Jaarverslag Jaarverslag Investeren in leren

Transcriptie

1 Jaarverslag Jaarverslag 2009 Investeren in leren

2 2 Jaarverslag 2009 Jaarverslag Studenten en docenten, kapperopleiding 2 Week van het Leerpark 3 Zorg helpt bij vaccinaties 4 Art&Design ontwerpt boek 5 Presentatie door Bouw student 6 Overleggroep Art&Design Praktische Sector Oriëntatie 008/ Opening Ramadan 9 Verstand van Haarzaken 10 Dag van de Bouw Inhoud Leeswijzer jaarverslag Lijst van afkortingen 2 Statement van de Raad van Toezicht 3 Voorwoord van het College van Bestuur 4 Missie 5 Prestatie-indicatoren van het Da Vinci College Organogram 7 Competentiegerichte Bouwopleiding staat als een Huis 8 1. Onderwijs Doorontwikkeling Competentiegericht onderwijs 1.2 Ontwikkeling onderwijsconcept 1.3 Kwaliteit 1.4 Studenten Creativiteit en eigen initiatief in een dynamische wereld Omgeving Educatie 2.2 De crisis en werkgelegenheid 2.3 Samenwerkingsverbanden Duurzaamheid brengt het bedrijfsleven dichtbij Personeel Formatie 3.2 Werkgeverszaken 3.3 Projecten 3.4 Arbeidsomstandigheden 3.5 Veiligheid 3.6 Beleid rondom klachten VM2: minder uitval, sneller bij de eindstreep Bedrijfsvoering 38 Lokaal Opleidingen Centrum West Alblasserwaard: Techniek in het hart Financiën Inkomsten en uitgaven Verdere doorvoering richtlijnen RJ660 in het jaarverslag 5.3 Kengetallen Lerend naar Werk 44 Staat van baten en lasten over Balans per 31 december Locaties van het Da Vinci College 48 Samenstelling College van Bestuur en Raad van Toezicht 49 Tabellen en grafieken 1. Onderwijs 16 1a Aantallen studenten Beroepsonderwijs, Educatie en Contract 1b Aantallen bekostigde diploma s Beroepsonderwijs per onderwijssoort 1c Uitstroomrendement Beroepsonderwijs per onderwijssoort 1d Percentages startgekwalificeerde schoolverlaters Beroepsonderwijs per onderwijssoort 1 e Percentages voortijdige schoolverlaters Beroepsonderwijs per onderwijssoort 3. Personeel 32 3a Verhouding OP / OP-G / OBP (FTE) 3b Flexibele formatie per categorie (FTE) 3c Leeftijdsopbouw Instromend Personeel 3d Uitstromend Personeel per categorie 3e Leeftijdsopbouw Personeel 3f Ziekteverzuim 3g Benchmark MBO per categorie

3 2 Jaarverslag 2009 Nico van der Spek Jaa rverslag Lijst van afkortingen voorzitter Raad van Toezicht ABP Algemeen Burgerlijk Pensioen Fonds AKA Arbeidsmarkt gekwalificeerd assistent AOC Agrarisch opleidingencentrum BAPO Bevordering Arbeidsparticipatie Ouderen BBL Beroepsbegeleidende leerweg BIO Beroepen in het onderwijs BOL Beroepsopleidende leerweg BPV Beroepspraktijkvorming BVO Beperkte vooropleiding Woord CGO Competentiegericht opleiden/onderwijs CvB College van Bestuur actie DAVE Davinci-Audio-Video-Entertainment DBS Deelnemersbegeleidingssysteem Voorwoord ELO Elektronische leeromgeving EVC Erkenning Verworven Competenties In dit jaarverslag verantwoordt het Da Vinci College zich over zijn prestaties FPU Flexibele Pensionering en Uittreding in Net als in het vorige verslagjaar 2008 worden de aandachtsgebieden Nederland krijgt te maken met een grote uitstroom uit de arbeidsmarkt gevormd door onderwijs, omgeving, personeel, bedrijfsvoering en fi- FTE Full time equivalent als gevolg van de vergrijzing. De vervangingsvraag en de vacatures op de nanciën. HBO Hoger beroepsonderwijs niveaus 3, 4 en 5 zijn voor wat betreft zorg en techniek twee tot vijf keer ICT Informatie en Communicatie Technologie zo groot als het aantal jongeren dat in opleiding is. De onderkant van de Het jaar 2009 was het eerste jaar van de strategisch beleidsperiode LLB Leren, loopbaan, burgerschap arbeidsmarkt zal een overschot blijven kennen. Wij zullen ons moeten In het strategisch beleidsplan Betrokken, Ondernemend, Betrouwbaar is uiteengezet welke doelen worden nagestreefd door het Da Vinci markt aller tijden om straks klaar te zijn voor de vergrijzing en onze eco- LOC Lokaal Opleidingen Centrum voorbereiden op de grootste upgrading van de onderkant van de arbeids- MBO Middelbaar beroepsonderwijs We staan voor grote College op het gebied van het onderwijs, in de relaties met de omgeving en nomie draaiende te houden. Alle talenten moeten daarbij worden benut. OBP Ondersteunend Beheerspersoneel op het vlak van de verschillende terreinen van de bedrijfsvoering. Want in onze ogen heeft het beroepsonderwijs de plicht, conform de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, om aan te sluiten bij de uitdagingen. OCW Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Het Da Vinci College ontwikkelt zich tot een community college dat zich OLB Onderwijs Leerbedrijf mogelijkheden en ambities van ieder kind, dat recht heeft op onderwijs, richt op de wensen van de lokale gemeenschap. Het hoofddoel is het verzorgen OP Onderwijsgevend Personeel op arbeid en op vrije keuze van beroep. van beroepsonderwijs en educatie voor ieder die daar behoefte aan OP-G Personeel Gerelateerd aan Onderwijsgevend Personeel heeft. Aan begeleiding van studenten wordt veel aandacht gegeven. De PABO Pedagogische Academie voor het basisonderwijs Zorgen dat alle studenten de eindstreep halen is daarbij noodzaak én ambitie en vraagt voortdurende aanpassingen. Juist de pedagogische taak voorzieningen van de school zijn afgestemd op de behoeften van de buurt. POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Niet alleen de studenten, maar ook de buurtbewoners kunnen er gebruik zal daartoe verder moeten worden ingevuld. Ondanks de voortdurende RMC Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (bij voortijdig schoolverlaten) van maken. aanpassingen zal de leveringsbetrouwbaarheid in stand moeten blijven: Het Da Vinci College heeft zich ontwikkeld tot een kennisinstelling voor ROC Regionaal opleidingencentrum lessen moeten doorgaan, afspraken moeten worden nagekomen en studenten studenten in het beroepsonderwijs en voor de volwasseneneducatie, In het jaarverslag brengen we dit tot uiting in de statements van de Raad SPOS Stichting Samenwerkingsverband Praktijkopleidingen Schilderen moeten weten waar ze aan toe zijn. En last but not least, het Da die midden in de maatschappij staat en die vorm geeft aan goede ver- van Toezicht en het College van Bestuur, in de themahoofdstukken en in de SSPB Stichting Samenwerkingsverband Praktijkopleidingen Bouw Vinci College is in de regio Drechtsteden de belangrijkste kennisinstelling bindingen tussen onderwijs, de sociale omgeving van de studenten en de intermezzo s tussen de hoofdstukken. UWV Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen en zal dat in het belang van de regionale economie ook moeten blijven. arbeidsmarkt. Een hoeksteen van de educatieve en economische infrastructuur VAVO Voortgezet algemeen volwassenenonderwijs in onze regio. De belangrijkste tabellen met kengetallen zijn geïntegreerd in de hoofdtekst, zodat de lezer de teksten en de tabellen gemakkelijk kan verbinden. weg is. De afgelopen 15 jaar zijn veel meer mensen aan een startkwali- Veel vraagstukken waar de samenleving mee worstelt komen op de VMBO Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs De Raad van Toezicht is van mening dat het Da Vinci College op de goede VM2 Samenwerking VMBO en MBO op niveau 1 en 2 In een aparte bijlage met kengetallen zijn meer specifieke gegevens opgenomen. 300 à 400 studenten is in het gehele Da Vinci College doorgevoerd. gelegd. Wij werken daar naar beste vermogen aan. En met succes, maar ficatie geholpen voor veel minder geld. De optimale schoolgrootte van schouders van het beroepsonderwijs terecht of worden op die schouders VSV Voortijdig schoolverlaten VVCS Vereniging Voor Contractspelers Studenten(raden) zijn daar zeer tevreden over. Ondanks het feit dat 20% zonder steun van de buitenwereld zal dat niet blijvend lukken. We staan Wij wensen u veel leesplezier! Namens de redactie Kees Verburg WRLD Samenwerkingsverband AOC Wellant, ROC Rivor, ROC Leiden, Da Vinci College van onze studenten valt onder de categorie overbelaste jongeren is de schooluitval stabiel. De leveringsbetrouwbaarheid is een voortdurend actiepunt binnen de organisatie. En ondanks forse interne bezuinigingen is de continuïteit van het Da Vinci College veiliggesteld. voor grote uitdagingen. Samen. Nico van der Spek, Voorzitter Raad van Toezicht Woordact e

4 4 Jaarverslag 2009 Peter Vrancken en Max Hoefeijzers Jaarverslag College van Bestuur Het Da Vinci College heeft een open houding naar de samenleving. Onze kernactiviteiten richten zich op het inspireren van studenten en medewerkers tot persoonlijke en professionele groei en bevordering van onderling respect. Onze organisatie is mens- en samenwerkingsgericht, biedt ruimte aan creativiteit, en kenmerkt zich door een doe-cultuur. Wij stimuleren onze studenten het beste uit zichzelf te halen en zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerprocessen. Door professionele begeleiding bevorderen we breedte en diepgang in de persoonlijke ontwikkeling en bouwen daarmee aan de kwaliteit van de samenleving. Voorwoordr Co ege a estuu 2009 is het eerste jaar van het nieuwe strategische beleidskader van het Da Vinci College, dat als titel heeft Betrokken, ondernemend en betrouwbaar. Na jaren van aandacht voor innovatie en veel ruimte voor eigen ontwikkeling voor de verschillende organisatieonderdelen hebben we in 2009 bewust gekozen voor borging van onze kwaliteit. We hebben de aandacht meer dan gemiddeld gericht op betrouwbaarheid van onze (onderwijs-)bedrijfsvoeringsprocessen. Daarbij is veel voortgang geboekt. Standaardisatie is ingezet om meer maatwerk te kunnen bieden aan onze studenten en om financiële ruimte te kunnen creëren zodat we zo goed mogelijk aan onze maatschappelijke opdracht kunnen voldoen. Die ontwikkeling sluit goed aan bij wat er vanuit de politiek en de maatschappij wordt gevraagd. Tegelijkertijd is er zorg over het onvoldoende besef bij diezelfde politiek en in de maatschappij van de tegenstrijdige vragen die aan ROC s worden gesteld: curriculumgestuurd onderwijs versus vragen van bedrijven en de arbeidsmarkt, terugdringen van voortijdige uitval versus toegankelijkheid voor alle studenten, schaalgrootte en ROC als school versus een onderwijsinstelling die een belangrijke bijdrage levert aan de sociaaleconomische infrastructuur, minder overhead en meer middelen voor het primaire proces versus grotere verantwoordingslast en bezuinigingen. Deze tegenstellingen zetten het maatschappelijke debat op scherp. Daar is niets mis mee, maar het debat vertoont veel kenmerken van ineffectiviteit waarbij de verschillende partijen ieder aan een ander eind van het touw trekken zonder veel beweging. Het Da Vinci College tracht zo goed mogelijk te voldoen aan deze uiteenlopende vragen. Maar keuzes zijn onontkoombaar, mede gelet op de druk op de financiële middelen in het verslagjaar en de komende jaren. De leidende keuze in het handelen van het Da Vinci College is allereerst kwaliteit van ons onderwijs in resultaat en uitvoering. Ook kiezen we voor toegankelijkheid voor uiteenlopende groepen van studenten, zelfs als dat het onderwijskundig rendement onder druk zet. Toegankelijkheid betekent dat we een uiterste inspanning moeten leveren om studenten die kiezen voor het Da Vinci College naar de eindstreep te brengen. De verankering in en de bijdrage aan de regionale sociaaleconomische infrastructuur is de derde keuze die ons handelen stuurt. Die keuze impliceert het tegen de verdrukking in overeind houden van de educatie als een relevant onderdeel van die regionale sociaaleconomische infrastructuur in een markt die de komende jaren halveert. De huidige economische crisis, maar ook de vergrijzing waardoor de komende jaren grote tekorten ontstaan op de arbeidsmarkt, geven een nieuwe inhoud aan het concept community college. Het Leerpark Dordrecht, de ontwikkelingen in Gorinchem rondom de techniekhal en de samenwerking daar met het Wellantcollege, maar ook alle maatschappelijke activiteiten in de regio waar het Da Vinci College bij betrokken is, geven inhoud aan het begrip. In het belang van deze ontwikkeling is het community college concept als thema voor dit jaarverslag gekozen. Het laat ook de samen met onze regionale partners gevoelde gemeenschappelijke verantwoordelijkheid goed zien. Dit geeft vertrouwen voor onze toekomst. In het voorliggende jaarverslag treft u een overzicht aan van de activiteiten van het Da Vinci College die aan deze keuzes inhoud geven. Het Da Vinci College werkt met veel partners gemeenten, bedrijven, instellingen op diverse plaatsen, op uiteenlopende manieren en in wisselende samenstelling samen. Dat is een bewuste keuze, maar we lopen tegen complexiteitsgrenzen aan. In 2009 is het Da Vinci College begonnen om samen met de partners hierin meer eenheid en samenhang te brengen. Dit proces krijgt komende jaren verder gestalte was een jaar met relatief veel aandacht voor interne processen. Veel stappen zijn gezet in het standaardiseren van primaire processen rondom beroepspraktijkvorming, trajectbegeleiding, taal en rekenen en andere aspecten van burgerschap. Standaardisatie is onder meer bedoeld om tot een betere leveringsbetrouwbaarheid te komen, met als resultaat uitwisseling van programma s en daardoor meer maatwerk voor studenten. De talencentra zijn verder ontwikkeld en de roosterprocessen zijn aangepast aan deze ontwikkelingen. In 2009 is een subsidie voor sport verkregen waardoor invulling gegeven kan worden aan vitaal burgerschap. Veel aandacht vereiste in 2009 de kwaliteit van het primaire proces van het domein zorg. Eigen onderzoek werd bevestigd door de inspectie en we werden dan ook met een onvoldoende beoordeeld. Een stevige verbeteroperatie was het gevolg. Inmiddels kunnen we constateren dat de verbeteringen beginnen te werken en dat dit het werkveld voorzichtig vertrouwen geeft wat tot uitdrukking komt in nieuwe samenwerkingsafspraken was een moeilijk jaar voor de Educatie. Terwijl de deelname aan Educatie tijdelijk hoger was dan in voorgaande jaren, moest er gesaneerd worden door het niet gegund worden van de aanbesteding inburgering in de Drechtsteden en de bezuinigingen van rijkswege op het educatiebudget. Alleen al door rijksmaatregelen zal het educatiebudget in de komende jaren halveren. Voor het Da Vinci College betekent dit een ingrijpende reorganisatie die in de eerste helft van 2010 in belangrijke mate gerealiseerd is en die maakt dat er een sterkere concurrentiepositie op de markt kan worden ingenomen. Het afgelopen jaar heeft een kleine organisatieverandering plaatsgevonden die gericht was op een betere kwaliteitsborging. Functioneel nauw samenwerkende diensten zijn samengevoegd en onder één leiding gebracht. Het aantal diensten is daardoor verminderd van zeven naar vier. Tegelijkertijd is een aantal onderwijsdomeinen samengevoegd met behoud van leidinggevenden waardoor de implementatiekracht van de domeinen is vergroot. Teamnabijheid en leiderschap in verbinding zijn twee thema s die dit jaar nadrukkelijk op de agenda stonden in het besef dat er volgende stappen gezet moeten worden op het pad naar een taakvolwassen organisatie. In financieel opzicht werd het Da Vinci College in 2009 voor het eerst sinds Missie Wij hanteren de leervragen van onze studenten en de wensen van onze andere klanten als het uitgangspunt van ons handelen. De leerprocessen worden vormgegeven in uitdagende, veilige en ondersteunende leeromgevingen. Door leerobjecten te ontlenen aan de beroepsmatige en maatschappelijke realiteit, is ons onderwijs actueel, innovatief en hoogwaardig en leveren we een actieve bijdrage aan de economische en maatschappelijke ontwikkeling van onze regio. Wij richten onze onderwijsprogramma s op de behoeften van het bedrijfsleven en de maatschappelijke instellingen. We geven deze programma s vorm samen met onze partners in de keten van voorbereidend tot hoger beroepsonderwijs, zodat onze studenten zich een kansrijke positie op de arbeidsmarkt kunnen verwerven, zich kunnen voorbereiden op vervolgonderwijs en op volwaardige maatschappelijke participatie. Wij dagen elkaar uit onze professionaliteit verder te ontwikkelen, onze talenten te ontplooien en ieders kwaliteiten te benutten, individueel en in teams, en we doen wat we beloven. Wij richten ons op concrete resultaten, zijn transparant in ons handelen en verantwoorden ons daarover op een integere wijze. Door middel van kwaliteitsbewust denken en handelen, werken we aan voortdurende verbetering en vernieuwing. jaren geconfronteerd met een exploitatietekort in de gewone bedrijfsvoering. Weliswaar is dit tekort conform de begroting, incidentele factoren verhinderden een beter resultaat. Dankzij buitengewone baten is het totale resultaat in 2009 positief. Een eind 2009 vastgestelde sanering maakt dat de komende jaren een nieuw structureel evenwicht tussen kosten en baten wordt bereikt. De voornaamste prestatie-indicatoren laten zien dat het Da Vinci College in 2009 gemiddeld genomen vergelijkbaar scoort ten opzichte van Gelet op de ambities is het streven om daarmee de komende jaren verdere vooruitgang te boeken. We wensen u veel leesplezier. Max Hoefeijzers en Peter Vrancken

