PropertyNL Top Vastgoedjuristen 2012

Transcriptie

1 PropertyNL Top Vastgoedjuristen 2012 Houthoff Buruma Categorie marktleiders Houthoff Buruma is een van de grootste kantoren op vastgoedrecht. Dit blijkt niet alleen uit de grote hoeveelheid transacties waarbij het kantoor adviseert, ook collegajuristen geven aan dat zij Houthoff op alle gebieden als toonaangevend zien. Het complete spectrum aan vastgoedkennis, van transacties en financieringen tot pps en gebiedsontwikkeling, is aanwezig. Naast traditioneel vastgoed is Houthoff Buruma namens Eneco betrokken bij de realisatie van energieprojecten. Hierbij spelen onder andere vergunningverlening, staatssteun en subsidiëring een rol. Dit is een gebied waar veel ontwikkelingen gaande zijn. Houthoff Buruma is ook betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe integrale Wet Omgevingsrecht die alle bestuursrechtelijke wetgeving over het totstandbrengen van projecten moet vervangen. Houthoff Buruma adviseert het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting en Vestia inzake de derivatenproblematiek bij woningcorporatie Vestia, onder meer over de relatie met de banken. Hierbij is specialistische kennis op het snijvlak van de publiek-private sector, insolventierecht en financieel recht vereist. Houthoff heeft TPG en Patron begeleid bij de bieding op de Uni-Invest-leenportefeuille. Hierbij werden de assets grondig geanalyseerd en werd de complexe financierings- en zekerhedenstructuur van Uni-Invest onderzocht. Houthoff was betrokken bij diverse pps-projecten, waaronder het N33-project. Hierbij wordt voor het eerst gebruik gemaakt van index-linked projectfinanciering, waardoor het aantrekkelijker wordt voor institutionele investeerders om dit soort infrastructurele projecten te financieren. Houthoff staat de gemeente Bergen bij met betrekking tot de realisatie van de gasopslag Bergermeer. Uitdagend zijn de juridische procedures op het snijvlak met politieke processen. Houthoff adviseert en procedeert met betrekking tot de realisatie van bedrijventerrein Distriport Noord-Holland. propertynl magazine nr september

2 Loyens & Loeff Categorie marktleiders Loyens & Loeff adviseerde Real IS vanuit zowel Amsterdam als Frankfurt bij de aankoop van kantoorgebouw Het Boek in Amsterdam, Beatrixpark I en II in Den Haag en het hoofdkantoor van TomTom in Amsterdam (totaal 257 mln). Loyens & Loeff neemt dit jaar een gedeelde nummer 1-positie in deze ranglijst in. Zowel uit de transacties waarbij het kantoor betrokken was als uit de waardering die door andere kantoren wordt gegeven, blijkt dat het kantoor op vastgoedgebied tot de top in Nederland behoort. Loyens & Loeff heeft ook eigen kantoren in andere landen, waarvan er een aantal een belangrijke rol spelen bij de (fiscale) structurering van vastgoedtransacties en vastgoedfondsen in Nederland. Een ander kenmerk van Loyens & Loeff is het grote notariaat. Mede hierdoor is het kantoor traditioneel sterk in het begeleiden van transacties. Ook op het gebied van vastgoedfinancieringen is Loyens & Loeff gespecialiseerd. Een onderdeel hiervan is het be- geleiden van executieveilingen. Bouwrecht en projectontwikkeling zijn andere specialismen. Loyens begeleidt complexe ontwikkelingsprojecten en speelt in op ontwikkelingen door de oprichting van kleine teams die zich richten op bijvoorbeeld investment management, duurzaamheid, Duitse fondsen, zorgvastgoed, warmte-koudeopslag, infrastructuur en hotels. Ook heeft Loyens & Loeff bijzondere kennis op het gebied van huurrecht, met bijvoorbeeld de ontwikkeling van de constructie erfpachtlease en andere sale-and-leasebackvarianten. Daarnaast valt nog te noemen dat ook veel werkzaamheden betrekking hebben op procesrecht. Vooral bij bouw- en huurrecht worden veel procedures gevoerd. ABN AMRO Mees Pierson Real Estate schakelde Loyens & Loeff in bij de overdracht van zijn vastgoed- en investment-management activiteiten aan MPC Capital AG. Loyens & Loeff was betrokken bij een aantal hoteltransacties, waaronder advisering aan Schiphol Real Estate bij de ontwikkeling van het nieuwe Hilton Hotel, de ontwikkeling van het Crowne Plaza hotel door UBM en de verkoop daarvan aan Union. NSI schakelde Loyens & Loeff in voor de fiscale advisering rondom de fusie met VastNed Offices. Het Havenbedrijf Rotterdam werd door Loyens & Loeff geadviseerd bij de uitgifte van terrein op de Maasvlakte 2 (Container Terminal 1) aan Rotterdam World Gateway. NautaDutilh NautaDutilh heeft een groot aantal juristen die zich met vastgoed bezighouden. Dit jaar is dat aantal uitgebreid tot 70 personen. Alle klassieke aspecten van het vastgoedrecht