Psychopathologie: geschiedenis
|
|
|
- Thijmen de Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2
3 Psychopathologie: geschiedenis Emil Kraepelin Etiologie 1 Pathogenese 1 Dementia (praecox) Etiologie 2 Pathogenese 2 Etiologie 3 Pathogenese 3 Melancholia Manische- Depressie Verschillende ziekte-entiteiten ( categorieen ) - Stricte scheidingen
4 Psychopathologie: geschiedenis Robert Spitzer Etiologie 1 Pathogenese 1 Schizofrenie Schizoaffectieve stoornis Parasomnia s 1932 heden Depressie Bipolaire II Bipolaire I - Nog meer categorieen - Etiologie nog steeds belangrijk Pathogenese 1 Etiologie 1
5 Psychopathologie: geschiedenis Karl Jaspers Geleidelijke overgangen tussen de syndromen!
6 Psychopathologie: geschiedenis Karl Jaspers Mengvormen van elementaire syndromen
7 Psychopathologie: geschiedenis Primaire kleuren ( Dimensies ) Alle As I en As II stoornissen Anxiety Compulsion Desorganisation Depression Mania Inhibition Psychosis
8 Empirische studies Sinds 1950
9 Principale Componenten Analyse Analyse van co-variantie van symptomen Symptomen => PCA => Component structure Component 1 Component 2 Zweten Somberheid Bleekheid Tremor Suicidale neigingen Negatieve gedachten Innerlijke spanning Concentratieproblemen
10 Principale Componenten Analyse PCA levert elementaire syndromen van psychopathologie: Klinisch beeld PCA Componenten Rood Groen Blauw
11 Principale Componenten Analyse Tenminste. binnen ongeselecteerde populatie patienten, gescoord op alle symptomen. Klinisch beeld PCA Componenten Ongeselecteerde populatie ( wit licht ) Rood Groen Blauw
12 Problemen met het multidimensionele onderzoek Vrijwel alle studies verricht binnen DSM categorieen: onvolledig en vervormd beeld. Klinisch beeld PCA Componenten Schizofrenie ( voorgefilterde kleur ) Schizofrenie Positieve symptomen Negatieve symptomen Desorganisatie
13 Problemen met het multidimensionele onderzoek Vrijwel alle studies sinds 1950 zijn verricht binnen DSMcategorieen! Net zoveel factorstructuren als DSM-categoriëen! Zulke dimensies hebben geen elementaire status
14 Problemen met het multidimensionele onderzoek Paranoidie PCA ziet geen verschil tussen de symptomen. Derealisatie Toch zijn sommige symptomen veel belangrijker dan andere Somberheid Concentratie problemen Innerlijke spanning Agorafobie
15 Een nieuwe kijk op psychopathologie Mogelijk dankzij wetenschappelijke vooruitgang...
16 Netwerktheorie en Psychiatrie Borsboom et al, 2006 Borsboom e.a Symptomen van psychopathologie zijn inderdaad onderling verbonden! 2. Niet alle symptomen blijken even belangrijk: brugsymptomen. 1. Dit zijn de grote verbinders die de clusters met elkaar laten communiceren (Borsboom et al., 2006). 2. Dit zijn tevens de hubs die symptomen bij elkaar trekken tot clusters (Goekoop et al, 2014)
17 Netwerktheorie en Psychiatrie DSM DSM Tot nu toe zijn vooral DSM-symptomen geanalyseerd: de selectiebias dreigt zich te herhalen!
18 Psychiatrische ziektebeelden Psychisch functioneren State vs. trait continuum Kortdurend: Dips, Terugval, As I (psychopathologie) STATE TRAIT Langdurend: Vroeg afbuigen, Ontwikkelingstekort, As 2 (persoonlijkheid, intelligentie, pervasieve stoornissen, ADHD) Leeftijd (jaren)
19 N = 192. De Psyche als netwerk Psychopathologie (As I) Heterogenene groep patiënten met een vorm van psychopathologie (Dr. J.G. Goekoop, 1992). Zo breed mogelijk gescoord (op de comprehensive psychopathological rating scale/ CPRS): 65 items. Bivariate correlationele analyse van alle itemscores (correlaties tussen symptomen). Item = knoop, significante correlatie = link, sterkte van de correlatie = gewicht van de link (NodeXL).
20 De Psyche als netwerk Psychopathologie (As I) Depressie (Fobieen, Woede) Angst Manie Psychose (+ OCD) Desorganisatie (van gedrag) Goekoop R., Goekoop J.G., PLOS ONE, dec 2014 Retardatie Clusters: >90% match met PCs
21 De Psyche als netwerk Psychopathologie (As I) Super-cluster 1: Depressie, Angst, (Fobieen, OCD) Depressie Manie Super-cluster 2: Manie Psychose Retardatie Desorganisatie Psychose Desorganisatie = INTERNALISEREND? Neurotisch = EXTERNALISEREND? Psychotisch Angst Remming Goekoop R., Goekoop J.G., in preparation
22 N = 441. De Psyche als netwerk Persoonlijkheid (As II) Psychologie studenten UvA zonder een persoonlijkheidsstoornis (Dr. H.S. Scholte, 2008). Gescoord op de NEO-PI-R (240 items). Bivariate correlationele analyse van alle itemscores (correlaties tussen alle persoonlijkheidsitems). Item = knoop, significante correlatie = link, sterkte van de correlatie = gewicht van de link (NodeXL).
