Burgerjaarverslag 2009

Transcriptie

1 Burgerjaarverslag 2009

2 Burgerjaarverslag Eerder werd een tamelijk uitgebreid burgerjaarverslag uitgebracht. Ik kies voor een meer beknopte versie. Dat houdt aan de ene kant verband met het feit dat ik de ontwikkelingen in Bedum vorig jaar als relatieve buitenstaander heb gevolgd; ik kan dus maar zeer beperkt een oordeel vormen over zaken als kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en burgerparticipatie. Daarnaast moet ik ook constateren dat een burgerjaarverslag maar een beperkte lezerskring kent. Ik weet bijvoorbeeld dat de eerste jaarverslagen van mijn voorganger in Bedum met name via het internet met regelmaat geraadpleegd werden; de kijkcijfers namen echter gestaag af. Werd het eerste jaarverslag dat digitaal werd aangeboden nog ongeveer keer geraadpleegd; het verslag over 2008 moest het stellen met enige tientallen raadplegingen. Tenslotte vind ik zo n verslag ook onderdeel van de gemeenterekening. In die rekening wordt aan de gemeenteraad verantwoording afgelegd over allerlei zaken. Ik kies er dus om meerdere redenen voor u beknopt en zakelijk verslag te doen. U EN DE GEMEENTE De relatie tussen bestuur en burgers staat onder druk. De onvrede over het handelen (en het nalaten?) van de overheid vertaalt zich bijvoorbeeld in een toename van het aantal bezwaaren beroepschriften, disputen in media over overheidsbeleid en een afnemend vertrouwen in overheid en de politiek. Hoe die kloof te dichten? Door als overheidsorganisatie helderder te maken waar je mee bezig bent; welke doelen je nastreeft en op welke wijze je dat wilt bereiken. Maar ook: duidelijk maken waarom iets niet kan en grenzen stellen. Dus moet je belanghebbenden in een zo vroeg mogelijk stadium bij de vormgeving van beleid te betrekken en hen serieus (blijven) nemen. Op basis van wederzijds respect. Voor zover ik dat kan overzien, wordt met name dat laatste aspect in Bedum doorgaans goed geregeld. Belanghebbenden krijgen, vooral als het om wat grootschaliger projecten die betrekking op de woonomgeving hebben, ruimschoots én bijtijds de gelegenheid hun zegje te doen. Aangedragen suggesties worden als ze binnen de kaders passen in de planvorming meegenomen. Ik wijs bijvoorbeeld op de wijze waarop de herinrichtingsplannen voor Onderdendam tot stand zijn gekomen. Voor het dorp en vooral dóór het dorp. De invloed van de dorpsbewoners op de planvorming waar ook in 2009 hard aan is gewerkt kan zonder overdrijven groot worden genoemd. Ik wijs verder op de totstandkoming van de nieuwe sporthal in Zuidwolde. Ook in dat proces is het dorp - bewoners én gebruikers nauw betrokken geweest. Een delegatie van dorpsbewoners heeft verder in 2009 van meet af aan kunnen meedenken over de vormgeving van het kunstwerk dat in het centrum aan het Boterdiep wordt geplaatst. In 2009 vroegen gemeente en provincie u uw mening kenbaar te maken over een nieuw aan te leggen 'fietpad-plus' tussen Bedum en de stad Groningen. De belangstelling hiervoor was alleszins redelijk. Er wordt momenteel gewerkt aan verdere planvorming. In de verdere uitwerking wordt rekening gehouden met de wensen van de toekomstige gebruikers. Op het gasfabrieksterrein aan de Wilhelminalaan/Boterdiep Wz in Bedum wordt op dit moment gewerkt aan een ingrijpende sanering. De locatie geldt als de meest vervuilde in de gemeente. In overleg met onder meer de woningstichting Wierden en Borgen wordt gewerkt aan planvorming voor de invulling na afronding van de sanering. Ook daarin hebben omwonenden en andere belangstellenden nadrukkelijk een stem.

3 Vorig jaar ontving de gemeente een verzoek van een groep jongeren om een ontmoetingsplek ('JOP') te realiseren. Het gemeentebestuur stond in beginsel positief tegenover het initiatief en vormde een werkgroep waarin een delegatie van de jongeren zelf, de politie, het jeugdwerk en de gemeente waren vertegenwoordigd. Onderzoek naar een mogelijke lokatie voor de 'JOP' leidde naar een plek in en - in een later stadium - bij het Bedumerbos. Het gemeentebestuur ging, zonder zelf een voorkeur voor een lokatie uit te spreken, in gesprek met omwonenden; voornamelijk bewoners van de Waldadrift. Die laatsten bleken verdeeld over de komst van een dergelijk voorzieningen. Daarop volgde intensief overleg. Duidelijk werd dat 'de neuzen' niet in één en dezelfde richting waren te krijgen; een deel van de buurtbewoners bleef mordicus tegen de plannen. Uiteindelijk resulteerde dat er in dat de 'lokatie Waldadrift' werd verlaten. Inmiddels is overigens gebleken dat de behoefte aan een JOP onder de bewuste groep jongeren verdwenen is. Begin 2009 werd een begin gemaakt met het opstellen van een gemeentelijk waterplan. Daarover werd, onder meer via uw mening gevraagd. Kennelijk 'leeft' het onderwerp niet onder de bevolking: de oproep leverde zegge en schrijven één reactie op. In april van het vorig jaar kondigde burgemeester Wilte Everts, na 18 jaar in Bedum bestuurlijk actief te zijn geweest, zijn vertrek aan. De gemeenteraad besloot de bevolking te raadplegen over het profiel van de opvolger. De mening van de Bedumers zou zwaar gaan wegen. De ronde die daarop werd gehouden, was een doorslaand succes. Daar waar in andere gemeenten de respons van de bevolking op zulke 'consultatierondes' maximaal hooguit anderhalf tot twee procent bedraagt, daar lieten de Bedumers zich bepaald niet onbetuigd: bijna zeven procent van de kiesgerechtigden liet de mening horen. De gemeenteraad heeft die mening gebruikt als basis voor de op te stellen profielschets. De procedure die daarop volgde, resulteerde uiteindelijk in november in de voordracht van ondergetekende. Ik wijs tot slot op de vaststelling door de raad van een nieuwe communicatienota, in april Die nota volgde onder meer op de evaluatie van de procedure rond de opstelling van een nieuwe structuurplan voor Bedum en Onderdendam. Uit die evaluatie bleek dat de gemeente steken had laten vallen. De vorige communicatienota van eind jaren 90 was ook verouderd; aan aspecten als de ontwikkeling van het internet en digitale dienstverlening werd slechts zijdelings aandacht besteed. Het nieuwe communicatiebeleid steekt sterk in op verbetering van de informatievoorziening via het internet en de verdere ontwikkeling van de e-dienstverlening. Maar ook de persoonlijke contacten zijn belangrijk: aan het loket, in het overleg met ambtenaren en zeker tussen bestuurders en burgers/ondernemers. Nadat in 2008 in Zuidwolde succesvol was geëxperimenteerd met een geheel nieuwe vormgeving van de dorpenrondes, is besloten - en formeel vastgelegd - die lijn ook voor de andere kernen door te trekken. Besloten is verder om voor Bedum te kiezen voor een meer wijkgerichte aanpak. Over de vraag hoe gemeenteraadsleden een nadrukkelijker rol binnen die rondes kunnen krijgen, wordt nog nagedacht. Een ander aspect dat voortvloeit uit de nieuwe communicatienota is het inzichtelijker maken van de besluitvorming en de voortgang van gemeentelijke projecten. Daarin wordt natuurlijk ook meegenomen, welke invloed burgers/belanghebbenden op de planvorming hebben gehad. Het nieuwe beleid is al ingezet en zal de komende tijd verder worden verfijnd. DE KWALITEIT VAN DE DIENSTVERLENING De gemeentelijke dienstverlening is beoordeeld in een klanttevredenheidsonderzoek van begin Die dienstverlening wordt door u in doorsnee als 'goed' beoordeeld; alleen de