worden beoefend. Door collega-kantoren wordt Nauta vaak genoemd als specialist in transacties en financieringen. Het kantoor is echter ook betrokken bij grote ontwikkelingen, vooral in de regio Amsterdam. Hierbij kunnen het Zuidas-project, IJburg tweede fase en Overhoeks worden genoemd. Ook is NautaDutilh sterk vertegenwoordigd bij afgeleide disciplines zoals securitisatie van zekerheidsportefeuilles, M&A-deals van vastgoedondernemingen en de laatste tijd ook bij restructuring&recovery-problematiek. NautaDutilh was adviseur van Nuon bij de aanhuur van het nieuwe hoofdkantoor in gebouw Nieuw Amsterdam bij het Bijlmer- station. Tevens wordt geadviseerd bij de transformatie van dit gebouw. NautaDutilh was betrokken bij de financiering ten behoeve van het Radboud Ziekenhuis, alsmede bij diverse andere financieringstransacties van zorgvastgoed. Bij de aankoop van de High Tech Campus werden de investeerders onder leiding van de Chalet Group geadviseerd door NautaDutilh ( 425 mln). NautaDutilh was als adviseur van financieringsaspecten betrokken bij de fusie van VastNed O/I en NSI, waardoor een vastgoedfonds met een waarde van 2,3 mrd is ontstaan. 36 nr september 2012 propertynl magazine

3 Stibbe In 2011 was Stibbe bij meer transacties betrokken dan in het jaar daarvoor. Vooral op het gebied van vastgoedontwikkeling heeft het kantoor een goede naam. Er wordt veel geadviseerd op de gebieden van dbfm(o)- projecten en vastgoedfinanciering. Voorbeelden hiervan zijn de nieuwbouw van het militair museum en de herfinanciering van grote ondernemingen als Multi en Amvest. Stibbe adviseert zijn cliënten ook vaak op fiscaal gebied. Andere specialisaties zijn het ruimtelijk bestuursrecht en milieurecht. Stibbe is ook betrokken bij veel transacties met internationale aspecten, zoals transacties met betrekking tot vastgoedfondsen en overnames. Een ander segment waarover Stibbe veel kennis in huis heeft is het huurrecht. Het kantoor adviseerde bijvoorbeeld Abercrombie & Fitch bij de aanhuur van een nieuwe locatie. Stibbe adviseerde Ballast Nedam en DG Infra Yield bij de oprichting van het Benelux Secondary PPP Fund I. Dit is een van de eerste transacties waarbij dbfmo-projecten in een fonds worden ondergebracht. Stibbe adviseert MSD bij de totstandkoming van een Life Sciences Park in Oss als onderdeel van een wereldwijde herstructurering van Merck. Q-Park werd door Stibbe geadviseerd bij de herfinanciering van zijn parkeergarages in verschillende landen. Stibbe adviseerde Blackstone bij de aankoop van de Mint hotel group. Stibbe adviseert Uni-Invest bij de herstructurering en verkoop van zijn CMBS en mezzanine leningen ( 790 mln). Lexence Lexence adviseert DCVG bij alle vastgoedaspecten van het project Greenport Venlo. TCN en de RGD worden door Lexence geadviseerd inzake de herontwikkeling van het World Forum Convention Centre en de bouw van de nieuwe Europol HQ. Op de gebieden transacties en ontwikkelingen is Lexence een van de grotere spelers onder de vastgoedjuristen. De opdrachtenportefeuille van het kantoor is wat betreft ontwikkelingen in 2011 flink gegroeid. Een belangrijke opdracht is de advisering van DCVG bij alle vastgoedaspecten bij het project Greenport Venlo. Behalve adviseren en procederen namens cliënten doet Lexence ook veel aan kennisontwikkeling. Het kantoor is bijvoorbeeld lid van de NLBW, de nationale denktank voor duurzaamheid en gebiedsontwikkeling, en van het National Renovatie Platform. Ook op het gebied van huurrecht wordt veel geadviseerd. Lexence adviseert de ontwikkelingscombinatie OOA (MAB Rabo Vastgoed) bij de ontwikkeling van het Oosterdokseiland in Amsterdam. C1000 werd door Lexence geadviseerd bij de verkoop van een aantal distributiecentra aan WP Carey, waarbij extra voordeel werd behaald door gebruikmaking van een sale-and-(ground) leasebackstructuur ( 159 mln). Lexence adviseert Green Real Estate bij beleggingen en financieringen, zoals de aankoop van nieuwbouw voor de Universiteit Leiden. propertynl magazine nr september