23 De Psyche als netwerk Persoonlijkheid (As II) Cluster 1. Conscientieusheid + Cluster 3: Extraversie+ Cluster 4: Neuroticisme+ Cluster 2: Meegaandheid+ Cluster 5: Openheid+ Cluster 6: Eerlijkheid? Goekoop R., Goekoop J.G, Scholte H.S., PLOS ONE, Dec 2012
24 De Psyche als netwerk Meegaandheid+ Super-cluster 1: Neuroticisme Conscientieusheid Eerlijkheid Persoonlijkheid (As II) Openheid+ Super-cluster 2: Meegaandheid Extraversie Openheid Extraversie+ Conscientieusheid + = INTERNALISEREND? Neurotisch = EXTERNALISEREND? Psychotisch Goekoop R., Goekoop J.G, Scholte H.S., PLOS ONE, Dec 2012 Neuroticisme+ Ontwikkelingsprofiel
25 De Psyche als netwerk Psychopathologie en persoonlijkheid Lage Agreeableness Lage Openness Hoog Neuroticisme Persoonlijkheid Depressie Psychose Psychopathologie Angst
26 Elementaire syndromen 10 Elementaire syndromen van psychopathologie Alle (150+) As I stoornissen Anxiety Compulsion Desorganization Depression Mania Inhibition Psychosis
27 Elementaire syndromen: Vicieuze cirkels tussen symptomen Gespannen Slecht slapen Moe Concentratieproblemen Vicieuze cirkels (circulair-causale relaties) Onzekerheid / naar gevoel Vergissingen / falen DEPRESSIE
28 Psychiatrische ziektebeelden: Vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen Angst Unipolaire melanchole depressie Depressie Retardatie
29 Psychiatrische ziektebeelden: Vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen Bipolaire I, manische fase Manie Desorganisatie
30 Psychiatrische ziektebeelden: Vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen Angst Bipolaire I, depressieve fase Depressie
31 Psychiatrische ziektebeelden: Vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen Schizoaffectieve stoornis Depressie Retardatie Psychose
32 Psychiatrische ziektebeelden: Vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen Schizofrenie Desorganisatie Psychose Retardatie
33 Psychiatrische ziektebeelden: Vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen Angst Katatonie (bij psychose) Desorganisatie Psychose Retardatie
34 Elementaire syndromen Systematische naamgeving Melanchole depressie Bipolaire I
35 Elementaire syndromen Systematische naamgeving Schizofrenie Schizoaffectieve stn.
36 Etiologie Pathogenese Elementaire syndromen Meerwaarde t.o.v. categorieën Elementaire syndromen verklaren overmatige comorbiditeit DSM. Psychotische depressie Schizofrenie geremde type Schizoaffectieve stoornis Parkinsonisme, Bijwerkingen L. Dopa Etiologie minder belangrijk voor naamgeving Etiologie syndromen. Pathogenese Pathogenese Etiologie Wat de oorzaak ook is, uiteindelijk leidt deze tot de ontregeling van hooguit 11 elementaire intrapsychische domeinen.
37 Elementaire syndromen Meerwaarde t.o.v. dimensies Verklaringsmodel Elementaire syndromen zijn vicieuze cirkels tussen symptomen! Complete toestandsbeelden zijn vicieuze cirkels tussen elementaire syndromen! Eenvoud! 11! = 40 miljoen MOGELIJKE stoornissen => brugsymptomen => enkele honderden DAADWERKELIJKE stoornissen Ongelijke rollen van symptomen: Targets for treatment!
38 Praktische toepassingen Efficiënte anamnese: skip-model Patient 1: Unipolaire depressie Depressie Angst Manie Meest representatieve symptomen Hits Psychose Retardatie Desorganisatie (van gedrag)
39 Praktische toepassingen Systematische anamnese 6 domeinen van de Psyche: Depressie Manie Manie Kapstok (Heuristiek) Psychose Desorganisatie Simpel en systematisch Angst Angst Remming Remming
40 Praktische toepassingen Systematische indicatiestelling Depressie ANTIDEPRESSIVA Manie STEMMINGS- STABILISATOREN Psychose ANTIPSYCHOTICA 6 domeinen van de Psyche: 6 klassen van farmacotherapie? Desorganisatie PSYCHO- STIMULANTIA Angst ANXIOLYTICA Remming ANTICHOLINERGA
41 Praktische toepassingen Routine Outcome Monitoring Gezond Prodromaal Week 1 Week 2 Unipolaire, angstig-geremde (vitale) depressie Zelfde, met psychose. Unipolaire, angstig-geremde depressie Week 3 Vroege remissie Totaal 15 domeinen: Alleen de meest representatieve items per cluster worden gemonitored TIJD (weken) Week 4 Week 5 Week 6 Remissie Week 7
42 Praktische toepassingen Routine Outcome Monitoring Melanchole depressie met psychotische kenmerken Remissie? Week 3 Week 18 Is er symptoomreductie op de belangrijkste componenten van het psychisch dysfunctioneren? Doorverwijsbeleid, terugkoppeling verzekeraars
43 Praktische toepassingen Psychoeducatie Hoofdklacht Individuele netwerken Hoofdklacht Moe Patient 1 Patient 2 Honger Laura Bringmann e.a. Denny Borsboom e.a.
44 Praktische toepassingen Gerichte interventies Hoofdklacht Personalized Treatment Hoofdklacht Patient 1 Ga naar bed! Laura Bringmann e.a. Patient 2 Eet je ontbijt! Denny Borsboom e.a.
