Jaarverslag Koers houden bij verandering

Transcriptie

1 Jaarverslag 2009 Koers houden bij verandering

2 Foto omslag: Reflect Photography.

3 Inhoud Leeswijzer 4 Voorwoord 5 1 Koers houden bij verandering Woningmarkt Op koers met beleidsvisie Prestatieafspraken Trevin: strategische samenwerking 9 2 Onze klanten Klant centraal Samenwerking en participatie Huurdersbelangenvereniging Communicatiemiddelen Vragen en klachten Kwaliteitslabel KWH Maatschappelijke initiatieven 14 3 Onze woningen Woningen naar huurniveau Planmatig en strategisch onderhoud APK Onderhoud Strategisch Voorraadbeleid 18 4 Vitale wijken, leefbare buurten Wijkvernieuwing krachtwijk Overdie Gebiedsvisie De Hoef 3 en Bloemkoolwijken Bijzondere projecten 23 5 Bouwen om de woningmarkt in beweging te houden Woningmarkt in beweging houden Nieuwbouw in Verwervingen 28 6 Betaalbaar wonen en keuzevrijheid Huurbeleid Kopen zonder zorgen Huurachterstand beperken Lagere energierekening 32 7 Wonen, welzijn en zorg Maatschappelijke huisvesting Transferpunt Maatschappelijk vastgoed Bijzondere nieuwbouwprojecten 37 8 Duurzame woon- en leefomgeving CO2-reductie Ketensamenwerking 42 9 Interne organisatie Resultaatgerichte organisatie Koploper in ketensamenwerking en Lean renoveren De formatie Ondernemingsraad Opleiding en ontwikkeling Toezicht Verslag van de werkzaamheden van de raad van commissarissen over Samenstelling van de raad Werkwijze Kerncommissies Inhoudelijk toezicht Governance Integriteit Bestuur Tenslotte 53 Verklaring van het bestuur 54 Mededeling van de raad van commissarissen Financiën Resultaat, vermogen en solvabiliteit Treasury Sturen op kasstromen Bedrijfswaarde Investeringsbeleid Verbindingen Risicobeheersing 58 Financiële verantwoording Geconsolideerde balans 60 Geconsolideerde Winst- en verliesrekeing 61 Kengetallen 62 Accountantsverklaring 63 3

4 Leeswijzer In 2009 hebben we verder invulling gegeven aan onze beleidsvisie We hebben geëvalueerd en vooruit gekeken en daarop onze koers aangepast. In dit jaarverslag laten we zien dat veel zaken succesvol zijn uitgevoerd en lichten we toe waarom we die zaken hebben gedaan. Het eerste hoofdstuk wijden we aan de (veranderende) omgeving waarin we opereren. Het tweede hoofdstuk gaat over de activiteiten die we doen om onze klanten beter van dienst te zijn. In hoofdstuk drie besteden we aandacht aan onze woningen. Vervolgens werken we het verslag verder uit aan de hand van de vijf thema s uit onze beleidsvisie: Vitale wijken, leefbare buurten.. Bouwen om de woningmarkt in beweging te houden. Betaalbaar wonen en keuzevrijheid. Wonen, welzijn en zorg.. Duurzame woon- en leefomgeving. We sluiten het jaarverslag af met een hoofdstuk over onze interne organisatie, het verslag van de raad van commissarissen en het hoofdstuk financiën met daarin de financiële verantwoording. Dit jaarverslag is speciaal bedoeld voor onze belanghebbenden, samenwerkingspartners en voor huurders die meer willen weten over de activiteiten van hun verhuurder. Visie en missie Woonwaard is een sociale verhuurder in de regio Noord-Kennemerland met ruim woningen in de gemeenten Alkmaar, Heerhugowaard, Graft-De Rijp, Langedijk, Heiloo en Bergen. Om onze missie goed te kunnen uitvoeren, stellen we onze klanten centraal: hun wensen, hun portemonnee, leefwijze en zorgbehoefte. We zien het als onze verantwoordelijkheid dat al onze klanten goed wonen in een omgeving die hen past. Daarover gaan we graag het gesprek aan. Onze missie luidt: Woonwaard zorgt voor vitale leefomgevingen in Noord- Kennemerland, biedt vraaggestuurd wonen en woondiensten aan en heeft speciale aandacht voor hen die niet zelfstandig in passende huisvesting kunnen voorzien. 4

5 Voorwoord Woonwaard kijkt terug op een goed jaar. Op het eerste oog misschien verrassend, want het jaar 2009 was turbulent. De economische crisis had zijn weerslag op de woningmarkt, en als ondernemende corporatie merken we daarvan direct de effecten. In de terugblik, verwoord in dit jaarverslag, voeren positieve ontwikkelingen echter de boventoon. Ondanks de veranderde woningmarkt hebben we veel woningen kunnen opleveren, en veel nieuwe woningen in aanbouw genomen. De steun van gemeenten en de Rijksoverheid om dit te realiseren heeft het beoogde effect. In Alkmaar hebben we met andere partijen de stichting Verkoopgarantie opgericht, een stichting die kopers van nieuwbouwwoningen in deze onzekere markt de nodige zekerheid biedt. werking levert financiële en kwalitatieve voordelen op. Projecten zijn sneller klaar en de faalkosten blijken af te nemen. Samenwerking zijn we ook op andere fronten aangegaan. Met Intermaris- Hoeksteen en Wooncompagnie, beide actief in aanpalende regio s in Noord- Holland, hebben we de coöperatie Trevin opgericht. In deze coöperatie brengen we kennisontwikkeling op een hoger plan en kunnen we onze ondersteunende processen efficiënter inrichten was ook het jaar waarin Woonwaard haar prestaties heeft laten beoordelen in de vorm van een maatschappelijke visitatie. De resultaten zijn goed, we scoren een ruime voldoende. Ook hebben we inzicht gekregen in verbeterpunten, wat ons helpt in onze ontwikkeling. De visitatie hebben we besproken met onze belanghouders. Met hen hebben we ook de aanscherping van ons beleidsplan besproken. Het gaat om een aanscherping op inhoud, die ook passend is bij de financiële realiteit van nu. In de afgelopen jaren zijn er door de landelijke overheid maatregelen genomen Woonwaard heeft in dit jaar fors extra geïnvesteerd in onderhoud: een verbetering van de woonkwaliteit voor huurders en goed voor de continuïteit van uitvoerende partijen. Met de organisaties die voor Woonwaard het onderhoud uitvoeren, hebben we bovendien een bijzondere vorm van samenwerking ontwikkeld. De zogeheten ketensamendie voor de corporatiesector ingrijpend en soms ook verwarrend waren. Afspraken over het fiscaliseren van commerciële activiteiten waren nauwelijks gemaakt of de minister besloot de corporaties integraal belastingplichtig te maken. Recent is met de Europese Unie een regeling getroffen over staatsteun, die mogelijk verstrekkende gevolgen heeft voor mensen met middeninkomens, de woningmarkt en het investeringsvermogen van woningcorporaties. In het afgelopen jaar is veel gesproken over de rol, de positie, het werkveld van en toezicht op woningcorporaties. Er zijn voorstellen in voorbereiding voor een herijking van het stelsel. Woonwaard roept op tot heldere en duidelijke uitgangspunten, die recht doen aan het feit dat corporaties private organisaties zijn met een publieke taak. Het unieke stelsel heeft zijn meerwaarde al jaren bewezen. Dat laat dit jaarverslag ook weer zien: de talloze investeringen en maatschappelijke resultaten zijn mogelijk door de huidige positie van corporaties. Pierre Sponselee Directeur-bestuurder 5