5 6 Jaarverslag 2009 Jaarverslag Raad van Toezicht College van Bestuur Bestuurssecretariaat Financiën en concerncontrol Prestatie indicatoren Da Vinci College 2009 Onderwerp Deelnemersgroei MBO (in% ten opzichte van een jaar eerder op peildatum 1 oktober) -0,8 2,4 2,5 2,7-1,5 Educatie (in% ten opzichte van een jaar eerder op peildatum 1 oktober) -9,4-21,9-31,3 18,5 6,7 Contractactiviteiten (in% ten opzichte van een jaar eerder op peildatum 1 oktober) -9,6 31,2-2,8 2,4 28,1 Toegankelijkheid Deelnemers met een beperkte vooropleiding (in % van de instroom bij de instelling) 18,0 20,6 27,0 27,2 29,8 Allochtone studenten 18,6 17,6 17,6 16,1 17,0 Studenten ouder dan 23 jaar 14,7 17,0 18,9 18,2 16,5 Dienstverlening Business Leisure Office Welzijn HBO Gezondheidszorg Bouw en Wonen Onderwijsdomeinen Technologie Educatie VAVO Onderwijsrendement Schoolverlaters (aantal studenten dat het DVC met een MBO diploma verlaat in % van het aantal schoolverlaters) Voortijdig schoolverlaters (in % van het aantal schoolverlaters) Studenten succes educatie (in % van het aantal studenten dat de educatie verlaat) ,8 ICT Art & Design Deelnemerstevredenheid MBO 6,4 6,4 6,8 6,8 Educatie * 9,0 7,8 7,8 Contractactiviteiten * * 8,3 Personeel Ziekteverzuim 5,3 5,0 5,5 5,6 6,7 Omvang onderwijzend en onderwijsondersteunend personeel (in % van de totale formatie) 64,0 69,0 70,0 70,0 70,0 Medewerkerstevredenheid (gemiddelde score voor 2009 gebaseerd op voorlopige uitkomst) 6,2 ** 7,8 ** 7,8 Klanttevredenheid MBO * 6,7 * * * Educatie * 7,0 * * 7,6 Contractactiviteiten * * * 8,3 8,7 Financiën Solvabiliteit (de verhouding tussen eigen vermogen en totale vermogen) 0,4 0,5 0,4 0,3 0,4 Liquiditeit (de verhouding tussen de liquide middelen en vlottende activa enerzijds en schulden op korte termijn anderzijds) 1,4 0,7 0,4 0,4 0,5 Rentabiliteit (exploitatieresultaat van de gewone bedrijfsvoering in % van de baten) 4,6 10,3 0,9 0,2 0,6 *Geen gegevens, ** Tweejaarlijkse enquête Vergelijking van prestaties met landelijke cijfers Financiële kengetallen 2005 benchmark 2006 benchmark 2007 benchmark 2008 benchmark 2009 Solvabiliteit 0,42 0,48 0,45 0,46 0,37 0,42 0,34 0,33 0,35 Liquiditeit 1,41 1,19 0,66 0,98 0,39 0,86 0,36 0,68 0,50 Rentabiliteit 4,40 2,00 10,20 2,20 0,90 0,60 0,20-0,80 0,59 Onderwijskundige resultaten / / / /09 Jaarresultaat: % gediplomeerden in het teljaar binnen de instellingsverlaters en gediplomeerde doorstroom Diplomaresultaat: % gediplomeerden in het teljaar of daarvoor van alle instellingsverlaters % voortijdig schoolverlaters als percentage van alle studenten *11 9 * gecorrigeerd voor examendeelnemers

6 8 Jaarverslag Het Da Vinci College werkt vanaf 2005 aan de invoering van het competentiegerichte onderwijs. In 2009 was ongeveer 80% van de opleidingen op deze manier ingericht. In 2010 zal het volledige onderwijs competentiegericht worden vormgegeven. Noach Staat (student middenkaderfunctionaris Bouwkunde BOL 4, en afgestudeerd als een van de eerste lichting CGO studenten) en zijn docent Michel Pipping van het domein Bouwen en Wonen blikken terug op de eerste ervaringen. Competentiegerichte Bouwopleiding staat als een huis Michel, wat is eigenlijk het belangrijkste dat Noach heeft geleerd in de opleiding? De belangrijkste competentie van het werk dat Noach doet is dat je met je hoofd denkt voor de handen van een ander. Het is belangrijk dat je zelf dingen uitzoekt. Ik heb Noach echt zien groeien op dat vlak. Noach: Van Michel heb ik fatsoenlijk leren tekenen. Je moet nauwkeurig te werk gaan en je moet letten op de regels van de bouwvoorschriften. En hoe heeft de opleiding zich de laatste jaren ontwikkeld? Er is meer rust gekomen in de nieuwe opleiding. De opleiding ontwikkelt zich stap voor stap. Het lijkt alsof structuur in de eerste fase van de experimenten even taboe was. Ik vind kennis nog steeds belangrijk. Daar is gelukkig meer aandacht voor gekomen. De duidelijkheid omtrent de competenties neemt toe en het aantal competenties is door bundeling afgenomen. Daardoor wordt ook het vele afvinken teruggedrongen. In de opleiding is er voor de student veel ruimte om invulling te geven aan de opdrachten, niet alles wordt voorgekauwd. De opdracht is voorgeschreven, maar de context laat ruimte. Er komt meer strengheid en structuur en mijn ervaring is dat ouders daar erg blij mee zijn. Waarom ben je eigenlijk het onderwijs ingegaan? Er was een kleine vacature op de school van mijn oom. De vacature werd al snel groter. Ik heb het altijd als klein kind leuk gevonden om architectje te spelen. Ik heb een opleiding HBO Bouwkunde gedaan en ben wel begonnen aan een universitaire studie, maar heb die niet afgemaakt. De architectuur kant was wel interessant, maar ik leerde er te weinig praktische dingen. In het onderwijs kan ik mijn ei goed kwijt. Samen met mijn collega Marco heb ik een specialisatie architectuur ontwikkeld, in samenspraak met het bedrijfsleven. Dat trekt extra leerlingen, ook meisjes. Hoe kijkt het werkveld naar de ontwikkeling van CGO? Tijdens mijn de stagebezoeken praat ik veel met mensen in de bedrijven. De wat oudere generatie vind het nog wel eens flauwekul wat er allemaal bij het CGO hoort, maar ze snappen wel dat het moet. Deze mensen kijken toch meer naar hoe je je opstelt dan naar de opleiding die je doet. Niet alle bedrijven zijn er van overtuigd dat ze in de toekomst van de branche moeten investeren. We moeten meer voorlichting geven aan de bedrijven over competentiegericht examineren. De bedrijven hebben er zelf om gevraagd competentiegericht op te leiden, maar schrikken soms terug voor wat dat dan inhoudt. Wat vind je van de kritiek op het CGO die nu veel te horen is? Michel: Voor een deel vind ik dat wel terecht, maar het is erg afhankelijk van hoe de instelling er vorm aan geeft. Het meest storend vind ik de eenzijdig negatieve houding van de pers en politiek: kom liever eens kijken hoe het er echt aan toe gaat. In de pers wordt zo gemakkelijk geoordeeld zonder dat ze een beeld hebben hoe het er echt aan toe gaat. Noach, welke opleiding heb je gedaan en waarom heb je daarvoor gekozen? Noach: Ik heb gekozen voor de opleiding middenkaderfunctionaris Bouwkunde BOL 4. Ik wist eigenlijk nog niet zo goed wat ik wilde, maar mijn vader was actief in de bouwsector en zo ben ik daar ook terecht gekomen. Je hebt de competentiegerichte variant gedaan. Dat was een experiment en dan hoor je vaak dat mensen zich proefkonijn voelen; hoe was dat in jouw geval? Noach: Ja, ik was er een van de eerste lichting. Dat was wel raar, want je weet totaal niet waar je aan toe bent. De eerste twee jaar waren eigenlijk een drama, en ik heb weleens op het punt gestaan te stoppen, maar achteraf heb ik gelukkig doorgezet. Vanaf het derde jaar is er veel meer structuur in de opleiding gekomen. Dat was een stuk beter. Wat doe je nu en wat zijn je toekomstplannen? Noach: Ik loop nu stage als assistent werkvoorbereider bij Damsteegt. Dat is een klein bedrijf waar ik veel kan leren. Ik wil zoveel mogelijk verschillende dingen doen en krijg daar ook wel de kans voor. Ik kan er veel praktijkervaring opdoen en meer leren over productkennis. Dat doe je eigenlijk het best op in de praktijk. Ik weet nog niet precies wat ik na de opleiding ga doen, maar ik wil wel gaan werken. Misschien ga ik later nog eens een deeltijdopleiding doen. Hoe verliep de overgang van het VMBO naar je nieuwe opleiding? Noach: Dat was een grote overgang, zeker in de eerste twee jaar. Mijn vooropleiding was erg klassikaal, bij het Da Vinci verwachten ze meteen dat je heel zelfstandig bent. Door de andere aanpak na twee jaar is dat allemaal veel beter gegaan.

7 10 Jaarverslag 2009 Jaarverslag rsl ag O de js Uitblinker In het onderwijsconcept van het Da Vinci College wordt het leerproces gestuurd door geïntegreerde opdrachten en taken die worden ontleend aan de authentieke context van het beroep. Onderwijs, instellingen en bedrijfsleven werken samen bij het ondersteunen en begeleiden van de studenten in hun competentieverwerving als startend beroepsbeoefenaar. Onderwijsleerbedrijven spelen daarbij een cruciale rol. In het onderwijsconcept wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen leren en beoordelen. De beoordeling wordt vastgelegd in het leer- en ontwikkelingsportfolio. De eindtoetsing gericht op kwalificering bestaat uit een examenmix van portfolio-assessment, proeve van bekwaamheid en een criteriumgericht interview. In het verslagjaar is gewerkt aan het verder implementeren en verbeteren van de kwaliteit van het concept. Begeleiden van studenten, betrouwbaar onderwijs en meer aandacht voor taal en rekenen hebben daarbij centraal gestaan, naast de invoering van CGO en de contextrijke leeromgevingen. Opening schooljaar met kwartetspel 1.1 Competentiegericht onderwijs verder ontwikkeld In het verslagjaar is de persoonlijke begeleiding in de vorm van trajectbegeleiding tijdens de voortgang van het leerproces versterkt en is de relatie tussen de interne tweedelijns zorg en de externe derdelijns zorg verbeterd. De ontwikkeling van examinering in het CGO heeft veel aandacht en tijd gevraagd, met name in die situaties waar landelijk nog weinig tot geen geschikte materialen zijn ontwikkeld. In 2009 is een begin gemaakt met het ontwikkelen van een onderwijscatalogus die in de strategische beleidsperiode zal leiden tot een gedetailleerde beschrijving van de onderwijsproducten. Hiermee wordt het flexibiliseren van opleidingen en de ontwikkeling van maatwerk gefaciliteerd. Een vierde prioriteit is het tot stand brengen van praktijkopdrachten geweest. In 2009 is voortgang geboekt met betrekking tot de standaardisering van de intake en plaatsing, de trajectbegeleiding, het praktijkleren en de beoordeling en examinering. Invoering van CGO nadert voltooiing Het Da Vinci College werkt vanaf 2005 aan een zorgvuldige invoering van CGO. Nadat in 2005 met een gering aantal experimentele opleidingen van start is gegaan, is in de daaropvolgende jaren gewerkt aan verbreding en verdieping. Naar verwachting zullen in het schooljaar alle opleidingen volledig competentiegericht worden uitgevoerd. Overzicht aantal CGO opleidingen en studentenaantallen Schooljaar Aantal opleidingen Aantal studenten Percentage van totaal (1 e jaar totaal) e en 2 e leerjaar totaal totaal prognose ,1% 6% 25% 53% 72% 80% 100% Bij de vroege starters functioneert het CGO inmiddels al een aantal jaren. Zowel studenten als docenten geven aan dat geleerd is van de kinderziektes en dat de waardering voor het CGO toeneemt. Studenten en CGO In periodieke gesprekken met de studentenraden in Dordrecht en Gorinchem en in reflectie- en lunchgesprekken met studenten in de domeinen is naar voren gekomen dat de studenten positief staan ten opzichte van het CGO. Zij vragen daarbij wel aandacht voor de begeleiding en voor het grote verschil in de aanpak van VMBO en MBO (hetgeen ook blijkt uit de ervaringen met de VM 2 trajecten, waarover elders in dit jaarverslag meer). Met de groei van het CGO ervaren de studenten meer structuur in het onderwijs. Verbeterpunten liggen op het gebied van de roosterorganisatie en de communicatie over de roosters. Da Vinci Uitblinker Jaarlijks wordt op ieder ROC in Nederland een MBO uitblinker gekozen. Bij het Da Vinci College zijn 10 studenten genomineerd op basis van hun prestaties op school en in hun BPV- periode. Medestudenten en personeel hebben via internet gestemd. Ook een vakjury heeft de stem uitgebracht. Susan Hoogkamp, student ICT, is de MBO-uitblinker van het Da Vinci College geworden. Zij heeft de award ontvangen onder meer dankzij een succesvolle stage bij softwarebedrijf Seagull. Op 15 oktober heeft Susan het Da Vinci College vertegenwoordigd tijdens een landelijke verkiezing georganiseerd door de MBO Raad. Betrokkenheid werkveld bij CGO De betrokkenheid van het werkveld bij de ontwikkeling en uitvoering van het onderwijs is groot. In de meeste domeinen zijn klankbordgroepen of bedrijfsadviescommissies geformeerd waar alle aspecten van het onderwijs, de examinering, de begeleiding en de ontwikkelingen in de branche worden besproken. Het werkveld maakt deel uit van examencommissies en vaststellingscommissies van examens. Proeven van bekwaamheid worden afgenomen in samenwerking met bedrijven. Verschillende domeinen kennen bedrijfsgroepen. Dit zijn maatwerktrajecten met studenten uit één bedrijf, waarmee in samenspraak de opleiding wordt vormgegeven. Het bedrijfsbureau evalueert regelmatig hoe de trajecten door de bedrijven worden ervaren. De gemiddelde waardering in 2009 bedroeg 7,7. Draagvlak onder medewerkers voor CGO Met de docenten is in teamverband regelmatig gereflecteerd op de implementatie van CGO en de daarvoor noodzakelijke randvoorwaarden. Per team is in 2009 een analyse gemaakt van de stand van zaken met betrekking tot de invoering van CGO. Alle teams hebben gewerkt aan verbetering van de implementatie en aan professionalisering van alle betrokkenen. Diverse scholingstrajecten zijn in dit kader gevolgd (zie verderop in het jaarverslag). Het accent heeft daarbij gelegen op het beoordelen in het CGO. 1.2 Ontwikkeling onderwijsconcept In het medewerkerstevredenheidsonderzoek van begin 2010 geeft 73% van de medewerkers aan een helder beeld te hebben van het onderwijsconcept. Een passende begeleiding van studenten is cruciaal voor

