Jaarverantwoording Cultuurnetwerk Nederland

Transcriptie

1 Jaarverantwoording 2012 Cultuurnetwerk Nederland Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht 2013

2

3 Inhoud Inleiding 5 1 Bestuursverslag Samenstelling raad van toezicht Werkzaamheden raad van toezicht 7 2 Reflectie: Cultuurnetwerk Nederland in Reflectie op prestaties Werken aan een nieuw kennisinstituut 13 3 Organisatie, personeel en faciliteiten Organisatie Personeel Financiën Statistisch overzicht begrote en bestede uren Informatie & documentatie Algemeen Bibliotheek Websites en sociale media Periodieken Studentbezoeken 31 5 Kennisnetwerken en overheids-& instellingsbeleid Algemeen Overzicht bijeenkomsten Kennisnetwerk overheden Kennisnetwerk overheden en culturele instellingen Kennisnetwerk culturele instellingen Advisering overheden en instellingen Kennisnetwerk erfgoededucatie Kennisnetwerk onderwijs Advisering onderwijs Kennisnetwerken onderzoekers 55 6 Verdieping en vernieuwing Algemeen Onderzoek toegankelijk maken Onderwijs- of overdrachtsconcepten Maatschappelijke ontwikkelingen 72 7 Financieel Jaarverslag Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 8 Publicaties en externe contacten medewerkers Publicaties/lezingen Externe contacten medewerkers

4

5 Inleiding Was 2011 voor ons al een bijzonder jaar door de aankondiging van het nieuwe kennisinstituut voor cultuureducatie en amateurkunst, het jaar 2012 was zo mogelijk nog ingewikkelder. Vorig jaar immers moest niet alleen de basis gelegd worden voor het nieuwe kennisinstituut, maar het oude en vertrouwde Cultuurnetwerk Nederland moest tegelijk ook worden afgebouwd en opgeheven. In juni 2011 schreef de toenmalige staatssecretaris Zijlstra aan de Tweede Kamer dat hij een nieuw kennisinstituut voor cultuureducatie en amateurkunst wilde in de plaats van het expertisecentrum voor cultuureducatie Cultuurnetwerk Nederland en het sectorinstituut Kunstfactor. Beide instituten kregen anderhalf jaar tijd om inhoudelijk en organisatorisch een nieuwe instelling vorm te geven en tegelijkertijd de beide 'oude' instellingen te beëindigen. Weliswaar gaf het ministerie desgevraagd daarbij wel de financiële kaders aan, maar ondanks dat bleek het een aanslag op de medewerkers die direct met deze werkzaamheden belast waren. Vanaf september 2011 hebben beide instellingen er hard aan gewerkt om tot één goede organisatie te komen. Herfst, winter en lente, een jaar lang bijna, met fikse onderhandelingen, omdat de visie van de directeuren op het nieuwe kennisinstituut verschillend was. Beider achtergrond speelde daarbij een rol: beider kennis en ervaring liepen nogal uiteen. Uiteindelijk kwam er een weloverwogen organisatieplan, een degelijk functieboek met op het kennisinstituut geënte functies, een op onze organisatie toegesneden reorganisatieplan en een CAO en Sociaal Plan. En in juni 2012, bijna een jaar na de start, een meerjarig activiteitenplan voor het kennisinstituut dat de Raad voor Cultuur positief adviseerde en dat OCW in zijn subsidiebesluit voor de komende vier jaar honoreerde. En dat alles in goed overleg met onze ondernemingsraad die alert, scherp en collegiaal in het belang van de onderneming en van de werknemers, wijs en verstandig, adviseerde en oordeelde. Ik dank de ondernemingsraad daar nu ook voor. Ik kan me in dit soort lastige en gecompliceerde tijden geen betere ondernemingsraad voorstellen. Eind augustus 2012 gingen we verder, maar nu toch wel op een heel andere manier. Ook omdat de medewerkers van beide instituten wisten wie blijven kon en wie weg zou gaan. De onderhandelingen waren over. Er werd beslist voor de toekomst; heel concreet. Over huisvesting, huisstijl en websites, over de automatisering, over inrichting en verhuizing. We zochten niet naar dominanties in uiterlijk en inhoud, we zoeken naar een stijl die verbindt en tegelijk een andere, nieuwe cultuur weergeeft. Naast onze core business cultuureducatie en amateurkunst zijn we ook op zoek naar wat dit verbindt. En dan heb ik het over meer en diepgaander dan enkel de oppervlakkige samenballende kreet 'culturele levensloop'. Deze veranderingen hebben de aandacht voor het reguliere werk van Cultuurnetwerk Nederland niet verslapt. Consistent en professioneel werkten wij tot op de laatste dag met en voor onze relaties en partners aan de producten en diensten die we in ons ambitieus werkplan 2012 hebben vastgelegd. Wij voerden taken uit op het vlak van cultuureducatie met als doel informeren, adviseren, uitwisselen, onderzoeken en samen ontwikkelen. Wij gaven advies, legden verbindingen tussen partijen in het werkveld en stimuleerden de ontwikkeling en het gebruik van praktijkgerichte kennis. Om die kennis te vergroten bestudeerden wij cultuureducatieve praktijken en theoretische kennis, we reflecteerden hierop en voerden samen met anderen onderzoek uit. Wij gaven veel aandacht aan kenniscirculatie 2.0 door 'koude' en 'warme' kennisdeling in de vorm van websites, e-zines, publicaties en werkbijeenkomsten. En veel hiervan zullen we ook in 2013 in het nieuwe kennisinstituut blijven doen. 5 JAARVERANTWOORDING 2012

