In het collegeprogramma van Tynaarlo is deze ontwikkeling en de keuze voor Haren als volgt verwoord:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "In het collegeprogramma van Tynaarlo 2006 2010 is deze ontwikkeling en de keuze voor Haren als volgt verwoord:"

Transcriptie

1 Gemeente Tynaarl Mem Betreft: Kaders vr intergemeentelijke samenwerking, keuze vr Haren Inleiding Sinds 2003 bestaat de stuurgrep samenwerking Tynaarl Haren, met als deelnemers de burgemeesters en de secretarissen van beide gemeenten. Vanuit beide gemeenten bleek er behefte te zijn aan samenwerking p diverse terreinen, eerst en vral p het gebied van de bedrijfsvering van de rganisaties. Het verleg heeft ng geruime tijd p een laag pitje gestaan, mdat Tynaarl andere dingen aan het hfd had zals (vral) het realiseren van de centrale huisvesting in het nieuwe gemeentehuis in Vries. Sinds 2005 is p diverse terreinen de samenwerking tussen beide rganisaties intensiever p gang gekmen, nadat eerst de managementteams en later k de clleges nader hadden kennis gemaakt. In het cllegeprgramma van Tynaarl is deze ntwikkeling en de keuze vr Haren als vlgt verwrd: Intergemeentelijke samenwerking Wij zien dat wij p een aantal terreinen ng winst kunnen beken dr actief samenwerking te zeken met andere rganisaties, gemeenten vrp. Deze winst met uit te drukken zijn in één f meer van drie aspecten: grtere efficiency en/f verbeterde dienstverlening en/f verminderde kwetsbaarheid. Om te vrkmen, dat er een nverzichtelijke lappendeken van samenwerkingsverbanden ntstaat, hebben wij er, na een afweging, vr gekzen m met nze buurgemeente Haren een strategische samenwerkingsrelatie aan te gaan, eerst en vral p het terrein van de bedrijfsvering. De directeur en zijn MT werken dit samen met hun cllega s van Haren verder uit Samenwerking p het gebied van inkp in Nrd Drenthe, inclusief Haren Verdere uitbuw van de samenwerking met Haren In de ntitie die nu vr u ligt, vindt u de nderbuwing van de keuze vr Haren als strategische samenwerkingspartner. Eerst wrdt echter in meer algemene zin verkend, waarm (intergemeentelijke) samenwerking nuttig f ndig zu kunnen zijn. Rnd het nderwerp intergemeentelijke samenwerking gelden de vlgende indicatieve uitgangspunten: 1) Samenwerking is een middel, geen del. De kernvraag met steeds zijn: wat levert het p? Het antwrd met een zakelijke afweging bevatten. 2) De bestuurlijke autnmie mag niet in gevaar kmen. 3) Partners mgen k niet-gemeenten zijn (bijvrbeeld zakelijke dienstverlening). 4) In eerste instantie niet exclusief met één partner samenwerking aangaan, maar pragmatisch kansen benutten. Deze vier uitgangspunten p zichzelf beschuwd geven ns de vrijheid m met wie dan k samen te werken, als het ns z uitkmt. Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 30mrt08 (bewerkt) pag, 1 van 8

2 In dit stuk beargumenteren wij, dat z n aanpak tt fragmentatie kan leiden en vanuit een rganisatiebrede ptiek bekeken uiteindelijk niet handig / effectief / efficiënt is. Daarnaast hebben we k te maken met het gegeven, dat we in de buurgemeente Haren een partner vinden, waarmee we een relatie en een geschiedenis hebben pgebuwd rnd de wens tt samenwerking. In het hier vlgende stuk stellen we dan k een aangepast uitgangspunt 4 vr: Kies vr een strategische samenwerkingspartner, en bekijk vervlgens samen, p welke terreinen je daarnaast en daarna ng met andere gemeenten f de markt wil samenwerken. Maar eerst tetsen we de 1 e drie uitgangspunten p hun bruikbaarheid. De cnclusie is, dat deze drie uitgangspunten prima als leidraad kunnen fungeren. Nieuw uitgangspunt 1A begt perspectief te brengen in het twee-dimensinaal gestelde uitgangspunt 1. Waarm samenwerken??? Vrdat we bij die uitgangspunten beginnen, is het ndig m eerst duidelijk te maken, waarm we überhaupt tijd willen steken in (het nadenken ver) samenwerking met andere rganisaties. Onder ideale mstandigheden kun je makkelijk kwantificeren, dat samenwerking lnt: je vergrt de schaal, je deelt de ksten, en, vilá, het is gedkper. Het zu in dit verband heel zinvl zijn m binnen het prgramma Bedrijfsvering (dat tt nu te geen apart prgramma is in het kader van de Tynaarlse begrting) een aparte jaarbegrting en meerjarenbegrting te maken, die meelift in de jaarcyclus. Dan krijg je een veel scherper beeld van het waarm, mdat je dan de (mate van) efficiency van de rganisatie(s) beter in beeld hebt. Omdat we die ideale mstandigheden niet hebben, nu ng maar even in kwalitatieve termen: de mgelijkheden m met het takenpakket van de gemeente als gegeven ng besparingen te realiseren in de eigen bedrijfsvering zijn, vr ns gevel, niet grt meer. Daar staat tegenver dat we de kmende jaren ng vr grte investeringen kmen te staan. Daarbij is de verwachting, dat daarvr vanuit Rijk, prvincie f de eigen gemeenteraad niet vldende middelen beschikbaar zullen wrden gesteld. Dat betekent dat we het meten zeken in slimmer werken, zals ze dat in Haren nemen. Als dat binnen de rganisatie niet echt meer kan, dan wrdt het ndig m de blik naar buiten te richten en te kijken f je met een cmpact stuk schaalvergrting ng vrdelen kunt behalen. Let wel: niet alleen p het punt van geld maar k p de thema s kwetsbaarheid / kwaliteit van dienstverlening. Daarnaast speelt zelfs p nze schaal (een gemeente van inwners en een frmatie van ca 220 fte) het fenmeen van de smalle basis vr en kwetsbaarheid van een behrlijk aantal werksrten en functies. Vrbeelden zijn te vinden bij de afdeling BMV, waar we van de specialistische milieufuncties maar maximaal 1 fte hebben. Andere vrbeelden zijn medewerker AO, Geinfrmatie / Vastged, bij de afdeling BMO, in de functies van invrderingsambtenaar, preventiemedewerker, bij Publiekszaken, waar het BRS-beheer een smalle basis heeft en GBA deskundigheid bij slechts een enkele medewerker berust. Dat het steeds ged gaat zegt p zich niets ver de ptentiële kwetsbaarheid: hier geldt: het gaat ged tt het fut gaat. Uitgangspunt 1: Samenwerking is een middel, geen del, kernvraag is steeds: Wat levert het p? Daarbij maken we een zakelijke afweging. Waarm zuden we samen kunnen / willen werken? a) Verbetering van kwaliteit van prducten / dienstverlening en/f b) Vermindering van kwetsbaarheid en/f c) Besparingen als gevlg van efficiënter werken Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 2 van 8

