Driven to move the future 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Driven to move the future 1"

Transcriptie

1 Driven to move the future 1 DRIVEN TO MOVE THE FUTURE Visie

2 2 Driven to move the future Driven to move the future 3 Technology, Talent & Traffic CONTENT 05 Introductie The world s Automotive 51 Technology Green & Smart Mobility Talent Internationaal toponderwijs Traffic Centrum voor innovatie Organisatie en uitvoering Waardevolle samenwerking Hightech on wheels 27 Visie Technology, Talent & Traffic

3 4 Automotive Campus Driven to move the future 5 introductie Hightech on wheels De wereld vraagt een nieuwe benadering van Mobiliteit: slimmer, veiliger en groener. De trend is onmiskenbaar ingezet en het vraagt om een stevig innovatieprogramma. dit biedt grote kansen voor de Nederlandse automotive sector en de Automotive Campus in het bijzonder.

4 6 Driven to move the future Driven to move the future 7 De nieuwe stip op de horizon In 2009 is vanuit een krachtige samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid een ambitieuze visie opgesteld over de ontwikkeling van de Automotive Campus. Een campus als kristallisatiepunt. Strategisch gelegen in Brainport, met een inspirerende verblijfssfeer, internationaal toponderwijs, hoogwaardige faciliteiten en een sterke business propositie. Sinds die tijd is er veel gebeurd. Mijlpalen zijn bereikt en met trots constateren we dat de eerste fase van de campusontwikkeling is gerealiseerd. De Automotive Campus is voor veel bedrijven en organisaties het kloppend hart op het gebied van green & smart mobility. Door de (her)ontwikkeling van hoogwaardig vastgoed in een parkachtige, op ontmoeting gerichte omgeving, wordt een campus gecreëerd waar de bewoners kunnen werken aan de oplossingen voor de toekomst. Inmiddels biedt de campus plaats aan ruim 30 bedrijven met in totaal zo n 550 arbeidsplaatsen. Er is een doorlopende leerlijn opgezet en het aantal studenten groeit sterk. In 2014 volgen hier circa 225 studenten onderwijs en verdere groei is in het vooruitzicht. De toonaangevende Automotive Campus shared Facilities openden in 2014 hun deuren. De partners binnen het platform Dutch Integrated Testsite for Cooperative Mobility (DITCM) formuleerden een ambitieus programma op het gebied van smart mobility voor de periode tot Concrete projecten zijn in uitvoering, onder meer rondom het living lab op de A270. Het in 2012 opgerichte AutomotiveNL speelde als clusterorganisatie voor de sector een belangrijke rol bij het behalen van deze resultaten. Nu het fundament is gelegd, is het zaak door te groeien: Driven to move the future. De ambitie is en blijft hoog. Doorontwikkeling tot een volwassen campus met een internationale reputatie vraagt om durf en geduld. Focus, samenwerking, organisatie en gerichte investeringen zijn nodig om het gezamenlijke doel te bereiken. In dit document presenteren de stakeholders uit bedrijfsleven, onderwijs en overheid hun gezamenlijke visie op de volgende fase. De koers en de opgaven om de ambities te bereiken, de nieuwe stip op de horizon. Harrie Schippers Voorzitter Federatie AutomotiveNL Automotive Campus Shared Facilities. de Automotive Campus als bloeiende, INTERNationaal RElevante hotspot voor green & smart mobility

5 8 Driven to move the future Driven to move the future 9 Brainport, geclusterd rond Eindhoven en Helmond, is een technologische regio van mondiale importantie. De regio biedt meer dan arbeidsplaatsen in de hightech, automotive- en maakindustrie. Brainport The world s smartest region is goed voor 36% van de totale Nederlandse GOTHENBURG private R&D-uitgaven en hoort bij de top drie van Europa qua patentdichtheid. De unieke kennisconcentratie (Automotive Campus, Design Academy, Fontys, High Tech Campus Eindhoven, Holst Centre, TNO Industrie en Techniek, Technische Universiteit Eindhoven) gaat hand in hand met hoog- NEWCASTLE waardige maakindustrie (ASML, DAF, SUNDERLAND FEI Company, Neways, NXP, Philips, TomTom, VDL). De Financial Times stelde voorjaar 2014 dat Brainport AMSTERDAM na Londen en Helsinki het beste investeringsklimaat van Europa LUCHTHAVEN SCHIPHOL heeft (onderzoek Foreign HAMBURG Direct Investment Index). COVENTRY WOLFSBURG ARNHEM UTRECHT ROTTERDAM BERLIJN NIJMEGEN AMSTERDAM LONDEN EINDHOVEN TILBURG HELMOND GENT LEUVEN BRUSSEL KEULEN EINDHOVEN AKEN PRAAG FRANKFURT ROUEN DÜSSELDORF STUTTGART LOMMEL ANTWERPEN SAARBRÜCKEN PARIJS HELMOND INGOLSTADT KEULEN BORN LINZ BRUSSEL MÜNCHEN LEUVEN AKEN BERN ZÜRICH GRAZ

6 10 Driven to move the future Driven to move the future 11 BEST A58 A2 A50 HELMOND De Automotive Campus is dé hotspot, ontmoetingsplek en vestigingslocatie voor green & smart mobility, active safety, homologation en manufacturing technology. De campus biedt een aantrekkelijke leer- en werkomgeving, state-of-the-art technologische (test)faciliteiten en flexibele huis vestingsconcepten. De campus is een onestop-showcase voor automotive technologie en mobiliteitsconcepten. Voor een pitstop, co-creatie of als nieuwe thuisbasis voor innovatie en product ontwikkeling. Een ontmoetingsplek waar kennis en bedrijven samen komen met als doel het bevorderen van cross-sectorale samenwerking, kennisdeling en open innovatie. Op de Automotive Campus worden de slimme, veilige en verantwoorde mobiliteitsoplossingen voor vandaag en morgen gerealiseerd. We werken nauw samen met onze partners in deze internationale toptechnologie regio. Een regio waarin het aangenaam wonen is, de bereikbaarheid optimaal is, met alle grootstedelijke voorzieningen op een steenworp afstand. EINDHOVEN AIRPORT A2 A270 LIVING LAB EINDHOVEN VELDHOVEN A2 A67 A67 A67 A67 A270 LIVING LAB A2 Vereenvoudigde weergave plattegrond Automotive Campus.

7 12 Automotive Campus Driven to move the future De basis op orde De Automotive Campus heeft zich de afgelopen jaren succesvol ontwikkeld rondom de 5 O s: Ondernemen, Onderzoeken, Opleiden, Organiseren en Omgeving. Dit hoofdstuk beschrijft de bereikte resultaten tussen 2009 en 2013.

