ATENOR GROUP is een vennootschap voor vastgoedpromotie die genoteerd is op NYSE Euronext Brussels. Door zijn erg actuele stedenbouwkundige en

Transcriptie

1 09 JAARVERSLAG

2 ATENOR GROUP is een vennootschap voor vastgoedpromotie die genoteerd is op NYSE Euronext Brussels. Door zijn erg actuele stedenbouwkundige en architecturale aanpak biedt ATENOR GROUP gepaste antwoorden op de nieuwe verwachtingen die de evolutie van het stads- en beroepsleven stelt. Zo investeert ATENOR GROUP in grootschalige vastgoedprojecten die voldoen aan erg precieze criteria inzake ligging, economische efficiëntie en respect voor het milieu.

3 GECONSOLIDEERDE KERNCIJFERS Op Kerncijfers ATENOR GROUP (in miljoenen ) Nettoresultaat (aandeel van de Groep) 11,71 13,63 35,41 41,29 7,32 Courante cash flow (1) 16,43 24,32 38,55 44,64 7,32 Eigen vermogen 63,83 75,83 103,06 125,45 117,16 Beurskapitalisatie 140,26 167,62 208,09 191,46 178,36 (1) Nettowinst + afschrijvingen, voorzieningen en waardeverminderingen. De financiële informaties over boekjaar 2009 werden opgesteld conform de IFRS-normen zoals van toepassing in de Europese Unie. Gegevens per aandeel (in ) Eigen vermogen 12,76 15,05 20,45 24,90 23,25 Courante cash flow 3,28 4,83 7,65 8,86 1,45 Geconsol. nettoresultaat (aandeel van de Groep) 2,34 2,70 7,03 8,20 1,45 Dividend Brutodividend 1,03 1,30 2,60 2,60 2,60 Gewoon nettodividend 0,77 0,98 1,95 1,95 1,95 Nettodividend (met vvpr strip) 0,88 1,11 2,21 2,21 2,21 Aantal aandelen (*) (*) Na verdeling van het aandeel door 7 op Beurscijfers Koers/netto boekwaarde 2,2 2,2 2,0 1,5 1,5 Koers op 31 december ( ) 28,76 (*) 33,50 41,30 38,00 35,40 Bruto return op 1 jaar 60,09% 20,06% 27,16% -1,69% 0 % Bruto rendement 3,58% 3,88% 6,30% 6,84% 7,34 % Nettodividend VVPR/koers 3,04% 3,30% 5,35% 5,82% 5,82 % Gewoon nettodividend/koers 2,69% 2,91% 4,72% 5,13% 5,13 % (*) Na verdeling van het aandeel door 7 op Lexicon Bruto return op 1 jaar Rendement Kapitalisatie (laatste slotkoers + aangepaste dividenden betaald tijdens de laatste 12 maanden - eerste koers van de periode)/eerste koers van de periode dividend van het laatste volledige boekjaar/laatste koers aantal effecten x laatste koers van het desbetreffende boekjaar

4 ATENOR EPRA Vergelijkende evolutie van het aandeel van ATENOR GROUP met de EPRA index (Euronext Brussels) in miljoenen in Brutodividend Nettoresultaat Geconsolideerd nettoresultaat* * Belgian Gaaps tot en met 2004, IFRS vanaf 2005 Nettoresultaat en brutodividend per aandeel 140 in miljoenen 45 in miljoenen Geconsolideerd eigen vermogen Courante cash flow

5 ATENOR GROUP opteert voor het Frans als officiële taal zodat enkel het jaarverslag in de Franse taal bewijskracht heeft. De Nederlandse en Engelse versies werden vertaald uit de Franse versie. Ce rapport est également disponible en français. This annual report is also available in English. INHOUD 2-3 Missie, waarden & strategie 4-5 Bericht aan de aandeelhouders 6-7 Opmerkelijke feiten Bestuur Informatie aan de aandeelhouders en aan de investeerders Verantwoordelijkheden en sponsoring Vestigingen Vakgebied van ATENOR GROUP Activiteitenverslag & projecten Corporate Governance JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 5

6 MISSIE, WAARDEN & STRATEGIE MISSIE Door te investeren in ATENOR GROUP verwacht de aandeelhouder een rendement. Onze taak bestaat er dus in waarde te creëren door een duidelijke en wijdverspreide strategie toe te passen. De voorbije jaren hebben we ons beroep van vastgoedontwikkelaar gedefinieerd en hebben we uiteengezet hoe we dit beroep uitoefenen. Voor de aandeelhouder die ervoor koos te investeren in de vastgoedsector bieden we een risicospreiding, een specifieke benadering van het beroep en toegang tot omvangrijke projecten waar hij anders geen toegang toe zou hebben. Het is onze missie om enerzijds aan de aandeelhouder een regelmatige kapitaalopbrengst te bieden, gebaseerd op terugkerende positieve resultaten, en anderzijds de groei van de vermogenswaarde van ATENOR GROUP te verzekeren door onze knowhow te consolideren en uit te breiden en de portefeuille voortdurend te vernieuwen dankzij nieuwe projecten. WAARDEN Door het communiceren over en het toepassen van de essentiële principes van Corporate Governance, geven we onze activiteiten de nodige transparantie zodat iedereen er een duidelijk beeld van kan krijgen. Al onze medewerkers leven de criteria inzake integriteit en ethiek na die nodig zijn voor de goede werking van een beursgenoteerde onderneming die zich bezighoudt met vastgoedpromotie. Aangezien de missie en de waarden duidelijk zijn bepaald, is de winst die ATENOR GROUP jaarlijks genereert het resultaat van het werk van elke medewerker die zich inzet om dagelijks het beste van zichzelf te geven. 6 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

