DC6-CD-Biomoleculen en Thermodynamica

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "DC6-CD-Biomoleculen en Thermodynamica"

Transcriptie

1 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC6-CD-Biomoleculen en Thermodynamica 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-BMTH6D Cursusnaam Biomoleculen en Thermodynamica 1.3 Cursusnaam in Engels Biomolecules and Thermodynamics 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.9 Contactpersoon AJ Kuijpers (alma.kuijpers@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Ja Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm bij aanvangs 3: HC Biomoleculen (BM) 700 minuten week 3 HC Thermodynamica bij aanvangs 3: 525 minuten (THE) week 4 Inzage TENT: bij aanvangs 3: 50 minuten Biomoleculen 4 Inzage TENT: bij aanvangs 3: 50 minuten Thermodynamica 5 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets TENT Biomoleculen (BM) TENT Thermodynamica (THE) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 3: bij aanvangs 3:

2 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus Biomoleculen en Thermodynamica bestaat uit de deelcursussen Biomoleculen en Thermodynamica Biomoleculen Biomoleculen spelen een belangrijke rol in het leven. Kennis van biomoleculen is ook binnen vele branches van de chemie/chemische technologie van belang, zoals bijvoorbeeld binnen de farmaceutische - en de voedingsmiddelenindustrie. Biomoleculen zijn, met uitzondering van de lipiden, macromoleculen, moleculen die dus opgebouwd zijn uit grote aantalen identieke of variabele bouwstenen, de monomere eenheden. Biomoleculen zijn dus biopolymeren. De vier hoofdgroepen worden behandeld: eiwitten, koolhydraten, lipiden en kernzuren. Uitgaande van de chemische structuur (bouw en samenstelling) van de biomoleculen zal gekeken worden hoe de structuur leidt tot de vele verschillende functies die de biomoleculen kunnen vervullen. Speciale aandacht zal er zijn voor de enzymen, die behoren tot de hoofdgroep van de eiwitten. Er wordt ingegaan op enzymkinetiek en regulering van enzymactiviteit. Voor het begrijpen van heel veel biologische processen is inzicht in de werking van enzymen van fundamenteel belang. In een chemisch kader is dit inzicht vooral van belang voor chemische reacties, aangezien enzymen een steeds grotere rol gaan spelen bij de synthese van allerlei verbindingen. Enzymen zijn, in tegenstelling tot conventionele katalysatoren, in staat reacties efficiënter, specifieker, met hogere opbrengst en duurzaam te laten verlopen. Vandaar dat een goed begrip van eiwitten en in het bijzonder van enzymen van groot belang is. Thermodynamica Thermodynamica is van belang bij chemische evenwichten en bij het voorspellen van parameters bij chemische reacties. In deze cursus leert de student de warmte effecten van een chemische reactie te berekenen. Ook leert een student te berekenen of een reactie of proces spontaan zal verlopen en wat de evenwichtstoestand is. Hiervoor is begrip nodig van de thermodynamische hoofdwetten die relaties beschrijven tussen energie, enthalpie, arbeid en entropie. Aan het eind van de cursus kan de student bijvoorbeeld van een chemische synthese de maximaal theoretische opbrengst berekenen. 2.2 Cursus inhoud Leerdoelen Biomoleculen Aan het eind van deze cursus kan een student: De 4 hoofdgroepen biomoleculen noemen en van iedere hoofdgroep aangeven uit welke eenheden (monomeren) de hoofdgroep is opgebouwd. Aangeven wat prokaryote en eukaryote cellen zijn, waar ze globaal uit opgebouwd zijn en kan voorbeelden noemen van organismen die prokaryoten of eukaryoten zijn. Benoemen welke niet-covalente interacties een rol spelen bij specifieke intramoleculaire en intermoleculaire interacties van biomoleculen, zoals stabilisatie van biomoleculen of enzym-substraat interactie. De betekenis van pka opschrijven en kan de pka toepassen in de Henderson- Hasselbalch vergelijking om de lading van aminozuren en eiwitten te berekenen. De 20 aminozuren herkennen, ze classificeren naar chemische structuur, en de structuur van een peptidebinding tekenen. Technieken voor isolatie, zuivering en sequencing van eiwitten noemen. De 4 niveaus binnen een eiwitstructuur noemen, deze niveaus herkennen en benoemen in eiwitten en aangeven hoe deze gestabiliseerd of gedenatureerd worden. Uitleggen wat de relatie is tussen de structuur en eigenschappen van een fibreus eiwit, zoals collageen, en een transport eiwit, zoals hemoglobine. De zes hoofdgroepen van de enzymclassificatie benoemen en naar aanleiding van de reactie die een enzym katalyseert afleiden tot welke hoofdgroep dit enzym behoort. De eigenschappen van enzymen benoemen. De Michaelis-Menten vergelijking opschrijven, de erdoor beschreven enzymkinetiek uitleggen en de kinetische constanten toepassen. Verschillende soorten enzymremming opnoemen, en voor elk type remming aangeven waar het aangrijpingspunt op een enzym is en het effect van de remming op kinetische constanten aangeven. Het begrip allostere modulatoren uitleggen en de eigenschappen van allostere enzymen benoemen.

3 De terminologie van chemische mechanismen benoemen, uitleggen hoe enzymen transitionstates stabiliseren en chemische manieren van enzymatische katalyse benoemen. Diffusie-gecontroleerde reacties en manieren van enzymatische katalyse benoemen. Uitleggen hoe serine proteases werken. De onderverdeling binnen de cofactoren aangeven, uitleggen wat de rol van vitamines als cofactor is, coenzymen classificeren alsmede enkele belangrijke coenzymen noemen. De naamgeving van verschillende vormen van koolhydraten benoemen, en verschillende monosaccharide derivaten, disacchariden en andere glycosiden herkennen. Structuur en eigenschappen van een aantal homo- en heteroglycanen en glycoconjugaten weergeven. Eigenschappen en functies van lipiden en de indeling naar soort weergeven. Uitleggen hoe en waaruit biologische membranen zijn opgebouwd, en verschillende manieren van membraantransport uitleggen. De monomere eenheid van de nucleïnezuren DNA en RNA benoemen, de opbouw en structuur daarvan weergeven, en een aantal soorten RNA benoemen. De werking van (restrictie) nucleases uitleggen en enkele toepassingen weergeven. Kennisbasis Biomoleculen Hoofdgroepen: eiwitten, polysacchariden (glycanen), lipiden, kernzuren. Prokaryote en eukaryote cellen. Zwakke niet covalente interacties. Henderson-Hasselbalch vergelijking. Eiwitten: Aminozuren en peptideband. Lading. Eiwitzuiveringstechnieken. Sequencing aminozuren. Configuratie en conformatie. Primaire, secundaire, tertiaire en quaternaire eiwitstructuur. N- en C-terminale einde. α-helix,β-sheets/vouwblad, motief, domein, subunits. Natieve conformatie. Denaturatie en renaturatie. Collageen (fibreus eiwit) en hemoglobine (globulair eiwit). Enzymclassificering. Michaelis-menten vergelijking, K M, v max, k cat (turnover getal). Linewaever-Burk-plot. Reversibele en irreversibele enzymremming (inhibitie). Competitieve-, niet-competitieve, on-competitieve remming. Allostere modulatoren. Nucleofiele substitutie, splitsingsreacties en oxidatie-reductiereacties. Transitionstate. Polaire aminozuren in actieve centra, zuur-base katalyse, covalente katalyse, ph effecten. Diffusie-gecontroleerde reacties. Proximity effect, zwakke binding, induced fit en transitionstate stabilisatie. Serineproteases. Cofactoren: essentiële ionen en coenzymen. Vitamines. ATP, NAD + /NADP +, coenzym A, vitamine C en lipidvitamines. Glycanen: Aldoses, ketoses. Cyclisatie. Anomeer, epimeer. Suikerfosfaten, deoxysuikers, aminosuikers, suikeralcoholen, suikerzuren. Disacchariden, reducerende en niet-reducerende suikers, nucleosiden, glycosiden. O- en N-glycosidische binding. Polysachariden: zetmeel, glycogeen, cellulose, chitine. Glycoconjugaten: proteoglycanen, peptidoglycanen, glycoproteines. Lipiden: vetzuren, triacylglycerolen, glycerofosfolipiden, sfyngolipiden, steroïden, isoprenoiden, terpenoiden, wassen, eicosanoiden, prostaglandines. Biologische membranen, lipide bilagen, perifere en integrale eiwitten, lipide ankers. Poriën en transportkanalen, passief en actief transport. Nucleïnezuren: ribose, deoxyribose, purines, pyrimidines, nucleosides, nucleotiden. Dubbelstrengs DNA, antiparallel, 3 - en 5 -einde. Supercoiling. rrna, trna, mrna. Nucleases, restrictienucleases. Restrictiemap, DNA fingerprint, recombinant DNA Leerdoelen Thermodynamica Aan het eind van deze cursus: Kan de student de begrippen toestandfunctie, adiabatisch, isotherm en isobaar uitleggen. Kan de student de reactie enthalpie en reactie entropie berekenen. Kan de student de begrippen arbeid, warmte, energie en entropie uitleggen in relatie tot de thermodynamische hoofdwetten. Kan de student het verschil tussen warmte capaciteit bij constante druk en bij constant volume uitleggen en kan gebruikmakend van de warmte capaciteit, de reactie enthalpie en reactie entropie bij verschillende temperaturen berekenen. Kan de student uitleggen wat de Gibbs functie is en van een chemische reactie of fysisch proces de Gibbs vrije energie berekenen bij verschillende temperaturen. Kan de student van een proces de evenwichtsconstante K en dampdruk als functie

