Openbaar Lichaam Bergerden

Transcriptie

1 Openbaar Lichaam Bergerden Begrotingswijziging Concept begroting 2016

2 2

3 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 4 Algemeen... 5 Begrotingswijziging van baten en lasten Begroting van baten en lasten Paragrafen A. Weerstandsvermogen B. Onderhoud van kapitaalgoederen C. Financiering D. Bedrijfsvoering E. Verbonden partijen F. Grondbeleid G. Continuïteitsparagraaf Vaststelling begroting

4 Inleiding Het Openbaar Lichaam Bergerden valt onder de werking van de artikelen 186 t/m 213 Gemeentewet en dientengevolge ook onder het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Een onderdeel van deze vereisten is de opstelling van een programmabegroting. Verder zijn in het BBV diverse paragrafen voorgeschreven. Op 8 december 2004 heeft het Algemeen Bestuur de Financiële verordening Bergerden en de Controle-verordening Bergerden vastgesteld. Hierin wordt onder andere aangegeven dat bij iedere begroting en jaarstukken een overzicht wordt gegeven van de toedeling van de producten uit de productenraming aan het programma. Begroting 2016 Deze begroting 2016 is gebaseerd op de grondexploitatie 2015 zoals vastgesteld door het DB op 12 maart Deze grondexploitatie met risicoprofiel is de vertaling van het nieuwe toekomstperspectief voor Bergerden geactualiseerd naar prijspeil De financiële en economische crisis heeft ook de glastuinbouw geraakt. De verkoop van bouwrijp terrein is geruime tijd nagenoeg stilgevallen. Deze situatie was aanleiding voor het Algemeen Bestuur van de GR Bergerden om in 2012 de opdracht te formuleren om een kansrijk en nieuw toekomstperspectief voor de toekomst van Bergerden te schetsen. Dit nieuwe perspectief is gepresenteerd in een discussienota (19 november 2013) en een Kadernota Toekomstperspectief Bergerden (januari 2014) waarover in gemeente Lingewaard en gemeente Nijmegen besluitvorming heeft plaatsgevonden. Omdat de tijdsperiode tussen actualisatie grondexploitatie 2014 (1 december 2014 met prijspeil 1 januari 2014) en de grondexploitatie per 1 januari 2015 nog vrij recent is kan gesteld worden dat de grondexploitatie 2014 een goed fundament is voor de actualisatie van Met andere woorden de grondexploitatie 2015 is bijna identiek aan de grondexploitatie Het prijspeil is geactualiseerd van 1 januari 2014 naar 1 januari 2015 en de laatste actuele ontwikkelingen zijn hierin verwerkt. De grondexploitatie heeft een saldo (verlies) van op Eindwaarde en op Contante Waarde (ofwel op Contante Waarde ). Ten opzichte van de vorige grondexploitatie ( op Eindwaarde en op Contante waarde ) is er een extra financieel voordeel van ca. -0,6 miljoen op Eindwaarde. Dit komt doordat de werkelijke rentepercentage over 2014 lager ligt dan de geprognotiseerde rente. De aanpassing van de contante waarde naar het prijspeil bedraagt hierdoor slechts nadelig (i.p.v. een reguliere stijging van de voorziening bij gelijkzijnde rentepercentages). Bij de oprichting van OLB heeft de STOL zich voor een maximaal bedrag van garant gesteld bij een negatief exploitatieresultaat. De gemeente Nijmegen en Lingewaard moeten voor het restant tekort beide een voorziening treffen van ieder ca. 5,0 miljoen op Contante Waarde Tevens is het risicoprofiel van Bergerden gewaardeerd op 4,4 miljoen (was 4,3 miljoen). Beide deelnemende gemeenten moeten in hun weerstandscapaciteit rekening gehouden met 2,2 miljoen aan weerstandscapaciteit voor Bergerden. 4