4 afhandeling van correspondentie (brieven en mails) liet te wensen over. Tot die laatste conclusie kwam de rekenkamercommissie in een later gehouden onderzoek ook. Hoe de dienstverlening nu door u wordt beoordeeld, is onbekend; er heeft nog geen herhalingsonderzoek plaats gehad. Vergelijkingsmateriaal ontbreekt. Dit jaar wordt echter een vervolgonderzoek naar de klanttevredenheid gehouden. Ik verwacht daarom ook dat ik in mijn verslag over 2010 uitgebreider kan ingaan op de ontwikkelingen die de afgelopen jaren hebben plaats gevonden. Een indicatie vormt wellicht het onderzoek dat in 2009 onder gebruikers van WMOvoorzieningen is gehouden. Die gebruikers zijn goed te spreken over de kwaliteit van de dienstverlening. Dat blijkt ook uit het aantal bezwaar en beroepsprocedures die betrekking hebben op de WMO: de aantallen zijn verwaarloosbaar klein. In 2009 werd vijf keer bezwaar tegen een gemeentelijke beschikking aangetekend; met daarbij de kanttekening dat drie daarvan van een en dezelfde persoon afkomstig waren. Ook het aantal bezwaren dat tegen bouw en sloopvergunningen werd ingesteld, stemt tot tevredenheid: in 2009 vond niemand het nodig in het geweer te komen. Het aantal bezwaar en beroepschriften op het gebied van de ruimtelijke ordening was vorig jaar ook beperkt: vier bezwaarschriften, waarvan de helft niet ontvankelijk omdat er geen sprake was van een nadere motivering. En daarnaast twee beroepschriften waarop in beide gevallen door de rechter in het voordeel van de gemeente werden beslist. Tegen gemeentelijke belastingen en heffingen werd in keer bezwaar gemaakt. Iets meer dan de helft van die bezwaren (45) werd gegrond verklaard. In 32 gevallen werd het bezwaar niet gegrond bevonden; drie bezwaren waren niet ontvankelijk en twee werden door de indieners ingetrokken. In twee gevallen werd beroep ingesteld; de uitkomst daarvan is nog niet bekend. Het aantal mensen dat een beroep doet op bemiddeling door de gemeentelijke ombudsman, de heer mr. J.J. van Vliet, laat al jaren lang eenzelfde beeld zien: dat is letterlijk op de vingers van één hand te tellen. Voor zo ver dat momenteel te overzien is - het verslag van de ombudsman over 2009 is nog niet ontvangen - is er ook vorig jaar maar in heel beperkte mate een beroep op hem gedaan. Het gaat waarschijnlijk om een viertal gevallen. Dat is vergelijkbaar met voorgaande jaren. En ook bij de Nationale Ombudsman zijn geen bezwaren aangebracht. Per 2010 is een geautomatiseerd systeem voor de registratie van meldingen en klachten in gebruik genomen. De gemeente moest het jarenlang zonder stellen. Nu dit systeem operationeel is, wordt inzicht verkregen in de omvang en de aard van de klachten. Ook kan nauwgezet worden nagegaan hoe adequaat de organisatie op klachten en meldingen reageert. Daarmee krijgen we een belangrijk instrument in handen; het biedt de mogelijkheid interne processen verder te vervolmaken en de kwaliteit van onze dienstverlening op een hoger plan te brengen. Ik wijs tenslotte op de ontwikkelingen op het gebied van de samenwerking met de gemeenten De Marne en Winsum. Hoewel Bedum de boontjes vooralsnog prima zelfstandig kan doppen, is samenwerking onontkoombaar. Er komen nogal wat ontwikkelingen op de gemeenten af de komende jaren. En dan staan we samen sterker. Die samenwerking is echter geen doel op zich. Er moet wat te 'winnen' zijn, hetzij in financiële zin, hetzij in verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening. Ik hoop daar in mijn verslag over 2010 nader over te kunnen berichten.

5 t Kan minder, zeg ik op zijn Gronings. En dat is niet alleen mijn conclusie. Uit diverse onderzoeken door derden blijkt die conclusie ook. Een jaarlijks landelijk onderzoek van het weekblad Elsevier wees bijvoorbeeld uit dat Bedum van alle Noord Groninger gemeenten het beste woon en leefklimaat heeft. Het Verweij Jonker-instituut bestempelde Bedum verder zelfs als een van de meest 'kindvriendelijke' gemeenten van Noord Nederland. Dat zijn gegevens waarop én het gemeentebestuur én u trots mogen zijn. Natuurlijk is dit geen reden voor zelfgenoegzaamheid. Ook in de komende jaren blijft de opgave om de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening verder te verbeteren en de fraaie rapportcijfers die onder meer uit landelijke onderzoeken voortvloeien, op zijn minst te evenaren. Bedum, mei drs. H.P. Bakker, burgemeester.

