Coentunnel op de schop. Handige apps voor op de bouwplaats. Prachtige bouwfoto s

Transcriptie

1 bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra Nr. 4 september 2013 Coentunnel op de schop Handige apps voor op de bouwplaats Prachtige bouwfoto s

2 Wat leverde het op? Dat ga ik je niet vertellen Ruud Peters (48) is trots op zijn werkgever. Nadat hij uitvoerig heeft verteld wat de Rutte- Groep doet, zegt hij: Weet je wat: ik geef je even een rondleiding over het bedrijventerrein, dan zie je het zelf. Ondertussen vertelt Ruud over zijn loopbaan. 2 Ondergrondse vuilcontainers Hij begon in 1985 als grondwerker wegenbouwer. Daarna werkte hij als laadschopmachinist, mobiele kraanmachinist en nu alweer vijf jaar als uitvoerder. Wij plaatsen ondergrondse betonnen vuilniscontainers in woonwijken, vertelt hij. Een goeie business: er is volop werk. We maken containers in verschillende maten. Speciaal voor de export gebruiken we gerecycled beton, dat is veel lichter en daardoor is het transport goedkoper. Ordners vol Toen Ruud uitvoerder werd, had hij geen diploma. Mijn werkgever vroeg of ik een opleiding wilde volgen zodat ik een diploma kon behalen. Maar ik had al zoveel werkervaring dat ik me afvroeg of het niet mogelijk was om dat om te zetten in een ervaringscertificaat. Daarop werd contact opgenomen met evc-adviseur Jos Hermans van Fundeon. Ruud: Om een evc-certifi caat te krijgen, moet je een portfolio maken, waarin je aantoont dat je de vereiste werkzaamheden inderdaad hebt gedaan. Ik had ordners vol met bewijsmateriaal; toen ik die overhandigde aan Jos, keek hij wel even verbaasd op, lacht Ruud. Vette knipoog Sinds 1 juli 2012 is Ruud gediplomeerd uitvoerder. Vanaf mijn bureau coördineer ik de plaatsing van de containers over de verschillende locaties in het land. Bij grote projecten - zoals hier in Den Haag - ben ik zelf aanwezig. Dat werk deed ik ook al voordat ik mijn certificaat behaalde; het enige verschil is dat ik er financieel een stuk op vooruitgegaan ben. Maar ik ga jou natuurlijk niet vertellen hoeveel, zegt hij lachend met een vette knipoog. Drie tekort En nu? Door voor de volgende ronde, natuurlijk. Eigenlijk wilde ik meteen een ervaringscertificaat voor werkvoorbereider calculator. Maar van de vereiste elf competenties kwam ik er drie tekort. Bedoeling is dat ik me ga bijscholen. Ondertussen heb ik ook veel werkervaring met calculeren, dus wellicht kan ik dat nog omzetten in een certificaat. Binnenkort Jos maar weer eens bellen Jos Hermans Nu ben jij aan de beurt Net zo n doorzetter als Ruud? Neem dan contact op met het Loopbaantraject Bouw & Infra. Ga naar: of naar voor meer informatie. Daar kun je je ook aanmelden.

