De Rentewijzer update

Transcriptie

1 KBC ECONOMIC RESEARCH (MARKTENZAAL RESEARCH GCE) PIET LAMMENS EN SIEGFRIED TOP 28 JANUARI 2013 De Rentewijzer update Situatie op: 28/01/2014 ECB beleidsrente 0,25% Euribor 3m 0,30% 10 jaars obligatierente (Duitsland) 1,68% Kortetermijnrente (ECB beleidsrente) 1) Evolutie op korte termijn (3 maanden) Gelijk Op 25 bp. Nadat de Europese Centrale Bank haar beleidsrente begin november vrij onverwacht verlaagde met 25 basispunten tot 0.25%, hield zij haar beleid onveranderd in december en januari. De depositorente blijft op 0% en telkens bevestigde zij haar forward guidance. Daarmee belooft de ECB de beleidsrente op het huidige niveau of lager te houden voor een lange periode ( extended period of time ). Tijdens de persconferentie bleef voorzitter Draghi de neerwaartse risico s voor het fragiele herstel benadrukken. Hij wees er in duidelijke bewoordingen op dat de ECB de middelen maar ook de vastberadenheid heeft om zo nodig de economie opnieuw bij te springen via een nog soepeler beleid. De ECB voorzitter ging hiermee (iets) verder dan voorheen in de richting van bijkomende versoepeling. Hij identificeerde zelfs twee concrete omstandigheden die een nieuwe ECB actie kunnen uitlokken. Ten eerste zijn er de spanningen op de geldmarkt die de kortetermijnrente naar boven duwen. De banken betalen immers hun 3 jaars LTRO leningen terug aan de ECB, een teken dat de situatie in de financiële markten verbetert. Daardoor vermindert echter de excess liquiditeit wat de eonia geleidelijk onder opwaartse druk zet. Door deze rente laag te houden wil de ECB duidelijk maken dat ze het ernstig meent met haar forward guidance. Lage rente is noodzakelijk om de economie te ondersteunen en om de euro niet te laten stijgen. Een tweede reden voor de ECB om haar beleidsrente eventueel verder te verlagen is een té lage inflatie. De ECB ziet geen deflatierisico s en voorspelde in december een inflatie van 1.1% en 1.5% respectievelijk in 2014 en Wanneer haar inflatieverwachtingen voor de middellange termijn verder dalen kan een verdere versoepeling volgen. ECB president Draghi was wel vaag over welke middelen precies zouden ingezet worden onder welke concrete omstandigheid. Een bijkomende rentedaling, verlaging van de reserve verplichtingen, nieuwe LTRO leningen, negatieve depositorente of zelfs aankopen van activa (de zogenoemde QE). In een interview tijdens de topontmoetingen in Davos zei de voorzitter dat indien nodig om de te lage inflatie te bestrijden, de ECB kan overgaan tot aankopen van verpakte bankleningen aan gezinnen en bedrijven. Draghi gaf aan dat dit wel eerst een verdere ontwikkeling van de markt van herverpakte bankleningen vereist. Toch wijst dit erop dat deze piste van versoepeling, indien nodig, aan belang wint. Toch zijn we nog niet aan een verdere versoepeling toe. De 1 R entewijzer 28 januari 2013

2 economische data verbeterden recent en de inflatie en inflatieverwachtingen vertoonden geen verdere daling in Evolutie op lange termijn (12 maanden) Gelijk Op 25 bp. Op middellange termijn (12m) zien we in ons basisscenario weinig verandering in het monetair beleid. De beleidsbeslissingen van november moeten volstaan om de deflatierisico s te minimaliseren. De economische groei is laag maar zou geleidelijk iets sterker moeten worden. Door haar strategie van forward guidance beinvloedt de ECB de marktverwachtingen voor de langere termijn. Dergelijke beleidsindicatie voor stabiele tot eventueel lagere rentes gaat de eerstkomende maanden niet veranderen en zou ook de rentes wat verder op de rentecurve laag kunnen houden. In die omstandigheden verwachten wij geen verhoging van de beleidsrente de volgende twaalf