V R R. Jaargang 1 nr. 1, 15 mei De Veiligheidsregio Rotterdam- Rijnmond is meer...

Transcriptie

1 V R R M A G A Z I N E Jaargang 1 nr. 1, 15 mei 2005 P e r i o d i e k e u i t g a v e v a n d e Ve i l i g h e i d s r e g i o R o t t e r d a m - R i j n m o n d i. o. 1 De Veiligheidsregio Rotterdam- Rijnmond is meer... Voorzitter stuurgroep Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond "Gewoon een fantastisch werkende meldkamer" Puzzelstukken Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond

2 5 De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond is meer... Colofon Het VRR Magazine is een periodieke uitgave van het Programmabureau VRR en het Project Organisatie VRR. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. 6 In gesprek met Ries Jansen, voorzitter stuurgroep Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond "Gewoon een fantastisch werkende meldkamer" 7 Geen optimale uitgangspositie - wél een perfecte meldkamer! Programmabureau VRR World Port Center Wilhelminakade AP Rotterdam T: l.vanburen@veiligheidsregio.nl 9 Plug-and-play in het WPC De ultieme uitdaging van Jaap van Meggelen Samenbrengen in iets nieuws Dubbelinterview met Leen van den Ouden en Jan Struijs Wel vertrouwen, niet achterover leunen! V R R Project Organisatie VRR World Port Center Wilhelminakade AP Rotterdam T: (communicatie) T: (secretariaat) projectbureau@veiligheidsregio.nl Redactieraad: - Lotte van Buren, coördinator communicatie Programmabureau VRR - Elsa Tan, communicatiemedewerker Project Organisatie VRR - Arjanne Versteegt, communicatiemedewerker EXO - René v/d Beek, medewerker PR en voorlichting RHRR - Gerda van Oosterhout, stafmedewerker/ communicatieadviseur RCVC Fotografie: VRR, Brandweer, Politie, Ambulancedienst, Aeroview Puzzelstukken voor de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond 21 Productie: De Helderheid CC, Maassluis Rotterdam-Rijnmond: In gesprek met Anton van Leeuwen 18 één Veiligheidsregio 23 Projectmanager van het Project Doet u mee? Organisatie VRR Maatwerk waar mogelijk 3

3 De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond is meer... "Rotterdam-Rijnmond: Op weg naar de Veiligheidsregio die moderne crises adequaat het hoofd kan bieden Speciaal voor u bevat het VRR-magazine het laatste nieuws over de ontwikkeling van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR). In het VRR-magazine worden onderwerpen besproken die iedereen met een beroepsmatige belangstelling voor veiligheid zullen raken. Hoe de VRR er uitziet en vooral welke taken de VRR uitvoert, blijkt voor lang niet iedereen helder te zijn. We steken dan ook maar meteen van wal met een korte uitleg. Het Programmabureau VRR is al sinds 2001 druk bezig met de vorming van de Gemeenschappelijke Meldkamer en de invoering van C2000 en GMS. De Gemeenschappelijke Meldkamer is weliswaar een belangrijk onderdeel van de Wij houden ons bezig met Programmabureau VRR Totstandkoming Gemeenschappelijke Meldkamer Regionale implementatie C2000 Veiligheidsregio maar de VRR is meer. Op 15 december 2004 stelde het Algemeen Bestuur van de RHRR het visiedocument: Rotterdam-Rijnmond: Op weg naar de Veiligheidsregio die moderne crises adequaat het hoofd kan bieden vast. Op 1 januari 2005 ging vervolgens het Project Organisatie VRR van start, met als doel het realiseren van een aantal voor de organisatie VRR belangrijke producten. Vanaf heden hanteren zowel het Programmabureau VRR als het Project Organisatie VRR de term Veiligheidsregio. Beide trajecten leveren immers een belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van de Veiligheidsregio. Project Organisatie VRR Gemeenschappelijke Regeling VRR Begroting VRR Dienstverleningsovereenkomsten Kengetallen Regionaal Organisatieplan Brandweer Personeel in regionale dienst/ regionaal MD-beleid Regionaal Beheersplan Crisisbeheersing Naast de nieuwsitems verrassen we u onder meer met interessante interviews en een column van onze mensen uit het veld. Reacties op VRR-nieuws zijn welkom op de volgende mailadressen: l.vanburen@veiligheidsregio.nl projectbureau@veiligheidsregio.nl 4 5

4 In gesprek met Ries Jansen, voorzitter Stuurgroep Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond "Gewoon een fantastisch werkende meldkamer" Burgemeester Ries Jansen In dit eerste magazine mag een interview met de voorzitter van onze Stuurgroep natuurlijk niet ontbreken. Hoe kijkt hij terug op de ontwikkelingen van de afgelopen jaren en is hij positief over de stand van zaken? Tijdens het gesprek vertelt de voorzitter zijn ideeën over de ontwikkeling van de Veiligheidsregio in het algemeen en de Gemeenschappelijke Meldkamer in het bijzonder. De heer Jansen zet meteen iets recht. De ontwikkeling van de Gemeenschappelijke Meldkamer staat eigenlijk los van de ontwikkeling van de Veiligheidsregio. Wij hebben het daaronder gehangen, omdat het past bij de rest van de ontwikkelingen. Maar de Gemeenschappelijke Meldkamer was er ook zonder Veiligheidsregio wel gekomen. De kwaliteitsslag die erachter zit, een nieuw communicatiesysteem, nieuwe verbindingsmiddelen, effectiever samenwerken, was hard nodig. Zonder kaders Het inrichten van een veiligheidsregio is niet eenvoudig. Zeker in onze regio, waar de drie hulpverleningsorganisaties zo groot zijn, met ieder een heel eigen taakstelling, is het ontwikkelen van één aparte organisatie met een eigen directie nauwelijks haalbaar. Kijk, als een minister besluit tot het instellen van 25 veiligheidsregio s, zonder dat hij daarvoor duidelijke kaders stelt, is dat natuurlijk opmerkelijk. Een logisch gevolg is dat iedere regio zelf de invulling van die veiligheidsregio kiest. Omdat er geen kaders gesteld werden, hebben regio s weinig houvast. Vorig jaar is