4 De Brauw Blackstone Westbroek De Brauw Blackstone Westbroek heeft veel grote corporate cliënten die zij bijstaan in zowel hun nationale als internationale zaken. Op vastgoedgebied heeft het kantoor een brede expertise. Daarbij richt de Real Estate & Infrastructure Group zich erop om cliënten door een multidisciplinaire dienstverlening op alle gebieden te kunnen bijstaan. Het kantoor is onder meer gespecialiseerd in de transactiepraktijk en project- en gebiedsontwikkeling. Daarnaast begeleidt De Brauw veel gestructureerde verkoopprocessen, de vroegere tenders die nu zijn vervangen door creatieve en transparante processen. Ook het structureren van fondsen en projectfinancieringen/pps zijn specialisaties, evenals restructuring. Dit laatste is veel aan de orde door een toename van (dreigende) faillissementen en lastig te verkrijgen herfinanciering. Een belangrijk specialisme vormen daarnaast de netwerken, waarbij de voortdurend veranderende regelgeving tot veel werkzaamheden leidt. De Brauw begeleidde Philips bij alle facetten van de complexe transactie inzake de verkoop van de High Tech Campus in Eindhoven ( 425 mln). ASR werd door De Brauw begeleid bij het opzetten van het ASR Dutch Prime Retail Fund ( 1,1 mrd). De Brauw adviseerde Ahold bij de aankoop van 78 C1000- en vier Jumbo-winkels die worden omgezet in Albert Heijn-winkels ( 290 mln). Bij het vergunningentraject en de bouw van de eerste containerterminals op de Maasvlakte 2 werd het Havenbedrijf Rotterdam door De Brauw begeleid. De Brauw adviseerde diverse institutionele beleggers bij de aan- en verkoop van vastgoed(portefeuilles). Boekel De Nerée Boekel De Nerée is een van de grootste vastgoedkantoren in Nederland. Er zijn 14 partners en 48 vastgoedjuristen werkzaam binnen de praktijkgroep Vastgoed. Mede door de grootte is het kantoor breed gespecialiseerd. Het was in 2011 bij een flink aantal financieringen betrokken. Als onderdeel hiervan heeft het kantoor zich toegelegd op herstructureringen. Hierbij komt het er meestal op neer dat investeerders en financiers hun bestaande financieringen verlengen, al dan niet onder gewijzigde voorwaarden. Het kantoor heeft op dit gebied onder andere Eurohypo en Deutsche Pfandbriefbank geadviseerd. Ook is Boekel betrokken bij een groot aantal ontwikkelingen. Bij deze projecten vormt het verkrijgen van financiering vaak een onderdeel van de advisering. Boekel heeft ook bijzondere aandacht voor hoteltransacties en -ontwikkeling. Boekel De Nerée adviseerde Deutsche Pfandbriefbank bij het herfinancieren en het afbouwen van een groot deel van diens Nederlandse vastgoedfinancieringsportfolio. Boekel De Nerée adviseerde Hyatt over twee hotelontwikkelingen in Amsterdam en Schiphol. Boekel De Nerée adviseerde Matrix Property bij de verkoop van het Eurocenter in Leiden ( 16,5 mln). Boekel De Nerée adviseert de VU en het VU Medisch Centrum over de bestuursrechtelijke aspecten bij de herontwikkeling van de campus en het ziekenhuis. Boekel De Nerée adviseerde Maarsen Groep bij een project- en beleggingsfinanciering verstrekt door de FGH Bank ten behoeve van het Weena Point ( 140 mln). 38 nr september 2012 propertynl magazine

5 CMS Derks Star Busmann CMS Derks Star Busmann is onderdeel van de internationale CMS groep. De gebieden waarop het kantoor is gespecialiseerd zijn project- en gebiedsontwikkeling, corporate real estate (onder andere transacties, financiering, het opzetten van fondsen), bouwrecht en aanbesteding en energie. Het kantoor wordt ook door andere juristen gewaardeerd, met name op het gebied van transacties. Ook doet CMS veel op het gebied van herstructurering en insolventie. In het kader hiervan heeft CMS bijvoorbeeld Heilijgers Bouw begeleid bij de overname van koopwoningprojecten van Van Hoogevest. CMS is ook curator van DSB Beheer. De laatste tijd is CMS ook vaak betrokken bij herontwikkelingsprojecten. CMS heeft Bouwfonds begeleid bij de aankoop van zes parkeergarages van Q-Park middels sale-and-leaseback. Bouwfonds is begeleid bij de due diligence, het opstellen van de koopovereenkomst en de huurovereenkomsten en de notariële levering ( 55 mln). CMS heeft DNC Vastgoedontwikkeling geadviseerd met betrekking tot het project Strijp S in Eindhoven. Het betreft een herontwikkeling van de Driehoek met een omvang van ca. 13 ha. CMS heeft RWE Innogy bijgestaan bij het opstellen van de contracten voor de bouw van meteomasten op zee ten behoeve van windenergieproductie. CMS heeft Aareal Bank begeleid bij het herstructureren van de A1-vastgoedgroep ( 450 mln). Neemt u genoegen met goed, beter of de beste! Koninginneweg EE Amsterdam T +31 (0) I propertynl magazine nr september

