SVn Jaarverslag 2008

Transcriptie

1 Jaarverslag...Beemster...Bergen...Bergen (Lb)...Bergen op Zoom...Berkelland...Bernheze...Bernisse...Best...Beverwijk...Binnenmaas...Blaricum...Bloemendaal...Bodegraven...Bolsward...Borger-Odoorn...Borne...Boxmeer...Boxtel...Bronckhorst...Brummen...Brunssum ven...elburg...emmen...enkhuizen...enschede...ferwerderadiel...gaasterlân-sleat...geertruidenberg...geldermalsen...geldrop-mierlo...gemert-bakel...gennep...giessenlanden...gilze en Rijen...Goes...Goirle...Gorinchem...Gouda...Grave...Graafstroom.. engelo (Ov)...Heumen...Hillegom...Hilvarenbeek...Hilversum...Hof van Twente...Hoogeveen...Hoogezand-Sappemeer...Hoorn...Horst aan de Maas...Houten...Huizen...Jacobswoude...Kampen...Kapelle...Katwijk...Kerkrade...Koggenland...Kollumerland......Maassluis...Maastricht...Margraten...Medemblik...Meerlo-Wanssum...Menterwolde...Middelburg...Midden-Drenthe...Mill en Sint Hubert...Moerdijk...Montferland...Naarden...Nederlek...Nieuwkoop...Nijkerk (Gld)...Nijmegen...Noord-Beveland...Nunspeet Limburg...Provincie Overijssel...Purmerend...Putten...Raalte...Reiderland...Reimerswaal...Renkum...Renswoude...Rheden...Rhenen...Ridderkerk...Rijnwoude...Rijssen-Holten...Rijswijk...Roermond...Ronde Venen...Roosendaal...Rotterdam...Rozenburg... ede Broec...Steenbergen...Steenwijkerland...Stein...Strijen...Terneuzen...Terschelling...Teylingen...Tholen...Tiel...Tilburg...Simpelveld...Tubbergen...Tynaarlo...Uden...Uitgeest...Urk...Schoonhoven...Utrecht...Utrechtse (terugblikken) Heuvelrug...Vaals...Valkenburg (Lb). rmerland...woudenberg...woudrichem...wymbritseradiel...zaanstad...zandvoort...zeist...zevenaar...zevenhuizen-moerkapelle...zoetermeer...zoeterwoude...zundert...zutphen...zwijndrecht...zwolle...zijpe

2 SVn Jaarverslag 2008

3 De stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) is een onafhankelijke financiële partner van gemeenten, andere overheden en marktpartijen op het terrein van volkhuisvesting in meest brede zin. Namens haar partners beheert SVn fondsen waaruit zij laagrentende leningen verstrekt die bijdragen aan de kwaliteitsverbetering van de stedelijke vernieuwing en wonen. Voorbeelden van financiële producten die wij voeren om dit doel te bereiken zijn: Starterslening Funderingsherstel lening Particuliere woningverbetering Duurzaamheidslening (voor energiebesparende maatregelen) Leningen aan VVE s voor groot onderhoud Wonen Boven Winkels Collectief Particulier Opdrachtgeverschap Onze inzet richt zich op bundeling van inlevingsvermogen, creativiteit en doorzettingsvermogen. Meedenken en ons betrokken weten bij het eindresultaat kenmerken daarbij onze werkwijze. Oogmerk van SVn is het leveren van een waardevolle, gewaarborgde bijdrage aan de betaalbaarheid van de stedelijke vernieuwing en wonen, nu en in de toekomst.

4 Alkmaar SVn deelnemersbijeenkomst Amersfoort Hilversum Zijtaart Eindhoven

5

6 Inhoud Voorwoord 4 Verslag van het bestuur 8 Het jaar 2008 in vogelvlucht 8 11 Kerncijfers 14 Gebruik van de fondsen 15 Het SVn Plusfonds 18 Productie stimuleringsleningen Kosten, baten & resultaat 20 Organisatie 21 Verwachtingen voor VROM Startersfonds / Amersfoort SVn Plusfonds / Zijtaart Duurzaamheidslening / Eindhoven Het bestuur 28 Jaarrekening 30 Balans 31 december Resultatenrekening 34 Waarderingsgrondslagen 35 Grondslagen voor de waardering 36 van activa en passiva Toelichting op de balans Toelichting op de staat van baten en lasten Particuliere woningverbetering / Hilversum Vereniging van eigenaren / Alkmaar Deelnemersbijeenkomst / de Flint, Amersfoort Overige gegevens 59 Accountantsverklaring 60

