6. Een 61 jarige vrouw wil de straat niet meer op uit angst besmet te worden door aids-patienten. smetvrees...waan.. fobie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "6. Een 61 jarige vrouw wil de straat niet meer op uit angst besmet te worden door aids-patienten. smetvrees...waan.. fobie"

Transcriptie

1 Van volwassenen: 1. DSM IV is: multidimensioneel NIET multidimensioneel, wel multi-axiaal/ of meerassig gebaseerd op het medisch model (as 1-3, gebaseerd op medisch model, as 4-5 ~sociale psychiatrie; in mijn nota s: medisch biologisch model) beiden geen van beiden 2. Een manische episode wordt gekenmerkt door: wanen (p : grootheidsideeën, overdreven gevoel v eigenwaarde enkel in ernstige gevallen kan dit uitmonden in psychose in de vorm van grootheidswanen) verhoogde arrousel? is dat ook agitatie, en verhoogde, expansieve of prikkelbare stemming? 3. Verstehen kan je beschrijven met: intrasubjectief, individualiserend,... intersubjectief, empathisch,.. individualiserend, empirisch... empatisch, empirisch Prevalentie tov incidentie 5. Wat past niet in de rij? opiaten 6. Een 61 jarige vrouw wil de straat niet meer op uit angst besmet te worden door aids-patienten. smetvrees...waan.. fobie 7. Wat is kenmerkend voor de depersonalisatiestoornis? wanen alsof-karakter (p174) verlies identiteit (alleen kenmerkend bij dissociatieve fugue) Wat is kenmerkend voor schizofrenie? vocale hallucinaties (p 162, onder: meestal gehoorshallucinaties, minder vaak gezichtshallucinaties) gevoel van innerlijke verbrokkeling 9. Pathologisch gokken is verslaving p 422: het gaat niet om een verslaving, het gedrag is niet dwangmatig en het gokken is niet alleen excessief: daarom kloppen volgende termen NIET: gokverslaving, kansspelverslaving, dwangmatig gokken, excessief gokken en problematisch gokken obsessie beiden geen van beiden Van kinder: 10. Zet op volgorde obv prevalentie: autisme (0,275-6%), adhd (basisschool: 3-5%; adol: 1,5%), stemmingstoornissen (kinderen: 0,5-2,5%, adol: 1-6%), angststoornissen (10%) 11. Een kind is geneigd om elke keer een tafel aan te raken wanneer hij/zij één passeert. Dit kan wijzen op: Verschillende combinaties met autisme, anorexia, ticstoornis, ocd 12. Een kind voldoet aan 7 symptonen van adhd aandachts en 3 symptonen hyperactiviteit. Ze heeft vriendinnen, doet het goed op school en stelt geen ernstige opvoedingsproblemen. Wat is mogelijk? geen diagnose (want er moet ook een beperking in sociaal functioneren OF op school zijn terwijl men hier zegt dat er geen ernstige problemen zijn!; + min 6 symptomen? van elk?) add adhd type aandacht adhd type hyperactief 1

2 13. Een kind draagt op school altijd een t-shirt van... en eist ook dat andere leerlingen hem aanspreken met... (iets groots). Wanneer hij thuiskomt, verstopt hij het t-shirt voor zijn ouders. Wat is mogelijk? geen gedragsstoornis (manie komt NIET voor voor de pubertijd, pas vanaf 15jaar) hoogheidswaan waarbij je moet kijken vr manie hoogheidswaan waarbij je niet moet kijken vr manie 14. Wanneer wordt een psychiatrisch probleem een psychiatrische stoornis? wanneer men medicatie moet nemen wanneer het dagelijks functioneren verstoord wordt 15. Een bipolaire stoornis bij kinderen is steeds... chronisch ipv cyclisch 16. Wat is het grote verschil qua depressie tss kinderen en volwassenen? suicidale gedachten (wél: p 167, onder) gedachten over de dood (wél: p 167, onder) schuld- en minderwaardigheidsideeën (wél: p 167 tabel 4.5) poging tot zelfmoord (zie tabel 4.5 p 167, laatste punt) 17. De prevalentie is a. altijd kleiner dan de incidentie b. zegt iets over het verloop van een stoornis (p 26: op basis van deze gegevens [ soorten prevalentiecijfers] kan men dan bij andere gevallen proberen het verloop vd stoornis te voorspellen, maw een prognose maken) c. zijn alle nieuwe gevallen d.nodig voor de anamnese 18. Bij Anorexia Nervose is amenorroe a. negatief symptoom b. hoofdsymptoom c. kernsymptoom d. secundair symptoom 19. De Antipsychiatrische beweging: (verzet zich tegen de biomedische psychiatrie en haar diagnostische etikettering p 10) a. Verzet zich tegen de DSM (is gebaseerd op medisch model!) b. Verzet zich tegen het medisch model c. verzet zich tegen de verstehende methode d.geen van de voorgaande 20. As 5 van de DSM is: a. polythetisch b. dynamisch c. kwantitatief d. kwalitatief GAF: moet je nu zeggen kwalitatief omdat het gaat om een beschrijving vh dagelijks functioneren of moet je zeggen kwantitatief omdat men scores geeft? NA controle denk ik dat het kwantitatief is omdat er op p 19 ve hypothetisch continuüm gesproken wordt: tabel 1.2 p 15 zie je dat continuüm/ dimenionale classificatie als kwantitatief beschouwd wordt, namelijk meer of minder van iets hebben MAAR anderzijds is het een beoordeling vd kwaliteit maar kwaliteit staat bij categoriaal in het handboek terwijl hier niet categoriaal gewerkt wordt. Nog een argument voor kwalitatief: op p 18 staat dat DSM-IV LOUTER descriptief is, dat is toch ook kwalitatief of niet? én bij kwantitatief zou je moeten zeggen: zoveel problemen van dat zoveel van dat, denk ik, en dat is hier niet: je geeft gewoon een bepaalde score obv het feit of iets aanwezig is of niet. 21. De diagnose in de DSM hoort bij a. probleemverkenning (1 ste stap: kennismaking, anamnese & aanvullend onderzoek voorlopig werkplan afronden met een beschrijvende diagnose) b. probleemanalyse (= probleemontleding?) c. probleemontleding (breed-spectrumontleding, hypothesevorming/toetsing, aanvullende onderzoeken herformuleren hulpvraag) volgens mij gebeurt dit ahv de DSM-IV d. geen van de voorgaande Hoort DSM bij 1 vd stappen of slaat het gewoon op het HELE hulpverleningsproces??? (aangezien er in mijn nota s staat dat het een toepassing is vh medisch model, en het medisch model beslaat alle stappen (diagnose oorzaak verklaring eventueel therapie) en niet maar 1 stap) 22. Niet abstract kunnen denken is een voorbeeld van a. concretisch denken 2

