RAPPORTAGE INSTROOM EN OPLEIDINGSBEHOEFTE SCHILDERSBRANCHE USP Marketing Consultancy

Transcriptie

1 RAPPORTAGE INSTROOM EN OPLEIDINGSBEHOEFTE SCHILDERSBRANCHE 2012 USP Marketing Consultancy in opdacht van sociale partners sector Schilderen en Onderhoud April 2012 Ing. Florens van der Gaag Jeannette van der Rhee M.Sc. Laura Buijs M.Sc.

2 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 2 Onderzoeksverantwoording 3 Methodiek 4 Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 5 Opleidingsbehoefte 6 Instroombehoefte naar regio 7 Overige resultaten onderzoek 2

3 Hoofdstuk 1. Management samenvatting Sociale partners Schilderen en Onderhoud hebben behoefte aan een goed inzicht in de behoefte aan opgeleide mensen binnen de schildersbranche. Deze informatie is noodzakelijk om beleid te ontwikkelen op het terrein van onderwijs en de arbeidsmarkt. Een belangrijke ambitie daarin is het ontwikkelen en uitvoeren van een monitoringsinstrument voor de instroom- en opleidingsbehoefte van de branche. USP Marketing Consultancy heeft in opdracht van de Branche Opleidingscommissie Schilders (BOC) de instroom- en opleidingsbehoefte in de schildersbranche in kaart gebracht. USP heeft in samenwerking met de BOC een model opgesteld dat de instroom- en opleidingsbehoefte van de branche voor de komende 5 jaar voorspelt. In dit model worden bestaande bronnen (informatie pensioenfonds, BouwKennis, CBS) gecombineerd met de informatie uit een exclusief onderzoek onder schildersbedrijven en sector verlaters. Dit model is in 2010 opgesteld, het huidige onderzoek is een update van dit model met de meest recente informatie. Omwille van praktische toepassing van de resultaten is er voor gekozen om de resultaten te presenteren met een zekere bandbreedte. Bepaalde onderdelen zoals het aantal schilders dat de komende jaren met pensioen gaat of dat arbeidsongeschikt raakt kan vrij exact bepaald worden. Andere relevante cijfers zoals de uitstroom naar een andere branche en het uitvalpercentage in de opleidingen kan de komende jaren sterker variëren en daarmee afwijken van de oorspronkelijke berekening. Met name de uitstroom naar andere branches heeft een grote impact op de uiteindelijke berekening van de instroom- en opleidingsbehoefte. Omdat dit getal per jaar sterk kan variëren is er voor gekozen om niet van één getal uit te gaan maar te kiezen voor een bandbreedte. Daarmee wordt een bepaalde veiligheidsmarge in de berekening aangebracht. Dit leidt er toe dat er uiteindelijk ook in de eindberekening van de instroom- en opleidingsbehoefte sprake is van een bandbreedte. Naast het in kaart brengen van de kerncijfers is in het onderzoek ook rekening gehouden met toekomstige ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op de instroom- en opleidingsbehoefte (kwalitatieve invloeden). Het onderzoeksrapport geeft tevens inzicht in de totale hoeveelheid schilderwerk in Nederland voor de komende 5 jaar en in het aantal schilders dat nodig is om dit werk uit te voeren. Daarnaast wordt in dit onderzoek de opleidingsbehoefte per opleidingsregio voorspeld en cijfermatig onderbouwd. 3

4 Hoofdstuk 1. Management samenvatting Omvang opleidingsbehoefte 2012 Benodigde instroom 2012: Externe opleiding (52%) Interne opleiding (3%) BOL: 100 (5%) BBL: (47%) Bruto opleidingsbehoefte Uitbreidingsvraag: -60 Niet opgeleid (45%) Uitval uit de opleiding (5%-10%) Totale uitval opleiding (25%-35%) Beginnend schilder Multifunctionele schilder Meters maken schilder Verwachte uitstroom 2012: Blijft werkzaam in de branche (20%-25%) Totaal onderhoud Specialist Calculator, etc Administratief

5 Hoofdstuk 1. Management samenvatting Uit de onderstaande prognose komt naar voren dat de opleidingsbehoefte de komende 5 jaar tussen de en leerlingen per jaar zal liggen. De voorspelling is dit jaar aanzienlijk lager dan in de vorige meting doordat, op basis van de meest recente informatie, de nieuwbouwproductie de komende jaren beduidend lager ligt dan in 2010 werd verwacht. Bovendien is de uitstroom dit jaar zuiverder in kaart gebracht, waardoor deze cijfers aanzienlijk minder ruis bevatten. In het rapport wordt de berekening van deze cijfers toegelicht en zijn uitsplitsingen gemaakt van de instroom- en opleidingsbehoefte naar opleidingsregio. Instroom- en opleidingsbehoefte met invloed kwalitatieve factoren Verandering benodigde aantal fte Uitstroom totaal Instroombehoefte per jaar Deel dat wordt opgeleid Via BOL Netto opleidingsbehoefte Uitval uit de opleiding (25%-35%) Uitval nog werkzaam in branche (20%-25%) Bruto opleidingsbehoefte minimaal Bruto opleidingsbehoefte maximaal

6 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 2 Onderzoeksverantwoording 3 Methodiek 4 Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 5 Opleidingsbehoefte 6 Instroombehoefte naar regio 7 Overige resultaten onderzoek 6

7 Hoofdstuk 2. Onderzoeksverantwoording 2.1 Aanleiding en achtergrond onderzoek De organisaties FOSAG, FNV Bouw en CNV Hout en Bouw hebben in 2007 de Branche Opleidingscommissie Schilderen (BOC) opgericht. Een belangrijk aandachtspunt voor deze commissie is de vakbekwaamheid van de schilders-, afwerking- en glaszetbranche. Een belangrijk doel van de BOC is het ontwikkelen en vaststellen van een beleid op de terreinen onderwijs en arbeidsmarkt. Een goed inzicht in de behoefte van de branche aan opgeleide mensen is om die reden voor de BOC een belangrijk uitgangspunt. Een belangrijke ambitie daarin is het ontwikkelen en uitvoeren van een monitoringsinstrument voor de instroom- en opleidingsbehoefte van de branche. Deze informatie is noodzakelijk om beleid te ontwikkelen op het terrein van onderwijs en de arbeidsmarkt. De BOC heeft USP Marketing Consultancy opdracht gegeven onderzoek te verrichten naar de instroom- en opleidingsbehoefte in de schildersbranche en mede te bepalen hoe een dergelijke monitoringsinstrument gestalte kan krijgen. 7

