cio moet op avontuur B+P=100% Nu in Ede! Directies verwachten dat IT een cruciale bijdrage IN HET NIEUWS MANAGEMENT TECHNOLOGIE MENS & WERK

Transcriptie

1 B+P=100% Nu in Ede! Ga op zeker, ga voor B+P M E I N U M M E R 1 0 J A A R G A N G 2 W W W. I T - E X E C U T I V E. N L cio moet op avontuur IN HET NIEUWS Hp WorDt ServicereUS Een rimpelloze overname met louter blije gezichten. Het kan nog steeds in de it-sector : HP neemt EDS over voor 14 miljard dollar en wordt een dienstverlener die er wereldwijd toe doet. p. 4 MANAGEMENT meer Dan telewerken Het nieuwe kantoor van Microsoft wordt een toonbeeld van het nieuwe werken : loungy ontmoetingsruimtes, hypermoderne technologie en flexplekken. De bedrijfs cultuur en het management zijn alleen veel minder plooibaar. p. 14 TECHNOLOGIE cms moet vooral bruikbaar Zijn Bij de vernieuwing van het publicatiesysteem van websites ligt te veel nadruk op technische eisen. Het gebruiksgemak en de mate waarin de doelgroep adequaat bediend wordt, krijgen veel te weinig aandacht. p. 24 Cio s zijn risicomijders geworden. Wijs geworden van uit de hand gelopen implementaties en kostenoverschrijdingen sluiten ze risico s zoveel mogelijk uit. maar gartner betoogde tijdens de itxpo in barcelona dat doorgeslagen risicomijding op termijn dood in de pot is voor de onderneming. it moet immers een wezenlijke bijdrage leveren aan nieuwe producten en omzetgroei. en innovatie kan niet zonder risico nemen. Directies verwachten dat IT een cruciale bijdrage levert aan bedrijfsinnnovatie, maar tegelijkertijd zitten cio s direct op de schopstoel als het misgaat. Een geschiedenis van overspannen verwachtingen en tegenvallende resultaten heeft het gilde van it-managers en hun directies behoedzaam gemaakt. Zo zeer zelfs dat risico management en vooral risicomijdend gedrag organisaties belemmert snel te innoveren. Een steeds groter deel van het budget gaat op aan verantwoording en verslaglegging. Hoe ontsnap je aan deze ontwikkeling? p. 20 MENS & WERK charisma in De polder Leiders zijn van alle tijden. Maar volgens René Diekstra gedijen charismatische persoonlijk heden slecht op de Nederlandse poldergrond. Daardoor gaan de meest betoverende maar ook de meest duistere krachten aan ons voorbij. p. 48

2 redactioneel leuk dat je langskomt Voor zover een bijeenkomst van onderzoeksbureau IDC in Amsterdam vorige week een goede graadmeter is voor het gebruik van services oriented architectures, dan moeten nog steeds aardig wat Nederlandse organisaties aan deze technologie beginnen. Dagvoorzitter Peter Vermeulen van IDC vroeg het aanwezige publiek of zij al aan een servicesarchitectuur zijn begonnen. Voor een minderheid bleek dat het geval. Tijdens de afsluitende forumdiscussie op deze conferentie ging dan ook veel aandacht uit naar het rondkrijgen van de businesscase en het vrijmaken van mensen en middelen om deze vernieuwing uit te kunnen voeren. De meest gehoorde tip was het soa-woord niet te noemen als je je nieuwbouwplannen voor een servicesarchitectuur bij het management komt verantwoorden. De directie ziet dit onderwerp voor zover ze het kunnen bevatten als een hype van leveranciers die hun nieuwe producten in de markt proberen te zetten. Mocht je wel geld krijgen voor je enterprise service bus, dan wordt het door de afnemers van IT in de organisatie al snel afgedaan als het zoveelste nieuwe speeltje van IT. Het is dan ook zaak ervoor te zorgen dat de business op korte termijn vruchten plukt van deze vernieuwing. Dat een soa wel degelijk toegevoegde waarde heeft, bleek uit de voordracht van Marcel Schmidt van de SNS Bank op dezelfde conferentie. Deze financiële instelling besloot enkele jaren terug zijn primaire banksoftware op het mainframe via een servicesomgeving te ontsluiten. Een groot deel van de functionaliteit uit deze twintig jaar oude dinosauriër is nu met fonkelnieuwe Java-technologie te ontsluiten en belangrijk ook uit te breiden. De bank kan op deze manier nieuwe functionaliteit toevoegen zonder dat de Cobol-code op deze mainframe helemaal herschreven hoeft te worden. Dat lijkt me een sterk argument om voor geld aan te kloppen: snel nieuwe dingen doen met systemen die zich al hebben bewezen, maar tot stilstand zijn gekomen. Schmidt zegt destijds de business case voor een soa erdoor gekregen te hebben omdat zijn directeur sterk geloofde in het kunnen van IT. Een sluitende rekensom voor deze vernieuwing vindt hij ook nu nog moeilijk te maken. Een belangrijk deel van de toegevoegde waarde ligt namelijk bij het hergebruik van componenten, maar hoeverre je erin slaagt omdat dat hergebruik ook daadwerkelijk te realiseren blijft nog steeds de grote vraag. Sytse van der Schaaf Adjunct-hoofdredacteur IT Executive inhoud NIEUWS 4-11 Nieuwsoverzicht 5 Weekmakers 7 Trends en feiten 9 Wannahave 11 Column Dominique Deckmyn 13 Casa Holanda MANAGEMENT 14 Nieuwe Microsoft-kantoor studieobject voor het nieuwe werken 16 Management Kort 17 Column Charles Groenhuijsen 20 Ronde Tafel: risicomijder moet op avontuur 28 Management Kort 29 Column Ron Tolido TECHNOLOGIE 24 Winnende cio is goede coach 28 Erp-implementatie: een hart van elastiek 31 Column ICT Barometer Jacob Verschuur FORUM 37 Lezersreacties 37 Agenda MENS&WERK 38 Nieuws arbeidsmarkt 40 Portret van een it-manager 41 Column René Diekstra ESCAPE 42 Cartoon 42 Colofon ADVERTEERDERSINDEX 01 A2 Networks / Afas / B+P 10 Bariton Cam IT Solutions 22 IBM 13 IT Staffing 18 Pecoma 39 QI 02 QNH 48 SAS 36 SLTN VRI Katern KOM NAAR HÉT ICT-EVENT VOOR EEN UPDATE VAN DE ALLERLAATSTE TRENDS! DONDERDAG 5 JUNI 2008 GRATIS TOEGANG QI ICT, DELFT nr mei

3 in Het nieuws WeekmakerS logica schrapt banen Bij de Nederlandse vestigingen van Logica verdwijnen tot het eind van 2008 honderd banen. Het zijn voornamelijk niet-declarabele functies die wegvallen naar aanleiding van het in april gepresenteerde revitalisatieplan. De afslanking moet het bedrijf winstgevender maken. Een deel vloeit af door natuurlijk verloop en voor een ander deel wordt omscholing geregeld. microhoo 2.0 Het lijkt wel software: als versie 1.0 niet aanslaat volgt Poging 2.0. MIcrosoft heeft vorige week een nieuwe transactie met Yahoo voorgesteld. Het zou dit keer niet meer om een overname gaan, maar een alternatief plan voor samenwerking. Daarnaast blijft Microsoft andere opties onderzoeken om zijn online- en advertentiediensten verder te laten groeien. microsoft In beroep Microsoft heeft beroep aangetekend tegen de boete van 899 miljoen euro die het afgelopen februari kreeg opgelegd door de Europese Commissie voor het herhaaldelijk niet voldoen aan de eis om meer technische specificaties vrij te geven. Hiermee kunnen concurrenten gemakkelijker applicaties bouwen op het Windows-platform. Microsoft wil opheldering van de rechtbank krijgen. Daarnaast wil het concern de boete niet betalen. koers sun onderuit Computerfabrikant Sun blijft een kwetsbaar bedrijf. Na het slechte nieuws over het tegenvallende bedrijfsresultaat en het ontslag van 2500 medewerkers maakte de aandelenkoers van Sun op de beurs een duikeling van 20 procent. Sun wijst in een verklaring op de tegenvallende Amerikaanse economie. Volgens Sun werden met name in maart aankoop beslissingen uitgesteld, met het oog op een onzekere economie. Hp wordt ook servicereus op 13 mei maakte Hp de voorgenomen overname bekend van it-dienstverlener eds voor een bedrag van 13,9 miljard dollar, omgerekend zo n 9 miljard euro. Hiermee versterkt Hp zijn positie op de wereldmarkt voor uitbestedingsdiensten. toename van schaalgrootte en het daaruit voortvloeiende kostenvoordeel lijkt het belangrijkste motief voor deze grote acquisitie. De directies van beide bedrijven zijn akkoord met de overname en dat betekent dat de overeenkomst in de tweede helft van dit jaar definitief zal worden. Door de samenvoeging van EDS met de dienstverleningstak van HP ontstaat er een organisatie met werknemers. HP kan hierdoor beter de concurrentie aangaan met IBM waar het gaat om langlopende uitbestedingsdeals met multinationals en grote overheidsinstellingen. Tijdens een toelichting voor de pers op de dag van de bekendmaking gaf Mark Hurd, de ceo van HP, aan dat hij vooral kostenvoordelen verwacht van de overname. Schaalgrootte heeft een enorm positief effect op de kostenstructuur, aldus Hurd. De bekende it-journalist en schrijver Nicholas Carr wijst in zijn blog op de paradox dat veel van de infrastructurele dienstverlening van EDS betrekking heeft op client/server-omgevingen. Dat is een technologie, waarvan het einde van de levenscyclus in zicht komt. Cloud computing dient zich aan als de volgende fase. HP investeert veel in deze next generation technologieën, zoals virtualisatie. Dat er nu zo n groot bedrag wordt betaald voor de overname van EDS lijkt daarom tegenstrijdig. Maar het zal nog vele jaren bedrijven slaan vista over ij denken er over om Windows Vista over Wte slaan en gelijk Windows 7 te installeren, zegt Fred Killeen, chief systems & technology officer van General Motors in een interview in BusinessWeek. GM ondervond gewoonweg te veel pro blemen bij het aan de praat krijgen van Vista op haar machines, in verband met de hoge eisen die Vista aan een pc stelt. Tegen de tijd dat we ze hebben vervangen, kan Windows 7 al klaar zijn, aldus Killeen. En dan zijn er ook nog problemen met de software die er op moet draaien; de software-leveranciers van GM hebben hun producten nog niet allemaal klaar voor Vista. GM kiest voorlopig dus voor Windows XP. Daarnaast is er functioneel weinig reden om over te schakelen op Vista, iets wat in BusinessWeek wordt be- duren, aldus Carr, voordat grote organisaties de switch naar de wolk hebben kunnen maken. In de tussentijd kan met client/server-omgevingen dus nog heel veel geld verdiend worden. HP wil zich dusdanig positioneren dat het ook in deze rijpe markt vooraan kan staan. Met de vergrote dienstendivisie wordt HP een reusachtige one-stop-shop, met hardware, software en diensten onder één dak. Voor de klanten kan dat een groot voordeel zijn. Maar deze ontwikkeling bergt uiteraard ook de risico s in zich van koppelverkopen en vendor lock-ins. Een woordvoerder van Interex Netherlands, de gebruikersvereniging van HP in ons land, liet op 19 mei weten dat het bestuur van de vereniging nog geen formeel standpunt over de overname heeft ingenomen. een reeks van bedrijven overweegt om vista over te slaan en te wachten op Windows 7. microsoft is daar niet blij mee. vestigd door de cio van Alaska Airlines, Bob Reeder. Wanneer Alaska Airlines nieuwe pc s koopt, wordt gebruik gemaakt van het recht in de voorwaarden om een oudere Windows-versie te installeren, en wordt de nieuwe pc voorzien van XP. Microsoft begint het te voelen. Na twee kwartalen van sterke groei, eindigden de verkopen van de Windows Group, de meest-winstgevende divisie van Microsoft, het kwartaal op 31 maart met een terugval in verkopen van 2 procent, hetgeen leidde tot een winstdaling van 11 procent. Volgens analisten had Microsoft de adoptie van Vista graag anders gezien; in het genoemde kwartaal maakte Vista 65 procent van de Windows-verkopen uit, en was 35 procent nog XP. Microsoft had dat getal graag op 80 procent gezien. globalisering is onomkeerbaar Wie denkt dat de globalisering wel weer over zal waaien behoort tot een kleine minderheid, want bijna 90 procent van de topmanagers meent dat globalisering een onvermijdelijk proces is. meer dan driekwart verwacht bovendien dat het tempo nog zal versnellen. Dit blijkt uit het rapport The benefits and challenges of globalization van The Economist Intelligence Unit, waarvoor wereldwijd meer dan tweehonderd C-level en senior managers uit 19 industrietakken werden ondervraagd.globalisering biedt veel nieuwe kansen, aldus de ondervraagden. Bovenaan de lijst staat uitbreiding naar nieuwe markten (61 procent), gevolgd door verbetering van merkbekendheid, met als gevolg daarvan toenemende verkopen (39 procent) en nieuwe investeringsmogelijkheden (31 procent). Opmerkelijk is dat toegang tot goedkopere arbeid pas op plaats vier staat. Kostenreductie blijkt dus niet de belangrijkste drijfveer te zijn voor internationale expansie. Omzetverhoging is dat nadrukkelijk wel. Uitdagingen zijn er ook ruimschoots voor wie op globale markten bij de les wil blijven. Het grootste knelpunt blijkt het vinden van voldoende hooggekwalificeerd personeel te zijn (44 procent). Op enige afstand gevolgd door verbetering van de eigen businessprocessen (25 procent) en organisatorische innovatie (23 procent). Deze uitkomst geldt in alle werelddelen en voor alle typen managers, benadrukken de onderzoekers. Toptalent is over de hele linie een topzorg voor het management. Maar er zijn veel meer uitdagingen. De opkomst van prijsvechters bijvoorbeeld of het feit dat er in veel verre landen zwakkere weten regelgeving bestaat, met vormen van oneerlijke concurrentie als gevolg. De ondervraagde managers zien de opkomst van vormen van protectionisme, meer nog dan een globale recessie, als mogelijke rem op de verdere voortgang van de globalisering in de komende jaren. wordt microsoft beste jongetje van de klas? wat bestandsformaten betreft wel. Na alle tumult over Microsofts - uiteindelijk geslaagde - pogingen om het eigen Open XML (oxml) tot tweede documentstandaard naast odf te verheffen, komt het concern nu met de mededeling dat ondersteuning van odf en pdf standaard in Office wordt opgenomen. Bij de Europese Commissie moet men van de stoel zijn gerold van verbazing, maar men weet er toch nog een zure reactie uit te persen: we gaan onderzoeken of deze beslissing bijdraagt aan een grotere keuze voor de consument. Nu, dat antwoord kan ik wel geven: NEE. Ongetwijfeld zijn straks applicaties van verschillende leveranciers iets eenvoudiger naast elkaar te gebruiken - al zal dat in de praktijk tegenvallen omdat veel geavanceerde functies (macro s en dergelijke) geen onderdeel zijn van odf. Maar belangrijker is dat organisaties nu nog minder reden hebben hun vertrouwde Office-applicaties aan de kant te schuiven. Bij een groeiend aantal overheden stond MS Office op de wip omdat de eis werd gesteld dat documenten in een leveranciersonafhankelijk - open - formaat moeten kunnen worden opgeslagen. Als gebruikers straks Office-documenten zonder externe hulpmiddelen direct in pdf- en odf-formaat op kunnen slaan, is aan die eis voldaan. En het levert bovendien meer gebruiksgemak op. De ondersteuning van odf en pdf in Office 2007 komt bij de volgende onderhoudsbeurt (service pack 2) medio volgend jaar. We krijgen dan een interessante situatie: Microsoft ondersteunt op dat moment wel odf, maar niet de eigen door de Iso geaccordeerde standaard Office Open XML. De Iso-bemoeienis heeft namelijk geleid tot tal van aanpassingen, zozeer zelfs dat die pas in de volgende Office-versie kunnen worden ingebed. En die laat nog wel even op zich wachten. Nu snel odf-ondersteuning inbakken is dus voor Microsoft eigenlijk de snelste manier om een product te krijgen dat voldoet aan de eisen van sommige overheden. wordt dit overname 2.0 of 3.0 meestal is drie keer scheepsrecht bij Microsoft. De softwaregigant uit Redmond heeft geen traditie in grote overnames. Dat zal een rol spelen bij de omzichtige pogingen om Yahoo in te lijven. Ballmer c.s. slaan niet de weg in van de vijandelijke overname nadat de directie van Yahoo het overnamebod van 33 dollar per aandeel heeft afgewezen. Maar het verleden leert dat Microsoft wel een taaie volhouder is. Vaak sloeg nieuwe software ook pas aan bij of voorbij de derde versie (Word, Windows, Exchange, Windows NT, Windows Mobile). Nu heeft Ballmer aangekondigd een ander soort transactie na te streven. De druk van de aandeelhouders op de Yahoo-directie om te cashen zal daardoor weer oplopen, zeker nu raider Carl Icahn zich met een aanzienlijk minderheidsaandeel bij de poort heeft gemeld. Hij gaat doen wat hij altijd doet: het management dwingen maatregelen te nemen om de aandeelhouderswaarde op korte termijn op te pompen. Zo heeft hij kort geleden ook BEA in de handen van Oracle gedreven. En zo zullen ook minimaal delen van Yahoo in handen van Microsoft komen. Fred van der Molen 4 nr mei 2008 nr mei