3 b. overgeneraliserend denken c. magisch denken 23. Een man/vrouw hoort stemmen van mensen in huis zonder dat er iemand is, dit is een a. waanwaarneming b. paranoïde de waan c. hallucinatie bij een waanwaarneming is er wel een object, maar je misinterpreteert het en je corrigeert het niet. Bij hallucinatie is er géén object. d. alles is mogelijk Object? NEE > HALLUCINATIE JA V Correctie van de verkeerde interpretatie? NEE > WAANWAARNEMING (bizar of niet bizar) JA V ILUSSIE 24. Hallucinaties kunnen niet optreden bij a. dromen (de persoon moet wel in een normale waaktoestand zijn, want bij het slapen komen dergelijke percepties zonder object in de vorm van dromen normaal voor, p 39, onder; er zijn wel hypnagoge hallucinaties mogelijk bij sluimertoestand) b. helder bewustzijn 25. Bij welke stoornissen treedt geen comorbiditeit op a. paniekstoornis en agorafobie b. medicijnverslaving en pathologisch gokken (wél comorbiditeit met depressie, alcohol-of druggebruik en andere phstoornisssen, p 424; waarom NIET medicijnverslaving weet ik niet, misschien omwille van de term verslaving?) 26. Welke stoornissen kunnen niet samen optreden a. drugsmisbruik en delier b. drugsmisbruik en schizofrenie c. drugsmisbruik en periodieke explosieve ontlading p 429: de diagnose mag slechts gesteld worden na uitsluiting v andere stoornissen waarbij agressief gedrag kan voorkomen, zoals een manische episode, intoxicatie met een psychoactieve stof (vooral alcohol en drugs), een psychotische stoornis of een ph-verandering door een somatische aandoening d. geen van de voorgaande 27. Welke stoornis gaat altijd gepaard met lichamelijke klachten a. delier b. depressie (cognitieve, lichamelijke én affectieve klachten) c. anorexia nervosa 28. Jolien, 22 jaar, vier maand geleden verloving verbroken, alle aandacht op haar studies, verbreking van sociale contact, komt zelden aan tafel en eet weinig, prikkelbare stemming a. aanpassingsstoornis b. depressie c. post-traumatische stress-stoornis d. A en B (hangt af vd vraagstelling, ik twijfel) 29. Bij het voorbeeld hierboven kan het niet om anorexia nervosa gaan omdat a. optreedt op jonge leeftijd b. patiënten met AN voelen zich juist fit d. deze stelling is fout, het kan wel gaan om AN 30. Het weinig eten kan bij de vrouw ook verklaard worden door het gebruik van a. antidepressiva (heb je dit ergens teruggevonden?) b. psycholeptica 3

4 c. psychoanaleptica d. psycodysleptica 31. Bij welke stoornis moet er altijd een lichamelijke oorzaak worden uitgesloten a. pijnstoornis b. trichotillomanie c. somatiesatiestoornis d. geen van de voorgaande (moet dat niet bij ALLEMAAL worden uitgesloten? vb bij trichotillomanie mag er geen sprake zijn ve huidziekte) 32. Psychopathologie is a. de studie van alle psychosen en neurosen b. de ziekteleer bij de psychiatrie c. de studie van psychiatrische stoornissen (waarom niet b?) 33. Wat past niet in het rijtje a. nicotine b. heroïne c. cocaïne d. coffeïne (géén schrijffout volgens de prof!) 34. Wat is de empirische relevantie van een theorie a. toepasbaar in de praktijk (= praktische relevantie? p 54) b. toepasbaar in research c. a + b d. geen van beide 35. Waarmee vertoont een somatische waan overeenkomsten c. hypchondrische waan 36. Het syndroom van Korsakoff a. geheugenstoornis in het lange termijngeheugen klopt, p 129: acute en chronische fase: Korsakoff is de chronische fase en bestaat uit geheugenstoornissen, vooral voor recente gebeurtenissen en temporisatiedefecten. Maar dan staat het juiste antwoord er toch niet tussen hé want die andere 2 kloppen niet volgens mij c. is het gevolg van een alcoholdelier d. treed op na onthouding 37. Wat is een positief symptoom van schizofrenie a. betrekkingswaan b. beïnvloedingswaan c. versneld denken (er is net vertraging vh denken, p 165) d. affectdiscordantie 38. Wanneer positieve symptomen uitblijven bij schizofrenie a. resttoestand b. ongedifferentieerd c. progressieve toestand 39. Een verstoorde slaap treedt op bij a. druggebruik b. bipolaire II stoornis c. post-traumatische stress stoornis d. alle drie (heb je dat ergens gezien? ik precies niet maar zou kunnen dat ik eroverheen gekeken heb hoor) 40. een folie-à-deux is een voorbeeld van a. inductiepsychose (= gedeelde psychose!) b. reactieve psychose d. atypische psychose 41. bij dyslexie gaat het om een stoornis in a. taalpragmatiek b. taalsyntaxis c. foneem-grafeem koppeling 4

5 d. alfabetisch decoderen 42. Joint attention betekent a. samen met de andere de aandacht richten op iets 43. Significante derde is a. betekenisvolle andere die als protectieve factor kan optreden b. wanneer er 3 hulpverleners in het spel zijn c. (en dan nog 2 andere foute alternatieven) 44. Rangschik deze prevalenties van laag naar hoog: autisme, depressie, adhd, angsstoornis 45. Doel van het simuleren van een stoornis? a. patiëntenrol verwerven (wanneer met simulatie de ziekterol wordt nagestreefd = nagebootste stoornis) b. financieel voordeel halen (simulatie doel = voordeel halen vb financieel) 46. Welke ziekte kan niet tot dementie leiden? a. Parkinson b. Pick? (pica?) c. Korsakoff d. Huntington 47. Welke stelling over Boulemie is niet juist? a. gaat meestal gepaard met een gewichtsstijging b. sluit de diagnose anorexia nervosa uit 48. Geen mogelijke symptoom van autisme: a. sensiteit b. fantasietekort c. weinig sociale beleving 49. Kinderpsychiatrie: vraag over egodystoon kinderen beseffen dat het niet realistisch is 50. IQ-testen bij kinderen met leerstoornis: a. vaak onderschatting omdat bij onderdelen van de iq-test het lezen een belangrijk onderdeel is b. vaak onderschatting c. vaak overschatting omdat.. d. vaak overschatting omdat 51. Het niet herkennen van een bekend voorwerp is een voorbeeld van a. amnesie b. agnosie (aangeleerde koppeling tss een bep percept en zijn betekenis gaat verloren je wordt slechts sensorische stimuli gewaar die evenwel zinloze percepten blijven) 52. Een somatische waan is een variant van a. hypochondrische waan b. illusie c. waanstoornis 53. Voortdurend piekeren kan voorkomen bij a. premobide preoccupaties en b. rumineren c. obsessie (p 42: rumineren = variant v obsessie) 54. Kindje, 6 j., 5 kenmerken uit aandachtsgestoorde categorie, 2 uit impulsieve categorie, ondanks IQ slechte schoolresultaten, thuis vaak opmerkingen over verstrooidheid. Welke diagnose zou jij geven? a. adhd van het overwegend aandachtsgestoorde type (moet dan 6 symptomen hebben + je weet niet of er voldaan wordt aan het tijdscriterium ed) b. leerstoornis c. geen diagnose d. autisme te weinig info om echt een diagnose te kunnen stellen 5

