Probleemstomata bij Morbus Crohn

Transcriptie

1 Wim Verhelst Stomaverpleegkundige Heelkunde 1 Sint-Jozefkliniek Bornem en Willebroek Campus Bornem Congres VLAS Van alles wat 21 november 2013

2 Opzet voordracht Ervaringen delen rond extra-intestinale manifestaties bij 2 stomapatiënten met Morbus Crohn: Casus 1: idiopatische huidirritatie Casus 2: pyoderma gangrenosum De goede wil en soms het onvermogen, maar uiteindelijk de volharding en een beetje geluk om tot een oplossing te komen

3 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem 2. Morbus Crohn 3. Casus besprekingen 1 en 2 4. Besluit

4 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem 2. Morbus Crohn 3. Casus besprekingen 1 en 2 4. Besluit

5 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Sint-Jozefkliniek B & W Heelkunde 1 Stomazorg

6 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Sint-Jozefkliniek B & W 1857: oprichting - tem 2005 onafhankelijk! 2006: fusie met AZ Dodoens Willebroek Sint-Jozefkliniek Bornem en Willebroek (246 bedden)

7 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Sint-Jozefkliniek B & W 2011: renovatie en uitvoering masterplan

8 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Sint-Jozefkliniek B & W 2018 (?): sluiting campus Willebroek en opening AZ SINT JOZEF

9 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Heelkunde 1 23 bedden abdominale- en thoracale chirurgie, vaatchirurgie, gynaecologie, urologie, plastische chirurgie jaarlijks 30 stoma s tijdelijk ileostoma T.M.E.-ingreep urostoma

10 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Stomazorg 1995: organisatie stomadossier 2000: 3 stomaverpleegkundigen en stomaconsultatieruimte

11 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem Stomazorg 2004: poliklinische opvolging en stomaraadpleging op afspraak 2011: elke maandag stomaraadpleging met stomaverpleegkundige

12 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem 2. Morbus Crohn 3. Casus besprekingen 1 en 2 4. Besluit

13 2. Morbus Crohn Definitie Gevolgen Symptomen intra-intestinaal (binnen maagdarmstelsel) extra-intestinaal (buiten maagdarmstelsel) Behandeling medicatie voeding heelkunde toekomst

14 2. Morbus Crohn (1932 Dr. Burril Crohn) Definitie morbus (= latijn) ziekte aandoening chronische ontsteking volledige wanddikte darm colitis ulcerosa enkel mucosa! wisselend en onvoorspelbaar verloop! aantasting gehele maagdarmkanaal mogelijk colitis ulcerosa vooral colon! diagnose jaar België personen - jaarlijks +500 oorzaken: overactief immuun-systeem, darmflora,? invloed: roken, erfelijkheid, stress,

15 2. Morbus Crohn Definitie locaties: - 75% ileum - 50% dunne + dikke darm - soms enkel dikke darm - soms hoog-digestief

16 2. Morbus Crohn Gevolgen darm wandverdikking onbeweeglijkheid vernauwing verkleving abces- en fistelvorming

17 2. Morbus Crohn Symptomen binnen maagdarmstelsel - darm diarree (90%) + eventueel bloedverlies koliekpijn stenose/obstructie darm koorts vermagering slechte opname anale letsels rectale fistel blaasinfectie recto-vesicale fistel vaginaal verlies recto-vaginale fistel abces huid: fistel darm en huid (bvb thv stoma) klachtenvrij fistels tussen darmsegmenten!

