Gegroet chemici en biochemici/biotechnologen allerhande!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gegroet chemici en biochemici/biotechnologen allerhande!"

Transcriptie

1

2

3 Gegroet chemici en biochemici/biotechnologen allerhande! Wat is dit!? Een biochemische revolutie? Een onafhankelijkheidskreet vanuit 200G? Een welgemeende fuck you aan studenten chemie? Niets van dat alles! Dit biochemistje is een éénmalig initiatief, een erkenning van iedereen die biochemie studeert of het een warm hart toedraagt. Want het leven van een biochemicus is er één vol, weliswaar kleine, frustraties. Op familiefeesten worden verward met een student biologie, bio-ingenieur of, stel je voor, biomedische wetenschappen. Of door studenten chemie worden bekeken als iemand die the easy way out neemt. Maar biochemie is zoveel meer dan chemie light. Het is een bejubeling van de complexiteit van het leven. Het is de wetenschap van de toekomst. It s a way of life. Voor we er een viool bijhalen, nog even vertellen wat jullie van dit biochemistje mogen verwachten. Zoals het hoort, wordt de prachtige wetenschap die biochemie en biotechnologie heet, in dit biochemistje gebanaliseerd tot spelletjes met metabolieten van de Krebs-cyclus, paginanummering met aminozuren op alfabetische volgorde volgens hun 1- lettercode, en weetjes over micro-organismen en voedingsbodems. Ons niveau is immers nihil. Een poging om dit te verbeteren, komt er via een interview met professor Robben, voor studenten biochemie haast een tweede vader, voor de meeste studenten chemie een nobele onbekende. Maar niet meer voor lang. Dat was het dan weer voor deze editie. Veel leesplezier! Uw redactie

4 Professor Robben geeft ondermeer de vakken moleculaire biologie en dynamische biochemie aan de 2 de jaars biochemisten en aan de chemisten met minor B&B. Waar hebt u gestudeerd? Ik heb hier in Leuven biologie richting dierkunde gestudeerd en ik ben via enkele omwegen in de microbiologie terecht gekomen en later in de gentechnologie en moleculaire biologie. Was er in uw tijd dan nog geen biochemie? Wij hadden analytische biochemie, althans de versie voor biologen. Ik heb van professor Lontie, één van de grondleggers van de biochemie in Leuven, voorganger van Professor Marc de Ley, les gehad. Er is dus toch wel ergens een link met de huidige biochemie. Waarom bent u biologie gaan studeren? Ik ben altijd al met dieren en planten bezig geweest en ik had een algemene interesse in wetenschappen. Dat is al begonnen sinds ik een jaar of 5/6 was. Mijn favoriete bezigheid was insecten bestuderen. In de opleiding Biologie in de 1 ste licentie, overeenkomstig met de 1 ste master, was er een cursus entomologie (insectenleer) die ik echt wilde volgen. Maar intussen was mijn interesse voor de wetenschap ook veel ruimer geworden en heb ik een ander pad gekozen dan dat van die insecten. U bent dus een hele andere kant opgegaan dan u gepland had? Ja. Door mijn studies was een andere interesse gegroeid: vissen! Niet hengelen maar vissen bestuderen. Mijn thesis heb ik gemaakt over vissen in het Kivumeer in Rwanda. En ik heb zelfs aanvankelijk nog geprobeerd in die richting te doctoreren, maar bij gebrek aan beurs ben ik uiteindelijk in het Rega-instituut gaan doctoreren op metabolisme van darmbacteriën. Een hele aanpassing! Daarna ben ik als postdoc in de opkomende richting van gentechnologie verder gegaan. Hebt u later niet geprobeerd toch nog onderzoek te doen naar uw andere interesses? Niet direct. Eerder door toeval ben ik op een bepaald moment betrokken geweest bij onderzoek van fossiele visresten uit Sagalassos. Sagalassos is een ruïnestad in Turkije waar de KU Leuven jaarlijks onderzoek doet en bij de opgravingen waren er visresten gevonden. De vraag was waar die, zo hoog in de bergen, vandaan kwamen. Wij hebben met moleculaire technieken de visresten vergeleken met vissen van vandaag en zo zijn we er achter gekomen dat de vissen in Sagalassos blijkbaar uit Afrika waren geïmporteerd. Het was een toevallige loop van samenkomsten, maar ik vond het wel erg leuk. Hebt u vroeger bij een kring gezeten? Ik zat bij Bios. Ik ben in de 2 de licentie ook jaarverantwoordelijke geweest maar ik heb nooit geholpen met het organiseren van cantussen en feesten. In mijn 1 ste en 2 de jaar ging ik wel naar feesten en activiteiten van Bios maar daarna veel minder. U ging meer uit met uw eigen vrienden? Ik ging heel graag uit, maar ik communiceer graag met mensen en op een TD gaat dat niet. Ik ging dus meer op café of gewoon bij vrienden op kot.