45 Praktische toepassingen Voorspellingen van psychopathologie Patient X Critical slowing down Relapse over 3 maanden Van de Leemput e.a Happy(t=1)= Happy(t=0) *fatigue *hungry *unwell.
46 Praktische toepassingen Voorspellen van persoonlijkheidsontwikkeling Group level Personality development towards maturity given random input Of 729 possible end stages, only 20 actually take place Trouble > 3 years! Personality development towards a personality disorder given random input. Koninx, Goekoop e.a., in preparation
47 Praktische toepassingen Een bio-psycho-sociaal netwerk model Sociale netwerk Sociaal Systeemtherapie IPT Psycho Fenotype Persoonlijkheid Psychopathologie (klachten) Schemagericht CGT Psychotherapie Bio Biochemie Brein TMS / ECT Farmacotherapie
48 Praktische toepassingen Een diagnostische revolutie in de GGZ Landelijk initiatief
49 Praktische toepassingen Personalized Medicine Welke combinatie van - Vrienden, partners - Collega s, banen Persoonlijkheid - Woonomgeving, ondersteuning - Pillen - Psychotherapie Psychopathologie - Somatische interventies past jou het beste?
50 Praktische toepassingen Welke niche past mij het best? Persoonlijkheid Psychopathologie Weinig psychopathologie (op je gemak voelen) in veel verschillende sociale niches = geen ontwikkelingsstoornis?
51 Praktische toepassingen Welke niche past mij het best? Persoonlijkheid Psychopathologie Veel psychopathologie (onprettig voelen) in veel verschillende sociale niches gedurende lange tijd = ontwikkelingsstoornis?
52 Praktische toepassingen De kernvraag: waar pas ik? Ontdek je plekje (Ontdek je niche) The Walk Across the Fitness Landscape Als een metafoor voor het leven. Persoonlijkheid Psychopathologie pathology Personalized medicine Walking along with patients as a Fellow Traveler - Irvin D. Yalom
53 Dank u wel!
54 GOALIE Smartphone App Truely Personalized Medicine Dr. Rutger Goekoop, psychiater
55 GOALIE Smartphone App Experience Sampling Bio Beweging Locatie / mobiliteit Slaap ritme Eten Slapen Medicatie Intoxicaties. Psycho Sociaal Telefoontjes, , SMSjes Sociale netwerk activiteit, bijv. facebook. Bluetooth signalen Menselijke stemmen, omgevingsgeluid. 3e prijs Europese E-health Competitie 2013
56 GOALIE Smartphone App Experience Sampling Sociaal Sociaal Sociaal Psycho Psycho Psycho Bio Bio Bio T = 0 T = 1 T = 2 Elke minuut een sample van 5 seconden.
57 Praktische toepassingen Direct Feedback Sociaal Sociaal Sociaal Psycho Psycho Psycho Bio Bio Bio Neem nu je medicatie T = 0 T = 1 T = 2 Context-specifieke adviezen Stopmechanisme Bel Piet!
58 Praktische toepassingen Bio-psycho-sociale voorspellingen Sociaal Sociaal Sociaal Psycho Psycho Psycho Bio Bio Bio T = 0 T = 10 T = 20 Voorspellen T = 0 T = 10 T = 20 Tijd
59 Praktische toepassingen Voorspel een optimale sociale context (niche) Psychopathology score Ratio Stress / Pleasure Optimal Niche The Walk Across the Fitness Landscape Person 1 (proximity/ contact frequency) Person 2 (proximity/ contact frequency)
60 De Goalie Taskforce SenseHealth = Sense Observation Systems + Jan Peter Larssen Els Versluis Joris Janssen Steven Mulder Suzanne Gracias Harkoe PsyQ Sharon Bean Rutger Goekoop Liv Pijck Carina Hoope Marc Blom Michael van den Boogaard Ed Berretty + 67 behandelaren
61 Praktische toepassingen Gerichte interventies Beperkte set van invloedrijke knopen ( driver nodes ) => gewenste toestand Control centrality Barabasi e.a., Science, 2011
62 De Psyche als netwerk Psychopathologie (As I) Super-cluster 1: DEPRESSION (PHOBIAS, ANGER) ANXIETY Super-cluster 2: MANIA PSYCHOSIS RETARDATION DISORGANIZATION = INTERNALIZING? Neurotic Goekoop R., Goekoop J.G., in preparation ANXIETY DEPRESSION MANIA DISORG RETARD. PSYCHOSIS = EXTERNALIZING? Psychotic
Consilience "Scientists have broken down many kinds of systems. They think they know most of the elements and forces." "The next task is to reassemble them, at least in mathematical models that capture
Géén Diagnostiek in Discussie
Géén Diagnostiek in Discussie Voorbij Kraepelin Prof. dr. Herman M. van Praag Schizofrenie: hoeksteen van de psychiatrische classificatie? Dr. Jan Dirk Blom Katatonie: tijd voor herijking en verrijking
Consilience "Scientists have broken down many kinds of systems. They think they know most of the elements and forces." "The next task is to reassemble them, at least in mathematical models that capture
EEN NETWERKBENADERING
EEN NETWERKBENADERING VOOR PSYCHOSE DE ROL VAN SYMPTOMEN EN TRAUMA dr. Hanneke Wigman Januari 2017 De Amsterdamse School DISCLOSURES (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
E. Snippe en F. Bos