weliswaar vanuit het ministerie een visiedocument opgesteld, maar de inhoud daarvan staat inmiddels alweer ter discussie. Op dit moment spelen veel ontwikkelingen. Denk maar aan de ontwikkeling van een landelijke politie, de regionalisatie van de brandweer en de veranderingen in de ambulancezorg. Waar de ene reorganisatie nog niet is afgerond, wordt de volgende alweer gestart. Dat is gewoon te veel. Je kunt dan niet wachten totdat de kaders landelijk zijn vastgesteld. Daarom zoeken regio s zelf naar een voor de eigen regio zo effectief mogelijke invulling en sturing van de Veiligheidsregio. Wij hebben dat gevonden in een intensieve samenwerking tussen de hulpverleningsorganisaties en de gemeenten. Daarbij maken we gebruik van bestaande overlegvormen, zoals het Regionaal College. Wisselen van paarden De Gemeenschappelijke Meldkamer is natuurlijk een ongehoord complex project. Drie totaal verschillende culturen met andere werkwijze en andere aansturing. Het heeft allemaal langer geduurd dan we eerst dachten, maar we hebben nu wel een goed beeld van wat we wel en niet willen en wat kan en niet kan. Financieel en beleidsmatig gezien was het dan ook verstandig veel tijd te stoppen in de voorbereiding, in plaats van enkel te sturen op snel resultaat. Daarom is de voorbereiding ook geknipt in verschillende fasen. Analyseren en definiëren is nu eenmaal iets anders dan kabels trekken en bouwen. Dat zie je ook terug in de personele wisselingen op het programmabureau. Je wisselt bij wijze van spreken onderweg van paarden om weer vers verder te kunnen. Het World Port Center Stimulerende omgeving Natuurlijk waren er in het begin twijfels en aarzeling bij medewerkers van de huidige meldkamers. Maar dat is wel veranderd. Bij een cursus C2000 ben ik nog even aangeschoven bij een politiemedewerkster, zo van en, is het wat?. Ik kreeg direct een enthousiast verhaal. De nieuwe meldkamer wordt steeds concreter, dat geeft een beter beeld en dat wekt enthousiasmerend! Zelf ben ik er rotsvast van overtuigd dat het straks echt beter gaat. Er wordt een enorme verbeterslag gemaakt. Volgend jaar hebben we gewoon een fantastisch werkende meldkamer, ongeëvenaard, waar het een genot is om met elkaar te werken. Een stimulerende omgeving voor steeds betere prestaties. Geen optimale uitgangspositie - wél een perfecte meldkamer! Toen het World Port Center alleen nog op de tekentafel bestond, was al bekend dat de Meldkamers van de RHRR en de Politie hun intrek zouden nemen op de twintigste etage. Inmiddels hebben de nieuwe bewoners de sleutel ontvangen en zijn ze druk bezig met inrichten. Al vanaf 2003 is Michiel Fockema-Andreae, projectleider Huisvesting van het programmabureau VRR, hierbij betrokken. Het realiseren van een nieuwe Meldkamer is geen routineklus, aldus Michiel. Van twee naar één In 2000 lag er een complete lay-out op tafel voor de nieuwe Meldkamer. Nieuwe inzichten over de ideale opzet van een Meldkamer haalden echter de plannen in. Er moest dus een 6 7

5 Start implementatie C2000 C2000 Geïmplementeerd C2000 Stand alone Realisatie en test van alle onderdelen FINETUNING Acceptatietest Meldkamer WPC Technische oplevering systemen Bedrijfsvaardige oplevering Besluit inbedrijfsstelling Verhuizing Colokatie gerealiseerd Tijdelijk voorziening analoge radioverbinding en ander worden aangepast. Michiel: Eind vorige eeuw werd er nog van uit gegaan dat er sprake zou zijn van twee gescheiden meldkamers voor de RHRR en de politie. De nieuwe opvatting ging uit van een geïntegreerde meldkamer voor de Veiligheidsregio. Dat er daardoor een geheel nieuw ruimtelijk concept ontwikkeld moest worden mag duidelijk zijn. Voor het nieuwe concept kon worden uitgewerkt, moesten echter de specifieke eisen voor die gezamenlijke meldkamer, zoals de inrichting van de meldtafels, bekend zijn. Die eisen waren niet eenvoudig te verwoorden: We konden niet volstaan met het kopiëren van de meldkamers aan de Schiedamsedijk en de Boezembocht. Deze beide meldkamers waren niet alleen gedateerd qua lay-out en infrastructuur maar ook de capaciteit daarvan was te beperkt om de verwachte groei in het aantal meldingen te kunnen verwerken. Daarnaast moesten we ons richten op een geïntegreerde werkwijze. Door een vruchtbare samenwerking met de RHRR en politie is uiteindelijk een solide programma van eisen tot stand gekomen. Ieder zijn domein Het programma van eisen werd vertaald in een ruimtelijk concept maar de uitgangspositie daarvoor was verre van optimaal. Michiel: De maten van het gebouw stonden vast en de plattegrond was gebaseerd op het huisvesten van een regulier kantoor. In eerste instantie hebben we gebruik gemaakt van de diensten van een ergonomisch adviesbureau. De meldtafel is door hen als uitgangspunt genomen. Alle meldtafels moesten nagenoeg identiek worden uitgevoerd, zodat elke tafel in principe geschikt is voor inname, aanname en uitgifte van meldingen. Op elke tafel zouden vier beeldschermen komen, wat bepalend was voor de afmeting. Vervolgens moesten de tafels zodanig geplaatst worden dat er sprake was van een politieen RHRR-domein. Daarnaast moest het na de integratie van de meldkamers zonder verbouwing en slechts door wisseling van functies van de tafels mogelijk zijn om een inname- en uitgiftedomein te laten ontstaan. De laatste loodjes Nadat de stuurgroep VRR de functionele lay-out had goedgekeurd, kon Michiel met het vervolgtraject beginnen: Dat was een relatief eenvoudig traject, maar het sprak wel het meest tot de verbeelding. Met behulp van een architect hebben we een visueel aantrekkelijk plan ontwikkeld. Hij heeft de definitieve maatvoering, detaillering en kleurstelling van alle inrichtingselementen aangegeven. Dat werd de basis voor de aannemer om de