Wegwijzer basisonderwijs

Transcriptie

1 Wegwijzer basisonderwijs Praktische gids voor ouders over een school kiezen, naar school gaan en de overgang naar het voortgezet onderwijs

2

3 Wegwijzer basisonderwijs

4 Colofon De Wegwijzer basisonderwijs, praktische gids voor ouders over het basisonderwijs, is een uitgave van FORUM, Instituut voor Multiculturele Vraagstukken. Projectleiding Zeki Arslan, Annet Hermans (FORUM) Auteur Erik Flentge Redactie en eindredactie Angelique Böekling (VOO), Michiel Jongewaard (VOO), Annet Hermans (FORUM) Met dank aan de meelezers: Sevilay Dalli, Mahnaz Taheri, Sara Villavicencia en Sadegül Günus Vormgeving en opmaak Vincent Bons, 1+1 ontwerp Fotografie Mladen Pikulic De auteur heeft gebruik gemaakt van de gids Basisonderwijs Gids voor ouders, verzorgers en leerlingen van het ministerie van OCW. Het ministerie heeft echter geen enkele verantwoordelijkheid voor de inhoud van deze gids. De inhoud van deze gids valt volledig onder de verantwoordelijkheid van FORUM. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. FORUM, maart 2013 FORUM is een onafhankelijk kennisinstituut op het terrein van multiculturele vraagstukken vanuit het perspectief van de democratische rechtsstaat, sociale cohesie en gedeeld burgerschap. FORUM vergaart kennis op het brede terrein van integratie, stelt deze beschikbaar en zet de kennis om in praktisch toepasbare methoden en producten.

5 Inhoud Inleiding Hoe kunt u deze gids gebruiken? 8 DEEL 1: Uw kind gaat naar school Leerplicht 10 Wanneer moet u een school kiezen voor uw kind? 11 Hoe kom ik aan informatie over scholen? 11 Wanneer moet u beginnen met het verzamelen van informatie? 12 Waar moet ik op letten als ik de school bezoek? 12 Welke school kiest u? 12 Hoe meld ik mijn kind aan bij een basisschool? 12 Het Burgerservicenummer (BSN) 13 Waarom vraagt de school naar de opleiding van de ouders (ouderverklaring)? 14 Een goede start: ontvangstgesprek of intakegesprek 14 Mag mijn kind van drie jaar alvast wennen op school? 15 Oudercontracten 15 Na de aanmelding: uw kind wordt toegelaten 15 Wanneer kan een school uw kind weigeren? 15 Kwaliteit van het onderwijs 17 Wat is een schoolbestuur? 17 Wat zijn openbare scholen? 17 Wat zijn bijzondere scholen? 17 Wat zijn scholen met een speciale pedagogische opvatting? 18 Wat zijn scholen voor speciaal basisonderwijs? 18 Speciaal onderwijs: clusters en regionale expertise centra (REC s) 18 Extra hulp voor peuters en kleuters: voor- en vroegschoolse educatie (VVE) 20 Kosten voor leerlingenvervoer 20 DEEL 2: Uw kind op school De schoolgids: wat is het en wat staat er in? 22 Het schoolplan 23 Wat zijn de kerndoelen van het basisonderwijs? 23 Welke vakken zijn verplicht? 23 Wat leert uw kind nog meer op school? 23 Gebruik van computers 24

6 De groepsindeling 24 Voorkeur voor een groep of een klas 25 Klassengrootte 25 Wie werken er op een school? 25 Toezicht op uw kind 26 De onderwijstijd 26 Hoe ziet de schooldag eruit: de schooltijden 26 Vijfdaagse schoolweek 26 Wanneer zijn de schoolvakanties? 27 Wanneer kan uw kind extra vrij krijgen? 27 Kan uw kind tussen de middag overblijven (tussenschoolse opvang)? 27 Kinderopvang voor of na schooltijd 28 De brede school 28 Wanneer krijgt u informatie over uw kind? 28 Hoe wordt uw kind getoetst? 29 Het leerlingvolgsysteem 29 Het bewaren van leerlinggegevens: het leerlingdossier 29 Recht op inzage en informatie 30 Recht op inzage bij gescheiden ouders 30 Over welke zaken moeten ouders aanvullende toestemming geven? 30 Hoe beoordeelt de school de prestaties van uw kind? 31 Wanneer krijgt uw kind een rapport? 31 Wanneer blijft een kind zitten? 31 Wat moet u doen als uw kind ziek is? 32 Wat als uw kind spijbelt? 32 Wat kunt u doen als het op school niet zo goed gaat met uw kind? 32 Wat doet de school als het niet zo goed gaat met uw kind? 32 Krijgt uw kind huiswerk? 33 Huiswerktips voor ouders 33 Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: de schoolbegeleidingsdienst 33 Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: de zorg- en adviesteams 34 Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: de schakelklas 34 Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: andere instellingen 34 Wet gelijke behandeling 34 Tot augustus 2014: Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: met hulp toch op de eigen school blijven 34 Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: naar een speciale school 35 Hoe vraagt u een verwijzing ( indicatie ) aan voor speciaal onderwijs 35 of een leerlinggebonden financiering? Hulp bij het zoeken naar een passende school 35

7 Na augustus 2014: Als uw kind meer ondersteuning nodig heeft: passend onderwijs 36 Passend onderwijs; aanmelden en toelaten (vanaf augustus 2014) 36 Wat kost het onderwijs? De vrijwillige ouderbijdrage 37 Aansprakelijkheid 38 Religie op school (openbaar en bijzonder) 38 Godsdienstonderwijs, levensbeschouwelijk en humanistisch vormingsonderwijs 38 Kunnen ouders helpen op school? 39 Meedoen en meepraten: wat doet de ouderraad? 39 Kunt u meedenken en meebeslissen over de school? 39 Meepraten en meebeslissen: wat doet de medezeggenschapsraad? 39 Meepraten en meebeslissen: wat zijn de rechten van de medezeggenschapsraad (mr)? 40 Wie houdt toezicht op de scholen? 40 Hoe zorgt de school voor veiligheid? 40 Wat kunt u zelf doen voor de veiligheid op school? 41 Wat doet de gemeente voor veiligheid op school? 41 Wanneer wordt een kind van school gestuurd? 41 Veiligheid op school: pesten 41 Waar kunt u een klacht melden? 42 Met uw klacht naar de klachtencommissie 43 Wat doet de vertrouwenspersoon? 43 Wat is een vertrouwensinspecteur? 43 DEEL 3: Uw kind gaat naar het voortgezet onderwijs De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs 44 Advies voor vervolgonderwijs: de (Cito) eindtoets 45 Advies voor vervolgonderwijs: advies van de school 45 Uit welke soorten voortgezet onderwijs kan ik kiezen? 45 Bijlagen 1. Lijst met vragen die u kunnen helpen bij de schoolkeuze voor basisonderwijs Lijst met vragen die u kunnen helpen bij de schoolkeuze voor het voortgezet onderwijs Tips voor de keuze van een basisschool Lijst met gangbare (onderwijs)afkortingen en begrippentoelichting Belangrijke adressen en telefoonnummers 56

