Energiebesparing is een samenspel van techniek en gedrag Cees Egmond 1 11 januari 2012
|
|
- Stijn van de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Energiebesparing is een samenspel van techniek en gedrag Cees Egmond 1 11 januari 2012 Het energiebesparingsbeleid van de Nederlandse overheid heeft ondermeer als doel om bij te dragen aan de klimaatdoelstellingen, tevens wordt door de realisatie van energiebesparing ook een verlaging van woonlasten bereikt. Een van de instrumenten die de overheid daarbij inzet is de energieprestatiecoefficient, EPC. De EPC is in 1995 ingevoerd en heeft als doel om de energieprestatie van gebouwen te verbeteren door steeds betere technieken toe te passen, zodat het energieverbruik in nieuwe gebouwen afneemt. In 1995 was de EPC voor woningen 1,4 en stap voor stap is de EPC verlaagd. Zo is nu de EPC 0,6. Voor 2015 staat een verlaging naar 0,4 op de rol. Uiteindelijk moeten in 2020 nieuwbouw woningen energieneutraal zijn. In 1999 heeft een eerste evaluatie van de EPC plaatsgevonden en in 2010 een tweede. In deze onderzoeken bleek dat er in de praktijk een grote spreiding in het werkelijk energieverbruik was. Bij woningen met dezelfde EPC was tussen hoog en laag verbruik een factor 2 verschil Jeeninga et al, 2001) 2. Er bestond een vermoeden dat deze spreiding in verbruik mede veroorzaakt werd door het gedrag van de bewoners. Dit leidde tot de hypothese dat het energieverbruik van een woning afhankelijk is van techniek èn gedrag. Bij de eerste evaluatie van de EPC in 1999 heeft Novem ECN en IVAM (Jeeninga et al., 2001) een onderzoek laten uitvoeren om de volgende onderzoeksvragen te beantwoorden: 1. Leidt een lagere EPC ook tot een lager energiegebruik van de woning; en 2. Wat is het effect van gedrag en technische besparingsmaatregelen op de spreiding en hoogte van het reële energie verbruik. In het onderzoek zijn dus zowel de technische als de gedragsfactoren die het energiegebruik van de woning beïnvloeden onderzocht en in de praktijk gemeten. Omdat ook het energiegebruik bekend was, kon een warmteverbruikmodel gemaakt worden (pag. 3). Met behulp van dit model kon vastgesteld worden wat de belangrijkste factoren zijn die van invloed zijn op het warmteverbruik. Met dit model was het ook mogelijk om theoretische besparingen te berekenen. (zie pang 4). In 2009 is er een onderzoek uitgevoerd door ECN en RIGO (Menkveld et al, 2010) 3 over de evaluatie van de EPC-aanscherping naar 0,8. Hierbij zijn op dezelfde modelmatige manier de factoren onderzocht die het warmteverbruik bepalen, en is de relatie tussen deze factoren vastgesteld In dit paper bespreken we de resultaten van beide onderzoeken, om de rol en de betekenis van het gedrag van de bewoner juist in relatie met de technische maatregelen te belichten. We beginnen een korte beschrijving van de onderzoeksopzet en aanpak. 1 Cees Egmond : cees.egmond@agentschapnl.nl tel Jeeninga (ECN), Uyterlinde(ECN), Uitzinger (IVAM), 2001, Energieverbruik van energiezuinige woningen, (ECN, IVAM), rapportnr ECN , 2001, ECN,Petten. 3 Menkveld (ECN), Leidelmeyer (RIGO), 2010, Evaluatie EPC- aanscherpingwoningen, (ECN, RIGO), rapportnr ECN-E , 2010, ECN, Petten Energiebesparing een samenspel tussen techniek en gedrag Cees Egmond 11 januari
2 Onderzoeksopzet en aanpak Om de onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden is de volgende aanpak gevolgd. Volgens de onderzoekers wordt het warmteverbruik van een woning door de volgende drie factoren wordt bepaald: a. Woning type 4 en grootte; b. Warmtetechnische kenmerken ( EPC- gegevens: UG 5 en RC 6 en installatie); c. Gedragskenmerken: stooktemperatuur, aanwezigheid, douche- en badgedrag (frequentie), aantal niet-verwarmde ruimtes; deze zijn via een leefstijlvragenlijst geïnventariseerd. In 1999 is gezocht naar projecten met woningen met een lage EPC, omdat ook het effect hiervan op het verbruik onderzocht moest worden. Zo waren ook alle warmtetechnische kenmerken van de woningen bekend. De betrokken projecten waren gespreid over heel Nederland en hadden een EPC van 0,73-1,19 (zie figuur 1). Van alle woningen in deze projecten zijn via de vergunningverleners de EPC gegevens verzameld. De gedragsgegevens zijn met een vragenlijst onder de deelnemende huishoudens verzameld. De deelnemende huishoudens hebben maandelijks hun meterstanden opgenomen en aan de onderzoekers doorgegeven. figuur 1: Betrokken projecten project locatie Aantal woningen EPC Pos respons In analyse WNF - woningen Almere 40 0,75 19 (48%) 12 (30%) Solar Nieuwland Amersfoort 105 0,85 20 (19%) 19 (19%) Weerselose str. Den Haag 74 1,1 17 (23%) 9 (12%) De schooten Den Helder 44 1,19 30 (68%) 28 (64%) Carisven Heerlen 54 0,93 23 (43%) 17 (31%) Visveld- Oost Lent 66 0,91 28 (42%) 19 (29%) WNF- woningen Nieuwegein 77 0,73 25 (32%) 19 (25%) De Boerenstreek Soest 95 1,27 12 (13%) 10 (11%) WNF- woningen Tilburg 36 0,76 8 (22%) 6 (17%) Gelderse Blom Veenendaal 101 1,11 14 (14%) 7 (7%) totaal (28%) 146(21%) De bewoners van alle 692 woningen zijn aangeschreven en zijn gevraagd om mee te doen met het onderzoek. 28% (196) reageerde positief. Uiteindelijk zijn er 146 in de analyse meegenomen. Door ontbrekende gegevens of verkeerd ingevulde meteropnameformulieren, zijn er huishoudens niet meegenomen in de analyse. 4 type woning: tussenwoning, hoekwoning, twee onder een kap en vrijstaande woning. 5 UG= Uwaardeglas is warmtegeleiding van glas, hoe lager deze is des te minder verbruik. 6 RC= warmteweerstand gevel hoe hoger deze is des te minder verbruik. Energiebesparing een samenspel tussen techniek en gedrag Cees Egmond 11 januari