maanden. Toch zijn de kansen op een verdere versoepeling van het beleid niet klein. Drie ontwikkelingen kunnen er ons toe bewegen om een renteverlaging of andere versoepelingen in het basisscenario op te nemen: een beduidende verdere daling van de inflatie en inflatieverwachtingen, een nieuwe inzinking van de conjunctuur of een forse stijging van de euro. In ons basisscenario gaan wij er vanuit dat de ECB de mogelijkheid van lagere rentes behoudt in haar communicatie gedurende de volgende maanden. Langetermijnrente (Duitsland) 1) Evolutie op korte termijn (3 maanden) Stijgen 30 bp. De obligatierentes piekten net voor de beleidsvergadering van de Fed midden september op 2.08% voor de Duitse en op 3% voor de Amerikaanse 10 jaarsrente. De Federal Reserve verraste vriend en vijand door niet te starten met de afbouw van haar aankoopprogramma van obligaties. De beslissing zorgde voor een correctie in de langetermijnrente. Ook de onzekerheid rond het fiscale beleid en de zeer kleine kans op een default van de overheid speelden een rol, net als de gemengde signalen over het groeitempo. Sinds begin november klom de Amerikaanse langetermijnrente opnieuw hoger. De Amerikaanse economische data toonden aan dat de sluiting van de overheid in oktober de economische dynamiek niet had aangetast. Het Congres bereikte ook een budgettair akkoord voor 2014/15. Dat wakkerde opnieuw de speculatie over de timing van de afbouw van het Fed aankoopprogramma van obligaties aan. Midden december besliste de Fed om vanaf januari inderdaad met de afbouw van haar aankoopprogramma te starten. Nu wordt er nog maandelijks voor $75 miljard aangekocht. Tijdens de persconferenties liet voorzitter Bernanke verstaan dat indien de economische ontwikkelingen in lijn blijven met de Fed projecties er elke Fed vergadering een vermindering met $10 miljard kan volgen hetgeen het programma tegen einde 2014 volledig zou afbouwen. Na de beslissing bleef de rente verder stijgen, maar volgens ons niet zo zeer omwille van de beslissing dan wel omwille van de betere economische data en toenemend optimisme over de economische vooruitzichten. De Amerikaanse 10j. rente testte opnieuw het 3% niveau (bij de jaarwende) maar de Duitse 10j. rente piekte op 1.97%, 10 basispunten beneden de vorige top. Sinds begin januari volgde een nieuwe neerwaartse correctie van de rentes. Aanvankelijk was de correctie technisch van aard, maar een zeer slecht Amerikaans arbeidsmarktrapport gaf de correctie meer schwung. Een aantal opkomende landen zoals Turkije maar ook Argentinië, Zuid Afrika en Brazilië zagen hun munt fors verzwakken. Lokale factoren speelden zeker een rol, maar ook de mogelijke verdere afbouw van het Amerikaanse liquiditeitenbeleid speelde deze landen parten. Een nieuwe golf van kapitaaluitvoer uit de opkomende landen was het gevolg. Ook andere risicovollere activa zoals aandelen in de VS en Europa werden getroffen door winstnemingen en een vlucht 2 R entewijzer 28 januari 2013

3 naar veiligheid. Amerikaanse en Duitse rentes vielen zelfs terug tot ongeveer 2.70% en 1.65%. Tenzij de huidige crisette zou uitgroeien tot een echte veralgemeende crisis van de opkomende landen denken wij dat de neerwaartse correctie van de rentes ver genoeg ging. Voor de volgende drie maanden verwachten we zijwaartse handel in de 2.50% tot 3% band voor de Amerikaanse 10j. rente en in de 1.65% tot 2.08% band voor de Duitse 10j. rente. 