Kerkinformatie. Kerst in Breda Katern over geloofsgesprek De coaches van 2025

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kerkinformatie. Kerst in Breda Katern over geloofsgesprek De coaches van 2025"

Transcriptie

1 Kerkinformatie Nummer 176 Kerst in Breda Katern over geloofsgesprek De coaches van 2025

2 Inhoud Colofon Nummer 176 december Kerst en muziek Kerstproject in Breda Met Engelengeduld 4 Omzien naar mensen IKON Pastoraat: nog steeds pastorale vrijplaats 6 Kroniek 7 Berichten 8 Kerkbalans - Positieve Kerkbalanservaringen 9 Generale Synode De Kerkorde bij de tijd 10 Kerk in Actie De trek naar het zuiden 12 Generale Synode Besluiten en verslagen november 15 Missionaire mogelijkheden Rugzakjes vullen in Delft 14 Berichten 16 Berichten 17 Kerkgeld Notarieel schenken aan plaatselijke gemeente 18 JOP De kinderen en jongeren van nu zijn de coaches van Berichten 21 Collecten 22 Bijbelteksten 23 Predikantswisselingen 24 Advertenties Dit nummer bevat tussen pagina 16 en 17 een Katern over het Geloofsgesprek in de gemeente. Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland. Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) , fax (030) Abonnementenadministratie Abonnementsprijs 17,50 per jaar; buitenland 24,-. Vanaf 35 ex.: 15,- per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) , abonnementen@pkn.nl. Dit blad is voor visueel gehandicapten in aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) Redactie-adres Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) Fax (030) f.rozemond@pkn.nl Advertenties: zie achterin aan het begin van de advertentierubriek. Redactie Emmy Bregman, Janet van Dijk, Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur), Michiel Nap, Marieke Raatgever en Frans Rozemond (eindredactie). Basisvormgeving Total Identity, Amsterdam Opmaak Interface Communicatie B.V., Ede Druk Koninklijke BDU, Barneveld Kerkinformatie op internet Bij de voorplaat: Bij de voorplaat: Kerstfeest 2009: feest van het licht. Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto s in overleg. ISSN X

3 Kerkinformatie Kerst en muziek Janneke Nijboer Kerstproject in Breda Met Engelengeduld In de Lucaskerk in Breda wordt rond Kerst een kerstoratorium uitgevoerd, dat geschreven is door de eigen wijkpredikant. Toen ds. Janneke Nijboer ontdekte dat de bijbellezingen met Advent en Kerst dit jaar uit Lukas 1 en 2 zouden komen, besloot ze er iets extra s mee te gaan doen. Hieronder vertelt zij over het project. De Lucaskerk in Breda heeft een actieve cantorij met een begaafde jonge cantrix, Margreet Verloove. Eerder in het jaar had Margreet een door mij geschreven tekst getoonzet. Toen merkten we al hoe leuk het is om als predikant en cantrix samen te werken. Na het lezen van de eerste teksten van Met Engelengeduld is Margreet enthousiast aan de slag gegaan. Ze realiseerde zich dat tekst en muziek voor september klaar moesten zijn. Iets te zien Het stuk kreeg gestaag vorm. Bijbelteksten werden afgewisseld door liederen voor cantorij en spiegelteksten en een rode draadlied voor de gemeente, op muziek van piano, blokfluiten en gitaar. Inmiddels kwam er contact met uitgeverij Narratio die het stuk wel wilde uitgeven. Tekst en muziek werden naar deskundigen ge stuurd om naar aanleiding van hun kritische commentaar het geheel te verbeteren. Daarnaast kwamen er allerlei ideeën op. Er zou niet alleen iets te horen, maar ook iets te zien moeten zijn. Mensen met vaardige en kunstzinnige handen in de gemeente verdiepten zich in de teksten en raakten geïnspireerd. Ze zagen het wel zitten om mee te doen. Button op de website van de kerk Zo kon het project groeien, en eerlijk gezegd groeide het de makers ook wel eens bijna boven het hoofd. We vroegen er een paar mensen bij, om mee te denken en mee te dragen. Gelukkig voelde de kerkenraad er voor om het project als kerkenwerk te adopteren. Vervolgens was er natuurlijk geld nodig om het oratorium goed en mooi te kunnen uitvoeren. Daarom schreven we fondsen en subsidiegevers aan. Om hen te overtuigen moesten we kunnen aantonen dat het project ook voor mensen buiten de gemeente iets te brengen heeft. Zo werd de groep op een missionair spoor gezet. Het verhaal van de geboorte van Jezus is bij uitstek een verhaal dat ook buiten de Margreet Verloove en Janneke Nijboer nemen het kerstoratorium nog eens door. (foto: Ramon Mongola) kerk tot de verbeelding spreekt. Het zou toch mogelijk moeten zijn ook mensen buiten de gemeente naar de Lucaskerk te krijgen om dit oratorium in beeld en geluid te ervaren en mee te beleven? Wat is er beter geschikt dan de uitvoering in de vorm van een concert! Als je naar buiten treedt moet je zorgen voor goede public relations. De pr-vrouw uit onze groep ging aan de slag en zocht contact met alle media in de omtrek. Ook zorgde zij voor een eigen webadres en een button op de webpagina van de kerk. De publicitaire kanalen van de uitgeverij deden ook hun werk. Er werden prachtige flyers en posters gemaakt. Kerstverhaal als nieuw Toen werd het september, de eerste repetitie. De oproep aan zanglustigen om op projectbasis mee te doen was een succes. Er meldden zich veertien tijdelijke leden en ook de volgende repetities druppelden er nog belangstellenden binnen. Ook zijn er muzikanten gevonden: twee blokfluitspelers, een pianist en een gitarist. In korte tijd is er heel veel creativiteit in de gemeente losgekomen. Een artikel over het project in de regionale krant hielp mee om te groeien in zelfvertrouwen. Dat was een opsteker, goed voor de motivatie van alle betrokkenen bij dit project. We zijn verrast over elkaars talenten en onder de indruk van de kracht van het kerstverhaal. Zo oud, zo versleten, maar dit jaar voor ons als nieuw. Janneke Nijboer is predikant van de wijkgemeente NoorderBeemden en auteur van het kerstoratorium Met Engelengeduld. Meer weten? Het oratorium Met Engelengeduld wordt behalve in de Kerstnacht uitgevoerd op 20 en 22 december. Meer informatie via engelengeduld@noorderbeemden.nl, of kijk op 3

4 Kerkinformatie Omzien naar mensen Dirk Visser Bij 50-jarig jubileum IKON Pastoraat: nog steeds pastorale vrijplaats Het IKON Pastoraat, dat dit jaar een halve eeuw bestaat, vervult nog steeds een asielfunctie. Goede contacten met de kerken zijn van belang, zegt Judith van der Werf, een van de drie pastores. Maar dat we een plek buiten de kerken zijn, is ook belangrijk. De andere leden van het team zijn Bram Grandia en Bara van Pelt. Zij worden ondersteund door bureausecretaris Bonnie Rem. Dit jaar werd het 50-jarig bestaan gevierd van wat als radiopastoraat begon. In die halve eeuw zijn talloze mensen met persoonlijke of geloofsvragen door de IKONpastores weer op weg geholpen, in persoonlijke gesprekken, via de telefoon en de laatste tijd steeds meer via internet. Asielfunctie Een goed contact met de kerken is volgens Van der Werf nodig om cliënten te kunnen doorverwijzen. Een zekere distantie tot de kerken heeft te maken met de asielfunctie. Er melden zich ook mensen bij het IKON Pastoraat die taboezaken ter sprake brengen. Soms hebben zij thuis niemand om mee te praten. Soms is het onderwerp erg belastend; dan is het IKON Pastoraat een veilige plek om er over te praten. Van der Werf vertelt van een man die als kind mishandeld was en contact had gezocht omdat hij dit niet in zijn eigen omgeving of bij de eigen predikant bekend wilde hebben. Hij zou daardoor een rugzakje kunnen krijgen. In dit kader wijst Van der Werf op het Meldpunt Seksueel Misbruik in Pastorale Relaties, waarvan het secretariaat bij het IKON Pastoraat berust. Zij is sinds 1991 daarbij betrokken. Overigens neemt het aantal gevallen niet af, maar dat terzijde. Signaleerfunctie Een ander aspect van het werk is de signaleerfunctie. In het kader van het jubileum Gesprek met: Judith van der Werf (1953) studeerde theologie in Utrecht en Amsterdam. Ze was achtereenvolgens predikant in Schiedam en Peize en geestelijk verzorger in een psychiatrische inrichting in Bennebroek. Sinds 1991 is zij IKON-pastor. werden er dit jaar twee conferenties gehouden: Pastoraat & Internet en Pastoraat & Populisme. Internet wordt ook in pastorale situaties veel vaker gebruikt. De tweede conferentie stelde de vraag naar de wijze waarop predikanten in hun gemeente omgaan met het groeiend aantal Wilders-stemmers. Actuele onderwerpen worden verder aangesneden in het eigen blad Mensen, op speciale themadagen zoals over het Thuisfront Uruzgan, en vooral in Ruis, de wekelijkse radiocolumn op zondagmorgen van Bram Grandia. Naar aanleiding van een column over het tragische voorval op Koninginnedag vorig jaar in Apeldoorn kwamen veel reacties binnen. Ook zijn er daarna contacten met de Apeldoornse kerken geweest. Andere actuele onderwerpen waren beeldvorming rond de financiële crisis of het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Bezinningsfunctie Een steeds grotere rol in het werk heeft de bezinningsfunctie. Het is ook onze taak om iets van de christelijke cultuur door te geven, zegt Van der Werf. Zij vertelt over de onlangs georganiseerde dag over de IKON-pastores De eerste professionele, oecumenische radiopastor was ds. Alje Klamer, die vanaf het begin in 1959 tot 1986 aan IKOR/IKON verbonden was. Een man met een buitengewoon groot hart aan wie de heel wat getraumatiseerde en met-de-nek-aangekeken mensen hun zielsproblemen konden voorleggen. Troosten betekende voor hem vooral: moed geven, in beweging zetten en zelf in actie komen. Op zijn initiatief zijn veel zelfhulpgroepen tot stand gekomen. Klamer werd in 1987 opgevolgd door ds. Hans Stolp. In 1991 trad Judith van der Werf toe tot het team van IKON pastores. Stolp vertrok in Zijn opvolger werd Bram Grandia, predikant van de Keizersgrachtkerk in Amsterdam. Het team werd in 1999 uitgebreid met Anneke Parmentier, diakonaal predikant in Baarn. De theologe Bara van Pelt nam in 2006 haar plaats in. Als de bladeren beginnen te vallen en rond kerst hebben veel mensen het moeilijk. oud-vn-secretaris-generaal en mysticus Dag Hammerskjöld, die het IKON Pastoraat samen met een aantal andere organisaties aanbood. In het kader van het jubileumjaar zijn de IKON pastores onderweg met workshops. De contacten over en weer in de verschillende uithoeken van ons land worden als zeer inspirerend ervaren. Bezinning biedt het IKON Pastoraat ook aan op de zelfhulpsite Levensvragen.nl. Internetgebruikers gaan steeds vaker zelf op zoek naar antwoorden op levensvragen. Het is een site vol verhalen met aansprekende beelden, ervaringen, gedachtenspinsels en oefeningen rond negen levensthema s: zelfbeeld en identiteit, verlies, eenzaamheid, vergeving, grens en intimiteit, relaties/scheiding, bezinning & inspiratie, stress & stilte en stervensvragen. Een ander internetproject van het IKON Pastoraat is Impuls.nl, waarop de pastores 4

5 Kerkinformatie Het team van IKON Pastoraat, v.l.n.r.: Bonny Rem, Judith van der Werf, Bara van Pelt en Bram Grandia. (foto: Roy Tee) iedere dag een korte meditatieve tekst plaatsen. Deze tekst hangt samen met het oecumenisch leesrooster van de kerk en stemt even tot nadenken. Op catechesegebied is er het project Onze Vader.nl dat wil laten zien dat dit ene, oude gebed zoveel dimensies heeft dat het elke eeuw, elk jaar en elke dag weer anders is. En ten slotte het project De zeven werken van barmhartigheid. Deze zeven werken zijn tot op de dag van vandaag een bron van inspiratie voor kunst en literatuur. Zie verder op Wie betaalt het IKON Pastoraat? De Wilde Ganzen zijn de hoofdsponsor van het IKON Pastoraat. Ieder jaar rond Kerst vliegen de Ganzen speciaal voor het IKON Pastoraat. De Omroepwet verbiedt dat omroepgeld voor pastorale activiteiten wordt gebruikt. Ook krijgt het IKON Pastoraat geen geld van de kerkgenootschappen. Wel ontvangt het IKON Pastoraat zo nu en dan een legaat. Vieringen IKON Pastoraat heeft een eigen plaats in het medialandschap. Het is steeds weer zoeken naar wat pastoraat op deze plek betekent, wat het plaatselijke overstijgt en inhoud geeft aan het eigene van de nieuwe media. Toen het radiopastoraat ontstond, ging het vooral om nazorg. Na de radiokerkdienst konden de mensen opbellen. Na enige tijd werd het ook mogelijk om te reageren bij andere programma s, eerst op de radio, later ook op de tv. Toen was er nog geen stichting Korrelatie en waren er niet allerlei lotgenotengroepen. Tegenwoordig roepen vooral documentaires veel emoties op. Radiokerkdiensten verzorgen we nog steeds, vertelt Van der Werf, maar we reiken nu ook studiovieringen aan. Die zijn gewijd aan een bepaald thema of een persoon zoals Jochen Klepper, Calvijn en Schulte Nordholt. Zo ben ik nu bezig met een viering over de Duitse theologe Dorothee Sölle die in december wordt uitgezonden. In januari is er een studioviering rond 400 jaar Remonstrantie. Drukker met Kerst? Van der Werff: Het IKON Pastoraat zegt van zichzelf er te zijn voor mensen die willen praten over wat hen ten diepste bezig houdt in hun leven. Een deel van het werk bestaat uit gesprekken, hier op de stoel of via de telefoon. Vroeger besteedden we daar veel meer tijd aan. Sinds enige jaren doen we veel meer via internet. Daarnaast schrijven we voor ons blad Mensen, dat zes maal per jaar verschijnt. Bonny Rem is vaak eerste aanspreekpunt voor mensen die bij het IKON Pastoraat aankloppen. Soms hebben die mensen de zin in het leven verloren. Ook melden zich mensen die een netwerk zoeken, die alleen zijn of die moeite hebben om de dag door te komen. Het hoort ook bij het IKON Pastoraat om mensen te helpen die tussen wal en schip zijn geraakt. Of de omroeppastores het in december drukker hebben dan in andere maanden, is niet te zeggen. Het IKON Pastoraat houdt geen cijfers bij. Wel is bekend dat rond Kerst en als de bladeren beginnen te vallen, er mensen zijn die het dan moeilijk hebben. Zijn individuele gesprekken niet ook zwaar? Echt luisteren is vooral intensief, legt Judith van der Werf uit. Wat ik in de loop der jaren geleerd heb, is dat het nodig is om bewust afstand te nemen van wat je gehoord hebt. En ook vooral: dat je eigen bronnen nodig hebt en dat je die ook moet bewaken en bewaren. Ik maak veel muziek en probeer geregeld te mediteren, zowel om de dingen los te laten als ook om me gedragen te weten. Mediteren moet iets van jezelf worden. Daarvoor moet je wel oefenen. Nu ik opnieuw met Sölle bezig ben, valt het me op dat ze aanraadt om elke dag drie redenen te zoeken om God te loven, maar ook om dagelijks naar mooie muziek te luisteren en een psalm te lezen. Dirk Visser is freelance journalist. IKON brengt complete bijbel op mobiele telefoon De IKON heeft onlangs de website bijbelmobiel.nl gelanceerd. De website maakt het mogelijk de complete bijbel op een mobiele telefoon te lezen. De tekst van de Nieuwe Bijbelvertaling (2004) verschijnt prettig leesbaar op het scherm. Daarnaast biedt de site een dagelijkse bijbeltekst volgens het bijbelleesrooster van het Nederlands Bijbelgenootschap. Bijbelmobiel.nl is te bekijken met iedere mobiele telefoon die toegang heeft tot het internet. Meer informatie: 5

6 Kerkinformatie Kroniek Peter Verhoeff Islam Als één onderwerp de laatste jaren in staat is geweest om de temperatuur te doen oplopen, dan is het de Islam. Een tijd geleden nog ging het er weer eens heet aan toe, toen Geert Wilders provoceerde met zijn kopvoddentax. De reacties waren ook verhit. Meneer Wilders, als het aan mij lag, komt er een waterstofperoxidebelasting. Het maakte maar weer eens duidelijk dat het Islamdebat dikwijls helemaal geen debat is. Wilders scheidt met de regelmaat van de klok spitsvondigheden af. Want dat moet je hem nageven: hij is altijd in staat om de aandacht te trekken. En een ander roept vervolgens dat het zo echt niet kan. Maar over iets inhoudelijks gaat het niet. Natuurlijk denkt ook de kerk na over de Islam. Er wordt momenteel een nota voorbereid, die in april 2010 ter synode zal worden besproken. Hebe Kohlbrugge stuurde anticiperend daarop een brief, waarin drie zorgen verwoord werden. Allereerst over de vervolgingen van christenen in sommige moslimlanden. Vervolgens de vraag waar in de dialoog tussen christenen en moslims eigenlijk in beeld komen. En ten slotte de kwestie die door de schrijfster zelf als het meest principieel gekwalificeerd werd: kan onder God en Allah wel dezelfde worden verstaan? Een nette brief met legitieme vragen, en niet gek om die te stellen op het moment dat er een nota voorbereid wordt. De ondertekenaars waren niet de minsten en kwamen ook nog eens uit de breedte van de kerk. Het moderamen antwoordde dan ook dat de brief zeker serieus genomen zou worden en meegenomen in de overwegingen. Tot zover niets aan de hand. Maar toen dook de pers erop, want als het om Islam gaat gloort er een relletje. De een meende dat Kohlbrugge maar bange vragen stelde. De brief riekt naar angst voor de Islam. En de ander vond dat het moderamen in het openbaar en direct had moeten reageren. Een beetje een valse duit in het zakje, als je weet van de aanstaande Islamnota en ook weet dat het Kohlbrugge daar om te doen was. Niettemin bespeurde deze scribent bij het moderamen angst voor het publieke debat. Ze kijken gewoon fluitend de andere kant op. Angst. Twee keer valt hetzelfde woord. Niet toevallig natuurlijk, want het valt om de haverklap in het gesprek dat zo vaak geen gesprek wil worden. Van de een mogen er geen kritische vragen aan de Islam gesteld worden, want als je dat doet regeert de angst. En van de ander mag je niet met beantwoorden van die vragen wachten tot een rapport compleet is. Want als je niet onmiddellijk stelling neemt, ben je bang voor het publieke debat. Nu stel ik de nota niet zelf op, maar laat ik nu alvast de hoop uitspreken dat angst er niet in zal regeren. Ik reken ten eerste op een Islamnota waarin alle vragen gesteld mogen worden, ook als die kritisch zijn. Zulke vragen stel ik mezelf als christen ook, dus waarom zou ik ze niet aan mijn moslimvrienden mogen stellen? Een vriend die het altijd slap met je eens is, is trouwens helemaal geen vriend. Dat is niets eens een serieus te nemen gesprekspartner. Maar ik pleit er daarnaast ook voor, dat in de nota twee zaken niet met elkaar verward worden: enerzijds de Islam, en anderzijds wat sommigen daarvan maken. Ik denk dat Wilders het met dat onderscheid wel niet eens zal zijn, maar dat is dan jammer voor hem. Wie van ons is er immers trots op alles wat er in naam van de christelijke God gedaan wordt? De vraag stellen is haar beantwoorden, want christelijk geloof is iets anders dan wat sommigen ervoor door willen laten gaan. Mutatis mutandis geldt hetzelfde voor de Islam. Je moet de Islam en de interpretatie van sommigen scheiden, anders regeert de extremist. Laten we nuchter blijven en niet te hooggespannen verwachtingen van de Islamnota hebben. Die gaat het echt allemaal niet even oplossen. Wie daarop rekent, zal bedrogen uitkomen. Maar je mag van de kerk wel een bijdrage verwachten, die een inhoudelijk gesprek op gang brengt. Die echte vragen niet ontwijkt en die onderscheid maakt waar dat moet. Opdat de angst niet regeert. En de extremist geen victorie kraait. Peter Verhoeff is preses van de generale synode. 6