6 Jaarverslag en jaarrekening 2009 Gemeente Bedum

7 2

8 Inhoudsopgave 1. Inleiding Algemeen Samenstelling Bestuur Kerngegevens Jaarverslag Programmaverantwoording Algemeen Bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische Zaken Onderwijs Cultuur en recreatie Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening Volksgezondheid en milieu Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting Financiën Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Paragrafen Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Gemeentelijke subsidies Controle en Onderzoek Jaarrekening Inleiding Balans per 31 december Toelichting op de balans Programmarekening Toelichting op de programmarekening Accountantsverklaring Vaststellingsbesluit Bijlagen Overzicht begrotingswijzigingen Toelichting investerings- en financieringsstaat Kredieten Exploitaties Reserves en voorzieningen Single Information Single Audit (Sisa) Over te hevelen budgetten

9 4

10 1. Inleiding Hierbij presenteren wij u de jaarstukken Deze jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. In het jaarverslag leggen wij verantwoording af over het gevoerde beleid en beheer Deze verantwoording vindt per programma plaats. Daarnaast wordt in de paragrafen ingegaan op diverse verplichte onderwerpen. In de jaarrekening komt o.a. het financieel resultaat aan de orde. Daar waar nodig wordt een toelichting gegeven op de posten. De wijze van presenteren sluit aan bij de begroting 2009 en de jaarstukken De jaarrekening 2009 sluit met een batig resultaat van Zoals u hierna kunt zien wordt dit vooral veroorzaakt door de opbrengst uit de verkoop van de Essent aandelen. Het resultaat kan in grote lijnen als volgt worden uitgesplitst: Resultaat Voordelig: a. Verkoop aandelen Essent b. Overheveling budgetten (doorlopende posten, raad ) c. Lagere kapitaallasten d. Vrijval voorziening negatieve exploitatie 'Locatie Vogelzang' e. Mutatie voorziening 'Vervanging riolering' f. Vrijval voorz. Vervanging riolering g. WWB participatiebudget h. overige verschillen per saldo Totaal voordeel Nadelig: i. Saldo voor- en najaarsnota exclusief aandelenverkoop Essent j. Begraafplaatsrechten k. WWB uitkeringen l. Leerlingenvervoer m. BTW afrekening voorgaande jaren n. Herijking voorziening wethouderspensioenen Voor een meer gedetailleerde beschrijving van de verschillen van de realisaties met de begroting verwijzen wij u naar paragraaf 4.6 (blz. 124 e.v.) van de jaarrekening. In het jaar 2009 is een aantal activiteiten ontplooid en zijn projecten ontwikkeld waarvan de meest in het oogspringend zijn: - aandelenverkoop Essent; - nieuw financieel pakket (Civision Middelen); - herinrichting Wilhelminalaan/Stationsweg; - voortgang in de ontwikkeling van het centrumplan; 5

11 - ontwikkeling van bestemmingsplannen zoals bijvoorbeeld Buitengebied, Bedum kern en Bedrijventerrein fase 2; - voorbereiding herstructurering en start uitbreiding op o.a. het terrein Vogelzang en Ter Laan 4; - voorbereiding herinrichting Onderdendam; - voorbereiding sanering en ontwikkeling terrein voormalige gasfabriek; - Mauritshal; - voorbereiding voor de totstandkoming van een Centrum voor Jeugd en Gezin; - actieplan jeugdwerkloosheid; - implementatie OGGZ; - omvorming Ability van productiebedrijf naar leerwerkbedrijf; - elektronische overheid: het ELO-BMW project; - samenwerking BMW; - BAG; - integrale veiligheid; - actualisering gemeentelijke plannen, zoals bijvoorbeeld de nota sportbeleid, de communicatienota, het beheerplan wegen e.a. Wij stellen u voor het resultaat voor een bedrag van te bestemmen voor nog uit te voeren werkzaamheden 2009 (zie uw besluit van ), voor een bedrag van een bestemmingsreserve Vervanging riolering te vormen en het restant ad toe te voegen aan de vrij aanwendbare algemene reserve. De algemene reserve komt hiermee uit op Hierop liggen claims voor een bedrag van Verder zal een deel van de algemene reserve eventueel incidenteel ingezet worden voor bezuinigingen die niet of niet volledig gerealiseerd zijn of kunnen worden. Op deze bezuinigingen en de wijze waarop het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve ingezet kan worden komen we in een later tijdstip bij u terug. Bedum, 1 juni Burgemeester en wethouders van Bedum, drs. H.P. Bakker, burgemeester. R.Wiltjer, gemeentesecretaris. 6

12 2. Algemeen 2.1 Samenstelling Bestuur De samenstelling van de raad gedurende het jaar 2009 is als volgt geweest: Leden van de raad Namens J.H. Bonnema PvdA A. van den Assem PvdA P.C.J.S. Draaisma PvdA G. Slob PvdA T. Rietsema CDA J.G.A. Peters CDA J. de Vries CDA A.R. Wijnstra CDA J. Berghuis Christen Unie P.W. Vlas Christen Unie W.J. Feenstra Christen Unie F. Klasens Gemeentebelangen R.G. Pruis Gemeentebelangen J. van der Veur Gemeentebelangen K.W. Hoekzema VVD H. Reijsoo Griffier De samenstelling van het college van burgemeester en wethouders gedurende het jaar 2009 is als volgt geweest: Leden van het college van burgemeester en wethouders W.H. Everts (tot ) Burgemeester E. Zwart PvdA H. te Velde CDA S.J. Haan (tot ) ChristenUnie R. Wiltjer Gemeentesecretaris 7

13 2.2 Kerngegevens Sociale structuur Aantal inwoners waarvan: jonger dan 20 jaar jaar en ouder Bijstandsverlening Bijstandsbesluit zelfstandigen 2 3 IOAW 1 7 IOAZ 2 2 Aantal werknemers werkzaam bij sociale werkgemeenschappen WAO/WAZ/Wajong Bevolkingsverloop (per 1 januari) aantal inwoners waarvan: 0-3 jaar jaar jaar jaar jr.& ouder aantal inwoners waarvan: 0-4 jaar jaar jaar jaar jr.& ouder Vanaf 2001 is de opbouw aangepast in verband met gewijzigde voorschriften van het CBS. 8

14 Fysieke structuur per 31 december (opp.) (opp.) oppervlakte gemeente ha ha waarvan: binnenwater 39 ha 39 ha historische kern 0 ha 0 ha aantal woningen aantal eenheden bijzondere woonbestemming aantal wooneenheden 3 3 aantal woonschepen lengte van de wegen 91,2 km m 2 92,9 km m 2 waarvan: wegen buiten de 40,5 km m 2 40,9 km m 2 bebouwde kom wegen binnen de 50,6 km m 2 52,1 km m 2 bebouwde kom lengte fiets / ruiter- en wandelpaden 13,5 km m 2 14,0 km m 2 rest verharding (trottoirs / m m 2 parkeerplaats) totaal verharding m m 2 lengte waterwegen 12,0 km 12,0 km aantal m 2 openbaar groen m m 2 aantal m 2 sportaccommodaties m m 2 aantal m 2 begraafplaatsen m m 2 9