6 AANTAL ANTWOORDEN: - dysmorfobie is toch GEEN ingebeelde lelijkheid. Deze mensen ZIEN namelijk zelf dat ze gebreken hebben en geven hier te veel waarde aan. - dsm is gebaseerd op medisch model... - Dysthyme bij kinderen is al van één jaar. maar de andere twee mogelijkheden bij dysmorfofobie klopten toch wel dus moest je toch 'alle voorgaande' aankruisen? Weet er iemand wat het antwoord was bij het kind dat graag praat? Is het zo dat de diagnosie autisme niet uitgesloten kon worden en er wel degelijk sprake KAN zijn van autisme? Ik vond het nogal een tricky question aangezien je toch geen hypothese kan uitsluiten op basis van zo weinig informatie... ik had ook ruminatie, en bij die vraag van praatgraag en autisme had ik ook gekozen voor dat je de diagnose niet kunt uitsluiten, ook gebaseerd op medisch model en dysthyme bij kinderen al vanaf 1 jaar. 55. De incidentie is? altijd kleiner dan de prevalentie 56. De eerste stap in dsm is? (DSM = hulpverleningsproces?) a. probleemontleding b. anamnese 57. Is geen symptoom van schizofrenie a. apraxie b. apathisch c. kataplexie d. echolalie katatone symptomen zijn: stupor, negativisme, katalepsie, stereotypieën (vb maniërisme), grimasseren, echopraxie en echolalie, ambitendentie 58. Wat kan een gevolg zijn van alchohol? a. dementie b. delier c. amnesie d. elk van bovenstaande 59. Iemand beweert herhaaldelijk bij het inslapen een inbreker te horen. Het kan hier gaan om: a. een hallucinatie b. een illusie c. een waanwaarneming 60. Willy, 68jaar, opgenomen in algemeen ziekenhuis na auto-ongeluk. Geen lichamelijke letsels door ongeluk. Weet niet meer waar hij is en wat hij daar komt doen. Hierbij denkt u eerst aan: A. Desoriëntatie (altijd eerst cognitieve stoornissen (vb komt de desoriëntatie door een delier, of door dementie) uitsluiten; als dat niet zo is, pas aan andere stoornissen denken) B. Depersonalisatie C. Amnesie D. Dissociatie 61. Als je weet dat Willy al voor het ongeval last had van zijn geheugen: A.Alzheimer B. Korsakoff C.Organische amnesie D. geen van voorgaande (dat kan zowel door een middel vb alcohol als door somatische aandoening zijn vb dementie: p 49 onder) en wat het je daarop geantwoord? ik dacht, eerste amnesie, omdat die als eerste in de 'hierarchie' van de dsm staat... en bij devolgende vraag was alles mogelijk denk ik. Trouwens, die vraag van dysmorfofobie ben ik wel vrij zeker dat het antwoord GEEN angststoornis was (en dus niet GEEN ingebeelde lelijkheid), dat heeft hij duidelijk in de les gezegd Ik heb ook geen angststoornis bij dismorfofobie. Bij het verschil tussen waan en waanstoornis heb ik geen van voorgaande. Wat hebben jullie bij de vragen over welke stoornissen niet samen kunnen voorkomen? ik heb een keer schizofrenie en waanstoornis denk ik en een andere keer dysmorfofobie en waan, maar daar ben ik niet zeker van Dan bij piekeren, ruminatie Eerste vraag heb ik niet ingevuld wegens te dubbelzinnig Bij Helena geen van voorgaande Delinquentie bij kinderen; daden waar ouderen wel voor gestrafd kunnen worden? Geen depersonalisatie bij hypomanie? Mia (met het oplossen van wereldverontreinigingsprobleem), eerste vraag, heb ik grootheidswaan tweede open gelaten, derde schizoaffectieve stoornis - Verschil tussen waan en waanstoornis heb ik dat een waanstoornis meer zeldzaam is. Omdat er aan meer voorwaarden voldaan moet worden, zo komen wanen veel voor bij drugsgebruik, en w bij een waanstoornis al allemaal uitgesloten, dus ga ik er van uit dat wanen veel meer voorkomen dan een waanstoornis nog iemand die dit heeft? - Van de stoornissen die niet samen mogen voorkomen heb ik ook waanstoornis en schizofrenie, bij het tweede heb ik het opengelaten, geen idee.. - Piekeren, idd ruminatie (staat letterlijk in het boek) - Delinquentie is idd als ouderen er gestraft voor kunnen worden - Geen depersonalisatie bij hypomanie inderdaad - Bij de casus met autisme heb ik deze stelling is fout, het kan wel degelijk gaan om autisme, ook door dat er KAN stond 6

7 - Bij de wereld redden: eerste vraag heb ik opengelaten, bij de tweede vraag hebben ik dat het nu gaat om een depressieve episode, als ze al schizofrenie had, en de andere vraag herinner ik 62. Wat is neurastheen syndroom? overspanningssyndroom 63. Waarom kan een generaliserende angststoornis ook een fobie zijn? a. jongs af aan voorvallen b. omwille van het vermijdingsgedrag d. geen van alle want fobie is specifiek en geneneraliseerde angststoornis is niet aan bep object/ situatie gebonden 64. Wat bedoelt men met lichamelijke klachten? 65. Wat is het verschil tussen organisch en niet-organisch? 66. Piet, sinds de dood van zijn vader door hartinfarct angst ook een hartziekte te hebben. 's nachts krijgt hij vaak een stikkend gevoel en dan belt hij in doodsangst de dokter, nog nooit een somatische oorzaak vastgesteld. a. paniekstoornis b. hypochondrie c. hartziektefobie Ik heb de indruk dat hier alle onderdelen aanwezig zijn voor hypochondrie. Angst/vrees een ziekte te hebben, lichamelijke aanwijzingen kunnen niet somatisch verklaard worden en een geruststelling helpt niet (vermits hij vaak naar de dokter gebeld heeft) Op p. 36 vh handboek staat "hartziektefobie": in geval van een angststoornis met pijn in de borstkas kan er zich een hartziekte-fobie ontwikkelen waarbij de patient alleen nog aandacht heeft voor het minste verschijnsel dat op een dreigende hartaan-doening zou kunnen wijzen. Zou dit alleen mogelijk zijn als in de vraagstelling hebben door krijgen vervangen wordt, of is het nu ook mogelijk? Daar rijzen mijn twijfels. 67. Wanneer Piet denkt op jonge leeftijd te zullen sterven door zijn hartziekte, en hij hierdoor al een paar maanden niet meer is kunnen gaan werken kan het gaan om a. paniekstoornis b. hypochondrie c. depressie 68. Waarom kan er bij Piet geen sprake zijn van een somatisatiestoornis? a. komt meer voor bij vrouwen b. angst staat op de voorgrond c. geen voorgeschiedenis van klachten 7

Iemand is ontevreden over zijn of haar uiterlijk A) boulimia nervosa B) depersonalisatiestoornis C) A en B D) geen van beide