18 2. Morbus Crohn Symptomen binnen maagdarmstelsel mond: aften slokdarm: pijn borstkas bij eten moeilijke doorgang voedsel maag/duodenum: maagpijn, nausea, braken

19 2. Morbus Crohn Symptomen buiten maagdarmstelsel gewrichtsaandoeningen meestal gelijktijdig met darmontsteking perifere artritis: gewrichtsontsteking met zwelling, roodheid, pijn thv knie, enkel, elleboog, pols sacro-ileïtis: gewrichtsontsteking thv heiligbeen en bekken (lage rugpijn) ankyloserende spondylitis/ziekte van Bechterew: verstijving wervelkolom

20 2. Morbus Crohn Symptomen buiten maagdarmstelsel huidafwijkingen erythema nodosum: pijnlijke verheven roodpaarse mundstuk vlekken thv O.L. pyoderma gangrenosum: pijnlijke ulceraties thv ledematen, peristomale zone: paarse wondranden, wandelen, diagnose a.d.h. aspect, AB weinig effect oogletsels episcleritis: oogontsteking met verdikte bloedvaatjes uveïtis: pijnlijke ontsteking voorste oogkamer: troebel zicht, etter (chirurgie!)

21 2. Morbus Crohn Symptomen buiten maagdarmstelsel mondletsels: aften, zweertjes, ontsteking van lip- en mondslijmvlies, tong (tekort vitamines en mineralen) leveraandoeningen: littekenvorming galwegen belasting door medicamenteuze therapie!

22 2. Morbus Crohn Behandeling medicatie klassieke anti-inflammatoire medicatie (1 ste lijn): 5-ASA: - Sulfasalazine 1944 ( 60) (Salazopyrine ) - Mesalazine (Pentasa, Colitofalk ) orale corticoïden: - Prednisolone (Medrol ) lokale corticoïden: - Budesonide (Entocort klysma) - Beclomethasone (Clipper ) antibiotica (aanvulling steroïden) Ciprofloxacin (Ciproxine ), Metronidazol (Flagyl )

23 2. Morbus Crohn Behandeling medicatie immuno-modulatoren (2 de lijn): invloed afweersysteem recidieven - complicaties Azathioprine (Imuran, Lanvis = uit de handel) 6-MP (Purinethol ) Methotrexaat/MTX (Ledertrexate )

24 2. Morbus Crohn Behandeling medicatie biologicals (anti -TNF antilichamen) TNF= tumor necrose factor: eiwit dat bij natuurlijke afweer vh lichaam behoort, ontspoort en zich richt op digestieve stelsel Infliximab (Remicade IV/2mnd) Adalimumab (Humira SC/1wk) 520 5,65 opleg Golimumab (Simponi SC/1mnd) = toekomst! biologicals (anti ICAM) = toekomst! Vedolizumab (Millenium IM)

25 2. Morbus Crohn Behandeling voeding: RA/darmsparend opstoot + rookstop! heelkunde (spaarzaam): resectie bij stenose of bij slechte werking darm seton-techniek bij fistels thv anale sfincter: openhouden tvv abces; soms natuurlijke migratie en spontane evacuatie stoma (vaak ileostoma): tijdelijk protectief loop fistels definitief eindstandig totale colectomie toekomst: beïnvloeding darmflora - stamceltransplantatie?

26 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem 2. Morbus Crohn 3. Casus besprekingen 1 en 2 4. Besluit

27 3. Casus 1: idiopatische huidirritatie Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

28 3. Casus 1: idiopatische huidirritatie Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

29 3. Casus 1 Familiale anamnese man geboren 1933 (67 jaar 1 ste contact in 2000) gehuwd: echtgenote 10/11/2013 (pneumonie) 2 kinderen gepensioneerd garagehouder (Wartburg-Trabant)

30 3. Casus 1 Familiale anamnese hobby: biologisch tuinieren: serre op wielen!

31 3. Casus 1: idiopatische huidirritatie Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

32 3. Casus 1 Medische anamnese ( ) 1988: diagnose Crohn (leeftijd 55 jaar) 1997: heupprothese diabetes type 2 (sinds enkele jaren) thuismedicatie: Pentasa, soms Imodium en homeopathie allergie: kleefpleisters?