8 Inleiding Gaat uw kind binnenkort naar school of zit uw kind al op de basisschool? Dan is deze gids speciaal voor u. Het zet alle informatie over school en onderwijs op een rij. Dat helpt u én de school. Als ú goed op de hoogte bent, kunt u uw kind beter helpen. Goede informatie voorkomt ook misverstanden tussen u en de school. Ouders en school hebben elkaar hard nodig. U wilt immers allebei het beste voor uw kind. Zo bekeken zijn leraren en ouders bondgenoten van elkaar. U mag verwachten dat uw kind goed onderwijs krijgt op school. De school kan de hulp van ouders goed gebruiken. Het is belangrijk om goed contact te houden met de school en de leerkrachten. Zo kunt u in de gaten houden wat er goed gaat met uw kind en wat beter kan. Dan zorgt u samen voor een succesvolle en leuke schooltijd van uw kind. Misschien wilt u de school ook actief helpen. Bijvoorbeeld door mee te doen in de ouderraad of de medezeggenschapsraad. U kunt in deze gids lezen wat deze raden doen op school. Een goede start op de basisschool is van groot belang voor de rest van de ontwikkeling van kinderen. Voor kinderen die niet Nederlandstalig zijn en kinderen die een taalachterstand hebben is voor- en vroegschoolse educatie (VVE) ontwikkeld. Daarmee kunnen kinderen spelenderwijs hun taalachterstand inhalen zodat zij een goede start kunnen maken op school. Voorschoolse educatie is bedoeld voor kinderen van 2,5 en 3 jaar en wordt gegeven op de peuterschool of de kinderopvang. Vroegschoolse educatie wordt gegeven in groep 1 en 2 van de basisschool. 8

9 Het is goed om te weten wat u kunt verwachten van de school en wat de school verwacht van u. Wij hopen dat u in deze gids de antwoorden vindt op veel van uw vragen over het basisonderwijs. En dat u hier thuis of op school over praat. Wij wensen u en uw kind een prettige, leerzame en succesvolle schooltijd! Hoe kunt u deze gids gebruiken? U kunt de informatie die u zoekt direct opzoeken. Achterin de gids staat een lijst van alle begrippen, die in deze gids zijn gebruikt. De informatie in deze gids is opgedeeld in drie aparte hoofdstukken. Hoofdstuk één is bedoeld voor ouders, die een school moeten kiezen. Hoofdstuk twee is bedoeld voor ouders, waarvan het kind al naar school gaat. Het laatste hoofdstuk is bedoeld voor ouders, waarvan het kind naar het voortgezet onderwijs gaat. In de bijlagen vindt u de volgende informatie: Bijlage 1 Lijst met vragen voor schoolkeuze in het basisonderwijs Bijlage 2 Lijst met vragen voor schoolkeuze in het voortgezet onderwijs Bijlage 3 Tips voor de keuze van een basisschool Bijlage 4 Lijst met gangbare afkortingen en begrippentoelichting Bijlage 5 Belangrijke adressen en telefoonnummers Wist u dat u op werkdagen van 10 tot 15 uur gratis kunt bellen naar ? Dat is de gratis landelijke informatie- en adviesdienst voor ouders, ouderraden en medezeggenschapsraden met vragen over onderwijs. Voor mobiele telefoons geldt een ander nummer: Dit kost 45 cent per gesprek. Via de website van dit informatiecentrum kunt u ook vragen stellen per Natuurlijk kunt u uw vragen ook stellen op de school. Inleiding 9

10 DEEL 1: Uw kind gaat naar school Leerplicht Kinderen mogen vanaf vier jaar naar school. Hoewel ze dan nog niet leerplichtig zijn, gaan de meeste kinderen op die leeftijd naar school. Als uw kind vijf jaar is, is het leerplichtig. Uw kind moet dan bij een school zijn ingeschreven en naar school gaan. De leerplicht geldt voor iedereen die in Nederland woont. In de maand nadat uw kind vijf jaar wordt, gaat het vanaf de eerste schooldag naar school. Bijvoorbeeld: uw kind wordt in oktober vijf jaar. Dan gaat het vanaf 1 november van dat jaar naar school. Op sommige scholen gebeurt dat al iets eerder, bijvoorbeeld direct na de verjaardag. Voor veel kinderen van vier of vijf jaar is de schooldag nog vermoeiend. Een vierjarig kind hoeft niet alle dagen naar school. Tot zes jaar mag uw kind maximaal vijf uur per week thuisblijven. Wilt u uw kind thuishouden? Dan spreekt u dit eerst af met de directeur van de school. De school kan daar dan rekening mee houden. Als een kind van vijf jaar of ouder zonder geldige reden wegblijft van school, onderzoekt de leerplichtambtenaar of u de Leerplichtwet overtreedt. De leerplichtambtenaar kan u dan een boete geven. 10

11 Wanneer moet u een school kiezen voor uw kind? Het is moeilijk precies te zeggen, wanneer u een school moet kiezen voor uw kind. Uw kind mag naar school als het vier jaar is. Uw kind moet naar school als het vijf jaar oud is. Het is dan volgens de wet leerplichtig. Op sommige scholen kunt u uw kind pas inschrijven als het drie jaar is. Bij andere scholen kan dat al eerder. Het is aan te raden niet te lang te wachten met het inschrijven van uw kind op een school. Want er zijn veel scholen die een wachtlijst hebben. In de meeste gemeenten krijgt u een brief om u eraan te herinneren dat u een school moet kiezen. Maar het is úw verantwoordelijkheid om dat te doen. Het is daarom goed om op tijd na te denken over een goede school. Hoe kom ik aan informatie over scholen? Hoe kom ik aan informatie als ik scholen met elkaar wil vergelijken? a Mondelinge informatie over scholen U bezoekt een paar scholen (of u vraagt wanneer er een rondleiding is). U gaat naar de informatieavonden van scholen (dat kunt u navragen bij de school). U kijkt mee in de les (dit is mogelijk bij sommige scholen). U vraagt aan ouders in de buurt, of zij het een goede school vinden en waarom. b Schriftelijke bronnen: Deze gids. Het geeft u algemene informatie over onderwijs en scholen. Informatie uit de schoolgids. U kunt de schoolgids opvragen bij de school van uw keuze. U kunt ook de gidsen opvragen van meer scholen. Bij veel scholen is de schoolgids ook te vinden op de website. Met een schoolgids kunt u thuis op uw gemak de informatie over de school doorlezen. Elke school is verplicht om een schoolgids te hebben. In de gids legt de school uit wat die wil bereiken met het onderwijs op school, hoe ze dat doen en wat de resultaten zijn. De website van de school. Op de website van de school kunt u veel praktische informatie vinden. Er zijn ook vaak foto s te vinden en soms ook filmpjes. Informatie van de gemeente. Bij de gemeente (stadhuis) kunt u terecht voor algemene informatie over scholen. De gemeente kan vertellen welke scholen er in uw buurt zijn. De gemeente weet ook van welke richting die scholen zijn (openbaar, rooms-katholiek, christelijk, islamitisch, joods enzovoort). Sommige gemeenten hebben informatiebrochures van scholen. Informatie van de Onderwijsinspectie ( ). Op de site van de Onderwijsinspectie leest u over de kwaliteit van de scholen in uw buurt. U kunt de naam van een school intypen.u leest dan wat de inspectie vindt van een school. U vindt er ook een lijst van scholen die de inspectie zeer zwak vindt. Die scholen krijgen extra toezicht. De resultaten moeten zo snel mogelijk weer voldoende zijn. Uw kind gaat naar school 11

