Programma Cursussen, workshops, lezingen en excursies

Transcriptie

1 Programma Cursussen, workshops, lezingen en excursies

2 Colofon Dit programmaboekje is een uitgave van de Stichting Volksuniversiteit Hoogeveen, onder eindredactie van mw. A.A. Barelds-de Vries. De Stichting Volksuniversiteit Hoogeveen is opgericht op 14 april BESTUUR Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Cursuscoördinatie: Cursusadministratie: P.R. Algemeen dhr. M.A.C. van Egdom dhr. G. van der Goot dhr. R. Barelds mw. A.G. Goettsch mw. A. Prinsen-Veldhuis mw. S. Berkhout-Koorn mw. J. van Eck-Wagenaar mw. L.A.E. van Dijk-Fleurke mw. L. Groffen INLICHTINGEN - Secretariaat: Dhr. G. van der Goot, Meerkoetlaan 2, 7905 ES Hoogeveen. hoogeveen@volksuniversiteit.nl (0528) Mw. A.G. Goettsch (0521) (alleen voor talen) - mw. A. Prinsen-Veldhuis (0528) (overige cursussen) - mw. S. Berkhout-Koorn (0528) (overige cursussen) - mw. J. van Eck-Wagenaar (0528) (cursusadministratie) cursusadministratie: vu-hoogeveen@hetnet.nl IBAN: NL20RABO t.n.v. Volksuniversiteit Hoogeveen KvK: Bezoek ook onze website: 2

3 VOORWOORD Velkommen, benvenuti, benvenidos, welcome, bienvenue, bem-vindo, salvete, willkommen. Bij de start van het nieuwe seizoen heet ik u namens het bestuur van harte welkom in de maar liefst acht 'vreemde' talen die er nu op ons programma staan. Wij bieden u taalonderwijs op verschillende niveaus. U kunt kiezen uit beperkte modules (Talen op reis) maar ook uit onze uitgebreide(re) versies. Het volgen van cursussen in die laatste categorie stelt u uiteindelijk in staat een taal, in woord en geschrift, goed machtig te worden. Wat er allemaal mogelijk is, kunt u vinden in dit kersverse programmaboekje. Blijft u met vragen zitten, aarzel dan niet en kom naar de informatiemorgen op zaterdag 5 september Zie daarover elders in dit boekje en Natuurlijk hebben wij u, behalve ons gevarieerde talenprogramma, nog veel meer te bieden. Veel nieuws en verrassends op het terrein van kunst, muziek, geschiedenis, filosofie en leefstijl. Maar oordeelt u vooral zelf en maak uw eigen keuzes. Veel genoegen daarbij en graag tot ziens. Namens het bestuur van de Volksuniversiteit Hoogeveen, Maas van Egdom, voorzitter. 3

4 De Stichting Volksuniversiteit Hoogeveen is één van de Volksuniversiteiten in Nederland. Zij heeft een kwaliteitskeurmerk. Haar uitgangspunt is om zonder winstoogmerk een goede kwaliteit onderwijs te leveren tegen een zo laag mogelijke prijs. Voor wie bestemd? De Volksuniversiteit wil iedere volwassene de gelegenheid bieden zich te vormen op alle mogelijke terreinen van cultuur, kunst, wetenschap, natuur, en vrije tijd. De Volksuniversiteit Hoogeveen streeft dit doel al meer dan 30 jaar met succes na. Het motto hierbij is: LEREN IS LEUK! Kortom, de Volksuniversiteit is er voor iedereen, ook voor u! ERKENDE VOLKSUNIVERSITEIT 4

5 ALGEMENE INFORMATIE blz. blz. TALEN Algemene informatie taalcursussen Engels Frans Italiaans Latijn Spaans Noors Duits Portugees z CULINAIR EN LEEFSTIJL Een gezonde leefstijl Wijnproeven Hapjes maken Heerlijke desserts Oosterse keuken Duurzaam koken / GESCHIEDENIS Baron Andries van Pallandt * Eindelijk een Oranje op de troon Het kinderetablissement te Veenhuizen * Scandinavië: hoogtepunten geschiedenis * Verrassend Frankrijk Kerstening van Nederland Frankrijk in Hoogeveen * EN VERDER Karl Marx Geologie van het Dwingelderveld De wichelroede als indicator Filosofie: Wie zijn wij? De klassieke filosofie Klassieke mythologie: Odysseus * Erf- en schenkbelasting KUNST EN CULTUUR Kennismaken met kunst, deel I Kennismaken met kunst, deel II Nederlandse literatuur * Circus Jeroen Bosch * Slingertuinen in Groningen Art Nouveau in Praag * De Canterbury Tales EXCURSIES Den Haag: Mauritshuis Groningen (provincie): Slingertuinen Groningen: stadswandeling Activiteiten van de bibliotheek Inschrijfformulier Algemene voorwaarden /38 39 MUZIEK (i.s.m. SCALA) Instrumenten symfonie-orkest Drieluik 'Stabat Mater' Il Trovatore Matthäus Passion Cinderella * In samenwerking met Bibliotheek Hoogeveen 5

6 Algemene informatie ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS RSG Wolfsbos (RSG) : Valkenlaan AA Odd Fellowhuis (OFH) : Koekoeklaan 3a 7905 HJ Alfa College : Voltastraat AA Scala : Markt BK Centrale Bibliotheek : Willemskade AV CURSUSMATERIAAL Cursusmateriaal is meestal bij de cursusprijs inbegrepen. Waar dat niet het geval is, worden de kosten bij de cursusbeschrijving vermeld. ALGEMENE VOORWAARDEN Wij verwijzen u graag naar de algemene voorwaarden op pagina 39. WIJZIGINGEN Het is mogelijk dat er in het gepubliceerde programma wijzigingen optreden. VAKANTIES Tijdens de schoolvakanties wordt er geen les gegeven. Herfstvakantie: 17 t/m 25 oktober 2015 Kerstvakantie: 19 december 2015 t/m 3 januari 2016 Voorjaarsvakantie: 27 februari t/m 6 maart 2016 U kunt zich ONLINE inschrijven op: Gemakkelijk en snel! Op de website staat onder het kopje inschrijven een duidelijke uitleg over hoe u zich kunt inschrijven. U kunt zich hier ook aanmelden voor onze nieuwsbrief. Uiterste inschrijvingsdata: twee weken vóór aanvang van de cursus! Wanneer u niet over een adres beschikt kunt u gebruik maken van het inschrijfformulier in dit boekje. Breng of stuur uw inschrijving naar: Kom naar de informatiemorgen voor de talen op zaterdag 5 september 2015 van uur in de RSG Wolfsbos, Valkenlaan 1, 7905 AA Hoogeveen Volksuniversiteit Hoogeveen, de Welhaak 13, 7908 NH Hoogeveen 6