6 Foto: Reflect Photography.

7 1 Koers houden bij verandering 1.1 Woningmarkt De economische recessie in Nederland ging niet onopgemerkt voorbij aan de woningcorporatiesector. De woningmarkt veranderde van karakter, de opdrachten aan de bouwsector liepen terug en veel mensen, dus ook onze huurders, kregen te maken met werkloosheid. Op de woningmarkt vond een trendbreuk plaats. Na jaren waarin de waardevermeerdering van woningen min of meer vanzelfsprekend was, daalden de prijzen. Woningen stonden langer te koop, en het aantal verhuisbewegingen nam af. Tegelijkertijd merkten we dat de vraag naar onze huurwoningen toenam en de slaagkans afnam. De wachttijd voor woningzoekenden in de huursector in onze regio is daardoor helaas toegenomen. Het gemiddelde aantal reacties per woning steeg van 88 in 2008 naar 115 in Een ander effect van deze trendbreuk is dat de woningmarkt een vragersmarkt is geworden. Vooral in de koopsector is dit effect merkbaar. Kopers zijn kritischer over de kwaliteit van het aanbod dan voorheen. Dit geeft in positieve zin een kwaliteitsimpuls aan de nieuwbouwontwikkeling. Als gevolg van de economische crisis zijn kopers ook voorzichtiger geworden. Er is relatief meer interesse voor betaalbare woningen, en kopers stellen de aankoop van een nieuwe woning uit tot hun oude woning is verkocht. Woonwaard heeft in het afgelopen jaar actief ingespeeld op deze veranderingen. Onderhoudsuitgaven We hebben het hoge investeringsniveau van 2008 doorgezet. In 2009 heeft Woonwaard 33,6 miljoen euro uitgegeven aan planmatig en strategisch onderhoud. Aan dagelijks onderhoud hebben we ruim 5 miljoen euro uitgegeven. Doorzetten van nieuwbouw Tegen de trend in is Woonwaard gestart met de ontwikkeling van ruim 250 woningen in vier nieuwbouwprojecten. Voor een aantal van deze woningen is subsidie van de Rijksoverheid ontvangen in het kader van de stimuleringsregeling woningbouw. Ook heeft Woonwaard ruim 50 woningen afgenomen in projecten in Alkmaar en Heerhugowaard om de doorgang van deze projecten mogelijk te maken. In 2009 werden ca. 150 nieuwe woningen opgeleverd. Zie ook hoofdstuk 5. Oprichting Stichting Verkoopgarantie Mensen die een nieuwbouwwoning willen kopen, lopen liever geen risico met de verkoop van hun huidige woning. De stichting Verkoopgarantie geeft de zekerheid dat de bestaande woning wordt verkocht. Woonwaard is medeoprichter van deze stichting. Onze nieuwbouwwonin- Over de Stichting Verkoopgarantie De Stichting Verkoopgarantie (SV) is opgericht om bij consumenten een deel van de onzekerheid weg te nemen rond de aankoop van een nieuwbouwwoning. De stichting is zelf geen risicodragende partij, maar verstrekt een label aan projectontwikkelaars en organiseert een fonds om het verlies en risico van kopende woningcorporaties te verminderen. Bij Stichting Verkoopgarantie zijn meerdere partijen betrokken: gemeente Alkmaar, projectontwikkelaars, woningcorporaties, Provincie Noord-Holland, banken, makelaars en notarissen. Woonwaard vindt het aanbieden van Verkoopgarantie een prima initiatief. We denken dat de verkoopgarantie veel onzekerheid kan wegnemen bij de kopers van een Woonwaard Jaarverslag 2009 gen in de projecten Hooftstraat en Paardenmarkt (Alkmaar) worden verkocht met Verkoopgarantie. In het huidige klimaat hebben we niet alleen extra geïnvesteerd. We hebben ook onze inkomsten en uitgaven bijgesteld. Bijstellen verkoopprognoses Woonwaard verkoopt een deel van haar huurwoningen. Daarmee dragen we bij aan de keuzemogelijkheden op de woningmarkt en de differentiatie van het woningaanbod in wijken. De opbreng- nieuwbouwwoning. Als koper ben je ervan verzekerd dat je niet jarenlang met dubbele woonlasten wordt geconfronteerd. Als woningcorporatie zijn we in staat om woningen van particulieren over te nemen en eventueel tijdelijk te verhuren. Het is van belang voor de woningmarkt in Alkmaar dat de nieuwbouwprojecten door kunnen gaan. De vraag naar woonruimte blijft stijgen, en de nieuwe woningen zijn een waardevolle aanvulling op de bestaande woningmarkt! 7