6 Naast door de rijksoverheid gesubsidieerde besteltaken voerde Cultuurnetwerk Nederland vanaf zijn start in 2001 meerjarige projecten uit voor het landelijk programma Cultuur en School van het Ministerie van OCW. We werkten voorts samen met partners als Kunstfactor, het FCP en de Raad van twaalf, met provincies, gemeenten en onderwijs- en culturele instellingen en namen ook werk aan van derden, mits dit paste bij de kennisontwikkeling op het gebied van cultuureducatie. In dit verslag verantwoorden wij onze activiteiten, producten en diensten van het jaar 2012, conform het subsidiebesluit (DK/I&I/39131). Wij houden daarbij nadrukkelijk rekening met de aandachtspunten die de minister in dit besluit verwoordde, zoals het verzoek ons meer te richten op onze ondersteunende rol voor culturele instellingen. Met de beschrijving van onze producten en diensten verantwoorden wij onze inzet en het effect van onze werkzaamheden. Wij geven met deze jaarverantwoording inzicht in organisatie, personeel, bestuur in de vorm van raad van toezicht en raad van bestuur en in de financiële positie van onze instelling. Aan deze verantwoording zijn het bestuursverslag en de jaarrekening 2012 toegevoegd; dit alles conform het Handboek Verantwoording Cultuursubsidies instellingen van OCW. Concluderend stel ik vast dat Cultuurnetwerk Nederland voldaan heeft aan de afspraken die het bij aanvang van de Cultuurplanperiode met het ministerie van OCW maakte. Dit blijkt uit de reflectie op de prestaties in hoofdstuk 3 en de kengetallen per activiteit, die achter hoofdstuk 4, 5 en 6 toegevoegd zijn. De jaarverantwoording 2012 van Cultuurnetwerk Nederland is behandeld in de vergadering van de raad van toezicht op 15 april 2013 en door de raad vastgesteld en goedgekeurd. Piet Hagenaars Raad van Bestuur Cultuurnetwerk Nederland 6 JAARVERANTWOORDING 2012

7 1 Bestuursverslag De raad van toezicht stelt de kaders voor de programmering van de werkzaamheden vast, met als richtsnoer het vastgestelde Activiteitenplan De raad stelt voorts voorafgaand aan elk kalenderjaar een hiervan afgeleid werkplan vast met prestatiecijfers en daarbij behorende begroting. Elk jaar stelt de directeur een Jaarverantwoording op met een bestuursverslag, een beschrijving van producten, diensten en prestatiegegevens en een financieel jaarverslag die de raad van toezicht vervolgens vaststelt en goedkeurt. Deze wordt ter beoordeling aan het Ministerie van OCW gestuurd met een afschrift aan de Raad voor Cultuur. 1.1 SAMENSTELLING RAAD VAN TOEZICHT 2012 Conform de Code Cultural Governance heeft Cultuurnetwerk Nederland een profielschets voor de raad van toezicht opgesteld. Deze is als bijlage opgenomen bij het reglement van de raad van toezicht en is door de raad vastgesteld op 19 september Reglement en profielschets zijn voor medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland en andere betrokkenen ter inzage beschikbaar. De raad is qua nationaliteit, geslacht, leeftijd, ervaring en soort deskundigheid zo divers mogelijk samengesteld. De leden hebben kennis van en ervaring en affiniteit met de aard en cultuur van de stichting. Zij beschikken over kennis en ervaring op cultureel, financieel, juridisch, economisch, commercieel dan wel maatschappelijk terrein en ervaring in cultural governance. Raadsleden werden geworven op basis van inhoudelijke en beheersmatige kwaliteiten en ervaringen voor tenminste één doelgroep van Cultuurnetwerk Nederland (onderwijs, vrije tijd, professionele cultuur en overheden). Op 31 december 2012 bestond de raad uit de volgende leden: Ans Buys voorzitter (sinds medio 2011) Jos Darmanata algemeen lid (financiële commissie) Linde Gispen algemeen lid Diederik Schönau algemeen lid Annemieke Vervoort algemeen lid Ans Buys is lid en vicevoorzitter sinds Vanaf medio 2011 heeft zij het voorzitterschap op zich genomen en is zij Sadik Harchaoui opgevolgd. Ze is directeur van de lerarenopleidingen van Fontys Hogescholen in Tilburg. Jos Darmanata (lid sinds 2006) is managing partner bij SD&S en daar verantwoordelijk voor financiën en verkoop. Linde Gispen (vanaf juni 2009 lid) is projectleider cultuurparticipatie bij de provincie Zuid-Holland. Diederik Schönau (lid sinds 2007) is internationaal consultant bij Cito in Arnhem. Annemieke Vervoort (lid sinds juni 2009) is algemeen manager van Introdans Interactie, de educatieafdeling van dansgezelschap Introdans. Alle leden van de raad van toezicht vervullen ook andere bestuursfuncties op het terrein van kunst en cultuur. Meer informatie over de achtergrond en de voor Cultuurnetwerk Nederland relevante nevenfuncties van de raadsleden is te vinden op de website cultuurnetwerk.nl. 1.2 WERKZAAMHEDEN RAAD VAN TOEZICHT De raad van toezicht vergaderde in 2012 zeven keer. Dit was drie keer vaker dan in voorgaande jaren, vanwege de op handen zijnde overgang van onderneming en fusie met Kunstfactor. De vergaderingen vonden plaats op 26 januari, 10 april, 11 mei, 4 juni, 4 september, 15 november en 14 december Voorafgaand aan de vergadering had de voorzitter van de raad vooroverleg met de directeur en de financiële commissie had telkens vooroverleg met de controller. 7 JAARVERANTWOORDING 2012