5 Algemeen De gemeenschappelijke regeling "Bergerden" werd vastgesteld door de gemeenteraden van Bemmel (besluit d.d. 25 juni 1998), Huissen (besluit d.d. 25 juni 1998) en Nijmegen (besluit d.d. 27 januari 1999). De goedkeuring door Gedeputeerde Staten van Gelderland heeft plaatsgevonden middels besluit d.d. 24 maart Het rechtspersoonlijk bezittend lichaam "Openbaar Lichaam Bergerden" (OLB) is gevestigd te Bemmel. Medio 2004 is door de onderscheidene bestuursorganen van de gemeenten Nijmegen en Lingewaard een nieuwe gemeenschappelijke regeling vastgesteld. Aanpassing van de regeling was onder meer noodzakelijk vanwege de herindeling in de Over-Betuwe, de daarmee verband houdende wijziging in de risicoverdeling en de invoering van het duale stelsel. Voorts is de regeling aangepast aan de modelbepalingen van de regio Nijmegen en is een bepaling over planschade opgenomen. Na de goedkeuring van 1 maart 2005 door Gedeputeerde Staten is de regeling in werking getreden. Programma Het samenwerkingsverband heeft tot hoofddoel het bevorderen van de economische ontwikkeling en de werkgelegenheid in de glastuinbouw en agro-business en daarmee verband houdende bedrijvigheid door het ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig, duurzaam en uit financieel-economisch oogpunt aanvaardbaar intergemeentelijk glastuinbouwgebied. Producten Om bovengenoemd programma te verwezenlijken zullen onderstaande producten worden uitgevoerd: Verwerving: Het verwerven van gronden t.b.v. de realisatie van het glastuinbouwgebied en agro-business.. Bouwrijpmaken: Het bouwrijpmaken van het gebied en aanleggen van de openbare voorzieningen en de daarmee verband houdende nazorg. Uitgifte: Het uitgeven van bouwkavels voor de vestiging van bedrijven Duurzaamheid: Het ontwikkelen van voorzieningen voor energie en gietwater enerzijds leiden tot een besparing op de belasting van het milieu en anderzijds een besparing op de bedrijfskosten van de ondernemers. 5

6 OLB is niet verantwoordelijk voor de exploitatie van de voorzieningen voor gietwater en energie. De voorzieningen worden geëxploiteerd door de tuinders van Bergerden zelf (middels een coöperatie). OLB draagt echter wel zorg voor het goed functioneren van deze voorzieningen, met het oog op de verkoopbaarheid van de kavels. Voor de ontwikkeling van Bergerden II wordt nieuwe tuinders, wat betreft de energievoorziening, de mogelijkheid geboden zich aan te sluiten bij het collectief of een eigen voorziening te treffen. Prestaties In 2016: -verwerving -uitgifte -uitgifte 0 ha 2,6 ha (agro-business) 10.5 ha (compensatie grond buiten plangebied) Toelichting op de begrote bedragen De bedragen zijn ontleend aan de grondexploitatie Basis voor de begroting zijn de in de grondexploitatie opgenomen kosten en opbrengsten voor het jaar 2015 en

7 Begrotingswijziging van baten en lasten 2015 Op 12 december 2014 heeft het Dagelijks Bestuur van Bergerden de begroting 2015 vastgesteld. Begin april 2015 ligt de jaarbegroting 2015, samen met de jaarrekening 2013 en het beleidsplan voor aan het AB ter besluitvorming. De begroting 2015 is gebaseerd op de exploitatieberekening van december De exploitatieberekening van februari 2015 zorgt voor aanpassingen in de begroting Hieronder volgt een overzicht van de verschillen. BEGROTINGSWIJZIGING VAN BATEN EN LASTEN 2015 Omschrijving der lasten vastgestelde nieuwe Omschrijving der baten vastgestelde nieuwe begroting begroting wijziging begroting begroting wijziging Rente en afschrijving 2. Rente en afschrijving Rente Rente Goederen en diensten 3. Goederen en diensten 3.3 Duurzame goederen 3.3 Duurzame goederen: - planontwikkeling Grondverkopen grondaankopen Overige grondopbrengsten milieu, archeologie & explosieven bouw-/bedrijfsrijpmaken onvoorzien/kostenstijging Vermogensoverdrachten 3.4 Overige goederen en diensten Subsidies/overige bijdragen beheerskosten gronden overige kosten 0 6. Verrekeningen 6. Verrekeningen Dotatie in voorziening Onttrekking uit voorziening Afname onderhanden werken Toename onderhanden werken