6 AKD Advocaten & Notarissen De belangrijkste specialisatie van AKD Advocaten en Notarissen is projectontwikkeling. Hierbij kunnen ook het bouwrecht en dbfmo/ pps-constructies worden genoemd. Dit blijkt uit het feit dat AKD bij diverse grote projecten betrokken is, zoals Strijp S in Eindhoven en de OV Terminal in Breda. Ook collega-kantoren geven aan AKD op dit gebied te waarderen. Daarnaast heeft AKD een grote transactiepraktijk. In 2011 was het kantoor bij meer transacties betrokken dan het jaar daarvoor. AKD was betrokken bij de overdracht van een portefeuille C1000-supermarkten ( 314 mln). AKD adviseerde bij een pps-contract met betrekking tot de ontwikkeling van het kazerneterrein in Venlo. AKD begeleidde ASR bij de verkoop van een woningportefeuille ( 55 mln). AKD adviseerde bij de financiering van de centrale antenne inrichting in Loenen en Krimpen. AKD adviseerde Warehouses de Pauw bij de aankoop van verschillende DHL-locaties in Nederland ( 39 mln). DLA Piper Als onderdeel van een van de grootste juridische dienstverleners wereldwijd werkt het kantoor van DLA Piper in Nederland vanuit een internationaal perspectief. Het kantoor adviseert op alle rechtsgebieden en heeft een brede vastgoedpraktijk. Een deel van het team heeft zich de laatste jaren gespecialiseerd in distressed real estate. Dit team werkt samen met specialisten op het gebied van herstructurering, (her)financiering en belastingrecht. DLA Piper is ook betrokken bij de ontwikkelingen op het gebied van internetveilingen en verzorgt bijvoorbeeld alle veilingen van commercieel vastgoed door ING Bank. In 2011 was het kantoor bovendien bij diverse koop- en huurtransacties betrokken en adviseerde het bij het aangaan, wijzigen of beëindigen van diverse projectontwikkelingsovereenkomsten. DLA Piper is als curator betrokken bij de restructuring van een portefeuille van acht kantoorgebouwen in Nederland en Duitsland. Het vastgoedteam is ingeschakeld om de portefeuille te beheren en klaar te maken voor de verkoop ( 250 mln). DLA Piper is betrokken bij de insolventie van de Porto Kali-portefeuille van meer dan 50 kantoorgebouwen (> 300 mln). Het kantoor is betrokken bij de insolventie van Bronda en het voorbereiden van de verkoop van de vastgoedportefeuille (> 300 mln). DLA Piper begeleidde een vastgoedfonds bij de aankoop van 14 winkelpanden en de aansluitende verkoop daarvan aan Bouwinvest. Deutsche Bank wordt door DLA Piper geadviseerd inzake het herfinancieren van het commercieel vastgoed van de Fresco Group ( 735 mln). 40 nr september 2012 propertynl magazine

7 Van Doorne seerd bij het ontwikkelen van de eerste online veiling van huurovereenkomsten in Nederland. Het betrof hier de Solid-veilingen, waarbij uiteindelijk 7000 m² is verhuurd. Van Doorne begeleidde een van de biedende consortia in het pps-project Nationaal Defensiemuseum. Van Doorne heeft het UMC St. Radboud geadviseerd bij de financiering van de nieuw- De 25 vastgoedjuristen van Van Doorne houden zich bezig met alle facetten van het vastgoed. In 2011 heeft het kantoor bij veel vastgoedfinancieringen geadviseerd, onder andere met betrekking tot verbouw, nieuwbouw en herontwikkeling van ziekenhuizen. Ook heeft Van Doorne ervaring met het begeleiden van (internationale) retailers bij de expansie in Nederland. Hierbij wordt de retailer begeleid bij de aankoop/aanhuur en ontwikkeling van nieuwe locaties. Een ander specialisme is de pps. Van Doorne is bij diverse pps-projecten betrokken geweest. Ten slotte heeft Van Doorne Stadgenoot geadvibouw en verbouw alsmede bij het stellen van zekerheden ( 840 mln). Hornbach werd door Van Doorne geadviseerd bij de aankoop en herbestemming van locaties ten behoeve van nieuwe Hornbach-vestigingen. Decathlon werd door Van Doorne geadviseerd bij de aankoop/aanhuur en herbestemming van locaties ten behoeve van nieuwe vestigingen. Van Doorne was betrokken bij de ontwikkeling van het Nautisch Kwartier in Huizen. Allen & Overy Bij Allen & Overy zijn op dit moment 24 vastgoedadvocaten en -notarissen werkzaam op het gebied van onroerend goed, bouw, omgevingsrecht en financieringen. Door de geïntegreerde praktijk van vastgoed- en financieringsspecialisten kan het kantoor goed inspelen op actuele ontwikkelingen zoals complexe financieringsconstructies en distressed asset transacties. Naast zijn expertise in financieringen (zoals in de ranglijsten ook is terug te zien), is het team van Allen & Overy gespecialiseerd in complexe gestructureerde vastgoedtransacties. Ook in de publiek private samenwerking (pps) is Allen & Overy betrokken bij grote projecten in Nederland. Een voorbeeld hiervan is de Soesterberg defensiemuseum pps. Allen & Overy adviseerde bij de financiering van het City Inn-Mint Hotel. Booking.com werd door Allen & Overy geadviseerd bij de aanhuur van m² kantoorruimte in The Bank. Allen & Overy adviseerde Wijs & Van Oostveen bij het vormen van een joint venture en bij de aankoop van winkelcentrum Piazza in Eindhoven. Advies aan ING Real Estate Finance inzake de herfinanciering Q-Park. De uitdaging van deze financiering was het vinden van de vereiste flexibiliteit in de financiering zonder de zekerheidspositie van de financiers te verminderen. llen & Overy adviseerde APMT in verband met de huurovereenkomst voor een containerterminal op de Maasvlakte 2. propertynl magazine nr september

