Persmededeling 20 november 2003 SOCIALE KOSTEN-BATENANALYSE VAN ALCOHOLGEBRUIK EN -MISBRUIK
|
|
- Elke Smits
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoger instituut voor de arbeid Katholieke Universiteit Leuven E. Van Evenstraat 2e B-3000 Leuven Telefoon Telefax Persmededeling 20 november 2003 SOCIALE KOSTEN-BATENANALYSE VAN ALCOHOLGEBRUIK EN -MISBRUIK Prof. dr. Jozef Pacolet/Tom Degreef/Ria Bouten In opdracht van de Arnoldus Groep van de Belgische Brouwers voerde het Hoger Instituut voor de Arbeid (Katholieke Universiteit van Leuven) in de periode een onderzoek uit over de sociale kosten en baten van alcoholgebruik en misbruik. De resultaten zijn thans beschikbaar en worden voorgesteld op de studiedag van de VAD (Vereniging voor Alcohol- en andere drugproblemen) op donderdag 20 november in Gent, ICC. De studie heeft geopteerd voor een ruime definitie van alle kosten (van veelal alcoholmisbruik) en baten (van matig alcoholgebruik) voor alle betrokken partijen, te weten diegene die drinkt zelf, de overheid, de rest van het bedrijfsleven en niet drinkers-slachtoffers bij verkeersongevallen. De positieve en negatieve effecten worden beschreven voor drie grote domeinen: de impact op de gezondheid met directe effecten op het zorgsysteem, de indirecte effecten als verloren productiviteit omwille van ziekte en mortaliteit, de kosten van verkeersslachtoffers omwille van rijden onder invloed en tenslotte de impact in de werkomgeving, voornamelijk door verhoogde kans op werkloosheid en verlies aan productiviteit op de werkvloer zelf omwille van alcoholmisbruik. Het onderzoek start met het inschatten van het alcoholgebruik en -misbruik. Het risicodrinken en probleemdrinken met een manifest verhoogde kans op gezond-
2 2 heidsproblemen wordt geschat op 6% bij de mannen en op 4,5% bij de vrouwen, maar dit blijven voorzichtige ramingen 1. De gezondheidseffecten vertonen een zogenaamd J-curve effect: bij matig drinken wijzen steeds meer studies op een beschermend effect van een lagere kans op ziekte en mortaliteit voor bepaalde aandoeningen, maar vanaf een bepaald niveau van alcoholconsumptie worden de negatieve gevolgen op verhoogde kans van ziekte of overlijden steeds duidelijker. De studie schat dat er ondermeer 2,26% van de ligdagen in een ziekenhuis worden veroorzaakt door alcoholmisbruik, maar dat er evenzeer 1,1% ligdagen worden vermeden. Maar in de psychiatrie wordt reeds 25% van de kosten gerelateerd aan alcoholmisbruik. In totaal loopt de kost voor de gezondheidszorg (vooral te dragen door de ziekteverzekering) op tot 22 miljard BEF, tegenover ongeveer 7,5 miljard BEF vermeden kosten. Van de totale kost is dit ongeveer 10% of 0,23% van het BNP, het equivalent van een kleine zorgverzekering. Het gezondheidseffect van alcoholmisbruik leidt verder tot bijkomende overlijdens, tegenover vermeden overlijdens. De waarde van deze levens, alsmede de gederfde productiviteit omwille van zieke wordt geraamd op 59 miljard BEF, de vermeden kost is 24 miljard, waarboven nog eens de kost van vervangingsinkomsten komt omwille van verhoogde morbiditeit (goed voor 5,4 miljard BEF). De totale kost omwille van veroorzaakte aandoeningen en mortaliteit is daarmee 1/3 van de totale kost. Daartegenover situeert zich evenwel een baat. Argumenten genoeg om de batige effecten te behouden maar de nadelige gezondheidseffecten via ondermeer gezondheidsvoorlichting en preventie te beperken. Het viel de onderzoekers dan ook des te meer op hoe beperkt de preventie-uitgaven in deze context zijn. Een tweede belangrijke risicofactor zijn de kosten van verkeersongevallen omwille van het rijden onder invloed en de daardoor veroorzaakte doden, zwaar- en lichtgekwetsten en materiële schade. Officiële statistieken lijken dit risico te onderschatten en men geeft dat ook zelf toe. Zo zouden 10% tot 40% van de dodelijke verkeersslachtoffers aan alcoholmisbruik kunnen toegeschreven worden (123 tot 644 dodelijke verkeersslachtoffers). Officiële statistieken nemen de lage waarde aan, wij weerhielden op basis van tal van indicatoren een hoog cijfer. In de verkeerseconomie wordt de kost van deze verkeersslachtoffers steeds hoger inge- 1 Risocodrinken bij mannen ontstaat vanaf 4 glazen per dag (3,9 % van de bevolking ouder dan 15 jaar), probleemdrinken vanaf 6 glazen (bij 1,9 %); risicodrinken bij vrouwen ontstaat vanaf 2 glazen (3,5 % van de bevolking) en probleemdrinken (bij 1 %) vanaf 4 glazen.