7 STRATEGIE ATENOR GROUP is actief op het vlak van de vastgoedpromotie. Al meer dan 15 jaar boekt ATENOR GROUP onafgebroken resultaten, waardoor ze een knowhow heeft opgebouwd die waardering geniet op de markt, en sinds 4 jaar spitst ze haar activiteiten uitsluitend toe op vastgoedpromotie. Beantwoorden aan de verwachtingen van het stads- en beroepsleven De strategie van ATENOR GROUP in het vak is erg specifiek: ze is erop gericht om via haar stedenbouwkundige en architecturale aanpak gepaste antwoorden te bieden op de nieuwe eisen die de evolutie van het stads- en beroepsleven stelt. Vandaag gaat ze nog een stap verder, door gemengde projecten voor te stellen die oplossingen bieden voor ruimere problemen die elke stadsbewoner aangaan, zoals mobiliteit, vervuiling, het gebrek aan veiligheid of milieubescherming. In dit kader investeert ATENOR GROUP in omvangrijke vastgoedprojecten die beantwoorden aan erg strenge criteria wat betreft de keuze van de site ( prime location ), de technische kwaliteit, de investeringskosten en de mogelijkheden voor de verhuur en verkoop. Respect voor milieu en duurzame ontwikkeling In antwoord op de toenemende bezorgdheid voor het milieu en door haar bijzondere gevoeligheid voor duurzame ontwikkeling is ATENOR GROUP voorstander van de toepassing van nieuwe technologie en het gebruik van specifieke materialen in haar nieuwe vastgoedprojecten. Maar ATENOR GROUP gaat nog een stapje verder door een globale ecologische aanpak aan te bieden. Haar dichte en gemengde projecten in de buurt van stations voor openbaar vervoer zijn de meest gunstige ecologische oplossingen binnen de stad. Een internationale diversificatie ATENOR GROUP heeft momenteel activiteiten in België (zowel in Brussel als buiten de hoofdstad), in het Groothertogdom Luxemburg, maar ook in Centraal-Europese landen als Hongarije en Roemenië, en beoogt hiermee een internationale diversificatie. Gesterkt door haar uiteenlopende ervaringen analyseert ATENOR GROUP verschillende vastgoedprojecten in het buitenland, en waakt ze erover dat ze enkel deelneemt aan ontwikkelingscycli die beantwoorden aan haar criteria inzake risico en rentabiliteit. Grootschalige projecten en vermenging van functies Als antwoord op de vele evoluties van de vastgoedmarkt toont ATENOR GROUP ook interesse voor de markt voor woningen en handelszaken, waardoor ze tegelijk haar competenties uitbreidt. De projecten die ze momenteel in portefeuille heeft, zijn als volgt verdeeld: 40% kantoren, 6% woningen en 54% gemengde projecten, goed voor bijna m 2. ATENOR GROUP wil in de toekomst deze diversificatie behouden in functie van belangrijke evoluties op de markt. Meer bepaald toont ATENOR GROUP interesse voor grote stadsvernieuwingsprojecten die momenteel worden gevoerd door de Steden en Gewesten. Hiervoor zal ATENOR GROUP haar beleid van constructieve dialoog met de lokale overheid en administraties voortzetten. Met het oog op investeringen zal ze elke opportuniteit analyseren in het kader van deze grote projecten. ATENOR GROUP werpt zich op als betrouwbare economische gesprekspartner van de openbare overheden wat betreft de nodige aanpassing van de stadsstructuren, op basis van de economische, demografische en sociologische ontwikkelingen. JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 7

8 BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS STÉPHAN SONNEVILLE De financiële en economische crisis die in 2008 begon, breidde zich in 2009 uit naar de vastgoedmarkt. Zolang we ons als bekwame waarnemers kunnen herinneren, hebben we nog nooit zo n crisis meegemaakt, vooral in de eerste helft van het jaar. In deze context sloot ATENOR het jaar nochtans af met een positief resultaat van 7,3 miljoen euro. Net zoals de twee vorige jaren droeg de bouw van het project PRESIDENT in Luxemburg bij tot de resultaten van het jaar. Na meer dan 30 maanden werk werd dit project op 25 februari 2010 opgeleverd en het saldo van de verkoopprijs werd betaald door de koper CRI. Ook al was de bijdrage tot de resultaten van 2009 kleiner dan verwacht door de vertraging in de oplevering van de gebouwen, toch willen we eraan herinneren dat deze kwaliteitspromotie in Luxemburg een historisch resultaat per vierkante meter zal hebben opgebracht. Door de uitgekiende timing, zowel bij de aankoop als bij de verkoop, kon ATENOR het beste halen uit haar investering, terwijl ze het effect van de huidige crisis op de vastgoedsector kon verkleinen. We liepen wel vertraging op bij de afwerking van het Project PRESIDENT, maar onze teams konden de verkoop van de rest van het project MEDIA GARDENS versnellen op een markt die uiterst moeilijk is geworden. Dit droeg in gerui- me mate bij tot de resultaten van dit jaar. Dit is het positieve gevolg van de diversificatie van onze portefeuille en de kwaliteit van de projecten. Want de cijfers buiten beschouwing gelaten, was 2009 een zeer actief jaar voor alle projecten in portefeuille, zowel op het vlak van de bouw en de verkoop (SOUTH CITY, MEDIA GARDENS), als van de stedenbouwkundige vergunningen (PREMIUM, EUROPA, HERMES BUSINESS CAMPUS, VACI GREENS). ATENOR beschikt vandaag over een portefeuille met startklare gediversifieerde projecten die samen goed zijn voor m². Voor de meeste ervan werd de stedenbouwkundige vergunning al ontvangen of zal dit weldra gebeuren. Gezien deze crisis op de vastgoedmarkt was het niet overbodig om de strategie die we sinds enkele jaren volgen op het vlak van vastgoedontwikkeling, te valideren. De waarden die we toepassen in onze stadsprojecten, namelijk dichtheid, vermenging, milieu- en architecturale kwaliteit en dialoog met de openbare ruimte kregen geleidelijk aan ook een plaats in politieke redevoeringen en in de woorden van verenigingen die de burgermaatschappij vertegenwoordigen. Hierin kunnen we enkel maar een aanmoediging zien om nog een aantal jaren voort te gaan op de ingeslagen weg. 8 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

9 Op internationaal vlak zullen ook wij zeker niet gespaard blijven van de nadelige economische crisis in Roemenië en Hongarije, landen waar we onze eerste investeringen gedaan hebben. We vestigen nogmaals de aandacht op de duur van de ontwikkelingscyclus die kenmerkend is voor ons vakgebied: soms verstrijken er enkele jaren tussen de aankoop van een grond en de verkoop van een afgewerkt gebouw. Onze positie in Roemenië en Hongarije mag dan ook niet worden beoordeeld in functie van de huidige economische situatie van deze landen, maar in het licht van de vooruitzichten die deze markten bieden als de crisis eenmaal voorbij is. Deze langdurige ontwikkelingscyclus vormt dus de basis van bepaalde anticyclische beslissingen die we verplicht zijn te nemen om de verwachte toegevoegde waarde te genereren. In januari 2010 toonde het succes van de uitgifte van onze obligatielening in de eerste plaats aan dat de financiële markten vertrouwen hebben in het businessmodel van ATENOR. De op 5 jaar opgehaalde 75 miljoen euro worden toegevoegd aan het kapitaal van ATENOR en zullen, om het in boekhoudkundige termen te zeggen, een vast kapitaal van meer dan 175 miljoen euro vormen, wat een stevige balans van de groep waarborgt. Deze liquide middelen worden nog versterkt door de recente inning van het saldo van de verkoopprijs van het project PRESIDENT na de oplevering ervan, en ze geven ATENOR de mogelijkheid om de ontwikkeling van de projecten in portefeuille in alle sereniteit voor te zetten en om nieuwe investeringskansen aan te grijpen. We stellen voor om een ongewijzigd dividend van 2,6 euro bruto per aandeel uit te betalen. Dit voorstel weerspiegelt het vertrouwen in de toekomst, meer bepaald gezien de kwaliteit van de projecten in portefeuille. Tegelijkertijd is dit een uitdrukking van de wens om u een regelmatige vergoeding te waarborgen op basis van de resultaten die gegenereerd worden door een cyclische activiteit. Tot slot zijn we bij ATENOR van mening dat onze mensen het belangrijkste kapitaal zijn dat onontbeerlijk is om te slagen in onze activiteit. Vooral in tijden van crisis besteden we de grootste aandacht aan de opleiding en de motivatie van onze personeelsleden. De geboekte resultaten getuigen van de bekwaamheid en de teamgeest die de boventoon voeren onder onze medewerkers. Daarom willen we hen onze oprechte dank betuigen. Stéphan SONNEVILLE s.a. Gedelegeerd Bestuurder Frank DONCK Voorzitter van de Raad van Bestuur FRANK DONCK JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 9