3 verduidelijkt hij. Zijn werkgever Martens en Van Oord vond het een prima idee en bouwde een installatie die maar liefst 375 ton per uur aankon. Erwin houdt het complete proces op de ponton in de gaten. Samen met mijn Terwijl hier wordt gesloopt, zijn ze verderop de betonstort aan het voorbereiden of nieuwe installaties aan het aanbrengen, zegt Jacob Guis. Dat betekent dat planning en logistiek precies op elkaar afgestemd zijn. Een grote 15 bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra Nr. 4 september 2013 Inhoud Coentunnel op de schop Handige apps voor op de bouwplaats Prachtige bouwfoto s Wat leverde het op? 2 Werkloos en nu? 4 Gevaarlijk: Baggeren in de Maas 6 Handig apps voor op de bouwplaats 8 Zo vader, zo zoons 10 Bijzondere beroepen: de wegmarkeerder 12 Bouwreportage: de Coentunnel 15 Restauratie van Jachthuis Sint Hubertus 18 Bouwtechniek: rioolvervanging 20 Bouwfoto s 24 Doorstart na bedrijfsongeval 26 Dierenliefde op de bouwplaats 28 Contactgegevens adviseurs 30 Trots op 32 Pagina 6 Erwin van Harmelen vindt dat stilstand achteruitgang is als het gaat om zijn persoonlijke ontwikkeling. Daarom begint hij in september 2013 aan twee nieuwe opleidingen: kraanmachinist en wiellaadschopmachinist. Als cutterschipper/machinist is Erwin operator van baggerponton Roeroord dat een compleet scheidingsstation is. We baggeren, halen zand en grind naar boven op de Maas, en wassen en scheiden dat meteen. In de Maas wordt nog regelmatig munitie uit de Tweede Wereldoorlog opgebaggerd. Dat gebeurt via een zeefmachine met daarin een magnetische rol die het metaal scheidt. Vorig jaar werden 900 projectielen boven water gehaald. De Explosieve Opruimingsdienst (EOD) laat de opgebaggerde munitie op een veilige plek ontploffen. Goed idee Erwin was zelf nauw betrokken bij de verdere ontwikkeling van de al gebouwde ponton. Zo kwam hij met het idee om grind direct op locatie te wassen. Dat scheelt weer tijd en geld in de fabriek, Meedenkend vakman Meedenkend vakman Erwin van Harmelen werkt op een baggerponton in de Maas. Een beroep met risico s want regelmatig haalt hij munitie uit de Tweede Wereldoorlog naar boven. 6 collega s ben ik verantwoordelijk voor de machines, het onderhoud en de inkoop. Als er iets kapot gaat, zorgen wij ervoor dat het wordt gemaakt. Door een ander of - als dat te lang duurt - door onszelf. Want als de machines te lang stil staan, kost het geld. Gaan voor het hoogst haalbare Erwin houdt van zijn werk en toch gaat hij twee nieuwe opleidingen volgen. Ik vind dat ik altijd nieuwe dingen moet blijven leren om mezelf te ontwikkelen. De opleidingen kraanmachinist en wiellaadschopmachinist lijken me een prima aanvulling op wat ik al kan en doe. De theorie bestaat uit 25 lessen, de praktijk hoop ik bij Martens en Van Oord te kunnen doen. Met een beetje geluk ben ik over twee jaar twee diploma s rijker. Ik ben leergierig, ga altijd voor het hoogst haalbare en wil mezelf voortdurend verbeteren. Mijn werkgever stimuleert me daarin omdat hij het belangrijk vindt dat medewerkers flexibel ingezet kunnen worden op diverse projecten. Buitenmens Een compleet andere carrière ziet Erwin nog niet voor zich. Ik houd van water, van buiten werken en van zelfstandigheid. Die drie elementen moeten er wel zijn en die vind ik terug in mijn huidige functie. 7 Bijzondere Beroepen 12 Wegmarkeerder Richard Rook: Een wegmarkeerder moet niet zeuren Dagelijks trekken zeshonderd wegmarkeerders erop uit om het asfalt in Nederland te voorzien van de noodzakelijke belijning. Richard Rook (43) uit Gouda is een van hen. Door het hele land heeft hij z n sporen nagelaten. Als ik in m n vrije tijd over de snelwegen rijd, weet ik vaak nog precies wat ik wanneer heb gedaan. Het duurde even voordat Richard Rook z n draai gevonden had. Als tiener ging hij als schilder aan de slag en als twintiger werkte hij als vrachtwagenchauffeur. Maar pas als dertiger vond hij het werk dat hem paste als een handschoen. Ik hoorde dat ze bij Van Velsen in Bodegraven mensen zochten. Toen ben ik een keer wezen thermoplast, dat gaat langer mee dan verf. In kijken en dat sprak me wel aan. Dat is nu zestien een ketel wordt het thermoplast tot 190 graden jaar geleden. En nog steeds heeft hij het naar verhit en dan overgetapt in de machine waarmee zijn zin. Inmiddels is hij volledig gediplomeerd het op het asfalt wordt aangebracht. M n collega en opgeklommen tot voorman. Je werkt lekker loopt naast de machine en houdt in de gaten dat buiten en steeds op een andere plek, dat geeft de dikte goed is. Bij onderhoudswerk moet hij een gevoel van vrijheid, vindt hij. Maar ook de controleren dat we precies over de oude lijnen creatieve kant van het werk bevalt hem goed. heen gaan. M n andere collega loopt er achteraan Soms sta je voor een grote lege vlakte van zwart en zet de pionnen uit. asfalt, zoals bij de uitbreiding van de A2. Dan denk ik weleens: Jeetje, hoe ga ik hier iets van Schiphol maken. Dat is dan een hele uitdaging. Als je dan Wegmarkeerders worden ook wel strepentrekkers genoemd, maar dat doet geen recht aan het uiteindelijk het resultaat ziet, geeft dat veel voldoening. vak, vindt Rook. We werken met veel verschillende mallen voor allerlei figuraties, van klein Richard is de voorman van een ploegje van drie naar groot. Voor de landingsbanen op Schiphol collega s en bedient meestal de machine. werken we bijvoorbeeld met mallen van wel acht Tegenwoordig werken we bijna altijd met meter. Dat is mooi werk. Ieder jaar gaat Richard Pagina Pagina 12 De wegmarkeerder Richard Kook is wegmarkeerder. Daar komt nog heel wat bij kijken, zo blijkt uit de reportage. Zo moet Richard zich elk jaar laten bijscholen over de nieuwste richtlijnen. Nog even geduld a.u.b. Een enorme stap voorwaarts. Met die woorden opende minister Schultz op 16 mei 2013 de Tweede Coentunnel en de nieuwe Westrandweg. Tegelijkertijd vroeg ze automobilisten nog even geduld te hebben want de verkeersopstoppingen zijn nog niet voorbij: de bestaande Coentunnel wordt een jaar lang gerenoveerd. De Coentunnel op de schop Nu de nieuwe Coentunnel geopend is, is het de beurt aan de oude tunnel. Bouwen volgt de renovatie van de oude Coentunnel een jaar lang. De Tweede Coentunnel is vijf rijstroken breed. verslapt, maar wij blijven op het puntje van onze Wanneer de oude Coentunnel is gerenoveerd, stoel zitten. bestaat het totale Coentunneltracé uit acht rijstroken. De nieuwe Westrandweg zorgt voor Gele wandtegels een goede afwikkeling van de meer dan honderdduizend auto s die dagelijks door de de opening van de tweede tunnel, is goed te Dat de aannemers niet stilgezeten hebben sinds Coentunnel rijden. De aanleg van de zien. De oorspronkelijke Coentunnel ligt er na Westrandweg en de bouw van de bijna vijftig jaar trouwe dienst kaal en desolaat tweede tunnel vielen natuurlijk bij. Moet je zien hoeveel werk er al is verricht! het meest op, maar de klus is roept projectmanager Jacob Guis van Rijkswaterstaat terwijl hij ons door de totaal gestripte pas echt geklaard als de oude tunnel helemaal is opge tunnelbuis langs de werkzaamheden leidt. Hij knapt, zegt omgevingsmanager Jan Rienstra. Voor werk vordert. Ze noemen het een grote opknap lijkt zelf ook verbaasd over het tempo waarin het Rijkswaterstaat is dat deel beurt, maar eigenlijk is het gewoon sloop. Alles van het Coentunnelproject wat we konden missen zonder dat de boel instort, minstens zo belangrijk. En ook hebben we weggehaald: asfalt, kabels en niet te daar zitten een paar flinke vergeten de vertrouwde gele wandtegels. Ruim uitdagingen in. De achtduizend vierkante meter tegelwerk is aandacht van de afgebikt. Wat resteert zijn twee grijze tunnelbuizen die van de grond af aan volledig worden buitenwereld lijkt opgeknapt. nu wat Grote uitdaging 3