8 Hoofdstuk 2. Onderzoeksverantwoording 2.1 Aanleiding en achtergrond onderzoek De centrale onderzoeksvraag: Wat is in de komende vijf jaar de regionale arbeidsmarkt- en opleidingsbehoefte van de sector Schilderen? Concreet zal dit rapport inzicht bieden in de volgende zaken: 1. De opleidingsbehoefte bestaande uit: De extra vraag naar werkenden in de sector Het vertrek van werkenden uit de sector De opleidingsvraag in de sector 2. Inzicht in het type schilder waar behoefte aan is (7 profielen) 3. De gerealiseerde instroom van leerlingen in de sector Schilderen per regio in de afgelopen vijf jaar 4. De diplomagraad en kwaliteiten van personeel in de branche (inclusief EVC) 5. De opleidingscapaciteit van de schildersbedrijven (individuele leerbedrijven en lidbedrijven van samenwerkingsverbanden) 6. De te verwachten ontwikkelingen in de sector Schilderen de komende vijf jaar (o.a. redenen voor uitstroom, ontwikkelingen in de markt en technologische ontwikkelingen) 7. Meer inzicht in de uitstroom naar andere sectoren (omvang, richting van uitstroom, verkapte uitstroom en eventuele terugkeer) 8

9 Hoofdstuk 2. Onderzoeksverantwoording 2.2 Onderzoeksfasen Het in kaart brengen van de landelijke en regionale instroom- en opleidingsbehoefte van de schildersbranche vraagt om een kwalitatieve en kwantitatieve aanpak. Om tot een monitoringsinstrument te komen zijn een vijftal onderzoeksfasen nodig. Onderstaand schema geeft het onderzoeksproces grafisch weer. Interne opstartfase Kwalitatieve fase Afstemmen en programmeren vragenlijst Veldwerkfase Analyse, rapportage & advies Input: Kick-off meeting bij Savantis om aangepaste onderzoek te bespreken Input: Deskresearch. Input:Ontwikkelen, afstemmen en programmeren vragenlijst. Input:Telefonisch en online onderzoek onder de doelgroep. Input: Analyse van data in SPSS en een rapport in PowerPoint. Output: Een duidelijk beeld van de veranderingen van dit onderzoek ten opzichte van het vorige. Output: Een update van alle informatie vanuit BOC, USP en BouwKennis die kan bijdragen aan de ontwikkeling van het monitoringsinstrument. Output: Een geprogrammeerde vragenlijst die telefonisch kan worden afgenomen onder uitstromers en een geprogrammeerde vragenlijst die online kan worden ingevuld door schilders. Output: Gedegen data betreffende de instroom- en opleidingsbehoefte in de schildersbranche. Output: Eindrapport en presentatie. Zowel een rapportage van de huidige situatie als van de verwachtingen op korte en lange termijn. 9

10 Hoofdstuk 2. Onderzoeksverantwoording 2.3 Doelgroepen In totaal zijn er 548 enquêtes ingevuld onder schildersbedrijven; 303 van deze enquêtes zijn ingevuld door de eigenaar van een schildersbedrijf met meerdere werknemers en nog eens 69 enquêtes zijn door werknemers ingevuld. Daarnaast zijn 171 interviews afgenomen onder ZZP ers en OZP ers. De schildersbedrijven zijn online benaderd. Het bestand met adressen is aan de hand van de databestanden van Savantis, FOSAG en BouwPanel, het online panel voor professionals van USP, samengesteld. Tijdens de vorige meting is een deel van de enquêtes telefonisch afgenomen. Er is gecontroleerd of er verschillen zijn ontstaan door de gewijzigde methodiek en dat bleek niet het geval te zijn. Naast het online onderzoek onder de schildersbedrijven heeft er ook een kort telefonisch onderzoek plaatsgevonden onder personen die in 2010 of 2011 de branche hebben verlaten. Het bestand dat hiervoor gebruikt is, is afkomstig van A&O en bestaat uit personen die niet langer zijn aangesloten bij de schilder cao. In totaal zijn 255 telefonische interviews afgenomen. Response overzicht Response onder schildersbedrijven 548 Response onder sector verlaters 255 Verdeling response onder schildersbedrijven - Functie Directeur/ eigenaar bedrijf meerdere werknemers 303 Werknemer 69 ZZP ers 156 OZP er 15 Weet niet/ geen mening 5 10

11 Hoofdstuk 2. Onderzoeksverantwoording 2.4 Achtergrondkenmerken - schildersbedrijven De verdeling van de schildersbedrijven in de steekproef komt niet geheel overeen met de landelijke verdeling. Om deze reden zijn de resultaten gewogen naar provincie. Door de uitkomsten van het onderzoek te wegen, worden de resultaten representatief voor Nederlandse schildersbedrijven. Om tot een representatieve landelijke verdeling van schildersbedrijven te komen, is gebruik gemaakt van tellingen van de Kamer van Koophandel. In het onderzoek is onderscheid gemaakt in de omvang van de schildersbedrijven. Hierbij wordt rekening gehouden met de landelijke verdeling op basis van tellingen van de Kamer van Koophandel. Aantal en percentage schildersbedrijven - naar provincie N KvK % KvK N onderzoek % onderzoek Drenthe 283 3% 16 3% Flevoland 241 2% 14 3% Friesland 523 5% 17 3% Gelderland % 78 14% Groningen 334 3% 24 4% Limburg 531 5% 30 5% Noord-Brabant % % Noord-Holland % 81 15% Overijssel 767 7% 38 7% Utrecht 866 8% 39 7% Zeeland 230 2% 13 2% Zuid-Holland % 81 15% Totaal % % Aantal en percentage schildersbedrijven - naar omvang N KvK % KvK N onderzoek % onderzoek ZZP er/ozp er % % 2-5 fte % % > 5 fte % % Onbekend 0 0% 22 4% Totaal % % 11