3 Als geen van deze argumenten speelt, dan is het niet zinvl m samenwerking te zeken. Dat neemt niet weg, dat het zinvl kan zijn, m deze vragen en de mgelijke antwrden daarp te verkennen, intern en in samenspraak met mgelijke samenwerkingspartners. Als bttm line kun je in een strategische samenwerkingsrelatie in een enkel geval accepteren, dat er vr ns geen vr- en nadelen zijn, maar wel vrdelen vr de partner. Dat kan dan een reden zijn m een specifiek terrein wel samen te werken. Uitgangspunt 1A: Daarbij wegen we de krte termijn effecten af tegen de effecten p langere termijn De effecten p krte termijn zijn vaak de vlgende: a) Het kst meer meite en energie m iets vr elkaar te krijgen b) Het kst meer tijd m iets vr elkaar te krijgen c) Weerstand en nzekerheid bij medewerkers d) Sms hgere aanlpksten e) Desintegratieksten vanuit de ude situatie De effecten p langere termijn zuden, als je verweegt m te gaan samenwerken de punten genemd nder 1) meten zijn. He die afweging in elke individuele casus uitvalt, is niet binnen regels te vatten. Maar als de langere termijn effecten van structurele aard zijn, en de krte termijn effecten zijn òf te ndervangen, en/f (in de ksten sfeer) incidenteel, dan zal het meestal z uitpakken, dat je kiest vr de vrdelen p langere termijn. Daarbij stellen we vr m vralsng een termijn te hanteren van 3 jaar vr kstenneutraliteit. In ieder geval zullen per casus deze termijnen berekend meten wrden. Uitgangspunt 2: Bestuurlijke autnmie mag niet in gevaar kmen Dit uitgangspunt stelt grenzen aan de werkterreinen waarp je je begeeft. M.n. p het terrein van beleid (maakt vrijwel niet uit van welke srt) zal een gemeentebestuur zijn eigen invulling willen blijven geven. Rnd alles wat met de bedrijfsvering van de rganisatie te maken heeft zu je kunnen afspreken, dat daar steeds dr bestuur en management gekeken wrdt naar de vergelijking met wat de markt biedt in termen van kwaliteit en ksten. We zullen ng wel meten praten ver het grijze gebied rnd de term bedrijfsvering. Administraties, ICT, facilitaire dienstverlening zijn nderwerpen, die je vrij makkelijk tt puur bedrijfsvering betitelt; bij samenwerking p terrein van invrdering, belastingen, vergunningverlening en handhaving, publieksdienstverlening is dat al de vraag, en het lijkt dan k ged m daar binnenkrt ng eens een nadere afbakenende discussie ver te veren met elkaar. Uitgangspunt 3: Partners mgen k niet-gemeenten zijn. Dit uitgangspunt is vanuit een gpunt van bedrijfsmatig werken vlstrekt vr de hand liggend en sluit naadls aan bij uitgangspunt 1. Er met altijd een ksten-baten analyse wrden gemaakt van de situatie vr en na de start van de samenwerking. Daarbij meten wij niet weglpen vr de Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 3 van 8

4 gedachte dat werk, dat tt nu te altijd dr en in de eigen rganisatie werd gedaan, sms beter kan wrden uitbesteed. Beter kan wrden uitbesteed dan uiteraard weer p grnd van één f meer van de aspecten van uitgangspunt 1. Overigens kleven er k nadelen aan uitbesteden aan de markt, die je ged met afwegen: uitbesteden betekent een zwaarder accent p regie dat je wel met kunnen leveren, verlies van kennis in de eigen rganisatie, kans p verminderde flexibiliteit (ndanks / dankzij de cntracten die je sluit en weer penbreekt). Ok investeringen lijden vaak nder wegzetten in de markt; dat is weer deels te ndervangen dr gede regie, maar dat is niet per definitie sluitend. Overigens kun je k daar de keuze maken m bij het aan- en uitbesteden van werk als samenwerkingspartners samen p te trekken. Bestuurlijk kan dan altijd ng de afweging wrden gemaakt m tch werkzaamheden dr de eigen rganisatie te laten uitveren. Een vrbeeld hiervan is de vreger al eens uitgesprken wens, dat nze buitendienst van een mvang met blijven, dat deze als eigen club kan wrden aangestuurd bij grte evenementen en calamiteiten / rampen. Uitgangspunt 4 nieuw: Kies vr een strategische samenwerkingspartner, en bekijk vervlgens samen pragmatisch, p welke terreinen je daarnaast en daarna ng met andere gemeenten f de markt wil samenwerken. Het rsprnkelijke pleidi vr een puur pragmatische aanpak past p zich ged in het verlengde van uitgangspunt 1. Als samenwerking p een bepaalde taak f werksrt vrdelig zu kunnen zijn, en er zijn andere partners, dan met / mag je ged kijken wat je det en vr wie je kiest. Echter, je bekijkt de vrdelen van samenwerking dan wel p het smalle terrein van de werksrt / taak waar je samenwerking zekt f waar de gelegenheid zich aandient. Op dat smalle terrein van de samenwerking kunnen er besparingen en synergie zijn. Vrbeelden daarvan zijn er vldende: de efencördinatr vr de brandweer samen met Nrdenveld, de samenwerking p het gebied van penbaar nderwijs met Haren, de gezamenlijke inkp van een pleiding vr een Civisin-applicatie samen met Brger Odrn. Als we er naar streven m (p termijn) tt z grt mgelijke besparingen, kennisdeling en een zwaardere nderhandelingspsitie te kmen, dan is het gericht samenwerken met één partner te verkiezen bven het hebben van meerdere samenwerkingsverbanden. Pas dan ntstaat de mgelijkheid dat er p rganisatiebreed niveau, c.q. p het punt van management / verhead synergie ntstaat en besparingen wrden gerealiseerd. Om dat te bereiken, is het ndig m cmplete rganisatienderdelen en werksrten met elkaar te laten samenwerken. Dan kan de mgelijkheid ntstaan m niet alleen p de werkvler maar k p het vlak van management en verige verhead tt inverdieneffecten te kmen. Criteria vr samenwerking Na het beschuwen van de uitgangspunten, kmen we bij de criteria die je zu meten hanteren vr het bepalen van een eindrdeel f samenwerking met enige partner, rnd welk nderwerp dan k, zinvl is. Hiernder benemen we de vlgende criteria: Algemeen: de samenwerking met bijdragen aan het plssen van het prbleem / het invullen van de uitdaging. Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 4 van 8