5 Ik heb ook nog een leuke anekdote. We hebben een keer met heel ons jaar, een man of 20, een kotrally georganiseerd. Een kotrally bestaat erin op één nacht alle koten van de deelnemers te bezoeken en in elk kot iets te drinken. Mijn kot was op het Heilige Geestcollege vlakbij het zoölogisch instituut, voor mijn studies een vrij logische plaats. We zijn daar na zoveel koten om 3 uur s nachts stil binnen gekomen, maar werden toch door de President, een geestelijke, betrapt. Die heeft ons vriendelijk verzocht het pand te verlaten. We zijn toen nog stiller door een andere deur weer naar binnen geglipt, zonder dat iemand het doorhad, en hebben onze kotrally ongestoord voortgezet tot in de vroege uurtjes. Best een goed idee om zelf eens te proberen. Wat was uw jongensdroom? Mijn jongensdroom was om te doctoreren. Nog lang voordat ik naar de universiteit ging. Ik wist niet precies wat dat was, maar ik wist wel dat ik dat wilde doen. Onderzoek stond toen al in mijn verlangenlijstje. Waar doet u vandaag de dag onderzoek naar? Momenteel probeer ik enzymen te ontwikkelen om een nieuw soort synthetisch DNA te maken, eerst in een proefbuis, later hopelijk in een levende cel. Wat is het domste wat een student ooit gedaan heeft? Een student heeft een keer tijdens zijn examen zijn smartphone gebruikt, maar vergeten het geluid af te zetten. Tijdens het mondeling examen ging zijn gsm in zijn broekzak af. Wat is er zo geweldig aan uw vakgebied? De ongelofelijke vooruitgang van de wetenschap. Toen ik nog als student op de schoolbanken zat vroeg een prof zich af waarom en hoe DNA niet in de war geraakt bij replicatie, en vandaag de dag kennen we alle letters van het genoom, kan een genoom worden nagemaakt, en kunnen zelfs studenten DNA manipuleren en biomachines bouwen, zoals ze doen voor de igem-wedstrijd. Waarom is uw vak het belangrijkste? Het draait allemaal om de moleculen van het leven. Om fundamentele vragen zoals hoe moleculen tot leven komen, en waar wij vandaan komen. Het zit allemaal geweldig in elkaar. Het is enorm complex, maar mooi in zijn complexiteit. Het wekt nog altijd verbazing. Hoe meer je erover denkt hoe onwaarschijnlijker het wel lijkt dat we bestaan.