twintigste etage onder handen te nemen. Inmiddels is de meldkamer bouwkundig alweer een tijd opgeleverd en wordt er nu hard gewerkt aan de technische inrichting. Plug-and-play in het WPC! Begin september verhuizen de meldkamers De eerste week van september 2005 is er een om in de agenda te zetten. Dan verhuizen namelijk de meldkamers van de RHRR en de politie Rotterdam- Rijnmond van de Schiedamsedijk en de Boezembocht naar het World Port Center. Dat dit geen kinnesinne is, mag voor zich spreken. Het Programmabureau heeft van de verhuizing dan ook een apart project gemaakt. Tijdens de verbouwing gaat de verkoop gewoon door... Het doel is bereikt als de meldkamerdomeinen van RHRR en Politie vloeiend zijn overgegaan naar het WPC. Concreet betekent dit dat de Meldkamers zonder verlies van functionaliteit zijn verhuisd en dat de oude meldkamers schoon zijn opgeleverd. Daarbij gaat het dan niet alleen om verplaatsing van materieel zoals printers, systemen, koppelingen, archief en dergelijke maar ook om werkprocessen en niet in de laatste plaats om de medewerkers. Zij moeten volledig hun werk kunnen blijven doen zonder al te veel hinder. Het moet als het ware plug-and-play worden. Het uitgebreide verhuisplan wordt opgesteld in samenwerking met medewerkers van beide meldkamers. Een uitgebreid vooronderzoek wees niet alleen uit dat het project op tijd was gestart. Ook de geplande datum bleek realistisch, zowel in het licht van de evenementenkalender als voor wat betreft de planning van de overige mijlpalen van het programma Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Tastbaar en niet-tastbaar De te verhuizen objecten hebben verschillende risicoprofielen. In grote lijnen zijn ze onder te verdelen in risicovol of complex en eenvoudig te verhuizen. Van de eerste groep zijn in eerste instantie globaal de randvoorwaarden bepaald. Later worden die uitgewerkt in specifiekere deelprojectplannen. Voor de tweede groep worden draaiboeken gemaakt. Naast die twee groepen zijn er bijvoorbeeld ook procesbeschrijvingen en handboeken die verwijzen naar de oude meldkamers. Die moeten worden aangepast aan de nieuwe situatie. Ook dat soort minder tastbare zaken vallen binnen het takenpakket. Verhuizen in drie delen De globale aanpak van de verhuizing die inmiddels op papier staat, wordt de komende maanden verder uitgewerkt. De verhuizing vindt gefaseerd plaats. De meldkamers van de RHRR en Politie, de 112-alarmcentrale en de GBO-ruimte worden ieder afzonderlijk verhuisd. De regie van de verhuizing is in handen van het zogenoemde Ingebruikstellingscomité, dat bestaat uit de leiding van de meldkamers, de beheerders van het meldkamerdomein en de projectleider. De komende maanden worden de respectievelijke taken en bevoegdheden vastgesteld. Indien mogelijk wordt eerst nog een testverhuizing uitgevoerd en worden systemen al voor de feitelijke verhuizing operationeel gemaakt. De totale verhuisperiode is in drie delen opgesplitst. Het eerste deel bestaat uit de voorbereiding. Die periode is bewust lang gehouden om de druk op het tweede deel, de feitelijke verhuizing, zo laag mogelijk te houden. Een goede voorbereiding betekent namelijk minder werk tijdens het tweede en derde deel van het verhuistraject. Tijdens het laatste deel van de verhuizing worden de puntjes op de i gezet totdat er sprake is van een succesvolle verhuizing. 8 9

6 Samenbrengen in iets nieuws Projectdirecteur Jaap van Meggelen heeft er zin in. Vol enthousiasme praat hij over de nieuwe gemeenschappelijke meldkamer: Dit is natuurlijk een enorme uitdaging. Het bouwen aan een nieuwe organisatie en het samenbrengen van afdelingen uit verschillende organisaties. Voor mij is dit een prachtige stap. De ultieme uitdaging van Jaap van Meggelen Van meet af helder In een nieuwsbericht vatte de Stuurgroep het werk van projectdirecteur Jaap van Meggelen samen als zowel de integratie van de Meldkamers van Brandweer/CPA en Politie na de verhuizing als de operationele beheerszaken. Als Jaap zijn taken toelicht, wordt direct duidelijk wat de Stuurgroep bedoelt: Je kunt programmadirecteur Jan de Witte zien als de aannemer van de Gemeenschappelijke Meldkamer. Hij levert de Meldkamer straks op. Na de oplevering, als alles werkt zoals het moet werken, neem ik het stokje over. Dan is de Gemeenschappelijke Meldkamer mijn verantwoordelijkheid. Ik leg daarover verantwoording af aan de Stuurgroep. Voetbal en opsporing Jaap van Meggelen werkt sinds 1980 bij de Politie - de gemeente Politie die later werd omgedoopt tot het korps Rotterdam- Rijnmond. Hij heeft er veel projectervaring opgedaan. Dat begon met de drugsacties in Centrum en West. Daarna werkte hij onder meer aan het Roof Coördinatie Team en het project Prostitutie en Mensenhandel. De climax was voor mij natuurlijk het werken aan Euro2000, dat was geweldig om te doen. Na het EK voetbal ging hij weer aan de slag bij een van de districten. Eerst als hoofd Opsporing, daarna als plaatsvervangend Districtschef op district Waterweg: Na de samenvoeging van Waterweg met Schiedam was er voor mij weer ruimte om verder te kijken. Meedraaien en kennismaken Dat verder kijken bleef niet beperkt tot het eigen korps. Als projectdirecteur werkt Jaap inmiddels multidisciplinair. Om zich in te werken zal Jaap regelmatig meekijken met de dagelijkse dienst. Vanzelfsprekend ligt de nadruk voor mij op de kennismaking met de Brandweer en Ambulancezorg. Die organisaties ken ik tenslotte minder goed dan de Politie. Al ben ik wel van plan ook weer eens een dienst mee te draaien op de Politie Meldkamer. Wat in ieder geval opvalt, is dat Jaap, zoals dat heet, in burger loopt. Ja, natuurlijk, beaamt hij lachend. Zoals gezegd, ben ik niet meer alleen van de Politie. Dus loop