5 Meer specifiek: samenwerking met vr ns 1 vrdelen pleveren. Deze meten benembaar en z mgelijk kwantificeerbaar zijn en tetsbaar, m te cntrleren f je de vrdelen k echt behaalt. De vrdelen kunnen, zals hiervr aangeven, bestaan uit verbeteren van de kwaliteit van prducten en/f dienstverlening en/f verminderen van kwetsbaarheid en/f efficiencywinst (en dus besparen p ksten f p termijn vrij spelen van geld). Er met wil en bereidheid bij de begde partner zijn: it takes tw t tang m het maar eens ppulair uit te drukken, f: met nwillige hnden is het slecht hazen vangen. Wil en bereidheid bij de wederpartij, znder de eerste 2 punten heeft echter geen zin. Geschiedenis p het punt van samenwerking: he meer er al is geïnvesteerd in de samenwerkingsrelatie, he meer vr de hand liggend het is m samen dr te gaan. Het elkaar leren kennen en vertruwen kst tijd en energie. Dat kun je maar met een beperkt aantal partners pbrengen. Beheersbaarheid van het aantal samenwerkingsarrangementen. De stelling is dat het uiteindelijk slagvaardiger en k (uit een gpunt van beheersbaarheid) effectiever is m één strategische samenwerkingspartner te kiezen en vandaar uit verder te buwen. Schaalgrtte (relatief ten pzichte van elkaar). Dit is een criterium van relatief ndergeschikt belang: kijk naar de samenwerking tussen Grningen en Ten Ber. Psychlgisch is het echter wel degelijk van belang, mdat de relatieve grtteverschillen het gevel bepalen van we wrden vergenmen, via we zijn gelijkwaardige partners tt we nemen die kleine wel ver. Stabiliteit in een relatie is gebaat bij gelijkwaardigheid van de deelnemende partners. Schaalgrtte (van het samenwerkingsverband in meer abslute zin). Hier met je bekijken f er een ptimale schaal is m een gemeentelijke rganisatie p in te richten. Hiervr hebben we geen ander materiaal bven water gehaald, dan de staatjes uit de frmatiescan van Berenscht. Vrzver wij hebben kunnen nagaan, beschrijft deze scan in het algemene deel crrect de tendens rnd de verhuding gemeentegrtte vs frmatiemvang. Het verzicht van Berenscht geeft p hfdlijnen.m. het vlgende aan: Gemeenten tussen en hebben de laagste verhuding staf / verige rganisatie, nl. 28,1%. Ziekteverzuim van gemeenten tussen inwners zit gemiddeld p 6,6% en is daarmee hger dan dat van kleinere gemeenten, maar ng duidelijk lager dan van ng grtere gemeenten. Bvendien kun je p verzuim sturen: wij hebben dat zelf heel succesvl gedaan! De mate van zuinigheid van gemeenten ligt tussen een mvang van ca inwners ngeveer gelijk. Meer specifiek geeft het nderzek aan, dat nze frmatiemvang p de diverse deelterreinen ngeveer p f nder gemiddeld niveau ligt. Dat wijst er p, dat we met puur interne efficiencymaatregelen niet veel verder meer zullen kmen. Gegrafische ligging; ndanks tenemende digitalisering ng steeds een factr van belang. Vr veel werksrten gaan medewerkers de gemeente / het samenwerkingsgebied in, en dan is beperking van reistijd en kennis van het gegrafische gebied ndig. De lkale verheid is lkaal bekend. Vergelijkbaarheid gemeenten p punten als: sciale structuur, fysieke structuur, ruimtelijke inrichting, riëntatie p een grte plaats, bestuurlijke uitdagingen en rientatie in bestuurlijke prcessen, zals in ns geval de Regivisie. Ontwikkelingsfase van de rganisaties. Niet het meest bepalende element, maar wel meebepalend bij het gevel vr de samenwerking: gelijkwaardig f ngelijkwaardig. Afgestemd 1 Een bewuste beperking tt vrdelen vr ns ; een samenwerkingspartner met daarin zijn eigen afweging maken. Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 5 van 8

6 zijn p de fase van ntwikkeling betekent k, dat je elkaar beter begrijpt. Daarnaast staat een pragmatisch punt: daar waar een faseverschil k echt kan wrden geduid in termen van achterstand in investeringen in de rganisatie, zul je geveligheden rnd tijd /energie / geld bij de partner die de vrsprng heeft, meten ndervangen. Vandaar k één van de randvrwaarden vr verdere samenwerking (zie hierna) Een keuze We hebben deze criteria gelegd langs de samenwerkingspartners die we in nze mgeving hebben. We praten dan ver de gemeenten Nrdenveld, AA en Hunze, Brger - Odrn en Assen in Drenthe en Haren en Hgezand Sappemeer in Grningen. In het digitale tijdperk is gegrafische ligging vr een aantal verbanden en verbindingen niet f minder van belang. Tch vallen gemeenten die verder weg liggen, p een aantal criteria die hierbven wrden genemd af. We kmen dat tch vrij natuurlijk uit bij de buurgemeente Haren. Haren wil graag met ns samenwerken p z veel mgelijk terreinen. Vanuit die bereidheid (en de geluiden van nze kant) zijn al de ndige stappen gezet (zie hiernder), die we met andere gemeenten ng niet gezet hebben en die, als je die wel wil zetten, veel tijd en energie ksten. Haren en Tynaarl vrmen gegrafisch een samenhangend verzrgingsgebied met de ndige raakvlakken heeft: We delen twee meren en zijn gezamenlijk verantwrdelijk vr een grt deel van het beheer daarvan; We hebben ieder een grens met de buurgemeente Grningen en participeren in de Regivisie Assen Grningen vr het gezamenlijk plssen van de wningbuwtaakstelling in de regi Bevlkingssamenstelling van beide gemeenten, m.n. rnd kernen Eelde-Paterswlde / Haren-Glimmen en Zuidlaren vertnt grte vereenkmsten Dat de samenwerking met Haren p gang begint te kmen kmt vral, mdat Haren de samenwerking met Tynaarl actief zekt. Andere mgelijke partners den dat alleen p afgebakende nderwerpen. Dit geldt vr vrijwel alle terreinen waarp we nu samenwerkingsrelaties met Haren hebben f kunnen gaan ntwikkelen: Autmatisering, ntwikkeling electrnische dienstverlening, invering nieuwe wettelijke taken rnd authentieke registraties WKPB en BAG, P&O, PSA, administratie Mileustraat, rilpmpenbeheer e.d. Maar k zakelijke argumenten beperken zich niet tt de financiële aspecten. Ok de mate waarin er vrtgang gebekt kan wrden speelt mee, de relatie die is pgebuwd en het vertruwen dat men in elkaar stelt, de kennis die men heeft van elkaar en van elkaars rganisatie en situatie, spelen mee in het ttale zakelijke plaatje. Wat dat betreft is het de meite waard m te investeren in een relatie die veelbelvend is. Geschiedenis: samenwerking Tynaarl Haren. Sinds begin 2003 bestaat de stuurgrep Samenwerking Tynaarl Haren, samengesteld uit de burgemeesters en secretarissen van beide gemeenten. Insteek: laten we actief p zek gaan naar gebieden waar samenwerking vr beide gemeenten vrdelig kan zijn (vrdelig = breed, zie punten bij uitgangspunt 1) Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 6 van 8