7 Kerkinformatie Berichten Hulp nodig bij steunpunt 7+1 Uitwisselingsreis Zuid-Afrika In januari gaat het digitaal steunpunt voor advies, vragen en inzage in de geloofscursus 7+1. Ontmoetingen met God online. Om het steunpunt goed te laten werken, vragen de medewerkers hulp van iedereen die iets met de cursus doet. De informatie over de cursussen, te vinden op en wordt binnenkort opgefrist. Dat geldt ook voor de jongerenvariant Toppers van geloven. Er komt een overzicht van cursussen in het land met daarbij leuke, leerzame praktijkverhalen. Mensen die op zoek zijn naar een cursus in hun buurt vinden zo gemakkelijker de weg. Gemeenten die benieuwd zijn naar ervaringen elders, of samen willen werken met anderen, kunnen met deze nieuwe informatie hun voordeel doen. Hoe kunt u helpen? U kunt meewerken aan het succes van de website door melding te maken van cursussen bij u in de buurt vanaf januari 2010, met data, plaats en contactpersoon. Ook ontvangen de makers van de website graag informatie over gehouden cursussen. Dat mag gaan over de bruikbaarheid van het werkmateriaal, de cursusopzet en de programmering per bijeenkomst, pr en werving, leer- en verbeterpunten en plannen of wensen voor een vervolg. Verder ontvangt men graag illustraties, impressies en persoonlijke reacties op een gehouden cursus, die gebruikt mogen worden in pr en werving. Alles mag ingeleverd worden bij het steunpunt via: steunpunt@7plus1.nl Predikanten en kerkelijk werkers uit de Protestantse Kerk kunnen in het voorjaar van 2010 deelnemen aan een uitwisselingsreis naar Zuid-Afrika. De deelnemers trekken een week op met een Zuid- Afrikaanse collega en volgen daarna een cursus Contextueel Pastoraat. De cursus wordt georganiseerd door de stichting Zebra. De reis biedt goede mogelijkheden om de eigen horizon te verbreden en met een collega daarginds, uit de Verenigende Kerk of de Nederduitse Gereformeerde Kerk, iets te zien van hoe kerk, geloof en theologie functioneren in de sterk veranderende samenleving van Zuid-Afrika. Het collegiaal contact biedt volop kansen tot reflectie op eigen werken en geloven. Na een week samen optrekken nemen volgen de gastvrouwen/gastheren en de Nederlandse deelnemers een vijfdaagse cursus Contextueel Pastoraat, die gegeven wordt door drs. Nel van Doorn en dr. Hanneke Meulink-Korf. Periode: april Meer informatie: en bij drs. Nel van Doorn te Badhoevedorp, info@nvandoorn.nl Poolse kerken zoeken partnergemeenten Twee protestantse gemeenten in het zuiden van Polen zoeken een partnergemeente in Nederland. De landelijke werkgroep Kerkelijke contacten Nederland- Polen wil graag bemiddelen bij het opstarten van deze contacten. Twee Poolssprekende Nederlandse predikanten maken deel uit van de werkgroep. De voertaal met gemeenten in Polen is in het algemeen Duits of Engels. In de Kerkorde van de Protestantse Kerk staat onder andere dat elke gemeente waar mogelijk en gewenst zoekt naar oecumenische samenwerking met gemeenten in andere landen. Op dit moment zijn er circa vijftien gemeenten binnen de Protestantse Kerk die contact onderhouden met een protestantse gemeente in Polen. Andere gemeenten hebben een partnergemeente in Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Roemenië of Duitsland. De activiteiten die plaatsvinden zijn verschillen en worden in onderling overleg besproken. Meer informatie over de Poolse gemeenten: mw. Trudie de Rijk-Smit, voorzitter van de landelijke werkgroep, tel. (025) of rijkensmit@hetnet.nl Handreiking In gesprek over de preek De preek is het kroonjuweel van de protestantse traditie, zo schrijven de auteurs van de handreiking In gesprek over de preek. Maar vinden de mensen de concrete preek die zij zondag in de kerk horen, ook een kroonjuweel? Het blijkt niet altijd even makkelijk te zijn om in gesprek te raken over de kwaliteit van de preek! Deze handreiking wil gemeenten en kerkenraden daarbij helpen. Het generaal college van visitatoren con- stateerde enige tijd geleden dat in de kerkenraad en in de gemeente een zekere verlegenheid bestaat om met elkaar in gesprek te zijn over de inhoud en over de kwaliteit van de prediking. Daarom heeft het moderamen van de synode een handreiking laten maken om het gesprek over de preek in de gemeente en in de kerkenraad te bevorderen. Het materiaal biedt de mogelijkheid om uit verschillende gezichtspunten met elkaar in gesprek te zijn over de preek. De handreiking is zowel te downloaden als te bestellen (à 12,50). Downloaden: klik op bestuur en organisatie > plaatselijke gemeenten > gespreksmateriaal. Bestellen: home>webwinkel. 7

8 Kerkinformatie Kerkbalans 2010 Frans Rozemond Positieve Kerkbalanservaringen In januari gaan weer vele kerkbalans-lopers op pad om voor hun gemeente geld in te zamelen. Envelopjes met folders bezorgen en ophalen, even een praatje bij de mensen maken, het is best leuk werk. Waar aandacht is voor mensen gaan de bijdragen vaak omhoog. Daar kunnen ze in Nunspeet, Haastrecht en Opsterland over meepraten. De Protestantse Gemeente te Nunspeet boekte begin dit jaar 6,3 procent meer aan toezeggingen dan in Vorig jaar dreigden we in de rode cijfers te komen, vertelt de heer S. Kingma, lid van het college van kerkrentmeesters. Het zag er naar uit dat we het jaar moesten afsluiten met een tekort van ca ,-. We hebben toen direct een giftenactie op touw gezet. De stand werd elke week keurig vermeld in onze nieuwsbrief Actueel. Dat heeft goed gewerkt. Er kwam ,- aan extra giften binnen en daardoor bleef het exploitatietekort over 2008 beperkt tot 2000,-. In januari 2009 werd de actie Kerkbalans in Nunspeet voor het eerst gedifferentieerd gehouden. Zes categorieën gevers uit 2008 werden met een aparte brief benaderd: jongeren t/m 25 jaar die niets toegezegd hadden; jongeren t/m 25 jaar die wel een toezegging hadden gedaan; overigen die niets toegezegd hadden; overigen die een betrekkelijk lage toezegging hadden gedaan ( 1-250); overigen die een normale toezegging hadden gedaan ( ); overigen die een flinke tot forse toezegging hadden gedaan ( 500 en hoger). Volgens ons zijn de giftenactie en de doelgroepenbenadering voor veel gemeenteleden stimulans geweest om hun jaarlijkse bijdragen te verhogen, aldus de heer Kingma. Hervormd Haastrecht: twee procent hoger Op de kerkbalansfolder van de Hervormde Gemeente Haastrecht prijkte in 2008 een foto van de toren van de kerk. Kerkrentmeester A.R. de Weger vertelt er met enthousiasme over: In de folder konden gemeenteleden per netto maandinkomen precies zien welke bijdrage van hen verwacht werd. Ook hadden we heel kort omschreven wat we wilden bereiken met het geld. In cirkelsegmenten over inkomsten en uitgaven sprong het tekort op de begroting, door een opvallende kleur, goed uit. De kerkbalans-lopers kregen tevoren duidelijke aanwijzingen om de mensen op belangrijke punten te wijzen. Vooral de randkerkelijken die nooit betaalden kregen toen extra aandacht. De inkomsten stegen dat jaar met 20%. In 2009 werd deze aanpak verder verbreed. De folder was nu meer gericht op mensen die wel belang stellen in de kerk, maar er zelf nooit komen, vertelt de heer De Weger. Dus ook nu met de toren op de voorkant, want voor veel inwoners is dat een beeldbepalend herkenningspunt in Haastrecht. Daar hebben ze wat mee en daar hebben ze wat voor over. Dit keer plaatsten we geen grafiekje met salarisschalen, want die leest toch niemand. De cirkelsegmenten hebben we wel afgedrukt, want die bleken voor veel mensen heel duidelijk te zijn. Naar verwachting komen we dit jaar ten opzichte van 2008 nog twee procent hoger uit. Hervormde kerk Haastrecht. Succes in Opsterland De heer C. Brussee, kerkrentmeester van de Hervormde Gemeente te Opsterland- Noord, legt uit hoe het komt dat de toezeggingen voor de actie Kerk balans 2009 in zijn gemeente 14 procent hoger waren dan die van vorig jaar. Vorig jaar hebben we de bijdragemodule op onze computer geïnstalleerd. We kunnen de toezeggingen en betalingen nu veel vollediger registreren en volgen. Contante betalingen, extra betalingen en bijdragen van nieuw ingekomenen worden nu door de SMRA bij de toezeggingen opgeteld. Vroeger gebeurde dat niet. De feitelijke opbrengsten pakten hier altijd een paar duizend euro hoger dan de toezeggingen. Verder hebben we tijdens Kerkbalans 2009 voor het eerst een eigen folder verspreid. Daarin hebben we uitgelegd dat we de laatste jaren de kosten van onze eigen predikant niet meer uit levend geld konden betalen. Ook in ons kerkblad werd daar aandacht voor gevraagd. Hopelijk hebben we de aandacht voor de kerkelijke bijdragen op deze wijze ook wat verdiept, aldus de heer Brussee. Meer weten? Veel kerkelijke gemeenten doen ieder jaar in januari mee aan de Actie Kerkbalans, die landelijk wordt ondersteund door de Interkerkelijke Commissie Geldwerving. Zie voor meer informatie en materialen: 8

9 Kerkinformatie Generale Synode Wim Beekman en Lieuwe Giethoorn Evaluatie na vijf jaar De kerkorde bij de tijd Het generale college voor de kerkorde gaat de komende tijd de voorstellen uitwerken bij de aanbevelingen die de commissie evaluatie kerkorde in haar rapport De kerkorde bij de tijd gedaan heeft. Dat is het resultaat van de bespreking door de generale synode, die hiertoe unaniem besloot. Tijdens de vergadering kwamen een aantal kritische opmerkingen van synodeleden op het voorstel om afvaardiging van oud-ambtsdragers naar meerdere vergaderingen mogelijk te maken. Men vreesde dat oud-ambtsdragers mogelijk niet meer voldoende betrokken zouden kunnen zijn op de plaatselijke kerkenraad of de afvaardigende vergadering. Het generaal college voor de kerkorde wordt gewezen op de tijdens de vergadering gemaakte opmerkingen en komt met concrete voorstellen bij de synode terug. Door het kleiner worden van de Protestantse Kerk wordt het moeilijker om aan alle eisen van organisatie en kwaliteit die de kerkorde stelt te voldoen. Maak de synode en classicale vergadering kleiner, laat hen zelf hun ambtelijke samenstelling bepalen en verruim de zittingstermijnen van ambtsdragers in de kerkenraad en afgevaardigden naar de synode. Dat is de kern van de boodschap uit het rapport van de commissie Evaluatie kerkorde dat op 12 november door de generale synode werd behandeld. Kinderziekten wegnemen De commissie deed verslag van haar onderzoek naar het praktisch functioneren van de kerkorde die in 2004 in werking trad. Deze evaluatie van de kerkorde was al in 2003 door de toenmalige triosynode afgesproken. Er bestond toen bij menigeen onzekerheid of de nieuwe spelregels in de praktijk wel zouden werken. Een tussentijdse evaluatie na verloop van enige tijd zou de kinderziekten uit de nieuwe kerkorde kunnen wegnemen. Eind 2008 ging een commissie met deskundige kerkleden in opdracht van de synode hiermee aan de slag. Zij werd op pad gestuurd met de vraag: op welke punten kunnen de kerkordelijke bepalingen worden verbeterd, zonder de bedoeling ervan aan te tasten? Het accent lag op het functioneren van de regelingen in de praktijk. Ik wist niet dat het ook leuk was! De commissie deed in de periode januari tot en met mei 2009 schriftelijk en mondeling navraag bij kerkenraden en alle bovenplaatselijke organen naar hun ervaringen met de kerkorde. Ook ontving zij van flankerende organisaties en individuele gemeenteleden en ambtsdragers reacties en suggesties. In totaal kwamen 150 schriftelijke reacties binnen en sprak de commissie met ongeveer 300 personen. Uit de contacten bleek een grote betrokkenheid van de geënquêteerden bij het onderwerp. Ook bestond veel waardering voor de belangstelling namens de synode voor de ervaringen aan de basis met de kerkordelijke spelregels en de knelpunten die men tegenkomt. Het waren meestal geanimeerde gesprekken. Soms werd aan het einde opgemerkt: Ik wist niet dat praten over de kerkorde ook leuk was! Verbeterpunten De commissie kwam heel wat zaken op het spoor. Zo lijkt het erop dat de nieuwe kerkorde op brede steun in de kerk kan rekenen. Dat wil nog niet zeggen dat iedereen de kerkorde ook daadwerkelijk kent. Vooral op plaatselijk vlak staat de kerkorde keurig in het archief en wordt deze alleen geraadpleegd als men er zelf niet meer uitkomt. Wie op bovenplaatselijk vlak actief is, is wat meer bekend met de regels. Maar er werden ook veel verbeterpunten gesignaleerd. De meest urgente hebben te maken met het kleiner worden van de kerk. Hierdoor nemen de beschikbare menskracht en bestuurskracht af. Het groeiend tekort aan ambtsdragers ter plaatse werkt door in de bovenplaatselijke organisatie. Veel suggesties voor aanpassing gaan dan ook over het verkleinen van de omvang van de ambtelijke vergadering en versoepeling van de regels voor de samenstelling ervan. De commissie stelt daarom voor om de omvang van de generale synode en de classicale vergaderingen met de helft terug te brengen. Ook zouden de ambtelijke vergaderingen een grotere vrijheid moeten krijgen om zelf te bepalen uit hoeveel predikanten, ouderlingen en diakenen de vergadering dient te bestaan. Nu is dat (te) nauwkeurig omschreven. Duiventil Ook de continuïteit binnen de bovenplaatselijke ambtelijke vergaderingen behoeft spoedig versterking. Nu zijn door de geldende roosters van aftreden de classicale vergadering en de generale synode vaak een duiventil. Als men goed en wel is ingewerkt, moet men al weer plaats maken voor een andere ambtsdrager. Dit geldt ook voor (brede) moderamina. Nu mag men maximaal twee aaneensluitende pe rioden van vier jaar in de kerkenraad zitten en duurt een ambtsperiode bovenplaatselijk maximaal vier jaar. En een (breed)moderamen wordt vaak jaarlijks gekozen. Volgens de commissie zou het goed zou zijn als de zittingstermijnen van leden van (moderamina van) ambtelijke vergaderingen en colleges zouden worden verruimd. Met dit alles kan de kwaliteit en de slagkracht van de besluitvorming worden bevorderd. Verder legt de commissie de vinger bij zaken die gevoelig liggen zoals de uitvoering van de perforatieregeling en de behandeling van conflicten rond predikanten. Gemeenteleden zouden voortaan zelf moeten kunnen bepalen bij welke (wijk)ge meente zij willen behoren. En instanties die verantwoordelijk zijn voor conflictbegeleiding zouden meer met elkaar moeten samen werken en efficiënter moeten werken. Wim Beekman en Lieuwe Giethoorn zijn respectievelijk voorzitter en projectleider van de commissie Evaluatie kerkorde. Meer weten? Het rapport van de commissie bevat 19 practische aanbevelingen op deelterreinen en een overzicht van alle ontvangen reacties. Het is te raadplegen en te downloaden op onder: Bestuur en organisatie > Kerkorde & Juridische zaken > evaluatie. 9

10 Kerkinformatie Kerk in Actie Ellen van der Kemp Samenwerking ICCO & Kerk in Actie De trek naar het Zuiden De wereld verandert en wij moeten meeveranderen, zegt Jan van Doggenaar. We kunnen niet nog twintig jaar doorgaan met werelddiaconaat en ontwikkelingssamenwerking op de manier zoals we het de afgelopen veertig jaar gedaan hebben. Niet dat we het verkeerd gedaan hebben, juist niet. Er is in die tijd veel bereikt. Onze partners zijn deskundiger en beter opgeleid, mede dankzij onze inspanningen. En daardoor zijn we aan vernieuwing toe. ICCO & Kerk in Actie zijn met een groot veranderingsproces bezig. Werd tot nu toe het beleid vanuit Utrecht gevoerd, in de toekomst zal ook in het Zuiden beleid gemaakt worden. Deze nieuwe aanpak heeft de naam ProCoDe meegekregen. Het is een afkorting van programmatic approach (programmatisch werken), coresponsibility (medeverantwoordelijkheid) en decentralisation (decentralisatie). Bij het programmatisch werken voeren diverse partners samen het werk planmatig uit binnen het kader van een gezamenlijk afgesproken programma of thema. Bijvoorbeeld toegang tot basisvoorzieningen (zoals voedsel, gezondheidszorg en onderwijs). Co-responsibility houdt in dat er nog meer overleg met partners op basis van gelijkwaardigheid (wederkerigheid) zal plaatsvinden. Door het relatiebeheer (het contact met de partner) te decentraliseren en gedeeltelijk vanuit Nederland naar de regio s te brengen, komt het werk dichter bij de mensen met wie wordt samengewerkt. Vernieuwend Jan van Doggenaar is Internationaal Programmadirecteur van ICCO en houdt zich bezig met de organisatievernieuwing. Wederkerigheid is niet nieuw. Daar zijn we al sinds de jaren zeventig mee bezig. Het verschil is dat we het nu structureel gaan organiseren. We geven de mensen in het Zuiden een stem door de formatie van regionale raden en nemen deze stem serieus op strategisch beleidsniveau. Organisaties die het Zuiden zoveel invloed geven zijn er nog maar weinig. In die zin zijn we heel vernieuwend bezig. Ook in het decentraliseren van het relatiebeheer lopen ICCO & Kerk in Actie voorop. In Nederland althans, want collega-organisaties in Groot-Brittannië, Noorwegen en Finland werken al op die manier. Voortzetting samenwerking Sinds 2007 werken Kerk in Actie en ICCO samen in een gezamenlijke buitenlandafdeling. Al gauw bleek dat de bundeling van krachten voordeel opleverde. Daar waar Kerk in Actie en ICCO met dezelfde partner samenwerkten, kon het relatiebeheer ontdubbeld worden. In andere gevallen vulden programma s elkaar aan en kon breder ingezet worden op bepaalde onderwerpen. Relatiebeheerders deelden ervaringen en kennis. Bovendien bieden de fondsen van Kerk in Actie goede mogelijkheden voor ICCO en andersom. Het is nu voor Kerk in Actie bijvoorbeeld mogelijk naast het kerkelijke geld ook financiën van de overheid in te zetten, waardoor de inzet van de plaatselijke gemeenten meer effect heeft. Arie van der Plas, programmamanager Kerk in Actie: We zetten de samenwerking met ICCO voort. Alleen de afdeling Zending blijft hier. Dat is de eigen verantwoordelijkheid van Kerk in Actie. Als de samenwerking van Zending met de regionale kantoren zich goed ontwikkelt, zal in de komende beleidsplanperiode bezien worden of en hoe het werk van Zending kan meegaan in de decentralisatie. Er blijft ook ruimte voor de verschillen tussen ICCO en Kerk in Actie. We zullen er Synodebesluit Kerk in Actie en ICCO De Protestantse Kerk gaat de samenwerking tussen Kerk in Actie en ontwikkelingsorganisatie ICCO voortzetten. Het convenant tussen Kerk in Actie en ICCO wordt in 2010 verlengd, zo besloot de generale synode in haar novembervergadering naar aanleiding van de bespreking van de notitie Getuigenis en Dienst. De commissie van rapport en een aantal synodeleden wilden de verdere samenwerking niet blokkeren, maar vroegen wel om een uitvoerige evaluatie van de samenwerking van de afgelopen jaren in de synode. De commissie van rapport had die wens ook uitgedrukt in een amendement. Het bestuur van de dienstenorganisatie zegde toe in de synodevergadering van april terug te komen met een evaluatie van de samenwerking vanuit het perspectief van Kerk in Actie. Het doel van die evaluatie is om verbeterpunten aan te dragen voor de samenwerking. Dr. A.J. Plaisier tijdens de behandeling van het rapport Getuigenis en Dienst. 10