ik als projectdirecteur voorlopig niet in uniform. Column Mede namens onze ouders geven wij u kennis van Jaren geleden hebben onze ouders besloten dat wij van de PRR en RHRR aan elkaar worden uitgehuwelijkt. We hebben elkaar bekeken, eerst met argusogen maar naarmate de tijd vorderde met steeds meer gezonde interesse. Ons huis wordt in rap tempo gebouwd. Dat werd tijd, want het was ons beloofd. Al in de vorige eeuw deed het toenmalige hoofd van de Politie Meldkamer haar belofte voor de camera van een Politiecineast. Boven het geluid van daverende heimachines op de Kop van Zuid uit, deed zij den volcke kond dat ter plekke een heus WPC zou verrijzen met ergens op de 20e een geweldig communicatiecentrum. De Politie Meldkamer wordt regelmatig onthoofd. We zijn inmiddels twee hoofden verder en eindelijk durf ik de stelling aan dat we de laatste oud-en-nieuw in ons bouwvallig ouderlijk huis hebben gevierd. De tijd van de ondertrouw breekt aan. De Stuurgroep van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond heeft voor ons aangetekend en verordineerd dat ons feestje begin september plaatsvindt. Voorlopig kijken we uit naar ons nieuwe onderkomen. Daar gaat het mee beginnen. We brengen allebei onze eigen uitzet mee en samen schaffen we heel veel nieuwe dingen aan. Wel spannend, zo n huwelijk dat voor je gearrangeerd wordt. Onze ouders discussiëren voortdurend met elkaar. Soms horen we wat ruis, soms wat stemverheffing en een enkele keer staan de muren bol, maar het mooiste is dat ze er toch altijd weer uitkomen. Ik moet nog wel wat kwijt. Wij van de Politie komen uit een patriarchaal nest waarin iedereen wat heeft te zeggen. Wij brengen onze chef mee, en de chef van de chef komt ook. De chef van de chef van de chef is degene die de kar al drie jaar trekt, die weet er ook al heel veel van. De chef van de chef van de chef van de chef zit in het MT van de Veiligheidsregio, die brokkelt ook nog eens flink wat in de melk. Dan is er nog de chef van de chef van de chef van de chef van de chef en die is lid van de Stuurgroep. Dan is er nu toch ook een ceremoniemeester benoemd, die ons huwelijk moet gaan stroomlijnen. Dat lijkt me nou echt een leuke klus. Jaap, (red. Jaap van Meggelen) wijsheid en plezier gewenst! Ben de Raaf Hoofdmedewerker Meldkamer Politie Rotterdam-Rijnmond 10 11

7 Dubbelinterview met Leen van den Ouden, hoofd meldkamer Brandweer/CPA en Jan Struijs, hoofd meldkamer Politie Wel vertrouwen, niet achterover leunen! "Natuurlijk hebben ook medewerkers van de meldkamers zorg om die kwaliteit" Twee hoofden Meldkamer bij elkaar. Ze zijn trots, dat blijkt wel. Trots op hun werk en op hun mensen. Ze zien ook de goede kanten van de ander. Dat is waardevol. Deze twee hoofden werken immers hard aan de verhuizing van hun meldkamers naar een gezamenlijke locatie. Leen van den Ouden, hoofd meldkamer Brandweer/CPA en Jan Struijs, hoofd meldkamer Politie kijken vooral vooruit. Belangrijk voor ons is dat we tijdens dit proces wel onze eigen ontwikkeling willen vasthouden. Los van elkaar zijn we elk al langere tijd bezig met een kwaliteitsslag op de meldkamer. Het gevaar met zo n complex gezamenlijk project is dat je eigen ontwikkeling stil komt te staan. Dat willen we natuurlijk voorkomen. Jan is aan het woord en Leen voegt toe: Natuurlijk hebben ook medewerkers van de meldkamers zorg om die kwaliteit. Die weten wat ze nu leveren, kan dat straks nog steeds? Aan ons de taak te zorgen dat aan die voorwaarden voldaan wordt. Elkaar kennen Jan en Leen zijn overtuigend. Wat er ook aan de hand was, wij vonden elkaar altijd wel. Natuurlijk hebben we onze discussies en meningsverschillen gehad. Dat is vanzelfsprekend. Ook nu liggen er nog flinke discussiepunten. Maar door gewoon met elkaar in gesprek te gaan, leer je de ideeën van de ander kennen en kun je tot een gezamenlijke oplossing komen. Dat blijkt een belangrijk punt, het elkaar leren kennen. Leen: Ik weet nu beter wat het werk van de politiemeldkamer inhoudt. Aan de andere kant weet het management van politie nu meer van de meldkamer Brandweer/CPA. Dat maakt dat je elkaar in een discussie beter begrijpt en zorgt dus voor minder ruis. Wennen Het grootste winstpunt blijft het enthousiasme en de motivatie van de medewerkers meldkamer zelf. Natuurlijk gaat er de komende maanden nog veel gebeuren. Bovendien: het is straks echt wennen, met collega s van een andere organisatie in één ruimte werken. Je bent je eigen stijl van werken gewend, dan word je ineens geconfronteerd met het werk van de ander. Je hoort elkaar werken, in plaats van dat je alleen telefonisch contact hebt. De gedrevenheid van collega s is misschien ook een valkuil. Ze willen er alles aan doen om de nieuwe meldkamer tot een succes te maken. Soms zelfs ten koste van zichzelf. Leen meent het serieus. Daar moet van hem aandacht voor zijn. Meedenken Jan is het er helemaal mee eens: De afgelopen tijd was er veel aandacht voor de technische kant. Dat moet ook, maar de echte focus moet verschuiven naar de medewerkers zelf. Wat betekent het voor hen? Dat vraagt dat medewerkers nu al kunnen meedenken en meedoen, om invloed uit te oefenen op de werkplek van straks. Die ruimte is er volop. Natuurlijk is dat lastig voor medewerkers, de concrete verandering komt immers pas na de verhuizing. Maar besef dat er nu ruimte is om mee te denken, straks niet meer. Kameel Dan toch nog even terugkijken: had het proces sneller gekund? Ze geven hetzelfde antwoord: Nee. Direct volgt de uitleg: Je moet het bestuurlijke proces van besluitvorming doorlopen. Daar heb je zelf nauwelijks invloed op. Kijk alleen maar naar de verschillende factoren: twee meldkamers samenvoegen, 22 gemeenten die meebeslissen en een regio met een hoog risicoprofiel. Bovendien moet je daarna een hele organisatie meekrijgen. Leen vergelijkt het met een kameel: Je kunt eindeloos trekken om hem mee te krijgen, zonder dat er iets verandert. Maar let wel: als hij eenmaal holt, is er geen houden meer aan! Voor de beide hoofden is er in ieder geval nog werk genoeg. Het is nog lang geen tijd om achterover te zitten, daarvoor zien ze nog genoeg lastige punten. Maar we blijven ons concentreren, dan komt het uiteindelijk goed voor elkaar., klinkt het vol vertrouwen. Maar we blijven ons concentreren, dan komt het uiteindelijk goed voor elkaar