15 10

16 3. Jaarverslag

17 12

18 3.1 Programmaverantwoording Inleiding Op de volgende bladzijden zijn de programma s opgenomen. Een programma is een samenhangend geheel van activiteiten om bepaalde maatschappelijk gewenste effecten te verwezenlijken. Het programma is voor de raad een handvat om op hoofdlijnen te kunnen besturen. Het is kaderstellend, budgetbepalend en biedt mogelijkheden om te kunnen controleren. Hiervoor wordt per programma in de begroting aangegeven: - wat we willen bereiken; - wat we er voor gaan doen; - wat het mag gaan kosten. Na afloop van het jaar leggen wij verantwoording af door opnieuw de programma s te presenteren en daarbij aan te geven: - wat hebben we bereikt; - wat hebben we er voor gedaan; - wat heeft het gekost. NB: in deze jaarrekening verantwoorden we ons op basis van het raadsprogramma zoals vastgesteld door de raad op 4 april Na de programma s is een hoofdstuk Algemene dekkingsmiddelen opgenomen. De presentatie sluit aan bij de presentatie zoals die is gegeven in de begroting Ook treft u aan een hoofdstuk Onvoorzien. De voorschriften bepalen dat bij het onderdeel programmaverantwoording ook wordt ingegaan op het verloop van de post onvoorzien gedurende het rekeningsjaar. Tenslotte is ervoor gekozen om het Burgerjaarverslag 2009 deel te laten uitmaken van deze rekening en verantwoording over het afgelopen jaar. 13

19 14

20 3.1.1 Programma 0: Algemeen Bestuur Wat willen we bereiken? 1. Politieke en bestuurlijke agenda In het duale stelsel is het aan de raad om gewenste ontwikkelingen aan te geven en daarin te sturen. Het college geeft daar vervolgens uitvoering aan en stelt de raad in de gelegenheid via bestuursrapportages zijn controlerende taak uit te oefenen. Die controle wordt mede bevorderd door een adequate en actieve informatievoorziening door het college. De behandeling van de voorjaarsnota en de begroting blijven bij uitstek de gelegenheid voor de raad om politieke en bestuurlijke prioriteiten (bij) te stellen. Dit bestuursprogramma vormt mede de basis voor de lange termijn agenda. 2. Samenwerking Partijen kiezen voor een zelfstandige gemeente Bedum, die zoveel mogelijk zelf verantwoordelijk is voor de diensten aan de burger. Dit staat samenwerking met andere gemeenten op gelijkwaardig niveau niet in de weg. Die samenwerking moet gericht zijn op verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening aan de burgers en op efficiencyvoordeel. De directe dienstverlening aan burgers moet zoveel mogelijk plaatsvinden vanuit het gemeentehuis. Bij samenwerking moet de nadruk liggen op de bedrijfsvoering. De invloed op het beleid moet verzekerd zijn. 3. Externe subsidies De gemeente probeert haar beleidsdoelstellingen mede te realiseren met inzet van externe subsidies. 4. Relatie met de burger Bestuur en organisatie werken extern gericht. Het participeren van inwoners en (belangen) organisaties bij het tot stand komen en uitvoeren van het lokale beleid is vanzelfsprekend. De gemeente geeft daarbij duidelijk aan wat de doelstelling is van het betrekken van inwoners en (belangen)organisaties bij gemeentelijk beleid en bij de uitvoering daarvan en welke de randvoorwaarden zijn. Van tevoren moet duidelijk zijn wat de procesgang zal zijn. De werkwijzen van gemeenteraad, commissies, college en organisatie worden hierop afgestemd. De organisatie werkt klantgericht. Bij dit laatste horen voldoende ruime openingstijden, avondopenstelling, een goede telefonische dienstverlening en begrijpelijke brieven. Naast externe gerichtheid is er nadrukkelijk aandacht voor de interne planning- en controleaspecten. De gemeente voert een actief voorlichtingsbeleid. In de communicatie met de burger en voor het eigentijds aanbieden van gemeentelijke diensten worden de ICT-mogelijkheden verder uitgebouwd, onder meer via deelname aan het programma Elektronische Gemeenten, dat wordt uitgewerkt in het project ELO-Grunn. 5. Betrokkenheid met de burger De jaarlijkse dorpenronde wordt voortgezet. De agenda dient actuele onderwerpen en/of gerichte thema s te bevatten. Om de belangstelling in het dorp Bedum te vergroten wordt deze meer wijk- en/of themagericht ingevuld. Voor de andere dorpen wordt de huidige werkwijze voortgezet. Om de burgers meer te betrekken bij hun eigen woon- en leefomgeving willen wij het nemen van verantwoordelijkheid belonen. Bewoners die initiatieven nemen om de leefbaarheid in de eigen straat of wijk te verbeteren moeten een beroep kunnen doen op gemeentelijke faciliteiten. 6. De gemeente als werkgever De gemeente probeert het beste uit haar medewerkers te halen. Zij voert daarom een modern personeelsbeleid met ruimte voor het combineren van werk en zorgtaken. Van de medewerkers wordt gevraagd om door scholing en een flexibele werkhouding in veranderende omstandigheden aan burger en organisatie de juiste kwaliteit te bieden. De personeelsformatie moet zijn afgestemd op de eisen die wij aan ons ambtelijk apparaat stellen. 7. Integriteit De gemeente hanteert een gedragscode voor bestuurders en ambtenaren. 8. Bedum over de grenzen De gemeente stimuleert de kennis van en belangstelling voor de wereld om ons heen. Zij zet daarom de contacten met Zbąszynek en Amt Peitz voort en biedt daarmee een solide basis aan uitbouw door particulier initiatief. 15

