss over: Kunst en Cultuur Gemeente Oss. December 2013 1 INLEIDING Waarom is het burgerpanel gevraagd naar haar mening over Kunst en Cultuur? De gemeente bezuinigt op

Nadere informatie

18 december 2012. Social Media Onderzoek. MKB Nederland

18 december 2012. Social Media Onderzoek. MKB Nederland 18 december 2012 Social Media Onderzoek MKB Nederland 1. Inleiding Er wordt al jaren veel gesproken en geschreven over social media. Niet alleen in kranten en tijdschriften, maar ook op tv en het internet.

Nadere informatie

Edo ter Maat, Persoons Gebonden Begeleiding

Edo ter Maat, Persoons Gebonden Begeleiding Verslag Clienttevredenheidsonderzoek Zorginstelling ETM: Edo ter Maat, Persoons Gebonden Begeleiding September 2018 Ans Herbers-Swennenhuis Toegepast Psycholoog September 2018 Inhoudsopgave Samenvatting...

Nadere informatie

Resultaten WO-monitor 2013

Resultaten WO-monitor 2013 Resultaten WO-monitor 2013 Samenvatting: De WO-Monitor is een vragenlijst die wordt afgenomen onder recent afgestudeerden (1-1,5 jaar na afstuderen) van de universiteiten in Nederland. De WO-monitor wordt

Nadere informatie

Online leren dat is wat we willen! Online trainingen overtuigend op nummer 1-positie in Nederland GoodHabitz

Online leren dat is wat we willen! Online trainingen overtuigend op nummer 1-positie in Nederland GoodHabitz Online leren dat is wat we willen! Online trainingen overtuigend op nummer 1-positie in Nederland. 2016 GoodHabitz Over het onderzoek Populatie: 960 respondenten in de leeftijd van 25 t/m 55 jaar met een

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

De Grote (kleine) voicemail-poll

De Grote (kleine) voicemail-poll De Grote (kleine) voicemail-poll De Grote (kleine) voicemail-poll Maken mensen tegenwoordig nog gebruik van voicemail? En hoe staat men tegenover het gebruik van voicemails in het zakelijk verkeer? Mensen

Nadere informatie

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Deelprogramma voor wijkverpleegkundigen en ouderenadviseurs die opgeleid worden tot casemanager SamenOud R. Brans April 2013 Inhoud

Nadere informatie

Op wat voor manier bent u de afgelopen maand in contact gekomen met HorSense? (meerdere opties mogelijk) Anders, namelijk.

Op wat voor manier bent u de afgelopen maand in contact gekomen met HorSense? (meerdere opties mogelijk) Anders, namelijk. Op wat voor manier bent u de afgelopen maand in contact gekomen met HorSense? (meerdere opties mogelijk) 9 8 7 6 5 4 1 Anders, namelijk. o op bezoek geweest bij de boerderij o leden vergadering o tijdens

Nadere informatie

Inzicht en acties naar aanleiding van de enquête.

Inzicht en acties naar aanleiding van de enquête. Inzicht en acties naar aanleiding van de enquête. Bureau Architectenregister heeft in het voorjaar van 2015 een onderzoek onder de ingeschrevenen in het register laten uitvoeren. Aan alle bij Bureau Architectenregister

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Yes We Can Fellow onderzoek

Yes We Can Fellow onderzoek Yes We Can Fellow onderzoek Resultaten 2017 1 Inhoud Inleiding... 3 Respons... 3 Eigenschappen responsegroep... 3 Enkelvoudige of meervoudige problematiek... 4 Zorg voorafgaand aan opname... 4 Situatie

Nadere informatie

Onderzoek De keuzes in een keuzemenu

Onderzoek De keuzes in een keuzemenu Onderzoek De keuzes in een keuzemenu Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Voorwoord 3 1 Categorie Klantherkenning 4 1.1 Telefonisch keuzemenu 4 1.2 Spraakgestuurd 5 2 Categorie Attitude/Inrichting 6 2.1 Volgorde

Nadere informatie

Het grote NGF en NVG spelersonderzoek: kansen voor de golfsport

Het grote NGF en NVG spelersonderzoek: kansen voor de golfsport Het grote NGF en NVG spelersonderzoek: kansen voor de golfsport Nationaal Golf Congres & Beurs 12 februari 2015, Amsterdam Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman m.m.v. Ine Pulles & Aniek Verhoofstad

Nadere informatie

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016 Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016 Tussenmeting 2015 Portret samenwerkingsverband P029 Opdrachtgever: ministerie van OCW Utrecht, oktober

Nadere informatie

Openingstijden Stadswinkels 2008

Openingstijden Stadswinkels 2008 Openingstijden Stadswinkels 2008 Openingstijden Stadswinkels 2008 René van Duin & Maaike Dujardin Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2008 In opdracht van Publiekszaken afdeling Beleid

Nadere informatie

Rapport Uitkomsten cao enquête Netwerkbedrijven WENb

Rapport Uitkomsten cao enquête Netwerkbedrijven WENb Rapport Uitkomsten cao enquête Netwerkbedrijven WENb Opdrachtgever: WENb Opdrachtnemer: BIMBIM Nieuwe Media bv. Auteurs: Mevrouw C. (Cindy) van Hunen communicatieadviseur en de heer P. (Pim) Mulder Directeur