7 Talen 7

8 Talen KORTE INHOUD VAN DE TAALCURSUSSEN Zonder speciale voorkennis kunt u bij ons terecht om een taal te leren of om de weggezakte kennis van deze taal weer op te frissen. Op verschillende niveaus worden kennis en vaardigheden steeds verder uitgebreid. DE INFORMATIEOCHTEND TALEN IS DIT JAAR OP ZATERDAG 5 september 2015 ( UUR) IN DE RSG WOLFSBOS, LOCATIE GROENE DRIEHOEK Indeling niveaus volgens EUROPEES REFERENTIEKADER Beginnend taalgebruiker Niveau A1: - Kan vertrouwde, alledaagse uitdrukkingen en elementaire zinnen over concrete be behoeften begrijpen en gebruiken. - Kan zichzelf en anderen voorstellen en kan vragen over persoonlijke gegevens stellen en beantwoorden (zoals waar iemand woont, mensen die men kent en dingen die men heeft). - Kan op een eenvoudige manier communiceren, als de gesprekspartner langzaam en duidelijk spreekt en bereid is te helpen. Niveau A2: - Kan zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen begrijpen die verband hebben met zaken van direct belang (bijvoorbeeld persoonsgegevens, familie, winkelen, plaatselijke geografie, werk). - Kan communiceren in simpele en alledaagse taken die een eenvoudige en directe uitwisseling over vertrouwde en alledaagse kwesties vereisen. - Kan in eenvoudige bewoordingen aspecten van de eigen achtergrond, de onmiddellijke omgeving en kwesties op het gebied van directe behoeften beschrijven. Onafhankelijk taalgebruiker Niveau B1: - Kan de hoofdpunten begrijpen van standaardcommunicatie over vertrouwde onderwerpen die regelmatig voorkomen op het werk, op school, in de vrije tijd, enz. - Kan omgaan met de meeste situaties die zich voordoen tijdens een reis door het gebied waar de taal gesproken wordt. - Kan eenvoudige, coherente teksten produceren over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die tot de persoonlijke belangstellingssfeer behoren. - Kan ervaringen, gebeurtenissen, dromen, verwachtingen en ambities beschrijven en beknopt redenen of uitleg geven over meningen en plannen. Voor meer info zie ook 8

9 Talen De Volksuniversiteit biedt talenonderwijs voor diverse doeleinden. De serie 'op reis' is geschikt voor mensen die op hoofdlijnen wat van de taal willen leren. Voor degenen die dieper op een taal willen ingaan is er de reguliere cursus. Deze wordt op meerdere niveaus gegeven. Conversatielessen zijn bedoeld om de kennis bij te houden en de spreekvaardigheid te vergroten. De talencursussen worden verzorgd door gediplomeerde, enthousiaste docenten. Voor het bepalen van uw niveau wordt geadviseerd altijd contact op te nemen met de betreffende docent (zie het kader over de informatie-ochtend). HUISWERK Wij willen u erop wijzen dat, wanneer u de cursus goed wilt volgen, het nodig zal zijn om elke week een paar uur te besteden aan het door de docent opgegeven huiswerk. Voor alle talencursussen geldt: Let op of in uw geval de boeken door de docent worden aangeschaft. Zo niet, bestel uw boeken dan pas nadat u bericht hebt ontvangen dat de cursus doorgaat! ENGELS Docenten: Marga Maris-Schuurman en Freerk van der Werff Nr. ERK 111 Niveau 3a A2 mw. Maris dinsdag uur 112 Niveau 3b A2/B1 dhr. v.d. Werff maandag uur 113 Conversatie 1 A2/B1 dhr. v.d. Werff maandag uur 115 Conversatie 2 B1 mw. Maris dinsdag uur Studieboeken: Niveau 3a/b: New Headway Pre-intermediate 3rd Edition Soort: Student Book ISBN: Prijs: 48,10 Soort: Workbook ISBN: Prijs: 30,05 Auteurs: Soars Conversatie 1: New Headway Intermediate 4th Edition Soort: Student book + itutor DVD-rom ISBN: Prijs 50,70 Conversatie 2: Abonnement op het Engelse tijdschrift 'Current' via de docent. Prijs: ± 13,00 (te voldoen aan docent). 20 lessen van 1,5 uur op maandag- of dinsdagavond Eerste les 28 of 29 sept Plaats RSG Wolfsbos 9

10 Talen FRANS FRANS conversatie Nr. 129 FRANS op reis Docenten: drs. Linda Bremer en Peta Dijkstra Nr. ERK 120 Niveau 1 A1 mw. Dijkstra maandag uur 121 Niveau 2 A1 mw. Dijkstra maandag uur 122 Niveau 4 B1 mw. Bremer maandag uur Studieboeken: niveau 1 en 2 C est bien ça, deel 1, tweede druk: Els Gosselaar e.a., Wolters-Noordhoff Tekstboek ISBN Werkboek ISBN prijs per boek ca 35,00 niveau 4 C'est bien ça, deel 2 Tekstboek ISBN Werkboek ISBN Prijs per boek 35,50 Docente: Riet Breemhaar Nr. ERK 125 Conversatie 1 A2/B1 dinsdag uur 127 Conversatie 2 B1/B2 maandag uur Studieboeken: C est bien ça, deel 2 Tekstboek ISBN Werkboek ISBN prijs per boek ca. 35,00 Le Journal des Enfants (ca. 6,00) Docente: drs. Linda Bremer Onder de titel Frans op reis; bonjour la douce France!!! biedt de Volksuniversiteit Hoogeveen voor vakantiegangers of andere belangstellenden een korte cursus aan (vijf lessen). In deze cursus maakt u kennis met de Franse taal en cultuur. Verschillende onderwerpen die u op reis ongetwijfeld nodig zult hebben komen aan bod. Wanneer bestelt u un apéritif? Wat is het verschil tussen een pain en een baguette? En waarom vinden de Fransen het zo erg dat we onze eigen aardappels meenemen? De kennis die u in vijf lessen opdoet zal een extra dimensie geven aan uw reis naar dit prachtige veelzijdige land! Au revoir! 20 lessen van 1,5 uur op maandagavond Eerste les 28 september 2015 Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 20 lessen van 1,5 uur op maandagmiddag en dinsdagavond Eerste les 5 of 6 oktober 2015 Plaats Avondlessen: RSG Wolfsbos Middaglessen: Bibliotheek Prijs 159,00 5 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Data 2, 9, 16, 23 febr., 8 maart 2016 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 45,00 10