12 Hoofdstuk 2. Onderzoeksverantwoording 2.4 Achtergrondkenmerken - schildersbedrijven In de tabel rechts is het aantal geïnterviewde bedrijven verdeeld naar de 18 opleidingsregio s weergegeven. In de onderstaande tabel wordt een verdeling van de belangrijkste opdrachtgevers van de geïnterviewde bedrijven getoond. Belangrijkste opdrachtgevers Particulieren 80% Aannemers 50% Andere bedrijven 36% Aantal en percentage schildersbedrijven - naar opleidingsregio Aantal % Amsterdam 34 6% Centraal Nederland 59 11% Den Bosch 42 8% Den Haag/Leiden/Gouda 46 8% Dordrecht 12 2% Friesland 16 3% Geldermalsen 6 1% Groningen/Drenthe 39 7% Woningcorporaties 28% Heerhugowaard e. o. 42 8% Overheid 19% Schildersbedrijven 10% Projectontwikkelaars 5% VVE 3% Gezondheidszorg(instellingen) 2% Scholen 1% Beleggers 1% ZZP-ers 1% Detailhandel/retail 1% Vastgoedbeheerders 1% Anders 6% Hengelo 24 4% Limburg 29 5% Nünen 33 6% Nijmegen 15 3% Noord-Oost Nederland 30 5% Rotterdam 18 3% Tilburg/Breda 30 5% Zuidwest 23 4% Zutphen 41 7% Onbekend 9 2% Totaal % 12

13 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 2 Onderzoeksverantwoording 3 Methodiek 4 Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 5 Opleidingsbehoefte 6 Instroombehoefte naar regio 7 Overige resultaten onderzoek 13

14 Hoofdstuk 3. Methodiek 3.1 Kwantitatieve en kwalitatieve variabelen Om de hoofdvraag van het onderzoek, Wat is in de komende vijf jaar de regionale instroom- en opleidingsbehoefte van de schildersbranche?, te beantwoorden is een voorspellingsmodel ontwikkeld door USP Marketing Consultancy. Ten eerste is bepaald welke vaste factoren van invloed zijn op de totale hoeveelheid schilderwerk. Vaste invloeden zijn factoren die altijd van invloed zullen zijn op de hoeveelheid schilderwerk. Deze factoren zijn echter geen vaststaande cijfers, maar aan verandering onderhevig. Om ook kwalitatieve invloeden uit de markt mee te nemen in het voorspellingsmodel zijn deze allereerst in kaart gebracht. Hiervoor zijn in het kader van het onderzoek dat is uitgevoerd in 2010, de leden van de Branche Opleidingscommissie geïnterviewd. Op basis van deze interviews zijn de kwalitatieve invloeden bepaald en gemeten. Voor het huidige onderzoek zijn deze kwalitatieve invloeden nogmaals onder de loep genomen en zijn alleen die invloeden meegenomen die daadwerkelijk een bijdrage leveren aan de verandering in de instroom. Het model dat wordt gebruikt om de instroombehoefte in de sector voor de komende 5 jaar te bepalen is uitgewerkt op de volgende pagina. 14

15 Hoofdstuk 3. Methodiek 3.2 Schematisch overzicht bepaling hoeveelheid fte Instroom Nieuwbouw Woningbouw Uitbreidingsvraag Benodigd aantal schilders Totale hoeveelheid schilderwerk Renovatie Woningbouw Nieuwbouw Utiliteitsbouw Aantal werkzame schilders Renovatie Utiliteitsbouw Uitstroom Beïnvloedende factoren Vast en variabel Arbeidsproductiviteit Beïnvloedende factoren 15

16 Hoofdstuk 3. Methodiek 3.3 Schematisch overzicht bepaling opleidingsbehoefte Stapsgewijs is de opleidingsbehoefte als volgt berekend: Bepalen instroombehoefte Stap 1 Stap 1a: Voorspelling gemaakt op basis van (economische) indicatoren Stap 1b: Voorspelling (stap 1a) bewerken met kwalitatieve invloeden ontwikkelingen in de branche Stap 2 Bepalen uitstroom per jaar ((pre-) pensioen, AOW, etc.) op basis van telefonisch onderzoek onder sector verlaters Stap 3 Bepalen hoeveel instroom: onopgeleid en via BOL Stap 4 Netto instroombehoefte voor 2012 = (stap 1 voor stap 1 voor 2011) + stap 2 Stap 5 Opleidingsbehoefte BBL 2012 = Netto instroombehoefte stap 3 16

17 Hoofdstuk 3. Methodiek 3.4 Afsluitend In het volgende hoofdstuk wordt de berekening van de subtotalen die nodig waren voor de berekening van de instroombehoefte beschreven. Daarnaast worden de cijfers getoond van de achterliggende variabelen die behoren tot de kwalitatieve invloeden die zijn meegenomen om te komen tot een realistische berekening van de instroombehoefte. In hoofdstuk 5 worden de cijfers die in hoofdstuk 4 worden besproken verder gespecificeerd naar provincie en vervolgens naar de opleidingsregio s. In hoofdstuk 6 wordt dieper ingegaan op de opleidingsbehoefte. Deze cijfers zijn enerzijds afkomstig uit de online enquêtes en anderzijds uit bestaande cijfers. Indien er gebruik is gemaakt van reeds bestaande cijfers is een bronvermelding aanwezig. 17

18 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 2 Onderzoeksverantwoording 3 Methodiek 4 Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 5 Opleidingsbehoefte 6 Instroombehoefte naar regio 7 Overige resultaten onderzoek 18

19 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Voordat getoond kan worden hoe de kwalitatieve variabelen de berekening beïnvloeden, dient allereerst een basisvoorspelling gemaakt te worden. De basisberekening gaat uit van de kerncijfers. Deze cijfers zijn voornamelijk afkomstig van externe bronnen die in de voorfase zijn verkregen middels deskresearch. De cijfers zijn gecombineerd met cijfers afkomstig uit de enquête, waaronder de verdeling van de segmenten waarin de schilders actief zijn en de daarmee samenhangende productiviteit. De basisberekening is opgebouwd uit de volgende elementen: Basisberekening: Bij de basisvoorspelling wordt gebruikt gemaakt van een aantal kerncijfers, namelijk: Het aantal benodigde schilders in Nederland Woningnieuwbouw Woningonderhoud Utiliteitsnieuwbouw Utiliteitsonderhoud De uitstroom van schilders in Nederland Pensionering Uitstroom naar een andere sector De vraag die als startpunt dient voor het maken van een uiteindelijke basisberekening is: Voor hoeveel schilders, uitgedrukt in fte, is er de komende 5 jaar werk in Nederland? De volgende basiscijfers zijn afkomstig uit bestaande bronnen en zijn gebaseerd op de branche in Aantal schilders in Nederland: (Bron: telling Kamer van Koophandel) 19