4 van de temperatuur berekenen met behulp van de Gibbs vrije energie. Kan de student het principe van le Châtelier toepassen om te voorspellen wat de invloed van reactieomstandigheden op de evenwichtsligging is. Kennisbasis Thermodynamica Eerste hoofdwet: reversibele en irreversibele processen. Reactie-enthalpie, reactie-entropie, vormingsenthalpie, standaardtoestand. Adiabatische processen, adiabatische vlamtemperatuur. Tweede hoofdwet: entropie, thermisch rendement. Gibbs vrije energie, Spontane processen; de algemene evenwichtsvoorwaarde. Chemische potentiaal, fugaciteit, activiteit, molaliteit. Evenwicht: G 0 = - RT lnk. Principe van le Châtelier. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC Hoofdfase Chemie deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Biomoleculen en Thermodynamica 2.5 Workload Contactduur (uren): 22 Toetsduur (uren): 4 Zelfstudie (uren): 114 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

5 Titel Opleidingsvariant DC4-AB-Chemometrie Deeltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-CHME4D Cursusnaam Chemometrie en Optimalisatie 1.3 Cursusnaam in Engels Chemometrics and Optimization 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) Werkvormen zijn er in Deeltijd 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Deeltijd Cursus toegankelijk voor 1.7 studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: PWT Krooshof (tel. ( ) 8935) (patrick.krooshof@hu.nl) Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Instructie Chemometrie 1 week 525 minuten 1 Instructie Optimalisatie week 525 minuten 2 Inzage TENT: Chemometrie 1 50 minuten 1 Toetsinzage optimalisatie 50 minuten 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets TENT Chemometrie 1 Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, TENT Optimalisatie Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5,

6 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus Chemometrie bestaat uit de deelcursussen Chemometrie 1 en Optimalisatie Chemometrie & Optimalisatie Chemometrie is een richting in de scheikunde die gebruik maakt van wiskundige en statistische methoden. Dankzij de computer is deze tak sterk in ontwikkeling. Je kunt met dergelijke technieken uitmaken of een bepalingsmethode optimaal is voor jouw doel en experimenten ontwerpen. Bij het opzetten van een proces, experiment of analysemethode moet de apparatuur (bijvoorbeeld een GC) namelijk juist ingesteld worden om een zo goed mogelijk meetresultaat te behalen. Hiervoor moeten de instellingen van de meetmethode geoptimaliseerd worden. Met chemometrische technieken kunnen de optimale instellingen bepaald worden en kan tevens informatie over de optimale instellingen verkregen worden. Daarnaast kunnen validatiegegevens bepaald worden om te controleren in hoeverre een methode geschikte informatie oplevert. Zaken als het berekenen van een betrouwbaarheidsinterval, herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid spelen hierbij een grote rol. Tijdens deze cursus wordt gekeken naar de opzet van een kalibratiemethode (regressie en de analyse hiervan), de validatie van een meetmethode en de interpolatie van monstermetingen met bijbehorende betrouwbaarheidsintervallen. De bruikbaarheid en juistheid van de methode zal gevalideerd worden met behulp van de regressieparameters, detectiegrenzen, herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid. Daarnaast zal er ook gekeken worden naar het opzetten en ontwerpen van experimenten. Hierbij wordt het optimaliseren van experimentele condities door middel van univariate en multivariate methoden besproken. Ook wordt behandeld hoe experimenten van tevoren opgezet kunnen worden om met een beperkt aantal experimenten toch maximale informatie over de te onderzoeken factoren te krijgen. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes Chemometrie 1 De student kan beschrijven wat de verschillen tussen regressieparameters zijn. De student kan regressieparameters bepalen van een kalibratiefunctie met bijbehorende betrouwbaarheidsintervallen. De student kan aan de hand van regressieparameters aantonen of het gebruik van een kwadratische term (in een regressiemodel) een significante verbetering oplevert ten opzichte van een lineaire functie. De student kan bepalen wat de juistheid van een gebruikte methode is. De student kan bepalen wat de detectiegrens en beslissingsgrens van een methode is. De student kan bepalen wat de herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid van een methode is. De student kan een methodevalidatie opzetten en uitvoeren. Kennisbasis Chemometrie 1 Kalibratiefunctie, regressieparameters, betrouwbaarheidsinterval, kwadratensom van de residuen (SS Res), Goodness of Fit (GoF), Lack of Fit (LoF), juistheid van een methode, detectiegrens, beslissingsgrens, Analysis of Variance (ANOVA), herhaalbaarheid, reproduceerbaarheid, methodevalidatie. Learning outcomes Optimalisatie De student kan beschrijven wat een unimodaal en een multimodaal oppervlak is bij een optimalisatie. De student kan het verschil tussen de binaire en de Fibonacci zoekmethode beschrijven en kan van beide methoden minimaal twee voordelen en een nadeel opsommen. De student kan het verschil tussen de Simplex, Gemodificeerde Simplex en Steepest- Ascent optimalisatie beschrijven en kan van alle drie methoden minimaal drie voordelen en drie nadelen opsommen. De student kan voor de optimalisatie van een analysemethode toelichten welke van de

7 binaire, Fibonacci, Simplex, Gemodificeerde Simplex en Steepest-Ascent methoden het meest geschikt is. De student kan een startsimplex construeren voor de optimalisatie van maximaal negen variabelen, volgens de berekeningen van Long en van Spendley. De student kan een experiment optimaliseren door middel van de binaire, Fibonacci, Simplex, Gemodificeerde Simplex en Steepest-Ascent methode totdat een vooraf vastgestelde nauwkeurigheid verkregen wordt. De student kan uitleggen welke van de volgende experimental designs het meest geschikt is in een gegeven optimalisatie: Full Factorial, Fractional, Plackett-Burman en Central-Composite Design. De student kan een Full Factorial design, Fractional design en een Plackett-Burman design op twee niveaus ontwerpen en hiermee berekenen welke van vooraf gekozen hoofdeffecten en bijbehorende interactieeffecten significant zijn. De student kan door middel van multipele lineaire regressie een regressiemodel opstellen en hiermee berekenen wat de waarden van de bijbehorende regressieparameters zijn. Kennisbasis Optimalisatie Univariate optimalisatie, multivariate optimalisatie, binaire zoekmethode, Fibonacci zoekmethode, simplex optimalisatie, Steepest-Ascent optimalisatie, Design of Experiments, Full Factorial design, Fractional design, Central-Composite design, Plackett-Burman design, multipele lineaire regressie. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC Hoofdfase Chemie deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Chemometrie en Optimalisatie 2.5 Workload Contactduur (uren): 19 Toetsduur (uren): 4 Zelfstudie (uren): 117 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

8 Titel Opleidingsvariant DC1-A-Analytische Chemie Deeltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-ANCH1D Cursusnaam DC1-A-Analytische Chemie 1.3 Cursusnaam in Engels DC1-A-Analytische Chemie 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) Werkvormen zijn er in Deeltijd 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Deeltijd Cursus toegankelijk voor 1.7 studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon HJJ Willems (tel. 8853) (huub.willems@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm HC1: Analytische chemie (AC) week 350 minuten 1 HC2: Chromatografie (CHR) week 1050 minuten 1 Inzage TENT: AC+CHR 50 minuten 1 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets TENT Analytische chemie+chromatografie Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5,