Iemand is ontevreden over zijn of haar uiterlijk A) boulimia nervosa B) depersonalisatiestoornis C) A en B D) geen van beide Iemand is ontevreden over zijn of haar uiterlijk A) boulimia nervosa B) depersonalisatiestoornis C) A en B D) geen van beide Gas gelijkt soms op paniekstoornis omdat: A) er bezorgdheid is over gezondheid

Nadere informatie

Bijlage van DSM V naar ICPC 1

Bijlage van DSM V naar ICPC 1 Bijlage van DSM V naar ICPC 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen 319 Verstandelijke beperking P85 Mentale retardatie/intellectuele achterstand 307.9 Communicatiestoornissen P29 Andere psychische

Nadere informatie

SCHEMA S STOORNISSEN KINDERPSYCHIATRIE

SCHEMA S STOORNISSEN KINDERPSYCHIATRIE SCHEMA S STOORNISSEN KINDERPSYCHIATRIE Dyslexie Moeite met de techniek van het lezen en spellen, door problemen om het woordniveau en met als belangrijk kenmerk dat geen echte automatisering van het lezen

Nadere informatie

DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014

DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014 DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014 Inhoud DSM IV -> DSM 5 DSM IV: Schizofrenie als kernsyndroom Even stilstaan bij SCHIZOFRENIE Kritiek op DSM IV Overzicht DSM 5 Schizofrenie (1) Epidemiologie:

Nadere informatie

Wegwijzer psychische stoornissen 1

Wegwijzer psychische stoornissen 1 Wegwijzer psychische stoornissen 1 Met behulp van de hiernavolgende vragen kun je nagaan of klachten/problemen mogelijk wijzen op een psychische stoornis. Wees er wel voorzichtig mee. Het gebruik van deze

Nadere informatie

Psychotische stoornissen & Schizofrenie. Rob Lutterman Verpleegkundig consulent psychiatrie Psychiatrie en Medische Psychologie, OLVG

Psychotische stoornissen & Schizofrenie. Rob Lutterman Verpleegkundig consulent psychiatrie Psychiatrie en Medische Psychologie, OLVG Psychotische stoornissen & Schizofrenie Rob Lutterman Verpleegkundig consulent psychiatrie Psychiatrie en Medische Psychologie, OLVG filmpje niels is psychotisch Inhoud Inleiding Psychose Schizofrenie

Nadere informatie

Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria

Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Vierde oplage, juni 2016 In deze lijst zijn de belangrijkste wijzigingen opgenomen t.o.v. de derde oplage (juni 2015). Pagina Stoornis Derde oplage,

Nadere informatie

Inhoud. Thema 1 Wat is psychiatrie? 1. Algemene inleiding 2

Inhoud. Thema 1 Wat is psychiatrie? 1. Algemene inleiding 2 Inhoud Thema 1 Wat is psychiatrie? 1 Algemene inleiding 2 1 Van magie naar wetenschap 6 Inleiding 6 Leerdoelen 6 1.1 Tweeslachtig karakter 6 1.2 Hippocrates 7 1.3 Middeleeuwen 8 1.4 Latere ontwikkeling

Nadere informatie

VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht

VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht GEDRAG: De wijze waarop iemand zich gedraagt, zijn wijze van doen, optreden

Nadere informatie

SCHEMA S STOORNISSEN

SCHEMA S STOORNISSEN Delirium Dementie SCHEMA S STOORNISSEN Het kernsymptoom van het delirium is een binnen enkele uren tot dagen optredende stoornis van het bewustzijn, die zich uit in een verminderde helderheid en een afgenomen

Nadere informatie

Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria

Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Vierde oplage, juni 2016 In deze lijst zijn de belangrijkste wijzigingen opgenomen t.o.v. de derde oplage (juni 2015). Pagina Stoornis Derde oplage,

Nadere informatie

BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Katatonie. Prof. dr. Peter N van Harten. PN van Harten

BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Katatonie. Prof. dr. Peter N van Harten. PN van Harten BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Katatonie Prof. dr. Peter N van Harten KATATONIE IN BEWEGING Classificatiecriteria DSM-5 Katatonie 1. Stupor Geen psychomotorische activiteit; geen actieve interactie

Nadere informatie

Grensoverschrijdend gedrag. Les 2: inleiding in de psychopathologie

Grensoverschrijdend gedrag. Les 2: inleiding in de psychopathologie Grensoverschrijdend gedrag Les 2: inleiding in de psychopathologie Programma Psychopathologie; wat is het? Algemene functionele psychopathologie DSM Psychopathologie = Een onderdeel van de psychiatrie

Nadere informatie

Het is niet altijd wat het lijkt dat het is!! Rens Evers Psychiater MFCG Limburg Koraalgroep

Het is niet altijd wat het lijkt dat het is!! Rens Evers Psychiater MFCG Limburg Koraalgroep Het is niet altijd wat het lijkt dat het is!! Rens Evers Psychiater MFCG Limburg Koraalgroep Inhoud Inleiding Casusistiek Met uitleg over verschillende beelden Veel voorkomende diagnoses Oplossingen Conclusie

Nadere informatie

Bijlage : Primaire DSM-IV diagnoses

Bijlage : Primaire DSM-IV diagnoses Bijlage : Primaire DSM-IV diagnoses DSM IV stoornis ZUIGELING-KIND-JEUGD Leerstoornissen - Leesstoornis - Rekenstoornis - Schrijfstoornis - Leerstoornis NAO Stoornissen in de motorische vaardigheden -Coördinatieontwikkelingsstoornis

Nadere informatie

Reeks 14: Ik ben toch niet gek?! Dr. Maarten Bak, psychiater

Reeks 14: Ik ben toch niet gek?! Dr. Maarten Bak, psychiater Reeks 14: Ik ben toch niet gek?! Dr. Maarten Bak, psychiater Ziekte Gezondheid Gek Normaal Wat is een psychose? Waarnemen Denken Betekenis geven Wat is een psychose? Hallucinatie Waan Hallucinaties

Nadere informatie

Psychotische stoornissen in DSM V. Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden

Psychotische stoornissen in DSM V. Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden Psychotische stoornissen in DSM V Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden Kritiek op DSM IV Nauwelijks goede definitie van Schneideriaanse symptomen Subtyperingen niet betrouwbaar

Nadere informatie

Angststoornissen. Verzekeringsgeneeskundig protocol

Angststoornissen. Verzekeringsgeneeskundig protocol Angststoornissen Verzekeringsgeneeskundig protocol Epidemiologie I De jaarprevalentie voor psychische stoornissen onder de beroepsbevolking in Nederland wordt geschat op: 1. 5-10% 2. 10-15% 15% 3. 15-20%

Nadere informatie

Vraag 1 Lees de tekst Internaliserend gedrag en co-morbiditeit en beantwoord daarna de vraag.

Vraag 1 Lees de tekst Internaliserend gedrag en co-morbiditeit en beantwoord daarna de vraag. Feedbackvragen Casus Martijn Vraag 1 Lees de tekst Internaliserend gedrag en co-morbiditeit en beantwoord daarna de vraag. Bij Martijn is sprake van sociaal isolement, somberheid, niet eten. Dat duidt

Nadere informatie

Stemmingsstoornissen bij de ziekte van Parkinson

Stemmingsstoornissen bij de ziekte van Parkinson Stemmingsstoornissen bij de ziekte van Parkinson Maastricht, 9 mei 2017 Dr. A.F.G. Leentjens, psychiater Afdeling Psychiatrie MUMC 1951-2014 1926-2002 Inhoud Depressieve klachten -wat is een depressie?