7 4 Voorwoord

8 SVn jaarverslag We schrijven februari Het kan verkeren, wist de dichter Bredero al een eeuw of vier geleden. En verkeren doét het. Volgens het Internationaal Monetair Fonds komt de wereldeconomie dit jaar vrijwel tot stilstand. De crisis op de financiële markten trekt de wereld steeds verder in de diepste recessie sinds decennia, zo lees ik in de krant. Onzekerheid troef. Eens te meer beseffen wij de kwetsbaarheid der dingen. Filosoferend over wat de wereld nu overkomt en hoe dat ontij te keren, trek ik een parallel met de financieringspraktijk van SVn. In diverse gemeenten zijn wij betrokken bij het herstel van door paalrot verziekte funderingen van woningen. Niets doen is geen optie, want dan stort het woonhuis in en staat de eigenaar met lege handen. Een goedfunctionerend, betrouwbaar financieel systeem vormt het fundament van economische bedrijvigheid. Geeft dat systeem de geest, dan trekt het de economie in zijn val mee. Een wankel, onbetrouwbaar financieel systeem is feitelijk een typisch geval van paalrot. Funderingsherstel is dan de enige remedie, herstel naar betrouwbaarheid en degelijkheid. Dat kost een paar lieve duiten, zo blijkt. Funderingsherstel van woningen is financieel ook geen zuinige operatie. Het revenu? Een bewoonbaar huis van waarde, een weer stabiele economie die zich kan blijven ontwikkelen. De moeite meer dan waard dus. Bezien we de werkomgeving van onze organisatie, dan kunnen we niet anders dan constateren dat de woningmarkt trilt in zijn sponningen. Stagnatie alom, zo lijkt het. De Nederlandse woningmarkt hapert sowieso al enige jaren. Maar nu is het of de stekker eruit is getrokken. Tijdelijk of structureel? Wie het weet mag het zeggen. Op pessimisme heeft nog nooit iemand SVn kunnen betrappen. Ook nu niet. Vanuit een pessimistische visie zouden wij onze rol als maatschappelijk financier niet naar behoren kunnen invullen. Stimuleren daarentegen is vanuit zijn aard een positieve handeling. Het brengt zaken in beweging, en daar kunnen we in dit sombere tijdsgewricht niet genoeg hebben. De crisissituatie van nu schept ruimte voor het tellen van zegeningen en het versneld aanzwengelen van maatschappelijk gewenste projecten en trajecten. Aanpakken en doorpakken, zoals dat zo fraai heet. Juist nú en juist in de gemankeerde woning- en wijkenmarkt. Van overheden nationaal, regionaal en lokaal mag eens te meer een aanjagende rol verwacht worden. Er is per slot van rekening nog meer dan genoeg te doen. Over heden kunnen rekenen op de hoogste staat van financiële en facilitaire alertheid bij SVn. Dat doen wij graag en goed. Betrouwbaar en degelijk, zoals het hoort.

9 6 Voorwoord Ons treasurybeleid kan de toets der kritiek doorstaan. In het treasurystatuut is bepaald dat onze organisatie een risicomijdend treasurybeleid voorstaat. Alle door SVn beheerde gelden kunnen louter en alleen worden ondergebracht bij Nederlandse financiële instellingen met een minimale rating AA. Onze regels gaan beduidend verder dan de minimumeisen van de Wet FIDO. SVn is misschien wel het strengste jongetje van de klas. Niks mis mee, en wel zo veilig. Hoewel kredietcrisis en recessie inmiddels alles in aandacht overschaduwen, valt er vanuit SVn veel goeds over 2008 te melden. Vooral door toedoen van de VROM Startersregeling en de Corporatie Starterslening mochten wij tal van nieuwe deelnemers verwelkomen. Zoals voorzien komt de Starterslening nu goed op stoom. Met dank ook aan de kostendeling door de koppeling van het VROM Startersfonds aan gemeentelijke Startersfondsen. In Gelderland, Limburg en Overijssel reikt de kostendeling nog verder, omdat daar een provinciaal Startersfonds actief is. Daarnaast stellen we met genoegen vast dat een toenemend aantal gemeenten hun Startersregeling in termen van budget en/of voorwaarden opschaalt om de Starterslening een groter bereik te geven. De sterke groei van het aantal Startersregelinggemeenten heeft als welkom neveneffect dat onze deelnemers ontdekken dat SVn aanzienlijk meer aan financieringsoplossingen te bieden heeft dan de Starterslening. Dit uit zich onder meer in het reserveren van revolverende gelden voor projecten particuliere woningverbetering voor individuele huiseigenaren en verenigingen van eigenaren. Ook zien wij bij gemeenten een snel groeiende belangstelling voor ons jongste leningproduct, de Duurzaamheidslening. Met deze aantrekkelijke zachte lening kunnen gemeenten particuliere huiseigenaren stimuleren tot het treffen van energiebesparende maatregelen in en aan de woning. De Duurzaamheidslening past bij uitstek in het streven van gemeenten naar de felbegeerde status van Duurzame Gemeente in of rond het jaar De Duurzaamheidslening past al even naadloos in het nationale energiebesparingsprogramma Meer met minder, wat voorziet in 30% gerealiseerde energieverbruikreductie in 2,5 miljoen bestaande woningen en gebouwen in SVn hield de Duurzaamheidslening formeel ten doop tijdens haar even drukbezochte als memorabele deelnemersbijeenkomst op 6 oktober 2008 in Amersfoort, gewijd aan het thema Duurzame wijkaanpak. Zo mochten we ons laven aan de inspirerende visie van oud-vrom bewindsman Pieter Winsemius; bestempelde (toen nog) minister Ella Vogelaar de combinatie van duurzaamheid en wijkaanpak als ideaal; committeerden vier Tweede