8 sten uit de woningverkopen zetten we in voor de verbetering van bestaande woningen of voor nieuwbouw. In de huidige markt bleek onze oorspronkelijke verkoopprognose van zo n 250 woningen per jaar niet haalbaar. De doelen zijn daarom aangepast aan de actuele realiteit: 150 tot 200 per jaar. Efficiency en effectiviteit van de organisatie Woonwaard wil de beschikbare middelen maximaal inzetten voor de volkshuisvesting. Een effectieve en efficiënte organisatie is daarom belangrijk. In het afgelopen jaar zijn de kosten van de bedrijfsvoering teruggebracht, en zijn processen beter ingericht. Zo combineren we lagere kosten met een kwaliteit van dienstverlening die minimaal gelijk blijft, maar zelfs toeneemt dankzij bijvoorbeeld preventief onderhoud en kortere procedures. 1.2 Op koers met beleidsvisie Onze beleidsvisie geldt voor de periode In 2009 waren we op de helft. Een mooi moment om een tussenbalans op te maken. Hoe hebben we tot nu toe inhoud gegeven aan de vijf thema s uit onze beleidsvisie? Wat gaat goed en wat kan beter? Met deze inzichten heeft Woonwaard de beleidsvisie voor de beleidsperiode tot en met 2011 aangescherpt. De vijf thema s uit onze beleidsvisie 1. Vitale wijken en leefbare buurten 2. Bouwen om de woningmarkt in beweging te houden 3. Betaalbaar wonen en vergroten van de keuzevrijheid 4. Wonen, zorg en welzijn 5. Een duurzame woon- en leefomgeving. De visitatie is uitgevoerd door bureau Raeflex. De commissie werd gevormd door prof. dr. P. Hooimeijer (voorzitter), prof. dr. A. Godfroij en mevrouw C. Bomhof (secretaris). Het volledige visitatierapport is aan te vragen of te downloaden via de website van Woonwaard. De resultaten zijn door de voorzitter van de commissie samengevat in een korte film, die ook op de website te zien is. Visitatie Woonwaard heeft in 2009 een maatschappelijke visitatie laten uitvoeren. Een externe deskundige en onafhankelijke commissie heeft onderzocht wat de opgave is waar Woonwaard voor staat, en of Woonwaard er voldoende in slaagt om de maatschappelijke doelen te bereiken. Ook heeft de commissie onderzocht of het bestuur en toezicht goed zijn georganiseerd. De commissie heeft veel documenten kritisch bestudeerd en gesproken met partijen voor wie het werk van Woonwaard van belang is: huurders, gemeenten, maatschappelijke organisaties en andere woningcorporaties. Ook de ondernemingsraad en de raad van commissarissen zijn in het onderzoek betrokken. Woonwaard krijgt gemiddeld een rapportcijfer 7 voor de prestaties. We hebben een uitstekend oordeel gekregen op het gebied van leefbaarheid, stedelijke vernieuwing en klantvriendelijkheid (cijfer: 8). Op de gebieden van wonen, zorg en welzijn en duurzaamheid krijgt Woonwaard een ruime voldoende (cijfer: 7). Een voldoende krijgen we voor ons thema betaalbaar wonen en keuzevrijheid, voor onze financiële prestatie en voor de governance (cijfer: 6). Onze aantallen nieuwbouwwoningen blijven achter bij onze ambitie. Hierop scoren we dan ook een 5, met de vermelding dat er begrip is voor de complexiteit van de nieuwbouwontwikkeling, met name in binnenstedelijk gebied. De goede beoordelingen sterken Woonwaard in de koers die is gekozen. Op de punten waar onze prestaties achterblijven bij onze ambities, nemen we maatregelen om het beter te gaan doen. Koersdagen Woonwaard is ook zelf in gesprek gegaan met belanghebbenden over de uitvoering van de beleidsvisie. In het najaar van 2009 zijn drie koersbijeenkomsten georganiseerd:. Voor medewerkers.. Voor gemeenten en maatschappelijke organisaties.. Voor de huurderbelangenvereniging, bewonerscommissies en wijkraden. Tijdens de koersbijeenkomsten is de uitkomst van de visitatie gepresenteerd en gediscussieerd over de centrale vraag: op welke punten vaart Woonwaard de juiste koers en op welke punten moet het zeil scherper worden aangetrokken? We kijken terug op drie geslaagde bijeenkomsten. De opkomst was hoog en er heerste een uitstekende, open sfeer. Er is uitvoerig van gedachten gewisseld, wat voor ons bijzonder waardevol is. Op veel terreinen ligt Woonwaard op koers. Voor de laatste twee jaar van de beleidsperiode tot 2011 scherpen we de beleidsvisie aan. De hoofdlijn houden we vast, maar we brengen meer focus aan. Dit betekent bijvoorbeeld dat we vooral investeren in de wijken waar onze huurders wonen, en dat we ons richten op de kerntaken van de corporatie. Zo blijven we maatschappelijk vastgoed ontwikkelen, maar vanaf vorig jaar doen we dat kostendekkend. Investeringen in de openbare ruimte zullen we niet snel meer voor onze rekening nemen. Onze investeringen in duurzaamheid, zowel in nieuw- 8

9 bouw en als in de bestaande woningen, nemen daarentegen toe. En gebouwen die niet goed in onze portfolio passen, stoten we af om de opbrengst te investeren in onze kerntaken. Zo hebben we in 2009 twee monumenten verkocht aan een corporatie die op dit gebied juist is gespecialiseerd. 1.3 Prestatieafspraken In prestatieafspraken met gemeenten worden onze beleidsdoelen en de gemeentelijke doelen met elkaar verbonden. Woonwaard heeft actuele prestatieafspraken met de gemeenten Langedijk, Heiloo en op hoofdlijnen met Graft- De Rijp. In 2009 zijn de afspraken met de gemeente Heerhugowaard afgerond. Woonwaard en woningcorporatie Goed Wonen, die ook actief is in de gemeente, hebben hierin samen opgetrokken. Het convenant tussen de gemeente en de corporaties staat in het teken van gemeenschappelijke doelen, zoals een goede betaalbare woningvoorraad, verduurzaming van de bestaande woningen, leefbare wijken en het waarborgen van goede woningen en voorzieningen voor mensen die zorg nodig hebben. Ook zijn afspraken gemaakt voor de kwaliteit en duurzaamheid van nieuwbouwwoningen. Heerhugowaard wil in 2030 een CO 2 neutrale gemeente zijn, en in lijn met onze beleidsvisie is vastgelegd dat we daar als corporatie een goede bijdrage aan zullen leveren. 1.4 Trevin: strategische samenwerking Samen sta je sterk. En drie weten meer dan één. Woonwaard en twee andere Noord-Hollandse woningcorporaties, IntermarisHoeksteen en Wooncompagnie, zijn daarom een strategische samenwerking aangegaan onder de naam Trevin. De drie corporaties brengen hun gezamenlijke activiteiten onder in een coöperatieve vereniging. Op 20 november 2009 is Trevin officieel opgericht (Coöperatieve Trevin Uitgesloten Aansprakelijkheid). De drie woningcorporaties streven in grote lijnen dezelfde doelen na. We gaan samenwerken om twee redenen. Ten eerste willen we kennis uitwisselen en samenwerken in beleids- en productontwikkeling. Daarnaast gaan we samenwerken om efficiënter te werken. Om deze twee doelen te bereiken, zijn een Programmanetwerk en een Shared Service Center opgericht. In het programmanetwerk staan vier thema s centraal: Wonen en wijken, Vastgoedontwikkeling, Maatschappelijk ondernemen en Organisatie ontwikkeling. In het afgelopen jaar zijn we gestart met de thema s maatschappelijk vastgoed en leefbaarheid. Maatschappelijk vastgoed Het ontwikkelen van maatschappelijk vastgoed vraagt veel kennis. Binnen Trevin wordt deze kennis gedeeld. Ook lossen we gezamenlijk vragen op rond huur, eigendomskwesties en beheer. Zo inspireren we elkaar om tot een mooier, beter en professioneler resultaat te komen. Daarnaast werken de drie Trevin partners soms samen met dezelfde maatschappelijke organisaties. Ook vanuit dat oogpunt heeft de samenwerking in Trevin een toegevoegde waarde. Leefbaarheid Woonwaard heeft het initiatief genomen tot een symposium over leefbaarheid. Woonconsulenten, huismeesters en buurtmeesters van de verschillende woningcorporaties kwamen bij elkaar om kennis en ervaring te delen. Wat doet elke corporatie met het onderwerp leefbaarheid? Hoe wordt de communicatie aangepakt? En welke interessante projecten hebben andere woningcorporaties lopen ter inspiratie voor de eigen woningcorporatie? De middag was succesvol en het startpunt van een mooie samenwerking. Visitatie Woonwaard, Wooncompagnie en IntermarisHoeksteen hebben gezamenlijk opdracht gegeven voor de visitatie. Door de visitatie gelijktijdig en door één bureau te laten uitvoeren, hebben we goed inzicht gekregen in de leerpunten over en weer, bijvoorbeeld ten aanzien van governance, stedelijke herstructurering en het aanbod voor starters op de woningmarkt. De resultaten van de visitatie zijn daarmee een bron voor het gezamenlijk leren en ontwikkelen. Efficiencyslag in het SSC Een efficiencyslag maken we met het Shared Service Center (SSC) van Trevin. In dit SSC worden verschillende ondersteunende diensten georganiseerd. Op deze wijze maken we gebruik van schaalvoordelen. In eerste instantie gaat het om ICT en inkoop. Het SSC voert de ICTactiviteiten van de drie individuele corporaties centraal uit. Eén afdeling, waar alle kennis en kwaliteiten aanwezig zijn die we als corporaties nodig hebben: minder kwetsbaar, meer kwaliteit en lagere kosten. Voor de inkoop bundelen we onze krachten in het SSC, zodat de corporaties op dit gebied zowel kwalitatief als kwantitatief verbeteringen kunnen realiseren. 9