Disclosure belangen sprekers De mogelijke waarde van smartphone-based dagboekonderzoek voor de klinische praktijk (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014
DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014 Inhoud DSM IV -> DSM 5 DSM IV: Schizofrenie als kernsyndroom Even stilstaan bij SCHIZOFRENIE Kritiek op DSM IV Overzicht DSM 5 Schizofrenie (1) Epidemiologie:
Netwerkclusters van symptomen als elementaire syndromen in de psychopathologie: consequenties voor de klinische praktijk
essay Netwerkclusters van symptomen als elementaire syndromen in de psychopathologie: consequenties voor de klinische praktijk R. GOEKOOP, J.G. GOEKOOP ACHTERGROND In een recent artikel maken we melding
Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014
Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik
Innovaties voor Amsterdammers met GGZ problematiek. Prof.dr. J.H. Smit jh.smit@ggzingeest
Innovaties voor Amsterdammers met GGZ problematiek Prof.dr. J.H. Smit jh.smit@ggzingeest Directeur Onderzoek & Innovatie GGZ Ingeest Afdeling Psychiatrie Vumc Psychiatrie in getallen: wereldwijd in 2010
Schizophrenia spectrum and other psychotic disorders (dsm5.org) profile-based psychosen-zorg. Dr. Richard Bruggeman
Rethinking emotion in schizophrenia van categorie via dimensie naar symptoom Richard Bruggeman UCP - UMCG Groningen Rob Giel Onderzoekcentrum De Haan et al, TvP 12 Schizophrenia spectrum and other psychotic
Transitiecentrum Affectieve Stoornissen (TAS) van het Academisch Medisch Centrum -Depressiediagnostiek en -behandeling voor jongeren-
Transitiecentrum Affectieve Stoornissen (TAS) van het Academisch Medisch Centrum -Depressiediagnostiek en -behandeling voor jongeren- In het Transitiecentrum voor Affectieve Stoornissen (TAS) vindt diagnostiek,
Consilience "Scientists have broken down many kinds of systems. They think they know most of the elements and forces." "The next task is to reassemble them, at least in mathematical models that capture
Psychologische behandeling van bipolaire patiënten. Dinsdag 17 januari 2017 Dr. Manja Koenders PsyQ Rotterdam/Universiteit Leiden
Psychologische behandeling van bipolaire patiënten Dinsdag 17 januari 2017 Dr. Manja Koenders PsyQ Rotterdam/Universiteit Leiden Omgaan met stessoren (1) Stressgevoeligheid Stress Generation theory The
Een dynamische netwerk benadering van psychopathologie.
Voorbij diagnostische labels: Een dynamische netwerk benadering van psychopathologie. Marieke Wichers, Adjunct-hoogleraar Interdisciplinary Center Psychopathology and Emotion regulation University Medical
Verslaving en comorbiditeit
Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Diagnose en classificatie in de psychiatrie
Diagnose en classificatie in de psychiatrie Klinische Validiteit Research Betrouwbaarheid Prof dr Bert van Hemert psychiater en epidemioloog Afdelingshoofd psychiatrie DBC Kosten-baten 2 Diagnosen in de
De cliënt-onderzoeker krijgt grip op zijn depressie
De cliënt-onderzoeker krijgt grip op zijn depressie Peter Groot p. c. g ro ot@maastrichtunive r sity. nl Utrecht, 23 september 2014 1 Hoe belangrijk is een diagnose? Mogelijke behandelingen voor depressieve
Dagboek metingen in de zorg
Psychopathologie vanuit een andere invalshoek Dagboek metingen in de zorg Prof. Marieke Wichers Dr. Hanneke Wigman Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Stemmingsstoornissen. Van DSM-IV-TR naar DSM-5. Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut
Stemmingsstoornissen Van DSM-IV-TR naar DSM-5 Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut Inhoud Veranderingen in de DSM-5 Nieuwe classificaties
Psychotische stoornissen & Schizofrenie. Rob Lutterman Verpleegkundig consulent psychiatrie Psychiatrie en Medische Psychologie, OLVG
Psychotische stoornissen & Schizofrenie Rob Lutterman Verpleegkundig consulent psychiatrie Psychiatrie en Medische Psychologie, OLVG filmpje niels is psychotisch Inhoud Inleiding Psychose Schizofrenie
Nederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Stemmingsstoornissen. Bij mensen met een verstandelijke beperking Kentalis- 25 november 2016 Carmen van Bussel
Stemmingsstoornissen Bij mensen met een verstandelijke beperking Kentalis- 25 november 2016 Carmen van Bussel Inhoud 1. Casus Mark 2. De context: psychiatriebij mensenmet eenvb 3. Stemmingsstoornissen
dr. Wiepke Cahn UMCUtrecht
dr. Wiepke Cahn UMCUtrecht Ypsilon 30 jaar Schizofrenie onderzoek staat in Nederland nu 20 jaar op de kaart - Ypsilon en onderzoekers trekken met elkaar op sinds die tijd Epidemiologische studies genetica
Angst en Netwerken. Angst en psychosen. Angst om. Angst om. Angst en psychose. Deel 1 Angst bij vroegdetectie, psychose en als drempel naar herstel.