3 3 schat. Wij weerhielden bijvoorbeeld als waarde voor een mensenleven een kostprijs van 50 miljoen BEF, een waarde die schril afsteekt tegen de prijs gehanteerd als morele schadevergoeding in geval van overlijden in rechtbanken. Dit brengt ons op een totale kostprijs van ongeveer 60 miljard BEF of 1/4 van de totale kostprijs. In belangrijke mate is dit een kost voor de drinker zelf die verongelukt, maar hier situeert zich ook een kostprijs van 12 miljard voor de niet drinker die slachtoffer wordt van deze ongevallen onder invloed. Het feit is dat officiële statistieken blijkbaar dit risico onderschatten, en de praktijk van schadevergoeding mijlenver afstaat van wat in kosten - baten studies wordt gehanteerd. Wij concluderen in de studie dat de brouwerijsector met zijn Bob campagne in deze context strenger is dan de overheid, een overheid die op het moment van de studie ook de teugel leek te vieren op het vlak van handhavingsbeleid met dalende wegcontroles (pakkans voor rijden onder invloed daalde). Wanneer in de eerste twee categorieën diegene die overmatig drinkt vaak het eerste slachtoffer is, is er een derde risicofactor, met name de kosten veroorzaakt in de werkomgeving. Naast de boven beschreven kosten voor gewettigd ziekteverzuim omwille van ziekte, is het in buitenlandse studies steeds meer en meer evident dat een belangrijke kost van alcoholmisbruik zich situeert in de werksfeer, onder de invloed van verhoogde kans van werkloosheid, ongewettigde afwezigheid, de gewettigde afwezigheid wegens ziekte (is al in de gezondheidskost verrekend), maar vooral ook de aanwezigheid van personen met alcoholproblemen op de werkvloer veroorzaken extra kosten door lagere productiviteit. Deze thematiek is onderzoeksmatig amper bekeken in België de jongste twee decennia en wij moeten dan ook opnieuw buitenlandse inschattingen van het effect van alcohol combineren met Belgische cijfers over werkgelegenheid en productiviteit. Twee factoren domineren het resultaat: een verhoogde kans op werkloosheid bij alcoholmisbruik levert een kost op van ongeveer 22 miljard BEF, en een verlaagde productiviteit van 20 à 25% bij opnieuw ongeveer 5% van de beroepsbevolking levert een verlies aan productiviteit op van nog eens 66 miljard BEF. Daarenboven moeten de werklozen ook nog een vervangingsinkomen krijgen, nog eens goed voor 5,7 miljard BEF. De totale kost in de werksfeer is meer dan 90 miljard. De kost treft in eerste instantie het bedrijfsleven zelf, de overheid omwille van gederfde ontvangsten, en ook nog de werkloze die een lager inkomen heeft. Wanneer de eerste twee kostencategorieën nog in belangrijke mate uiteindelijk de drinker zelf treffen, wordt in deze derde categorie een majeure kost voor de rest van de economie geschetst die bijna 1% van het BNP betreft. Het is dan ook onbe-
4 4 grijpelijk dat dergelijke kost onderzoeksmatig en ook beleidsmatig zo weinig aandacht krijgt en bevestigt nog maar eens dat de kosten van alcoholmisbruik worden onderschat. De studie werpt ook een licht op de baten van alcoholgebruik en -misbruik. De batige effecten van matig gebruik via vermeden ziekte en vermeden sterfte leveren minder kosten op in de gezondheidszorg, minder transfers, meer productie en uiteindelijk de waarde van gewonnen levens. De waarde wordt geschat op ongeveer 31 miljard BEF. Tenslotte heeft de overheid aan alle alcoholconsumptie extra meerontvangsten via BTW en accijnzen van 19 miljard BEF. Een 11-tal miljard zijn nog baten voor de drinker omwille van ziekte- of werkloosheidsvergoeding, maar deze zijn manifest een kost voor de rest van de samenleving. De totale kost van alcoholmisbruik (overdadig drinken of ongepast drinken, bijvoorbeeld als men nog moet rijden) wordt geschat op 240 miljard BEF of 2,26% van het BNP wat een aanzienlijke kost is, maar die ook in tal van buitenlandse studies is terug te vinden. De directe kosten voor de gezondheidszorg zijn hiervan maar 1/10, wat ook vergelijkbaar is met buitenlandse studies, en komt neer op ongeveer 0,23% van het BNP. Van deze totale kost wordt ongeveer 109 miljard BEF (of 40%) door diegene die drinkt gedragen, in tweede instantie door het bedrijfsleven, en verder de overheid en derden die slachtoffer zijn van verkeersongevallen. Daartegenover worden nog 62 miljard BEF baten genoteerd, deels fiscale meeropbrengsten voor de overheid, maar vooral de gevolgen van batige gezondheidseffecten. Effecten in de werksfeer en directe en indirecte gezondheidseffecten zijn goed voor elk bijna 90 miljard BEF, de verkeersslachtoffers vertegenwoordigen nog eens ongeveer 60 miljard. Op tal van deze domeinen werd in het onderzoek op informatieleemten gestoten, die moesten omzeild worden, maar die kunnen wijzen op een onderschatting van het probleem. Door de meest recent buitenlandse evidentie en inzichten uit de gezondheidseconomie en de verkeerseconomie toe te passen in deze kosten-batenanalyse kan deze studie, die tot een aanzienlijke kost komt van het overdadig drinken, maar ook de baten meeneemt van matig drankgebruik, het beleid van alle betrokken partijen, de brouwerijsector die deze opdracht gunde, de overheid, diegenen die met preventie bezig zijn, de argumenten aanreiken om verder in een beleid te stappen van gezondheidsvoorlichting en preventie, preventie van rijden onder invloed via informatie maar ook strenger handhavingsbeleid en preventie rond de gevolgen van alcoholmisbruik op het werk. Daarmee wenst het rapport
5 5 een ogenopener te zijn om nieuwe accenten te leggen in het preventiebeleid, en om het preventiebeleid in het algemeen omtrent alcoholmisbruik te versterken.