4 Werkloos en nu? Ik wil kunnen zeggen dat 4

5 ik er alles aan gedaan heb Jan van Herk (56) werkte 25 jaar lang in de bouw, waarvan de laatste jaren als uitvoerder, totdat z n werkgever failliet ging. Jan kwam op straat. Wat te doen? Ik had ooit een loopbaantraject gedaan bij trajectadviseur Karin Gradussen. Zodoende wist ik dat ik als werkloze nog een beroep kon doen op het Loopbaantraject Bouw & Infra. Dus belde ik Karin voor het maken van een afspraak Jan is een voorbeeldige deelnemer, zegt Karin Gradussen. Het UWV had Jan op het idee gebracht van een baan als Deskundig Toezichthouder Asbestverwijdering (DTA) en hij kwam bij mij met de vraag of het iets zou zijn. We deden een loopbaanheroriëntatie: dat is een onderzoek waarbij gekeken wordt welke beroepen het beste passen bij de deelnemer. Normaal kijk je vervolgens of aanvullende scholing noodzakelijk is, maar dat was nu niet nodig want dat had Jan zelf al uitgezocht. Volgens de regels Sinds maart 2013 werkt Jan als DTA er. Dat is een functie waar de komende jaren veel vraag naar is omdat het kabinet besloten heeft alle asbest in Nederland te verwijderen. Maar wat houdt die functie eigenlijk in? Jan: Een DTA er zorgt ervoor dat de asbestsanering verloopt volgens de regels. En geloof me: die zijn streng. Elk asbestsaneringsproject start met een asbestinventarisatieplan en een sloopmelding; zonder die twee documenten mag je niet beginnen. Ongeveer de helft van de tijd ben ik bezig met de daadwerkelijke sanering, de rest van de tijd besteed ik aan administratie en eindcontrole. Asbestsanering LinkedIn Toen Jan nog werkloos was, kreeg hij via het UWV de mogelijkheid om een cursus social media te volgen. Tot Jans eigen verbazing leverde hem dat een baan op. Ik maakte een profiel aan op LinkedIn en begon een aantal bedrijven te volgen die te maken hebben met asbest. Eén bedrijf gaf aan het jammer te vinden dat met de uitstroom van bouwvaklieden ook zoveel bouwvakkennis verloren gaat; kennis die juist goed van pas komt in de asbestsanering. Ik belde het bedrijf op en vertelde over mijn achtergrond. Daarop boden ze me meteen een baan aan als Deskundige Inventarisatie Asbest (DIA), dat is iemand die het werk van een DTA er controleert. Ik heb de cursus zojuist afgerond met een examen. Hoewel de uitslag nog niet binnen is, ga ik ervan uit dat ik binnenkort de overstap maak van DTA er naar DIA er. Ondanks mijn leeftijd heb ik er nooit aan getwijfeld dat ik vanuit de werkloosheid weer een baan zou vinden: ik heb altijd een rotsvast vertrouwen in de toekomst gehad. Wil je weten hoe een werkdag van Jan van Herk eruit ziet? Scan dan de onderstaande QR-code of kijk op waar je het filmpje Ruimte 2 procedures kunt zien. Het filmpje toont alle aspecten van een asbest-saneringsproject. Karin Gradussen 5