8 Column De grote verschillen tussen analoog en digitaal communiceren Hoog tijd voor C2000! Het waren volle, intensieve dagen maar Peter Ploeg centralist Brandweer meldkamer denkt er met voldoening aan terug Twee praktijkdagen in de Meldkamer Academie Eindelijk was het dan zover. Na alle positieve en negatieve verhalen in de wandelgangen mochten we beginnen aan onze eerste dag C2000 voor centralisten. Maar voor we aan de slag konden (we waren de allereerste groep cursisten) werden er toespraken gehouden en vond de officiële opening van de Meldkamer Academie plaats. Omdat de cursisten afkomstig waren van zowel de Meldkamer Politie, de CPA als de Brandweer, begonnen we met een voorstelrondje. Het doel van de eerste dag was om het boek dat we allemaal al eerder hadden ontvangen, door te werken. Dat deden we voor een deel individueel via een computerprogramma en voor een deel met de hele groep. Gaande de dag werd duidelijk dat de verandering ten opzichte van het huidige radiobediensysteem eigenlijk wel groot is. Aan het eind van de dag werden we verrast met een zogenaamde proeftoets. Na deze toets, die iedereen goed maakte, konden we, toch wel enigszins moe, naar huis om de volgende week terug te komen voor de praktijkdagen. Gedurende de twee praktijkdagen ging C2000 pas echt voor ons leven en werd alles een stuk duidelijker. Toen we tijdens de tweede dag met de koppeling GMS aan de slag gingen, bleek dat alles een stuk overzichtelijker werd. Ook ondervonden we dat het werkproces sneller gaat dan nu het geval is. Tijdens de tweede praktijkmiddag kregen we opdrachten. We speelden diverse incidenten na, zodat we meer snelheid kregen en er getest kon worden op snelheid. Dat laatste betrof vooral het over (laten) schakelen naar andere gespreksgroepen en multigespreksgroepen. Zo rond de klok van drie uur uur werden we bij elkaar geroepen voor de eindtoets. En - oeps - die viel niet mee. Gelukkig konden we na afsluiting van de training allemaal met een lach naar huis: alle cursisten hadden een voldoende voor de eindtoets! Hoewel we tijdens de training uitkwamen op twee A4-tjes met afkortingen, ben ik positief gestemd over de komende invoering van C2000. Ik ben ervan overtuigd dat het systeem in de toekomst voor een duidelijke verbetering van de communicatie tussen en met de drie disciplines zal zorgen. Peter Ploeg centralist Brandweer meldkamer. C2000 maakt datatransport sneller. De regio Rotterdam-Rijnmond is druk met de voorbereidingen voor de start met C2000 op 1 oktober In een reeks artikelen brengen we u op de hoogte van de verschillende onderdelen van het project. We beginnen met een uitleg van de verschillen tussen het oude en het nieuwe systeem: analoog versus digitaal. Analoog De huidige, analoge mobilofoonnetwerken kenmerken zich door: de afwezigheid van onderlinge koppelingen tussen de netten van Politie, Brandweer en Ambulancezorg; regionaal bereik: alleen bij de Politie zijn een paar netten beschikbaar met landelijk bereik; beperkte capaciteit en uitbreidingsmogelijkheden: er zijn bijna geen vrije frequenties meer beschikbaar; beperkte datatransmissiemogelijkheden; onderlinge verschillen in techniek: simplex, semi-duplex, full duplex; het gemak waarmee de netwerken zijn af te luisteren; vermindering van de geluidskwaliteit met vermindering van de dekking; de mobilofoondekking van de netwerken voor Brandweer en Ambulancezorg: met maximaal 80%; de hoge portofoondekking van de Politienetten. Digitaal C2000 is een communicatienetwerk voor spraak- en datatransport, gebaseerd op digitale techniek en de Europese TETRA-standaard. Het doel van het C2000-netwerk is betere hulpverlening aan burgers. Dat doel wordt gerealiseerd want: C2000 is één landelijk dekkend netwerk, dat wordt gebruikt door alle hulpverleningsdiensten (Ambulancezorg, Brandweer en Politie), KMAR en enkele gelieerde diensten; C2000 maakt heel efficiënt gebruik van de beschikbare frequenties; het netwerk van C2000 is prima beveiligd; de spraak via C2000 is niet af te luisteren; de apparatuur is goed te beveiligen; een gestolen portofoon kan op afstand, binnen enkele minuten uit het netwerk worden geschakeld waarmee hij in principe waardeloos is voor de dief; C2000 beschikt over een noodknop waardoor de gebruiker op een eenvoudige wijze een noodoproep kan plaatsen; de portofoons kunnen, als men daarvoor kiest, worden uitgerust met een GPS-ontvanger waardoor de positie van het apparaat continu is te bepalen; afhankelijk van de gekozen instellingen kan de GPS-ontvanger worden aangezet, uitgezet of aangezet bij gebruik van een noodoproep; C2000 maakt datatransport sneller. Mobilofoon en paging Bij C2000 moeten we nog wel het onderscheid maken tussen het 14 15