8 14 Driven to move the future Driven to move the future 15 Ondernemen De Automotive Campus kende bij de start al een sterke basis door de aanwezigheid van gerenommeerde organisaties als benteler engineering Services, TNO en TASS international. In de periode zijn er ruim 20 nieuwe vestigers bijgekomen. Met de komst van de Verkeerscentrale zuid-nederland en de innovatiedesk van Rijkswaterstaat in 2014 wordt het campusconcept inhoudelijk alleen maar versterkt. De Automotive Campus shared Facilities versterken het ondernemersklimaat. Wereldspelers als Benteler, TNO, TASS international, VDL en DAF maken hier kennisen productontwikkeling mogelijk en gebruiken de testfaciliteiten. Onderzoeken In 2013 is het waterstoftankstation van waterstofnet geopend en zijn testprogramma s gestart. In 2014 zijn de Automotive Campus Shared Facilities opgeleverd. Deze nieuwbouw omvat test- en onderzoeksfaciliteiten en ruimte voor onderwijs en kantoren. Hiermee heeft de campus er belangrijke faciliteiten bij die voorzien in de behoefte van de ondernemingen en kennisinstellingen. In de directe omgeving, op de A270 (permanente testweg) en in het stedelijk gebied van Helmond, zijn innovatieve proef projecten uitgevoerd op het gebied van coöperatieve mobiliteit. Het brede spectrum van specifieke testfaciliteiten is een belangrijke meerwaarde voor bedrijven om zich op de campus te vestigen of om hier projecten uit te voeren. Opleiden Onderwijs is uitgegroeid tot één van de pijlers voor de ontwikkeling van de campus. Het ultieme doel - de opzet van een doorlopende leerlijn op de campus met automotive onderwijs op alle niveaus (mbo-hbo-wo) - is voor een groot deel gerealiseerd. Het MBO Automotive Centre (MAC) is een initiatief van de regionale mbo s en het Platform Bèta Techniek. Het wordt een erkend Centrum voor Innovatief Vakmanschap. Het Automotive Center of Excellence (ACE) is een samenwerking van de drie automotive hbo s. Op wo-niveau is het Professional Doctorate in Engineering opleiding (PDeng) Automotive Systems Design opgezet door de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). De focus op onderwijs is verder versterkt door de vestiging van het op de automobielbranche gerichte opleidings- en trainingsinstituut Innovam op de campus. Organiseren Sinds 2012 bundelen het Automotive technology Center, High Tech Automotive Systems en High Tech Automotive Campus hun krachten in AutomotiveNL. Deze nationale sector organisatie richt zich op het versterken van het ecosysteem, innovatie, acquisitie en internationale sectorprofilering. En op de groei van de campus als centrum van activiteit. In 2013 zijn de afspraken tussen de investeerders Bouwbedrijf v.d. Ven, Hurks Vastgoedontwikkeling, gemeente Helmond, BOM Bedrijfslocaties en de provincie Noord-Brabant voor de ontwikkeling van de Deze campus is een schoolvoorbeeld van wat er mogelijk is als bedrijven, kennisinstellingen en overheden nauw samenwerken. U combineert ondernemingskracht met de nieuwste kennis en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. U creëert nieuwe bedrijvigheid, leidt talent op en versterkt de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse economie. Zo zorgt u voor banen, groei en welvaart. De sleutel tot het succes is drieledig. De innovatieve geaardheid van deze regio, de samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijven en de potentie die de ontwikkeling van green & smart mobility biedt. Henk Kamp Minister van Economische Zaken De campus als proeftuin: een van de eerste waterstoftankstations van Nederland. Opening Automotive Campus Shared Facilities: Hubertus Benteler, minister Henk Kamp en Ad Marneffe.

9 16 Driven to move the future Driven to move the future 17 Automotive Campus bekrachtigd. De opzet van een integraal concept voor het parkmanagement is daarvan een onderdeel. Omgeving Het in 2013 opgestelde Ruimtelijk Ontwikkelings Plan geeft een doorkijk hoe de totale campus van circa 25 hectare er uit komt te zien. In de afgelopen periode is flink geïnvesteerd in het vastgoed door de realisatie van aantrekkelijke ruimten voor ontvangsten, vergaderen en congressen in het Automotive House. Recentelijk is hier het DITCM Experience Center aan toegevoegd. In 2014 wordt de directe aansluiting op de A270 gerealiseerd en start de inrichting van de eerste fase van het campuspark. Hiermee krijgt ook de buitenruimte een extra impuls. Ten slotte wordt de rechtstreekse busverbinding met NS-station Helmond in 2014 operationeel. De opening van het nieuwe testcentrum is een belangrijke stap voor onze Benteler Engineering Services Unit en voor de hele Benteler Group. Onze klanten profiteren van de combinatie van ontwikkeling, state-of- the-art testcentrum en deskundige competenties van onze medewerkers. Dit alles in een modern, functioneel gebouw in het centrum van Europa. Het geeft ons betere zakelijke kansen en maakt ons klaar voor de toekomst. Hubertus Benteler Voorzitter Raad van Bestuur Benteler International Behaalde resultaten, afgezet TEgen de ambities uit het visiedocument 2009 Visie 2009 Tussenstand 2014 Opleiden Verbinding in doorlopende leerlijn en individuele leerroutes Fysieke vestiging onderwijs op de campus studenten, 125 medewerkers Onderzoeken Open innovatie, markt en omgeving gedreven onderzoek Gebruikmakend van het Brainportnetwerk Doorbraken in duurzame mobiliteit kenniswerkers 30 tot 40 patenten per jaar Ondernemen Doorlopende leerlijn mbo-hbo-wo Expert Cloud, Innovam, ACE en MAC op campus 225 studenten Oplevering waterstoftankstation en Automotive Campus Shared Facilities Vestiging Verkeerscentrale Zuid-Nederland en Innovatiedesk rijkswaterstaat Projecten en onderzoek op gebied van heavy duty powertrain, electric mobility, cooperative mobility, advanced safety, homologations, manufacturing technology en new energy DITCM Dutch Integrated Testsite for cooperative Mobility is een samenwerkingsverband van bedrijven, kennisinstellingen en overheden om coöperatieve mobiliteitsoplossingen sneller in te kunnen voeren, met bijbehorende voordelen qua veiligheid, doorstroming, comfort en leefbaarheid. Het samenwerkingsverband bestaat uit twee onderdelen: DITCM Facilities en DITCM Innovations. DITCM Facilities is een complex aan faciliteiten waarop nieuwe ontwikkelingen op het gebied van smart mobility in een gecontroleerde real life omgeving worden getest. Binnen DITCM Innovations vinden pre-competitieve projecten plaats volgens een gemeenschappelijk programma. Door samen te werken, maken partijen gebruik van elkaars innovatiekracht en besparen ze kosten op dure testlocaties. Met dit innovatieprogramma en de aanwezige en voorziene testfaciliteiten, kan Nederland een van de koplopers worden in de wereld op het gebied van slimme verkeerssystemen. Dit biedt grote kansen voor het bedrijfsleven. Versterken concurrentie- en exportpositie sector Mix van global players, MKB, snelle groeiers en start-ups Kraamkamer ondernemers: 5-10 start-ups per jaar Clustering circa 50 MKB-ondernemingen rond technologische speerpunten green & smart mobility Organiseren Levendige community Onafhankelijk campus- en facillitymanagement Professionele exploitatie en beheer Omgeving Duurzaam werklandschap Optimale bereikbaarheid en hoogwaardige faciliteiten Brainportregio als etalage en living lab voor duurzame en innovatieve mobiliteit Ruim 30 bedrijven en organisaties, inclusief start-ups Circa 550 arbeidsplaatsen Mix van onderzoek, engineering en testing Realisatie Accelerator Center Businessclub Overleg eigenaren/investeerders, gebruikers en gemeente Oprichting AutomotiveNL en DITCM Technologie workshops, themadagen, technische leergangen, trainingen on the job, events Ruimtelijk Ontwikkelings Plan vastgesteld Nieuwbouw waterstoftankstation en realisatie A270 testfaciliteiten Herinrichting buitenruimte, aanleg nieuwe ontsluiting Upgrading Automotive House Inrichting DITCM Experience Center

10 18 Driven to move the future Driven to move the future WAT IS VOOR U DE BELANGRIJKSTE MIJLPAAL IN DE ONTWIKKELING VAN DE AUTOMOTIVE CAMPUS TOT NU TOE? Automotive Campus Shared Facilities Faciliteiten voor laadinfrastructuur Mijlpalen Automotive Campus volgens deelnemers werksessie Visiedocument 27 januari De belangrijkste, aldus de stakeholders: de mogelijkheid tot netwerken, de aanwezigheid van de Shared Facilities en aanwezigheid samenwerkingspartners. De pioniersfase is voorbij en er is veel bereikt. Nu is het moment om door te schakelen. Excelleren vraagt blijvend om investeren, organiseren en faciliteren. Daarmee wordt de Automotive Campus nog aantrekkelijker voor (inter)nationale innovatieve bedrijvigheid en organisaties op het gebied van R&D, engineering en testing. Aanwezigheid (toekomstige) samenwerkingspartners Aanwezigheid expertise Mogelijkheid tot ontmoeten/ netwerken Aanwezigheid onderwijsfaciliteiten Samen met onder andere TNO, de technische universiteiten Delft en Eindhoven werken we aan de zelfrijdende auto. RDW is betrokken bij de verdere ontwikkeling van regelgeving voor dit soort voertuigen. Het testen zal uiteraard eerst in een gesloten testomgeving plaatsvinden, waarna wij het voertuig willen testen in een realistische verkeersomgeving. De A270 en de Automotive Campus hebben zich bewezen als uitstekende testlocaties met goede voorzieningen en een prettige samenwerking tussen de betrokken partijen. Johan Hakkenberg Algemeen directeur RDW Ontmoeten en netwerken in het Automotive House.