8 TOELICHTING BEHORENDE BIJ DE BEGROTINGSWIJZIGING VAN BATEN EN LASTEN 2015 LASTEN 2. Rente en afschrijving 2.0 Rente De rentelasten verschillen enigszins door wijziging in fasering en het gerealiseerde rentevoordeel van De werkelijke gerealiseerde rente over 2014 was 3,25% in plaats van de geprognotiseerde rente van 4,25% Goederen en diensten 3.3 Duurzame goederen Planontwikkelingskosten De wijzigingen in de planontwikkelingskosten worden als volgt verklaard: - Het restant budget plankosten over 2014 is doorgeschoven naar De post plankosten is in 2014 gestegen met als gevolg van het DBbesluit van 3 april Dit DB-besluit houdt in dat de post algemeen onvoorzien voor 2014 wordt ingezet voor de extra kosten ten behoeve van de implementatie van het toekomstperspectief. Deze werkzaamheden en kosten zijn overgeheveld naar inflatie plankosten als gevolge van prijspeil-aanpassing Onvoorzien / kostenstijging De kosten zijn naar prijspeil 1 januari 2015 gebracht, waardoor 1 jaar kostenstijging vervalt BATEN 4. Vermogensoverdrachten Subsidies / bijdragen derden Wegens het niet verkopen van de compensatiegronden in 2014 kunnen de pachtinkomsten verhoogd worden. 8

9 6. Verrekeningen De toename van de onderhanden werken kan als volgt worden gespecificeerd: Rentelasten Planontwikkelingskosten Onvoorzien/kostenstijging Af: Subsidies/bijdragen derden Grondverkopen Per saldo toename onderhanden werk

10 Begroting van baten en lasten 2016 BEGROTING VAN BATEN EN LASTEN 2016 Omschrijving der lasten Rekening Begroting Begroting Omschrijving der baten Rekening Begroting Begroting * * Rente en afschrijving 2. Rente en afschrijving Rente Rente Goederen en diensten 3. Goederen en diensten 3.3 Duurzame goederen 3.3 Duurzame goederen: - planontwikkeling Grondverkopen grondaankopen Overige grondopbrengsten milieu, archeologie & explosieven bouw-/bedrijfsrijpmaken onvoorzien/kostenstijging Vermogensoverdrachten 3.4 Overige goederen en diensten Subsidies/overige bijdragen beheerskosten gronden overige kosten 0 6. Verrekeningen 6. Verrekeningen Dotatie in voorziening Onttrekking uit voorziening Afname onderhanden werken 0 0 Toename onderhanden werken * Begroting op basis van begrotingswijziging februari

11 Begroting 2016 LASTEN 2. Rente en afschrijving 2.0 Rente De financiering geschiedt middels rekening-courant met de Gemeente Lingewaard. Jaarlijks vindt renteverrekening plaats. Voor 2016 is in de raming een rentepercentage van 4,25 % gehanteerd. 3. Goederen en diensten 3.3 Duurzame goederen Planontwikkelingskosten Procesmanagement Projectbureau Aan- en verkoop extern PR/Communicatie extern Accountantskosten Voorbereidings-/administr.kst intern en externe adviezen Directievoering en toezicht Grondaankopen Bij de verwerving van een aantal percelen in het verleden is een meerprijs afgesproken bij het verbreden c.q. ombestemmen van de te verwerven percelen. Milieu, Archeologie & Explosieven 0 Dit betreft de kosten voor archeologisch onderzoek op basis van een verwachtingenkaart archeologie. Zo worden percelen geschikt gemaakt om te kunnen uitgeven indien de behoefte er is. Veelal wordt explosievenonderzoek/-ruiming en archeologisch onderzoek gezamenlijk uitgevoerd om de kosten zo veel mogelijk te beperken. Bouw- en bedrijfsrijpmaken Dit betreft de kosten voor het aanleggen van inritten, duikers en dammen ten behoeve van percelen waarvan in 2016 duidelijk is dat die percelen in 2016/2017 worden uitgegeven. Mogelijk moeten deze werkzaamheden eerder of anders worden uitgevoerd als gevolg van de marktomstandigheden. Onvoorzien / kostenstijging Onvoorzien Civiele Techniek Onvoorzien algemeen Kostenstijging Overige goederen en diensten Beheer gronden Hier worden de kosten verantwoord voortvloeiende uit de grondaankopen, zoals verzekeringen, 11

12 belastingen en onderhoudskosten kavels. BATEN 3. Goederen en diensten 3.3 Duurzame goederen Grondverkopen In 2016 is voor ca. 2,6 ha aan grondverkopen geraamd in de agro-business. Overige opbrengsten Het betreft de voorgenomen verkoop van 3 percelen compensatiegronden 4. Vermogensoverdrachten Subsidies / bijdragen derden Pacht Verrekeningen De toename van de onderhanden werken kan als volgt worden gespecificeerd: Rentelasten Planontwikkelingskosten Grondaankopen Milieu, Archeologie & Explosieven 0 Bouw-/bedrijfsrijpmaken Beheer gronden Onvoorzien/kostenstijging Af: Grondverkopen Overige opbrengsten Subsidies/bijdragen derden Grondverkopen Per saldo toename onderhanden werk

