Vraag nr. 289 van 1 februari 2013 van CHRIS JANSSENS

Transcriptie

1 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 289 van 1 februari 2013 van CHRIS JANSSENS Meldpunten discriminatie Stand van zaken Ter uitvoering van de artikelen 41 en 42 van het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaams gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid (het Gelijkekansendecreet ) zijn dertien meldpunten discriminatie ingericht in de Vlaamse centrumsteden (Aalst, Antwerpen, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas en Turnhout). Deze meldpunten zijn ingebed in de lokale overheden. Elf ervan werden erkend vanaf januari 2010 voor een periode van drie jaar. De dertien Vlaamse meldpunten discriminatie sloten zich in januari 2010 aan op het centraal registratiesysteem METIS, dat ontwikkeld werd door het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding (CGKR) om meldingen en de wijze van behandeling te registreren volgens hun beschermd kenmerk en volgens hun maatschappelijk domein. Door de meldpunten aan te sluiten op het registratiesysteem kunnen dubbeltellingen worden vermeden en kan het overdragen (waar nodig) van meldingen en dossiers tussen de meldpunten en het CGKR vlot verlopen. De rol van de meldpunten gaat verder dan louter bemiddeling naar aanleiding van klachten van discriminatie. De meldpunten hebben ook een preventieve opdracht, onder meer via sensibiliserende campagnes. 1. Hoeveel bedroegen de structurele subsidies die de meldpunten die erkend werden ter uitvoering van artikel 42 en 43 van het decreet van 10 juli 2008, ontvangen hebben? Graag een overzicht per meldpunt en per jaar sinds Hoeveel bedroeg het totale budget dat de Vlaamse overheid besteedde aan de meldpunten? Graag een jaaroverzicht voor 2010, 2011 en Hoeveel ambtenaren zijn in de dertien meldpunten tewerkgesteld? Graag een overzicht per meldpunt. 4. Kan de minister een overzicht geven van het aantal meldingen dat de dertien meldpunten ontvangen hebben in de jaren 2010, 2011 en 2012? Graag een overzicht per jaar en per meldpunt. 5. Kan de minister meedelen wat de tien meest voorkomende meldingen waren in de periode 2010 t.e.m. 2012? Hoe was de procentuele verhouding van de tien meest voorkomende meldingen t.o.v. het totaalaantal ontvangen meldingen? 6. Kan de minister meedelen welk gevolg aan deze meldingen werd gegeven? Hoeveel van deze meldingen werden via de procedure van bemiddeling afgehandeld? Hoeveel meldingen leidden tot een juridische procedure? Werden er ook meldingen niet behandeld en zo ja, hoeveel en om welke reden? 7. Welke sensibiliserende campagnes werden in de jaren 2010, 2011 en 2012 op touw gezet?

2 was het laatste jaar van de eerste driejarige erkenningscyclus. Er kan nu dus een grondige evaluatie gebeuren. Hoe evalueert de minister de werking van de meldpunten? 9. Deze evaluatie gebeurt in het licht van de eventuele aanduiding of oprichting van een onafhankelijk orgaan voor Vlaanderen. Wat is hiervan de stand van zaken? ANTWOORD 1. Van de 13 Meldpunten Discriminatie werden er 11 begin 2010 erkend: Aalst, Antwerpen, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Roeselare en Turnhout. De Meldpunten van Oostende en Sint-Niklaas waren begin 2010 nog niet operationeel, waardoor zij niet konden erkend worden. Die beide Meldpunten kregen de voorbije jaren projectsubsidies toegekend. Die bedragen worden eveneens vermeld in onderstaande tabel. Meldpunt Discriminatie Subsidie (euro) Aalst Antwerpen Brugge Genk Gent Hasselt Kortrijk Leuven Mechelen Roeselare Turnhout Sint-Niklaas (projectsubsidies) Oostende (projectsubsidies) Totaal In onderstaande tabel zijn de details weergegeven van het totale budget dat de Vlaamse overheid besteedde aan de Meldpunten tijdens de afgelopen drie jaar.