11 Kerkinformatie nauw op toezien dat het beleid van Kerk in Actie voldoende herkenbaar blijft. Jan van Doggenaar: We werken niet alleen samen omdat het praktisch is, maar ook omdat we voortkomen uit dezelfde beweging, we hebben gemeenschappelijke wortels, we zijn beide gelieerd aan de Wereldraad van Kerken, we zijn beide een protestantse organisatie, we doen beide aan internationale samenwerking. Er is natuurlijk ook een noodzaak om samen te werken. ICCO moet bijvoorbeeld laten zien dat ze geworteld is in de samenleving. En samen kunnen we vernieuwing tot stand brengen. Makelaar Ook Arie van der Plas ziet de nieuwe werkwijze van ICCO & Kerk in Actie als een vrucht van de afgelopen veertig jaar. Ons werk heeft succes gehad. Veel mensen in het Zuiden zijn, mede dankzij onze steun, goed opgeleid. De secretaris-generaal van de Afrikaanse Raad van Kerken heeft bijvoorbeeld indertijd een studiebeurs van de Gereformeerde Kerken gekregen. Ze zijn ook geëmancipeerd geraakt en hebben ons gevraagd: geef ons ruimte om mee te denken. Het is ook niet meer van deze tijd om vanuit het Noorden te zeggen hoe en wat. Van Doggenaar: We hebben ontdekt wat de grenzen van onze hulp zijn. Het is niet meer aan de orde om alleen projecten te steunen. Natuurlijk blijven we ervoor zorgen dat er waterputten geslagen worden, maar we kijken nu bijvoorbeeld hoe we in Kenia een netwerk kunnen opbouwen. Voor het slaan van de putten is geld nodig. Dat geld hoeft niet alleen van buiten de regio te komen, dat kan ook van binnen komen. We willen een soort makelaar zijn door onze partners in contact te brengen met bijvoorbeeld grote winkelketens als Albert Heijn. We willen verbindingen leggen tussen bedrijven en boerencoöperaties. Een mooi voorbeeld is een landbouworganisatie in Madagaskar die boeren helpt bij het opslaan van rijst in een opslagplaats. Regionale Raad Eind oktober kwam de Regionale Raad Zuidelijk Afrika voor de tweede keer bijeen. Op traditionele wijze werd de Raad geïnaugureerd door middel van het overhandigen van een houtgesneden wandelstok door ICCO s algemeen directeur Jack van Ham aan het oudste raadslid, Roselyne Rahanivoson van Madagascar. De Raad sprak uit vereerd te zijn door het vertrouwen dat hem wordt geschonken en dat hij er alles aan zal doen om zijn verantwoordelijkheid op een goede wijze te dragen. Nu al is er advies gegeven voor het beleid van de komende jaren: bijvoorbeeld het advies om bestrijding van armoede hand in hand te laten gaan met economische ontwikkeling, maar wel met oog voor de effecten op het klimaat. Ondertekening van de overdracht aan de Regionale Raad Azië. Want een half jaar na de oogst is de rijst veel meer waard. In hetzelfde land is een organisatie actief die microkredieten verleent. Deze twee partners kunnen door onze tussenkomst gaan samenwerken, waarbij de rijst gebruikt wordt als onderpand voor het microkrediet. Regionale raden en regionale kantoren Hoe werkt de ProCoDe-aanpak in de praktijk? Van der Plas: De regionale raden bestaan uit onafhankelijke opinieleiders en denkers uit de regio. Ze komen ongeveer drie keer per jaar bijeen en zullen ICCO & Kerk in Actie adviseren over thema s en ontwikkelingen. Het relatiebeheer vindt plaats in regionale kantoren, dus niet meer vanuit Utrecht. De gedachte hierachter is dat als je dichterbij bent, je beter in kunt spelen op de situatie. Van Doggenaar: Daar zitten voor- en nadelen aan. De lokale medewerkers weten vaak precies hoe het in de heersende cultuur werkt. Aan de andere kant kunnen ze misschien minder goed afstand nemen. In die zin is het een riskante onderneming. Maar soms moet je risico s durven nemen. In totaal komen er acht regiokantoren. Vier daarvan draaien al: in Mali (West-Afrika), India (Zuid-Azië), Nicaragua (Midden- Amerika) en Kirgizië (Centraal-Azië). Een aantal specialismen blijft in Utrecht, zoals Zending en Noodhulp. Het betekent dat een deel van de deskundigheid die nu in Utrecht zit naar het Zuiden gaat. Een aantal relatiebeheerders zal zijn of haar baan verliezen omdat het werk wordt overgenomen door een relatiebeheerder uit de betreffende regio in het Zuiden. Andere medewerkers van ICCO & Kerk in Actie kunnen hun baan houden, maar moeten daarvoor wel verhuizen naar een ander continent. Gerrit de Vries bijvoorbeeld. Hij is op 10 oktober met zijn gezin vertrokken naar Malawi. Hij is daar manager geworden van het regiokantoor. Het is een sprong in het diepe, maar ik heb er alle vertrouwen in. In Malawi zitten ook collega-organisaties. Het is een arm land, maar wel een stabiele werkomgeving. Bovendien hebben we een groot programma daar. Het wordt dus een klein stukje ICCO & Kerk in Actie in het Zuiden. Ander perspectief Arie van der Plas denkt niet dat plaatselijke gemeenten veel zullen merken van de veranderingen. Ze merken het nu ook niet als er een relatiebeheerder vertrekt en er een andere voor in de plaats komt. Gerrit de Vries ziet een belangrijke taak voor de afdeling communicatie en het programma Kerk in Actie Interactief. Zij zullen een vertaalslag maken naar de plaatselijke gemeenten. Letterlijk. Doordat we dichterbij zitten, kunnen we veel en goede verhalen krijgen. Waarschijnlijk ook vanuit een ander perspectief. Het wordt alleen niet meer verteld door een relatiebeheerder uit Utrecht die in de gemeente langskomt om een praatje te houden. Misschien komt er in de toekomst wel iemand uit Malawi iets vertellen. Voor de gemeenten in Nederland biedt het nog meer kansen om interactief met partners aan de slag te gaan. Ellen van der Kemp is freelance journalist. 11

12 Kerkinformatie Generale synode november Michiel Nap Generale Synode in vergadering De synode sprak van november drie dagen lang over onder andere de doopgedachtenis, verhouding kerk en staat, seksualiteit en de kerkorde. Daarnaast waren er enkele buitenlandse gasten, werd de website domineeworden.nl gepresenteerd en kwam het eerste nummer van het nieuwe blad Festus uit. Een verslag. Geen brief over seksualiteit De synode besloot geen pastorale brief te schrijven aan gemeenten over het thema seksualiteit. Wel gaat de dienstenorganisatie van de kerk de bijbels-theologische en ethische vraagstukken rond het thema seksualiteit, zoals deze leven in de breedte van Protestantse Kerk, nader in kaart brengen. De resultaten hiervan worden verwerkt in een handreiking voor de bespreking van het thema seksualiteit en relaties in gemeenten. Festus: nieuw blad Protestantse Kerk Wij hopen dat kerkleden hiermee toegerust worden om als christen in de samenleving te staan en door dit blad mee kunnen denken over thema s die daarbij belangrijk zijn, aldus ds. Bram Track, voorzitter van Stichting Kerk en Wereld, vrijdag tijdens de presentatie van het nieuwe blad Festus. Met Festus wil de Protestantse Kerk vanuit verschillende invalshoeken een bijdrage leveren aan het publieke debat door bezinning op maatschappelijke vraagstukken, met de overtuiging dat geloof en levensbeschouwing altijd een rol spelen bij de benadering van sociale, politieke en ethische vragen. Festus biedt interviews, achtergrondverhalen en columns op wetenschappelijk niveau en met een journalistieke toon. Het nulnummer heeft als thema Kerk en Staat en Samenleving en bevat bijdragen van onder meer Govert Buijs en Henk Vroom. Volgend jaar komen de thema s Geluk (april 2010) en Misdaad en Straf (oktober 2010) aan bod. Te bestellen via Bram Tack presenteert de eerste Festus. Een voorstel van ouderling S. Hiebsch (namens de evangelisch lutherse synode) kreeg zoveel steun, dat het plan om een brief over seksualiteit aan de gemeenten te sturen door de synode werd verworpen. Het moderamen wilde met een brief een geluid laten horen in de samenleving, waarin seksualiteit een belangrijke rol speelt, en het gesprek in gemeenten hierover bevorderen. Ouderling S. Hiebsch (synodelid namens de lutherse synode) diende daarop een tegenvoorstel in. Een brief zou volgens haar een te algemeen karakter krijgen, gezien de breedte van opvattingen over seksualiteit binnen de Protestantse Kerk. Het tegenvoorstel werd met ruime meerderheid, 85 stemmen, aangenomen waardoor er nu een handreiking komt in plaats van een brief. Doopgedachtenis Het gesprek over doopgedachtenis werd mede bepaald door een tegenvoorstel van de commissie van rapport op het door het moderamen voorgelegde besluitvoorstel. Deze commissie bracht haar zorg tot uitdrukking dat doopgedachtenis toch te veel de eenmaligheid van de doop zou ontkrachten en dat te veel nadruk zou komen te liggen op het menselijk geloof in plaats van op de genade van God. Die zorg werd in de synode wel gedeeld, maar het tegenvoorstel kreeg niet genoeg stemmen. Uiteindelijk werd besloten dat de dienstenorganisatie liturgische handreikingen gaat ontwikkelen die behulpzaam kunnen zijn bij de doopgedachtenis. Daarnaast wordt, door een overgenomen amendement van ouderling G.G. van Dijk (classis Rotterdam), een pastorale handreiking ontwikkeld om het gesprek te voeren met gemeenteleden die herdoop of overdoop verlangen of zich al opnieuw hebben laten dopen. De aangenomen notitie benadrukt de eenmaligheid van de doop en ook het blijvende belang van de kinderdoop: in de doop is de genade van God en zijn trouw tastbaar geworden. Daarnaast spreekt de notitie over het zoeken naar vormen die de eens ontvangen doop present stellen, juist in de missionaire situatie waar de Protestantse Kerk zich in bevindt. Dit kan bijvoorbeeld door de doopgedachtenis, waarbij het niet gaat om een tweede doop maar om een ritueel om de doop te gedenken, waarbij water wel een rol kan spelen. Voor mensen die als kind gedoopt werden en opnieuw de weg naar geloof en kerk vinden, kan de doopgedachtenis een Synode en moderamen De generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland heeft tot taak leiding te geven aan het leven en werken van de kerk. De leden van de synode zijn gekozen uit de gemeenten van de kerk en afgevaardigd door de 75 classicale vergaderingen en de evangelisch-lutherse synode. Het moderamen van de synode heeft de leiding over de dagelijkse gang van zaken van de synode en bereidt de synodevergaderingen voor. In totaal bestaat het moderamen uit zeven leden. Meer over de synode en haar vergaderingen is te vinden op (onder Bestuur en Organisatie, Generale Synode). De foto s op deze synodepagina s zijn gemaakt door exorientelux@solcon.nl 12

13 Kerkinformatie Bezoek uit het buitenland Regelmatig wordt de generale synode bezocht door vertegenwoordigers van kerken uit andere Europese landen. Dit versterkt de band met deze landen en geeft vorm aan de oecumene. Deze synodevergadering werd bijgewoond door vier vertegenwoordigers van de Tsjechische ECCB (Evangelical Church of Czech Brethren). Rev. Joel Ruml vertelde de synode vrijdag over de kerk in Tsjechië. Verder sprak Rev. dr. Kramm, secretaris voor kerk-relaties van de CPCE/GEKE (Community of Protestant Churches in Europe/Gemeinschaft Evangelischer Kirchen in Europa), over zijn werk voor dit Europese kerkorgaan. Bij de CPCE staat de positie van minderheden vaak op de agenda. Meer informatie op: De secretaris van de CEC (Conference of European Churches), dr. Colin Williams, verzorgde zaterdagochtend de dagopening. Eén van de prioriteiten van de CEC, met 126 lidkerken uit verschillende tradities, is het bevorderen van begrip en het overbruggen van historisch gegroeide kloven tussen de verschillende kerken. Meer info op Van links naar rechts: Ds. Gerhard Frey-Reininghaus, dr. Lydie Gallusová, dr. Pavel Stolar, rev. Joel Ruml (ECCB). geëigende manier zijn om de overgang te markeren tussen een leven buiten de christelijke gemeente en een leven daarbinnen. Hand aan de Ploeg De thema s uit het besproken plan van aanpak voor de uitvoering van de besluiten rondom het rapport Hand aan de ploeg worden verder uitgewerkt. Het gaat om de thema s professionele bezetting, positie van de HBO-theoloog/kerkelijk werker, samenwerking tussen predikanten en kerkelijk werkers, samenwerking tussen gemeenten in kleine en grootstedelijke gebieden en sturing op kwaliteit. Het besproken plan van aanpak analyseert per thema de tot nu toe benoemde probleemstellingen en de genomen besluiten en stelt een route voor om tot uitgewerkte voorstellen te komen. De Beleidscommissie Predikanten gaat met de thema s aan de slag. Discussiepunt was de positie van de predikant-vicaris (kerkelijk werker als predikant). Hierover besloot de synode uiteindelijk dat er duidelijke criteria moeten worden geformuleerd waaraan een plaatselijke gemeente moet voldoen om een predikant-vicaris te kunnen aanstellen. Een voorstel van ds. J.C. Oosterwijk (classis Heerenveen) om het centraal werkgeverschap voor predikanten nader te onderzoeken kreeg net niet genoeg stemmen. Kerk en Staat In het vorige nummer van Kerkinformatie stond al een uitgebreid artikel over het rapport De kerk en de democratische rechtsstaat een positiebepaling. Tijdens de vergadering bleek de synode zonder voorbehoud te kiezen voor de democratische rechtsstaat. Zij herkent in de rechtsstaat belangrijke noties uit de Bijbel. Aan de scheiding tussen kerk en staat wordt veel belang gehecht: de Protestantse Kerk is niet uit op politieke macht. Deze positiebepaling houdt onder andere in dat de kerk zich sterk wil maken om haar bijdrage aan de Nederlandse, democratische rechtsstaat te leveren. Ook wil de kerk zich inzetten voor de waarden die daarmee gegeven zijn: recht en gerechtigheid, mensenrechten, vrijheid van godsdienst en levensovertuiging. In de bespreking werd de noodzaak benadrukt dat kerk en gemeenten zich met deze thematiek bezighouden. Gewezen werd op de vragen rondom het kerkelijk spreken en op de noodzaak van de actieve opstelling van kerk en gemeenten in de relatie tot de overheid. Aan de nota wordt nog een gesprekshandleiding toegevoegd waarmee gemeenten geholpen kunnen worden bij het gesprek over dit thema. Deze handleiding wordt ook toegespitst op concrete vragen van gemeenten over hun relatie tot de lokale overheid. Michiel Nap is voorlichter van de Protestantse Kerk. Dominee worden iets voor jou? Tijdens de synode van november werd de website domineeworden.nl gepresenteerd. De website is bedoeld om jongeren enthousiast te maken voor het predikantschap. Prof. Gerrit de Kruijf gaf aan dat bij het werven van theologen in het verleden vooral is ingezet op de studie en niet op het ambt van predikant. Het initiatief voor het werven van studenten lag vooral bij de universiteiten en niet bij de kerk. Met de nieuwe website willen de Protestantse Kerk en de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) onder jongeren gaan werven. De interactieve site beantwoord vragen als Wat doet een dominee?, Waar werkt een dominee? en Hoe word ik dominee? De site is te bekijken op: 13

