Recht door de eeuw. Opstellen ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Nijmegen

Transcriptie

1 Recht door de eeuw Opstellen ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Nijmegen onder redactie van: Y. Buruma E.C. Coppens C.A. Groenendijk J.C.M. Leijten A.A. Quaedvlieg P.M. Veder H.C.M. de Bakker Kluwer, Deventer 1998

2 Gebruìkte afkortingen J.C.M. Leijten, Ten Geleide xi xvii J.C.E. Ackermans-Wijn, Privatisering en de tweewegenleer 1 Het gebruik van het privaatrecht door de overheid de afgelopen 75 jaar 1 Verzelfstandiging en privatisering 3 De tweewegenleer 7 Oprichting privaatrechtelijke rechtspersonen met openbaar gezag onaanvaardbare doorkruising publiekrecht? 9 Privaatrechtelijke rechtspersonen met openbaar gezag en de tweewegenleer 15 Conclusie 18 I.P. Asscher-Vonk, Internationale invloed op sociaal rechi Rechtsvorming in het sociaal recht 21 Internationale invloeden 28 Rechtsvorming nu 29 Slot 34 M.C.I.H* Biesaart en J.H. Hubben, Besluitvorming over sterilisatie bij mensen met een verstandelijke handicap Sterilisatie 37 Verstandelijke handicap, seksualiteit en historie in Nederland 38 Toestemming 40 Informed consent en sterilisatie 41 Informed consent en de verstandelijk gehandicapte 42 De vaststelling van wilsonbekwaamheid 43 Toestemming van de vertegenwoordiger 44 De vertegenwoordiger en sterilisatie bij een meerderjarige wilsonbekwame 45 De richtlijnen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg 47 Slot 49

3 A. Bòcker, C.A. Groenendijk en T. Havinga, Oorlogsvluchtelingen in Nederland De oorlogsvluchtelingen uit Joegoslavié ( ) 51 Vluchtelingen van de Tweede Wereldoorlog ( ) 56 Belgische vluchtelingen in de Eerste Wereldoorlog 60 Vergelijking van de drie perioden 63 P.P.T. Bovend'Eert, Het bestaansrecht en de inrichting van het Nederlandse tweekamerstelsel: een gebed zonder einde Een terugblik 71 Recente ontwikkelingen 77 Slot 82 Y. Buruma, Veranderingen in het strafrechtelijk denken. Reacties op geneeskundig handelen contra legem Modernisme, functionalisme en post-modernisme 86 Drie perioden van strafrechtelijke aansprakelijkheid van medici e.d. 89 Beoordeling van de ontwikkeling 93 N. Doornbos, L.E. de Groot-van Leeuwen en P.E. Minderhoud, De sociale rechtshulp, een vervlogen ideaal? Sociale rechtshulp als ereplicht van iedere advocaat 98 Sociale rechtshulp als staatszorg 100 De ontdekking van de leemte in de rechtshulp 101 Jubilea van zwaarmoedigheid 104 Zijn de idealen in rook opgegaan of juist verwezenlijkt? 108 PJ. Dortmond, De geschiedenis van een belangrijk vereiste voor de oprichting van een rechtspersoon ili J.P.S. Fiselier, De reclassering: terug van weggeweest Hondervijfenzeventig jaar reclassering 120 Reclassering nieuwe stijl 129 Een terugblik met het oog op de toekomst 135 vi