11 20 Automotive Campus Driven to move the future 21 Automotive in beweging De opgaven voor de wereldwijde sector zijn duidelijk. Slimme oplossingen om duurzaam mobiel te blijven in een wereld die verstedelijkt en dichter bevolkt raakt. Voertuigen moeten schoner, veiliger en slimmer. Mobiliteit wordt als samenhangend netwerk en vanuit de gebruikerswensen bestuurd. Er ontstaan meer verbindingen met sectoren als ICT, energie, logistiek en design.

12 22 Driven to move the future Driven to move the future 23 Schonere voertuigen ontstaan uit een continue verbetering van de conventionele verbrandingsmotor. Daarnaast worden elektrische aandrijvingen en alternatieve energiedragers steeds belangrijker. Ook voor heavy duty aandrijflijnen zijn toename van efficiency en hybridisering belangrijke opgaven. Slimmere voertuigen ontstaan vooral door toenemende connectiviteit, waardoor voertuigen informatie met elkaar en hun omgeving gaan uitwisselen. Dit leidt tot coöperatief rijden. Slimmere voertuigen nemen taken van de bestuurder over. Advanced Driver Assistance Systems (ADAS) vormen de opmaat voor automated driving. Veiligere voertuigen ontstaan door doorontwikkeling van actieve en passieve veiligheids systemen en door coöperatieve systemen. Dit vraagt om specialistische softwarepakketten, moderne testfaciliteiten en kennis van voertuigdynamica en bestuurdersgedrag. Daarnaast zijn er, vanuit de kracht van het Nederlandse automotive cluster, kansen op gebied van homologations en manufacturing technology. Naast de (mondiale) sectortrends wordt de campusontwikkeling beïnvloed door de maatschappelijke context. De campus is een vitaal onderdeel van het krachtige Brainportcluster. Juist in deze regio zijn partijen gericht op samenwerking om zo samen sterker te worden. Partijen binnen de triple helix kennen elkaar en vinden elkaar. Nederland is een relatief neutrale uitvalsbasis in Europa. De actuele mobiliteitsvraagstukken in combinatie met de beschikbare voorzieningen en faciliteiten op het gebied van green & smart mobility en active safety, vormen een aantrekkelijke basis voor innovatie en testing. Ten slotte is sprake van een voorzichtig economisch herstel na een periode van wereldwijze recessie. Veel beschikbare investeringsfondsen vanuit de overheid zijn afgebouwd. De afstemming tussen innovatievraagstukken van de sector en stimuleringsprogramma s van de overheid vraagt aandacht. Tegelijkertijd liggen er mogelijkheden vanuit Europese innovatieprogramma s, bijvoorbeeld in het kader van Horizon Bij de uitwerking van dit koersdocument vormen zowel de internationale trends als de maatschappelijke context belangrijke input voor de visie en ontwikkelstrategie. De figuur (gebaseerd op Roland Berger Consultancy, Automotive Landscape 2025 ) toont de voor het Nederlandse ecosysteem meest relevante en kansrijke megatrends. Andere ontwikkelingen zijn: Verschuiving van productie en verkopen naar Azië waardoor de Europese sector verder onder druk komt te staan. Regionalisatie in plaats van centralisatie om de verschillende markten op maat te kunnen bedienen. Consolidatieslag onder toeleveranciers. Crossovers vanuit de sector naar ICT, energie, logistiek en design. Partnerships van producten en diensten en intensivering van de samenwerking zijn essentieel - op het niveau van de Brainportregio, nationaal en met partners in het buitenland. Tekort aan gekwalificeerd personeel in vergrijzende westerse landen; vestiging van R&D daar waar men talent kan vinden en binden. Lage volume productie met grote complexiteit en flexibiliteit. Regionalisering Shift naar Azië Nieuwe spelers Connectivity AUTOMOTIVE SECTOR WERELDWIJD Cooperative mobility Poort naar Europa ECOSYSTEEM IN NEDERLAND PPS smart mobility AUTOMOTIVE CAMPUS ICE efficiency Heavy Duty Electrificatie Concentratie talent Consolidatie toeleveranciers War on talent VDL Bus & Coach, de provincie Noord-Brabant en BOM starten een pilot met de inzet van 15 elektrische openbaarvervoerbussen. De pilot maakt onderdeel uit van de landelijke aanpak om versnelde transitie naar betaalbaar, schoon, en stil openbaar vervoer te realiseren. Vanaf 2015 wordt de eerste bus in Helmond getest.

13 24 Driven to move the future Driven to move the future 25 Linksboven: werkbezoek aan Automotive Campus; Lilianne Ploumen, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en Wim van der Leegte, president-directeur VDL Groep. Bovenste rij, foto links: Valery Penn, student International Business and Management (zie ook pagina 43).

14 26 Automotive Campus Driven to move the future 27 Visie Technology, talent & Traffic Het is cruciaal dat de visie op de Automotive Campus aansluit bij de relevante mondiale maatschappelijke en technologische vraagstukken. De campus als kristallisatiepunt voor innovatie, onderwijs en ontmoeting en als aantrekkelijke vestigingslocatie voor bedrijven uit binnen- en buitenland.

15 28 Driven to move the future Driven to move the future 29 visie Op basis van de (inter)nationale context en de doelen van de sector formuleert de Automotive Campus haar visie als volgt: De Automotive Campus in Brainport is dé plek waar het ecosysteem voor green & smart mobility samenkomt voor ontmoeting, kennisdeling, innovatie, engineering, testing, business development, onderwijs en training. De Automotive Campus is internationaal onderscheidend door de hoogwaardige combinatie van Technology, Talent & Traffic en de excellente expertise en faciliteiten op het gebied van green & smart mobility, active safety, homologations en manufacturing technology. Technology is de aanjager. Talent, faciliteiten en financiën zijn noodzakelijk voor innovatie. Traffic creëert de neerslag en business op de campus zelf. VAN ONDERWIJS NAAR ONDERNEMEN Onderwijs op locatie Stage/onderzoek Startup begeleiding Kraamkamer innovatie TALENT AUTOMOTIVE CAMPUS TECHNOLOGY TRAFFIC SMART & GREEN MEER SPECIFIEK Heavy Duty powertrains Electrification Cooperative mobility/autonomous driving Maar ook: Active Safety, Homologations, Manufacturing Technology Dit zijn de speerpunten om uit te groeien tot de internationale hotspot. Een toplocatie met een brede mix van toeleveranciers, R&D-bedrijven, ontwikkelafdelingen, testinstituten en dienstverleners. Waar kruisbestuiving plaatsvindt met sectoren op het gebied van ICT, logistiek, energie, design en bouw. Partijen werken samen en ondervinden meerwaarde van vestiging op de campus, onder meer door de nauwe verbinding met het aanwezige hoogwaardige onderwijs en onderzoek. Een dynamisch concept, gericht op innovatie en ontwikkeling. De visie van de Automotive Campus sluit hiermee naadloos aan bij de doelstellingen van de Nederlandse automotive sector. ONTWIKKELING VANUIT ACTIVITEIT Pre-competentieve samenwerking Innovatieve trajecten PPS-projecten Expertbijeenkomsten WAT ZOU ER MOETEN GEBEUREN OM DE AUTOMOTIVE CAMPUS NOG BETER AAN TE LATEN SLUITEN BIJ DE BEHOEFTE VAN U EN UW ORGANISATIE? Fysieke uitstraling campus Lunch/ studiefaciliteiten Studentenhuivesting/ hotel Behoeftepeiling deelnemers werksessie Visiedocument 27 januari % van de respondenten gaf aan mee te willen werken aan de campusontwikkeling. De Automotive Campus is een internationale magneet voor technology, talent & traffic. Start-ups en spin-offs vormen voor de grotere omgeving een economische impuls. Vanuit de campus wordt er een koppeling gelegd naar venture capital funds voor financiering. De campus is een goed bereikbare, aantrekkelijke en innovatieve vestigingslocatie. Het clubhuis van de sector, met inspirerende ruimten voor ontmoeten, overleggen en ontwikkelen met het Brabants wegennetwerk als living lab voor smart mobility. Hierbij zijn de volgende zaken van belang: Organiseer talent door onderwijs en onderzoek duurzaam te verankeren en nauw te verweven met het bedrijfsleven. OVverbinding Koppeling bedrijven - onderwijs Acquisitie Meer kopers vanuit - huurders campus concept/branding Investeer in business development, start-ups en business cases binnen de focusgebieden green & smart en triple helix van bedrijven, kennisinstellingen en overheden (KPMG: 58% van grote bedrijven heeft start-ups nodig voor innovatie). Werk actief samen met de andere economische clusters binnen de Brainportregio ter versterking van elkaar en de gezamenlijke propositie. Investeer in acquisitie van nieuwe bedrijven en de samenwerking met het bestaande netwerk van zittende bedrijven. Zoek actief naar kansen om niet-europese (Aziatische) spelers via de Automotive Campus een foothold naar de Europese markt te bieden. Events, projecten, testen Campus organisatie Nauwe aansluiting marktvraag Investeer in goede en flexibele huisvesting, de bereikbaarheid en benodigde faciliteiten. Investeer in een campusorganisatie waarbinnen alle belangen samenkomen en de voortgang van de ontwikkeling wordt bewaakt en aangejaagd. Organiseer geduld: voor elke campus met een scherp profiel is langjarige investering (10 tot 15 jaar) een noodzakelijke succesfactor.