3 Subsidiëring Meldpunten Discriminatie , , ,00 Juridische en inhoudelijke ondersteuning, en gebruik van het registratiesysteem Metis via het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding Andere (vorming, PR, toegankelijkheid) , , , , ,77 653,40 Totaal , , ,40 3. De Meldpunten worden betoelaagd voor ½ VTE. De centrumsteden Gent en Antwerpen krijgen een subsidiëring voor 1 VTE. 4. Voor de cijfers van 2010 verwijs ik naar het Evaluatierapport Non-discriminatie-beleid in Vlaanderen. Hierin is een grondige analyse terug te vinden van de meldingen in Het rapport is online consulteerbaar via de website van Gelijke Kansen in Vlaanderen ( Voor 2011 en 2012 zijn de cijfers van het aantal meldingen als volgt. Meldpunt Aalst 25 5 Antwerpen Brugge Genk Gent Hasselt Kortrijk Leuven Mechelen Oostende Roeselare Turnhout Sint-Niklaas Totaal

4 De meldingen voor 2012 zijn nog niet door alle meldpunten ingegeven in de databank (Metis). Deze cijfers zijn dus nog niet volledig. 5. Voor de cijfers van 2010 verwijs ik terug naar het Evaluatierapport Non-discriminatiebeleid in Vlaanderen. Voor 2011 en 2012 zijn de cijfers als volgt. PER MAATSCHAPPELIJK DOMEIN Maatschappelijk domein Arbeid en werkgelegenheid Diverse activiteiten Goederen en diensten Media Onderwijs Politie en justitie Samenleving Sociale bescherming Leeg Andere/onduidelijk Totaal De meeste meldingen in 2011 gingen over goederen en diensten ( %) ; daarin gaan de meeste meldingen over huisvesting ( %). Het tweede belangrijkste maatschappelijk domein is arbeid en werkgelegenheid (197-18%) ; de meeste klachten in dit domein gingen over de profitsector (103 9%). In het maatschappelijk domein Media ging het voornamelijk over klachten met betrekking tot het internet (147 13%). Ook in 2012 gingen de meeste meldingen over goederen en diensten (342 37%) en ook hier handelden de meeste meldingen over huisvesting (178 19%). Het tweede belangrijkste maatschappelijk domein was in 2012 eveneens Arbeid en werkgelegenheid (187-20%) ; ook hier hebben de meldingen over de profitsector het grootste aandeel (88 9%). Rond het internet waren er beduidend minder meldingen in 2012 (26 3%). - PER DISCRIMINATIECRITERIUM Een melding kan gebaseerd zijn op verschillende discriminatiecriteria. De meeste meldingen in 2011 waren (vermoedelijke) discriminaties op grond van de raciale criteria. Daarnaast nemen de discriminatiecriteria geloof of levensbeschouwing en handicap ook een belangrijke plaats in. Ook in 2012 gingen de meeste meldingen over (vermoedelijke) discriminatie op grond van de raciale criteria. De discriminatiecriteria handicap en vermogen komen in 2012 op de tweede plaats.