33 3. Casus 1 Medische anamnese ( ) einde 2000: Crohncolitis met multiple fisteltrajecten in gehele colon + bedekte perforatie t.h.v. sigmoïd behandeling: urgente chirurgie: géén darmvoorbereiding of stomaplaatsbepaling! totale colonresectie aanleg definitief ileostoma hospitalisatie: 1 maand

34 3. Casus 1: idiopatische huidirritatie Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

35 3. Casus 1 Opvolging: begeleiding ( ) wekelijks, maandelijks en jaarlijks Sint-Jozefkliniek Bornem stomaverpleegkundige chirurg (Dr Bontinck) gastro-enteroloog (Dr Potvin) dermatoloog (Dr Van Hee) Thuiszorg team van 2 dezelfde verpleegkundigen!

36 3. Casus 1 Opvolging: niet besproken ( ) intra intestinaal darm: remissie medicatie Crohn: Pentasa, af en toe Imodium homeopathie andere: Allopurinol, Emconcor, Metformax Opvolging: besproken ( ) extra intestinaal idiopathische huidirritatie wond- en stomazorg aanvullende medicatie

37 3. Casus 1 Opvolging ( ) observatie stoma: gedurende 2 jaar na stoma-aanleg géén enkel zorgprobleem Consecura 2 delig klik open transparant (Convatec)

38 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2002 juni: obstructie t.g.v. briden behandeling: urgente chirurgie ileocoecale resectie heraanleg ileostoma plaatsen van buikwandprothese hospitalisatie: 1,5 maand

39 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2002 juni post-op observatie/therapie stoma en peristomale huid: abcedatie/ulceratie naast stoma: spoelen verdunde Isobetadine dermicum + wiek en afdekken met stomahesivepasta (volledige granulatie na 3 weken) Consecura 2 delig klik open transparant

40 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2002 juni post-op observatie/therapie mediane incisie: abcedatie: chirurgisch openleggen incisie + spoelen met verdunde isobetadine dermicum + wiek na ontslag verder met thuiszorg tot uiteindelijk D.A.V. 1x/dag met Hibidil

41 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2003 begin februari (8 mnd na stoma-aanleg) observatie/therapie stoma en peristomale huid: peristomale hernia en prolaps (4cm): stomex- buikband op maat onder huidplaat = intact: Cavilonspray buiten huidplaat = droge irritatie + schilfers: magistrale cortisonenzalf (dermatoloog) Consecura 2 delig klik open transparant

42 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2003 half februari (14 dagen later) observatie/therapie stoma en peristomale huid: buiten en onder de huidplaat droge irritatie + schilfers voorstel dermatoloog: over de peristomale huidzone + de mediane incisie: DuoDERM hydro-actif 20x20 cm (Convatec)/ 3 dagen (=hydrocolloïd) + Consecura 2 delig klik open transparant

43 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2003 half februari observatie/therapie stoma en peristomale huid: hernia/prolaps, droge irritatie

44 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2003 februari april observatie/therapie stoma en peristomale huid: DuoDERM : verweking

45 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2003 februari april observatie/therapie stoma en peristomale huid: DuoDERM

46 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2003 mei (na 3 maanden DuoDERM hydro-actif ) observatie/therapie stoma en peristomale huid: huid intact en vanwege kostprijs (=1000Bfr/3pltn) stop DuoDERM Consecura 2 delig klik open + Cavilon spray vervolgens test andere firma s (Coloplast, Hollister/Dansac, Biotrol en Eurotec): reactie huid? mediane incisie: verder met DuoDERM

47 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2004 februari (9 maanden verder) observatie/therapie stoma en peristomale huid: terug als voorheen! peristomale huid en opvangsysteem: test Siliconenverband Mepilex Transfer (Mölnlycke Health Care) + stomahesivepasta + Consecura 2 delig klik open transparant /3 dagen (Convatec) mediane incisie: zuiver, niet gesloten Siliconenverband Mepilex Border (Mölnlycke Health Care)

48 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2004 februari maart observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie:

49 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2004 februari maart observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie:

50 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2004 februari maart observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie:

51 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2004 maart (na 1,5 maand Mepilex! ) observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie: géén beterschap met Siliconenverband Mepilex! herstarten met DuoDERM hydro-actif bezoek adv. geneesheer mutualiteit met stomadossier en aanvraag (door dermatoloog) tot gedeeltelijke/verlengde terugbetaling = elke 3 maanden + max. 4 x te verlengen (indien geen volledig wondherstel) = OK! = post-chirurgische chronische wonde die na 6 weken klassieke behandeling geen volledig wondherstel geeft!