Nadere informatie

Voorwoord 17. Een korte geschiedenis van de omgang met geesteszieken 19

Voorwoord 17. Een korte geschiedenis van de omgang met geesteszieken 19 Voorwoord 17 Een korte geschiedenis van de omgang met geesteszieken 19 Deel I: Het zorgproces 27 1. Het zorgplan en zorgproces 29 1.1. De inventarisatiefase 31 1.2. De diagnostische fase 33 1.3. De doelstellingsfase

Nadere informatie

Inhoud. 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen...25

Inhoud. 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen...25 V 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen.... 1 1.1 Autismespectrumstoornis.... 3 1.1.1 Kenmerken... 3 1.1.2 Diagnose... 5 1.1.3 Prevalentie.... 6 1.1.4 Etiologie.... 8 1.1.5 Behandeling.... 9 1.1.6

Nadere informatie

Aan de slag met psychose en bipolaire stoornis

Aan de slag met psychose en bipolaire stoornis Aan de slag met psychose en bipolaire stoornis Anja Stevens, psychiater, Dimence Charlotte Marchandisse, VS, GGZinGeest Zwolle, 8 december Phrenoscongres Opzet Introductie hypomanie, manie, psychose Rollenspellen

Nadere informatie

Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014

Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik

Nadere informatie

6 Forensische aspecten Aandachtspunten 134 Noten 134

6 Forensische aspecten Aandachtspunten 134 Noten 134 Inhoud Voorwoord Hoofdstuk 1 Psychiatrische stoornis en diagnostiek 13 1 Inleiding 13 2 Psychiatrische ziekte 13 3 De psychische functies 16 4 Doelen en onderdelen psychiatrische diagnostiek 17 5 Diagnose

Nadere informatie

Wie normaal is beantwoordt aan een bepaalde norm van een specifieke sociale groep.

Wie normaal is beantwoordt aan een bepaalde norm van een specifieke sociale groep. Psychiatrie Wanneer kan men gedrag als gestoord bestempelen? De omschrijving van psychiatrische hangt nauw samen met de betekenis van de begrippen abnormaliteit en ziekte. Wie normaal is beantwoordt aan

Nadere informatie

Samenwerkingsverband Vrijgevestigde Psychologen Amsterdam

Samenwerkingsverband Vrijgevestigde Psychologen Amsterdam Samenwerkingsverband Vrijgevestigde Psychologen Amsterdam Sanne Bakker en Marjan Kroon, 19 juni 2014 1. De invoering van de Basis GGZ 2. Het verwijsmodel 3. Overzicht van de DSM-IV stoornissen die vergoed

Nadere informatie

Drieluik psychiatrie workshop psychotische klachten in de thuiszorg

Drieluik psychiatrie workshop psychotische klachten in de thuiszorg Drieluik psychiatrie workshop psychotische klachten in de thuiszorg Ferdy Pluck Inhoud Introductie Casus Psychotische klachten Eigen casuïstiek Casus Je gaat voor het eerst op bezoek bij een 67 jarige

Nadere informatie

Omgaan met onaangepast gedrag in het Sociaal Raadsliedenwerk en Schuldhulpverlening. Sjaak Boon www.bureauboon.nl

Omgaan met onaangepast gedrag in het Sociaal Raadsliedenwerk en Schuldhulpverlening. Sjaak Boon www.bureauboon.nl Omgaan met onaangepast gedrag in het Sociaal Raadsliedenwerk en Schuldhulpverlening Sjaak Boon www.bureauboon.nl Sombere stemming Verminderde interesse in activiteiten Duidelijke gewichtsvermindering Slecht

Nadere informatie

Overzicht beschikbare informatie over alcohol, drugs, verslaving en psychiatrische aandoeningen.

Overzicht beschikbare informatie over alcohol, drugs, verslaving en psychiatrische aandoeningen. Overzicht beschikbare informatie over alcohol, drugs, verslaving en psychiatrische aandoeningen. Er is amper psycho-educatie materiaal beschikbaar voor dubbele diagnose cliënten over de interactie tussen

Nadere informatie

Inhoud. Deel I. Ervaringsgerichte biologische psychiatrie: 21 een toegevoegde waarde aan de richtlijnen. Deel II

Inhoud. Deel I. Ervaringsgerichte biologische psychiatrie: 21 een toegevoegde waarde aan de richtlijnen. Deel II Inhoud Voorwoord 15 Deel I Ervaringsgerichte biologische psychiatrie: 21 een toegevoegde waarde aan de richtlijnen Wat is biologische psychiatrie? 22 Zoektocht naar de juiste psychofarmaca 23 Kritiek op

Nadere informatie

Diagnose en classificatie in de psychiatrie

Diagnose en classificatie in de psychiatrie Diagnose en classificatie in de psychiatrie Klinische Validiteit Research Betrouwbaarheid Prof dr Bert van Hemert psychiater en epidemioloog Afdelingshoofd psychiatrie DBC Kosten-baten 2 Diagnosen in de

Nadere informatie

Welkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie

Welkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie Welkom Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie R.H. Chabot, neuroloog Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep DEMENTIE DIAGNOSE EN SYMPTOMEN Inhoud Geheugen Wat is dementie? Mogelijke symptomen

Nadere informatie

Suïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide?

Suïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide? Suïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide? 12 mei 2017 REMCO DE WINTER WWW.SUICIDALITEIT.NL Inhoud Wie en waar? vragen Uit de praktijk Cijfers Nederlandse situatie internationale vergelijking

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Dementie

Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk door een scholier 1045 woorden 22 december 2003 5,3 40 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is dementie: Vanuit het Latijn vertaald betekent dementie letterlijk ontgeestelijk-zijn.

Nadere informatie

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater

Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater Informatieavond Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater Bipolaire Stoornis Bipolaire Stoornis = Manisch Depressieve Stoornis (MDS) Algemeen Ziekteverschijnselen Beloop

Nadere informatie

Edwin Beld, psychiater. Werkzaam in Den Helder GGZ NHN

Edwin Beld, psychiater. Werkzaam in Den Helder GGZ NHN P S Y C H O S E Edwin Beld, psychiater Werkzaam in Den Helder GGZ NHN PSYCHOSE Psychose Krankzinnigheid Manie Schizofreen Schizoaffectief Borderline? Waanstoornis Maniak Psycho Geestesziek Bezeten Gek

Nadere informatie

CAT VRAGEN OEFENEN Week 4. Cursus Psychisch Functioneren Mw. dr. U. Klumpers, psychiater/ cursuscoördinator Maandag 25 maart 2013

CAT VRAGEN OEFENEN Week 4. Cursus Psychisch Functioneren Mw. dr. U. Klumpers, psychiater/ cursuscoördinator Maandag 25 maart 2013 CAT VRAGEN OEFENEN Week 4 Cursus Psychisch Functioneren Mw. dr. U. Klumpers, psychiater/ cursuscoördinator Maandag 25 maart 2013 1. De moeder van Julian, 16 jaar, komt bij de huisarts. Julian heeft in

Nadere informatie

De kwaliteit van de omgeving (leefomstandigheden en voorzieningen) bepaalt in hoge mate de kwaliteit van de ontwikkeling van het kind.