6 Stilstand is achteruitgang vindt Erwin van Harmelen, als het gaat om zijn persoonlijke ontwikkeling. Daarom begint hij in september 2013 aan twee nieuwe opleidingen: kraanmachinist en wiellaadschopmachinist. Me v Als cutterschipper/machinist is Erwin operator van baggerponton Roeroord dat een compleet scheidingsstation is. We baggeren, halen zand en grind naar boven op de Maas, en wassen en scheiden dat meteen. In de Maas wordt nog regelmatig munitie uit de Tweede Wereldoorlog opgebaggerd. Dat gebeurt via een zeefmachine met daarin een magnetische rol die het metaal scheidt. Vorig jaar werden 900 projectielen boven water gehaald. De Explosieve Opruimingsdienst (EOD) laat de opgebaggerde munitie op een veilige plek ontploffen. Goed idee Erwin was zelf nauw betrokken bij de verdere ontwikkeling van de al gebouwde ponton. Zo kwam hij met het idee om grind direct op locatie te wassen. Dat scheelt weer tijd en geld in de fabriek, verduidelijkt hij. Zijn werkgever Martens en Van Oord vond het een prima idee en bouwde een installatie die maar liefst 375 ton per uur aankon. Erwin houdt het complete proces op de ponton in de gaten. Samen met mijn collega s ben ik verantwoordelijk voor de machines, het onderhoud en de inkoop. Als er iets kapot gaat, zorgen wij ervoor dat het wordt gemaakt. Door een ander of - als dat te lang duurt - door onszelf. Want als de machines te lang stil staan, kost het geld. Gaan voor het hoogst haalbare Erwin houdt van zijn werk en toch gaat hij twee nieuwe opleidingen volgen. Ik vind dat ik altijd nieuwe dingen moet blijven leren om mezelf te ontwikkelen. De opleidingen kraanmachinist en wiellaadschopmachinist lijken me een prima aanvulling op wat ik al kan en doe. De theorie bestaat uit 25 lessen, de praktijk hoop ik bij Martens en Van Oord te kunnen doen. Met een beetje geluk ben ik over twee jaar twee diploma s rijker. Ik ben leergierig, ga altijd voor het hoogst haalbare en wil mezelf voortdurend verbeteren. Mijn werkgever stimuleert me daarin omdat hij het belangrijk vindt dat medewerkers flexibel ingezet kunnen worden op diverse projecten. Buitenmens Een compleet andere carrière ziet Erwin nog niet voor zich. Ik houd van water, van buiten werken en van zelfstandigheid. Die drie elementen moeten er wel zijn en die vind ik terug in mijn huidige functie. 6

7 edenkend akman 7

8 Handige apps voor op de bouwplaats Vanaf nu maakt je smartphone of tablet deel uit van je gereedschapskist. Want tegenwoordig zijn er handige apps die het werk op de bouwplaats een stuk makkelijker maken. Alle hieronder vermelde apps zijn gratis. Mebin Beton App Beton nodig? Met de Mebin app heb je alle informatie bij de hand. Een calculator bijvoorbeeld waarmee je meteen kunt berekenen hoeveel beton je nodig hebt. Of de dichtstbijzijnde betonmortelcentrale in de buurt kunt vinden. Beschikbaar voor Android en iphone ibouwbesluitapp Toegang tot het gehele Bouwbesluit van Ingedeeld per hoofdstuk en afdeling met zoekfunctie. ibouwbesluit wordt regelmatig geüpdatet zodat de meest actuele regelgeving altijd binnen handbereik is. Internetverbinding is niet nodig. Alleen beschikbaar voor iphone 8 Bouwkostenapp Bereken snel de bouwkosten in deze handige app van ingenieursburo IOB. De app berekent de globale bouwkosten voor vijf gebouwtypen, op basis van vierkante en kubieke meters en verschillende afwerking niveaus. Met vier simpele stappen bereken je zelf de bouwkosten. Allereerst wordt een gebouwtype gekozen, bijvoorbeeld kantoor of woning. Daarna geef je de vierkante en kubieke meters op die bij het gebouw horen en kies je het afwerkingsniveau. De keuzes zijn in één oogopslag te zien om alles overzichtelijk te houden. Wanneer je kiest voor bereken maakt de app een overzicht van je keuzes met de daarbij behorende bouwkosten. Beschikbaar voor Android en iphone