52 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2005 mei (na 1 jaar) observatie/therapie stoma en peristomale huid: intact met DuoDERM mediane incisie: opnieuw vochtig start hydrocolloïd met zilver: Contreet Ag (Coloplast) na 23 dagen intact!

53 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2006 (1 jaar verder) observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie: intact met DuoDERM

54 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2009 (3 jaar verder) observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie: intact

55 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2011 (2 jaar verder) observatie/therapie stoma, peristomale huid en mediane incisie: toename prolaps! 1x/week DuoDERM hydro-actif 20x20 cm (Convatec): terugbetaling niet meer aanvaard (3 platen: 28,56 = 9,52 pp)! andere dagen: SenSura Click 2 delig open (Coloplast) + afplakken met papieren pleisters voorheen Consecura 2 delig klik open transparant (Convatec) maar overschakeling vanwege sluiting (klem) afgetekende droge irritatie!

56 3. Casus 1 Opvolging ( ) 2012 (1 jaar verder) observatie/therapie stoma en peristomale huid: overschakeling (thuiszorg) DuoDERM hydroactif 20x20 cm (Convatec) Varimate thin hydrocolloïd 20x20cm (Eurotec) (5 platen: 80,02 = 16 pp) vanwege comfort = dunner! stomazorg 2x/week = Cavilonspray + varimate ringetje (Eurotec) + Hydrocolloïd + SenSura Click 2 delig open

57 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

58 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

59 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

60 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

61 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

62 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

63 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

64 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: thuisbezoek! stomazorg

65 Probleemstomata bij Morbus Crohn Casus 1 opvolging ( )

66 3. Casus 1 Opvolging ( ) 7 november 2013: evaluatie thuisbezoek gebruik extra hydrocolloïd is enige oplossing bij deze patiënt: oorzaak (allergie, Crohn)? hoge kostprijs (= 100/maand) momenteel geen bezwaar voor patiënt... hoed af voor de thuiszorg: 13 jaar dezelfde twee verpleegkundigen: zeer goede band met patiënt en echtgenote vlotte stomazorg en goed op de hoogte overleg tussen ziekenhuis en thuiszorg patiënt is ondertussen 80 jaar geworden echtgenote 3 dagen na dit bezoek overleden...

67 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem 2. Morbus Crohn 3. Casus besprekingen 1 en 2 4. Besluit

68 3. Casus 2: pyoderma gangrenosum Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

69 3. Casus 2: pyoderma gangrenosum Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

70 3. Casus 2 Familiale anamnese vrouw geboren 1948 (56 jaar 1 ste contact in 2004 ) gehuwd: echtgenoot Sjörgrensyndroom chronische reumatische auto-immuunziekte! 17/2/2013 (levercarcinoom) 2 dochters waarvan één: 2013 Sjörgrensyndroom huisvrouw woonachtig op 36 km van ziekenhuis: geen rijbewijs, echtgenoot = chauffeur!

71 3. Casus 2: pyoderma gangrenosum Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

72 3. Casus 2 Medische anamnese ( ) 1964: appendectomie 1975: diagnose Crohn (leeftijd: 27 jaar) diarree - colitis + anale fistel behandeling: Salazopyrine - Vivonex (voeding) : recidiverende opstoten behandeling: Salazopyrine - Imuran 1991: bilaterale varicectomie

73 3. Casus 2 Medische anamnese ( ) 1998: recidiverende opstoten met eerste extra- intestinale manifestaties: ernstige pancolitis (gehele colon), géén ileïtis fissuren (anaal en recto-vaginaal) arthritis linker enkel erythema nodosum (O.L.) uveïtis ogen behandeling: Salazopyrine, Medrol, Flagyl, Entocort Imuran resultaat: progressief beterschap