4 in Het nieuws trends en feiten thuiswerk -spam beboet Na een eerdere waarschuwing van Opta zijn door of namens de betreffende personen en bedrijven nog minstens 4,5 miljoen spammails verstuurd. In deze spamberichten boden genoemde ondernemingen onder de naam thuiswerkcentrale huiswerk aan, waarbij geïnteresseerden via een duur 0900-nummer konden reageren. Bellers stonden vervolgens minutenlang in de wacht of werden zo lang mogelijk aan de lijn gehouden om zoveel mogelijk gesprekskosten te genereren. oeso: stap over op IPv6 Volgens de Oeso moeten overheden zich meer met het beleid rond internetadressen gaan bemoeien omdat het huidige bestand aan adressen opraakt. Bij de huidige groei zijn ze in 2011 op. Dat is een gevaar voor de economie. Overstappen op het nieuwe IPv6-protocol is de oplossing, maar daarvoor wordt door het bedrijfsleven nog onvoldoende initiatief ondernomen. UItwIsbaar PaPIer Wetenschappers van Xerox Corporation hebben papier en een bijbehorende printer ontwikkeld waarvan de afdruk binnen 24 uur verdwijnt. Hierdoor wordt het papier, erasable paper genaamd, tot honderd keer bruikbaar. Volgens Xerox is dit een techniek die potentieel goed voor het milieu is omdat het kan leiden tot een drastische vermindering van het papier gebruik. Xerox schat dat twee van de vijf pagina s voor kort gebruik bestemd zijn. nep-cisco s opgespoord De Amerikaanse FBI doet een uitgebreid onderzoek naar het distributienetwerk van nagemaakte Cisco-apparatuur dat in februari werd ontdekt. De FBI nam toen een partij van deze in China gefabriceerde apparatuur ter waarde van 3,5 miljoen dollar in beslag. De nep Cisco-routers en switches vonden hun weg naar diverse Amerikaanse overheidsorganen, waaronder defensie en de FBI zelf, via Cisco Gold- en Silverpartners. big green in mei heeft climatecounts weer haar lijst bij gewerkt waaruit valt af te lezen hoe klimaatvriendelijk bedrijven zijn. bij de elektronica fabrikanten voert ibm de lijst aan, met 77 van de maximaal 100 punten. Computerfabrikant IBM deed het zelfs beter dan bedrijven als Microsoft (38 punten) en Google (55 punten), wiens producten alleen maar uit bits bestaan. Apple, dat er enige tijd geleden ook al van Greenpeace van langs kreeg, bungelt ook hier onder aan de lijst met 11 punten. ClimateCounts merkt op dat de IT het als sector best goed doet, met negen van de twaalf onderzochte bedrijven die 50 punten of meer scoren. IBM s score was bovendien niet ver verwijderd van de overall-topscorer Nike, die 82 punten kreeg. De lage score van Apple had het bedrijf te danken aan het feit dat het heeft nagelaten een inventarisatie van broeikasgassen die het produceert te publiceren; verder heeft het zichzelf geen doelen gesteld voor het reduceren van emissies, en doet het weinig om broeikasgasemissies terug te dringen. De lijst van ClimateCounts is gebaseerd op openbare verklaringen van de betrokken bedrijven over het terugdringen van CO2-uitstoot, de impact van het bedrijf op het klimaat en de interne richtlijnen voor energiegebruik, en daarnaast transparantie in het rapporteren over emissies en andere milieutechnische gevolgen. overheid zuinig met it-onderzoek De ict Scan 2008, een graadmeter voor het nederlandse publieke it-onderzoek, laat zien dat de overheidsuitgaven op dit gebied ver uit de pas lopen met de it-onderzoeksinspanningen binnen het bedrijfsleven. Bedrijven blijken jaarlijks minstens 1,5 miljard euro aan it-onderzoek uit te geven. Dit is ongeveer een kwart van de totale r&d- uitgaven door het bedrijfsleven. De publieke uitgaven voor it-onderzoek van 170 miljoen euro blijven hierbij ver achter, ook in vergelijking met ons omringende (en concurrerende) landen. In Europees verband wil men de totale r&d-uitgaven verhogen tot 3 procent van het BBP in 2010, om aansluiting bij de VS en Japan te houden. Nederland is op dit moment met 1,7 procent ver hiervan verwijderd. Voor de verhouding van publieke tot private onderzoeksuit gaven wordt 1:2 nagestreefd. Vaak blijven de uitgaven door het bedrijfsleven achter bij deze verhouding. In het Nederlandse it-onderzoek blijft juist het publieke deel achter. Bovendien is het publiek gefinancierde onderzoek sinds 2004 steeds afhankelijker geworden van tijdelijke subsidies. In Nederland werd samen met het bedrijfsleven ict-onderzoek gedaan in de Bsik-projecten, maar dit geld is in 2009 op en er is geen vervolgprogramma. De it-ontwikkeling voor Nederland wordt in de Scan bovendien cruciaal genoemd; de omvang van de Nederlandse itmarkt bedraagt 35 miljard euro, en Nederland is een grote exporteur van it-producten (Asml, TomTom, Océ, NXP). De ICT Scan is een initiatief van ICTRegie en werd uitgevoerd door de bureaus Technopolis en Dialogic. innovatie moet wachten De bijdrage van it-afdelingen aan businessinnovatie is onder de maat. veel cio s wachten teveel af. Ze willen eerst hun eigen processen beter op orde hebben, of ze wachten totdat de business duidelijker aangeeft wat er van hen wordt verwacht. Deze houding is uitermate onverstandig, stelt onderzoeksbureau Forrester. De business heeft nu goede ideeën nodig, dus neem zelf het initiatief. De roep om businessinnovatie wordt steeds luider, constateert Forrester. Daarbij verwijst het bureau naar een groot onderzoek van IBM onder ceo s in 2006 en naar onderzoek van McKinsey in Uit beide onderzoeken kwam naar voren dat ceo s businessinnovatie zien als een belangrijke aanjager voor verdere groei. Cio s kunnen zich echt niet langer doof houden voor die roep, stelt Forrester. Toch bleek medio vorig jaar dat er maar bij 3 procent van een groep van 162 door het bureau ondervraagde cio s sprake was van een echt goede innovatieve aanpak. Afwachtendheid is de grote boosdoener, stellen de onderzoekers. De meeste cio s blijken van mening dat ze eerst hun eigen it-operatie beter op orde moeten hebben, voordat ze een goede bijdrage kunnen leveren aan businessinnovatie. Daarom concentreren ze zich op zaken als standaardisatie, portfoliomanagement en governance. Maar onderwijl groeit de onvrede. Veel ceo s zijn van mening dat hun it-afdeling niet de bijdrage levert die zij zouden wensen, waarschuwt Forrester. De onderzoekers hebben de volgende tips: 1. Probeer je collega-executives niet over te halen om jou aan te wijzen als de verantwoordelijke voor innovatie. Dat is niet erg slim, want daar komen alleen maar lastige discussies van. Bijvoorbeeld over de laatste erp- of crm-implementatie. Want heeft die echt wel het gewenste effect? 2. Veel beter is het om innovatie eerst tot een vast onderdeel te maken van de werkprocessen van je it-afdeling. Stimuleer je itarchitecten om samen met mensen uit de business en collega s uit de IT criteria op te stellen voor mogelijke businessinnovaties. Neem die criteria vervolgens mee bij de vaststelling van de prioriteiten binnen je huidige budget. 3. Neem innovatieve projecten op in je portfolio en com municeer daarover met je collega s van de business- afdelingen. 4. Voorzie deze projecten als het even kan van eigen hulpmiddelen, zodat ze de lopende operatie zo min mogelijk belasten. 5. Maak innovatie een integraal onderdeel van je competentiemanageament. Zorg voor aanvullende trainingen voor je medewerkers. Huur nieuwe mensen in als bepaalde noodzakelijke competenties onvoldoende aanwezig zijn. Loof ieder kwartaal een beloning uit voor het meest innovatieve idee. 6. Tot slot: meet de resultaten en communiceer die met alle betrokkenen. ceo S Zijn bezorgd over verandering Directeuren maken zich meer dan ooit zorgen over verandering, zo blijkt uit het jaarlijkse ceo-onderzoek van IBM. En dan vooral veranderingen bij de klant. Zo duikt er een categorie op van kritische, via het internet goed geïnformeerde en zeer mondige consumenten. Directeuren willen de komende jaren gemiddeld 22 procent meer uitgeven om die klanten goed te bedienen. Een andere nieuwe klantencategorie zijn consumenten die grote waarde hechten aan sociale waarden, ook bij de keuze van een merk. Ceo s zien deze doelgroep vooral als een kans: 69 procent hoopt onder deze consumenten meer producten te verkopen. Sociale verantwoordelijkheid leveranciers is een goede zaak Bron: IBM it-markt nieuwkomers bruist Dit heeft positief effect op ons bedrijf Dit heeft negatief effect op ons bedrijf Geen effect It-uitgaven gevestigde markten In landen als India, China, Indonesië en Argentinië laat de it-markt impo- Telecom Diensten sante groeicijfers zien. Neem bijvoorbeeld hardware. Laat dit marktsegment tot 2011 in gevestigde markten als West-Europa en de VS een Software Hardware groei ratio zien van 1,1 procent. In opkomende markten ligt dit cijfer boven de procent. Bij sotware is dat zelfs 14,3 procent de komende drie jaar Ondanks deze imposante groeicijfers ligt 0 de it-omzet in het Westen nog steeds vele malen hoger. nummers 1 en 2. LG Electronics is de sterkste groeier: het verkocht 54 Markftaandeel mobiele telefoons 1e kw. '08 procent meer apparaten en zit Motorola dicht op de hielen. 8% 8% 2006 Bron: Gartner % 9% It-uitgaven gevestigde markten It-uitgaven opkomende markten 16% Telecom Diensten Software Hardware Telecom Diensten verkoop mobieltjes blijft op peil Software Hardware In het eerste kwartaal van dit jaar werden er wereldwijd 14 procent meer % 8% Markftaandeel mobiele telefoons 1e kw. '08 19% 9% 16% % 40% It-uitgaven opkomende markten mobiele telefoons verkocht dan een jaar eerder, in totaal 291,6 miljoen stuks. Er is dus nog geen negatief effect te zien van de verslechterende economische omstandigheden, maar dat kan volgens IDC later dit jaar nog komen. Motorola valt zwaar terug, van zo n 18 procent naar amper 9,4 procent marktaandeel. Nokia en Samsung blijven ongenaakbaar de Bron: IDC Nokia Samsung Motorola Nokia LG Electronics Samsung Sony Ericsson Motorola Andere LG Electronics Sony Ericsson Andere Telecom Diensten Software Hardware 6 nr mei 2008 nr mei

5 in Het nieuws WannaHave opensolaris UIt De eerste officiële versie van het open-source OpenSolaris is verschenen. OpenSolaris moet het in de markt gaan opnemen tegen Linux. Het bevat standaard het bedrijfszekere bestandssysteem van Sun, ZFS (Zettabyte File System). Met behulp van Solaris Containers kunnen virtualisatie-bewuste applicaties worden gemaakt. OpenSolaris komt ook in een hosted versie beschikbaar via Amazon EC2 (elastic compute cloud). Dit maakt het mogelijk om met het systeem te werken, zonder dat het nodig is om de hardware ervoor aan te schaffen. word leest voor Microsoft heeft voor Word een uitbreiding uitgebracht, waarmee Word-documenten kunnen worden geconverteerd naar audio-bestanden. Dit speciaal voor mensen die moeilijkheden met lezen hebben. De software is in open source ontwikkeld en kan gratis worden gedownload. Het werkt in combinatie met Microsoft Word 2007, Word 2003 en Word XP. Open xmlbestanden worden ermee overgezet naar Daisy xml, dat middels een ander tool, Pipeline, kan worden omgezet naar Daisy Digital Talking Book (DTB), dat wordt voorgelezen. dedigate Is terremark Terremark heeft de invoering van zijn nieuwe merknaam in Europa afgerond. Zo is de Nederlandse activiteit die voorheen Dedigate heette ook hier nu onder de merknaam Terremark actief. De specialist in infrastructuurdiensten heeft zijn Engelstalige en Nederlandstalige websites inmiddels aangepast. Het bedrijf levert managed hosting, colocatie, netwerkdiensten en beveiligingsdiensten vanuit kantoren en hostingcentra in Londen, Madrid, Brussel en Amsterdam. Uc is meer dan bezuiniging veel organisaties hebben moeite om de voordelen van unified communications (uc), een op het internetprotocol gebaseerde communicatie-infrastructuur, te begrijpen. Dat schrijft de butler group in een rapport waarin naar deze materie wordt gekeken vanuit het standpunt van de cio. makers productsoftware verenigd De nederlandse producenten van standaardsoftware willen hun krachten bundelen. Daarom hebben ze op 8 mei een nieuwe branche-organisatie in het leven geroepen, die luistert naar de naam Software voc. Het nieuwe initiatief, waarin ook het platform productsoftware van de Universiteit Utrecht is opgenomen, zal opereren binnen de overkoepelende brancheorganisatie ict-office. De betekenis van productsoftware voor de Nederlandse economie wordt onderschat, vinden de initiatiefnemers. Niet alleen zijn er in ons eigen land tienduizenden gebruikers van deze home made standaardsoftware, Nederland is op dit gebied ook nog eens een verdienstelijk exportland. In 2004 bedroeg de totale waarde van de geëxporteerde productsoftware 1,7 miljard dollar. Ons land nam daarmee na de VS, Duitsland en Ierland de vierde plaats in op de lijst van software-exporterende landen. Toch ziet het ministerie van EZ deze hele industrie niet staan, zegt Sjaak Brinkkemper, hoogleraar Methodologie van Productsoftware aan de Universiteit van Utrecht en één van de leden van de raad van advies van Software VOC. Er is bijvoorbeeld geen geld voor onderzoek op dit gebied. Daardoor weten we de meest elementaire dingen niet, bijvoorbeeld om hoeveel bedrijven het eigenlijk gaat. Ze weten bij het CBS precies hoeveel pluimveehouders er in ons land aan ganzenteelt doen, maar niet hoeveel softwarebedrijven er in Nederland zijn. Brinkkemper zelf schat hun aantal op 1400 tot 1700, met in totaal zo n werknemers. Eén van de eerste dingen die de nieuwe organisatie gaat doen, is dit duidelijker in kaart brengen met behulp van een enquête. Reorganisaties van de communicatie is meestal gericht op het samenvoegen van infrastructuur en het omlaag brengen van de kosten en het verbeteren van het dienstenniveau, maar daarmee missen veel bedrijven toch de kern van de zaak, aldus de Butler Group. In het rapport worden die redenen wel als nuttig bestempeld, maar de echte waarde van unified communications en oplossingen voor het samenwerken komt voort uit verbeteringen van bedrijfsprocessen, het verbeteren van de interactie tussen belanghebbenden, de optimalisatie van de workflow en het functioneren als een stuwende kracht achter innovatie in het bedrijf, aldus het rapport. Ondernemingen hebben een op het internetprotocol gebaseerde infrastructuur nodig om aan alle moderne eisen te voldoen, zoals locatieonafhankelijk werken. Bovendien levert dat een flexibel platform voor innovatie op, dat veel minder afhankelijk is van de gebruikte apparatuur. Intussen blijven de kosten van implementatie de grootste drempel voor het invoeren, zelfs bij de grote ondernemingen, aldus de Butler Group. Daarbij verwijst het naar een onderzoek van Datamonitor uit Ook aan het eigen imago wil de branche snel wat gaan doen. Brinkkemper: De meeste mensen denken bij it-bedrijven aan Capgemini, Ordina, Logica of andere it-dienstverleners, en niet aan producenten als Exact, Unit4 of TomTom. Bedrijven, die productsoftware maken zijn in het begin vaak klein, maar kunnen soms een enorme potentie ontwikkelen. Als ze werkelijk succesvol zijn en echt door willen groeien, dan is Nederland op een zeker moment te klein en gaan ze over de grenzen heen. Dan praat je dus ook over export. Om dit hele proces beter te laten verlopen, is kennisuitwisseling cruciaal, vindt Brinkkemper. Sociale netwerken in beweging De sociale-netwerkmarkt is sterk in beweging. myspace kondigde Data availability aan, google kwam met friend connect en plaxo werd overgenomen door comcast. Met behulp van Data Availability kunnen leden van MySpace hun gegevens delen met andere websites. Partners in het pro ject zijn vooralsnog Yahoo, ebay, Photobucket en Twitter. Wanneer de gebruiker zijn gegevens op die andere sites met die van MySpace koppelt, dan veranderen zijn persoonlijke gegevens op die andere sites mee wanneer hij ze op MySpace wijzigt. Het initiatief staat ook open voor andere websites. Gebruikers kunnen op een centrale plek in My Space bepalen wat er met hun gegevens gebeurt. Nu wordt er door velen naar MySpace-rivaal Facebook gekeken. Volgens een woordvoerder van MySpace staat Data Availability eventueel ook open voor Facebook. friend connect Google heeft een preview -versie van Google Friend Connect actief gemaakt; een dienst waarmee webmasters redelijk eenvoudig aan hun eigen website sociale netwerkfuncties kunnen toevoegen. Google Friend Connect zorgt ervoor dat er een soort van ring van OpenSocial websites ontstaat die allemaal dezelfde gegevens van gebruikers kunnen gebruiken. Dat wordt pas echt interessant als de grote sociale netwerken ook meedoen, en daarvoor heeft Google nu al Facebook, Google s Orkut en Talk, Plaxo en Hi5 weten te strikken. Op het ogenblijk is het mogelijk om bij te tekenen op een wachtlijst voor toegang tot Friend Connect, en binnen enkele maanden moet de dienst voor iedereen toegankelijk zijn, aldus Google. Facebook heeft Friend Connect tijdelijk geblokkeerd, omdat deze software de privacyregels zou schenden. Facebook vindt dat mensen wiens profiel doorgeplaatst wordt met een dienst als Friend Connect zelf aan moeten kunnen geven of ze hier gebruik van willen maken. Dat kan nu nog niet. Het sociale netwerk Plaxo is opgekocht door het Amerikaanse kabelbedrijf en internetprovider Comcast. Comcast wil Plaxo gaan inzetten voor gemeenschappenfunctionaliteit bij haar diensten op tv, breedband en telefoon. Comcast heeft ongeveer 25 miljoen kabelabonnees en 14 miljoen internetabonnees. minimonster van Htc Enkele weken geleden behandelden we hier de Nokia N810, een mobiele minicomputer. Nokia heeft een geschiedenis met dit type toestellen; sinds een tijdje maakt HTC ze ook. Het merk heeft mini-tablets met de namen Shift (7 scherm) en de kleinere Advantage (5 display). Deze laatste is al een jaar geleden aangekondigd en is zelfs al een update voor de Windows Mobile Edition 6.1 software. Binnenkort moet ie dan toch echt naar Nederland komen. Wie Windows Mobile een beetje kent, kan er snel mee uit de voeten en synchroniseren met een PC is zeer efficiënt. Verder kan ie veel; triband GSM, 3G/HSPDA, WiFi, Bluetooth en GPS. Ook uiterlijk is het een lekker ding. Zwart, mooi vormgegeven en hij voelt robuust aan al is het toestel van kunststof. Bizar is wel dat het beeldscherm magnetisch is te koppelen met het toetsenbord. Het display kan hierdoor rechtop staan, dat is waar. Maar het scherm voelt wankel. En wie gaat er nou rondlopen met twee losse stukken hardware? Bijzonder onhandig dus. Voordeel is dat je alleen het scherm kan meenemen omdat het keyboard niet nodig is voor alle functies. Los daarvan is het keyboard uitgevoerd met tiptoetsen, waarschijnlijk om het lekker plat te maken. Dit is heel erg wennen. Maar werken met de Advantage is toch zo plezierig dat het des te moeilijker is te begrijpen waarom mini-tablets zo slecht verkopen. Zeker, de prijs is fors. Maar dit minimonster is echt klein en toch zo rijk uitgerust. Het heeft liefst 16 GB geheugen, bulkt van de software en heeft zelfs twee camera s. Eén voor videoconferencing en een 3,1 megapixel camera voor gewone fotografie. De ontspanknop zit wel aan de zijkant van het toestel waardoor het lastig is om m stil te houden. Conclusie: de Advantage is een fris en uitstekend werkend product, maar het kost een paar centen. Grootste bezwaar is dat het apparaat in twee losse delen is uitgevoerd. De magneetkoppeling is een leuke gimmick maar bijzonder onhandig. Wannahave geeft voorlopig in dit segment de voorkeur aan de Nokia N810. Voor de helft van de prijs heb je een iets minder uitgebreid maar veel gebruiksvriendelijker product. Info: HTC Advantage X7510: triband GSM, HSDPA, WLAN b/g, Bluetooth, GPS, miniusb, Windows ME 6.1, 16 GB flash, minisd slot, 5 aanraakscherm, 2 camera s TV-uit, Activesync, MS Office, diverse business- en communicatiesoftware en multimedia, memorecorder, aansluitbaar qwertykeyboard met tiptoetsen, 13,4 x 9,8 x 1,6 cm, 290 gram (keyboard 0,47 cm en 85 gram), circa 879 euro inclusief BTW 8 nr mei 2008 nr mei