9 Weet jij leuke apps voor op de werkvloer? Laat het ons weten. Je tips zijn van harte welkom. Stuur je tip naar: ihandy Waterpas Die loodzware waterpas kun je vanaf nu thuislaten, want met je smartphone of tablet bereik je hetzelfde resultaat als met die waterpas. Beschikbaar voor Android en iphone Schietlood Controleer de verticale en horizontale uitlijning of meet afstanden en hoeken met de app Schietlood. Voordat je de app installeert, kun je een video bekijken waarin je binnen een minuut weet hoe de app precies werkt. Beschikbaar voor Android en iphone BouwApp De BouwApp is een social mediaplatform voor bouwprojecten. Hoe werkt het? Heel simpel: maak met je smartphone of tablet een foto van het bouwproject waar je werkzaam bent en plaats deze vervolgens op de BouwApp. Iedereen die de gratis BouwApp geïnstalleerd heeft, kan de foto s bekijken en ze eventueel zelf op andere social media zoas Facebook of Twitter plaatsen. Erg handig om opdrachtgevers op de hoogte te houden van de bouw van hun project. Of omwonenden te informeren over de voortgang. Beschikbaar voor Android en iphone Rolmaat Die ouderwetse rolmaat kun je vanaf nu in je gereedschapskist laten. Want met de app Smart Measure meet je met één simpele klik zowel de afstand tot een object als de hoogte ervan. Beschikbaar voor Android en iphone AutoCAD 360 CAD-tekeningen bekijken op de bouwplaats; het kan. Aanpassen kan ook, waarna je de gewijzigde versie heel eenvoudig kunt versturen zodat ook je collega s op kantoor de laatst bijgewerkte versie hebben. Beschikbaar voor Android en iphone 9

10 Zo vader, zo zoons! Leerlingen begeleiden die al papieren hebben die jij niet bezit... Dat wilde Jan Grisnich (51) voorkomen en zo ging hij aan de slag om via het evc-traject zijn uitvoerdersdiploma te halen. Zoon Aaike (19) begon aan dezelfde opleiding, maar dan langs de reguliere weg van de avondopleiding. En zoon Wim (17) staat in de startblokken om uitvoerder te worden. Ik begeleid al lang leerlingen, begint Jan zijn enthousiaste verhaal. In gesprekken met Fundeon kwam wel eens de vraag welke papieren ik zelf heb. Nou, da s makkelijk verteld: ik ben als jongen in de infratechniek gaan werken. Eerst als straatmaker, daarna als kraanmachinist op hydraulische graafmachines. Nu heb ik een eigen bedrijf, vof Grisnich GWW, waarin ook mijn zoons werken, en ben ik feitelijk uitvoerder infratechniek geworden, maar dan zonder papiertje. 10 Wederzijdse hulp Toen Jan hoorde dat hij zijn werkervaring via het evc-traject in een diploma zou kunnen omzetten, nam hij de uitdaging aan. Dat was nog best zwaar. Je moet in zes tot acht weken een portfolio met bewijsstukken van werkervaring samenstellen; en dat terwijl je het toch al druk hebt met je dagelijkse werk. Jan kreeg hulp van zijn zoon Aaike. Die lacht: Ja, en dan vooral in het omgaan met de computer. Maar hij kon mij weer helpen bij praktijkopdrachten. Ik ben wel trots op m n vader dat hij heeft doorgezet!