10 Foto: Reflect Photography.

11 2 Onze klanten 2.1 Klant centraal Wij stellen onze klanten centraal en zijn bekend met wat zij willen en wat hen drijft. Vanuit dat motto halen en brengen wij informatie tussen partijen en stemmen wij ons beleid af op de vraag die onze klanten stellen. Onze klantgroepen zijn divers. Het zijn zowel (potentiële) huurders als kopers, maar het zijn ook de cliënten van zorginstellingen of statushouders die wij welkom heten. We werken voor bewoners en toekomstige bewoners, gebruikers, belangenorganisaties en andere organisaties, waarbij samenwerking, participatie en communicatie de sleutelwoorden zijn. 2.2 Samenwerking en participatie Woonwaard zoekt samenwerking. Het klinkt als een wervende advertentie, maar het is een groot deel van ons werk. Samenwerking met andere partijen die actief zijn in de wijken en buurten waar onze huurders wonen. Dat kan gaan over beleidsontwikkeling, maar ook over het afstemmen van uitvoeringszaken in de buurt of het overleggen met zorginstellingen. Met gemeenten, politie en zorginstellingen sluiten wij convenanten en resultaatafspraken af, waarover wij jaarlijks verantwoording afleggen. Woonwaard zoekt ook samenwerking met onze bewoners. Woonwaard vindt dat bewoners een rol moeten spelen, niet alleen bij ingrijpende beslissingen rond hun eigen woning, maar ook voorafgaand aan het maken van beleid. Ingrijpende beslissingen worden gemakkelijker genomen als er instemming is van de meerderheid van betrokkenen. Participatie is niet vanwege pragmatische redenen een groot goed, maar vanwege principiële redenen: de buurt, wijk of straat is de directe omgeving, waarbinnen mensen een groot deel van hun dagelijks leven doorbrengen. Hier zijn de sociale contacten en de samenhang met straat, buurt of wijk van groot belang. De afgelopen jaren heeft een verschuiving plaatsgevonden van een traditionele planvorming met een formele inspraakprocedure naar een meer interactieve besluitvorming. Woonwaard speelt daarop in. In 2009 hebben we door de inzet van studenten die voor Woonwaard een onderzoek hebben gedaan in het kader van hun eigen opleiding beleid kunnen maken over studentenhuisvesting met inachtneming van de wensen van de doelgroep. Bij het project Ken je Klant hebben we elke bewoner gevraagd of hij/zij wil deelnemen aan een interactief klantenpanel. Een groot aantal klanten heeft aangegeven daaraan te willen meewerken. In 2009 hebben we het klantenpanel al geraadpleegd. In 2010 willen we deze vorm van samenwerking verder ontwikkelen, bijvoorbeeld met digitale klantenpanels voor jongeren en allochtone huurders. Dergelijke interactieve participatievormen sluiten beter aan op het individu en/of sleutelfiguren. Op die manier kunnen we een waardevol netwerk opbouwen. Daarnaast blijven we natuurlijk structureel samenwerken met de 53 bewonerscommissies en bij onderhoudsingrepen of projecten met de directe bewoners. 2.3 Huurdersbelangenvereniging Naast een wettelijke partner is de Huurdersbelangenvereniging (HBV) een belangrijke partner bij de participatie. Zij is met ons van mening dat de bekende en gebruikte vormen van participatie niet altijd even inzetbaar zijn. We zoeken daarom samen naar nieuwe, andere wegen waarbij de vernieuwde overlegwet kansen en mogelijkheden biedt voor zowel Woonwaard als de HBV. In februari 2009 hebben de Huurdersbelangenvereniging Noord-Kennemerland (HBV) en Woonwaard een nieuwe samenwerkingsovereenkomst getekend gebaseerd op de nieuwe overlegwet. Met de Commissie Centraal Overleg (CCO) voert het bestuur van Woonwaard het wettelijk overleg. Dit gebeurde in 2009 vijf keer. In de CCO vergaderingen zijn o.a. de volgende onderwerpen behandeld:. Themabijeenkomst over relatie corporatie en VVE.. Betekenis ontwikkeling woningmarkt voor Woonwaard.. Ontwikkelingen rond strategische samenwerking in Trevin-verband met Wooncompagnie en Intermaris- Hoeksteen.. Consequenties en kansen energielabelling. Jaarcijfers Begroting Planning en onderhoud Woonlasten (convenant Woonbond / Aedes).. Verloop/terugblik visitatie en beoordeling Centraal fonds.. Themabijeenkomst Woonfraude. 11