8 Clifford Chance Het Nederlandse kantoor van Clifford Chance maakt deel uit van een internationaal netwerk van kantoren en is mede daardoor ook bij internationale, complexe vastgoedtransacties betrokken. Het kantoor richt zich vooral op huur- en kooptransacties en financieringen. Bij de advisering maakt het kantoor gebruik van een geïntegreerde aanpak, waarbij de kennis van onder andere ondernemingsrecht, notariaat en vastgoedfinanciering gecombineerd wordt. Een van de zaken waar het kantoor momenteel bij betrokken is, is de financiële herstructurering van een hotelgroep. Clifford Chance adviseert hierbij de banken. Clifford Chance adviseerde ING bij de financiering van de aankoop van 6 distributiecentra van C1000 door WP Carey ( 70,5 mln). Clifford Chance adviseerde Morgan Stanley Real Estate Funds bij de verkoop van een portefeuille van 7 ICG Hotels in Europa, waaronder het Amstel Hotel ( 450 mln). NSI werd door Clifford Chance bijgestaan bij de fusie met VastNed O/I ( 812 mln). Clifford Chance adviseerde Real IS bij de overname van de kantoorgebouwen Lotus A en B in Rotterdam van SEB ImmoInvest ( 57 mln). Clifford Chance adviseerde de Carlyle Group en Benelux Property Group bij de aankoop van het kantoorgebouw aan de Oostzeedijk in Rotterdam dat zal worden herontwikkeld tot studentenhuisvesting onder de naam The Student Hotel. Tevens is Clifford Chance betrokken bij de algehele real estate, financiële, corporate en notariële ondersteuning van het Student Hotel-project, met tevens vestigingen in Amsterdam en Den Haag. Straatman Koster Wat betreft (gebieds-)ontwikkeling is Straatman Koster een toonaangevend kantoor. Dit blijkt zowel uit de projecten waarbij het kantoor betrokken is, als uit de waardering die anderen voor het kantoor hebben. Alle juridische kennis die hierbij relevant is, heeft het kantoor in huis. Als voorbeeld kunnen enkele gebieden worden genoemd: omgevingsrecht, grondexploitatie, staatssteunrecht, huurrecht en auteursrecht met betrekking tot projectontwikkeling. Omdat steeds meer gebiedsontwikkelingen Europees worden aanbesteed heeft Straatman Koster ook op dit gebied veel expertise. Hierbij heeft het kantoor zich vooral gespecialiseerd in aanbesteding via de concurrentiegerichte dialoog. Straatman Koster adviseert de gemeente Kaag en Braassem bij de aanbesteding en contractering voor een gebiedsontwikkeling met circa 1200 woningen. De gemeente Amsterdam wordt geadviseerd bij de aanbesteding en contractering van het Food Center. Bij deze aanbesteding wordt gebruikgemaakt van de concurrentiegerichte dialoogprocedure. Straatman Koster is betrokken bij het project GEM A4 Zone West, waarbij in totaal 170 hectare bedrijfsterrein wordt ontwikkeld bij Schiphol. Straatman Koster adviseert bij project Zuidschans, betreffende de ontwikkeling van woningen en kantoren op de Zuidas in Amsterdam. Bij deze gebiedsontwikkelingen heeft Straatman Koster de samenwerkingsovereenkomsten opgesteld, alsmede de overeenkomsten tot wijziging van de bestaande samenwerkingsverbanden. 42 nr september 2012 propertynl magazine

9 Schaap & Partners De praktijkgroep vastgoed van het middelgrote Rotterdamse kantoor Schaap & Partners bestaat uit een vaste kern van acht advocaten en notarissen. De werkzaamheden richten zich vooral op het bestuursrecht, binnenstedelijke herontwikkeling, bouwrecht, financiering en zekerheden, huurrecht, pps en projectontwikkeling. De praktijkgroep begeleidt en adviseert vooral banken en andere financieringsinstellingen, beleggers, bouwers, corporaties en zorginstellingen. In 2011 werd bij verschillende vastgoedtransacties geadviseerd, alsmede bij een flink aantal financieringen. Vertrouwelijk Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn De Vastgoed en Infrastructuur praktijk van Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn is breed gespecialiseerd en staat bekend om zijn omvangrijke procespraktijk. Het kantoor treedt op voor overheden, institutionele beleggers, ontwikkelaars, grote ondernemingen met vastgoedbezit, bedrijfsmatige huurders, verhuurders en woningcorporaties. Het kantoor voert een grote bouw- en aanbestedingspraktijk en adviseert en contracteert bij vele project- en gebiedsontwikkelingen. Het was betrokken bij nagenoeg alle recente dbfm(o)-projecten van de Staat voor infrastructuur en utiliteitsbouw. Het begeleidt vooral financieringen in maatschappelijk vastgoed in zorg en onderwijs, waarbij het onder meer de vaste adviseur is van de Bank Nederlandse