11 Ik ben wel trots op m n vader dat hij heeft doorgezet! Vergelijken Nadat Jan junior, de oudste zoon, zijn uitvoerdersdiploma al haalde, besloot ook Aaike die weg in te slaan. Na mijn machinistenopleiding wilde ik verder leren en nu volg ik bij Regio College SPG Heerhugowaard de avondopleiding tot uitvoerder. En als ik daarmee klaar ben, wil nog een KOB-opleiding calculeren doen. Vader en zoon kunnen dus mooi vergelijken of er veel verschil zit tussen de beide trajecten. Aaike, net klaar met het eerste leerjaar: De reguliere opleiding die ik volg, is veel breder van opzet. Je leert presenteren, bestekken maken, calculeren, Engels. Bij ons worden opdrachten op een wiskundige manier beoordeeld. Aaike wekt nu de indruk dat ik mijn diploma cadeau kreeg, maar dat is dus niet zo, zegt Jan. Integendeel zelfs, bij een evc-traject ben je veel tijd kwijt aan het verzamelen van bewijsmateriaal waaruit blijkt dat je inderdaad die vaardigheden hebt, op basis waarvan je een diploma krijgt. Zo moest ik bewijzen dat ik werk goed begeleidde. En dat daarbij bijvoorbeeld voldaan werd aan de veiligheidseisen. Al het bewijsmateriaal gaat in een portfolio; die lever je in en op basis daarvan wordt bepaald of je een diploma krijgt. Daarom moet het samenstellen van een portfolio heel zorgvuldig gebeuren. Beroepsgericht Zowel vader als zoon Grisnich zijn zeer tevreden over hun opleidingen. Jan: Het is prachtig dat mensen zoals ik de kans krijgen zich verder te ontwikkelen. Aaike: Het is echt beroepsgericht leren. En daardoor zijn de leerlingen, maar ook de leraren, heel gemotiveerd en enthousiast. Voor zoon Wim was het dan ook niet moeilijk dezelfde keuze te maken. Ik heb eerst een opleiding mbo timmerman gedaan met als specialisme metselen. Daarna een bbl-traject grondverzetmachinist. En dit jaar begin ik - net als Aaike - de avondopleiding tot uitvoerder. Ik vind het geweldig dat ik als leermeester m n eigen jongens kan begeleiden, besluit Jan trots. Maar vergis je niet: ze moeten zelf leren hun problemen op te lossen. Ze moeten ergens anders net zo goed aan de slag kunnen. 11

12 12 Bijzondere Beroepen

13 Wegmarkeerder Richard Rook: Een wegmarkeerder moet niet zeuren Dagelijks trekken zeshonderd wegmarkeerders erop uit om het asfalt in Nederland te voorzien van de noodzakelijke belijning. Richard Rook (43) uit Gouda is een van hen. Door het hele land heeft hij z n sporen nagelaten. Als ik in m n vrije tijd over de snelwegen rijd, weet ik vaak nog precies wat ik wanneer heb gedaan. Het duurde even voordat Richard Rook z n draai gevonden had. Als tiener ging hij als schilder aan de slag en als twintiger werkte hij als vrachtwagenchauffeur. Maar pas als dertiger vond hij het werk dat hem paste als een handschoen. Ik hoorde dat ze bij Van Velsen in Bodegraven mensen zochten. Toen ben ik een keer wezen kijken en dat sprak me wel aan. Dat is nu zestien jaar geleden. En nog steeds heeft hij het naar zijn zin. Inmiddels is hij volledig gediplomeerd en opgeklommen tot voorman. Je werkt lekker buiten en steeds op een andere plek, dat geeft een gevoel van vrijheid, vindt hij. Maar ook de creatieve kant van het werk bevalt hem goed. Soms sta je voor een grote lege vlakte van zwart asfalt, zoals bij de uitbreiding van de A2. Dan denk ik weleens: Jeetje, hoe ga ik hier iets van maken. Dat is een hele uitdaging. Als je dan uiteindelijk het resultaat ziet, geeft dat veel voldoening. Richard is de voorman van een ploegje van drie collega s en bedient meestal de machine. Tegenwoordig werken we bijna altijd met thermoplast, dat gaat langer mee dan verf. In een ketel wordt het thermoplast tot 190 graden verhit en dan overgetapt in de machine waarmee het op het asfalt wordt aangebracht. M n collega loopt naast de machine en houdt in de gaten dat de dikte goed is. Bij onderhoudswerk moet hij controleren of we precies over de oude lijnen heen gaan. M n andere collega loopt erachteraan en zet de pionnen uit. Schiphol Wegmarkeerders worden ook wel strepentrekkers genoemd, maar dat doet geen recht aan het vak, vindt Rook. We werken met veel verschillende mallen voor allerlei figuraties, van klein naar groot. Voor de landingsbanen op Schiphol werken we bijvoorbeeld met mallen van wel acht meter. Dat is mooi werk. Ieder jaar gaat Richard 13

14 op cursus om geschoold te worden in de nieuwste richtlijnen. De grootte van de markeringen, de afstanden ertussen en de precieze plek op het asfalt; alles ligt vast in richtlijnen. De meeste ken ik ondertussen uit m n hoofd, maar er komen er steeds meer bij. Soms krijg ik tekeningen die niet kloppen met de officiële richtlijnen. Daar zeg ik dan wel wat van tegen de opdrachtgever, anders heb ik het achteraf gedaan. Lussenslijpers In technische zin is er de afgelopen vijftien jaar niet zo veel veranderd in het wegmarkeerdersvak. Maar de stress is wel flink toegenomen, weet Rook. Als we s nachts werken beginnen we pas om elf uur en moeten we om vijf uur weer weg zijn. Anders krijg je een boete van Rijkswaterstaat. We zitten zo dicht mogelijk achter de wals van de asfalteerders, maar op warm asfalt kunnen we niet werken, dus dat kost tijd. En na ons komen de vangrailmannen, die hijgen ons in de nek. Dat geeft soms stress, want om half vijf moeten we inpakken en wegwezen. Om het verkeer te ontzien wordt er steeds vaker s nachts en in het weekend gewerkt. Dat bevalt Richard maar matig. Je moet heel flexibel zijn. Vaak hoor je op het laatste moment dat je de volgende avond een klus moet doen. Maar dat hoort er nou eenmaal bij, een wegmarkeerder moet niet zeuren. Tegenover de nadelen staan gelukkig een hoop voordelen. Daarom hoop ik dit werk tot m n pensioen te kunnen doen, besluit Richard. 14