6 6 Meer informatie kan bekomen worden bij: Prof. dr. Jozef Pacolet HIVA - Sector Sociaal en Economisch Beleid E. Van Evenstraat 2A 3000 Leuven tel of of gsm jozef.pacolet@hiva.kuleuven.ac.be Naar aanleiding van dit onderzoek verschenen volgende publicaties: Degreef T., Pacolet J. & Bouten R. (2003), Sociale kosten-baten analyse van alcoholgebruik en misbruik in België, HIVA-K.U.Leuven, Leuven, 588 blz., ISBN Pacolet J., Degreef T. & Bouten R. (2003), Sociale kosten-baten analyse van alcoholgebruik en misbruik in België. Synthese, HIVA-K.U.Leuven, Leuven, 50 blz., ISBN De publicaties kunnen besteld worden bij: HIVA-K.U.Leuven E. Van Evenstraat 2E 3000 Leuven fax liesbeth.villa@hiva.kuleuven.ac.be website:
Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen
Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen Tactus Verslavingszorg Preventie & Consultancy Brink 40 7411 BT Deventer 088 3822
Nadere informatieRisico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald
PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 4 oktober 2012 Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald De kans dat Vlamingen
Nadere informatieAlcohol en de eerste lijn: blijkbaar een problematische relatie...
Alcohol en de eerste lijn: blijkbaar een problematische relatie... Dr. Rita Verrando huisarts medisch directeur CAD-Limburg Tom Defillet Stafmedewerker VAD Brussels do we have a problem? De gemiddelde
Nadere informatieResultaten voor Brussels Gewest Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997
6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de
Nadere informatieResultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997
6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de
Nadere informatiematige alcohol consumptie gezondheid
matige alcohol consumptie positief voor gezondheid R e s u l t a t e n v a n 3 j a a r w e t e n s c h a p p e l i j k o n d e r z o e k Matige en regelmatige alcoholconsumptie heeft overall een positief
Nadere informatieHelft zorgverzekerden komt niet rond
Bijlage perstekst Helft zorgverzekerden komt niet rond 1. Het belang van de zorgverzekering Het HIVA onderzoek (2008) 1 bevestigt het nut van de Vlaamse zorgverzekering. Voor zorgerkenden maakt het wel
Nadere informatieAlcohol- en drugpreventie op de werkvloer
Alcohol- en drugpreventie op de werkvloer M A A I K E D E C O N I N C K C G G VA G G A B O O M G A A R D S T R A A T 7 2018 A N T W E R P E N 0 3. 2 5 6. 9 1. 4 1 W W W. V A G G A. B E Eigen normen en
Nadere informatieHOOFDSTUK 14: OEFENINGEN
1 HOOFDSTUK 14: OEFENINGEN 1. Antwoord met juist of fout op elk van de onderstaande beweringen. Geef telkens een korte a) Indien een Amerikaans toerist op de Grote Markt van Brussel een Deens bier drinkt,
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 3 december 2015
PERSBERICHT Brussel, 3 december 2015 Statistieken van de verkeersongevallen 2014 De Algemene Directie Statistiek Statistics Belgium publiceert vandaag de recentste cijfers over verkeersongevallen. Het
Nadere informatieGezondheidsverwachting volgens socio-economische gradiënt in België Samenvatting. Samenvatting
Verschillende internationale studies toonden socio-economische verschillen in gezondheid aan, zowel in mortaliteit als morbiditeit. In bepaalde westerse landen bleek dat, ondanks de toegenomen welvaart,
Nadere informatieEUROPEES PARLEMENT 2009-2014. Zittingsdocument 23.1.2014 B7-0000/2014 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-0000/2014
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 23.1.2014 B7-0000/2014 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-0000/2014 ingediend overeenkomstig artikel 115, lid 5, van het
Nadere informatieAlcoholintoxicatie bij jongeren
Alcoholintoxicatie bij jongeren Wat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen? Michiel Callens, arts onderzoeker Intermutualistisch
Nadere informatiePROFIEL VAN DE VLAAMSE AA 2006
PROFIEL VAN DE VLAAMSE AA 2006 De Anonimiteit Er kunnen hier mensen aanwezig zijn die niet vertrouwd zijn met onze traditie van persoonlijke anonimiteit tegenover het publiek. Onze gedragslijn inzake public
Nadere informatieVerdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin
Verdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin ruime zin in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland in 2014 Directie Statistieken, Begroting en Studies stat@rva.be Inhoudstafel: 1
Nadere informatieAlcohol en Drugs een kennischeck
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Alcohol en Drugs een kennischeck Lex Lemmers Studiedag over alcohol- en drugsgebruik studenten Utrecht, 12 mei 2015 1. Wat is probleemdrinken? 1. Het drinken
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 22 november 2006 (24.11) (OR. en) 15258/06 SAN 240. NOTA het Comité van permanente vertegenwoordigers