11 Talen ITALIAANS Nr. 135 ITALIAANS op reis Nr. 137 INSTAPCURSUS LATIJN Docenten: drs. Laura Stienstra, drs. Karen Schoutsen Nr. ERK 130 Niveau 1 dinsdag uur A1 132 Niveau 2 dinsdag uur A1/A2 133 Niveau 3 maandag uur A2 134 Conversatie maandag uur B1 Studieboeken: Niveau 1 en 2 Allegro, deel 1 Tekstboek+audio cd ISBN Werkboek+taaltrainer ISBN prijs per boek ca 33,00 Niveau 3: Allegro, deel 2 Tekstboek+audio cd ISBN Werkboek+taaltrainer ISBN prijs per boek ca. 33,00 Alle niveaus: Grammatica Kort en bondig Italiaans ISBN prijs 13,50 Conversatie: Studiemateriaal aan te leveren door de docent. Prijs: 10,00. dit bedrag wordt gelijktijdig met het cursusgeld geïnd. Eventueel overige aan te schaffen studieboeken: in overleg met docent. Docenten: drs. Laura Stienstra, drs. Karen Schoutsen Onder de titel: Buongiorno Italia!!! biedt de Volksuniversiteit Hoogeveen voor vakantiegangers of andere belangstellenden een korte cursus aan (vijf lessen). In deze cursus maakt u kennis met de Italiaanse taal en cultuur. Wat is het verschil tussen una trattoria en un ristorante? Waarom betaalt u meer voor een drankje op het terras? Hoe vindt u de weg naar de leukste musea of de gezelligste restaurantjes? Er komen onderwerpen aan bod die u op reis naar en in Italië van pas kunnen komen. Uiteraard leert u ook om de belangrijkste dingen in de prachtige Italiaanse taal te zeggen. Dit geeft uw bezoek aan la bella Italia nét dat beetje extra. Arrivederci! Docente: drs. Linda Bremer Lectori salutem! U kent meer Latijn dan u denkt! Het Latijn ligt aan de basis van veel Europese talen en de Europese beschaving. Dankzij het Latijn hebben de wetenschappen zich kunnen ontwikkelen en is een rijke literatuur aan ons overgeleverd. In deze instapcursus Latijn leert u de basis van het Latijn, de grammatica wordt behandeld en we zullen samen een aantal (vereenvoudigde) teksten lezen over het mythologische ontstaan van Rome. Nota bene: voorkennis van het Latijn is niet noodzakelijk. Dus, carpe diem, en durf het aan om een cursus Latijn te volgen! Schrijf u stante pede in, want tempus fugit! Studieboeken: Roma 1 Tekstboek ISBN X prijs 18,50 Taalboek ISBN prijs 9,25 uitgever Hermaion 20 lessen van 1,5 uur op maandag- of dinsdagavond Eerste les 28 of 29 september 2015 Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 5 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Data 29 maart, 5, 12, 19 en 26 april 2016 Plaats Scala Aanvang uur Prijs 45,00 q 20 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Eerste les 29 september 2015 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 11

12 Talen LATIJN voor gevorderden SPAANS Nr. 145 SPAANS op reis Docente: drs. Linda Bremer Docenten: Grietje Mooibroek en Wietske Hilberdink Buenos díos España Docente: Wietske Hilberdink Nr. 139 Niveau 3 Nr. ERK 140 Niveau 1 A1 dinsdag uur 141 Niveau 2 A1/A2 dinsdag uur 142 Niveau 3 A1/A2 dinsdag uur 143 Niveau 4 A2 dinsdag uur 144 Conversatie A2/B1 dinsdag uur Tijdens deze cursus zult u (vereenvoudigde) teksten van de geschiedschrijver Livius gaan lezen, die vertellen van de stichting van de stad Rome van de koningstijd tot de keizers. Verschillende grammaticavormen zullen aan bod komen: het futurum, de accusativus cum infinitivo-constructie en de ablativus absolutus. Verder worden er, naast de verhalen van Livius, fragmenten van andere teksten gelezen, zoals van de Vulgaat en de Carmina Burana. Ook besteden we aandacht aan de cultuur van de Romeinen. Studieboeken: Tekstboek Roma deel 2, ISBN ,50 Taalboek Roma deel 2, ISBN ,25 Uitgeverij Hermaion Studieboeken: niveau 1, 2 en 3 Con Gusto, deel I Tekstboek+audio cd ISBN Werkboek+audio cd ISBN prijs per boek ca 32,50 Niveau 4: i.o.m. docent, na aanvang van de cursus Conversatie: De tú a tú ISBN ca. 24,00 Onder de titel Buenos dios España!!! biedt de Volksuniversiteit Hoogeveen voor vakantiegangers of andere belangstellenden een korte cursus aan van vijf lessen. In deze cursus maakt u kennis met de Spaanse taal. Verschillende onderwerpen die u op reis ongetwijfeld nodig zult hebben komen aan bod. Wat is er leuker dan contact te leggen met de lokale bevolking, op de markt, in het restaurant, of een Spaanse krant lezen tijdens uw verblijf in dit prachtige land? De cultuur in Spanje, de gewoontes, muziek en leuke wetenswaardigheden komen zijdelings aan bod in deze cursus. Spaans op reis in vijf lessen; u kunt er heel wat leren van de tweede taal van de wereld. Hasta luega! 20 lessen van 1,5 uur op maandagavond Eerste les 28 september 2015 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 20 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Eerste les 29 september 2015 Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 p 5 lessen van 1,5 uur op maandagavond Data 7,14,21 mrt, 4 en 11 apr.2016 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 45,00 12

13 Talen NOORS voor beginners NOORS voor gevorderden Nr. 157 NOORS op reis Docente: drs. Lucy Pijttersen Docente: drs. Lucy Pijttersen Docente: drs. Lucy Pijttersen Nr. 150 Niveau 1 ERK A1 Met Engels kom je overal, ook in Noorwegen, maar je blijft een toerist, een buitenstaander. Kennis van het Noors opent deuren en laat u veel directer in contact komen met de bevolking en de cultuur. In de beginnerscursus leert u in twintig lessen Noors op A1 niveau. Tijdens de cursus wordt niet alleen aandacht besteed aan de taal, maar ook aan de Noorse cultuur waarin nog veel herinnert aan het oude Vikingverleden. Nr. 155 Niveau 2/3 ERK A2/B1 Deze cursus is bedoeld voor degenen die al een eind op weg zijn op A2 niveau of willen beginnen met B1. Wat grammatica betreft worden de puntjes op de i gezet, er wordt veel aandacht besteed aan spreekvaardigheid, en door het lezen van verschillende teksten wordt niet alleen de woordenschat uitgebreid, maar leert u ook steeds meer over de Noorse cultuur en natuur. Onder de titel Typisk Norsk! biedt de Volksuniversiteit Hoogeveen voor vakantiegangers of andere belangstellenden een korte cursus aan. U maakt kennis met de Noorse taal en cultuur. In vijf themalessen worden u de beginselen van de Noorse taal bijgebracht, waarbij uiteraard aandacht wordt besteed aan de uitspraak van de lastige letters æ, å en ø. Maar ook andere informatie komt aan bod. Hoewel de meeste Noren tegenwoordig Engels kunnen spreken en verstaan wordt het zeer op prijs gesteld als een buitenlander de moeite neemt Noors te spreken. En is het ijs eenmaal gebroken, dan zult u merken hoe vriendelijk en gastvrij de ogenschijnlijk stugge Noren kunnen zijn. På gjensyn! Studieboeken: På vei (versie 2012!) Tekstboek ISBN ,50 Werkboek ISBN ,00 CD ISBN ,50 20 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Eerste les 29 september 2015 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 Studieboek: Anne Bjørnebek: Trolll i ord (Aschehoug,Oslo 2000) ISBN Prijs 50,00 Aanvullend materiaal wordt tijdens de les tegen kostprijs verstrekt. 20 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Eerste les 29 september 2015 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 Studieboeken: Kosmos Taalgids Wat & Hoe in het Noors (editie 2013), ISBN Prijs 6,95 5 lessen van 1,5 uur op dinsdagavond Data 29 mrt, 5, 12, 19, 26 apr Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 45,00 13