14 Kerkinformatie Landelijk Protestants Vrouwen Platform Het thema van de jaarlijkse ontmoetingsdag van het Landelijk Protestants Vrouwen Platform (LPVP) is: Talenten wat kun je ermee? Ds. Nelleke Boonstra zal een inleiding houden over het pijnlijk begenadigd zijn uit gezang 489. Zij is als predikante in algemene dienst voor de werkbegeleiding van predikanten en kerkelijk werkers in de Protestantse Kerk. s Middags zijn er workshops over: Vluchteling in 2010 (Geesje Werkman), Joodse vrouw in 2010 (Marieke den Braber), Hoe staan wijzelf in 2010 (Anja Bruijkers). De dag wordt gehouden op 12 februari 2010 in Protestants Landelijk Dienstencentrum, Joseph Hadynlaan 2a Utrecht, van uur. Kosten 12,50 euro, inclusief lunch. Opgave voor 7 februari bij:lpvp@pkn.nl, of Cathrien Duit tel: (030) Waarom zingen Gods mensen? Componist en tekstschrijver John Bell van de Iona Community komt naar Nederland. In de week van januari 2010 verzorgt hij 4 maal een workshop over Waarom zingen Gods mensen? Hij legt op deze avonden uit wat kenmerkend is voor de liedtraditie van de Community. Ook studeert hij liederen in met de aanwezige gasten. Op alle avonden is een vertaler aanwezig. De toegang is vrij, er is een collecte voor de onkosten. Zijn programma: maandag 11 januari 2010 om uur De Koningshof, Kerkplein 1, Doorn. Contactpersoon, Teun Kruijswijk Jansen: t.kruijswijkjansen@planet.nl dinsdag 12 januari 2010 om uur Doopsgezinde Kerk, Wirdumerdijk 18, Leeuwarden. Contactpersoon, Tjitske Hiemstra: tj.hiemstra@hetnet.nl woensdag 13 januari 2010 om uur Paaskerk, Weth. Van Eschstraat 165, Oss. Contactpersoon, Alke Liebich: a.liebich@kpnplanet.nl Donderdag 14 januari 2010 om uur Bethlehemkerk, Loosdrechtseweg 263, Hilversum. Contactpersoon, Jetty Scheurwater: jwscheurwater@telfort.nl Meer informatie zie: BERICHTEN OJEC-weekend Leren & Vieren Iedereen die de relatie joden-christenen na aan het hart ligt is welkom op het Leren&Vieren Weekend van het Overlegorgaan van Joden en Christenen. Tijdens het weekend ontmoeten joden en christenen elkaar en zijn ze elkaars gast bij het vieren van de sjabbat en de zondag. Zij leren en discussiëren samen naar aanleiding van teksten en/of thema s uit de joodse en christelijke traditie. De lezingen worden gegeven door joodse en christelijke inleiders. Voor kinderen is er op zaterdagmorgen een apart programma. De maaltijden worden geheel vegetarisch met louter kosjere ingrediënten bereid. De deelnemersprijs is nog niet bekend; deze zal waarschijnlijk rond de 185,- bedragen. Thema van het weekend 2010 is: Omgaan met de profeten; hoe wordt Elia/Elijahu gehoord door joden en christenen? Tijd en plaats: februari 2010 (vrijdagavond uur tot zondag uur) in conferentieoord Mennorode in Elspeet. Plaatsing geschiedt op volgorde van binnenkomst aanmeldingen. Informatie en aanmelding: Ria Kemper; mariake@home.nl of tel Postadres: OJEC-bureau, Golstraat 23, 7411 BN Deventer. Materiaal Week van Gebed 2010: Bidden en getuigen Van januari 2010 organiseren de Raad van Kerken in Nederland en de Evangelische Alliantie (EA) de Week van Gebed. Het thema is Jij bent mijn getuige. Rondom dit thema komen christenen in Nederland (en wereldwijd) samen voor bezinning en gebed voor elkaar, ons land en voor de nood in de wereld. In gebed en overdenking zullen zij zich laten leiden, aansporen en inspireren door de opdracht van Christus om van Hem te getuigen. Gemeenten die mee willen doen kunnen materiaal bestellen: voorbeelden van meditaties, preekschetsen, liederen, een tekstboekje voor de hele week, liederen, een stemmenspel, materialen voor kinderen en tieners, en vertalingen in het Twents, Fries en Gronings. Er zijn ook tekstkaarten en posters verkrijgbaar. Meer informatie en downloads: klik op Publicaties. Kerk & Israël-conferentie: Hoe verstaan wij de Schriften? Op 16 en 17 februari 2010 houden de provinciale werkgroep Kerk en Israël voor Noord-Brabant en Limburg en de Contactgroep voor joods-christelijke betrekkingen te Antwerpen een conferentie met als thema: De waarde van het verhaal?. Bijdragen over de vraag hoe verstaan wij de Schriften? worden geleverd door onder anderen dr. Jan P. Fokkelman, drs. Alex van Heusden en dr. Ad van Nieuwpoort. Binnen de christelijke traditie lijken de evangelische beweging, de orthodoxe stromingen en deelnemers van leerhuizen van Kerk & Israël verschillende om te gaan met dezelfde teksten. Staan de dogma s van de kerk ons in de weg om de Bijbel, in zijn diversiteit, te laten spreken? We nodigen alle geledingen uit om met elkaar in debat te gaan. Plaats: Theologisch en Pastoraal Centrum te Antwerpen, adres: Groenenborgerlaan 149, 2020 Antwerpen-Wilrijk. Aanmelding: door storting, voor 15 januari 2010, van 100,- op rekeningnummer t.n.v. werkgroep Kerk&Israël te Geldrop, onder vermelding van conferentie Antwerpen. Voor meer informatie: ds. Derk F. Blom, voorzitter werkgroep Kerk & Israël Noord-Brabant en Limburg, tel. (0117)

15 Kerkinformatie Missionaire tour Bas Jansen Missionaire mogelijkheden Met dertig ideeën trekt het Missionair Team van de Protestantse Kerk in de komende maanden het land door (zie nl/missionair). Op tachtig avonden kunnen kerkenraden, commissie en belangstellenden zich laten informeren over missionaire mogelijkheden in hun gemeente. Kerkinformatie zocht er alvast wat voorbeelden bij. Deze maand: de activiteiten met kinderen in Delft. Rugzakjes vullen in Delft Protestants Delft heeft hart voor kinderen. Vooral op missionair terrein zetten leden van verschillende wijkgemeenten zich in voor de jeugd in de buurt. René Strengholt is missionair werker in Delft en ziet verschillende projecten vrucht dragen na jaren van inspanning. Ik heb het beeld voor mij van kinderen met een rugzak. Ze lopen ermee rond en verzamelen allerlei bagage. Eenmaal ouder kunnen ze die uitpakken en wegen. In verschillende delen van Delft hopen Strengholt en zijn team ervoor te zorgen dat zij het christelijke deel van de bagage in de rugzak mogen stoppen. Daarvoor zijn tal van ontmoetingsplekken gecreëerd de afgelopen jaren. We willen als kerk meer aanwezig zijn in de wijk, vertelt Strengholt. De kinder-en tieneractiviteiten worden daarom bewust gehouden in basisscholen en buurthuizen. Moslimouders zien hun kinderen niet graag een kerk binnenstappen. Iedere woensdagmiddag wordt in de multiculturele wijk Voorhof een kinderclub gehouden voor de basisschooljeugd waarin de christelijke boodschap wordt meegegeven. Het begint met het aangaan van relaties, daarop kan je verder borduren, zegt Strengholt. Het werk vraagt tact. We krijgen het vertrouwen van de ouders en die weten dat wij christenen zijn. Maar bijvoorbeeld kruistekens worden gemeden bij het knutselen. Wel wordt er gebeden - immers universeel - en dat wordt ingeleid door te kinderen te vertellen dat zij hun ogen mógen sluiten. Behalve de woensdagen zijn er jaarlijks in samenwerking met Athletes in Action sportweken verspreid over enkele Delftse sportveldjes en -pleintjes. Voor 32 kinderen die om financiële reden niet weg kunnen in de zomervakantie is er een kampweek in Overijssel. Het missionaire team zaait overvloedig in jong Delft. Strengholt hoort soms hoe verrassend de boodschap kan ontkiemen in jonge levens. In het jongerencentrum The Mall (Youth for Christ) vertelde een jonge vrouw op zoek te zijn naar God. Ze voelde dat ze verder moest met wat ze vroeger had gehoord in het buurthuis en op kinderkamp. In een andere wijk vertelde een onkerkelijke moeder dat haar dochtertje was gaan bidden na het bezoeken van een vakantiebijbelweek. Het kind vertelde haar moeder: ik voel me zo blij nu God in mijn leven is. Bas Jansen is freelance medewerker van Kerkinformatie. Samen met Athletes in Action is de protestantse gemeente Delft al vier zomers achtereen actief in de wijk Voorhof voor sport, spel en evangelisatie. (Foto: 15

16 Koster van het jaar Kerkinformatie Berichten Frans Rozemond Woord & Dienst, opiniërend magazine voor de Protestantse Kerk in Nederland, de CNV Kostersbond en NCRV s Schepper & Co organiseren de verkiezing van De koster van het jaar. Kerken kunnen hun koster nomineren op de website van Woord & Dienst. Op zaterdag 24 april 2010 vindt de prijsuitreiking plaats tijdens de jubileumbijeenkomst van de CNV Kosterbond in Nijkerk. De koster is een spin in het web van de plaatselijke gemeente: organisator, gastheer, ondernemer, koffieschenker, sleuteldrager. Zonder de koster gaat de kerkdienst niet door. Haar of zijn werk is van onschatbare waarde voor het functioneren van een gemeente. Maar het werk van de koster krijgt doorgaans weinig aandacht. De verkiezing van de koster van het jaar gaat daar verandering in brengen. Het is nu tijd om de kosters van Nederland in het zonnetje te zetten., aldus de organisatoren. Met artikelen, reportages en interviews in Woord & Dienst en het NCRV-radioprogramma Schepper & Co wordt het vak van koster van verschillende kanten belicht. Er zijn twee kaarten gemaakt om de verkiezing bekendheid te geven. De ene toont het logo van de verkiezing, de ander een prent van W&D-cartoonist Bert Kuipers. Op de website kunnen kerken vanaf vrijdag 23 oktober hun koster nomineren door een formulier in te vullen. Een jury van deskundigen zal de inzendingen beoordelen. Er zijn twee categorieën: de betaalde koster en de teams van vrijwillige kosters. Paasgroetenactie 2010 Ook in 2010 is er weer een Paasgroetenactie. Gemeenteleden sturen paasgroetenkaarten naar gedetineerden in binnen- en buitenland. Het is een eenvoudige actie, die naar twee kanten goed doet: gemeenteleden staan stil bij de tegenstelling tussen het feest van Pasen: bevrijding, en het leven van mensen die niet vrij zijn. Met hun kaart laten ze weten dat ze denken aan de gedetineerden en geven een teken van hoop. Hoop die ook blijkt uit de thema s van de kaarten: Naar een stad van vrede en Er is altijd een doorwaadbare plaats. De actie biedt goede mogelijkheden om vorm te geven aan Kerk naar buiten. Op de website paasgroetenactie kunt lezen over hoe u deze actie kunt organiseren en vanaf 1 januari vindt u daar de gegevens voor de Paasgroetenactie Paasspel Het Lege Graf Gemeenten die rond Pasen iets speciaals willen organiseren kunnen de voorstelling Het Lege Graf reserveren. De voorstelling wordt verzorgd door de Voorburgse Amateur Toneel Vereniging De Regenboog, die het spel al dertig jaar in heel Nederland uitvoert. De cast van het stuk bestaat uit twintig spelers/speelsters. Het stuk verkondigt op een bijzondere manier het Eeuwige Leven. Meer informatie is te vinden op de website : klik op: Paasspel. Musical Visserslatijn Wie op zoek is naar een gemeenteproject vol samenwerking en plezier zou eens kunnen overwegen een musical uit te voeren. Dit voorjaar werd in Bodegraven de musical Visserslatijn uitgevoerd. Resultaat: 150 meewerkende gemeenteleden en ruim 1700 bezoekers tijdens vijf uitvoeringen. De makers stellen hun materiaal beschikbaar aan iedereen die het in eigen ge meente wil proberen. De musical beschrijft hoe Petrus groeit als mens. Zijn bangheid overschreeuwend door stoere taal. Maar door te vallen, weer op te staan en zijn roeping te volgen groeit hij. Het muziekstuk toont Petrus als gewoon mens, maar ook als voorbeeld van roeping en groei. Hilarische momenten worden afgewisseld door serieuze en Naam liedboek onthuld Liedboek - zingen, bidden in huis en kerk. Dat is de naam voor het nieuwe Liedboek voor de Kerken, zo werd zaterdag 31 oktober onthuld in de Nicolaïkerk te Utrecht. Verrassend is in het bijzonder de aandacht voor het lied dat thuis kan worden gezongen - om de dag te openen of om een verjaardag te vieren. In de Nederlandse traditie is een liedboek altijd vooral gebruikt in de eredienst. Nu zullen er in het nieuwe liedboek ook meditatieve teksten worden opgenomen, omdat is gebleken dat mensen daar ook thuis, voor hun persoonlijke geloofsleven, graag gebruik van maken. Daarom worden er ook liederen en teksten geboden om thuis emotievolle scènes. Het script is geschreven door Ankie Verbree en de muziek is van Sjaak Warnaar. Theologische ondersteuning: ds. Arlette Toornstra. Uitgave: Warnaar Muziek, Bodegraven ( Aantal spelers: 15 á 20. Speelduur: anderhalf uur. De musical bevat zeventien liederen (veertien met koor en drie solo). De begeleiding bestaat uit piano, gitaar, basgitaar, slagwerk en zo mogelijk blaasinstrumenten. Er zijn tracks verkrijgbaar. Script, cd met enkele liederen en koorpartituur worden gratis toegezonden op aanvraag bij info@warnaarmuziek.eu. Meer informatie en vragen: tel. (0172) of te gebruiken, persoonlijk of als gezin: om de dag te openen of te sluiten, voor gebruik aan tafel, of om bijzondere dagen te vieren, zoals een verjaardag of een trouwdag. Ook werd een nieuwe website geïntroduceerd, waar informatie te vinden is over de totstandkoming van dit nieuwe liedboek, welk soort liederen er in zal worden opgenomen, en wie meewerken aan het kiezen van de liederen. Meer informatie: 16

17 Kerkinformatie Kerkgeld Henk Lubberts Belastingvoordeel voor gevers: Notarieel schenken aan plaatselijke gemeente Sinds kort kunnen gemeenteleden bij een notaris laten vastleggen welk bedrag zij jaarlijks aan hun gemeente willen schenken. Notarieel schenken is aantrekkelijk omdat de gift volledig aftrekbaar is voor de belastingaangifte. Je kunt het verschil ten goede laten komen aan de kerk, zonder zelf meer te betalen. Uiteraard gelden er voorwaarden voor deze wijze van bijdragen. Allereerst moet de gever voor een periode van minimaal vijf jaar in een notariële akte de hoogte van de gift per jaar laten vastleggen. Het Protestants Landelijk Dienstencentrum kan het opstellen van deze akte regelen en wil de notariskosten betalen als er naast de gift voor de plaatselijke gemeente een bedrag van minimaal 100,- per jaar naar Kerk in Actie, jeugdorganisatie JOP of het Missionair Werk van de Protestantse Kerk gaat. Akte voor bepaalde tijd In principe is een notariële akte vijf jaar geldig. Dit is het minimum aantal jaren dat door de wetgever is vastgesteld. Maar het is ook mogelijk een schenking aan te gaan voor een langere periode. Het is niet mogelijk tussentijds de vastgestelde bedragen te verlagen of te verhogen. Bij overlijden wordt de akte automatisch stopgezet. Alle giften in één mandje via de notaris laten gaan is voordeliger... Combinatiegift De gift aan de lokale gemeente kan alleen in combinatie met een gift voor Kerk in Actie (of 1 van de specifieke programma s zoals bijvoorbeeld Kinderen in de Knel), JOP of Missionair Werk gegeven worden. Dit komt omdat in de akte maar één begunstigde mag worden opgenomen. Doordat de gift in eerste instantie binnenkomt bij het Protestants Landelijk Dienstencentrum, kan het daarna verdeeld worden over Kerk in Actie, JOP of Missionair Werk enerzijds en de plaatselijke gemeente anderzijds. Het spreekt voor zich dat deze vorm alleen kan gelden voor gemeenten die deel uitmaken van de Protestantse Kerk in Nederland. Het voordeel van deze combinatie is dat plaatselijke gemeenten geen notariskosten hoeven te betalen, maar wel profiteren van de opbrengsten. En de gever heeft interessante fiscale voordelen. Een notariële schenking is volledig aftrekbaar. Hoe hoger het inkomen, hoe groter dus het voordeel. Via en berekenen gevers eenvoudig hun voordeel. Aanmelden is eenvoudig Op en staat een aanmeldformulier om te downloaden. Het aanmeldformulier is ook telefonisch op te vragen via (030) Als dit ingevulde en ondertekende formulier, samen met een kopie van het legitimatiebewijs van de gever aan het dienstencentrum wordt verzonden, zorgt het dienstencentrum voor de totstandkoming van de notariële akte. De gever krijgt deze met een begeleidende brief toegezonden. De plaatselijke gemeente ontvangt omwille van de privacy geen kopie van de akte, maar wel een kopie van de begeleidende brief. Aan het einde van het jaar wordt het bedrag dat de gever via het aanmeldformulier voor de lokale gemeente heeft bestemd vanuit het Protestants Landelijk Dienstencentrum overgemaakt. Zo is er sprake van een win-win-winsituatie voor de gever, Kerk in Actie, JOP of Missionair Werk en de plaatselijke gemeente en/of plaatselijke diaconie. Maak gemeenteleden daarom attent op deze aantrekkelijke manier van schenken. Voor meer informatie kunt u hen doorverwijzen naar of en of contact (laten) opnemen met Henk Lubberts, tel. (030) , h.lubberts@pkn.nl Henk Lubberts is projectmedewerker Fondsenwerving. 17

18 Kerkinformatie JOP Robert Mazier Is er toekomst voor de kerk? De kinderen en jongeren van nu zijn de coaches van 2025! De kerk heeft één van de grootste vrijwilligerspercentages. Maar blijft dat zo? Is er in de toekomst voldoende kader voor de kerkelijke gemeenten? Teruglopende ledenaantallen en een grijs publiek in veel kerkdiensten stemmen tot zorg. Toch klinken er grote woorden in de doelstellingen van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk: We willen kinderen en jongeren ontwikkelen en laten groeien tot de coaches van Hoe gaat JOP dat doen de komende jaren? Ik zie hem nog zo voor me staan. Een grijze man van een jaar of 65 met scherpe ogen en verweerde knuisten. Veel ervaring in het agrarisch werk. Jaren ouderling geweest. Mazier, zei hij, je kunt van alles verzinnen voor de jeugd, maar ik hoop vooral dat God ze erbij houdt. Ze zijn de toekomst van de kerk. En God zal zelf zorgen voor de toekomst. Alles wat je kunt doen, is bidden. Dan ben je even uitgepraat. Met respect voor oude wijsheden en grijze haren. Maar het bruist van binnen. Want er is zoveel te doen! Handen uit de mouwen. Er valt nog zoveel uit te proberen met en voor kinderen en jongeren. Als er één plek is waar veel ruimte is voor creativiteit dan is het wel het jeugdwerk. En het bruist in mijn hoofd: de jeugd de toekomst van de kerk? Als je zo gaat doorredeneren! Dan kun je ook maar zo vergeten dat kinderen en jongeren ook vandaag al deel uitmaken van de gemeente. Dat ze een eigen plek mogen innemen in de kerk. De toekomst begint nu Toch klinkt er ook muziek door in de woorden van deze grijze man. Want gaat het in de kerk niet om geloof? En is geloven niet ook een kwestie van overgave en vertrouwen? Het is de dragende kracht van God die ons sterk mag maken in onze woorden en in onze daden. De muziek in de woorden van deze man krijgt een nieuwe toon in de doelstellingen van JOP. Wij geloven dat God een relatie aan wil gaan met kinderen en jongeren. En dat geeft een spirituele basis in ons werk. Maar dat geeft ook geloof en overtuiging van het belang van het werk dat moet gebeuren in het jeugdwerk. De toekomst is namelijk niet pas over vijftien jaar, maar begint nu! Wij zijn ervan overtuigd dat er in het jeugdwerk belangrijke sleutels liggen voor de kerk van de toekomst. Een aantal van die sleutels is bekend. Bijvoorbeeld de situatie thuis en het klimaat in de gemeente. Ook weten we dat voor veel jongeren er factoren zijn op basis waarvan ze zich ergens vrijwillig willen inzetten, namelijk een leuke inspirerende ervaring, liefst samen met vrienden en persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden. Met deze kennis kunnen de sleutels nu worden opgepakt en gebruikt. Hoe kom je er anders achter welke sleutels echt goed blijken te passen. Kortom: er is werk aan de winkel! De toekomst ligt thuis Nu is dichtbij. In tijd, maar ook fysiek. De toekomst begint thuis. In de eigen situatie. Veel kinderen mogen opgroeien bij hun ouders thuis. Als ouder neem je een eigen levensverhaal mee. Ook waar het gaat om het geloof en de relatie met de kerk. Het is goed je als ouders af te vragen wat je overdraagt en over zou willen dragen waar het gaat om de essentiële zaken van het leven. Waar het gaat om geloven. Waar het gaat om waarden die je uit wilt dragen en verantwoordelijkheden die je wilt nemen. Dat vraagt om bezinning en gesprek. Dat kan vanzelfsprekend rond de doop van je kind, maar toch zeker ook vaker daarna. Veel gemeenten bieden hiervoor mogelijkheden, maar ook zijn er producten, zoals dagboeken, magazines op dit terrein die hierbij kunnen ondersteunen. JOP werkt het komende jaar aan verschillende De belangrijkste relaties doen kinderen en jongeren meestal op in hun eigen omgeving nieuwe producten die van dienst kunnen zijn bij het gesprek hierover. Zo is het mogelijk om een thema-avond over geloofsopvoeding te organiseren in de gemeente. Ook wordt er hard gewerkt aan JOP Moments, een creatieve en aansprekende aanpak om als ouders en kinderen samen stil te staan bij belangrijke levensmomenten en deze momenten te verbinden met persoonlijk geloof. De toekomst ligt in de gemeente Naast de thuisbasis is er veel werk te doen in de gemeente. Predikanten en jeugdwerkers spelen een belangrijke rol. Maar cruciaal is of de gemeente als geheel zich open wil stellen voor een nieuw elan. Een elan waar ruimte en waardering is van de ene generatie voor de andere generatie. Waar geleerd wordt van elkaar. Waar ruimte is voor nieuwe initiatieven en waardevolle tradtities. Afgelopen zondag hoorde ik in een Taizégebed iemand danken voor de enthousiastelingen die hun handen uit de mouwen steken in kerk en samenleving. Ik vroeg me af: bidden we ook op zo n manier voor het jeugdwerk? En geven we de jonge enthousiastelingen ook daadwerkelijk ruimte om hun handen 18