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 22 november 2006 (24.11) (OR. en) 15258/06 SAN 240 NOTA van: het Comité van permanente vertegenwoordigers aan: de Raad nr. vorig doc.: 15253/1/06 REV 1 SAN 236 nr. Comv.:
Nadere informatiememorandum CRB Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie
memorandum CRB 2019-1099 Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie CRB 2019-1099 Memorandum Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie Brussel 6.06.2019 2 CRB 2019-1099 1
Nadere informatieLaatstejaarsgebruik (N=5367)
9,3 7,9 7,4 2,8 5,5 19,9 83,1 90,7 92,1 92,6 97,2 94,5 ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ WERKNEMERS: EEN KWESTIE VAN ALCOHOL, MANNEN EN GEVOLGEN OP HET WERK. 21 december 2017 Voor het eerst werd bij Belgische
Nadere informatieJ. Snel AdFundum, Vakblad voor de Drankenbranche, 13(11):14-15, november. 2005 Dagelijks, matig alcoholgebruik verlaagt het risico op diabetes
J. Snel AdFundum, Vakblad voor de Drankenbranche, 13(11):14-15, november. 2005 Dagelijks, matig alcoholgebruik verlaagt het risico op diabetes Diabetes 2 of ouderdomsziekte komt veel voor en begint epidemische
Nadere informatieOuderen & Alcoholgebruik in Nederland
Ouderen & Alcoholgebruik in Nederland Zwolle, 23 april 2012 Gun ze toch hun borreltje!? VU University Amsterdam, Marja Aartsen Windesheim, Carolien Smits Ouderen & Alcohol: waarom interessant? Ouderen
Nadere informatieVroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp
Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp Samenwerking tussen algemeen ziekenhuis en GGZ Roxanne Izendooren Projectleider Vroegsignalering alcoholgebruik 23 april 2012 Opdracht: Vragenlijst
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 7 juni 2017
PERSBERICHT Brussel, 7 juni 2017 Verkeersongevallen 2016 in detail: oorzaken, leeftijd, & type weggebruiker, plaats & tijd ongeval De Algemene Directie Statistiek Statistics Belgium publiceert vandaag
Nadere informatieStad Genk Publicatie Verkeersongevallen en slachtoffers
De cijfers over de verkeersongevallen omvatten de ongevallen met doden of gewonden op de openbare weg zoals ze door de politie en het parket zijn opgetekend. In 2016 gebeurden er in Genk 343 verkeersongevallen
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-017 16 maart 2010 9.30 uur Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar Bijna een op de twee beweegt onvoldoende Ruim een op de tien heeft
Nadere informatieALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ WERKNEMERS IN BELGIE
ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ WERKNEMERS IN BELGIE PREVALENTIE EN GEVOLGEN OP HET WERK Marie-Claire Lambrechts 1,2 Dr. Lieve Vandersmissen 3 Prof. Dr. Lode Godderis 1,3 Brussel, FOD WASO 21/12/2017 1 KU
Nadere informatieResultaten voor België Psychische Gezondheid Gezondheidsenquête, België, 1997
6.2.1. Inleiding Binnen de verschillen factoren van risico gedrag heeft alcoholverbruik altijd al de aandacht getrokken van de verantwoordelijken voor Volksgezondheid. De WGO gebruikt de term "Ongeschiktheid
Nadere informatieEen preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven
Een preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven Marie-Claire Lambrechts Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs KU Leuven, Omgeving en Gezondheid Seminarie Gezondheid op de werkvloer, 22/2/18 Brussel
Nadere informatieVoorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten
24 Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten Maart 2017 PwC is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285),
Nadere informatieZeg niet te gauw t is weer een vrouw Vandaag 8 maart is het de internationale dag van de vrouw
Zeg niet te gauw t is weer een vrouw Vandaag 8 maart is het de internationale dag van de vrouw Er doen heel wat vooroordelen de ronde als het aankomt op vrouwen achter het stuur. Op deze internationale
Nadere informatieDe kost van preventie en behandeling van decubitus in Vlaamse ziekenhuizen en WZC
De kost van preventie en behandeling van decubitus in Vlaamse ziekenhuizen en WZC 20 November 2014 Liesbet Demarré Promotor: Prof. dr. D. Beeckman Co-promotor: Prof. dr. L. Annemans INLEIDING Types gezondheidseconomisch
Nadere informatiePersmededeling Tweedaags Belgisch Europees colloquium in Brussel over zwartwerk en fraude
Belgisch colloquium 28/29 April 2003 Brussel Zwartwerk en fraude: een bedreiging voor de verzorgingsstaat Belgian-European colloquium 28/29 April 2003 Undeclared work: a threat Brussels to the welfare
Nadere informatieInleiding. Johan Van der Heyden
Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be
Nadere informatiePersmededeling Hoe zoeken werkzoekenden?