16 30 Driven to move the future Driven to move the future 31 Centraal Nederland 14% Noord Nederland 14% Oost Nederland 14% Doelen Nederlandse automotive sector Groei van de omzet met > 3,5% per jaar tot 24 miljard in Groei van de werkgelegenheid van naar hoogwaardige, veelzijdige arbeidsplaatsen in onderwijs, onderzoek, ontwikkeling, productie en services. Verdubbeling van het aantal studenten en afstudeerders op alle niveaus met gelijktijdige verhoging van de kwaliteit van de opleidingen. Een internationaal toonaangevende rol spelen op de gebieden: Smart mobility De auto in een integraal, geavanceerd mobiliteitssysteem rondom Connected Car, Traffic Management en Vehicle Dynamics Control. Succesvolle vernieuwing vraagt, zeker voor het MKB, twee randvoorwaarden. In de eerste plaats open innovatie en het delen van R&D. En korte geografische afstanden die face-to-face kennisuitwisseling bevorderen. Een goed voorbeeld van zogenoemde open innovatie clusters is ook het Holst Centre. Hier zorgen imec en TNO voor effectieve kennisdeling tussen kleine en grote bedrijven en instellingen. Een aanjager voor de ontwikkeling van geavanceerde elektronica. Koen Dittrich Wetenschappelijk onderzoeker TNO. Universitair docent Rotterdam School of Management Brabant staat voor tal van uitdagingen op maatschappelijk en economisch gebied. Niemand is in staat om deze uitdagingen alleen op te lossen én te komen tot economische groei. Samen lukt dat wel. De Automotive Campus is een inspirerend voorbeeld van succesvolle campusontwikkeling waarbij partijen elkaar weten te vinden en durven te investeren in vooruitgang. Jan Pelle Directeur N.V. Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij Zuid Nederland >50% Green mobility Met nadruk op duurzaamheid in heavy duty verbrandingsmotoren, hybridisering en electric drive, inclusief de laad- en infrastructuur en bijbehorende diensten, lichte constructies en andere energiebesparende technologieën. Manufacturing technology Innovaties op het gebied van slim en schoon produceren. Verdeling automotive bedrijvigheid binnen Nederland. Eén van Europa s grootste rollerbanken, onderdeel van Automotive Campus Shared Facilities.

17 32 Automotive Campus Driven to move the future 33 Technology Green & Smart Mobility Het profiel van de Automotive Campus is dynamisch. Het profiel sluit aan bij de ambities van de sector en richt zich op green & smart mobility. Ook safety, homologations en manufacturing technology zijn belangrijke assets die nu op de campus al aanwezig zijn.

18 34 Driven to move the future Driven to move the future 35 Op het gebied van Technology ligt de focus de komende periode op: Versterken van de focus op green & smart mobility (gerichte investeringen in business development en innovatie). Benutten van elkaars netwerk voor acquisitie. Bundelen pre-competitieve triple helix samenwerking. Versterken (onderzoeks)netwerk, partners voor samenwerking en het organiseren van funding op Europees niveau. Pragmatische inzet voor de benutting van financieringsmogelijkheden. Bevorderen en bewerkstelligen van cross-overs met de sectoren ICT, energie, logistiek, bouw en design. Het naar de campus halen van de KIC Urban Mobility (Knowledge & Innovation Community) van het European Institute of Innovation and Technology (EIT). Samenwerking met andere campussen/ clusters in binnen- en buitenland. Voor zowel green als smart mobility geldt dat de focus uiteindelijk verschuift naar mobiliteit als systeem. Als 70% van de wereldbevolking in grote steden woont, worden van de sector oplossingen gevraagd voor mobiliteit van mensen en goederen. Daarin past een benadering waarin innovaties worden ontwikkeld voor nieuwe vervoersconcepten, zowel in voertuigen als in het gebruik. Carsharing (van bezit naar toegang) en kleinschalige stedelijke distributie leiden al tot de ontwikkeling van specifieke voertuigen en technologieën om die optimaal in te zetten. Green mobility Duurzaamheid blijft het leidende thema voor technologische ontwikkeling in de internationale automotive industrie. De focus ligt op het verlagen van CO 2 -uitstoot en het verminderen van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. De aandrijflijn van de toekomst is duurzaam en de auto van morgen is nog efficiënter. Dit vertaalt zich in vier programmalijnen: 1. Efficient ICE De verbrandingsmotor blijft de komende jaren de dominante aandrijflijn. De motoren worden nog belangrijk zuiniger door downsizing, hybridiseren en verdere verbeteringen aan het verbrandingsproces en de transmissie. 2. Future Powertrain Nieuwe technologieën zoals elektrische SMART MOBILITY Technologische focus Automotive Campus; mobiliteit als systeem. SAFETY HOMOLOGATIONS voertuigtechnologie (elektrificatie powertrain en auxiliaries, energiemanagement en laadtechnologie) en op de toepassing van deze powertrains in nieuwe concepten en infrastructuur. 3. Energy Saving Genoemde vormen van aandrijving vragen voertuigen met nieuwe lichte materialen en constructies, nieuwe bodyconcepten en minimalisatie van wrijvingsverliezen. 4. New Energy Toenemend gebruik van nieuwe energiedragers (H2, LNG, CNG, biofuels). GREEN MOBILITY MANUFACTURING TECHNOLOGY Ik verwacht veel van de toepassing van Intelligente Transport Systemen om de bereikbaarheid te verbeteren en files te verminderen. We willen met deze systemen de stap van klein naar groot maken: van kleinere proeflocaties tot een landelijke uitrol van kansrijke projecten. De systemen in Helmond zijn prachtinnovaties. Ze tonen hoe we met slimme technieken vlotter, veiliger, schoner en comfortabeler van A naar B kunnen reizen. Melanie Schultz van Haegen-Maas Geesteranus Minister van Infrastructuur en Milieu Smart mobility Mobiliteit is een basisbehoefte van de mens. Mobiliteit is een belangrijke pijler van de wereldeconomie. De behoefte aan mobiliteit en nieuwe oplossingen binnen de beperkingen van duurzaamheid en ruimtegebruik nemen toe. Dit vraagt om inzet van technologie om de capaciteit van het bestaande wegennet te vergroten en beter te benutten. Het gaat hierbij vooral om een slimme samenwerking tussen voertuigen en wegkant- en verkeersmanagementsystemen voor de weggebruiker: coöperatieve mobiliteit. Dit thema wordt samen met DITCM vormgegeven en kent vier samenhangende programma s: 1. Connected Car ICT om auto s te laten communiceren met elkaar en met de infrastructuur om de bestuurders beter te informeren en de doorstroming en veiligheid te verbeteren. 2. Traffic Management Nieuwe communicatiemogelijkheden bieden uitgebreide mogelijkheden het verkeer te sturen door dynamische individuele rij- en routeadviezen te geven om het collectieve verkeersbeeld te optimaliseren. 3. Vehicle Dynamics Control VDC richt zich op het verbeteren van comfort en actieve veiligheid op de weg door de bestuurder bij zijn taak te assisteren. 4. Advanced Driver Assistance Systems Met Connected Car en VDC richt ADAS zich op het overnemen van taken van de bestuurder door het voertuig. De weg naar de toekomst van autonoom rijden wordt hiermee voorbereid. Op het gebied van smart mobility heeft de sector zich georganiseerd binnen DITCM. Het DITCM-uitvoeringsprogramma sluit naadloos aan op het Rijksprogramma Connected Mobility (voorheen Beter geïnformeerd op weg ), waarbinnen Brabant als proeftuin voor innovatieprojecten is benoemd. Wegbeheerders, industrie en kennisinstellingen werken samen aan nieuwe oplossingen op het gebied van trafficmanagement, verkeersveiligheid, doorstroming en duurzaamheid. In navolging van het uitvoeringsprogramma leidt dit tot concrete projecten op het gebied van human factors, cooperative technologies, effectstudies en international policy. De vestiging van DITCM en de Verkeerscentrale van de Toekomst op de campus benadrukken de spilfunctie van de Automotive Campus binnen dit werkveld. Op de langere termijn zal de technologische focus op beide gebieden zich verder ontwikkelen. Voor green mobility wordt meer en meer een verbinding gemaakt met de energiesector en de bouw. Rijden op waterstof en/of elektriciteit vraagt andere infrastructuur en energievoorziening. Naar verwachting wordt de Automotive Campus door aanwezigheid van specifieke kennis en voorzieningen op dit vlak, ook als vestigingsplaats, interessant voor bedrijven vanuit deze sectoren. Eenzelfde ontwikkeling is gaande qua smart mobility. De unieke testfaciliteiten op en nabij de campus maken het voor consortia aantrekkelijk om hier gezamenlijke ontwikkeling op het gebied van assisted en automated driving te organiseren. Big Data (koppelen grote databestanden en door grote rekenkracht daaruit nieuwe inzichten en kennis halen) wordt voor de sector van groot belang. ICT-bedrijven die zich hierin specialiseren, zullen willen samenwerken met automotive toeleveranciers om nieuwe diensten en producten te ontwikkelen. Het belang van cross-sectorale samenwerking vraagt een naar buiten gerichte focus van de campus.