8 12 Jaarverslag 2009 Jaarverslag Bouwvak Opleidingen opening gebouw SSPB Het domein gezondheidszorg naar het Gezondheidspark Student aan het werk bij DAVE het succesvol doorlopen van de beroepsopleiding. De trajectbegeleider speelt als eerstelijns begeleider daarbij een belangrijke rol. In het verslagjaar is hierin stevig geïnvesteerd. De rol van de trajectbegeleider in de intake van nieuwe studenten is geintensiveerd. Standaardisatie heeft plaatsgevonden van de criteria voor het vaststellen van bewijsstukken van het portfolio, het door de student te ontwikkelen persoonlijk ontwikkelingsplan en persoonlijk actieplan en het assessment- instrumentarium. Iedere student krijgt een trajectbegeleider toegewezen. In februari 2010 is een audit uitgevoerd in WRLD-verband, waaruit blijkt dat studenten tevreden zijn dat individueel maatwerk en het tempo van de studievoortgang veel aandacht krijgen. De registratie van gegevens zal in 2010 meer gestandaardiseerd plaatsvinden. Daarnaast zijn contextrijke leeromgevingen en het talencentrum doorontwikkeld en zijn er stappen gezet op het gebied van burgerschap, Nederlands en rekenen. Verdere ontwikkeling contextrijke leeromgevingen In 2009 zijn de bouw - en schildersopleidingen in Dordrecht verhuisd naar de locatie tbouwhuys. Het Da Vinci College, SSPB met zijn specifieke cursussen en trainingen, en de schildersopleidingen onder de naam Schilder^sCool werken daar intensief samen in een omgeving die volledig is geënt op de wereld van de bouw. Zo worden bijvoorbeeld tijdens de theoriedagen zogenaamde deeltaken van specifieke praktijkonderdelen aangeboden in de werkplaats. In de werkplaats worden ook de proeven van bekwaamheid, de praktijkonderdelen van de BOL 4, praktijkinstructie voor leerlingen van de timmerindustrie én de praktijkdagen van de BOL 1 en 2 ingevuld. Op 12 februari 2010 is het aangepaste gebouw officieel geopend door de wethouder van onderwijs. De samenwerking gaat verder onder de naam Bouw Vak Opleiding. De verhuizing is een belangrijke impuls gebleken voor de uitvoering van het CGO. Voor het domein Gezondheidszorg is in 2009 verder gebouwd aan de locatie op het Gezondheidspark. Medio 2010 zal de verhuizing plaatsvinden naar het terrein van het Albert Schweitzer Ziekenhuis. Het domein krijgt daar een zeer moderne leeromgeving midden in de context van het beroep. De oude locatie Steegoversloot wordt verlaten in juni Het Da Vinci College en de rechtsvoorgangers hebben daar dan bijna 110 jaar onderwijs geboden. Op het Leerpark zijn belangrijke stappen gezet bij het realiseren van contextrijke leeromgevingen voor het technisch onderwijs met de komst van de brandweer, de ontwikkeling van de duurzaamheidsfabriek (zie verderop in het jaarverslag) en een centrum voor duurzame mobiliteit. Voor Gorinchem zijn vergelijkbare initiatieven ontwikkeld in de vorm van een techniekhal samen met het VMBO en het bedrijfsleven. Onderwijsleerbedrijven De brandweer heeft in 2009 besloten een kazerne te gaan bouwen op de locatie Leerpark. Het Da Vinci College is al in een vroeg stadium betrokken geweest bij de plannen voor de bouw. In het nieuwe brandweeronderkomen wordt een kenniscentrum voor fysieke veiligheid gerealiseerd. Fysieke veiligheid, transportveiligheid en externe veiligheid worden geïntegreerd in het reguliere onderwijs, en leermogelijkheden worden vergroot voor de technische en beveiligingsopleidingen. Tevens zijn er mogelijkheden voor het upgraden van de beveiligingsopleiding met een brandweercertificaat. Personeelsleden van de brandweer in de parate dienst krijgen een loopbaantraject aangeboden. Brandweermensen kunnen in de toekomst op het Leerpark een opleiding volgen voor hun tweede carriè re. In relatie met opleidingen in bijvoorbeeld de autotechniek en de beveiliging kan op deze wijze een goed perspectief worden geboden aan deze medewerkers en zal er tegelijkertijd een belangrijke wervende werking van uitgaan voor de brandweer. In oktober 2009 is met Cavé Mountain Network een overeenkomst afgesloten om een klim- en bergsportcentrum te realiseren in het nieuwe sportgebouw Sport+ op het Leerpark. Het klim- en bergsportcentrum van Mountain Network Dordrecht zal een belangrijke rol spelen in de samenwerking tussen het sportbedrijf van de gemeente en het Da Vinci College met betrekking tot studentensport en het realiseren van een onderwijsleerbedrijf voor de opleiding Sport en Bewegen. In januari 2009 is de Stichting Leerwerkbedrijf Energie op Maat opgericht, met als doel het verlagen van de energiekosten en het verminderen van de CO2 uitstoot van 6000 huishoudens, waarbij dit voor mensen met lagere inkomens leidt tot verbetering van de inkomensbesteding en vermindering van het energieverbruik. Door de inzet in het leerwerkbedrijf worden de kansen op de arbeidsmarkt vergroot van langdurig werklozen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en van studenten van VMBO en MBO. Studenten geven voorlichting in de wijken, leggen huisbezoeken af en houden onderzoeken naar klanttevredenheid. Een bijdrage aan de duurzaamheid van de samenleving wordt geleverd door vermindering van CO2 emissies en reductie van het energieverbruik. In 2009 is RTV Rijnmond toegetreden als partner in het onderwijsleerbedrijf DAVE (Da Vinci Audio Video Entertainment). Met RTV Rijnmond, Stolk en Arco Iris wordt gewerkt aan verdere professionalisering van het onderwijsleerbedrijf en van de opleidingen die er worden aangeboden. De samenwerking komt tot uiting in de vorm van visieontwikkeling, betrokkenheid bij lessen door medewerkers van RTV Rijnmond, het bieden van stage plaatsen etc. Overzicht van operationele onderwijsleerbedrijven Onderwijsleerbedrijf Business partner Locatie Domein(en) Automotive Innovam Dordrecht Technologie Bankshop ABN/AMRO Leerpark Business Beveiliging ANVD Leerpark Leisure Brouwerij Stichting stadsbrouwerij Dordrecht AKA/Leisure DAVE Stolk/Arco Iris / RTV Leerpark Art & Design Rijnmond Family Learning Gastouder gezinnen Leerpark / Gorinchem Dienstverlening Grand café Cormet Leerpark / Zwijndrecht Dienstverlening Ketelstraat HVL/Mampaey Leerpark Technologie Kringloop Opnieuw & Co Papendrecht / AKA/Business Dordrecht / Zwijndrecht Metaal VSH/SST Papendrecht Technologie Pronto Océ Leerpark AKA Refurbizz NTS Papendrecht ICT Scheepswerf IHC Kinderdijk Technologie Spar filiaal Spar Gorinchem Business Verstand van Van Pelt Leerpark Leisure Haarzaken Verhuisbedrijf De Haan Papendrecht Business Energie op maat

9 14 Jaarverslag 2009 Jaarverslag Talencentrum Werken in projecten Het projectenbureau Prego is een samenwerking van het Da Vinci College met de Hogeschool Rotterdam. Het bureau bemiddelt tussen interne en externe opdrachtgevers en de verschillende opleidingen voor wat betreft de (waar mogelijk) domeinoverstijgende uitvoering van projecten en evenementen. Naast de traditionele bijdrage aan het Sinterklaashuis en de Kerstijsbaan, is voor het kringloopbedrijf Opnieuw & Co een modeshow georganiseerd. Voor de woningcorporatie Woonbron is een marktonderzoek uitgevoerd voor de te realiseren woningen op het Leerpark. Met vijf andere ROC s heeft het Da Vinci College deelgenomen aan de wedstrijd om het duurzaamste ROC te worden (ROC the Game). Minister Cramer van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer heeft aan onze studenten de prijs voor de beste actieopdracht uitgereikt. In 2010 zal de aanpak van Prego worden versterkt door actieve communicatie over projecten en door het versterken van de combinatie met het HBO. Trajectbegeleiding In het verslagjaar heeft het College van Bestuur de Visienota trajectbegeleiding vastgesteld. In het CGO waarin meer tijd- en plaatsonafhankelijk wordt geleerd, waarin traditionele klasverbanden in toenemende mate worden verlaten en waarin meer aandacht voor de individuele leervragen van de student ontstaat, is een goede trajectbegeleiding onmisbaar. In 2009 is een belangrijke stap gezet om de trajectbegeleiding te verankeren in de teams. Gekozen is voor een nieuw deelnemerbegeleidingssysteem (DBS) voor de opbouw van het pedagogisch dossier en de studentenregistratie. Op dit moment wordt gewerkt aan de inrichting van het DBS. Verwacht wordt dat het DBS in het nieuwe cohort operationeel is. Er is in 2009 de afspraak gemaakt dat elke student een trajectbegeleider krijgt en recht heeft op 7 uur trajectbegeleiding per studiejaar. Begin 2010 is de omvang van de trajectbegeleiding voor overbelaste jongeren met 5 FTE uitgebreid. In maart 2010 is de trajectbegeleiding binnen het Da Vinci College geëvalueerd. De conclusie is dat de trajectbegeleiding steeds beter functioneert. Een verbeterpunt is de verslaglegging in de pedagogische dossiers. Peer Support wordt geborgd Eind 2008 heeft het Da Vinci College de stichting Kenniscentrum Peer Support opgericht. In de loop van 2009 is na overleg met de uitgeverij Malmberg door het bestuur van de stichting besloten de bestaande activiteiten met betrekking tot Peer Support in eigen beheer te nemen. De stichting heeft als doel om de kennis met betrekking tot Peer Support te borgen, de kwaliteit ervan op een hoog peil te houden en om waar 1000e certificaat Peer Support mogelijk een impuls te geven aan deze vorm van begeleiden in het kader van de bestrijding van voortijdig schoolverlaten. In het verslagjaar zijn enkele congressen georganiseerd en is tijdens de LOB-proeverij van het ministerie van OCW grote belangstelling getoond door VO- en MBOscholen. Talencentrum ingebed in het onderwijsconcept Een bijzondere plaats in het onderwijsconcept wordt ingenomen door de Talencentra in Dordrecht en Gorinchem. In 2009 is een implementatieplan opgesteld met een concrete vertaling van de visie op het onderwijs in de moderne vreemde talen, in het bijzonder Engels. In het verslagjaar zijn belangrijke stappen gezet om de kwaliteit van de uitvoering te verbeteren op het vlak van de roosters, de interne organisatie, het vormgeven van lesprogramma s in niveaugroepen en het afnemen van niveautoetsen aan het begin van het schooljaar en tussentijds. De eerste bevindingen van het Talencentrum met de Da Vinci brede toepassing laten een beeld zien van een ernstig tekortschietend taalniveau van nieuwe studenten. De consequentie hiervan is dat grote aantallen studenten fors extra onderwijs in moderne vreemde talen zullen moeten volgen om te kunnen voldoen aan de wettelijke eisen. In de komende periode zullen onderhouds- en verdiepingsprogramma s worden ontwikkeld. Net als in 2008 wordt standaard 160 klokuren, verdeeld over twee leerjaren, aangeboden aan de studenten om de voor het kwalificatiedossier van hun opleiding noodzakelijke niveaustijging te kunnen maken. De inzet van de elektronische leeromgeving krijgt daarbij bijzondere aandacht. Medio 2010 zullen de eerste kengetallen beschikbaar komen van de resultaten die met deze aanpak zijn geboekt. De organisatie van het talenonderwijs in de BBL-opleidingen vereist veel maatwerk oplossingen, te meer omdat een deel van dit onderwijs op decentrale locaties wordt uitgevoerd. Meer aandacht voor Nederlands, rekenen en burgerschap De aanpak van Nederlands en rekenen en de verdere ontwikkeling van Leren, Loopbaan en Burgerschap (LLB) zijn in het afgelopen jaar geïntensiveerd. In alle eerstejaars groepen van alle opleidingen (zowel BOL als BBL) wordt met ingang van het cursusjaar 2008/2009 gewerkt met dezelfde methode Nederlands. Het niveau van alle studenten wordt getest, zowel bij aanvang van de opleiding als tussentijds om de vorderingen te meten. In 2010 zal op basis van de eerste ervaringen een nulmeting worden gehouden van de verdeling van de start- en tussenniveaus van deze groep studenten. Taalcoaches begeleiden opleidingsteams bij de ontwikkeling van taalgericht vakonderwijs. In het kader van het project Taalontwikkeling in het MBO, geïnitieerd door het Platform Beroepsonderwijs, zijn 12 docenten Nederlands van de domeinen AKA/Dienstverlening, Office en Technologie bijgeschoold tot taalcoach. Dit project is begeleid door het ITTA van de Universiteit van Amsterdam. Op basis van de opgedane ervaringen vindt implementatie plaats in alle domeinen. Mede in het kader van de doelstelling om het voortijdig schoolverlaten terug te dringen is in 2009 gestart met reparatietrajecten om studenten die problemen ervaren met hun taalvaardigheid Nederlands binnen korte tijd op niveau te brengen, zodat zij met meer succes hun opleiding kunnen vervolgen. Voor de uitvoering van deze reparatietrajecten is gebruik gemaakt van aanwezige expertise van collega s uit het domein Educatie en voor de financiering is een beroep gedaan op regionale VSVsubsidiegelden. Vooruitlopend op de algemene eisen die vanaf september 2010 gaan