10 SVn jaarverslag Kamerleden zich aan de instelling van een Nationaal Energiebesparingsfonds voor Duurzaamheidsleningen; namen we afscheid van ons bestuurslid mr. Fred de Graaf, burgemeester van Apeldoorn en verwelkomden zijn opvolger drs. Frank Kerckhaert, burgemeester van Hengelo. Heel bijzonder ook in Amersfoort: de fraaie stands en enthousiaste presentaties van dertien exposerende samenwerkingspartners. Idee misschien voor een permanente mobiele SVn-productenmarkt die alle uithoeken van het land aandoet om de blijde boodschap te verkondigen. Wij vertrouwen erop dat op korte termijn een Nationaal Energiebesparingsfonds van robuuste omvang het levenslicht ziet, want de gemeenten alleen kunnen de noodzakelijke verduurzaming van de bestaande koopwoningvoorraad financieel niet aan. Ook de provincies kunnen zich van hun beste stimulerende kant laten zien. Nu de grote Nederlandse energiebedrijven in de verkoop gaan, kunnen de aandeelhoudende provincies een substantieel deel van hun verkoopopbrengst via revolverende fondsen richting energiezuinige koopwoningvoorraad sluizen. SVn moge hier tot voorbeeld strekken: opgericht door de gemeenten met de vrijgekomen gelden uit de aandelenverkoop Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Zo bleef volkshuisvestingsgeld voor de volkshuisvesting behouden. Een slimme zet! SVn houdt haar blik en activiteiten gericht op het bewerkstelligen van duurzame wijken. Bijzondere aandacht gaat daarbij onder meer uit naar stimulering van particuliere woningverbetering, energiebesparing en financiering van verenigingen van eigenaren. Vooral de VvE s, haast per definitie de zwakke stenen in stadswijken, mogen in 2009 en volgende jaren rekenen op extra aandacht en inzet van onze kant. De strategische driehoek gemeente-woningcorporatie-svn kan in wijken en dorpskernen het verschil maken, is onze stellige overtuiging. SVn wil dit in 2009 materialiseren met een bestuurspost voor de woningcorporaties in onze organisatie. Het bestuur dankt directeur Elly van Sluis en de medewerkers van het bureau van SVn voor de inzet, betrokkenheid en creativiteit in het jaar Dankzij hen kon SVn ook in 2008 een stap voorwaarts maken. Dankzij hen was het ook in 2008 gemakkelijk besturen. Laten we ook van 2009 een succes maken! Thom de Graaf Bestuursvoorzitter SVn

11 8 Verslag van het bestuur Het jaar 2008 in vogelvlucht SVn heeft wat we mogen noemen een krachtig jaar beleefd. Aan alle fronten groeide onze rol en betekenis in de woon- en wijkenmarkt, bovendien stellen wij met genoegen vast dat het fundament onder onze organisatie sterk aan stevigheid heeft gewonnen. Eind 2008 noteerde SVn 275 gemeentelijke deelnemers, 32 méér dan eind De groei van onze rol en betekenis als maatschappelijk financier uit zich onder meer in het feit dat wij nauw samenwerken met onze deelnemende gemeenten, provincies en het ministerie van VROM. Daarnaast levert SVn een gewaardeerde creatieve inbreng in overlegfora met uiteenlopende marktpartijen, brancheorganisaties en bancaire instellingen bij het vinden van oplossingen voor vraagstukken binnen de stedelijke vernieuwing. Een belangrijk speerpunt voor 2008 was het in uitvoering nemen van het met 1 40 miljoen rijksgeld geladen VROM Startersfonds. Dit fonds kwam begin 2007 in werking om gemeenten te activeren de Startersregeling in te zetten voor het verlichten van de koopstartersproblematiek op de woningmarkt. Succes bleef niet uit. Deden eind 2007 al 131 gemeenten mee aan de VROM Startersregeling, eind 2008 gaf de teller 196 gemeenten met een VROM Startersregeling aan. Om de financiering van de opgave voor Startersleningen mogelijk te maken, sloten SVn en Rabobank op 10 april 2008 een kredietovereenkomst van miljoen. De kredietovereenkomst stelt SVn in staat haar deel van de VROM Startersleningen te financieren. Tot halverwege 2008 bleef in een aantal gemeenten de afzet van Startersleningen in meer of mindere mate achter bij de verwachtingen. In de meeste gevallen bleken de gestelde criteria onvoldoende aan te sluiten op de actuele lokale marktsituatie. Diverse gemeenten pasten daarop hun criteria aan door verhoging van de maximale verwervingskosten van een koop woning en/of een ruimer woningaanbod voor lokale koopstarters. Met positieve gevolgen. Vanaf tweede helft 2008 verloopt het aantal toegewezen VROM Startersleningen volgens schema: er zijn VROM Startersleningen verstrekt. Tussen aanvang 2007 en eind 2008 zijn ruim VROM Startersleningen onder koopstarters uitgezet. Een extra impuls voor de uitgifte van Startersleningen komt van de provincies. Met hun individuele Startersfonds bij SVn halveren de provincies Limburg, Gelderland en Overijssel elk de gemeentelijke kosten van de Starterslening. Koppeling aan het landelijke VROM Startersfonds reduceert die gemeentelijke kosten nog weer eens tot een kwart. In 2008 zijn maar liefst 397 VROM Startersleningen met een provinciale bijdrage in de markt gezet. Een treffende invulling van het credo zoveel mogelijk kostendragers. VROM betaalde 50% van de kosten van deze Startersleningen, de gemeente 25% en de provincie ook 25%. Begin 2009 verwelkomt SVn ook de provincie Utrecht met een eigen fonds voor Startersleningen. Inmiddels verstrekken ook woningcorporaties de Starterslening via SVn, in het bijzonder aan huurders die hun woning willen kopen. Woningcorporatie De Alliantie beet in februari 2008 het spits af en kreeg gezelschap van de corporaties Volksbelang Made en Ymere. De groep koopstarters die voor een Starterslening in aanmerking kan komen dijt zo steeds meer uit. Nu dus ook kopers