14 Talen DUITS voor beginners Zakelijk DUITS Zakelijk DUITS Docente: Gesa Schultze ERK Nr. 160 Niveau 1 A1 Docente: Gesa Schultze Nr. 165 Niveau B1, deel 1 Docente: Gesa Schultze Nr. 167 Niveau B1, deel 2 Deze beginnerscursus is geschikt voor hen die Duits willen leren spreken en schrijven, maar geen of weinig kennis van deze taal hebben. De nadruk ligt op het alledaagse taalgebruik, met onderwerpen als eten en drinken, familie, kleuren en getallen, boodschappen doen en onderweg zijn. De cursus besteedt aandacht aan het spreken (juiste uitspraak en intonatie), luisteren, schrijven en lezen. Zo raakt u vertrouwd met een aantal aspecten van de Duitse taal, de grammatica en de cultuur. Duitsland is een belangrijke handelspartner van Nederland. Om goede zaken te kunnen doen met onze oosterburen is kennis van de Duitse taal van wezenlijk belang. De cursus B1 (deel 1 en 2) is bestemd voor hen die zakelijke contacten met Duitsland willen aangaan en/of regelmatig contacten met klanten en bedrijven in Duitsland hebben. In B1/deel 1 herhalen we grammatica op niveau A2 en leren grammatica en woordenschat op niveau B1. Verder behandelen we het taalgebruik om op niveau B1 in zakelijke context te spreken (ook telefoneren) en te schrijven. Als instapniveau is A2 noodzakelijk. In B1/deel 2 verdiepen we grammatica en woordenschat op niveau B1. Verder behandelen we specifieke termen en het taalgebruik om te onderhandelen, (zakelijke) ideeën te presenteren en zakelijke afspraken te maken. Met het boek 'Besser schreiben' werken we aan het zelfstandig schrijven van zakelijke brieven en teksten. Ook aan de zakelijke etiquette en reizen in Duitsland wordt aandacht besteed. Voor deze cursus is een beheersingsniveau 'start B1' en/of deelname aan cursus B1/deel 1 noodzakelijk. Studieboeken: Aussichten A1.1 ISBN ,00 Woordenboek D-NL/NL-D (t.z.t. in overleg met de docente) 20 lessen van 1,5 uur op maandagavond Eerste les 28 september 2015 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 159,00 Studieboeken: Schritte 5 (Kapitel 1 t/m 4), ISBN Prijs 17,50 10 lessen van 1,5 uur op maandagavond 5, 26 okt., 23 nov., 7 dec. 2015, 11, 25 jan., 8 febr., 7, 21 maart, 4 april 2016 Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 80,00 Studieboeken: Schritte 5 (vanaf Kapitel 5), ISBN Prijs 17,50 Geschäftskommunikation/Besser schreiben ISBN Prijs ca. 20,00 10 lessen van 1,5 uur op maandagavond 28 sept.,12 okt., 2, 16, 30 nov.,14 dec. 2015, 4,18 jan., 22 febr., 14 mrt Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 80,00 14

15 Talen Nr. 180 PORTUGEES op reis Docente: Alieke Ramos Marta-Pijl Onder de titel Bom dia Portugal!!! biedt de Volksuniversiteit Hoogeveen voor vakantiegangers of andere belangstellenden een korte cursus aan van vijf lessen. In deze cursus maakt u kennis met de Portugese taal en cultuur. Verschillende onderwerpen die u op reis ongetwijfeld nodig zult hebben, komen aan bod. Wat is er leuker dan contact te leggen met de lokale bevolking, op de markt, in het restaurant, of een Portugese krant te lezen tijdens uw verblijf in dit prachtige land? De cultuur in Portugal, de gewoontes, muziek en leuke wetenswaardigheden komen aan bod in deze cursus. De kennis die u opdoet in vijf lessen zal zeker een extra dimensie geven aan uw reis naar het boeiende Portugal. Até a vista! 5 lessen van 1,5 uur op woensdagavond Data 27 januari, 3, 10, 17 en 24 februari 2016 Plaats Bibliotheek Hoogeveen Aanvang uur Prijs 45,00

16 Culinair en leefstijl Nr. 200 EEN GEZONDE LEEFSTIJL Nr. 205 WIJN Nr. 210 HAPJES MAKEN Marja Spies Robert Warmolts Myranda de Groot Gezond eten en genoeg bewegen zijn - nog steeds - de basis voor een gezonde leefstijl. Maar wat is dat nu precies en wat moet je ervoor doen (en laten)? Deze lezingencyclus besteedt aandacht aan verschillende onderwerpen. Zo wordt stilgestaan bij wat de zgn. aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is, en welke informatie te vinden is op de etiketten. Ook is er aandacht voor de 'zin en onzin' van diëten. En tot slot: bewegen! Dat is goed voor lichaam en geest. Naast theoretische achtergrondinformatie krijgt u ook handvatten voor toepassing ervan in de dagelijkse praktijk. Deze lezingen zijn interactief. Hoe kijkt u er tegenaan, en in hoeverre bent u bereid dingen te doen of te laten voor een gezonde leefstijl? 'SMAKEN LEREN HERKENNEN' De ideale cursus voor mensen die van een goed glas wijn houden, maar moeite hebben de smaak te benoemen. In deze cursus leert u per druivenras de belangrijkste smaakkenmerken te herkennen. Daarbij krijgen ook de invloed van het klimaat, de leeftijd en de houtlagering aandacht. We maken allemaal wel eens een schaal met hapjes klaar. In de loop der tijd zijn er veel verschillende hapjes bijgekomen, vaak onder invloed van de buitenlandse keukens. Het is toch leuk om te kunnen variëren met de haast oneindige mogelijkheden die er zijn. Tijdens de workshop 'hapjes maken' zullen we verschillende technieken en ingrediënten gebruiken en u zult zien dat u de prachtigste hapjes weet te bereiden. U leert nieuwe smaakcombinaties maken die uw gasten aangenaam zullen verrassen. Natuurlijk krijgt u na afloop de hapjes - als ze niet al op zijn - mee naar huis! 4 avonden van 1,5 uur op maandag Data 12 en 26 okt., 2 en 16 nov Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 37,50 Aantal deelnemers: minimaal 12, maximaal 20 3 avonden van 2,5 uur op dinsdag Data 27 okt., 3 en 10 nov Aanvang uur Plaats RSG Wolfsbos Prijs 38,00 excl. ca. 25,00 ingrediënten, te voldoen aan docent 1 avond van 2,5 uur op maandag Data 2 november 2015 Aanvang uur Plaats keuken Alfa-college Prijs 29,00 (inclusief 9,00 ingrediënten) 16