Hoger instituut voor de arbeid Katholieke Universiteit Leuven E. Van Evenstraat 2e B-3000 Leuven Telefoon +32 (0)16 32 33 33 Telefax +32 (0)16 32 33 44 Persmededeling Hoe zoeken werkzoekenden? Gerlinde
Nadere informatieSCREENING MAMMOGRAFIE
SCREENING MAMMOGRAFIE Wat is de toegevoegde waarde? Dr. Christel Depestel Borstkliniek Voorkempen 17/11/2010 1 Waar staan we op dit moment met borstkankerscreening in België? Doel van borstkankerscreening
Nadere informatieGezondheidsenquête, België Inleiding. Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu.
Inleiding Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu. Inleiding 1. Context De vergrijzing van de bevolking in onze samenleving is een heuse uitdaging op het gebied van
Nadere informatieTrendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar
- Factsheet - Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar NIGZ, Project Alcohol Voorlichting en Preventie 3 juli 2003 Inleiding Het NIGZ voert elk jaar, als onderdeel van het Alcohol
Nadere informatieGEZONDHEIDSENQUETE 2013
GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 1: GEZONDHEID EN WELZIJN Johan Van Der Heyden, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.
Nadere informatieIn 2015 gebeurden er in Genk 342 verkeersongevallen met doden en gewonden, dat is een daling met 26 ongevallen (-7,1%) ten opzichte van 2014.
De cijfers over de verkeersongevallen omvatten de ongevallen met doden of gewonden op de openbare weg zoals ze door de politie en het parket zijn opgetekend. In 2015 gebeurden er in Genk 342 verkeersongevallen
Nadere informatieSamenvatting van de IMA-studie. Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid
1 Samenvatting van de IMA-studie Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid Het aantal arbeidsongeschikten alsook de betaalde uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieResultaten voor Brussels Gewest Tandhygiëne Gezondheidsenquête, België, 1997
5.6.1. Inleiding Tandcariës is een ziekte waarbij de gemineraliseerde tandweefsels vernietigd worden als gevolg van zuurvorming die ontstaat bij de fermentatie van koolhydraten door bacteriën in de mond.
Nadere informatieWat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen?
Wat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen? Dat overmatig alcoholgebruik ook in België een probleem is met een belangrijke
Nadere informatieKlassiek wordt de mate van cariës voorgesteld door een cariës-index (DMFT-index = gemiddeld aantal gecarieerde, afwezige of gevulde tanden).
5.6.1. Inleiding Tandcariës is een ziekte waarbij de gemineraliseerde tandweefsels vernietigd worden als gevolg van zuurvorming die ontstaat bij de fermentatie van koolhydraten door bacteriën in de mond.
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 5 augustus 2013
PERSBERICHT Brussel, 5 augustus 2013 Minder slachtoffers door verkeersongevallen in België in 2012 De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie publiceert vandaag de recentste cijfers over
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013
PERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013 Meer 55-plussers aan het werk Arbeidsmarktcijfers eerste kwartaal 2013 66,7% van de 20- tot 64-jarigen is aan het werk. Dat percentage daalt licht in vergelijking met
Nadere informatieWetenschappelijke studie geeft zicht op de leefomstandigheden van daklozen en mensen zonder papieren
Kabinet van Staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding Philippe COURARD Kabinet van Minister van KMO'S, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid Sabine LARUELLE Persbericht
Nadere informatieGeachte korpschef en leden van politiezone Het Houtsche. Ik ben verheugd vandaag in de politiezone Het Houtsche aanwezig te mogen
Verkeersveilige Week Bijwonen controle - PZ Het Houtsche Maandag 20 februari 2017 Geachte burgemeesters Geachte korpschef en leden van politiezone Het Houtsche Beste aanwezigen van de pers Ik ben verheugd
Nadere informatieONDERWEG ECONOMISCHE EN JURIDISCHE ASPECTEN VAN HET GOEDERENVERVOER OVER DE WEG IN EUROPA
ONDERWEG ECONOMISCHE EN JURIDISCHE ASPECTEN VAN HET GOEDERENVERVOER OVER DE WEG IN EUROPA PROGRAMMA AUDITORIUM DOM HELDER CAMARA, PLETINCKXSTRAAT 19, BRUSSEL 26 MAART 2018 Georganiseerd door het Onderzoeksinstituut
Nadere informatieIs AA wat voor u? U beslist!