12 Het CCO is een afvaardiging van de Huurdersbelangenvereniging (HBV). De HBV houdt zich bezig met allerlei zaken die huurders direct aangaan. Ze beheren ook de huurderstelefoon, waar mensen met individuele zaken terechtkunnen. De HBV ondersteunt verder alle 53 bewonerscommissies. We overleggen zeswekelijks met de HBV. 2.4 Communicatiemiddelen Dagelijks spreken wij met onze klanten in ons Woonpunt. Dat gebeurt vaak per telefoon (in 2009 zo n keer). De medewerkers zijn zo geïnformeerd dat het in ruim 85% van de gevallen lukt om de vraag van de klant direct te beantwoorden. Daarnaast spreken wij klanten die ons komen bezoeken in het Woonpunt of in een van de Servicepunten. In 2009 hebben wij die ingericht in de bibliotheken in Heerhugowaard, De Noord en Graft-De Rijp. In de Servicepunten zijn de folders en brochures van Woonwaard te vinden. Daarnaast kunnen bezoekers gebruik maken van een computer, waarop de site van Woonwaard en belangrijke sites over wonen en huurtoeslag zijn te bereiken. De bibliotheekmedewerkers zijn behulpzaam bij het maken van een afspraak met een Woonwaardmedewerker. Eén dag in de week is in Heerhugowaard ook een medewerker van Woonwaard aanwezig in het Zorgloket van de gemeente om vragen te beantwoorden over wonen en zorg. De Woonwaard Servicepunten hebben ruime openingstijden, dankzij de aansluiting bij de bibliotheekopenstellingen. Naast dit directe contact zetten we verschillende andere communicatiemiddelen in om onze huurders en (potentiële) klanten tijdig en correct te informeren. Website In 2009 hebben we met een bedrijfsbreed team gewerkt aan een nieuwe opzet en een nieuw uiterlijk van onze website, die meer dan voorheen interactief is. De vernieuwde opzet is mede gebaseerd op de wensen van onze klanten, die we hebben geïnventariseerd door ons digitale klantenpanel te bevragen. Het voordeel van een goed werkend en goed gevuld internet is dat klanten, woningzoekenden en relaties 24 uur per dag en 7 dagen per week op onze website antwoord kunnen vinden op de meest gestelde vragen, ons beleidsplan kunnen bekijken en een veelheid aan folders direct kunnen downloaden. De nieuwe website is begin januari 2010 in de lucht gegaan. In de loop van 2010 breiden we de site verder uit met meer interactieve functionaliteiten, zoals het reparatieverzoek online. WoonwaardKrant Vier keer per jaar ontvangen al onze huurders de WoonwaardKrant. Daarin staat een mix aan artikelen. Over maatschappelijke ontwikkelingen en wat die voor de huurder betekenen, over de afdelingen van Woonwaard die direct contact hebben met huurders, over nieuwbouw en minstens één artikel waarin bewoners aan het woord komen. In de uitgaven van juni en december voegden we een bijlage toe over de groot onderhoudsprojecten die we in de maanden daarna gaan uitvoeren. SVNK-site en Woningkrant Woonwaard werkt voor de woonruimtebemiddeling samen met de andere corporaties in de regio onder de vlag SVNK (Sociale Verhuurders Noord-Kennemerland). Het SVNK heeft hiervoor de beschikking over een interactieve site, waar woningzoekenden kunnen reageren op aangeboden woningen. Daarnaast staat dit aanbod in de tweewekelijks uitgegeven Woningkrant. In tabel 1 op pagina 13 is de woningtoewijzing over 2009 weergegeven. SVNK voert de woonruimteverdeling uit voor alle woningcorporaties in de regio. In 2009 is SVNK overgegaan op een nieuw automatiseringsysteem ter ondersteuning van de regionale woonruimteverdeling. Deze overgang heeft tot gevolg dat de informatie over 2009 niet volledig kan worden opgeleverd. Circa 300 woningen die zijn geregistreerd in het oude systeem zijn niet afgehandeld in het nieuwe systeem. Deze onvolledigheid in informatievoorziening is eenmalig. Projectcommunicatie Over onderhouds- en nieuwbouwprojecten communiceert Woonwaard op verschillende manieren. Bij nieuwbouwprojecten doen we dat vaak door een eigen website, brochure en advertenties. Bij onderhoudsprojecten maken we veelal een informatieboekje en/of nieuwsbrief voor bewoners. Bij omvangrijke projecten maken we ook nieuwsbrieven voor omwonenden. 2.5 Vragen en klachten Waar mensen werken worden fouten gemaakt, ook bij Woonwaard. Vragen en klachten van onze huurders registreren we, omdat we ervan willen leren. Dat geldt ook voor vragen die zouden kunnen uitmonden in een klacht. We proberen die vragen en klachten zo goed mogelijk af te handelen en zo vroeg mogelijk zelf op te lossen. We willen dat zo min mogelijk klachten naar de Regionale Klachtencommissie gaan. We werken er hard aan om alle klachten naar tevredenheid af te handelen. Alle schriftelijke klachten (brieven en s) registeren we centraal en we laten elke bewoner schriftelijk 12

13 Tabel 1. Woningtoewijzing. Omschrijving klacht Aantal Categorie Inkomengrens Kwaliteits- Kwaliteitskortings- Laagste Huishouden kortings- grens en aftop- aftoppingsgrens HTW* pingsgrens HTW* grens HTW* Eénpersoons <65 onder inkomensgrens Eénpersoons <65 boven inkomensgrens Eénpersoons 65 onder inkomensgrens Eénpersoons 65 boven inkomensgrens Tweepersoons <65 onder inkomensgrens Tweepersoons <65 boven inkomensgrens Tweepersoons 65 onder inkomensgrens Tweepersoons 65 boven inkomensgrens Meerpersoons <65 onder inkomensgrens Meerpersoons <65 boven inkomensgrens Meerpersoons 65 onder inkomensgrens Meerpersoons 65 boven inkomensgrens HTW = Huurtoeslagwet Klachten gericht op gedrag derden 5 Klachten gericht op gedrag medewerkers Woonwaard 18 Klachten over renovatie 16 Klachten over afhandeling reparatie-serviceverzoek Woonwaard 21 Klachten over afhandeling reparatie-serviceverzoek derden 9 Klachten over cv/warmwatervoorziening 16 Klachten rondom mutatie 0 Klachten over facturen 22 Klachten over burengerucht en overlast 13 Klachten over installaties (liften e.d.) 8 Klachten over rekening buitensluiting 5 Klachten over woningtoewijzing 2 Klachten over ergernissen 99 Klachten over schadevergoeding 22 Klachten over staat van de woning (achterstallig) 16 Schade(vergoeding) niet huurders 2 Totaal 274 weten op welke termijn wij de klacht verhelpen of wanneer we contact opnemen. De klager heeft in elk geval binnen drie weken duidelijkheid over het afhandelen van de klacht. De betrokken divisiemanager heeft de verantwoordelijkheid voor de afhandeling. In 2009 hebben we in totaal 274 schriftelijke klachten ontvangen, ruim 26% minder dan in De meeste vragen of klachten gaan over de afhandeling van reparatieverzoeken, facturen en (niet of niet volledig) toegekende schadevergoedingen. De klachten in getallen Van de 274 geregistreerde vragen/ klachten hebben we meer dan 92% naar tevredenheid van onze klanten afgehandeld. De Regionale Klachtencommissie ontving 21 klachten over Woonwaard. Daarbij zitten ook klachten die huurders rechtstreeks naar de klachtencommissie stuurden. Van deze 21 klachten waren er 12 ontvankelijk (in 2008 kwamen ook 12 ontvankelijke klachten binnen). In 2009 werden over 10 ontvankelijke klachten hoorzittingen gehouden, waarvan 1 over een klacht uit 2008 ging. Van de in hoorzitting behandelde klachten werden er 5 gegrond verklaard, waarvan er 1 werd opgelost tijdens de hoorzitting. Twee klachten losten we op voordat de hoorzitting had plaatsgevonden. Drie klachten werden ongegrond verklaard, 1 klacht werd gedeeltelijk gegrond verklaard en de behandeling van 1 klacht is doorgeschoven naar In één geval heeft Woonwaard het advies van de Regionale Klachtencommissie niet overgenomen. Dat ging om het verhogen van een vergoeding na renovatie. De reden om het advies niet over te nemen was gelegen in het feit dat we dan zouden afwijken van het vastgestelde vergoedingenbeleid, dat zorgvuldig met de Huurdersbelangenvereniging Noord- Kennemerland (HBV) is ontwikkeld. 13