12 Wanneer moet u beginnen met het verzamelen van informatie? Er zijn ouders die al rondkijken als hun kind net is geboren. Anderen wachten tot hun kind bijna vier jaar is. Het is verstandig om informatie in te winnen (ruim) voordat uw kind drie jaar is. Het is aan te raden om voordat u uw kind inschrijft - eerst informatie te verzamelen over de scholen in uw buurt. Waar moet ik op letten als ik de school bezoek? Er zijn veel zaken waar u op kunt letten als u de school bezoekt. In de bijlage van deze gids staat een vragenlijst. De vragen helpen u bij het kiezen van een bassischool. De antwoorden op de vragen vindt u in de schoolgids of op de website van de school. U kunt de vragen ook stellen op een informatieavond of in een gesprek met de directeur. Welke school kiest u? Natuurlijk wilt ú een school kiezen die zo goed mogelijk past bij u en uw kind. Maar wat is nu de beste school voor uw kind? U bepaalt zelf bij welke school u uw kind inschrijft. Dat is logisch, want elke ouder vindt andere dingen belangrijk. Soms kiezen ouders een school, omdat hun andere kinderen al naar die school gaan. Of omdat een school dichtbij is. Sommige ouders vinden het belangrijk dat hun kind naar een gemengde school gaat met kinderen van verschillende afkomst. Andere ouders kiezen voor een school die aansluit bij hun eigen geloof. Of die aansluit bij hun ideeën over opvoeding. Vaak willen ouders weten of het kind op school zelfstandig leert werken of niet. En of er hulp is als dat niet zo goed lukt. Het is nooit zeker of de school van uw keuze goed past bij uw kind. Toch is het verstandig eerst informatie te zoeken. In Nederland zijn ongeveer 7000 basisscholen. Er zijn verschillende soorten scholen. Zo is er onderscheid tussen openbare en bijzondere scholen. Openbare scholen zijn voor iedereen toegankelijk. Op bijzondere scholen wordt lesgeven volgens een bepaalde religieuze, maatschappelijke of pedagogische opvatting. Er zijn ook scholen voor speciaal basisonderwijs en scholen voor speciaal onderwijs. Dat zijn scholen voor kinderen die speciale hulp nodig hebben. Daarvoor heeft uw kind een speciale verwijzing ( indicatie ) nodig. Hoe meld ik mijn kind aan bij een basisschool? In Nederland gaan de meeste kinderen meteen na hun vierde verjaardag naar de basisschool. Voor het inschrijven heeft u een inschrijfformulier nodig. U kunt dat formulier opvragen bij de school. Nadat u deze heeft ingevuld, kunt u het inleveren op school. 12

13 Voor de aanmelding heeft de basisschool een aantal gegevens van uw kind nodig, zoals: - de voornaam en de achternaam van uw kind; - de voorletters; - de geboortedatum; - het geslacht; - het burgerservice-nummer (BSN) - de naam van de ouders. Omdat sommige scholen een wachtlijst hebben, is het aan te raden uw kind al eerder in te schrijven. Bijvoorbeeld (vlak) voordat het 3 jaar wordt. Er zijn geen inschrijfkosten. Het Burgerservicenummer (BSN) Bij de inschrijving op school moet u het burgerservicenummer (BSN) van uw kind opgeven. Iedereen krijgt zo n nummer. Dat gebeurt als iemand in zijn woonplaats wordt ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie (GBA). Als bewijs moet u bij de inschrijving bijvoorbeeld het geboortebewijs van uw kind meenemen, of een paspoort of ander identiteitsbewijs. Kinderen die van school zijn veranderd, kunnen het uitschrijvingsbewijs van de vorige school meenemen. Uw kind gaat naar school 13

14 De scholen gebruiken de nummers om aan de overheid op te geven welke leerlingen bij hen op school zitten. Scholen krijgen dan van de overheid het geld om onderwijs te kunnen geven. Waarom vraagt de school naar de opleiding van de ouders (ouderverklaring)? Een school krijgt geld van de overheid per leerling. Niet alleen de aantallen leerlingen zijn belangrijk. Ook de achtergrond van de leerlingen is belangrijk. Het hangt van de schoolopleiding van de ouders af of de school extra geld krijgt. Dat wordt de gewichtenregeling genoemd. Het extra geld wordt gebruikt voor extra hulp aan de kinderen. Als één of beide ouders alleen basisonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs heeft/hebben gevolgd dan wordt een gewicht van 1,2 toegekend aan de school voor dit kind. Als beide ouders of de ouder die belast is met de dagelijkse verzorging van hun kind een opleiding heeft gevolgd op het praktijkonderwijs of vmbo basis- of kaderberoepsgerichte leerweg dan wordt een gewicht van 0,3 extra toegekend aan de school voor dit kind. Voor kinderen van ouders met een middelbare voortgezette opleiding of hoger wordt een waarde van 0 toegekend. Hoe hoger het gewicht dat een kind heeft, hoe meer geld de school voor dat kind ontvangt. Als de school meer geld krijgt, is dat goed voor de school én uw kind. De school kan dan extra dingen doen om eventuele onderwijsachterstanden te voorkomen of te verminderen. Daarom vraagt de school u een ouderverklaring in te vullen als u uw kind inschrijft. De school kan u helpen deze verklaring in te vullen. Hiervoor zijn ook formulieren in andere talen dan het Nederlands beschikbaar. Als het niveau van de opleiding van de ouders niet duidelijk is, kan de school dit laten controleren. Een goede start: ontvangstgesprek of intakegesprek Veel scholen houden een ontvangstgesprek of intakegesprek met ouders van nieuwe leerlingen. U wordt daarvoor uitgenodigd. Op sommige scholen voert de directeur dat gesprek. Op andere scholen doet de groepsleerkracht dat, soms samen met de directeur. In dat gesprek geeft de school aan wat zij van u verwachten en wat u kunt verwachten van de school. U kunt ook uw eigen verwachtingen duidelijk maken. Het ontvangst- of intakegesprek is een belangrijk moment. De school leert u kennen. U leert de school (beter) kennen. Dat geeft duidelijkheid. U weet dan beter wat de school wél en wat de school niet kan bieden. Op die manier kunnen veel misverstanden worden voorkomen. Als uw kind eerder naar een kinderdagverblijf ging of voorschoolse educatie (VVE) kreeg, wordt besproken hoe het daar ging met uw kind. Vaak geeft de school u bij dit gesprek ook praktische informatie mee. Dat is handig om een goede start te maken. U kunt er ook om vragen. Soms wordt in dit gesprek aangegeven in welke klas uw kind wordt geplaatst. Andere scholen geven die informatie op een ander moment. 14