74 3. Casus 2 Medische anamnese ( ) : wisselend verloop behandelingen: Methotrexaat, Imuran, Lanvis, opstart 2001 Remicade hospitalisaties: sanering fistels, plaatsen setons gewrichtsontstekingen + erysipelas O.L. (enkele maanden)

75 3. Casus 2 Medische anamnese ( ) einde 2004: diepe ulcera thv colon transversum + linker colon en flegmoneuze sigmoïditis met rectovaginale fistels behandeling: resectie colon transversum + linker hemicolectomie; behouden darmdelen: 15cm colon ascendens 20cm rectum aanleg (tijdelijk?) eindstandig colostoma

76 3. Casus 2: pyoderma gangrenosum Familiale anamnese Medische anamnese ( ) Opvolging ( )

77 3. Casus 2 Opvolging: begeleiding ( ) 2005 bijna dagelijks (op vraag van de patiënt) vervolgens wekelijks, maandelijks en jaarlijks Sint-Jozefkliniek Bornem stoma -en sociaal verpleegkundige chirurg (Dr Bontinck en Prof Pattyn, UZ Gent) gastro-enteroloog (Dr Potvin, 20 jaar opvolging) dermatoloog (Dr Van Hee) Gasthuisberg Leuven Prof Rutgeerts (gastro-enteroloog) Prof Segaert (dermatoloog) IBD Research Group (Inflammatory Bowel Disease) Huisarts/ géén thuiszorg!

78 3. Casus 2 Opvolging: niet besproken ( ) intra intestinaal darm en recto-vaginale fistels (dmv colono): remissie en na verloop fragiele sluiting fistels extra intestinaal gewrichtontstekingen (artritis hals, enkels, rug) oogletsels (episcleritis en uveïtis) medicatie Crohn darm: Remicade en vanaf 2007: Humira Analgetica (gewrichten, stomazorg) : Dolantine IM, SC pijnpomp, Oxycontine en Oxynorm p.o.

79 3. Casus 2 Opvolging: besproken ( ) extra intestinaal pyoderma gangrenosum en erythema nodosum wond- en stomazorg aanvullende medicatie

80 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 januari februari (2 mnd na stoma-aanleg) observatie stoma: 1 ste consult na stoma-aanleg: géén zorgprobleem 1delig ledigbaar zakje (Convatec), zelfstandige stomazorg 2 de consult: ulcera met ettercollectie en onderlinge ondermijningen onder de huidplaat + uitstralende roodheid

81 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 januari - februari (2 mnd na stoma-aanleg) therapie stoma: advies dermatoloog: biopt: Pyoderma Gangrenosum aan de hand aspect/verloop! wondzorg ulcera: Seasorb (alginaat) + afdekken en circulair rond stoma pastastrip + Alterna 2 delig click open transparant (Coloplast) medicatie: start AB: Flagyl p.o. en later Minocycline

82 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 januari - februari therapie Seasorb + pastastrip (Coloplast)

83 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 maart - mei observatie stoma: wandelende ulcera met ondermijningen géén lekkage opvangsysteem!

84 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 maart - mei therapie stoma: advies chirurg: openen ondermijningen wondzorg ulcera: Aquacell Ag (Convatec) en later Contreet Ag (Coloplast) + DuoDerm huidplaat (Convatec) pastastrip en/of stomahesivepasta circulair + 2 delig Alterna (Coloplast)

85 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 maart - mei therapie openen ondermijningen (2x) zorg met Aquacell en Duoderm (Convatec)

86 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 juni juli (half jaar na stoma-aanleg) observatie stoma: wondherstel vaststelling regelmatig lekkage (stomakanteling, beweeglijk stoma!) onderste ledematen: 1 ste vaststelling eczemateuze manifestaties rechter voet (enkel) met verdere uitbreiding

87 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 juni - juli therapie stoma: test convexsystemen (lekkages) van alle firma s doch stop (pijn, irritatie, druknecrose?); verdere zorg met Duoderm hydro-active (Convatec) en later Decoderm comp. + 2 delig Alterna (Coloplast) onderste ledematen: advies dermatoloog: Betnelan V, later Decoderm compositum zalf met Jelonet vetverband

88 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 juni - juli therapie Decoderm + compres + 2delig convex Alterna (Coloplast) na 4 dagen necrose tgv convex of pyoderma?