21 9. Jongeren en politiek De gemeente stimuleert belangstelling van jongeren voor politiek. 10. Handhaving Tegen niet-naleving van rechtsregels moet consequent worden opgetreden. Het vastgestelde handhavingsbeleid en de daarop gebaseerde uitvoeringsprogramma s bieden daarvoor het kader. Uitvoering raadsprogramma 2009 Hieronder wordt aangegeven wat de realisatie is van de uitvoering van het raadsprogramma, zoals dat is opgenomen in de begroting Politiek bestuurlijke agenda In het verslagjaar is onverkort invulling gegeven aan onze actieve plicht, uw raad te voorzien van informatie. Openbaarheid van informatie is daarin regel en geheimhouding uitzondering. Voorts is onverkort ingezet op uitvoering van het bestuursprogramma. 2. Samenwerking Procesmatig is er op dit dossier weinig voortgang geboekt. Voor een belangrijk deel is dit toe te schrijven aan mutaties in de colleges van Winsum, De Marne en Bedum. Verder hebt u ons voorstel geamendeerd betreffende de keus voor de samenwerkingspartners. Samenwerking dient wat u betreft plaats te vinden met die partners waar de burgers van Bedum het meest mee gediend zijn en dit hoeven niet uitsluitend Winsum en De Marne te zijn. Dit amendement heeft geleid tot hernieuwd overleg met de buurgemeenten en een bezinning op de vraag hoe we binnen dit amendement toch met Winsum en De Marne tot samenwerking komen en tevens recht kunnen doen aan uw besluit ter zake. Inhoudelijk is doorgezet op de realisering van onze ambities in het kader van ELO BMW. Geconstateerd is dat het een omvangrijk project betreft waarop lastig is te sturen. Aanpassingen in de projectstructuur moeten naar de toekomst toe realisatie van het programma waarborgen. Ook de geplande samensmelting van de taakvelden I&A van de drie gemeenten is verder voorbereid. Op dit moment wordt het serverpark van de drie gemeenten ingericht in De Marne. Bedum gaat in deze plannen fungeren als uitwijkvoorziening voor de drie gemeenten. De Marne financiert op dit moment al kosten voor. Deze kosten worden ingebracht in de begroting voor de I&A samenwerking. Met de colleges van BMW is afgesproken dat de drie burgemeesters de Stuurgroep zullen vormen, bijgestaan door de drie gemeentesecretarissen. Ook wordt Elo Grunn onder de verantwoordelijkheid van deze stuurgroep gebracht. Voor de zomer van 2010 wordt uw raad hierover nader geïnformeerd. 3. Externe subsidies Bij de realisering van onze beleidsdoelstellingen is er permanent aandacht voor de verwerving van externe subsidies. In het verslagjaar hebben we extern geld gekregen voor o.a.: groenterrein Zuidwolde, bijdrage Regiovisie, fietspad Fraamklap en gebiedsgericht werken. Het door PNO te starten onderzoek is in de uitvoering gestagneerd. Uitvoering is nu voorzien in Relatie met de burger In uw vergadering van 23 april 2009 is de herziene communicatienota vastgesteld. Als uitvloeisel van die nota is de opzet van de informatierubriek in de krant gewijzigd. Meer informatie en een gewijzigde opmaak moeten, nog meer dan voorheen, voorzien in de informatiebehoefte van de burger. Verder zal in 2010 invulling worden gegeven aan de benchmark Doel van de benchmark is om (nog) meer te sturen op het oordeel van de burger over de kwaliteit van onze dienstverlening. In 2009 is de Gemeentewinkel operationeel geworden; op dit moment kunnen 16 producten digitaal worden afgenomen. Verder is de voorbereiding van ons digitaal WOZ loket opgepakt. Ingezet wordt op de digitale ontsluiting van de WOZ beschikkingen Het programma Melddesk was in Bedum al operationeel maar kende in het gebruik beperkingen. Samen met Winsum en De Marne zijn aanpassingen in voorbereiding die het aanbrengen van klachten en meldingen moet vergemakkelijken. De aangepaste versie 16

22 van het systeem, gekoppeld aan de verbeterde gebruiksmogelijkheden, stelt ons verder in staat om te sturen op de ingestelde servicenormen. Per 1 juli 2009 hebben wij ons lidmaatschap van GovUnited opgezegd. Afhankelijk van de ontwikkelingen zullen we in de toekomst bekijken of de functionaliteit die GovUnited kan bieden voor ons meerwaarde heeft. Het tijdig bij het beleid betrekken van burgers is in het verslagjaar onverkort doorgezet. Het project Wilhelminalaan/ Stationsweg en de herinrichting Onderdendam zijn sprekende voorbeelden waarop we veelvuldig met betrokkenen om de tafel hebben gezeten. 5. Betrokkenheid met de burger De opzet van de dorpenrondes is gewijzigd. In Zuidwolde is de proef met de gewijzigde opzet geslaagd. Van de zijde van Plaatselijk belang Noordwolde is aangegeven dat er in 2009 geen behoefte bestond aan overleg in de vorm van een dorpenronde. Hetzelfde gold voor Onderdendam vanwege het intensieve overleg over de herinrichting. Voor de komende jaren geldt dat ook moet worden ingezet op overleg met de wijken in Bedum. 6. De gemeente als werkgever Het project organieke functiewaardering is afgerond. In december heeft de bezwarencommissie voor de personele aangelegenheden de bezwaarden gehoord en begin 2010 heeft ons college de adviezen overgenomen. De notitie leeftijdsbewust personeelsbeleid is in voorbereiding en zal in 2010 worden opgeleverd. In het kader van dit beleid wordt in 2010 bij wijze van proef gestart met het aanbieden van bedrijfsfitness voor medewerkers in de leeftijd van 50 jaar en ouder evenals onze vrijwilligers bij de brandweer. Dit heeft het oogmerk deze medewerkers (nog) beter toe te rusten op de belasting die de verrichte werkzaamheden met zich meebrengen 7. Integriteit De integriteitsnota zal in 2010 worden herzien. 8. Bedum over de grenzen Met inzet van de werkgroep hebben we ook in 2009 vol overgave invulling gegeven aan onze uitwisseling met onze partnergemeenten. Vermeldenswaard is de sponsorfietstocht van Bedum naar de beide partnergemeenten. Deze tocht heeft in totaal opgeleverd voor een welzijnsinstelling in het Amt Peitz en een mobiliteitsproject voor het gehandicapt kind in Zbaszynek. 9. Jongeren en politiek Waar mogelijk zijn en worden jongeren bij hun leefomgeving betrokken. Dat betekent in gesprek gaan met de jongeren en podia creëren waarop jongeren hun mening kunnen laten horen. Met name via het jongerenwerk wordt de aansluiting gezocht. Samen met de Stichting Welzijn Bedum en de leden van de fracties in de gemeenteraad wordt gewerkt aan een vervolg op het gepresenteerde jeugddebat om de jeugd ook in 2010 meer bij de politiek te betrekken. 10. Handhaving Het beleid wordt onverkort doorgezet. Uitvoering overige zaken aangegeven in de begroting 2009 In de begroting 2009 hebben we naast de uitvoering van het raadsprogramma geen andere zaken aangegeven. 17