15 Mag mijn kind van drie jaar alvast wennen op school? Als uw kind drie jaar en tien maanden is, mag uw kind alvast een paar (halve) dagen naar school (meestal in totaal vijf dagen). Uw kind kan dan vast wennen aan de school. Dat kan niet op alle basisscholen. Oudercontracten Er zijn scholen die de rechten en plichten van de school en ouders vastleggen in een contract. Andere scholen noemen dat een overeenkomst. Daarin staat bijvoorbeeld dat ouders afspraken moeten nakomen en dat ouders bij ouderavonden en rapportgesprekken aanwezig moeten zijn. Scholen verplichten zich om de ouders op tijd voldoende en juiste informatie te geven. Dan gaat het bijvoorbeeld om het bijhouden van de website. Of het gaat erom dat de school bij problemen op tijd contact opneemt met de ouders. Als één van de partijen de afspraken niet nakomt, zal dat meestal leiden tot een gesprek tussen de ouders en de school. De meeste scholen gebruiken geen contracten of overeenkomsten. Ook zij verwachten wel dat u de regels op school kent. Of de school nu een contract gebruikt of niet, het is belangrijk dat u interesse toont in hoe het gaat met uw kind op school en dat u contact houdt met de school. Na de aanmelding: uw kind wordt toegelaten Het bestuur van de school beslist of een leerling op de school wordt toegelaten. Nadat u uw kind heeft aangemeld, moet het bestuur van de school binnen acht weken een besluit nemen. Meestal gebeurt dat eerder. Als de beslissing positief is, wordt uw kind ingeschreven op de school. U ontvangt daarover bericht. Het kan zijn dat uw kind niet (meteen) wordt toegelaten. De school moet u in een brief uitleggen waarom. U kunt bezwaar maken tegen de beslissing. Dat doet u door middel van een brief. U kunt zelfs in beroep gaan via de rechtbank. Wanneer kan een school uw kind weigeren? In sommige gevallen kan de school uw kind weigeren. Wat kunt u dan doen? Als u het niet eens bent met de afwijzing, kunt u binnen zes weken bezwaar maken. U doet dat door een brief te sturen aan het bestuur. Dat heet een bezwaarschrift. In dit bezwaarschrift legt u kort uit waarom u het niet eens bent met de beslissing. Het bestuur moet daarna binnen vier weken beslissen of het uw kind toch nog toelaat. Als de school uw kind opnieuw weigert, kunt u in beroep gaan. U gaat dan naar de rechter. Die bepaalt of het standpunt van de school redelijk is. Medewerkers van het Juridische Loket kunnen u helpen met het opstellen van een bezwaarschrift of als u naar de rechter gaat. Het Juridisch Loket geeft gratis hulp aan iedereen met een juridische vraag. Uw kind gaat naar school 15

16 Wanneer worden kinderen de toegang geweigerd? a Uw kind krijgt geen toegang tot de school om godsdienstige redenen (geldt alleen voor bijzonder onderwijs). Het bestuur van een bijzondere school (rooms-katholiek, christelijk, islamitisch etcetera) mag een leerling weigeren als ouders het niet eens zijn met de uitgangspunten van de godsdienst van de school. De school moet zich wel aan een aantal regels houden. De uitgangspunten van de school moeten duidelijk zijn beschreven en voor álle leerlingen gelden. Als er geen openbare school in de buurt is, moet een school voor bijzonder onderwijs een leerling wél toelaten. Openbare scholen zijn algemeen toegankelijk. Dat betekent dat een openbare school nooit leerlingen kan weigeren op grond van een godsdienst. b Uw kind krijgt geen toegang tot de school, omdat zij vol is. Soms wordt een leerling geweigerd, omdat een school vol is. Dat kán een reden zijn om een leerling niet toe te laten. Het bestuur moet daar wel schriftelijke afspraken over hebben gemaakt. Dat heet een beleidsregel. In die beleidsregel staat uitgelegd wat er precies wordt bedoeld met vol. Als u de afwijzing met de redenen niet schriftelijk heeft ontvangen, kunt u daarom vragen. c Uw kind wordt op een wachtlijst geplaatst. Sommige scholen hebben een wachtlijst. Als een leerling op een wachtlijst wordt geplaatst betekent dat eigenlijk een afwijzing door tijdelijk plaatsgebrek. Als er weer plaats is wordt de aanmelding opnieuw bekeken. Het bestuur van de school bepaalt zelf hoe de volgorde op de wachtlijst is. Daarbij geven de meeste scholen voorrang aan kinderen die al een broer of zus op de school hebben en aan kinderen uit de buurt. Op verzoek van een ouder moet de school duidelijk maken waar een ouder staat op de wachtlijst, in welke tempo de lijst wordt weggewerkt en welke criteria gelden bij de totstandkoming van een wachtlijst (bijvoorbeeld kinderen met een broer of zus op school gaan voor). Ouders hebben vanwege privacy niet het recht om de volledige wachtlijst in te zien. d Uw kind krijgt geen toegang tot de school, omdat u in een andere wijk woont. Soms laat een schoolbestuur op een school alleen leerlingen uit één of twee wijken toe. Dat wordt vaak bepaald naar postcode. Het doel is om een goede verdeling van leerlingen te krijgen, zodat álle scholen voldoende leerlingen hebben. Als u het niet eens bent met die beslissing, kunt u dat in een brief aan het schoolbestuur duidelijk maken. e Uw kind krijgt geen toegang tot de school, omdat de school uw kind niet voldoende zorg kan bieden. Sommige scholen weigeren een leerling, omdat ze die leerling niet voldoende ondersteuning of zorg kunnen bieden. Dat moet de school wel kunnen aantonen. In de Wet Gelijke Behandeling staat dat schoolbesturen aanpassingen moeten doen voor een leerling met een beperking of handicap. Maar de school kan niet altijd bieden wat de ouders wensen. Als een ouder het niet 16