89 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 augustus september (1 mnd verder) observatie stoma: eczemateuze vochtige roodheid tot buiten peristomale zone: Candida, allergie, lekkages? onderste ledematen: beterschap

90 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 augustus september therapie stoma: Daktarspray, Cavilonspray, Aquacell met Varihesive plaat (minder lekkage) en later Alione verband (Coloplast) op aangetaste zone/ 1 à 2 dagen onderste ledematen: Decoderm comp verder

91 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 oktober december (1 jaar stoma-aanleg) observatie stoma: zeer minieme droge irritatie (oktober) onderste ledematen: toename en uitbreiding letsels: vochtig, rood, gezwollen en pijnlijk (dermatitis)! armen, borsten, rug: rode eczemateuze afgetekende manifestaties (jeuk): erythema nodosum?

92 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 oktober - december observatie onderste ledematen en armen: eczemateuze manifestaties!

93 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 oktober december therapie: stoma: Seasorb (kleine wondjes) + Comfeel plus transparant + pastastrip + Alterna 2 delig click open (Coloplast) + gordel onderst ledematen, armen, borst en rug: o.a. Dermovate, Fucicort, Fucidine en magistrale bereidingen met chloorhexidine, zinkoxyde (consult Prof Rutgeerts/Segaert)

94 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2005 oktober december observatie/therapie: algemeen beterschap!

95 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2006 observatie stoma: af en toe lekkages met kleine oppervlakkige en wisselende ulceraties: Seasorb + Comfeel plus transparant + pastastrip + Alterna 2 delig click(coloplast) + gordel onderste ledematen: rode, vochtige en pijnlijke zwellingen, met opstijgende roodheid naar gehele been tot in liesstreek: magistrale zalfbereidingen (Prof Segaert)

96 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2006 observatie: onderste ledematen:

97 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2007 observatie: stoma: af en toe lekkages, beperkte ulceratie vorming peristomale hernia (april) en éénmalige vaststelling hematomen (juli) onderste ledematen: géén beterschap: dermatitis = gevolg van Crohn en/of Remicade? andere: armfractuur na val thuis (april)

98 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2007 observatie: onderste ledematen en voeten: dermatitis en korstvorming!

99 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2007 therapie: stoma: lekkages: Adapt thin rings 98mm (Hollister) tvv pastastrip (Coloplast): 2 à 3 dagen lekvrij! stomex-buikband op maat (hernia) onderste ledematen: flebografie en allergietesten (Leuven)=OK magistrale bereidingen (Prof Segaert) medicatie: Pentasa en Medrol

100 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2007 september voorstelling patiënt op IBD Research Group (Inflammatory Bowel Disease) Belgische vereniging die artsen met speciale interesse in IBD verenigt voor gezamelijke studies en overleg

101 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2007 september IBD Research Group: voorstel van Prof uit Luik (opleiding Canada): Protopic zalf ( atopische dermatitis, onderdrukt afweersysteem en remt ontstekingen) op ulcera stoma (3x/wk Protopic + stukje compres + Comfeel plus + Adapt ring (Hollister) + Alterna 2 delig click (Coloplast) op onderste ledematen: dagelijks medicatie: Ledertrexate IM, Foliumzuur po

102 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2007 december observatie/therapie: stoma en onderste ledematen: beperkte en wisselende resultaten na 3 maanden Protopic zalf STOP!