Gemeenten. Ook complexe verkoopprocedures en transacties van bijzondere objecten Boot Advocaten Het nichekantoor Boot Advocaten is bij veel projecten betrokken. De werkwijze van het kantoor kenmerkt zich door per project verschillende gespecialiseerde advocaten in te brengen omdat vaak verschillende juridische disciplines nodig zijn om een project tot een succes te maken. Ook heeft het kantoor daarbij de beschikking over een uitgebreid netwerk met ervaren experts op andere gebieden, zoals fiscaliteit en notariaat, maar ook financiële analyse en deskundigen op het gebied van grondexploitatie. Hierdoor kan het kantoor niet alleen juridisch adviseren, maar ook een coördinerende rol vervullen bij complexe projecten. De gebieden waarop het kantoor is gespecialiseerd zijn grote gebiedsontwikkelingen, vastgoedrecht, aanbestedingsrecht, staatssteun, energierecht, bouwrecht, bestuurs- en omgevingsrecht en Europees recht. zijn een specialisme. Het kantoor heeft een gespecialiseerde huurrechtpraktijk, met een accent op sale-and-leasebacktransacties en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van erfpacht. Pels Rijcken was betrokken bij de financiering van het Universitair Medisch Centrum Utrecht ( 285 mln). Boot Advocaten heeft de gemeente Tilburg begeleid bij de aanbesteding van project Spoorzone en adviseert de gemeente nu over de verdere invulling van de samenwerkingsovereenkomst. Boot Advocaten adviseert de gemeente Veenendaal bij alle aspecten van de gebiedsontwikkeling Brouwerspoort. Woningstichting de Vooruitgang wordt door Boot Advocaten geadviseerd bij het project Sassembourg. Boot Advocaten adviseert het Gemeentelijk Vervoersbedrijf Amsterdam bij het Meerjaren Pels Rijcken begeleidde KPN bij de verkoop van de Cheops-portefeuille, bestaande uit 24 complexen ( 12 mln). Namens het rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf begeleidde Pels Rijcken de veiling van een aantal benzinestations langs snelwegen ( 41 mln). Pels Rijcken was betrokken bij de openbare inschrijving voor het gevangeniscomplex Noordsingel Rotterdam. De gemeente Heerhugowaard wordt door Pels Rijcken geadviseerd bij de gebiedsontwikkeling Broekhornpolder. Vervangingsplan, bestaande uit het vernieuwen van sporen, wissels, telecommunicatie en energievoorzieningen aan de metrobaan. Boot Advocaten begeleidt Montagne projectontwikkeling bij de ontwikkeling van appartementen en winkels in het centrum van Winsum. Bij dit project was een conflict ontstaan omdat de gemeente stelde dat zij de overeenkomsten met de ontwikkelaar niet hoefde na te komen omdat er sprake zou zijn van verboden staatssteun. Boot Advocaten heeft door onderzoek en cijferwerk het Hof in Leeuwarden ervan overtuigd dat hiervan geen sprake was. 44 nr september 2012 propertynl magazine

10 Buren van Velzen Guelen naast heeft het kantoor veel kennis in huis van de hotel- en leisuresector, asset-protection en vastgoedgerelateerd ondernemingsrecht. Enkele projecten waarbij het kantoor structureel betrokken is, zijn het Leiden Bio Science Park en Scheveningen Haven. Namens ontwikkelaar Schouten & De Jong is Buren van Velzen Guelen betrokken bij de Buren van Velzen Guelen is dit jaar voor het eerst opgenomen in deze lijst. Op het kantoor uit Den Haag houden 10 juristen zich bezig met alle aspecten van commercieel vastgoed. Het kantoor, met eveneens een vestiging in Amsterdam, is onder meer gespecialiseerd in (executie)veilingen, transacties en financieringen. Ook is het betrokken bij ontwikkeling van woningen en golfbanen. Een speciale expertise vormt de juridische begeleiding van expats, ambassades en internationale instellingen. Daarvoorbereiding van project De Havenmeester in Scheveningen. Het is tevens projectnotaris. Buren van Velzen Guelen was betrokken bij de aankoop en financiering ten behoeve van de ontwikkeling van twee EasyHotels in Den Haag en Amsterdam ( 14 mln). Het kantoor begeleidt de WestlandUtrecht Bank landelijk bij de executieveiling van registergoederen. Deterink Dit jonge kantoor uit Eindhoven was in 2011 bij verschillende transacties en ontwikkelingen betrokken. Het kantoor is gespecialiseerd op elk rechtsgebied dat bij ontwikkeling komt kijken, zoals bouwrecht, aanbestedingsrecht, bestuursrecht en mededingingsrecht. Het notariaat van Deterink is gespecialiseerd in de juridische en fiscale vormgeving van complexe bouwprojecten en de uitvoering daarvan. Ook op het gebied Rechtstaete Het in vastgoed gespecialiseerde kantoor Rechtstaete telt in totaal 24 medewerkers, waarvan 17 advocaten/belastingadviseurs. De gebieden waar het kantoor in is gespecialiseerd zijn de fiscale en