9 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus analytische chemie bestaat uit de deelcursussen analytische chemie en chromatografie. In de gehele analytische chemie is het van belang om te weten welke en hoeveel er van een stof aanwezig is in monsters. Deze monsters kunnen processtromen in fabrieken, milieu monsters, lichaamsvloeistoffen, (ruwe) syhteseseproducten etc. zijn. In de deelcursus analytische chemie worden de beginselen van enkele analysetechnieken en het verwerken van de benodigde en verkregen gegevens analyses behandeld. in de deelcursus chromatografie worden basisbegrippen uit de chrmatografie behandeld en wordt dieper ingegaan op met name gaschromatografie en HPLC. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes Analytische Chemie Redox (half)reacties kunnen toepassen, verkorte celnotatie kunnen opstellen, correcte electrode voor een cel kiezen, rekenen met de Nernstvergelijking om potentialen of concentraties te berekenen, principe en bouw van een opstelling om ph te meten kunnen toelichten, correct buffersamenstelling kunnen kiezen en hieraan rekenen mbv Henderson Hasselbalch, gebruik en bouw van spectrofotometrische metingen kennen, gehalteberekeningen uitvoeren mbv Lambert Beer (lineaire regressie), standaardadditie methode, kunnen opstellen van berekeningen om gehaltes in monsters te bepalen. Learning outcomes Chromatografie Aan het eind van de cursus: Kent de student veel gebruikte chromatografische parameters en kan hiermee rekenen Kan de student kwalitative analyses beschrijven en kwantitatieve berekeningen met de interne standaard en de 100% methode uitvoeren Kan de student enkele injectie en detectietechnieken beschrijven (zowel GC als HPLC) met hun toepassingsgebied, beperkingen en belangrijke parameters Kan de student gemotiveerd kiezen uit de verschillende stationaire en mobiele fasen om analyses te optimaliseren Kan de student gemotiveerd kiezen voor alternatieve methodes zoals Gel Permeatie Chromatografie en Ionenwisselings Chromatografie 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC Propedeuse deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Analytische Chemie 2.5 Workload Contactduur (uren): 24 Toetsduur (uren): 3 Zelfstudie (uren): 113 Totaal (uren) 140

10 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

11 Titel Opleidingsvariant DC1-AB-Wiskunde Deeltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-WISK1D Cursusnaam DC1-AB-Wiskunde 1.3 Cursusnaam in Engels Calculus 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd Ja RL Stolk (tel. 8866) (robert.stolk@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm HC1: Inleiding Wiskunde (IWK) week 1050 minuten 1 HC2: Toegepaste Wiskunde (TWK) week 700 minuten 2 Inzage TENT: Inleiding Wiskunde (IWK) 50 minuten 1 Inzage TENT: Toegepaste wiskunde (TWK) 50 minuten 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets TENT Inleiding Wiskunde (IWK) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, TENT Toegepaste Wiskunde (TWK) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5,

12 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus Wiskunde bestaat uit de deelcursussen Inleiding Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Kennis van wiskunde is van belang voor chemici voor onderwerpen die variëren van chemisch rekenen tot het lezen van en werken met formules uit de theorie. Bij deze cursus wordt in het onderdeel Inleiding Wiskunde uitgebreid aandacht besteed aan de wiskundige basisvaardigheden. Er komen verschillende onderwerpen aan bod zoals het werken met breuken, logaritmen, basale goniometrie, en het oplossen van vergelijkingen en limieten. In het onderdeel Toegepaste Wiskunde worden de onderwerpen differentiëren en integreren behandeld. Differentiëren geeft een wiskundig kader aan begrippen als snelheid (bijvoorbeeld van een reactie), stijgen, dalen, maxima en minima, terwijl beide technieken inzicht geven in differentiaalvergelijkingen zoals die in de theorie voorkomen. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes Inleiding Wiskunde Na het volgen van dit cursusonderdeel kan de student: de behandelde wiskunde basisvaardigheden, eventueel in combinatie, toepassen bij het omschrijven en opstellen van formules, en bij het oplossen van vergelijkingen van een eenvoudig functievoorschrift de grafiek tekenen Kennisbasis Inleiding Wiskunde ontbinden, merkwaardige producten, breuken, functies, eerstegraads functies/vergelijkingen, snijpunt, stelsels van vergelijkingen, tweedegraads functies/vergelijkingen, abc-formule, gebroken functies/vergelijkingen, breuken omschrijven, machten/wortels, wortelfuncties/- vergelijkingen, exponentiële functies/vergelijkingen, logaritmische functies/vergelijkingen, het getal e, goniometrie. Learning outcomes Toegepaste wiskunde Na het volgen van dit cursusonderdeel kan de student: uitleggen wat limieten en de technieken differentiëren en integreren inhouden functies differentiëren met behulp van standaardafgeleiden en -regels, en de som-, product-, quotiënt- en kettingregel en de afgeleide toepassen (raaklijn, stijgen, dalen, extreme waarden, buigpunten) bepaalde, onbepaalde en oneigenlijke integralen algebraïsch oplossen bij een onbepaalde integraal de integratieconstante berekenen met behulp van een randvoorwaarde voor het berekenen van een gevraagde oppervlakte de integraal opstellen een integraal numeriek benaderen m.b.v. een Riemann-som Kennisbasis Toegepaste wiskunde Differentiëren, differentiequotiënt, differentiaalquotiënt, limiet, afgeleide functie, standaard afgeleide functies, rekenregels (vermenigvuldigen met constante, som-, verschil-, product-, quotiënt- en kettingregel), richtingscoëfficiënt, vergelijking raaklijn, extreme waarden (maximum, minimum), stijgen/dalen, hogere orde afgeleide, buigpunt, integreren, primitiveren, (on)bepaalde integraal, oneigenlijke integraal, integratiegrenzen, hoofdstelling integraalrekening, differentiaalvergelijking, standaard primitieven en rekenregels (vermenigvuldigen met constante, som en verschil), integratieconstante, randvoorwaarde, Riemann-som. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal:

13 Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC Propedeuse deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Wiskunde 2.5 Workload Contactduur (uren): 31 Toetsduur (uren): 4 Zelfstudie (uren): 106 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

14 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC1-B-Structuur en eigenschappen 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-STEI1D Cursusnaam DC1-B-Structuur en eigenschappen 1.3 Cursusnaam in Engels Structure and Properties 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) Werkvormen zijn er in Deeltijd 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Deeltijd Cursus toegankelijk voor 1.7 studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon ADA Pouwels (tel. 8836) (aloys.pouwels@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Instructiecollege STEI week 700 minuten bij aanvangs 2: 2 Inzage TENT: Stei 50 minuten bij aanvangs 2: 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets TENT Structuur en eigenschappen (STEI) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 2:

15 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De bouw van het atoom met elektronenschillen en subschillen, orbitalen, hybridisaties, Paulien Aufbau-principe, regel van Hund, elektronenconfiguraties van de elementen worden besproken. Daarnaast komen de verschillende bindingen (covalent, polair en ionogeen) ter sprake, evenals bindingshoeken,lewisstructuren en het VSEPR-model. Daarnaast is er aandacht voor de structuur van moleculen, kristallijn, amorf, intermoleculaire interacties (iondipool, dipool-dipool, H-bruggen). Ook worden de basale functionele groepen (aldehyde, keton, carbonzuur, aminde, amide, ether en ester) en de beginselen van de organische nomenclatuur besproken. Ook passeren de verschillende vormen van isomerie (cis-trans en stero-isomerie) de revue. Als laatste worden enkele groepen biomoleculen besproken (aminozuren en eiwitten, mono-, di- en polysacchariden, vetten en andere lipiden). 2.2 Cursus inhoud Learning Outcomes: Inzicht in en basiskennis van de bouw van het atoom, bindingstypen (covalent, polair en ionogeen), structuur en eigenschappen van moleculen (algemeen), nomenclatuur van organische verbindingen, functionele groepen, additie- en substitutiereacties, stereo-isomerie en enkele klassen biomoleculen (aminozuren/eiwitten, mono- en disacchariden/koolhydraten, lipiden inclusief vetten). 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC -Propedeuse deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Structuur en eigenschappen 2.5 Workload Contactduur (uren): 13 Toetsduur (uren): 2 Zelfstudie (uren): 126 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

16 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC1-B-Vaardigheden Chemie 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-VDCH1D Cursusnaam DC1-B-Vaardigheden Chemie 1.3 Cursusnaam in Engels Practical Skills Chemistry 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) Werkvormen zijn er in Deeltijd 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Deeltijd Cursus toegankelijk voor 1.7 studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: G Adelerhof (tel. 8801) (gerard.adelerhof@hu.nl) Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Practicum verplicht week 1400 minuten bij aanvangs 2: 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets experimenteren niveau 1 Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 2:

17 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel In deze chemie vaardigheid gaat de student een aantal instrumentele technieken, GC, HPLC, AAS, IR, uitvoeren, een synthese van 3-methylbutylacetaat en een stoomdestillatie en een destillatie onder verminderde druk. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes vaardigheden DC1 Na het volgen van deze cursus kan de student: laboratorium opstellingen bouwen voor een eenvoudige synthese met destillatie en extractietechnieken Een HPLC, GC, AAS en FTIR op de juiste wijze opstarten en afsluiten Een analyse uitvoeren op een HPLC, GC, AAS en IR de veiligheidsregels benodigd bij het werken met chemcalien opzoeken en overzichtelijk weergeven de Interne standaard methode toepassen. Resultaten overzichtelijk weergeven in een meetrapport Kennisbasis vaardigheden DC1 GC, HPLC, AAS, FTIR, DLC, RI, laboratoriumglaswerk, IS, standaarddeviatie, 95% BI, veiligheidsregels 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC Propedeuse deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Vaardigheden chemie 2.5 Workload Contactduur (uren): 23 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 117 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

18 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC2-C-Project Analytische Chemie 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-PRAC2D Cursusnaam DC2-C-Project Analytische Chemie 1.3 Cursusnaam in Engels Project Analytical ChemistryProject Analytical Chemistry 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon M Kranendijk (martijn.kranendijk@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Project praktijk verplicht 3 maal per 600 minuten Projectevaluatie verplicht 180 minuten Projectstart verplicht 100 minuten Tutormoment verplicht 2 maal per 150 minuten bij aanvangs 3: 3 bij aanvangs 3: 3 bij aanvangs 3: 3 bij aanvangs 3: 3 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets OPDR Onderzoeken (Niveau II) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 3:

19 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel In dit project gaat de projectgroep consumentenproducten uit de markt analyseren op de daarin aanwezige geur- kleur- en/of smaakstoffen. M.b.v. Scifinder wordt gezocht naar geschikte analysemethoden die op het laboratorium van ILC uit te voeren zijn. Vervolgens wordt een plan van aanpak geschreven en worden de anlayses uitgevoerd. Tevens wordt er aandacht besteed aan validatie van de methode. 2.2 Cursus inhoud Learning Outcomes Onderstaande handelingsindicatoren zijn de leerdoelen die worden getoetst in dit project en zijn afkomstig van de Competenties Onderzoeken en Experimenteren Niveau II. Competentie Onderzoeken Niveau II De student vertaalt een aangereikt probleem in concrete vraagstellingen, kiest onder begeleiding een onderzoeksstrategie en voert het onderzoek uit. De student laat dat zien door: Individuele student c. Relevante bronnen te selecteren en te gebruiken om zich verder in de onderzoeksvraag te verdiepen. f. Te functioneren als volwaardig teamlid in de eigen werkomgeving (d.m.v. reflectie en feedback). Projectgroep c. Relevante bronnen te selecteren en te gebruiken om zich verder in de onderzoeksvraag te verdiepen. g. (Deel)resultaten samen te vatten en te interpreteren in relatie tot de opdracht/onderzoeksvraag. i. Een voorstel tot vervolgstappen te doen op basis van de combinatie van deelresultaten. h. De (deel)resultaten te combineren in één rapportage (mondeling en schriftelijk) volgens de geldende richtlijnen/standaard. Competentie Experimenteren Niveau II De student kiest een geschikt voorschrift, past dit zo nodig aan en voert het uit. De student laat dat zien door: Projectgroep: d. Een werkplanning te maken voor uitvoering van een voorschrift, dit te beoordelen op veiligheids- en milieuaspecten en uit te voeren, en binnen de gestelde tijd reproduceerbare resultaten te verkrijgen. e. De milieu- en veiligheidsaspecten van een voorschrift te beoordelen. f. De betrouwbaarheid van een resultaat te beoordelen op basis van statistische overwegingen. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Dictaat (verplicht) : Cursusboek Project Analytische Chemie 2.5 Workload Contactduur (uren): 17 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 123

20 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

21 Titel Opleidingsvariant DC2-C-Statistiek met Excel Deeltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-STEX2D Cursusnaam DC2-C-Statistiek met Excel 1.3 Cursusnaam in Engels Statistics using Excel 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) Werkvormen zijn er in Deeltijd 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Deeltijd Cursus toegankelijk voor 1.7 studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: PWT Krooshof (tel. ( ) 8935) (patrick.krooshof@hu.nl) Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Praktijk Excel (EXC) verplicht week 525 minuten bij aanvangs 3: 3 Theorie Statistiek (STA) week 525 minuten bij aanvangs 3: 3 Inzage TENT: Statistiek 50 minuten bij aanvangs 3: 4 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets OPDR Excel (EXC) Alleen NVD of VD 5,5 2 bij aanvangs 3: TENT Statistiek (STA) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 3:

22 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus Statistiek met Excel bestaat uit een onderdeel theorie en een onderdeel computervaardigheid. Bij de lessen voor het theoretische deel komen onderwerpen als de standaarddeviatie, normaal-verdeling, betrouwbaarheidsintervallen, lineaire regressie en het aantonen van uitbijters aan de orde. Bij de computervaardigheden wordt met behulp van een spreadsheet (Excel) gewerkt met verschillende statistische berekeningen. Hierbij wordt inzicht verkregen in enkele verschillende chemische processen, door een proces door te rekenen en de uitkomsten overzichtelijk in een tabel of grafiek te presenteren. Statistiek wordt hierbij gebruikt om gegevens te ordenen en te interpreteren. Bij deze cursus leer je met behulp van Excel statistiek toe te passen op je eigen meetresultaten. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes Aan het eind van deze cursus: Kan de student uitleggen wat een normaalverdeling en een 95%-betrouwbaarheidsinterval is en deze met de juiste formules berekenen. Kan de student berekenen of een meetserie uitbijters bevat en wat de beperkingen van de methode zijn. Kan de student aangeven wat lineaire regressie en een correlatiecoëfficiënt is en wat de belangrijkste kenmerken zijn. Kan de student het werkingsprincipe van de kleinste-kwadratenmethode uitleggen. Kan de student in Excel gebruik maken van de functies AANTAL, GEMIDDELDE, MIN, MAX, STDEV, EN, OF en ALS. Kan de student in Excel een spreidinggrafiek en een frequentieverdeling maken. Kan de student in Excel een test voor uitbijters opstellen en toepassen. Kan de student in Excel lineaire regressie toepassen en bijbehorende 95%- betrouwbaarheidsintervallen berekenen. Kennisbasis Spreadsheet, Excel, statistiek, steekproef, histogram, frequentiepolygoon, variantie, normaalverdeling, t-verdeling, betrouwbaarheidsinterval, lineaire regressie, correlatie. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Dictaat (verplicht) : Cursusboek Statistiek met Excel 2.5 Workload Contactduur (uren): 18 Toetsduur (uren): 2 Zelfstudie (uren): 120 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

23 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC2-D-Organische Chemie 1&Structuurophel 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-OCSO2D Cursusnaam DC2-D-Organische Chemie 1&Structuurophel 1.3 Cursusnaam in Engels Organic Chemistry 1&Structure Analysis 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: K van Gessel (tel ) (kim.vangessel@hu.nl) Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Instructie Organische Chemie 1 week 700 minuten bij aanvangs 4: 4 Instructie Structuuropheldering week 700 minuten bij aanvangs 4: 4 Inzage TENT: Organische Chemie 1 50 minuten bij aanvangs 4: 5 Inzage TENT: Structuuropheldering 50 minuten bij aanvangs 4: 5 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets Toets Organische Chemie 1 Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 4: Toets Structuuropheldering Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 4:

24 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus Organische Chemie & Structuuropheldering bestaat uit de deelcursussen Organische Chemie 1 en Structuuropheldering. Organische Chemie 1 De deelcursus Organische Chemie 1 is bedoeld om chemistry studenten meer kennis van de organische chemie, biochemie en molecuulspectroscopie bij te brengen, zodat zij op de vele terreinen van de chemie (petrochemische industrie, wasmiddelindustrie, farmaceutische industrie, geur- en smaakstoffenindustrie, voedingsmiddelenindustrie, biobased industrie, kunststof-, polymeer-, lijm- en verfindustrie) goed kunnen functioneren in de diverse laboratoria. De student krijgt meer begrip voor de ruimtelijke structuur van moleculen. Daarnaast leert de student reactiemechnismen tekenen om zo aan te kunnen geven hoe moleculen reageren. In de lessenstructuuropheldering wordt de karakterisatie van organische moleculen behandeld. Structuuropheldering In de organische chemie worden (nieuwe) verbindingen gemaakt. Hierbij is een kwalitatieve analyse noodzakelijk (heb ik de stof wel gemaakt?). Voor deze kwalitatieve analyse worden diverse spectroscopische technieken gebruikt. In dit subthema zullen al deze technieken aan de orde komen, massa- en 13C-NMR spectrometrie als nieuwe stof, IR en 1H-NMR ter herhaling / verdieping. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes Organische chemie 1 Aan het einde van de cursus Organische Chemie 1 kan de student: Verschillende conformaties van moleculen tekenen. Stereoisomeren herkennen, benoemen en tekenen. Reactiemechanismen met gebogen pijlen tekenen. Het reactiemechanisme en de producten van een electrofiele additie aan alkenen geven. Kennisbasis Organische chemie 1 Conformatie, configuratie, stereoisomeren, reactiemechanismen Learning outcomes Structuuropheldering Aan het eind van deze cursus: Kan de student de basisprincipes uitleggen waarop de spectroscopische technieken Massa, 13C-, IR- en 1H NMR zijn gebaseerd. Kan de student voor een gegeven molecuul het de belangrijkste pieken in het Massaspectrum, 13C- en IR-spectrum geven en het 1H NMR-spectrum schetsen. Kan de student structuurinformatie uit massa-, 13C-, IR- en 1H NMR-spectra halen. Kennisbasis Structuuropheldering Splitsingsregels (a-cleavage, b-cleavage), basispiek, molecuulionpiek, Massaspectrometrie, IR spectrometrie, molecuulvibraties, 13 C en 1 H NMR, kernspin, chemische verschuiving, koppeling, opsplitsingspatronen. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Zie: Boekenlijst ILC - Hoofdfase Chemie deeltijd Dictaat (verplicht) : Cursusboek Organische Chemie & Structuuropheldering 2.5 Workload Contactduur (uren): 25 Toetsduur (uren): 4

25 Zelfstudie (uren): 111 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

26 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC2-D-Vaardigheden Organische Chemie 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-VDOC2D Cursusnaam DC2-D-Vaardigheden Organische Chemie 1.3 Cursusnaam in Engels 1.4 Aantal EC's 5 European Credits Practical Skills Organic ChemistryPractical Skills Organic Chemistry 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: MML Nieuwenhuizen (marko.nieuwenhuizen@hu.nl) Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Practicum Organische Chemie verplicht week 1400 minuten bij aanvangs 4: 4 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets OPDR. Experimenteren (niveau II) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, bij aanvangs 4:

27 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De praktische vaardigheidstraining in de deeltijdopleiding bestaat uit een training in het synthetiseren van organische moleculen. Het practicum begint met een klassikaal uit te voeren verestering, waarna een Grignard reacties en een Friedel-Crafts reacties worden uitgevoerd. Na afloop van dit vaardigheidstraining ben je in staat om, aan de hand van een synthesevoorschrift, een reactie uit te voeren. Tevens heb je geleerd wat er allemaal vooraf aan voorbereiding komt kijken, om de reactie veilig en zo volledig mogelijk en te laten verlopen. Ook leer je een reactieproduct te zuiveren en op zuiverheid en structuureigenschappen te controleren m.b.v. GC, DLC, IR en NMR. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes: Aan het eind van deze cursus: Kan de student veilig en met een gedegen voorbereiding een synthese uitvoeren aan de hand van een gegeven voorschrift Kan de student zijn werkzaamheden overzichtelijk bijhouden in een labjournaal. Kan de student zijn resultaten rapporteren aan de hand van een meetrapport. Heeft de student zich verder ontwikkeld op de competentie experimenteren niveau II. Kennisbasis: Organische chemie, Grignard reactie, Friedel-Craft reactie, structuuropheldering, synthese, extractie, destillatie, herkristallisatie. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Dictaat (verplicht) : Cursusboek Vaardigheden Organische chemie 2.5 Workload Contactduur (uren): 23 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 117 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contacten toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

28 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar DC7-AB-Farmaceutische anal.+ Chemometrie 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-FACM7D Cursusnaam Farmaceutische Analyse en Chemometrie 1.3 Cursusnaam in Engels Pharmaceutical Analysis and Chemometrics 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentiemogelijkheden? 1.9 Contactpersoon PWT Krooshof (tel. ( ) 8935) (patrick.krooshof@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets OPDR Chemometrie (CM2) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5, TENT Farmaceutische analyse (FA) Numeriek - 1 decimaal mogelijk 5,

29 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De cursus Farmaceutische Analyse en Chemometrie bestaat uit de deelcursussen Farmaceutische Analyse en Chemometrie 2 Farmaceutische Analyse Analytische toxicologie omvat de detectie, identificatie en analyse van drugs en andere lichaamsvreemde componenten (xenobiotica) en de metabolieten daarvan in biologische en gerelateerde monsters. Enkele in de farmaceutische analyse veelgebruikte monstervoorbehandelingstechnieken (eiwitprecipitatie, vloeistof-vloeistof-extractie en solid-phase-extractie) worden besproken. Daarnaast passeert ook automatisering van monstervoorbehandeling en derivatisering de revue. De chemische en fysische eigenschappen die het extractiegedrag van de te bepalen component beïnvloeden komt ter sprake. Ook de invloed van de ph van de matrix en de pka op het extractiegedrag van de component(en) van interesse passeert de revue. HPLC- en GC-detectoren, evenals derivatisering in de farmaceutische analyse krijgen enige aandacht. Verder worden ook kwaliteitsaspecten en -criteria bij methodevalidatie en bioanalyse besproken. Chemometrie 2 Chemometrie is een richting in de scheikunde die gebruik maakt van wiskundige en statistische methoden om verkregen resultaten te kunnen analyseren. Dankzij de computer is deze tak sterk in ontwikkeling. Je kunt met deze technieken uitmaken of een bepalingsmethode optimaal is voor jouw doel en experimenten ontwerpen. Tijdens deze cursus wordt gekeken naar de data analyse van grote hoeveelheden data, zoals een set aan infraroodspectra om concentraties van bepaalde componenten te kunnen vaststellen. Deze data analyse zal met name uitgevoerd worden met behulp van multicomponenten analyse, multivariate regressie en principale componenten analyse. Daarnaast komen een aantal technieken aan bod die gebruikt kunnen worden om de gegevens te bewerken, voordat de echte data analyse plaatsvindt. Op deze manier kan dan zo veel mogelijk informatie uit de experimentele gegevens gehaald worden. 2.2 Cursus inhoud Learning outcomes Farmaceutische Analyse Aan het einde van deze cursus heeft de student: Basiskennis van analytische toxicologie. Basiskennis van veelgebruikte monstervoorbehandelingstechnieken in farmaceutische analyse (LLE, SPE). Basiskennis van automatisering van monstervoorbehandeling in de farmaceutische analyse. Basiskennis van extractiegedrag van farmaceutisch actieve componenten. Kennis van toepassingen van specifieke HPLC- en GC-detectoren in de farmaceutische analyse. Kennis van kwaliteitsaspecten en -criteria bij methodevalidatie en bioanalyse. Kennisbasis Farmaceutische Analyse Analytische toxicologie, eiwitprecipitatie, vloeistof-vloeistof-extractie en solid-phase-extractie, extractiegedrag, HPLC- en GC-detectoren, derivatisering, kwaliteitsaspecten en -criteria bij methodevalidatie en bioanalyse. Learning outcomes Chemometrie 2 Op basis van matrixberekeningen een model voor multicomponenten-analyse opzetten. Op basis van een multicomponentenkalibratie, een concentratiebepaling uitvoeren met bijbehorende foutenanalyse. In eigen woorden vertellen hoe Principale Componenten Analyse (PCA) werkt. Uitleggen hoe Partial Least Squares (PLS) werkt. Data in een matrix rangschikken zodat hier PCA en PLS op uitgevoerd kunnen worden.

VC4-AC-Biomoleculen en Thermodynamica

VC4-AC-Biomoleculen en Thermodynamica Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 VC4-AC-Biomoleculen en Thermodynamica 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-BMTH4V-14 1.2 Cursusnaam Biomoleculen en Thermodynamica 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Chemie (voltijd)

Bijlage cursusomschrijvingen. Chemie (voltijd) Bijlage cursusomschrijvingen Chemie (voltijd) 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2014-2015 VC8-ABCD-Afstudeeropdracht 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-AFOP8V-14 1.2 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Chemie (deeltijd)

Bijlage cursusomschrijvingen. Chemie (deeltijd) Bijlage cursusomschrijvingen Chemie (deeltijd) 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2014-2015 DC8-ABCD-Afstudeeropdracht 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-AFOP8D-14 1.2

Nadere informatie

VC4-AC-Biomoleculen en Thermodynamica

VC4-AC-Biomoleculen en Thermodynamica Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 VC4-AC-Biomoleculen en Thermodynamica 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-BMTH4V-14 1.2 Cursusnaam Biomoleculen en Thermodynamica 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Culturele en Maatschappelijke Vorming Inclusief afstudeerrichting Social Management.