5

6 6. Voor de cijfers van 2010 verwijs ik opnieuw naar het Evaluatierapport 2010 Nondiscriminatiebeleid in Vlaanderen. De cijfers voor 2011 en 2012 zijn: Resultaat Aantal meldingen in 2011 Aantal meldingen in 2012 Actief Doorverwezen naar protocolpartner Dossier geopend Informatie verstrekt Opgelost Overgemaakt aan protocolpartner 6 8 Zonder gevolg Totaal De Meldpunten Discriminatie zijn niet bevoegd om juridische procedures op te starten. 7. Hierna volgt, per Meldpunt, het overzicht van de campagnes en acties tijdens de afgelopen drie jaar Meldpunt Aalst Antwerpen Brugge Genk Preventieve acties - Internationale dag tegen de homofobie - opstart gesprekken betrokken partners etniciteit - voorbereiding onderwijsnetwerk - netwerkdag minderhedenforum - uitwerken actieplan huisvesting in het kader van de gemeenschappelijke preventieve actie voor alle meldpunten - vorming intermediairen: hoe omgaan met discriminerende vragen - uitwerken actie om bewustzijn rond verbod op moedertaalvereiste te verhogen - brochure taxichauffeurs om holebidiscriminatie tegen te gaan - zeswekelijks overleg netwerk arbeidsgerelateerde discriminatie - klankbordgroep en vorming voor project gelijkekansenambassadeurs - bekendmakingsactie van het meldpunt bij organisaties uit het werkingsgebied - projectweek Anders! rond stereotypen en vooroordelen gericht naar scholen en families - participatie aan het Camping Nomade project - sensibilisering gericht tegen discriminatie - van de stedelijke diversiteitsdienst - uitwerking lespakket voor het onderwijs: streepjescode: discriminatie verpakt - de bekendmaking van het meldpunt in het hele werkingsgebied - deelname aan de internationale dag tegen racisme - deelname aan een onderwijsproject

7 Gent Hasselt Kortrijk Leuven Mechelen Roeselare Sint-Niklaas Turnhout Oostende - opstarten werkgroep arbeid en ontwikkelen/uitvoeren actieplan - heropstart overleg, goedkeuring en implementatie politiereglement horeca - communicatiecampagne horecasector - promotie Gentse aanpak horeca binnen het volledige werkingsgebied van het meldpunt - zoektocht en screening goede praktijken huisvesting - opstarten thematisch overleg huisvesting - opstellen non-discriminatieverklaring huisvesting en bekendmaking - ontwikkelen sensibilisatiecampagne huisvesting - officiële opening van het meldpunt - opstart van de bekendmakingcampagne discrinimeer in samenwerking met het meldpunt Genk - bekendmakingcampagne naar vastgoedmakelaars en kandidaat-huurders - deelname aan het bestaande horecaoverleg - algemene promotiecampagne meldpunt via stadskrant, media en folder - gerichte promotiecampagne meldpunt naar specifieke doelgroepen via netwerken - vorming kansarmoede - update map Vrouwen in de Kortrijkse gemeenteraad - toegankelijkheidscampagne - werkbezoek Vlaardingen (uitwisseling aanpak discriminatie in de horeca) - project verbetering imago allochtone jongeren bij uitbaters en portiers - verspreiden bierkaartjes (vervolg 2009) - opstellen voorbeeld intern huisreglement cafés - vorming intermediairen op de huisvestingsmarkt - opstart team beeldvorming - actie Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie - toneel cyberpesten - werkmap voor leerkrachten - voorbereiding acties 2011 huisvesting in samenwerking met de provincie Antwerpen - voorbereiding actie gendergelijkheid - Dag tegen Racisme en Discriminatie - Internationale dag tegen de homofobie - bekendmaking meldpunt - bekendmaking Meldpunt - actieplan huisvesting - klaretaalcheque - toegankelijkheidsprijs - uitbouw netwerk/partners tot samenwerking - voortzetting preventieve actie huisvesting - overleg toegankelijk sanitair met andere stedelijke diensten - actie Wat te doen bij discriminatie op de huisvestingsmarkt - Jongerenbeurs 18+ wat nu? - Toegankelijkheidswandeling - deelname Gezondheidsbeurs Turnhoutse armenvereniging - Project Positief - stimuleren maatschappelijke sectoren om een beleid te voeren dat gericht is op het voorkomen en bestrijden van discriminatie - uitbouw van een netwerk van diensten en organisaties met het oog op