10 OPMERKELIJKE FEITEN 2009 PRESIDENT De bouwwerken van het project gingen het hele jaar lang verder en leidden tot de voorlopige oplevering van de gebouwen aan de koper op 25 februari APRIL Het Europees Parlement en de bank Ubi Banca hebben hun intrek al genomen in hun respectievelijke huurruimte. PREMIUM FEBRUARI Einde van de afbraakwerken. Anderzijds bevestigde de overheid dat ze het volledige dossier ontving met betrekking tot de aanvraag van de stedenbouwkundige- en milieuvergunning die in december 2008 werd ingediend. MAART Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest keurde het BBP goed voor m² kantoren en de bouw van een toren op de site. ATENOR GROUP werd na 4 jaar werk beloond voor haar inspanningen en geduld. DECEMBER De gevolgstudie werd afgesloten op 18 december 2009, bij afloop van het laatste Begeleidingscomité. Er waren geen aanbevelingen voor grote wijzigingen in het ontwerp van het project. BRUSSELS EUROPA In 2009 hield de hotelactiviteit goed stand tegen de crisis en kon ze een positieve cashflow voorleggen. FEBRUARI De overheid bevestigde de ontvangst van het volledige dossier met betrekking tot de aanvraag van de stedenbouwkundige- en milieuvergunning die in december 2008 werd ingediend. MAART Christian de Portzamparc werd uitgeroepen tot winnaar van de wedstrijd die de Europese Commissie en de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest lanceerden om de omgeving van de Wetstraat opnieuw aan te leggen. MEI Enquête bij het publiek over het ontwerp van het lastenboek en de gevolgstudie. DECEMBER De afsluiting van de gevolgstudie leidde niet tot grote veranderingen in het ontwerp van het project. 10 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

11 SOUTH CITY OFFICE & HOTEL In 2009 werden de contacten met verschillende kandidaten voor de verhuur van de rest van de kantoren verder uitgediept. Er is sprake van vruchtbare contacten met de SNCB Holding voor de verhuur van m 2 van Broodthaers. De eerste huurovereenkomsten van de winkeloppervlakten op het gelijkvloers van de gebouwen Fonsny en Broodthaers werden ook ondertekend. APRIL De onderhandelingen van SOUTH CITY HOTEL met de hotelgroep REZIDOR voor de uitbating van een merk PARK INN leidden tot de ondertekening van een International Management Contract. De opening van het hotel is gepland in de loop van maart DECEMBER Voorlopige oplevering van het gebouw Fonsny en beschikbaarstelling aan SMALS. VICTOR De architectenbureaus Atelier Christian de Portzamparc en Jaspers-Eyers & Partners werden officieel uitverkozen om het project uit te denken waarbij een strakke begroting en kwaliteit hand in hand gaan. JUNI ATENOR GROUP en CFE nemen een aankoopoptie op het aanpalende gebouw dat in handen is van Breevast. Ze bundelen hun belangen om te komen tot een 50/50 partnerschap en een gezamenlijke ontwikkeling van het toekomstige project. VÁCI GREENS In 2009 werd het ontwerp van project VACI GREENS afgerond, wat leidde tot een polyvalent ontwerp dat zowel kan worden verhuurd aan meerdere huurders als aan één enkele huurder. SEPTEMBER Het project kreeg de Theoretical Building Permit voor fase 1 (gebouw A, B en C) en de eerste studies werden opgestart met het oog op een BREEAM-certificatie. NOVEMBER Het project werd voorgesteld en goedgekeurd door de Centrale Architectuurjury waarin de nationale instanties van de stad Boedapest samen zetelden. HERMES BUSINESS CAMPUS In 2009 herzag ATENOR GROUP het ontwerp van het project Hermes Business Campus. Door zijn architecturale soberheid en de flexibiliteit van de ruimte, beantwoordt het perfect aan de verwachtingen van het economische klimaat dat voor de komende jaren verwacht wordt. SEPTEMBER Indiening van de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning voor de bouw van een kwaliteitsvol kantoorcomplex conform de lokale stedenbouwkundige voorschriften. OKTOBER Aanvang van de afbraakwerken op de site. MEDIA GARDENS MAART Uitreiking van de milieuvergunning. APRIL Uitreiking van de bouwvergunning. ATENOR GROUP tekent een contract met OPTIMA FINANCIAL PLANNERS voor de verkoop van de rest van de projecten (fase 2: gebouwen B, C, D en E) en ontvangt de stedenbouwkundige vergunningen (afbraak en bouw). AUGUSTUS Aanvang van de afbraakwerken, asbestverwijdering en sanering. OKTOBER Aanvang van de bouwwerken die vorderen volgens de opgestelde planning. DECEMBER Verkoop van de 4 resterende blokken aan Optima Financial Planners. PORT DU BON DIEU In 2009 verhinderden de gebeurtenissen in de politiek en in de media tijdens de SAR-procedure de aankoop van de gronden door SPGE. Er zouden onderhandelingen lopen tussen het Gewest en de stad Namen om te komen tot een gemeenschappelijk standpunt over de dichtheid en de rol van de overheid. JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 11

12 BESTUUR STÉPHAN SONNEVILLE OLIVIER RALET LAURENT COLLIER ALBERT DE PAUW SIDNEY D. BENS WILLIAM LERINCKX LUCIEN GEERINCK 12 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