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Culturele en Maatschappelijke Vorming Inclusief afstudeerrichting Social Management. Bijlage Cursusbeschrijvingen Culturele en Maatschappelijke Vorming Inclusief afstudeerrichting Social Management Bachelor deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Dummy cursus voor inleverbieb (dt) Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TICT-INLEVERD-15 1.2 Cursusnaam Dummy cursus voor inleverbieb (deeltijd)

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstudeeropdracht Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TICT-AFSTUD-12 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht 1.3 Cursusnaam in Engels Afstudeeropdracht

Nadere informatie

Erratum Studiegids. Bacheloropleiding voltijd. Elektrotechniek 2014-2015

Erratum Studiegids. Bacheloropleiding voltijd. Elektrotechniek 2014-2015 Erratum Studiegids Bacheloropleiding voltijd Elektrotechniek 2014-2015 2.5.1 Toelating hoofdfase In de studiegids Elektrotechniek voltijd 2014-2015 staat vermeld dat studenten kunnen worden toegelaten

Nadere informatie

Erratum Studiegids. Bacheloropleiding voltijd. Technische Bedrijfskunde 2014-2015

Erratum Studiegids. Bacheloropleiding voltijd. Technische Bedrijfskunde 2014-2015 Erratum Studiegids Bacheloropleiding voltijd Technische Bedrijfskunde 2014-2015 2.5.1 Toelating hoofdfase In de studiegids Technische Bedrijfskunde voltijd 2014-2015 staat vermeld dat studenten kunnen

Nadere informatie

Erratum studiegids 2014-2015 Bachelor opleiding Werktuigbouwkunde

Erratum studiegids 2014-2015 Bachelor opleiding Werktuigbouwkunde Erratum studiegids 2014-2015 Bachelor opleiding Werktuigbouwkunde In de studiegids 2014-2015 van de bachelor opleiding Werktuigbouwkunde zijn ondanks zorgvuldige voorbereiding een paar onjuistheden geslopen.

Nadere informatie

Erratum Studiegids. Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (locatie Amersfoort) Deeltijd

Erratum Studiegids. Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (locatie Amersfoort) Deeltijd Erratum Studiegids Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (locatie Amersfoort) Deeltijd 2015-2016 Inhoudsopgave 1 Algemeen 3 2 Errata 4 2.1 Vervanging cursusbeschrijving

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (deeltijd)

Bijlage cursusomschrijvingen. Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (deeltijd) Bijlage cursusomschrijvingen Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (deeltijd) 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Afstudeeropdracht Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Campagnes Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCM-CAMP.1V-13 1.2 Cursusnaam Campagnes 1.3 Cursusnaam in Engels Campaigns 1.4 Aantal EC's 5 European

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. [Civiele Techniek] [Duaal/hoofdfase]

Bijlage cursusomschrijvingen. [Civiele Techniek] [Duaal/hoofdfase] Bijlage cursusomschrijvingen [Civiele Techniek] [Duaal/hoofdfase] 2016-2017 Titel Opleidingsvariant Duaal Collegejaar 2016-2017 Werkveld: Constructie & Infrastructuur 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Cellulaire Biochemie Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TLSC-CB2V-13 1.2 Cursusnaam Cellulaire Biochemie 1.3 Cursusnaam in Engels Cellular

Nadere informatie

Afstudeeropdracht, onderzoeken

Afstudeeropdracht, onderzoeken Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2015-2016 Afstudeeropdracht, onderzoeken 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TLSC-AOOND8D-15 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht, onderzoeken 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Management in Zorg deeltijd

Bijlage cursusomschrijvingen. Management in Zorg deeltijd Bijlage cursusomschrijvingen Management in Zorg deeltijd 2016-2017 Titel Startopdracht 1 Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GZO-1.D-STRT1-14 1.2

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Communicatie Deeltijd

Bijlage cursusomschrijvingen. Communicatie Deeltijd Bijlage cursusomschrijvingen Communicatie Deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Adviseren Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCD-AADVIS.2V-12 1.2 Cursusnaam

Nadere informatie

Basiskennis en Basisvaardigheden IV (404)

Basiskennis en Basisvaardigheden IV (404) ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN IV 404 asiskennis en asisvaardigheden IV (404) SCHEIKUNDE 404.01 De kandidaat kan het scheiden van mengsels in verschillende zuivere stoffen 404.02 De kandidaat kan de opbouw

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Campagnes Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCM-CAMP.1V-13 1.2 Cursusnaam Campagnes 1.3 Cursusnaam in Engels Campaigns 1.4 Aantal EC's 5 European

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstuderen BE Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MDPM-DAFSTBE-07 1.2 Cursusnaam Afstuderen BE 1.3 Cursusnaam in Engels Graduation Business

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 Afstudeeropdracht Eventmanagement 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JEM-AFSTOP-08 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht Eventmanagement 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding Chemie Deeltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding Chemie Deeltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Chemie Deeltijd 2016-2017 Titel Opleidingsvariant DC1-A-Analytische Chemie Deeltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-ANCH1D-15

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Basisvaardigheden blok A com/ict Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GFA-1.COMICTA-14 1.2 Cursusnaam Basisvaardigheden blok A com/ict 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Advies Operations Management

Advies Operations Management Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 Advies Operations Management 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MCSB-OPM-14 1.2 Cursusnaam Advies Operations Management 1.3 Cursusnaam in Engels

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (voltijd) (Life Sciences)

Bijlage cursusomschrijvingen. Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (voltijd) (Life Sciences) Bijlage cursusomschrijvingen Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (voltijd) (Life Sciences) 2014-2015 Titel Opleidingsvariant VL8 Afstudeeropdracht Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische

Nadere informatie

Afstudeeropdracht, onderzoeken

Afstudeeropdracht, onderzoeken Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 Afstudeeropdracht, onderzoeken 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TLSC-AOOND8V-15 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht, onderzoeken 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding Chemie Voltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding Chemie Voltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Chemie Voltijd 2016-2017 Titel Opleidingsvariant VC2-AC-Chemie (AC+AB) Voltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCHY-ACAB2V-15

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Begeleiden van collega's Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode OSOAL-BEG-12 1.2 Cursusnaam Begeleiden van collega's 1.3 Cursusnaam in Engels

Nadere informatie

Master SEN: Auditief Gehandicapten. er is voor gekozen om de volledige cursusbeschrijving te publiceren.

Master SEN: Auditief Gehandicapten. er is voor gekozen om de volledige cursusbeschrijving te publiceren. ERRATUM Master SEN: Auditief Gehandicapten Gewijzigde cursusbeschrijvingen 2014-2015: er is voor gekozen om de volledige cursusbeschrijving te publiceren. Waar een wijziging/aanvulling heeft plaatsgevonden

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen,

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Milieukunde Duaal

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Milieukunde Duaal Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Milieukunde Duaal 2014-2015 1 Cursusbeschrijvingen N.B. Bij het samenstellen van de studiegids waren nog niet alle (actuele) prijzen bekend. Voor een actueel

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Geodesie/Geo-informatica Voltijd Hoofdfase

Bijlage cursusomschrijvingen. Geodesie/Geo-informatica Voltijd Hoofdfase Bijlage cursusomschrijvingen Geodesie/Geo-informatica Voltijd Hoofdfase 2016-2017 Titel Opleidingsvariant Afstuderen Voltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TGEO-V15AFO-14

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Ruimtelijke Ordening en Planologie Voltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Ruimtelijke Ordening en Planologie Voltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie 2014-2015 1 Cursusbeschrijvingen N.B. Bij het samenstellen van de studiegids waren nog niet alle (actuele) prijzen bekend.