14 Arbitragecommissie Bij grootschalig projectonderhoud bepaalt Woonwaard in samenspraak met de betreffende Bewonerscommissie en de vertegenwoordiger van de HBV of er sprake moet zijn van vergoeding volgens het vergoedingenbeleid. Als daarover geschillen ontstaan, dan kunnen bewoners naar de arbitragecommissie. In de arbitragecommissie zitten een manager van Woonwaard en een lid van de HBV. Een onafhankelijk voorzitter zit de commissie voor. Van de vergoedingsregeling is veelvuldig gebruik gemaakt. Eenmaal is de arbitragecommissie om een uitspraak gevraagd. Hierover is geoordeeld dat conform de regeling is gehandeld. Eenmaal heeft een huurder zich direct tot de kantonrechter gewend. Voor alle overige huurders die voor een vergoeding in aanmerking kwamen is de regeling (blijkbaar) duidelijk en naar tevredenheid uitgevoerd. Op dit moment zijn er weinig projecten waar het vergoedingenbeleid moet worden toegepast 2.6 Kwaliteitslabel KWH Hoewel wij de klant centraal stellen in ons beleid en ons handelen, kan alleen de klant bepalen of onze inzet en onze dienstverlening inderdaad voldoen aan de kwaliteitseisen die zij heeft. Om dat oordeel te vragen zijn we aangesloten bij het KWH-Huurlabel, een onafhankelijk instituut dat onder andere onderzoek doet naar de kwaliteit van de dienstverlening van corporaties. Het KWH-Huurlabel telt tien onderdelen, waarvan er telkens per jaar een aantal worden gemeten. De door KWH gemeten mening van de klant bepaalt of de corporatie het kwaliteitslabel mag blijven voeren. In 2009 zijn vier onderdelen bij ons gemeten. Wij zijn er trots op dat onze huurders onze inspanningen positief waarderen: KWH-Onderdeel Cijfer Norm Woning veranderen 7,2 7,0 Woning onderhouden 7,9 7,0 Klachten afhandelen 6,9 6,5 Woning verlaten 8,6 7,0 We krijgen enkele honderden telefoontjes per dag. Onze telefonische bereikbaarheid is daarom belangrijk. We laten die continu meten door KWH. In 2009 haalden we voor dit onderdeel een mooie Maatschappelijke initiatieven Als maatschappelijk ondernemer doen wij graag meer om onze maatschappelijke doelen te bereiken. Aan de grenzen van de reguliere corporatietaak hebben wij daarom twee initiatieven ontplooid. Woonwaardfonds Het Woonwaardfonds steunt initiatieven die voor individuele huurders of maatschappelijk van belang zijn, maar waarvoor geen reguliere financiering beschikbaar is in de vorm van bijvoorbeeld subsidies of (gemeentelijke) regelingen. In 2009 honoreerden we de volgende aanvragen: Doelen Bedragen in euro s Blijf Groep: bijdrage brandmeldinstallatie Kinderfestival 23 april Wijkvereniging Oud Overdie: TV toestel buurthuis 350 Straatspeeldagen Alkmaar 500 De Hoefmarkt 350 Al Kantara/De Brug: Fusie Feest Marrokkaanse immigratie 500 Pallas: kunst- en cultuurmanifestatie 500 Kern 8: Dag van de Dialoog Huurder: verhoogde toiletpot 93 De Drogerij: opknappen activiteitencentrum Sensoor: opknappen werkruimte Drugsinformatie en preventie voor jongeren (voorlichting op scholen) Speeltuin Het Span: herstel speelkasteel na brandstichting Stichting Polderhart: cursusgeld vrijwilligers AED-netwerk BBQ Oud Rochdale 500 Huurder: bijdrage aanleg tuin maart comité: Internationale Vrouwendag 500 Totaal

15 Yeast In andere delen van de wereld staat de sociale woningbouw nog in de kinderschoenen. Digh, een organisatie verbonden aan Aedes, stelt zich als doel om betaalbare woningbouw mogelijk te maken in ontwikkelingslanden en in landen die zich in een economische overgangsfase bevinden. Zij doet dit door het afsluiten van leningen in deze landen. Nederlandse woningcorporaties staan garant voor de rente en aflossing van deze leningen. Woningcorporaties mogen voor 0,03% van hun balanstotaal verplichtingen aangaan die voortvloeien uit het garant staan voor leningen voor buitenlandse projecten. Woonwaard steunt het initiatief van Digh door garant te staan voor drie leningen van de Zuid-Afrikaanse woningcorporatie Yeast. Het door Woonwaard geborgde bedrag bedroeg oorspronkelijk Het saldo van de garantstelling neemt jaarlijks nadat Yeast City Housing aan haar annuïtaire verplichtingen heeft voldaan met 1/20e deel af. De directeur van Yeast bracht in 2009 een bezoek aan Nederland. Bij die gelegenheid heeft hij diverse projecten van Woonwaard bezocht, waaronder Kamers met Kansen en het Oranje Huis. Foto: Reflect Photography. 15

16 Foto: Reflect Photography.

17 3. Onze woningen 3.1 Woningen naar huurniveau Woonwaard heeft een regionale toelating en heeft alleen bezit in de regio Noord-Kennemerland (het statutaire gebied). Huurwoningen kunnen we indelen naar prijsklassen. Hiervoor houden we de rekenhuur uit de Wet op de Huurtoeslag aan. Hieruit volgt de volgende verdeling van de maandhuur (wettelijk gestelde grenzen per 1 juli 2009): Woningbezit Eengezinswoningen (incl. woonwagens) Meergezinswoningen Garages 744 Parkeerplaatsen 351 Overige objecten 343 Goedkoop: tot 357,37 Betaalbaar: vanaf 357,37 tot 548,18 Duur: vanaf 548,18 tot 647,53 Duur boven huurtoeslaggrens: vanaf 647,53 Totaal Regionaal gebruiken we andere grenzen (maandhuren per 1 juli 2009): Categorie 1 (kernvoorraad): tot 511,50 Categorie 2: vanaf 511,50 tot 647,53 Categorie 3 en 4 (vrije sector): vanaf 647,53 De volgende woningen zijn ten behoeve van sloop uit exploitatie gehaald: Coornhertkade, Oud-Overdie, Alkmaar 31 Huygensstraat, Oud-Overdie, Alkmaar 36 De volgende woningen zijn aan de exploitatie toegevoegd: - als gevolg van nieuwbouw (zie paragraaf 5.2): 72 - als gevolg van aankoop (zie paragraaf 5.3): 31 - als gevolg van administratieve correcties: 2 Tabel 2. Ontwikkeling van de woningvoorraad. Nettohuurprijs per maand < 357,37 357,37 > 511,50 Eindtotaal 511,50 Woningvoorraad per 1 januari Sloop/onttrekkingen Toevoeging van woningen Verkoop van woningen Mutaties netto huurprijs (incl. correcties) Woningvoorraad per 31 december