23 Wat hebben we in 2009 nog meer gedaan Naast de diverse onderwerpen die staan opgenomen in de begroting 2009 hebben diverse andere onderwerpen aandacht gehad in Op deze plaats willen wij het volgende onderwerp noemen. APV / Evenementenbeleid In het verslagjaar is voornamelijk in voorbereidende zin ingezet op herziening van de APV en de formulering van een gemeentelijk evenementbeleid. Beide onderwerpen zullen begin 2010 ter besluitvorming aan u worden voorgelegd. In de uitwerking is rekening gehouden met de intentie om de regeldruk voor burgers en bedrijven te verminderen. Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Nota ICT, vastgesteld d.d. 19 december Inspraakverordening, vastgesteld d.d. 29 januari Verordening straatnaamgeving, vastgesteld d.d. 29 januari Nota jeugd en veiligheid, vastgesteld d.d. 29 januari Integriteitscode, vastgesteld d.d. 19 februari Regeling burgerinitiatief, vastgesteld d.d. 25 maart Algemene Plaatselijke Verordening, vastgesteld d.d. 26 april Financiële verordening gemeente Bedum, vastgesteld d.d. 22 maart Verordening voor de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Bedum (art. 213), vastgesteld d.d. 20 december Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid gemeente Bedum, vastgesteld 20 december Nota Pragmatisch Handhaven, d.d. 16 september Organisatiebesluit 2008, d.d.01 juli Mandaatstatuut 2009, d.d. 06 januari Regeling faciliteiten voor studie en persoonlijke ontwikkeling d.d. 01 januari Communicatienota. d.d. 23 april Wat heeft het gekost? Raming Raming Realisatie verschil saldi begrotingsjaar begrotingsjaar begrotingsjaar begroting na wijziging voor wijziging na wijziging met realisatie Baten Lasten Resultaat voor bestemming Extra middelen 2009 Voor de uitvoering van dit programma zijn, naast de structurele middelen die beschikbaar zijn, in de begroting 2009 de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Externe subsidieverwerving (aanvullend) 4.560,00 Uitgegeven in ,00 Restant ,00 Toelichting: 18

24 In de voorjaarsnota 2008 is al beschikbaar gesteld om onderzoek te laten doen naar de mogelijkheden om extra subsidies te kunnen verwerven. In 2009 is extra beschikbaar gesteld. Het onderzoek is gaande en zal in 2010 worden afgerond. Inhuur begeleiding samenwerking BMW ,00 Uitgegeven in ,00 Restant ,00 Toelichting: Uitvoering in Vervanging ka-server omgeving ,00 Uitgegeven in ,00 Restant krediet per ,00 Toelichting: Vervanging is afhankelijk van de ontwikkelingen in de samenwerking binnen de BMW gemeenten. Carillon 5.000,00 Uitgegeven in ,00 Restant krediet per ,00 Toelichting: Het benodigde onderhoud zal in 2010 plaatsvinden. Stoomcleaner buitendienst 2.689,00 Uitgegeven in ,00 Restant krediet per ,00 Toelichting: Nieuwe stoomcleaner zal in 2012 worden aangeschaft. Extra in 2009 beschikbaar gesteld krediet bij begrotingswijziging: In 2009 zijn geen extra kredieten beschikbaar gesteld bij dit programma. Producten die onder dit programma vallen Raad en commissies College van burgemeester en wethouders Bestuurssecretariaat en -ondersteuning Voorlichting algemeen Kabinetszaken Representatie Rij- en reisdocumenten Burgerlijke stand Naturalisatie en geslachtsnaamwijziging Straatnaamgeving en huisnummering Gemeentelijke basisadministratie Verkiezingen Leges algemeen Secretarieleges Bestuurlijke samenwerking Internationale contacten Raadsgriffie Ondersteunende activiteiten raad en rekenkamer 19

25 20

26 3.1.2 Programma 1: Openbare orde en veiligheid Wat willen we bereiken? 1. Integraal Veiligheidsbeleid (IVB) Er wordt een startnotitie IVB opgesteld waarin de van belang zijnde veiligheidsthema s worden benoemd en waarin wordt aangegeven hoe de regierol van de gemeente wordt vormgegeven. 2. Politie Jaarlijks zullen de prioriteiten van de gemeenteraad met betrekking tot de lokale politiezorg aan de politieorganisatie kenbaar worden gemaakt. In elk geval moet de politie in voldoende mate bereikbaar en herkenbaar in de gemeente aanwezig zijn. Stadswachten dragen bij aan een veilige samenleving, onder andere door de politie te ondersteunen in eenvoudige handhavings- en toezichtstaken. 3. Bestrijding van rampen en calamiteiten Plannen ter bestrijding van rampen en calamiteiten dienen actueel te zijn. De betrokken functionarissen dienen door regelmatige oefening goed geprepareerd te zijn. Ter voorkoming van calamiteiten dienen de regels inzake brandveiligheid strikt en zorgvuldig te worden gehandhaafd. 4. Sociale veiligheid In de wijze van inrichting en verlichting van de openbare ruimte wordt sociale veiligheid bevorderd. 5. Huiselijk geweld Huiselijk geweld moet worden teruggedrongen. De gemeente wil er via voorlichting aan bijdragen dat slachtoffers en derden worden gestimuleerd tot het doen van aangifte. 6. Toezicht in de buurt Ter vergroting van de betrokkenheid en sociale cohesie van de burgers stimuleert de gemeente het toezicht in de buurt en het gemeenschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel voor gemeentelijke voorzieningen zoals speeltuinen, speelveldjes en andere plekken voor sport, spel en recreatie. Uitvoering raadsprogramma 2009 Hieronder wordt aangegeven wat de realisatie is van de uitvoering van het raadsprogramma, zoals dat is opgenomen in de begroting Integraal veiligheidsbeleid (IVB) In mei 2009 werd door gemeenteraad vastgesteld de notitie IVB Bedum in beeld. Daarin werden verschillende relevante activiteiten in beeld gebracht. Deze waren mede gebaseerd op de ervaringen die zijn opgedaan met het project overlast uit Verschillende activiteiten zijn inmiddels in uitvoering. Een en ander vormt in feite het lokale veiligheidsplan. Een actualisering van dat activiteitenoverzicht moet nog worden opgepakt. 2. Politie Ook in 2009 werd weer periodiek met de politie overleg gevoerd. Met name actuele zaken worden daarin doorgesproken. Incidenteel had overleg plaats wanneer daarvoor aanleiding was. De (auto)branden zijn uiteraard regelmatig onderwerp van gesprek geweest. Dat heeft tot extra inzet van de politie geleid, niet alleen om verdachten in kaart te brengen en zo mogelijk aan te houden, maar ook om de onrust onder de bevolking te beperken. 3. Bestrijding van rampen en calamiteiten Op dit onderdeel was sprake van een relatief rustig jaar. De nieuwe fundamenteel wijzigende planvorming is gericht op de komst van de Veiligheidsregio, in het jaar 2010 wordt daaraan gewerkt. Zoals te doen gebruikelijk worden modellen daarvoor regionaal voorbereid. Een noodzakelijke actualisatie van de bestaande planvorming (rampenplan en draaiboeken van de verschillende gemeentelijke deelprocessen) is op dit moment onder handen. 21