17 eens is met het schoolbestuur kan de ouder bij de geschillencommissie, de rechtbank of bij de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) om een uitspraak vragen. Kwaliteit van het onderwijs De overheid wil dat het onderwijs van goede kwaliteit is. Want elk kind heeft recht op goed onderwijs. Daarom zijn er wetten en regels waar scholen zich aan moeten houden. In deze wetten is vastgelegd wat kinderen op een basisschool moeten weten en kunnen. Scholen mogen zelf bepalen op welke manier zij lesgeven. Ze moeten zich wel houden aan de wetten en regels. Wat is een schoolbestuur? Een schoolbestuur is verantwoordelijk voor de gang van zaken op school. Ze zijn de werkgever van de mensen die op de school werken. Vaak heeft u niet veel te maken met het bestuur. U heeft wel te maken met de leraren en de directeur. Zij zijn in dienst van het bestuur en zorgen dat er goed onderwijs wordt gegeven. Het bestuur krijgt geld van de overheid. Dat wordt dan verdeeld over de eigen scholen. Daarmee kunnen de scholen personeel aannemen en materialen kopen. Het bestuur moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van de school of scholen voldoende is. Wat zijn openbare scholen? Het woord openbaar betekent: voor iedereen toegankelijk. Openbaar onderwijs is voor álle leerlingen. De overheid moet er voor zorgen dat er voldoende openbare scholen zijn. Als dat niet zo is, moeten deze worden opgericht. Dat doen de gemeenten. Ongeveer een derde van alle kinderen in Nederland gaat naar een openbare school. De openbare school kan leerlingen niet de toegang weigeren op grond van godsdienst, opvattingen, afkomst, seksuele geaardheid of anders. Kortom, een openbare school staat open voor alle kinderen. De overheid moet ervoor zorgen dat elke leerling niet ver van de eigen woning naar een openbare school kan. Dat geldt niet alleen voor stad, waar natuurlijk veel scholen zijn. Ook in plattelandsgebieden moet de overheid zorgen voor bereikbare openbare scholen. Voor leerlingen die verder weg wonen van de openbare school worden de vervoerskosten soms betaald door de gemeente. Wat zijn bijzondere scholen? Op een bijzondere school krijgt uw kind les vanuit een godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging. Er zijn veel verschillende bijzondere scholen. Zo zijn er rooms-katholieke, protestants-christelijke, joodse, islamitische, hindoeïstische en vrije scholen. Maar er zijn ook bijzondere scholen waar onderwijs wordt gegeven vanuit een speciale pedagogische opvatting. Voorbeelden zijn Montessorischolen of Daltonscholen. Dat zijn meestal algemeen bijzondere scholen. Die scholen zijn niet religieus. Vaak wordt bijzonder onderwijs verward met speciaal onderwijs. Dat is niet hetzelfde. Speciaal onderwijs is er voor leerlingen die extra aandacht of zorg nodig hebben. Uw kind gaat naar school 17

18 In ons land gaat ongeveer twee derde van de leerlingen naar een bijzondere school. Een bijzondere school wordt bestuurd door een vereniging of een stichting. De overheid betaalt de kosten voor het bijzonder onderwijs, net als voor het openbaar onderwijs. De bijzondere scholen moeten ook aan dezelfde kwaliteitseisen voldoen als openbare scholen. Sommige bijzondere scholen verwachten van ouders dat zij de godsdienst van de school onderschrijven. Dat betekent eigenlijk dat ouders ernaar moeten leven. Bijzondere scholen kunnen kinderen weigeren als dat niet (voldoende) gebeurt. De school moet dat dan wel kunnen bewijzen. De meeste bijzondere scholen vinden het genoeg als ouders de godsdienst van de school respecteren. Wat zijn scholen met een speciale pedagogische opvatting? Er zijn scholen die onderwijs geven volgens een speciale pedagogische opvatting, zoals Montessorischolen, Daltonscholen, Freinetscholen en Jenaplanscholen. De meeste van deze scholen besteden veel aandacht aan de verschillen tussen kinderen. Daarnaast willen ze dat kinderen zelfstandig leren en worden uitgedaagd. Dit soort scholen zijn meestal algemeen bijzondere scholen, maar niet altijd. Wilt u meer weten over verschillende scholen met een speciale pedagogische opvatting? Kijk dan achter in deze gids. Daar staat een lijst met adressen en telefoonnummers van organisaties. Wat zijn scholen voor speciaal basisonderwijs? Kinderen met gedragsproblemen of kinderen die moeilijk leren hebben extra hulp nodig op school. Deze extra hulp is er niet altijd op de gewone basisschool. Daarom zijn er voor deze kinderen speciale vormen van onderwijs, zoals het speciaal basisonderwijs. Op deze scholen krijgen leerlingen extra aandacht of zorg. De klassen zijn vaak kleiner en leraren hebben een speciale opleiding gedaan. Tot augustus 2013 kan een kind alleen worden geplaatst in het speciaal basisonderwijs (sbo) als het een verwijzing ( indicatie ) heeft van experts. In die verwijzing staat dat een kind extra ondersteuning nodig heeft. Vanaf augustus 2013 worden die verwijzingen vervangen door de Wet passend onderwijs. U kunt daar meer over lezen onder het kopje Passend Onderwijs. Scholen voor speciaal basisonderwijs kunnen openbare of bijzondere scholen zijn. Tegenwoordig werken het speciaal basisonderwijs en de gewone basisscholen nauw samen. Zo probeert men zo veel mogelijk kinderen naar een gewone basisschool te laten gaan. Speciaal onderwijs: clusters en regionale expertise centra (REC s) Naast scholen voor speciaal basisonderwijs (sbo), zijn er ook scholen voor speciaal onderwijs (so). Deze scholen zijn er voor leerlingen met ernstige leerproblemen, een handicap of een stoornis. Oudere leerlingen gaan naar het voortgezet speciaal onderwijs (vso). 18

19 Tot augustus 2013 kan een kind alleen worden geplaatst in het speciaal onderwijs (so) als het een verwijzing ( indicatie ) heeft van experts (uit het speciaal onderwijs). In die verwijzing staat dat een kind extra hulp nodig heeft. Vanaf augustus 2013 worden deze verwijzingen vervangen door de Wet passend onderwijs. U kunt daar meer over lezen onder het kopje Passend Onderwijs. Het speciaal onderwijs kent vier zogenaamde clusters. In een cluster werken vergelijkbare scholen voor speciaal onderwijs samen. De clusters zijn verdeeld naar aandoening, stoornis, handicap of beperking: cluster 1 met scholen voor blinde en slechtziende kinderen; cluster 2 met scholen voor dove en slechthorende kinderen en kinderen met andere communicatieproblemen; cluster 3 met scholen voor kinderen met een lichamelijk en/of verstandelijke beperking en kinderen die lang ziek zijn; cluster 4 met scholen voor kinderen met gedragsproblemen. Uw kind gaat naar school 19