Disclosure belangen spreker Angst en Netwerken (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)
The Glue of (ab)normal Mental Life: Networks of Interacting Thoughts, Feelings and Behaviors A.O.J. Cramer
The Glue of (ab)normal Mental Life: Networks of Interacting Thoughts, Feelings and Behaviors A.O.J. Cramer Wat is een psychische stoornis? Als we de populaire media en sommige stromingen in de gedragswetenschappen
Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie,
Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie, 21-6-2017 Jan Spijker, psychiater, hoogleraar Chronische Depressie, Radboud Universiteit Nijmegen hoofd programma depressie Pro Persona, Nijmegen Indeling
Disclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)
De Bouwstenen van de Psyche Van categorieel naar multidimensioneel denken in de psychiatrie
De Bouwstenen van de Psyche Van categorieel naar multidimensioneel denken in de psychiatrie Deel 1: categorieel denken (DSM) Dr. Rutger Goekoop, MD PhD, psychiatrist, Parnassia, The Hague x Beschrijving
Cognitieve gedragstherapie in en voor de Basis GGz
Cognitieve gedragstherapie in en voor de Basis GGz Mark van der Gaag PhD Hoogleraar Klinische Psychologie, Vrije Universiteit Amsterdam Hoofd Psychose Onderzoek, Parnassia, Den Haag 1 Wat is gedragstherapie
Elektroconvulsie therapie. Een behandeling bij ernstige psychiatrische aandoeningen. Informatie voor verwijzers
Elektroconvulsie therapie Een behandeling bij ernstige psychiatrische aandoeningen Informatie voor verwijzers Effectieve behandelmethode Elektroconvulsie therapie (ECT) passen we toe bij mensen met specifieke
ouderenpsychiatrie Het mooie van oud worden, is dat het zo lang duurt Lotte van Elburg en Hester Geerlinks
ouderenpsychiatrie Het mooie van oud worden, is dat het zo lang duurt Lotte van Elburg en Hester Geerlinks INTER-PSY GGz Assen Delfzijl Drachten Groningen Hoogezand Meppel Muntendam Oosterwolde Oude Pekela
Vraagstelling: Welke verpleegkundige interventies worden ingezet bij depressie, binnen afdeling De Schans.
Vraagstelling: Welke verpleegkundige interventies worden ingezet bij depressie, binnen afdeling De Schans. Hypothese: De verpleegkundige interventies die worden ingezet bij depressie, op afdeling De Schans,
Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z
Depressie hoe, wat & hulp 12 oktober 2017 Amsterdam Icarus Blender #2, Vitamine Z Stef Linsen, psychiater www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl Hoe méer vitale kenmerken, hoe ernstiger: - wakker tussen
Als je dip een depressie wordt. Dokter op dinsdag 11 december 2012 L.Breuning, psychiater
Als je dip een depressie wordt. Dokter op dinsdag 11 december 2012 L.Breuning, psychiater Wanneer is een dip een depressie Dip hoort bij het leven Depressie is een ziekte Ziekte die (nog) niet aan te tonen
Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater
Informatieavond Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater Bipolaire Stoornis Bipolaire Stoornis = Manisch Depressieve Stoornis (MDS) Algemeen Ziekteverschijnselen Beloop
Edwin Beld, psychiater. Werkzaam in Den Helder GGZ NHN
P S Y C H O S E Edwin Beld, psychiater Werkzaam in Den Helder GGZ NHN PSYCHOSE Psychose Krankzinnigheid Manie Schizofreen Schizoaffectief Borderline? Waanstoornis Maniak Psycho Geestesziek Bezeten Gek
Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017
Richtlijn Antipsychotica Richtlijnenmiddag 2017 Voor wie Daarvoor is de indeling volgens de DSM 5: 297.1 Waanstoornis 298.8 Kortdurende psychotische stoornis 295.40 Schizofreniforme stoornis 295.90 Schizofrenie
Het belang van goede slaap voor het psychisch welzijn: oorzaken en gevolgen van slaapstoornissen in de psychiatrie
Het belang van goede slaap voor het psychisch welzijn: oorzaken en gevolgen van slaapstoornissen in de psychiatrie Prof. dr. Marike Lancel / psycholoog & somnoloog / GGZ Drenthe & RuG Onderwerpen slaaponderzoek,
Mood and Resilience in Offspring
Mood and Resilience in Offspring De Depressie deal 19 februari 2017 Depressie deal ondertekend Doel: 30 procent minder mensen met een depressie in 2030 Investering in vroegherkenning en preventie Huidige
25% DSM5 & Zorgvraagzwaarte. 3.5% in ggz. Creëer markt 3.5% 20.5% 3.5% Explosie in ggz. 2004: Wachtlijstenproblematiek. 2004: Wachtlijstenproblematiek
Systeemwereld van de zorg DSM & I Zorgvraagzwaarte NVGZP, --0 Risicomanagement Belangenbehartiging Organisatie GGZ Professionele taal / concepten Zorgbehoeften patiënt 00: Wachtlijstenproblematiek Gezondheid:
Slaapstoornissen in de psychiatrie: het belang van behandeling
Slaapstoornissen in de psychiatrie: het belang van behandeling - Dr. Marike Lancel - Divisie Forensische Psychiatrie Slaapcentrum voor Psychiatrie Assen Het interactieve brein in slaap 12-10-2012 Slaapstoornissen
Inleiding Hoe het allemaal begon Soorten psychofarmaca, werking, bijwerkingen en indicatiegebieden
Inhoud Inleiding 9 1 Hoe het allemaal begon 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Gebruik van medicatie in de psychiatrie vóór 1950 13 1.3 De eerste antipsychotica 16 1.4 De tweede generatie antipsychotica 17 1.5 De
Het tij van biologie en cultuur: een Nederlands perspectief
Het tij van biologie en cultuur: een Nederlands perspectief Joop de Jong, MD, PhD Hoogleraar Culturele en Internationale Psychiatrie VUMC Hoogleraar Psychiatrie Boston University Principal Advisor Socio-Medical
To sleep or not to Sleep. over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater
To sleep or not to Sleep over slaap bij psychiatrische ziektebeelden door B.M. Klop- de Vries, psychiater To sleep or not to sleep Een goede slaapkwaliteit is belangrijk voor ons psychisch welbevinden,
Disclaimer. Deze presentatie kan off-label informatie bevatten. Raadpleeg altijd de SmPC alvorens enige medicatie voor te schrijven.