Nadere informatie

Bijlage 1. Benadering en respons ten tijde van de tweede meting

Bijlage 1. Benadering en respons ten tijde van de tweede meting Bijlage 1. Benadering en respons ten tijde van de tweede meting Benadering van deelnemers Deelnemers aan de cohortstudie werden bij het tweede interview benaderd volgens een zogenaamd benaderingsprotocol,

Nadere informatie

Evaluatie cursus onderzoekbegeleiding. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

Evaluatie cursus onderzoekbegeleiding. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 Inhoudsopgave 1...1 2 00Hoofdsectie...2 1 De onderstaande stellingen gaan in op verschillende aspecten rond de cursus. Bij elke stelling heb je de mogelijkheid je antwoord te kiezen op een schaal van 1

Nadere informatie

CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!!

CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!! CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!! De brief: Het Venster F.D. Rooseveltlaan 18 Postbus 2157 5600 CD Eindhoven Eindhoven, 29 november 2011 Betreft: Enquete cliënttevredenheid Beste

Nadere informatie

KERK EN CHRISTENVERVOLGING christenvervolging

KERK EN CHRISTENVERVOLGING christenvervolging KERK EN CHRISTENVERVOLGING christenvervolging Een onderzoek naar de betrokkenheid van predikanten en voorgangers bij de vervolgde kerk November 2013 Inleiding Hoe 'leeft' het onderwerp christenvervolging

Nadere informatie

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Hoe presenteer ik mijzelf? Wat wil ik? Zorg voor je carrière Door het dagelijkse contact met mijn coach

Nadere informatie

Partnerkeuze bij allochtone jongeren

Partnerkeuze bij allochtone jongeren Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel

Nadere informatie

ER IS NOG PLEK BIJ CURSUSSEN NAJAAR 2012!

ER IS NOG PLEK BIJ CURSUSSEN NAJAAR 2012! ASW Cursus bulletin Het ASW Cursusbulletin blikt terug op cursussen die zijn geweest en brengt onder de aandacht wat er de komende maanden op de kalender staat. Wilt u dit bulletin rechtstreeks in uw mailbox

Nadere informatie

Zorgbarometer 7: Flexwerkers

Zorgbarometer 7: Flexwerkers Zorgbarometer 7: Flexwerkers Onderzoek naar de positie van flexwerkers in de zorg Uitgevoerd door D. Langeveld, MSc Den Dolder, mei 2012 Pagina 2 Het auteursrecht op dit rapport berust bij ADV Market Research

Nadere informatie

Hoe denkt de vrijgevestigde Friese psycholoog en orthopedagoog hierover?

Hoe denkt de vrijgevestigde Friese psycholoog en orthopedagoog hierover? E-health Hoe denkt de vrijgevestigde Friese psycholoog en orthopedagoog hierover? Een genuanceerde benadering ROS Friesland heeft geïnventariseerd hoe psychologen en orthopedagogen denken over het gebruik

Nadere informatie

Evaluatie van de Digitale Werkplaats

Evaluatie van de Digitale Werkplaats Evaluatie van de Digitale Werkplaats 2016 Dialogic innovatie interactie 1 Datum Utrecht, 16 juni 2017 Auteurs Robbin te Velde Tessa Groot Beumer 2 Dialogic innovatie interactie Dialogic innovatie interactie

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERANTWOORDING:

ONDERZOEKSVERANTWOORDING: ONDERZOEKSVERANTWOORDING: Opdrachtgever : ARAG Contactpersoon : Sonja Stalfoort Uitgevoerd door : Vostradamus/ Head to Head Media Panel / Veldwerk door : PanelClix / Euroclix Onderzoeksperiode : 9 t/m

Nadere informatie

Resultaten vrijwilligerstevredenheidsonderzoek SZMK 2013

Resultaten vrijwilligerstevredenheidsonderzoek SZMK 2013 Resultaten vrijwilligerstevredenheidsonderzoek SZMK 21 Oktober 21 1 Inhoudsopgave H1 Inleiding H2 Aantal vrijwilligers per sector/locatie en respons H Resultaten vrijwilligerstevredenheidsonderzoek 21

Nadere informatie

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 20 juni 2017 DATUM 20 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Rapportage Wmo onderzoek Communicatie

Rapportage Wmo onderzoek Communicatie Rapportage Wmo onderzoek Communicatie Cliënten zijn tevreden over hoe het proces nu verloopt, voornamelijk door de inzet van traditionele communicatiekanalen 23 juli 2014 Versie 1,0 Inhoudsopgave Doelstelling

Nadere informatie

Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 2012-2013

Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 2012-2013 Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 212-21 In academiejaar 212-21 namen 5 mantelzorgers en 5 studenten 1 ste bachelor verpleegkunde (Howest, Brugge) deel aan het project Mantelluisten.