6 in Het nieuws column DominiQUe Deckmyn database gestolen data Beveiligingsbedrijf Finjan vond op het internet een openbaar toegankelijke database van 1,4 GB met gestolen gegevens van duizenden personen. De gegevens zijn in de loop van maar drie weken verzameld. De server bevatte logfiles van bedrijven over de hele wereld, met daarin personeelsgegevens, details van verzekeringen, social security nummers, medische gegevens, details van creditcards en vertrouwelijke e- mails. Volgens de ontdekkers zijn de mensen achter de database geen deskundigen, maar gewone criminelen die van de echte hackers toolkits kopen waarmee dit mogelijk is. online backup Van het onlangs door EMC overgenomen Mozy is de MozyHome online backup-dienst beschikbaar gekomen. Klanten kunnen een online backup maken en de data terughalen wanneer hun eigen versie is verdwenen. MozyHome kent een versie voor de pc en een voor de Mac. virtuele wereld op herkansing Het is bijna zonder uitzondering slecht afgelopen met initiatieven van bedrijven in de virtuele wereld Second life stelde analist Steve prentice op het itxpo-symposium van onderzoeksbureau gartner medio mei in barcelona. reden voor deze mislukking is dat bedrijven zichzelf van tevoren te vage doelen hebben gesteld. p zijn minst negen op de tien projecten Ovan bedrijven in een virtuele wereld bestempel ik als mislukt en zullen een zachte dood sterven als dat niet al gebeurd is, meent Prentice. In zijn ogen zijn virtuele werelden niet meer en niet minder dan een middel om met een specifieke doelgroep te communiceren. Als je dat goed wilt doen, dan moet je bij het maken van je boodschap heel goed voor ogen hebben wat je bij een specifieke doelgroep wilt bereiken. In een voor iedereen toegankelijke virtuele wereld is heel moeilijk vast te stellen welke doelgroep je precies bedient. Het was vrij populair om als organisatie in Second Life je fysieke hoofdkantoor na te bouwen. Zo n exercitie heeft alleen bijzonder weinig nut, omdat de virtuele werkelijkheid nu eenmaal anders in elkaar zit. Toch moeten bedrijven volgens Prentice de mogelijkheden van virtuele werelden niet helemaal afschrijven. Binnen de firewall van een organisatie kan een nagebootste setting juist heel goed zijn waarde bewijzen. Bij bedrijfsopleidingen kan een virtuele wereld enorm stimuleren en ook de productiviteit van projectteams kan flink omhoog als mensen in de setting van een virtuele wereld lopende zaken kunnen bespreken. Neem bijvoorbeeld een groep scheikundigen die op afstand met elkaar willen communiceren over de mogelijkheden van een nieuw geneesmiddel. Als zij met zijn allen dit molecuul in detail kunnen bekijken in een virtuele omgeving, zal het overleg op afstand een stuk vruchtbaarder zijn dan met de standaard conferencing -toepassing waar men nu vaak mee moet werken, aldus Prentice. Hij verwacht dat de komende tijd 50 tot 60 procent van de Europese organisaties met dit soort toepassingen van virtuele werelden aan de slag gaat. Wachten vindt hij geen optie, omdat bedrijven zichzelf heel wat vaardigheden moeten aanleren voordat zij de mogelijkheden van 3d-manipulatie volledig in hun vingers hebben. brandstofcel uit het lab toshiba heeft nieuwe toekomstplannen, waarin met name de brandstofcel en de cell-processor een rol spelen. Toshiba wil in maart van het volgend jaar beginnen met de massaproductie van de direct methanol fuel cell (dmfc). Dankzij deze aankondiging van Toshiba lijkt een commerciële versie van de brandstofcel dichtbij; al heel lang worden er prototypes gemaakt, en nooit kwam een commercieel model van de grond. De Cell-processor, die Toshiba eveneens op de markt wil brengen, is sterk in het verwerken van grafische informatie (hij zit al in de PlayStation 3 spelcomputer); het bedrijf ziet er een toekomst voor weggelegd in hd-tv s. Toshiba heeft dus plannen voor een hele nieuwe generatie tv s met de Cell. Deze speelt ook een rol in de door Toshiba ontwikkelde SpursEngine-chip, die het bedrijf in laptops wil verwerken. De SpursEngine is een coprocessor, een chip die opereert naast de hoofdprocessor, en een specifieke taak uitoefent, in dit geval het verwerken van grafische informatie. Nog dit fiscale jaar (dat loopt tot maart volgend jaar) moet er een laptop met deze processor op de markt komen. De divisie van de dmfc moet samen met die van de Cell-processor binnen Toshiba gaan zorgen voor een fikse groei; die divisies moeten jaarlijks 12 procent in de komende drie jaar groeien. Semantische zoekmachine De semantische betekenis van zinnen moet de volgende belangrijke stap bij de zoekmachines worden. Het nieuwe Powerset springt daarop in met een heel nieuwe zoekmachine. Powerset maakt naar eigen zeggen geen index van woorden, maar kijkt naar de betekenis ervan, en probeert woorden en dus ook de zoekopdrachten in een context te plaatsen. Voorlopig is de index van Powerset nog zeer beperkt, met onder meer de inhoud van Wikipedia, maar Powerset zegt deze over een maand te zullen uitbreiden tot de omvang van vergelijkbare grote zoekmachines als Google en Yahoo. Hp-eDS: dat ging snel De conference call waarin HP en EDS hun samengaan bevestigden, was na amper 20 minuten voorbij, vraag- en antwoordsessie inbegrepen. Mark Hurd van HP en Ron Rittenmeyer van EDS deden weinig meer dan hun citaten uit het eerder uitgestuurde persbericht netjes voorlezen. Eigenlijk ging het allemààl bijzonder snel. Op maandag 12 mei publiceerde The Wall Street Journal het gerucht dat er iets groeide tussen s werelds grootste computerfabrikant en de voormalige itafdeling van General Motors. HP en EDS deden geen moeite het bericht tegen te spreken en amper 24 uur later bleek alles in kannen en kruiken. Voor 13,9 miljard dollar in cash wordt EDS nu a Hewlett- Packard Company. Details gaven Mark & Ron niet, tijdens die conference call. Maar de toon was optimistisch tot euforisch. Zij hadden allebei de ware gevonden, daarover lieten ze geen enkele twijfel bestaan. We zijn de laatste maanden wel wat anders gewend in de IT. Neem nu de ruwe (en weinig succesvolle) vrijerij van Microsoft ten opzichte van Yahoo, of de kordate manier waarop Oracle BEA naar zijn hol sleepte. Maar het kan dus ook nog altijd met jubelende, verbroederende ceo s en alle clichés over perfect fit en synergie. En waarom niet? Zelden zijn die clichés meer toepasselijk dan hier. HP heeft EDS echt nodig - een stevige it-dienstendivisie ontbreekt als een cruciale hoektand in het gebit van HP. EDS heeft HP minder nodig, maar waarom zou je zeuren als je zo n goede prijs krijgt? EDS zal verder kunnen opereren als een onafhankelijke dochter van HP, en het krijgt er zelfs de (relatief kleine) professional services afdeling van HP bij. What s not to like? Het is zelfs moeilijk om echte schaduwzijden te zien aan deze deal. Zal EDS klanten verliezen, nu het niet meer onafhankelijk is? Misschien, maar dat zal meevallen. HP had al een behoorlijke reputatie voor merkonafhankelijke dienstverlening geërfd van het overgenomen Digital Equipment Corporation. En er is een duidelijk precedent: de overname van PWC door IBM. Een andere mogelijke uitdaging: zal het HP-partnerkanaal nu in concurrentie moeten treden met HP s eigen dienstenvleugel EDS? Ja, dat zit er wel een beetje aan te komen. En dan is er nog het onvermijdelijke vervolg van besparingen en optimalisaties - ontslagen dus. Daarover viel bij de aankondiging geen woord, maar Mark Hurd zal dat hoofdstuk snel en efficiënt afwerken. Hij moest zelf, bij zijn aantreden drie jaar geleden, een slecht verteerde fusie met Compaq rechttrekken. Hij kent het klappen van de zweep. De lat komt voor Mark Hurd ondertussen heel hoog te liggen. In drie jaar heeft hij HP weer op de rails gekregen en er de grootste it-fabrikant ter wereld van gemaakt. Vorig jaar ging hij IBM voorbij in omzet. Hij kreeg zelfs de pc-afdeling weer winstgevend en gaf daarmee Dell het nakijken. Met de overname van EDS nadert HP ook als dienstverlener aan multinationals IBM. Hurd speelt dus hoog spel, en zal uiteindelijk wel eens zijn eerste grote fout maken. Maar tot nog toe rijdt hij een vrijwel perfect parcours. nr mei

7 in Het nieuws vernieuwde ZoekresUltaten Yahoo doet een test met een nieuwe manier van het weer geven van zoekresultaten. Yahoo doet de test in India, omdat zij daar een grote markt heeft en veel ontwikkelaars. Yahoo noemt het Glue Pages ; de normale zoekresultaten staan links op de pagina, en de rest van de pagina wordt gebruikt om andere informatie weer te geven, zoals plaatjes en details over de zoekterm. Op een voorbeeldpagina van een cricketspeler staan foto s van hem, player facts, zoekresul taten in blogs en statistieken. HaCkers verenigd Hackers hebben nu een eigen sociale-netwerksite: House of Hackers. In een week tijd zou de site al meer dan duizend leden hebben opgetekend. Initiatiefnemer GnuCitizen wil er de samenwerking tussen de onderzoekers bevorderen, en zegt de term hacker in de positieve zin van het woord te gebruiken. Criminele activiteiten worden geschuwd: Het netwerk is ontworpen om ideeën uit te wisselen, om te communiceren, groepen en elite-kringen te vormen, samen te werken aan projecten, en hackers te werven, aldus een verklaring. sap op blackberry SAP gaat samenwerken met Research in Motion met als doel de SAP-applicaties te laten draaien op de BlackBerry. Als eerste applicatie zal klantenbeheerfunctionaliteit op de BlackBerry beschikbaar komen. Met name verkopers hebben moeite met deze software omdat ze veel onderweg zijn. De samenwerking tussen SAP en RIM gaat ervoor zorgen dat de SAP-software goed samenwerkt met andere applicaties op de smartphone. maak je niet dik Een it-baan is niet goed voo r de lijn, althans volgens AG dat onderzoek van CareerBuilder.com aanhaalt. De gewichtstoename van It-ers is forser dan gemiddeld, althans in de VS. Toch al een land met veel overgewicht. nederlander versus microsoft een nederlandse softwaredealer zegt een klacht bij de europese commissie te willen neerleggen over de handelswijze van microsoft. Microsoft heeft de Nederlander, Samir Abdalla, in de VS aangeklaagd voor het verkopen van illegale software; hij zou er 3,6 miljoen dollar aan hebben verdiend. Hij kocht pakketten Office en Windows in Egypte, waar Microsoft de software speciaal voor de educatieve markt goedkoper aanbiedt, en verkocht ze vervolgens in de VS. Die grijze import is in Europa verboden, maar in de VS niet, en daarom denkt Abdalla dat hij niets illegaals deed. Microsoft zegt dat het niet gaat om grijze import, maar dat Abdalla de licentievoorwaarden heeft geschonden; de software was alleen voor studenten bestemd. Maar Abdalla wijst er op dat Microsoft in Egypte veel meer pakketten heeft verkocht dan er studenten zijn, hetgeen in zijn ogen een bewijs is dat Microsoft gewoon de markt wilde volstoppen met haar software, in de wetenschap dat het bij meer mensen dan alleen bij studenten terecht zou komen. Abdalla was al in 2007 in onderhandeling met Microsoft over deze zaak, maar de onderhandelingen werden afgebroken nadat Microsoft een vergoeding van dollar eiste. videovergaderen uitgebreid cisco heeft het cisco telepresence-systeem voor videovergaderen uitgebreid. Standaard bestond TelePresence uit een configuratie met drie schermen, waar zes mensen per kant mee konden vergaderen. Dat wordt nu uitgebreid met twee systemen; een voor individueel gebruik en een grote TelePresence-ruimte waar achttien mensen plaatshebben voor groepstrainingen en teamvergaderingen. In het laatste geval wordt het vroegere zespersoonssysteem uitgebreid met een tweede rij met twaalf stoelen en extra microfoons. Het achttienpersoons TelePresence System 3200 is bedoeld voor hoofdkantoren eeuwig geheugen in zicht of grotere regionale kantoren en biedt grote teams de mogelijkheid om te vergaderen, en kan ook worden ingezet voor trainingen met deelnemers of sprekers op afstand. Met het Cisco Tele- Presence System 500 kunnen individuele werknemers deelnemen aan een vergadering, of kunnen medewerkers meer vertrouwelijk één op één praten. Het systeem bestaat uit een 37-inch scherm, camera, microfoon, speakers en speciaal ontworpen verlichting, dat als totaaloplossing op een bureau is te plaatsen, of te bevestigen aan een wand of standaard. TelePresence System 500 kost dollar en het TelePresence System 3200 komt op dollar. vier onderzoekers van Hp labs, de centrale r&d-faciliteit van Hp, zeggen het bestaan van een vierde fundamenteel element van een elektrisch netwerk bewezen te hebben. Dit element, genaamd memristor, was tot op heden alleen nog theoretisch omschreven. De ontdekking, die is gepubliceerd in het tijdschrift Nature van 1 mei 2008, kan volgens HP leiden tot computersystemen met geheugens die nooit vergeten (als de stroom uitvalt), niet opnieuw opgestart moeten worden, energiezuiniger zijn en informatie verwerken op een manier die overeenkomt met het menselijke brein. Stanley Williams, de leider van het onderzoeksteam, zei er dit over: Dat je iets nieuws en zeer fundamenteels ontdekt op het al zo diepgaand onderzochte terrein van de elektronica is een grote verrassing. Dit is bovendien een ontdekking, die grote gevolgen kan hebben voor de toekomst van de computerwetenschappen. Op de website van Nature en op daarmee verbonden blogs is inmiddels een stevige discussie losgebarsten over de reikwijdte van de ontdekking. En het was nog lang onrustig in de stad it executive in barcelona van mei organiseerde gartner in barcelona zijn symposium itxpo met als thema emerging trends. it executive organiseerde ter plekke een feestavond voor alle nederlandse deelnemers en een ronde tafel discussie. Salesmanager Rob de Kleijnen van IT Executive heet alle aanwezigen welkom. Hij kondigt tevens aan dat het partnerschap met Gartner wordt uitgebreid. IT Executive is in november ook Gartners exclusieve mediapartner voor het ITxpo symposium in Cannes. Goed nieuws voor de abonnees van IT Executive dus: die kunnen ook naar dit event met aanzienlijke korting. Dinsdagavond 13 mei Barcelona. Het gros van de Nederlandse deelnemers aan de ITxpo laat zich per touringcar vanaf het conferentiegebouw vervoeren naar de exclusieve Carpe Diem Lounge Club aan het Directeur Gartner Benelux Jeroen Kleinhoven Barcelonese strand. Daarin is vanavond het Casa Holanda gevestigd die IT Executive en Gartner met behulp van de sponsors IBM, QNH en Pecoma hebben ingericht. Maar een Holland Huis in een lounge club? Is dat met een frikadel languit luisteren naar de Serve Chilled muziekcompilaties van Hed Kandi? Is dat chillen met een IT Executive organiseerde in Barcelona een van zijn Ronde Tafel discussies. In dit nummer vindt u hier een verslag van op pagina 21 en 22. Aan de discussie namen deel van links naar rechts Fred van der Molen (hoofdredacteur IT Executive en voorzitter), Toon Geensen (VP Executive Program Manager, Gartner), zittend: Arjan van Dijk (Manager Informatisering Ymere, bestuurslid VRI), Norbert Schmelzer(oud cio Nuon, partner bij QNH) en Peter Hanselman (zelfstandig consultant, lange geschiedenis in IT waaronder CIO van Getronics) bitterbal? Wat moeten we ons voorstellen van Casa Holanda? De frikadellen en bitterballen zijn er inderdaad en detoneren vreemd genoeg niet eens naast de partij kaviaar en de cocktails. Zoals ook kostuums van zakelijke snit naadloos samengaan met vrijetijdskleding. nr mei

8 management Nieuwe kantoor Microsoft is studieobject voor het nieuwe werken Telewerken is het probleem niet Door Ben Kuiken Beeld Cor Mooij Een dezer dagen opent Microsoft Nederland zijn nieuwe kantoor op Schiphol. Het wordt een toonbeeld van het nieuwe werken, met loungy ontmoetingsruimtes, de nieuwste technologie en geen vaste werkplekken. Het kantoor is echter het makkelijkste deel, de cultuur en het management zijn veel moeilijker her in te richten. I In de VS heerst nog een sterke command & control-cultuur k kon zeven jaar geleden al thuiswerken, zegt Hans van der Meer, marketing manager bij de Business Group Information Worker van Microsoft Nederland. Maar als je baas elke dag om zeven uur s ochtends achter zijn pc zit en verwacht dat jij hetzelfde doet, dan werk je toch niet lekker thuis. Dan trotseer je liever elke dag de files om op kantoor aanwezig te zijn. Van der Meer wil maar zeggen: het nieuwe werken, of zoals Microsoft het noemt the new World of Work, is meer dan alleen de mogelijkheid bieden aan je medewerkers om thuis te werken. Meer dan technologie. Meer ook dan een hip kantoor, waar niemand meer een eigen bureau heeft en waar veel werkplekken zijn vervangen door lounge-achtige ontmoetingsruimtes. Natuurlijk, dat kantoor is belangrijk. Als aanjager van een nieuwe manier van werken. Want als niemand meer een eigen werkplek heeft, de receptioniste noch de directeur, dan is het makkelijker om een dag thuis te blijven en daar te werken. En als meer mensen thuiswerken, wordt het kantoor vooral een ontmoetingsruimte en zul je het daar dan ook op moeten inrichten. Maar als de rest van de organisatie, zoals de cultuur, de manier van belonen, de wijze waarop managers hun medewerkers aansturen, het gedrag van de managers zelf, als dat allemaal niet mee verandert, dan is het nieuwe werken eigenlijk maar een lege huls. Van der Meer: Telewerken is het probleem niet, het gaat vooral om de cultuur, om de softe kant. Wij zijn al een paar jaar bezig met een zoektocht naar de manier waarop je dat zou kunnen inrichten. We willen de weg die wij zijn ingeslagen, de ervaringen die we hebben opgedaan, delen met andere organisaties. Ook met andere Microsoft-landen, want die zijn nog lang zo ver niet als wij. Dit nieuwe pand is eigenlijk een soort studieobject, ook voor ons. Scenarioplanning Enkele weken voordat Microsoft het nieuwe pand op Schiphol opent, bezoekt de Amerikaan Dan Rasmus de Nederlandse vestiging, dan nog op Schiphol-Rijk. 14 nr mei 2008 Rasmus is director of information work vision van Microsoft en een van de opstellers (samen met Bill Gates) van de white paper New World of Work uit mei Deze white paper vormde de aanleiding voor de Nederlandse organisatie om verder na te denken over het nieuwe werken en wat dat betekende voor de inrichting van het nieuwe kantoor waarvoor dan net de eerste paal de grond in is gegaan. Rasmus komt veel naar Nederland om te kijken hoe de Nederlandse organisatie het aanpakt: Nederland heeft dat hele concept van het nieuwe werken heel goed opgepikt, meer dan andere landen. Rasmus heeft daar ook wel een verklaring voor. De hele manier van naar de toekomst kijken, scenario planning, is in Nederland ontwikkeld, bij Royal Dutch Shell. Nederland heeft daarnaast een groot aantal internationale bedrijven, met veel vestigingen in het buitenland. Ze hebben dus ervaring met het managen van werknemers die over de hele wereld verspreid zitten. En Nederland heeft een sterk competitieve markt, dat maakt bedrijven hier scherp. In veel landen staat volgens Rasmus de managementcultuur het invoeren van het nieuwe werken bovendien in de weg. Telewerken neemt momenteel ook in de VS een grote vlucht, maar in mijn land heerst nog een sterke command & controlcultuur. Werknemers worden toch nog min of meer beschouwd als machines. Dat verandert gelukkig wel, maar dat gaat langzaam en lang niet altijd van harte. Want dat ook zijn land zal moeten veranderen, staat voor Rasmus buiten kijf. De globalisering en het verdwijnen van veel werk naar Chindia noemt hij als een van de redenen. Maar nog belangrijker is de vergrijzing en de komst van een nieuwe generatie werknemers, de millennials of generatie-y, op de arbeidsmarkt. Dit is de eerste generatie die opgroeide met internet en computers. Ze zijn gewend aan de open wereld van internet. En dan komen ze op hun werk en daar is alles star en beveiligd. Dat accepteren ze niet. Als bedrijven interessant willen zijn voor deze generatie, dan zullen ze de werkplek even open en flexibel moeten inrichten als de internetwereld. Iets anders is dat de millennials heel anders in het leven staan dan de babyboomers. Voor hun is werk net zoiets als wikipedia of bloggen: als ze hun werkomgeving niet mede vorm kunnen geven, dan zoeken ze iets anders. Ze praten meer met mensen in hun online netwerk dan met collega s binnen het bedrijf. Nu zijn er twee stromingen binnen het managementdenken. De eerste zegt: We moeten de millennials leren denken en handelen als babyboomers. Door zo n houding aan te nemen, lopen veel bedrijven het risico een belangrijke groep werknemers van zich af te stoten. Die hebben tenslotte de werkgevers voor het uitkiezen. De andere groep draait het om, die vraagt: Hoe kunnen we interessant zijn voor de millennials? Naar mijn mening is dit de enige juiste houding. Internettoegang Open en flexibel wordt het nieuwe kantoor van Microsoft Nederland zeker. De hele begane grond is ingericht als ontmoetingsruimte waar niet alleen de microsofties, maar ook klanten en partners van het bedrijf kunnen werken en toegang hebben tot internet. Omdat het nieuwe kantoor zich op loopafstand bevindt van de aankomst- en vertrekhal van de nationale luchthaven, verwacht Microsoft dat het een soort hub wordt voor mensen van Microsoft en de vele partners uit de hele wereld. Die internettoegang was overigens nog wel een heikel en lastig technisch punt, vertelt Hans van der Meer, want je wilt natuurlijk niet dat iedereen ook toegang krijgt tot het interne Microsoft-netwerk. Mede door dergelijke discussies en technologische hobbels is de oplevering van het nieuwe pand met een jaar vertraagd. Vooral de unified communication is state of the art. Als ik een telefoontje mis, schakelt hij automatisch door naar mijn en vind ik een mail in mijn box. De integratie van telefonie en is een technisch hoogstandje. Maar zoals Van der Meer al zei: de technologie is het makkelijkste deel. Veel moeilijker is de cultuur van het bedrijf, of de inspiratie. Technologie, cultuur, inspiratie en organisatie zijn de vier onderdelen van het instrument dat Microsoft samen met organisatieadviesbureau Boer & Croon NeXtrategy ontwikkelde om het nieuwe werken concreet te maken: de Factor 4-index. Met dit model kunnen bedrijven online hun productiviteit meten. Daar komen hele opmerkelijke resultaten uit naar voren, vertelt Van der Meer. Zo blijkt het grootste probleem voor medewerkers het zoeken en vinden van informatie te zijn. Maar managers zien dat helemaal niet als een probleem, waarschijnlijk omdat ze anderen informatie voor zich láten zoeken. Uiteindelijk, zo luidt de conclusie van Van der Meer, draait het bij het nieuwe werken toch vooral om het gedrag van het management. Dat moet het goede voorbeeld geven. Als je zegt dat je mensen ruimte wilt geven, dan moet je ze dat zelf natuurlijk ook doen. Het staat of valt bij de mensen die hier leiding geven. En uiteindelijk is dat toch Theo Rinsema. Het nieuwe kantoor van Microsoft op de luchthaven Schiphol nr mei