13 Samenstelling van de Raad van Bestuur (Na de Gewone Algemene Vergadering van 23 april 2010) Naam Titel Einde mandaat De heer Frank Donck Voorzitter (2) 2012 Stéphan Sonneville s.a. Gedelegeerd Bestuurder (1), 2013 vertegenwoordigd door de heer Stéphan Sonneville Baron Luc Bertrand Bestuurder (2) 2012 Prins Charles-Louis d Arenberg Bestuurder (3) 2012 De heer Marc De Pauw Bestuurder (2) 2012 De heer Regnier Haegelsteen Bestuurder (2) 2012 Luxempart s.a. Bestuurder (2) 2013 vertegenwoordigd door de Heer François Tesch De heer Philippe Vastapane Bestuurder (2) 2012 (1) uitvoerend / (2) niet-uitvoerend / (3) onafhankelijk Belangrijkste functies van de niet-uitvoerende Bestuurders Baron Luc Bertrand Prins Charles-Louis d Arenberg De heer Marc De Pauw De heer Frank Donck De heer Regnier Haegelsteen De heer François Tesch De heer Philippe Vastapane Bestuurder en Voorzitter van het Executief Comité van Ackermans & van Haaren Voorzitter van de Raad van Bestuur van Belgocontrol Managing Director van Sofinim Gedelegeerd Bestuurder van 3D s.a. Voorzitter van het Directie Comité van Bank Degroof Gedelegeerd Bestuurder van Luxempart s.a. en Foyer s.a. Gedelegeerd Bestuurder van Alva s.a. Samenstelling van het Executive Committee (op 3 maart 2010) Naam Stéphan Sonneville voor Stéphan Sonneville s.a Sidney D. Bens Laurent Collier voor Strat-Up sprl Albert De Pauw voor R.E.A.S. sprl Lucien Geerinck William Lerinckx voor Probatimmo bvba Olivier Ralet voor Olivier Ralet BDM sprl Philippe Duquesne voor Edalfi sprl Sandrine Jacobs voor Happybizz sprl Hans Vandendael voor Hans Vandendael bvba Martine Hardy-Dreher Géraldine Ponchaut André Cornet voor Xoba sprl Titel Gedelegeerd Bestuurder, C.E.O. Voorzitter van het Executive Committee Chief Financial Officer Executive Officer Executive Officer Chief Project Manager Executive Officer Executive Officer Administrative Manager Communication Manager Legal Manager Chief Accountant Financial Controller Internal Auditor Samenstelling van het Audit Committee De heer Marc De Pauw Prins Charles-Louis d Arenberg De heer Frank Donck De heer Philippe Vastapane Samenstelling van het Nomination and Remuneration Committee De heer Regnier Haegelsteen Baron Luc Bertrand De heer Frank Donck Luxempart s.a. vertegenwoordigd door de heer François Tesch Voorzitter Lid Lid Lid Voorzitter Lid Lid Lid JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 13

14 INFORMATIE AAN DE AANDEELHOUDERS EN AAN DE INVESTEERDERS Aandeelhouderschap op Referentie-aandeelhouders Publiek 45,42% Eigen aandelen 2,47% Management 2,57% Alva s.a. 10,02% Tris n.v. 12,01% Sofi nim n.v. 12,01% Stéphan Sonneville s.a. 5,11% Luxempart s.a. 10,39% De referentie-aandeelhouders van de Groep zijn de volgende ondernemingen: Sofinim n.v., dochteronderneming van de Groep Ackermans & vanhaaren Alva s.a. TRIS n.v. Stéphan Sonneville s.a. Luxempart s.a. Deze aandeelhouders hebben zich ertoe verbonden de Groep te steunen in haar strategie door deskundig mee te werken aan de verwezenlijking van het ondernemingsplan. Dankzij hun aanwezigheid in de Raad van Bestuur worden de aandeelhouders actief betrokken bij de algemene politiek en strategie van ATENOR GROUP. Deze evenwichtige aandeelhoudersstructuur, samengesteld uit diverse stabiele ondernemingen die hun waarde in eigen sector bewezen hebben, staat borg voor een langetermijnvisie. De stabiliteit van dit aandeelhouderschap komt concreet tot uiting in een wederzijds engagement via een aandeelhoudersovereenkomst die in november 2006 werd gesloten voor een periode van 5 jaar, wat zorgt voor omstandigheden die gunstig zijn voor de ontwikkeling van de Groep. 14 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

15 Vorm en converteerbaarheid van het aandeel Na de beslissing van de Buitengewone Algemene Vergadering van 28 april 2006 voorzien de statuten in de automatische omzetting vanaf 1 januari 2008 van de effecten aan toonder in gedematerialiseerde effecten. De aandelen ATENOR GROUP bestaan, naargelang de keuze van de aandeelhouder, ofwel in de vorm van aandelen op naam door inschrijving in het aandeelhoudersregister, ofwel in de vorm van een inschrijving op een effectenrekening bij een financiële instelling. Na de verdeling van het effect op 4 mei 2006 is ATENOR GROUP niet overgegaan tot het drukken van nieuwe effecten. Volgens artikel 12 van de statuten worden de verrichtingen voor de overbrenging naar het register der aandeelhouders echter opgeheven op de dag van de Algemene Vergadering der aandeelhouders en tijdens de acht dagen die eraan voorafgaan. De aandelen op naam worden omgezet in gedematerialiseerde aandelen door de schrapping van de inschrijving in het aandeelhoudersregister en door de registratie van de aandelen op een effectenrekening. Voor de aandelen op naam worden de namen en adressen van alle aandeelhouders of houders van een recht op vruchtgebruik of pand opgenomen in het aandeelhoudersregister. Aandeelhoudersstructuur Op 12 maart 2010 is de aandeelhoudersstructuur de volgende: Aantal aandelen Deelneming % waaronder aandelen binnen een gezamenlijk aandeelhouderschap ALVA s.a. (1) , TRIS n.v. (1) , SOFINIM n.v. (1) , Stéphan Sonneville s.a. (1) (2) , Luxempart s.a. (1) , Management ,57 Eigen aandelen ,47 Sub-totaal , Publiek ,42 Totaal ,00 (1) Ondertekenaars van de aandeelhoudersovereenkomst (2) Gedelegeerd Bestuurder, vennootschap onder leiding van de Heer Stéphan Sonneville Conform artikel 74 van de wet van 1 april 2007 hebben deze aandeelhouders aan de vennootschap meegedeeld dat ze samen, op de datum van invoegetreding van deze wet, meer dan 30% van de effecten met stemrecht bezaten. JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 15

16 SM Beursnotering Markt continu Notering NYSE Euronext Brussels Aandeel ATENOR GROUP ISIN BE VVPR-strip ATENOR GROUP ISIN BE Totaal aantal stemverlenende effecten Totaal aantal stemrechten (noemer) Aantal VVPR-strips op 31 december Notering van het aandeel op 31 december ,40 Notering van de VVPR-strip op 31 december ,85 Evolutie van de koers van het aandeel en liquiditeit van het effect Beurskoersen van 2005 tot 2009 Animatiecontract en liquiditeitenfonds op het aandeel van ATENOR GROUP ATENOR GROUP heeft met de Bank Degroof, officieel erkend door NYSE Euronext, de functie van marktanimatie of liquidity provider voortgezet. Deze beproefde formule bestaat erin een liquiditeitenfonds te koppelen aan een contract ter bevordering van de liquiditeit. ATENOR GROUP stelt dus een fonds ter beschikking van de Bank Degroof dat bestaat uit contanten en effecten waardoor de liquiditeit van het aandeel, volledig onafhankelijk van de uitgever, kan stijgen. Deze liquidity provider is voortdurend aanwezig in het orderboekje van de markt en handelt zowel bij verkoop als bij aankoop. Aantal aandelen op 31 december 2009: * Maximumkoers ( ) 201,30 34,00 44,95 54,49 42,45 Minimumkoers ( ) 121,90 22,51 33,21 34,75 33,00 Koers op 31 december ( ) 201,30 33,50 41,30 38,00 35,40 Gemiddelde dagelijkse volumes Beurskapitalisatie op 31 december 140,26 167,62 208,09 191,46 178,36 (in miljoen ) * Na splitsing van het effect in 7 16 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