19 Kerkinformatie op het platform van de kerk uit de mouwen te steken. Mogen jongeren hun hoofd boven het maaiveld steken? Eind dit jaar start JOP met een nieuw project: JOP WIN-WIN:verbind generaties!, gericht op de onderlinge verhouding tussen de ge neraties. Ook willen we dichter bij gemeenten komen staan in de vorm van een duidelijke productenlijn, de aanwezigheid van onze regiocoaches (via advies op maat, trainingen en thema-avonden) en de inzet van lokale jeugdwerkers. We werken samen met de HGJB ook aan een project voor de sociale veiligheid in het jeugdwerk. De toekomst ligt in relaties en ervaringen Daarnaast willen we voor alle doelgroepen, kinderen, jongeren en hun coaches, een inspirerend aanbod verzorgen van evenementen en activiteiten. Eerlijk is eerlijk. De belangrijkste relaties doen kinderen en jongeren meestal op in hun eigen omgeving, het gezin en de vrienden. Maar de meest inspirerende ervaringen hebben zij over het algemeen op andere locaties. Weg van thuis. Uit de waan van de dag. JOP wil jongeren graag deze plekken bieden waar ze inspirerende en soms levensveranderende ervaringen op kunnen doen. Denk aan Taizé, het Xnoizz Flevo Festival, X-Mas Proof en WAKEUPCALL drive-in. Denk ook aan een kampweek of -weekend. De gezamenlijke beleving van dergelijke momenten met jongeren kan van onschatbare waarde zijn voor de relatie die je als jeugdwerker of jeugdbegeleider met hen opbouwt. De toekomst ligt in doelgerichte ontwikkeling Naast deze leuke en inspirerende kant van het jeugdwerk willen we in ons productenaanbod en in onze diensten nadrukkelijk aandacht geven aan doelgerichte ontwikkeling van jonge mensen. We zien een duidelijke ontwikkelingslijn door de labels die JOP gebruikt: KIDS, YOUNG en COACH. Het gaat er niet om dat we alle kinderen en jongeren van nu straks in 2025 als vrijwilliger in het jeugdwerk zullen zien. Het zou natuurlijk mooi zijn, maar dit is niet de eerste intentie. JOP wil graag een groeiende lijn van kinderen en jongeren stimuleren om hen te inspireren om een weg met geloof te gaan en zich in te zetten in en voor kerk en samenleving. En dat kan soms best betekenen dat dit niet in deze levensfase via de gebaande (kerkelijke) wegen gaat. Vanuit JOP willen we ons aanbod meer toetsen op dit leeren ontwikkelingsproces, waarbij we kerncompetenties en ontwikkelingslijnen benoemen. Aan de andere kant willen we gemeenten ook uitdagen om op deze manier het jeugdwerk, en daarmee de kerk, serieus te nemen. Dat kan door het volop geven van ruimte voor eigen initiatief en participatie van kinderen en jongeren, maar niet zonder coachende begeleiding door ouders, begeleiders, jeugdwerkers en alle anderen. Als jongeren de ruimte en de begeleiding krijgen om zich te ontwikkelen thuis, in de gemeente en via JOP, ontstaat er ruimte voor de kerk van de toekomst. Het feit dat de toekomst nu begint, geeft ons de passie en het vertouwen om de handen uit de mouwen te steken. Robert Mazier is adjunct-programmamanager van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk. 19

20 Kerkinformatie BERICHTEN Catechismus van dr. B. Wentsel op internet Cursussen PThU Aan de hand van 1077 vragen over de bijbel stelde dr. B. Wensel uit Den Haag een Protestants-Katholieke catechismus samen. Het resultaat zette hij onlangs op een eigen website: De tachtigjarige dogmaticus kwam tot dit initiatief nadat eerdere pogingen in opdracht van de hervormde en gereformeerde synode begin jaren zeventig waren gestrand. De Rooms-Katholieke Kerk publiceerde drie maal een catechismus in de vorige eeuw. Aan protestantse zijde verscheen er niet één. Wel aanvaardde men een paar keer een nieuwe bundel met gezangen. Volgens de auteur een prestatie van formaat. Ik vroeg mij wel af: door welke normen lieten de dichters, musici en samenstellers zich leiden bij deze bundels? Ook het ontbreken van een duidelijke visie op de Islam stimuleerde Wentsel om zijn werk uit te brengen. De catechismus bestaat uit drie gestalten : gesprekken met de HEER, gesprekken over de HEER en een grote catechismus met tal van literatuurverwijzingen. Wensel hoopt met deze proeve het belijden in de Protestantse Kerk in Nederland te versterken. Weet men nog wat men gelooft of dient te geloven? Mogelijk komt het nog eens tot een belijdenisgeschrift over oude en huidige vragen in aansluiting bij de bestaande klassiek geworden belijdenisgeschriften, aldus de theoloog, die jarenlang leraar geloofsleer is geweest aan de HBO De Wittenberg te Zeist. Wentsel promoveerde in 1970 op het onderwerp Natuur en genade. Dit was brandend actueel omdat het Tweede Vaticaans Concilie ( ) had uitgesproken dat moslims die God ernstig zoeken, eeuwig behouden kunnen worden, maar dat van hen die het evangelie leren kennen en dit afwijzen de heilskansen dalen. Tussen schreef hij een dogmatiek in zeven banden. In zijn werk brengt hij vaak de Islam ter sprake als poging tot een dialoog. Onderstaand een selectie uit het aanbod van cursussen en studiedagen voor predikanten en kerkelijk werkers van het seminarium van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Meer informatie over deze en andere cursussen vindt u op Aanmelden voor alle genoemde cursussen kan via het aanmeldingsformulier op deze site of via seminarium@pthu.nl. De cursussen worden, tenzij anders vermeld staat, gehouden in Hydepark, het conferentiecentrum van de Protestantse Kerk, Driebergsestraatweg 50 te Doorn. Water, brood en wijn (16D-09) Datum: januari 2010, o.l.v. Eward Postma; Kosten 235,-; Opgave vóór 2 december 2009 Andere religies: bedreiging of uitnodiging (17D-09) Datum: januari 2010, o.l.v. prof. dr. Luco van den Brom. Kosten 175,-. Opgave vóór 17 december X-mas Proof 2009: zaterdag 12 december 2009 X-mas Proof 2009, het kerstevenement van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, heeft dit jaar als titel: A star is born!. Dit feest van inspiratie en ontspanning brengt jongeren goede muziek, ontmoeting en een eigentijdse kerstboodschap. De muziek op dit evenement wordt verzorgd door onder andere Gerald Troost & Band, dj Rob van Rossum, dansgroep Reternity Afterparty en gelegenheidsband X-Mas Xplosion. In workshops wordt A star is born op allerlei actieve, creatieve en bezinnende manieren uitgediept, bijvoorbeeld met debat, fotografie, dans, rap maken en cartoon tekenen. Voor de meegekomen volwassenen is er een eigen programma met voorlichting, workshops en netwerken. X-mas proof is voor jongeren van ongeveer jaar. Plaats: Mozes & Aäronkerk Amsterdam. Datum en tijd: zaterdag 12 december, van uur. Meer informatie en aanmelding via Genezing door ontmoeting (19D-09) Datum: februari 2010, o.l.v. Hanneke Meulink-Korf. Kosten 235,-. Opgave vóór 4 januari D-09 Pastorale gespreksvoering Datum 28 juni 2 juli 2010, o.l.v. Jan Bodisco Massink. Kosten 355,- Opgave vóór 14 mei Spreken met powerpoint In elke gemeente zijn een aantal mensen die regelmatig voor groepen het woord voeren. Zij kunnen veel opsteken van de nieuwe druk van het boekje Het woord krijgen, over spreekvaardigheid in de christelijke gemeente. Het is bestemd voor mensen die bijbelvertellingen houden, of lezingen, meditaties, toespraken en niet in de laatste plaats preken. Spreken in het openbaar gaat meestal niet vanzelf. Een goede voorbereiding is het halve werk. Waar let ik op in een bijbelvertelling, een lezing of inleiding, een meditatie of preek? Hoe voer ik ze uit? Hoe overwin ik spreekangst? Hoe ga ik om met vragen uit de zaal? Hoe zorg ik dat ik goed over kom? En hoe ga ik om met feedback en kritiek? Deze derde, geheel herziene druk is uitgebreid met nieuwe aandachtspunten, zoals het gebruik van powerpointpresentaties. De auteur is Nico van der Voet, docent ethiek en spreekvaardigheid aan de opleiding Godsdienst Pastoraal Werk aan de Christelijke Hogeschool Ede. Het woord krijgen is een uitgave van Boeken centrum, telt 151 pagina s en kost 10,-. Informatie en bestellen: of via de boekhandel. Adventskerk Alphen aan den Rijn. (foto: Dirk van Smirren) 20

21 Kerkinformatie collecten Collecte Oecumene 24 januari 2010 In de Week van Gebed voor de Eenheid van christenen organiseert de Protestantse Kerk de oecumenecollecte. Oecumene is het wereldwijd zoeken naar eenheid in getuigenis en dienst tussen kerken en christenen. Het begint dichtbij in onze eigen gemeenten, tussen christenen onderling in stad en dorp. Als gemeente- leden zoeken we elkaar op, bidden en vieren samen en zetten ons in om Gods woord in de samenleving uit te dragen. Net als de plaatselijke gemeenten zet ook de Protestantse Kerk zich in voor de oecumene bijvoorbeeld in de Raad van Kerken in Nederland en de Wereldraad van Kerken. Om zo ook in grotere verbanden gaven te delen en samen het getuigenis van Gods woord te versterken. De Protestantse Kerk vraagt daarbij de steun vanuit de plaatselijke gemeenten om de activiteiten voor oecumene mogelijk te maken. Meer informatie over deze collecte én de ondersteunende materialen is te vinden op Collecte Catechese & Educatie, 31 januari 2010 Geloofsonderwijs & educatie raakt ieder gemeentelid. Zoeken we, als leden van de kerk, immers niet vaak naar mogelijkheden om ons geloof onder woorden te brengen? Geloven is een zoektocht, voor jong en oud, met vaak meer vragen dan antwoorden. De kerkelijke gemeente is een plaats waar ruimte is om vragen, die bij geloven horen, te stellen en daar met anderen over te praten. De Protestantse Kerk wil helpen bij het voeren van deze gesprekken en ontwikkelt daarom gesprekmateriaal voor gemeenten. Vanuit JOP en HGJB wordt materiaal aangeboden voor de catechese, zodat ook de jongeren goed begeleidt worden. Als het op ons geloof aankomt, raken we nooit uitgeleerd en uitgesproken. Juist om het gesprek tussen gemeenteleden, jong en oud, te laten voort klinken, wordt op 31 januari voor catechese en educatie gecollecteerd. Meer informatie over deze collecte en de ondersteunende materialen, is te vinden op BERICHTEN Presentatie herziene en hertaalde belijdenisgeschriften Een herziene en naar de bronteksten hertaalde uitgaven van de protestantse belijdenisgeschriften is op 12 november aangeboden aan de generale synode. Een commissie van deskundigen, o.l.v. prof. dr. Klaas Zwanepol en ds. C.H. van Campenhout, heeft in opdracht van het moderamen van de synode ruim vier jaar aan deze uitgave van de Belijdenisgeschriften van de Protestantse Kerk in Nederland gewerkt. De commissie heeft vooral gestreefd naar een betrouwbare weergave van de oorspronkelijke tekst van de belijdenisgeschriften. Waar nodig zijn verklarende noten toegevoegd en het geheel is voorzien van een trefwoordenregister. Deze belijdenissen zijn een onmisbaar instru- ment om aan te geven waar de protestants-christelijke traditie voor staat. Luthers Catechismus Omdat in deze uitgave van de protestantse belijdenissen alleen Luthers Kleine Catechismus is opgenomen, verschijnt tevens een paralleluitgave onder de titel Luthers Catechismus die de opnieuw vertaalde tekst van zowel de Kleine als van de Grote Catechismus bevat. Deze teksten worden voorafgegaan door een uitvoerige inleiding. Met Luthers Catechismus beschikt de Protestantse Kerk over een waardevolle bron voor haar geloofsonderricht en voor het onderlinge geloofsgesprek. Vertaling en inleiding zijn van de hand van de lutherse hoogleraar dr. Klaas Zwanepol. Meer informatie De uitgave van de Belijdenisgeschriften van de Protestantse Kerk in Nederland verschijnt bij de Protestantse Pers te Heerenveen (ISBN ) en kost 19,95. Luthers Catechismus komt eveneens uit bij de Protestantse Pers te Heerenveen (ISBN ) en kost ook 19,95. Beide boeken kunnen samen worden aangeschaft voor 29,95. Cursus Lutherana 2010 In de Protestantse Kerk zijn de lutherse en calvinistische tradities samengekomen. Maar hoe bewust zijn lutheranen zich van hun traditie? En wat weten andere leden van de Protestantse Kerk van de lutherse theologie en het luthers kerkelijk leven? Voor geïnteresseerden wordt in het eerste kwartaal van 2010 in Arnhem een cursus Lutherana gegeven. De deelnemers maken kennis met Luther en de tijd waarin hij leefde. Ze verdiepen zich in zijn preken en zijn verhouding tot het Jodendom. Ook maken zij kennis met Luthers ideeën over Maria, het Magnificat en met zijn leer van de rechtvaardiging en de beroemde tweeregimentenleer. Uiteraard komen de lutherse belijdenisgeschriften ter sprake en wordt ingegaan op de relatie Luther en Calvijn en Luther en Nederland. Daarnaast maken de cursisten actief kennis met de lutherse liturgie. Docenten: dr. S. Hiebsch (die de cursus samenstelde), prof. dr. W. Balke, prof. dr. J.P. Boendermaker, drs. J.C. Klok, dr. K.G. van Manen, ds. H. Mudde, dr. E. van der Veer en drs. T. Verduijn. De cursus komt voort uit de vroegere Lutherse Leken Opleiding en wordt georganiseerd door Theologische Vorming Gemeenteleden (TVG) en het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie. De cursusdagen zijn op de zaterdagen 9 en 23 januari, 6 en 20 februari, 6 en 20 maart. Deelnemers ontvangen na afloop een certificaat. Kosten: 150 inclusief uitvoerig cursusmateriaal, koffie en thee (zelf lunch meebrengen). Plaats en tijden: Kerkgebouw Lutherse Gemeente Arnhem, Spoorwegstraat 8-10, Arnhem. Elke cursusdag duurt van uur. Informatie en aanmelding: Stef Jumelet, projectmedewerker TVG; tvg@pkn.nl. Ook: 21