9 mobilofoonnetwerk (formeel T2000) en het pagingnetwerk (P2000). Het pagingnetwerk P2000 is een volledig separaat netwerk, dat alleen wordt gebruikt voor de pagers, bij sommige diensten piepers genoemd. Met P2000 kunnen alleen tekstberichten worden gezonden; het gesproken bericht bij alarmering van bijvoorbeeld de Brandweer is hiermee verleden tijd. Ook P2000 is een landelijk dekkend netwerk: iedere pager-code wordt over het gehele netwerk uitgezonden. Dat betekent dat een pager van Rotterdam-Rijnmond ook in bijvoorbeeld Groningen kan worden opgeroepen. Een groot verschil tussen P2000 en T2000 is dat de berichten die met P2000 worden verzonden niet worden versluierd; als deze berichten worden ontvangen kunnen ze in principe worden gelezen. ROTTERDAM- RIJNMOND ÉÉN VEILIGHEIDSREGIO Doet u mee? Het primaire doel is de burger veiligheid en zorg te bieden. Een kijkje in de toekomst... Wat betekent de komst van de Veiligheidsregio voor de bestaande organisaties? Ook u bent een stukje van de puzzel! 16

10 Rotterdam-Rijnmond: één Veiligheidsregio Doet u mee? Het in 2004 door het Kabinet gepubliceerde standpunt 'Veiligheidsregio's' zorgde zowel landelijk als regionaal voor aardig wat discussie. De uitkomsten van de discussies over dit onderwerp in onze regio, zijn opgenomen in het visiedocument: Rotterdam-Rijnmond: Op weg naar de Veiligheidsregio die crises adequaat het hoofd kan bieden. Het document werd op 15 december vorig jaar vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de RHRR. Op de burgemeesters van Schiedam en Maassluis na, gingen de tijdens de vergadering aanwezige burgemeesters akkoord met de in het visiedocument opgenomen voorstellen. Don Berghuis, algemeen directeur en regionaal commandant van de RHRR, kreeg vervolgens van het bestuur de opdracht de ontwikkeling van de veiligheidsregio in Rotterdam- Rijnmond verder uit te werken. Een veiligheidsregio, in ons geval de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR), is een gebied waarin verschillende besturen en diensten samenwerken aan taken op het gebied van Brandweerzorg, rampenbeheersing, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening bij rampen en de handhaving van openbare orde en veiligheid. Hierbij worden de grenzen van de huidige Politieregio s aangehouden. De samenwerking is gebaseerd op wettelijke regelingen en bestuursafspraken. Het primaire doel is de burger, nog meer dan nu, veiligheid en zorg te bieden door een efficiënte en effectieve hulpverleningsorganisatie. Wat betekent de komst van de Veiligheidsregio voor de bestaande organisaties? In dit VRR-magazine leest u er meer over. Een kijkje in de toekomst Het is De Brandweer staat paraat voor alle burgers, de vrijwillige Brandweer is een essentieel onderdeel van de Brandweerorganisatie. Alle Brandweermensen in de regio zijn tot hetzelfde niveau opgeleid en geoefend. Het bestuur van de Veiligheidsregio heeft hierover afspraken gemaakt. Regionaal is vastgesteld hoe de uitrukposten van de Brandweer over de regio zijn verdeeld, over welk materiaal ze dienen te beschikken, welke uitrukposten bepaalde specialistische taken moeten uitvoeren en op welke wijze er opgeschaald wordt bij grotere inzetten. De verschillen in uitvoering tussen Brandweerposten zijn klein omdat iedereen aan vastgestelde minimumeisen voldoet. De meeste gemeenten beschikken over een lokale commandant die echter, net als alle Brandweerpersoneel, in dienst is van de regio. Dat kan omdat de gemeenten het beheer van de Brandweer bij de regio hebben neergelegd. Afspraken hierover zijn neergelegd in dienstverleningsovereenkomsten. Daarmee heeft een gemeente niet de zorg over de uitvoering, maar bepaalt zij wel het niveau en de invulling van de Brandweerzorg. Het is Het bestuur van de VRR buigt zich over de jaarlijkse actualisatie van het regionaal risicobeleidsplan. Onderwerpen als: wat betekenen nieuwe risico s voor onze multidisciplinaire voorbereiding en opschaling worden besproken. Het plan is een product van de afdeling Multi. De medewerkers van Multi zijn gedetacheerd vanuit de Brandweer, de GHOR, de Politie, de gemeenten en andere partners in crisisbeheersing. Zij zorgen ervoor dat de multidisciplinaire beleidsplannen en actieplannen in de organisaties worden uitgevoerd, beheerd en geactualiseerd. Een ander document van deze afdeling is de evaluatie van de inzet van de regionale ondersteuningsteams bij een drietal grotere incidenten in de regio. Het is In de regio is een sterke witte kolom actief. De GHOR is een geïntegreerd onderdeel van de regionale dienst Openbare Gezondheidszorg. Een dienst die zich de laatste jaren sterk heeft gericht op het voorkomen en het bestrijden van grote epidemieën. Het is De meldkamer krijgt een nieuw softwaresysteem om de uitwisseling van informatie met de eenheden op straat te versnellen. Het systeem dat in 2006 is aangeschaft en vele jaren goed heeft gewerkt, is dringend aan vervanging toe. Alle eenheden beschikken inmiddels al over videovoorzieningen om meldkamer en crisiscentra te voorzien van beelden van incidenten. Wordt u al enthousiast? Of is het een illusie dat de hulpverleningsdiensten en de besturen op deze wijze invulling geven aan het adequaat optreden bij crises? Vindt u misschien dat we het al prima georganiseerd hebben? Realiseert u zich dan dat, wanneer er echt iets aan de hand is in de regio, de burgers de gemeenten aansprakelijk zullen stellen wanneer zou blijken dat de organisatie van de crisisbeheersing onvoldoende is opgepakt! Mogelijk vindt u dat de Brandweerzorg in uw gemeente prima is geregeld. Dat is in de meeste gevallen ook zo. Toch zijn de verschillen tussen korpsen nog te groot en voldoen onvoldoende korpsen aan de leidraad oefenen. Voor een goed optreden bij crisisbeheersing is het bijvoorbeeld nodig dat mensen en materieel uitwisselbaar zijn. Een ketting is zo sterk als de zwakste schakel: het (regionaal) optreden ten tijde van een crisis is de optelsom van de lokale korpsen. Een pril stadium De opzet van de Veiligheidsregio s staat in grote lijnen op papier. Over de definitieve opzet wordt echter nog breed gediscussieerd. Veel is nog onduidelijk en moet nog besloten worden. Wel staat vast dat de Veiligheidsregio s halverwege 2006 van start moeten gaan. Wat vooraf ging Onze regio is al geruime tijd bezig met de voorbereiding op de VRR. In 2003 stelde het Algemeen Bestuur van de RHRR de Commissie Eenhoorn samen, een bestuurlijke denktank die de opdracht kreeg na te denken over de toekomstige structuur van het RHRR-bestuur. De voorstellen van de Commissie Eenhoorn hielden onder meer in: kies voor twee bestuurlijke niveaus: regio en gemeente lokale repressie en preparatie blijven gemeentelijk draag bovengemeentelijke taken op aan de regio breng uitvoering van taken onder in Directeur RHRR Don Berghuijs: Onze regio wil de regie in eigen hand houden en de implementatie van de veiligheidsregio vooral vanuit de bestaande praktijk en professionaliteit oppakken. Wij wachten niet op de theoretische concepten van het Rijk