10 16 Jaarverslag 2009 Jaarverslag a.Aantallen deelnemers Beroepsonderwijs, Educatie, Contract ( ) 1b. Aantallen bekostigde diploma s Beroepsonderwijs per onderwijssoort ( ) Peildatum 1 oktober Beroepsonderwijs (bekostigd) Examendeelnemers Educatie Contractonderwijs waarvan HBO Totaal Kalenderjaar BOL voltijd BOL deeltijd BBL Examendeelnemers Totaal Beroepsonderwijs Educatie 3000 Contractonderwijs Totaal BOL voltijd 1000 BOL deeltijd BBL 500 Examendeelnemers Totaal gelden en in lijn met de aanbevelingen van de commissie Meijerink over doorlopende leerlijnen rekenen en Nederlands is verder gewerkt aan het formuleren van Da Vinci rekenbeleid. In het cursusjaar 2008/2009 is in een aantal opleidingen ervaring opgedaan met een nieuwe rekenmethode. In 2009 is besloten om per 1 september 2010 Da Vinci breed één gezamenlijke algemene rekenmethode voor de eerstejaars van alle opleidingen in gebruik te nemen. Voor burgerschap zijn het afgelopen jaar de thema s vastgesteld waarmee het Da Vinci College zich wil profileren. In het visiedocument Burgerschap worden de thema s internationalisering, duurzaamheid, ondernemerschap en gezondheid verbonden met het politiek-juridische, het economische en het sociaal-maatschappelijke domein. In samenwerking met de gemeente Dordrecht en sportverenigingen zijn in 2009 de hoofdlijnen van het project Vitaal Burgerschap uitgewerkt, als basis voor het stimuleren van bewegen en sport en het zich eigen maken van een gezonde levensstijl tijdens de MBO-opleiding. Hiermee komt vanaf september 2010 sport terug op het onderwijsprogramma in het MBO. Service centrum in nauwe samenwerking met de onderwijsdomeinen en diensten In 2007 is bij de ingebruikname van het Leerpark in Dordrecht tegelijkertijd het Servicecentrum gestart met verschillende gespecialiseerde diensten voor deelnemers vanuit 2 vestigingen in Dordrecht en Gorinchem. Een onderdeel van dit Servicecentrum is een centraal punt waar per mail, per telefoon en aan de balie informatie wordt verstrekt over het totale aanbod van opleidingen. Daarnaast wordt het Servicecentrum ingeschakeld in het kader van intake en aanmelding van nieuwe studenten. Hoewel de intake in principe plaats vindt in een onderwijsdomein wordt het Servicecentrum ingeschakeld bij een zgn. tweede intake. Daar waar er sprake is van zorgdeelnemers, studenten met een handicap of bijzondere situaties wordt een zorgcoördinator betrokken bij het in kaart brengen van de te bieden zorg op school en geeft deze een plaatsingsadvies af. Er is in 2009 geïnvesteerd in het verder ontwikkelen van relaties tussen de interne 2e- en de externe 3e-lijns begeleidingsexpertises. Vanaf 2009 functioneert een ZorgAdviesTeam voor Dordrecht en de regio Gorinchem. Hieraan nemen naast 2e-lijns zorgmedewerkers van het Da Vinci College een orthopedagoog, een psychiatrisch verpleegkundige, een vertegenwoordiger van Bureau Leerplicht en van Bureau Jeugdzorg en het maatschappelijk werk deel. service centrum Overige activiteiten Servicecentrum in 2009 Aantal Studenten verwezen door trajectbegeleiders naar de zorgcoördinatoren 1350 Gegeven studieloopbaanadviezen 357 Aantal afgenomen testen (loopbaanadvies, persoonlijkheid en interesse) 520 Geregistreerd aantal studenten met een handicap 286 Aantal intakedossiers gecompleteerd door medewerker Studie en Handicap 345 Studenten geholpen bij het aanvragen of inzetten van een rugzakje (LGF) 84 Studenten langdurig begeleid door remedial teachers 256 Studenten verwezen naar schoolmaatschappelijk werk 45 Studenten verwezen naar Routecoach Arubanen/Antillianen 30 Studenten verwezen naar Time-out Leerdam en Dordrecht 42 Studenten verwezen naar school-interne time-out in Gorinchem 34 Studenten besproken in het Zorgadvies Team 26 Studenten die aan een training Faalangst en Assertiviteit hebben deelgenomen 95 Deelname aan speciale klas voor Tienermoeders 29 Studenten die coaching en counselling hebben gekregen 170 (o.a. van Studenten HBO Pedagogiek en Psychologie) De hulpvragen van de grootste groep studenten die verwezen wordt naar het Servicecentrum liggen vooral op het gebied van opleidingsproblemen (15%), motivatie (13%), gedrag (11%) en psychische problemen (9%). 1.3 Kwaliteit In het verslagjaar heeft het Da Vinci College zich vooral gericht op het realiseren van de resultaten die voldoen aan de afgesproken kwaliteit voor studenten en hun ouders en voor de bedrijven en instellingen. In 2009 is een drietal audits op bedrijfsprocessen uitgevoerd in samenspraak met onze WRLD-partners. De algemene conclusie luidt dat het Da Vinci College ook in 2009 heeft voldaan aan de wettelijke eisen en dat er is gewerkt conform de gemaakte procedurele afspraken. In haar reguliere toezicht heeft de inspectie in juni 2009 de domeinen Art & Design, Bouw & Wonen, Technologie en Gezondheidszorg onderzocht. Alle domeinen hebben het basisarrangement toegekend gekregen, behoudens een opleiding in het domein Gezondheidszorg. De inspectie kent het basisarrangement toe, als men vertrouwen heeft in de kwaliteit van de school. Deze positieve beoordeling is in de eerste helft van 2010 opnieuw ontvangen. Overzicht uitgevoerde onderzoeken en audits in 2009 Soort onderzoek / audit Door Datum Audit inschrijving en intake WRLD Rapport aangeboden januari 2009 Audit 850 uren norm WRLD Maart 2009 Programmering, realisatie en verantwoording van Inspectie Mei 2009 de onderwijstijd Kwaliteit van het onderwijs aan visueel gehandicapte Inspectie Juni 2009 leerlingen Thema onderzoek nautische en luchtvaartsector Inspectie Juni 2009 Onderzoek naar mogelijke tekortkomingen in de Inspectie Juni 2009 kwaliteit van het onderwijs Onderzoek naar klachten-behandeling in het MBO Inspectie Oktober 2009 Onderzoek naar de kwaliteit van EVC procedures Inspectie Oktober 2009 Onderzoek naar de kwaliteit van de examinering Inspectie Oktober 2009 Onderzoek naar verbetering van de kwaliteit van Inspectie Oktober 2009 examinering Audit voldoen aan wettelijke eisen en externe regelgeving WRLD December 2009 Ingezette onderwijstijd ruim voldoende Uit periodieke interne audits is gebleken dat de opleidingstijd van de BOL-opleidingen van het Da Vinci College ruim boven de minimumnorm van 850 uur uitkomt. Dit is bevestigd in een onderzoek van de onderwijsinspectie in de maand mei naar de programmering en realisatie van de onderwijstijd en naar de wijze van verantwoording daarover bij de opleidingen Middenkaderfunctionaris Bouw en Infra, Zelfstandig werkend

11 18 Jaarverslag 2009 Jaarverslag c. Uitstroomrendement Beroepsonderwijs per onderwijssoort ( ) 1d. Percentages startgekwalificeerde schoolverlaters Beroepsonderwijs per onderwijssoort ( ) Schooljaar schoolverlaters diploma schoolverlaters diploma schoolverlaters diploma BOL voltijd % % % BOL deeltijd % % % BBL % % % Totaal % % % 100% 90% 80% 70% 60% 50% Schooljaar % BOL voltijd 60% 58% 60% 90% BOL deeltijd 55% 57% 83% 80% BBL 68% 73% 72% 70% Totaal 63% 66% 67% 60% 50% 40% 40% BOL voltijd BOL deeltijd BBL Totaal 30% BOL voltijd 30% 20% BOL deeltijd 20% BBL 10% Totaal % medewerker reizen, Verkoper reizen en Commercieel medewerker reizen. Gemiddeld is in de opleidingen een totaal van ten minste 960 klokuren gerealiseerd. Onderzoek van de Inspectie in mei 2010 bij de Kappersopleiding heeft dit opnieuw bevestigd. Erkenning van Verworven Competenties verlengd De inspectie heeft in de maand december 2009 een landelijk onderzoek uitgevoerd naar de EVC- procedures bij alle aanbieders: ROC s, HBOinstellingen, Kenniscentra en particuliere instellingen. Het inspectierapport over het onderzoek is in februari 2010 ontvangen. De erkenning is door het ministerie van OCW verlengd. Onderzoek examinering In oktober 2009 heeft de Inspectie onderzoek gedaan naar de examenkwaliteit van 13 opleidingen van het Da Vinci College. In de rapportage, die is verschenen in maart 2010, is de examinering van vijf opleidingen beoordeeld als onvoldoende. Voor vier daarvan is het oordeel van de Inspectie gebaseerd op de kwaliteit van de door het Da Vinci College bij Kenteq en Philyra ingekochte examens. Ten tijde van de inkoop was niet bekend dat de kwaliteit van deze examens als onvoldoende zou worden beoordeeld. Kenteq en Philyra is gevraagd om hun producten aan te passen. De bedrijfstak verwacht van het ROC dat voor de examens gebruik wordt gemaakt van de producten van deze organisaties. De opleidingen van ICT en Technologie die in een onvoldoende beoordeling hebben gekregen, zijn volgens de Inspectie inmiddels op orde. Extern rendement onder gediplomeerden onderzocht Het Da Vinci College heeft deelgenomen aan het project MBO-kaart. De gediplomeerde schoolverlaters in de periode oktober 2007 oktober 2008 zijn in het voorjaar van 2009 geënquêteerd, wat een respons heeft opgeleverd van 42% (landelijk 37%). Van de gediplomeerden heeft 58% een opleiding op niveau 3 of 4 gevolgd. De BOL-gediplomeerden zijn tevreden. Het meest positief zijn ze over de wijze van examinering in de opleiding (77% is hier tevreden over). Ze zijn gemiddeld positiever geworden over de voorbereiding op het zoeken naar werk / kiezen van een vervolgopleiding (51% tegen 44% in 2007; landelijk 46% in 2008) De positieve score voor het lesprogramma is iets teruggelopen van 73% (2007) naar 71% (landelijk 75%). De relatieve tevredenheid en de positieve waardering groeien naarmate het niveau van de opleiding lager is; zo is bij de BOL-ers op niveau 1 de positieve score over het lesprogramma 82%. Over het algemeen zijn de BBL-gediplomeerden tevredener over de verschillende kwaliteitsaspecten. Het aandeel tevreden BBL-ers ligt voor alle aspecten tussen de 73% (begeleiding) en 87% (examinering). Cedeo erkenning voor het Da Vinci College Cedeo bestaat sinds 1980 en is een initiatief van HR-managers bij de grootste bedrijven en instellingen van Nederland, gesteund door het ministerie van Economische Zaken. Op basis van onderzoeken naar klanttevredenheid onder gebruikers voorziet Cedeo in de behoefte bij de inkopers van opleidingen en andere HR-diensten aan een objectief keurmerk voor kwaliteit. Om voor erkenning in aanmerking te komen dient tenminste 80% van de benaderde opdrachtgevers zich uit te spreken in termen van tevreden tot zeer tevreden. Het Da Vinci College is opnieuw erkend voor zowel de maatwerkopleidingen als voor het aanbod op basis van open inschrijving. De door Cedeo ondervraagde klanten geven aan dat zij het Da Vinci College beschouwen als een betrouwbare, professionele organisatie en dat zij waardering hebben voor het maatwerk, de persoonlijke benadering en de ervaring en deskundigheid van de opleiders. Enkele suggesties ter verbetering zijn gedaan waar het de nazorg van opleidingstrajecten en de inschrijfprocedure betreft. Het Da Vinci College heeft 87% tevreden tot zeer tevreden gescoord. Met betrekking tot de open inschrijving doet zich een vergelijkbaar beeld voor. Vooral het contact met medewerkers, de betrouwbaarheid van de uitvoering en het diverse opleidingenaanbod worden gewaardeerd. Verbetertips betreffen de tussentijdse evaluaties, de bereikbaarheid tijdens vakanties en de nazorg. Accreditatie HBO In 2009 is de opleiding HBO Toegepaste Psychologie definitief geaccrediteerd in vervolg op de voorlopige erkenning die in 2008 is verkregen. Voor de opleiding Ondernemerschap geldt een voorlopige accreditatie. Keurmerk Educatie In 2009 heeft het Da Vinci College opnieuw het keurmerk Inburgering verkregen, na een positieve beoordeling door Blik op Werk op basis van een onderzoek naar de klanttevredenheid. Het keurmerk biedt aan de cursist de garantie dat door de opleidingsinstelling goede kwaliteit wordt geboden. De klanttevredenheidsscore bedroeg 7, Studenten Studentenontwikkeling In 2009 is de studentenpopulatie gestegen. Tegenover een geringe daling in het bekostigde beroepsonderwijs stond een stijging van de studentenpopulatie in de educatie c.q. het contractonderwijs. Het laatste is een prima resultaat gelet op de economische ontwikkeling. De totale studentengroei bedroeg in 2009 ruim 3% (zie tabel 1a) Na jaren van groei is er in 2009 sprake van een lichte daling in het bekostigde beroepsonderwijs. Hierachter gaan twee ontwikkelingen schuil. Allereerst is er de bovengemiddelde daling in de beroepsbegeleidende leerweg als gevolg van de neergang in de economie, die niet volledig is opgevangen door een groei in de beroepsopleidende leerweg. Daarnaast is er een forse stijging van het aantal studenten dat als examendeelnemer is ingeschreven. In 2009 is het aantal studenten in een niveau 4 opleiding opnieuw fors gestegen (9,4%). De afgelopen jaren is het aantal studenten dat een opleiding volgt op niveau 4 met bijna 50% gestegen. Vooropleiding Het Da Vinci College kiest er bewust voor om niet te selecteren aan de poort, maar om ook studenten die niet succesvol zijn geweest in het voortgezet onderwijs toe te laten. Dat heeft er toe geleid dat de instroom van studenten met een niet voltooide VMBO-opleiding is toegenomen van 20% (in 2006) tot 30% (in 2009). Worden ook de studenten met een niet-afgeronde opleiding in HAVO of VWO betrokken, dan nemen deze cijfers met 18% toe. Ook hier is sprake van een forse groei. Samen betekent dit dat bijna de helft van de nieuw aangemelde studenten geen afgeronde opleiding in het voortgezet onderwijs heeft. Afgelopen jaar is voor de Drechtsteden gekeken naar de MBO-studenten bij wie sprake is van cumulatie van problemen in de thuissituatie, de vooropleiding, de financiële situatie, de huisvesting en/of het psychisch welbevinden. Bijna een kwart van de studenten heeft een cumulatie van problemen. Mede op basis van deze cijfers is eind 2009 een eenmalige subsidie van de Sociale Dienst Drechtsteden ontvangen voor overbelaste jongeren. In 2009 meldde bijna een derde van de nieuwe studenten zich pas aan na de zomervakantie, een trend die de afgelopen jaren sterk is gegroeid. Late aanmeldingen hebben niet alleen gevolgen voor de intake en het missen van de start van het schooljaar door de student, maar hebben ook gevolgen voor de roosters en de start van andere studenten en de bedrijfsvoering van de organisatie. Met de scholen voor voortgezet onderwijs zijn afspraken gemaakt om dit proces van aanmelding te verbeteren.