12 SVn jaarverslag van de eigen huurwoning. SVn beschouwt hen als een meer dan serieuze doelgroep, gezien het omvangrijke verkoopprogramma huurwoningen van vrijwel alle woningcorporaties. In 2008 heeft SVn haar rol als medefinancier in de wijkaanpak met verve opgepakt. Wij zijn met gemeenten intensief in gesprek gegaan over wijkaanpak en het belang van duurzaamheid daarin. SVn richt de aandacht niet alleen op de 40 Vogelaarwijken maar op het leefbaarheidsoffensief in alle kwetsbare en balancerende wijken, dorpskernen inbegrepen. Onze inbreng werpt vruchten af. Zo zijn meters gemaakt in de wijk Rivierenbuurt in Deventer voor de zachte financiering van particuliere woningverbetering en grootonderhoud door verenigingen van eigenaren. Amersfoort ontving een concreet financieringsvoorstel van SVn voor grootonderhoud aan diverse panden in de wijk Kruiskamp. In Hilversum, Schiedam, Lelystad, Hoogeveen, Alkmaar en Utrecht zijn of komen financieringsregelingen voor verenigingen van eigenaren, particuliere woningverbetering en wonen boven winkels. Daarnaast zijn projectmatig financieringen verstrekt voor bijvoorbeeld grootonderhoud vereniging van eigenaren in Alkmaar. In Rotterdam is in 2008 een begin gemaakt met het activeren van kleine verenigingen van eigenaren om deze te stimuleren achterstallig onderhoud weg te werken. Aan dit plan ligt een unieke samenwerking ten grondslag tussen de gemeente Rotterdam, Rabobank en SVn. De basisregeling behelst een subsidie van gecombineerd met een zachte lening via SVn. Rabobank heeft voor de verstrekking van de zachte lening een renteloze lening voor deze pilot beschikbaar gesteld. De regeling voorziet waar nodig in een sociaal vangnet, variërend van een zogeheten Vangnetlening tot een aankoopregeling door de woningcorporatie. Naar verwachting krijgt dit project in 2009 zijn beslag. In 2008 werd goed zichtbaar dat SVn in de wijkaanpak een rol van betekenis wil en kan spelen. Bij wijkaanpak is het wel en wee van de particuliere woningvoorraad een niet-aflatende bron van zorg. En helaas vaak ook van gebrek aan aandacht. Toch constateert SVn op dit vlak een gunstige ontwikkeling, schuivende panelen. Particuliere huiseigenaren zijn óf individueel óf gezamenlijk via de vereniging van eigenaren verantwoordelijk voor het onderhoud van hun bezit. In de oudere wijken geeft dat problemen: veel huiseigenaren zijn niet of onvoldoende kapitaalkrachtig; regelmatig onderhoud en/of verbetering is in de regel financieel een brug te ver. Een groeiend aantal gemeenten beseft dat een goede kwaliteit van de particuliere woningvoorraad onlosmakelijk samenhangt met een goede kwaliteit van buurt of wijk. Zij besluiten het klemmende verschil tussen noodzaak en daad tijdelijk te overbruggen en zo woningonderhoud aan te moedigen met Gemeentelijke Stimuleringsleningen via SVn. De wijk Over t Spoor in Hilversum is daar een treffend voorbeeld van, zo ook de aanpak in verschillende wijken in Eindhoven en Schiedam. In Schiedam is in 2008 het funderingsherstel en de financiering ervan goed op gang gekomen. Dordrecht en Zaanstad hebben in 2008 met de inzet van Gemeentelijke Stimuleringsleningen opnieuw voor veel woningen funderingsherstel mogelijk gemaakt. Inmiddels is ook de gemeente Weesp op dit punt startklaar. De problematiek van slechte woningfunderingen steekt op meerdere plekken in het land de kop op, recent nog weer in Renkum en Bunschoten-Spakenburg. Begin 2008 tijdens een seminar over funderingsherstel in Zaanstad was hét gespreksthema de evaluatie van funderingsaanpak in zes gemeenten in de periode Duidelijk werd dat de stimulerings leningen van SVn onmiskenbaar