8 samenwerking en doorverwijzing bij de behandeling van meldingen discriminatie 2011 Meldpunt Preventieve acties Aalst - Win-win beurs 31/03/ overleg onderwijs - Internationale dag tegen Racisme (Wereldcafé) Antwerpen Brugge Genk Gent Hasselt Kortrijk - zeswekelijks overleg netwerk arbeidsgerelateerde discriminatie - tweemaandelijks overleg netwerk onderwijs en discriminatie - campagne (studiedag, infofolder, training onderhandelen, publieke ludieke actie, sensibiliserende mailing naar immokantoren) - maandelijkse vorming aan lokale politie Antwerpen over antidiscriminatiewetgeving - uiteenzettingen voor geïnteresseerde gemeenten (Boom), verenigingen (UTV, FMDO) en organisaties (Samenlevingsopbouw team arbeid, inloopteam Zuidrand) - projectweek Ulu! - bekendmaking meldpunt (flyers, banners, website, aanwezigheid op meerdere activiteiten, persconferentie) - actie voor netwerkpartners: tot de emmer overloopt - organisatie vorming Discriminatie gestript - deelname campagne Gender in de blender - vorming Omgaan met racisme - overleg politie en parket - deelname project Joined-up Governance van FRA - bekendmaking meldpunt in het werkingsgebied - Çavaria - deelname hulpverleningsspel - invoering politiereglement op portiersactiviteiten - campagne Aangenaam uitgangsklimaat (brochures, affiches, bierviltjes) - preventieve en sensibiliserende actie met onderwijs over de holebithematiek: bekendmaking vormingsaanbod van de jongeren holebivereniging Verkeerd Geparkeerd voor het secundair onderwijs, bekendmaking scholenwerking VG via brief aan leerkrachten. - artikel in Casa Prosa over homofobie en het Meldpunt - lunchgesprek Transgender en Welzijn op het werk - overleg provinciale inspecteurs van de sociale inspectie - uitbouw netwerk huisvesting - dag tegen Racisme: lunchgesprek over voetbal, racisme en diversiteit - opstart 3-hoeksoverleg (Meldpunt, parket, CGKR, Politie) - verdere bekendmaking van het meldpunt: uitlenen van promomateriaal aan de LID (Lokale Integratiediensten) -gemeenten - voorbereiding vakbondsactie - woonoverleg - bekendmaking Meldpunt uitdelen bloemetje en pamflet op dag tegen racisme

9 Mechelen Roeselare Sint-Niklaas Oostende - infosessie KATHO - vorming voor Regionaal Overleg Minderheden Kortrijk - vorming voor stedelijke adviesraad personen met een handicap - vorming inburgeraars - informeren Woonclub - studiedag discriminatie op de huisvestingsmarkt, in samenwerking met de Meldpunten van Antwerpen en Turnhout en provincie Antwerpen - actie immokantoren - actie snoephuisje en sleutelhangers/informatiekaartjes - organisatie opleiding onderhandelen met verhuurders - actie Homofobie geen bal aan n.a.v. de internationale dag tegen homofobie (winnaar homofolieprijs 2011) - voorbereiding toneelstuk secundair onderwijs: Hou jij van blauwe ogen - organisatie opleiding voor politie in samenwerking met de politie - Broodzakkenactie is niet enkel je brood grof naar aanleiding van de internationale dag tegen racisme en discriminatie - regenboogvlaggen ophangen naar aanleiding van de dag tegen homofobie - Beelden in Klasse: werking meldpunt uitleggen aan hogeschoolstudenten - huisvesting: voorstellings- en uitwisselingsronde - bekendmaking meldpunt - klaretaalcheque - toegankelijkheidsprijs - uitbouw netwerk/partners tot samenwerking - voortzetting preventieve actie huisvesting sensibilisering sector - 6 vormingen gegeven - Internationale dag tegen discriminatie: campagne t Maakt niet uit - deelname nationale vrouwendag - deelname project changemakers Minderhedenforum - bijeenkomst met o.m. korpschef van Oostende, samen met CGKR 2012 De werkingsverslagen van de Meldpunten voor 2012 zijn nog niet ingediend bij mijn administratie. Ik kan dus nog geen volledig overzicht geven van de preventieve acties voor Wel kan ik u reeds melding maken van de volgende acties. Meldpunt Aalst - interactieve tentoonstelling voor jongeren Pesten voorkomen kan je leren Meldpunt Antwerpen - participatie aan het stadsfestival Antwerpen Vandaag - organisatie spreukenwedstrijd rond diversiteit, i.s.m. met Bond zonder Naam - ontwikkeling laagdrempelige informatiefolder, specifiek rond discriminatie op de arbeidsmarkt, i.s.m. Samenlevingsopbouw - organisatie weerbaarheidstraining voor anderstalige laaggeschoolden die een opleiding volgden bij de VDAB, i.s.m. Antwerps Integratiecentrum de8 - opleiding antidiscriminatieregelgeving aan de lokale politie Antwerpen, i.s.m CGKR