13 Paragrafen A. Weerstandsvermogen Risico-inventarisatie en analysebeoordeling Om inzicht in de risico s van de GR Bergerden te kunnen verkrijgen is er een risico-inventarisatie en analyse uitgevoerd. Hierbij worden risico s gekwantificeerd aan de hand van de kans dat de gebeurtenis zich voordoet en het verwachtte financiële effect. Hieronder wordt verslag gedaan van de resultaten van de risico-inventarisatie. Op basis van de geïnventariseerde risico s is tevens het weerstandsvermogen berekend. Een aantal risico s zijn op dit moment een feit en zijn dus niet meer beïnvloedbaar. Deze risico s zijn opgenomen in de grondexploitatie Bergerden met een financieel negatief eindresultaat van -10,2 miljoen op Contante Waarde. Een belangrijk risico is weggevallen: de Stidug-regeling. In 2012 is een goedkeurende vaststellingsbeschikking ontvangen en bestaat er alleen nog de beperkte verantwoordelijkheid tot het instandhouden van de diverse voorzieningen. Om de risico's in kaart te brengen is in samenwerking met de projectdirectie Bergerden, de gemeente Lingewaard en de gemeente Nijmegen een risicoprofiel opgesteld. Dit risicoprofiel is tot stand gekomen met behulp van een risico-inventarisatie waarbij gebruik is gemaakt van het softwareprogramma NARIS (NAR Risicomanagement Informatie Systeem) waarmee risico's systematisch in kaart kunnen worden gebracht en beoordeeld. Uit de inventarisatie zijn vanuit de projectdirectie Bergerden in totaal 16 risico's in beeld gebracht. De belangrijkste 5 risico s met de hoogste bijdrage (op basis van kans maal effect) aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit zijn: 1. Het niet sluiten van exploitatieovereenkomsten en daarmee het niet ontvangen van een bijdrage in de gemaakte kosten. 2. Verlaging van de grondprijzen 3. Het niet verkopen van de laatste hectare t.b.v. glas, in de markt geen opname meer van ha glastuinbouw. 4. Het niet verkopen van de laatste hectare t.b.v. agrobusiness 5. Vertraging van de uitgifte vanwege diverse redenen (bv geen financiering kunnen krijgen of door hoge energieprijzen etc.) Er zijn ook een aantal kansen om het risicoprofiel te verlagen. Snellere uitgifte dan geprognotiseerd en een lagere rente zijn hier voorbeelden van. Op basis van de ingevoerde risico's is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie wordt toegepast omdat het reserveren van het maximale bedrag ( 14,2 miljoen) ongewenst is. De risico's zullen immers niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang optreden. Uit deze risicosimulatie volgt dat bij een zekerheidspercentage van 90% alle risico s kunnen worden afgedekt met een bedrag van (benodigde weerstandscapaciteit). Benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit van GR Bergerden bestaat uit het geheel aan middelen dat de organisatie daadwerkelijk beschikbaar heeft om de risico's in financiële zin af te dekken. De voorliggende grondexploitatie heeft een risicoprofiel van ca. 4,4 miljoen en heeft dus een beschikbare weerstandscapaciteit van 4,4 miljoen nodig (oftewel per gemeente 2,2 miljoen). Beide deelnemende gemeenten moeten in hun weerstandscapaciteit rekening houden met 2,2 miljoen aan weerstandscapaciteit voor Bergerden. B. Onderhoud van kapitaalgoederen Onder kapitaalgoederen worden verstaan: wegen, riolering, kunstwerken, groen en openbare verlichting. Na oplevering door de aannemer treedt de normale onderhoudstermijn in werking. De wegen en het openbaar groen zijn in beheer en onderhoud bij de gemeente Lingewaard. De riolering, kunstwerken, openbare verlichting en de watergangen zijn nog niet overgedragen. 13