8 In 2012 werden alle vergaderingen voorafgegaan door een voorbespreking van de raad onderling. Dit omdat twee leden van de raad zitting hebben in de raad van toezicht van het nieuwe kennisinstituut. De twee afgevaardigde raadsleden gaven in de voorbespreking de andere raadsleden informatie over de gang van zaken in de raad van toezicht van het LKCA De onderwerpen van de raad van toezicht betroffen op 26 januari de reorganisatie van de bibliotheekfunctie, de ontwikkelingen omtrent het nieuwe kennisinstituut (statuten en beleidsplan) en het werkplan april vergaderde de raad over ontwikkelingen aangaande het nieuwe kennisinstituut (frictiekosten, organisatieplan en de jaarrekening en jaarverantwoording De jaarverantwoording 2011 is in deze vergadering vastgesteld en goedgekeurd. Op 11 mei stonden opnieuw de ontwikkelingen omtrent het nieuwe kennisinstituut op de agenda (organisatieplan en functieboek), de resultaten van het 1 e kwartaal 2012, het reorganisatieplan van Cultuurnetwerk Nederland ter voorbereiding op de overgang van onderneming en het bijbehorende Sociaal Plan. Op 4 juni werd de formele raadsvergadering over de ontwikkelingen van het kennisinstituut - het reorganisatieplan, het sociaal plan, het vermogensbeleid, het onderhanden werk en het 'algemene gang van zaken overleg' met de Ondernemingsraad vervolgd met een werkdiner. De raad vergaderde 4 september wederom over de ontwikkelingen van het nieuwe kennisinstituut, advies van de Raad voor Cultuur en plaatsing directeuren, en de uitvoering van het reorganisatieplan door Cultuurnetwerk Nederland (plaatsing medewerkers). De vergadering van 15 november ging ook over ontwikkelingen rondom het kennisinstituut. De raad heeft voorts kennis genomen van het Jaarverslag over 2011 van de Ondernemingsraad. Bovendien nam de raad kennis van de cijfers van het 3 e kwartaal 2012 en sprak hij over de reservering van wachtgelden voor de gedwongen ontslagenen. Op 14 december sprak de raad opnieuw over het kennisinstituut, het voorstel tot juridische fusie en de afronding van Cultuurnetwerk Nederland in De raad dankte directeur, controller, p&o-er en bestuurssecretaris voor het vele en goede werk dat verricht is voor reorganisatie en fusie. Tevens sprak de raad zijn dank uit aan alle medewerkers voor hun inzet en grote productiviteit, ondanks reorganisatie en verhuizing. In deze vergadering reflecteerden voorzitter en raadsleden tevens op het eigen handelen. Op 25 mei voerden de raadsvoorzitter, de bestuurder en de ondernemingsraad, conform artikel 24.1 van de WOR, een gesprek over de algemene gang van zaken. Onderwerpen waren onderhanden werk en de toegenomen werkdruk door de aankomende fusie, de benoeming van een directeur voor het nieuwe kennisinstituut en de samenwerking met de Ondernemingsraad van Kunstfactor. In 2012 is geen discussiebijeenkomst gehouden met (senior)projectleiders gezien de hoge werkdruk voorafgaand aan overgang van onderneming en fusie. 1.3 GOED BESTUUR Conform het verzoek van OCW bij de Jaarverantwoording 2009 (brief 18 november 2009) schenken we in de Jaarverantwoording aandacht aan de naleving van de regels van goed bestuur. De regels van de Code Cultural Governance zijn in 2008 doorgevoerd in de statuten. Cultuurnetwerk Nederland werkte destijds al volgens de bepalingen van het raad van toezicht-besturingsmodel en heeft die ook in 2012 nageleefd. Dit model acht de raad nog steeds van toepassing op stichting Cultuurnetwerk Nederland. Ook in 2012 heeft de bestuurder, conform de statuten, het functioneren van de organisatie aan de raad verantwoord. Via het werkplan 2012 heeft de raad zijn goedkeuring gegeven aan de 8 JAARVERANTWOORDING 2012

9 werkzaamheden en de gevoerde strategie. Begroting en jaarverantwoording hebben inzicht gegeven in de financiering van de strategie. Met functiehuis en de kwartaalcijfers 2012 heeft de raad zicht gehouden op de inzet van personele en materiële middelen. Ten slotte heeft de bestuurder telkens gerapporteerd over belangrijke veranderingen (beleid en bedrijfsvoering), samenwerkingsverbanden en strategische contacten. In 2013 heeft de raad van toezicht van Cultuurnetwerk nog enkele werkzaamheden te verrichten waaronder de jaarverantwoording 2012 en de financiële afwikkeling van de stichting. Na vaststelling en goedkeuring van jaarverantwoording 2012 en meerjarenrekening door het ministerie van OCW en de financiële afwikkeling met de nieuwe stichting LKCA zal de stichting in een formele vergadering worden opgeheven. Ans Buys, Voorzitter Raad van Toezicht 9 JAARVERANTWOORDING 2012