20 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Bij de schildersbedrijven was in 2011 gemiddeld 72% van de omzet afkomstig uit woningbouw en 28% uit utiliteitsbouw. Verhouding utiliteitsbouw/woningbouw In 2011 bestond de bestaande woningvoorraad uit ruim 7,2 miljoen woningen en bestond de woningnieuwbouw uit nieuwe woningen. Utiliteitsbouw 28% Woningbouw 72% Voor de komende 5 jaar is het aantal woningen en de woningnieuwbouw verder doorberekend op basis van de woningbouwprognose van het CBS/BouwKennis. Bij het bepalen van de woningvoorraad van de komende 5 jaar is tevens rekening gehouden met de verwachte sloop van woningen. Nieuwbouw met betrekking tot utiliteit is weergegeven in vierkante meters. De voorraad utiliteitsbouw is doorberekend op basis van de verhouding nieuwbouw en renovatie in de utiliteitsbouw. Er is hierbij uitgegaan van een onderhoudcyclus van 6 jaar. Vanwege de stimulerende maatregelen vanuit de overheid die in 2011 van kracht waren, is in 2011 met een kortere onderhoudscyclus gewerkt. Verhouding nieuwbouw/onderhoud Onderhoud 88% Nieuwbouw 12% Woningvoorraad: woningen (bron: CBS/BouwKennis) Woningnieuwbouw: woningen (bron: CBS/BouwKennis) Voorraad utiliteitsbouw m2 (bron: CBS/BouwKennis) Utiliteit nieuwbouw m2 (bron: CBS/BouwKennis) 20

21 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar In de berekening van de productiviteit van de gemiddelde schilder is rekening gehouden met de verhouding koop/huur en het daarbij behorende percentage van het schilderwerk dat wordt uitbesteed. Daarnaast is in de berekening uitgegaan van een gemiddelde onderhoudcyclus van 6 jaar (met uitzondering van 2011). Deze onderhoudcyclus is gebaseerd op de expert interviews uit de voorfase. Daarnaast is rekening gehouden met het aantal schilders dat in 2011 actief was volgens tellingen van de Kamer van Koophandel. Hierin zijn ook schildersbedrijven meegenomen die niet het hele jaar fulltime actief zijn geweest. In dit rapport wordt het als vast gegeven beschouwd dat er altijd nieuwe bedrijven bij zullen komen gedurende het jaar of dat er schilders zijn die parttime werken. De onderstaande productiviteit is dan ook niet de productiviteit van een schilder die een heel jaar fulltime actief is, maar van een gemiddelde schilder. Het totaal aantal bestaande woningen geschilderd in 2011 is De gemiddelde productiviteit in de woningbouw per schilder in 2011: 36,4 bestaande woningen onderhouden 2,5 nieuwbouw woningen geschilderd Eind 2010 werd er vanuit gegaan dat het einde van de economische recessie was aangebroken. Het jaar 2010 was een slecht jaar voor de woningnieuwbouw, maar onder invloed van de weer aantrekkende economie zou de woningnieuwbouw de komende jaren weer groeien. Onder deze aanname was 2010 geen goed basisjaar voor het meten van de productiviteit van schilders in de woningnieuwbouw, omdat er onvoldoende werk was. Hun capaciteit zou kan naar schatting met 10% omhoog kunnen. Daarom is bij de berekening vorig jaar uitgegaan van deze hogere productiviteit. In 2011 brak echter een tweede economische neergang aan, waardoor deze productiviteitsstijging niet haalbaar is. Op basis van de meest recente voorspellingen lijkt een stijging van de woningnieuwbouw in de zeer nabije toekomst ook niet zeer waarschijnlijk. Daarom is dit jaar niet gerekend met de efficiencyverhoging waar in 2010 van uit werd gegaan. 21

22 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar In de onderstaande tabel wordt een overzicht getoond van het benodigde aantal schilders, uitgedrukt in fte, dat de komende 5 jaar nodig is in de woningbouw. De resultaten in deze tabel zijn dus exclusief het benodigde aantal schilders in de utiliteitsbouw en het benodigde aantal schilders als gevolg van uitstroom. Woningbouw: ontwikkelingen en aantal benodigde schilders Woning nieuwbouw Woning voorraad Bestaande woningen te schilderen Schilders in woningbouw In de onderstaande tabel wordt een overzicht getoond van het benodigde aantal schilders dat de komende 5 jaar nodig is in de utiliteitsbouw. Utiliteitsbouw: ontwikkelingen en aantal benodigde schilders Utiliteit nieuwbouw (m2 x 1.000) Utiliteit voorraad (m2 x 1.000) Schilderwerk (m2 x1000) Schilders in utiliteitsbouw

23 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Benodigd aantal schilders per jaar (in fte) Woningbouw Utiliteitsbouw Totaal Verandering aantal schilders p/j In de bovenstaande tabel wordt een overzicht getoond van het aantal schilders dat de komende 5 jaar nodig is om de werkzaamheden in de woning- en utiliteitsbouw uit te voeren. Ten opzichte van 2011 zal de hoeveelheid schilderwerk in 2012 een lichte daling vertonen, waarna er in 2013 sprake is van een lichte groei en in 2014 is een duidelijk herstel zichtbaar is. Dit is ook terug te zien in de verandering van het aantal schilders; ten opzichte van 2011 zal het totaal aantal schilders licht afnemen in In 2013 is er nog geen sterke groei, maar in 2014 zal, onder invloed van de aantrekkende nieuwbouw, het aantal schilders wederom toenemen (met een inhaalslag in 2014 en 2015). 23