11 dienstverleningsovereenkomsten breng specialistisch personeel over naar de RHRR. Al deze voorstellen zijn verwerkt in het visiedocument en sluiten aan bij de ontwikkeling naar de VRR. Veel discussiepunten De opbouw van de VRR is in gang gezet. Aan de nieuwe organisatie zal de komende jaren nog flink worden gebouwd. Er moeten keuzes worden gemaakt, bijvoorbeeld waar komt het personeel en bij wie komt het personeel in dienst. Daarnaast is er de vraag over de rechtspositie van de VRR. Maar er wordt ook gesproken over de vraag of en zo ja hoe de intergemeentelijke brandweren bestuurlijk ingepast kunnen worden in de nieuwe organisatie. Andere belangrijke elementen die deel moeten uitmaken van de nieuwe Gemeenschappelijke Regeling zijn bijvoorbeeld de financiering en het vaststellen van eisen aan de Brandweerzorg. Kortom, er is nog veel te bespreken. Hierover en over andere aspecten van de VRR leest u in de komende uitgaven van het VRR-Magazine. De Kabinetsstandpunten in vogelvlucht: 1. Regionalisering van het beheer van de Brandweer: officieren en specialistisch personeel in regionale dienst; regiobrede opleiding en oefening; kwaliteits- en prestatieeisen. 2. De integratie van besturen van de regionale Brandweer en GHOR. 3. De regionalisering van de beheersaspecten van de rampenbestrijding: regionaal hulpverleningsbestuur is verantwoordelijk inclusief verplichte advisering aan gemeenten; ambtelijke ondersteuning bij calamiteiten en de realisatie van een Gemeenschappelijke Meldkamer. 4. De verplichte bestuurlijke samenwerking tussen regionale Brandweer, Politie en GHOR: tussen beide besturen dienen samenwerkingsafspraken te worden gemaakt. 5. De doorzettingsmacht van het regionaal hulpverlenings bestuur. 6. Het versterken van de bevoegdheden van de regionaal commandant. 7. De adviesrol van de regio bij pro-actie en preventie: de coördinerende rol ligt bij de regio, de gemeentelijke verantwoordelijkheid blijft. Puzzelstukken voor de Veiligheidsregio Rotterdam- Rijnmond De grote puzzel Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) krijgt meer vorm met de producten van het Project Organisatie VRR. Maar de weg naar een Veiligheidsregio is niet eenvoudig, er moet nog heel wat worden gepuzzeld voor het definitieve plaatje zichtbaar is. In dit artikel wordt een ruwe schets gemaakt van wat u de komende tijd van het project kunt verwachten en brengt de eerste gedachten rondom de toekomstige VRR in beeld. Het begin Op 1 januari 2005 ging het Project Organisatie VRR van start met het ontwikkelen van een aantal producten ten behoeve van de totstandkoming van de VRR. Het projectplan is ontwikkeld naar aanleiding van het visiedocument Rotterdam- Rijnmond: Op weg naar de Veiligheidsregio die moderne crises adequaat het hoofd kan bieden. De puzzelstukken Om de producten een duidelijke plek binnen de toekomstige VRR te geven, zijn ze verdeeld over drie productgroepen: 1. Productgroep Bestuur & Regelgeving 2. Productgroep Multi 3. Productgroep Regionale Brandweer De productgroepen passen in de uiteindelijke organisatiestructuur van de VRR. Heldere spoorboekjes Op 31 januari en 1 februari is een tweedaagse werkconferentie gehouden. Met als doel de verschillende partijen in een vroeg stadium te betrekken bij de ontwikkelingen rond het project. De puzzelaars Het project wordt uitgevoerd door projectmanager Anton van Leeuwen, projectassistente Janja Samardzija, medewerkster communicatie Elsa Tan, stagiaire Petya Georgieva, productmanagers Bregt van der Vlist, Marc van Ettinger, Augie Vissers, Nick Rottier, Diana Brouwer en Maikel Lenssen. Algemeen Directeur van de RHRR, de heer Don Berghuijs, is verantwoordelijk voor de realisatie van het project binnen de bestuurlijk vastgestelde kaders. Hij bewaakt de voortgang van het project. 8. De versterking van de GHOR: GGD en dienen te fuseren en binnen een RAV samen te werken met de GHOR. 9. De financiën van de Brandweerzorg en de rampenbestrijding: de financiering blijft de verantwoordelijkheid van de gemeenten, aangevuld op basis van de Brede Doeluitkering Rampenbestrijding. De organisatiestructuur van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond 20 21