3 Op basis van de aanwezige gegevens: 1. woning kenmerken; 2. de technische maatregelen die van de EPC woningen bekend zijn; 3. de gedragkenmerken; en 4. het energieverbruik van de woningen, kon een warmteverbruikmodel gebouwd worden. Warmteverbruikmodel Het warmteverbruikmodel wordt nu uiteengezet en tevens worden de resultaten van de modelsimulatie gepresenteerd. Deze leveren energiebesparingmogelijkheden op. Omdat het warmteverbruik een functie is van de techniek van de woningen en het gedrag van de bewoners, ziet het warmteverbruikmodel ziet er schematisch als volgt uit: Warmteverbruik = b 0 + b 1 x techniek woningen + b 2 x gedrag ( b 0 is een vaste constante) Dit model is voor de onderzoekssituatie concreet gemaakt en zag er als volgt uit: W-model -0 = b 0 +b 1 x type woning + b 2 x EPC + b 3 x aantal personen. (1) Voor alle woningen zijn de waardes van de variabelen ( type woning, EPC en aantal personen verzameld. En deze gegevens zijn gebruikt in een statistische analyse 7 door voor alle 146 huishoudens de waarden van de variabelen in te vullen in de vergelijking (1) en de aldus verkregen 146 vergelijkingen met 4 onbekenden (b 0, b 1, b 2 en b 3 ) op te lossen. Deze 4 onbekenden (b 0, b 1, b 2 en b 3 ) zijn positief van teken, dus hoe groter de waarde van de variabele des groter is de warmtevraag. De sterkste verklaring van de warmtevraag wordt verkregen door de EPC, nl. 42%. Het type woning verklaart 35% en het aantal personen 9%. figuur 2: Resultaat van W-model -0 Resultaat model 1 Plaatje pagina 67 In figuur 2 zien we per project het energieverbruik per woning per dag en we zien dat het model de gemiddelden redelijk verklaard, de gemiddelden liggen dicht bij elkaar: de streepjes in de blokjes de blokjes met dikke lijnen zijn van het model. Maar de spreiding van het verbruik (de lengte van de rechthoeken) wordt onvoldoende verklaard. 7 multiregressie analyse Energiebesparing een samenspel tussen techniek en gedrag Cees Egmond 11 januari
4 Daarom is het model verfijnd door de EPC en het aantal personen te vervangen door een set van variabelen die betrekking hebben op respectievelijk techniek en gedrag. Het uitgebreide model wordt nu: W-model-1 = b0 + b1 x type woning +b 2 x Woninginhoud + b 3 x StadsVerwaming + b 4 x Warmterugwinning + b5 x Programmeerbare Thermostaat + b 6 x RC+b 7 x UG + b 8 x Airco + b 9 x zelfmonitoring + b 10 x Douche+ b 11 x Bad + b 12 x StookTemperatuur +b 13 x Niet- Verwarmde Vertrekken ( NVW). Van alle 146 woningen waren de gegevens bekend en kon net zoals bij W-model 1 weer een statistische analyse uitgevoerd worden. Hieruit bleek dat: - de woningvariabelen (inhoud en type) 32% van de variantie verklaren; - de techniek variabelen 53 % ( RC) tot 12% (Airco) van de variantie verklaren; - de gedragsvariabelen 27% (Stooktemperatuur) tot 7% (douchefrequentie) van de variantie verklaren. Ook met dit model is het warmtegebruik berekend en in figuur 3 wordt de modelwaarde en het gemeten warmtegebruik getoond. En we zien dat met dit model de spreiding beter verklaard wordt. figuur 3: resultaat W-model -1 Resultaat uitgebreid model Omdat het model een goede verklaring voor het gemiddelde en de spreiding van het gebruik. kan het model ook gebruikt worden om besparingen door te rekenen. Dit gaat als volgt in zijn werk. Omdat de parameters ( b0 - b13) bekend zijn, levert het model door voor de variabelen ander waarden in te vullen nieuwe warmteverbruikcijfers op. Om uit te leggen hoe dit werkt, nemen we als voorbeeld het Wmodel 0; W-model = b 0 +b 1 x type woning + b 2 x EPC + b 3 x aantal personen. Stel dat b0 = 10, b1 = 30, b2 = 40 en b3 = 10 dan wordt de vergelijking: W-model 0 = x type woning + 40 x EPC + 10 x aantal personen. Voor een woning van type 2, EPC 1,4 en aantal personen 5 wordt de warmtevraag = x x1,4+10x 5 = 176 MJ/dag. Voor een woning van type 1, met EPC 1,4, aantal personen 2 wordt de de warmte vraag = x1+40x1,4+10x2 =116 MJ/dag. Op deze wijze kunnen verschillende gedragsituaties of technische situaties doorrekenen of simuleren. En we kunnen zo bekijken of er in theorie een besparing bereikt kan worden. Energiebesparing een samenspel tussen techniek en gedrag Cees Egmond 11 januari