Disclaimer De inhoud van deze presentatie is onafhankelijk samengesteld door de spreker(s). De slides representeren de persoonlijke mening van de spreker(s). Deze presentatie kan off-label informatie bevatten.
Organogram Werkgebied
Wat doet Tactus Verslavingszorg? Tactus is specialist op het terrein van de verslavingszorg. Mensen die door hun verslaving aan alcohol, drugs, medicijnen, gokken, gamen, eten of andere verslavingen in
Elektroconvulsie therapie. Een behandeling bij ernstige psychiatrische aandoeningen. Informatie voor verwijzers
Elektroconvulsie therapie Een behandeling bij ernstige psychiatrische aandoeningen Informatie voor verwijzers Effectieve behandelmethode Elektroconvulsie therapie (ECT) passen we toe bij mensen met specifieke
Psychotische stoornissen in DSM V. Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden
Psychotische stoornissen in DSM V Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden Kritiek op DSM IV Nauwelijks goede definitie van Schneideriaanse symptomen Subtyperingen niet betrouwbaar
ADHD bij volwassenen met een angststoornis
ADHD bij volwassenen met een angststoornis Impuls Symposium AD(H)D, een hype? (Differentiaal) Diagnostiek en Comorbiditeit woensdag 1 april 2009 Anke Roodbergen, psychiater i.o. De Jutters/PsyQ, Den Haag
Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit
Oprichtingssymposium LKPZ 9 september 2010, Corpus, Oegstgeest Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit Kathelijne Koorengevel, psychiater Monica Ouwens, dans- en bewegingstherapeut Afdeling Psychiatrie
Reeks 11. Psychiatrie op volwassen leeftijd
Reeks 11 Psychiatrie op volwassen leeftijd Psychiatrische aandoeningen Wanneer ben je ziek en wat is normaal? Hoe wordt een diagnose gesteld? Symptomen van de meest voorkomende ziektebeelden Angst Depressie
Cluster A Cluster B Cluster C Excentriek(zonderling) Paranoïde
PAK Psychisch functioneren en cognitie 1. Bipolaire stoornissen [Bron: Leerboek Psychiatrie. Hengeveld MW, van Balkom AJLM. 3e geheel herziene druk, de Tijdstroom 2016 - Hfdst 9 Bipolaire-stemmingsstoornissen
Stadiëring en interepisodisch functioneren bij Bipolaire Stoornissen
Stadiëring en interepisodisch functioneren bij Bipolaire Stoornissen Ralph Kupka hoogleraar Bipolaire Stoornissen VU Medisch Centrum Academische Zorglijn Bipolair, GGZinGeest Altrecht Bipolair Stabiel
Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?
Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British
100 fabels en feiten over psychose en schizofrenie
100 fabels en feiten over psychose en schizofrenie 1 Dankzij de vooruitgang in de wetenschap weten we steeds meer over schizofrenie. Schizofrenie bestaat niet, het is wetenschappenlijk nooit aangetoond.
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35834 6 juli 2016 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 1 juli 2016, nr. IENM/BSK-2016/132132, tot
Psychose in. Natuurlijk fenotype Bestaat echt (Validiteit) Klinisch Nuttig Acceptabel. De Componenten van Diagnose
Psychiatrische Diagnostiek in Wording Psychose in ICD-11 & DSM-V 32.82 525.7 78.52 V62.89 295.3 37.42 37.42 312.9 33.9 37.3 37.3 294.8 V71.9 V71.9 316. 316. 72.5 29.1 29.1 495.4 495.4 525.7 625.8 Maarssen,
Diagnostiek LVB & Psychiatrie Een vak apart?!
Diagnostiek LVB & Psychiatrie Een vak apart?! Symposium 17 mei 2018 LKC volwassenen&psychiatrie Jeanet nieuwenhuis, ( beleids) psychiater en junior onderzoeker VGGNet Inhoud lezing Verwachtingen en leerdoelen
Angststoornissen. Verzekeringsgeneeskundig protocol
Angststoornissen Verzekeringsgeneeskundig protocol Epidemiologie I De jaarprevalentie voor psychische stoornissen onder de beroepsbevolking in Nederland wordt geschat op: 1. 5-10% 2. 10-15% 15% 3. 15-20%
Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018
Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018 Verschillende vormen psychotherapie CGT, IP/SRT, FFT en LGP Gemeenschappelijk
Het is niet altijd wat het lijkt dat het is!! Rens Evers Psychiater MFCG Limburg Koraalgroep
Het is niet altijd wat het lijkt dat het is!! Rens Evers Psychiater MFCG Limburg Koraalgroep Inhoud Inleiding Casusistiek Met uitleg over verschillende beelden Veel voorkomende diagnoses Oplossingen Conclusie
Patiënteninformatie. Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli. Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.