10 10 JAARVERANTWOORDING 2012

11 2 Reflectie: Cultuurnetwerk Nederland in 2012 Het Handboek Verantwoording cultuursubsidies instellingen (Ministerie van OCW 2008) vraagt een beschouwing van de activiteiten tijdens de vierjaarlijkse uitvoeringscyclus. Vandaar dat Cultuurnetwerk Nederland in zijn jaarverslagen standaard een reflectie op zijn werkzaamheden van het verslagjaar geeft. 2.1 REFLECTIE OP PRESTATIES 2012 De in het Activiteitenplan genoemde aandachtsgebieden zijn in deze jaarverantwoording samengebracht tot drie onderdelen: Informatie & Documentatie, Kennisnetwerken & Overheids- en instellingsbeleid en Verdieping & Vernieuwing. De internationale activiteiten worden niet meer apart benoemd, maar zijn daarin ondergebracht. Voor elk van deze onderdelen zijn in deze verantwoording de werkelijk behaalde prestaties genoemd in de kalenderjaren 2009 tot en met Dit om de verschillen tussen het eerste en laatste jaar van de cultuurplanperiode in beeld te brengen. Daarnaast geven we in de tekst een kwalitatieve resultaatbeschrijving van elke activiteit met waar nodig een korte beschouwing. Behoudens de bibliotheekfunctie heeft Cultuurnetwerk Nederland over het algemeen de streefcijfers 2012 meer dan behaald. Deze zijn met de behaalde kengetallen in alle jaren van de cultuurplanperiode terug te vinden in de verantwoording die na elk hoofdstuk is opgenomen. Bovendien blijkt uit de prestatiegegevens dat Cultuurnetwerk Nederland er steeds in blijft slagen zijn doelgroepen te bereiken. Het aantal kennispartners waar wij mee samenwerken, blijft stabiel en er is fysiek en digitaal een toenemend aantal kennisrelaties waarmee wij kennis uitwisselen. REORGANISATIE BIBLIOTHEEKFUNCTIE Onafhankelijk van het nieuw te vormen kennisinstituut heeft Cultuurnetwerk Nederland ingespeeld op veranderingen in de bibliotheekvoorziening, waarbij het na de fusie in het LKCA - zorg blijft dragen voor een volwaardige gesystematiseerde digitale kennisopbouw. De bestaande bibliotheekcatalogus, gestart begin jaren zeventig, is hiertoe omgebouwd tot een digitale bibliografie van cultuureducatie en amateurkunst. De selectie van actueel gepubliceerde literatuur en de beschrijving hiervan in de bestaande digitale catalogus blijft doorgaan, maar we schaffen geen gedrukte publicaties meer aan. De fysieke bibliotheek is eind 2012 opgeheven en een groot deel van de collectie is - na selectie - ondergebracht in een geëigende opslag om zo mogelijk nog aan andere gespecialiseerde bibliotheken over te dragen. Een andere deel van de collectie is als sleutelcollectie meegenomen naar het LKCA en daar geplaatst voor extern geïnteresseerden en voor intern gebruik. Datgene wat daarna van de collectie overbleef is meegegeven aan de medewerkers of uiteindelijk als oud papier weggegaan. KENGETALLEN Het digitale gebruik van de bibliotheekcollectie steeg opnieuw en kwam op circa zoeksessies per jaar (+9,5%). Het aantal verzoeken om informatie bedroeg 1.208, beduidend minder dan in 2011 (-38%), hetgeen te maken heeft met de sluiting van het studiecentrum vanaf 1 juli 2012, vanwege de opheffing van de bibliotheek. Het aantal bezoekers van onze website Cultuurnetwerk.nl nam iets toe tot bezoekers per dag (+7,8% bezoekers) en Cultuurplein.nl trok veel meer bezoekers (+82,3%). Die groei in bezoekersaantallen geldt minder voor de website podiumopschool.nl (-12,3%), terwijl projectloketcultuur.nl opnieuw een teruggang kende (-14,5%). Cultuurcoordinator.nl kende daarentegen ook in 2012 een toenemende bezoekersstroom (+10,8%), hetgeen te danken is aan de aandacht die Cultuurnetwerk 11 JAARVERANTWOORDING 2012

12 Nederland voor deze doelgroep heeft geënte nieuwe vormgeving. De websites podiumopschool.nl en projectloketcultuur.nl gaan over in de cultuurcommunity AliceMoves. De abonnementen op e-zines van Cultuurplein.nl zijn in 2010 geschoond; desondanks groeide het aantal abonnees in het primair onderwijs enorm (+47,9%). Hetzelfde geldt voor de abonnees in het voortgezet onderwijs (+86,5%) en voor de culturele instellingen (+245%). Waarschijnlijk speelt het landelijk beleid Cultuureducatie met kwaliteit, dat in 2012 zijn vorm kreeg, hierbij een grote rol. De nieuwsbrief Cutuurcoördinator.nl die 11 keer per jaar wordt verzonden aan bijna 5000 icc'ers en trainers, wordt door 30% daadwerkelijk geopend. Het aantal downloads van Zicht op, Cultuur+Educatie en andere uitgaven steeg sterk (tot downloads). Cultuurnetwerk Nederland gebruikt sinds enige jaren ook sociale media als een weblog, Twitter, Facebook, YouTube en LinkedIn om informatie en kennis te verspreiden. Facebook en YouTube zijn in 2011 gestart, waardoor er nog geen vergelijkende cijfers zijn. Het aantal volgers van Cultuurplein Twitter groeide in 2012 met 130% (1300), terwijl de Twitteraccount van Cultuurnetwerk in 2012 is opgeheven vanwege de fusie tot LKCA. Het aantal leden van de netwerkgroep Cultuureducatie op LinkedIn is met 47% gestegen naar leden en dat van Cultuurplein naar (+73,7%). In 2012 zijn op LinkedIn ook netwerkgroepen gestart voor amateurkunst (28) en erfgoededucatie (501 leden). De weblog van directeur Piet Hagenaars (Piet-Hagenaars.blogspot) met 41 blogs in 2012 kende een bezoekersgroei van +109,7% ( bezoekers met unieke bezoekers). In 2011 waren dit bezoeken (met unieke bezoekers). Fysieke uitgaven van Cultuurnetwerk Nederland, zoals de periodieke uitgave Cultuur+Educatie en het Cultuurplein Magazine (tot half 2011 Bulletin Cultuur & School geheten), bleven min of meer stabiel in hun aantal abonnees. Deze uitgaven - of artikelen eruit worden ook digitaal gelezen en het aantal downloads is overweldigend en loopt in de vele duizenden per nummer (totaal ca ). Het aantal bezoeken van instellingen voor hoger onderwijs aan Cultuurnetwerk Nederland liep iets terug. In 2012 waren dat er 22 tegenover 24 in Naast kennis- en informatiespreiding door de beantwoording van vragen, de uitgave van publicaties en via interactieve digitale media kent Cultuurnetwerk ook kleine en grote kennisbijeenkomsten. De belangrijkste drie zijn de CultuureducatieBELEIDdag, de Dag van de Cultuureducatie en de Conferentie Onderzoek in Cultuureducatie. Daarnaast verzorgt en begeleidt Cultuurnetwerk Nederland op verzoek van OCW netwerkbijeenkomsten en kenniskringen voor icc'ers, icc-trainers, brede scholen (en cultuureducatie) en lerarenopleidingen voor primair en voortgezet onderwijs. De deelnemers van de CultuureducatieBELEIDdag 2012 waardeerden de dag met een gemiddelde van 6,9 (cijfer 1-10). Op de deelnemerslijst stonden 127 deelnemers, inclusief sprekers en genodigden, waarvan 63 van een gemeente of provincie. In de toelichting bleek dat de dag inspirerend en goed georganiseerd was. De zevende Nederlandse Dag van de Cultuureducatie kende het thema 'Samenwerking'. Er waren ruim 300 deelnemers, waarvan 96 het enquêteformulier invulden. De meesten noemen 'inspiratie', 'nieuwe ideeën', of 'kennis opdoen' als belangrijkste motief voor deelname, vaak in combinatie met 'netwerken'. Wat door een betrekkelijke nieuwkomer in de sector 'zeer inspirerend' wordt gevonden, vindt de ander soms 'oude koek'. Ook al wordt gepoogd bij de programmering 'voor elk wat wils' te bieden, het blijft lastig iedereen tevreden te stellen. Het projectteam gaat zich daarom bezinnen op eventuele bijstelling van het format. Ondanks de verschillen van waardering voor het geheel van de dag met sterke uitschieters naar boven en naar beneden, komt het gemiddelde uit op 7,1. 12 JAARVERANTWOORDING 2012