2) Evolutie op lange termijn (12 maanden) Stijgen 90 bp Meer zijwaartse handel kan volgen in de volgende twee maanden maar nadien kan de opwaartse rentetrend zich opnieuw manifesteren. De Amerikaanse economie heeft haar structurele onevenwichtigheden grotendeels weggewerkt zodat het groeiritme zal aantrekken. De Fed zal daardoor de afbouw van haar aankoopprogramma voortzetten. De inflatie is wellicht aan het uitbodemen. Ook de Europese economie doet het wat beter, maar de structurele aanpassingen zijn nog niet voltooid. Daarom verwachten wij een veel tragere groei in de euro zone. De ECB zal ook haar accommoderend beleid nog 18 tot 24 maanden aanhouden. Recent waren er ook signalen dat de Europese minder sterk de opwaartse beweging van de Amerikaanse rente volgde. Er is dus ruimte voor een toename van het renteverschil (bij hervatting opwaartse rentetrend). De Amerikaanse 10j. rente kan tot 3.8% stijgen begin 2015, terwijl de Duitse 10j. rente op meer beperkte wijze stijgt tot 2.6% of iets lager. Steilheid van de rentecurve De ECB heeft haar beleidsrente verlaagd tot 25 basispunten, en geeft met haar forward guidance aan dat haar beleidsrente op hetzelfde of een lager niveau zal blijven. De Euribor 3M is sinds half november 2013 gestegen tot 30 basispunten van ongeveer 20 basispunten voorheen. De vermindering van de excess liquiditeit als gevolg van de terugbetaling van LTRO leningen door de banken is een belangrijke factor achter de stijging. In tegenstelling met vorige maand zien we niet langer een beduidend dalingspotentieel. Wij verwachten dat de Euribor 3M rond de huidige niveaus kan blijven in de volgende twaalf, misschien zelfs vierentwintig maanden. Aangezien we de langetermijnrente beperkt zien aantrekken (tot 2,60% in december 2015), zal de curve matig steiler worden. Rentegrafiek In onderstaande grafiek geven we de ontwikkeling van de kortetermijnrente (Euribor 3M, Euribor 1J), en de langetermijnrente (interest rate swap (IRS) op 5J en 10J) mee. De IRS 10J noteert momenteel rond de 30 bp boven de Duitse 10J. 3 Ontwikkeling rente voorbije 2 jaar (in %) Risico s Euribor 3M Euribor 1Y IRS 5Y IRS 10Y Het scenario waarin de economische groei geleidelijk aantrekt in de Eurozone en verder versterkt in de VS kan geconfronteerd worden met een aantal risico s, die zowel opwaarts als neerwaarts zijn. De groei in de VS zou wel eens positief kunnen verrassen, wat ook voor Europa via de export een bijkomende stimulans kan zijn. Verder zijn de grondstoffenprijzen (olie, metalen) al een tijdje in dalende lijn. Als deze trend zich voortzet, kan dit een verdere positieve impuls geven aan de Europese economie. We zien ook enkele belangrijke neerwaartse risico s voor ons conjunctuurscenario. Een hiervan is dat een versnelling van de Amerikaanse groei kan leiden tot een 3 R entewijzer 28 januari 2013

4 snellere normalisering van het monetair beleid en verhoging van de Amerikaanse rente. Indien dit zich zou vertalen naar hogere Europese rentevoeten kan dit het prille herstel afzwakken. Ook de Europese periferie kan een stijging van de rente op overheidspapier missen als kiespijn. Het is dus de taak van de ECB om te zorgen dat de Europese (Duitse) rente niet mee stijgt met de Amerikaanse rente, die opwaartse druk zal ondervinden door de normalisering van het Amerikaanse monetaire beleid. In Europa staat in de tweede jaarhelft de bankenstresstest en de doorlichting van de bankbalansen op de agenda. Dit kan op korte termijn leiden tot verdere afbouw van bankbalansen in Zuid Europa en dalende kredietverlening aan gezinnen en bedrijven. Dat kan een limiet zetten op het groeiherstel van de (Zuid ) Europese landen. In 2014 staan de Europese verkiezingen op de agenda. Er wordt gevreesd dat euro sceptische partijen het goed zullen doen. Dat zou de Europese besluitvorming nog verder kunnen bemoeilijken. In een aantal landen zijn er ook interne politieke risico s. Zo blijft de Griekse regering voorlopig in het zadel met een flinterdunne