Patiënteninformatie Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi. Inhoudsopgave Pagina Inleiding 4 Psychiatrische aandoeningen en kinderwens of
Begeleiding van chronisch psychiatrische patiënten (EPA) in de 1e lijn. Het zijn net gewone mensen
Begeleiding van chronisch psychiatrische patiënten (EPA) in de 1e lijn Het zijn net gewone mensen Voorstellen Julia Machielsen (POH-GGZ/verpleegkundig specialist GGZ) Ingrid Houtman (Huisarts/Kaderarts
Disclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Life. Chart. Sociaal Ritme Meter
Life & Chart Sociaal Ritme Meter Wat is SRT? SRT staat voor Sociaal Ritme Therapie en is een gedragstherapie voor mensen met een bipolaire stoornis. Deze therapie richt zich op het stabiliseren van het
Positieve Psychologie Interventies
Positieve Psychologie Interventies PPI bij patiënten met bipolaire stoornis in de euthyme fase Melissa Chrispijn AIOS psychiatrie KenBiS Klinisch Wetenschappelijke Vergadering 16 december 2016 Inhoud Achtergrond
Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening
Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening zorggebruik, resultaten 1 dr. Wilma Swildens a, dr. Fabian Termorshuizen b,c, drs. Alex de Ridder M.D. a, dr. Hugo Smeets, M.D. b,d,, prof dr.
Vroeg Detectie. On The ROAD. Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie
Vroeg Detectie & On The ROAD Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie Beperkingen huidige zorgprogramma s Hoge co-morbiditeit Grote klinische heterogeniteit Overlap van risico factoren Geen diagnose-specifieke
Risk factors for the development and outcome of childhood psychopathology NEDERLANDSE SAMENVATTING
Risk factors for the development and outcome of childhood psychopathology EDERLADSE SAMEVATTIG 157 Het komt regelmatig voor dat psychiatrische klachten clusteren in families. Met andere woorden, familieleden
TRANSMURAAL PROTOCOL PSYCHIATRIE Herziene versie mei/juni 2009.
TRANSMURAAL PROTOCOL PSYCHIATRIE Herziene versie mei/juni 2009. Werkafspraken De afdeling psychiatrie, gevestigd in het Academisch Psychiatrisch Centrum van het AMC, kent 4 zorglijnen: 1. Acute zorg 2.
Behandeling van verslaving en comorbiditeit. de Noord Nederlandse ervaring
Behandeling van verslaving en comorbiditeit de Noord Nederlandse ervaring Gent 14 nov2014 Primaire problematiek naar voorkomen in bevolking en % in behandeling 1 Setting van hulp in VZ VNN 34 ambulante
Life Chart & Sociaal Ritme Meter
Life & Chart Sociaal Ritme Meter Wat is SRT? SRT staat voor Sociaal Ritme Therapie en is een gedragstherapie voor mensen met een bipolaire stoornis. Deze therapie richt zich op het stabiliseren van het
Dag van de Zorg 2013. Depressie: watisheten watbrengthetteweeg? Met dank aan het team Vennen 3 en dr. Michel Dierick in het bijzonder.
Dag van de Zorg 2013 Depressie: watisheten watbrengthetteweeg? Met dank aan het team Vennen 3 en dr. Michel Dierick in het bijzonder. 1 Wat is stemming? + - 2 Gemoed, stemming: Constant aanwezige achtergrond,
Dag van de geriatrie: Psychiatrie en dementie. Dr. P. Geerts
Dag van de geriatrie: Psychiatrie en dementie Dr. P. Geerts Voorstelling en disclosure Psychiater AZ Groeninge Afdelingspsychiater STAP (ouderenpsychiatrie) Afdelingspsychiater liaisonpsychiatrie Systeemtherapeut
Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen
Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen CineMec Ede 29-5-2015 Dr. Martin Kat (ouderen)psychiater Amsterdam/Alkmaar psykat@hetnet.nl Med. Centrum Alkmaar Afd. Klin. Geriatrie Praktijk Amsterdam Experiment!
Persoonlijkheidsstoornissen en Angst. Ellen Willemsen
Persoonlijkheidsstoornissen en Angst Ellen Willemsen Overzicht Relevantie Persoonlijkheidsstoornissen Comorbiditeit in getallen PG cijfers comorbiditeit Relatie tussen angststoornissen en PS Aanbevelingen
RELEVANTIE VROEGHERKENNING: AT RISK MENTAL STATE (ARMS)
THE COMPREHENSIVE ASSESSMENT OF AT-RISK MENTAL STATE CAARMS - TRAINING J e n n y v a n d e r W e r f P A R N A S S I A, D E N H A A G J u d i t h R i e t d i j k D I J K E N D U I N, Z A A N D A M No financial
Samenvatting 21580_rietdijk F.indd :09
Samenvatting 21580_rietdijk F.indd 161 10-02-12 15:09 People at ultra high risk for psychosis Schizofrenie en aanverwante psychotische stoornissen hebben grote negatieve gevolgen voor het sociaal en psychisch
Psychiatrische diagnostiek is veel meer dan een DSM-5-classificatieen. Michiel W. Hengeveld en Vos Beerthuis, psychiaters
Psychiatrische diagnostiek is veel meer dan een DSM-5-classificatieen Michiel W. Hengeveld en Vos Beerthuis, psychiaters Richtlijn psychiatrische diagnostiek Ontwikkeltraject: maart 2013 maart 2015 Monodisciplinair
11-10-2014. Ypsilon 30 jaar. Schizofrenie onderzoek staat in Nederland nu 20 jaar op de kaart
Ypsilon 30 jaar Schizofrenie onderzoek staat in Nederland nu 20 jaar op de kaart dr. Wiepke Cahn UMCUtrecht - Ypsilon en onderzoekers trekken sinds die tijd met elkaar op Wat hebben we gezamenlijk bereikt!