Is AA wat voor u? U beslist! U alleen kunt beslissen of het AA-programma, de manier van leven in AA, zin voor u heeft en of het u kan helpen. Het is een beslissing die u zelf moet nemen. Wij kwamen bij
Nadere informatiePesten: een probleem voor werknemer en werkgever
Pesten: een probleem voor werknemer en werkgever Een benchmarkstudie naar de relatie met jobtevredenheid, verzuim en verloopintenties Een jaar geleden, op 1 juli 2002, is de Wet op Welzijn op het Werk
Nadere informatieOp weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009
Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar speerpuntennotitie? Wat doen/deden we al? Welke gezondheidsproblemen
Nadere informatieWaarom iedereen pas pintjes wil op achttien jaar (behalve De Block)
VRIJDAG 19 OKTOBER 2018 - DS AVOND ALCOHOL EN JONGEREN Waarom iedereen pas pintjes wil op achttien jaar (behalve De Block) http://www.standaard.be/cnt/dmf20181019_03857818 1/10 vrijwel iedereen vindt
Nadere informatieVoor leidinggevenden ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK
Voor leidinggevenden ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK Alcohol en drugs op de werkplek: cijfers en gevolgen 4 Preventie: een wettelijke vereiste 8 Een preventief alcohol- en drugsbeleid opstellen 10 Tips voor
Nadere informatieManagementrapportage werk en inkomen 2017
Managementrapportage werk en inkomen Inleiding Voor u ligt de managementrapportage van werk en inkomen. Deze managementrapportage heeft dezelfde vorm gekregen als de rapportage van september. Deze vorm
Nadere informatieInleiding. Bespreking pagina 1
6.3.1. Inleiding Recente onderzoeken hebben toegelaten aan te tonen dat lichamelijke activiteiten een wezenlijke impact hebben op de gezondheidstoestand en dat ze van groot belang zijn op het vlak van
Nadere informatiehoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven
Bron: Gezondheidsmonitor Regio Kennemerland 2012 Aantal volwassenen (19 t/m 64 jaar) in per 1-1-2013: 88.900 Functioneren en kwaliteit van leven Ziekten en aandoeningen Uitkomsten volwassenen (19 t/m 64
Nadere informatieEEN NIEUWE RICHTLIJN VOOR ALCOHOLGEBRUIK
EEN NIEUWE RICHTLIJN VOOR ALCOHOLGEBRUIK De nieuwe richtlijn slaat een brug tussen de risico s die alcoholgebruik met zich meebrengt en de realiteit van het ingeburgerde alcoholgebruik. Richtlijnen voor
Nadere informatie1 Wat is er met me aan de hand? 11
Leven met een alcoholprobleem 07-03-06 09:25 Pagina 7 Inhoud Voorwoord 1 Wat is er met me aan de hand? 11 Typerend beeld van de kwaal 11 Symptomen 12 Vroege en late symptomen 14 Diagnostiek 14 Een paar
Nadere informatieDe business case voor een preventief gezondheidsbeleid op het werk
De business case voor een preventief gezondheidsbeleid op het werk Marc De Greef Symposium Vlaams Instituut Gezond Leven Mechelen, 18 oktober 2018 1 Laat ons meer omhoog kijken En dodelijke intoxicatie
Nadere informatieSamenvatting Eenzaamheidsonderzoek Coalitie Erbij
Samenvatting Eenzaamheidsonderzoek Coalitie Erbij Door TNS/NIPO oktober/november 2008 1. Inleiding Eenzaamheid is een groot maatschappelijk probleem en treft veel Nederlanders direct in hun welzijn. Het
Nadere informatieDe fiscale moraal van de Belgen Een opinie-onderzoek o.l.v. Prof. Dr. Michel Maus Juni 2019
De fiscale moraal van de Belgen Een opinie-onderzoek o.l.v. Prof. Dr. Michel Maus Juni 2019 Contents 1 Rechtvaardigheid van het belastingsysteem 5 2 Tarieven 10 3 Belastingsontwijking / -ontduiking 18
Nadere informatiehoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen 7 8 - te weinig regie over eigen leven
Bron: Gezondheidsmonitor Regio Kennemerland 2012 Aantal ouderen (65 jaar en ouder) in Haarlemmermeer per 1-1-2013: 19.700 Functioneren en kwaliteit van leven Ziekten en aandoeningen Uitkomsten ouderen
Nadere informatieAandeel van de gerechtigden op wachten overbruggingsuitkeringen. volledige werkloosheid - analyse volgens arrondissement
Aandeel van de gerechtigden op wachten overbruggingsuitkeringen in de volledige werkloosheid - analyse volgens arrondissement Inleiding In ons recent onderzoek betreffende de gerechtigden op wacht- en
Nadere informatieTitel VII. Enkele statistische en financiële gegevens
Titel VII. Enkele statistische en financiële gegevens I. Werkgelegenheid en beroepsbevolking De arbeidsmarkt is gestructureerd rond een aanbod van arbeidskrachten (de beroepsbevolking) en een vraag naar
Nadere informatieResultaten voor Vlaamse Gemeenschap Lichamelijke Activiteit Gezondheidsenquête, België, 1997
6.3.1. Inleiding Recente onderzoeken hebben toegelaten aan te tonen dat lichamelijke activiteiten een wezenlijke impact hebben op de gezondheidstoestand en dat ze van groot belang zijn op het vlak van
Nadere informatieResultaten voor Brussels Gewest Lichamelijke Activiteit Gezondheidsenquête, België, 1997
6.3.1. Inleiding Recente onderzoeken hebben toegelaten aan te tonen dat lichamelijke activiteiten een wezenlijke impact hebben op de gezondheidstoestand en dat ze van groot belang zijn op het vlak van
Nadere informatieOnderzoek naar het verband tussen psychosocialebelastingop het werken (ernstige) arbeidsongevallen in België
Onderzoek naar het verband tussen psychosocialebelastingop het werken (ernstige) arbeidsongevallen in België Unité de Valorisation des Ressources Humaines Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde 1 Arbeidsongevallen