19 36 Driven to move the future Driven to move the future 37 Safety, homologation & manufacturing technology Safety, homologations en manufacturing technology zijn belangrijke onderwerpen met onderscheidende business proposities. Ze versterken het inhoudelijke concept van de campus en bieden kansen voor groei. Het op de Automotive Campus aanwezige Safety Center is één van de leidende testcenters in Europa voor de ontwikkeling van voertuigveiligheid en passieve en actieve veiligheidstesten. De Automotive Campus beschikt over uitgebreide faciliteiten op het gebied van homologatie van een brede range van producten waaronder veiligheidsriemen, kinderveiligheidssystemen, helmen, verbrandingsmotoren en anti-inbraaksystemen. Ook op het gebied van manufacturing technology zijn op de Automotive Campus faciliteiten aanwezig die in de komende periode verder worden uitgebouwd. Pre-competitieve samenwerking De Automotive Campus vormt de centrale locatie voor pre-competitieve samenwerking voor binnen- en buitenlandse partijen. Hiertoe maakt AutomotiveNL een meerjarenprogramma voor projectontwikkeling. Zij wordt hierin gesteund door inzet vanuit BOM Business Development, door belangrijke ambassadeurs vanuit het veld en door samenwerkings programma s zoals DITCM. Zo worden beschikbare netwerken effectief ingezet om initiatieven los te weken, te faciliteren en te bundelen en blijft de regie gewaarborgd. De innovatieopgave vanuit de sector is leidend; aangevuld met de uitvoeringsagenda Smart Mobility en het nationale programma connected Mobility. Een oplossingen-cocktail is nodig om de efficiëntie te verbeteren en emissies omlaag te krijgen, zonder in te hoeven boeten op Fahrvergnügen. Elektrische auto s krijgen een rol, echter het merendeel van de voertuigen zal, net als de bestuurders zelf, nog ouderwets door verbranding worden aangedreven. De motoren van de toekomst worden anders: een meer hybride motorconcept wordt gemeengoed. Oftewel een combinatie van de schone emissie van benzine met het hoge rendement van een diesel. De brandstof zal ook qua verbrandingseigenschappen ergens tussen benzine en diesel inzitten. Tailormade fuels die in toenemende mate worden geproduceerd uit bronnen als biomassa, kolen en aardgas. Als we toch de luxe van mobiliteit willen, moeten we nadenken waar we de energie vandaan halen. Als zon en wind grootschalig zijn ingevoerd, kunnen we spreken van de electric society. Het is denkbaar dat we uit zonne-elektriciteit nieuwe vloeibare brandstoffen maken waarbij CO2 wordt hergebruikt. Deze solar fuels worden naar verwachting vooral voor vrachtwagens en vliegtuigen belangrijk. Alle nieuwe uitvindingen in mobiliteit gaan ons leven beïnvloeden: de mogelijkheden zijn onbegrensd. Maarten Steinbuch Hoogleraar Automotive TU/e. Bestuurslid AutomotiveNL De problemen die de auto veroorzaakt op de gebieden van veiligheid, milieu en congestie kosten ons drie tot vijf procent van het bruto nationaal product. De oplossingen zijn in zicht; de auto wordt steeds meer een rijdende smartphone met computerkracht, sensors en interconnectie. De enige reden om onder een auto wielen te zetten, is te voorkomen dat de computers over het wegdek slepen. Carlo van de Weijer Business Development Traffic Solutions TomTom. Directeur Smart Mobility TU/e Michael Boot Assistant Professor/Innovation Manager TU/e. Technical Director Progression Industry BV

20 38 Automotive Campus Driven to move the future 39 Talent Internationaal toponderwijs Veel bedrijven kunnen niet meer zelfstandig innoveren omdat producten bestaan uit meerdere componenten van verschillende partijen. De campus wordt aantrekkelijk door de kenniswerkers die bereid zijn en uitgedaagd worden hun kennis en kunde te delen. Productontwikkeling komt tot stand op het moment dat men op de hoogte is van elkaars knowhow en agenda.

Driven to move the future 1

Driven to move the future 1 Driven to move the future 1 DRIVEN TO MOVE THE FUTURE Visie 2014-2018 2 Driven to move the future Driven to move the future 3 Technology, Talent & Traffic CONTENT 05 Introductie 33 08 The world s 39 13

Nadere informatie

Impact met slimme mobiliteit op de (snel)weg 20% CO 2

Impact met slimme mobiliteit op de (snel)weg 20% CO 2 Programma DITCM Programma DITCM is hét programma in Nederland dat de opschaling van Cooperative Intelligent Transport Systems (C-ITS) en Connected-Automated Driving (C-AD) in Nederland wil versnellen.

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

Smart Mobility Helmond

Smart Mobility Helmond Smart Mobility Helmond Integraal en gedreven: drivenbyhelmond Presentatie Gemeente Oss 28 september 2017 De rode draad van het verhaal Wat is Smart Mobility eigenlijk? Waarom is Helmond ermee bezig? Wat

Nadere informatie

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Brainport Development ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl Bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid Strategie-ontwikkeling-uitvoering

Nadere informatie

SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT. ir. Bart Vuijk

SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT. ir. Bart Vuijk SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT ir. Bart Vuijk TNO: MISSIE TNO verbindt mensen en kennis om innovaties te creëren die de concurrentiekracht van bedrijven en het welzijn van de samenleving

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

CIV SMART TECHNOLOGY

CIV SMART TECHNOLOGY CIV SMART TECHNOLOGY Uitgebreide managementsamenvatting Plan van Aanpak Centrum voor Innovatief Vakmanschap Smart Technology Ten behoeve van subsidie aanvraag Regionaal Investeringsfonds door de partners

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

EEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR EEN LANDINGSPLAATS*SMART MOBILITY. *Werktitel

EEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR EEN LANDINGSPLAATS*SMART MOBILITY. *Werktitel EEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR EEN LANDINGSPLAATS*SMART MOBILITY *Werktitel Robert Jan Marringa 15 juni 2017 DE AANLEIDING EN ACHTERGROND GEFORMULEERD DOOR MRE BIJ HET VERLENEN VAN DE OPDRACHT 1. Smart

Nadere informatie

Binnenstadsvisie Eindhoven

Binnenstadsvisie Eindhoven Binnenstadsvisie Eindhoven Raadscie. EM 20.09.16 Vera Gielen Gebiedsmanager Centrum @GielenVera Waarom visie Geeft richting voor ontwikkeling binnenstad om ervoor te zorgen dat we in 2025 de binnenstad

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Rotterdam The Hague Innovation Airport

Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Hybride en elektrisch vliegen Foto Pipistrel Rotterdam The Hague Airport positioneert zichzelf als internationale proeftuin

Nadere informatie

Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio?

Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio? Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio? Nederlandse ambitie ITS Sneller, veiliger, plezieriger en betrouwbaarder reizen Verbetering totale leefomgeving

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Wie wij zijn Het Retail Innovation Platform helpt de innovatie- en concurrentiekracht van de retailsector te versterken. Samen met retailers en andere

Nadere informatie

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue)

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Nota Ruimte budget 75 miljoen euro voor Brainport Eindhoven en 6,8 miljoen voor ontwikkeling A2-zone Planoppervlak 3250 hectare (Brainport Eindhoven) Trekker

Nadere informatie

ZET UW TALENT IN BEWEGING

ZET UW TALENT IN BEWEGING LEREN & WERKEN BIJ VAN DEN BOSCH TRANSPORTEN ZET UW TALENT IN BEWEGING Bent u op zoek naar een uitdagende internationale leeromgeving waarin theorie en praktijk samenkomen? Wilt u uw studenten praktijkervaring

Nadere informatie

KRACHTEN BUNDELING SMART MOBILITY O K TO B E R

KRACHTEN BUNDELING SMART MOBILITY O K TO B E R KRACHTEN BUNDELING SMART MOBILITY O K TO B E R 2 0 1 8 Wij Rijk, provincies, G5, metropoolen vervoerregio s kiezen ervoor om onze krachten te bundelen om met Smart Mobility maximale impact te hebben. Om

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

STRATEGISCH PLAN 20152020. Excellent onderwijs voor een innovatieve regio

STRATEGISCH PLAN 20152020. Excellent onderwijs voor een innovatieve regio STRATEGISCH PLAN 20152020 Excellent onderwijs voor een innovatieve regio introductie Met meer dan 10.000 studenten en ruim 800 medewerkers zijn we het grootste opleidingencentrum voor beroepsonderwijs

Nadere informatie

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Dutch industry fit for the future?! onze wereld verandert en dus ook onze industrie. met impact op economie en samenleving smart industry agenda

Nadere informatie

Tilburg University 2020 Toekomstbeeld. College van Bestuur, april 2013

Tilburg University 2020 Toekomstbeeld. College van Bestuur, april 2013 Tilburg University 2020 Toekomstbeeld College van Bestuur, april 2013 Strategie in dialoog met stakeholders Open voor iedere inbreng die de strategie sterker maakt Proces met respect en waardering voor

Nadere informatie

Sustainable solutions from a multidisciplinary approach

Sustainable solutions from a multidisciplinary approach Sustainable solutions from a multidisciplinary approach Infrastructures & Mobility Delft Research Initiatives Delft Research Initiatives Energie, Gezondheid, Infrastructuren & Mobiliteit, en Leefomgeving

Nadere informatie

INNOVATIE- MOTOR VOOR HAVEN EN STAD

INNOVATIE- MOTOR VOOR HAVEN EN STAD INNOVATIE- MOTOR VOOR HAVEN EN STAD _ RDM CENTRE OF EXPERTISE Rotterdam heeft de ambitie uit te groeien tot een klimaatbestendige deltastad met de meest innovatieve en duurzame haven ter wereld. Deze ambitie

Nadere informatie

Position Paper. Samenwerking Noord. Samenwerken door Samen te Doen!

Position Paper. Samenwerking Noord. Samenwerken door Samen te Doen! Position Paper Samenwerking Noord Samenwerken door Samen te Doen! Mei 2015 Samenwerking Noord is een netwerkorganisatie van (semi)overheidsorganisaties gericht op een duurzame ontwikkeling van de ICT functie

Nadere informatie

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: Jac. Gofers 16 april 2015 1 Smart Industry Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: de productvraag (specificaties,

Nadere informatie

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria Jeff Gielen, 28 oktober 2014 www.biofacilities.nl Inhoud 1. Kadans Biofacilities 2. Expertise en support + services 3. Lessons

Nadere informatie

HAN en duurzame energie

HAN en duurzame energie Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO en topsectoren; keuze van HAN 1.

Nadere informatie

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen Een regio om trots

Nadere informatie

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering Berry Roelofs Principal Consultant Utrecht, 17 december 2015 Goede uitgangssituatie, maar Nederland doet het goed 16 e economie van

Nadere informatie

The Netherlands of 2040. www.nl2040.nl

The Netherlands of 2040. www.nl2040.nl The Netherlands of 2040 www.nl2040.nl 1 Tijden veranderen 2 Tijden veranderen 3 Nieuwe CPB scenario studie Vraag Waarmee verdienen we ons brood in 2040? Aanpak Scenario s, geven inzicht in onzekerheid

Nadere informatie

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven Plaats voor een heading Jean Paul Kroese 26 april 2012 Opbouw presentatie 1. Kenmerken Regio Eindhoven 2. Regionale ambitie en inhoudelijke opgave 3. Governance

Nadere informatie

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30 Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober 2018 13:00-17:30 Beste genodigde, Een urgenter vraagstuk dan de toekomst van onze planeet is er niet. Daarom is er ook geen urgentere

Nadere informatie

Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020. Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten

Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020. Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020 Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten Overzicht succesvolle waterprojecten Vanaf 2000 wordt in Fryslân gewerkt aan de ontwikkeling van het watertechnologiecluster

Nadere informatie

Innovatie support gids

Innovatie support gids Innovatie support gids Uw gids naar resultaat 1 Uw gids naar resultaat Innovatief duurzaam drukwerk Het drukwerk van deze gids is uitgevoerd in waterloos offset met inkt op plantaardige basis, dit resulteert

Nadere informatie

Innovatie- & Acceleratie Programma elektrische mobiliteit. Informatiebijeenkomst DKTI-regeling Dierenpark Amersfoort 5 september 2017

Innovatie- & Acceleratie Programma elektrische mobiliteit. Informatiebijeenkomst DKTI-regeling Dierenpark Amersfoort 5 september 2017 Innovatie- & Acceleratie Programma elektrische mobiliteit Informatiebijeenkomst DKTI-regeling Dierenpark Amersfoort 5 september 2017 1800: 2% wereldbevolking leefde in metropool regio s 2000: 50% wereldbevolking

Nadere informatie

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen -

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen - Propositiedocument Business Cluster Semiconductors - aanbevelingen - Uitgevoerd in opdracht van: Business Cluster Semiconductors Nijmegen, februari 2012 Aanbevelingen A Veranker en versterk de toppen (circuits,

Nadere informatie

Nextport International community Zwolle Region

Nextport International community Zwolle Region Nextport International community Zwolle Region December 2014 1 Ideaalbeeld Zwolle 2020 Wat hebben we bereikt? We schrijven 2020. Regio Zwolle heeft een transitie doorgemaakt en wordt internationaal gezien

Nadere informatie

HU GERICHT IN BEWEGING

HU GERICHT IN BEWEGING HU GERICHT IN BEWEGING Organisatieontwikkeling HU het verhaal - versie maart 2016 - Agenda Waar komen we vandaan? Waarom gaan we veranderen? Wie willen we zijn? Hoe gaan we dit bereiken? Wat verandert

Nadere informatie

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse

Nadere informatie

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE ir. drs. Jan Wouters VGN 14-10- 16 CONTENT Automotive Industry Dynamisch Speelveld Hoe spelen we daarop in? Focus onderwijs / triple helix 1 AUTOMOTIVE INDUSTRIE Themagebieden

Nadere informatie

Excellente partnerschappen binnen Europa: de KIC s

Excellente partnerschappen binnen Europa: de KIC s Excellente partnerschappen binnen Europa: de KIC s Martin Bakker, 18 februari 2014 Eind 2014 gaan twee nieuwe Europese samenwerkingsverbanden van start. Verspreid over Europa zullen universiteiten, kennisinstellingen,

Nadere informatie

Slim samenwerken aan Smart Technology

Slim samenwerken aan Smart Technology Slim samenwerken aan Smart Technology Het CIV Smart Technology (CIV is een afkorting van Centrum voor Innovatief Vakmanschap) is een dynamisch samenwerkingsverband tussen ondernemingen, overheden en het

Nadere informatie

Platform Bèta Techniek. Connect 05 2015. Chemiedag 2015. Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken?