De kwaliteit van de omgeving (leefomstandigheden en voorzieningen) bepaalt in hoge mate de kwaliteit van de ontwikkeling van het kind. Gastdocent: Drs. Fernando Cunha (Child Support Europe) Ontwikkelingspsycholoog Gezondheidspsycholoog (BIG) Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP) Onderwijsspecialist In dienst van kinderen, jongeren en hun ouders

Nadere informatie

Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen

Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie Alzheimercentrum VUMC Herkenning preseniele dementie Vroege verschijnselen:

Nadere informatie

De do s en don ts bij implementatie van nieuw testonderzoek Jeroen Kleijweg

De do s en don ts bij implementatie van nieuw testonderzoek Jeroen Kleijweg De do s en don ts bij implementatie van nieuw testonderzoek Jeroen Kleijweg Wetenschappelijk Bureau HSK VGCt Najaarscongres 2011 18 november 2011 Overzicht presentatie 1. Aanleiding om instrument te ontwikkelen

Nadere informatie

Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist

Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Dopamine Ziekte van Parkinson: minder dopamine Dopamine is een signaalstof die de communicatie tussen hersencellen

Nadere informatie

AGRESSIE. Basis emoties. Basis emoties. Agressie - sociologisch. Agressie - biologisch. Agressie en psychiatrie 16-3-2014

AGRESSIE. Basis emoties. Basis emoties. Agressie - sociologisch. Agressie - biologisch. Agressie en psychiatrie 16-3-2014 Basis emoties AGRESSIE en psychiatrische stoornissen Angst Verdriet Boosheid Verbazing Plezier Walging Paul Ekman Basis emoties Psychofysiologische reactie op een prikkel Stereotype patroon van motoriek,

Nadere informatie

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit

Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit Oprichtingssymposium LKPZ 9 september 2010, Corpus, Oegstgeest Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit Kathelijne Koorengevel, psychiater Monica Ouwens, dans- en bewegingstherapeut Afdeling Psychiatrie

Nadere informatie

Chapter 8. Nederlandse samenvatting

Chapter 8. Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Angst is een menselijke emotie die iedereen van tijd tot tijd wel eens ervaart. Veel mensen voelen zich angstig of nerveus wanneer ze bijvoorbeeld

Nadere informatie

Van somatoforme stoornissen naar somatisch symptoom stoornis

Van somatoforme stoornissen naar somatisch symptoom stoornis Van somatoforme stoornissen naar somatisch symptoom stoornis Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Het verdwijnen van hypochondrie En andere begrepen en onbegrepen verschillen

Nadere informatie

Somatoforme stoornissen

Somatoforme stoornissen Somatoforme stoornissen 300.81 Somatisatiestoornis 300.82 Ongedifferentieerde somatoforme stoornis 300.11 Conversiestoornis Specificeer indien: Met motorische symptoom of uitvalsverschijnsel/met sensorische

Nadere informatie

Paniekaanval als specificatie

Paniekaanval als specificatie DSM-IV-TR 1. Paniekstoornis met agorafobie 2. Paniekstoornis zonder agorafobie 3. Agorafobie zonder paniekstoornis in de voorgeschiedenis 4. Specifieke fobie 5. Sociale fobie 6. Obsessieve-compulsieve

Nadere informatie

hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5

hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 SAMENVATTING 117 Pas kortgeleden is aangetoond dat ADHD niet uitdooft, maar ook bij ouderen voorkomt en nadelige gevolgen kan hebben voor de patiënt en zijn omgeving. Er is echter weinig bekend over de

Nadere informatie

TSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant:

TSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant: TSCYC Ouderversie Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen ID 256-18 Datum 24.12.2014 Informant: Mieke de Groot-Aerts moeder TSCYC Inleiding 2 / 10 INLEIDING De TSCYC is een vragenlijst die

Nadere informatie

Somatoforme stoornissen

Somatoforme stoornissen Somatisch Onverklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) Somatoforme stoornissen Somatoforme stoornissen Somatoforme stoornissen Lichamelijke klachten Ziektegedrag Geen lichamelijke ziekte Er is een verschil

Nadere informatie

Somatoforme stoornissen. Bert van Hemert, psychiater

Somatoforme stoornissen. Bert van Hemert, psychiater Somatoforme stoornissen Bert van Hemert, psychiater Somatoforme stoornissen Algemene typering Classificatie DSM-IV + DSM-5 1. Lichamelijke klachten stoornis 2. Ziekte-angst stoornis 3. Conversie stoornis

Nadere informatie

Coaching, Counseling & DSM

Coaching, Counseling & DSM Coaching, Counseling & DSM Ron van Deth - Overgang van DSM-IV naar DSM-5 - Wat kan/moet ik als coach/counselor met de DSM? Valkuilen coach/counselor Gaan diagnosticeren Iemand met een psychische stoornis

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015

ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 Niet steeds dementie Vraagstelling: 1) Kan elke verwardheid voorkomen worden? 2) Wat kunnen we doen om te voorkomen? 3) Wat kunnen we doen bij acute

Nadere informatie

NAH EN DEPRESSIE: EEN GORDIAANSE KNOOP? Congressenmetzorg , Ede Hans van Dam, docent en consulent nah

NAH EN DEPRESSIE: EEN GORDIAANSE KNOOP? Congressenmetzorg , Ede Hans van Dam, docent en consulent nah NAH EN DEPRESSIE: EEN GORDIAANSE KNOOP? Congressenmetzorg 15-12-2017, Ede Hans van Dam, docent en consulent nah hv.dam@online.nl PROGRAMMA NAH en psychiatrie - een mijnenveld? Depressie en NAH de valkuilen.

Nadere informatie

Schizofrenie en andere psychotische stoornissen

Schizofrenie en andere psychotische stoornissen Schizofrenie en andere psychotische stoornissen 295.xx Schizofrenie De volgende classificatie van het longitudinale beloop is van toepassing voor alle subtypes van schizofrenie: Episodisch met restsymptomen

Nadere informatie

Symptom Questionnaire SQ-48. V. Kovács! M. de Wit! M. Lucas! LUMC Psychiatrie

Symptom Questionnaire SQ-48. V. Kovács! M. de Wit! M. Lucas! LUMC Psychiatrie Symptom Questionnaire SQ-48 V. Kovács! M. de Wit! M. Lucas! LUMC Psychiatrie SQ-48 Naam patiënt: Datum: Nummer: Geboortedatum: HOEVEEL LAST HAD U VAN: Nooit Zelden Soms Vaak Zeer Vaak 18. Ik had zin om

Nadere informatie

Verslaving en comorbiditeit

Verslaving en comorbiditeit Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,

Nadere informatie

Gedwongen opname en verslaving Dr Anne Van Duyse - De Sleutel en PC Sint Jan Baptist