5 Simulaties De onderzoekers hebben onderzocht welke besparingen bereikt kunnen worden met A. gedragsverandering en welke met B. techniekverandering. A. Gedragsverandering Er zijn van vier gedragsvariabelen de waarden veranderd en in het model warmtevraag gestopt om de warmte vraag te berekenen: - STOOKtemperatuur: is voor alle huishoudens verlaagd met 0.5 graad Celsius 8 ; - BAD frequentie is voor alle huishoudens verlaagd met 10%; - DOUCHE frequentie is voor alle huishoudens verlaagd met 10%; - Niet Verwamde Vertrekken is voor alle huishoudens met meer dan 5 vertrekken verlaagd met 1. Onderstaande tabel (figuur 4) geeft de effecten weer op de gemiddelde variabelen en op de warmte vraag. figuur 4: modelresultaat na gedragsverandering Voor gedragsverandering Na gedragsverandering verschil Warmte vraag 92,2 MJ/dag 84,6 MJ/dag 7,6 MJ/dag (9%) Stooktemperatuur 18,9 graad Celsius 18,4 graad Celsius Bad frequentie 0,9 maal per dag 0,8 maal per dag Douche frequentie 1,6 maal per dag 1,4 maal per dag Aantal verwarmde vertrekken 7,3 6,5 B. techniekverbetering Voor de techniekverbetering is een analoge simulatie uitgevoerd (figuur 5): De volgende twee variabelen zijn aangepast: - RC-waarde gevel: is voor alle huishoudens met 0,5 verhoogd. - U-waarde glas is voor alle huishoudens verlaagd met 0,2. figuur 5: modelresultaat na techniekverbetering Voor techniek Na techniek verbetering verschil verbetering Warmtevraag 92,2 MJ/dag 66,6 MJ/dag 25,6 MJ/dag (27%) RC-waarde 3,42 (m 2.K/W) 3,92 (m 2.K/W) U- waarde glas 1,44(W/m 2.K) 1,24(W/m 2.K) 8 Omdat 0,5 over 24 uur is, betekent dit een graadje lager stoken overdag. Energiebesparing een samenspel tussen techniek en gedrag Cees Egmond 11 januari
6 Relatie tussen technische en gedragsmaatregelen In het onderzoek uit 2009 is op ongeveer dezelfde wijze gewerkt. Van 248 woningen zijn de energieverbruiken, de technisch gegevens en de gedragsfactoren verzameld. Analoog aan de in het eerste onderzoek gevolgde werkwijze zijn op statistische wijze verklaringen gevonden. Het verschil in verbruik tussen woningen met een EPC van 0,8 en 1,0 ligt eerder in de orde van grootte van 8% te liggen dan van 20%.die de procentuele daling van de EPC suggereert. En bij woningen met dezelfde EPC bleken er grote verschillen in gasverbruik te bestaan. Dit heeft te maken met de wisselwerking tussen techniek en gedrag. Zo bleek dat bij woningen met lage temperatuur verwarming de gemiddelde temperatuur instelling in een etmaal hoger was dan 20 o C. Ook de technische ventilatiesystemen bleken zeer gevoelig voor gedrag. Als huishoudens met balansventilatie altijd de ramen in de huiskamer open hebben, leidt dat tot 25% meer gasverbruik. De volgende technische maatregelen bleken van een robuust karakter te zijn (ze hebben een besparingseffect onafhankelijk van woningtype of gedrag): - zonneboiler of warmtepomp; - zeer goede vloerisolatie ( RC-waarde 4 of meer); - ventilatie met zelf regulerende roosters; - hoog tapwaterrendement; - warmteterugwinning in de douche. Conclusies en aanbevelingen Op de eerste plaats kunnen we concluderen dat het energiegebruik van een woning een resultante is van technische en gedragsfactoren. Zoals de titel al aangeeft het is een samenspel. Het is mogelijk de energie vraag van een woning te modeleren. De EPC waarde en het type woning bepalen hoe groot de gemiddelde warmtevraag is, maar de spreiding van de warmtevraag wordt mede bepaald door het gedrag van huishoudens. In cijfers: - Woningvariabelen verklaren 31% ; - Techniek variabelen: 53%; - Gedragvariabelen: 27%. Verder is er ook nog te besparen:door gedrag = 8% en door techniek = 28 %. \Ten slotte moeten we ook concluderen dat gedrag de besparingspotentie van techniek te niet kan doen. Daarom is het de moeite waard om aandacht aan gedrag te besteden en wel omdat: er met simpele gedragsmaatregelen - thermostaat graadje lager, minder lang douchen, en meer niet-verwarmde vertrekken - ook in nieuwbouw woningen nog 9 % besparing mogelijk. Om de technische maatregelen van nieuwbouw huizen hun grootste rendement te laten hebben is het juiste gedrag een voorwaarde: Daarom bevelen wij aan om bij de verkoop van energiezuinige woningen de toekomstige bewoners te informeren over het feit dat met een beetje energiezuinig gedrag de woning nog minder energie kan gebruiken. en dat met het onjuiste gedrag en energieppotentieel ongedaan kan worden gemaakt. Verder is het aan te bevelen om zoveel mogelijk robuuste technieken toe te passen. Energiebesparing een samenspel tussen techniek en gedrag Cees Egmond 11 januari
Kentallen warmtevraag woningen
Kentallen warmtevraag woningen Colofon Dit rapport is opgesteld door Marijke Menkveld (ECN) Datum 26-01-2009 Status definitief Inhoudsopgave Inleiding...3 Ketels en andere verwarmingssystemen...3 Verschillen
Nadere informatieSlimme keuzes voor woningconcepten met warmtepompen
Slimme keuzes voor woningconcepten met warmtepompen Interactie tussen gevelisolatie, ventilatiesystemen en capaciteit warmtepompsystemen Per 1 januari 2015 worden de EPCeisen aangescherpt. Voor woningen
Nadere informatieVerantwoording ECN-C--01-072
Oktober 2001 Verantwoording Deze studie is door ECN Beleidsstudies en IVAM Environmental Research uitgevoerd in opdracht van Novem, onder nummer 168191.0101 (Novem) en 77221 (ECN). Contactpersoon bij Novem
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van 24 woningen Engelenweide in Herwijnen is gestart.
Nadere informatieConcepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten
Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van
Nadere informatieGripOpEnergie Ir. Luc Krüger
GripOpEnergie Ir. Luc Krüger Energie café SonEnergie 21 februari 2018 Son Luc.R.Kruger@Gmail.com Gasverbruik woning Bewustwording gasverbruik woning GripOpGas index www.mindergas.nl - effect van weer op
Nadere informatienieuwe woning in Austerlitz