20 Extra hulp voor peuters en kleuters: voor- en vroegschoolse educatie (VVE) Kinderen tot 6 jaar die de taal minder snel leren dan leeftijdgenootjes, kunnen extra hulp krijgen. Dit heet voorschoolse- en vroegschoolse educatie (VVE). Het is belangrijk dat uw kind taalachterstanden vroeg inloopt. Het is veel moeilijker om de taalachterstanden in te lopen als de kinderen al langer op school zitten. Meewerken aan deze programma s is dus in het belang van u en uw kind. Gemeenten moeten een goed voorschools aanbod doen aan jonge kinderen met een taalachterstand. VVE wordt gegeven op de peuterspeelzaal of op een kinderdagverblijf ( de voorschool ) en in de groepen 1 en 2 van de basisschool. Het heet voorschoolse educatie als uw kind van 2 of 3 jaar extra begeleiding krijgt op de peuterspeelzaal of kinderopvang. Het heet vroegschoolse educatie als uw kind van 4 of 5 jaar extra begeleiding krijgt in groep 1 en 2 van de basisschool. De gemeente en de school verzorgen samen dat aanbod. Bij VVE zijn kinderen op een speelse manier bezig met het leren van woorden en het gebruiken van taal. De voorschool verwacht dat u actief meehelpt bij de ontwikkeling van uw kind. Dat kan bijvoorbeeld door thuis voor te lezen, tekeningen op te hangen en samen liedjes te zingen. Kinderen leren er niet alleen taal. Ze leren er ook prettig om te gaan met elkaar en plezier te hebben in het spel. Daarmee leren kinderen goed om te gaan met elkaar en beter bewegen. Dat voorkomt andere achterstanden in de ontwikkeling.terwijl uw kind plezier heeft, zorgt u er tegelijk voor dat het een goede schoolstart kan maken. Dat helpt uw kind en voorkomt later problemen. Om naar een voorschool te gaan heeft u een verwijzing nodig van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) of het consultatiebureau. Ouders met een laag inkomen kunnen in de meeste gemeenten een vergoeding voor de kosten krijgen. De gemeente kan u daar meer over vertellen. Ook de medewerkers van de VVE weten vaak welke regelingen er zijn. Kosten voor leerlingenvervoer Soms gaat uw kind naar een school, die meer dan zes kilometer van uw huis is. Dat kan voorkomen als uw kind een handicap heeft. Uw kind heeft dan speciaal vervoer nodig naar school. Dit kost extra geld. U kunt dit geld helemaal of deels terugkrijgen van uw gemeente. Dit geldt alleen als er geen andere school in de buurt is. Of als de scholen die wel dichtbij liggen, niet passen bij uw godsdienst of levensbeschouwing. Wilt u meer informatie over schoolvervoer? Vraag ernaar bij uw gemeente. Iedere gemeente heeft een eigen regeling voor de vervoerskosten. 20

21 Uw kind gaat naar school 21

22 DEEL 2: Uw kind op school De schoolgids: wat is het en wat staat er in? De school is wettelijk verplicht een schoolgids te hebben. Daarin staat alle belangrijke informatie over de school. Het is een goed idee om deze schoolgids het hele schooljaar goed te bewaren. U ontvangt de gids bij inschrijving van uw kind. Daarna ontvangt u deze aan het begin van elk schooljaar. In de schoolgids staat veel praktische en nuttige informatie. Bijvoorbeeld wat de school wil bereiken met het onderwijs en de resultaten. Er staat ook in waaraan de school het geld uitgeeft dat ze krijgt van de overheid. De school geeft in de gids informatie over de klachtenregeling en hoe u deze kunt opvragen. Er staat ook in wanneer de vakanties zijn en op welke andere dagen de kinderen vrij zijn. Daarnaast vindt u informatie over activiteiten en excursies, over de vrijwillige ouderbijdrage, de schooltijden en de adressen van de school en het schoolbestuur. Ook wordt vermeld wie de personeelsleden zijn en wat hun taken zijn. En de school legt in de gids uit welke ondersteuning er is voor leerlingen, die extra hulp nodig hebben. 22

23 Het schoolplan Naast de schoolgids maken alle scholen ook een schoolplan. In dat plan staat hoe de school de komende jaren het onderwijs wil verbeteren. Het schoolplan is vooral bedoeld voor de teamleden op school. U kunt deze natuurlijk wel opvragen bij de school. Wat zijn de kerndoelen van het basisonderwijs? De overheid wil dat alle kinderen aan het eind van de basisschool een aantal dingen kennen en kunnen. Om dit te bereiken zijn er kerndoelen opgesteld voor het basisonderwijs. Kerndoelen geven per vak of leergebied aan wat de school uw kind moet leren. Wilt u alle kerndoelen nalezen? Kijkt u dan in het dossier Basisonderwijs op Welke vakken zijn verplicht? Op school krijgt uw kind verschillende vakken. Alle kinderen op alle scholen hebben dezelfde wettelijk verplichte vakken. Binnen die vakken kunnen de scholen de lesstof aanbieden op een eigen manier. De verplichte vakken zijn: Nederlandse taal Engels Rekenen (en wiskunde) Jezelf en de wereld : bijvoorbeeld aardrijkskunde, geschiedenis, lessen over de natuur (biologie), maar ook burgerschapsvorming, lessen over sociale redzaamheid (waaronder gedrag in het verkeer), lessen over gezond gedrag, maatschappelijke verhoudingen (staatsinrichting) en kennis over godsdiensten ( geestelijke stromingen ) Kunstzinnige vakken: bijvoorbeeld muziek, tekenen, of handvaardigheid Gymnastiek ( Bewegingsonderwijs ) Uw kind kan op school ook les krijgen over andere onderwerpen. Dat zijn niet-verplichte vakken. Voorbeelden van niet-verplichte vakken die scholen mogen aanbieden zijn Frans of Duits. Op veel scholen in Friesland krijgen de leerlingen ook les in de Friese taal. Er zijn echter ook scholen in Friesland die dit niet doen. Wat leert uw kind nog meer op school? Op school gaat het niet alleen om het leren van feiten. De school helpt uw kind ook bij het ontwikkelen van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. Uw kind leert bijvoorbeeld: een goede werkhouding te hebben; voor de eigen mening op te komen; feiten en meningen van elkaar te onderscheiden; met respect te luisteren; met respect kritiek te geven; zelfvertrouwen te ontwikkelen; verantwoordelijk met elkaar omgaan; zorg en waardering te hebben voor de omgeving (school, schoolplein, buurt). Uw kind op school 23