6 Iedereen heeft zo wel zijn lievelingsdieren. Jammer genoeg beperken deze zich meestal tot de macrowereld. Er zijn echter zoveel organismen die niet met het blote oog zichtbaar zijn, maar zeker wel een plaats verdienen in jullie favoriete-beesten-lijstje. Om jullie hiervan te overtuigen, hieronder 5 micro-organismen die officieel door de redactie als cool zijn bevonden. 1. Saccharomyces cerevisiae: ook wel bekend als bakkergist, biergist of gewoonweg dé gist. Deze eencellige eukaryoot is niet alleen een enorm boeiend modelorganisme, maar is ook commercieel het meest interessante micro-organisme. Ook in wetenschappelijk onderzoek wordt dit organisme extensief gebruikt. Dit gaande van basis gistonderzoek tot toegepast onderzoek waarmee zelfs de mechanismen van Alzeimer blootgelegd kunnen worden. En uiteraard is deze gist nog het meest geliefd bij de pintjesdrinkende student. 2. Wolbachia sp.: geslacht van bacteriën dat vooral arthropoda infecteert. So what, zullen de meeste denken. Bedenk echter dat tot 70% van alle insectensoorten kunnen besmet worden door deze bacterie, wat het de meest reproductieve parasiet maakt over de hele wereld. Bovendien is de wijze waarop Wolbachia zijn transmissie reguleert, bijzonder doeltreffend: aangezien het enkel aan het nageslacht kan worden doorgegeven via de eitjes, zal de bacterie mannetjes selectief afdoden of feminisatie induceren bij geïnfecteerde mannetjes. Discriminatie bestaat dus ook op microbieel niveau. 3. Deinococcus radiodurans: deze kanjer van een bacterie heeft zijn naam niet gestolen, en heeft zelfs een plaats in het Guinness Book of Records gekregen als de toughste bacterie op de aarde. De Chuck Norris onder de bacteriën dus. Het zou me wel verbazen of Chuck Norris een stralingsdosis zou kunnen weerstaan die 1000X sterker is dan de dosis die een mens kan doden. Bovendien overleeft het extreme koude, dehydratatie, vacuum en zuren. 4. Escherichia coli: deze top 5 zou natuurlijk niet compleet zijn zonder E. coli. Deze darmbacterie is de meest bestudeerde prokaryoot, en vele technieken zouden niet mogelijk zijn geweest zonder deze bacterie. Dit gaande van recombinant DNA, restrictie-enzymen, enzymeproductie en productie van insuline. Sommige stammen kunnen ook een waslijst aan ziekten veroorzaken, waarbij de bacterie zeer snel resistent kan worden tegen antibiotica (denk maar aan de uitbraak van de zeer agressieve EHEC stam). 5. Desulforudis audaxviator: een bacterie die misschien maar weinigen kennen, maar juist daarom het vermelden waard is. Deze bacterie heeft men teruggevonden 2.8 km diep in de aardkorst, en is misschien ook wel de eenzaamste bacterie op de hele planeet. Geen enkele soort kan de harde omstandigheden overleven die daar heersen, buiten Desulforudis audaxviator. Deze bacterie overleeft zonder zonlicht, en haalt zijn voedingsstoffen door het radioactief verval van mineralen in de omliggende rotsen. Een echte onverschrokken reiziger dus.

7 Deze en volgende edities zullen we enkele chemische en biochemische proefjes voorstellen die gemakkelijk thuis te doen zijn. Omdat de theorie van de saaie hoorcolleges toch eindelijk eens toegepast mag worden! Je hebt ze waarschijnlijk al eens gezien, de ronde petriplaatjes met agar-agar vulling waarin 'echte' wetenschappers bacteriekolonies kweken. Misschien heb je het al eens zelf gedaan in het labo onder zorgvuldig toezicht van een assistent die je zegt wat je moet doen. Maar nu kan je er zelf mee spelen! Wat hebben we nodig? Gelatine. Je kan agar-agar gelatine, gewone gelatineblaadjes of -poeder vinden in de meeste supermarkten. Water Suiker Vlees- of kippenbouillon Een petriplaat... Dit is toch niets meer dan een container die hermetisch kan worden afgesloten. Enkele confituurpotten volstaan. Steriliseer deze potten door ze bijvoorbeeld enkele minuten in kokend water te leggen. Recept: voor ongeveer 7 vullingen. 1. Meng een pakje gelatine in de juiste hoeveelheid water (dit zou vermeld moeten staan op het pakje). Omdat dit bij elke verpakking en bij elk merk verschillend is kunnen we hier niet specifieker zijn. Jouw afgewogen hoeveelheid gelatine zou ongeveer 250ml water moeten binden. Doe hier 2koffielepels suiker en 1koffielepel bouillon in. Dit komt overeen met 1 blokje. 2. Verwarm langzaam. Blijf roeren tot dat alles opgelost is. Laat het mengsel ongeveer 1 minuut koken. 3. Verdeel het warme mengsel over de gesteriliseerde potten. De voedingsbodems moeten ongeveer 1cm dik zijn. Sluit de potten zorgvuldig af en laat afkoelen (ideaal in de koelkast). Na afkoelen zijn de groeimedia klaar voor gebruik. 4. Bij het enten van de voedingsbodems moet je zo steriel mogelijk tewerk gaan. Concreet betekent dit dat je best in de nabijheid van een vlam werkt. Een eenvoudig campingvuurtje of het gasvuur van de mama is voldoende. Nu kan je eindelijk alle oppervlakken die je maar wilt op bacteriekolonies testen! De Wc-bril, je GSM, je laboschrift bacteriologie, het Chemika lokaal, Na het enten zet je de potten voor enkele uren op een warme plaats, op de verwarming of bij jou in bed, zodat je geliefde bacterietjes goed kunnen groeien. Bij wijze van voorbeeld kan je op de foto zien wat er écht in de chilli con carne van de eetmiddag zat! Veel plezier!