15 Nog even geduld a.u.b. Een enorme stap voorwaarts. Met die woorden opende minister Schultz op 16 mei 2013 de Tweede Coentunnel en de nieuwe Westrandweg. Tegelijkertijd vroeg ze automobilisten nog even geduld te hebben want de verkeersopstoppingen zijn nog niet voorbij: de bestaande Coentunnel wordt een jaar lang gerenoveerd. De Tweede Coentunnel is vijf rijstroken breed. Wanneer de oude Coentunnel is gerenoveerd, bestaat het totale Coentunneltracé uit acht rijstroken. De nieuwe Westrandweg zorgt voor een goede afwikkeling van de meer dan honderdduizend auto s die dagelijks door de Coentunnel rijden. De aanleg van de Westrandweg en de bouw van de tweede tunnel vielen natuurlijk het meest op, maar de klus is pas echt geklaard als de oude tunnel helemaal is opge knapt, zegt omgevingsmanager Jan Rienstra. Voor Rijkswaterstaat is dat deel van het Coentunnelproject minstens zo belangrijk. En ook daar zitten een paar flinke uitdagingen in. De aandacht van de buitenwereld lijkt nu wat verslapt, maar wij blijven op het puntje van onze stoel zitten. Gele wandtegels Dat de aannemers niet stilgezeten hebben sinds de opening van de tweede tunnel, is goed te zien. De oorspronkelijke Coentunnel ligt er na bijna vijftig jaar trouwe dienst kaal en desolaat bij. Moet je zien hoeveel werk er al is verricht!, roept projectmanager Jacob Guis van Rijkswaterstaat terwijl hij ons door de totaal gestripte tunnelbuis langs de werkzaamheden leidt. Hij lijkt zelf ook verbaasd over het tempo waarin het werk vordert. Ze noemen het een grote opknapbeurt, maar eigenlijk is het gewoon sloop. Alles wat we konden missen zonder dat de boel instort, hebben we weggehaald: asfalt, kabels en niet te vergeten de vertrouwde gele wandtegels. Ruim achtduizend vierkante meter tegelwerk is afgebikt. Wat resteert zijn twee grijze tunnelbuizen die van de grond af aan volledig worden opgeknapt. Grote uitdaging Terwijl hier wordt gesloopt, zijn ze verderop de betonstort aan het voorbereiden of nieuwe installaties aan het aanbrengen, zegt Jacob Guis. Dat betekent dat planning en logistiek precies op elkaar afgestemd zijn. Een grote 15

16 uitdaging. Inderdaad, als ik een verkeerde beslissing neem waardoor een steiger in de weg blijft staan, kan het hele werk stagneren. Dat beaamt ook omgevingsmanager Jan Rienstra. We hebben te maken met meerdere aannemers op de bouwplaats. Aan het consortium doen zeven bedrijven mee. Je kunt niet hebben dat iemand zomaar ergens een hek weghaalt waardoor iemand anders gevaar loopt. Tekort aan vakkrachten Om te voldoen aan de eisen van de nieuwe Wet Tunnelveiligheid wordt de oude tunnel voorzien van een optimale ventilatie en de modernste communicatiemiddelen. Ook vluchtwegen worden aangepast. Alles wat de Tweede Coentunnel aan voorzieningen heeft, wordt hier ook aangebracht, legt Guis uit. Het team dat de installaties in de Tweede Coentunnel heeft aangebracht, is exact hetzelfde als het team dat hier aan de slag is. Die kennis hebben we dus meegenomen. Wat opvalt is dat veel van de werknemers die op deze ochtend aan het werk zijn, uit Duitsland afkomstig zijn. Het is heel moeilijk om in Nederland voldoende goede mensen te vinden, ondanks de crisis, verzucht Feiten en weetjes De eerste Coentunnel werd in 1966 geopend. Hij is 1283 meter lang, waarvan 587 meter overdekt. Het laagste deel van de tunnel bevindt zich op een diepte van 22 meter beneden het Normaal Amsterdams Peil (NAP). De renovatie wordt uitgevoerd door 200 werknemers. Voor het hele Coentunnelproject is het consortium Coentunnel Company opgericht waaraan zeven bedrijven deelnemen. Met het geheel is een budget van 2 miljard euro gemoeid. Daarvan is zestig miljoen euro bestemd voor renovatie. 16 Meer informatie: en