24 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar - Uitstroom Werkloos 36 Wil werken in schildersbranche 30 Wil werken in andere branche 6 Instroom Arbeidsongeschikt 4 Uitbreidings vraag Met pensioen/vut 8 Beveiliging 5 Werkzaam in andere branche 11 Bouwbranche 2 Uitstroom 2011 Bezig met opleiding/studie Andere situatie % van de sector verlaters uit het bestand van A&O heeft de sector niet daadwerkelijk verlaten 18 Transport Zorg 2 1 Werkzaam als uitzendkracht 5 Uitzendkracht schildersbranche Uitzendkracht andere branche 4 1 Anders 6 Niet bekend 2 (Weer) in loondienst schildersbranche Actief als ZZP er in schildersbranche Bewust ZZP er geworden Geen baan in loondienst te krijgen 11 1 Redenen: - Wilde iets anders gaan doen (41%); - Onvoldoende werk in schildersbranche (17%); - Vanwege gezondheid (14%); - Betere werkomstandigheden (10%). 24

25 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.1 Kwantitatieve bepaling benodigde schilders per jaar De uitstroom is bepaald aan de hand van het telefonische onderzoek onder personen die in 2010 en 2011 de schilder cao hebben verlaten. Op de vorige pagina is inzichtelijk gemaakt hoe deze uitstroom er in detail uitziet. Het merendeel van de sector verlaters is werkloos geworden (36%), maar is wel weer op zoek naar een baan in de schildersbranche. Daarnaast geeft 22% aan inmiddels al weer een baan gevonden te hebben. Een deel van de sector verlaters is als ZZP-er aan de slag gegaan (12%), wat veelal een bewuste keuze was en een ander aanzienlijk deel is in een andere branche gaan werken (11%). De omvang van de pensionering is niet berekend op basis van de uitkomsten van de enquête daar een analyse van de leeftijdsopbouw van alle schilders in Nederland een nog betrouwbaarder beeld geeft. De absolute omvang van de uitstroom in 2011 is bepaald aan de hand van het bestand van A&O. Een verdere berekening van de totale uitstroom in de overige jaren is gemaakt aan de hand van de conjunctuurontwikkeling. Aan de hand van de uitkomsten van het telefonische onderzoek is de uitstroom ook voor de overige jaren verder gespecificeerd. Hierbij is dus uitgegaan van een vast percentage. Alleen voor de ontwikkeling van de pensionering is hiervan afgeweken. Hier is rekening gehouden met de toenemende vergrijzing van de beroepsbevolking, die ervoor zorgt dat het aandeel schilders dat met pensioen gaat toeneemt. Prognose uitstroom aantal schilders Pensionering Arbeidsongeschikt Werkzaam in andere sector* Werkloos Uitstroom totaal* *Getallen zijn afgerond op tientallen 25

26 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Er zijn diverse kwalitatieve invloeden onderzocht die van invloed kunnen zijn, of van invloed kunnen worden, op de instroombehoefte gedurende de komende 5 jaar. Tijdens een voorbespreking van de resultaten is besloten om alleen kwalitatieve invloeden die cijfermatig kunnen worden onderbouwd in de doorberekening van het model mee te nemen. Het gaat daarbij om de onderstaande kwalitatieve invloeden Kwalitatieve invloeden: Technische innovatie: bijvoorbeeld het gebruik van spuitapparatuur Professionalisering van de schildersbranche, verbetering van de planning van de schilder waardoor minder fte ingezet hoeft te worden om dezelfde hoeveelheid schilderswerk te verrichten. Deze kwalitatieve invloeden zijn met behulp van de enquête gekwantificeerd. De kwantitatieve resultaten uit de enquête zijn weergegeven op de volgende pagina s. 26

27 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Efficienter te werk om productiecapaciteit in 2012 te verhogen ZZP'er/OZP'er 11% 58% 31% Manieren om efficiënter te werken: 2-5 werknemers Gemiddelde verhoging productiecapaciteit: 20% 19% Gemiddelde verhoging productiecapaciteit: 15% 54% 27% Beter plannen/ organiseren(10%) Meer met flexibel personeel werken (7%) Scherpere werk-/ tijdschema s (6%) Goede werkvoorbereiding (4%) > 5 werknemers 32% 47% 21% Gemiddelde verhoging productiecapaciteit: 10% Ja Nee Weet niet/geen mening Voornamelijk schildersbedrijven met meer dan 5 werknemers verwachten dat zij efficiënter kunnen werken om de productiecapaciteit in 2012 te verhogen (32%). Schildersbedrijven geven aan dat efficiënter werken vooral gerealiseerd kan worden door middel van een beter plannen/organiseren (10%). Vergeleken met 2010 is men iets minder optimistisch over de mate waarin men efficiënter kan werken. Dit verschil kan worden verklaard door de scherpere vraagstelling. De gemiddelde verhoging van de productiecapaciteit ligt wel in lijn met

28 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Gebruik spuitapparatuur ZZP'er/OZP'er 42% 58% 2-5 werknemers 57% 41% 2% > 5 werknemers 85% 12% 3% 6% van de schildersbedrijven wil in 2012 gebruik maken van spuitapparatuur Ja Nee Weet niet/geen mening Met name schildersbedrijven met meer dan 5 werknemers maken gebruik van spuitapparatuur (85%). Daarnaast maken ruim vier op de tien ZZP ers/ozp ers gebruikt van spuitapparatuur (42%) en maakt 57% van de middelgrote schildersbedrijven gebruik van spuitapparatuur. Vergeleken met 2010 is men iets minder vaak gaan werken met spuitapparatuur, hoewel de verschillen minimaal zijn. 28

29 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Gebruik spuitapparatuur besparing manuren ZZP'er/OZP'er 76% 21% 3% 2-5 werknemers 71% 19% 10% > 5 werknemers 75% 15% 11% Ja Nee Weet niet/geen mening Op de vorige pagina kwam naar voren dat veel schildersbedrijven gebruik maken van spuitapparatuur. Verreweg de meeste van deze schildersbedrijven geven aan dat het gebruik van spuitapparatuur manuren bespaart. In 2010 gaf 74% van de ZZP ers en OZP ers, 76% van de bedrijven met 2 tot 5 werknemers en 81% van de bedrijven met meer dan 5 werknemers aan dat het gebruik van spuitapparatuur een besparing van manuren oplevert. 29