Nadere informatie

BOUWSTENEN VAN HET LEVEN

BOUWSTENEN VAN HET LEVEN BOUWSTENEN VAN HET LEVEN Pearson Basisboek Biologie 10voorBiologie VWO Hoofdstuk 1 L. Grotenbreg (MSc.) Bouwstenen van het leven Organische moleculen, groot of klein, bevatten chemische energie en zijn

Nadere informatie

Onderwerpen en kwaliteitscriteria VWO-WISKUNDE. Deliverable 3.2. Hans Cuypers en Henk van der Kooij

Onderwerpen en kwaliteitscriteria VWO-WISKUNDE. Deliverable 3.2. Hans Cuypers en Henk van der Kooij Onderwerpen en kwaliteitscriteria VWO-WISKUNDE Deliverable 3.2 Hans Cuypers en Henk van der Kooij Inleiding In deze deliverable zullen we voor het domein van de VWO-WISKUNDE de onderwerpen vaststellen

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Algemene Economie Duaal Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MCCE-LALGECO-15 1.2 Cursusnaam Algemene Economie 1.3 Cursusnaam in Engels Economics 1.4

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstudeeropdracht Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TICT-AFSTUD-12 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht 1.3 Cursusnaam in Engels Afstudeeropdracht

Nadere informatie

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 13.1 Kansberekeningen 13.2 Kansmodellen 13.3 De normale verdeling 13.4 De n -wet 13.5 Discrete en continue verdelingen 13.6 Diagnostische toets 14 Algebraïsche

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen,

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Bouwkunde Voltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Bouwkunde Voltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd 2014-2015 1 Cursusbeschrijvingen N.B. Bij het samenstellen van de studiegids waren nog niet alle (actuele) prijzen bekend. Voor een actueel

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Eventmanager

Bijlage cursusomschrijvingen. Eventmanager Bijlage cursusomschrijvingen Eventmanager 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Campagnes Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCM-CAMP.1V-13 1.2 Cursusnaam Campagnes 1.3

Nadere informatie

Nee. Aanwezigheid. Intervisie over externe orientatie verplicht 2 maal per blok 360 minuten. Tutorial - B&C verplicht 2 maal per week 2160 minuten

Nee. Aanwezigheid. Intervisie over externe orientatie verplicht 2 maal per blok 360 minuten. Tutorial - B&C verplicht 2 maal per week 2160 minuten Titel Thema 1.1 Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GMO-1.TH.1.1-14 1.2 Cursusnaam Thema 1.1 Het handelen van de mondhygienst bij screening 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

ANORGANISCHE STOFKLASSEN

ANORGANISCHE STOFKLASSEN ANORGANISCHE STOFKLASSEN 1. ATOMEN... 3 1.1. STRUCTUUR VAN HET ATOOM...3 1.2. DE ELEKTRONCONFIGURATIE...4 2. STOFFEN EN MENGSELS...5 2.1. ZUIVERE STOFFEN... 5 2.1.1. Soorten zuiveren stoffen...5 2.1.2.

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bachelor Accountancy duaal

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bachelor Accountancy duaal Bijlage Cursusbeschrijvingen Bachelor Accountancy duaal 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Algemene economie Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MEAC-AE-13 1.2 Cursusnaam

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Bedrijfseconomie beroepsproduct Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MDPM-BEDECBP-14 1.2 Cursusnaam Bedrijfseconomie beroepsproduct 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. [Bouwtechnische Bedrijfskunde] [Voltijd/hoofdfase]

Bijlage cursusomschrijvingen. [Bouwtechnische Bedrijfskunde] [Voltijd/hoofdfase] Bijlage cursusomschrijvingen [Bouwtechnische Bedrijfskunde] [Voltijd/hoofdfase] 2016-2017 Titel Opleidingsvariant Bedrijfs stage Voltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Bouwkunde Duaal

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Bouwkunde Duaal Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Bouwkunde Duaal 2014-2015 1 Cursusbeschrijvingen N.B. Bij het samenstellen van de studiegids waren nog niet alle (actuele) prijzen bekend. Voor een actueel

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstudeeropdracht Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TICT-AFSTUD-12 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht 1.3 Cursusnaam in Engels Afstudeeropdracht

Nadere informatie

Domein A: Vaardigheden

Domein A: Vaardigheden Examenprogramma Wiskunde A havo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Algebra en tellen

Nadere informatie

Titel Praktijk 3: 2) t/m 5)

Titel Praktijk 3: 2) t/m 5) Titel Praktijk 3: 2) t/m 5) Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode OTA-B-ALPRK43-10 1.2 Cursusnaam Praktijk 3: 2) t/m 5) 1.3 Cursusnaam in Engels Internship

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Digitale Media en Communicatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Digitale Media en Communicatie Bijlage cursusomschrijvingen Digitale Media en Communicatie 2014-2015 Titel Opleidingsvariant CI Final Assignment Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCI-AF.3V-14

Nadere informatie

Bijlage cursusbeschrijvingen. Informatica. Deeltijd

Bijlage cursusbeschrijvingen. Informatica. Deeltijd Bijlage cursusbeschrijvingen Informatica Deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Bedrijfskunde 2 (verand.analyse) Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCIF-D7BDRK2-09

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Civiele Techniek Voltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Civiele Techniek Voltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd 2014-2015 1 Cursusbeschrijvingen N.B. Bij het samenstellen van de studiegids waren nog niet alle (actuele) prijzen bekend. Voor een

Nadere informatie

Inhoud. Aan de student. Studiewijzer. Aan de docent. Over de auteurs. Hoofdstuk 0 Basiswiskunde 1

Inhoud. Aan de student. Studiewijzer. Aan de docent. Over de auteurs. Hoofdstuk 0 Basiswiskunde 1 Inhoud Aan de student V Studiewijzer Aan de docent VII IX Over de auteurs XI Hoofdstuk 0 Basiswiskunde 1 Leereenheid 0.1 Elementaire algebra 3 0.1.1 Verzameling van getallen en het symbool 4 0.1.2 Merkwaardige

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstudeeropdracht Architectuur Duaal Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TBWK-LSAFA6-07 1.2 Cursusnaam Afstudeeropdracht Architectuur 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

KERNCONCEPTEN. Het micro-macroconcept

KERNCONCEPTEN. Het micro-macroconcept KERNCONCEPTEN Het molecuulconcept Atomen als bouwstenen van moleculen Verschillende typen bindingen Structuur en flexibiliteit van moleculen Maken en breken van bindingen Ontwerpen van moleculen Het micro-macroconcept

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Integrale Veiligheidskunde deeltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Integrale Veiligheidskunde deeltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Integrale Veiligheidskunde deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Afstudeerproject Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode AIV-D4AFST-14

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstuderen CE Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MDPM-DAFSTCE-07 1.2 Cursusnaam Afstuderen CE 1.3 Cursusnaam in Engels Graduation Commercial

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde havo

Examenprogramma scheikunde havo Examenprogramma scheikunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A1 Vaardigheden Domein A2

Nadere informatie

- 1 - Microbiologie en Biochemie (MIB-10306) Biochemie deel Vrijdag 29 februari 2008, uur

- 1 - Microbiologie en Biochemie (MIB-10306) Biochemie deel Vrijdag 29 februari 2008, uur Microbiologie en Biochemie (MIB-10306) Biochemie deel Vrijdag 29 februari 2008, 9.00-12.00 uur - Begin met het invullen van je naam en registratienummer. - Alle antwoorden moeten op het vragenformulier

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Academisch Schrijven Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode OGTDM-ASCG-13 1.2 Cursusnaam Academisch Schrijven 1.3 Cursusnaam in Engels Academic

Nadere informatie

Basiskennis en Basisvaardigheden II (245)

Basiskennis en Basisvaardigheden II (245) ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN II 245 asiskennis en asisvaardigheden II (245) SCHEIKUNDE 245.01 De kandidaat kan de belangrijkste scheikundige en natuurkundige verschijnselen onderscheiden. 245.02 De kan

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen

Nadere informatie

Bijlage cursusbeschrijvingen. Informatica. System & Netwerk Engineering. Duaal

Bijlage cursusbeschrijvingen. Informatica. System & Netwerk Engineering. Duaal Bijlage cursusbeschrijvingen Informatica System & Netwerk Engineering Duaal 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Opdracht Computersystemen Duaal Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode

Nadere informatie

PTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16

PTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16 Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. In 2013 is in 4 HAVO met dat nieuwe examenprogramma scheikunde gestart. De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan

Nadere informatie

Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO

Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO Federatie Steinerscholen Vlaanderen v.z.w. Gitschotellei 188 2140 Borgerhout Februari 2013 Gelijkwaardig verklaarde eindtermen

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Integrale Veiligheidskunde Deeltijd 2015-2016

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bacheloropleiding. Integrale Veiligheidskunde Deeltijd 2015-2016 Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Integrale Veiligheidskunde Deeltijd 2015-2016 1 1 Bijlage cursusbeschrijvingen Titel Opleidingsvariant Afstudeertraject Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische

Nadere informatie

Scheikunde Chemie Overal Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 15 Hoofdstuk 18

Scheikunde Chemie Overal Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 15 Hoofdstuk 18 Scheikunde Chemie Overal Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 15 Hoofdstuk 18 Reactietypen Substitutiereactie Een atoom(groep) wordt vervangen door een andere atoomgroep. Bij halogenen gebeurt dat alleen onder straling.