13 10 Verslag van het bestuur hebben bijgedragen aan het bevredigende resultaat. SVn rekende in 2008 ook het bereiken van een afdoende energiezuinige, duurzame particuliere woningvoorraad tot speerpunt van haar activiteiten, in veel gevallen onderdeel van wijkaanpak. In dat bestek startte SVn samen met gemeenten een aantal experimenten waarbij particuliere eigenaren worden gestimuleerd tot energiebesparing door het treffen van fysieke maatregelen in en aan de woning. Aansluitend heeft SVn een nieuw product ontwikkeld voor de zachte financiering van energiebesparing/verduurzaming van particuliere woningen. Dat is de Duurzaamheidslening, een stimuleringslening in de beste traditie van het woord. De Duurzaamheidslening is vanaf januari 2009 beschikbaar voor onze deelnemers. SVn en haar deelnemers weten zich hierin gesteund door G27, het verband van grote gemeenten, exclusief de vier grote steden. G27 koos begin 2008 onomwonden voor duurzaam renoveren en pleitte voor laagrentende leningen aan particuliere huiseigenaren uit een revolverend fonds én voor instelling van een substantieel Nationaal Energiebesparingsfonds, gevoed door de rijksoverheid. In 2008 was SVn gesprekspartner van diverse partijen die een rol spelen in deze markt. We noemen de stichting Meer met Minder, VROM, gemeenten en provincies, energiebedrijven, adviesbureaus, Rabobank en Waarborgfonds Eigen Woningen. Een groot aantal deelnemers toont interesse voor een Duurzaamheidsregeling. Inmiddels doet in Delft, Apeldoorn, Eindhoven, Koggenland en Hardenberg de Duurzaamheidslening z n werk. Meer gemeenten en provincies volgen binnenkort, is onze stellige verwachting. Het revolverende karakter van de Duurzaamheidsregeling sluit naadloos aan bij de lokaal, regionaal en nationaal gedeelde doeleinden rondom energieen klimaatneutraliteit. Het wekt dan ook geen verwondering dat de zachte stimuleringslening steeds vaker wordt genoemd als geëigend instrument om de particuliere woning voorraad verantwoord en doeltreffend te verduurzamen. Wij beschouwen de SVn deelnemersbijeenkomst van 6 oktober in Amersfoort als een van de hoogtepunten van De ontvangsthal van Congrescentrum De Flint was voor de gelegenheid herschapen in een denkbeeldige wijk, symbool voor de talrijke kwetsbare buurten, wijken en dorpskernen in het land waar SVn graag een duurzame aanpak op los wil laten. Duurzame wijkaanpak was dan ook het centrale thema van deze zesde SVn deelnemersbijeenkomst in successie. Een even actueel als aansprekend thema, zo bleek. Wij mochten rond 300 gasten begroeten. In Duurzame wijkaanpak ziet SVn het samen werken en samenwerken aan wat wij eindeloze wijken noemen. Eindeloze wijken in de betekenis van aangename woon- en leefgebieden, liefst geheel energie- en klimaatneutraal, waar het mooi, gezond, veilig en betaalbaar wonen en prettig vertoeven is; wijken die zelfredzaam zijn en zoveel mogelijk op eigen kracht meegaan met de nieuwe wensen en eisen van de tijd. Bijna onnodig te zeggen dat Duurzame wijkaanpak ook het toepassen van duurzame financieringsvormen betekent. Meer dan ooit, voegen wij daar volledigheidshalve aan toe. Hoezeer deze materie leeft, mocht in Amersfoort onder meer blijken uit de enthousiaste presentaties van gemeenten, woningcorporaties en andere samenwerkingspartners van SVn in illustere delen van de denkbeeldige wijk, zoals daar waren: Park der Duurzame Relaties, Vereniging van Eigenarenstraat, Wonen boven Winkelsstraat, Startershof, Particuliere Woningverbeteringlaan, buurt Energiezuinig, zorg- en welzijngebouw Prettig Vooruitzicht en heel toepasselijk het Langetermijn plein.