17 Dividend Het dividend dat wordt voorgesteld aan de Algemene Vergadering van 23 april 2010 bedraagt 2,60 bruto, dit betekent een netto dividend na voorheffing (25%) van 1,95 per aandeel en een netto dividend na voorheffing (15%) van 2,21 per effect met VVPR-strip. Mits goedkeuring door de Gewone Algemene Vergadering zal het dividend worden uitbetaald vanaf 29 april De financiële dienst van ATENOR GROUP wordt verzekerd door de Bank Degroof (belangrijkste betalingsagent), de bank Dexia (co-domicile) of elke andere financiële instelling. Bank Degroof (belangrijkste betalingsagent) Nijverheidsstraat 44 te 1040 Brussel Dexia Bank (co-domicile) Pachecolaan 44 te 1000 Brussel De uitbetaling aan de aandeelhouders op naam zal gebeuren via bankoverschrijving vanaf 29 april Praktische modaliteiten betreffende de uitbetaling van het dividend Ex date dividend 26 april 2010 Record date dividend 28 april 2010 Uitbetaling dividend 29 april 2010 Agenda van de aandeelhouder Algemene Vergadering april 2010 Uitbetaling van het dividend (mits goedkeuring van de AV)* 29 april 2010 Tussentijdse verklaring eerste trimester mei 2010 Halfjaarlijkse resultaten 31 augustus 2010 Tussentijdse verklaring derde kwartaal november 2010 Jaarresultaten maart 2011 Algemene Vergadering april 2011 * Financiële dienst: Bank Degroof (belangrijkste betalingsagent) JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 17

18 VERANTWOORDELIJKHEDEN Verantwoordelijkheid voor het milieu Duurzame ontwikkeling met oog voor het milieu Als vastgoedontwikkelaar koos ATENOR GROUP ervoor haar verantwoordelijkheden op te nemen om bij te dragen tot de bescherming van de planeet. Door haar wil om de normen en wetten te overtreffen, stelt ze duurzame vastgoedprojecten voor met een ecologisch profiel waarbij gebruik wordt gemaakt van gepaste materialen, en put ze energie uit de natuurelementen om ons heen (water, wind, zon). Maar ATENOR GROUP kiest er ook voor om haar projecten een plaats te geven in de buurt van stations voor openbaar vervoer om problemen met mobiliteit en vervuiling te verminderen en zo een betere globale milieubalans te bieden. Voor de groep moet milieubescherming gepaard gaan met een daling van de exploitatiekosten, maar ook met meer comfort voor de gebruikers. Maatschappelijke verantwoordelijkheid Stedelijke verantwoordelijkheid Omdat vastgoedpromotie vandaag de dag nauw samenhangt met nieuwe strategieën voor stadsontwikkeling, is ATENOR GROUP betrokken bij thema s als milieu, maatschappij, economie en socioculturele verantwoordelijkheid. Om stadsprojecten met een bepaald concept aan te bieden en om gepaste antwoorden aan te reiken voor de problemen die de evolutie van de steden stelt, legt ATENOR GROUP voortaan de nadruk op 4 fundamentele pijlers van stadsontwikkeling. De vermenging van functies versterken als belangrijkste bron van gezelligheid De functionele mix zet aan tot gezelligheid en laat de stadsbewoner de stad anders beleven. Als ze goed werd uitgedacht, mondt ze uit in een sociologische vermenging en bevordert ze het contact tussen verschillende generaties. Vanuit macro-economisch oogpunt zorgt ze voor een daling van het aantal verplaatsingen binnen de stad (mobiliteit/vervuiling) en doet ze de stad ook na de sluiting van de kantoren bruisen van leven. De stedelijke dichtheid verhogen op basis van het bestaan zelf van een stad Volgens ATENOR GROUP is stadsverdichting een gepast antwoord voor de fundamentele problemen waarmee de grote steden te kampen hebben: mobiliteit, veiligheid, vervuiling Een afgemeten stadsverdichting brengt voor de stad dus een globale positieve balans, omdat wordt gewerkt aan de verschillende parameters die de levenskwaliteit verbeteren. De openbare ruimten opwaarderen en een dialoog tot stand brengen tussen privé/openbare ruimte. Voor ATENOR GROUP is de openbare ruimte meer dan een ontmoetingsplaats buiten. Ze wordt een band tussen privéleven en openbaar leven. Een belangrijke plaats waar je niet omheen kunt en die bijdraagt tot het succes van de heropleving van de wijk. De architecturale kwaliteit verhogen Voor ATENOR GROUP geeft de architecturale kwaliteit vorm aan het stadslandschap en zet ze iedereen ertoe aan om de stad te respecteren, er te wonen, te werken en te verblijven. De vastgoedontwikkelaar heeft dan ook de taak om deze architectuur tot zijn recht te doen komen om de stad deze onmisbare esthetische aantrekkingskracht te geven. Economische verantwoordelijkheid ATENOR GROUP legt zich volledig toe op de ontwikkeling van de steden en doet er alles aan om waarde te creëren aan de hand van een strategie die haar volle betekenis krijgt op zowel korte, middellange als lange termijn. Door deel te nemen aan de vastgoedimpuls van de steden draagt de groep actief bij - op korte en middellange termijn - tot de economische ontwikkeling van de bouwsector en van de beroepen die ermee samenhangen. Op langere termijn wil de groep mee het welzijn van de steden verhogen door vastgoedinfrastructuren aan te bieden die zo goed mogelijk zijn aangepast aan de huidige en toekomstige behoeften. Op één lijn met het nieuwe beleid voor stadsontwikkeling stelt ATENOR GROUP steeds meer gemengde projecten voor (kantoren, winkels, woningen en hotels), gevestigd in de buurt van stations, die multimodale knooppunten zijn (trein, tram, metro en bus). Sociale en culturele verantwoordelijkheid Naast haar maatschappelijke missie die ze binnen de burgermaatschappij vervult, is ATENOR GROUP altijd bezorgd voor de sociale en culturele rol die de ondernemingen moeten spelen. De vennootschap heeft oog voor de promotie van kunst, voor architectuur, onderwijs en milieu, en geeft ook financiële steun aan verschillende projecten in België. 18 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