12 20 Jaarverslag 2009 Jaarverslag e. Percentages voortijdige schoolverlaters Beroepsonderwijs per onderwijssoort ( ) Schooljaar BOL voltijd 38% 38% 39% BOL deeltijd 14% 3% 14% BBL 17% 17% 18% Totaal 27% 27% 28% 50% 40% 30% 20% BOL voltijd BOL deeltijd BBL Totaal 10% 0% Avanti klas Tussentijdse instroom Voor alle opleidingen is tussentijdse instroom in het MBO mogelijk tussen 1 oktober en 1 februari voor zover dat organisatorisch en onderwijskundig mogelijk en verantwoord is. Er is voor alle opleidingen op 1 februari een nieuw instroommoment. De AKA-opleiding is zodanig opgezet dat gedurende het hele jaar instroom mogelijk is. Na 1 februari is in principe alleen tussentijdse instroom mogelijk onder specifieke omstandigheden (bijvoorbeeld een student die elders de opleiding heeft gevolgd en door verhuizing deze hier voortzet of een bedrijf dat een opleiding wil starten met een grote groep studenten waardoor er voldoende studenten zijn om een nieuwe groep te starten.) De tussentijdse instroom bedroeg in het verslagjaar 655 studenten. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van het voorafgaande jaar. Rendement en voortijdig schoolverlaten Het uitstroomrendement, dat is het aantal gediplomeerde schoolverlaters als percentage van alle instellingsverlaters, is in 2009 licht gedaald VSV conferentie naar 64%. Een lager uitstroomrendement betekent dat meer studenten, al dan niet via de tussenstap van examendeelnemer, ongediplomeerd het Da Vinci College verlaten. Uit intern onderzoek is bekend dat studenten zonder voltooide vooropleiding in het voortgezet onderwijs ongeveer twee keer zoveel kans hebben op voortijdig schoolverlaten als andere studenten. Het aantal studenten met een onvoltooide vooropleiding in het voortgezet onderwijs is zoals eerder aangegeven fors gestegen. De belangrijkste redenen voor uitval zijn een gebrek aan motivatie en persoonlijke omstandigheden, gevolgd door leerstagnatie, het overstappen naar een andere school en gaan werken. Achter deze redenen gaat een waaier van factoren schuil van binnen- en buitenschoolse omstandigheden. Het op het bestrijden van voortijdig schoolverlaten gerichte beleid probeert op deze veelheid aan omstandigheden in te spelen, variërend van: training van pedagogische vaardigheden van medewerkers in relatie tot andere culturen verzuimregistratie, verzuimbeleid en persoonlijke aandacht intensiveren van trajectbegeleiding voor studenten die dat nodig hebben aantrekkelijke schoolomgeving en aanpassing van de groepsgrootte voorzieningen voor overbelaste jongeren extra taal voor taalzwakkere studenten maatregelen op het gebied van de overgang van VMBO naar MBO tijdig betrekken van ouders bij de studievoortgang van hun kinderen In 2009 zijn extra middelen door de gemeente Dordrecht en door het Rijk ter beschikking gesteld voor de bestrijding van het voortijdig schoolverlaten. Deze middelen zijn in belangrijke mate ingezet voor het aanstellen van verzuimcoördinatoren, verkleining van de groepsgroottes, reparatieprogramma s voor Nederlands, extra trajectbegeleiding en huisbezoek bij verzuim. Na de herfstvakantie in 2009 is de zgn. Avantiklas gestart. Studenten op niveau 3 en 4 die met een opleiding zijn gestopt en geen idee hebben wat ze wél willen of welke kwaliteiten ze hebben, worden via de zorgcoördinator aangemeld voor de Avantiklas. In 12 weken tijd wordt een programma aangeboden met zowel Nederlands, Engels en burgerschap als loopbaanoriëntatie, stage en coaching Met de invoering van de elektronische registratie door middel van pasjes is een belangrijke stap gezet om gegevens met betrekking tot het verzuim inzichtelijk te maken. Wekelijks ontvangt de trajectbegeleider een rapportage met betrekking tot de studenten die volgens het registratiesysteem onterecht afwezig zijn op dat moment. In het najaar van 2009 is de procedure van uitschrijving van studenten aangescherpt. VM2 trajecten leveren een bijdrage aan de bestrijding van het voortijdig schoolverlaten Landelijk en ook in onze regio ontstaan steeds meer opleidingen waarin VMBO en MBO gezamenlijk vormgeven aan een doorlopende leerlijn van de basisberoepsgerichte leerweg naar de startkwalificatie op MBO niveau 2. Deze vergaande samenwerking is bedoeld om de verschillen in het pedagogisch-didactische klimaat tussen VMBO en MBO te verkleinen. De door leerlingen ervaren overlap als gevolg van de onvoldoende afstemming van de inhoud van de VMBO- en MBO- opleidingen wordt in deze samenwerking gereduceerd. Tenslotte bevordert de samenwerking dat er door de leerlingen zorgvuldiger wordt gekozen voor een beroepsrichting. Hierdoor wordt het risico op voortijdige uitval verminderd. In onze regio worden de samenwerkingstrajecten met LOC@ in Zwijndrecht en Merewade in Gorinchem als VM2-experiment uitgevoerd. Naast deze VM2-experimenten worden ook leergangen VMBO-MBO2 ingericht en uitgevoerd binnen de reguliere regelgeving van VMBO en MBO. Er is sprake van een verschillende inrichting van de VMBO-MBO2-trajecten doordat de trajecten worden vormgegeven in specifieke lokale omgevingen, waar de samenwerkingspartners hun eigen voorkeuren inbrengen. Met vrijwel alle regionale scholen wordt op bestuurlijk niveau gesproken over vergelijkbare initiatieven. In 2009 hebben 50 leerlingen in een pilotsituatie deelgenomen aan de trajecten. In de komende jaren kan dit aantal oplopen tot 500. Domein Tevredenheid studenten over opleiding (2008)* Diploma % Voortijdig resultaat schoolverlaten Groei aantal studenten Art&Design 6,9 42 % 54 % 16 % Bouw&Wonen 7,1 63 % 36 % - 7 % Business 6,8 66 % 23 % - 9 % Dienstverlening 6,8 60 % 38 % - 1 % Gezondheidszorg 7,0 69 % 14 % - 2 % ICT 6,8 69 % 26 % 2 % Leisure 5,8 47 % 51 % 15 % Office 6,8 66 % 23 % - 1 % Technologie 6,8 60 % 29 % - 4 % Welzijn 6,5 70 % 22 % - 1 % Totaal 64 % 28% - 1% * de tevredenheid van de studenten wordt in de JOB-ODIN enquête van 2010 opnieuw gemeten. PSO Gorinchem

13 22 Jaarverslag 2009 Jaarve rversl rslag Als Leisure en Hospitality Host (niveau 3) / Leisure en Hospitality Executive (niveau 4) werk je onder meer in de verblijfsrecreatie zoals campings, bungalowbedrijven, groepsaccommodaties en gemengde bedrijven of de sector dagrecreatie zoals indoor- en outdoorcentra / sportbedrijven, attractieparken en speeltuinen. De executive heeft een aansturende rol ten opzichte van minder ervaren medewerkers en is medeverantwoordelijk voor het goed functioneren van zichzelf en overige teamleden. Hij is verantwoordelijk voor de veiligheid van zichzelf, collega s en gasten. Marco Vogelezang trok de stoute schoenen aan en nam het initiatief tot een stage in de evenementenbranche. In dit interview kijkt hij terug op zijn opleiding, die hij volledig competentiegericht afsloot. Zijn werkgever van Noculan Music, Rob Janssen, kijkt er vanuit het perspectief van het bedrijf naar. Creativiteit t en eigen initiatief in een dynamische wereld Marco, waarom heb je voor deze opleiding gekozen? Tja, ik had een beeld van veel reizen, werken op campings, uitstapjes regelen en horeca werkzaamheden. Ook mensen vermaken was volgens mij een belangrijk deel van de opleiding. Tijdens mijn opleiding heb ik ook een periode stage gelopen in Frankrijk, dus dat beeld werd wel een beetje bevestigd in het begin. En hoe waren je ervaringen met de opleiding? In het eerste jaar moest er veel theorie worden gedaan, bijvoorbeeld uitzoeken wat touroperators doen. De opleiding was de eerste twee jaar behoorlijk chaotisch. Het was voor de docenten ook nieuw allemaal, en er waren ook nieuwe docenten die lesgaven. Dat werd wel beter in de tweede helft van de opleiding. Toen kwam er meer structuur en hadden de docenten veel meer greep op wat er moest gebeuren. Het CGO was in het begin echt wennen, je werd in het diepe gegooid en we wisten niet echt wat er moest gebeuren. Dat was wel een shock en het ging niet echt goed met onze klas. Maar ik heb wel besloten om door te zetten en heb dat laatste jaar keihard gewerkt. Hoe ben je eigenlijk in de evenementenbusiness terecht gekomen? Op een gegeven moment heb ik een schoolfeest georganiseerd, daarna ben ik op zoek gegaan naar een stageadres bij een evenementenbureau, omdat het organiseren toch wel heel leuk was en me ook goed afging. Het was wel een hoop gedoe, want het bedrijf was niet erkend. Ik heb contact opgenomen met Kenwerk om het adres erkend te krijgen en dat is ook gelukt. In mijn opleiding was ik de eerste en enige die deze richting opging. Ik voel me niet echt een pionier, maar het leek er wel een beetje op. Op het gebied van competenties heb ik in ieder geval geleerd dat je niet moet opgeven, doe wat je moet doen. Ik heb doorgezet. Wat doe je zoal bij Noculan music? Ik ben veel bezig met promotie en nieuwsbrieven. Ik beoordeel flyers en soms bewerk ik ze. Door middel van buttons heb ik op internet allerlei verbindingen gemaakt met bijvoorbeeld hyves, youtube, facebook, myspace en twitter. Dat zijn allemaal manieren om de jongeren te bereiken. Die gaan echt niet tien keer klikken om zich aan te melden voor een dancefeest. Ik ben ook vaak bij concerten als stage manager en doe daar van alles: zorg bijvoorbeeld dat mensen niet het podium op klimmen, ik regel van alles. Wat is er leuk aan je werk? Het is heel erg vet dat op dit moment Dance Nation met Great Divide in de top 40 is terecht gekomen; daar ben ik wel trots op en het brengt een hoop werk met zich mee. Ik heb veel geleerd in de praktijk, op school krijg je de basisbeginselen mee, maar hier leer je veel door ervaring. In het bedrijf volg je de richtlijnen op. We maken ook programma s voor twee disco s in Spanje. De sfeer is heel relaxed, we zitten constant in de verbouwingen en het is heel dynamisch. Nu we in de top 40 zijn gekomen is het even een gekkenhuis. Je moet er snel bij zijn, want als je pas over drie weken de promotie oppakt ben je al vergeten. Zijn werkgever Rob Janssen geeft aan dat het resultaat in het bedrijf telt en dat bepaalde competenties erg belangrijk zijn: Rob: Je moet kunnen omgaan met klanten en netjes de telefoon beantwoorden. In het begin was Marco een beetje bleu. Hij wist nog niet zo goed hoe hij dingen moest verwoorden. Hoe maak je een goede nieuwsbrief en hoe houd je de aandacht van de lezer vast? Dat heeft ie hier wel geleerd. Je moet afspraken kunnen maken en contacten onderhouden, in gesprekken je bijdrage leveren door ideeën te spuien. Maar ook het artwork controleren en eventueel aanpassen. Dat betekent dat je creatief moet zijn, maar ook nauwkeurig. Als je op een locatie meehelpt om dingen goed te laten verlopen, wordt er ook veel gevraagd van je improvisatievermogen en je flexibiliteit. Soms word je geconfronteerd met agressieve bezoekers, of moet je mensen die zich op het toneel willen begeven tegenhouden. Bij dit bedrijf doen we naast het organiseren van evenementen ook het nodige aan drukwerk begeleiding. Je moet dan uit de voeten kunnen met creatieve mensen en producten. Marco is op dat gebied wel gegroeid.