14 > VROM Startersfonds / Amersfoort Het VROM Startersfonds van 40 miljoen in werking per 1 januari 2007 inspireert een snel groeiend aantal gemeenten en ook provincies tot aansluiting bij SVn en inrichting van een fonds voor Startersleningen. De nog onverminderd zwakke positie van vooral jonge koopstarters op het leeuwendeel van de lokale en regionale woningmarkten laat feitelijk geen andere keus. Juist ook nu het economisch minder gaat. Aan visie geen gebrek tijdens deze SVn deelnemersbijeenkomst. Oud-VROM minister Pieter Winsemius en inmiddels ook oud-vrom minister Ella Vogelaar deelden hun ervaringen en inzichten rond Duurzame wijkaanpak met geboeide toehoorders. Het geanimeerd debat met en tussen Kamerleden van PvdA, CDA, Groen Links en VVD bracht onder meer als bemoedigende uitkomst dat de vier parlementariërs zich committeerden aan de komst van een robuust, van rijkswege te voeden Nationaal Energiebesparingsfonds. Stellingen verdedigen waar je tegen bent; stellingen aanvallen waar je vóór bent. Debatteren louter met kracht van argumenten is een te leren kunst, maar eenvoudig is anders. Het carrouseldebat tussen al onze gasten onder leiding van Donatello Piras van het Nederlands Debatinstituut was om die reden even boeiend en leerzaam als vermakelijk. Drie aan Duurzame wijkaanpak gerelateerde stellingen werden bestreden dan wel verdedigd. De bokaal voor de beste debater ging naar wethouder Berend Buddingh van Giessenlanden effectief. De voorzitter van SVn deed het na negen jaar trouwe dienst afgetreden bestuurslid uitgeleide met de volgende woorden: Je was ons institutioneel geheugen. We prijzen je bestuurlijke gaven en je algemeen inzicht. Je stelde de juiste vragen, droeg de juiste voorbeelden aan en maakte de juiste keuzes, specifiek ook bij de verdeling van de SVn Plusfondsmiddelen. Daarvoor hulde en veel dank!. Een veelzeggend citaat van Fred de Graaf uit zijn afscheidsinterview in ons periodiek SVn Nieuws van 3 oktober 2008: Intrinsieke bescheidenheid is een kwaliteit. SVn is trots op de goede dingen die ze doet, en heeft een gezonde dosis assertiviteit. Borstrammerij is ons vreemd, want dat wekt al gauw irritatie. Vertrouwen, betrouwbaarheid, degelijkheid zijn de kernwaarden van SVn. Wij werken met geld van anderen, met gemeenschapsgeld. In de financiële wereld is betrouwbaarheid dé succesfactor; vernietigend als het wordt beschaamd. Dus SVn: houd die betrouwbaarheid vast, het is je levensader, allesbepalend voor het resultaat! Onze deelnemersbijeenkomst in Amersfoort markeerde ook het formele afscheid van bestuurs - lid Fred de Graaf, burgemeester van Apeldoorn en Lid van de Eerste Kamer. En introductie van zijn opvolger Frank Kerckhaert, burgemeester van Hengelo. De bestuurswisseling werd per 1 oktober De tweejaarlijkse deelnemersbijeenkomst is een essentieel onderdeel van ons onverminderd streven naar een optimale ontmoeting en communicatie met onze huidige en potentiële deelnemers en met andere belanghebbende actoren binnen het werkveld van de stedelijke vernieuwing.

15 SVn vindt het van belang dat haar interne en externe doelgroepen goed en inzichtelijk op de hoogte zijn en blijven van wie wij zijn, wat wij doen en hoe wij de dingen zien en aanpakken in onze rol van maatschappelijk financier. SVn zoekt dan ook voortdurend de open dialoog met haar deelnemers, potentiële deelnemers, overheidsinstanties, marktpartijen en brancheorganisaties. Die open dialoog stelt ons in staat om binnen het werkveld van de woon- en wijkenmarkt problemen en trends te signaleren, suggesties, kennis en ideeën te verzamelen en die in financiële maatwerkoplossingen te vertalen. Daarnaast verschaft deze communicatieve opstelling ons inzicht in de beeldvorming en waardering die de buitenwacht van onze organisatie heeft. Onze communicatie-uitingen zijn velerlei. Dat bleek ook weer in het jaar Website onderging een opfrisbeurt. Dat sloeg aan. We noteerden over 2008 een 15%-toename van bezoekers. Ons periodiek SVn Nieuws verscheen in 2008 vier keer en behandelde de belangrijke beleidsthema s van SVn: Starterslening, duurzaamheid, wijkaanpak en particuliere woningverbetering. SVn Nieuws blijkt een gewaardeerd scharnier in ons communicatiebeleid. Het is fijn te mogen constateren dat ons regelmatig een verzoek bereikt voor een interview in dit medium. Wel streven we in het komende jaar naar een betere wisselwerking tussen de content van onze website en de inhoud van SVn Nieuws. Brochures vormen een wezenlijk onderdeel van onze marktcommunicatie. Naast de zogeheten corporate brochure zet SVn een breed palet brochures in die onze huidige en toekomstige deelnemers helder informeren over het product waarvoor wij hun aandacht vragen. Eveneens met brochures geven wij heldere uitleg over ons financieel product aan het intermediair (makelaars, banken tussenpersonen) en last but not least - de klanten van onze deelnemers, zijnde de feitelijke afnemers van onze producten. Gericht adverteren in vakbladen is een andere, zij het bescheiden pijler van ons communicatiebeleid. Oogmerk ervan is het vergroten van onze naamsbekendheid bij relevante doelgroepen. In 2008 adverteerde SVn een aantal keren in de vakbladen VNG Magazine en Provincie.nl. Een vijfde, in belang groeiende communicatieuiting vormt onze deelname aan voor ons werkveld relevante symposia en seminars. Tot deze categorie rekenen wij ook het verzorgen van gerichte presentaties voor raadscommissies, fractievergaderingen, colleges van B en W, Raads- en Statenvergaderingen en financiële samen werkingspartners. Ook in 2008 was SVn