14 C. Financiering De financiering geschiedt middels rekening-courant met de Gemeente Lingewaard. De regels van de Gemeente Lingewaard ter zake zijn derhalve van toepassing. In overleg met de provincie valt het OLB in het kader van de Wet Fido onder het regime van de gemeente Lingewaard. D. Bedrijfsvoering De bedrijfsvoering heeft als reikwijdte de totale organisatie, zowel ambtelijk als bestuurlijk en dient ter ondersteuning van het programma. Het welslagen hiervan is in belangrijke mate afhankelijk van de kwaliteit van de bedrijfsvoering. Bestuur Het bestuur van het Openbaar Lichaam Bergerden bestaat uit: het algemeen bestuur; het dagelijks bestuur; de voorzitter. Personeel De ondersteuning van het bestuur geschiedt door het projectbureau en de ambtenaren van de gemeenten Lingewaard en Nijmegen. Het projectbureau bestaat uit een projectmanager, een managementassistente, planeconoom en adviseur Grondzaken. Voor specifieke werkzaamheden (zoals verwerving, acquisitie, bouwrijpmaken, toezicht, etc) wordt in voorkomende gevallen gebruik gemaakt van derden. Financiële administratie In de vergadering van het AB van 8 december 2004 zijn de Financiële verordening Bergerden en de Controleverordening Bergerden vastgesteld. Het belang van de verordeningen is gelegen in het feit dat het algemeen bestuur ermee aangeeft binnen welke kaders de financiële functie wordt uitgeoefend en hoe de controle dient plaats te vinden. In de vergadering van het AB van 8 mei 2006 is het Protocol accountantscontrole vastgesteld. Dit protocol geldt voor het jaar 2005 en volgende jaren. E. Verbonden partijen Het OLB heeft geen bestuurlijke of financiële belangen, binnen de strekking van verbonden partijen, in een andere rechtspersoon. De EnergieCombinatie Bergerden (ECB), thans gefailleerd en gesplitst in Greenhouse Energy en Netwerkbedrijf Energy Connection en het GietWaterbedrijf Bergerden (GWB) zijn zelfstandig opererende rechtspersonen en zijn slechts gelieerd aan het grondgebied waarin het OLB opereert. F. Grondbeleid Activiteiten 2016: activiteiten gericht op de verkoop van kavels en compensatiegronden (acquisitie, communicatie, verkaveling, zonering etc.), in nadere afstemming/samenwerking met LTO/Herstructurering Lingewaard/Lingewaard. Deze activiteiten zijn zowel gericht op glastuinbouw als op agro-business. activiteiten gericht op de implementatie en uitvoering van het nieuwe toekomstperspectief. (zoals bestemmingsplanprocedure, positionering, marketing, acquisitie, versterking vestigingsklimaat e.d.) uitvoering geven aan het genereren van inkomsten voor de braakliggende terreinen op Bergerden. de voorbereiding en uitvoering van het bouw- en woonrijpmaken van uit te geven kavels (duikers, inritten, etc.). 14

15 G. Continuïteitsparagraaf Verliesvoorziening waardering onderhanden werken De kostprijscalculatie (herzien februari 2015) sluit per 31 december 2014 op -10,2 miljoen negatief op contante waarde. Dit wordt veroorzaakt door de vertraging van de grondverkopen en de hiermee samenhangende oplopende rentelasten. Tevens is het nieuwe toekomstperspectief van Bergerden verwerkt in deze grondexploitatie. Voor het gecalculeerde verlies van -10,2 miljoen moet, conform het Bbv, een verliesvoorziening worden getroffen. Doordat Openbaar Lichaam Bergerden niet over eigen vermogen beschikt om deze voorziening te treffen, is een vordering per 31 december 2014 opgenomen op de deelnemende gemeenten alsmede STOL die eveneens bijdraagt in dit (toekomstige) tekort. De deelnemende gemeenten hebben inmiddels deze vordering in hun begroting verwerkt. De kostprijscalculatie is opgesteld op basis van de best mogelijke schatting die op dit moment kan worden gemaakt door de directie. Tevens is hierbij gebruik gemaakt van algemeen aanvaarde parameters en rekenpercentages. Dit neemt niet weg dat er, gezien de onzekere marktontwikkelingen, er een materiële onzekerheid aanwezig is dat de kostprijscalculatie in de komende jaren verder naar beneden bijgesteld dient te worden. Indien dit zich voordoet staan de deelnemende gemeenten garant voor de verliezen die hieruit voortvloeien zodat Openbaar Lichaam Bergerden haar activiteiten duurzaam kan voorzetten. Deze grondexploitatie met risicoprofiel is de vertaling van het nieuwe toekomstperspectief voor Bergerden geactualiseerd naar prijspeil Een goede acquisitie, PR en propositie is noodzakelijk om het nieuwe toekomstperspectief te laten slagen. De komende jaren zullen alle activiteiten zich hierop richten. De begroting 2016 is opgesteld op basis van de continuïteitsveronderstelling. 15

16 Vaststelling begroting 2016 Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur in de openbare vergadering van 7 april voorzitter, secretaris, 16