22 Kerkinformatie Kerkinformatie BIJBELTEKSTEN Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. di 1 Dit zegt de Heer: Mijn recht zal een licht zijn voor alle volken. In een oogwenk breng Ik mijn gerechtigheid nabij, mijn heil verschijnt. (Jesaja 51: 4-8) wo 2 Zoek je geluk bij de Heer, hij zal geven wat je hart verlangt. (Psalm 37) do 3 De Heer zei: Behandel vreemdelingen die bij jullie wonen als landgenoten. Heb hen lief als jezelf. (Leviticus 19: 33-34) vr 4 De Heer zegt: Zou dat het vasten zijn dat ik verkies? Is dat een dag van onthouding? Is dit niet het vasten dat ik verkies: misdadige ketenen losmaken, de verdrukten bevrijden en je brood delen met de hongerige? (Jesaja 58: 5-12) za 5 Petrus schreef: Heb elkaar onvoorwaardelijk lief, met een zuiver hart. (1 Petrus 1: 22-25) zo 6 Johannes de Doper kwam, zoals geschreven staat in het boek van Jesaja: Luid klinkt een stem in de woestijn: Maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden! (Lucas 3: 1-6) ma 7 God zal bij de mensen wonen. Zij zullen zijn volken zijn en God zelf zal als hun God bij hen zijn. Hij zal alle tranen uit hun ogen wissen. (Handelingen 21: 1-7) di 8 In Christus heeft God, voordat de wereld gegrondvest werd, ons vol liefde uitgekozen om voor hem heilig en zuiver te zijn. (Efeziërs 1: 3-14) wo 9 De dag zal komen spreekt de Heer dat ik de belofte die ik mijn volk heb gedaan, gestand zal doen. Ik zal een rechtmatige telg laten ontspruiten, die recht en gerechtigheid zal handhaven. (Jeremia 33: 14-16) do 10 Christus is beeld van God, de onzichtbare. In hem is alles geschapen, alles in de hemel en alles op aarde, het zichtbare en het onzichtbare. (Kolossenzen 1: 15-20) vr 11 Jezus zegt: Wat ik tegen jullie zeg, zeg ik tegen iedereen: wees waakzaam! (Marcus 13: 33-37) za 12 Baan een weg voor onze God. Oneffen plekken moeten vlak gemaakt worden en ruige gronden worden een vlakte. De luister van de Heer zal zich openbaren voor het oog van al wat leeft. (Js 40:1-5) zo 13 Johannes de Doper zei: Ik doop jullie met water, maar er komt iemand die meer vermag dan ik; ik ben zelfs niet goed genoeg om de riem van zijn sandalen los te maken. Hij zal jullie dopen met de heilige Geest en met vuur. (Lucas 3: 15-22) ma 14 De engel zei tot Zacharias, de vader van Johannes de Doper: Je vrouw zal je een zoon baren. Hij zal groot zijn in de ogen van de Heer. Hij zal vervuld worden met de heilige Geest, en hij zal velen uit Gods volk tot de Heer brengen. (Lucas 1: 5-25) di 15 De weg van de rechtvaardigen is stralend als de zon, die opkomt, hoger klimt, totdat de dag zijn licht verspreidt. (Spreuken 4: 18-27) wo 16 De Heer zei tegen Abraham: Trek weg uit je land, verlaat je familie, verlaat ook je naaste verwanten, en ga naar het land dat ik je zal wijzen. Abraham ging weg, zoals de Heer hem had opgedragen. (Genesis 12: 1-5) do 17 Petrus schreef: De Heer is niet traag met het nakomen van zijn belofte, zoals sommigen menen; hij heeft alleen maar geduld met u, omdat hij wil dat iedereen tot inkeer komt. (2 Petrus 3: 8-9,13-14) vr 18 Jakobus schreef: Wees geduldig en houd moed, want de Heer zal spoedig komen. (Jakobus 5: 7-11) za 19 Dit zegt de Heer: Ik leg voor mijn volk een fundament met een grondsteen. Ik zal het recht als meetlint hanteren en de gerechtigheid als schietlood. (Jesaja 28: 16-17) zo 20 Toen Elisabet de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot; ze werd vervuld met de heilige Geest en riep luid: De meest gezegende ben je van alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van je schoot! (Lucas 1: 39-45) ma 21 Juich, hemel! Jubel, aarde! De Heer heeft zijn volk getroost, hij heeft zich over de armen ontfermd. (Jesaja 49: 13-26) di 22 Het woord van God is dicht bij u, in uw mond en in uw hart. (Romeinen 10: 5-10) wo 23 Onze Heer Jezus Christus is omwille van u arm geworden opdat u door zijn armoede rijk zou worden. (2 Korintiërs 8: 7-15) do 24 Jezus zegt: Ik verzeker jullie: wie zichzelf vernedert en wordt als een kind, die is de grootste in het koninkrijk van de hemel. (Matteüs 18: 1-4) vr 25 Het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond. Uit zijn overvloed zijn wij allen met goedheid overstelpt. (Johannes 1: 9-18) za 26 Jezus zegt: Wanneer ze je uitleveren, vraag je dan niet bezorgd af hoe je moet spreken of wat je moet zeggen. Want wat je moet zeggen, zal je op dat moment worden ingegeven. Jullie zijn het immers niet zelf die dan spreken, het is de Geest van jullie Vader die in jullie spreekt. (Matteüs 10: 17-22) zo 27 Toen Jozef en Maria Jezus in de tempel vonden, zei hij tegen hen: Waarom hebt u naar me gezocht? Wist u niet dat ik in het huis van mijn Vader moest zijn? Zijn moeder sloot alles wat er met hem gebeurd was in haar hart. (Lucas 2: 41-52) ma 28 God is licht, er is in hem geen spoor van duisternis. Als we onze weg in het licht gaan, dan zijn we met elkaar verbonden. (1 Johannes 1: 1-7) di 29 Jezus zegt: Kom naar mij. Ik ben zachtmoedig en nederig van hart. Dan zullen jullie werkelijk rust vinden. (Matteüs 11: 28-30) wo 30 Jezus zei tot een rijke jongeman: Als je volmaakt wilt zijn, verkoop dan alles wat je bezit en geef de opbrengst aan de armen; dan zul je een schat in de hemel bezitten. Kom daarna terug en volg mij. (Matteüs 19: 16-22) do 31 Jezus zegt: Wanneer iemand mij liefheeft zal hij zich houden aan wat ik zeg, mijn Vader zal hem liefhebben en mijn Vader en ik zullen bij hem komen en bij hem wonen. (Johannes 14: 19-23) 22

23 Kerkinformatie Predikantswisselingen Predikantswisselingen Beroepen: te De Bilt (herv. wijkg. Dorpskerk), proponent G.J. Codée te Amsterdam; te Enter (geref.), proponent A.P. Berensen te Dronten; te Goes (hervormd, De Levensbron), ds. R.W. de Koeijer te Putten; s-gravendeel, ds. W. Geuze te Woubrugge; te Haaften (herv.), ds. L. Schaafsma te Nunspeet; te Krimpen a/d IJssel (herv. wijkgem. b.a.), ds. G.C. Klok te Putten; te Oldemarkt (geref.), proponent D. Wijmenga te Kampen; te Rijssen (herv. wijkgem. 5), ds. R.W. de Koeijer te Putten (herv.); te Zalk en Veecaten (herv.), proponent P. Baas te Kampen; te Zaltbommel (Het Anker), ds. A. Boezewinkel te Curaçao (Ver. Prot. Gemeente); als predikant met bijzondere opdracht (ten dienste van IKON-pastoraat), proponent B.E. van Pelt te Amsterdam. Aangenomen naar Bodegraven (herv. wijk 2), ds. P.F. Bouter te Leerdam, die bedankte voor Apeldoorn en voor Veen; naar Enschede (Noord en Oost), proponent H.J. Siebert te Enschede; naar Hindeloopen, ds. M. van den Berg-Nieuwpoort te Veenwouden; naar Kloosterhaar-Sibculo (herv.), ds. A.W. van de Griend te Oostwold; naar Rijnsaterwoude, proponent M.J. Ouwerkerk te Leiden; naar Rijnsburg (geref.), proponent J.C. Verlinde te Utrecht; naar Sint Jansklooster, ds. M.P. Vis te Schipluiden; naar Trynwâlden (Âldtsjerk-Roodkerk-Oenkerk), proponent H. Vlasman te Hallum; naar Woerden (herv. wijkgem. Centrum), ds. P. Nagel te Vlaardingen; naar Uithoorn (pt), ds. J. Dubbink te Zeist; naar Wezep (herv. Pauluskerk; toezegging van beroep), ds. J.C. Oosterwijk te Ouwsterhaule- Scharsterbrug (herv.); het beroep door de Generale Synode als hoogleraar Kerk en Islam, ds. B.J.G. Reitsma te Zeist (directeur Open Doors). Bedankt voor Baarn (Calvijnkerk), ds. G.C. Klok te Putten; voor Genemuiden (herv. Wijkgem 2), ds. J.B. ten Hove te Katwijk aan Zee (herv.); voor Giessendam/Neder-Hardinxveld (wijk 2 Noord), ds. M.J. van Oordt te Hendrik Ido Ambacht; voor Harderwijk (herv. wijk 2) en voor Putten (herv. wijkgem. 6), ds. W.J. Dekker te Delft; voor Hoevelaken, Stoutenburg en Achterveld (herv. West), ds. H. Westerhout te Harderwijk; voor Nederlangbroek (herv.), ds. W.G. Hulsman te Genemuiden; voor Rouveen, ds. B.E. Weerd te Wierden; voor Sliedrecht (herv. wijk 3), ds. J.B. ten Hove te Katwijk aan Zee; voor Sommelsdijk (herv.), ds. H. Russcher te Barneveld, die tevens bedankte voor Kamerik; voor Wateringen, proponent G.J. Codée te Amsterdam. Beroepbaar ds. A. Groenendijk-Meindersma, Burg. Hermanstraat 42, 2231 KX Rijnsburg. ds. A.K. de Vries, Hogenkampseweg 23-B, 8022 DA Zwolle. proponent P. Baas, Beekmanstraat 221, 8265 ZS Kampen, tel. (038) proponent A.P. Berensen, De Oeverloper 319, 8251 HN Dronten. tel. (0321) proponent J.A.L. Duijster, Noorderbocht 24, 8307 DK Ens. Tel proponent M. Kraak-Verdonk, Vossestaart 22, 3648 HS Wilnis, tel. (0297) proponent G. Lugthart, Deurlo 8, 3247 XG Dirksland, tel. (0187) (na 1 jan. 2010). proponent E.C. van den Oord-Vader, Antilopespoor 203, 3605 CN Maarssen, tel. (0346) proponent J.C. de Poel-van den Berg, De Leijen 25, 9202 VE Drachten, tel. (0512) proponent R.C. Veldman, De Wittenkade 156-3, 1051 AN Amsterdam, tel. (020) Overleden 12 oktober ds. A.H. Lenz (geb. 12 april 1920); 13 oktober ds. H.J. Visch (geb. 13 maart 1919); 17 oktober ds. M.J. de Berg (geb. 5 juli 1958); 26 oktober ds. A.J. Hoorn (geb. 9 mei 1933). Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, jaarboek@pkn.nl Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, scheps@solcon.nl Nieuwe Bijbelvertaling loopt goed Vijf jaar geleden werd het eerste exemplaar van de Nieuwe Bijbelvertaling op 27 oktober 2004 overhandigd aan H.M. Koningin Beatrix. Op 17 oktober 2009 werd het symbolische miljoenste exemplaar van de Nieuwe Bijbelvertaling tijdens het eerste Lees & Luisterfestival in Ede aangeboden aan Els de Jong- van Gurp, directeur van de Branchevereniging voor christelijke boeken en muziek (BCB). Zij ontving de miljoenste NBV, omdat veel exemplaren van De Nieuwe Bijbelvertaling zijn verkocht via de christelijke en evangelische boekhandels. In 2004 verscheen de Nieuwe Bijbelvertaling in vier verschillende edities bij meerdere uitgeverijen: Jongbloed, Querido, Athenaeum-Polak & Van Gennep en de Katholieke Bijbelstichting (KBS). Bovendien is de Nieuwe Bijbelvertaling sinds de verschijning gratis te lezen op de website Inmiddels zijn er veel verschillende edities en uitgaven van de Nieuwe Bijbelvertaling verkrijgbaar, zoals de Bijbel met impressies, de NBV- Studiebijbel en de Jongerenbijbel. 23

24 Kerkinformatie advertenties Advertenties Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: 174, 348, 698 en Het aantal woorden wordt berekend met de functie Woorden tellen onder Extra in tekstverwerkingsprogramma Word. Andere advertenties bestaan in de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk: 348, 698, 1.394, Aanlevering Per aan: (de kale tekst in een Word-bestand en logo s uitsluitend apart in een jpg-bestand), per fax aan (030) , of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht. Naam en logo s De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden. Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste verticale tekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo s, beeldmerken, vignetten of foto s zijn uiteraard hartelijk welkom. Uiterste aanleverdata: (zie ook homepage, linksboven onder tijdschriften/nieuwsbrieven): Januarinummer: 1 december Februarinummer: 5 januari Maartnummer: 2 februari De advertentiepagina s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op > klik linksboven op: Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder. IGREJA EVANGÉLICA REFORMADA DE CASTROLANDA De Protestantse Gemeente te Chaam c.a. heeft vanwege het vertrek van haar predikant een vacature voor een predikant (m/v) Wij zijn een gemeenschap van protestanten met verschillende kerkelijke achtergronden, waarbinnen de diversiteit in geloofsbeleving en ruimte voor vernieuwing belangrijk voor ons zijn. Wij zoeken een predikant die op de eerste plaats een meelevend lid van de gemeente is. goede contacten legt en onderhoudt met alle geledingen van onze gemeente. belangstelling heeft voor liturgie en ruimte geeft aan muziek en andere kunstvormen in de eredienst. uitgaande van een oecumenisch-protestantse traditie, de gemeente weet te boeien en te inspireren. invulling en leiding geeft aan de interkerkelijke werkgroep Kerk en Toerisme. Een informatiepakket met daarin o.a. een uitgebreide profielschets van onze gemeente en informatie over ons kerkgebouw en de pastorie, kunt u aanvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie. Ook kunt u onze website raadplegen: U wordt van harte uitgenodigd om op deze advertentie te reageren. Voor inlichtingen kunt u vanzelfsprekend ook contact opnemen met de secretaris de heer V. Molenaar, Postbus 49, 4850 AA Ulvenhout: victor.molenaar@scarlet.be na 1 januari 2010: victor.molenaar@skynet.be zoekt een: predikant(e) De IER te Castrolanda, Zuid-Brazilië, is een protestantse kerkgemeenschap met ongeveer 650 leden, in meerderheid van Nederlandse afkomst. Al bijna zestig jaar zijn wij kerk in een land met een andere taal en cultuur. Een uitdaging voor zowel gemeente als predikant. We zoeken een predikant(e) die: A) behalve het Nederlands ook de Portugese taal spreekt. In dit geval betreft het een volledige taak. Hij/zij: kan omgaan met verschillende kerkelijke achtergronden en culturen. is bereid om samen te werken met de Braziliaanse collega`s. Of: B) met emeritaat is en in deeltijd een taak van ongeveer 50% wil vervullen. In beide gevallen wordt verwacht dat hij/zij: Eigentijds en geïnspireerd voor gaat in de diensten. Aandacht heeft voor pastorale zorg met name voor de ouderen. Voor verdere informatie kunt u zich richten tot de beroepingscommissie. Contactpersoon: Henk Kassies, tel ; riekkassies@hotmail.com 24

25 Kerkinformatie advertenties Verenigde Protestantse Gemeente van Curaçao De Verenigde Protestantse Gemeente van Curaçao omvat 3 wijken met elk een kerkgebouw. De gemeente telt ca 1400 leden. Momenteel komt er een vacature voor een full-time predikant(e) voor de wijk behorend tot de Fortkerk. Wij zoeken als beroepingscommissie een Predikant(e) die zich aangesproken voelt tot onze visie als Fortkerkgemeente, namelijk: Dat de Fortkerkgemeente een gemeenschap is waar het geloof in Jezus Christus wordt verkondigd. Van de predikant(e) wordt verwacht dat zij of hij: Jezus Christus kent en verkondigt als Heer en Heiland in een hedendaags taalgebruik; de zondagse kerkdienst verzorgt in de Fortkerk; bereid is op korte termijn zich het Papiamentu eigen te maken; zich kan vinden in de eigensoortige (Antilliaanse) kerkelijke tradities; een afgeronde academische opleiding theologie heeft genoten en daarna ervaring heeft opgedaan in één of meerdere gemeenten; Wij zoeken iemand die zich van harte vanuit Gods kracht wil inleven in onze multiculturele Caribische en Zuid-Amerikaanse samenleving. Wij bieden: een enthousiaste kerkenraad; een pluriforme wijkgemeente in een prachtig 240 jaar oud kerkgebouw; een woning; een Antilliaans overheidsalaris met secundaire voorzieningen. Geïnteresseerd? Nadere informatie kunt u verkrijgen bij de voorzitter van de beroepingscommissie dr. P.J. Boodt, pj.boodt@hotmail.com, of bij de huidige predikante ds. A. Boezewinkel, afkeboezewinkel@hotmail.com. Op verzoek wordt u een volledige profielschets toegezonden. Uw sollicitatie uiterlijk 8 januari 2010 sturen naar: Kerkelijk bureau VPG, Fort Amsterdam, Willemstad, Curaçao, vpg-cur@curlink.com of aan de voorzitter van de beroepingscommissie te weten dr. P.J. Boodt, pj.boodt@hotmail.com 25

26 Kerkinformatie advertenties De Protestantse Gemeente Leek-Oldebert zoekt een fulltime predikant (m/v) die, in onze sinds 2007 gefuseerde gemeente een samenbindende rol wil vervullen. Pastoraat vinden we erg belangrijk. Stimuleren, activeren en opbouwen zijn hierbij sleutelwoorden. De Protestantse Gemeente Leek- Oldebert bestaat uit de dorpen Leek, Tolbert, Midwolde en Lettelbert, liggend in het Westerkwartier van Groningen, en Nietap, liggend in de provincie Drenthe. Onze gemeente telt ongeveer 3700 leden. Wij verwachten dat de predikant de grote verscheidenheid binnen onze gemeente ziet als een verrijkend aspect, waarin hij/zij graag wil werken en goed kan samen werken met de collega s. Ervaring, opgedaan in een andere gemeente, strekt tot aanbeveling. Een profielschets van gemeente en predikant kunt u opvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie en vinden op onze website: Hier kunt u ook veel informatie over onze gemeente vinden. Uw schriftelijke sollicitatie met C.V. kunt u binnen drie weken na het verschijnen van dit blad richten aan de secretaris van de beroepingscommissie: Pier Johan de Boer Borgdomein ST Leek Tel. (0594) beroepingscommissie@pglo.nl De Protestantse Gemeente te Ter Apel zoekt een predikant (m/v) 0,6 fte Wij zijn een gemeente die.. ligt in Westerwolde, het meest bosrijke gebied van de provincie Groningen; beschikt over een mooie pastorie; is gefuseerd in november 2009; plusminus 490 leden telt; pluriform is, met verschillende wijzen van geloofsbeleving. Wij zoeken een predikant die.. Gods boodschap op hedendaagse en inspirerende wijze overbrengt en zo de gemeente toerust voor het leven van iedere dag; saamhorigheid stimuleert om te komen tot een eenheid van gemeente-zijn binnen onze nieuwe protestantse gemeente; gericht is op mensen, zowel jong als oud. Jongeren betrekt bij het gemeente-zijn en uitvoering geeft aan pastoraat richting ouderen en randkerkelijken; zo mogelijk ervaring heeft in één of meerdere gemeentes; mee denkt over de toekomst van onze gemeente en ons gemeente-zijn, ook in breder verband. Informatie Een informatieset kunt u aanvragen bij mevr. W. Gerrits, Willy@dehoeksteenterapel.nl Uw brief met CV ontvangen wij graag voor 15 januari 2010 op onderstaand adres: mevr. W. Gerrits-Meijer, R. Kochstraat 41, 9561 RB Ter Apel. De Protestantse Gemeente te Ruinen zoekt een enthousiaste fulltime predikant (m/v) Ruinen is een Drents brinkdorp gelegen aan de rand van het Nationaal Park Dwingelderveld, in het zuidwesten van Drenthe. De kerkelijke gemeente omvat de dorpen Ruinen, Ansen en Echten. Wij zoeken een predikant m/v die: midden in de kerk en de samenleving staat openstaat voor verschillende manieren van geloofsbeleving met de verkondiging de gemeente weet te inspireren het pastoraat in al haar facetten als waardevol en vanzelfsprekend vindt meewerkt en meebouwt aan een open, gastvrije en toekomstgerichte gemeente. Belangstellenden kunnen zich voor nadere inlichtingen en een informatiepakket wenden tot de voorzitter van de voordrachtcommissie de heer H.J. Kok, Zandkamp 4, 7963 EC Ruinen, telefoon (0522) , hjkok@pkn-ruinen.nl Uw schriftelijke sollicitatie met een curriculum vitae wordt uiterlijk 15 januari 2010 verwacht. 26