103 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2008 observatie/therapie: stoma: ulcera: bloemsuiker, Elidel 1% crème (vgl. Protopic ), Contreet/Biatain Ag, alginaten toename peristomale hernia! onderste ledematen: wisselend verloop: zalven

104 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2009 (4 jaar na stoma-aanleg) observatie/therapie: stoma: hernia + nieuwe grote ulcera: alginaten onderste ledematen: 1mnd ZH: erysipelas met necrose: Meladerm honingzalf

105 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2009 observatie/therapie: recto-vaginale fistel: fragiele sluiting vraagstelling patiënte: sluiten stoma? anale manometrie met pelvische reëducatie en tapiocalavementen training sfincter! leven: echtgenoot hartchirurgie met complicaties

106 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2010 (4 jaar na stoma-aanleg) observatie/therapie: stoma: januari: sluiten stoma uitgesloten wegens sfincter! april: herpositionering stoma contralaterale zijde (Prof Pattyn,UZ Gent) wegens hernia, pijnlijke en moeilijke stomazorg juni (2mnd na aanleg stoma): peristomaal grote ulcera: met alginaten beter! november: gluteaal abces + botcontact re: ZH met uitruiming + wiekverband 1mnd; tgv IM insp.?

107 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2011 observatie/therapie: stoma: 31 dec 2010 : spoedopname wegens parastomale eventratie met inklemming chirurgisch herstel met prothese! 31 jan 2011: heropname wegens wonddehiscentie met vrijliggen prothese VAC-therapie gedurende 1maand dec 2011: recidief 2 kleine hernia tot heden! leven: echtgenoot leverkanker: chirurgie UZ Leuven: geen stomaconsulten!

108 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2012 observatie/therapie: stoma: af en toe ulcera onderste ledematen: wisselend verloop: zalven leven: voorjaar: heupfractuur op parking supermarkt (aangereden door echtgenoot) najaar: echtgenoot palliatief stadium leverkanker: geen stomaconsulten!

109 3. Casus 2 Opvolging ( ) 2013 observatie/therapie: stoma: intact Askina spray(biotrol) + Adapt ring (Hollister) + Alterna 2 delig click (Coloplast) onderste ledematen: intact (cortisonenzalven) pijnlijke gewrichten ogen: wisselend verloop darm: remissiestatus medicatie: Humira SC/2 weken, oxynorm p.o. leven: februari overlijden echtgenoot thuis

110 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! stoma en peristomale zone

111 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! lichaam en onderste ledematen:

112 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! stomaverzorging: combinatie firma s!

113 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! stomaverzorging:

114 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! stomaverzorging:

115 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! stomaverzorging:

116 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: thuisbezoek! stomaverzorging:

117 Casus 2 opvolging ( )

118 3. Casus 2 Opvolging ( ) 6 november 2013: evaluatie thuisbezoek wond- en stomazorg bij pyoderma gangrenosum ideaal wondverband? analgetisch wondverband? boodschap van de fiere patiënte: doe zoveel mogelijk zelfstandig: dit geeft je zelfvertrouwen = geluk in dit onzeker leven! pas overgrootmoeder geworden op 65 jaar! haar stoma is altijd een hij als hij stout is, en een roosje als ze braaf is haar zakje noemt ze vaak voor de buitenwereld spaarpotje : ik moet naar huis want ik moet mijn spaarpotje gaan leegmaken

119 1. Stomazorg Sint-Jozefkliniek Campus Bornem 2. Morbus Crohn 3. Casus besprekingen 1 en 2 4. Besluit

120 4. Besluit Morbus Crohn wisselend verloop met combinatie van intra- én extra intestinale manifestaties: fysieke- maar ook psychologische- en relationele impact op de patiënt vraagt van de zorgverlener een zekere flexibiliteit: moeilijk anticiperen: achter de feiten aanlopen! overleg tussen de patiënt zelf, collega s in de zorgverlening en firma s biedt soms onverwachte oplossingen ( blind staren en overaanbod zorgmaterialen) zoek steeds naar aanvaarbare oplossing voor de patiënt èn zorgverlener (ook al is die niet perfect)

121 4. Besluit Dank mijn stomapatiënten artsen, mijn hoofdverpleegkundige en collega s op de afdeling en in de thuiszorg alle firma s stoma- en wondzorg: Geert, Barbara, Filip, Nele en Vicky mijn gezin!

122 DANK VOOR UW AANDACHT!