14 24 Jaarverslag 2009 Jaarverslag O ge gwijkgericht conferentie laaggeletterdheid In het Strategisch Beleidskader stelt het Da Vinci College zich ten doel om de verankering in de regio te versterken. Het Da Vinci College wil een spilfunctie vervullen tussen de VMBO-scholen, het HBO, bedrijven en instellingen en de arbeidsmarkt. Het ROC verzorgt op twee locaties een breed aanbod van opleidingen. Daarnaast is sprake van een aantal uitvoeringslocaties met een beperkt aanbod. Om een hoge onderwijskwaliteit te kunnen bieden en een gezonde bedrijfsvoering te kunnen waarborgen wordt het aanbod op de verschillende locaties in overeenstemming gebracht met de maatschappelijke behoefte in de regio. Het Da Vinci College is ook aanspreekbaar op andere maatschappelijke vraagstukken dan onderwijs en arbeidsmarkt. Zo investeren wij met onze partners in duurzaamheid en dragen wij met onze medewerkers en studenten bij aan een rijke culturele omgeving. Al onze vestigingen staan open als ontmoetingsplaats voor maatschappelijke activiteiten. Zo verbinden wij ons op diverse manieren aan de bewoners van de wijk, de stad en de regio. Reorganisatie Educatie In het voorjaar van 2009 heeft het Da Vinci College een offerte uitgebracht aan de regionale Sociale Dienst Drechtsteden. Helaas is de opdracht niet aan het Da Vinci College gegund. Hierdoor viel vanaf eind 2009 bijna 2 miljoen omzet voor Educatie weg. Tegelijkertijd werd de Educatie geconfronteerd met bezuinigingen van de Rijksoverheid op Educatie. Dit noodzaakte tot een reorganisatie die medio 2010 zal zijn afgerond en die tot een personele sanering van 38,9 FTE (exclusief tijdelijke krachten) leidt, hetgeen neerkomt op meer dan een halvering van het aantal medewerkers. In tegenstelling tot andere ROC s ziet het Da Vinci College educatie als een vitaal onderdeel van een ROC dat zich wil ontwikkelen tot een community college. De functie educatie is cruciaal voor de regionale sociaaleconomische infrastructuur. Eind 2009 zijn gesprekken met de Drechtsteden gestart om deze te versterken. De invoering van de Wet Participatiebudget plaatst de Educatie in de rol van aanbieder van scholingsactiviteiten die de mogelijkheden van arbeidsparticipatie vergroten. educatieaanbod Voor laagopgeleide anderstaligen en anderen die belemmeringen ervaren in hun maatschappelijke en educatieve participatie worden cursussen in de wijk verzorgd. In samenwerking met de gemeente en (basis)scholen worden burgers op een toegankelijke manier in staat gesteld hun maatschappelijk functioneren te vergroten. In samenwerking met de gemeenten in de regio Drechtsteden is in 2009 een aanvalsplan laaggeletterdheid tot stand gekomen en is een conferentie aan het onderwerp gewijd. In 2009 zijn 75 laaggeletterden bereikt. In de wijkacademies wordt aanbod verzorgd op diverse gebieden o.a. Aantal studenten Empowerment en sociale activering: opstap naar andere activiteiten in de wijk. 134 De studenten leren Nederlands door multiculturele ontmoetingen. Leven in twee culturen: door (h)erkenning worden de studenten zich bewust 58 van de belemmeringen die ontstaan door het leven in twee culturen. Hierdoor wordt deelname aan andere activiteiten vergemakkelijkt. Meedoe dag tijdens het Ramadan festival 200 Opvoedingsondersteuning; informatie over het onderwijssysteem met 125 uitwisseling van eigen ervaringen Ouderparticipatie op de basisschool in combinatie met taal 80 Bewegen en ontspannen 96 Programma s communicatie en sociale vaardigheden voor mensen met een 36 fysieke of geestelijke belemmering Cursussen voor vrijwilligers 22 Trainingen van mentorgroepen in het kader van Route VAVO Vanuit de gemeentelijke educatiebudgetten wordt een belangrijke doelgroep gevormd door studenten VAVO. Het betreft (jong)volwassenen die door deelname aan het Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs alsnog certificaten of het diploma behalen voor HAVO, VWO en VMBO-TL. Deze voorziening wordt ook aangeboden aan 16/17-jarigen en 18-jarigen, die uitvallen bij het voortgezet onderwijs in de regio en die via het VAVO alsnog hun startkwalificatie kunnen halen. 35 HAVO- en VWO studenten die op de teldatum 1 oktober of 17 jaar oud waren, hebben in 2009 hun diploma behaald. Door verandering in de examenprogrammering bij het reguliere VO was het schooljaar een bezemjaar voor het HAVO; dit heeft een extra toestroom naar het VAVO teweeg gebracht. Na het verstrijken van dat bezemjaar is er nog steeds een vergelijkbare belangstelling voor het VAVO. Het schooljaar is bezemjaar voor het VWO en dat betekent opnieuw een forse toename van de belangstelling. Voor het schooljaar waren 66 studenten VWO ingeschreven, voor het schooljaar zijn dat er 110, hetgeen neerkomt op een stijging van ruim 65%. Het aantal studenten dat op grond van een overeenkomst van uitbesteding voortgezet onderwijs volgt bij het VAVO van het Da Vinci College bedraagt eind 2009 ca. 200 op het totaal van ca Aan de VAVO-groep die opgeleid wordt voor het diploma van de theoretische leerweg van het VMBO wordt extra aandacht besteed door de studiebegeleiding (huiswerk) op het midden van de dag in te roosteren en de groepsgrootte in overeenstemming te houden met de (extra) persoonlijke aandacht die vereist is. In het verslagjaar is het VAVO team verhuisd naar een andere locatie binnen de Leerparkgebouwen. Crisis heeft effect op werkgelegenheid De economische en financiële crisis is in 2009 voor velen voelbaar geworden. De werkloosheid in de regio is in hoog tempo gestegen, vooral onder jongeren tot 27 jaar. Het Da Vinci College heeft in verschillende regionale verbanden geparticipeerd om de mismatch in de vervangingsvraag te reduceren en een bijdrage te leveren aan de verbetering van de werking van de regionale arbeidsmarkt. Het accent heeft daarbij gelegen op de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. Via Route 23 zijn verschillende instrumenten ingezet, bijvoorbeeld de banenmarkt en de ondersteuning van tienermoeders. De ketenpartners maken bij de begeleiding van de jongeren gebruik van elkaars informatie en netwerken. In 2009 is een aanzet gedaan om Route 23 uit te breiden tot Route 27. Begin juni 2009 is deelgenomen aan de regionale conferentie Met de jeugd: aan (de) slag in tijden van crisis. Samen met de partners zijn verschillende initiatieven genomen, bijvoorbeeld de Verkerk Summer School. Het installatiebedrijf Verkerk in Zwijndrecht heeft samen met het Da Vinci College een programma uitgevoerd waarin jongeren aan de slag zijn gegaan als elektromonteur. Zij hebben daarbij ook trainingen gekregen die kunnen leiden tot verkorting van de opleidingsduur. Hieraan hebben 89 studenten deelgenomen. Op 14 december 2009 is het startschot gegeven van de website Op deze site - met veel informatie in de vorm van vragen en antwoorden over leren en werken - kunnen jongeren chatten met Xanne. Ze krijgen altijd persoonlijk antwoord op hun vraag. Achter de schermen verzorgen speciaal hiervoor opgeleide jongeren de antwoorden. Zij krijgen hun informatie van organisaties die zich professioneel bezighouden met jongeren, leren en werken, zoals Route 23, het UWV WERKbedrijf, ROC Da Vinci College, Sociale Dienst Drechtsteden, Bureau Leerplicht en Vroegtijdig Schoolverlaten, het COLO, Bureau Jeugdzorg, Stichting MEE en het Werkgevers Service Punt. Ook in het kader van de Tijdelijke Stimuleringsregeling Leren en Werken werkt het Da Vinci College samen met regionale partners en zijn EVCprocedures en duale trajecten uitgevoerd. Opleidingsvragen van werkgevers, van werkenden en van werkzoekenden worden met behulp van EVC-procedures gekoppeld aan opleidingen in de MBO-sectoren die tot een startkwalificatie leiden. De gezamenlijke doelstelling met betrekking tot 300 EVC s is in 2009 gerealiseerd, het beoogde aantal duale trajecten

15 26 Jaarverslag 2009 Jaarverslag VAVO leerlingen met prijs duurzaamheid (600) is bijna verdubbeld tot 1182 trajecten. Techniekmanifestatie Game On 2009 Bureau Onderwijs & Arbeidsmarkt Alblasserwaard Vijfheerenlanden (BOA) heeft in de regio Gorinchem de Techniekmanifestatie Game On 2009 georganiseerd. Meer dan 6000 bezoekers hebben er aan deelgenomen (leerlingen van het primair onderwijs en de eerste klassen van het voortgezet onderwijs, met hun ouders, verzorgers en leerkrachten.) Het Da Vinci College werkt met het BOA samen in diverse projecten, die er op zijn gericht arbeidsmarktvraagstukken op te lossen in met name de technische sector. Impuls Gorinchem Net als voor het Leerpark heeft het Da Vinci College ook voor de regio Gorinchem beleid geformuleerd om tot een sterkere verbinding tussen het beroepsonderwijs en de regionale sociaaleconomische infrastructuur te komen. Afgeleide van dat beleid was om meer studenten en daarmee toekomstige beroepsbeoefenaren aan de regio te binden. Impuls Gorinchem heeft in 2009 geleid tot tal van activiteiten die tot doel hebben gehad de locatie in deze regio te versterken. Met de scholen voor VMBO is gewerkt aan versterking van het onderlinge netwerk. Dit heeft onder meer geleid tot initiatieven met de gemeente Gorinchem om op termijn een techniekhal tot stand te brengen, waarin het VMBO en MBO gezamenlijk gebruik maken van huisvesting en inventaris. Met het Merewade College is een VM2-traject opgestart om doorlopende leerlijnen tot stand te brengen. Leerlingen van de verschillende scholen voor VMBO in de regio voeren op de locatie van het Da Vinci College hun sectorwerkstukken uit. Zij komen daarmee al tijdens hun VMBO-opleiding in aanraking met het MBO en kunnen zich op die wijze oriënteren op hun toekomstige opleidingskeuze. In Gorinchem zijn nieuwe opleidingen gestart op het gebied van toerisme en recreatie (domein Leisure) en Infratechniek (domein Bouw en Wonen) om het aanwezige aanbod te versterken en beter te laten aansluiten bij de regionale vraag. Inmiddels is een stijging waarneembaar van het aantal MBO-studenten op deze locatie. Samenwerking WRLD (AOC Wellant, ROC Rivor, ROC Leiden, Da Vinci College) In het afgelopen jaar hebben de instellingen die het samenwerkingsverband WRLD vormen, besloten meer in te zetten op het aangaan van bilaterale vormen van samenwerking. Dit heeft op een aantal beleidsterreinen geleid tot een intensivering van de verbindingen tussen de partners. Zo werkt het Da Vinci College in de locatie Gorinchem nauw samen met het AOC Wellant en de gemeente in de planvorming voor een gezamenlijke campus van VMBO en MBO. In Dordrecht richt de samenwerking zich op een groene en duurzame ontwikkeling van het Leerpark. Op onderwijskundig gebied wordt de samenwerking gezocht in major / minortrajecten en dubbele kwalificering van studenten van het ROC en het AOC. Met het ROC Leiden vindt curriculumuitwisseling plaats op het gebied van de opleidingen gezondheidszorg en horeca. In maart 2009 zijn de vier WRLD-partners gastheer geweest van de BVE management conferentie in Noordwijkerhout met als thema Netwerken. Meer dan 1200 conferentiedeelnemers hebben er 180 workshops gevolgd. Samenwerking met zorginstellingen Begin oktober 2009 is een convenant afgesloten tussen 28 zorginstellingen, de ROC s Albeda, Hoornbeeck en het Da Vinci College en het Kenniscentrum Calibris, met als doel de kwaliteit van opleiden voor de zorg te optimaliseren en een evenwicht tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt tot stand te brengen. Arbeidsmarktonderzoek en de daarop volgende goede inhoudelijke afstemming van de opleidingen op de vraag van zorgaanbieders dragen bij aan het leveren van een voldoende instroom van nieuw personeel in de sector. Verder worden afspraken gemaakt over de vormgeving van stages en de capaciteit per zorgaanbieder en over de coördinatie van de verschillende soorten stages. De kwaliteit van het onderwijs wordt bevorderd door de betrokkenheid van het werkveld bij de examinering, gezamenlijke deskundigheidsbevordering op het gebied van opleiden in de praktijk en afstemming van de begeleiding van studenten om de uitval te beperken. Belangrijke impuls voor de technische opleidingen In 2009 is besloten dat op het Leerpark de nieuwe opleiding XCalibur zal worden gevestigd, verbonden aan de kalibreerinstallatie Euroloop in het Rotterdamse Botlekgebied, waar gas- en vloeistofmeters voor de olieindustrie worden getest en afgesteld. De opleiding moet het probleem oplossen van het tekort aan technisch personeel en bijscholing verzorgen voor medewerkers die nu naar het buitenland moeten om hun kennis op peil te houden. Krohne Altometer is de initiatiefnemer voor deze ontwikkeling en heeft onder andere met het Da Vinci College en branchegenoten de contouren voor de opleiding en het kenniscentrum ontwikkeld. De start van de opleiding wordt voorzien voor In dit project zal de verbinding met de Duurzaamheidsfabriek worden gelegd. Vereniging Servicepunt Leren opgericht De Leerparkscholen (het Da Vinci College, en de VMBO scholen Wartburg, Stedelijk Dalton Lyceum en Insula College) hebben begin september hun samenwerking een impuls gegeven door de oprichting van de Vereniging Servicepunt Leren. De scholen willen daarmee benadrukken dat zij concreet vorm willen geven aan het onderwijsconcept Leerparkleren. De vereniging fungeert ook als kennisplatform voor de aansluiting tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven en het verbeteren van de doorlopende leerlijnen VMBO-MBO. HBO Om het HBO in de Drechtsteden te versterken is in 2009 met verschillende partijen gesproken. In september heeft dat onder andere geleid tot de start van een nieuwe opleiding samen met Randstad. Het gaat om een tweedegraads lerarenopleiding, die is geaccrediteerd door de NVAO en die in deeltijd wordt uitgevoerd. In samenspraak met het UWV en de Sociale Dienst zijn intake en toetsen uitgevoerd op basis waarvan aan jongeren studieadvies is uitgebracht. De eerste ervaringen met het HBO-traject in samenwerking met de VVCS hebben er toe geleid dat ook een MBO-variant is gestart van opleidingen voor profvoetballers. In dit traject wordt de ideale mix ontwikkeld van online colleges, opdrachten via It s Learning en meer traditionele vormen van onderwijs. Het gebruik van de zogenaamde virtual classroom maakt het mogelijk te experimenteren met onderwijs dat onafhankelijk van plaats kan worden aangeboden. De thans uitgevoerde pilot zal in eerste instantie worden benut voor de verbreding binnen het HBO van het Da Vinci College. De applicatie wordt inmiddels ook in diverse bedrijfsgroepen toegepast. Contractactiviteiten Contractonderwijs en bedrijfsgroepen zijn in 2009 ondanks de tegenvallende conjunctuur verder gegroeid. In totaal zijn 48 trainingen verzorgd waarvoor de gemiddelde waardering een 7,7 was.