Platform Bèta Techniek. Connect 05 2015. Chemiedag 2015. Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken? Platform Bèta Techniek Connect 05 2015 Chemiedag 2015 Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken? Succesvolle samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is de basis voor groei van

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven

House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven 1 Historic Timeline Kadans is established in 1997 by Wim Boers and his former partner, focused on the logistics and light-industrial market Development focus

Nadere informatie

The Netherlands of

The Netherlands of The Netherlands of 2040 www.nl2040.nl 1 Tijden veranderen 2 Tijden veranderen 3 Nieuwe CPB scenario studie Vraag Waarmee verdienen we ons brood in 2040? Aanpak Scenario s, geven inzicht in onzekerheid

Nadere informatie

Business Cluster Semiconductors East Netherlands

Business Cluster Semiconductors East Netherlands Business Cluster Semiconductors East Netherlands Ledenbijeenkomst 2 november 2010 Roel Fonville Supported by Roel Fonville Ruim 30 jaar Philips: 20 jaar Philips Components & Semiconductors Ontwikkelaar

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

Economisch Manifest. Noord-Limburg

Economisch Manifest. Noord-Limburg Noord-Limburg Inleiding In de vorm van een Plan van aanpak programma Greenport Venlo heeft de Provincie najaar 2014 haar visie gegeven op de koers die men voor Noord-Limburg van belang acht: het komen

Nadere informatie

Persbericht. Brabant investeert in zonne-energie

Persbericht. Brabant investeert in zonne-energie Persbericht Dit is een gezamenlijk bericht van ECN, TNO, TU/e en het Holst Centre (Solliance), Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM), Knowledge and Innovation Community (KIC) InnoEnergy

Nadere informatie

Doel Doel van het programma VvW:

Doel Doel van het programma VvW: Doel Doel van het programma VvW: Een strategie en bijbehorende actielijnen opleveren en (laten) uitvoeren ten behoeve van de gewenste economische structuurversterking van de Vierkant voor Werk regio. Dit

Nadere informatie

Spookfiles A58 is één van de projecten binnen het programma Beter Benutten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Spookfiles A58 is één van de projecten binnen het programma Beter Benutten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Factsheet Algemene informatie Wat is het project Spookfiles A58? In de hele wereld wordt gewerkt aan manieren om het verkeer sneller, veiliger, comfortabeler en duurzamer maken. Nederland loopt voorop

Nadere informatie

Nota inzake Economic Development Board

Nota inzake Economic Development Board Nota inzake Economic Development Board Inleiding De economische ontwikkeling van Noord-Limburg krijgt een grote impuls met de campusontwikkeling, maar daarmee zijn niet alle economische uitdagingen deze

Nadere informatie

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag

Nadere informatie

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Nelo Emerencia, Speerpuntmanager Onderwijs & Innovatie Utrecht, 9 februari 2012 DAS Docentenconferentie

Nadere informatie

IenM maakt grootschalig testen van zelfrijdende voertuigen mogelijk. De minister in de zelfrijdende auto op de A10 eind 2013.

IenM maakt grootschalig testen van zelfrijdende voertuigen mogelijk. De minister in de zelfrijdende auto op de A10 eind 2013. IenM maakt grootschalig testen van zelfrijdende voertuigen mogelijk De minister in de zelfrijdende auto op de A10 eind 2013. Florien van der Windt Ministerie van Infrastructuur en Milieu 9 april 2015 Toekomstperspectief

Nadere informatie

Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis

Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2009 Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis Rotterdam, 6 oktober 2009 INSCOPE: Research for Innovation heeft in opdracht

Nadere informatie

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder HUBspot is een plek waar innoverende studenten, ondernemers, investeerders, docenten en bedrijven elkaar ontmoeten en inspireren, kennis opdoen en samen ondernemen. Met als doel om Leiden innovatiever

Nadere informatie

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen NL.IN.BUSINESS 2020 Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen MONDIALE UITDAGINGEN Verstedelijking, economische groei en verduurzaming brengen uitdagingen met zich mee op bijvoorbeeld het gebied van

Nadere informatie

INCUBATOR HEALTH INNOVATION CAMPUS

INCUBATOR HEALTH INNOVATION CAMPUS HEALT OVAT CAMP MMC INCUBATOR Máxima Medisch Centrum ontwikkelt voor startende bedrijven in de health-sector de MMC Incubator. Startups ontmoeten elkaar en profiteren van de directe nabijheid van medische

Nadere informatie

Lean and Green Personal Mobility

Lean and Green Personal Mobility Lean and Green Personal Mobility Connekt heeft in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Milieu het programma Lean and Green ontwikkeld voor duurzame mobiliteit. Sinds de introductie in

Nadere informatie

TE HUUR. Kantoor- en laboratoriumruimten

TE HUUR. Kantoor- en laboratoriumruimten Kantoor- en laboratoriumruimten TE HUUR Diverse kantoorunits in gevarieerde metrages gelegen op de High Tech Locatie van Nederland met de focus op research & development van lifetech en new energy. OMGEVINGSFACTOREN

Nadere informatie

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS!

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! Innovatieplatform voor industrieel oppervlaktebehandelend Nederland SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! VOORSPRONG DOOR INNOVATIEGERICHTE SAMENWERKING Dat Nederland er economisch goed

Nadere informatie

Greenport Horti Campus. Burgemeester Sjaak van der Tak 16 december 2011

Greenport Horti Campus. Burgemeester Sjaak van der Tak 16 december 2011 Greenport Horti Campus Burgemeester Sjaak van der Tak 16 december 2011 1 Internationaal kenniscentrum in het hart van de Greenport 2 Doel en ambitie Versterken internationale concurrentiekracht van de

Nadere informatie

HUDSON TALENT MANAGEMENT PARTNER BIJ HET SELECTEREN, MOTIVEREN EN ONTWIKKELEN VAN MENSEN

HUDSON TALENT MANAGEMENT PARTNER BIJ HET SELECTEREN, MOTIVEREN EN ONTWIKKELEN VAN MENSEN HUDSON TALENT MANAGEMENT PARTNER BIJ HET SELECTEREN, MOTIVEREN EN ONTWIKKELEN VAN MENSEN MENSEN ZIJN HET HART VAN UW SUCCES BEDRIJVEN DIE DE BESTE MENSEN AAN ZICH WETEN TE BINDEN, PRESTEREN BETER. MAAR

Nadere informatie

Dinalog: What s in it for me?

Dinalog: What s in it for me? KDC HAN 31 januari 2013 Dinalog: What s in it for me? door: Harry van den Hoff - Dinalog Harry van den Hoff Programma Manager MKB & Kennisverspreiding 076 5315305 vandenhoff@dinalog.nl 31 jan 2013 Ambitie

Nadere informatie

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek KvK Ondernemerspanel onderzoek Smart Industry Algemene gegevens: Start- en einddatum onderzoek: 02-07-2014 tot 22-07-2014 Aantal deelnemende ondernemers: 484 (doelgroep mkb-topsectoren) In dit document

Nadere informatie

Precompetitieve. ITS domein. Monitoring en. Smart Mobility. Krachten bundelen voor de mobiliteit van de toekomst

Precompetitieve. ITS domein. Monitoring en. Smart Mobility. Krachten bundelen voor de mobiliteit van de toekomst Precompetitieve Monitoring en samenwerking evaluatie van in het ITS domein Smart Mobility Leren van elkaar, voortbouwen op eerdere resultaten Krachten bundelen voor de mobiliteit van de toekomst Raamwerk

Nadere informatie

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort

Nadere informatie

Huis van de Logistiek Noordoost-Brabant Op zoek naar een fysieke locatie

Huis van de Logistiek Noordoost-Brabant Op zoek naar een fysieke locatie Huis van de Logistiek Noordoost-Brabant Op zoek naar een fysieke locatie De sector logistiek groeit; internationaal, nationaal en zeker ook regionaal. Dat biedt kansen voor Noordoost-Brabant. Met sterke

Nadere informatie

Nu alleen nog lekker soepel rijden

Nu alleen nog lekker soepel rijden Page 1 of 5 Nu alleen nog lekker soepel rijden TESTLAB Zelfstandig rijdende auto's onder de loep bij TU delft Sommige auto's kunnen al zelfstandig rijden, maar toch is er nog veel onderzoek nodig. Dat

Nadere informatie

Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE

Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen De maatschappij van morgen is fundamenteel anders dan die van gisteren. De wereld wordt kleiner door

Nadere informatie

Alphega apotheek. Voor meer zorg, meer gemak en meer rendement. In partnership with

Alphega apotheek. Voor meer zorg, meer gemak en meer rendement. In partnership with Alphega apotheek Voor meer zorg, meer gemak en meer rendement In partnership with De kracht van een internationaal netwerk voor vernieuwende zorg Alphega apotheek is het internationale leidende netwerk

Nadere informatie

... VERBINDT. Wij denken in een keten benadering. De organisatie van het TIC is opgebouwd door professionals uit de markt.