Nadere informatie

Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijspersoneel

Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijspersoneel Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijs 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Resultaten Karin Jettinghoff en Jo Scheeren, SBO Januari 2010 2 1. Inleiding Tot voor kort

Nadere informatie

10 Gouden Tips voor Professioneel Relatiebeheer

10 Gouden Tips voor Professioneel Relatiebeheer 2 Inhoudsopgave Inleiding ----------------------------------------------------------- 5 Wees je bewust van je doel -------------------------------------- 6 Bellen: een uitstekend instrument -------------------------------

Nadere informatie

Uitgeest, 18 augustus 2014. Betr.: verbeterde toewijzing van taken binnen LCP. Beste allemaal,

Uitgeest, 18 augustus 2014. Betr.: verbeterde toewijzing van taken binnen LCP. Beste allemaal, Uitgeest, 18 augustus 2014 Betr.: verbeterde toewijzing van taken binnen LCP Beste allemaal, Het nieuwe basketbalseizoen staat weer voor de deur en daar hebben we natuurlijk allemaal erg veel zin in. Zoals

Nadere informatie

Samenvatting rapportage. Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid. Contractcatering

Samenvatting rapportage. Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid. Contractcatering Samenvatting rapportage Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid Contractcatering In samenwerking met: Rijnland Advies 1 Inleiding Even terugkijken.. De komende jaren verandert de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Vakantiewerkonderzoek 2014 FNV Jong

Vakantiewerkonderzoek 2014 FNV Jong Vakantiewerkonderzoek 2014 FNV Jong Leon Pouwels 11 juni 2014 Achtergrond Achtergrond 2 Achtergrond - onderzoeksopzet Doelstelling Steekproef Methode De doelstelling van dit onderzoek is het verkrijgen

Nadere informatie

Jongeren en het huwelijk. Jongeren en het huwelijk

Jongeren en het huwelijk. Jongeren en het huwelijk Inhoud Zijn je ouders nog bij elkaar? 3 Genschap van goederen: Stel je zou gaan trouwen, waarvoor zou je dan kiezen? 7 Ik zou later willen trouwen 4 Partneralimentatie: Waar gaat je voorkeur naar uit?

Nadere informatie

Evaluatierapport. Workshop. Bewust en positief omgaan met ADHD. Universiteit van Tilburg Forensische psychologie. 23 april 2010

Evaluatierapport. Workshop. Bewust en positief omgaan met ADHD. Universiteit van Tilburg Forensische psychologie. 23 april 2010 Evaluatierapport Workshop Bewust en positief omgaan met ADHD Universiteit van Tilburg Forensische psychologie 23 april 2010 Drs. Arno de Poorter (workshopleider) Drs. Anne van Hees (schrijver evaluatierapport)

Nadere informatie

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 26 juni 2017 DATUM 26 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Onderzoek Houten Jongeren en Wonen

Onderzoek Houten Jongeren en Wonen Onderzoek Houten Jongeren en Wonen Juni 2007 www.adv-mr.com Utrechtseweg 101, 3702 AB Zeist Inhoud Inleiding Vanuit woonstichting Viveste en de gemeente Houten is een behoefte aan onderzoek naar de woonwensen

Nadere informatie

LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan

LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan Juni 2013 Erica de Bruïne (Hogeschool Windesheim) Hans van Huijgevoort (Fontys OSO) Hettie Siemons (Hogeschool Utrecht, Seminarium

Nadere informatie

Door Cliënten Bekeken voor Gezondheidscentra. Vervolgmeting. Rapportage Julius Gezondheidscentrum Veldhuizen

Door Cliënten Bekeken voor Gezondheidscentra. Vervolgmeting. Rapportage Julius Gezondheidscentrum Veldhuizen Door Cliënten Bekeken voor Gezondheidscentra Vervolgmeting Rapportage Julius Gezondheidscentrum Veldhuizen ARGO BV 2015 Vervolgmeting Door Cliënten Bekeken Op vier locaties van de Stichting Leidsche Rijn

Nadere informatie

Enquête SJBN 15.10.2013

Enquête SJBN 15.10.2013 Enquête SJBN 15.10.2013 1 Inhoudsopgave Steekproef Resultaten enquête Algehele tevredenheid Arbeidsomstandigheden Urennorm Ondernemersaspecten Kijk op de toekomst Conclusies 2 Steekproef: achtergrond kenmerken

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten Nationaal onderzoek Over Duurzame Inzetbaarheid

Onderzoeksresultaten Nationaal onderzoek Over Duurzame Inzetbaarheid Onderzoeksresultaten Nationaal onderzoek Over Duurzame Inzetbaarheid Inleiding In de periode van 17 januari tot 17 februari 2012 is het Nationaal onderzoek Over Duurzame Inzetbaarheid gehouden. De vragenlijst

Nadere informatie

Rapportage tevredenheidsonderzoek onder cliënten en opdrachtgevers van. InterLuceo

Rapportage tevredenheidsonderzoek onder cliënten en opdrachtgevers van. InterLuceo Rapportage tevredenheidsonderzoek onder cliënten en opdrachtgevers van InterLuceo Juni 2008 1 Bedrijfsnaam: InterLuceo Inleiding Voor u ligt de definitieve rapportage van het tevredenheidsonderzoek van

Nadere informatie