9 management charles groenhuijsen column toetsenbord of toiletbril? Op sommige toetsenborden van kantoor-pc s zitten zo veel bacteriën dat gebruikers er echt ziek van kunnen worden. Een Britse consumentenorganisatie onderzocht haar eigen toetsenborden: van de 33 exemplaren vielen er 4 in de categorie potentieel gezondheidsrisico. De vuilste toetsenborden herbergden tot vijfmaal meer bacteriën dan een gelijktijdig onderzochte wc-bril in hetzelfde gebouw. De grootste bronnen van toetsenbordvervuiling zijn eten bij de computer, en na toiletbezoek met ongewassen handen doorwerken op de toetsen. overbetaalde Ceo s 44 procent van de Britse topmanagers vindt dat het beloningspakket van hun ceo te groot is, zo blijkt uit een enquête van Korn/Ferry. Dat is een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar, toen slechts 21 procent vond dat hun baas werd overbetaald. Minstens zo alarmerend is dat slechts 42 procent van de executives vindt dat de beloning van hun ceo een directe weerspiegeling is van het ondernemingspresteren. Een kwart geeft aan dat er onmiskenbaar géén verband is tussen het ondernemingspresteren en de ceo-beloning. Bron: Management Today multidisciplinaire teams... Managers nemen vaak stilzwijgend aan dat de leden van multidisciplinaire teams goed met elkaar samenwerken. In de praktijk blijkt echter dat het voor teamleden niet altijd gemakkelijk is om elkaars verschillen optimaal te benutten. Aad Oosterhof (Rijksuniversiteit Groningen) stelt in zijn proefschrift dat teamleden meer complementariteit in expertise waarnemen naarmate ze meer werkervaring hebben en in situaties waarin een ander teamlid een ander soort expertise en een gelijk niveau in expertise heeft. overjarige kennis niet alle technische vaardigheden zijn even waardevol meer: sommige zijn duidelijk op hun retour. Een it-gebied dat vandaag nog essentieel was, is dat morgen niet meer. Ook het belang van it-vaardigheden is dus aan slijtage onderhevig: geen enkele vaardigheid blijft eeuwig veelgevraagd en goedbetaald. Er is minder behoefte aan kennis aan de systeemkant, zegt Brian Jones, manager network-engineering aan Virginia Polytechnic Institute and State University. Vroeger moesten it-mensen veel weten van geheugen, drivers en adreslocaties, maar tegenwoordig is dat zelfs op veel Unix-systemen een fluitje van een cent. Het is niet anders: met bepaalde it-vaardigheden kun je tegenwoordig geen hoog salaris meer afdwingen. De vraag naar de volgende hightechskills loopt sterk terug: Ouderwetse html (lees: Web 1.0-vaardigheden). Programmeertalen als Cobol, Fortran, Powerbuilder, Delphi en Jini. NetWare van Novell. Niet-ip-netwerkexpertise, zoals IBM s system network architecture (sna). Pc-technologieondersteuning: hardwarevaardigheden worden steeds minder waard. Bron: Network World nauwe relaties: de keerzijde Nauwe relaties zijn niet per definitie ook goede relaties. Dat blijkt wel uit de moeizame praktijk van het samenwerken met andere bedrijven. Zo mislukt 30 tot 50 procent van de joint ventures. Erin Anderson (Insead) en Sandy D. Jap (Goizueta Business School) wijzen op een frappant verschijnsel: juist de nauwe relaties waarmee het prima lijkt te gaan, zijn het meest kwetsbaar voor destructieve krachten die zich onderhuids ontwikkelen. Juist de intiemste relaties die het meest stabiel lijken, kunnen het gevoeligst zijn voor aftakeling. En juist bij deze relaties dreigen onderhuidse problemen lang te worden ontkend, en is het ook zeer moeilijk om ontstane vertrouwensbreuken te herstellen. Partijen komen dan vast te zitten in slechtlopende relaties, die niet worden aangepakt of opgezegd. Onderzoek toont namelijk aan dat de partners in dit soort relaties meestal zeer loyaal aan elkaar zijn, óók als de relatie in wezen niet (meer) productief is. Voorkomen is beter dan genezen. Hier zijn enkele effectieve preventiemaatregelen: Blijf de relatie continu evalueren. Dat voorkomt dat dingen vanzelfsprekend worden. Door personeel door de frontlinies te roteren, houd je de blik fris. Blijf focussen op de winstgevendheid van de relatie (niet de inkomsten). In langetermijnrelaties hebben klanten de neiging om steeds lagere prijzen en intensievere service te vragen in ruil voor hun trouw. Ontwikkel back-uprelaties waarop je kunt terugvallen in geval van relatie-uitval. Wissel wederzijdse onderpanden uit in de vorm van relatiespecifieke investeringen (assets, mensen, speciale strategieën) die moeilijk zijn te verplaatsen naar en te hergebruiken in andere relaties. Dit blijkt het beste tegengif tegen relatiebederf te zijn. Stel gezamenlijke doelen vast. Voorkom dat er een spiraal van argwaan ontstaat. Alertheid is nodig, maar overdrijf het niet: structurele achterdocht kan even destructief zijn als blind vertrouwen. Bron: MIT Sloan Management Review De verkiezingen van vijf miljard Hoe belangrijk is geld in de Amerikaanse politiek? Heel belangrijk en steeds belangrijker. In een paar jaar is het bedrag dat er in totaal in omgaat verdubbeld. Als de voortekenen niet bedriegen komt het in 2008 voor de verkiezingen van een nieuwe president en het Congres op zo n schrik niet vijf miljard dollar. En dat is géén tikfout! Is het kwalijk al dat geld? Mmm, kwestie van smaak. De kandidaat met het meeste geld wint. Dit was tot voor kort altijd een waarheid als een koe. Maar dat is nu niet meer zo. Integendeel. De geheide winnaars van gisteren zijn de verliezers van vandaag. Neem Hillary, de kroonprinses van de partij. Ik blader wel eens terug in de knipselmappen over de verkiezingen. Tot eind vorig jaar kon Hillary niet kapot. Ze was de kroonprinses van de partij. Haar ongekende netwerk van gulle gevers maakte haar onverslaanbaar. Toch? Niet dus. Zelfs de miljoenen die ze uit eigen beurs aan de eigen campagne leent, helpen niet. Als een aangeslagen bokser hangt Hillary hulpeloos in de touwen. Nieuwkomer Barack Obama gaat er met de overwinning vandoor. republikeins frontrunner Of neem John McCain; nu de Republikeinse frontrunner. Ruim een half jaar geleden schraapte hij wanhopig over de bodem van zijn lege campagnekas. Hij moest medewerkers ontslaan en had geen geld voor dure tv-campagnes. En nu? McCain is de Republikeinse kandidaat en heeft concurrenten met meer geld beslissend verslagen. Hij is in een nek-aan-nek race verwikkeld met Democraat Barack Obama. Wie van de twee op 4 november wint weten we niet. We weten wel dat beiden McCain en Obama - het op eigen kracht heel ver hebben geschopt. Nu ze zo veel succes hebben, stroomt het geld binnen. Maar vóór het zo ver was hebben ze zich zonder die grote bedragen omhoog moeten vechten. Petje af! Nog een financieel malligheidje in deze campagne. In de bijna 25 jaar dat ik presidentiële verkiezingen versla was er altijd één onwrikbare zekerheid. De Republikeinen hebben meer geld dan de Democraten. Dat kon je ook makkelijk uitleggen. De Republikeinen zijn immers dikke vriendjes met multinationals: banken, oliemaatschappijen, verzekeraars. Die storten schandalige bedragen in de Republikeinse campagnekassen in ruil voor aangename politieke gunsten. Schandelijk, want die arme Democraten moeten het hebben van armere vakbonden. Ze krijgen ook veel geld van sjieke advocatenkantoren. Maar dat weegt niet op tegen de gulheid van het echte grootkapitaal. Lekker overzichtelijk was dat! the rich & powerful Spoel de band even vooruit naar Van de twee overgebleven kandidaten heeft de ene 80 miljoen bij elkaar gebedeld; de andere 240 miljoen. Drie keer raden wie er meer geld heeft., inderdaad: Democraat Obama is nu drie keer zo rijk als John McCain. En Obama haalt het meeste geld niet van grote bedrijven of vrijgevige multimiljonairs maar van gewone mensen zoals u en ik. Ze maken bescheiden bedragen over van 100 of 200 dollar. Dat is voor Nederlandse begrippen al veel. Maar in een liefdadig land als de VS is het weinig. Amerikanen geven nu eenmaal veel meer geld weg. Daar profiteert Obama van. Natuurlijk zijn er ook nog de grote gevers. En het politieke stelsel in de VS is door de onsmakelijke invloed van the rich & powerful corrupt. Maar er is van onderop een hoopgevende tegenstroom. Hoe meer gewone Amerikanen meedoen hoe beter. Opvallend trouwens dat zo veel Amerikanen nog zo enthousiast zijn. Dat mag een wondertje heten gezien de stortvloed aan onsmakelijke schandalen van gekozen politici met omkoping, verduistering en vooral - sexuele escapades. De kiezers hebben het vertrouwen in de politiek nog niet verloren. Wat zijn Amerikanen toch een onverbeterlijke optimisten. Knap is dat! louche lobbyisten en brutale belangengroepen De afloop van de presidentiële wedloop is onvoorspelbaar. Maar als de opiniepeilingen kloppen zullen de Republikeinen bij de Congresverkiezingen gruwelijk verliezen. Alle miljoenenbedragen van bedrijven en steenrijke Amerikanen masseren die Republikeinse nederlaag niet weg. Gewone Amerikanen hebben in de verkiezingsrace van 2008 een deel van hun macht op het grootkapitaal terug veroverd. Dat is al vast goed nieuws! Voor de liefhebbers: Onmisbaar is Voor de laatste kwaliteitsroddel: Alles over geld en politiek: Campagne van Hillary: Obama: McCain: 16 nr mei 2008 nr mei

10 CeBit signaleert positieve én negatieve trends Aanhoudend tekort vakmensen De CeBit, die ook dit voorjaar weer in Hannover is gehouden, is niet alleen een van de belangrijkste it-beurzen ter wereld maar ook een van de belangrijkste it-barometers. Afgaande op deze laatste beurs zijn er minstens acht trends te signaleren. G roene IT. Ondernemingen hebben steeds meer oog voor de CO2- en andere milieuaspecten van hun it-gebruik en gaan voor groene IT - van energiebesparing (stroomverbruik, koeling) tot milieuvriendelijke verwerking van afgeschreven apparatuur. Typerend is een initiatief als Climate Savers Computing (climatesaverscomputing.org), waarbij zich bedrijven als Intel, Google, HewlettPackard, Dell, EDS, Sun Microsystems, Microsoft en talloze andere it-firma s hebben aangesloten. Doel is vanaf 2010 jaarlijks 54 miljoen ton minder CO2 uit te stoten. Dat staat gelijk aan de jaaruitstoot van 11 miljoen auto s. Huursoftware. In het Software as a Service-model (saas) kopen bedrijven software in als een service in plaats van de software zelf te kopen en installeren. Toepassingen zijn beschikbaar via de server Professionele data diefstal veroorzaakt voor miljarden schade van de aanbieder; er wordt betaald op basis van aantal gebruikte functionaliteiten, gebruiksduur en aantal gebruikers. In Duitsland wordt momenteel jaarlijks voor 270 miljoen euro aan SaaS-toepassingen omgezet. Er wordt een jaarlijkse groei van 30 procent verwacht. Dat lokt nieuwe spelers naar deze markt, zoals SAP en Microsoft. Het enige probleem is dat veel onderneming vrezen voor de beveiliging van hun gevoelige gegevens als ze daar alleen via internet controle over hebben. It-macht India. Het immense India is allang niet meer voornamelijk een outsourcing-land: India is hard bezig een it-macht van wereldformaat te worden, met winstgevende it-giganten als Tata Consultancy Services, Infosys en Wipro. Social commerce. De handel via internet kan enorm toenemen via sociale-netwerksites als Facebook, en in Nederland Hyves. Gebruikers van deze sites vinden het leuk om info uit te wisselen over producten, hun laatste aanschaffen, de nieuwste modes en trends. Ook verkopen steeds meer gebruikers goederen via miniwinkeltjes op sites als ebay. Dit kan de online handel een enorme impuls geven. Unified communications Investeren in beveiliging. De beveiligingsproblemen zijn groter dan ooit. Alleen al professionele datadiefstal vooral door Russische en Chinese geheime diensten veroorzaakt in Duitsland jaarlijks voor 20 miljard euro schade. De sterke opkomst van mobiele communicatie (laptops, smartphones) maakt de beveiligingsproblematiek nog veel ingewikkelder én urgenter. Verbonden netten. Bedrijven kunnen enorm op de kosten besparen als ze telefoon, pc, smartphone en laptop naadloos met elkaar verbinden. Het heet unified communications (uc). Data-, spraak- en mobie- De belangrijkste trends letelefoniediensten gaan sa Groene IT mensmelten. Een onderneming Huursoftware Wereldmacht India met 1000 werknemers kan jaarlijks tot 9 miljoen euro be- Social commerce sparen door unified communi- Investeren in beveiliging Verbonden netten cations te gebruiken - zeggen Minder nieuwe hightechbedrijven uc-aanbieders. Het net in plaats van de computer Minder nieuwe hightechbe- drijven. In Duitsland zijn in procent minder nieuwe hightechbedrijven opgericht dan in Een belangrijke oorzaak is het aanhoudende tekort aan vakmensen. Ook is het moeilijk om investeerders te vinden. Die steken hun geld liever in volwassen bedrijven. Het hardst getroffen worden bedrijfsoprichters met echt innovatieve ideeën en dus hoge r&d-kosten. In Duitsland heeft slechts 5 procent van de pas opgerichte hightechbedrijven kapitaal van derden verkregen. Net in plaats van computer. Dankzij breedband en flat rates groeit het internet uit tot één grote supercomputer waarop de wereld zijn ding doet. Bron: Managermagazin nr mei