13 Er namen zo'n 220 onderzoekers, docenten, studenten en medewerkers van culturele instellingen deel aan de conferentie Onderzoek in Cultuureducatie. 45 Deelnemers vulden de evaluatie in en waardeerden de conferentie met een gemiddeld rapportcijfer van 7,5. Uit kwantitatieve en kwalitatieve metingen en uit de intensivering van kennisrelaties en -partners blijkt dat Cultuurnetwerk Nederland in 2011 ruimschoots aan zijn opdracht heeft voldaan. 2.2 WERKEN AAN EEN NIEUW KENNISINSTITUUT In 2011 hoorde Cultuurnetwerk Nederland met de hoofdlijnenbrief van staatssecretaris Zijlstra dat er grote veranderingen te wachten staan. Hij wil voor de cultuurplanperiode een nieuw kennisinstituut voor cultuureducatie en amateurkunst in de plaats van Cultuurnetwerk Nederland en Kunstfactor. Dit fusie-instituut werkt discipline overstijgend en voert een scala aan taken uit voor cultuureducatie, erfgoededucatie, kunsteducatie en amateurkunst. De staatssecretaris onderscheidt in zijn junibrief daarbij drie hoofdtaken: - Professionalisering van de educatiefunctie in de cultuursector en deskundigheidsbevordering binnen de amateurkunst, zowel bestuurlijk als artistiek inhoudelijk (inclusief kunsteducatie) - Landelijke informatie- & netwerkfunctie voor zowel cultuureducatie als amateurkunst - Onderzoek & monitoring, waaronder een onderzoeksagenda voor de beleidsontwikkeling. Voorts merkt hij op dat het nieuwe kennisinstituut nauw samenwerkt met het FCP voor de landelijke programma's Cultuureducatie met kwaliteit en Innovatie amateurkunst. Na organisatieplan, vaststelling cao, reorganisatieplan en sociaal statuut kregen alle medewerkers te horen of zij ja dan nee geplaatst waren in de nieuwe organisatie. Helaas moest een aantal collega's afscheid van ons nemen omdat er in de nieuwe organisatie geen functie of voldoende formatie was waarop zij geplaatst konden worden. Een en ander wordt hier weliswaar kort en globaal beschreven maar de invloed die fusie en ontslag op de medewerkers had was uiteindelijk toch groot. Ook omdat de nieuwe organisatie financieel gedwongen koos voor vestiging in het pand van Kunstfactor aan de Kromme Nieuwegracht. De verhuizing aan het eind van het jaar deed velen met weemoed van het pand aan de Ganzenmarkt afscheid nemen. Eind 2012 is een eerste Werkplan LKCA 2013 gerealiseerd dat in projectbeschrijvingen de activiteiten weergeeft zoals die door Cultuurnetwerk Nederland en Kunstfactor zijn voorbereid en in samenhang met elkaar zijn gebracht. Het kader hiertoe vormden het Activiteitenplan dat bij het ministerie van OCW is ingediend, het definitief advies van de Raad voor Cultuur hierop en de uiteindelijke beschikking van OCW die volgde op Prinsjesdag Er is bovendien rekening gehouden met andere kadervormende bronnen zoals het gezamenlijk advies van Onderwijsraad en Raad voor Cultuur Cultuureducatie: leren, creëren, inspireren!', de reactie daarop van staatssecretaris Zijlstra aan de Tweede Kamer over de aanpak van het landelijk programma Cultuureducatie met kwaliteit, de Deelregeling Cultuureducatie met Kwaliteit en het Beleidsplan , de twee laatsten van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP). LKCA en FCP verduurzamen hun samenwerking immers met Cultuureducatie met Kwaliteit (CeK), de Versterking amateurkunst (Vak), Talentontwikkeling (TOM) en Cultuureducatie en VMBO. Voor dit werkplan zijn tenslotte ook de eerdere werkplannen van de twee rechtsvoorgangers van het LKCA bekeken op projecten die voor de kennisontwikkeling, -productie en -deling ook voor de huidige cultuurplanperiode van belang zijn. De indeling van het werkplan is geënt op de vier prioriteiten uit het LKCA-activiteitenplan. Dit om de aansluiting tussen activiteitenplan en werkplan inzichtelijk te maken en ook om elk jaar in werkplan en jaarverantwoording het gewicht van deze prioritering te laten blijken. Het betreft: 13 JAARVERANTWOORDING 2012