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Austerlitz EPC0 7 woningen Thuis in het Loo De energie van morgen vandaag in huis EERB ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieAnalyse EPC en energieverbruik bij woningen
Analyse EPC en energieverbruik bij woningen Jan Uitzinger Amsterdam, 24 juni 2004 IVAM research and consultancy on sustainability Roetersstraat 33-1018 WB Amsterdam - Postbus 18180-1001 ZB Amsterdam Tel.
Nadere informatieEnergietransitie. Bouw op onze kennis
Energietransitie Bouw op onze kennis Programma Introductie Energieverbruik van een woning Energieverbruik in de praktijk Energieneutraal + Opslag van energie Bewoner centraal Wat doen wij? Een greep uit
Nadere informatieEen nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop
Nadere informatieEen nieuwe woning in Rockanje, 8 XL-bungalows in De Lange Stallen fase 1B
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Rockanje, 8 XL-bungalows in De Lange Stallen fase 1B De energie van morgen vandaag in huis Een zeer energiezuinige woning: het kan! Binnenkort start de verkoop van de
Nadere informatieEen nieuwe woning in Westergouwe 53 woningen Wijdeblik
KLIMAATGARANT EPC0 Een nieuwe woning in Westergouwe 53 woningen Wijdeblik EERB van morgen vandaag in huis De energie ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieEnergieprestatie. metalen gevelelementen in EP berekening Ubouw. 3, 10 en 17 november 2008 VMRG bijeenkomst. door Peter Vierveijzer
Energieprestatie metalen gevelelementen in EP berekening Ubouw 3, 10 en 17 november 2008 VMRG bijeenkomst door Peter Vierveijzer aanleiding Denkt u projecten te missen doordat houten en kunststof kozijnen
Nadere informatieEen nieuwe woning in Rockanje 38 woningen De Lange Stallen
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Rockanje 38 woningen De Lange Stallen De energie van morgen vandaag in huis Een zeer energiezuinige woning: het kan! Binnenkort start de verkoop van 38 woningen in het
Nadere informatieEPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN
EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd EERST NOM PROJECT 2013 RIJSWIJK Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch
Nadere informatie7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS:
TANGRAMHUIS 7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS: 1 - ZON - Maak gebruik van de zon, de enige kostenloze energieleverancier! Onze woningen worden naar de zon georiënteerd, dat wil zeggen
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam
Energie Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van
Nadere informatieTrias energetica. Verdiepende opdracht
2015 Trias energetica Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over de Trias energetica, een strategie voor het bereiken van een zo duurzaam mogelijke energievoorziening. Pagina
Nadere informatieEen nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis 1e fase 23 woningen Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van de eerste fase met
Nadere informatieENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN
ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd HOGERE DOEL Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch wonen is! PROGRAMMA
Nadere informatieOorzaken hoog warmteverbruik
Eneco - Nesselande Januari 2009 Oorzaken hoog Hans van Wolferen Onderwerpen Warmteverbruik Opzet onderzoek Resultaten onderzoek 2 Warmteverbruik Warmteverbruik voor twee functies: Verwarming Warmtapwater
Nadere informatieConcept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk
Concept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk Geert-Jan Persoon Adviseur woningkwaliteit Vereniging Nederlandse Woonbond Nieuwe Achtergracht 17 1018 XV Amsterdam 020-5517784 www.woonbond.n www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl
Nadere informatieEen nieuwe woning in Zoetermeer NEXUM
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Zoetermeer NEXUM De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van 18 nul op de meter woningen in project NEXUM is gestart. Duurzame
Nadere informatieZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen
ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 22 maart 2016 Routekaart BENG 22-3-2016 2 BENG Drie indicatoren Lijkt op de PHPP 1. Energiebehoefte
Nadere informatieKLIMAATGARANT. De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! is gestart met de verkoop van woningen in het project. Duurzame woningen, want wordt een wijk
Nadere informatieEffecten van energiebesparende maatregelen
Effecten van energiebesparende maatregelen Laure Itard, Olivia Guerra Santin 7-12-2009 Delft University of Technology Challenge the future Historisch gasverbruik huishoudens Gemiddeld huishoudelijk gasverbruik
Nadere informatieEen nieuwe woning in Zoetermeer 42 woningen De Blauwe Tuinen
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Zoetermeer 42 woningen De Blauwe Tuinen De energie van morgen vandaag in huis Project in Rijswijk Een energieneutrale woning: het kan! Binnenkort start de verkoop van
Nadere informatieenergiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe
energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Hoe komt energielabel tot stand Relatie (of niet!)