16 Wethouder Ruud Luchtenveld Amersfoort/Starterslening is beslist een vruchtbare combinatie, zeker nu ook de provincie Utrecht bijspringt met een eigen Startersfonds. Wij denken dat in deze tijden van economische crisis koopstarters iets kansrijker zijn op onze toch al wat duurdere woningmarkt. Amersfoort besluit dan ook tot een verruiming van de voorwaarden voor een Starterslening en zoekt bovendien naarstig naar verhoging van het budget. met een eigen informatiestand present op het jaarlijks congres van de Vereniging Nederlandse Gemeenten in Den Bosch. Wij hechten groot belang aan een juiste beeldvorming van ons doen en laten als betrokken maatschappelijk financier. Daaraan geven wij onder meer uitdrukking in de vorm van het SVn Plusfonds. Het SVn Plusfonds is een speciaal fonds dat jaarlijks wordt gevoed met een substantieel deel van het eigen vermogen van SVn. Dit revolverend gemaakte vermogensbestanddeel zetten wij uit in zachte leningen aan onze deelnemers. In bijzonder voor vaak moeilijk te financieren projecten leefbaarheid in stadswijken en dorpskernen, bijvoorbeeld multifunctionele accommodaties en zogeheten cultuurhuizen. Met het revolverend uitlenen van eigen vermogen aan deelnemers laat SVn zien dat haar betrokkenheid bij leefbaarheidsvraagstukken in de gebouwde omgeving niet alleen welgemeend, maar vooral ook ondersteunend en stimulerend is. Wij sluiten dit bestuursverslag af met allereerst de verheugende constatering dat onze deelnemers in 2008 in totaal een bedrag van 1 40 miljoen hebben gestort in hun eigen revolverend fonds bij SVn. Onderwijl gaat de wereld gebukt onder een economische crisis en vragen energieverbruik en klimaatverandering onverminderd hard om ingrepen die er werkelijk toe doen. Eens te meer zijn financiële stimulansen hard nodig om de boel aan de praat te houden en in de juiste richting te duwen. Overheden zijn van huis uit de daartoe geëigende instanties. Zij vinden een creatief en betrouwbaar SVn aan hun zijde. Dat was al zo, dat is zo, en dat blijft zo. Juist ook in 2009, dat zich in alle opzichten als een zwaar jaar laat inschatten. SVn houdt niettemin vertrouwen in een goed verloop en een goede afloop.

17 14 Verslag van het bestuur Kerncijfers (bedragen x ,-) Portefeuille financieringen 2006 SVn Plusleningen Stimuleringsleningen Beter Wonenleningen Marktconforme leningen Overige leningen Productie SVn Plusleningen Stimuleringsleningen Marktconforme leningen Overige leningen Overige gegevens Resultaat SVn Plusfonds (Eigen Vermogen) Omvang SVn Plusfonds Vastgelegd in SVn Plusleningen Beschikbaar voor nieuwe SVn Plusleningen

18 SVn jaarverslag Gebruik van de fondsen Hieronder geven wij in grote lijnen aan welke fondsen er beschikbaar zijn en hun omvang. Aansluitend lichten wij het financiële verloop van de fondsen kort toe. Gemeentelijke revolverende fondsen Gemeenterekeningen VROM Starterslening Provinciale Startersfondsen 10 6 Overige fondsen Sub totaal Beschikbaar vanuit VROM Startersfonds* Totaal Het fondsvermogen is ten opzichte van 2007 licht toegenomen. Van de fondsen is per 31 december 2008 in totaal mln. besteed in de vorm van laagrentende of renteloze leningen (eind 2007: mln.). Dit is 62% (2007: 62%). * Uit de 1 40 mln. VROM Startersfonds kan voor circa mln. aan VROM Startersleningen verstrekt worden. Hiervan is per ultimo ,8% (2007: 6,7%) besteed. Het aantal deelnemers SVn is in 2008 gestegen tot 279 (275 gemeenten, 3 provincies en het ministerie van VROM). In 2007 telde onze organisatie 246 deelnemers. Vooral het aantal deelnemende gemeenten nam in 2008 fors toe (van 243 naar 275). Dit komt voornamelijk door de VROM Startersregeling. Verder heeft SVn in 2008 de provincie Overijssel als nieuwe deelnemer mogen begroeten.