24 De vakken waarin uw kind les krijgt, hebben veel met elkaar te maken. De school probeert de leerlingen ook te laten zien hoe de vakken met elkaar samenhangen. Vaak worden onderwerpen gekoppeld aan gebeurtenissen. Bijvoorbeeld in de lessen wereldoriëntatie. Uw kind leert ook respect te hebben voor andersdenkenden en voor de algemene normen en waarden. Daarnaast leert uw kind op school zelfstandig te werken, informatie te verzamelen en te verwerken, zelf problemen op te lossen en samen te werken. Gebruik van computers De meeste scholen gebruiken computers in de les. Leerlingen maken tijdens een les bijvoorbeeld de oefeningen op de computer. Maar ook leren ze hoe ze computers kunnen gebruiken: ze maken werkstukken, leren hoe werkt, of hoe ze informatie kunnen opzoeken via internet. Scholen besteden ook aandacht aan het veilig omgaan met alle nieuwe media. Scholen bepalen zelf hoe ze de computer gebruiken in het onderwijs. Zo gebruiken scholen computers bijvoorbeeld om de lessen beter te laten aansluiten op het niveau en het leertempo van de leerling. Kinderen die dat nodig hebben, kunnen extra oefenen met de computer. Andere leerlingen krijgen juist extra en uitdagende opdrachten. Veel leraren houden vorderingen en resultaten van de leerlingen bij op de computer. Veel scholen gebruiken de informatie en diensten op Kennisnet. Ook leerlingen en ouders kunnen veel informatie vinden op Kennisnet, het kenniscentrum voor computergebruik in het onderwijs. Wilt u meer weten? Kijk dan op de website De groepsindeling De school kan zelf bepalen hoe de groepen worden ingedeeld. De meeste scholen hebben leeftijdsgroepen: kinderen met dezelfde leeftijd zitten in dezelfde groep. Er zijn dan in totaal acht groepen. Kinderen beginnen in groep 1. Als alles goed gaat, gaat een kind elk jaar naar een hogere groep. Er zijn ook scholen waar kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar in een groep zitten. Dan zijn er bijvoorbeeld combinatieklassen van groep 1 samen met groep 2, van groep 3 samen met groep 4, enzovoort. Sommige scholen plaatsen zelfs nog meer leerjaren bij elkaar. Er zijn ook scholen die kinderen bij elkaar zetten die even ver met leren zijn. Dan wordt ieder jaar opnieuw gekeken in welke groep een kind het beste past. Alle scholen houden rekening met de verschillen tussen leerlingen. Het ene kind leert nu eenmaal sneller dan het andere. Elke school doet dat wel op een andere manier. In de schoolgids legt de school uit hoe zij dit hebben geregeld en waarom. 24

25 Voorkeur voor een groep of een klas Soms heeft u of uw kind een voorkeur voor een groep of een klas, een juf of een meester. U kunt dan bij de directie van de school vragen of uw kind in die klas of groep kan. Soms zal de school daar rekening mee houden. Dat lukt niet altijd. De school bepaalt in welke groep of klas een leerling terecht komt. Klassengrootte Er bestaat geen maximale klassengrootte volgens de wet. Op de meeste scholen zitten er tussen de 20 en de 30 kinderen in een klas. In de voorschool zijn de klassen vaak kleiner. Dat is ook zo in het speciaal onderwijs. Veel scholen kiezen ervoor de klassen niet al te groot te laten worden. Zij zijn bang dat anders de kwaliteit van het onderwijs minder wordt. De scholen bepalen zelf hoe groot de klassen zijn. Wie werken er op een school? U krijgt op de school te maken met veel verschillende mensen. Elke klas of groep heeft een eigen juf of meester (groepsleerkracht of leraar). Soms heeft een groep twee leraren die in deeltijd werken. Er zijn ook scholen met speciale vakleerkrachten. Deze leraren geven les in een bepaald vak, bijvoorbeeld gymnastiek, muziek of tekenen. De vakleraren geven les aan verschillende klassen. Er zijn ook anderen betrokken bij de school, zoals psychologen, pedagogen, maatschappelijk werkers, schoolartsen en onderwijsbegeleiders. Deze deskundigen geven informatie, advies en begeleiding aan het personeel van de school. Onderwijsassistenten, klassenassistenten of lerarenondersteuners helpen de leraar met allerlei taken. Intern begeleiders of remedial teachers helpen kinderen die extra hulp nodig hebben. De interne begeleiders hebben veel kennis over Uw kind op school 25

26 leer- en gedragsproblemen. Ze helpen leraren ook met het bedenken van oplossingen voor deze problemen. Elke school heeft een directeur die de school leidt. Op kleine scholen geeft de directeur soms ook zelf les. Op grote scholen meestal niet. Grotere scholen hebben soms ook een adjunctdirecteur, een soort tweede directeur. Er werken op school ook vaak mensen die geen les geven. Bijvoorbeeld een conciërge of een administratief medewerker. Toezicht op uw kind Als uw kind op school zit, houdt de school toezicht op uw kind. Normaal gesproken begint dat als de school opengaat en de lessen beginnen. Scholen bieden uw kind vaak meer dan lessen in het schoolgebouw. Op de ene school leren ze zwemmen, op de andere school hebben ze schoolvoetbal. Of scholen gaan met leerlingen op excursie of werken bijvoorbeeld in schooltuintjes. Bij alle activiteiten die de school organiseert, is de school verantwoordelijk voor het toezicht. De onderwijstijd In de wet staat hoeveel uren onderwijs uw kind minimaal moet krijgen. In de acht jaar dat uw kind op de basisschool zit, moet het minimaal 7520 uur onderwijs krijgen. De school kan zelf bepalen hoe ze dat doet. Hoe ziet de schooldag eruit: de schooltijden Basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs mogen zelf de schooltijden indelen. Scholen bepalen zelf hoe laat de school begint en uitgaat. Sommige scholen houden rekening met de openingstijden van bijvoorbeeld kinderdagverblijven of de buitenschoolse opvang. Veel scholen hebben één vrije middag per week. Dat is vaak de woensdagmiddag. Andere scholen hebben twee middagen vrij. Er zijn ook scholen die de schooltijden heel anders hebben geregeld. Zij geven op alle dagen van de week hetzelfde aantal uren les. Er is dan geen vrije woensdagmiddag. Andere scholen hebben juist een extra lange middagpauze met sport, cultuur en andere activiteiten. Deze activiteiten worden meestal verzorgd door de kinderopvang of een andere organisatie. De kinderen op die scholen zijn dan later op de middag uit. Vijfdaagse schoolweek Voor leerlingen in de groepen 3 tot en met 8 geldt een vijfdaagse schoolweek. Maximaal zeven keer per jaar mag voor deze groepen een vierdaagse in plaats van een vijfdaagse schoolweek worden ingeroosterd. Weken die al vier lesdagen hebben omdat er een landelijke feestdag in die week valt, tellen hierbij niet mee. Scholen moeten in hun schoolgids aangeven in welke weken vier dagen wordt lesgegeven. Ouders weten dan al voor het begin van het schooljaar waar ze aan toe zijn. 26