Nadere informatieMelding slecht energiegebruik.
Meetrapport temperatuur huishouding. verschillen in temperatuur per kamer. Eventuele lekkage opsporing. wel of geen isolatie kwaliteit isolatie Type bouw en bijbouw Naam perceel - Doel. - Naam. - Samengewerkt
Nadere informatieEnergie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht
Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van
Nadere informatieEen nieuwe woning in Zoetermeer 32 woningen in Oosterheem Groene Hart fase 2
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Zoetermeer 32 woningen in Oosterheem Groene Hart fase 2 De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van de woningen in het project
Nadere informatieWinst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis
Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer
Nadere informatieEPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,
EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en
Nadere informatieenergiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015
energiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015 Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Relatie tussen energielabel en energiegebruik
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Waddinxveen De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Waddinxveen De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! Tetteroo is gestart met de verkoop van 10 woningen aan de Tuinbouwweg in het project
Nadere informatieKANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN
April 2002 ECN-RX--02-013 KANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN Nieuw Den Helder Centrum als praktijkvoorbeeld J.C.P. Kester E. Sjoerdsma H. van der Veen (Woningstichting
Nadere informatieEen nieuwe woning in Den Haag 46 woningen Binck Plaats
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Den Haag 46 woningen Binck Plaats De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van 46 woningen Binck Plaats in Den Haag is gestart.
Nadere informatieHet voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen
Aangeboden door: Het voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen Rob Timmermans MFP Het klimaatakkoord Is het van belang hoe jouw klant denkt over het klimaatakkoord? De meeste
Nadere informatieEen nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1 De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van Fase 1 van Eiland van Spijk in
Nadere informatieEen nieuwe woning in De Volgerlanden
KLIMAATGARANT EPC0 Een nieuwe woning in De Volgerlanden De energie EERB van morgen vandaag in huis ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN ENERGIE EXPLOITATIE SPIJKENISSE Rijswijk Een energieneutrale woning:
Nadere informatieEen nieuwe woning in Praal Esse Zoom
ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN KLIMAATGARANT EPC0 Een nieuwe woning in Praal Esse Zoom EERB van morgen vandaag in huis De energie ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden
Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik
Nadere informatieENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW
ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW In t Hart van de Bouw ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW Nederlandse Isolatie Industrie Postbus 8408 3503 RK UTRECHT 030-6623266 Vertegenwoordigd door: de heer ir. E. Las Nieman Raadgevende
Nadere informatieOnderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012
Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012 Achtergrond bij onderzoek In het onderzoek is gebruik gemaakt van een aselecte steekproef van 1.038 huishoudens. Deze steekproef
Nadere informatieArtikelen. Energiegebruik
De eerste onderzoeksresultaten zijn gebaseerd op de vragenlijst. In de grafieken zijn de gemiddelden weergegeven. In twee artikelen, beide in de Engelse taal, zijn de resultaten meer diepgaand geanalyseerd
Nadere informatieEffecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal
Effecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni 2018 - rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal Jurriaan Kooij Inhoud presentatie Introductie van de
Nadere informatieHet gebruik van dynamische gebouwsimulatiemodellen bij renovatie
Het gebruik van dynamische gebouwsimulatiemodellen bij renovatie Maurice Jong Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) Afdeling Duurzame Energie in de Gebouwde Omgeving (DEGO) Postbus 1 1755 ZG PETTEN
Nadere informatieEen nieuwe woning in Heerhugowaard 37 woningen in Nieuw Waard fase 3
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Heerhugowaard 37 woningen in Nieuw Waard fase 3 De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van de woningen in het project Nieuw
Nadere informatieenergielabel Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen.