Nadere informatie

BIJLAGE 10.2. Cursusbeschrijvingen. Studiegids. Masteropleiding LERAAR SCHEIKUNDE 2014-2015

BIJLAGE 10.2. Cursusbeschrijvingen. Studiegids. Masteropleiding LERAAR SCHEIKUNDE 2014-2015 BIJLAGE 10.2 Cursusbeschrijvingen Studiegids Masteropleiding LERAAR SCHEIKUNDE 2014-2015 Inhoudsopgave Cursusbeschrijvingen master Scheikunde jaar 1... 3 Cursusbeschrijvingen master Scheikunde jaar 2...

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant CI Final Assignment Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCI-AF.3V-14 1.2 Cursusnaam CI Final Assignment 1.3 Cursusnaam in Engels CI Final Assignment

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar 2015-2016 Beroeps Opdr Pigment Problematiek 1B 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GHU-1.BOPP1B-14 1.2 Cursusnaam Beroeps Opdr Pigment Problematiek 1B

Nadere informatie

Sociaal Juridische Dienstverlening Deeltijd

Sociaal Juridische Dienstverlening Deeltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Sociaal Juridische Dienstverlening Deeltijd 2015 2016 1 Bijlage cursusbeschrijvingen Titel Opleidingsvariant Afstuderen deel 1 SJD DT Deeltijd Collegejaar

Nadere informatie

Bachelor Bedrijfskunde MER deeltijd

Bachelor Bedrijfskunde MER deeltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bachelor Bedrijfskunde MER deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Afstuderen MER Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MDPM-DAFSTMER-07

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Duaal Collegejaar 2015-2016 Airway, Breathing & Circulation (ABC) 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GMH-1.D11-14 1.2 Cursusnaam Airway, Breathing & Circulation (ABC) 1.3

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Elektriciteit Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode OANS-PELECTR-15 1.2 Cursusnaam Elektriciteit 1.3 Cursusnaam in Engels Electricity 1.4 Aantal

Nadere informatie

Bachelor International Business and Management Studies fulltime

Bachelor International Business and Management Studies fulltime Appendix Coursedescriptions Bachelor International Business and Management Studies fulltime 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Business Administration Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Afstudeervaardigheden Duaal Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TMIL-L14AFV-15 1.2 Cursusnaam Afstudeervaardigheden 1.3 Cursusnaam in Engels Final thesis

Nadere informatie

EVL BKCH Gegevens eenheden van leeruitkomsten en integrale toets propedeutische fase. Conform artikel 4.1 lid 2 van de OER

EVL BKCH Gegevens eenheden van leeruitkomsten en integrale toets propedeutische fase. Conform artikel 4.1 lid 2 van de OER 2017 Gegevens eenheden van leeruitkomsten en integrale toets propedeutische fase Conform artikel 4.1 lid 2 van de OER Code module : Basiskennis Chemie Faculteit Techniek Opleiding Chemie, CROHO 34396 Doelgroep

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Journalistiek

Bijlage cursusomschrijvingen. Journalistiek Bijlage cursusomschrijvingen Journalistiek 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Advanced Research Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JJO-ADRES.2V-14 1.2 Cursusnaam Advanced

Nadere informatie

Bacheloropleiding Ecologische Pedagogiek

Bacheloropleiding Ecologische Pedagogiek Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Ecologische Pedagogiek Deeltijd 2015 2016 Hogeschool Utrecht, Utrecht, augustus 2015 Titel Opleidingsvariant Afstudeeronderzoek Deeltijd Collegejaar 2015-2016

Nadere informatie

5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen, het aantal elektronen op de buitenste schil afleiden uit hun plaats in het periodiek systeem;

5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen, het aantal elektronen op de buitenste schil afleiden uit hun plaats in het periodiek systeem; Leergebied: groep Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 3.5.3 - op het periodiek systeem aanwijzen dat elementen waarvan de enkelvoudige stoffen overeenkomstige chemische eigenschappen hebben, onder elkaar

Nadere informatie

Titel Startopdracht 1

Titel Startopdracht 1 Titel Startopdracht 1 Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GZO-1.D-STRT1-14 1.2 Cursusnaam Startopdracht 1 - professioneel optreden 1.3 Cursusnaam

Nadere informatie

Kritische reflectie. 1 Organisatorische gegevens. Collegejaar

Kritische reflectie. 1 Organisatorische gegevens. Collegejaar Titel Kritische reflectie Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode OSOAL-DPF-13 1.2 Cursusnaam Kritische reflectie 1.3 Cursusnaam in Engels Critical Reflection

Nadere informatie

Bijlage cursusbeschrijvingen. Business IT & Management. Voltijd

Bijlage cursusbeschrijvingen. Business IT & Management. Voltijd Bijlage cursusbeschrijvingen Business IT & Management Voltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Business Rules Management Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TCBI-V1BRM1-13

Nadere informatie

Inleiding 15. Inleidende oefeningen Basisbegrippen fysica en wiskunde 17

Inleiding 15. Inleidende oefeningen Basisbegrippen fysica en wiskunde 17 Inhoud Inleiding 15 Inleidende oefeningen Basisbegrippen fysica en wiskunde 17 Reeks I.1: wiskunde 17 Reeks I.2: fysica 19 Reeks I.3: gemengd 19 Antwoorden 21 Hoofdstuk 1 De samenstelling van de materie

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Masteropleiding Forensisch Sociale Professional. Deeltijd

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Masteropleiding Forensisch Sociale Professional. Deeltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Masteropleiding Forensisch Sociale Professional Deeltijd 2015 2016 Titel Master FSP Module 1 Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen

Bijlage Cursusbeschrijvingen Bijlage Cursusbeschrijvingen HBO-Rechten bachelor deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2014-2015 Afstudeerproject dl1&tr.prof.pres.hbrdt 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode

Nadere informatie

Bacheloropleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (locatie Utrecht)

Bacheloropleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (locatie Utrecht) Bijlage Cursusbeschrijvingen Bacheloropleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (locatie Utrecht) Voltijd 2015-2016 Hogeschool Utrecht, Utrecht, augustus 2015 Titel Opleidingsvariant P1 Verhelderen

Nadere informatie

Bachelor Commerciële economie voltijd

Bachelor Commerciële economie voltijd Bijlage Cursusbeschrijvingen Bachelor Commerciële economie voltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Afstuderen CE Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MDPM-DAFSTCE-07

Nadere informatie

CHEMIE OVERAL. Nieuw in 6e editie 2011 Chemie Overal 3h en 3v

CHEMIE OVERAL. Nieuw in 6e editie 2011 Chemie Overal 3h en 3v Nieuw in 6e editie 2011 Chemie Overal 3h en 3v Opbouw leerboek Elk hoofdstuk begint met een hoofdstukschema. Daarin vindt u een overzicht van de paragrafen, experimenten en de leerling-ict van dat hoofdstuk.

Nadere informatie

HAVO 4 wiskunde A. Een checklist is een opsomming van de dingen die je moet kennen en kunnen. checklist SE1 wiskunde A.pdf

HAVO 4 wiskunde A. Een checklist is een opsomming van de dingen die je moet kennen en kunnen. checklist SE1 wiskunde A.pdf HAVO 4 wiskunde A Een checklist is een opsomming van de dingen die je moet kennen en kunnen. checklist SE1 wiskunde A.pdf 1. rekenregels en verhoudingen Ik kan breuken vermenigvuldigen en delen. Ik ken

Nadere informatie

Afstuderen MER. 1 Organisatorische gegevens. Opleidingsvariant. Deeltijd Collegejaar 2015-2016

Afstuderen MER. 1 Organisatorische gegevens. Opleidingsvariant. Deeltijd Collegejaar 2015-2016 Titel Opleidingsvariant Afstuderen MER Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode MDPM-DAFSTMER-07 1.2 Cursusnaam Afstuderen Bedrijfskunde MER 1.3 Cursusnaam in Engels Graduation

Nadere informatie

Beste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.

Beste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën. Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Scheikunde vwo, eerste tijdvak (2016). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre

Nadere informatie

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bachelor Ecologische Pedagogiek Voltijd 2014-2015

Bijlage Cursusbeschrijvingen. Bachelor Ecologische Pedagogiek Voltijd 2014-2015 Bijlage Cursusbeschrijvingen Bachelor Ecologische Pedagogiek Voltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Adviseren en Begeleiden Voltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode

Nadere informatie

1 Organisatorische gegevens

1 Organisatorische gegevens Titel Opleidingsvariant Academisch Schrijven Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode OGTDM-ASCG-13 1.2 Cursusnaam Academisch Schrijven 1.3 Cursusnaam in Engels Academic

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Communicatiemanagement Deeltijd

Bijlage cursusomschrijvingen. Communicatiemanagement Deeltijd Bijlage cursusomschrijvingen Communicatiemanagement Deeltijd 2016-2017 Titel Opleidingsvariant (Media)plan Deeltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode JCD-OMPLAN.2V-12 1.2

Nadere informatie