8 De smartphones en tablets zijn steeds meer in opkomst. Hier bij de redactie van t Chemistje vinden we dan ook dat we ook met onze tijd mee moeten gaan. Dus hebben we in dit Chemistje een top 5 van gratis IOS-apps voor de Ipad opgesteld. Natuurlijk zijn er nog veel meer leuke en handige chemische apps die hier niet aan bod gekomen zijn, maar we hebben een keuze moeten maken. Lees ook het volgende Chemistje, daar zal een top 5 van Android-apps in staan. Molecules De app voor biochemisten. Met deze Ipad-app kun je de structuren van vrijwel alle proteïnen en biomoleculen terugvinden. De moleculen kun je van alle kanten bekijken, laten roteren en je kunt deze ook nog een als ball-and-stick model of als spacefilling model bekijken. Hiernaast is de structuur van DNA als ball-and-stick model te zien. Alle structuren komen uit PubChem en de Protein Data Bank en zijn dus volledig correct. Chemscribe Ook altijd last met het typen van ingewikkelde chemische reacties? Deze app biedt de oplossing. Alle mogelijke subscripten en superscripten staan aangegeven en ook alle mogelijke pijlen. Het schrijven van reactievergelijkingen wordt hiermee stukken makkelijker. Je hoeft met deze app dus niet meer uren te zoeken hoe je die dubbele pijl schrijft of hoe je ook alweer een subscript moet typen. Een must-have wanneer je verslagen typt of bezig bent met je bachelorproef of thesis.

9 Elementals Er zijn zeer veel apps te vinden met het periodiek systeem. Het is dus vrijwel onmogelijk om een keuze te maken tussen al deze systemen. Hier behandelen we Elementals, dit is niet de meest informatieve app, maar eerlijk gezegd wel de schattigste. Als je op een element klikt komt dit op het scherm tevoorschijn als een soort figuurtje waarbij je de elektronen kunt tellen en dat je over het scherm kunt slepen. ChemIQ Natuurlijk mogen we bij de chemische apps niet de spelletjes vergeten. Een van deze spelletjes is ChemIQ. Het doel van dit spelletje is het uitvoeren van reacties door het verbreken van bindingen tussen atomen en deze weer aan andere atomen te binden om moleculen te vormen. Het is een leuk spelletje dat je bijna zonder nadenken kunt spelen. Het enige nadeel is dat de gratis lite versie maar 20 levels heeft. Wil je doorspelen? Dan zul je moeten betalen. ITunes U Natuurlijk mag itunes U niet ontbreken in dit overzicht. itunes U is niet echt een chemische app, maar er valt wel veel chemische info vanaf te halen. itunes U is een app die het universiteiten wereldwijd mogelijk maakt hun cursussen aan te bieden. (Jammer genoeg doet de KU Leuven nog niet mee.) Dus heb je problemen met een bepaalde topic? Kijk of je iets in een cursus van itunes U kan terugvinden. Er staan namelijk ook vaak filmpjes van colleges in en soms zelfs hele cursussen. Grote kans dus dat jouw topic er tussen staat.