27 Kerkinformatie advertenties Protestantse Gemeente Delden Wegens emeritaat per 1 januari 2010 zoeken wij een predikant (m/v) 0,5 fte Onze gemeente bestrijkt een uitgebreid gebied in de Hof van Twente met Stad Delden als centrum, daar omheen een groot plattelandsgebied met verschillende kernen en dorpen, grenzend aan het stedelijk gebied van Hengelo, Enschede en Almelo. Onze gemeente telt 1055 adressen/1700 leden. De eredienst vormt het centrum van ons gemeente-zijn, met zorg voor liturgie, schriftuitleg en kerkmuziek. Van daaruit proberen wij er te zijn voor elkaar, voor mee-levenden en minder mee-levenden, open te staan voor de samenleving waarvan wij deel uitmaken. Het gemeenteleven wordt gedragen en vormgegeven door een grote groep vrijwilligers. Wij zoeken een predikant die graag samenwerkt en in nauw overleg met de huidige predikant taken verdeelt op het gebied van pastoraat en vorming & toerusting; met een open houding naar mensen met allerlei geloofsbelevingen; met belangstelling voor liturgie en kerkmuziek; die voorgaat in ongeveer 12 zondagmorgendiensten en rond de feestdagen; die in Schriftuitleg en verkondiging gemeenteleden inspireert een levende gemeente van de Heer te zijn; die aandacht geeft aan gezinnen met kinderen en jongeren, en samen met jongeren zoekt naar geloof en hoop; die oecumene een warm hart toedraagt en meedoet in oecumenische vieringen. De mogelijkheid bestaat tot uitbreiding met 4 uur godsdienstles op openbare basisscholen. Een pastorie is beschikbaar. Voor inlichtingen en een informatiepakket: De heer J.M. Luchies (voorz. beroepingscommissie) (074) , h.luchies@home.nl Verdere informatie: Uw sollicitatiebrief met CV richt u voor 1 januari 2010 aan mevrouw M. Jekel-Boerman, secr. beroepingscommissie, Breemarsweg 432, 7555 KG Hengelo. In de Protestantse Gemeente Huizen, gaan de wijkgemeenten De Akker en Oostermeent per 1 januari 2010 samen verder in één nieuwe wijkgemeente. Voor deze nieuwe wijkgemeente Huizen- Oost zijn wij op zoek naar een predikant (m/v) 80% of 100% Wij vragen: een predikant die tijdens de verkondiging in de eredienst de toehoorders van jong tot oud kan boeien. Hij weet de harten van de gemeenteleden te raken en sluit aan bij het leven van alledag. een predikant die een coach en inspirator voor zijn omgeving kan zijn en met enthousiasme, spontaniteit en humor in de gemeente werkt. affiniteit met pastoraat, jongeren, jongvolwassenen en hun belevingswereld. op vernieuwende wijze vorm kan geven aan vieringen en liturgie. communicatief vaardig en initiatiefrijk is en kan zorgen voor verbinding. gemakkelijk benaderbaar en zichtbaar in de gemeente is. Wij bieden: Een uitdaging om de nieuwe wijkgemeente gezamenlijk met de leden verder uit te bouwen en vorm te geven. Een hartelijke, open gemeente waar ruimte is om met nieuwe ideeën te komen. Vragen? Op verzoek zenden wij u graag meer informatie, waaronder de brochure, digitaal toe. U kunt ook meer informatie vinden op onze website Bij voorkeur ontvangen wij uw sollicitatie digitaal voor 1 januari 2010, uw reactie kunt u richten aan de secretaris van de beroepingscommissie. Voor uw sollicitatie en/of het verzoek tot meer informatie kunt u contact opnemen met: Secretaris van de beroepingscommissie. Esther Borsje-van Rossum Gooimeerpromenade EN Huizen beroepingscommissie@hetnet.nl NB: Voor de leesbaarheid is gekozen voor de mannelijke vorm. Uiteraard vragen wij zowel vrouwelijke als mannelijke kandidaten te onderzoeken of zij zich in het profiel herkennen. 27

28 Kerkinformatie advertenties De Protestantse Gemeente Oudewater zoekt een fulltime predikant(e) De hervormde gemeente van Kapelle te Kapelle (Zeeland) zoekt een nieuwe predikant of kerkelijk werker naast de huidige predikant. Gedacht wordt aan een fulltime dienstverband, parttime is bespreekbaar. De hervormde gemeente van Kapelle is binnen de Protestantse Kerk in Nederland een midden-orthodoxe gemeente en wil een open kerk zijn, waar mensen zich thuis voelen en waar plaats is voor iedereen: jong en oud. De prediking van de predikant kan op dit moment worden gekenmerkt als actueel, persoonlijk gericht en bijbels-bestudeerd. We zoeken een predikant/kerkelijk werker die: werkzaam is vanuit een persoonlijk geloof in de Heer Jezus Christus, met hart voor jeugd en jongeren bereid is zich in te zetten voor een goede catechese en dat op voor jongeren motiverende en uitdagende wijze weet te brengen, bij voorkeur in bezit is van een preekbevoegdheid, een vertaalslag kan maken van het evangelie naar de actualiteit met het oog op ons persoonlijk leven en onze taak in de samenleving, bereid is te werken in goed overleg en samenwerking met de predikant en de kerkenraad, bereid is zich in Kapelle te vestigen. Een uitgebreide profielschets is op aanvraag beschikbaar. U kunt ook informatie vinden op onze website: Voor meer informatie kunt U bellen of mailen naar Ds. L.C.P. Deventer, tel. (0113) , Idkapelz@concepts.nl Dhr. B. P. de Jong (scriba), tel. (0113) , bpdejong@zeelandnet.nl Reacties graag binnen drie weken na het verschijnen van dit blad. die samen met onze andere (parttime) predikante in onze gemeente werkzaam wil zijn. Onze gemeente is een actieve en open gemeente, waarin ruimte is voor uiteenlopende geloofsopvattingen en geloofsbelevingen. Met andere geloofsrichtingen binnen Oudewater is er een levendige oecumenische samenwerking. Wij hebben ongeveer leden. Wij zoeken iemand die zich kan richten op alle leeftijdsgroepen en belangstelling heeft voor pastoraat de eredienst in samenwerking met gemeenteleden op eigentijdse wijze vorm kan geven een visie heeft op gemeente zijn buiten de eredienst om en het een uitdaging vindt mensen aan te spreken voor wie de kerk geen vanzelfsprekendheid is in samenwerking met diverse commissies actief betrokken wil zijn bij gemeenteopbouw oecumene een warm hart toedraagt in tenminste één gemeente als fulltimer heeft gewerkt. Wij bieden een veelzijdige en positief kritische gemeente veel vrijwilligers die zich inzetten voor de gemeente een pastorie, rustig gelegen en dichtbij het centrum van Oudewater. Informatie over de kerkelijke- en burgerlijke gemeente Oudewater kunt u vinden op de websites en Nadere inlichtingen kunt u inwinnen bij de voorzitter van de beroepingscommissie, mw. Marlies Bleijs - van der Waaij, tel. (0348) De profielschets en een informatieset kunt u opvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie, dhr. Jan van Wijk, Twijnen 5, 3421 JM Oudewater, tel. (0348) , jd.vanwijk@telfort.nl. Uw sollicitatie kunt u tot 31 december 2009 naar de secretaris van de beroepingscommissie sturen. 28

29

We sluiten deze suggesties af met enkele methodische tips. Als bijlage 1 is een schematische samenvatting opgenomen. Mogelijkheden tot gesprek

We sluiten deze suggesties af met enkele methodische tips. Als bijlage 1 is een schematische samenvatting opgenomen. Mogelijkheden tot gesprek Suggesties voor het classicaal gesprek naar aanleiding van de pastorale handreiking Spreken over God van de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland. Inleiding Voorjaar 2011 publiceerde de

Nadere informatie

Kerk in Actie zoekt enthousiaste theologen

Kerk in Actie zoekt enthousiaste theologen Kerk in Actie zoekt enthousiaste theologen Geloof jij in de kracht van Bijbelverhalen? Vind je het een uitdaging te ontdekken wat Bijbelverhalen betekenen voor mensen in een ander land? Heb je visie om

Nadere informatie

Voorstel nieuw model kerkenraad. Protestantse Gemeente te Amsterdam Zuidoost

Voorstel nieuw model kerkenraad. Protestantse Gemeente te Amsterdam Zuidoost Voorstel nieuw model kerkenraad Protestantse Gemeente te Amsterdam Zuidoost Uitgangspunten model kerkenraad. - De Protestantse Gemeente Zuid Oost (PGZO) is één protestantse gemeente met twee oecumenische

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

Plaatselijke regeling voor het leven en werken van de Protestantse Gemeente te Cuijk

Plaatselijke regeling voor het leven en werken van de Protestantse Gemeente te Cuijk PROTESTANTSE GEMEENTE CUIJK Postbus 116 5430 AC Cuijk Rek.nr. 11.05.05.645 Email: scriba.pkncuijk@gmail.com www.protestantsekerkcuijk.nl Plaatselijke regeling voor het leven en werken van de Protestantse

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Aan: - de kerkenraden, de wijkkerkenraden en de kerkenraden van de wijkgemeenten van bijzondere aard - de evangelisch-lutherse synode

Aan: - de kerkenraden, de wijkkerkenraden en de kerkenraden van de wijkgemeenten van bijzondere aard - de evangelisch-lutherse synode Retouradres: Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht Aan: - de kerkenraden, de wijkkerkenraden en de kerkenraden van de wijkgemeenten van bijzondere aard - de evangelisch-lutherse synode C.C. - de classicale vergaderingen

Nadere informatie

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse Gemeente van Buitenpost

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse Gemeente van Buitenpost Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse Gemeente van Buitenpost Vaststelling Deze plaatselijke regeling is vastgesteld door de kerkenraad. en is vanaf.geldig. Plaatselijke

Nadere informatie

BESLUIT TOT VORMING VAN EEN PROTESTANTSE GEMEENTE met wijkgemeenten

BESLUIT TOT VORMING VAN EEN PROTESTANTSE GEMEENTE met wijkgemeenten Pagina: 1 van 5 BESLUIT TOT VORMING VAN EEN PROTESTANTSE GEMEENTE met wijkgemeenten Besluit De algemene kerkenraden van de Hervormde gemeente te Driebergen en de Gereformeerde Kerk van Driebergen hebben

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Rapport deputaten M/V in de kerk

Rapport deputaten M/V in de kerk Rapport deputaten M/V in de kerk Generale Synode van de Gereformeerde Kerken Harderwijk 2011 Het auteursrecht van deze tekst berust hetzij bij de auteur, hetzij bij de Gereformeerde Kerken in Nederland.

Nadere informatie

Samen op weg naar één PKN gemeente

Samen op weg naar één PKN gemeente Federatie Samen op weg naar één PKN gemeente Na vele jaren van nadenken, overleggen en voorstellen is op 30 september 2012 een federatieovereenkomst getekend, die de samenwerking tussen de Hervormde gemeente

Nadere informatie

INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN

INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN OVER KINDERBIJBELS OM TE BEGINNEN Als je een kinder- of jeugdbijbel aan wilt schaffen dan is het heel belangrijk dat je eerst

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 4 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DORDTSE LEERREGELS D O M I N E E O N L I N E. O R G DORDTSE LEERREGELS Vierhonderd jaar geleden was er in de stad Dordrecht een grote landelijke

Nadere informatie

Samen geroepen en samengeroepen

Samen geroepen en samengeroepen Samen geroepen en samengeroepen Beleidsplan 2013 2016 Classicale vergadering van Zierikzee Inleiding Voor u ligt het nieuwe beleidsplan van de Classciale vergadering van Zierikzee. Het vorige beleidsplan

Nadere informatie

De Herberg komt naar u toe. We zijn niet alleen. Over omzien naar elkaar en samen opzien naar God.

De Herberg komt naar u toe. We zijn niet alleen. Over omzien naar elkaar en samen opzien naar God. De Herberg komt naar u toe We zijn niet alleen. Over omzien naar elkaar en samen opzien naar God. Omdat de Herberg een verlengstuk van de plaatselijke gemeente is, is het van belang dat gemeenten weten

Nadere informatie

Voorstel inzake wijziging ord. 3 c.a. (wijzigingen i.v.m. HBO-theoloog/kerkelijk werker) 1. Inleiding

Voorstel inzake wijziging ord. 3 c.a. (wijzigingen i.v.m. HBO-theoloog/kerkelijk werker) 1. Inleiding Voorstel inzake wijziging ord. 3 c.a. (wijzigingen i.v.m. HBO-theoloog/kerkelijk werker) (GCK 11-04). 1. Inleiding De generale synode heeft op 11 november 2011 besluiten genomen ten aanzien van de positie

Nadere informatie

BELEIDSPLAN

BELEIDSPLAN BELEIDSPLAN 2017-2019 Streekgemeente Oost Groningen VOORWOORD De kerk bestaat in de huidige protestantse vorm al enkele honderden jaren. Jaren waarin de kerk het zonder beleidsplan kon stellen. Toch heeft

Nadere informatie

GKv Barneveld-Voorthuizen

GKv Barneveld-Voorthuizen GKv Barneveld-Voorthuizen Notitie Jongerenwerk 16+ v0.4 25-11-2014 Piet Noppers Notitie Jongerenwerk 16+ 1 Inhoud Voorwoord...3 Wat zegt de bijbel over de gemeente en jongeren?...4 Waarom deze notitie?...5

Nadere informatie

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Hervormde Gemeente te Uddel. Inhoud. 1. Samenstelling van de kerkenraad

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Hervormde Gemeente te Uddel. Inhoud. 1. Samenstelling van de kerkenraad Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Hervormde Gemeente te Uddel. Inhoud: Paragraaf Inhoud 1 Samenstelling van de kerkenraad 2.1 Verkiezing van ambtsdragers algemeen 2.2 Verkiezing

Nadere informatie

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Hervormde gemeente te Eethen en Drongelen. Deze plaatselijke regeling is vastgesteld door de kerkenraad op 1 april 2019 en is vanaf deze

Nadere informatie

Classicale Vergadering van Nijmegen van de Protestantse Kerk in Nederland

Classicale Vergadering van Nijmegen van de Protestantse Kerk in Nederland Classicale Vergadering van Nijmegen van de Protestantse Kerk in Nederland HUISHOUDELIJKE REGELING (Ord. 4-16-8) Artikel 1 De classicale vergadering 1. De classicale vergadering Nijmegen van de Protestantse

Nadere informatie

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven

Nadere informatie

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Motieven 1: Een wereld

Motieven 1: Een wereld Motieven 1: Een wereld Doelstellingen: Doel eerste subthema Een wereld om vrij te zijn De catechisanten leren inzien dat vrijheid in Bijbelse zin bij het leven van mensen hoort en ze vormen een mening

Nadere informatie

Pastoraat wat is dat?

Pastoraat wat is dat? Pastoraat wat is dat? Eigenlijk best een lastige vraag! Pastoraat daar zijn heel veel dikke boeken over geschreven. Maar na het lezen weet je het soms nog niet!? Daarom mogen jullie een paar minuten daar

Nadere informatie

PROTESTANTSE KERK NEDERLAND. ALGEMENE CLASSICALE VERGADERING OVERIJSSEL/FLEVOLAND CLASSIS ENSCHEDE.

PROTESTANTSE KERK NEDERLAND. ALGEMENE CLASSICALE VERGADERING OVERIJSSEL/FLEVOLAND CLASSIS ENSCHEDE. PROTESTANTSE KERK NEDERLAND. ALGEMENE CLASSICALE VERGADERING OVERIJSSEL/FLEVOLAND CLASSIS ENSCHEDE. HUISHOUDELIJKE REGELING. Artikel 1 De classicale vergadering. Ord. 4-14. 1. De classicale vergadering

Nadere informatie

Mijn gelijk en ons geluk

Mijn gelijk en ons geluk 1 Mijn gelijk en ons geluk Een model voor bezinning op het omgaan met verscheidenheid in de gemeente Als de kerkenraad besluit tot het starten van een bezinningsproject over omgaan met verscheidenheid,

Nadere informatie

Geestelijke verzorging

Geestelijke verzorging Geestelijke verzorging Zorg met aandacht - Aandacht voor wat u gelooft Onlangs bent u opgenomen in het Havenziekenhuis. Opname in een ziekenhuis kan vragen en emoties oproepen. Het kan prettig zijn om

Nadere informatie

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent De Bijbel Een geloofsboek EWe kunnen vele wegen gaan met de Bijbel. De één ervaart het vooral als een mooi kunstobject. Vele kunstenaars hebben er inspiratie in gevonden om een kunstwerk te maken. We kennen

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Geef. nooit op! Gods beloften voor jou MIRANDA TOLLENAAR

Geef. nooit op! Gods beloften voor jou MIRANDA TOLLENAAR Geef Gods beloften voor jou nooit op! MIRANDA TOLLENAAR Geef nooit op! Tollenaar, Miranda ISBN 978-90-6353-630-5 NUR 713 Boekverzorging: Studio Vrolijk, Margreet Kattouw De bijbelteksten in deze uitgave

Nadere informatie

Inleiding door de burgemeester

Inleiding door de burgemeester Toespraken ter gelegenheid van de uitreiking van Koninklijke Onderscheidingen bij de Algemene Gelegenheid van 2012 (vrijdag 27 april 2012, in de Raadzaal van het gemeentehuis van Soest), uitgesproken door

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Streekgemeente Oost Groningen

Streekgemeente Oost Groningen Streekgemeente Oost Groningen Voorwoord De kerk bestaat in de huidige protestantse vorm al enkele honderden jaren. Jaren waarin de kerk het zonder beleidsplan kon stellen. Toch heeft de Protestantse Kerk

Nadere informatie

Geestelijke verzorging

Geestelijke verzorging Dienst Geestelijke Verzorging Geestelijke verzorging Algemene informatie >> wie ben ik? waarom gebeurt dit? wat maakt mijn leven zinvol? Wie dit soort vragen heeft of met zijn ziel onder de arm loopt,

Nadere informatie

Organisatie van Zending en Werelddiakonaat in de Protestantse Gemeente te Terneuzen

Organisatie van Zending en Werelddiakonaat in de Protestantse Gemeente te Terneuzen Organisatie van Zending en Werelddiakonaat in de Protestantse Gemeente te Terneuzen De volgende deelhoofdstukken zijn gebaseerd op informatie van Kerk in Actie. De teksten zijn afgestemd op de situatie

Nadere informatie

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer

Nadere informatie

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 was de Levend evangelie Gemeente bezig met het onderwerp 40 DAGEN GEBED. Om gemeente breed

Nadere informatie

Voorwoord Met oprechte blijdschap schrijf ik het voorwoord voor dit boek. Ik ken Henk Rothuizen al vele jaren en heb hem zien opgroeien tot een man van God, met een bediening die verder reikt dan zijn

Nadere informatie

Zes kerken en een dobbelsteen

Zes kerken en een dobbelsteen Zes kerken en een dobbelsteen 2015 Stel je voor: een stellage op de Plantage. De gemeente eromheen. Hervormd en gereformeerd door elkaar. Een korte inleiding. En dan mag uit alle wijkgemeenten iemand de

Nadere informatie

Protestantse Gemeente te Nieuw- en Sint Joosland

Protestantse Gemeente te Nieuw- en Sint Joosland ANBI Informatie Naam gemeente: Protestantse Gemeente te Nieuw- en Sint Joosland RSIN/Fiscaal nummer: 824129933 Adres: Kerkplein 1 Postcode: Plaats: Contact adres: 4339 AM Nieuw- en Sint Joosland Scriba:

Nadere informatie

Handreiking bij een spirituele zoektocht.

Handreiking bij een spirituele zoektocht. Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is

Nadere informatie

explore the big questions of life Een introductie

explore the big questions of life Een introductie explore the big questions of life Een introductie www.youthalpha.nl Youth Alpha is een programma van Youth for Christ Nederland en stichting Alpha-cursus Nederland. 2 Youth for Christ Nederland www.yfc.nl

Nadere informatie

DABAR WOORD EN DAAD. Diaconaal beleidsplan Grote Kerk Gemeente Dordrecht HERVORMDE GEMEENTE DORDRECHT

DABAR WOORD EN DAAD. Diaconaal beleidsplan Grote Kerk Gemeente Dordrecht HERVORMDE GEMEENTE DORDRECHT DABAR WOORD EN DAAD Diaconaal beleidsplan Grote Kerk Gemeente Dordrecht 2018-2023 HERVORMDE GEMEENTE DORDRECHT Vooraf Dit plan is een diaconale uitwerking bij het beleidsplan 2018-2023 van de Grote Kerk

Nadere informatie

18. Evangelist in eigen land 19. Onder Jezus zegen Een bereide plaats 20. Water 21. Een gebed om de Heilige Geest Doorwaai mijn hof 22.