12 Bestuur & Regelgeving Deze productgroep ontwikkelt onder meer de Gemeenschappelijke Regeling. In dit document wordt de samenwerkingswens van de 22 gemeenten voor de VRR vastgelegd. Het is een belangrijk document omdat hiermee het juridische fundament van de VRR als organisatie wordt gelegd. Onder gezag van het openbaar bestuur ontstaat een grotere bestuurlijke en operationele slagkracht. In deze productgroep wordt ook de begroting van de VRR ontwikkeld. Met de geleverde input kon een aantal producten worden aangescherpt. Ook bleek uit de werkconferentie dat het eind-plaatje niet helder genoeg is. De ontwikkelingen van het Project Organisatie VRR zullen dan ook zo duidelijk mogelijk worden gecommuniceerd. Er worden spoorboekjes ontwikkeld om de ontwikkelingen voor alle partijen in kaart te brengen. Het is belangrijk dat de VRR voor iedereen gaat leven en dat iedereen weet waar hij of zij aan toe is. Missende puzzelstukken Het Project Organisatie VRR is net gestart maar het Programmabureau VRR is al twee jaar bezig met de realisatie van de Gemeenschappelijke Meldkamer. Ook de witte kolom (GHOR, AZRR en GGD en) treft zijn voorbereidingen. Als het Project Organisatie VRR straks Multi Alle multidisciplinaire producten (samenwerking tussen Politie, Brandweer, GHOR, gemeenten en andere partners in crisisbeheersing) worden ontwikkeld in de productgroep Multi. Het eerste product, het Regionaal Beheersplan Crisisbeheersing, is in concept gereed. Voor het opstellen van dit plan is al in 2004 een aparte multidisciplinaire projectgroep ingericht. Het beheersplan stemt afspraken en beleidsvoornemens van de 22 gemeenten, Regionale Brandweer, Politie, GHOR, DCMR, Havenbedrijf Rotterdam N.V. en overige instanties regionaal op elkaar af. Dit leidt tot meer samenhang en betere samenwerking tussen alle betrokken organisaties bij de aanpak van crisisbeheersing. Uit het beheersplan zullen nog andere door de Productgroep Multi te ontwikkelen producten volgen. zijn deel van de puzzel heeft ingevuld met de genoemde producten, blijven er nog witte vlekken over die door de juiste partijen zullen moeten worden ingevuld. Afstemming is dan ook noodzakelijk. Het Project Organisatie VRR heeft in ieder geval twee jaar de tijd om de beschreven producten uit te werken. Ook u vormt een stukje van de puzzel. De komende twee jaar zal ook uw plekje binnen de VRR duidelijk worden. Puzzelt u ook met ons mee? Wij vinden het belangrijk dat u op de hoogte bent van de ontwikkelingen rond het Project Organisatie VRR. Niet alleen via het VRR-magazine wordt u op de hoogte gehouden, ook via het internet kunt u in de toekomst alle ontwikkelingen op de voet volgen. Projectmanager Anton van Leeuwen Regionale Brandweer Deze productgroep spreekt ongetwijfeld vooral het brandweerpersoneel het meest tot de verbeelding. Binnen de brandweerorganisatie ontwikkelt de productgroep producten ten behoeve van de regionalisering van het beheer van de brandweer: basis-brandweerzorg, organisatieplan brandweer, ontwikkeling van kengetallen, opstelling dienstverleningsovereenkomst, een kwaliteitszorgsysteem, brandweerpersoneel in regionale dienst en het MD-beleid van regionaal brandweerpersoneel. Deze producten zullen zorgen voor verbetering van de kwaliteit van de brandweer en vereenvoudiging van de bestuurlijke structuur van de brandweerorganisatie. In de maanden april en mei trekt een begeleidingsteam door de regio om alle, voor de ontwikkeling van deze producten, benodigde informatie te verzamelen. Dit is overigens meteen het vervolg op de eerste regionale benchmark uit Uiteraard worden alle betrokken partijen hierover uitvoerig geïnformeerd. is altijd bereid uw vragen over de VRR te beantwoorden. Alle brondocumenten van het Project Organisatie VRR (waaronder het visiedocument, het projectplan en het kabinetsstandpunt Veiligheidsregio s) vindt u op het intranet (Brandweer). Heeft u geen toegang tot het intranet, dan kunt u de gewenste documenten opvragen via het informatiepunt of het secretariaat. Informatiepunt: projectbureau@veiligheidsregio.nl Projectmanager Ing. Anton van Leeuwen MPA Telefoon: Fax: anton.vanleeuwen@veiligheidsregio.nl Secretariaat: Maatwerk waar mogelijk! Sinds 1 maart 2005 is Anton van Leeuwen projectmanager van het Project Organisatie VRR. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering, de samenhang en de voortgangsbewaking van het project. De te leveren producten stemt hij op elkaar af en hij bewaakt de consistentie binnen en tussen de betrokken partijen. Naam: ing. A. van Leeuwen MPA Leeftijd: 40 jaar Woonplaats: Tilburg Studie: HTS Bedrijfskunde/ Master Public Administration (bestuurskunde) Functie: Projectmanager Wie is Anton? Ik hou van veranderprocessen en trek graag lijnen in de chaos. Mijn hart gaat uit naar organisatiekunde en het ontdekken van gemeenschappelijke belangen. Ook al heeft Anton van Leeuwen vele jaren werkervaring en laat zijn CV een waslijst afgeronde projecten zien, hij blijft leergierig en doet graag nieuwe ervaringen op. Het liefst laat hij zich verbazen. Onlangs rondde hij een masteropleiding bestuurskunde af en met veel passie brengt hij zijn theoretische kennis in de praktijk. Als manager probeert hij zijn medewerkers zoveel ruimte te bieden als ze aankunnen. In de boeken noemen ze dit situationeel leidinggeven. Kritisch Een gedreven prettige collega, zo omschreven de oud-collega s van de afdeling Multi van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant Anton van Leeuwen. Als coördinator deed hij daar ervaring op met de totstandkoming van een veiligheidsregio. Hij kijkt kritisch naar zijn eigen ervaring: Een veiligheidsregio is een filosofie en elke veiligheidsregio is maatwerk. Maar natuurlijk kan ik mijn ervaring inzetten voor de VRR. Nieuw De regio Rotterdam- Rijnmond is nieuw voor Anton van Leeuwen. Tot nu toe was hij alleen af en toe in Rotterdam op familiebezoek. Negen jaar werkte hij bij de Brandweer in Brabant. In onze regio ziet hij: Grote risico s, een super- Brandweer en grote verschillen tussen de gemeenten. Een nieuwe regio staat voor hem gelijk aan een nieuwe uitdaging en daar deinst Anton niet voor terug. De eerste dagen Anton van Leeuwen is inmiddels begonnen met een verkenning van zijn speelveld. Hij maakt kennis met zoveel mogelijk mensen. Zijn hoogste prioriteit voor dit project is het creëren van draagvlak en betrokkenheid. Maatwerk waar mogelijk is volgens hem de sleutel tot succes

13