11 management risicomijder moet op avontuur Ronde tafel debat IT Executive op Gartner ITxpo in Barcelona Door Fred van der Molen en Sytse van der Schaaf Toon Geensen: Je moet ervoor zorgen dat alle projecten businessprojecten zijn. Arjan van Dijk: Het probleem zit bij het commitment aan de top veel cio s verwachten dat hun organisatie binnen drie jaar grote veranderingen zal doormaken. Dat blijkt een recent onderzoek van gartner onder it-managers. Deze ondervraagden verwachten dat it een cruciale bijdrage zal leveren aan de nieuwe koers. maar dat heeft volgens het adviesbureau alleen kans van slagen als cio s hun bestaande risicomijdende houding overboord zetten. maar hoe realistisch is dat? Fred van der Molen, IT Executive Cio s staan erom bekend dat ze risico s zoveel mogelijk uit de weg gaan. Tegelijkertijd stelt Gartner dat cio s risico s moeten nemen, willen ze een wezenlijke bijdrage aan nieuwe producten en innovatie gaan leveren. Heeft een van jullie wel eens een gok genomen en hoe is dat afgelopen? Peter Hanselman Je moet durven veranderen als cio, dat klopt. Gelukkig zit dat in mijn aard. Je moet alleen goed uitkijken wat je doet. Ik ben in mijn loopbaan redelijk vaak op de koffie geweest bij leveranciers die je de meest fantastische systemen voorschotelden. Ik heb altijd als reactie gegeven, laat me binnen een week een werkend systeem zien, waarmee mijn organisatie uit de voeten zou kunnen. Je ziet dan heel veel leveranciers afhaken. Deze eis is een redelijk harde test waarmee het kaf van het koren te scheiden is. Je komt namelijk nogal wat kaf tegen. Arjan van Dijk De IT wordt overspoeld door hypes. De ene hype is nog niet uitgekristalliseerd of de volgende dient zich alweer aan. Het begon een paar jaar geleden met service oriented architectures, die moest je vervolgens koppelen aan de organisatie waardoor je van alles overhoop moest gooien. Dat hadden we twintig jaar geleden ook al, toen heette het alleen business process redesign. Dat gaan we allemaal combineren. Ik werk nu voor woningcorporatie Ymere dat aan de vooravond staat van een hele grote beslissing. Er komt een nieuw erp-systeem met een soa-opzet en bijbehorende beheeromgeving en we gaan deze veranderingen onder architectuur uitvoeren. Zoveel dingen tegelijk doen is een erg groot risico, want we hebben ook maar 18 maanden om dit project te realiseren. Ymere wil het boekjaar in 2010 beginnen met een nieuw systeem en de beslissing valt pas 1 juli. Alle risico s komen bij elkaar. Ik weet alleen zeker dat we 1 juli die beslissing nemen. Het vorige pakket uit 2002 is grotendeels maatwerk. Dat willen we niet meer aanpassen om noodzakelijke nieuwe functionaliteiten mogelijk te maken. Norbert Schmelzer Vroeger zeiden we: er is nog nooit iemand ontslagen omdat hij voor IBM koos. Je baas wilde gewoon geen gedonder hebben, dus je koos voor zo n gerenommeerde leverancier. Het kost wel een paar centen, maar deze keuze is ook een soort verzekeringspremie, want je hebt voor IBM gekozen en je hebt dus je best gedaan. Maar als je nu kijkt naar de risicobeheersing in projecten dan zijn we inderdaad doorgeschoten, zeker bij overheidsprojecten. Een aanzienlijk deel van het budget, zo n 20 procent geloof ik, gaat op aan stuurgroepen en aan studies en rapportages die niemand bekijkt. Dat is een vorm van risico afdekken die te ver is doorgeschoten. We moeten naar minder zwaar beheerde projecten toe, waarin vernieuwingen sneller op te leveren zijn. Fred van der Molen Hoe voorkom je dat in zo n situatie het hoofd van de cio op het hakblok gaat als het misgaat? Toon Geensen Je moet er voor zorgen dat alle projecten businessprojecten zijn. Er bestaan geen it-projecten meer. Dat is de enige manier. Als je terugkijkt naar alle mislukte implementaties van grote erp- of crm-applicaties de afgelopen tien jaar, dan was er bij de start volop commitment bij de board. Maar zodra de werkelijkheid weerbarstiger werd en er meer spanning kwam, dan trok de business zich terug. Want het is moeilijk en ingewikkeld want het is IT dus snappen we het niet. Vervolgens zie je de mislukking al aankomen. Het crm-project dat is opgezet om de business te ondersteunen, wordt zo een it-project dat gedoemd is te mislukken. Het hoofd van de cio blijft op het hakblok zolang de business zich goedkoop kan terugtrekken uit zo n project. Commitment van de directie én goede communicatie over die betrokkenheid zijn buitengewoon essentieel, als je dit wilt voorkomen. Peter Hanselman In de hedendaagse praktijk is er bij geen enkele directie dit soort commitment. Het is veel prettiger dat de IT verantwoordelijk is voor een project en de raad van bestuur kan gaan zitten drukken. Het is daardoor gewoon onmogelijk om er businessprojecten van te maken. Je hebt een aantal verlichte geesten in het topbestuur nodig die doorhebben hoe dit verhaal in mekaar steekt. Toon Geensen Dat zijn je belangrijkste medeplichtigen inderdaad. Je moet als cio de regels en de vaardigheden van het managen goed kennen. Je moet veel meer weten dan it-management alleen. Je moet een ervaren leider zijn om die commitment wel te krijgen. Norbert Schmelzer Het klopt helemaal wat je zegt, maar in de praktijk zie ik wat anders. Toen ik cio was bij de Nuon kwam tijdens de rapportage aan de raad van bestuur naar voren dat een bepaalde implementatie 200 miljoen euro had gekost. Goed werd er gezegd. Zo n uitschieter kan een keer gebeuren, maar we gaan jou erop aanspreken dat dit niet nog een keer mag gebeuren. Je wordt of een corporate watchdog of een dienstverlener die alleen maar opdrachten uitvoert. Toon Geensen Het enige wapen wat je hebt om te voorkomen dat je hoofd op het hakblok gaat is dus maximale risicovermijding. Maar de enige echte oplossing is dat je een soort bondgenootschap met de business aangaat. Als je jezelf in de hoek blijft zetten als dienstverlener, dan word je een gemakkelijke zondebok als het weer een keer misgaat. Arjan van Dijk Het probleem zit bij het commitment aan de top. Zij moeten op een hoog niveau de nodige beslissingen nemen. Die kan ik niet nemen. De raad van bestuur moet het project in kwestie omarmen. Zij moeten zeggen: het is ons project en ik stel jou aan om het uit te voeren, maar we zijn er samen verantwoordelijk voor. Dan liggen er meerdere hoofden op het hakblok. Toon Geensen Cio s worden meestal gekozen op basis van hun bewezen track record. Dat is aan het veranderen. Er begint op dit moment een nieuwe generatie cio s met een andere achtergrond en kennisniveau. Raden van bestuur benoemen tegenwoordig steeds meer mensen tot cio die niet opvallen door hun lange lijst met kennis en ervaring in IT, maar wel met veel leiderschapsvaardigheden. Ze moeten wel iets van IT weten om tegengas te kunnen geven aan de technische mensen, maar niet teveel. Tegelijkertijd is het een leeftijdsprobleem. Je ziet een generatie bestuurders aan de macht komen die wel is opgegroeid met technologie. Zij begrijpen dat technologie een wezenlijk onderdeel van het bedrijf uitmaakt. Zij zien dat processen in feite technologie zijn en kijken 360 graden om zich heen wat voor verschil zij daarmee kunnen maken. Cruciaal is dat zij door hun businessachtergrond veel verder kijken dan hun eigen it-kolom. Dit zal een aanzienlijke impact hebben op de inzet van IT. meer DiScUSSie Aan de IT Executive Ronde Tafel in Barcelona onder leiding van Fred van der Molen (hoofdredacteur IT Executive) namen deel: Arjan van Dijk (Manager Informatisering Ymere, bestuurslid VRI), Peter Hanselman (zelfstandig consultant, lange geschiedenis in IT waaronder cio van Getronics), Toon Geensen (VP Executive Program Manager, Gartner) en Norbert Schmelzer (oud cio Nuon, directeur en partner bij QNH). In het volgende nummer volgt het tweede deel van het ronde tafel debat. Dan staat de schaarste op de arbeidsmarkt centraal, de gevolgen van outsourcing op het loopbaanperspectief van it -ers, en de noodzaak om meer jongeren te interesseren voor een technische studie. Peter Hanselman: Het is gewoon onmogelijk om er businessprojecten van te maken. Norbert Schmelzer: De risicobeheersing in projecten is volledig doorgeschoten, zeker bij de overheid. 20 nr mei 2008 nr mei

12 ventreport EDit katern valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie IT Executive. IT met een visie Cam IT Solutions optimaliseert efficiency en slagkracht advertorial Cam Solutions Day 2008 de gebruikers. Hun wensen moeten vervolgens passen in de strategische visie van het management. De beheerorganisatie tenslotte moet in staat zijn om de geboden oplossing ook effectief te beheren. Drijver: Deze drie factoren bepalen het aanbod van dienstverlening, en de definitie van kwaliteit. Er ontstaat als het ware een gemeenschappelijke menukaart, waarbij ICT faciliterend is voor het samenstellen van die menukaart. Het model gaat uit van functionaliteit en de kwaliteit. Die worden door de gebruikers en het management bepaald. Beheer speelt vervolgens een essentiële rol bij het bepalen van het servicelevel. Want het is onmogelijk om onbeperkt functionaliteit en kwaliteit toe te blijven voegen omdat de kosten dan exponentieel stijgen. Drijver: In dat spanningsveld werkt de ICT-manager. De vraag is uiteindelijk: welke ICT-structuur met welk ICT-beheer moet worden gekozen om de werkzaamheden nu èn de komende drie tot vijf jaar voor elkaar te krijgen? advertorial Cam Solutions Day Event Report Event Report Willem Drijver, commercieel directeur Cam IT Solutions _PAINT IT GREEN - LAAT IBM U HELPEN MET HET ENERGIEZUINIG INRICHTEN VAN UW DATA CENTER! _Er wordt veel gepraat over groene IT, maar nú kunt u er ook wat aan doen. _IBM heeft op basis van eigen ervaring een unieke aanpak ontwikkeld voor bedrijven die aan de slag willen met groene IT. Een aanpak waarmee minimaal 40% reductie in energie kosten gegarandeerd wordt. Ontdek hoe u uw datacenter efficiënter kunt maken: IBM.COM/SYSTEMS/NL/GREEN IBM, het IBM logo, ibm.com en Take Back Control zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van International Business Machines Corporation in de Verenigde Staten en/ of andere landen. Andere bedrijfs-, product- of servicenamen kunnen handels- of servicemerken van derden zijn IBM Corporation. Alle rechten voorbehouden. ICT moet faciliterend zijn aan de organisatie IT is faciliterend aan een organisatie. Dit lijkt vanzelfsprekend, maar al te vaak staat echter technologie centraal bij IT-implementaties. Cam IT Solutions werkt daarom vanuit een duidelijke visie die de behoeften van de gebruikers, de strategie van het management en de mogelijkheden van de beheerders vertaalt in een technologische oplossing. Deze benadering vergroot de efficiency en de slagkracht van organisaties, omdat de IT-infrastructuur ook berekend is op toekomstige ontwikkelingen. Cam houdt zich al twintig jaar bezig met het ontwerpen, implementeren en ondersteunen in het beheer van IT-infrastructuur. Hoewel technologie een belangrijk aspect vormt, werkt Cam in de eerste plaats vanuit een heldere visie: ICT moet faciliterend zijn aan de organisatie. Dit vormt een duidelijke toegevoegde waarde in vergelijking met de typische ICTinfrastructuur-benadering, aldus commercieel directeur Willem Drijver. Wij kijken naar de totale ICT-infrastructuur, de samenhang tussen de verschillende onderdelen. Voor de vertaling van deze visie naar een technologische oplossing heeft Cam het 4-Lagen Model ontwikkeld. Hierin spelen bij het bepalen van de IT-behoefte en de daarbij behorende functionaliteit drie krachtenvelden. In de eerste plaats moet natuurlijk de infrastructuur zijn afgestemd op De visie van Cam IT Solutions heeft dit jaar tijdens het Channel Xcellence Gala erkenning gekregen door de toekenning van Innovatieve Business Partner Award. Volgens de jury levert Cam IT Solution met zijn focus op de klant en de klantprocessen daadwerkelijk toegevoegde waarde, die zich uit in een hoge waardering door de klanten.

13 advertorial Cam Solutions Day Event Report Case Prodrive wil een beheer- en beheersbare ICT-omgeving die in staat is in te spelen op de groeispurten van de organisatie, waarbij flexibiliteit van zowel de oplossing als de ICT partner als randvoorwaarde geldt Mensen of middelen? De Opdracht Prodrive B.V. levert hoogwaardige en competitieve oplossingen in elektronische ontwerpen, fabricage en value added services voor de OEM en ODM markt. Het succes van deze onderneming in de consumer, professional en industry markten wordt vertaald in een stabiele maar snelle groei van de organisatie. Een dergelijke groei vraagt ook op ICT gebied om oplossingen die de snelheid kunnen bijhouden, of liever nog vooraf kunnen anticiperen op de ontwikkelingen en uitdagingen van deze op het Science Park te Son gevestigde organisatie. De Zoektocht Prodrive heeft ervoor gekozen om de groei op ICT niveau primair te laten opvangen door de inzet van de juiste technieken en in mindere mate door meer mensen. Door deze visie is het van belang een partner te kiezen die niet alleen oog heeft voor de probleemstelling zelf, maar zich minstens zo goed kan inleven in de aard van de organisatie, een proactieve houding inneemt en altijd afspraken nakomt. Kortom een volwassen organisatie in afspraken, een jonge organisatie in creativiteit en enthousiasme. IT Manager Geert-Jan Stapelbroek: In Cam IT Solutions hebben we de partner gevonden die niet alleen snapt wat we willen, maar hier ook daadwerkelijk op anticipeert. Door de keuze voor middelen boven mensen zijn we in staat flexibel te zijn naar de interne- en externe organisatie terwijl we op ICT-gebied de gewenste voorspelbaarheid hebben kunnen bewerkstelligen De Oplossing Om de beschikbaarheid en de veiligheid van data in een beheersbaar stramien onder te brengen is gekozen voor een metrocluster op basis van de NetApp FAS3020 serie. Als tertiaire uitwijk en OTA is op een derde locatie een FAS270 geplaatst. Op deze manier werd niet alleen voorzien in de snelle groei van data, maar werd er tevens voor gezorgd dat bij uitval de operatie geen hinder ondervindt. De adoptie van de FAS3020 serie heeft ook de mogelijkheden geboden om de beschikbaarheid op back-end niveau te vergroten en de afhankelijkheid van hardware te reduceren. Door de inzet van VMWare VI3 zijn bedrijfskritische processen, waaronder SAP, mede met behulp van het krachtige Platespin gevirtualiseerd. RES Wisdom heeft een belangrijke plaats ingenomen in het vereenvoudigen van uitrol en beheer van servers en werkplekken, terwijl een HP bladeconfiguratie op beide rekencentra de virtuele en fysieke processen faciliteert. Op het gebied van externe toegang is gekozen voor de succesvolle combinatie van de Citrix Access Gateway als SSL VPN met de Strong user Authenticatie van ActivIdentity. Deze oplossingen geven Prodrive alle middelen in handen om op een veilige, beheerbare en vooral klantvriendelijke manier externe toegang te bewerkstelligen. Complementerend hieraan is de complete Total Secure oplossing van SonicWall. Deze prijsefficiënte appliance biedt een volledig gamma aan beveiligingsmogelijkheden zodat zowel het binnenkomende als uitgaande verkeer wordt beveiligd tegen ongewenste activiteiten. Proactief beheer heeft een sterke vereenvoudiging doorgemaakt door de inzet van Adrem NetCrunch, een monitoring tool die een continue health check van de operationele omgeving uitvoert. Als achtervang voor de Prodrive organisatie is een complete invulling van de supportmatrix van Cam IT Solutions doorgevoerd. Deze services verzekeren Prodrive ervan dat alle vraagstukken, calamiteiten en gewenste ondersteuningen correct, op tijd en professioneel worden opgevolgd. Het Voordeel De onderdelen die uit het 4-Lagen Model van Cam IT Solutions zijn geselecteerd en geïmplementeerd, hebben voor Prodrive de weg geëffend om met een gerust hart de groei van de organisatie te vertalen naar de ICT-infrastructuur. De opzet is zodanig, dat ook binnen een relatief kleine beheerorganisatie opschaling zonder problemen kan plaatsvinden, zonder afbreuk te doen aan de verplichtingen aan de interne gebruikersgroepen. Bovendien zijn de volwassen afspraken met Cam een prettige basis om op terug te kunnen vallen, zodat Prodrive zich kan blijven richten op het succes van de organisatie. De Evaluatie Johan van der Weg, Senior Account Manager Cam IT Solutions: Prodrive had duidelijk de behoefte aan een kennisrijke en kundige partner die de dynamiek van de Prodrive organisatie kon vertalen naar een passend landschap dat de snelheid van de organisatie kan bijbenen. Eerlijkheid en openheid en waren hierin de sleutelwoorden Geert-Jan Stapelbroek, IT Manager Prodrive B.V.: Omdat Prodrive een sterk groeiende organisatie is hebben we een IT partner nodig die daarop anticipeert. Cam IT Solutions heeft vaak bewezen de juiste mensen en kennis te hebben om aan onze behoeften te voldoen. Ook de flexabiliteit van de organisatie is voor Prodrive erg belangrijk. Organisatie: Prodrive b.v. Branche: Handel & Industrie Oplossingen: sterke verbetering beschikbaarheid van data en processen; faciliteren van snelle groei organisatie; reductie maintenance windows; faciliteren thuiswerken en onderhoud third parties. Producten: NetApp IP-SAN storage (metrocluster); Commvault back-up solution; Adic Taperobot; VMWare VI3; PlateSpin; Citrix Access Gateway; Citrix PS 4; RES Wisdom; ActivIdentity; Adrem NetCrunch; SonicWall TotalSecure. Financieel voordeel: Afdekking bedrijfsrisico op calamiteiten; Verhoging productiviteit door optimale inzet ICT; Stabilisering kosten ICT- beheerders door optimalisatie beheeromgeving; Schaalbare oplossing ter voorkoming onnodige (des)investering. Applicaties overal, applicaties altijd Gebruikersdag Cam IT Solutions brengt management en technologie samen De theorie van het 4-Lagen Model klinkt logisch, maar hoe werkt dat in praktijk? Tijdens de Cam Solutions Day 2008, onlangs gehouden op Nyenrode, stond de praktische vertaling van deze visie centraal. In een breed georiënteerd programma kregen ICT managers en ICT beheerders levendige demonstraties te zien. Sleutelwoorden waren beschikbaarheid èn herstelbaarheid. De dag eindigde met een klap. Een datacenter werd op alle mogelijke manieren vernield: stekkers werden eruit getrokken, snoeren doorgeknipt, de database gecorrumpeerd, de harde schijf verwijderd en de server fysiek beschadigd. En binnen een uur draaide het systeem weer precies als voor deze aanslag. Hiermee toonde Cam IT Solutions de honderd aanwezigen beeldend herstelbaarheid in praktijk. Deze demonstratie vormde het hoogtepunt van diverse sessies waarin alle aspecten van een efficiënte ICT-infrastructuur werden getoond, èn met elkaar verbonden. Doel van de dag was vooral om de aanwezigen concrete oplossingen te presenteren. Het grootste gedeelte van de dag was daarom gevuld met praktijkdemonstraties op basis van bestaande cases. Hierin kwamen alle aspecten van die oplossingen aan bod. Het uitgangspunt was de vraag die in het 4-Lagen Model centraal staat: kan de oplossing voldoen aan de behoefte, en kan die oplossing ook beheerd worden? Commercieel directeur Willem Drijver: De essentie van de dag is dat beheer en management naar elkaar kunnen toegroeien. We slagen er steeds beter in die middenweg te vinden tussen een managementmiddag en een technische middag. We merken nu tijdens het diner na afloop van de dag dat aan tafel gesprekken ontstaan tussen managers en beheerders waarbij ze eindelijk elkaars uitgangspunt begrijpen. Wij geven ze bij de dag de handvatten en de praktijkvoorbeelden om samen tot oplossingen te komen. Altijd en Overal Het thema van de Cam Solutions Day 2008 was Applicaties altijd en overal. In de eerste demonstraties liet Cam zien dat applicaties vanuit het 4-Lagen Model op iedere gewenste werkplek overal geleverd kunnen worden, variërend van een normaal kantoor tot een internetcafé aan de andere kant van de wereld. En dat alles op een eenvoudige en veilige manier. In het kader van dat model kwam ook de beheerkant uitgebreid aan bod. Het tweede element, Applicaties altijd, handelde over de beschikbaarheid van alle onderdelen uit het 4-Lagen Model die nodig zijn om de applicaties beschikbaar te stellen. Gebruikers zien de beschikbaarheid van ICT primair als de mogelijkheid om te werken met een applicatie. Technische uptime zegt die gebruiker niet zoveel. Om die beschikbaarheid te krijgen moet bij ieder onderdeel van de infrastructuur gekeken worden naar het optimaliseren van de beschikbaarheid. Maar dat is niet het enige. Zeker zo belangrijk als de beschikbaarheid is Citrix Delivery Center Applicaties vormen de basis van de meeste bedrijfsprocessen. Het leveren van deze applicaties aan mensen waar zij zich ook ter wereld bevinden is de uitdaging voor IT. Vaak is een IT omgeving echter een verzameling van verschillende systemen die niet altijd goed samenwerken, waardoor IT afdelingen een groot deel van hun tijd en geld kwijt zijn aan het onderhouden van deze systemen. Hierdoor blijft er weinig ruimte over voor de innovatie die de business juist nodig heeft om verder te kunnen groeien. Een Dynamic Delivery System Citrix zorgt voor een nieuwe benadering het Citrix Delivery Center waarbij het datacenter wordt omgevormd van een statisch, productie georiënteerde faciliteit naar een dynamisch service gericht Delivery Center. Het Citrix Delivery Center bestaat uit 4 oplossingen, te weten: - XenDesktop - XenApp - NetScaler - XenServer Citrix XenDesktop is een complete desktop virtualisatie oplossing die het virtueel aanbieden van desktops eenvoudig, veilig en kosten bewust maakt. Het is de beste manier voor het snel leveren van Windows desktops aan gebruikers op elke locatie, over elk type netwerk. Citrix XenApp, voorheen bekend als Presentation Server, is de beste manier voor het leveren van Windows applicaties aan gebruikers. Met de veilige applicatie architectuur kunnen organisaties de applicaties centraliseren in een datacenter, waarmee kosten voor management en support worden gereduceerd. Citrix NetScaler is de oplossing voor het leveren en accelereren van web applicaties. Deze appliance gebaseerde oplossing zorgt voor een tot 5 maal verbeterde prestatie van de web applicaties en reduceert tevens de datacenter kosten. Citrix XenServer is de makkelijkste en meest efficiënte oplossing voor het virtualiseren van servers en het creëren van dynamische datacenters. Met Citrix XenServer kunnen organisaties snel en eenvoudig virtuele servers uitrollen en deze beheren vanaf een centrale management console. Het Citrix Delivery Center maakt het voor IT mogelijk om het leveren van applicaties, desktops en server toepassingen dusdanig te coördineren, dat het aansluit bij de behoeften van het bedrijfsleven. Het is een end-to-end application delivery infrastructuur, die ervoor zorgt dat applicaties zo optimaal mogelijk aan gebruikers worden geleverd, met de beste beveiliging, tegen de laagste kosten, met maximale flexibiliteit, ongeacht waar zij zich bevinden. de herstelbaarheid. Want beschikbaarheid is technisch goed te regelen, maar die oplossing moet ook bestand zijn tegen calamiteiten in welke vorm dan ook. Drijver: De herstelbaarheid is voor veel organisaties nog een grijs gebied. Door virtualisatie toe te passen van iedere laag kan onafhankelijkheid worden gecreëerd tussen de software en de onderliggende hardware. Bovendien kun je met snapshotfunctionaliteit terug gaan naar ieder gewenst moment in het verleden. De big bang aan het eind van de Cam Solutions Day liet zien dat dit meer is dan alleen theorie. advertorial Cam Solutions Day Event Report