civielrechtelijke begeleiding van aan- en verkooptransacties en projectontwikkeling, maar ook herstructurering en (corporate) recovery. Het kantoor heeft in 2011 geadviseerd bij een aantal grote (her)ontwikkelingen. van transacties, zowel koop als huur, heeft het kantoor gespecialiseerde kennis in huis, vooral in de retail-branche. Deterink heeft de erfpachtconstructie voor het PSV Stadion in Eindhoven notarieel begeleid ( 48 mln). Rechtstaete adviseerde Deka bij de grootschalige renovatie van de Oval Towers. Rechtstaete was betrokken bij de verkoop van winkelcentrum Makado Beek aan Achmea. De koper werd geadviseerd bij aankoop van de Deterink heeft een groot aantal huurders bijgestaan bij de huur van hun winkelruimten in het kader van de renovatie en uitbreiding van Meubelplein Ekkersrijt (in totaal m²). Deterink was betrokken bij de verkoop en overdracht van een aantal crematoria van Swinkels aan Dela. Orange-portefeuille. Rechtstaete was betrokken bij de sale-and-leasebacktransactie van het Spar distributiecentrum in Waalwijk. Rechtstaete adviseerde bij de herfinanciering van het World Fashion Center. Greenberg Traurig De vier vastgoedjuristen van Greenberg Traurig leggen zich toe op transacties van commercieel onroerend goed, huur en ontwikkeling van retailvastgoed en projectontwikkeling in het hogere segment. Het kleine team was in 2011 betrokken bij transacties op al deze gebieden. Greenberg Traurig adviseerde bij de huurovereenkomst voor Marks & Spencer aan de Grote Marktstraat in Den Haag. Greenberg Traurig adviseerde bij de verplaatsing van het Hilton Hotel op Schiphol. Greenberg Traurig begeleidde de eigenaar bij de verhuur t.b.v. de Apple Store in het Hirschgebouw. Greenberg Traurig adviseerde bij de huurovereenkomst voor het Waldorf Astoria Amsterdam. propertynl magazine nr september

11 Six Advocaten Als nichekantoor is Six Advocaten volledig gespecialiseerd in vastgoed. Het kantoor behandelt zaken op het gebied van ontwikkeling, aan- en verkoop, bouwrecht, huurrecht, aanbestedingsrecht, staatssteun en zakelijke rechten, zoals erfpacht en opstalrecht en het omgevingsrecht. Het team van zeven advocaten zet de gezamenlijke kennis van de verschillende rechtsgebieden in bij de projecten waarbij het kantoor adviseert. Naast de advisering bij projecten voert het kantoor ook een procespraktijk op het gebied van bouw- en vastgoedrecht. Weebers Weebers vastgoedadvocaten is een nichekantoor dat bestaat uit negen advocaten en is gespecialiseerd in huurrecht, aanbestedingsrecht en bouwrecht. De meeste werkzaamheden van het kantoor bestaan uit begeleiding bij gebiedsontwikkeling en het uitwerken van de transac- TeekensKarstens TeekensKarstens is een regionaal kantoor, wat ook terug te zien is in de projecten waar het kantoor bij betrokken is. Die liggen grotendeels in de regio Rijnland. Het kantoor heeft echter de ambitie om tot een landelijk opererend kantoor uit te groeien. BarentsKrans Bij BarentsKrans zijn in totaal 14 vastgoedjuristen werkzaam, waarvan 11 vastgoedadvocaten en 3 (kandidaat)notarissen. Het kantoor in Den Haag heeft een brede vastgoedpraktijk met daarbinnen speciale kennis op het gebied van duurzame energie, zorgvastgoed, tankstations en erfpachtlease. BarentsKrans ziet de doorlooptijden van dossiers en het vastleggen van zekerheden en het meer tot achter de komma contracteren toenemen. Ook ziet het een groeiende markt voor duurzame energie en zorgvastgoed. Vooral duurzame energie leidt tot meerpartijen-overeenkomsten, prestatiecontracten en inventief gebruik van het gehele vastgoedrecht. Bij zorgvast- Six adviseerde OOA bij de ontwikkeling en verkoop van het Mint Hotel op het Oosterdokseiland in Amsterdam. De Rotterdam CV wordt door Six geadviseerd bij de ontwikkeling van De Rotterdam, in het bijzonder bij de uitvoering van het werk en bij de verkoop van de woningen aan Amvest. Six adviseerde bij de subsidies en ontwikkeling ties. In 2011 is echter steeds vaker sprake van conflictbegeleiding en het voorkomen van conflicten bij reeds bestaande samenwerkingen. Naast concrete gebiedsontwikkelingen houdt Weebers zich ook bezig met de ontwikkeling van best practices rondom de nieuwe De vastgoedjuristen van TeekensKarstens zijn gespecialiseerd in aanbestedingsrecht, bouwrecht, huurrecht, projectontwikkeling & pps en notarieel vastgoedrecht. Het kantoor adviseert bij grote projecten in de regio. Ook werden in 2011 diverse transacties en goed is verdere professionalisering gaande ten aanzien van vastgoedmanagement, waardoor BarentsKrans vaker cliënten in deze sector adviseert. BarentsKrans was betrokken bij project Hoogeland in