27 4. Sociale veiligheid Er is in samenwerking met een zevental andere Groningse gemeenten een beleidsontwikkelingtraject gevolgd voor het op te stellen beleidsplan Openbare Verlichting, dat in 2010 verder zal worden uitgewerkt. 5. Huiselijk geweld Op 1 januari 2009 is een nieuwe wet Tijdelijk huisverbod in werking getreden. Daarin is een specifieke rol weggelegd voor de burgemeester. De juridische en maatschappelijke aspecten daarin zijn regionaal opgepakt. Provinciaal wordt de uitvoering van de wet Tijdelijk huisverbod verder vorm gegeven. Er zijn gesprekken geweest met het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) over voorlichting over huiselijk geweld. Afgesproken is om de professionals in voorlichtingsbijeenkomsten weer alert te maken op de signalen en wat er met de signalen gedaan kan worden. 6. Toezicht in de buurt Over 2009 zijn hierover geen bijzonderheden te melden, anders dan wat hierboven onder punt 2 is gemeld. Uitvoering overige zaken aangegeven in de begroting 2009 In de begroting 2009 hebben we aangegeven dat we naast de uitvoering van het raadsprogramma nog aan een aantal andere zaken uitvoering gaan geven. De stand van zaken geven wij hieronder aan. Wet antidiscriminatie De Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen is op 1 januari 2009 van kracht geworden. Met het Discriminatie Meldpunt Groningen is een intentieverklaring tot samenwerking afgesloten. De rijksmiddelen die de gemeente ontvangt, worden doorgesluisd naar genoemd Meldpunt. De wettelijke taken, waaraan het Meldpunt uitvoering geeft, zijn de kerntaken klachtenbehandeling en registratie. Daarnaast zal het Meldpunt ook de taak Voorlichting en advies voor haar rekening nemen. Wat hebben we in 2009 nog meer gedaan Integraal veiligheidsbeleid De activiteiten voor dit programma worden, zoals aangegeven, met name bepaald en gedomineerd door het Plan IVB Bedum in beeld. In dit verband is het van belang op te merken dat alle gemeenten in 2009 een bedrag hebben gevoteerd voor een gemeentelijk vertegenwoordiger in het Veiligheidshuis. Het Veiligheidshuis in Groningen is eind 2008 geopend en richt zich op alle gemeenten in de provincie Groningen. In het Veiligheidshuis vindt ketenafstemming plaats rondom allerlei veiligheidsthema s (o.a. veelplegers, jeugd, overlast, huiselijk geweld). Het gaat om nauwe samenwerking van de ketenpartners op het gebied van preventie, repressie en nazorg in een persoonsgebonden en soms thematische aanpak. De bestuurlijke functionaris vormt de linking pin tussen de gemeenten en het Veiligheidshuis en dient ervoor te zorgen dat de samenwerking tussen gemeenten en Veiligheidshuis goed verloopt. Hij/zij zorgt ervoor dat de expertise en informatie die beschikbaar is binnen het Veiligheidshuis, ten goede komt aan de gemeenten. Inmiddels kon recent een functionaris worden benoemd: onze voormalige coördinator van het JOT. Veiligheidsbeleid wordt voornamelijk geformuleerd op basis van beschikbare informatie. Een belangrijke bron was de Veiligheidsmonitor, verzorgd door de politie. Deze tweejaarlijkse monitor is vervallen. Daarvoor in de plaats konden gemeenten besluiten om voor eigen kosten een dergelijke monitor te laten uitvoeren. Daarvoor hebben verschillende gemeenten gekozen, waaronder Bedum. De resultaten van de eind 2009 uitgevoerde monitor worden in mei/juni 2010 verwacht. Een dergelijke bron vinden wij onmisbaar, vooral omdat daarmee informatie uit de bevolking beschikbaar komt. 22

28 Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Startnotitie IVB, vastgesteld d.d. 21 september 2006; Rampenplan Bedum, vastgesteld d.d. 28 juni Verordening brandweerzorg en rampenbestrijding, vastgesteld d.d. 27 juni Notitie IVB Bedum in beeld, vastgesteld d.d. 28 mei Wat heeft het gekost? Raming Raming Realisatie verschil saldi begrotingsjaar begrotingsjaar begrotingsjaar begroting na wijziging voor wijziging na wijziging met realisatie Baten Lasten Resultaat voor bestemming Extra middelen 2009 Voor de uitvoering van dit programma zijn, naast de structurele middelen die beschikbaar zijn, in de begroting 2009 de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Beveiliging Grand Café Koning jaarwisseling 1.000,00 Uitgegeven in ,95 Restant per ,95 (neg.) Toelichting: De raad heeft op 17 december 2009 ingestemd met een eventueel hoger bedrag. 22 stuks alarmontvangers 3.300,00 Uitgegeven in ,80 Restant krediet per ,20 Toelichting: Alarmontvangers zijn aangeschaft, het restantkrediet valt vrij. Vervanging ademluchtcompressor 9.000,00 Uitgegeven in ,78 Restant krediet per ,22 Toelichting: Compressor is aangeschaft. Uitgaanstenue brandweer 7.200,00 Bijstelling najaarsnota 1.200,00 Uitgegeven in ,00 Restant krediet per ,00 Toelichting: Tenues zijn begin 2010 aangeschaft. Extra in 2009 beschikbaar gesteld krediet bij begrotingswijziging: In 2009 zijn geen extra kredieten beschikbaar gesteld bij dit programma. 23

29 Producten die onder dit programma vallen Personeelsbeleid en beheer brandweer Materiaal en materieel brandweer Brandmelding en alarmering brandweer Regionale taken brandweer Rampenbestrijding Uitvoering bijzondere wetten Openbare orde en veiligheid 24