... VERBINDT. Wij denken in een keten benadering. De organisatie van het TIC is opgebouwd door professionals uit de markt. WELKOM VERBINDT Wij denken in een keten benadering. De organisatie van het TIC is opgebouwd door professionals uit de markt. Ondernemers ondernemen voor Ondernemers. Zij weten als geen ander, hoe een brug

Nadere informatie

Congres Logistiek Slim verbinden! Tien jaar Lectoraat Logistiek: terug- en vooruitblik

Congres Logistiek Slim verbinden! Tien jaar Lectoraat Logistiek: terug- en vooruitblik Congres Logistiek Slim verbinden! Tien jaar Lectoraat Logistiek: terug- en vooruitblik Stef Weijers, Lector Logistiek en Allianties, HAN 31 januari 2013 Anno 2012 In Logistiek is 15% van de bedrijven wel

Nadere informatie

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid LEEUWARDEN SÚDWEST-FRYSLÂN SMALLINGERLAND HEERENVEEN Versterk Economie en Werkgelegenheid Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord SAMEN WERKEN AAN EEN SLAGVAARDIG FRYSLÂN 2 3

Nadere informatie

Introductie. ir. Frank Rieck

Introductie. ir. Frank Rieck Schone mobiliteit vanuit marktperspectief Sprekers: Frank Rieck, Hogeschool Rotterdam John Akkerhuis, Gemeentewerken Rotterdam Otto Friebel, Van Gansewinkel Ad van Merrienboer, VDL Bus&Coaches Time keeper:

Nadere informatie

Technologie en innovatie in de sector Transport en Logistiek. 30 november 2016 G.J. (Jaap) Verkiel, Team strategie & bedrijfsvoering

Technologie en innovatie in de sector Transport en Logistiek. 30 november 2016 G.J. (Jaap) Verkiel, Team strategie & bedrijfsvoering Technologie en innovatie in de sector Transport en Logistiek 30 november 2016 G.J. (Jaap) Verkiel, Team strategie & bedrijfsvoering De sector De sector T&L creëert verbinding! Onze klanten zoeken betaalbare

Nadere informatie

Accountmanagement zijn de ogen en oren van het veld: zichtbaarder zijn. EZ: stop met maken van beleid. Geen woorden maar daden.

Accountmanagement zijn de ogen en oren van het veld: zichtbaarder zijn. EZ: stop met maken van beleid. Geen woorden maar daden. Resultaten Pionierlab 16 maart 2015 14 ondernemers uit de wereld van vastgoed, bedrijventerreinen, mobiliteit, zakelijke en financiële dienstverlening. Thema accountmanagement en dienstverlening Ontzorg

Nadere informatie

Duurzame op bedrijventerreinen: Naar een gebiedsgerichte aanpak

Duurzame op bedrijventerreinen: Naar een gebiedsgerichte aanpak Duurzame op bedrijventerreinen: Naar een gebiedsgerichte aanpak KIvI Jaarcongres Sustainable Mobility,6 november 2013 Pieter Tanja Leefbaarheid en gezondheid in stad en regio verkeersveiligheid geluidoverlast

Nadere informatie

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Martin Bakker, november 2013 Samenvatting Het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek & innovatie van de Europese Unie, Horizon 2020, geeft een breed scala

Nadere informatie

StadsDashboard. Staat van de Stad brengt slimme logistiek in beeld. Merle Blok 12 mei 2015

StadsDashboard. Staat van de Stad brengt slimme logistiek in beeld. Merle Blok 12 mei 2015 StadsDashboard Staat van de Stad brengt slimme logistiek in beeld Merle Blok 12 mei 2015 Missie TNO verbindt mensen en kennis om innovaties te creëren die de concurrentiekracht van bedrijven en het welzijn

Nadere informatie

Studiereis Nederland. 6, 7 en 8 februari op expeditie naar de mooiste onderwijsinnovaties, campussen en good practice PPS-en van het land

Studiereis Nederland. 6, 7 en 8 februari op expeditie naar de mooiste onderwijsinnovaties, campussen en good practice PPS-en van het land Studiereis Nederland 6, 7 en 8 februari 2019 op expeditie naar de mooiste onderwijsinnovaties, campussen en good practice PPS-en van het land Voorlopig programma Katapult studiereis 6,7 en 8 februari 2019

Nadere informatie

Kennisnemen van De koers, aanpak en stand van zaken van de projecten op het gebied van Smart Mobility in het kader van het programma SmartwayZ.

Kennisnemen van De koers, aanpak en stand van zaken van de projecten op het gebied van Smart Mobility in het kader van het programma SmartwayZ. Statenmededeling Onderwerp Smart Mobility SmartwayZ.NL - koers, aanpak en projecten Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van De koers, aanpak en stand van zaken van de projecten op het

Nadere informatie

Benodigde capaciteit, middelen, faciliteiten en infrastructuur

Benodigde capaciteit, middelen, faciliteiten en infrastructuur Elementen van een businessplan De toegevoegde waarde en doelstellingen Doelgroepen en waarde proposities Aanbod van producten en diensten Risicoanalyse en Concurrentie Speelveld / Ecosysteem Business model

Nadere informatie

Titel. Campusvorming voor Chronische Zorg. Wiebe Cnossen, Jan Rietsema

Titel. Campusvorming voor Chronische Zorg. Wiebe Cnossen, Jan Rietsema Titel Campusvorming voor Chronische Zorg Wiebe Cnossen, Jan Rietsema Pagina: 2 Agenda Setting the scene Waarom nadenken over een campus? Wat is een Campus? Hoe richt je Open Innovatie in? Tilburg aan zet

Nadere informatie

CLIENT SUCCESS MANAGER

CLIENT SUCCESS MANAGER #VACATURE CLIENT SUCCESS MANAGER Nooit eerder woonden zoveel mensen in stedelijke gebieden. De nieuwe realiteit is een wereld waarin steeds meer mensen op een klein oppervlak leven en werken. Edge Technologies,

Nadere informatie

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven RDM Centre of Expertise Innovatie motor voor Stad en Haven https://www.youtube.com/watch?v=ubghpqsittc RDM Centre of Expertise RDM Centre of Expertise is een broedplaats waar studenten, onderzoekers/lectoren

Nadere informatie

Energietransitie bij Mobiliteit

Energietransitie bij Mobiliteit Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015 In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale

Nadere informatie

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND Helmond, stad van het doen Het Helmond dat we voor ogen hebben is aantrekkelijk om te wonen, te leven en te werken. Er is plaats voor iedereen, ook voor hen die minder makkelijk meedoen in een samenleving

Nadere informatie

Herijking van de Routekaart Eerste beelden uit interviews. Luuk Verheul Connecting Mobility

Herijking van de Routekaart Eerste beelden uit interviews. Luuk Verheul Connecting Mobility Herijking van de Routekaart Eerste beelden uit interviews Luuk Verheul Connecting Mobility Nederlandse publiek-private strategie Routekaart Beter Geïnformeerd op Weg Krachten bundelen voor de mobiliteit

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop

Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop Brightlands Chemelot Campus 13/10/14 Hugo Delissen Chemisch technoloog 14 jaar Productie engineer, Product ontwikkeling, Operations manager 1990-2004 Philips

Nadere informatie