16 28 Jaarverslag 2009 Jaarverslag Bedrijfsleven, (beroeps-)onderwijs en overheid hebben in 2009 het initiatief genomen om op het Leerpark de Duurzaamheidsfabriek te vestigen. De Duurzaamheidsfabriek wordt een technologisch centrum waar duurzame ontwikkeling en onderwijs hand in hand gaan. Studenten én nascholende werknemers zullen er samen bezig zijn met duurzaamheid. Het bedrijfsleven zal in de labs en werkplaatsen een deel van de onderwijstaak vervullen. De stichting Urgenda heeft in 2009 het Leerpark aangewezen als icoonproject. Stichting Urgenda is een actieorganisatie die Nederland snel duurzaam wil maken, samen met bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en particulieren. Urgenda koppelt innovatie en duurzaamheid en wil een brede duurzaamheidsbeweging creëren. Ze richt zich daarbij op koplopers. Een icoonproject is een grootschalig duurzaamheidsproject met internationale allure en een belangrijke symboolwerking voor innovatie en duurzaamheid. Rein Meester (directeur Leerparkontwikkeling en voorzitter van de Coöperatie Leerpark) en Sandra van Kampen, programmamanager van de Stichting Urgenda, in gesprek over de plannen. Duurzaamheid brengt het bedrijfsleven dichtbij Rein, wat is het belang voor het Leerpark van de Duurzaamheidsfabriek? Vanaf 2005 zijn door de Coöperatie Leerpark de scholen van de grond getrokken. Nu moeten de praktijkvoorzieningen er komen, we zitten in een volgende fase. Van project breiden we uit naar vitale stadswijk. Duurzaamheid is eerst vanuit de fysieke kant aangevlogen: park en stedelijke voorzieningen, de WKO (Warmte Koude Opslag als energievoorziening), geconcentreerde voorzieningen voor sport in plaats van allemaal aparte gymaccommodaties. We zijn gestart met de vraag of bedrijven zich op het Leerpark wilden vestigen. Nu investeren de bedrijven in werk en de leeromgeving. Ze doen geen investeringen in stenen en gebouwen, maar wel in een garantie voor de langere termijn, in de vorm van bijvoorbeeld langjarige huur. Waarom is het aantrekkelijk voor bedrijven om zich op of dichtbij het Leerpark te vestigen? Ze hebben een kans om tegen de aanstaande beroepsgroep aan te kruipen. Eigen medewerkers van de bedrijven nemen deel aan leven-lang-leren trajecten. Zeker met betrekking tot duurzaamheid is het besef dat samenwerking nodig is, breed aanwezig in alle lagen van de samenleving. De overheid is steeds minder sturend en men verwacht meer initiatief van onderop. De samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven wordt met dit project sterk bevorderd. De ontwikkeling genereert enthousiasme en creativiteit. Er wordt verbinding gezocht met waar we nu staan en voor de langere termijn doen we er inspiratie mee op voor de echte vernieuwingen. De maakbaarheid van de innovatie wordt groter door het samenspel tussen mbo en hbo. In welke opzichten verschilt de aanpak van de Duurzaamheidsfabriek met die van vergelijkbare initiatieven? Vaak blijven dit soort zaken hangen op het niveau van HBO of universiteit. In deze regio hebben we een sterke maakindustrie en dan is het niet goed als er bij research en development te weinig aandacht is voor de transformatie naar de werkpraktijk. Hier is de maakindustrie dichtbij gehouden. Ik ben ervan overtuigd dat het element duurzaamheid het regionale bedrijfsleven heeft teruggehaald. Herkenbaarheid draagt bij aan snelheid. Krijgt het gebouw nog speciale kenmerken? Thomas Rau, de architect, heeft duurzaamheid als kenmerk. Het gebouw wordt heel duurzaam: door het gebruikte materiaal, de energievoorziening, de natuurlijke ventilatie en de mogelijkheden tot hergebruik in de toekomst. Het is ook een leerobject: onderzoek wordt bijvoorbeeld gedaan naar de mogelijkheid om krachtstroom te genereren met biomassa in plaats van op de traditionele wijze. Er wordt zelfs over nagedacht om op het dak een kas te plaatsen. CO2 en vrijkomende warmte worden dan benut om de kas in de winter te verwarmen. Wat is eigenlijk de betrokkenheid van de bedrijven? Er zijn verschillende founding fathers. Krohne Altometer en het Nederlands Meetinstituut (NMI) zullen onder de naam Xcalibur een kleine kopie bouwen van het meetsysteem Euroloop in de Botlek. Daar worden hoogwaardige opleidingen aan gekoppeld. Ook InstallatieWerk Zuid Holland (IZHW), waarin bedrijven als Verkerk, Mampaey en Wolter en Dros zijn verenigd, en het leerbedrijf Deltametaal willen er hun intrek nemen. De afvalcentrale HVC wil een kleine WKO neerzetten en Sublean wil voorbeelden van duurzame daken demonstreren. Dit is slechts een greep uit de mogelijkheden die al in gang zijn gezet of dat op korte termijn zullen worden. Wanneer gaat de fabriek van start? We zijn nu bezig met de laatste fase van het voorlopig ontwerp en dat betekent dat de Duurzaamheidsfabriek op 1 januari 2012 de poorten open moet kunnen zetten. Sandra, waarom hebben jullie het Leerpark aangewezen als icoonproject? We willen Nederland sneller duurzaam maken met een actieprogramma, gericht op de visie richting We zoeken goede initiatieven en helpen om die op te schalen. Iconen zijn projecten met een landelijke uitstraling. In november 2009 maakten we kennis met het Leerpark. We waren onder de indruk van de totale ambities. Wat was daar zo bijzonder aan dan? Sociale innovatie speelt hier een belangrijke rol. Duurzaamheid zit niet alleen maar in techniek. Het zit ook in mensen: hoe gaan we met elkaar om en respecteren we elkaar? Bij het Leerpark wordt met respect omgegaan met de leerlingen en wordt de toegevoegde waarde van die jongeren gezien. Dat is juist op het niveau van het beroepsonderwijs heel belangrijk. Het lijkt alsof hier van een gebied dat bijna het gevoel gaf van een no-go area, voor dezelfde groep iets positiefs wordt gemaakt waar iedereen met trots naar kan kijken. Wat is het voordeel om icoonproject te zijn? De projecten kennen allerlei dwarsverbanden, omdat experts geïnteresseerd raken in de ontwikkelingen bij andere iconen en daar een bijdrage aan willen leveren. Urgenda kent nog vele andere initiatieven en die vormen een uitgebreid netwerk. We denken actief mee en kunnen het Leerpark of de Duurzaamheidsfabriek in contact brengen met mogelijke partners. Duurzaamheid is een weg, 100% duurzaamheid is nu niet realiseerbaar, maar in onderlinge samenwerking kan je een heel eind komen.

17 30 Jaarverslag 2009 Jaarverslag Personeel eso ee jubileumspeld, jubilarissenbijeenkomst december De duurzame inzetbaarheid van medewerkers is een belangrijk vraagstuk op personeelsgebied in verband met de veranderende rollen en taken die samenhangen met CGO, terwijl sprake is van een vergrijzende personeelsformatie. De in de komende jaren te verwachten uitstroom van personeel biedt zowel kansen (mogelijk andere invulling van competenties) als bedreigingen (wegvloeien van kennis). Rondom professionalisering en ontwikkeling is door de interne opleidingen ontwikkelingsdienst Connessione veel in gang gezet. Zo is onder meer de leergang voor startende medewerkers ge-updated, de tweedegraads lerarenopleiding ontwikkeld, een traject voor high potentials uitgevoerd en zijn teams en individuele medewerkers gecoacht. 3.1 Formatie De totale formatieomvang van het Da Vinci College bedroeg aan het eind van FTE, waarvan 70% direct aan het primaire proces is gerelateerd. De verhouding tussen de categorieën onderwijspersoneel en ondersteunend personeel is reeds enkele jaren stabiel 70% / 30%. Het percentage medewerkers ouder dan 50 jaar is in het verslagjaar gestegen van bijna 57% naar 60%. Het beroep op de BAPO in FTE is ondanks de stijging van de gemiddelde leeftijd stabiel gebleven in vergelijking met 2008 (34 FTE). Het percentage medewerkers in vaste dienst is in 2009 gewijzigd van 86 naar 87. De doelstelling om de flexibele formatie te vergroten staat onder druk door de formatiereductie die moet plaatsvinden vanwege de herstructurering bij Educatie. De flexibele schil is een middel om mee te bewegen met vraag en aanbod, op kwalitatief en in deze tijd dus ook op kwantitatief gebied. 3.2 Werkgeverszaken Arbeidsvoorwaarden In het kader van het Convenant Actieplan Leerkracht van Nederland zijn per de carrièrepatronen van een aantal schalen ingekort. Door het wijzigen van de carrièrepatronen is ook het salaris van de leraar in opleiding in gunstige zin gewijzigd Taakbeleid Met ingang van 1 augustus 2008 is binnen de MBO-sector een nieuw taakbeleid van kracht. De modernisering van de arbeid is noodzakelijk, omdat de uitvoering van het CGO meer samenwerking binnen het team vraagt dan de traditionele meer individuele docentaanpak. In 2008/09 hebben de teams en de domeinleiding de eerste ervaringen opgedaan met het nieuwe taakbeleid. Op basis van een evaluatie is het taakbeleid voor 2009 aangescherpt op het punt van de sturing door de domeinleiding, de begeleiding en coaching van de teams en de structurering van het proces. 3.3 Projecten Professionalisering teams en medewerkers Connessione, de interne scholingsdienst van het Da Vinci College, heeft ook in 2009 maatwerktrajecten aangeboden, ontleend aan de scholingsvragen die uit het strategisch beleid, de verschillende teams en via individuele medewerkers naar voren zijn gekomen in relatie tot CGO en andere professionaliseringsvraagstukken. Het opleiden van nieuw onderwijzend personeel in het kader van de bevoegdheidsregeling (lerarenopleiding, didactische aantekening, BVEopleiding) is eveneens gerealiseerd. Hierbij ging het om 8 medewerkers. Ruim 350 medewerkers hebben deelgenomen aan de cursussen, waarbij de meeste belangstelling is getrokken door: Cursus / training Aantal Basistraining beoordelen 106 Training trajectbegeleiding 76 Basistraining nieuwe medewerkers 29 Time management 21 Supervisie / coaching en intervisie 19 Leergang leidinggevenden 15 Naast de intern door Connessione georganiseerde scholing van individuen en teams, wordt scholing door de domeinen op vele andere manieren vormgegeven: (internationale) docentenstages, studiedagen op roostervrije dagen, kenniskringbijeenkomsten, specifieke cursussen op velerlei terrein. Medewerkers verantwoorden aan hun leidinggevende hoe zij gedurende het cursusjaar vorm geven aan de component scholing in hun jaartaak. Teamonderhoudsbeurten Het succes van de uitvoering van het onderwijs is gekoppeld aan de mate waarin de onderwijsteams in staat zijn ook echt als team op te trekken. Daarom is Connessione in 2008 begonnen met het uitvoeren van teamonderhoudsbeurten. Omdat de teams zelf ook steeds bewuster worden van de noodzaak om vanuit een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid te handelen is in 2009 het aantal teamonderhoudsbeurten verdubbeld tot een kwart van de teams. Daarnaast is in 2009 in het kader van Bouwen aan taakvolwassenheid gestart met de projecten Teamnabijheid en Leiderschap in Verbinding. Uit teamonderhoudsbeurten en andere signalen blijkt dat teams binnen het Da Vinci College sterk verschillen in ontwikkelingsfase en in behoefte aan leiderschap. Veel teams zijn nog minder taakvolwassen en vragen na- drukkelijk om sturing en coaching. Teamontwikkeling heeft de hoogste prioriteit. In het plenair beraad van leidinggevenden is een eerste analyse gemaakt van de nulsituatie en zijn mensen vrijgemaakt om deze projecten verder te ontwikkelen. In 2010 wordt hieraan in een aantal gezamenlijke activiteiten aandacht besteed. High Potentials In 2009 hebben voor het eerst vijftien mensen de Leergang voor high potentials en startende leidinggevenden afgerond. Een intensief leertraject waarin de studenten aan de hand van de eigen praktijk de verschillende facetten van leidinggeven uitgediept hebben. Ze zijn daarbij geconfronteerd met de opgaven en dilemma s van leidinggevenden aan de hand van eigen casuïstiek. Actieonderzoek In 2009 is het actieonderzoeksproject onder begeleiding van de lector, dr. Ton Bruining, gecontinueerd in de domeinen HBO en Technologie. De kerngedachte achter actieonderzoek is dat docenten als onderwijsmakers het stuur in handen nemen en laten zien dat zij onderzoekende professionals zijn die gefundeerde onderwijspraktijken kunnen ontwikkelen. Onderwijspraktijk waarvan de meerwaarde door onderzoek aantoonbaar gemaakt is. Bij actieonderzoek gaat het om actie én onderzoek. Actieonderzoek is een cyclisch proces van planning, actie, observatie en reflectie. Het is bedoeld om inzicht in het huidig handelen en perspectieven op toekomstig handelen te krijgen door analyse van systematisch verzamelde gegevens, dialoog met anderen, inzet van deelnemers, docenten of andere doelgroepen als informatiebron. Met ingang van volgend schooljaar gaat Connessione in samenwerking met de dienst onderwijs, medewerkers of teams die een actieonderzoek willen uitvoeren, begeleiden.