Gedwongen opname en verslaving Dr Anne Van Duyse - De Sleutel en PC Sint Jan Baptist Gedwongen opname en verslaving Dr Anne Van Duyse - De Sleutel en PC Sint Jan Baptist Deel 1: Wet op de gedwongen opname Deel 2: problematisch middelengebruik Toetsing van de wet bij verslaving Geesteszieke

Nadere informatie

Palliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde

Palliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde Palliatieve zorg en Dementie verbinden Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde Kennistoets Dementie kan alleen sluipend ontstaan ja/nee Bij dementie is ook het gevoel aangetast ja/nee Palliatieve zorg

Nadere informatie

Stemmingsstoornissen. Van DSM-IV-TR naar DSM-5. Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut

Stemmingsstoornissen. Van DSM-IV-TR naar DSM-5. Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut Stemmingsstoornissen Van DSM-IV-TR naar DSM-5 Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut Inhoud Veranderingen in de DSM-5 Nieuwe classificaties

Nadere informatie

Organogram Werkgebied

Organogram Werkgebied Wat doet Tactus Verslavingszorg? Tactus is specialist op het terrein van de verslavingszorg. Mensen die door hun verslaving aan alcohol, drugs, medicijnen, gokken, gamen, eten of andere verslavingen in

Nadere informatie

Cluster A Cluster B Cluster C Excentriek(zonderling) Paranoïde

Cluster A Cluster B Cluster C Excentriek(zonderling) Paranoïde PAK Psychisch functioneren en cognitie 1. Bipolaire stoornissen [Bron: Leerboek Psychiatrie. Hengeveld MW, van Balkom AJLM. 3e geheel herziene druk, de Tijdstroom 2016 - Hfdst 9 Bipolaire-stemmingsstoornissen

Nadere informatie

Bijlage. Van ICD-9-CM-codes naar ICD-10-CM-codes (alfabetisch)

Bijlage. Van ICD-9-CM-codes naar ICD-10-CM-codes (alfabetisch) Bijlage Van ICD-9-CM-codes naar ICD-10-CM-codes (alfabetisch) De stoornissen staan hier in alfabetische volgorde, en niet in de volgorde waarin ze in Psychiatrische diagnostiek aan bod komen. * De eerste

Nadere informatie

Psychiatrie: ADHD. Dit thema gaat over ADHD als voorbeeld van een concentratie of aandachtsstoornis.

Psychiatrie: ADHD. Dit thema gaat over ADHD als voorbeeld van een concentratie of aandachtsstoornis. DC 13 Psychiatrie: ADHD 1 Inleiding Dit thema gaat over ADHD als voorbeeld van een concentratie of aandachtsstoornis. Beroepscontext: als onderwijsassistent kun je ingezet worden in het werken met leerlingen

Nadere informatie

Over mensen met psychische of psychiatrische problematiek. Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009

Over mensen met psychische of psychiatrische problematiek. Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009 Over mensen met psychische of psychiatrische problematiek Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009 Programma 19.30 uur Opening 19.35 uur Inleiding door Gertie

Nadere informatie

Onverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht

Onverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht Psychiatrisch Consultatieve Dienst SLAZ/VUmc Onverklaard maakt onbemind Prof.dr.Adriaan Honig 8 februari 2011 Utrecht Onverklaard maakt onbemind AGENDA Wat verstaan we onder somatisch onvoldoende verklaarde

Nadere informatie

Wanneer school een lijdensweg wordt.

Wanneer school een lijdensweg wordt. Wanneer school een lijdensweg wordt. Dr. D. Neves Ramos Kinder- & Jeugdpsychiater ZNA UKJA Tegenwoordig heeft iedere leerling wel iets! Leerlingen met een psychiatrische stoornis horen niet in een klas

Nadere informatie

Delirium op de Intensive Care (IC)

Delirium op de Intensive Care (IC) Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven

Nadere informatie

Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ

Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ Informatie voor huisartsen Organisatie voor geestelijke gezondheidszorg GGZ Rivierduinen biedt vele vormen van geestelijke gezondheidszorg voor alle leeftijden;

Nadere informatie

Middelenmisbruik en crisis

Middelenmisbruik en crisis Middelenmisbruik en crisis Een lastige combinatie Mike Veereschild Tom Buysse Middelengebonden spoedeisende situaties Intoxicatie van een verslavend middel Onthouding van een verslavend middel Kernsymptomen

Nadere informatie

Depressies en angststoornissen - Net zo vaak samen als apart. Prof.dr. W.A. Nolen UMC Groningen

Depressies en angststoornissen - Net zo vaak samen als apart. Prof.dr. W.A. Nolen UMC Groningen Depressies en angststoornissen - Net zo vaak samen als apart Prof.dr. W.A. Nolen UMC Groningen NESDA - Verschillende cohorten Vanuit NEMESIS (303) Vanuit ARIADNE (261) 1 e lijn (1611) Met huidige depressie/angststoornis

Nadere informatie

Psychose. Ziektebeeld en concrete tips. Cluster-ring justitie en GGZ ontmoeten elkaar - 26 februari 2015

Psychose. Ziektebeeld en concrete tips. Cluster-ring justitie en GGZ ontmoeten elkaar - 26 februari 2015 Psychose Ziektebeeld en concrete tips Cluster-ring justitie en GGZ ontmoeten elkaar - Thomas Zoveel perspectieven, zoveel rollen, zoveel oordelen.. Psychotische symptomen Hallucinaties Wanen Gedesorganiseerde

Nadere informatie

Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013

Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013 Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013 Hoeveel mensen in Nederland hebben dementie? 16.5 miljoen Nederlanders; 2.5 miljoen hiervan is 65+ (15%)

Nadere informatie

De patiënt met acuut optredende verwardheid (delier)

De patiënt met acuut optredende verwardheid (delier) De patiënt met acuut optredende verwardheid (delier) De patiënt met acuut optredende verwardheid/delier Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen vanwege een ziekte, een ongeval en/of een operatie.

Nadere informatie

Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen

Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen CineMec Ede 29-5-2015 Dr. Martin Kat (ouderen)psychiater Amsterdam/Alkmaar psykat@hetnet.nl Med. Centrum Alkmaar Afd. Klin. Geriatrie Praktijk Amsterdam Experiment!

Nadere informatie

Informatie voor patiënten

Informatie voor patiënten Informatie voor patiënten gegeneraliseerde angststoornis: wat is dat precies? Bij u is na de intakeprocedure de diagnose gegeneraliseerde angststoornis gesteld. Om deze diagnose te kunnen krijgen moet

Nadere informatie

Wijzigingen Nevid, Psychiatrie, een inleiding, 9e editie ten opzichte van de vorige (8 e ) editie

Wijzigingen Nevid, Psychiatrie, een inleiding, 9e editie ten opzichte van de vorige (8 e ) editie Wijzigingen Nevid, Psychiatrie, een inleiding, 9e editie ten opzichte van de vorige (8 e ) editie Algemeen Door de gewijzigde classificatie van psychische stoornissen in de DSM-5 heeft ook de volgorde

Nadere informatie

Veranderingen in de DSM-V stemmingsstoornissen. R.A. van Elmpt AIOS psychiatrie

Veranderingen in de DSM-V stemmingsstoornissen. R.A. van Elmpt AIOS psychiatrie Veranderingen in de DSM-V stemmingsstoornissen R.A. van Elmpt AIOS psychiatrie 2 DSM-5-classificatie Bipolaire stoornissen Depressieve stoornissen Bipolaire-I-stoornis Bipolaire-II-stoornis Cyclothyme

Nadere informatie

ANGST. Dr. Miriam Lommen. Zit het in een klein hoekje? Assistant professor Klinische Psychologie en Experimentele Psychopathologie m.j.j.lommen@rug.