19 BELEID INZAKE SPONSORING Bezorgd om haar rol die ze op sociaal- en milieuvlak moet spelen in de burgermaatschappij, is ATENOR GROUP bijzonder gevoelig voor de bevordering van kunst, duurzame ontwikkeling, architectuur en onderwijs. Daarom verleent ATENOR GROUP fi nanciële steun aan verschillende projecten in België. NFTE BELGIUM (Network For Training Entrepreneurship) Gedurende 3 jaar ondersteunde ATENOR GROUP het concept dat werd uitgewerkt door NFTE Belgium. NFTE Belgium heeft de taak de sociale en professionele integratie van jongeren in moeilijkheden te vergemakkelijken en hen te helpen hun plaats te vinden op de arbeidsmarkt via een initiatie tot het ondernemerschap. ACTOR S BOAT ATENOR GROUP draagt bij tot het succes van het project Actor s Boat waarbij een oude boot van 80 meter wordt omgevormd tot een culturele ontmoetingsplaats. Aangemeerd langs het Beco-bekken, op een steenworp van het project Premium, zal deze boot in ruime mate bijdragen tot de sfeer en de heropleving van deze wijk. DIT IS ONZE AARDE In 2009 steunde ATENOR GROUP de grootste tentoonstelling in verband met duurzame ontwikkeling ooit in Europa: EXPO Dit is onze Aarde. De tentoonstelling is te zien op de site van Tour & Taxis in Brussel en gaat over problemen in verband met de klimaatopwarming, biodiversiteit en duurzame ontwikkeling. Dit engagement toont ook de wil van de Groep om zich te scharen naast de Belgische overheid, die van Brussel de Europese hoofdstad voor duurzame ontwikkeling wil maken. VOOR EEN DUURZAME STAD Door te investeren in de ontwikkeling van steden en in stadsbeleid droeg ATENOR GROUP in 2009 bij tot het succes van het project FLOW, een Europese wedstrijd voor studenten (architectuur, ingenieur, kunst, landschap, stedenbouw, sociologie ) en voor jonge architecten. Van 2 tot 9 oktober 2009 bood ATENOR GROUP in partnerschap met TEC en de Stad Namen ook gratis bussen aan in Namen tijdens het 24 e Festival International du Film Francophone de Namur, een van de hoogtepunten van het culturele seizoen in Namen. Een duurzame actie om Namen terug te geven aan de inwoners van Namen op het vlak van mobiliteit. JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 19

20 VESTIGINGEN ATENOR GROUP investeert in grootschalige vastgoedprojecten die beantwoorden aan erg strenge criteria wat betreft de keuze van de locatie. In deze context wordt de activiteit van de groep momenteel uitgeoefend in België (Brussel en Namen), het Groothertogdom Luxemburg, maar ook in Centraal-Europese landen zoals Hongarije of Roemenië. Gerugsteund door haar ervaring waakt de Groep er altijd over dat ze betrokken is bij de grote stadsinrichtingsprojecten van steden en gewesten: de Europese wijk en de Noord- en Zuidwijk in Brussel, het Plateau van Kirchberg in Luxemburg, EUROPA 8 projecten 10 projecten België/Luxemburg Zoom 1 project Boedapest Boekarest 1 project BELGIË LUXEMBURG 8 projecten 5 projecten Zoom 1 project Brussel Namen 3 projecten Luxemburg Lopende projecten Beëindigde projecten 20 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

21 NOORDWIJK Premium Laurentide North Galaxy Naar luchthaven Brussel-Nationaal BRUSSEL Noordstation Media Gardens Centraal Station ZUIDWIJK Schumann Station Europa Zuid Station Montoyer Luxbourg Montbourg White Park Victor South City Office & Hotel Luxemburg Station EUROPESE WIJK Souverain

22 HET VAKGEBIED VAN ATENOR GROUP Om in te spelen op de vele evoluties van de vastgoedmarkt investeert ATENOR GROUP in grootschalige projecten die beantwoorden aan erg strenge criteria inzake de keuze van de locatie, technische kwaliteit, investeringskosten en mogelijkheden voor verhuur en verkoop. De toepassing van deze strategie gebeurt in vijf grote fasen die telkens anders worden gepland in functie van de aard van het project. ACQUISITIE In de acquisitiefase komt de fl air van de promotor naar boven, de mogelijkheid om aan te voelen of de ligging goed is en welk soort gebouw de markt enkele jaren later zal interesseren. Maar om op lange termijn te werken, moet deze intuïtieve aanpak worden gevalideerd door een marktonderzoek, een informatieverzameling en een verfi jnde analyse van tendensen. Wanneer de keuze van de grond vaststaat, begint de fase van de fi nanciële en juridische onderhandelingen, waarbij het professionalisme van de vastgoedontwikkelaar naar waarde kan worden geschat. Voor hem is het van belang om alle parameters van de gekozen grond zo goed mogelijk te kunnen begrijpen om de grond aan de beste voorwaarden te kunnen kopen. ONTWERP In de ontwerpfase worden de technische, juridische, architecturale en fi nanciële vaardigheden ingezet. In deze fase wordt het gebouw bedacht en wordt het bestaande potentieel maximaal benut. Deze fase impliceert een uitstekende beoordeling van de marktevoluties en vereist een concrete vertaling van dit inzicht in de behoeften die de steden en stedenbouwkundige overheden te kennen geven. In die zin blijkt de keuze van de architect en van de studiebureaus van kapitaal belang om aan de ideeën die binnen ATENOR GROUP ontstaan concrete vorm te geven. Vervolgens moet een Project Manager worden aangeduid die het project kan dragen tot aan de oplevering. Ook worden in deze fase de haalbaarheidsstudies, waaronder de kostenraming voor de bouw, verfi jnd en berekend. 22 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

23 PERMITTING Deze fase begint onvermijdelijk zodra het basisontwerp klaar is. De Project Manager coördineert dan de samenstelling van de verschillende dossiers voor de bouwaanvragen bij de bevoegde overheden: asbestverwijdering, afbraak, milieu, bouw, In deze fase volgt elke vergunningsaanvraag allerlei streng gereglementeerde procedures en termijnen waar niet aan getornd mag worden. Deze termijnen worden benut om de technische studies voort te zetten. In deze periode kunnen de dossiers nog worden gewijzigd in functie van de beraadslagingen van de Overlegcomités, het resultaat van opiniepeilingen en de dialoog met de omwonenden. BOUW Wanneer de vergunningen worden verleend, kan het werk op het terrein van start gaan. Deze bouwfase begint meestal met saneringswerken/asbestverwijdering en afbraak, gevolgd door de bouw zelf. Voor de goede uitvoering van deze werken doet ATENOR GROUP een beroep op algemene aannemers, die op hun beurt tal van onderaannemers inzetten die via aanbesteding werden gekozen. De Project Manager doet het nodige om de evolutie van de werf en het werk van de algemene aannemer te leiden. Concreet gebeurt deze regelmatige opvolging door wekelijkse werfvergaderingen en bezoeken ter plaatse. Tijdens de organisatie van deze belangrijke fase moet de Project Manager blijk geven van talent en knowhow om de termijnen na te leven en de goede uitvoering van het project te waarborgen. VERKOOP Het is niet de bedoeling dat de ontwikkelaar alle projecten in portefeuille houdt, maar dat hij de gecreëerde meerwaarde in de kijker zet en de projecten zo goed mogelijk verkoopt. Al naargelang de conjunctuur kan deze verkoopsfase min of meer vroeg van start gaan. Zo worden sommige projecten al verkocht voor de eerste houweelslag, andere worden verkocht tijdens de ontwerpfase of erna. Zo kunnen sommige projecten voor of na de oplevering ook worden verhuurd. Dit meer commerciële aspect van het beroep van vastgoedontwikkelaar vereist eveneens een uitstekende fi nanciële en juridische kennis van de sector. De kundige mix van fi nanciële gegevens en juridische zaken in deze fase steunt vooral op onderhandelingen. JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 23