Energieprestatiecertificaat energielabel Bestaande bouw Woning/Woongebouw Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Energieklasse zeer energie zuinig A B A ++
Nadere informatieMenukaart Klimaatneutrale Zelfbouw
Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw Juni 2012 E I D I BS SU Wil je met me bouwen? Gemeente Amsterdam /zelfbouw Voor u ligt de Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw. Deze is door de gemeente Amsterdam speciaal
Nadere informatiePDFlib PLOP: PDF Linearization, Optimization, Protection. Page inserted by evaluation version www.pdflib.com sales@pdflib.com
PDFlib PLOP: PDF Lineariation, Optimiation, Protection Page inserted by evaluation version www.pdflib.com sales@pdflib.com p Energielabel woning supplement* Afgegeven conform de Regeling energieprestatie
Nadere informatieEen nieuwe woning in Ursem 24 woningen in de Tuinen van Ursem
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Ursem 24 woningen in de Tuinen van Ursem De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van 24 woningen in het project de Tuinen
Nadere informatieEen nieuwe woning in RijswijkBuiten Tuinen van Sion fase 13 De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een nieuwe woning in RijswijkBuiten Tuinen van Sion fase 13 De energie van morgen vandaag in huis Een energieneutrale woning: het kan! Tussen 2013 en 2023
Nadere informatieAppartementencomplex
Buiten Zonwering 14900 11300 8400 5800 2900 14900 11300 8400 5800 2900 14900 11300 8400 5800 2900 14900 11300 8400 5800 2900 14900 11300 8400 5800 2900 Referentiegebouwen EPG Appartementencomplex Appartementen
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Bewonershandleiding. Woningen met EnergiePrestatieVergoeding
KLIMAATGARANT Bewonershandleiding Woningen met EnergiePrestatieVergoeding 2018 Bewonershandleiding Woningen met EnergiePrestatieVergoeding Inhoud Introductie 3 Wat is de EPV? 4 Wat is de Energiebundel?
Nadere informatieISOLEREN VAN DE WONING Subsidies en aanpak. Erik Alsema & Cor Hofstee Energiegroep Bunnik 24 oktober 2015
ISOLEREN VAN DE WONING Subsidies en aanpak Erik Alsema & Cor Hofstee Energiegroep Bunnik 24 oktober 2015 Waarom isoleren? Investering in: - Comfort - Lagere energierekening - Toekomstwaarde van de woning
Nadere informatieFinancieringslastpercentages voor verschillende soorten woningen. Verschillen naar woningtype en energielabel
Financieringslastpercentages voor verschillende soorten woningen Verschillen naar woningtype en energielabel Financieringslastpercentages voor verschillende soorten woningen Verschillen naar woningtype
Nadere informatienieuwe woning in project Nieuwe Haven, onderdeel van de gebiedsontwikkeling Iseldoks in Doetinchem
KLIMAATGARANT EenEPC0 nieuwe woning in project Nieuwe Haven, onderdeel van de gebiedsontwikkeling Iseldoks in Doetinchem De energie EERB van morgen vandaag in huis AMSTELVEEN RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatievan bewoners? Minder energiegebruik
Verwarmingsenergie: van bewoners? Door de introductie van de EPC-regelgeving, de verbetering van constructiemethoden en van installatierendementen, wordt verwacht dat de verwarmingsenergie in woningen
Nadere informatieWONEN IN EEN ENERGIEZUINIGE WONING: PRAKTISCHE INFORMATIE EN TIPS
WONEN IN EEN ENERGIEZUINIGE WONING: PRAKTISCHE INFORMATIE EN TIPS Wonen Zuid vindt duurzaam en energiezuinig bouwen belangrijk. Dit is beter voor ons milieu en huurders kunnen hiermee besparen op hun energierekening.
Nadere informatieVoorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII
Voorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII Stichting Spaarnesant 04 februari 2014 9X3803 Entrada 301 Postbus 94241 1090 GE Amsterdam +31 20 569 77 00 Telefoon 020-5697701 Fax info@amsterdam.royalhaskoning.com
Nadere informatieEen nieuwe woning in project De Nieuwe Wetenschappers te Schiedam
EERB KLIMAATGARANT EPC0 Een nieuwe woning in project De Nieuwe Wetenschappers te Schiedam EERB van morgen vandaag in huis De energie Een energieneutrale woning: het kan! In 2020 komen er in de wijk de
Nadere informatieBasis 0,6 Basis 0,4 Extra isolatie. Vraaggestuurde ventilatie (CO2)
Galerij complex: 36 appartementen, 5 bouwlagen Basis 0,6 Basis 0,4 Extra isolatie Collectieve Warmtepomp, individuele warmtepompboiler Verbeterde psi waarden koudebruggen ja ja ja ja collectieve warmtepomp
Nadere informatieUitkomst controlebezoek Ontbreken energiegegevens (x facultatief indien geen energiegegevens zijn overlegd)
Op xxx controleerde de heer xx van de DCMR Milieudienst Rijnmond uw organisatie aan de xxx in xxxxx. Xx werd hierbij te woord gestaan door uw contactpersoon, de heer xx. Tijdens het controlebezoek is gecontroleerd
Nadere informatieRapportage Energiebesparingsverkenner
Rapportage Energiebesparingsverkenner Deze rapportage biedt u een overzicht van de door u geselecteerde pakketten aan energiebesparende maatregelen en de indicatieve resultaten hiervan. In de bijlage van
Nadere informatieAardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober
Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen
Nadere informatieEnergieprestatie van gebouwen
Energieprestatie van gebouwen NEN 7120 en energieconcepten 2012 ing. Lars van de Kamp Nieman Raadgevende Ingenieurs Eerste ervaring NEN 7120 NEN 7120 Een verzwaring? Voor en nadelen standaard rijtjeswoning
Nadere informatieAchterbanbijeenkomst AH Woon 20 april 2015 Haren, Vries, Nieuw-Roden, Annen 20-04-15
Achterbanbijeenkomst AH Woon 20 april 2015 Haren, Vries, Nieuw-Roden, Annen 20-04-15 Agenda 1. Welkomstwoord voorzitter AH Woon. 2. Huurbeleid 2015 en verder 3. Wat heeft AH Woon gedaan 4. Pauze 5. Er
Nadere informatieVerwarming, koeling, warm water en ventilatie in uw woning
Verwarming, koeling, warm water en ventilatie in uw woning Uw woning is aangesloten op een collectief, duurzaam energiesysteem. Deze installatie verwarmt in de winter, koelt in de zomer en zorgt voor warm
Nadere informatiejuli 2013 Extra hypotheek voor energieneutrale woningen
juli 2013 Extra hypotheek voor energieneutrale woningen Auteurs Marcel Warnaar Jasja Bos Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 METHODE... 4 2.1 Inleiding... 4 2.2 Energielasten in de standaard berekening...