19 16 Verslag van het bestuur Grafiek 1 Omvang beschikbaar en aangewend fondsvermogen (in 1.000) Beschikbaar werkelijk Aangewend begroot Aangewend werkelijk Gemeentelijke revolverende fondsen (exclusief Gemeenterekeningen VROM Starterslening) Gemeenten hebben in mln. gestort in de revolverende fondsen. Er is bijna 1 7 mln. rente toegevoegd en ruim 1 22 mln. opgenomen door gemeentelijke deelnemers. Daarnaast is voor ruim 1 13 mln. overgeboekt naar de Gemeenterekeningen VROM Startersleningen is bijna 1 1 mln. beheervergoeding aan de fondsen onttrokken. Het saldo van de gemeentelijke revolverende fondsen staat daarmee per 31 december 2008 op mln. Gemeenterekening VROM Starterslening Gemeenten die gebruik maken van de VROM Starterslening hebben daarvoor een aparte Gemeenterekening VROM Starterslening geopend. Het gezamenlijke saldo bedraagt ultimo mln. Deelnemers hebben 1 21 mln. gestort en 1 13 mln. overgeboekt vanuit de gemeentelijke revolverende fondsen. Daarnaast is 1 2 mln. rente bijgeschreven en 1 0,2 mln. beheervergoeding in rekening gebracht. Gemeentelijke deelnemers hebben in 2008 in totaal 1 36 mln. bijgestort in bovengenoemde fondsen. Provinciale Startersfondsen In het eerste kwartaal van 2008 is de provincie Overijssel deelnemer van SVn geworden. Het saldo van de provinciale Startersfondsen (Limburg, Gelderland en Overijssel) steeg van 1 6 mln. ultimo 2007 naar 1 9,5 ml. ultimo Overige fondsen De overige fondsen bestaan uit: De Bouwfonds gelden; De ABN AMRO gelden; Beter Wonenfonds. Rabo Bouwfonds gelden Bij de start van SVn in 1996 heeft het toenmalige Bouwfonds Nederlandse Gemeenten een renteloze lening van 1 22,7 mln. beschikbaar gesteld. Met deze lening zijn de stortingen van gemeentelijk Bouwfondsdividend verdubbeld of met 50% verhoogd. Deze renteloze lening heeft een belangrijke

20 SVn jaarverslag bijdrage geleverd aan de onbezorgde start van SVn. De aanloopverliezen konden zo worden opgevangen en er werd een begin gemaakt met de opbouw van het eigen vermogen. Daarnaast hebben de deelnemers van SVn in de periode goed gebruik gemaakt van de verdubbelingsbijdrage. In 1998 waren de beschikbare bijdragen al in hun geheel toegekend. Bouwfonds besloot daarop ook voor 1999 een budget beschikbaar te stellen. De toegekende aanwijzingsrechten zijn vrijwel geheel voor kwaliteitsverbeteringprojecten in wijken en dorpskernen aangewend. De resterende aanwijzingsrechten Bouwfonds bedragen per 31 december ,8 mln. Zij vervallen met ingang van 31 december VROM Startersrekening In december 2006 heeft het ministerie van VROM bij SVn 1 40 mln. op de VROM Startersrekening gestort. Vanuit dit fonds worden de rentekosten van het door SVn te financieren deel van de VROM Startersleningen gedekt. Bij het ingaan van een VROM Starterslening wordt de Netto Contante Waarde (NCW) van de rentekosten overgeboekt van de VROM Startersrekening naar het rentedekkingsfonds. Over het te hanteren percentage NCW zijn bij aanvang van de samenwerking tussen VROM en SVn afspraken gemaakt. Op basis van deze afspraken is in 2008 in overleg met VROM besloten het percentage NCW met ingang van het 3e kwartaal te verlagen van 27% naar 25%. In 2008 is 1 7,2 mln. NCW aan de VROM Startersrekening onttrokken. SVn heeft 1 1,3 mln. rente bijgeboekt en 1 0,2 mln. beheervergoeding in rekening gebracht. Het saldo van het VROM Startersfonds komt daarmee ultimo 2008 op 1 32,7 mln. Het verstrekken van VROM Startersleningen had een langere aanlooptijd nodig dan gedacht. Daardoor is in 2007 en 2008 minder NCW onttrokken aan de VROM Startersrekening dan waarmee bij het sluiten van het convenant met VROM rekening is gehouden. Daar tegenover staat dat wij in 2009 nog een lichte stijging verwachten in de afzet van VROM Startersleningen. Ook denken wij het niveau van 2009 langer vast te houden. De geraamde daling verloopt waarschijnlijk minder snel. Dit betekent dat de NCWonttrekkingen een ander verloop zullen hebben dan begroot Grafiek 2 Afgeboekte NCW ten gunste van VROM Rentedekkingsfonds (in 1.000) Begrote NCW Werkelijk afgeboekt NCW totaal