10 Welke weg wil jij inslaan? Wil je graag een zomer in het buitenland mensen helpen met ontwikkelingsprojecten en zo de wereld verbeteren? Of wil je liever jezelf verbeteren met een buitenlandse business stage? AIESEC Leuven is de Leuvense afdeling van de grootste internationale studentenorganisatie ter wereld, gespecialiseerd in buitenlandse stages op maat. Daarnaast kun je je positie op de (toekomstige) arbeidsmarkt ook op eigen bodem versterken, dankzij verschillende business-georiënteerde projecten waar je in contact gebracht wordt met lokale werkgevers. Of wil je liever je in de les geleerde theorie in praktijk omzetten en ons team versterken? Niets is onmogelijk. Ontdek je leiderschapspotentieel en de talloze manieren waarop AIESEC jouw leven kan verrijken op of

11 Maandag 4 maart Chemikalokaal Infomoment voor eerstejaars die in het praesidium willen komen Dinsdag 5 maart ALMA 3 Jeneverdropping Woensdag 6 maart Chemikalokaal Infomoment voor eerstejaars die in het praesidium willen komen Vrijdag 8 maart 20u45 Io Waaiberg Familiecantus: neem je papa, mama, broer, zus, zatte nonkel mee naar deze gezellige cantus! Studentenmarathon Aanmelden vanaf 15u30 aan het gymnasium, vooraf inschrijven (tot 10 maart) Donderdag 14 maart s Chemikalokaal Eetmiddag kippenwraps 18, 19, 20 maart Toneel van Wina voor het interfacultair Koelisse. Check ook de website voor de kalender: Hou ook Faculty Stars in de gaten! Ook onze faculteit heeft vanaf nu zijn eigen faculty star, namelijk fotograaf Vincent Peeters! Op 16 mei vindt het slotevent plaats. Check de site facultystars.be Stuur je leukste foto s door naar foto@chemika.be en win prijzen! De categorieën zijn: Chemika en kringleven, Leuven by night, Leuven by day, Practica en laboratorium, Algemeen falen, Studeren en hoorcolleges.

12 Woordzoeker: vind alle metabolieten van de Krebs-cyclus. ISOCITRATE ACETYLCOA MALATE OXALACETATE SUCCINYLCOA CITRATE ALFAKETOGLUTARATE SUCCINATE FUMARATE

13

14

15 Dat doet mij denken aan robotporno, maar echt van die vuile robotporno. Aster HoerenLOKO Pierre Wat is ctrl-a? Joris van Wina Ik kan wel iets laten zien, maar het gaat niet veel groter worden. Aster Dat zegt hij tegen Lynn ook altijd. Arne Is het niet ergens wapenstilstand in mei? Ward Met uw zatte botten om 5u s nachts te voet van de Dulci tot Groenveld gaan is ver. Ward Ja, ik zou gewoon iemand binnendoen en daar blijven slapen. Kelly Zelfmoordterroristen, ok, zolang ik er maar niet te dicht bij sta. Tom Berger Ik vraag me af met al die bombardementen in het Midden-Oosten hoe het kan dat er daar nog mensen overblijven. Tom Berger Heb je niet een penis van minstens 7 cm nodig om een vrouw zwanger te maken? Tom Berger

16

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd. Erasmusbestemming: Toulouse, Frankrijk. Academiejaar: 2015 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit is zeer centraal

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt?