Nadere informatieAll-electric woningconcept
All-electric woningconcept Kwalitatieve en kwantitatieve vergelijking tussen 3 energieconcepten Robbert van Rijswijk Merosch Inhoud 1. Voorstellen 2. Vergelijking energieconcepten 3. Uitwerking all-electric
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31
Nadere informatiePassief Bouwen in de praktijk
Passief Bouwen in de praktijk Velve-Lindenhof: van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk / ing. A.F. (André) Kruithof adviseur Energie & Duurzaamheid Programma Projectomschrijving Ontwerpvisie Bouwfysische
Nadere informatieBewonersinformatie Rosmalen. Aandachtspunten voor uw vernieuwde woning
Bewonersinformatie Rosmalen Aandachtspunten voor uw vernieuwde woning 2 Voorwoord Afgelopen periode heeft BAM Woningbouw in opdracht van de eigenaar van uw woning, a.s.r., uw woning verbeterd. Bij de woningverbetering
Nadere informatieItho Daalderop 0,EPC formule. nieuwbouw. totaalformule
Itho Daalderop 0,EPC formule nieuwbouw totaalformule 0, EPC - nieuwbouw totaalformule voor optimale energieprestatie Minimaal energieverbruik maximaal wooncomfort Wooncomfort, een gezond binnenklimaat
Nadere informatieRaadsmededeling. De volgende stukken zijn voor u bijgevoegd: Globale evaluatie van het project De Achterhoek Bespaart 2009
Raadsmededeling Nummer : 82/2009 Datum : 9 december 2009 B&W datum : - Portefeuillehouder : J. Teeuwsen Onderwerp : Tussentijdse evaluatie subsidieverordening 'Achterhoek Bespaart 2009' Aanleiding Brief
Nadere informatieDoelen duurzaam bouwen
1 Doelen duurzaam bouwen Duurzaam bouwen is hot. Geen wonder, u verhoogt de waarde van uw woning, verlaagt uw woonlasten, krijgt overheidssubsidies voor duurzame details, maar ziet u ook hoe comfortabel
Nadere informatieEize-Jan Bakker Pieter Nap
Eize-Jan Bakker Pieter Nap Wie is BENG www.beng2030.nl Energiecoöperatie BENG! is in juli 2013 opgericht en groeit sindsdien gestaag. We hebben inmiddels meer dan 300 leden en 20 bedrijfsleden. De doelstelling
Nadere informatieInformatieavond energiebesparing en comfortabel wonen. Opening wethouder Binnendijk
Informatieavond energiebesparing en comfortabel wonen Opening wethouder Binnendijk Programma 1. Welkom door Wethouder Binnendijk 2. Bewonersinitiatief Klimaat in jouw straat 3. Introductie wijkaanpak;
Nadere informatieItho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem. uw nieuwe. woning
Itho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem uw nieuwe woning Water/water warmtepomp: - Verwarming in koude maanden door gebruik van bodemwarmte - Koeling in warme maanden door gebruik van
Nadere informatieHaalbaarheidsonderzoek koopwoningen Molenwijk energieneutraal
Haalbaarheidsonderzoek koopwoningen Molenwijk energieneutraal Eindrapportage In opdracht van de gemeente Katwijk BMC Implementatie Januari 2017 B.M.A. Lont MSc L. Dols MSc E.J. Timmerman MSc Projectnummer:
Nadere informatieSCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP
SCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP 08-06-2016 Toets thermische isolatie en energieprestatie Toets thermische isolatie en energieprestatie ten behoeve van de aanvraag omgevingsvergunning. Definitief Schiphol Hotel
Nadere informatieRapportage Energiebus
Rapportage Energiebus Amstelstraat, Assen Type woningen: 107 flats met interne galerij, 50 m2, bedrijfs- en algemene ruimten op de begane grond Bouwjaar: 1974 Op verzoek van: Huurdersorganisatie Amstelflat
Nadere informatieTips berekenen EPC. EPN en Nieuwbouw. Modellering
EPN en Nieuwbouw Tips berekenen EPC Modellering Iedere bouwlaag dient als een aparte verwarmde zone gemodelleerd te worden. Indien bouwlagen, bijvoorbeeld tussenverdiepingen van een woongebouw, exact gelijk
Nadere informatieDocumentatierapport Energieverbruik
Centraal Bureau voor de Statistiek Centrum voor Beleidsstatistiek Documentatierapport Energieverbruik Datum: 17 januari 2014 Bronvermelding Publicatie van uitkomsten geschiedt door het onderzoeksbureau
Nadere informatieBijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding
Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding
Nadere informatieVerwarming, koeling, warm water en ventilatie in uw woning
Verwarming, koeling, warm water en ventilatie in uw woning Uw woning is aangesloten op een collectief, duurzaam energiesysteem. Deze installatie verwarmt in de winter, koelt in de zomer en zorgt voor warm
Nadere informatieGelijkwaardigheidsverklaringen combiketel, warmteterugwinning en zelfregelende en vraaggestuurde roosters
EPN en Nieuwbouw Gelijkwaardigheidsverklaringen combiketel, warmteterugwinning en zelfregelende en vraaggestuurde roosters Combiketel: hulpenergie Een aantal leveranciers van verwarmingsketels heeft een
Nadere informatieQuick Energie Scan. Betreft: Maasstraat 33, 1972 ZA IJmuiden. Opdrachtgever: BEPROMA. Uitgevoerd door: B.G.P. Wouda. Uitvoeringsdatum: 1 juni 2013
Betreft: Maasstraat 33, 1972 ZA IJmuiden Opdrachtgever: BEPROMA Uitgevoerd door: B.G.P. Wouda Uitvoeringsdatum: 1 juni 2013 1 Inleiding In opdracht van BEPROMA heeft BEPROMA een uitgevoerd in en aan het
Nadere informatieEnergie-Index advies tbv huursector
Energie-Index advies tbv huursector Ulft, 2 juli 2015. Project: ATAG E-I oplossingen Projectnummer: 2015-018 Woningtype: Rij-tussenwoningen bj 46/64, 65/74, 75/91 Opdrachtgever: ATAG Verwarming Nederland
Nadere informatieEnergielasten als een van de uitgangspunten bij nieuwbouw en renovatie
Energielasten als een van de uitgangspunten bij nieuwbouw en renovatie Door Eric van Zee, april 2008 Energie steeds groter deel van de woonlasten De kosten voor verwarming en warm tapwater vormen een steeds
Nadere informatieTwijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA
Twijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA 12 september 2018 Twijfels over infraroodverwarming Verwarming met infrarood stralingspanelen wordt nogal eens aangeprezen
Nadere informatieEnergie en duurzaamheid. Informatiebijeenkomsten VvE Belang 2016
Energie en duurzaamheid Informatiebijeenkomsten VvE Belang 2016 Mr C.J.C.M. (Kees) Oomen Klik Directeur om Organisatie de titelstijl en Public van Affairs het Stichting VvE Belang model te bewerken ing.
Nadere informatieEnergie Index berekening (EI)
1 Energie berekening (EI) 2onder1 kap woningen Molenwijk Malden: Randwijksingel, 32 stuks. Wat is een Energie : Het berekent het energieverbruik van de woning en geeft dat aan met een getal tussen de 0
Nadere informatieMeer wooncomfort. en minder energieverbruik door de juiste CV-ketel. voltalimburg.nl/cvketels
Meer wooncomfort en minder energieverbruik door de juiste CV-ketel voltalimburg.nl/cvketels Wist u dat... De nieuwste HR-ketels slim gebruik maken van restwarmte en daardoor al een rendement hebben dat
Nadere informatieHans Bosch Hogeschool Rotterdam / Ex ambtenaar BWT
Energieprestatie naar 0.4. Hoe krijgen we dit nu Hans Bosch Hogeschool Rotterdam / Ex ambtenaar BWT Arthur Barendregt Gemeente Rotterdam 1 Werkgroep gezondheid & energiezuinigheid - Houdt zich bezig met
Nadere informatieEnergiebesparing in onze huurwoning. ALV De Klink 5 april 2016. Maarten Visschers Gelderse Natuur en Milieufederatie/ Stookjerijk
Energiebesparing in onze huurwoning ALV De Klink 5 april 2016 Maarten Visschers Gelderse Natuur en Milieufederatie/ Stookjerijk Onderwerpen Lustrumjaar Stookjerijk Nieuwe Nijmeegse prestatieafspraken Verbetering
Nadere informatieResultaten Bewonersenquête De Gravin Utrecht Zijn de WKO-problemen verholpen? Kunt u afrekenen met Mitros Warmte BV?
Resultaten Bewonersenquête De Gravin Utrecht Zijn de WKO-problemen verholpen? Kunt u afrekenen met Mitros Warmte BV? Aanleiding Veel bewoners van De Gravin Utrecht hebben problemen ervaren met de WKO-
Nadere informatiePassief Bouwen: waarom en hoe?
Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort
Nadere informatie3 Energiegebruik huidige situatie
3 Energiegebruik huidige situatie 3.1 Het Energie Prestatie Certificaat In het kader van de Europese regelgeving (EPBD) bent u verplicht om, bij verkoop of verhuur van de woning, een energiecertificaat
Nadere informatie