7 Dat heeft in de peride dat Tynaarl ng decentraal gehuisvest niet veel pgeleverd. De initiatieven zijn pas gekmen, nadat wij het nieuwe gemeentehuis in Vries betrkken hadden. Sinds 2004 regelmatig verleg tussen de gemeentesecretarissen van de twee gemeenten (ca 1x per kwartaal en ad hc) Inmiddels hebben we samenwerking met Haren p de vlgende nderdelen tt stand gebracht f de vlgende activiteiten ntplid: Kennismakingsgesprekken tussen de MT s p 24feb05 en 13kt05; Een gezamenlijke werkcnferentie van de MT s van beide rganisaties p 19 nvember Gezamenlijke riëntatie p de gevlgen van de inver van de nieuwe taken WKPB en BAG dr de beide MT s Intensieve samenwerking rnd de invering van de Omgevingsvergunning Gezamenlijke verzelfstandiging van het penbaar nderwijs Het gezamenlijk pstellen van een cncept infrmatiebeleidsplan vr de verdere uitbuw van de electrnische dienstverlening en digitalisering van werkprcessen 2 In 2005: Verkennende gesprekken tussen medewerkers van diverse vakgebieden (P&O, Belastingen, ICT, Financien, vergunningverlening en handhaving, Welzijn, nderwijs, sprt) Samen ntwikkelen CMS (Cntent Management Systeem) vr website en intranet Gezamenlijke sftware vr inter- en intranet Gezamenlijke site met daarp materiaal dat vr beide rganisaties interessant is Uitvering dr Tynaarl van de PSA (Persneels- en Salarisadministratie) vr Haren Veren van administratie dr Haren vr milieustraat Tynaarl Samen aanschaffen Intel / Linuxsysteem vr draaien SAP-applicaties en pzetten systeembeheer (evt uit te breiden met gemeenten AA en Hunze, Brger-Odrn en Midden- Drenthe en mgelijk k Hgezand Sappemeer en Slchteren) Zeken naar mgelijkheden vr gezamenlijke inkp (samen met Nrdenveld, AA en Hunze en Assen, Midden Drenthe en Westerveld) Gezamenlijke (met andere gemeenten in Drenthe) aanbesteding WVG-hulpmiddelen Tynaarl en Haren beschuwen ver en weer vr hun vacatures elkaars medewerkers als interne kandidaten. Invrderingsbeleid en invrderingsleidraad zijn gezamenlijk pgesteld Glasvezelverbinding tussen gemeentehuizen in Vries en Haren Op grnd van bvenstaande verwegingen stellen we vr m met Haren een strategisch partnerschap aan te gaan en gezamenlijk actief verder te nderzeken: Op welke cncrete terreinen samenwerking het meest kansrijk is 2 Ten tijde van het schrijven van deze ntitie is het cncept-infrmatiebeleidsplan bijna gereed vr bestuurlijke behandeling; eerst in de clleges van B&W, aansluitend dr de beide gemeenteraden. Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 7 van 8

8 He en wanneer we die, vanuit de eigen rganisaties bezien en getetst aan de criteria kunnen ppakken. Randvrwaarden vr verdere samenwerking: Bestuurlijk draagvlak, zwel bij cllege(s) als raad / raden. Bij de uitgangssituatie een 0-meting p diverse aspecten, in ieder geval financieel; Achterstanden inhalen kmt vr rekening van de partner die de achterstand heeft 100% heldere afspraken ver de verdeling van: inverdieneffecten eventuele ntvlechting in de tekmst Gede juridische basis nder structurele samenwerkingsvrmen Heldere aansturingslijnen vanuit de deelnemende rganisaties medewerkers: randvrwaarden vanuit persneelsptiek Daar waar efficiencywinst mgelijk is en we deze willen incasseren (alternatief kan zijn investeren in verminderen kwetsbaarheid f verhgen kwaliteit!) vlgen geen gedwngen ntslagen, alleen gebruik maken van natuurlijke mmenten, zals vertrek als gevlg van nieuwe baan, fpu, e.d. Samenwerking vraagt wat van de medewerkers, maar biedt k kansen en uitdagingen. Deze zullen we ged in beeld meten brengen. He stuur en rganiseer je die strategische samenwerking Stuurgrep met daarin beide directeuren/gemeentesecretarissen, de cncerncntrllers en 1 f 2 MT-leden. Regelmatige terugkppeling naar het MT en naar cllege en raad. Onderdeel maken van hfdstuk bedrijfsvering in prgrammabegrting. Cncrete resultaten daarin k cncreet benemen Ntitie intergemeentelijke samenwerking versie 3mrt08 Blz 8 van 8

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit

Nadere informatie

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt

Nadere informatie

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015 Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het

Nadere informatie

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af Stel uw inkmen zeker, sluit een arbeidsngeschiktheids af Eindelijk geniet u van een heerlijke skivakantie. En natuurlijk verkmt het u niet, want u bent een ervaren skiër. Maar laat dat ngeluk nu net in

Nadere informatie

Samenvatting criteria arbeidsmarktplatform:

Samenvatting criteria arbeidsmarktplatform: Plan Samenvatting criteria arbeidsmarktplatfrm: 1. Cncreet prjectidee: het prject richt zich p het terugdringen van een veelheid van taken van persneelsleden p kleine schlen en p het inzetten van persneel

Nadere informatie

Notitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwoord

Notitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwoord Ntitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwrd 0. Inleiding In 2006 is de gemeente Amsterdam gestart met het aanbieden van 1 telefnnummer vr het beantwrden van vragen van burgers en ndernemers, namelijk

Nadere informatie

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr

Nadere informatie

Kenneth Smit Consulting -1-

Kenneth Smit Consulting -1- Versneld en cntinu verbeteren van de perfrmance en de resultaten van uw medewerkers en rganisatie. Perfrmance en rendementsverbetering van uw rganisatie is de fcus waarp de activiteiten van Kenneth Smit

Nadere informatie

Rollenspel Jezus redt

Rollenspel Jezus redt Rllenspel Jezus redt Krte mschrijving prgrammanderdeel De leerlingen spelen samen een bestuursrechtzaak bij de Raad van State na. De Raad van State is de hgste bestuursrechter van Nederland. In deze rechtszaak

Nadere informatie

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012 Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:

Nadere informatie

- Bedrijfsvermeldingen, Key-accounts & andere advertentiemogelijkheden -

- Bedrijfsvermeldingen, Key-accounts & andere advertentiemogelijkheden - - Bedrijfsvermeldingen, Key-accunts & andere advertentiemgelijkheden - Dr: VvE Media B.V. Versie: 2.1 Datum: 7 mei 2015 Cntactpersn: Dhr. R.H.P. van der Vssen inf@nederlandvve.nl www.nederlandvve.nl ABN

Nadere informatie

Procesdocument Klankbordgroep Schakenbosch

Procesdocument Klankbordgroep Schakenbosch Prcesdcument Klankbrdgrep Schakenbsch Tijdens de klankbrdgrepvergadering van 23 juni 2010 is de afspraak gemaakt met de leden van de klankbrdgrep m duidelijkheid te geven ver het prces, de kaders, de verschillende

Nadere informatie

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen. 1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van regionale vervangingscentra.

Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van regionale vervangingscentra. Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van reginale vervangingscentra. Frans Thmassen, directeur Onderwijs & Jeugd en EduStaf www.bmcimplementatie.nl De Wet werk en zekerheid

Nadere informatie

Statenvoorstel nr. PS/2014/341

Statenvoorstel nr. PS/2014/341 Statenvrstel nr. PS/2014/341 Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke Participatie Datum Inlichtingen bij 23 april 2014 mevruw G.J. Overmeen-Bakhuis Aan Prvinciale Staten Onderwerp Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

Memo aan de heer Coerts van de provincie Noord-Holland over varianten in samenwerken en tot nu toe behaalde resultaten OVER-gemeenten

Memo aan de heer Coerts van de provincie Noord-Holland over varianten in samenwerken en tot nu toe behaalde resultaten OVER-gemeenten OOSTZAAN WORMERLAND Een OVER-gemeenteLiike samenwerking tussen Ostzaan en Wrmerland GESCAND OP 1 2 JAN. 2012 Gemeente Ostzaan Datum Uw BSN Uw brief van Uw kenmerk Ons nummer Behandeld dr 4 januari 2012

Nadere informatie

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren

Nadere informatie

Communicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid

Communicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid Samenvatting BEELDEN OVER COMMUNICATIE TEYLINGEN Bevindingen gesprekken ver Cmmunicatie, raad- en cllegeleden, rganisatie en samenleving In deze ntitie zijn de resultaten van zwel de gesprekken van 9 ktber

Nadere informatie

Pieter Swager/ Jos Fransen lectoraat elearning

Pieter Swager/ Jos Fransen lectoraat elearning 1 Pieter Swager/ Js Fransen lectraat elearning Scenari: 1 e deel afstudeerfase (1 e semester): schrijven nderzeksplan (vrbeeldscenari/ blauwdruk van een leerpraktijk) Vraf Onderwijskundig kader waarbinnen

Nadere informatie

Sturen op Cijfers in de voetverzorgingsbranche

Sturen op Cijfers in de voetverzorgingsbranche Sturen p Cijfers in de vetverzrgingsbranche 2. Inrichten van uw bedrijfsadministratie U gaat deelnemen aan het prgramma Sturen p Cijfers van het HBA. Uw bedrijfsadministratie met daarp ingericht zijn.

Nadere informatie

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan

Nadere informatie

Meerjarenbegroting 2013 2016 Stichting Spaarnesant

Meerjarenbegroting 2013 2016 Stichting Spaarnesant Meerjarenbegrting 2013 2016 Stichting Spaarnesant Auteur: Bedrijfsbureau: Jan Aalberts & Jeren van Schagen Vr: Raad van Tezicht Bestuurder Stichting Spaarnesant Lcatie: Haarlem Datum: 31 mei 13 Inhudspgave

Nadere informatie

Handleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan

Handleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan Handleiding Het pstellen van een diacnaal beleidsplan Versie 1.0 Generale diacnale cmmissie Datum: augustus 2015 Generale diacnale cmmissie Vendelier 51-D 3905 PC VEENENDAAL Telefn (0318) 505541 Website:

Nadere informatie

Beleidsregels Hulp bij humanitaire rampen.

Beleidsregels Hulp bij humanitaire rampen. Beleidsregels Hulp bij humanitaire rampen. Inhudspgave 1. Inleiding 3 2. De eerste dagen na een ramp: riëntatie en besluitvrming 4 3. Een hulpkanaal kiezen 5 3.1 Hulpkanaal A: Ndhulp via de SHO 6 3.2 Hulpkanaal

Nadere informatie

Actieplan leeftijdsbewust personeelsbeleid 2013-2023

Actieplan leeftijdsbewust personeelsbeleid 2013-2023 Nvember 2013 Actieplan leeftijdsbewust persneelsbeleid 2013-2023 Actie 1: Ontwikkelen van een stagebeleid. Stagiaires zijn ptentiële nieuwe cllega s. Een stageperide kunnen we aanzien als een inwerkperide.