17 Culinair en leefstijl Nr. 215 HEERLIJKE DESSERTS Nr. 220 DE OOSTERSE KEUKEN Nr. 225 DUURZAAM KOKEN Hennie Jager Asih Poort-Mindarshi Christien Marissen 'MÉÉR DAN EEN TOETJE' Een feestelijke maaltijd is eigenlijk niet compleet zonder een nagerecht. Het maken van desserts is vaak niet eenvoudig. Gelatine, exacte maten, vreemde producten, ingewikkelde bereidingswijzen; ze weerhouden ons wellicht ervan om het sluitstuk van het diner zelf te bereiden. Maar dat hoeft niet! In deze workshop maakt u kennis met de verschillende technieken die voor de keukenprins(es) onontbeerlijk zijn om een geweldig nagerecht te kunnen presenteren. Na deze workshop kent u de basisbeginselen van het 'toetjes maken' en kunt u uw gasten thuis zeker verrassen! 'AUTHENTIEKE GERECHTEN, EEN SMAAKBELEVING' De chef de cuisine neemt u mee naar de veelzijdige oosterse keuken, met een enorme schat aan recepten. De chef kiest elk jaar nieuwe recepten om in de workshops te bereiden. Laat u verrassen door de gerechten die ditmaal aan bod zullen komen. De eerste workshop staat in het teken van de traditionele Indonesische feestmaaltijd. U bereidt samen een tafel vol met kleurrijke, aromatische gerechten zoals hapjes, gele rijst en vlees- en groentegerechten. De tweede workshop is een culinaire reis langs de keukens van Singapore, Thailand en Maleisië. Hapjes en gerechten uit de verschillende regio's komen aan bod. Rode draad in dit drieluik is het koken met vitale ingrediënten die zo min mogelijk zijn bewerkt. Tijdens de eerste workshop maken we kennis met oorsprong, smaak en bereidingswijze van volle, ongeraffineerde granen zoals tarwe, spelt, kamut, rijst, gierst, rogge, haver maïs, quinoa en boekweit. De tweede workshop gaat over het bereiden van (vergeten) groenten, het gebruik van kruiden en sauzen zonder zakjes en pakjes. Op een eenvoudige en snelle manier de heerlijkste hapjes en salades maken zonder E-nummers komt aan bod in de derde workshop. Het zijn verrassend eenvoudige gerechten die per gerecht niet meer tijd kosten dan 15 minuten. N.B. Als u tevens inschrijft voor nr. 200, 'Een gezonde leefstijl' (pag.16) ontvangt u een korting van 8,00 op deze cyclus. 1 avond van 2,5 uur op maandag Datum 7 december 2015 Aanvang uur Plaats Keuken Alfa College Hoogeveen Prijs 29,00 (inclusief 9,00 ingrediënten) 2 avonden van 2,5 uur op maandag Data 11 en 18 januari 2016 Aanvang uur Plaats Keuken Alfa-college Hoogeveen Prijs 58,00, (inclusief 18,00 ingrediënten) 3 avonden van 2,5 uur op maandag Datum 25 jan., 1 en 8 febr Aanvang uur Plaats Keuken Alfa College Hoogeveen Prijs 87,00 (of 79,00, zie boven) (inclusief 27,00 ingrediënten) 17

18 18 Kunst en cultuur

19 Kunst en cultuur Nr. 300 KENNISMAKEN MET KUNST, deel I Barbera van Egdom-Oranje Deze cyclus biedt een overzicht van alle belangrijke kunststromingen vanaf de prehistorische grotschilderingen tot heden. De geschiedenis van de beeldende kunst, die architectuur, schilderen beeldhouwkunst omvat, wordt aan de hand van heel veel beeldmateriaal inzichtelijk gemaakt. We bekijken technieken en materialen, de stijl van een bepaalde kunstenaar of stroming en hoe die te herkennen. Bovendien bekijken we hoe een stroming ontstaat, bloeit en overgaat in een andere stroming. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de maatschappelijke achtergrond. De cyclus bestaat uit twee delen van elk zeven middagen. Het eerste deel, najaar 2015, behandelt de prehistorie tot de negentiende eeuw. Het tweede deel, voorjaar 2016, gaat dan verder vanaf de negentiende eeuw tot heden. Deze cyclus is geschikt voor iedereen die meer wil weten en begrijpen van kunst, meer wil genieten van exposities en museumbezoek en vooral beter wil leren kijken. Ook het ophalen en opfrissen van kennis is een uitstekend uitgangspunt om deze cyclus te volgen. Deel I is als volgt opgebouwd: 1. Prehistorie, Egypte 2. Griekse en Romeinse kunst 3. Middeleeuwen 4. Renaissance 5. Barok 6. De Gouden Eeuw in Nederland 7. Rococo en de Galante Tijd 7 lezingen van 2 uur op donderdagmiddag Data 8, 15, 29 oktober en 5, 12, 19, 26 november 2015 Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 70,00 Nr. 305 KENNISMAKEN MET KUNST, deel II Barbera van Egdom-Oranje Deze introductiecyclus is het vervolg op die van najaar Toen hebben we de architectuur, beeldhouw- en schilderkunst vanaf de prehistorie tot en met de 18e eeuw bekeken. Nu gaan we in zeven middagen verder vanaf de 19e eeuw tot heden. Aan de hand van veel beeldmateriaal zien we stromingen en stijlen komen en gaan tegen de achtergrond van de maatschappelijke omstandigheden. Deze lezingen zijn een geschikte manier om kennis te maken met de vele stromingen die er in die tijd langs zijn gekomen. Omdat in deze periode o.a. de abstracte kunst ontstaat, is het een mooie gelegenheid om van deze vaak onbegrepen kunst wat meer te weten te komen en begrip en waardering te kweken. Zo biedt het een goede basis voor museumbezoek. Aan de orde komen: 1. De 19e eeuw deel 1 met o.a. de Romantiek 2. De 19e eeuw deel 2 met o.a. de Jugendstil 3. De eerste helft van de 20e eeuw met o.a. het expressionisme en het kubisme 4. De periode rond de Eerste Wereldoorlog met o.a. het constructivisme 5. De periode rond de Tweede Wereldoorlog met o.a. Mondriaan 6. De tweede helft van de 20e eeuw met o.a. Cobra, pop art, light art 7. Nieuwe ontwikkelingen en postmodernisme 7 lezingen van 2 uur op donderdagmiddag Data 14, 21, 28 januari, 4, 18, 25 februari en 10 maart 2016 Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 70,00 19

20 Kunst en cultuur Nr. 310 MEER GENIETEN VAN LITERATUUR Eveline van Gulik-Verkerk In deze cursus bespreken we vijf romans van zowel Nederlandse als buitenlandse auteurs. Het zijn literaire werken, die op het moment in de belangstelling staan. Dit seizoen gaan we de volgende boeken bespreken: - De kinderwet van Ian Mc Ewan In deze nieuwe roman van een van de belangrijkste Engelse auteurs ziet een bekende vrouwelijke kinderrechter zich geplaatst voor een ingewikkelde zaak, waarbij een doodzieke 17-jarige jongen is betrokken. Haar rationele wereld komt in botsing met de emotionele. En hoever moet een overheid gaan bij de bescherming van een kind? - De consequenties van Niña Weijers Met deze opmerkelijke roman was de 27-jarige debutante winnaar van de Gouden Uil en tevens een van de genomineerden voor de Librisprijs Hoe een gevierde kunstenares, die als bijzonder kind opgroeide, van haar leven een kunstwerk tracht te maken. Een roman over de keuze tussen verdwijnen en overleven en het grote verlangen gezien te worden. - Portret van een man van Jens Christian Grondahl Dit nieuwste boek van de Deense winnaar van vele internationale prijzen werd in maart tot het boek van de maand gekozen bij DWDD. In deze roman blikt een man terug op zijn leven aan de hand van de vrouwen die daar een belangrijke rol in hebben gespeeld. "De psychologische analyse en de schildering van de kwetsbaarheid van de personen zijn haast magisch". (NRC) Een boek over de vergankelijkheid en het verlangen naar een voller, rijker leven. - Magdalena van Maarten 't Hart Nu zijn moeder in 2012 is overleden kan Maarten 't Hart alsnog haar eigenaardigheden en bizarre trekjes aan een nader onderzoek onderwerpen. Het door hem geschetste portret is enerzijds hard en openhartig, maar ook liefdevol en humoristisch. - Een geweer, een koe, een boom en een vrouw van Meir Shalev Een sprankelende nieuwe roman van de alom geliefde Israëlische schrijver, die geroemd wordt om zijn fabelachtige vertelstijl. De hoofdpersoon in de roman is de spottende Roeta, oud-godsdienstlerares op de landbouwschool in een joodse nederzetting. Via haar krijgt de lezer een bijna mythisch verhaal voorgeschoteld vol wreedheid, wraak en geheimen, maar ook vol vriendschap en liefde. U krijgt informatie over de auteur en zijn/haar plaats in de moderne literatuur en met elkaar bespreken we vorm en inhoud van bovenstaande romans. De eerste les is tevens een introductieles. De boeken dient u zelf aan te schaffen of tijdig bij de bibliotheek te lenen. Op speciaal verzoek is de cursus gepland om de drie weken, zodat er ruim voldoende tijd is om de boeken te lezen. 5 bijeenkomsten van 2 uur op donderdagmorgen Data 15 okt, 12 nov., 3 dec. 2015, 7 en 28 jan (i.v.m. herfstvakantie is de eerste bijeenkomst op 15 oktober!) Aanvang 9.30 uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 55,00 20