4 H.J.A.M. van Geest, 75jaar regionale planning: (de)centralisatie that's thè question De periode tot 1950 De Wet op de Ruimtelijke Ordening De WRO van 1985 Rechtsbescherming De kogel (weer) door de kerk Afsluiting H.Ph.J.A.M. Hennekens, De uitoefening van een civielrechtelijke bevoegdheid beperkt door het publiekrecht Het arrest Schielands Hooge Zeedijk Kritiek op het arrest Schielands Hooge Zeedijk Het ontwerp van Meijers Détournement de législation De toepassing van artikel 3.14 BW Wat staat de wetgever te doen? P.W.A. Huisman en B.P. Vermeulen, De rol van de richting bij het stichten van scholen Van richtingvrije naar richtingbepaalde planning Terug naar richtingvrije planning? Richtingloze planning? J.J.A. Kooijman, Werkloosheidswet en verweer tegen ontslag De periode voor de Tweede Wereldoorlog De periode van 1945 tot 1985 De periode vanaf 1985 Tot slot C.A.J.M. Kortmann, Van toen tot nu, tussen Germanen en Latijnen (rechtsbescherming tegen het bestuur) De scheiding van de machten Diversiteit en uniformiteit Snelheid en efficiéntie Slot VII

5 lnhoudsopgave A.J.M. Machielse en H.J.B. Sackers, Tbs en gevangenisstraf. Een Erasmusbrug voor het penitentiaire rechi gevraagd 215 Een opmerking vooraf 215 Hot items vijfenzeventig jaar geleden 217 De jaren twintig 218 Na de Tweede Wereldoorlog 223 De jaren zeventig 225 Na vijfenzeventig jaar 228 H.J.C, van Marie, De bedwongen populariteit van de TBS Behoef te: eerste bloei 240 De Utrechtse school: tweede bloei 242 Kwaliteit: de derde bloei 246 Beschouwing 250 Mogelijke beleidsmatige oplossingen 255 Slotbeschouwing 257 Thomas Mertens, Rechtspositivisme, nazisme en Radbruchs these van het wettelijk onrecht Het verleden en Radbruch 265 Radbruch en het verleden 273 Conclusie: Radbruch en het heden 279 M.J.A. van Mourik, De versterf-erfrechtelijke positie van de echtgenoot: van (kinds)deel (1923) naar algeheel (1998) Het naaste bloed erft het goed 283 Een historische stap in De Visser-Harms (1945) en het ontwerp-meijers (1954): de verzorgingsgedachte breekt door 286 De voortrein-van Agt (1974) 287 De wettelijke verdeling door de Tweede Kamer (1998) 288 Over 25 jaar P.L. Néve, Toetsing van het belastingrecht aan een/het rechtvaardigheidscriterium. Enkele kanttekeningen 291 Vili

6 A.J.M. Nuytìnck, Personen- en familierecht anno 1923,1948, 1973 en Personen- en familierecht anno 1923,1948 en Personen- en familierecht van 1973 tot Personen- en familierecht anno Personen- en familierecht in het nieuwe millennium: personen- en familierecht 'op driff? 314 A.A. Quaedvlieg, 75 jaren aarzeling of namaak goed ofkwaad is Momentopname 1923, ontwikkeling tot Van 1948 tot Van 1973 tot Conclusie 335 G.M.F. Snijders, Op en af in het agrarisch rechi Productiebeperkingen 338 Bescherming van de pachter 345 Toekomstperspectief 348 Conclusie 349 F. Strijbosch, De roep om rechtspluralisme: toen en nu De strijd om het adatrecht 352 Vergelijking tussen het pluralisme toen en nu 357 Grenzen 359 A.V.M. Struycken, Internationaal privaatrecht Internationaal privaatrecht; waar gaat het over? 363 De uitwendige geschiedenis van het IPR van vóór en van na De inwendige geschiedenis van het Nederlandse IPR sedert Het Nederlandse IPR inzake contracten 368 De "voorrangsregels" of de "verordeningen van policie" van artikel 8 WetAB 373 Besluìt 378 IX

7 S.M. Trifunovska, Common foreign and security policy in historic perspective: from modest steps io modest results? 379 Legai framework as a limiting factor 380 From thè Davignon Report to thè Single European Act: Next step - thè Treaty of Maastricht on thè European Union 385 The Amsterdam Treaty 386 Summing up thè results 388 Over de auteurs 393