NATUUR EN TECHNIEK VOOR HET BASISONDERWIJS KWISMEESTER KWISVRAGEN

Transcriptie

1 NATUUR EN TECHNIEK VOOR HET BASISONDERWIJS 6 KWISMEESTER KWISVRAGEN

2 Thema 1 Gezondheid Les 1 Wat eet jij allemaal? Jouw lichaam heeft verschillende voedingsstoffen nodig om te kunnen leven. Voedingsstoffen zitten in je eten. Als je gezond eet, krijg je alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt. De schijf van vijf helpt je met gezond eten. In brood zitten koolhydraten. Koolhydraten smaken zoet. Ze geven je lichaam energie. Zetmeel en suiker zijn koolhydraten. In boter zitten vetten. Vetten zitten ook in noten en in melk. Je hebt vetten hard nodig. Ze maken je knieën soepel. En ook je nek en je schouders. In kaas en worst zitten eiwitten. Van eiwitten maakt je lichaam spieren. Ook worden je spieren sterker en groter door eiwitten. 2 In een appel zitten koolhydraten. 1 De schijf van vijf helpt je met gezond eten. 3 Vetten uit margarine zijn gezond.

3 Thema 11 Leven Gezondheid Vuilnismannen in het bos Les 1 Les 1 Wat eet jij allemaal? Stel de vraag Ra, ra, wat is het? 1 Welke schijf helpt je met gezond eten? de schijf van vijf 2 Hoe noem je de voedingsstof die in je brood zit? koolhydraten 3 Welke voedingsstof zit in noten, melk en boter? vetten 4 Van welke voedingsstof maakt je lichaam spieren? eiwitten Weet je deze ook? 5 Zitten brood en vlees in dezelfde groep van de schijf van vijf? Nee, brood en vlees zitten in aparte groepen. 6 Wat geven koolhydraten aan jouw lichaam? energie 7 Waarom zijn vetten belangrijk voor jouw lichaam? Ze maken je knieën, nek en schouders soepel. 8 Waarop kun je zien welke stoffen er in een blik eten zitten? op het etiket 3

4 Thema 2 Beweging Les 3 Kies het goede tandwiel Als je fietst, draai je de trappers rond met je voeten. Aan de trappers zit het kettingwiel. De ketting van jouw fiets loopt van het kettingwiel naar het achterste tandwiel. Zo brengt de ketting de kracht over. En daardoor gaat het achterwiel draaien. Racefietsen hebben versnellingen. Je kunt zelf een tandwiel kiezen. Een klein kettingwiel vóór en een groot tandwiel achter, noem je een kleine versnelling. Het achterwiel draait bijna net zo snel als de trappers. Je trapt licht en je gaat langzaam vooruit. Een grote versnelling is een groot kettingwiel voor en een klein tandwiel achter. Als je één keer trapt, draait het achterwiel vaak rond. Het gaat lekker snel. Maar het kost veel kracht om de trappers rond te krijgen. 2 Een loopfiets heeft geen ketting en kettingwiel. 1 Het kettingwiel is het tandwiel dat aan de trappers vastzit. 3 Kies je een klein achtertandwiel, dan heb je een grote versnelling. 14

5 Thema 12 Leven Beweging Vuilnismannen in het bos Les 1 Les 3 Kies het goede tandwiel Stel de vraag Ra, ra, wat is het? 1 Hoe noem je het tandwiel dat aan de trappers zit? het kettingwiel 2 Wat zit er tussen het kettingwiel en het achterste tandwiel? de ketting 3 Waarmee wordt de kracht overgebracht van met de ketting de trappers naar het achterwiel? 4 Wat kun je met een versnelling kiezen? een tandwiel Weet je deze ook? 5 Moet je met een grote versnelling licht of zwaar trappen? zwaar 6 Welke versnelling gebruik je als je tegen de wind in fietst? een kleine versnelling 7 Wanneer gebruik je een grote versnelling? als je wind mee hebt of bergaf fietst 8 Kijk naar de foto s. Welke onderdelen heeft een loopfiets een ketting, trappers en niet en een gewone fiets wel? een kettingwiel 15