18. Evangelist in eigen land 19. Onder Jezus zegen Een bereide plaats 20. Water 21. Een gebed om de Heilige Geest Doorwaai mijn hof 22. Inhoudsopgave Voorwoord 1. Een gebed bij het begin van het nieuwe jaar Ik ben met u 2. Gods hand 3. Zegen Vrede met God 4. In de kerk 5. Is Deze niet de Christus? Deze ontvangt zondaars 6. Echte vrienden

Nadere informatie

Plaatselijke Regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse Gemeente Halle.

Plaatselijke Regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse Gemeente Halle. Plaatselijke Regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse Gemeente Halle. Inhoud Paragraaf Inhoud 0 Inleiding en begrippen 1 Samenstelling van de kerkenraad, kleine kerkenraad en werkgroepen

Nadere informatie

Generale regeling voor de kerkelijk werkers. als bedoeld in ordinantie 3-12-8

Generale regeling voor de kerkelijk werkers. als bedoeld in ordinantie 3-12-8 Generale regeling voor de kerkelijk werkers als bedoeld in ordinantie 3-12-8 Inhoudsopgave Artikel 1. Artikel 1a. Artikel 2. Artikel 3. Artikel 4. Artikel 5. Artikel 6. Artikel 6a. Artikel 7. Artikel 8.

Nadere informatie

Zending wereldwijd. Najaarsactiviteiten GZB. Concerten Psalm Project. GZB-jongerenevent. Driebergen, september 2015

Zending wereldwijd. Najaarsactiviteiten GZB. Concerten Psalm Project. GZB-jongerenevent. Driebergen, september 2015 Najaarsactiviteiten GZB Concerten Psalm Project De GZB organiseert samen met The Psalm Project twee concerten: op 3 oktober in Nijkerk en 10 oktober in Waddinxveen. De avonden staan in het teken van het

Nadere informatie

levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één

levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één De scholen van Catent - afzonderlijk en gezamenlijk - zijn als een

Nadere informatie

Profiel, functieomschrijving en benoeming van de classispredikant

Profiel, functieomschrijving en benoeming van de classispredikant Profiel, functieomschrijving en benoeming van de classispredikant 1. Kerk 2025: Een stap verder over de classispredikant Kerk zijn met elkaar Deze functie staat in het brede kader van kerk zijn met elkaar.

Nadere informatie

GEEF ÓM JE KERK GÉÉF VOOR JE KERK

GEEF ÓM JE KERK GÉÉF VOOR JE KERK Januari 2019 Maartenskerkgemeente Doorn GEEF ÓM JE KERK GÉÉF VOOR JE KERK OREN EN OGEN VAN DE KERK IN DE STRAAT Sonja Bloemers DOOR JOU DOET GOD ZIJN WERK Fred Ekhart GELOVEN DOE JE SAMEN Hester van der

Nadere informatie

Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen,

Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen, Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen, over fondsenwerving (Bron The Spirituality Of Fundraising

Nadere informatie

ACTIE KERKBALANS. Voor de campagne van 2018 is het thema. "Geef voor je kerk"

ACTIE KERKBALANS. Voor de campagne van 2018 is het thema. Geef voor je kerk ACTIE KERKBALANS Voor de campagne van 2018 is het thema "Geef voor je kerk" Een plek om tot jezelf te komen of anderen te ontmoeten, een plek om te vieren en te geloven voor iedereen heeft de kerk een

Nadere informatie

Welkom. in de PKN Gereformeerde Kerk Giessendam-Neder-Hardinxveld

Welkom. in de PKN Gereformeerde Kerk Giessendam-Neder-Hardinxveld Welkom in de PKN Gereformeerde Kerk Giessendam-Neder-Hardinxveld Welkom Welkom in de Gereformeerde Kerk Giessendam-Neder-Hardinxveld, aangesloten bij de Protestantse Kerk in Nederland. Wij zijn één van

Nadere informatie

Gegevens van de classis Achterhoek-Oost behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland.

Gegevens van de classis Achterhoek-Oost behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland. Gegevens van de classis AchterhoekOost behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland. A. Algemene gegevens Naam ANBI: Classis AchterhoekOost Telefoonnummer (facultatief): 0545273241 RSIN/Fiscaal nummer:

Nadere informatie

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen vandaag wil ik dit gebod toepassen op het geloofsgesprek onderwerp van de gemeenteavond komende week onze overtuiging is dat zulke gesprekken hard nodig zijn voor de opbouw van onze gemeente tegelijk is

Nadere informatie

Aan: Wijkkerkenraden Van: Algemene Kerkenraad Betreft: Discussienotitie beleidsplan Hervormd Dordrecht 2013-2019 Datum: mei 2013

Aan: Wijkkerkenraden Van: Algemene Kerkenraad Betreft: Discussienotitie beleidsplan Hervormd Dordrecht 2013-2019 Datum: mei 2013 Aan: Wijkkerkenraden Van: Algemene Kerkenraad Betreft: Discussienotitie beleidsplan Hervormd Dordrecht 2013-2019 Datum: mei 2013 1) Inleiding De kerkorde bepaalt dat de kerkenraad een beleidsplan opstelt

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

ANBI- gegevens van de. Protestantse gemeente [1] te Rijnsaterwoude. A. Algemene gegevens. Telefoonnummer (facultatief): RSIN/Fiscaal nummer:

ANBI- gegevens van de. Protestantse gemeente [1] te Rijnsaterwoude. A. Algemene gegevens. Telefoonnummer (facultatief): RSIN/Fiscaal nummer: ANBI- gegevens van de Protestantse gemeente te Rijnsaterwoude A. Algemene gegevens Naam ANBI: Protestantse gemeente [1] te Rijnsaterwoude Telefoonnummer (facultatief): RSIN/Fiscaal nummer: 824105084 Website

Nadere informatie

Praten over verdriet, troost en hoop een handreiking voor omgaan met situaties van verlies en verdriet in de kinderdienst. Geertje de Vries NARRATIO

Praten over verdriet, troost en hoop een handreiking voor omgaan met situaties van verlies en verdriet in de kinderdienst. Geertje de Vries NARRATIO Praten over verdriet, troost en hoop een handreiking voor omgaan met situaties van verlies en verdriet in de kinderdienst Geertje de Vries NARRATIO Colofon ISBN 90 5263 131 2005 uitgeverij Narratio, Postbus

Nadere informatie

Protestantse Gemeente Breda

Protestantse Gemeente Breda Protestantse Gemeente Breda Wat vooraf ging Protestantse Gemeente Breda BOUWEN OP VERTROUWEN duurzaam en vitaal (november 2015) PGB duurzaam en vitaal Het visitatierapport Helderheid financiën Plan van

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

RESULTATEN VAN DE ENQUETE 'GELOVEN IN BENNEKOM' - eerste wijk - Inleiding. Resultaten. 1. Kerklidmaatschap en kerkbezoek

RESULTATEN VAN DE ENQUETE 'GELOVEN IN BENNEKOM' - eerste wijk - Inleiding. Resultaten. 1. Kerklidmaatschap en kerkbezoek RESULTATEN VAN DE ENQUETE 'GELOVEN IN BENNEKOM' - eerste wijk - Inleiding De enquête waarvan de resultaten hier gepresenteerd worden, is georganiseerd door de Christelijke Gereformeerde Kerk en de Vrije

Nadere informatie

Hervormde Gemeente Zevenbergen

Hervormde Gemeente Zevenbergen Hervormde Gemeente Zevenbergen 2018 Geef voor je kerk. Geef je leven zin. Tijden veranderen. Dat is waar. In dit digitale tijdperk gaan die veranderingen ook echt snel. Wanneer tijden veranderen is het

Nadere informatie

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse wijkgemeente Nieuwe Kerk van de Protestantse Gemeente Amersfoort

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse wijkgemeente Nieuwe Kerk van de Protestantse Gemeente Amersfoort Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse wijkgemeente Nieuwe Kerk van de Protestantse Gemeente Amersfoort Inhoud Paragraaf Inhoud Samenstelling van de wijkkerkenraad

Nadere informatie

De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand.

De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Zaterdag 2 februari 2013 (57e jaargang, nr. 2)

Zaterdag 2 februari 2013 (57e jaargang, nr. 2) Contactblad van de Protestantse Gemeente te Nigtevecht www.kerknigtevecht.nl Zaterdag 2 februari 2013 (57e jaargang, nr. 2) Zondag 3 februari 10.00 uur Ds. H. Eschbach, Terschuur Collecten : Evangelisch

Nadere informatie

Geloof Brengt Verandering Toets 1 - antwoorden

Geloof Brengt Verandering Toets 1 - antwoorden Toets 1 - antwoorden Geloof (1-11) Lesstof: Hoofdstuk 1 1. Wat is noodzakelijk om van God te kunnen ontvangen? Geloof [1] 2. Noem vier uitingen van geloof. - Geloof voor redding [1.2] - Geloof en werken

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

Beleidsplan Stichting Harvest Celebration Center 2011-2015

Beleidsplan Stichting Harvest Celebration Center 2011-2015 Beleidsplan Stichting Harvest Celebration Center 2011-2015 Wie zijn wij? Stichting Harvest Celebration Center is een stichting die zich in wil zetten voor de degene die om welke reden ook niet kunnen deelnemen

Nadere informatie

Besluit tot vorming van een Protestantse Gemeente met wijkgemeenten

Besluit tot vorming van een Protestantse Gemeente met wijkgemeenten concept Hervormde Gemeente te Hoogeveen Gereformeerde Kerk te Hoogeveen Besluit tot vorming van een Protestantse Gemeente met wijkgemeenten Besluit De algemene kerkenraden van de Hervormde gemeente te

Nadere informatie

Mét code voor 11 online video s!

Mét code voor 11 online video s! Mét code voor 11 online video s! 5 Voorwoord Mijn eerste kennismaking met de bijbelstudies van Beth Moore was in 2006 in onze gemeente in Amerika. Mijn echtgenoot Mark had kort daarvoor zijn baan opgezegd

Nadere informatie

Plaatselijke regeling van de protestantse gemeente te Feanwâlden en Feanwâldsterwâl.

Plaatselijke regeling van de protestantse gemeente te Feanwâlden en Feanwâldsterwâl. Plaatselijke regeling van de protestantse gemeente te Feanwâlden en Feanwâldsterwâl. Vaststelling Deze plaatselijke regeling is vastgesteld door de kerkenraad op 7 april 2011 en is vanaf de dag na het

Nadere informatie

VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen

VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen Wees niet bang, al vormen jullie maar een klein groepje. Want jullie Vader is zo goed geweest Zijn koninkrijk voor je open te stellen. Verkoop

Nadere informatie

HERVORMDE GEMEENTE TE PIJNACKER GEREFORMEERDE KERK PIJNACKER VAN DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND

HERVORMDE GEMEENTE TE PIJNACKER GEREFORMEERDE KERK PIJNACKER VAN DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND HERVORMDE GEMEENTE TE PIJNACKER GEREFORMEERDE KERK PIJNACKER VAN DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND BESLUIT TOT VORMING VAN EEN PROTESTANTSE GEMEENTE met wijkgemeenten Besluit De Algemene Kerkenraad van

Nadere informatie

Identiteitsdocument Sprank

Identiteitsdocument Sprank Identiteitsdocument Sprank Christenen in hart en zorg Vanuit Gods liefde, zorgen wij voor elkaar. GOD Dit doen we samen met je familie en vrienden. Jij mag rekenen op een veilig thuis. Vragen over jouw

Nadere informatie

Preek over Psalm 1,1 a.2 (jeugddienst): Hoe kan ik tijd met God doorbrengen?

Preek over Psalm 1,1 a.2 (jeugddienst): Hoe kan ik tijd met God doorbrengen? Preek over Psalm 1,1 a.2 (jeugddienst): Hoe kan ik tijd met God doorbrengen? Gemeente van onze Heer Jezus Christus! Ze zitten met z'n tweeën op haar kamer: Reinier en Marloes. Ze kennen elkaar al een poosje.

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Inleiding. In deze brochure beperken we ons tot informatie over het lidmaatschap. Voor uitgebreide informatie over de visie en de

Inleiding. In deze brochure beperken we ons tot informatie over het lidmaatschap. Voor uitgebreide informatie over de visie en de Inleiding Je hebt deze brochure ontvangen omdat je overweegt of al hebt besloten om lid te worden van de Evangelische Gemeente Jozua in Dordrecht. Graag willen wij je informeren over hoe dat in zijn werk

Nadere informatie

BELEIDSPLAN Gereformeerde Goede Herder Kerk Oldebroek

BELEIDSPLAN Gereformeerde Goede Herder Kerk Oldebroek BELEIDSPLAN Gereformeerde Goede Herder Kerk Oldebroek Beleidsplan 2016-2020 INHOUD BELEIDSPLAN 1. Inleiding / aanleiding 2. Visie 3. Beschrijving kerkelijke organisatie 4. Inventarisatie kerkelijke activiteiten

Nadere informatie

Publicatie van gegevens van de Classicale vergadering van Zierikzee in het kader van ANBI-transparantie

Publicatie van gegevens van de Classicale vergadering van Zierikzee in het kader van ANBI-transparantie Publicatie van gegevens van de Classicale vergadering van Zierikzee in het kader van ANBI-transparantie A. Algemene gegevens Naam ANBI: Classis Zierikzee Telefoonnummer: 0111 642595 RSIN/Fiscaal nummer:

Nadere informatie

Beleidsplan van de Protestantse Tweestromengemeente te Rossum Heerewaarden Hurwenen

Beleidsplan van de Protestantse Tweestromengemeente te Rossum Heerewaarden Hurwenen 14 november 2017. Beleidsplan van de Protestantse Tweestromengemeente te Rossum Heerewaarden Hurwenen 2018-2021. INLEIDING. De ProtestantseTweestromengemeente te Rossum Heerewaarden - Hurwenen (PT )is

Nadere informatie

De hartslag van ons leven Beleidsplan

De hartslag van ons leven Beleidsplan De hartslag van ons leven Beleidsplan 2015-2019 inleiding De is een veelkleurige gemeente. Jezus Christus verbindt ons. Hij is de hartslag van ons leven. Rondom Zijn Evangelie komen we telkens weer samen.

Nadere informatie

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de protestantse wijkgemeente Pniël van de Protestantse gemeente te Almelo

Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de protestantse wijkgemeente Pniël van de Protestantse gemeente te Almelo Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de protestantse wijkgemeente Pniël van de Protestantse gemeente te Almelo Inhoud 1. Samenstelling van de wijkkerkenraad 2 2. Verkiezing van

Nadere informatie

OMMELANDERWIJK-ZUIDWENDING

OMMELANDERWIJK-ZUIDWENDING HET BELEIDSPLAN HERVORMDE GEMEENTE OMMELANDERWIJK-ZUIDWENDING 2017-2021 Beleidsplan 2017 2021 van de Hervormde Gemeente Ommelanderwijk Zuidwending. Wat voor gemeente zijn wij De Hervormde Gemeente Ommelanderwijk

Nadere informatie

Laten we alvast deze viering beginnen met een moment van inkeer. Laten we even vertoeven in de stilte van ons hart.

Laten we alvast deze viering beginnen met een moment van inkeer. Laten we even vertoeven in de stilte van ons hart. EMMAÜSVIERING 24 JUNI 2012 INLEIDING Welkom in de laatste Emmaüsviering van dit werkjaar. De vakantie wenkt. De lezingen van vandaag sluiten goed aan bij de komende zomertijd van onthaasting en verstilling.

Nadere informatie

JAARVERSLAG ZWO 2015 VOORWOORD. Samenstelling van de ZWO-commissie 2015

JAARVERSLAG ZWO 2015 VOORWOORD. Samenstelling van de ZWO-commissie 2015 JAARVERSLAG ZWO 2015 VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag van de ZWO over het jaar 2015. Het geeft zicht op alle activiteiten en financiële inkomsten en uitgaven die het afgelopen jaar op het terrein

Nadere informatie

6.4. Overige taken van kerkrentmeesters en diakenen 7 Overige bepalingen

6.4. Overige taken van kerkrentmeesters en diakenen 7 Overige bepalingen Inhoud Paragraaf Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Hervormde gemeente te Schildwolde-Overschild-Hellum-Noordbroek Concept 2 d.d. 4 januari 2013 Inhoud 1 Samenstelling van

Nadere informatie

Beleidsplan van de Regenboogkerk te Epe voor 2011 tot en met 2015

Beleidsplan van de Regenboogkerk te Epe voor 2011 tot en met 2015 Beleidsplan van de Regenboogkerk te Epe voor 2011 tot en met 2015 Identiteit De Regenboogkerk van Epe vormt een gemeenschap van gelovigen. Het geloof dat hen samenbindt stoelt op de Bijbel. De kern van

Nadere informatie

Protestantse gemeente te Nijbroek.

Protestantse gemeente te Nijbroek. 130827-03 Plaatselijke regeling ten behoeve van het leven en werken van de Protestantse gemeente te Nijbroek. Inhoud Paragraaf Inhoud 1 Samenstelling van de kerkenraad 2.1. Verkiezing van ambtsdragers

Nadere informatie

Lichtbron-inspiratie-Gebed om licht

Lichtbron-inspiratie-Gebed om licht Nieuwsbrief De Lichtbron, 22 29 april 2016 Lichtbron-inspiratie-Gebed om licht U komt mij, lieve God/ zo nederig nabij, in dagen van gemis/ en moeite vindt u mij. Een man van smarten/ die ter aarde valt

Nadere informatie

Gemeenteavond De Hoeksteen 15 oktober De Toekomst van De Hoeksteen. Welkom

Gemeenteavond De Hoeksteen 15 oktober De Toekomst van De Hoeksteen. Welkom De Toekomst van De Hoeksteen Welkom Opening Lied 276 Zomaar een dak, boven wat hoofden deur die naar stilte open staat Gebed Agenda De plaatselijke regeling van De Hoeksteen Ruud Heijloo De financiële

Nadere informatie

Voor hetzelfde geld geeft u meer Steun uw kerk met een periodieke gift

Voor hetzelfde geld geeft u meer Steun uw kerk met een periodieke gift Voor hetzelfde geld geeft u meer Steun uw kerk met een periodieke gift Steunt u uw plaatselijke gemeente met een kerkelijke bijdrage, bijvoorbeeld via Kerkbalans? Geeft u uw diaconie geregeld een gift?

Nadere informatie

Zondag 16 februari 2014. Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help!

Zondag 16 februari 2014. Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help! Zondag 16 februari 2014 Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help! Voorganger: ds. Bram Bregman Organist: dhr. Klaas Keimpema Pianist en dirigent schoolkoor: dir. Adriaan Stuij Welkom -

Nadere informatie

Generale regeling voor de kerkelijk werkers. als bedoeld in ordinantie

Generale regeling voor de kerkelijk werkers. als bedoeld in ordinantie Generale regeling voor de kerkelijk werkers als bedoeld in ordinantie 3-12-8 Inhoudsopgave Artikel 1. Artikel 1a. Artikel 2. Artikel 3. Artikel 4. Artikel 5. Artikel 6. Artikel 6a. Artikel 7. Artikel 8.

Nadere informatie