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Erasmusbestemming: Universität Heidelberg Academiejaar: 2014. - 2015. Twee semesters Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Tot de universiteit behoren

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Werkblad 3: Gravenfeest China

Werkblad 3: Gravenfeest China 1. Lees onderstaande mails en noteer op een apart blad wat je leert over Qing Ming Jie. 2. Bedenk een verhaal over het gravenfeest dat je kan vertellen aan de andere kinderen van je klas. Welke prenten

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen. ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Jouw toekomst. Havo 5

Jouw toekomst. Havo 5 Jouw toekomst. Havo 5 2011-2012 LOB havo 5 Havo 5 Fase 4 = Beslissen: Deze fase ga je in als je in Havo 5 zit. Je stelt nu je definitieve top 2 vast. Je gaat nog een keer naar de beroepenavond, je organiseert

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen. Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd ProJOP jeugdwerk VPKB 40 Days stilstaan in de 40 dagentijd Hey! Voor je ligt 40 Days. De veertigdagentijd is de periode waarin we uitkijken naar Pasen, het feest van Jezus opstanding. Onderweg lezen we

Nadere informatie

WELKE CURSUS WIL JE VOLGEN?

WELKE CURSUS WIL JE VOLGEN? WELKE CURSUS WIL JE VOLGEN? Op de website van een school zie je informatie over verschillende cursussen. Je zoekt de cursus die het beste bij jou past. De informatie in deze taak is gebaseerd op de brochures

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

levend en dood tegelijk

levend en dood tegelijk levend en dood tegelijk levend en dood tegelijk lezing over NAH in een gezin 9 april 2015 Carina van Welzenis alias Karin van Leeuwen 28 december 2004 rtl nieuws Twee bomen geraakt Een enorme klap, daarna

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Biochemie & Biotechnologie. Prof. Dr. Koen Geuten Siene Swinnen Ine Esters

Biochemie & Biotechnologie. Prof. Dr. Koen Geuten Siene Swinnen Ine Esters Biochemie & Biotechnologie Prof. Dr. Koen Geuten Siene Swinnen Ine Esters Biochemie en biotechnologie De opleiding Jouw profiel Een Een student student aan aan het het woord woord Studiebegeleiding@science

Nadere informatie

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014 @ KureghemNet is een project van MAKS vzw Computerles Programmaboekje sep dec 2014 2 Iedereen mee met de PC Heb je nog nooit een computer gebruikt en wil je de basis leren? Zoek je werk of wil je beter

Nadere informatie

Van dinsdag 11 augustus t/m vrijdag 14 augustus

Van dinsdag 11 augustus t/m vrijdag 14 augustus kindvriendelijkgoor@gmail.com www.kindvriendelijkgoor.nl kindvriendelijkgoor.facebook.com mei/juni 2015 Van dinsdag 11 augustus t/m vrijdag 14 augustus Is er weer jullie leukste week van het jaar het kinderkamp!!!

Nadere informatie

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Het lampje is aan, dat betekent dat we gaan filosoferen. Isa-Noa vertlede in de eerste les dat zij lippenstift en badeendjes

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is?

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is? 100 Col 's beklimmen in 40 dagen met een totale afstand van 4100 kilometer. Eddy Driessen uit Arnhem wil die tocht gaan afleggen en dat doet hij voor zijn plezier maar ook voor het goede doel. Namelijk

Nadere informatie

Animatie. Groetjes het animatieteam en een poot van Lukkie de Leeuw. Programma. Welke dag? Hoe laat? Wat? Waar?

Animatie. Groetjes het animatieteam en een poot van Lukkie de Leeuw. Programma. Welke dag? Hoe laat? Wat? Waar? Animatie Hallo allemaal! Mijn naam is Lukkie en ik ben de Leeuw van Speelstad Oranje. Behalve de super attracties en de spectaculaire parkshows heb ik samen met mijn vrienden van het animatieteam een leuk

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Kringgesprek. Nummer 2 2013-2014

Kringgesprek. Nummer 2 2013-2014 Kringgesprek Beste ouders, Na drie schoolweken is de kop van het schooljaar er echt af. U hebt deze week de informatieavond kunnen bijwonen waarin het jaarprogramma met u is gedeeld en waarbij de leerkrachten

Nadere informatie

De geest creëert, voeding compenseert

De geest creëert, voeding compenseert De geest creëert, voeding compenseert Inhoud van deze nieuwsbrief Mededelingen De geest creëert, voeding compenseert Over mijn lijk Nieuw leven Oefenen Nieuw op mijn site Activiteiten Activiteiten van