27 Wanneer zijn de schoolvakanties? De wet bepaalt het aantal uren dat uw kind minimaal les krijgt op de basisschool. Maar uw kind hoeft natuurlijk niet het hele jaar naar school. Uw kind heeft ook vakantie. Voor het begin van het schooljaar is bekend wanneer uw kind vakantie heeft. Dat staat in de schoolgids. De school bepaalt zelf wanneer de vakanties beginnen en hoe lang ze duren. Dit geldt voor alle vakanties, behalve voor de zomervakantie. De overheid stelt namelijk wél de lengte en de datum van zomervakantie vast. Voor de andere vakanties geeft de overheid alleen een advies. De meeste scholen volgen dit advies. De zomervakantie begint niet voor alle basisscholen op hetzelfde moment. Door de zomervakantie niet overal tegelijk te laten beginnen, gaat niet iedereen in Nederland tegelijk op vakantie. De vakantiedrukte wordt zo gespreid. Nederland is verdeeld in drie regio s: regio noord, regio midden en regio zuid. In elke regio begint de zomervakantie op een andere datum. In de schoolgids kunt u lezen in welke regio de school van uw kind valt. U kunt daar ook lezen wanneer uw kind vakantie heeft. U kunt ook op lezen wanneer de schoolvakanties zijn. Wanneer kan uw kind extra vrij krijgen? Alleen in bijzondere gevallen kan uw kind extra vrij krijgen. Meestal beslist de directeur van de school of uw kind vrij krijgt van school. Als het om langer dan tien dagen gaat, beslist de leerplichtambtenaar hierover. U kunt bijvoorbeeld extra vrij krijgen op dagen waarop uw kind vanwege uw geloofsovertuiging niet op school kan zijn. Maar ook op dagen met belangrijke familieverplichtingen, zoals een huwelijk of een begrafenis. Onder voorwaarden mag de directeur van de school uw kind vrij geven voor een vakantie. Dat mag maar één keer per jaar en niet langer dan tien dagen. Het geldt alleen als u door uw beroep niet op vakantie kunt gaan tijdens een schoolvakantie. U moet hiervoor een verklaring van uw werkgever hebben. Daarin staat dat u niet op een ander moment op vakantie kunt gaan. De directeur van de school mag uw kind geen vrij geven in de eerste twee weken na de zomervakantie. Want dit zijn belangrijke weken van het schooljaar. Uw kind mist dan te veel belangrijke lessen. Heeft u vragen over extra vrij of over de Leerplichtwet? Dan kunt u die stellen aan de directeur van de school van uw kind of aan de leerplichtambtenaar van de gemeente. Kan uw kind tussen de middag overblijven (tussenschoolse opvang)? Scholen moeten ervoor zorgen dat kinderen tussen de middag op school kunnen overblijven en daar hun middagboterham kunnen eten. De school moet er dan voor zorgen dat er een geschikte ruimte is. De ouders betalen voor de kosten van het overblijven (en natuurlijk voor de inhoud van de broodtrommel). Dit overblijven wordt ook wel tussenschoolse opvang genoemd. Tijdens het overblijven moet er verantwoord toezicht zijn. Ten minste de helft van de personen die toezicht houden tijdens het overblijven, moeten hiervoor een cursus hebben gevolgd. Uw kind op school 27

28 Op sommige scholen blijven álle kinderen tussen de middag op school. Het overblijven is dan onderdeel van de schooldag, hoewel het niet meetelt als onderwijstijd. Scholen waar dit het geval is, hebben een continurooster. Kinderen gaan dan niet naar huis tussen de middag. Kinderopvang voor of na schooltijd Er zijn kinderen die voor of na schooltijd naar de buitenschoolse opvang gaan. Een goede aansluiting van onderwijs en opvang maakt het voor u gemakkelijker om werk en zorg voor het gezin te combineren. U kunt met de school overleggen over de mogelijkheden voor buitenschoolse opvang.volgens de wet moet het schoolbestuur de aansluiting met de buitenschoolse opvang regelen. U kunt de school vragen hoe zij dat doet. De school verzorgt de opvang meestal niet zelf. De opvang wordt verzorgd door een kinderopvangorganisatie. Ouders blijven zelf verantwoordelijk voor de opvang van hun kind(eren). De brede school In veel gemeenten werken basisscholen samen met bijvoorbeeld een sportvereniging, een theater en de kinderopvang. Vaak worden deze scholen brede scholen genoemd. In een brede school werken leerkrachten samen met professionals uit de sport, kinderopvang, cultuur of welzijn. Zo kunnen kinderen zich op allerlei manieren ontwikkelen en vermaken. Het aanbod van de brede school wordt aangepast aan wat de leerlingen of hun ouders willen. De mogelijkheden hangen af van de omgeving van de school. Iedere brede school is dus weer anders. Vaak is een brede school gehuisvest in één gebouw. Dat heet een zogenaamde multifunctionele accommodatie. Een brede school kan ook gebruik maken van meer gebouwen in de wijk of de buurt. Informatie over brede scholen vindt u via Wanneer krijgt u informatie over uw kind? U wilt natuurlijk graag weten hoe het gaat met uw kind op school. De leraar wil ook graag weten hoe het thuis gaat met uw kind. Op veel scholen houden de leraren drie keer per jaar een bespreking met de ouders. U krijgt daarvoor een uitnodiging van de school. Dat heet meestal een tafeltjesavond of een tien-minutengesprek. Tijdens die bespreking wordt het rapport van uw kind besproken. Tijdens deze avonden praat u met de leraar over hoe het gaat met uw kind. U praat over de vorderingen bij het lezen, schrijven en rekenen of over het huiswerk. Soms kunt u ook de werkschriften en leerboeken van uw kind bekijken. Maar ook andere vorderingen en ontwikkelingen zijn belangrijk. Bijvoorbeeld hoe het gaat met de lichamelijke ontwikkeling, of het gedrag van uw kind. Al die dingen bij elkaar laten zien hoe uw kind zich ontwikkelt. Het gesprek op zo n avond is vaak kort. Het is daarom belangrijk dat u zich daar goed op voorbereidt. Veel scholen organiseren ook algemene informatieavonden aan het begin van het schooljaar. Die avonden zijn bedoeld om informatie te geven over het onderwijs aan álle ouders, of aan de ouders van een leerjaar of van één klas of één groep. Leraren leggen op zo n avond bijvoorbeeld uit welke lessen uw kind krijgt, of ze vertellen hoe ze de rapporten maken. 28