14 advertorial Cam Solutions Day Event Report gemist? Cam Solutions Day 2008 Hét kennis-event voor ICT professionals Applicaties altijd en overal Tijdens de Cam Solutions Day 2008 zullen we je op de hoogte brengen van de laatste ICT ontwikkelingen op het gebied van virtualisatie en centralisatie. bel of mail voor uw persoonlijke presentatie Cam IT Solutions bv Edisonbaan MN Nieuwegein T + 31 (0) F + 31 (0) E ik-ook@cam.nl 15 mei 2008 Locatie Nyenrode Business Universiteit in Breukelen De toegang is kosteloos. Schrijf je nu in op onze site Award: Met onze visie en het beproefde 4-Lagen Model geven we zeer waardevolle presentaties en live-demonstraties over alles wat met beveiliging, ontsluiting, beschikbaarheid en beheer van applicaties te maken heeft. Dit mag je als ICT professional beslist niet missen! Leveranciers: apple nummer 1 Welke bedrijven staan in het hoogste aanzien bij executives en analisten? eén woord: iphone. B usinessblad Fortune en adviesbureau Hay Group onderzoeken jaarlijks wat de The World s Most Admired Companies zijn. De nieuwe nummer 1 is Apple. We weten allemaal waarom: iphone. Hou er een in je handen en je bent verkocht. Al is Apple natuurlijk ook nog in een paar andere opzichten een zeer aantrekkelijk bedrijf: het enorm innovatievermogen, het perfectionisme, de downto-earth product(ontwikkelings)filosofie, de bijzondere ceo (Steve Jobs)... Vorig jaar stond Apple nog op (5). Op (2) staat General Electric, de nummer (1) van Toyota zakt van (2) naar (3). De meest bewonderde bedrijven zijn vooral Amerikaans. Zo is het altijd al geweest. In de top-20 staan slechts twee Japanse ondernemingen en één Duits bedrijf, de rest is VS. Bron: Fortune Draadloos en risicovol Het is verleidelijk als je onderweg bent: even snel inloggen op een willekeurig open netwerk. Dat scheelt weer een paar euro. maar het is bloedlink. Draadloze verbindingen op luchthavens, in cafés en in hotels zijn vaak niet beveiligd. Een onderzoek op veertien luchthavens in de VS en drie in Azië liet zien dat 57 procent van de draadloze netwerken er wijd open stond. Daarbij ging het om zowel publieke netwerken als bedrijfssystemen (!) voor afhandeling van bagage en De top (5) Apple VS 2. (1) General Electric VS 3. (2) Toyota Motor Japan 4. (6) Berkshire Hathaway VS 5. (3) Procter & Gamble VS 6. (7) FedEx VS 7. (4) Johnson & Johnson VS 8. (12) Target VS 9. (9) BMW Duitsland 10. (8) Microsoft VS tickets. Nog eens 28 procent van de overige netwerken was onvoldoende beveiligd. Keus genoeg dus voor wie er even het web op wil. Maar ook alle reden om dat niet te doen. Wie inlogt op een onbekend open netwerk kan stuiten op een vijandig netwerk dat speciaal is opgezet om computers aan te vallen. Computercriminelen stelen zo cruciale data, zoals inlogcodes en creditcardgegevens. Maar ook bedrijfsgegevens - als een werknemer via zo n onbeveiligd netwerk inlogt op je corporate netwerk. Omgekeerd sta je bloot aan aanvallen van hackers als je zelf je draadloze netwerk niet beveiligt. Bedrijven voorkomen veel problemen als ze al hun werknemers voorzien van een virtual private network (vpn). Daarmee kunnen ze waar ook ter wereld veilig op het bedrijfsnetwerk inloggen. Verder is het voor iedereen zaak om alleen in te loggen op beveiligde netwerken (wpa-beveiliging) en om nooit gevoelige gegevens via publieke netwerken te versturen, tenzij dat via een beveiligde website kan. Zo n beveiligde website is te herkennen aan https in de adresbalk (Explorer-gebruikers) of een gouden balk (Firefox-gebruikers). Bron: Businessweek trein van de Zaak In zes jaar tijd is de verkoop van NS-treinabonnementen aan bedrijven met 64 procent gestegen. Steeds meer bedrijven kopen hun openbaar vervoer groot in bij NS. De verkoop van de NS-Business- Card (treinkaart voor leaseautorijders) is tussen 2000 en vorig jaar bijna verdrievoudigd naar stuks. reistijd belangrijk De reistijd van en naar het werk is voor Nederlandse werknemers en werkzoekenden de belangrijkste overweging bij het accepteren van een baan. Dat blijkt uit onderzoek van hr-bureau Kelly Services. De meerderheid wil niet meer dan 45 minuten per dag kwijt zijn aan het forensen; 28 procent vindt een reistijd tussen 45 tot 60 minuten nog acceptabel. Dit geldt vaker voor mannen (32 procent) dan voor vrouwen (24 procent). Voor 14 procent van de ondervraagde Nederlanders is een dagelijkse reistijd van meer dan een uur ook nog acceptabel. Bijna twee derde van de Nederlanders is bereid te verhuizen naar een andere stad om de juiste baan te vinden. 55 procent is bereid om naar het buitenland te verhuizen. de machtigste nl-vrouw Vrouwelijke bestuurders en commissarissen rukken op in Nederland, blijkt uit de Top-50 Machtigste Vrouwen van het blad Management Scope. Marike van Lier Lels (1959) staat met zeven commissariaten en twee toezichthoudende functies op nummer 1. Zij wordt gevolgd door Trude Maas-de Brouwer op 2 en Annemiek Siderius-Fentener van Vlissingen op 3. Er lijkt zich onder de vrouwelijke commissarissen langzaamaan een old girls network te vormen. advertorial Cam Solutions Day Event Report nr mei

15 management column ron tolido ZUId-koreanen draaien meeste Uren Zuid-Koreaanse werknemers werken gemiddeld 45 uur per week. Dat is bijna zeven uur meer dan het een na hardst werkende volk ter wereld: de Grieken. Op (3) staan de werknemers in Polen, gevolgd door Israel, Turkije, de Verenigde Staten, Mexico, Hongarije, Spanje, Japan en Italië (waar een werkweek gemiddeld zo n 32 uur telt).de kortste werkweken treffen we aan in Frankrijk (ruim 30 uur), Zweden (bijna 30 uur) en Noorwegen (ruim 28 uur). Nederland, waar 45 procent van de werknemers uit parttimers bestaat (het hoogste percentage van alle Oeso-landen), heeft de kortste werkweek: gemiddeld rond de 26 uur. Bron: The Economist InsPIratIevIlla Nuon biedt zijn werknemers sinds kort mogelijkheden om hun geestelijke conditie op peil te houden in een inspiratievilla, een fraai jaren-dertighuis op het eigen Amsterdamse bedrijfsterrein. Daar worden yogacursussen, aandachtstraining en andere spirituele bijeenkomsten aangeboden. De villa is een antwoord op de groeiende behoefte van met name hoger opgeleid personeel aan niet-materiële stimulansen: high potentials houd je niet binnen door ze alleen een goed salaris en af en toe een coachingstraject aan te bieden. Toch steekt Nuon met de inspiratievilla zijn nek uit: geen enkel ander groot bedrijf nam tot nu toe zo n groot opgezet initiatief ten bate van het mentale welzijn van de werknemers. Nuon is vorig jaar door Intermediair uitgeroepen tot de een na beste grote werkgever van Nederland. Bron: Het Financieele Dagblad flexwerkers onveilig 75 procent van de flexwerkers weet niet welke beveiligingsmaatregelen ze moeten nemen. 28 procent staat zelden stil bij de risico s. Eenderde gebruikt ongeautoriseerde draadloze netwerken. Bron: InsightExpress Ook in 2008 is Philips het meest bewonderde bedrijf van Nederland. Sterker, de vier koplopers in de Management Team 500 zijn dezelfde als in 2007 en 2006 zoals gezegd Philips, gevolgd door Shell, Rabobank en ING Groep. Het imago-onderzoek wordt jaarlijks in opdracht van zakenblad Management Team uitgevoerd door TNS Nipo, dat zo n duizend managers enquêteert. Merkwaardig genoeg staat het volgens de prestigieuze Fortune-ranking wereldwijd meest bewonderde bedrijf Apple in Nederland op een schaomzien in bewondering Welke bedrijven en instellingen hebben het beste imago bij nederlandse managers? Het is een bekend probleem: een onderneming moet een volwassen business runnen (de inkomstenbron van vandaag) en tegelijkertijd innoveren door new business -projecten uit te voeren (waaruit zich mogelijk de kernactiviteiten van morgen ontwikkelen). Zo n opgave zit vol tegenstrijdigheden, want de organisatie moet daarbij twee dingen verenigen die moeilijk samengaan: Aan de ene kant moet de new venture -unit een groot deel van wat de volwassen business succesvol heeft gemaakt, vergeten. Dat pleit ervoor om de new venture te isoleren van de volwassen business. Aan de andere kant moet de nieuwe venture de resources van de volwassen business echter ook kunnen benutten, wat er juist voor pleit om de twee units te integreren. Vijay Govindarajan en Chris Timble (Tuck School of Business) hebben een organisatieontwerp ontwikkeld dat deze twee kanten (vergeten/benutten; isoleren/integreren) verenigt: de dual-purpose organization. In zo n twee doelen dienende organisatie zijn mele 43ste plaats, net als vorig jaar. General Electric (Fortune s nummer 2) stijgt van (88) naar (75), Toyota (Fortune s nummer 3) zakt bij Nederlandse managers van (64) naar (147). Welke it-bedrijven hebben het beste imago? Deze categorie wordt geleid door KPN, gevolgd door Microsoft, Google, Capgemini, IBM, Dell, H-P, Atos Origin, GetronicsPinkroccade, Siemens, Apple, Vodafone, Logica, Oracle en Ordina op 15. Bron: Management Team De top (1) Philips 2. (2) Shell 3. (3) Rabobank 4. (4) ING Groep business runnen én innoveren 5. (6) KPN 6. (7) Unilever 7. (8) Ahold 8. (9) Air France-KLM 9. (11) Akzo Nobel 10. (13) Fortis 11. (10) Microsoft 12. (5) ABN Amro 13. (14) Heineken 14. (12) DSM 15. (20) TomTom 16. (23) Google 17. (16) Achmea 18. (34) Capgemini 19. (17) TNT 20. (24) Ikea 21. (29) NS 22. (19) Belastingdienst 23. (22) IBM 24. (26) Politie 25. (15) Maxeda voor ondernemingen is het meestal geen sinecure om een volwassen business te runnen en tegelijkertijd een daaraan gerelateerd innovatief new business -ontwikkelingsinitiatief uit te voeren. de volwassen business en de nieuwe venture aparte subunits binnen de organisatie, elk met zijn eigen algemeen manager, die elk rapporteren aan dezelfde senior executive (de executive-sponsor ). De nieuwe venture staat los van de volwassen business, maar is er niet van geïsoleerd: er zijn zorgvuldig geselecteerde operationele koppelingen (bijvoorbeeld marketing, IT en r&d) tussen de volwassen business en de nieuwe venture. Bron: California Management Review irrationele onderhandelaars Soms lijkt een onderhandelingspartner zich volstrekt contraproductief te gedragen. Wat is de achtergrond daarvan, en hoe voorkom je dat de onderhandelingen stuklopen? Roekeloze gesprekspartners die nauwelijks een onderhandelstrategie hebben en in strijd met hun eigen belangen handelen. Wat moet je ermee als rationeel denkend mens? Probeer erachter te komen wat de oorzaak is van dat gedrag, concluderen Deepak Malhotra en Max H. Bazerman (Harvard) uit hun onderzoek. Want in de meeste gevallen heeft het wel degelijk een verborgen - rationele oorzaak. Inzicht in drie frequente oorzaken van onredelijk gedrag aan de onderhandeltafel vergroot je onderhandelingsopties. De tegenpartij is slecht geïnformeerd. Een onderhandelingspartner kan irrationeel lijken als hij niet de juiste informatie heeft. Probeer hem te laten inzien (desnoods via een objectieve derde partij) waar zijn werkelijke belangen liggen, wat de gevolgen zijn van zijn houding, wat de kracht is van de deal, enzovoort. Maak duidelijk waaróm het voorstel in zijn belang is. Misschien heeft hij iets verkeerd begrepen of cruciale gegevens over het hoofd gezien. Hun onderhandelingsvrijheid is beperkt. Vaak zijn onderhandelaars met handen en voeten gebonden aan regels. De onderhandelingsruimte kan bijvoorbeeld beperkt zijn door advies van advocaten, door angst om een gevaarlijk precedent te creëren, door toezeggingen aan derden of door tijdsdruk. Probeer zulke restricties boven water te krijgen. Onbekende behoeftes of opvattingen frustreren het gesprek. Soms verwerpen gesprekspartners je aanbod, omdat ze denken dat het oneerlijk is of dat ze niet serieus worden genomen, of bijvoorbeeld omdat ze je niet mogen. Vraag je af: welk motief kan iemand hebben om zich op deze manier te gedragen? Wat als iemand écht irrationeel is wat op zich zelden of nooit voorkomt? Probeer je aanbod erdoor te drukken of verder te onderhandelen met een collega van je gesprekspartner die wél voor rede vatbaar is (en genoeg autoriteit heeft). Of ga voor je bata: je best alternative to a negotiated agreement. Bron: MIT Sloan Management Review goedkoper factureren elektronisch factureren is veel voordeliger dan het versturen van papieren facturen. De kosten voor een papieren factuur bedragen gemiddeld 30 euro, die van een elektronische factuur 6 euro. Toch wil elektronisch factureren nog niet echt van de grond komen. Jaarlijks worden er circa 27 miljard facturen verzonden in Europa. In 2005 factureerde zo n 5 procent van de bedrijven elektronisch, in 2006 was dat 36 procent. Naar schatting kan er binnen de Europese Unie bij volledig elektronisch factureren jaarlijks 243 miljard euro worden bespaard. De Europese Commissie is daarom met een initiatief gekomen om de knelpunten in de acceptatie en het gebruik van elektronisch factureren te verminderen. Bron: e-business Watch groepje Time Magazine. Toch een blad dat je serieus moet nemen. Zelfs als in het jaarlijkse lijstje van de 100 Meest Invloedrijke Personen tussen namen als de Dalai Lama, Barack Obama en Tony Blair opeens Marck Zuckerberg opduikt. Mark wie? Marck Zuckerberg: een 23-jarige snotneus die tijdens zijn studie op Harvard het idee kreeg een elektronisch smoelenboek in elkaar te zetten. Leuk voor de mensen op de campus, zo n sociaal netwerkje. En een beetje uit de hand gelopen sindsdien, zijn FaceBook. Vele zakken met blindelings verstrekt venture capital, diverse overnamepogingen en 70 miljoen actieve gebruikers later, kunnen we rustig van een fenomeen spreken. Bovendien is het maar het topje van de ijsberg, want andere sociale netwerken als MySpace, LinkedIn en Hyves de laatste twee met name populair in Nederland zijn eveneens druk bevolkt. Cruciaal is dat sociale netwerksites echte plakkers zijn: de gebruikers keren voortdurend terug en voor velen is de startpagina met hun persoonlijke profiel het portaal geworden waarmee ze de dag beginnen en afsluiten. Heeft een sociaal netwerk waarde? Laten we daar eens hardop over nadenken. Miljoenen consumenten die ongevraagd hun hele hebben en houden tentoonstellen, inclusief opleiding, werkgever, hobby s, vaardigheden en interesses. Alles met elkaar verbonden via een netwerk van vrienden, kennissen en groepen die iets met elkaar gemeen hebben. Datzelfde netwerk dat ook nog eens enthousiast wordt gebruikt om onderling berichten uit te wisselen, niet zelden in totale openbaarheid. Heeft dat waarde? Volgende retorische vraag graag. Zuckerberg heeft het over de Social Graph: een subtiel en complex web van individuen en relaties dat je als een topdirigent kunt aanvoelen en bespelen. Begrijpelijk dat veel bedrijven elkaar verdringen om er toegang toe te krijgen. En niet alleen omdat sociale netwerken het Luilekkerland van elke marketeer zijn: ook voor zakelijke toepassingen al dan niet binnen de eigen organisatie beginnen we langzamerhand te begrijpen wat de Social Graph kan betekenen. Niet zo vreemd dat het gerucht de ronde doet dat Microsoft nu Yahoo tegenstribbelt een gezonde belangstelling heeft voor FaceBook. Moeten ze wel uitkijken voor Neelie Kroes, zelf dit jaar ook opgenomen in Time s lijst van 100 invloedrijken. Evenals overigens Steve Ballmer, en dat schept toch een band. De cirkel is rond als we weten dat het stuk in Time over Kroes is geschreven door Ayaan Hirsi Ali, de dochter van de zoon van de zoon van, enzovoort. Een sociaal netwerk op zich, wat u zegt. Misschien moeten ze eens een groepje beginnen op FaceBook. 28 nr mei 2008 nr mei