ANGST. Dr. Miriam Lommen. Zit het in een klein hoekje? Assistant professor Klinische Psychologie en Experimentele Psychopathologie m.j.j.lommen@rug. ANGST Zit het in een klein hoekje? Dr. Miriam Lommen Assistant professor Klinische Psychologie en Experimentele Psychopathologie m.j.j.lommen@rug.nl Wie is er NOOIT bang? Heb ik een angststoornis? Volgens

Nadere informatie

Medicatie bij Probleemgedrag

Medicatie bij Probleemgedrag Medicatie bij Probleemgedrag Reehorst 10-6-2016 Dr. Martin Kat psychiater M.C.Alkmaar afd. Klin. Geriatrie/ Amsterdam/ CCE psykat@hetnet.nl inhoud Probleemgedrag en de ouderenpsychiatrie Wat doet medicatie

Nadere informatie

Our brains are not logical computers, but feeling machines that think.

Our brains are not logical computers, but feeling machines that think. Drs. Fernando Cunha (Child Support Europe) Ontwikkelingspsycholoog Gezondheidspsycholoog (BIG) Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP) Onderwijsspecialist http://www.child-support-europe.com In dienst van kinderen,

Nadere informatie

Ziektebeelden op stage

Ziektebeelden op stage Ziektebeelden op stage Naam: Saskia Glorie Opleiding: HBO verpleegkunde, HvA tafelbergweg Instelling; Sinaï Centrum te Amstelveen Afdeling; Opname ouderen Inhoudsopgave Inhoudsopgave + inleiding pagina

Nadere informatie

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie.

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie : geneeskunde cognitieve beperkingen Gerontopsychiatrie psychiatrische ziekenhuizen - curatief Bedenkingen Binnen gerontopsychiatrie goede balans

Nadere informatie

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase?

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij (oudere) mensen met een verstandelijke beperking Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Kennis over angst en depressie Risicofactoren

Nadere informatie

Tineke Vos, psychiater MCH-Bronovo Den Haag 21 september 2015

Tineke Vos, psychiater MCH-Bronovo Den Haag 21 september 2015 Tineke Vos, psychiater MCH-Bronovo Den Haag 21 september 2015 Vijf symptomen > 2 weken Ten minste één van de eerste twee Verandering in functioneren Angst kan symptoom zijn van depressie Verschil rouw

Nadere informatie

Acuut optredende verwardheid Delier

Acuut optredende verwardheid Delier Acuut optredende verwardheid Delier Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, ongeval en/of operatie. Zoals u vermoedelijk hebt gemerkt, is zijn of haar reactie

Nadere informatie

To sleep or not to Sleep. over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater

To sleep or not to Sleep. over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater To sleep or not to Sleep over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater To sleep or not to sleep Een goede slaapkwaliteit is belangrijk voor ons psychisch welbevinden,

Nadere informatie

Op naar DSM 5. Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie

Op naar DSM 5. Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie Op naar DSM 5 Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie Nieuwe (wetenschappelijke) ontwikkelingen Meer kennis

Nadere informatie

6 e mini symposium Ouderenzorg

6 e mini symposium Ouderenzorg 6 e mini symposium Ouderenzorg Aanvullende diagnostiek bij dementie in de 1 e lijn Suzanne Boot, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie i.o. 28-09-2015 Pagina 1 6 e Mini symposium ouderenzorg

Nadere informatie

Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z

Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z Depressie hoe, wat & hulp 12 oktober 2017 Amsterdam Icarus Blender #2, Vitamine Z Stef Linsen, psychiater www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl Hoe méer vitale kenmerken, hoe ernstiger: - wakker tussen

Nadere informatie

Hij heeft 7(angst, depressie, sociale fobie, agorafobie, somatische klachten, vijandigheid, cognitieve klachten)+2 (vitaliteit en werk) subschalen

Hij heeft 7(angst, depressie, sociale fobie, agorafobie, somatische klachten, vijandigheid, cognitieve klachten)+2 (vitaliteit en werk) subschalen SQ-48: 48 Symptom Questionnaire Meetpretentie De SQ-48 bestaat uit 48 items en is in 2011 ontworpen door de afdeling psychiatrie van het LUMC om algemene psychopathologie (angst, depressie, somatische

Nadere informatie

Handboek psychopathologie deel 1

Handboek psychopathologie deel 1 Handboek psychopathologie deel 1 Handboek psychopathologie deel 1 Basisbegrippen Onder redactie van prof. dr. W. Vandereycken, prof. dr. C.A.L. Hoogduin, prof. dr. P.M.G. Emmelkamp Bohn Stafleu van Loghum

Nadere informatie

Even voorstellen. komt een autist bij de dokter. Medische aspecten aan autisme. Is autisme een ziekte?

Even voorstellen. komt een autist bij de dokter. Medische aspecten aan autisme. Is autisme een ziekte? Even voorstellen komt een autist bij de dokter Inservice Autisme2016 Arts voor Verstandelijk Gehandicapten Lunet zorg in Eindhoven Autisme Roemenië Medische aspecten aan autisme Hersenontwikkeling en hersenfunctie

Nadere informatie

Innovaties voor Amsterdammers met GGZ problematiek. Prof.dr. J.H. Smit jh.smit@ggzingeest

Innovaties voor Amsterdammers met GGZ problematiek. Prof.dr. J.H. Smit jh.smit@ggzingeest Innovaties voor Amsterdammers met GGZ problematiek Prof.dr. J.H. Smit jh.smit@ggzingeest Directeur Onderzoek & Innovatie GGZ Ingeest Afdeling Psychiatrie Vumc Psychiatrie in getallen: wereldwijd in 2010

Nadere informatie

2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie 35

2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie 35 Inhoudsopgave Overzicht van figuren, kaders en tabellen 17 1 Introductie 23 1.1 Wat is ontwikkelingspsychopathologie? 24 1.1.1 Vroeger en nu 25 1.1.2 Een dynamisch gezichtspunt 26 1.1.3 Een uniek individu

Nadere informatie

Deel 1 Waar angst voor bedoeld is Angst is een emotie 23 1 Zes basisemoties 24

Deel 1 Waar angst voor bedoeld is Angst is een emotie 23 1 Zes basisemoties 24 Voorwoord 11 Routeplanner 13 Deel 1 Waar angst voor bedoeld is 21 1 Angst is een emotie 23 1 Zes basisemoties 24 2 Het vreessysteem 29 1 Schrikken 29 2 Na de eerste schrik komt het besef 35 3 Minuten later

Nadere informatie