Naaldwijk. Hierbij is een nieuw te ontwikkelen woonwijk aangesloten op WKOinstallaties en kassenrestwarmte. BarentsKrans adviseerde bij de bouwfinancieringen voor sloop- en nieuwbouw van Saffier-De Residentie, onder andere op de Preva-locatie in van het nieuwe gebouw van het EYE Filminstituut in Amsterdam. Six adviseert de architect bij contractering met de ontwikkelaar betreffende het Paleis van Justitie aan het IJ in Amsterdam ( 67 mln). Six adviseerde meerdere partijen binnen het consortium bij de aanbesteding en contractsvorming voor het Nationaal Militair Museum op de voormalige vliegbasis Soesterberg ( 160 mln). WRO en de grondexploitatiewet, en met de sanering van ontwikkelende bedrijven. Vertrouwelijk financieringen van vastgoedportefeuilles begeleid. Vertrouwelijk Den Haag ( 35 mln) en bij de (her)financiering met borging van het vastgoed van Bronovo-Nebo. BarentsKrans adviseerde bij sale-and-leaseback in de vorm van erfpacht (erfpachtlease) voor Beryllus Alpha inzake 24 KPN-telefooncentrales ( 12,5 mln). IEF Capital werd geadviseerd bij de verkoop van winkelcentrum Lewenborg ( 19 mln). SnowWorld werd door BarentsKrans geadviseerd met betrekking tot het recent geopende klimpark bij de indoor-skihal in Landgraaf. propertynl magazine nr september

12 Baker & McKenzie In de Nederlandse vestiging van Baker & McKenzie zijn 11 vastgoedjuristen (advocaten, notarissen en belastingadviseurs) werkzaam. Het kantoor van Baker & McKenzie is onder andere gespecialiseerd in (internationale) multi-disciplinaire deals. Een belangrijke cliënt van het kantoor is Deka Immobilien; Baker & McKenzie adviseert Deka Immobilien voortdurend en inmiddels over een groot aantal jaren bij vastgoedtransacties. Binnen het vastgoedrecht is Baker & McKenzie daarnaast gespecialiseerd in advies bij huur, fiscaal vastgoed, vastgoed in de hotelindustrie en geschillenbeslechting. Baker & McKenzie heeft Deka Immobilien geadviseerd de aankoop van het retaildeel Bigshops ( m²) van het complex Parkboulevard in het centrum van Rotterdam ( 45 mln). Deka Immobilien werd geadviseerd bij de aankoop van een distributiecentrum aan Tradeboulevard 4 in Moerdijk via sale-and-leaseback ( 22 mln). Baker & McKenzie adviseerde Deka Immobilien bij de aankoop van logistiek vastgoed, dat in het sectorenfonds WestInvest TargetSelect wordt ingebracht ( 26 mln). Solidiam werd door Baker & McKenzie geadviseerd bij de verkoop van een kantoorgebouw in Eindhoven aan Bayern-Pensionskasses VVaG. Liz Claiborne werd geadviseerd bij de verkoop van de wereldwijde Mexx Business aan een joint venture. Het betrof 600 bedrijfspanden in 10 landen en de bijbehorende due diligence ( 85 mln). VMW Taxand VMW Taxand heeft een groep fiscalisten die gespecialiseerd zijn op het gebied van vastgoed. Deze juristen houden zich vooral bezig met fiscale advisering bij het opzetten van vastgoedfondsen, aan- en verkooptransacties, projectontwikkeling en financieringen. Hierbij ligt de focus op overdrachtsbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting. Kneppelhout & Korthals Bij Kneppelhout & Korthals houden 10 advocaten zich bezig met de vastgoedpraktijk. Het kantoor werkt vooral voor overheden en corporaties. Kneppelhout & Korthals is dan ook bij verschillende woningbouwprojecten betrokken. Ook enkele beleggers en ontwikkelaars Holland van Gijzen De praktijkgroep Vastgoed en Overheid bij Holland Van Gijzen bestaat momenteel uit 11 advocaten en notarissen. De expertisegebieden zijn bouw- en aanbestedingsrecht, financieel, fiscaliteit, huurrecht, notariaat, VMW Taxand adviseert zowel Nederlandse vastgoedfondsen als buitenlandse fondsen die in Nederland beleggen. Dit grensoverschrijdende werkterrein is mogelijk door de samenwerking met Taxand-kantoren in andere landen. VMW Taxand heeft de laatste jaren en ook dit jaar een sterke groei doorgemaakt. behoren tot de clientèle. Zij maken gebruik van de specialismen van de advocaten op het gebied van pps, staatssteun, aanbestedingen, bouw-, omgevings- en huurrecht. Daarnaast heeft het kantoor bijzondere kennis in huis van onteigening, verwerving en planschade. litigation, ruimtelijke ordening en omgevingsrecht. Op deze gebieden wordt geadviseerd aan overheden, bouwondernemingen, projectontwikkelaars, investeerders, woningcorporaties en Europese instellingen. VMW Taxand adviseerde Ping Properties fiscaal bij het opzetten van een vastgoedfonds voor de koop van het Akzo Nobel-terrein in Arnhem. VMW Taxand was betrokken bij diverse transacties waarbij buitenlands vastgoed is aangekocht. Vertrouwelijk Belangrijkste transacties Vertrouwelijk propertynl magazine nr september