Nadere informatieAlcoholgebruik bij Belgische ouderen: een nuchtere kijk op de cijfers Sarah Hoeck (PhD) Universiteit Antwerpen
Alcoholgebruik bij Belgische ouderen: een nuchtere kijk op de cijfers Sarah Hoeck (PhD) Universiteit Antwerpen sarah.hoeck@uantwerpen.be Inhoud ter inleiding: tijdskader en vergrijzing wie, wat, waarom
Nadere informatieDossier: rijden onder invloed van alcohol
Dossier: rijden onder invloed van alcohol 1 1. Rijden onder invloed van alcohol bij de jongeren Bij nachtelijke weekendongevallen wordt alcoholgebruik vaak met de vinger gewezen. Er doen heel wat clichés
Nadere informatieChronische longziekten en werk
Chronische longziekten en werk Mensen met een longziekte hebben meer moeite om aan het werk te blijven of een betaalde baan te vinden dan de rest van de bevolking. Slechts 42% van de mensen met COPD heeft
Nadere informatie«Bestaat er een verband tussen de leeftijd van de werkloze en de werkloosheidsduur?» (2 de deel)
«Bestaat er een verband tussen de leeftijd van de werkloze en de werkloosheidsduur?» (2 de deel) Tweede deel In de vorige Stat info ging de studie globaal (ttz. alle statuten bijeengevoegd) over het verband
Nadere informatieSAMENVATTING Schadelijk gebruik van alcohol staat wereldwijd in de top vijf van risicofactoren die tot ziekte, arbeidsongeschiktheid of overlijden kunnen leiden. Het alcoholgebruik is stabiel of neemt
Nadere informatie1,9 miljoen Belgen hebben nog nooit een computer gebruikt; 2,6 miljoen Belgen hebben nog nooit op het internet gesurft.
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 8 november 2006 1,9 miljoen Belgen hebben nog nooit een computer gebruikt; 2,6 miljoen Belgen hebben nog nooit op het internet gesurft.
Nadere informatieJuist in deze tijden moeten we samen beter zijn!
Juist in deze tijden moeten we samen beter zijn! 1 Gezondheidsmanagement Een gezonde werksituatie geeft energie! Evert Ivens, bedrijfsarts Gezondheidsmanagement; zou je dat nou wel doen? 2 GZM? Wat is
Nadere informatieResultaten voor Brussels Gewest Cardiovasculaire Preventie Gezondheidsenquête, België, 1997
6.8.1. Inleiding In deze module worden 2 specifieke preventiedomeinen behandeld: de hypertensie en de hypercholesterolemie. De hart- en vaatziekten zijn aandoeningen die uit het oogpunt van volksgezondheid,
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 22 december 2015
PERSBERICHT Brussel, 22 december 2015 Positieve arbeidsmarktevoluties in het derde kwartaal van 2015 De werkgelegenheidsgraad bij de 20- tot 64-jarigen bedroeg in het derde kwartaal van 2015 67,4% en steeg
Nadere informatieEconomie & Preventie. Prof. dr. Johan Polder. Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007
Economie & Preventie Prof. dr. Johan Polder Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007 Economische aspecten van preventie 1. Kosten van preventie
Nadere informatieInhoudstafel DEEL 1 VAN DE STUDIE. 1. De oorspronkelijke probleemstelling Een evolutie in de benadering van deze problematiek...
Inhoudstafel I NLEIDING................................................................1 DEEL 1 B ESCHRIJVING VAN DE DOELSTELLINGEN VAN DE STUDIE 1. De oorspronkelijke probleemstelling.......................................6
Nadere informatiegezonde stad Gent drinkt wijs: intersectorale informatiereeks
gezonde stad Gent drinkt wijs: intersectorale informatiereeks JE GERAAKT VERDER MET EEN GLAASJE MINDER Gent drinkt wijs: intersectorale informatiereeks Onder het motto je komt verder met een glaasje minder
Nadere informatieAlcohol nuchter bekeken
Alcohol nuchter bekeken Alcohol en kanker Vandaag zal kanker je misschien niet echt bezighouden. Het is wel een feit dat overdadig alcoholgebruik op termijn het risico op bepaalde soorten kanker verhoogt.
Nadere informatieRE-INTEGRATIETRAJECT VOOR ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS EN WERKLOZEN
RE-INTEGRATIETRAJECT VOOR ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS EN WERKLOZEN April 2018 Mensen met een chronische ziekte die een ziekte-uitkering ontvangen, maar die opnieuw aan de slag willen gaan, moeten goed
Nadere informatieMeningen over het takenpakket van de overheid
Meningen over het takenpakket van de Rianne Kloosterman De volwassen Nederlandse bevolking vindt sommige taken meer de verantwoordelijkheid van de dan andere. In de ogen van de meeste Nederlanders hoort
Nadere informatieAandacht voor alcohol
Aandacht voor alcohol T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat
Nadere informatie«Bestaat er een verband tussen de leeftijd van de werkloze en de werkloosheidsduur?» (1 ste deel)
«Bestaat er een verband tussen de leeftijd van de werkloze en de werkloosheidsduur?» (1 ste deel) Eerste deel Evolueert de werkloosheidsduur naargelang de leeftijd van de werkloze? Hoe groot is de kans
Nadere informatieArbeidsorganisatie en personeelsbeschikbaarheid
Arbeidsorganisatie en personeelsbeschikbaarheid Onderzoekers: dr. Sophie Op de Beeck, dr. Eva Platteau en dr. Jolien Vanschoenwinkel Promotor: prof. dr. Annie Hondeghem Werkprogramma Arbeidsorganisatie
Nadere informatieWorkshop 3 GIS-toepassingen Organisatie van de dienstverlening Hoe bepaal je de impact van een evenement? En kan dat ook voor het plaatsvindt?