16 technologie tender Handjes Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft een raamcontract uitgeschreven voor het leveren van inhuurkrachten voor een periode van vier jaar. In totaal gaat het om een geschatte omzet van 60 miljoen euro, verdeeld over zeven verschillende percelen: consultancy, systeemontwikkeling, implementatie, kwaliteitszorg en procesontwikkeling, enterprise architectuur, beheer en exploitatie, ondersteuning van de strategie, en het beheren van diensten van derden. Gevraagd: hybride persoonlijkheid met gevoel voor zakendoen Winnende cio is goede coach Internetbeveiliging Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat vernieuwt zijn internetbeveiliging. De ambtenaren zijn op zoek naar een leverancier voor proxy servers, content filtering, Radius authenticatie, VPN-systemen (Virtual Private Network) en DNS (Domain Name Service). Daarbij zit een onderhoudscontract voor een jaar. Bij elkaar gaat het om een waarde van 450 duizend euro. Platform De gemeente Apeldoorn gaat zijn infrastructuur herinrichten op basis van een Service-Oriented Architecture (SOA). Naast de bijbehorende ontwikkel-tools moet het platform ook zijn voorzien van een Content Management System (CMS) en portal-functionaliteit. Medewerkers van de gemeente zullen daar zelf diensten op ontwikkelen. Begeleiding en ondersteuning van de applicatie-ontwikkelaars is dan ook een belangrijk onderdeel van deze opdracht. Standaard-software Het Ministerie van Justitie zoekt een partner voor de levering van standaard-software en bijbehorende diensten. Daarbij gaat het zowel om de bestaande software (2500 pakketten van 450 leveranciers) als om nieuwe software. Hoewel het aanbestedingsdocument spreekt van een mogelijke keuze voor open source en open standaarden volgens regeringsbeleid, geeft het woord standaard-software wat dat betreft weinig vertrouwen. Mail tips en weetjes over aanbestedingen naar 30 Bij topteams zijn de individuele spelers aan elkaar gewaagd en ook in de begeleiding doen topploegen uit de Champions League nauwelijks voor elkaar onder. Bobo s lijken in het kampioensproces al helemaal geen rol te spelen. In die constellatie kan de juiste coaching op het juiste moment het verschil maken. De moderne cio kan zich aan de rol van de topcoach spiegelen: initiator van onderscheidende processen in een organisatie en de gebeten hond wanneer het balletje niet goed rolt. Frans van der Geest W as het toeval dat het vertrek van Frank Rijkaard als coach praktisch samenviel met de ITxpo in Barcelona? En dat Gartner daar aandacht vroeg voor een andere rol voor cio s in organisaties? Natuurlijk. Maar dat neemt niet weg dat er wel enige parallellen vallen te trekken. Dit te meer daar de gemiddelde contractduur van cio s in de VS al niet langer meer is dan 18 maanden. Dat lijkt toch behoorlijk op het loopbaanpad van de gemiddelde voetbalcoach. De cio als topcoach, een verleidelijke metafoor wellicht voor it-managers. Gartner wilde tijdens zijn Emerging Trends congres de aanwezige itmanagers wel even onder de kin kietelen met deze en andere vergezichten tijdens sessies over de gewenste rol van de cio. Daarin kwamen vragen aan de orde als: kan een grote onderneming eigenlijk wel goed functioneren zonder it-kennis binnen de bestuurstop? En, aan welke kwalificaties moet een it-manager voldoen om tot de bestuurlijke toplaag door te dringen? Gartner-analiste Colleen Young wordt vaak betrokken bij rekruteringsvraagstukken. Meer dan ooit ervaart zij de schaarste op de personeelsmarkt. Iedereen vist in dezelfde vijver. Het jonge talent wordt als lokaas een glanzende carrière in het vooruitzicht gesteld. Toch is iedereen zich ervan bewust dat het klassieke carrièrepad niet meer bestaat. Mensen werken niet meer hun leven lang bij een bedrijf. En veel bedrijven kunnen het zich niet permitteren mensen tot aan hun pensioen aan zich te binden. Bovendien is het de vraag of de kwalificaties van het huidige talent tegemoet komt aan de vaardigheden die een bedrijf in de toekomst nodig heeft. Vanwege de toenemende druk op de it-arbeidsmarkt adviseert Young personeelsfunctionarissen nr mei 2008 om creatiever te werven door bijvoorbeeld gebruik te maken van crowd sourcing of social software. Maar je kunt ook uitwijken naar een andere vijver. Zo zou Google inmiddels mensen werven met een muzikale achtergrond. Volgens Young zien veel ondernemingen IT nog altijd louter als kostenpost en niet als een onderscheidende factor. Ze geeft toe dat pleidooien om de strategische positie van it op te waarderen worden ondergraven doordat bedrijfsprocessen steeds meer worden gebaseerd op dezelfde databases en standaardapplicaties. Young hanteert in dit verband de term overcommoditizing : iedereen heeft elkaar nageaapt. Daardoor is de positie van de it-afdeling veranderd: Weliswaar zijn ondernemingen voor hun voortbestaan volledig afhankelijk geworden van informatietechnologie, maar het gebruik ervan kan ook zonder pure specialisten. Ipod-manager Gartner ziet de cio graag als chief innovation officer : De toekomstige cio is een hybride persoonlijkheid die inzicht in it-vraagstukken combineert met gevoel voor zaken doen. Daarnaast beschikt hij over uitstekende sociale vaardigheden. Young vindt ook dat veel it-managers zichzelf te kort doen door zich uitsluitend te concentreren op de technologie voor de primaire systemen. Ze steken te weinig tijd in het bestuderen van de sociale web applicaties als Second Live, Hyves, Facebook enz. Young s collega Andy Kyte benadrukte ook al het belang van consumentengerichte IT in zijn betoog over de leiderschapsrol bij het uitzetten van bedrijfsstrategieën. Kyte loopt al 30 jaar mee in de business en dat is te horen. Hij heeft het over ipod-managers, leden van de raad van bestuur die zonder achtergrondkennis it-initiatieven lanceren en vervolgens klagen over hun it-afdelingen omdat ze de verwachtingen niet waarmaken. In Kytes definitie van leiderschap ontberen veel topbestuurders de juiste kwalificaties. Waar ze wel over beschikken zijn de juiste vaardigheden om in de top van een organisatie te geraken. Maar daarmee ben je nog geen echte leider. Dat zijn volgens Kyte mensen met visie, durf en de capaciteiten om dingen voor elkaar te krijgen. Die zitten niet noodzakelijkerwijs aan de top. Weinig cio s zijn volgens Kyte echte leiders: Dat komt ook door de positie die veel cio s innemen. De raad van bestuur formuleert een bedrijfsstrategie, daarvan worden cio s verondersteld een it-strategie te kunnen herleiden. Die wordt omgezet naar een it-investeringsplan. Daarvan verwachten de business managers wonderen; nu gaan ze de concurrentie echt een paar stappen voor zijn. Toch moeten ze na verloop van tijd constateren dat dit niet het geval en dat er net als altijd gewoon een nieuw it-systeem is gecreëerd met alle onderhoudsproblemen van dien. het puppy-effect Volgens hem ligt de kern van de teleurstelling in de traditionele aanpak waarin businessmanagers strategische doelen aanwijzen en it-managers de vertrekpunten. Beiden zijn zelden realistisch. De doelstellingen liggen te hoog, evenals de vertrekpunten. Organisaties en hun it-voorzieningen zijn dikwijls minder ver dan het management veronderstelt. De budgetoverschrijdingen bij de implementatie van standaardapplicaties vormen volgens Kyte het bewijs. Hij wijst ook nog op het puppy effect. Net als in een doorsnee huisgezin laat men zich verleiden tot de aanschaf van een jong hondje. Maar het hondje wordt groot, blijkt een blijvertje en bedelt permanent om aandacht. Ook de levensduur van de aangeschafte erp- en crm-systemen en hun invloed op de organisatie worden volledig onderschat. Ze gaan vaak langer mee dan het huwelijk van de betrokken projectleider. In dit verband vaart Kyte uit tegen het te pas en te onpas hanteren van de term legacy. Cio s duiden daar alle systemen mee aan die zijn aangeschaft voordat zij in dienst traden. En, omdat ook zij hun stempel op de organisatie willen zetten, worden plannen gesmeed deze erfenis gedeeltelijk te vernieuwen. Vreemd, want ondanks hun ouderdom zijn deze systemen functioneel nog prima in staat om essentiële bedrijfsprocessen te ondersteunen. Dikwijls bestaat er geen strategische rechtvaardiging voor verandering. Het opstellen en invullen van een it-strategie heeft dus alles te maken met realiteitszin. Weet wat je vertrekpunten zijn, zo houdt Kyte zijn gehoor voor. Veel cio s laten zich daarbij leiden door een budgetplanning. Dat heeft alles te maken met de strikte financiële beoordeling van it-hulpmiddelen. Maar de gangbare roi-normen stammen vol- gens Kyte nog uit het industriële tijdperk, waarin boekhouders alleen machines, gebouwen, en voorraden registreerden. Nieuwe meetlat nodig De huidige informatiegerichte economie vraagt om een nieuwe meetlat, door de Gartner-analist aangeduid als Return on Asset. Daarin spelen naast de financiële waarden ook voor accountants ongrijpbare elementen als waarde van informatie, kennis binnen een organisatie, de levensfase van ondersteunende systemen en de creatieve vaardigheden van mensen een rol. Het vertrek van Frank Rijkaard als coach bij FC Barcelona viel praktisch samen met het ITxpo-symposium van Gartner in deze stad. Rijkaard hield het vijf jaar als coach uit bij deze topclub. In de VS is de houdbaarheid van cio s al niet langer dan 18 maanden. De moderne cio moet over uitstekende sociale vaardigheden beschikken Omdat IT zoveel invloed heeft op de bedrijfsprocessen en die invloed in de toekomst alleen nog maar zal toenemen, is het uitzetten van een bedrijfsstrategie in wezen het uitstippelen van een it-strategisch pad geworden. Andy Kyte pleit voor het creëren van een kennisbasis, benodigd voor het informeren en dirigeren van alle it-managementbeslissingen binnen een onderneming. De nieuwe, business georiënteerde cio bewaakt een it-asset pakhuis gevuld met hardware en software, de uiteenlopende processen, de specialisten met de vaardigheden deze te bewaken en te sturen, plus de memen, de door Richard Dawkings geschapen equivalenten van de biochemische genen, waarmee mensen bevindingen en ideeën al generaties lang overdragen. nr mei

17 deal technologie Aris-tools SURFdiensten, de instantie die softwarelicenties regelt voor hogere onderwijsinstellingen en onderzoeksinstituten, is een samenwerking met IDS Scheer aangegaan. De it-managers van deze organisaties kunnen een aantal Aris-onderdelen specifiek voor onderwijs en onderzoek afnemen. De hulpmiddelen bieden ondersteuning bij het vastleggen en organiseren van processen, planningen en architectuur. Daarnaast bestaat de mogelijkheid Aris aan studenten beschikbaar te stellen als onderdeel van het onderwijs. Onder Handen Werk De Helmondse textielfabrikant Vlisco heeft de planning-software van Quintiq in gebruik genomen. Daarmee heeft de fabrikant meer inzicht in de orderstromen en de beschikbare capaciteit. Capgemini schoot te hulp bij de implementatie van het pakket. Hoewel het nog te vroeg is om iets te zeggen over de definitieve opbrengsten, is de hoeveelheid Onder Handen Werk (OHW) met bijna 20 procent gedaald. Vlisco produceert zogenaamde Waxprints en Javaprints, kleurrijke stoffen die met name door vrouwen in West-Afrika worden gedragen. Traineeship Brunel ICT heeft in samenwerking met Saxion Hogescholen een posthbo traineeship voor functioneel applicatiebeheerders opgezet. Deze cursus Masters B-Certified Business Information Administrator duurt één jaar en integreert theorie en praktijk. De HBO-ers beginnen met een training van drie weken, waarbij ze vooral project-gerichte en communicatieve vaardigheden opdoen. Daarna worden ze direct ingezet bij de klanten van Brunel ICT. Het traineeship wordt afgesloten met het officiële EXIN-examen voor Business Information Administrators. Doel is om dit jaar minstens zeventig HBO-ers op te leiden. Mail tips en weetjes over aanbestedingen naar 32 Hertel implementeert erp-systeem voor planbare en spoedorders Een hart van elastiek Fabrikant van afdichtringen Hertel Industrial Sealings is een uitermate flexibel bedrijf dat concurreert op service. 24x7 staat het paraat om klanten te helpen met ieder denkbaar afdichtingsprobleem. Tegelijkertijd levert het just-in-time aan andere fabrikanten die het verwerken in hun eigen producten. Goederenstromen die haast tegengesteld aan elkaar zijn georganiseerd. Dat vraagt nogal wat van een erp-implementatie. Door Mirjam Hulsebos H ertel is een internationaal opererende industriële dienstverlener. Als spin-off van de activiteiten is Hertel Industrial Sealings ontstaan, een dochter met drie vestigingen in Nederland en België. Dit bedrijf besloot in 2005 een nieuw erpsysteem te implementeren om de informatievoorziening tussen de drie vestigingen te stroomlijnen en om de planbare en ad hoc opdrachten op elkaar af te stemmen. Service level agreements Hertel concurreert vooral op service, wat betekent: korte levertijden. Het kost al snel honderdduizenden euro s per dag als bijvoorbeeld een raffinaderij stilstaat, vertelt Group Controller Eric Hisken. Hij zat namens de holding in de stuurgroep van het erp-project. Het bedrijf haalt een fors deel van de omzet uit grote onderhoudsstops die grote industriële bedrijven periodiek plannen. Shut-downs producten niet precies op het afgesproken tijdstip worden geleverd, staan tientallen mensen aan de lijn duimen te draaien. Hisken: Aan hen leveren we tienduizenden stuks per jaar, allemaal grote series. We spreken met deze klanten sla s af op basis van enkele tientallen fouten per miljoen. Omdat de seriegroottes veel kleiner zijn, kunnen we ons dus eigenlijk vrijwel nooit een fout permitteren. Grote blokkendoos Twee verschillende markten, die ieder een heel andere aansturing vergen. De ene helft van de productie is perfect te plannen, de andere helft is ad hoc. Het is een uitdaging om dat in één erp-pakket te vatten, meent Hisken. Onze drie vestigingen in Vierpolders, Echt en Wijnegem (B) opereerden tot voor kort onafhankelijk van elkaar. Maar we groeien snel en de enige manier om die groei te kunnen opvangen, is door meer centralisatie. Ad hoc en planbare productie zijn moeilijk in één erp-pakket te vangen worden weliswaar grondig voorbereid en veel materialen worden al op voorhand besteld, maar tijdens het onderhoud komt een fabriek altijd verrassingen tegen die op stel en sprong moeten worden opgelost. Dan worden wij ingeschakeld. Het gaat vaak om maatwerkproducten met een seriegrootte van één of enkele stuks. De prijs is op dat moment minder van belang. Wat telt is dat we zo snel mogelijk leveren, zodat een onderhoudsstop niet langer duurt dan gepland. Hisken schat in dat ongeveer de helft van de orders spoedorders betreft. De andere helft komt van oem s zoals DAF en Atlas Copco. Bij dat soort klanten draait het allemaal om just-in-time. Als de nr mei 2008 Daarom gingen we op zoek naar een erp-pakket dat de drie vestigingen kon consolideren. Johan De Sloovere is managing director. Hij vertelt: In de oude situatie wisten de vestigingen van elkaar niet welke grondstoffen ze op voorraad hadden liggen. Bovendien kon je in de oude systemen geen voorraden reserveren. Dan kan het gebeuren dat op zondag de volledige grondstofvoorraad wordt gebruikt voor een spoedorder en op maandag de order voor een klant die al twee weken eerder bestelde niet meer gemaakt kan worden. Het moederbedrijf ging in 2004 al over op IFS. Industrial Sealings keek met interesse naar de ervaringen van hun Britse collega s. Hisken: IFS Applications bood de broodnodige flexibiliteit die wij zochten. Een standaardproces automatiseren is niet zo moeilijk, maar bij ons is niets standaard. We kennen veel varianten in seriegroottes en wensen van de klant. Mits goed ingericht, kan een systeem als IFS Applications wel met deze complexiteit overweg. Waar de pakketkeus redelijk vlot verliep, had de implementatie heel wat meer voeten in aarde. Hisken: Het kan fout gaan als een erp-implementatie alleen maar wordt aangepakt als it-project. Het gaat om het invoeren van nieuwe processen, nieuwe werkwijzen. Daar moet je de mensen bij betrekken. Je kunt erp zien als een grote blokkendoos. Als projectteam hebben we tegen de medewerkers gezegd: wij helpen jullie met de blokken, maar jullie moeten gaan bouwen. De stuurgroep houdt zicht op het budget en bewaakt bijvoorbeeld zaken als de uniformiteit van de gekozen inrichting. Het was zaak de processen overal op dezelfde wijze in te richten. Geen sinecure, vertelt De Sloovere. Dan moeten drie vestigingen het eens zien te worden over zoiets ogenschijnlijk banaals als een artikelcode. We moesten alle processen beschrijven en kwamen er toen pas achter hoeveel dingen er in België anders waren georganiseerd dan in Nederland. Uiteindelijk is er een geheel nieuw proces ontstaan. Efficiënt benutten Tussen augustus en december 2007 zijn de vestigingen één voor één live gegaan. De integratie van de drie locaties werpt zijn vruchten af. De managementinformatie is verbeterd, de grondstofvoorraden zijn fors lager en de productie is efficiënter ingericht. De Sloovere geeft een voorbeeld. We hebben een cnc-gestuurde sommachine die de ringen uitsnijdt. Om een plaat zo efficiënt mogelijk te benutten, werden voorheen handmatig orders bij elkaar gezocht van producten die uit dezelfde plaat moesten worden vervaardigd. Met een markeerstift gaven de productiemedewerkers aan welke afdichtring bij welke order hoorde. Enorm foutgevoelig, en bovendien een taak die alleen ervaren mensen konden uitvoeren. Met het nieuwe erpsysteem kunnen we automatisch de orders bij elkaar zoeken die uit dezelfde plaat gesneden kunnen worden. De software zorgt ervoor dat de onderdelen van één order bij elkaar blijven. Daar hebben we overigens wel een maatwerkaanpassing voor moeten doorvoeren in de software, er is geen enkel erp-pakket op de markt dat orders kan samenvoegen en naderhand weer ontvlechten. Een andere aanpassing die IFS op verzoek van Hertel in de software heeft doorgevoerd, is de wijze van afboeken van materialen. Vroeger was dat een kantoortaak, maar nu kunnen de mensen in de productie dit doen. Je moet de administratieve handelingen zoveel mogelijk laten uitvoeren door de eigenaar van een proces, in dit geval dus de productiemedewerker, vindt De Sloovere. Het implementatieproject duurde langer dan gedacht. Bij de start in januari 2006 was de planning om binnen hetzelfde jaar live te gaan. Te optimistisch, zo bleek achteraf. Dat kwam niet alleen vanwege de technologie, ook door menselijke aspecten en het feit dat de processen meer van elkaar verschilden dan verwacht. Maar Hisken steekt namens de stuurgroep ook de hand in eigen boezem. We dachten dat de key users alle processen konden overzien. Dat kunnen ze ook, maar alleen in grote lijnen. Bij de go live van de eerste vestiging bleek dat daardoor details over het hoofd zijn gezien, die voor het proces wel cruciaal zijn. Door die ervaring hebben we bij de andere twee implementaties tijdig kunnen bijsturen. Ook nu de drie Industrial Sealings-vestigingen live zijn, kost het nog altijd veel tijd en energie om het systeem te optimaliseren. Hisken is inmiddels betrokken bij de implementatie van IFS Applications in andere business-units van Hertel in België en Duitsland. Dit keer huurt hij een externe adviseur in voor de dagelijkse aansturing en het duw- en trekwerk. Een implementatie leiden vergt veel tijd en aandacht, bovendien kan het geen kwaad als iemand met een frisse blik naar bepaalde zaken kijkt. Op de hamvraag hoe groot de totale kostenbesparingen zijn, kunnen de heren nog geen antwoord geven. De nieuwe processen moeten nog inslijten en het systeem wordt nog altijd verder geoptimaliseerd. Belangrijker dan kostenbesparingen vinden beiden echter dat de planning is verbeterd. Het halen van levertijden, dat is toch waar het in onze business allemaal om te doen is. nr mei