30 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Besparing door gebruik spuitapparatuur Op een gemiddeld project uitgedrukt in tijd ZZP'er/OZP'er 24% 29% 40% 7% 2-5 werknemers 22% 31% 37% 10% > 5 werknemers 17% 42% 30% 11% Gering (0%-5%) Behoorlijk (5%-10%) Zeer groot (>10%) Weet niet/geen mening Ruim twee derde van de schildersbedrijven geeft aan dat zij door gebruik te maken van spuitapparatuur behoorlijk tot zeer veel tijd besparen (ZZP ers/ozp ers: 69%, middelgrote schildersbedrijven: 68% en grote schildersbedrijven: 72%). Vergeleken met 2010 geven iets meer ZZP ers en OZP ers aan dat de besparing gering is (14% ten opzichte van 24%). De groep die een behoorlijke besparing bemerkt is kleiner geworden (37% ten opzichte van 29%). 30

31 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Instroombehoefte zonder invloed kwalitatieve factoren Allereerst tonen we de instroombehoefte exclusief de kwalitatieve invloeden. De instroombehoefte in de schildersbranche bestaat uit de verandering in het benodigde aantal schilders en de uitstroom in de branche. Voor de komende 2 jaar is jaarlijks sprake van een positieve instroombehoefte die tussen de en schilders per jaar ligt. In de jaren daarna ligt de instroom weer rond de tot schilders per jaar. De instroombehoefte wordt in de eerste 2 à 3 jaar nog voornamelijk veroorzaakt door de uitstroom naar andere sectoren en pensionering. In 2014 en 2015 wordt de instroombehoefte in sterkere mate veroorzaakt doordat er absoluut gezien meer schilders nodig zijn, onder andere door de toegenomen nieuwbouw. Prognose instroombehoefte Benodigde schilders totaal Verandering benodigd aantal schilders Uitstroom totaal* Instroombehoefte per jaar * * Getallen zijn afgerond op tientallen 31

32 Hoofdstuk 4. Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 4.2 Kwalitatieve bepaling benodigde schilders per jaar Instroombehoefte met invloed kwalitatieve factoren Met het meenemen van kwalitatieve factoren wordt bedoelt dat ook factoren die niet direct meetbaar zijn in harde cijfers worden meegenomen in het model. Dit gebeurt bijvoorbeeld door kwantitatieve informatie in een praktisch kader te plaatsen. Deze kwantitatieve informatie is afkomstig uit de enquête. Het gaat hierbij om de efficiencyslag die de bedrijven kunnen maken oftewel in hoeverre kunnen de schilders efficiënter gaan werken waardoor er voor dezelfde klus minder mankracht nodig is. In de onderstaande tabel is deze invloed op de verandering in de instroombehoefte doorberekend. Hierbij is er van uitgegaan dat er in 2012 nog geen sprake zal zijn van een efficiency stijging. Vanwege de economische situatie zal 2012 voor veel bedrijven nog in het teken staan van overleven, waardoor er geen sterke focus zal zijn op het verbeteren van de efficiency. Met inachtneming van de kwalitatieve invloeden is er voor de komende jaren sprake van een positieve instroombehoefte die tussen de tot schilders per jaar ligt. In vervolgberekeningen in deze rapportage zal worden uitgegaan van de instroombehoefte waarbij rekening is gehouden met de invloed van kwalitatieve factoren. Prognose instroombehoefte met invloed kwalitatieve factoren Benodigde schilders totaal Verandering benodigd aantal fte Uitstroom totaal Instroombehoefte per jaar

33 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 2 Onderzoeksverantwoording 3 Methodiek 4 Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 5 Opleidingsbehoefte 6 Instroombehoefte naar regio 7 Overige resultaten onderzoek 33

34 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.1 introductie In hoofdstuk 4 zijn stap 1 en 2 van het onderstaande model behandeld. Om de opleidingsbehoefte te bepalen worden in dit hoofdstuk stap 3 tot en met 5 besproken. Daarnaast biedt dit hoofdstuk meer inzicht in het type opleidingen waar vanuit de markt behoefte aan is. Hoofdstuk 4 Stap 1 Stap 2 Bepalen instroombehoefte Bepalen uitstroom per jaar ((pre-) pensioen, AOW, etc.) Stap 3 Bepalen hoeveel instroom: onopgeleid en via BOL Hoofdstuk 5 Stap 4 Netto instroombehoefte Stap 5 Opleidingsbehoefte BBL = netto instroombehoefte - stap 3 34

35 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.2 Omvang opleidingsbehoefte Het opleiden van personeel door schildersbedrijven is een factor die ervoor kan zorgen dat de instroombehoefte in de markt groter is dan de opleidingsbehoefte. Gemiddeld wordt 6% van de leerlingen opgeleid door de schildersbedrijven zelf. Tevens zijn er leerlingen die via de BOL opleiding op niveau 4 direct de branche instromen. Op basis van expert interviews, uitgevoerd in het kader van het onderzoek in 2010, is dit aantal vastgesteld op 100. Leerlingen/stagiaires zelf in dienst of geplaatst In dienst van samenwerkingsverband en werkzaam in het bedrijf 41% 63% 63% Zelf in dienst en ze volgen de opleiding bij een ROC 19% 36% 50% Gemiddeld wordt 6% van alle leerlingen en stagiaires door het bedrijf zelf opgeleid, zonder dat daar een opleiding bij betrokken is. Zelf in dienst en leidt ze op het werk op, zonder dat daar een opleiding bij betrokken is 4% 6% 7% Weet niet/geen mening 6% 9% 12% ZZP'er/OZP'er 2-5 werknemers > 5 werknemers 35

36 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.2 Omvang opleidingsbehoefte Naast dat er leerlingen worden opgeleid in de branche zelf, wil ook een deel van de instromers niet meer opgeleid worden vanwege hun leeftijd of is dit niet meer nodig is omdat zij in het verleden al een opleiding hebben genoten. Op basis van het A&O bestand is een analyse uitgevoerd naar de schilders die in 2010 zijn gestart in de branche en momenteel nog steeds actief zijn als schilder. Uit deze analyse blijkt dat de meerderheid van de instromers ouder is dan 25 jaar (53%). Bij het berekenen van de opleidingsbehoefte gaan we er in dit rapport vanuit dat instromers boven de 25 jaar niet meer starten met een BBL opleiding, maar al een opleiding hebben voltooid of onopgeleid de branche instromen. Bij de groep jongeren wordt er vanuit gegaan dat, zoals uit de enquête blijkt, 6% zal worden opgeleid door het bedrijf zelf. Instroom in schildersector 2011 naar leeftijd 30+ jaar 34% <18 jaar 17% Ongeveer 45% van alle instromers in de sector is 25 jaar of ouder en wordt daarom waarschijnlijk niet meer opgeleid jaar 11% jaar 11% jaar 27% 36