24 ACTIVITEITENVERSLAG & PROJECTEN ATENOR GROUP / ATENOR GROUP LUXEMBOURG / ATENOR GROUP HUNGARY / ATENOR GROUP ROMANIA In de loop van 2009 beheerde ATENOR GROUP negen projecten in portefeuille, in totaal goed voor bijna m 2 met een team van 35 medewerkers. 24 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

25 PRESIDENT HERMES BUSINESS CAMPUS VÁCI GREENS LUXEMBURG Site van 1,5 hectare op het Plateau van Kirchberg in het Groothertogdom Luxemburg. Dit project van m 2 werd in 2007 verkocht aan CRI en vanaf 2008 deels verhuurd aan het Europees Parlement en aan de bank Ubi Banca. In februari 2010 werd het opgeleverd. BOEKAREST ATENOR GROUP kocht een grond in het noorden van Boekarest om er een kantoorcomplex van meer dan m 2 te ontwikkelen. De plannen die werden opgesteld door een lokaal architectenbureau, werden aangepast aan de vereisten van de lokale economische omgeving. De bouwwerken zouden in april 2010 van start moeten gaan en zullen in meerdere fasen verlopen. BOEDAPEST In 2008 kreeg ATENOR GROUP de controle over een geheel van gronden in het hart van de Váci Corridor, een van de grootste zakenwijken van Boedapest. Het grootschalige project voorziet in de bouw van een geheel van bijna m 2 kantoren en onderging een grondige architecturale wijzing. Dit leidde tot de uitwerking van een polyvalent en duurzaam ontwerp. LIGGING Plateau van Kirchberg, Groothertogdom Luxemburg PROJECT Bouw van een vastgoedcomplex met kantoren OMVANG m² (3 gebouwen: West, East & Park) ARCHITECTEN Assar Marc Ewen en collaboration avec A.U. 21 Worré & Schiltz KOPER Commerz Real Investmentgesellschaft AANVANG VAN April 2007 DE WERKEN EINDE VAN Oplevering vanaf april 2009 DE WERKEN LIGGING Bld Dimitri Pompeiu, 2nd Disctrict, Boekarest / Roemenië PROJECT Bouw van kantoorgebouwen OMVANG m² ARCHITECTEN B23T Architectura International architectural services srl EIGENAAR NGY Propertiers Investment srl AANVANG VAN In de loop van 2010 (1ste fase) DE WERKEN EINDE VAN Begin 2012 (1ste fase) DE WERKEN LIGGING Váci út, 13th District Boedapest, Hongarije PROJECT Bouw van kantoorgebouwen OMVANG Fase 1: m² ARCHITECTEN TIBA Epitesz Studio Kft EIGENAAR Drews City Tower Kft & City View Tower Kft AANVANG VAN 2010 DE WERKEN EINDE VAN vanaf 2012 DE WERKEN JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 25

26 SOUTH CITY OFFICE & HOTEL PREMIUM BRUSSELS EUROPA BRUSSEL SOUTH CITY OFFICE & HOTEL ligt aan de Fonsnylaan tegenover het Station Brussel Zuid. Dit complex van kantoren, winkels en een hotel strekt zich uit over m 2. De voorlopige oplevering van het gebouw Fonsny vond plaats in december Het hotel zal worden uitgebaat onder de merknaam Park Inn (groep Rezidor). De werken lopen verder volgens de planning. BRUSSEL Het gemengde stadsproject Premium (1,5 ha) is gelegen tegenover Tour & Taxis, tussen het kanaal, het Redersplein en de Willebroekkaai, en voorziet in de bouw van een toren met woningen, kantoren en winkels rond een kwaliteitsvolle openbare ruimte. De uitreiking van de vergunningen en de start van de werken zijn gepland voor het tweede kwartaal van BRUSSEL De n.v. Brussels Europa is eigenaar van het hotel Crowne Plaza Brussels Europa en van de aanpalende grond. In het hart van de Europese wijk van Brussel past de site in het Europese Richtschema dat de nieuwe stedenbouwkundige en architecturale logica van de wijk bepaalt. In 2009 kwam de vergunningsaanvraag in de fase van de enquête bij het publiek over het lastenboek en de gevolgstudie. LIGGING Fonsnystraat, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België PROJECT Vastgoedcomplex: kantoren, winkels en een hotel OMVANG m² ARCHITECTEN A2RC en Architectenbureau M. & J-M. Jaspers - J. Eyers & Partners. EIGENAARS South City Office s.a. (kantoren en winkels) / South City Hotel s.a. (hotel) AANVANG VAN Eind 2007 DE WERKEN EINDE VAN DE WERKEN Fase 1 Gebouw Fonsny opgeleverd in december 2009 Fase 2 Gebouw Broodthaers Eind 2010 Fase 3 Hotel in de loop van 2011 LIGGING Tussen het kanaal, het Redersplein en de Willebroekkaai, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België PROJECT Gemengd geheel van woningen, winkels en kantoren EIGENAARS ATENOR GROUP / Alco Building OMVANG ± m² ARCHITECTEN Ateliers Lion (Parijs) en A2RC (Brussel) AANVANG VAN DE WERKEN EINDE VAN DE WERKEN *Mits de bouwvergunning bekomen wordt Asbestverwijdering en afbraak Bouw in april 2010* Vanaf 2013 LIGGING Wetstraat - Etterbeeksesteenweg, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België EIGENAAR Brussels Europa PROJECT Gemengd geheel van winkels en kantoren OMVANG m² ARCHITECT Archi+ i AANVANG VAN Vanaf 2013 DE WERKEN EINDE VAN Vanaf 2016 DE WERKEN 26 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