6 Thema 4 Techniek helpt jou Les 4 Praten met de hele wereld Met een computer kun je communiceren. Veel kinderen gebruiken de computer om te chatten. Chatten is kletsen via de computer. Dat kan gevaarlijk zijn, want je weet nooit zeker met wie je chat. Een webcam is een soort filmcamera voor de computer. De computer zendt de beelden naar een andere computer. Daar kun je de beelden op het beeldscherm zien. Als je mailt of chat, maak je gebruik van een enorm computernetwerk: het internet. Het internet verbindt miljoenen computers met elkaar. Met een speciaal computerprogramma, een browser, kun je op al die computers naar informatie zoeken. Veel mensen houden een weblog bij. Dat is een soort dagboek op het internet. Wil jij er ook één maken? Dat kan. Let op: iedereen kan het lezen! 1 Hoe gaat het met de zeehonden? Kijk maar naar de beelden van de webcam op je computer. 2 Door het internet kun je contact maken met computers op de hele wereld. 32

7 Thema 1 4 Leven Techniek helpt jou Vuilnismannen in het bos Les 1 Les Praten met de hele wereld Stel de vraag Ra, ra, wat is het? 1 Wat is chatten? kletsen via de computer 2 Wat is een webcam? een soort filmcamera voor de computer 3 Wat is het internet? een enorm computernetwerk 4 Wat is een weblog? een soort dagboek op het internet Weet je deze ook? 5 Waarom kan chatten gevaarlijk zijn? Je weet nooit zeker met wie je chat. 6 Kijk naar het plaatje bij nummer 1. Waar staat de webcam? bij de zeehonden (in Ecomare) Bij jou thuis of bij de zeehonden? 7 Je kunt informatie zoeken op alle computers die met het internet de browser zijn verbonden. Welk computerprogramma zorgt daarvoor? 8 Wat is het verschil tussen een gewoon dagboek en een weblog? Een gewoon dagboek is geheim, een weblog niet. 33

8 Thema 1 Project 2 De beweegwijzer Een onderzoek doen Energie gebruiken Als je een onderzoek naar iets doet, wil je er zo veel mogelijk over weten. Hoe lang moet je touwtjespringen om een koekje te verteren? Dat ga je nu onderzoeken. Gebruik een stopwatch In groepjes van twee doe je verschillende spellen. Het ene kind eet een koekje en doet het spel. Het andere kind houdt de tijd bij op een stopwatch. Als de ander begint te bewegen, druk je het knopje van de stopwatch in. Roep stop als de ander genoeg heeft bewogen. Druk dan de knop van de stopwatch nog een keer in. Je kunt nu de tijd zien. Daarna wisselen jullie van rol. Kijk wat er gebeurt Wat gebeurt er met de sporter terwijl hij beweegt? Gaat hij zweten? Wordt hij rood? Kruis op je kopieerblad aan wat je merkt. 1 Met de stopwatch houd je de tijd bij. P R O J E C T E N 4

9 Thema 1 Project 2 De beweegwijzer Een beweegwijzer maken De beweegwijzer Als je niet te dik wilt worden, moet je genoeg bewegen. Maar hoe lang moet je touwtjespringen om een patatje te verbranden? Je maakt nu een draaischijf. Daarin kun je makkelijk zien hoe lang je moet touwtjespringen voordat je eten is verbrand. Maken Gebruik kopieerblad Een beweegwijzer maken. In de bovenste vakjes van de cirkel teken je wat je eet. Schrijf erbij wat het is. In de onderste vakjes schrijf je hoe lang je ervoor moet touwtjespringen. Zorg dat de tijd in het vakje tegenover het eten komt te staan. De wijzer Op het kopieerblad staan een cirkel en twee vakjes. Knip eerst de cirkel uit. Dan knip je de vakjes eruit. Met een splitpen maak je de cirkel aan de andere cirkel vast. Draai de wijzer en controleer of het klopt. 1 Zo maak je de beweegwijzer. P R O J E C T E N 5