37 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.2 Omvang opleidingsbehoefte Omvang opleidingsbehoefte 2012 Benodigde instroom 2012: Uitbreidingsvraag: -60 Verwachte uitstroom 2012: Externe opleiding (52%) Interne opleiding (3%) Niet opgeleid (45%) Hoewel een deel van de schilders die in 2012 wordt aangenomen ervaren schilders zijn die van een ander bedrijf komen en dus niet meer hoeven worden opgeleid, zullen deze schilders op lange termijn wel moeten worden opgeleid, want ook over een paar jaar is er behoefte aan deze schilders en die moeten voor de lange termijn wel worden opgeleid. BOL: 100 (5%) BBL: (47%) Uitval uit de opleiding (5%-10%) Totale uitval opleiding (25%-35%) Blijft werkzaam in de branche (20%-25%) Bruto opleidingsbehoefte Beginnend schilder Multifunctionele schilder Meters maken schilder Totaal onderhoud Specialist Calculator, etc Administratief

38 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.2 Omvang opleidingsbehoefte In de onderstaande tabel wordt de totale opleidingsbehoefte weergegeven. Hierin wordt zowel de netto opleidingsbehoefte, als de bruto opleidingsbehoefte getoond. Het percentage leerlingen dat uitvalt is bepaald op basis van historische uitvalpercentages van diverse opleidingen, deze aantallen zijn verkregen via Savantis. Instroom- en opleidingsbehoefte met invloed kwalitatieve factoren Verandering benodigde aantal fte Uitstroom totaal Instroombehoefte per jaar Deel dat wordt opgeleid Via BOL Netto opleidingsbehoefte Uitval uit de opleiding (25%-35%) Uitval nog werkzaam in branche (20%-25%) Bruto opleidingsbehoefte minimaal Bruto opleidingsbehoefte maximaal

39 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.3 Opleidingscapaciteit Werken met leerlingen en/of stagiaires ZZP'er/OZP'er 2% 6% 7% 6% 63% 15% Gemiddeld 0,7 leerlingen Gemiddeld 1,0 stagiaires 2-5 werknemers 10% 17% 10% 8% 39% 15% Gemiddeld 1,2 leerlingen Gemiddeld 1,1 stagiaires > 5 werknemers 40% 33% 3% 3% 11% 9% Gemiddeld 2,6 leerlingen Gemiddeld 1,5 stagiaires Ja, met leerlingen en stagiaires Ja, alleen met leerlingen Ja, alleen met stagiaires Nee, maar wel van plan Nee Weet niet/geen mening De schildersbedrijven is gevraagd of zij werken met leerlingen en/of stagiaires. Indien men dit doet is gevraagd hoeveel plekken voor leerlingen of stagiaires men heeft. Grote schildersbedrijven (>5 fte) die met leerlingen werken hebben gemiddeld 4 leerling-plekken. Van de zelfstandige schildersbedrijven had 85% in 2011 geen leerling-plekken. Opvallend is ook de totaliteit aan leerling-plekken bij de middelgrote schildersbedrijven. Ten opzichte van 2010 is het aantal leerlingen (1,3) en stagiaires (1,3) bij ZZP ers en OZP ers gedaald, terwijl het aantal leerlingen bij bedrijven met meer dan 5 medewerkers is gestegen (2,1). 39

40 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.3 Opleidingscapaciteit Komend jaar werken met leerlingen/stagiaires Leerlingen ZZP'er/OZP'er 21% 50% 7% 21% 2-5 werknemers 18% 62% 18% 3% Gemiddeld aantal leerlingen 2012 ZZP er/ozp er: 0,8 2-5 werknemers: 1,1 >5 werknemers: 2,4 > 5 werknemers 10% 61% 24% 5% Stagiaires ZZP'er/OZP'er 24% 53% 18% 6% 2-5 werknemers 31% 45% 10% 14% Gemiddeld aantal stagiaires 2012 ZZP er/ozp er: 1,2 2-5 werknemers: 1,2 >5 werknemers: 1,5 > 5 werknemers 18% 54% 14% 13% Meer Evenveel Minder Weet niet/geen mening Het aandeel van de schilders dat voor komend jaar verwacht meer met leerlingen en/of stagiaires te gaan werken is groter dan het aandeel van de schilders dat verwacht minder met leerlingen en/of stagiaires te gaan werken. Dit is een opvallend resultaat omdat dit bij de meting in 2011 nog andersom was. De meerderheid van de schildersbedrijven verwacht met evenveel leerlingen en/of stagiaires te gaan werken. Ten opzichte van 2010 geeft men vaker aan komend jaar met meer leerlingen en stagiaires te gaan werken. 40

41 Hoofdstuk 5. Opleidingsbehoefte 5.4 Type opleidingsbehoefte Om de instroombehoefte per opleiding te bepalen is gekeken naar het aantal werknemers dat schildersbedrijven van plan zijn aan te nemen. Deze cijfers zijn afkomstig uit de enquête. Er is deze keer gevraagd naar wat voor type schilder men van plan is aan te nemen en niet naar welke opleiding de schilders die men aan wil nemen moet hebben gevolgd. Uit het onderzoek dat is uitgevoerd in 2010 kwam naar voren dat er een groot verschil zat tussen de marktvraag en wat er daadwerkelijk werd opgeleid. Dit verschil werd zeer waarschijnlijk verklaard door verwarring over of gebrek van kennis over de opleidingsstructuur. Daarom is deze vraag nu meer ingestoken vanuit de behoefte van de schilder. Deze behoefte kan weer worden teruggekoppeld naar de opleidingsrichtingen. Er is met name behoefte aan een multifunctionele schilder. Eén op de vijf bedrijven verwacht één of meerdere multifunctionele schilders aan te nemen. Wanneer we de instroom wegen naar het aantal schilders dat men verwacht aan te nemen wordt duidelijk dat er, naast multifunctionele schilders, ook een sterke vraag is naar beginnende schilders. Instroombehoefte Naar profiel Behoefte aan type schilder Verwacht type aan te nemen Gewogen naar aantal schilders* Een beginnend schilder 34% 12% (34%) Een schilder die meters kan maken 27% 9% (16%) Een multifunctionele schilder 61% 20% (29%) Een werknemer voor totaal onderhoud 38% 10% (14%) Een gespecialiseerde schilder 21% 5% (3%) Een calculator, uitvoerder of werkvoorbereider 12% 3% (3%) Administratief personeel 6% 2% (1%) * Bedrijven die komend jaar een schilder willen aannemen van een van de bovenstaande profielen zijn gevraagd aan te geven hoeveel van dit type schilders zij verwachten aan te nemen. Door ook de grootte van de behoefte mee te nemen ontstaat een duidelijker beeld van de gewenste instroom 41