10 Meldpunt Genk en Hasselt De discrinimeerflasmob op 21 maart Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie: Dans mee tegen discriminatie Meldpunten van Oostende, Kortrijk, Brugge en Roeselare Internationale dag tegen discriminatie: campagne 't Maakt niet uit. Maak komaf met discriminatie (affiche, placemats, broodzakken, bussen De Lijn, bioscoopspotje, uitdelen boterhamdozen met het logo) Meldpunt Brugge - 6 vormingen ( Ulu, interculturele communicatie i.s.m. De Som en Vormingplus (4 keer), AZ Sint-Jan, docenten maatschappelijke oriëntatie West-Vlaanderen) - 11 bijeenkomsten (OCMW Brugge, CAW Brugge, Resoc/SERR, De Som, diversiteitsambtenaren ACV, hogescholen, Toemeka, lokale politie Brugge, Brugs overleg integratie en inburgering, De Lijn, wooncoördinator stad Brugge) - week tegen discriminatie in projecthuis Boeverbos (Camping Nomade en Broodje Boeverbos) - voorstel Meldpunt en thema discriminatie voor de Brugse emancipatieraad - voorstelling acties meldpunt aan de Raad van bestuur van Westkans Meldpunt Oostende - 5 vormingen ( vorming discriminatie aan netwerkpartners i.s.m. CGKR, toelichting werking meldpunt aan CAW, vorming discriminatie NT2, CVO en de avondschool, vorming aan werkgroep vrouwen van FMDO, i.s.m. Ella vzw, vorming discriminatie aan werkgroep project Changemakers) - deelname organisatie nationale vrouwendag - deelname aan project Changemakers van het Minderhedenforum - bijeenkomst met o.m. de korpschef van Oostende, samen met CGKR Meldpunt Kortrijk - 3 vormingen (aan de ouderenadviesraad, hogeschoolstudenten, docenten maatschappelijke oriëntatie West-Vlaanderen) - deelname aan de verwelkoming van nieuwe inwoners in Kortrijk (2 maal) met infostand - deelname aan project Changemakers van Minderhedenforum - deelname aan de viering van het 10-jarig bestaan van het Sociaal huis Kuurne Meldpunt Sint-Niklaas - campagne rond gelijkebehandelingsprotocol Meldpunt Mechelen - Mechelen houdt van iedereen (Internationale dag tegen racisme en discriminatie) - dag tegen homofobie: cartoon en filmpje (uitgezonden op RTV) door VZW Hattrick, toneel Hou je van blauwe ogen in de Mechelse scholen, lesmap voor leerkrachten door het JAC en dienst onderwijsondersteuning (verslag op RTV) - 2e brief naar immosector met nep-kandidatuur (maart)