21 Kunst en cultuur Nr. 315 CIRCUS JEROEN BOSCH Han van Hagen Gekker kan je het niet maken, gemakkelijker ook niet. Hij had niet voor niets de bijnaam: den Duvelmakere. De hele heiligenwereld verbeeldt hij als een santenkraam van onmogelijke wezens. Het niet bestaande bestaat echt. In zijn schilderijen raak je verstrikt in het onmogelijke. Zomaar een voorbeeld. De neus van een dansende lichtblauwe dwerg, die vlindervleugels heeft en wiens staart een pauwenveer vormt, wordt een fluit waar hijzelf op speelt. Zie je het voor je? Het bestaat in zijn geest en wij kunnen het zien. Schilderde hij dan alleen maar het onmogelijke? Nee, zeker niet. In zijn 'Aanbidding der koningen' lijkt hij traditioneler. Maar of dat werkelijk zo is gaan we deze avond ontdekken. Jeroen Bosch leefde van 1450 tot In 2016 is het 500 jaar geleden dat hij in Den Bosch gestorven is. Het wordt een jaar van herdenkingen en tentoonstellingen. Deze kunstvoorstelling vormt een introductie in leven en werk van deze fantastische Meester. Nr. 320 SLINGERTUINEN IN GRONINGEN Simone Bakker-Weenink Slingertuinen in Groningen: ze werden aangelegd rond de grote herenboerderijen in het Groningerland in een periode dat de Engelse Landschapsstijl mode werd in de tuinarchitectuur. Dat was vooral de laatste helft van de 19e eeuw. Er is over het algemeen niet zo veel meer van over, maar overal zijn de sporen ervan nog te vinden: de grote bomen, de 'bergjes' en de vijvers in de voortuinen van heel veel boerderijen verwijzen naar de vroegere aanwezigheid van een slingertuin. De laatste tijd komen deze tuinen weer onder de aandacht en worden ze gerekend tot het cultureel erfgoed van Groningen. Een groot aantal is in het afgelopen decennium gerenoveerd. Simone Bakker-Weenink heeft als tuin- en landschapsarchitect onderzoek gedaan naar de stijlkenmerken van deze tuinen. Verder is zij nogal eens betrokken geweest bij de renovatie ervan. In de lezing zal zij ingaan op die stijlkenmerken en de historische context schetsen van de slingertuinen. Ook komen enkele tot de verbeelding sprekende renovatieprojecten aan bod. Wilt u de slingertuinen bezoeken? Dat kan: op 20 april 2016 organiseert de Volksuniversiteit een excursie o.l.v. Simone Bakker-Weenink (zie nr. 705 op pag. 34 van dit programmaboekje). 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 28 januari 2016 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 10,00 (kaarten ook verkrijgbaar bij de Bibliotheek en Pet Boekverkopers) 1 lezing van 2 uur op woensdagavond Datum 30 maart 2016 Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 10,00 21

22 Kunst en cultuur Nr. 325 ART NOUVEAU IN PRAAG drs. Nyncke Dinkla-Wouda i.s.m. Bibliotheek Hoogeveen Praag is een waar openluchtmuseum als het om de architectuur gaat in de Art Nouveau-stijl. Na een korte inleiding over deze kunststijl in de architectuur in meer algemene zin wordt u meegevoerd naar Praag. Aan de hand van mooi beeldmateriaal krijgt u te zien hoe deze nieuwe, moderne stijl werd opgepakt door Tsjechische kunstenaars en architecten. Het werk van bekende architecten als Jan Kotera, Bedrich Bendelmayer, Josef Fanta en Osvald Polivka zal aan bod komen. U maakt kennis met spraakmakende gebouwen als Hotel Central, Hotel Europa en het Centraal station. Ook andere kunstenaars worden besproken waaronder de bekende Alphons Mucha. 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 1 oktober 2015 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 10,00 (kaarten ook verkrijgbaar bij de Bibliotheek en Pet Boekverkopers) Nr. 330 DE CANTERBURY TALES VAN GEOFFREY CHAUCER Freerk van der Werff Chaucer leefde in de tweede helft van de 14e eeuw. Hij is de eerste grote dichter in de Engelse literatuur. Daarnaast speelde hij een prominente rol in het openbare leven van zijn tijd, als o.a. soldaat, hoveling en diplomaat. Hij was vertrouweling van drie opeenvolgende koningen: Edward III, Richard II en Hendrik IV. Naast dat drukke publieke leven vond hij de tijd om duizenden versregels te schrijven die het ook in onze tijd nog zeer waard zijn om gelezen te worden. Van zijn vele werken is hij het meest beroemd geworden door The Canterbury Tales. The Canterbury Tales is een raamvertelling over een pelgrimstocht van Londen naar het graf van St. Thomas à Becket in Canterbury, waarbij met de pelgrims wordt afgesproken dat ieder op zijn beurt een verhaal zal vertellen om de reis te veraangenamen. Deze verhalen bieden een rijke illustratie van het middeleeuwse leven. In twee lezingen komen aan de orde het leven van Chaucer, zijn rol op publiek terrein en de tijd waarin hij leefde, de middeleeuwen. En natuurlijk Chaucer als dichter. Van zijn beroemdste werk zullen we - met een parallelvertaling - uit de General Prologue lezen en tenminste één van de Tales. Goede leesvaardigheid in het Engels is wenselijk, maar niet noodzakelijk. 2 lezingen van 2 uur op donderdagmiddag Data 17 en 24 maart 2016 Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 22,00 22