42 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 2 Onderzoeksverantwoording 3 Methodiek 4 Instroombehoefte kwantitatief en kwalitatief 5 Opleidingsbehoefte 6 Instroombehoefte naar regio 7 Overige resultaten onderzoek 42

43 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.1 Verdeling naar provincie Om de instroombehoefte te verdelen naar regio kunnen twee methoden gehanteerd worden: 1. Er kan per regio worden bekeken hoeveel schilderwerk en uitstroom er is. Dit is dezelfde rekenmethode als in de landelijke berekening is gebruikt. 2. De landelijke verandering in instroombehoefte kan naar rato verdeeld worden over de regio s In eerste instantie is de berekening uitgevoerd op basis van de eerste methode. Dit bleek echter onrealistische getallen op te leveren doordat schildersbedrijven niet aan provinciegrenzen gebonden zijn. Daarom is gekozen om er vanuit te gaan dat de huidige marktverdeling een gegeven is. Oftewel dat schildersbedrijven die gevestigd zijn in een provincie ook in andere provincies werken en dit zullen blijven doen. In de tabel wordt de verdeling van het aantal schildersbedrijven per provincie getoond. Aantal schilders per provincie Aantal 2011 Aantal schilders Groningen % Friesland % Drenthe 849 3% Overijssel % Gelderland % Utrecht % Noord-Holland % Zuid-Holland % Zeeland 690 2% Noord-Brabant % Limburg % Flevoland 723 2% Totaal

44 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.1 Verdeling naar provincie In de onderstaande tabel wordt een doorberekening van het aantal schilders dat de komende jaren per provincie nodig is weergegeven. Behoefte aan schilders per provincie Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Flevoland Totaal

45 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.1 Verdeling naar provincie In de onderstaande tabel wordt de verandering in het aantal schilders dat de komende jaren per provincie nodig is doorberekend. Omdat er gerekend wordt vanuit de landelijke verandering, welke positief is en verdeeld wordt per provincie, is er in alle provincies sprake van een groei in het aantal benodigde schilders. Instroombehoefte per provincie Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Flevoland Instroombehoefte in de markt

46 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.2 Omvang opleidingsbehoefte De onderstaande tabel toon de bruto opleidingsbehoefte verdeeld naar de provincies. Opleidingsbehoefte per provincie Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Flevoland Bruto opleidingsbehoefte minimaal Bruto opleidingsbehoefte maximaal

47 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.2 Omvang opleidingsbehoefte De onderstaande tabel toont een doorberekening van de opleidingsbehoefte voor de komende jaren per opleidingsregio. Het aantal is berekend op basis van de opleidingsbehoefte per provincie en gaat in de verdeling uit van de grootte van de opleidingsregio s uitgedrukt in het huidige aantal leerlingen. Opleidingsbehoefte per opleidingsregio Opleidingsregio Groningen/Drenthe Opleidingsregio Friesland Opleidingsregio Noord-Oost Nederland Opleidingsregio Hengelo Opleidingsregio Geldermalsen Opleidingsregio Zutphen Opleidingsregio Nijmegen Opleidingsregio Centraal Nederland Opleidingsregio Amsterdam Opleidingsregio Heerhugowaard en omgeving Opleidingsregio Den Haag/Leiden/Gouda Opleidingsregio Dordrecht Opleidingsregio Rotterdam Opleidingsregio Zuidwest Opleidingsregio Nünen Opleidingsregio Den Bosch Opleidingsregio Tilburg/Breda Opleidingsregio Limburg

48 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.3 Opleidingscapaciteit bij bedrijven per regio In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de opleidingscapaciteit van schildersbedrijven per provincie. Op basis van gegevens uit de vragenlijst is vastgesteld hoeveel bedrijven per provincie leerlingen plaatsen en hoeveel leerlingen dit zijn. Hierbij is uitgegaan van de totale instroombehoefte. Gegeven het feit dat er nu minder enquêtes zijn afgenomen dan tijdens de vorige meting, is het gemiddeld aantal leerlingen per bedrijf berekend voor heel Nederland, daar een berekening per provincie zou leiden tot onbetrouwbare resultaten. Opleidingscapaciteit bij schildersbedrijven per provincie Leerling plaatsen Instroombehoefte per provincie Tekort / overschot Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Flevoland Totaal

49 Hoofdstuk 6. Instroombehoefte naar regio 6.4 Behoefte aan uitvoerende schilders Onderstaande tabel geeft historie instroom BBL leerlingen schilderen niveau 1 en 2 weer. Deze meting was het niet mogelijk om een prognose te maken voor de opleidingsbehoefte aan leerlingen schilderen niveau 1 en 2, daar er nu is gevraagd naar de behoefte aan een bepaald type schilder en niet naar de behoefte. Nu zijn de beginnende schilders en de schilders die meters kunnen maken gebruikt voor de prognose voor Een deel van de multifunctionele schilders valt ook in deze groep, maar de exacte verdeling is niet bekend. De prognose is daarom de ondergrens. Opleidingsbehoefte per opleidingsregio voor uitvoerende schilders 2007/ / / / / 2012 Prognose 2012 Opleidingsregio Heerhugowaard e.o Opleidingsregio Amsterdam Opleidingsregio Groningen/Drenthe Opleidingsregio Den Bosch Opleidingsregio Den Haag/Leiden/Gouda Opleidingsregio Dordrecht-Geldermalsen Opleidingsregio Friesland Opleidingsregio Hengelo Opleidingsregio Nijmegen Opleidingsregio Nuenen Opleidingsregio Rotterdam Opleidingsregio Tilburg/Breda Opleidingsregio Zutphen Opleidingsregio Noord-Oost Nederland Opleidingsregio Centraal Nederland Opleidingsregio Zuid West Opleidingsregio Limburg Totaal opleidingsregio s