11 Meldpunt Gent - project homofobie: opmaak actieplan op maat van Gent (vertrekkend vanuit breder gelijkekansenbeleid en niet vanuit het Meldpunt alleen). - voorbereidingen opstart project huisvesting (transversale aanpak met inbegrip van discriminatie op huisvestingsmarkt, eveneens vanuit insteek breder gelijkekansenbeleid) - medewerking aan Internationale Dag tegen racisme Meldpunt Leuven - vormingen samen met huurdersbond aan hulpverleners in provincie Vlaams-Brabant - project om de toegankelijkheid van huisvesting in Leuven te vergroten, i.s.m. OCMW en CAW. - thesisonderzoek discriminatie op de private huurmarkt (in Leuven) - Horeca Op vraag van het meldpunt engageerde een groepje van vier studenten van de Sociale Hogeschool zich om een spel uit te werken voor jongeren om discriminatie in de horeca te bestrijden. Doel van het spel was om de jongeren een forum te geven hun ervaringen te delen en samen op zoek te gaan naar oplossingen. Evaluatie was positief. - Internationale dag tegen racisme en discriminatie: i.s.m. Leuvense integratiedienst en SLAC (24 maart 2012) Voor het tweede jaar op rij werkten het meldpunt discriminatie en de Leuvense integratiedienst hiervoor samen. 8. Het Vlaams antidiscriminatiebeleid heeft heel bewust gekozen voor een lokale inbedding van de Meldpunten, met name voor laagdrempelige en toegankelijke instanties voor de slachtoffers van discriminatie. Hiermee wil Vlaanderen onder meer verhelpen aan de internationaal vastgestelde onderrapportering van discriminatieklachten. Door hun lokale inbedding ontwikkelden de Meldpunten een stevig lokaal netwerk. De samenwerking met organisaties zoals het parket en de politiediensten, maar ook andere hulpverlenende instanties, zorgt voor een reële en allesomvattende aanpak van discriminatieklachten. Bij de onderhandelingen over het interfederaal Centrum was het voor mij dan ook erg belangrijk om de Meldpunten als lokale actoren te behouden. En er werd effectief ook rekening gehouden met die Vlaamse visie : het Samenwerkingsakkoord bepaalt dat de Meldpunten voldoende geografisch verspreid moeten zijn om de laagdrempelige toegang voor de burger te waarborgen. Daar waar de Meldpunten 841 meldingen ontvingen in 2010, liep het aantal geregistreerde meldingen discriminatie in 2011 op tot In 2012 waren dat er nog altijd 928. Dat zijn aantallen die we niet kunnen negeren. De meldingen voor 2012 zijn overigens nog niet door alle meldpunten ingegeven in Metis. Deze cijfers zijn dus nog niet volledig Het succes van de Meldpunten moet echter niet alleen afgerekend worden aan de hand van het aantal meldingen. De Meldpunten vervullen immers ook andere belangrijke taken, zoals het opzetten van preventieve acties en het ontwikkelen van lokale netwerken. Deze taken maken de Meldpunten tot belangrijke actoren in de preventie van discriminatie. Daarnaast zie ik een aantal praktische en juridische knelpunten die de goede werking en ontplooiing van de Meldpunten belemmerd hebben tijdens de voorbije jaren. Zo waren de ellenlange onderhandelingen rond de oprichting van een eigen Vlaams - dan wel een interfederaal - gelijkheidsorgaan, niet bevorderlijk voor hun ontwikkeling. Er werd bijvoorbeeld op Vlaams niveau niet geïnvesteerd in een grote bekendmakingscampagne, omdat we er van uitgingen dat hun inbedding op korte termijn zou kunnen veranderen. Ook staat de gebiedsdekkende werking in de praktijk nog niet altijd volledig op punt, en kan men zich de vraag stellen naar de neutraliteit en naar de onafhankelijke positie van de Meldpunten.

12 Hun inbedding in het onafhankelijke interfederaal Centrum zal zeker toelaten deels tegemoet te komen aan deze knelpunten. Uiteraard zal ik er blijven op toezien dat bij de toekomstige inbedding van de Meldpunten zowel rekening gehouden wordt met de goede praktijken als met de praktische en juridische knelpunten die zij momenteel ondervinden in hun werking. 9. In het Samenwerkingsakkoord rond de oprichting van het Interfederaal Centrum is voorzien dat dit nieuwe centrum van start zal gaan op 30 juni De inbedding van de Meldpunten in het interfederaal Centrum zal gelijktijdig verlopen. Om de continuïteit van de dienstverlening voor de burgers te garanderen zal de coördinatie en de inhoudelijke omkadering van de Meldpunten nog door mijn diensten verzekerd worden tot aan hun effectieve inbedding in het Interfederaal Centrum.