18 Verkoop Woonwaard heeft in het afgelopen jaar 146 woningen verkocht. Daarvan zijn er 46 verkocht onder de voorwaarden van Koopgarant. Ook is besloten om twee bijzondere monumenten te verkopen aan woningcorporatie Van Alckmaer. Het Hof van Sonoy en het Hofje van Bijleveld pasten niet goed in onze portfolio; Van Alckmaer heeft zich juist toegelegd op het behoud en beheer van monumenten. De opbrengst van de verkopen wordt ingezet voor de verbetering van onze bestaande woningvoorraad en voor nieuwbouw. 3.2 Planmatig en strategisch onderhoud In 2009 was de begroting voor groot onderhoud aan onze woningen 37,4 miljoen euro. Daarbij was 13,7 miljoen euro bestemd voor planmatig onderhoud (gewoon groot onderhoud) en 23,7 miljoen euro voor strategisch onderhoud (onderhoud waarna er waardevermeerdering is van de woning). Eind 2009 is zo n 90% van de begroting gerealiseerd. De term gerealiseerd betekent dat Woonwaard in 2009 voor planmatig en strategisch onderhoud voor 33,6 miljoen aan werk heeft verzet. De sturing op kasstromen in plaats van verplichtingen maakt het realiseren van de begroting gevoelig voor bijvoorbeeld weersinvloeden. Zo is de uitvoering van werkzaamheden voor een bedrag van doorgeschoven naar 2010 als gevolg van de slechte weersomstandigheden eind Een deel van de begroting is niet in opdracht gegeven, omdat de voorbereiding vertraging heeft opgelopen. Er is een meerjarenonderhoudsbegroting gemaakt, waarbij zorgvuldig is gekeken naar de best mogelijke realisatie van het strategisch onderhoud. Dit heeft tot gevolg gehad dat een aantal projecten is verschoven naar een later moment. In 2009 lagen de daadwerkelijke uitgaven als volgt (bedragen x 1 mln.): jaarrekening 2008 jaarrekening 2009 begroting 2009 Planmatig onderhoud 23,1 13,6 13,7 Strategisch onderhoud 12,0 20,0 23,7 Totaal 35,1 33,6 37,4 3.3 APK Onderhoud In 2009 werd gewerkt aan een andere benadering van het dagelijks onderhoud. Het Onderhoudsbedrijf van Woonwaard is er op ingericht om in actie te komen bij binnenkomende reparatie- en serviceverzoeken. Daarmee wordt gereageerd op een bepaalde klacht of situatie. De omslag waarmee we in 2008 begonnen, is die van proactief handelen: we doen een periodieke keuring van onze woningen, waarbij we kleinere problemen direct oplossen. De vaklieden bezoeken zoveel mogelijk woningen om, aan de hand van een lijst, te bepalen of onderdelen aan vervanging of reparatie toe zijn. Dit noemen we preventief onderhoud of APK Onderhoud. We hebben in 2008 een eerste proef uitgevoerd in nauw overleg met de huurders en de Huurdersbelangenvereniging. In 2009 deden we een tweede proef bij drie grotere complexen. In deze nieuwe proef hebben we de leerpunten van de eerste proef verwerkt. Naast het feit dat we meer inzicht in de technische staat van ons bezit hebben gekregen, signaleren we met deze nieuwe werkwijze sociale en maatschappelijke aandachtspunten soms ook eerder, waardoor optreden sneller mogelijk is. Voor bewoners is het prettig, omdat hun woning op één moment helemaal wordt nagekeken. Voor de klant betekent het dat problemen vaker in één keer zijn opgelost. En deze vorm van preventief onderhoud is ook veilig: we kunnen vroegtijdig gevaarlijke situaties oplossen. Het APK Onderhoud sluit daardoor aan bij onze wens om doelmatig en doeltreffend te werken. Beide proeven zijn positief afgesloten. In 2010 volgt de besluitvorming over de manier waarop we het preventief onderhoud structureel als werkwijze gaan invoeren. 3.4 Strategisch Voorraadbeleid Medio 2009 is het plan van het strategisch voorraadsbeleid (SVB) van Woonwaard bestuurlijk goedgekeurd. In dit plan wordt beschreven wat de situatie is in de verschillende gebieden waar Woonwaard bezit heeft. Bevolkingssamenstelling, leeftijdsopbouw, woningtypen, aantallen huur- en koopwoningen en voorzieningenniveau zijn zaken die daarin aan de orde komen. Daarnaast beschrijven we welke ontwikkelingen we de komende jaren verwachten. Die beschrijving van de huidige situatie, aangevuld met een beeld van de toekomst, biedt een goede basis voor een analyse op complexniveau. Onderdeel van het SVB-plan is de complexengids. In die gids staat per complex aangegeven 18

19 om hoeveel woningen het gaat, welke huurklasse, de onderhoudsstaat en het energielabel van de woningen. Ook wordt aangegeven welke technische of sociale ingrepen noodzakelijk zijn. Medewerkers van Woonwaard hebben het SVB-plan zelf opgesteld, waardoor het ons eigen product is. Het plan is losbladig, zodat we gemakkelijk en snel op de veranderende omstandigheden kunnen inspelen. Foto: Reflect Photography. 19