27 VICTOR MEDIA GARDENS PORT DU BON DIEU BRUSSEL ATENOR GROUP werkt samen met CFE aan de ontwikkeling van een groot stadsproject op de samengevoegde ondergrond (7 500 m 2 ) van hun respectievelijke gronden. Om het budget strak te houden en tegelijk de architecturale kwaliteit te bewaren, werd er een project ontworpen door het Franse architectenbureau Atelier Christian de Portzamparc. Dit bureau bedacht een grootschalig stadscomplex dat de hele wijk van het Zuidstation zal opwaarderen. BRUSSEL De n.v. I.D.M. is eigenaar van de 1,20 hectare grote site langs de Leuvensesteenweg in Schaarbeek. Het vastgoedproject betreft de bouw van een geheel van 281 woningen, verfraaid met winkels en 276 parkeerplaatsen binnen een groen huizenblok en in en wijk die voortdurend evolueert. NAMEN Deze grond is gelegen in Namen aan de oever van de Maas, met een uitzonderlijke ligging aan de ingang van de stad. Het vastgoedproject dat wordt onderzocht, voorziet in de bouw van een woongeheel met veel aandacht voor vernieuwing op het vlak van duurzame ontwikkeling. LIGGING PROJECT EIGENAAR ARCHITECTES AANVANG VAN DE WERKEN Blérotstraat Victor Hortaplein, Brussel / België Vastgoedcomplex van kantoren, winkels ATENOR GROUP Atelier Christian de Portzemparc (Parijs) en Bureau d Architecture M. & J-M. Jaspers - J. Eyers & Partners In functie van de stedenbouwkundige procedures, ten vroegste in LIGGING Leuvensesteenweg, Brussel, België PROJECT Programma van woningen EIGENAAR I.D.M. (Immobilière des Deux Maisons) OMVANG m² ARCHITECTEN A.R.T.E.R. (vroeger B.O.A.) AANVANG VAN Oktober 2009 DE WERKEN EINDE VAN Mei 2011 DE WERKEN LIGGING De zogenaamde Port du Bon Dieu Namen, België PROJECT Programma van woningen EIGENAAR Namur Waterfront OMVANG m² ARCHITECTEN Montois Partners Architects & l Atelier de l Arbre d Or JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 27

28 President, Gebouw EAST

29 PRESIDENT GROOTHERTOGDOM LUXEMBURG Op een boogscheut van de stad Luxemburg - een hoofdstad die op enkele jaren tijd een zakencentrum van internationale dimensie is geworden, heeft het project PRESIDENT betrekking op de bouw van drie prachtig gelegen gebouwen op het Plateau van Kirchberg. Het Europees Parlement en de bank Ubi Banca hebben zich al gevestigd in hun huurruimte.

30 PRESIDENT GROOTHERTOGDOM LUXEMBURG PRESTIGIEUZE KANTOREN IN HET HART VAN EUROPA President, hoofdingang Kantorencomplex President In september 2004 sloten ATENOR GROUP en de Luxemburgse verzekeringsmaatschappij Le Foyer een akkoord met het oog op het beheer van een grond van 1,5 hectare, gelegen op het Plateau van Kirchberg in het Groothertogdom Luxemburg. Drie prestigieuze gebouwen Met hun ideale ligging langs de avenue Kennedy en het Parc Reimerwée biedt de bouw van de drie gebouwen East, West en Park op de site een concreet antwoord op de steeds toenemende behoefte aan kwaliteitskantoren en winkels. Deze drie gebouwen werden bedacht door de architecten Assar Marc Ewen en A.U. 21 Worré & Schiltz en omringen een binnentuin met een prachtige esplanade, vooral voor voetgangers. Verhuurde kantoren op plan Het hele project werd in 2007 verkocht aan het Duitse investeringsfonds CRI, en een deel van de kantoren werd een jaar later verhuurd aan het Europees Parlement (gebouw B m 2 ) en aan de bank Ubi Banca (1 555 m 2 kantoren op niveau 6 van gebouw A). Reeds geïnstalleerde huurders De bouwwerken van het project PRESIDENT (bijna m 2 huuroppervlakte en 266 parkeerplaatsen) gingen van start in de eerste helft van 2007 en waren klaar (oplevering aan de koper) in februari Enkele maanden eerder al hadden het Europees Parlement en de bank Ubi Banca hun 30 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009

31 Architecturaal detail van het complex President respectieve kantoren al in gebruik genomen, conform de oorspronkelijke planning. Moeilijkere context Voor de commercialisering van de overige oppervlakten van project PRESIDENT verlopen de contacten iets moeilijker, gezien de algemene economische en financiële situatie. Met hun strategische inplanting op het Plateau van Kirchberg bieden de drie prestigieuze gebouwen een concreet antwoord op de behoeften aan kwaliteitsvolle kantoren en winkels. JAARVERSLAG 2009 / Atenor Group / 31

32 Met het project Hermes Business Campus in het hart van de Piperawijk in Boekarest bevestigt ATENOR GROUP haar wil om haar knowhow ook buiten de landsgrenzen te benutten. In deze geest doet ATENOR GROUP het ontwerp evolueren om te beantwoorden aan het economische klimaat dat voor de komende jaren verwacht wordt. HERMES BUSINESS CAMPUS BOEKAREST / ROEMENIË Hermes Business Campus, ideaal gelegen in Boekarest

33

34 HERMES BUSINESS CAMPUS BOEKAREST / ROEMENIË EEN GROOTSCHALIG PROJECT MET EEN LUISTEREND OOR VOOR DE MARKT Na een marktonderzoek, waarbij ze zich liet leiden door criteria die groei bewerkstelligen, zette ATENOR GROUP met succes de stap naar de Centraal-Europese landen. Boekarest komt hierbij op slag in de kijker dankzij zijn economisch dynamisme en zijn reusachtige potentieel. De Roemeense hoofdstad is volop in ontwikkeling en bevat opmerkelijk veel arbeiders en intellectuele werkkrachten. Ze past zich dan ook perfect aan de wereldconjunctuur aan. Een uitzonderlijke site De site is strategisch gelegen in de zone Pipera ten noorden van Boekarest en werd door ATENOR GROUP gekozen omdat dit de ideale plek is om er een geheel van kantoren en handelszaken op te trekken met een bovengrondse oppervlakte van meer dan m 2. Deze wijk ligt vlakbij luchthavens en strategische verkeerswegen (met name bus en metro). Dankzij haar knowhow zal ATENOR GROUP een gebouw op de markt brengen dat niet voor de concurrentie moet onderdoen op het vlak van ligging en gebruikte technieken, en dit binnen een gepaste timing. Rekening houden met de lokale gevoeligheden Om de lokale gevoeligheden en de stedenbouwkundige ontwikkelingsplannen te begrijpen, ging ATENOR GROUP nog intensiever samenwerken met het Roemeense architectenbureau B23T International architectural services srl. Zo kon de Groep een constructieve dialoog onderhouden met de stedelijke autoriteiten. Resultaat: de stedenbouwkundige vergunning werd uitgereikt in januari Een luisterend oor voor de markten In 2009 had de wereldwijde economische context een niet te verwaarlozen invloed op de Roemeense vastgoedmarkt. De huurvraag is duidelijk gezakt, de huurprijzen zijn gedaald, de investeerders gedroegen zich terughoudend en de banken aarzelden om nieuwe kredietaanvragen in te willigen. Door deze marktsituatie heeft ATENOR GROUP het ontwerp van het project herzien. Door zijn architecturale soberheid en de flexibiliteit van de ruimtelijke organisatie, beantwoordt het project Hermes Business Campus perfect aan de verwachtingen van het economische klimaat dat voor de komende jaren verwacht wordt. Project in de as van de straat 34 / Atenor Group / JAARVERSLAG 2009