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Evaluatie project webshop 2.0

Evaluatie project webshop 2.0 Evaluatie project webshop 2.0 Kim Krijt MM2A Kim Ik vind dat de productie erg goed is verlopen, wij hebben onderling geen problemen gehad. Ik vind dat er erg goed werk is geleverd. Als ik het vergelijk

Nadere informatie

In deze schoolkrant: Een lekker recept van Lisa, smullen! Verslag van het kamp in Oosterhout en De vastenactie van groep 7. Rosalie vertelt voor de

In deze schoolkrant: Een lekker recept van Lisa, smullen! Verslag van het kamp in Oosterhout en De vastenactie van groep 7. Rosalie vertelt voor de In deze schoolkrant: Een lekker recept van Lisa, smullen! Verslag van het kamp in Oosterhout en De vastenactie van groep 7. Rosalie vertelt voor de Kinder GemeenteRaad! Hallo, ik ben Lisa en ik zit in

Nadere informatie

Sugar Addiction Test

Sugar Addiction Test Sugar Addiction Test Hoe is het gesteld met jouw suikerverslaving? Ontdek het met deze test. SUGARCHALLENGE Is een initiatief van Food & Lifestylecoach Carola van Bemmelen Doe de Sugar Addiction test Ben

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

SLB eindverslag. Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12

SLB eindverslag. Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12 SLB eindverslag Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12 Eindverslag De afgelopen periode heb ik een aantal lessen SLB gehad. Hierover ga ik een eindverslag schrijven en vertellen hoe ik de lessen

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher)

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL. Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen EERST.. WETENSCHAPSQUIZ 1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C 1: We weten dingen door

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

de 4de editie spuugt vuur!

de 4de editie spuugt vuur! de 4de editie spuugt vuur! Nu kan je je afvragen wat ik hier eigenlijk doe. Heb je beslist, vriend? Jullie hangen hier al bijna 3 uur rond. Ooo kijk deze! Die is echt super cool, K. Ja. Cool. Zeker. Eerlijk

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen. Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Cosis Begeleid Leren

Cosis Begeleid Leren Vaardigheidslessen: Hulp bij studeren Om met succes een opleiding te kunnen volgen is het voor jongeren belangrijk dat ze over een aantal specifieke vaardigheden beschikken. Daarom hebben we een cursus

Nadere informatie

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement ID 124 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Spanje Aan welke

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Tips voor een goede spreekbeurt

Tips voor een goede spreekbeurt Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel

Nadere informatie

Lieve broer! Je liefste zus!!! Camille Vandenbussche. 12-19 oktober

Lieve broer! Je liefste zus!!! Camille Vandenbussche. 12-19 oktober Lieve broer! 12-19 oktober Je bent nog maar 1 week weg, en ik mis je al! Hopelijk zie ik je nog terug! Ik heb gehoord dat er al heel wat mannen zijn gestorven! Jij nog niet,gelukkig! En,papa, alles goed

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

VERSJES: Mourik lou VADERDAG. Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij!

VERSJES: Mourik lou VADERDAG. Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij! VERSJES: Mourik lou VADERDAG Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij! t Is geen zakdoek of sigaren, t is een heel, heel ander

Nadere informatie

Tijdsplanning werkstuk groep 5

Tijdsplanning werkstuk groep 5 Naam: Groep 5 Tijdsplanning werkstuk groep 5 Wat wanneer Aan de juf het onderwerp van maandag 21 januari 2013 mijn werkstuk doorgeven inleveren opdracht 1 maandag 28 januari 2013 inleveren opdracht 2 donderdag

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

DinoLab LIVE Lesbrief websessie

DinoLab LIVE Lesbrief websessie DinoLab LIVE Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 6, 7 en 8 1 DinoLab LIVE lesbrief DinoLab LIVE 1 Introductieles 2 Beschrijving websessie 3 Afsluiting 4 Bijlage:

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Workshop BSO Rakker-Pret.