18 32 Jaarverslag 2009 Jaarverslag a Verhouding OP / OP-G / OBP (FTE) Categorie OP OP-G OBP Totaal FTE OP OP-G OBP 3b Flexibele formatie per categorie (FTE) Categorie Vast Tijdelijk Totaal Vast Tijdelijjk Totaal Vast Tijdelijjk Totaal Vast Tijdelijjk Totaal OP % % % % OP-G % % % % OBP % % % % Totaal FTE % % % % Percentages tonen de verhouding vaste formatie ten opzichte van de totale formatie OP OP-G OBP Totaal FTE De regeling Lerarenbeurs De lerarenbeurs is één van de maatregelen uit het Actieplan Leerkracht van Nederland en is bedoeld om leraren met een onderwijsbevoegdheid te stimuleren een hogere opleiding te volgen. Hiermee wordt de professionaliteit bevorderd. De beurs vergoedt collegegeld, studiemiddelen, reiskosten en vervangingskosten en is bedoeld voor leraren in alle onderwijssectoren. Een beperkt aantal beurzen is beschikbaar gesteld voor leraren die een opleiding zijn gestart tussen 1 februari en 1 oktober In 2009 hebben 13 docenten van het Da Vinci College de aanvraag voor de lerarenbeurs gehonoreerd gekregen. Zij zijn inmiddels gestart met hun opleiding. In 2009 zijn 8 mensen afkomstig uit het bedrijfsleven gestart met het behalen van hun onderwijsbevoegdheid via een zij-instroomtraject. Twee docenten hebben de opleiding inmiddels succesvol afgerond Strategische personeelsplanning; In het project strategische personeelsplanning is de kwantitatieve en kwalitatieve personeelsbehoefte in 2015 onder de loep genomen. Er is een beschrijving gemaakt van interne en externe beïnvloedingsfactoren. In een multidisciplinaire werkgroep is in diverse sessies een SWOT-analyse gemaakt. Het Da Vinci College zal moeten inspelen op de externe kansen, gebruikmakend van de interne sterktes, zal zich moeten wapenen tegen de externe bedreigingen en zal de interne zwakten moeten verkleinen om voor de langere termijn te kunnen voorzien in een kwalitatieve en kwantitatieve personeelsvoorziening. De aanbevelingen om vanuit de huidige situatie op de toekomstige scenario s te anticiperen met het personeel worden de komende tijd uitgewerkt in concrete beleidsplannen. 3.4 Arbeidsomstandigheden Gezondheidsbeleid Het is niet gelukt om in 2009 het verzuim terug te dringen en op het landelijk verzuimgemiddelde van ± 5% uit te komen. Het gemiddeld verzuimpercentage over 2009 is 6,74 % (5.56% in 2008) Uit de evaluatie van de verzuimgegevens is gebleken dat de stijging van het verzuimpercentage meerdere oorzaken heeft. De belangrijkste oorzaak is een gemiddeld langere verzuimduur. De verzuimfrequentie is nauwelijks gestegen. Bij de start van het cursusjaar zijn maatregelen genomen ter voorkoming en/of beperking van de verspreiding van de Mexicaanse griep en is een preventieteam ingesteld. Het is niet nodig gebleken het noodscenario in werking te zetten, want de griepuitbraak is beperkt gebleven. In 2 gevallen is gemeld dat er officieel Mexicaanse griep is vastgesteld. In totaal zijn 45 meldingen gedaan door studenten (38) en medewerkers (7) met griepachtige verschijnselen die duidden op de Mexicaanse griep. De gemiddeld langere verzuimduur ligt voor een belangrijk deel in het relatief grote aantal langdurig ziektegevallen met een medische oorzaak, dat wil zeggen een ziekteduur langer dan 1 jaar. Dit ligt ruim 1 procentpunt hoger dan het sectorgemiddelde. Het Da Vinci College heeft te maken met een personeelsformatie waarbij de gemiddelde leeftijd van de medewerkers ruim boven de 50 jaar ligt. De frequentie van het verzuim van de groep 45 tot 55- en 55- tot 64-jarigen is niet hoger ten opzichte van de rest van de organisatie maar in de meeste gevallen wel langduriger. Als rekening wordt gehouden met het verzuimpercentage van medewerkers die langer dan 1 jaar ziek zijn geweest is het kort verzuim 4,86%. Voor 2010 wordt de nadruk gelegd op het terugdringen van het kort frequent verzuim. Overzicht Ziekteverzuim categorie OP 6,97% 5,24 % 5,51% 5,75% 5,92 7,13 OBP 4,77% 5,39% 4,66% 4,83% 5,01 6,14 gemiddeld 6,62% 5,30% 4,95% 5,46% 5,56 6,74 Instroom in WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen); Er zijn in 2009 geen Da Vinci medewerkers naar de regeling voor volledig arbeidsongeschikten (IVA) uitgestroomd. De Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) is voor 1 medewerker toegepast. Voor 3 medewerkers is na de wachttijd (104 weken) nog geen WIAaanvraag gedaan i.v.m. het feit dat de kans op volledig herstel van betrokkenen reëel wordt geacht maar dat het herstel meer tijd in beslag neemt. 3.5 Veiligheid Samen met de gemeente, de politie en andere Leerparkscholen vormt het Da Vinci College de beleidsgroep beheer en veiligheid Leerparkscholen. Binnen de beleidsgroep worden afspraken gemaakt over een veilige omgeving tijdens de verdere bouw van het Leerpark en over het handhaven van de veiligheid. Tijdens de sloop- en bouwactiviteiten op het Leerpark hebben zich geen onveilige situaties voorgedaan. jubileumspeld, jubilarissenbijeenkomst december De implementatie van het integraal veiligheidsbeleid voor het Da Vinci College heeft in 2009 geleid tot de vaststelling van een set werkinstructies en de vorming van een crisiscoördinatieteam. Afspraken zijn gemaakt over hoe te handelen ingeval van incidenten. In 2009 is door het COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement een training gegeven aan het interne crisiscoördinatieteam. Het COT heeft voorafgaand een audit uitgevoerd op het beleidsplan integrale schoolveiligheid en heeft advies uitgebracht over maatregelen op het gebied van veiligheid en calamiteitenmanagement. Het College van Bestuur heeft het beleidsplan integrale schoolveiligheid dat is opgesteld door de regiegroep Veilig, Gezond en Leefbaar in maart 2009 vastgesteld. Het plan bevat ook de werkinstructies, protocollen en draaiboeken die behoren bij mogelijke situaties op het gebied van de veiligheid. De BHVorganisatie is zowel kwantitatief als kwalitatief op peil gebracht. De facilitaire dienst (het Facilitair Bedrijf) voert de voorgeschreven controles van de brandmeldinstallaties periodiek uit en zorgt voor actuele ontruimingsplannen. Ook is een systeem ontwikkeld en geïmplementeerd waardoor er een maandelijkse rapportage van incidenten kan worden opgesteld. In het verslagjaar heeft ontvlechting plaatsgevonden van de Bedrijfsbeveiliging en de opleiding beveiliging. Het opleidingsaspect valt nu geheel onder de verantwoordelijkheid van het domein Office/Leisure en de bedrijfsbeveiliging is vanaf september 2009 als dienst safety en security (Bedrijfsbeveiligingsdienst) onderdeel van het Facilitair bedrijf. Deze dienst blijft uiteraard een belangrijke rol spelen als leerbedrijf voor de opleiding beveiliging Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Activiteiten op het gebied van Veiligheid, Gezondheid en Welzijn worden gecoördineerd vanuit de regiegroep Veilig, Gezond en Leefbaar. Voor

19 34 Jaarverslag 2009 Jaarverslag c Leeftijdsopbouw instromend personeel Per < Totaal < d Uitstromend Personeel per categorie Categorie FPU / ABP keuzepensioen IP/HPT (*) 9 Arbeidsongeschiktheid Ouderdomspensioen 4 5 Overlijden Overige uitstroom Wachtgeld/WW Totaal FPU IP/HPT Arbeidsongeschikheid Ouderdomspensioen Overlijden Uitstoom Wachtgeld/WW 3e Leeftijdsopbouw Personeel Per alle vestigingen is in 2009 de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) uitgevoerd. Door middel van deze wettelijk verplichte meting zijn alle risico s op het gebied van veiligheid in beeld gebracht. In het plan van aanpak is uitgewerkt wanneer deze risico s opgelost moeten zijn. Dit traject loopt nagenoeg volgens planning. Bij calamiteiten wordt het team gevuld met collega s uit het betreffende domein of de dienst. Elk gebouw, of gedeelte daarvan, heeft bedrijfshulpverlening. Jaarlijks worden de medewerkers getraind op het gebied van EHBO en ontruiming. In 2009 zijn 9 medewerkers bij het Safetycenter in Dordrecht opgeleid tot ploegleider BHV. Zij geven leiding aan ontruimingen van de panden in geval van calamiteiten BHV Onder het motto Beleef het mee! hebben 54 bedrijfshulpverleners van het Da Vinci College op 24 juni 2009 deelgenomen aan een trainingsmiddag. In 2009 hebben 125 medewerkers deelgenomen aan de herhalingscursus BHV; 10 medewerkers hebben de basiscursus gevolgd. 31 medewerkers hebben hun EHBO bevoegdheid op peil gehouden en aan de AED-basiscursus hebben 38 medewerkers deelgenomen Beleid rondom klachten Het Da Vinci College voert een gericht beleid zodat studenten en medewerkers klachten rondom gedrag en of organisatie bespreekbaar kunnen maken en/of kunnen melden. De klachtenregeling is in 2009 geactualiseerd. In 2009 is de klachtencommissie niet bijeen geweest om officiële klachten te behandelen. Bij het College van Bestuur zijn 18 klachten gemeld. In de meeste gevallen is tot een bevredigende oplossing gekomen voor de klager. In één situatie loopt de behandeling van de klacht nog. Begin 2010 heeft het College van Bestuur besloten om een interne ombudsman aan te stellen in relatie tot het opzetten van de landelijke Ombudslijn MBO. Er is in 2009 geen gebruik gemaakt van de klokkenluidersregeling Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) De CMR heeft op het gebied van de arbeidsvoorwaarden instemming gegeven aan het taakbeleid en de afspraken over de taakbelasting van medewerkers. Advies is uitgebracht over levensfasebewust personeelsbeleid. Op het gebied van ARBO en veiligheid heeft de CMR in het kader van de Risico Inventarisatie en Evaluatie rondgangen gemaakt op diverse locaties. Het klimaatbeheersingssysteem op de locatie Leerpark heeft daarbij veel aandacht gekregen. De CMR heeft in dit verband diverse keren contact onderhouden met de arbeidsinspectie. Met betrekking tot het sociaal plan en de reorganisatie van Educatie is de CMR vanaf het begin van de analyse en discussie over de te nemen maatregelen betrokken geweest. Instemming is gegeven aan de maatregelen die zijn voorgelegd aan het IGO. In het kader van de Wet op de Ondernemingsraden die voor de BVEsector vanaf 1 maart 2011 moet zijn geïmplementeerd, heeft de CMR zich georiënteerd op de wijzigingen die de wet met zich meebrengt. In 2010 zullen na de zomervakantie voor de eerste keer de verkiezingen voor de ondernemingsraad worden georganiseerd. De CMR heeft de in Dordrecht en Gorinchem in het verslagjaar ingestelde studentenraden begeleid. Eén van de leden van de CMR treedt op als coach Instellings Georganiseerd Overleg (IGO) In 2009 is in maart en in oktober overleg gevoerd met de vakbonden in het Instellings Georganiseerd Overleg (IGO). Met name vanaf oktober is de samenwerking met de vakbonden geïntensiveerd in verband met de problematiek bij Educatie. Dit heeft geleid tot een nieuw Sociaal Statuut dat in 2009 is voorbereid en dat begin 2010 is getekend door partijen. Verder is met de vakbonden de routing voor het sociaal plan Educatie in 2009 voorbereid Totaal Totaal FTE's f Ziekteverzuim Categorie OP 5,24% 5,51% 5,75% 5,92% 7,13% OBP 5,39% 4,66% 4,83% 5,01% 6,14% Totaal 5,30% 4,95% 5,46% 5,56% 6,74% 3g Benchmark MBO per categorie Categorie FTE Perc. FTE Perc. FTE Perc. FTE Perc. Directie en Management 44 6% 46 6% 48 6% 50 7% Indirect ondersteunend personeel % % % % Direct ondersteunend personeel 83 12% 81 11% 84 11% 83 11% Onderwijspersoneel % % % % Totaal % 8% 6% 4% 2% 0% OP OBP Totaal Directie en Management Indirect onderst. pers. Direct onderst. pers. Onderwijspersoneel

20 36 Jaarverslag 2009 Jaarve rversl rslag Een VM2 traject is een vorm van samenwerking tussen een VMBO school en een niveau 2 opleiding, met als voornaamste doel de uitval van leerlingen in de overstap tussen de twee schooltypen terug te dringen. Door middel van de samenwerking wordt vorm gegeven aan een doorlopende leerlijn van de basisberoepsgerichte leerweg VMBO tot en met diplomering op niveau 2 MBO. Een VMBO examen onderweg is niet noodzakelijk, wel moet er een goede terugvalregeling zijn voor leerlingen die tussentijds uitvallen. Leerlingen worden ingeschreven op één locatie en de docenten van de opleidingen werken nauw samen om één pedagogisch didactisch klimaat tot stand te brengen. Ben Smulders (domeinleider Dienstverlening bij het Da Vinci College) en Joëlle Jütte, teamleider Gezondheidszorg/Welzijn bij het Zwijndrechtse Walburg College vertellen over de ervaringen in het VM2 traject Helpende. VM2: minder uitval, sneller bij de eindstreep Waarom zijn jullie met deze ontwikkeling gestart? Ben: De vraag kwam vanuit Walburg en daar hebben we op in gehaakt. Er is met behulp van SLO een projectplan gemaakt. De doelstelling was onder andere om de doorlopende leerlijnen scherper te maken. Joëlle: Er was al een goede samenwerking tussen de docenten. We zitten onder 1 dak in LOC@ en we hadden een gezamenlijk gevoeld belang. Een soepele overstap was al een gesprekspunt en het werd wettelijk mogelijk gemaakt. Daarnaast kregen we een subsidie voor één cohort. Wat moet het traject opleveren? Ben: Op het vlak van Helpende niveau 2 halen we de dubbelingen uit het programma van VMBO en MBO. We zagen dat veel leerlingen sommige competenties al hadden en die toch nog opnieuw moesten aantonen. Er moet ook een beperking van het voortijdig schoolverlaten optreden, we willen meer rendement en meer tevredenheid van studenten. Hoe ziet de vormgeving eruit? Joëlle: In het derde jaar draaien de leerlingen nog grotendeels het VMBO programma. In het vierde jaar hebben ze het eindexamenprogramma van het VMBO en 1 dag MBO stage in plaats van een aantal VMBO onderdelen. In het 4e leerjaar ronden ze de opleiding volledig af met een VMBO diploma. Mochten ze stoppen na het vierde jaar, dan hebben ze in ieder geval een diploma. Als ze zeker weten dat ze naar andere richtingen dan Helpende afstromen gaan ze toch een stage lopen voor de onderdelen die uit het lesprogramma van het VMBO zijn gehaald en naar de MBO-stage zijn verplaatst. Deze stage telt echter niet mee voor het MBO. Dit geldt overigens maar voor een paar leerlingen, de meesten kiezen voor het MBO Ben: In het 5e jaar blijven de leerlingen op hun oude locatie; dit is een volledig MBO jaar en de leerlingen doen de overige onderdelen voor niveau 2 in één jaar tijd in plaats van twee. Het is een experiment waarvan we moeten afwachten of het inkorten met een jaar een verstandige keuze is in verband met de rijpheid van de studenten. De ouders vinden het fijn dat de leerlingen in hun vertrouwde schoolgebouw blijven. Hoeveel leerlingen doen er aan mee? Joëlle: 40 leerlingen doen mee. De leerlingen VMBO hebben met de MBO-ers die al stage lopen een speeddate gehad. Er zijn tot nu toe 3 leerlingen uitgevallen. Ben: De huidige uitval in de Helpende opleiding is hoger. In verband met de jonge leeftijd van de leerlingen worden ze voor de stage geplaatst in het onderwijsleerbedrijf Family Learning. Hoe verloopt de samenwerking tussen de docenten? Ben: In het 3e jaar bestaat het team volledig uit VMBO docenten,in het 4e jaar is er een mengvorm met een uitwisseling van docenten. In het 5e jaar zijn het vooral MBO docenten. We moeten dat wel goed met elkaar regelen, omdat er anders problemen zouden kunnen ontstaan met de rechtspositie van docenten. Maar daar komen we samen wel uit denk ik. Wat zijn de voornaamste leerpunten? Ben: je moet de organisatie goed voor elkaar hebben, en deze ontwikkeling echt met elkaar vorm geven. We hebben goede financiële afspraken gemaakt over verdeling van de verkregen subsidie. Joëlle: Diplomeren voor het VMBO is een bewuste keuze omdat het meer rust geeft en minder risico op schoolverlaten zonder papiertje. Belangrijk is ook dat we dicht bij elkaar zitten als docenten van twee scholen. De huisvesting onder één dak is ideaal om elkaar gemakkelijk te kunnen vinden. We moeten ons als scholen er ook echt voor inzetten, er komt veel op ons af. En hoe ziet de toekomst er uit? Ben: Een mogelijk vervolg is het zogenaamde realistische leren. We hebben het tweede leerjaar van de Helpende voor een deel ondergebracht in de instellingen. Ze volgen een halve dag op school en in de praktijk hebben ze 24 uur stage en les op locatie met een volledige klas. De lessen en de BPV vinden op de locatie echt gescheiden plaats, zodat ze voldoende echte lesuren hebben. We denken dat dit een hele goede ontwikkeling is omdat deze leerlingen doeners zijn die zeer worden aangesproken door de praktijk. We willen dan ook deze ontwikkeling bespreken met de instellingen in Zwijndrecht.