23 Muziek (i.s.m. Scala) 23

24 Muziek (i.s.m. Scala) Nr. 400 DE INSTRUMENTEN VAN HET KLASSIEKE SYMFONIE-ORKEST Gerard van der Laan Maak in drie avonden kennis met de instrumentgroepen (ook wel 'families' genoemd), waaruit het symfonie-orkest bestaat: - Strijkinstrumenten - Houtblazers - Koperblazers - Slagwerk De eerste avond gaat over de strijkinstrumenten en de harpen. Op de tweede avond zijn de houtblazers aan de beurt en op de slotavond de koperblazers en het slagwerk. U zult iets te weten komen over het ontstaan van deze instrumenten, u zult ze kunnen beluisteren als solo-instrument en iets horen over hun plaats en functie in het orkest. Ook komt de geschiedenis aan bod en de wording van het symfonie-orkest zoals dat in de loop van de tijd is geëvolueerd. Nr. 405 DRIELUIK 'Stabat Mater' Gerard van der Laan Het gedicht 'Stabat Mater Dolorosa' is een middeleeuws gedicht over het verdriet van Maria, de moeder van Christus, over haar gekruisigde zoon. Deze ontroerende tekst is door de eeuwen heen door talloze componisten op muziek gezet. Vier van deze composities uit verschillende stijlperiodes passeren de revue; u maakt kennis met het werk van Pergolesi, Rossini, Dvorak en Poulenc. Elk werk is totaal anders van klank en opzet, maar allemaal met een hartstochtelijke bezieling en groot mededogen voor de 'moeder Gods'. In lezing A wordt het Stabat Mater van Pergolesi besproken, in lezing B staan die van Poulenc en Rossini centraal en in lezing C komt het Stabat Mater van Dvorak aan de orde. Wilt u op het inschrijfformulier duidelijk aangeven of u de gehele cyclus wilt volgen of een keuze uit de lezingen? In het eerste geval graag alle drie letters invullen. 3 lezingen van 2 uur op donderdagavond Data 15 oktober, 5 en 26 november 2015 Aanvang uur Plaats Scala Prijs 30,00 3 lezingen van 2 uur op donderdagavond Data lezingen A 21 januari, B 18 februari, C 24 maart 2016 Aanvang uur Plaats Scala Prijs 27,00 of 10,00 per avond 24

25 Muziek (i.s.m. Scala) Nr. 410 IL TROVATORE Nr. 415 MATTHÄUS PASSION Nr. 420 CINDERELLA Gerard van der Laan Gerard van der Laan Gerard van der Laan 'Il Trovatore', geschreven door Guiseppe Verdi in 1853, is nog steeds een van de meest succesvolle opera's aller tijden. In de lezing wordt het verhaal van deze prachtige opera uiteengezet en de rol van de muziek belicht. U krijgt prachtige voorbeelden te zien en te horen. Of u de uitvoering ervan in De Tamboer nu gaat zien of niet, het is een mooie kans om deze opera nader te leren kennen. Uitvoering van de opera 'Il Trovatore' vindt plaats op dinsdag 8 maart 2016 in De Tamboer in Hoogeveen. In Nederland zijn de uitvoeringen van de Matthäus Passion al bijna 150 jaar een traditie. Tijdens deze lezing wordt verteld over de achtergronden van deze compositie en over de verschillende manieren waarop dit stuk is uitgevoerd in deze 150 jaar. Deze verschillende manieren van uitvoeren worden naast elkaar gelegd; zo hoort u Willem Mengelberg naast Ton Koopman, en nog een aantal andere uitvoeringen. Ook wordt de relatie tussen tekst en muzikale uitdrukking belicht. Natuurlijk laten we u ontroerende hoogtepunten uit deze passie zien en horen. Iedereen kent natuurlijk het sprookje van Cinderella ofwel 'Assepoester'. Geïnspireerd door dit verhaal maakte Nikolay Volkov een libretto voor een ballet dat vervolgens in 1944 door Sergei Prokoviev op muziek werd gezet. Het is zijn populairste en meest melodieuze muziek geworden. Tezamen met een dosis humor en een betoverend sprookjesachtig toneelbeeld is dit ballet zo indrukwekkend dat het je de adem beneemt. Op zaterdag 19 maart 2016 wordt het ballet in De Tamboer in Hoogeveen opgevoerd. Daarvoor is deze lezing een opmaat. 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 25 februari 2016 Aanvang uur Plaats Scala Prijs 10,00 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 3 maart 2016 Aanvang uur Plaats Scala Prijs 10,00 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 17 maart 2016 Aanvang uur Plaats Scala Prijs 10,

26 Nr. 505 BARON ANDRIES VAN PALLANDT edelman te midden van kapers Siem van Eeten De afgelopen eeuwen kenden vele oorlogen, vaak ingegeven door de zucht naar handelsvoordelen. Het zwaartepunt van de zeeoorlogen lag niet zozeer op het militaire vlak, maar meer in het veroveren van handelsschepen, het kapen. Wonderlijk genoeg blijkt het kapen aan regels gebonden te zijn geweest. De rijke en roemruchte geschiedenis van het kapen is vastgelegd in tal van bewaard gebleven documenten. De Ommense Baron Andries van Pallandt van Eerde heeft als passagier een kaping meegemaakt en werd gevankelijk naar het kaperseiland Guernsey gebracht. Zijn belevenissen heeft hij opgeschreven in een dagboek, maar deze zijn ook terug te vinden in de processtukken in The National Archives in Londen. Siem van Eeten heeft deze gegevens tot een artikel verwerkt, dat in 2013 is opgenomen in het Sailing Letters Journaal. In zijn (rijk geïllustreerde) presentatie gaat Van Eeten in op de praktijk van het kapen, geeft hij een overzicht met fraaie voorbeelden van hetgeen in de National Archives aanwezig is en vertelt hij het verhaal van Andries van Pallandt. 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 8 oktober 2015 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 10,00 (kaarten ook verkrijgbaar bij de Bibliotheek en Pet Boekverkopers) 26

27 Geschiedenis Nr. 510 EINDELIJK EEN ORANJE OP DE TROON Wil Bosch-Bergsma Hoe kon het gebeuren dat de zoon van de laatste stadhouder Willem V naar de Nederlanden terugkeerde als koning Willem I? Aan de hand van drie belangrijke hoofdrolspelers uit deze periode van de vaderlandse geschiedenis, nl. Willem V, Lodewijk Napoleon en Willem I, wordt bekeken hoe dit kon gebeuren. Een zestal lezingen voert u door de spannende tijd na de teloorgang van de 200-jarige zelfstandige republiek, die leidde tot de totstandkoming van het nieuwe Koninkrijk. Door de nieuwe verlichtingsideeën en door de militaire aspiraties en hoogmoed van Napoleon slaan de Nederlanden een nieuwe, moderne richting in, met alle gevolgen van dien! 1. Stadhouder Willem V. Een beetje dom? 2. De ontknoping 3. Lodewijk Napoleon. Geliefde koning van Nederland 4. Nederlands verzet tegen de Franse overheerser 5. Het gevaarlijke politieke spel van G.K. van Hogendorp in een verdeeld land 6. De politiestaat van Koning Willem I Nr. 515 HET KINDERETABLISSEMENT TE VEENHUIZEN Wil Schackmann Na een proefkolonie voor verarmde gezinnen in 1818, een bedelaarskolonie in 1822 voor landlopers en andere luilakken, stichtte de Maatschappij van Weldadigheid de kolonie Veenhuizen voor de volgende doelgroep: duizenden 'weezen, vondelingen en verlatene kinderen' zouden daar hun jeugd doorbrengen en opgroeien tot gezonde, sterke landarbeiders. De traditionele weeshuizen voelden er niets voor. Hun kinderen naar dat barre en verre Drenthe? Maar onze eerste koning, Willem I, steunde het plan van harte en dwong hen weeskinderen af te staan. Februari 1824 arriveerden de eersten in het pas gebouwde kinderetablissement in Veenhuizen. In zijn lezing brengt Wil Schackmann Veenhuizen tot leven; hij vertelt verhalen van de kinderen die er kwamen en hun 'zaalopzieners'. Wil Schackmann schreef het boek 'De proefkolonie' over de start van de Maatschappij van Weldadigheid, en het boek 'De bedelaarskolonie' over het eerste landelijke gesticht 'voor luilevende armen'. Momenteel werkt hij aan een boek over het kindergesticht dat de oorsprong vormt van de later zo beruchte naam Veenhuizen. 6 lezingen van 2 uur op woensdagmiddag Data 4, 11, 18 en 25 nov., 2 en 9 dec Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 60,00 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 12 november 2015 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 10,00 (kaarten ook verkrijgbaar bij de Bibliotheek en Pet Boekverkopers) 27