14 - Het stimuleren van een infrastructuur cultuureducatie en amateurkunst, bestaande uit werk- en kennisrelaties van overheden, scholen, culturele instellingen en organisaties voor en aanbieders van cultuureducatie en amateurkunst; - De kwaliteit en samenhang in amateurkunst, zoals de ontwikkeling van kwaliteitsnormen en standaarden voor de buitenschoolse kunsteducatie, de actualisatie van inhoudelijke richtlijnen per discipline, per vak of per instrument en ondersteuning van het bestuurlijk kader amateurkunst; - Cultuureducatie in hart van het onderwijs, omdat op jonge leeftijd immers de basis wordt gelegd voor de culturele levensloop. En omdat de school als onderwijsbasis alle kinderen bereikt, ongeacht hun achtergrond en afkomst; - De verbinding tussen cultuureducatie en amateurkunst (culturele levensloop), die veel aanknopingspunten geeft voor een functionele wisselwerking en uitwisseling tussen de diverse onderdelen van de werkterreinen van het kennisinstituut. Met het beschikbare budget voor cultuureducatie kunnen we in ieder geval ook de in de afgelopen jaren gevormde netwerken van interne cultuurcoördinatoren (icc'ers), pabo's en lerarenopleidingen voor voortgezet onderwijs een structureel vervolg geven. Cultuurnetwerk is zeer tevreden met de landelijke inzet op cultuureducatie en de positieve waardering van OCW. Het ministerie zet vanaf 2013 voor landelijke ondersteuning van cultuureducatie veel meer structureel geld in dan nu het geval is. Naast dit geoormerkte bedrag voor cultuureducatie voor het nieuwe kennisinstituut start ook het Fonds voor Cultuurparticipatie een programma Cultuureducatie met kwaliteit met een budget van 13,8 miljoen, bestaande uit een matchingregeling met provincies en de zevenendertig grote gemeenten ( 10 miljoen + 10 miljoen) en een subsidieregeling voor landelijk flankerend beleid ( 3,8 miljoen). Al met al zien wij veel kansen om de kwaliteit van cultuureducatie in en om het onderwijs verder te versterken. 14 JAARVERANTWOORDING 2012

15 3 Organisatie, personeel en faciliteiten 3.1 ORGANISATIE Cultuurnetwerk Nederland kent sinds mei 2005 drie bureaus, waarvan de medewerkers efficiënt en hecht samenwerkend in projectteams producten en diensten realiseren. De producten en diensten komen vaak in wisselwerking met kennispartners en kenniskringen tot stand en zijn bedoeld voor professionals in de werkvelden onderwijs, culturele instellingen, onderzoek, vrije tijd en overheden. ORGANISATIESTRUCTUUR EN INFORMATIEUITWISSELING De raad van bestuur (statutair directeur) van de stichting is sinds 1 januari 2001 Piet Hagenaars. Na vaststelling van de hoofdlijnen van beleid door de raad van toezicht is hij eindverantwoordelijk voor de uitvoering van beleid en programmering. De directeur en het management van de drie bureaus Informatie & Documentatie (I&D), Advies & Onderzoek (A&O) en Middelen (M) zijn hiërarchisch leidinggevend, seniorprojectleiders en projectleiders zijn functioneel leidinggevend. De directeur is tevens manager van het bureau A&O. ORGANOGRAM Raad van Toezicht Raad van Bestuur Staftaken Bureau Informatie & Documentatie Bureau Advies & Onderzoek Bureau Middelen AFBEELDING 1 _ ORGANOGRAM ORGANISATIESTRUCTUUR CULTUURNETWERK NEDERLAND De raad van bestuur is eindverantwoordelijk voor inhoudelijke keuzes, materiële beslissingen en personele aangelegenheden van de organisatie. Staftaken bestaan uit de voorbereiding van inhoudelijk en financieel beleid, kwaliteitszorg, corporate communicatie en pr, internationalisering en het bestuurssecretariaat; de uitvoering daarvan is gedelegeerd aan verschillende medewerkers. Bureau Informatie & Documentatie, met als manager Max Lebouille, kent de functies bibliotheek, websites, de uitgave van periodieken en vraagbeantwoording. Bureau Advies & Onderzoek, met als manager Piet Hagenaars, heeft de functies advies, procesbegeleiding, studie en onderzoek en de productcommunicatie. In bureau Middelen, met als manager Peter van den Esschert, zijn faciliterende functies ondergebracht zoals de financiële administratie, controlling, adresbeheer, automatisering en personeel & organisatie. Er is bewust voor gekozen om naast de al jaren goed functionerende projectorganisatiestructuur een bureaustructuur in te richten om medewerkers het noodzakelijke houvast te geven in hun werk. Medewerkers werken immers in variabele teams aan wisselende projecten met wisselende (senior-) 15 JAARVERANTWOORDING 2012

16 projectleiders. Het betreft de bespreking van het algemeen functioneren van de medewerker, scholingswensen en de vaststelling daarvan, privésituaties die van invloed zijn op het werk, het functionerings- en beoordelingsgesprek, het verlof, het persoonlijk ontwikkelingsplan, enzovoort. De directeur en de managers bespreken in het managementteam (MT) onderwerpen aangaande het personeel, materiële en gebouwelijke voorzieningen en financiën. Belangrijke onderwerpen waren in 2012 de ontwikkelingen ten aanzien van het nieuwe kennisinstituut, reorganisatieplan en Sociaal Plan als ook de reorganisatie van de bibliotheekfunctie. De (senior)projectleiders kwamen in 2012 bij elkaar in het projectleidersoverleg (PT) dat bedoeld is voor beleidsadvisering aan de directeur op instituutsniveau en voor kennisontwikkeling, -productie en -circulatie op het niveau van aandachtsgebieden en productactiviteiten. Belangrijke onderwerpen in 2012 waren de uitvoering van het werkplan 2012, het beleidsplan en activiteitenplan voor , werkzaamheden ten behoeve van de fusie, het advies van de Raad voor Cultuur, de beschikking voor het nieuwe kennisinstituut en het werkplan 2013 voor het nieuwe kennisinstituut. Voor de dagelijkse kennis- en informatieuitwisseling en voor het geven van feitelijke informatie zoals mededelingen, informatie over kennisrelaties en -netwerken, evenementen en dergelijke bestond ook in 2012 een intranet voor medewerkers. 3.2 PERSONEEL OPBOUW MEDEWERKERSBESTAND Eind 2012 telde Cultuurnetwerk Nederland 42 medewerkers waarvan 38 in vaste dienst, drie op tijdelijke basis en een op basis van deeltijddetachering vanuit Stichting Ganzenmarkt 6. Het totale medewerkersbestand op 31 december 2012 bestond uit 31 vrouwen en 11 mannen. Van de 42 medewerkers hadden er op 31 december 2012 tien een fulltime aanstelling (afbeelding 2). Deeltijdfactor Man Vrouw Totaal tot 0, tot 0, tot 0, tot 0, tot 0, Totaal parttimers Totaal fulltimers AFBEELDING 2 _ AANTAL FULL- EN PARTTIMERS PER 31 DECEMBER 2012 Ruim achtenzeventig procent van de medewerkers heeft een parttime aanstelling, waarbij het aantal vrouwen de overhand heeft. Om werk en zorgtaken goed te kunnen combineren biedt Cultuurnetwerk zijn medewerkers de mogelijkheid om daar waar mogelijk parttime te werken en/of deels vergoed ouderschapsverlof op te nemen. 16 JAARVERANTWOORDING 2012