20 Foto: Reflect Photography.

21 Uit onze beleidsvisie 4. Vitale wijken, leefbare buurten Vanuit onze beleidsvisie Bekend gebied werken wij gezamenlijk aan de opdracht dat Woonwaard maximaal bijdraagt aan het behouden en/of realiseren van vitale stedelijke en dorpse woon- en leefomgevingen in Noord-Kennemerland. Vooral in de wijken waar wij een substantieel deel van de woningen verhuren, nemen we initiatieven voor de verbetering van de leefbaarheid en het voorzieningenniveau. We willen bijdragen aan het perspectief voor bewoners, de eigen verantwoordelijkheid, het initiatief van bewoners en de sociale samenhang in wijken en daarin een actieve rol spelen. Om onze ambities voor leefbaarheid en vitaliteit waar te maken, heeft Woonwaard haar afdeling Bewonerszaken krachtig en professioneel ingericht met een relatief grote formatie huis- en buurtmeesters (12 fte) en woonconsulenten (12 fte, waarvan 2 tijdelijk voor de inzet in Overdie). De investeringen in leefbaarheid, exclusief de investeringen in het Wijkactieplan Overdie, bedroegen in ,4 miljoen. In dit hoofdstuk schetsen we onze activiteiten. 4.1 Wijkvernieuwing krachtwijk Overdie In de Alkmaarse krachtwijk Overdie werken we met de gemeente en collegacorporatie aan de wijkvernieuwing. Enkele jaren geleden is gestart met sociale projecten (bijv. wijkboerderij, opknappen park). Vervolgens zijn wij gestart met de onderhoudsprojecten (bijvoorbeeld Dathenusstraat, Graalstraat e.o.). In 2008 is de eerste nieuwbouw opgeleverd aan het Tuinderspad (Nieuw-Overdie) en in 2009 leverden we het complex Parckstede op aan de Coornhertkade (Oud-Overdie). Van de Huygensstraat zijn de laatste bewoners naar tevredenheid naar een nieuwe woning geholpen. Daarna is de Huygensstraat gesloopt. Ook rondden we verschillende onderhoudsprojecten af in Overdie, zoals de Graalstraat e.o., de Ommeringflats en de Zonkant. Eind 2009 startte de bouw van de Hooftstraat. Er komen twee appartementencomplexen met huurwoningen, koopappartementen en Koopgarantappartementen. Het is het eerste project dat gebruik gaat maken van het HVC-warmtenet, energie die geleverd gaat worden door de Alkmaarse Huisvuilcentrale. Wijkactieplan (WAP) Het wijkactieplan voor Overdie is gericht op de sociale en economische verbetering van de wijk. Woonwaard investeert met collega-corporatie Van Alckmaer in de uitvoering van het Wijkactieplan, in het licht van de bijzondere aandacht die Overdie als Vogelaarwijk krijgt. In 2009 bedroeg onze additionele investering ruim 1,5 miljoen. Deze investering komt bovenop de inzet die we plegen voor de fysieke herstructurering in de vorm van nieuwbouw en (groot) onderhoud en de reguliere investeringen in leefbaarheid. Oranje Huis Aan de Hooftstraat ontwikkelen we ook het eerste Oranje Huis van Nederland. De eerste paal is in december 2009 de grond in geslagen. Het Oranje Huis is een plek waar mensen die met huiselijk geweld te maken krijgen, terechtkunnen voor advies, hulpverlening en opvang. Nieuw is dat deze regionale crisisopvang niet op een geheime locatie is gehuisvest. De beveiliging blijft streng, maar het signaal is dat het geweld moet stoppen; vrouwen Activiteitenoverzicht Overdie In het kader van het wijkactieplan is Woonwaard (mede)financier van onder meer:. Programmamanagement sociaal.. Programma s voor bewonersondersteuning.. Sociale initiatieven, waaronder: buurtvaders bruggenbouwers outreachend maatschappelijk werk bewonersparticipatie Brede school.. Oranjehuis.. Multifunctionele accommodatie WWZW Geert Grote Plein.. Tijdelijke expositieruimte.. Vestiging maatschappelijke functies in de plint van een woongebouw. Kamers met kansen.. Werkgelegenheidsbevordering. Aanpak woonfraude.. Sport in de wijk. zich hiervoor niet hoeven te verbergen en dader en slachtoffer(s) geholpen worden om samen te werken aan een oplossing. Bij gebleken succes wordt deze vorm van crisisopvang in het hele land ingevoerd. Het ziet er naar uit dat dat inderdaad gaat lukken. De eerste ervaringen zijn opgedaan in het tijdelijk onderkomen van het Oranje Huis in het voormalige woonzorgcomplex Westerlicht in Alkmaar. 21

22 bewoners aan een visie voor Hoefplan. We betrekken de bewoners van de betreffende flat- en eengezinswoningen bij het maken hiervan. Als besloten is welke ingrepen er in de wijk gedaan moeten worden, betrekken we de bewoners ook bij de uitvoering. visie gemaakt. Woonwaard verhuurt in deze wijk ongeveer 650 woningen, zo n 50% van alle woningen die in de Rivierenwijk staan. De wijkvisie wordt vastgesteld door zowel Woonwaard als de gemeente. De ervaringen die wij hierbij opdoen zullen ons helpen bij toekomstige beslissingen over de andere wijken. Eind 2010 wordt het nieuwe pand opgeleverd en daarmee krijgt het Oranje Huis haar definitieve huisvesting. Samen ontwikkelen, samen sturen Bij de wijkontwikkeling zijn veel partijen betrokken, zoals de wijkraden van bewoners en maatschappelijke organisaties. Het proces als geheel wordt aangestuurd door een stuurgroep, samengesteld uit twee wethouders en twee corporatiedirecteuren. Woonwaard vervult de rol van voorzitter. De programmamanager sociaal is verantwoordelijk voor de voortgang van het Wijkactieplan (het sociale deel). De programmamanager fysiek (van Woonwaard) is verantwoordelijk is voor de uitvoering van het integraal plan (de fysieke uitvoering). In paragraaf 4.4 staan bijzondere projecten, waarvan een deel heeft plaatsgevonden in de krachtwijk Overdie. 4.2 Gebiedsvisie De Hoef 3 en 4 De woningen in De Hoef zijn mooi gelegen in Alkmaar. Veel bewoners wonen er naar tevredenheid. De woonkwaliteit voldoet echter niet meer aan de eisen van deze tijd. In overleg met de gemeente Alkmaar is De Hoef daarom gekozen om prioriteit te geven aan de visieontwikkeling voor De Hoef. De gemeente werkt aan een structuurvisie voor het hele westelijke gebied van Alkmaar, waar De Hoef deel van uitmaakt. Binnen dit gebied werkt Woonwaard samen met de gemeente en de 4.3 Bloemkoolwijken Bloemkoolwijken zijn gebouwd in de jaren 70 en 80. Kenmerkend zijn de hofjes en bochtige wegen. Vanuit de lucht gezien lijkt het stratenpatroon op de structuur van een bloemkool. Daaraan danken deze wijken hun opmerkelijke naam. Voorbeelden van bloemkoolwijken waarin Woonwaard woningen bezit, zijn de Rivierenwijk in Heerhugowaard en De Pet en Oudieplas in Alkmaar. De laatste jaren wordt duidelijk dat de huizen in dit soort wijken minder gewild zijn en dat de wijken soms minder goed scoren op leefbaarheid. In 2008 hielden we een minisymposium over bloemkoolwijken. In 2009 zijn we, samen met de gemeente Heerhugowaard en bewoners, begonnen met een toekomstvisie voor de Rivierenwijk. Als eerste stap in dit proces hebben we een onderzoekslab gevraagd zijn deskundigheid en creativiteit in te brengen. In het eerste half jaar van 2010 wordt voor de Rivierenwijk in Heerhugowaard een wijk- Onderzoekslab voor de Rivierenwijk Het Onderzoekslab was een initiatief van de Rijksbouwmeester. Ontwerpers en onderzoekers die door de economische crisis geen werk hebben, werken in het Lab aan vraagstukken over de toekomst van steden en dorpen in Nederland. Woonwaard meldde de bloemkoolwijk aan als vraagstuk, met als voorbeeld de Rivierenwijk in Heerhugowaard. In de afgelopen jaren is al veel onderzoek gedaan naar de Rivierenwijk zonder dat dat leidde tot een richtinggevend plan. Ons onderzoekslab, bestaande uit 10 tot 15 getalenteerde jonge ontwerpers, heeft alle resultaten van die onderzoeken op een rij gezet, heeft de eigen creativiteit gebundeld en is zelf de buurt in getrokken. Met het beeld dat door alle verzamelde informatie bij hen ontstond, hebben ze creatieve en vernieuwende voorstellen gedaan voor de onderdelen van de wijk. Deze worden ter inspiratie meegenomen bij het maken van de wijkvisie. 22