meerderheid, maar is de wil om nog verder te hervormen en besparen uiterst beperkt. In Italië werd een voorlopig akkoord bereikt over een nieuwe kieswet. De regering Letta wordt ook regelmatig op de korrel genomen, zowel door de oppositie als de meerderheid zelf. We zien in beide landen een risico op vervroegde verkiezingen later dit jaar of begin 2015, wat enige onrust teweeg kan brengen. De nieuwe Italiaanse kieswet zal op langere termijn wel meer stabiliteit en slagkracht voor de regering brengen. economie, maar kampen met nog andere problemen. De ontwikkeling van de kredietverlening en de reactie hiervan op de verkrapping van het Fed beleid in deze landen (kapitaaluitstroom kan leiden tot hogere obligatierentes, dalende wisselkoersen en hogere inflatie, waardoor het monetair beleid verkrapt), zwakkere concurrentieposities, lagere winstmarges van de bedrijven en politieke onrust bedreigen de groei. Vooral landen met veel buitenlandse schuld zijn kwetsbaar. Brazilië, India, Indonesië, Zuid Afrika en Turkije zijn in het verleden al eens omschreven als de fragiele vijf. Een harde landing van deze economieën kan het Europese herstel bedreigen.. Prognose Euribor 3m (Januari 2014) ECB 2014 Repo Euribor 3m Januari 0,25 0,30 April 0,25 0,30 Juli 0,25 0,30 Oktober 0,25 0, Januari 0,25 0,30 Voor de groeilanden de emerging markets wordt 2014 een belangrijk jaar en bestaat er een risico van harde landing. China probeert geleidelijk zijn transitie van een investeringsafhankelijk naar een consumptiegedreven model kracht bij te zetten. Vertrouwensindicatoren ontwikkelden zich eind 2013 minder gunstig en de mist rond het schaduwbankieren en mogelijke huizenbubbels doet zorgen baren. Heel wat groeilanden zijn afhankelijk van de Chinese 4 R entewijzer 28 januari 2013

5 Disclaimer This publication is prepared by KBC Group NV, or related KBC-group companies such as KBC Bank NV, KBC Asset Management NV, KBC Securities NV (hereafter together KBC ). The non-exhaustive information contained herein is based on short and long-term forecasts for expected developments on the financial markets and the economy. KBC cannot guarantee that these forecasts will materialize and cannot be held liable in any way for direct or consequential loss arising from any use of, or reliance on, this document or its content. This publication is provided for informational purposes only and is not intended to be an offer, or the solicitation of any offer, to buy or sell the securities or other financial products/instruments referred to herein. The document is not intended as personalized investment advice and does not constitute a recommendation to buy, sell or hold investments described herein. This publication contains KBC proprietary information. No part of this publication may be reproduced in any manner without the prior written consent of KBC. The information, opinions, forecasts, and estimates herein have been obtained from, and are based upon, sources believed reliable, but KBC does not guarantee that it is accurate or complete, and it should not be relied upon as such. All opinions and estimates constitute a KBC judgment as of the date of the report and are subject to change without notice. This publication is provided solely for the information and use of professionals (such as journalists, economists, and professional investors) who are expected to make their own investment decisions without undue reliance on this publication. Professional investors must make their own determination of the appropriateness of an investment based on the merits and risks involved, their own investment strategy and their legal, fiscal and financial position. 5 R entewijzer 28 januari 2013