Nadere informatie

IT Management Group. Samenvatting PRINCE2 2009

IT Management Group. Samenvatting PRINCE2 2009 IT Management Grup Samenvatting PRINCE2 2009 ITIL is a Registered Trade Mark f the Office f Gvernment Cmmerce in the United Kingdm and ther cuntries. PRINCE2 is a Registered Trade Mark f the Office f Gvernment

Nadere informatie

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen: Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid

Nadere informatie

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Pestprotocol Cazemierschool 2012 Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,

Nadere informatie

De ins en outs van payrolling versie maart 2013

De ins en outs van payrolling versie maart 2013 > White paper Payrll Select De ins en uts van payrlling versie maart 2013 De kstenbesparende plssing vr het uitbesteden van werkgeverschap > www.payrllselect.nl Inhud 1. Inleiding... 2 2. Wat is payrlling?...

Nadere informatie

Wie verkoopt uw huis?

Wie verkoopt uw huis? Wie verkpt uw huis? Accuntnet Verkp Vertruwens Persn Service Accuntnet V V P Service Wie verkpt uw huis? Als u uw huis wilt verkpen, schakelt u k in Spanje een makelaar in. Echter in Spanje geeft men nrmaal

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over goodwill

Veelgestelde vragen over goodwill Veelgestelde vragen ver gdwill Geschiedenis van gdwill 1. Waarm wrdt dit nderwerp nu ter sprake gebracht? Gdwill bestaat tch al heel lang? Al enige jaren hrt de LOVAH het geluid dat gdwill weer terug is.

Nadere informatie

Voorstel aan de Gemeenteraad

Voorstel aan de Gemeenteraad Vrstel aan de Gemeenteraad 13-04-2012 DSO/2012/2302451svdz Onderwerp Regiplan Windenergie en Beleidsvisie tijdelijke windenergie Almere Beleidsveld Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling Prtefeuillehuder H.

Nadere informatie

Jaarverslag Cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Jaarverslag Cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Jaarverslag 2016 Cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2016 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid

Nadere informatie

Risicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw

Risicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw Risicmanagement in zrgbuwprjecten Centrum Zrg en Buw Inhud Zelfscan; Rl CZB bij risicmanagement; Wat kunt u verwachten? Vraag Past uw initiatief in het strategisch huisvestingsplan van de rganisatie? Het

Nadere informatie

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau Biblitheek en basisvaardigheden Handreiking vr een structurele aanpak p lkaal niveau 1 Inhud Een structurele aanpak van laaggeletterdheid p lkaal niveau 3 1. Draagvlak bij de gemeente 3 2. Draagvlak in

Nadere informatie

Stappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012

Stappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012 Stappenplan BTW-verhging van 19 naar 21% per 1 ktber 2012 Supprt ID: 57354 Versies: AccuntView Windws Dit stappenplan hebt u ndig m uw administraties in AccuntView gereed te maken vr het nieuwe BTW-percentage.

Nadere informatie

Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland

Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kp van Nrd-Hlland Er is sprake van hgbegaafdheid, blijkens uit: Een ttale intelligentie gelijk f hger dan 130 N.B.: bij een intelligentienderzek wrdt nrmaliter

Nadere informatie

1.1 Verantwoording 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2

1.1 Verantwoording 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2 TREASURYSTATUUT INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 Verantwrding 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2 2 DOELSTELLING TREASURYFUNCTIE 2.1 Liquiditeitenbeheer 3 2.2 Financieren 4 2.3 Beleggen 5 2.4 Betalingsverkeer

Nadere informatie

Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden

Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Delstellingen Diepgaand inzicht krijgen in infrmatiebehefte m.b.t. WOII persnlijke betekenis WOII ntstaan interesse in WOII beiende/interessante thema s gebruik en

Nadere informatie

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen

Nadere informatie

UPGRADEN NAAR EEN NIEUWE VERSIE VAN DYNAMICS CRM

UPGRADEN NAAR EEN NIEUWE VERSIE VAN DYNAMICS CRM UPGRADEN NAAR EEN NIEUWE VERSIE VAN DYNAMICS CRM DE AANPAK VAN CRM RESULTANTS Ongeveer eens per twee jaar brengt Micrsft een nieuwe versie uit van Micrsft Dynamics CRM. In deze zgenaamde majr releases

Nadere informatie

Meerjarenplan 2012-2013 Veiligheidshuis IJsselland

Meerjarenplan 2012-2013 Veiligheidshuis IJsselland Meerjarenplan 2012-2013 Veiligheidshuis IJsselland Versie: 1.0 Status: vastgesteld dr de Stuurgrep Datum: 21 september 2011 1 1. Inleiding Heden en verleden vrmen de tekmst Het cncept veiligheidshuis is

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling

Nadere informatie

Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden?

Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden? Omgevingsscan Achtergrnd prject De gemeente Drdrecht heeft het plan pgevat de prblematiek rndm (merendeels verslaafde) dak- en thuislze mensen in haar stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente

Nadere informatie

Start duurzame inzetbaarheid

Start duurzame inzetbaarheid Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd

Nadere informatie

GS brief aan Provinciale Staten

GS brief aan Provinciale Staten GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het

Nadere informatie

Alleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies

Alleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies Satusverzicht. Cnsultatie Unitmanagers/Lcatiemanagers mei 2011 evaluatie Cnsultatie cliëntenraad Besluit Bestuursgrep 22 april 2003 OR Alleen m.b.t. vergedingen pedaggisch Instemming medewerkers (hfdstuk

Nadere informatie

Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau College

Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau College Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau Cllege vr schljaar 2014-2015 Plaatsingsrichtlijnen p het Dr. Nassau Cllege In de kmende jaren zal de Cit eindtets in het basisnderwijs niet meer afgenmen wrden in februari,

Nadere informatie

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017 SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het

Nadere informatie

Ter vergelijking met de MJA3-doelstelling worden de indices voor productieproces, keten en duurzame energie gesommeerd.

Ter vergelijking met de MJA3-doelstelling worden de indices voor productieproces, keten en duurzame energie gesommeerd. MJA3 cnvenant Methdiek energieefficiency Alle inspanningen van bedrijven gericht p energiebesparing in het prductieprces en in de keten en met het g p de inzet van duurzame energie, wrden gehnreerd: zij

Nadere informatie

Stap 1. Wat wil jij?