17 Guis. Ik had verwacht dat meer bouwvakkers de overstap zouden maken van woningbouw naar civiele techniek, want daar gaat het nog redelijk goed. Maar dat gebeurt niet. Ook de instroom van jonge mensen is onvoldoende, dus zijn we gedwongen personeel uit Duitsland te halen. Terwijl de Coentunnel nog voor zijn vijftigste verjaardag volledig wordt gerenoveerd, moet hij na de opknapbeurt weer zeker zestig jaar meekunnen. Natuurlijk verrichten we tot die tijd het gebruikelijke reguliere onderhoud, aldus Jan Rienstra, maar meer ook niet. 17

18 18

19 Smullen voor ambachtelijke fijnproevers De vakmannen op de foto voelen zich als kinderen in een speelgoedwinkel. Niet zo raar, want zij mogen Jachthuis Sint Hubertus op De Hoge Veluwe restaureren. Bedoeling is dat het door architect Berlage ontworpen gebouw in oorspronkelijke staat wordt teruggebracht. Dat betekent dat een beroep wordt gedaan op ouderwets vakmanschap. Smullen dus voor ambachtelijke fijnproevers. Voorbereiding is het halve werk. Zo ook bij dit restauratieproject. Voordat de juiste voegstructuur en kleur gevonden was, zijn maar liefst zeventig voegmonsters opgezet. Het vinden van een passende restauratiesteen met dezelfde uiterlijke kenmerken als de bestaande stenen, duurde zes maanden. De vloer van de kamers bestaat uit gesmolten en geperste glastegel van ongeveer vier cm2; elk steentje werd genummerd zodat ze op precies dezelfde plek teruggelegd konden worden. Precies zoals Berlage het ooit had bedacht. Terug in de oude staat dus, maar niet helemaal. Want ook een rijksmonument moet voldoen aan eisen omtrent brandveiligheid. Dus moesten sprinklers bevestigd worden, zodanig dat het niet opvalt. Brandwerende verf moest worden aangebracht zonder afbreuk te doen aan de historische detailleringen. Berlage ontwierp niet alleen het gebouw maar ook het gehele interieur en veel gebruiksvoorwerpen. Ook de meubels worden momenteel gerestaureerd. Vanaf april 2014 is het Jachthuis weer geopend voor publiek en kan iedereen aanschouwen hoe Berlage het ooit bedoeld heeft weliswaar met een snufje moderne techniek, maar goed: dat hoeft Berlage niet te weten. Meer weten? Op YouTube staat een prachtig filmpje over de restauratie. Ga naar youtube.com en zoek naar restauratie Jachthuis Sint Hubertus. Of scan de QR-code. 19

20 HET VERVANGEN VAN HET HOOFDRIOOL Bovenaanzicht (bestaand en nieuw) met kabels, leidingen plus werkinstructies Dankzij een uitgebreid en goed onderhouden rioleringsstelsel worden we in Nederland niet ziek van afvalwater, houden we droge voeten en kunnen we milieuvervuiling tegengaan. In ons land is vrijwel elk adres aangesloten op het riool. We hebben dan ook de hoogste aansluitingsgraad in Europa. Onderhoud en vervanging van rioolconstructies zijn gemeentelijke taken. Volgens de gegevens van Stichting Rioned - het kenniscentrum voor alle partijen die bij de rioleringszorg betrokken zijn - is ons riool nu op orde. Werkzaamheden aan de riolering besteden gemeenten steeds meer uit aan infrabedrijven. Redenen voor rioolvervanging zijn slijtage, beschadiging of verzakking van buizen of capaciteitsvergroting. Aanduidingen voor ligging van kabels en leidingen Aanwijzingen voor werkzaamheden Doorsnede (bestaand en nieuw) Omdat de riolering meestal onder de weg ligt, betekent rioolvervanging bijna altijd ook werk aan de weg. Dat maakt de organisatie van een rioolvervanging behoorlijk ingewikkeld. Bij gemeenten is de totale personeelssterkte voor rioleringszorg onge veer gelijk aan voltijdbanen (fte). Bij de betrokken infrabedrijven is dat ongeveer fte. Tijdens het werk aan het riool zijn in en rondom de sleuf verschillende werkploegen tegelijkertijd actief: de bemalingsploeg, de rioolploeg, de huis aansluitingsploeg en de straatmakersploeg. Dit voorjaar begon Aannemingsbedrijf Van Herwijnen B.V. uit Kerkdriel aan de gefaseerde vervanging van het hoofdriool en de herinrichting van een straat in Udenhout. Het project moet in december 2014 af zijn.