30 3.1.3 Programma 2: Verkeer, vervoer en waterstaat Wat willen we bereiken? 1. Infrastructuur Het structuurplan vormt onder meer de basis voor de te treffen infrastructurele maatregelen op het terrein van verkeer en vervoer en moet een oplossing aanreiken voor knelpunten. Het centrum van het dorp Bedum moet goed bereikbaar blijven. Woonwijken dienen op een goede wijze te worden ontsloten. 2. Verkeersveiligheidsplan Er wordt planmatig verder gewerkt aan de uitvoering van het verkeersveiligheidsplan. De volgorde wordt bepaald aan de hand van urgentie, financiële ruimte en de mogelijkheid tot combinatie met regulier onderhoud en uitvoering van infrastructurele werken. Onderzocht wordt waar scheiding van langzaam en snel verkeer de verkeersveiligheid bevorderd en of op doorgaande routes fietsstroken kunnen worden aangeduid met een afwijkende kleur. 3. Openbaar vervoer In verband met de sterke vervoersoriëntatie op de stad Groningen en ter beperking van automobiliteit wordt optimaal frequent openbaar vervoer van en naar Groningen nagestreefd. Het gebruik van openbaar vervoer wordt gestimuleerd door goed geoutilleerde instapplaatsen. 4. Verkeersdruk Onderdendam De inzet van de gemeente Bedum zal gericht zijn op het beperken van doorgaand verkeer door Onderdendam. 5. Parkeerruimte centrum Bedum In combinatie met de verdere ontwikkeling van het centrum van Bedum dient verruiming van de parkeergelegenheid te worden gezocht. 6. Parkeervoorziening vrachtauto's De mogelijkheid om in Bedum te komen tot een centrale parkeergelegenheid voor vrachtauto s wordt nagegaan. Indien de aanleg haalbaar blijkt, kan het parkeren in woonwijken worden geweerd. Uitvoering raadsprogramma 2009 Hieronder wordt aangegeven wat de realisatie is van de uitvoering van het raadsprogramma, zoals dat is opgenomen in de begroting Infrastructuur Centrumplannen Het structuurplan is vastgesteld. In de centrumplannen wordt ook de bereikbaarheid van het centrum en omliggende voorzieningen meegenomen. In het structuurplan wordt aangegeven dat er een knip wordt aangebracht in het doorgaand verkeer in het centrum. Daarvoor is er onder andere een verkeersonderzoek uitgevoerd (intensiteits- en een kentekenonderzoek), dat bij de verdere planvorming wordt betrokken. Herinrichting Wilhelminalaan/Stationsweg De herinrichting van Traverse Bedum is in 2009 op enkele restpunten na geheel gereedgekomen. Het laatste deel zal plaatsvinden na realisatie van de herontwikkeling van de locatie van de voormalige gasfabriek. Het restant budget van ruim is daarom overgeheveld naar Fietsroute Plus Bedum-Groningen. Vanuit de Regiovisie Assen-Groningen wordt door de provincie in samenwerking met de gemeente Bedum gewerkt aan de realisering van een zogenaamde fietsroute Plus tussen Bedum en Groningen: een fietspad met een hoog comfort gehalte. Het tracé ligt in grote lijnen vast en past binnen het beschikbare budget van 25

31 dat voor het plan beschikbaar is (Regiofonds en Provinciale gelden). De grondverwerving door de provincie is gestart; aansluitend zal de planologische procedure worden gestart. De start van de aanleg is hiervan afhankelijk. N361 (wegverbinding Mensingeweer-Winsum-Groningen) en N360 (weg Delfzijl Groningen). Deze projecten zijn doorgelopen, maar hebben nog geen zichtbaar resultaat. 2. Verkeersveiligheidsplan In het voorjaar van 2009 zijn de uitgangspunten voor een nieuw op te stellen GVP vastgesteld door de gemeenteraad. Aan de verdere uitwerking wordt nu gewerkt. 3. Openbaar vervoer In het kader van het stimuleren van het openbaar vervoer en een betere toegankelijkheid voor gehandicapten zijn er diverse aanpassingen gerealiseerd aan het treinstation. Het betreft een project in het kader van de bereikbaarheid regio Groningen-Assen. 4. Verkeersdruk Onderdendam Nadat in 2007 door de werkgroep, die bestaat uit bewoners uit Onderdendam, medewerkers van provincie en gemeente, de laatste hand is gelegd aan de inrichtingschetsen voor het centrum van Onderdendam, is het jaar 2008 gebruikt voor de verdere detaillering van de plannen en het zoeken naar financiële middelen. In 2009 heeft de aanbesteding plaatsgevonden. Onlangs, voorjaar 2010, is gestart met de werkzaamheden. Een GDUbijdrage is aangevraagd en inmiddels (voorjaar 2010) toegezegd (50 % van de subsidiabele kosten met een maximum van ). Het budget ad is daarom overgeheveld naar Parkeerruimte centrum Bedum Bij de centrumplannen heeft het aspect parkeren bijzondere aandacht. 6. Parkeervoorziening vrachtauto s Er is nog geen centrale parkeervoorziening gerealiseerd. Wij hebben ervoor gekozen niet zelf een centrale parkeervoorziening op het bedrijvenpark Boterdiep te realiseren. Momenteel (voorjaar 2010) zijn we bezig om samen met een ondernemer de mogelijkheid hiervan te onderzoeken. Uitvoering overige zaken aangegeven in de begroting 2009 In de begroting 2009 hebben we aangegeven dat we naast de uitvoering van het raadsprogramma nog aan een aantal andere zaken uitvoering gaan geven. De stand van zaken geven wij hieronder aan. Uitvoering beheerplan wegen In 2009 is besloten om minimaal onderhoud uit te voeren, bestaande uit het vullen van scheuren in asfaltverhardingen en het vervangen van gescheurde betonplaten. Tevens is klein onderhoud aan de elementenverhardingen uitgevoerd. In 2010 zal groot asfaltonderhoud gaan plaatsvinden. In 2009 is het oude beheerplan wegen vervangen door een nieuw beheerplan wegen voor de periode In navolging op dit beheerplan wegen zal in 2010 worden begonnen met de uitvoering hiervan. Uitvoering meerjaren vervangingsplan Openbare Verlichting Met het oog op het beleidsontwikkelingtraject 2009 is besloten om te wachten met het uitvoeren van het meerjaren vervangingsplan Openbare Verlichting tot het beleidsplan Openbare Verlichting gereed is. Wel is in verband met het niet langer leverbaar zijn van de TLEM-lamp besloten in 2009 alle TLEM armaturen te vervangen. Meerjaren onderhoudsplan bruggen In 2009 heeft groot onderhoud van alle houten bruggen plaatsgevonden. Tevens is de renovatie van de brug bij het gemeentehuis voorbereid. Deze is in 2010 uitgevoerd. 26