Stap 1. Wat wil jij? Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt

Nadere informatie

Handleiding bij het voorbereiden van een activiteit met of bij een partner

Handleiding bij het voorbereiden van een activiteit met of bij een partner Handleiding bij het vrbereiden van een activiteit met f bij een partner Deze handleiding is.a. ndzakelijk mdat wij (het regiteam) geen rechtspersn zijn en derhalve niet namens De Hart&Vaatgrep kunnen pereren

Nadere informatie

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de

Nadere informatie

Zoals bekend hebben we de verdere ontwikkeling van de organisatie van de GGD verbonden aan

Zoals bekend hebben we de verdere ontwikkeling van de organisatie van de GGD verbonden aan GGD Hllands Nrden Dr de wind, met een nieuwe kers naar dezelfde bestemming! Zals bekend hebben we de verdere ntwikkeling van de rganisatie van de GGD verbnden aan 3 speerpunten; - Externe riëntatie versterken

Nadere informatie

Plan van Aanpak Solidariteitswerk in sectoren.

Plan van Aanpak Solidariteitswerk in sectoren. Cncept 08-02-2017 Plan van Aanpak Slidariteitswerk in sectren. Betrkken zijn bij internatinale slidariteitsprjecten is stimulerend en interessant, maar kan sms k ingewikkeld en uitdagend zijn. Het valt

Nadere informatie

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om? Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas

Nadere informatie

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

De voorraad fossiele brandstoffen is eindig. Op termijn zullen we andere bronnen voor onze energievoorziening moeten gebruiken.

De voorraad fossiele brandstoffen is eindig. Op termijn zullen we andere bronnen voor onze energievoorziening moeten gebruiken. 5.2.7 Energie Wat is het thema en waarm is het belangrijk? Het thema energie gaat ver het gebruik van energie in de gebuwde mgeving vr verwarming, keling, verlichting en industriële en agrarische prcessen.

Nadere informatie

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen. Categrie C Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Organisaties die nder categrie C vallen, zullen verder zijn met het implementeren van kwaliteitssystemen

Nadere informatie

Mobiliteit binnen ABSA

Mobiliteit binnen ABSA Mbiliteit binnen ABSA Mbiliteit binnen ABSA Waar we spreken ver integraal persneelsbeleid [IPB] gaat het ver het in vereenstemming brengen c.q. huden van de ntwikkeling van persneelsleden met de ntwikkeling

Nadere informatie

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor. Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag

Nadere informatie

HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK. Goese Lyceum, locatie Bergweg

HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK. Goese Lyceum, locatie Bergweg HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK Gese Lyceum, lcatie Bergweg 2018-2019 1 INHOUDSOPGAVE Het prfielwerkstuk algemeen pagina 3 Wat is een prfielwerkstuk? Waar met een prfielwerkstuk aan vlden? Algemene infrmatie

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

Gezondheid en welzijn Contract met de Arbo-dienst SKIPOS heeft een contract Human Capital Care uit Son.

Gezondheid en welzijn Contract met de Arbo-dienst SKIPOS heeft een contract Human Capital Care uit Son. Hfdstuk 3 Persneelsbeleid Inleiding Wij bieden de persneelsleden van SKIPOS een werkklimaat waarin zij zich veilig, geaccepteerd en gerespecteerd velen en een werkplek waar het prettig teven is. Onze medewerkers

Nadere informatie

De kans is groot dat uw testament niet voldoet aan uw wensen, geen gebruik maakt van

De kans is groot dat uw testament niet voldoet aan uw wensen, geen gebruik maakt van Testamenten check Streep dr wat niet van tepassing is VRAAG 1 Is uw testament van vóór 2003? De kans is grt dat uw testament niet vldet aan uw wensen, geen gebruik maakt van de mgelijkheden sinds de invering

Nadere informatie

Godsdienstige stellingname collega

Godsdienstige stellingname collega Gdsdienstige stellingname cllega Je werkt p een penbare basisschl en hebt kinderen van verschillende natinaliteiten in je grep. Een van je cllega's draagt een hfddek. De kinderen uit haar grep scren ged

Nadere informatie

Je loopbaanplan in vijf stappen. Handleiding voor het schrijven van je loopbaanplan. 2018, Mariska Hidding

Je loopbaanplan in vijf stappen. Handleiding voor het schrijven van je loopbaanplan. 2018, Mariska Hidding Je lpbaanplan in vijf stappen Handleiding vr het schrijven van je lpbaanplan 2018, Mariska Hidding Inhudspgave Vrwrd 3 Del en nut van het lpbaanplan 4 Lpbaanplan vlgens CAR-UWO 4 Maak je eigen lpbaanplan

Nadere informatie

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht Prject Shared Services Gefaseerde implementatie prjectbeheersing methdiek Hgeschl van Utrecht Vervlg van Deelprjectplan Prjectadministraties (januari 2004) Het beheersen van prjectadministraties dr de

Nadere informatie

Waterbeheer, kan jij het aan?

Waterbeheer, kan jij het aan? Waterbeheer, kan jij het aan? Een rllenspel ver waterbeheer in het beheergebied van een waterschap Vakgebied: Aardrijkskunde, Bilgie, Maatschappijleer Niveau: klas 3 HAVO en VWO Tijdsduur: 60 minuten Waterbeheer

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

Projectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020

Projectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020 Vrdracht Prvinciale Staten van Nrd-Hlland Vrdracht Haarlem, juli 2012 Onderwerp: Uitveringsprgramma 2012-2015 Visie Openbaar Verver 2020 Bijlage: Prjectmschrijvingen van het Uitveringsprgramma 2012-2015

Nadere informatie

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden

Nadere informatie

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding Aanzet casebeschrijving Mlenwaard Situatie: Inleiding In het nrden van de Alblasserwaard, nder de rk van de gemeente Rtterdam, ligt de gemeente Mlenwaard. Een gemeente die zich kenmerkt dr uitgestrekte

Nadere informatie

1 november 2005 Nr. 2005-19.670, FZ Nummer 31/2005

1 november 2005 Nr. 2005-19.670, FZ Nummer 31/2005 1 nvember 2005 Nr. 2005-19.670, FZ Nummer 31/2005 Vrdracht van Gedeputeerde Staten aan Prvinciale Staten van Grningen inzake een vrstel m het dak van het St. Jansstraat cmplex van znnepanelen te vrzien

Nadere informatie

Privacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers)

Privacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers) Privacy Statement andere betrkkenen (niet zijnde studenten f medewerkers) Hgeschl Leiden respecteert de privacy van haar bezekers en externe cntacten en gaat zrgvuldig en vertruwelijk m met uw persnsgegevens.