Van richtlijn naar werkvloer Facts & Fallacies. Dag van de inhoud 2016 Annet Spijker, specialismeleider stemmingsstoornissen
Van richtlijn naar werkvloer Facts & Fallacies Dag van de inhoud 2016 Annet Spijker, specialismeleider stemmingsstoornissen Onze wereld zonder richtlijnen Voorbeelden? Richtlijnen Een richtlijn is een
Neuro-imaging bij bipolaire stoornissen: een overzicht
Neuro-imaging bij bipolaire stoornissen: een overzicht Max de Leeuw, psychiater en senior onderzoeker GGZ Rivierduinen/LUMC KenBiS, 17 juni 2016 Leiden Inhoud Emotieverwerking Werkgeheugen Beloning Eerstegraads
Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis
Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?
Register. concentratie- en geheugenproblemen
Register aanbevelingen 43 acceptatie van de diagnose 106 afgenomen draagkracht 117 alcohol- of druggebruik 24 alternatieve medicatie 99 andere psychiatrische klachten 23 angststoornis 35, 54 anticonceptie
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
20 man 15 vrouw. depressie paranoia psychose
Dubbele Diagnose Patricia v.wijngaarden-cremers, psychiater Circuitmanager Verslavingspsychiatrie Dimence Inhoud - Inleiding - Gebruik onder Nederlandse Jongeren - Psychiatrische Comorbiditeit - Wat is
InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Cognitieve gedragstherapiegroep voor mensen met een bipolaire stoornis
Psychiatrie Cognitieve gedragstherapiegroep voor mensen met een bipolaire stoornis www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl PSY002 / Cognitieve gedragstherapiegroep
Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie
Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie Willemijn Scholten NEDKAD 2015 Stelling In de DSM 6 zullen angst en depressie één stoornis zijn Achtergrond Waxing and waning
Science
Science Fiction ? No Mijlpalen in de behandeling van psychose Lieuwe de Haan, Zorglijn Vroege Psychose Uitvoeren wat we al weten Bron en disclaimer Waar kunnen we de meeste winst halen? I. Hoop II. Zelfvertrouwen
Ouderenpsychiatrie: Hulpmiddelen bij het Herkennen en Signaleren
Ouderenpsychiatrie: Hulpmiddelen bij het Herkennen en Signaleren Dr. Martin G. Kat (ouderen)psychiater-psychotherapeut NWZ Alkm./Amsterdam www.psykat.nl Inhoud Diagnosticeren/ Differentiaal-diagnostiek
Dr. Rutger Goekoop, MD PhD, resident in psychiatry, Parnassia, The Hague
Psychiatrie in hokjes? Over de overgang van categoriële naar multidimensionele indelingen van ziektebeelden in de psychiatrie Het belang voor onderzoek naar moreel functioneren Dr. Rutger Goekoop, MD PhD,
De psychopathologische gevolgen van pijnklachten Eric de Heer
De psychopathologische gevolgen van pijnklachten Eric de Heer Psycholoog i.o. tot GZ-psycholoog Senior onderzoeker VIP (Vroege Interventie Psychose) Tilburg GGz Breburg Pijn! pijn is een stressvolle ervaring
Welkom bij Djoke.nl Kraamzorg bij Psychische klachten
Welkom bij Djoke.nl Kraamzorg bij Psychische klachten huishoudster maaltijden De Kraamverzorgster beschuitjes smeren lange dagen korte nachten lange werkweken vrouw/moeder mantelzorger kameleon borstvoeding
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43602 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fenema, E.M. van Title: Treatment quality in times of ROM Issue Date: 2016-09-15
Onderzoek met de CPRS in Nederlandse vertaling
Onderzoek met de CPRS in Nederlandse vertaling Betrouwbaarheid, factorstructuur en intensiteitsbeoordeling door J.G. Goekoop, E.A.M. Knoppert-van der Klein,T. Hoeksema en A.H. Zwinderman Gepubliceerd in
SOLK anno 2016 What s new? Lisette t Hart-Kerkhoffs, kinder- en jeugdpsychiater Ingeborg Visser, gz-psycholoog i.o. tot specialist /gedragstherapeut
SOLK anno 2016 What s new? Lisette t Hart-Kerkhoffs, kinder- en jeugdpsychiater Ingeborg Visser, gz-psycholoog i.o. tot specialist /gedragstherapeut Centrum voor Lichamelijk Onverklaarde klachten (CLOK)
Aanleiding. Werkgroep ZVZ. Zorgvraagzwaarte. 29 november Congres Implementatie DBC-pakket Bestuurlijk akkoord toekomst ggz
Zorgvraagzwaarte Congres Implementatie DBC-pakket 24 Bea van Esch 29 november 23 2 Aanleiding Bestuurlijk akkoord toekomst ggz 23-24 Afspraken over introduceren zorgvraagzwaarte Werkgroep zorgvraagzwaarte