18 technologie ict barometer Jacob verschuur Gebruiksgemak content management systemen belangrijker dan functionaliteit niet blij met eigen it maken of breken Door Sytse van der Schaaf bij de vernieuwing van het publicatiesysteem van websites ligt op dit moment veel te veel nadruk op technische eisen. Het gebruiksgemak en de mate waarin de beoogde doelgroep adequaat bediend wordt, krijgen veel te weinig aandacht. Dit is niet bepaald bevorderlijk voor het succes van de websites die ermee bediend worden. Een content management systeem dat de technische eisen van de it-afdeling heeft doorstaan kan juist voor gebruikers een molensteen om de nek worden. Het achterliggende content management systeem speelt een cruciale rol in het succes van een website al zie je dat aan de buitenkant van een website er misschien niet aan af. Toch zie je dat belang niet terug bij de selectie van een nieuw systeem. Op dit moment zijn it-managers verantwoordelijk voor de aanschaf van een cms, stelt Marc-Paul Brandt directeur van efocus. Deze mensen kijken voor de aanschaf naar het benodigde serverplatform, de achterliggende database, het technische beheer en de interoperabiliteit met andere systemen, maar letten minder goed op eigenschappen die voor het gebruik van het systeem en het uiteindelijke succes van de bediende websites belangrijk zijn. Dit kan grote gevolgen hebben. Pas na de keuze en aanschaf van een cms komt de vraag of dit nieuwe systeem wel geschikt is om de beoogde doelgroepen van de websites goed te bedienen. Dat is net iets te laat. Want stel dat je op de website in een middag tijd een nieuwe marketingactie wilt starten en je moet tal van schermen door om de publicatie van deze content goed te keuren. Dat is nou niet bepaald motiverend voor de werknemers die deze handeling moeten verrichten. De workflow die je door moet om informatie te publiceren is wat dat betreft cruciaal. Dit wordt geregeld door het cms. Daarom is het zo belangrijk om eindgebruikers te betrekken bij de selectie van een nieuw cms. ZoekrobotS Naast de workflow is er ook te weinig aandacht voor de mate waarin het publicatiesysteem htmlpagina s oplevert die zich conformeren aan de W3C-standaarden zodat de websites meerdere browsers ondersteunen. Verder worden de analysemogelijkheden van het websitebezoek vergeten. Dit soort voorzieningen zijn cruciaal om te kunnen controleren wat de doelgroep precies met de aangeboden informatie doet. Ook zoekrobots willen door een cms nog wel eens afgescheept worden met lastige codes in de url. Dit komt de vindbaarheid van informatie op de website niet ten goede, laat staan dat websites voldoende boven komen drijven bij populaire zoekmachines. Dit kan desastreuse gevolgen hebben voor de bezoekcijfers van een website, aldus Brandt. Ondanks deze issues wordt er op dit moment wel steeds professioneler omgesprongen met een cms. Bedrijven willen een systeem waarmee meerdere of het liefst al hun websites te bedienen zijn. De tijd dat organisaties voor een restyling van hun website een nieuw cms lieten bouwen is gelukkig voorbij. Daarnaast zie je de standaardisatie nog een stap verder gaan doordat de eigen gemaakte systemen van internetbureaus op dit moment aan het uitsterven zijn. Volgens Brandt zijn op dit moment het open source cms Typo3, Morello van Mediasurface en Sitecore de meest voorkomende publicatiesystemen in Nederland, omdat deze systemen in de praktijk hebben bewezen dat de publicatievoorzieningen goed zijn en dat er tal van marketingmogelijkheden inzitten. vijf tips voor een SUcceSvolle WebSite Doe je huiswerk voordat je een cms kiest Het stadium waarin je uitzoekt wat een content management systeem moet kunnen is cruciaal voor het welslagen van een project. In dit stadium bepaal je de systeemeisen en de eisen van toekomstige gebruikers. Als het cms te weinig functionaliteit bevat, kun je straks de website niet uitbouwen. Zit er teveel in dan ben je te duur uit. alles draait om eenvoud Veel organisaties besluiten tijdens de bouw van een cms de systeemeisen aan te passen aan een nieuwe manier van werken die ze willen invoeren. Door dit toch te ondersteunen is de kans op onduidelijk groot. Daarnaast kan het een project aanzienlijk vertragen. content is king Het overzetten van content van het oude naar het nieuwe systeem gebeurt zelden op een fraaie manier. Er wordt pas laat in het implementatieproces aan deze taak begonnen, soms zelfs zo laat dat het tot grote vertragingen in het project leidt. Verder is er de neiging om de complexiteit van deze conversie te bagatalliseren. Hierdoor komen tijdens de conversie tal van verrassingen aan het licht, waar op dat moment niets meer aan te doen is. Dit is geen goed begin voor een nieuwe website. Alleen met de waardevolle content van de vorige website komt een vernieuwing goed tot zijn recht. Hosting kan je website maken of breken Het zoeken naar een geschikt onderdak voor je website lijkt heel erg op het zoeken en kopen van een nieuwe auto. Er is van alles te koop, dus ook rotzooi! De diensten van internetaanbieders verschillen erg in prijs en karakter. Ga na welke eisen je stelt aan ondersteuning en uptime van je website. Ook moet je vroeg in het project controleren of een aanbieder je cms ondersteunt en wat voor rapportagemogelijkheden er zijn. bruikbaarheid is essentieel Uiteindelijk zullen mensen met het cms moeten werken. Hoe moeilijker een systeem te bedienen is, des te minder de content op de website ververst zal worden. Dit heeft uiteindelijk ook zijn impact op het websitebezoek. Een goede bruikbaarheid staat en valt met het testen van de software. Met het doorlopen van een prototype door drie tot vijf toekomstige gebruikers is al veel te bereiken. Je doet het nog beter door gebruikers op meerdere momenten tijdens de bouw feedback te laten geven. Bron: The top mistakes of web cms projects and how to avoid them, The Content Wrangler Sommige uitkomsten van de ICT Barometer blijven verbazen. Hoe komt het toch dat we maar heel matig tevreden zijn met de automatisering binnen onze eigen organisatie? Een magere 6,7 is het rapportcijfer dat we er met moeite voor over hebben, gemiddeld over alle sectoren. En dat ondanks de hoge prioriteit die de meeste bedrijven aan IT geven. Bij grote organisaties beweert bijna de helft van de ondervraagde managers niet tevreden te zijn over de kwaliteit. Men blijkt vooral ongelukkig met de gevolgen van storingen. In twee van de drie storingsgevallen gaat het om netwerkproblemen. Het oplossen daarvan kost gemiddeld iets meer dan anderhalf uur, bij overheden zelfs ruim twee uur. Als we de uitkomsten vergelijken met eerder onderzoek blijkt dat het aantal storingen niet afneemt en dat de duur ervan zelfs licht stijgt. Tel uit je winst. En wat te denken van die hardnekkige storing in KPN s adslnetwerk van midden mei? Zes van de tien bedrijven hebben geen noodplan klaarliggen bij uitval van de internetverbindingen, blijkt uit ons onderzoek. Ja, bij Albert Heijn kon rustig worden gepind, maar bij het gros van de winkeliers hingen plakkaten dat er contant moest worden afgerekend. De schade die een dergelijke storing met zich meebrengt is enorm. Helemaal bij bedrijven die voor hun omzet afhankelijk zijn van hun website. Er zijn ook lichtpuntjes. Het collectieve rapportcijfer dat wij over hebben voor de kwaliteit van de IT ligt dan wel laag, het stijgt wel ten opzichte van onderzoeken in eerdere jaren. IT staat hoog op de agenda en het vormt meestal een integraal onderdeel van de bedrijfsstrategie. Maar toch zorgt een derde van het topmanagement niet voor voldoende ict ers in de eigen organisatie. Een derde van de bestuurders is zich niet bewust van de ontwikkelingen en minder dan de helft wenst te communiceren over de afgesproken it-strategie. Het gaat in mijn ogen meer om onwil dan om onkunde. Zoals we zien is een deel van de bestuurders domweg niet geïnteresseerd in de automatisering. IT heeft bij hen het beeld van kostenpost en van te technisch. Bij overheden is dat nog meer het geval dan in de dienstensector. Zolang de respondenten aangeven dat het aantal door it-problemen verloren werkuren in het afgelopen jaar is gestegen, kunnen we niet tevreden achteroverleunen. Jacob Verschuur is directeur ICT Leadership bij Ernst & Young. Hij staat aan het hoofd van de tweemaandelijkse ICT-Barometer 34 nr mei 2008 nr mei

19 Wil je reageren op een artikel of heb je een mening die er toe doet? Stuur een naar forum SAP snel naar het Oracle dat ODIRIS heet! FLEXIBEL BETROUWBAAR ACCURAAT INTERNATIONAAL De doelstelling van ODIRIS is het bijstaan van onze klanten door het aanbieden van hoogwaardige ICT Specialisten op basis van detachering en projecten. Onze klanten kunnen hierbij vertrouwen op de kennis, vakkundigheid en betrouwbaarheid van de ODIRIS organisatie en de ODIRIS specialisten. Specialist onder de ICT specialisten over badeendjes en belastingen met de digitalisering van de administratie voldoet een groeiend aantal mkb-bedrijven niet meer aan de wettelijke verplichting om de administratie zeven jaar te bewaren. Dat constateert Jan Jacobs, directeur van reeleezee. niet alleen gedateerde softwarepakketten zijn hier debet aan. ook bedrijven die gebruik maken van online boekhoudsoftware zitten lang niet altijd goed. Boormachines, rubber bootjes en badeendjes zijn artikelen waarop je ergens in een hoekje een CE-label aantreft. Dit Europese keurmerk geeft aan dat het artikel in kwestie voldoet aan allerlei keuringseisen. Voor bepaalde soorten apparatuur, zoals zeilboten en stopcontacten, is dit zelfs verplicht. De meeste ondernemers hechten meer aan de kwaliteit van hun administratie dan aan de schokbestendigheid van hun partytent. Het is dus eigenlijk verbluffend om te constateren dat een ondernemer voor het vaststellen van de kwaliteit van zijn of haar administratie nauwelijks houvast heeft aan richtlijnen of keurmerken. In de praktijk blijken het wakend oog van de boekhouder of de accountant en de vermeende zekerheid die marktleiders bieden de bakens waar ondernemers op koersen. Wie een slecht of ondeugdelijk softwarepakket heeft aangeschaft, heeft pech. De situatie wordt er inmiddels voor ondernemers niet eenvoudiger op. In boekhoudland is er een massale verschuiving gaande van administratiesoftware die op een pc draait naar boekhouden via internet. Deze onontkoombare trend biedt veel voordelen. Ondernemers hebben zelf ook geen elektriciteitscentrale of waterput in de tuin staan. Evenmin vliegen ze met een eenpersoonsvliegtuigje naar Marbella. Wanneer je zaken als beveiliging, kwaliteit en beschikbaarheid goed wilt regelen is dat eenvoudiger en goedkoper wanneer je het centraal doet. Daarom vlieg je niet alleen, maar in een Airbus, en koop je stroom van Nuon. Dat geldt voor software net zo zeer. Centrale opslag van je boekhouding bij een goede aanbieder geeft zekerheid, en het gemak dat je vanaf elke plek met een pc en internet kunt boekhouden. En ook je accountant kan er bij. Maar hoe bepaal je nu wat een goede aanbieder is van software op abonnementsbasis via internet? Die vraag is nog relevanter als je je realiseert dat de Belastingdienst tal van formele eisen aan een boekhouding stelt. Zo moet je je gegevens bijvoorbeeld zeven jaar bewaren. En dan bedoelt de Belastingdienst niet alleen een printje met de balans. Je moet bij een controle de gegevens het liefste kunnen presenteren in de software waarmee je in dat jaar gewerkt hebt. Het is geen prettig idee wanneer de gegevens die de spil van je financiële administratie vormen na afloop van een abonnement zonder pardon worden verwijderd van een server. Toch verzuimen bedrijven om met hun online softwareleverancier goede afspraken te maken over de beschikbaarheid van de administratie. Een aantal dienstverleners vernietigt deze namelijk na drie maanden bij de beëindiging van de samenwerking. Daarom is het verstandig om bij het werken met een internetdienst een service level agreement af te sluiten en leveringsvoorwaarden op te nemen die precies aangeven wat de bewaartermijn is van een administratie bij het eindigen van een abonnement en wat de backup-maatregelen zijn. Een andere belangrijke eis is een rapport van een erkende derde partij (een auditor) waarin aangegeven staat dat deze maatregelen ook daadwerkelijk genomen zijn en worden nageleefd. Verder is een expliciete eis dat een ondernemer te allen tijde, dus ook na tien jaar, weer moet kunnen beschikken over een werkende administratie wel zo handig mocht dit nodig zijn bij een belastingcontrole. Het zou een zegen zijn voor ondernemers wanneer deze drie voorwaarden te toetsen zouden zijn aan de hand van een handig keurmerk of CE-label. Dat is vooralsnog een dagdroom. Reageren? Stuur een naar Donderdag 29 mei master of it auditing Congres, Kurhaus Scheveningen Donderdag 29 mei introductie Usability Training, Amsterdam Donderdag 29 mei telecom Series finance Congres, De Lindenhof Delft Dinsdag 3 juni Search special: online reputatie Workshop, Media Plaza Utrecht Dinsdag 3 juni open Security - informatiebeveiliging en open source - Seminar, Media Plaza Utrecht Dinsdag 3 en woensdag 4 juni it kosten-baten management Cursus, Meeting Plaza Utrecht Donderdag 5 juni trends in business process management Congres, Holiday Inn Leiden Donderdag 5 juni kansrijk 2008 Congres, NBC Nieuwegein Dinsdag 10 en donderdag 11 juni Siia on Demand - enabling & delivering Software as a Service - Congres, Hilton Amsterdam Woensdag 25 juni greening the enterprise Conferentie, Media Plaza Utrecht Ken je een evenement dat relevant is voor it-managers? Mail deze informatie naar it-redactie@kluwer.nl agenda nr mei

20 mens & Werk logica speelt met Hr om de taaie en slaapverwekkende materie van personeelswerk tussen de oren van ongeïnteresseerde managers te krijgen, heeft logica de richtlijnen in een spel verpakt. leidinggevenden van dit bedrijf blijken dol te zijn op de hr-spelletjesmiddag. Dat managers nogal eens vastlopen in al het gedoe over personeelsbeleid is bekend. Arbeidsvoorwaarden, wetten, regels, verloop, reïntegratie, dat soort gedoe is menig manager te veel van het goede naast het gewone werk. Maar omdat het er nu eenmaal bij hoort, heeft Logica een apart bordspel laten ontwerpen om ze de fijne kneepjes van hr-management op een prettige en begrijpelijke manier toch bij te brengen. Ze vinden het nog leuk ook, zegt director HR Theo Borgert. We hebben bij Logica in Nederland 370 stafmanagers in dienst, en we weten gewoon dat die niet allemaal exact op de hoogte zijn van wat er allemaal kan, mag en moet op het gebied van hr. Daarin zijn we geen uitzondering. De meeste grote bedrijven hebben een omvangrijk pakket aan mogelijkheden en regels, waarvan de inhoud regelmatig verandert. Die moeten managers toch kennen. We wilden dit nu eens niet onder de aandacht brengen met de geijkte presentatie van richtlijnen, feiten en cijfers, die vaak bij het verlaten van de vergaderruimte alweer vergeten is. Het spel is onderdeel van het leiderschapsprogramma van Logica. Het hr-spel wordt gespeeld met groepen managers. Iedere manager krijgt een team medewerkers te begeleiden, in de vorm van vier kaartjes met beschrijvingen van wensen over hr-management van medewerkers. Deze medewerkers hebben vragen en wensen die moeten worden beantwoord met gebruik van de hr-instrumenten. De situaties lopen uiteen van iemand die ziek is en op vakantie wil, tot het omgaan met persoonlijke relaties op de werkvloer. De groep managers die aan het einde van het spel de meeste goede oplossingen heeft gegeven, scoort de hoogste medewerkerstevredenheid en wint. Het werkt een beetje zoals bij Triviant, zegt Borgert. Je wilt niet de indruk wekken weinig te weten, en krijgt de neiging de vragen en antwoorden uit je hoofd te gaan leren. En dat is natuurlijk precies wat we willen. Bovendien ontstaat er een levendige discussie over het hr-instrumentarium en de toepassing daarvan. We zijn nog bezig met de eerste speelronde, maar kunnen nu al spreken van een groot succes. Ik wens iedereen het virus toe! ronald peeters senior accountmanager security drager van het Qi-virus sinds 2006 auto taboe bij rabobank It-manager bij de Rabobank? Dan kun je de auto maar beter inruilen voor een klein tweedehandsje. De bank betaalt geen stuiver vergoeding meer aan medewerkers die per auto heen en weer reizen tussen de hoofdkantoren in Eindhoven en Utrecht. Twee jaar geleden begon het afschaffen van de autovergoeding als proef. Die is zo succesvol dat de bank er beleid van heeft gemaakt. De Rabobank maakt al langer werk van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Behalve stimulering van treinreizen werkt de bank bijvoorbeeld ook aan een concept waarbij medewerkers steeds meer op een flexibele werkplek actief kunnen zijn. korter werken gaat eraan als de arbeidskrapte nog erger gaat worden, overwegen veel werkgevers om deeltijdwerk een kopje kleiner te maken. Ook willen ze werknemers tegenhouden die op hun 65ste met pensioen willen gaan. Daarnaast willen ze dat het zittende personeel meer taken gaat uitvoeren, zodat niet voor elke klus een nieuwe medewerker moet worden aangetrokken. Dit blijkt uit een onderzoek van de Erasmus Universiteit naar de krapte op de arbeidsmarkt. Daaruit blijkt dat veel werkgevers eentonig zijn als het gaat om het oplossen van de personeelskrapte. Bijna de helft (47 procent) van de onderzochte organisaties schakelt een uitzendbureau in, 42 procent verbreedt de inzetbaarheid van werknemers en 38 procent werkt nauwer samen met andere organisaties. Bijvoorbeeld door personeel te ruilen of arbeidspools op te richten. Terwijl er toch heel wat meer mogelijkheden zijn om de tekorten te dempen. Denk maar aan het verlagen van functie-eisen, het terughalen van vutters, het verplaatsen van de productie, hogere lonen en het verlengen van de voltijdse werkweek. Het probleem is dat werkgevers een broertje dood hebben aan deze initiatieven. oorlog carrièrebeurzen Drie jaar oud en dan al een marktaandeel van 37 procent. Volgens carrièresite Totaljobs.nl is de online carrièrebeurs bezig de traditionele beurs van de markt te duwen. De informatie is overigens verdacht, want de onderzoeker is mede-eigenaar van de enige online carrièrebeurs in Nederland: Clickbeurs.nl. Desalniettemin denkt Olivier van Duijn, directeur van totaljobs.nl, dat het gedaan is met de gewone carrièrebeurs. Ik verwacht dat online beurzen de traditionele beurzen in de nabije toekomst voorbij zullen streven. Bezoekers van de online beurs geven aan dat ze geporteerd zijn van de mogelijkheden van directe sollicitaties, het bezoeken van de beurs van achter een pc en de permanente toegankelijkheid. Echte beurzen bieden echter persoonlijk contact, en dat blijft een moeilijk te verslaan voordeel. Solliciteren bij Qi ict betekent gegarandeerd het krijgen van het Qi-virus. Het Qi-virus is het virus dat heerst onder de medewerkers van Qi ict. Mijn symptomen van het Qi-virus zijn vooral ambitie en zelfverzekerdheid. Qi ict is een open en informeel bedrijf waarin je snel verder kunt groeien. Een unieke werkgever met unieke arbeidsvoorwaarden. accountmanager(s) datacom, storage, networking en network security Qi ict is een ict-dienstverlener en is specialist op het gebied van networking, security, storage en datacom. vanaf het delftechpark in delft werkt Qi ict voor opdrachtgevers zoals heineken, rtl, vodafone, Q8 en shell. vanuit één visie: living uptime. dit is de visie van een bedrijf dat zelf nooit stilstaat. en dat met de inzet van mensen en middelen een wereld creëert waarin we het vanzelfsprekend vinden dat er morgen wéér meer mogelijk is dan vandaag. en daarvoor is Qi ict op zoek naar nieuwe medewerkers. ga voor meer info naar of bel nr mei 2008