Nadere informatie

Enquête dienstverlening en kosten accountant in primair en voortgezet onderwijs

Enquête dienstverlening en kosten accountant in primair en voortgezet onderwijs Enquête dienstverlening en ksten accuntant in primair en vrtgezet nderwijs Dit nderzek heeft betrekking p de dienstverlening dr uw accuntant in 2010, ver de jaarstukken 2009. 1. In welke categrie valt

Nadere informatie

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver

Nadere informatie

Agendanummer: Begrotingswijz.: Onderwerp : doorontwikkeling windenergie. Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 18 september 2012

Agendanummer: Begrotingswijz.: Onderwerp : doorontwikkeling windenergie. Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 18 september 2012 Agendanummer: Begrtingswijz.: CR2 Onderwerp : drntwikkeling windenergie Kenmerk: 12-0024868 Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 18 september 2012 0. Samenvatting Uw Raad heeft vr de ambitie

Nadere informatie

BOS & Overdracht contracten: een kijkwijzer voor de overdracht van contracten in het kader van een fusie

BOS & Overdracht contracten: een kijkwijzer voor de overdracht van contracten in het kader van een fusie Dienst Bestuur & rganisatie Guimardstraat 1 1040 BRUSSEL +32 2 529 04 09 www.kathlieknderwijs.vlaanderen AANVULLEND DOCUMENT BIJ BOS & Financiën BOS & Overdracht cntracten 2017-03-06 BOS & Overdracht cntracten:

Nadere informatie

Waarom en hoe accountants hun verdienmodel moeten aanpassen. Van uren factureren naar value added pricing

Waarom en hoe accountants hun verdienmodel moeten aanpassen. Van uren factureren naar value added pricing Waarm en he accuntants hun verdienmdel meten aanpassen Van uren factureren naar value added pricing Waarm en he accuntants hun verdienmdel meten aanpassen 2 Inhud Inleiding 3 De ntwikkelingen 4 Blijvende

Nadere informatie

Functiefamilie: Directie

Functiefamilie: Directie Bijlage 3 bij Regeling ntwikkelen, functineren en berdelen (Cmpetenties per functieprfiel) Functiefamilie: Directie Cmpetentie: Netwerken De mate waarin de persn relaties en/f samenwerkingsverbanden binnen

Nadere informatie

FAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015

FAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015 FAQ Innvatieve bedrijfsnetwerken versie 18 nvember 2015 Wanneer kan het IBN effectief van start gaan? De steun aan een innvatiecluster kan p zijn vregst starten p de eerste werkdag van de maand die vlgt

Nadere informatie

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen

Nadere informatie

De zienswijze op deze ontwerp-begroting dient uiterlijk zes weken na versturen bij het dagelijks bestuur van BghU in het bezit te zijn.

De zienswijze op deze ontwerp-begroting dient uiterlijk zes weken na versturen bij het dagelijks bestuur van BghU in het bezit te zijn. Onderwerp: Ingekmen stuk Ontwerpbegrting 2014 BghU - zienswijzeprcedure COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HOOGHEEMRADEN COMMISSIE ALGEMEEN BESTUUR Agendapunt 3D Nummer: 639863 In D&H: 21-05-2014 Steller: M. Oppenhuizen

Nadere informatie

V-ICT-OR begeleidt besturen in hun informatiehuishouding voor optimaal verloop van samenvoeging gemeente en OCMW

V-ICT-OR begeleidt besturen in hun informatiehuishouding voor optimaal verloop van samenvoeging gemeente en OCMW V-ICT-OR begeleidt besturen in hun infrmatiehuishuding vr ptimaal verlp van samenveging gemeente en OCMW De infrmatica in steden en gemeenten greide sinds de jaren 80 rganisch. Dat stapje bij stapje greien

Nadere informatie

NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding

NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN 1. Inleiding De pdracht van het AB VrZW bij de vaststelling van het dekkingsplan fase 1 p 18 ktber 2013 luidde: nderzek de mgelijkheden

Nadere informatie

Ekelmans & Meijer Advocaten (Rechten)

Ekelmans & Meijer Advocaten (Rechten) Evaluatie-rapprt STEP In-husedag bij Ekelmans & Meijer Advcaten (Rechten) -- INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE. WOORD VOORAF. RESULTATEN VAN DE ATTITUDE-METING VÓÓR DE IN-HOUSEDAG. RESULTATEN VAN DE ATTITUDE-METING

Nadere informatie

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige

Nadere informatie

Gemeenten Wormerland en Oostzaan. Varianten in samenwerking

Gemeenten Wormerland en Oostzaan. Varianten in samenwerking Bijlage 5, behrende bij het raadsvrstel besluitvrming samenwerking Wrmerland en Ostzaan Gemeenten Wrmerland en Ostzaan Varianten in samenwerking Wrmer / Ostzaan, 8 december 2008 Inhud 1 Inleiding... 3

Nadere informatie

Genderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte

Genderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte Genderlpbaanklf: enkele vrzetten vanuit Persephne vzw, rganisatie van vruwen met een handicap f invaliderende chrnische ziekte De genderlpbaanklf verdient aandacht van de beleidsmakers en de sciale partners.

Nadere informatie

Jaarverslag. Format jaarverslag 2013. Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivio

Jaarverslag. Format jaarverslag 2013. Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivio Jaarverslag Frmat jaarverslag 2013 Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivi Inhudspgave VERSLAG VAN DE TOEZICHTHOUDER... 3 OVERVIEW & ALGEMEEN... 4 IDENTITEIT... 5 ONDERWIJS... 6 PERSONEEL... 7 HUISVESTING

Nadere informatie

OVERSTAP 4VMBO- 4HAVO 2016-2017. Bertrand Russell College havo en vwo

OVERSTAP 4VMBO- 4HAVO 2016-2017. Bertrand Russell College havo en vwo OVERSTAP 4VMBO- 4HAVO 2016-2017 Bertrand Russell Cllege hav en vw Overstap vmb naar 4-hav infrmatie 2016-2017 Waarm drstrmen naar 4hav? Stel, je zit in 4 VMBO-t. Je haalt gede resultaten, het ziet ernaar

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend? Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk

Nadere informatie

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0.

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0. Verzuim Beleid Opgemaakt dr Human Resurce Management Delgrep Alle werknemers Ingangsdatum 4 juli 2014 Versie 0.1 www.smallsteps.inf clfn Verzuimbeleid Visie en aanpak verzuim Delgrep: alle werknemers Versie:

Nadere informatie

Transmuraal Programma Management

Transmuraal Programma Management Transmuraal Prgramma Management Een prpsitie van Vitha versie 1 Inhudspgave 1 Inleiding... 3 2 Transmurale behandelpraktijken... 3 2.1 Transmurale zrg nader gedefinieerd... 3 2.2 Transmurale zrg in de

Nadere informatie