Workshop BSO Rakker-Pret. Workshop BSO Rakker-Pret. Workshop-programma Toneel Vissen Boskunstwerk Kerstmobiel Experimenten uitvoeren Kleien Overzicht workshops Kalender 2013 Weerkalender Poppenkastpop sint of Piet Bootjes wedstrijd

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Kinderdagverblijf, familie, vrienden, gezelligheid, sporten, creatief bezig zijn, oppassen, kinderen, technologie.

Kinderdagverblijf, familie, vrienden, gezelligheid, sporten, creatief bezig zijn, oppassen, kinderen, technologie. Onderzoek Interview 1 Geslacht: Vrouw Leeftijd: 20 jaar Beroep: begeleider op kinderdagverblijf Smartphone: HTC XL Interview vragen algemeen Zo ja, van welk merk en wat voor abonnement heb je (zegt iets

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit

Erasmusbestemming: Universiteit Erasmusbestemming: Rijsel Academiejaar:2006-2007 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De univ ligt vrij dicht bij het centrum, maar als

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG :

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Bijlage Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Interview: vragen gast : Levensgeschiedenis: Zie dossier Hoe vind

Nadere informatie

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang!

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Liturgie Zingen: -Opwekking 654 Dank U voor deze nieuwe dag -Zoek eerst het Koninkrijk van God -Weet je waar het hemels koninkrijk op lijkt (Elly en

Nadere informatie

MPS Prins Willem Alexander. Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober

MPS Prins Willem Alexander. Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober Voorwoord Namens Stichting On Toer heten we iedereen welkom aan boord van de Mps Prins Willem Alexander. Wij vinden het leuk dat jullie keuze op onze bootvakantie

Nadere informatie

Als er een manier is om het beter te doen, vind die dan - Thomas A. Edison

Als er een manier is om het beter te doen, vind die dan - Thomas A. Edison 40 HOOFDSTUK 4 Zeven ingrediënten voor effectieve koude acquisitie 41 Als er een manier is om het beter te doen, vind die dan - Thomas A. Edison Koude acquisitie hoort helaas tot een van de minst geliefde

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout

D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout Personen Verteller Huisvrouw Cake ingrediënten; o Bloem o Zout o Suiker o Eieren o Kersen o Sukade o Krenten o Boter (Bij dit toneelstuk

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt

t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt 2100 Deurne Tel / fax: 03/ 324 25 26 t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt Andante vzw www.tmagazijn.be Nieuwsbrief 5 april 2013 Voorwoord Beste lezer, Hier is hij dan; onze vijfde nieuwsbrief.

Nadere informatie

Gelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren!

Gelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren! Gelukkig zijn kun je leren! Gelukskoffercoaching Missie GELUKKIG ZIJN KUN JE LEREN Gelukskoffercoaching wil kinderen op jonge leeftijd positief ondersteunen in hun individuele emotionele ontwikkeling.

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....

Nadere informatie

Weeknieuws week 12. Locatie de Toverdoos. 2 jarigen

Weeknieuws week 12. Locatie de Toverdoos. 2 jarigen Weeknieuws week 12 Locatie de Toverdoos 2 jarigen De week vloog weer voorbij! Wat hebben we het weer leuk gehad. We namen rustig afscheid van thema "Regen". De klas wordt nu steeds meer gevuld met spulletjes

Nadere informatie

Winnen en behouden van nieuwe cliënten

Winnen en behouden van nieuwe cliënten Winnen en behouden van nieuwe cliënten Dat is de kracht van het zelfstandig ondernemerschap in tegenstelling tot de grote bedrijven. Alles draait om het vertrouwen van jouw cliënt in jouw professionaliteit.

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Ellen van den Ende in samenwerking met Mariëtte Verschure JONG EN HOOGGEVOELIG HOEZO ANDERS?! Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Uitgeverij Akasha Inhoud Hooggevoelig, hoezo anders?!

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

door Megan van den Berg

door Megan van den Berg door Megan van den Berg Ik houd m`n spreekbeurt over de dierenarts. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik veel van dieren hou en ik wil het later ook zelf worden. Spreekkamer Raar woord natuurlijk, spreekkamer.

Nadere informatie