17 tot tot jaar Leeftijdsopbouw medewerkers (peildatum 31 december) jaar jaar jaar vanaf jaar tot tot jaar jaar jaar jaar vanaf jaar tot tot jaar jaar jaar jaar vanaf jaar tot tot jaar vanaf jaar Man Vrouw AFBEELDING 3 _ LEEFTIJDSOPBOUW PERSONEEL PER 31 DECEMBER De gemiddelde leeftijd in 2012 was 49 jaar. Het percentage van de medewerkers van 45 jaar of ouder bedroeg 62% (zie afbeelding 4). De aandacht voor verjonging bij werving van nieuwe medewerkers blijft dus van groot belang. IN EN UITSTROOM In 2012 verlieten zeven medewerkers Cultuurnetwerk Nederland. Eén medewerker had een kort tijdelijk dienstverband voor een afgebakende taak, het dienstverband volgde op een stageperiode. Daarnaast trad een medewerker in dienst voor tijdelijke vervanging. Dit dienstverband eindigde aan het eind van het jaar. Twee medewerkers hadden met het oog op de aanstaande reorganisatie een tijdelijk dienstverband gekregen tot eind Als gevolg van de reorganisatie was Cultuurnetwerk genoodzaakt van drie vaste medewerkers afscheid te nemen. Daarnaast kregen twee medewerkers deeltijdontslag, hun arbeidsplaats kon behouden worden in het nieuwe instituut, zij het geringer van omvang. Het (deeltijd-) ontslag werd per 31 december 2012 geëffectueerd. SCHOLING EN DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING In 2012 is er in verband met de aanstaande reorganisatie terughoudend geschoold. Wel werden er op individuele basis specifieke (bijscholings-)cursussen gevolgd zoals de cursus Onderwijskunde, Onderwijswetenschappen, Wetenschapsjournalistiek, Populair Wetenschappelijk Schrijven, Webredactie, Informatie Schrijven, Adobe InDesign, Heritage Education, Social Media, SEO, Google Analytics, Observeren en Kwaliteit en Generalisatie in kwalitatief onderzoek. De in 2011 verlengde pilot Intervisie werd in 2012 kort vervolgd met een aantal bijeenkomsten. Aan deze pilot namen negen medewerkers projecten deel. LOOPBAANSCAN Sinds 2009 is in de cao van Cultuurnetwerk Nederland opgenomen dat elke medewerker driejaarlijks een loopbaanscan aangeboden krijgt. Doel van de scan is dat de werknemer (meer) inzicht krijgt in zijn kwaliteiten, motivaties, loopbaanvoorwaarden, toekomstmogelijkheden en wensen. De loopbaanscan vindt veelal plaats ter voorbereiding op het persoonlijk ontwikkelingsplan, al is dit niet noodzakelijk. De loopbaanscan wordt uitgevoerd door Menorio, een landelijke organisatie voor loopbaanbegeleiding. 17 JAARVERANTWOORDING 2012