Workshop 3 GIS-toepassingen Organisatie van de dienstverlening Hoe bepaal je de impact van een evenement? En kan dat ook voor het plaatsvindt? (Antwerpen) 15 december Hoe de impact van een toekomstig publieksevenement
Nadere informatieActie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs
FEDERAAL WETENSCHAPSBELEID Wetenschapsstraat 8 B-1000 BRUSSEL Tel. 02 238 34 11 Fax 02 230 59 12 www.belspo.be Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs Projectformulier ten behoeve van
Nadere informatie212
212 Type 2 diabetes is een chronische aandoening, gekarakteriseerd door verhoogde glucosewaarden (hyperglycemie), die wereldwijd steeds vaker voorkomt (stijgende prevalentie) en geassocieerd is met vele
Nadere informatieResultaten voor Vlaamse Gemeenschap Cardiovasculaire Preventie Gezondheidsenquête, België, 1997
6.8.1. Inleiding In deze module worden 2 specifieke preventiedomeinen behandeld: de hypertensie en de hypercholesterolemie. De hart- en vaatziekten zijn aandoeningen die uit het oogpunt van volksgezondheid,
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4
Samenvatting SAMENVATTING 189 Depressie is een veelvoorkomende psychische stoornis die een hoge ziektelast veroorzaakt voor zowel de samenleving als het individu. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
Nadere informatieA D V I E S Nr Zitting van woensdag 19 maart 2003
A D V I E S Nr. 1.440 Zitting van woensdag 19 maart 2003 Voorontwerp van wet tot wijziging van artikel 30 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten - verlenging van het rouwverlof
Nadere informatieGeen discriminatie van vrouwen en gepensioneerden!
Persdossier Brussel, 25 januari 2016 Geen discriminatie van vrouwen en gepensioneerden! 1) Gepensioneerden en andere uitkeringsgerechtigden betaalden al meermaals de prijs a. Indexsprong: de sociale uitkeringen
Nadere informatie@VandijckD. Bepalen gezondheidseconomische. kwaliteit & efficiëntie. Hoge tevredenheid 27/11/2017. Context. Prof. dr. Dominique Vandijck.
Bepalen gezondheidseconomische keuzes kwaliteit & efficiëntie Prof. dr. Dominique Vandijck Directeur kwaliteit Professor patiëntveiligheid & gezondheidseconomie @VandijckD Context Kwaliteit Solidariteit
Nadere informatieDE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017
DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische
Nadere informatieZorgen voor Anderen. WOMEN Inc 5-12-2014. Rapportage kwantitatief en kwalitatief onderzoek Fenneke Vegter, Marcel Voorn en Ester Koot Project Z5069
Zorgen voor Anderen WOMEN Inc Rapportage kwantitatief en kwalitatief onderzoek Fenneke Vegter, Marcel Voorn en Ester Koot Project Z5069 5-12-2014 Inhoudsopgave Klik op icoon om naar het hoofdstuk te gaan
Nadere informatieInhoud VII. 2 De kaders van verslavingspreventie... 5 2.1 Wettelijk kader... 6 2.2 Typen preventie... 6
VII Inhoud 1 Inleiding........................................................................... 1 1.1 Gezondheidsbevordering en preventie.............................................. 2 1.2 Verslavingspreventie................................................................
Nadere informatieCampagne Eenzaamheid Bond zonder Naam
Campagne Eenzaamheid Bond zonder Naam Leen Heylen, CELLO, Universiteit Antwerpen Thomas More Kempen Het begrip eenzaamheid Eenzaamheid is een pijnlijke, negatieve ervaring die zijn oorsprong vindt in een
Nadere informatieBRUSSELS ARMOEDERAPPORT 2015 Welzijnsbarometer: samenvatting
BRUSSELS ARMOEDERAPPORT 2015 Welzijnsbarometer: samenvatting De Welzijnsbarometer verzamelt jaarlijks een reeks indicatoren die verschillende aspecten van armoede in het Brussels Gewest belichten. De sociaaleconomische
Nadere informatiePOM Limburg - ERSV Provincie Limburg Werkgoesting in de zorg Cultuurcentrum Hasselt, 25 maart 2010
POM Limburg - ERSV Provincie Limburg Werkgoesting in de zorg Cultuurcentrum Hasselt, 25 maart 2010 Demografie, zorgberoepen en vacatures. Nood aan statistieken Prof. dr. Jozef Pacolet Onderzoeksinstituut
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik
Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling
Nadere informatie