28 Geschiedenis Nr. 520 HOOGTEPUNTEN UIT DE GESCHIEDENIS VAN SCANDINAVIË drs. Lucy Pijttersen Lang geleden teisterden de Vikingen ons land en verwoestten Dorestad, maar wat weten we verder eigenlijk over de volken en gebruiken ten noorden van ons? De geschiedenis van de Scandinavische landen is even roerig geweest als de onze en er vallen talloze boeiende verhalen over te vertellen. Bijvoorbeeld over Harald Schoonhaar, de eerste koning van Noorwegen; zijn bijnaam dankte hij aan de belofte die hij aan een jonge vrouw deed: hij zou zijn haar pas weer knippen als hij alle Noorse koninkrijkjes tot één land hard verenigd. Of over koningin Christina van Zweden, een intelligente vrouw die geleerden, onder wie René Descartes, uit heel Europa uitnodigde om met hen van gedachten te wisselen en die, na tien jaar geregeerd te hebben, katholiek werd, afstand deed van de troon, door Europa reisde en haar leven eindigde in Rome waar zij toneelstukken regisseerde. En wie kent het verhaal van de onfortuinlijke avonturier Jens Munk, die net als Willem Barentsz een kortere route naar het Verre Oosten zocht en vastvroor in de Hudsonbaai in Canada? In twee lezingen van twee uur neemt Lucy Pijttersen u mee naar het noorden van Europa en schetst aan de hand van een aantal tot de verbeelding sprekende verhalen een overzicht van de geschiedenis van Noord-Europa, die veel meer met onze vaderlandse geschiedenis is verweven dan wij beseffen. Nr. 525 VERRASSEND FRANKRIJK Siem van Eeten Drie lezingen vertellen over opmerkelijkheden uit de Franse geschiedenis. De eerste lezing neemt u mee naar de 17e-18e eeuw: de periode waarin de Fransen trachtten een nieuw Frankrijk te stichten. Hoewel zij uiteindelijk zijn verslagen door de Engelsen zijn de Franse invloeden nog steeds overduidelijk. U maakt ook kennis met de Acadiërs, voor de meesten volkomen onbekend De tweede lezing gaat over de invloed van de Fransen in ons eigen land. U zult inzien dat in ons (bestuurlijke) systeem nog heel wat Franse inbreng doorschemert. Het bewijs daarvan wordt geleverd aan de hand van originele documenten. De derde lezing vertelt over twee dieptepunten uit de Franse geschiedenis. Gebeurtenissen tijdens de beide wereldoorlogen, zwarte bladzijden in de geschiedenis van Frankrijk, die diepe indruk maken en het verdienen verteld te worden. Onder nr. 540 'Frankrijk in Hoogeveen' wordt een eenmalige lezing aangeboden waarin, naast een algemene inleiding, aan de hand van authentieke documenten extra aandacht wordt besteed aan hetgeen zich in Hoogeveen in die periode afspeelde. 2 lezingen van 2 uur op donderdagavond Data 10 en 17 december 2015 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 21,00 (kaarten ook verkrijgbaar bij de Bibliotheek en Pet Boekverkopers) 3 lezingen van 2 uur op woensdagmiddag Datum 13, 20 en 27 januari 2016 Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 31,00 28

29 Geschiedenis Nr. 530 KERSTENING VAN NEDERLAND drs. Jan Schippers, M. Div. In vroeger tijden werd het geloof in Nederland anders beleden dan tegenwoordig. Daar kwam in de tijd van Karel de Grote grote verandering in. De opkomst van het christelijk geloof, de kerstening, was een roerige. Bekende geestelijken als Willibrord en Bonifacius openden de aanval op het oude heidendom. Hoewel dit niet altijd een vreedzaam proces was, zien we een geleidelijke overgang van het oude heidendom naar de leer van Christus. Vandaag de dag is die christelijke leer nog steeds voor velen leidend. Toch zijn er nog veel elementen in stand gebleven die herinneren aan de oude godsdienst van de Germanen en wordt oude elementen nog steeds nieuw leven ingeblazen. Er is zelfs een revival bemerkbaar van oude rituelen. In een viertal lezingen neemt Jan Schippers u mee door de geschiedenis van de kerstening van Nederland. De eerste lezing is een inleiding in de godsdienst van de Germanen. In de tweede lezing staan de eerste christelijke gemeenten in Maastricht en Nijmegen centraal, die verdwenen in het geweld van de Volksverhuizing. De derde lezing brengt ons naar het hernieuwde offensief vanuit het zuiden (Frankenland) en westen (Ierland, Engeland). In de vierde en laatste lezing wordt een verbinding met de huidige tijd gelegd, waarin een tegenbeweging, de ontkerstening van ons land, waar te nemen is. 4 lezingen van 1¾ uur op maandagmiddag Data 1, 8, 15 en 22 februari 2016 Aanvang uur Plaats Odd Fellowhuis Prijs 35,00 (excl. 5,00 cursusmat., te voldoen aan docent) Nr. 535 FRANKRIJK IN HOOGEVEEN (19e EEUW) Siem van Eeten De periode van 1795 tot 1813 noemen we de Franse tijd. Van 1810 tot 1813 was Nederland zelfs een onderdeel van het Franse Keizerrijk. Vanaf 1811 werd het franse bestuurssysteem ook in onze regio ingevoerd. Alle Nederlanders moesten een vaste achternaam kiezen, de dienstplicht werd verplicht, de burgemeester werd 'Maire' en hij moest uitvoeren wat de Keizer bepaalde. In de lezing gaan we na wat de franse tijd voor een gemeente betekende en zullen dit aantonen aan de hand van originele documenten, o.a. uit het Gemeentearchief van Hoogeveen. Onder nr. 525 'Verrassend Frankrijk' wordt een drieluik aangeboden waarin in de tweede lezing aandacht wordt besteed aan ditzelfde onderwerp, maar in meer algemene zin. De hier aangeboden lezing zoemt in op de franse invloeden in Hoogeveen. 1 lezing van 2 uur op donderdagavond Datum 10 maart 2016 Aanvang uur Plaats Bibliotheek Hoogeveen Prijs 10,00 (kaarten ook verkrijgbaar bij de Bibliotheek en Pet Boekverkopers) 29