18 In 2012 deden vier medewerkers een loopbaanscan nadat veel collega's hen in 2011 al waren voorgegaan. Een belangrijk motief om de loopbaanscan te doen vormde de aanstaande reorganisatie en de vorming van een nieuw kennisinstituut. Vanwege die aanstaande reorganisatie is de inzet van het persoonlijk ontwikkelplan minder gestimuleerd. ZIEKTEVERZUIM EN ARBO Voor advies en ondersteuning bij het verzuimbeleid maakt Cultuurnetwerk Nederland gebruik van de diensten van ArboNed. Management en personeelszaken streven naar een proactief verzuimbeleid. In 2012 bedroeg het ziekteverzuimpercentage 3,4% en was daarmee met 0,7% lager dan in VERTROUWENSPERSONEN Er is in 2012 wat meer een beroep gedaan op de vertrouwenspersonen dan de jaren daarvoor het geval was. Dit is volgens de rapportage van beide vertrouwenspersonen voornamelijk het gevolg van de reorganisatie en fusie waardoor een aantal medewerkers onzeker werd over hun positie, zich niet voldoende gewaardeerd voelde en soms ook onheus behandeld. Onderwerp van gesprek waren onder meer functieprofiel, functiewaardering en de communicatie hierover. Bovendien speelden de soms te hectische werkomgeving en te dynamische veranderingen die nabij waren daarbij ook een grote rol. CAO EN SOCIAAL PLAN Op 31 december 2012 eindigde de looptijd van de Cao Cultuurnetwerk Nederland. Met het oog op de komst per 1 januari 2013 van het LKCA, is er de eerste helft van 2012 samen met fusiepartner Kunstfactor hard gewerkt aan een eigen Cao voor het LKCA. En met succes, voor de zomer waren de onderhandelingen met de vakbonden afgerond en lag er een mooi onderhandelingsresultaat voor een nieuwe en eigen Cao te weten de Cao LKCA. De Cao is op een aantal onderdelen gebaseerd op de Cao Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en heeft een looptijd van vier jaar. Naast de onderhandelingen over een nieuwe Cao werd er met de vakbonden een Sociaal Plan overeengekomen waarin de rechtspositionele gevolgen van de reorganisatie werden opgenomen. Medewerkers die als gevolg van de reorganisatie gedwongen moesten afvloeien maken aanspraak op een wachtgeldregeling en op een budget voor scholing en/of outplacement. FESTIVITEITEN Ook in 2012 vonden de inmiddels traditionele festiviteiten voor medewerkers plaats, zoals de Nieuwjaarsborrel, het zomerfeest op de binnenplaats van Ganzenmarkt 6 met alle huurders gezamenlijk, het instituutsuitje en de kerstborrel met filmvoorstelling. Zowel het instituutsuitje als de kerstborrel hadden dit jaar een bijzonder tintje. In november vond het instituutsuitje plaats dat geheel in het teken stond van het thema afscheid. De ochtend was gewijd aan een stadswandeling onder leiding van een gids en na een gezamenlijke lunch werd het programma voortgezet bij het UCK waar drie verschillende groepen aan de slag gingen met het schrijven en instuderen van een lied wat resulteerde in drie optredens waarin het afscheid van Cultuurnetwerk Nederland, de vertrekkende collega's en de verhuizing uit het pand aan de Ganzenmarkt 6 werden bezongen. De dag werd afgesloten met een groots buffet en feest in de Winkel van Sinkel waarvoor tevens de partners en de leden van de Raad van Toezicht waren uitgenodigd en waar de directeur in boekvorm zijn - tot dan tot gepubliceerde - blogs in ontvangst mocht nemen. Eind december vond voor de laatste keer de kerstborrel plaats voorafgegaan door de traditionele filmvoorstelling. De borrel werd afgesloten met een kerstmaaltijd voor alle medewerkers en dus ook voor hen die wegens de reorganisatie afscheid namen van Cultuurnetwerk Nederland. 18 JAARVERANTWOORDING 2012

19 3.3 FINANCIËN De jaaromzet komt in 2012 uit op ca. 4,32 miljoen waarvan ca. 1,80 miljoen aan structurele subsidie OCW, ca. 1,55 miljoen aan projectsubsidies OCW en ca. 0,96 miljoen aan bijdragen van derden. Hiermee is de omzet 4,5 procent hoger dan die van Ca. 42 procent van de omzet is gefinancierd met het subsidie voor besteltaken van het ministerie van OCW en ca. 58 procent door bijdragen van derden en door projectsubsidies van het ministerie van OCW. Jaaromzet Cultuurnetwerk Nederland 22,12% basissubsidie OCW projectsubsidie OCW bijdragen derden 42,17% 35,71% AFBEELDING 4 _ JAAROMZET 2012 CULTUURNETWERK NEDERLAND Het jaar 2012 sluit met een negatief exploitatieresultaat van ten opzichte van een begroot negatief exploitatieresultaat van Het negatieve resultaat wordt veroorzaakt door de hoge kosten gemaakt in verband met de overgang per 1 januari 2013 naar het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst, een door het ministerie van OCW opgelegde samenvoeging van Cultuurnetwerk en Kunstfactor. Deze zogenaamde transitiekosten komen volgens het ministerie van OCW niet in aanmerking voor vergoeding door OCW. Daartegen is door de stichting bezwaar gemaakt en er is nog geen uitspraak hierover. Vooruitlopend op een uitspraak is een voorziening getroffen, die altijd weer ongedaan gemaakt kan worden. 19 JAARVERANTWOORDING 2012

20 3.4 STATISTISCH OVERZICHT BEGROTE EN BESTEDE UREN 2012 Cultuurnetwerk Nederland plant haar werkzaamheden in uren in het Cultuurnetwerk informatie systeem (CIS). Daaruit zijn voor 2012 de volgende gegevens gehaald. In de begroting voor 2012 ging Cultuurnetwerk uit van circa te besteden uren, waarvan 85,14% productief werd ingezet voor kennisontwikkeling, -productie en -circulatie en 14,86% indirect productief voor de interne en externe communicatie, management, personeelszaken, automatisering en financiële administratie. Eind 2012 zijn er om reden van reorganisatie en fusie minder productieve uren gemaakt dan wij gewend zijn. Totaal zijn er uur gemaakt, waarvan 79,3% productieve en 20,7% indirect productieve uren. Afbeeldingen 5 en 6 tonen de verdeling van direct en indirect productieve uren over de taken en werkzaamheden van Cultuurnetwerk (begroting en besteding 2012); een opvallende afwijking tussen begroting en besteding betreft de inzet voor archivering en verhuizing (13000 en 19000: algemene en algemene bureaunummers). Tevens is duidelijk dat Directie & Management meer uren nodig hadden voor reorganisatie, cao, organisatie, uitvoering sociaal plan en verhuizing. Kostentypering - uren begroot Servicebureau Bibliotheek Extra taken voor ministerie van Opdrachten 100% kosten Projecten in samenwerking met Taken in basisinfrastructuur Publicaties in basisinfrastructuur Algemene bureaunummers Personeelszaken Communicatie en PR Algemene nummers CNL Directie & Management productieve uren indirect-productieve uren Kostentypering - uren besteed 2012 productieve uren indirect productieve uren Servicebureau Bibliotheek Extra taken voor ministerie Opdrachten 100% kosten Projecten in samenwerking Taken in basisinfrastructuur Publicaties in Algemene bureaunummers Personeelszaken Communicatie en PR Algemene nummers CNL Directie & Management AFBEELDING 5 EN 6 _ BEGROTING EN BESTEDING 2012: KOSTENTYPERING EN TAKEN IN UREN (CIS) 20 JAARVERANTWOORDING 2012