Beleidsplan Waasland Klimaatland juni december 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beleidsplan Waasland Klimaatland juni 2015 - december 2017"

Transcriptie

1 Beleidsplan Waasland Klimaatland juni december 2017 Contactpersoon Kristof Van Gansen Kristof.vangansen@interwaas.be Dit beleidsplan Waasland Klimaatland heeft als doel de strategie te bepalen en de begrootte middelen meer specifiek toe te wijzen voor de projectperiode tussen 1 juni 2015 en 31 december In het eerste hoofdstuk wordt het doel van het project besproken, net als de voorziene middelen en de huidige medewerkers van het projectteam. In het tweede hoofdstuk wordt een verschuiving van de middelen voorgesteld: meer focus op draagvlak en participatie in plaats van op wetenschappelijk onderzoek. In het derde hoofdstuk wordt de fasering van het project Waasland Klimaatland gepresenteerd op basis van de huidige gegevens vanaf 1 juni Het besluit vat de kerngedachte van het projectteam samen. De bijlage toont het team Klimaatstad van de stad Gent als benchmark. 1. Project Waasland Klimaatland Projectteam en begroting Waasland klimaatland Plan van aanpak Besluit Bijlage: Voorbeeld Klimaatteam stad Gent... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 1

2 1. PROJECT WAASLAND KLIMAATLAND Inleiding Het Klimaateffectschetsboek van de provincie Oost-Vlaanderen schetste de kosten van de klimaatverandering: zo ontstaat er meer verzilting, worden zomers natter, winters warmer, verhoogt de kans op hevige stormen, ontstaan er hitte-eilanden in de steden en stijgt de zeespiegel met onder andere de Schelde. Dit zijn kosten voor de komende generaties die de Wase burgemeesters wensen te voorkomen. Om onze kinderen een leefbare wereld achter te laten en deze adaptatiekosten te voorkomen, engageerden de Wase gemeenten zich in het Europese burgemeestersconvenant. Hiermee verbinden de negen lokale besturen zich, om tegen 2020 jaarlijks ten minste 20% minder CO 2 uit te stoten in het Waasland tegenover het referentiejaar Dit door in te zetten op energie-efficiëntie en de productie van hernieuwbare energie. Deze ambitieuze doelstelling brengt drie uitdagen met zich mee. Ten eerste de complexiteit van CO 2 - reductie: er is nood aan robuuste wetenschappelijke kennis om de impact van CO 2 -reductieprojecten te berekenen in verschillende domeinen zoals huisvesting, economische processen, mobiliteit, energieopwekking, voeding en landbouw. Door de opstart van grootschalige en kleine CO 2 - reductieprojecten moet er tegen 2020, jaarlijks minimum ton CO 2 minder uitgestoten worden. Een tweede uitdaging is de verspreiding en diversiteit van het netwerk: zo zijn er negen gemeentebesturen met hun politieke en administratieve eigenheid, zijn er tientallen belangengroepen en honderden bedrijven in verschillende CO 2 -producerende sectoren. Als deze verschillende actoren hebben elk hun verwachtingen en noden. Een derde uitdaging is het broodnodige draagvlak bij de inwoners, waarvan ongeveer huishoudens. Zonder de steun van de bevolking, passief of actief, ontstaat er een kans dat dit project kan vastlopen. Begroting Een grootschalige systeemverandering in verschillende gemeenten en organisaties, is een arbeidsintensief proces. Daarom voorzag het directiecomité van 24 september 2014 en de deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen van 27 november 2014 in voldoende ondersteunde middelen. Deze middelen moeten de projectcoördinator bijstaan om 20% CO 2 -reductie te realiseren in het Waasland. De verdeling van de inkomsten kwam uit verschillende bronnen: Inkomsten Over 3 jaar Per jaar Waas Fonds euro euro Provincie euro euro Interwaas euro euro Bijdrage gemeenten Klimaatplan (7x 5.500) euro (eenmalige bijdrage) euro Projectteam Met deze middelen uit de begroting Waasland Klimaatland worden o.a. de lonen voor de projectcoördinator en administratieve ondersteuning voorzien. Deze vormen samen de ruggengraat van het projectteam Waasland Klimaatland. 2

3 Equivalent Functie Persoon 1 VTE Projectcoördinator Burgemeestersconvenant Kristof Van Gansen 0,5 VTE Secretariaat / Daarnaast zijn er twee bestaande medewerkers binnen Interwaas die zeer aanverwante taken verrichten: zo is er de projectmanager Duurzaamheid die binnen haar takenpakket een belangrijke doelstelling heeft om CO 2 te reduceren. Ook is er een projectmedewerker Vlaamse energielening, waarbij burgers terecht kunnen om een goedkope lening aan te vragen voor energiebesparende maatregelen in hun huis (dus die ook een rechtstreekse CO 2 -reductie tot gevolg heeft). Beide medewerkers worden via andere kanalen gefinancierd. Maar gelet op hun raakvlakken rond CO 2 -reductie (de doelstelling van het burgemeestersconvenant), worden deze mee in het projectteam Waasland Klimaatland opgenomen maar vallen buiten de projectbegroting. Equivalent Functie Persoon 1 VTE Projectmanager Duurzaamheid Frauke Van Goethem 0,5 VTE Projectmedewerker Vlaamse energielening Lizelot Deeren In totaal zijn er nu 2,5 VTE voor het projectteam Waasland Klimaatland (exclusief de ambtenaren van de lokale besturen). Ter info wordt in bijlage een benchmark gepresenteerd met het team Gent Klimaatstad. Ter info: ook vanuit de provincie Oost-Vlaanderen is er ondersteuning. Naast de financiële steun en zijn er twee medewerkers lid van het projecteam Waasland Klimaatland. Deze hebben echter een voltijdse opdracht bij de dienst Milieubeleidsplanning, - ondersteuning en Natuurontwikkeling van de provincie, daarom worden er geen VTE s toegewezen aan deze personen. Functie Beleidsmedewerker Milieu Beleidsmedewerker Milieu en Klimaat Persoon Saskia Van der Stricht Kim Rienckens 3

4 2. PROJECTTEAM EN BEGROTING WAASLAND KLIMAATLAND Filosofie Afgelopen jaren is de wetenschappelijke kennis rond CO 2 reductie voor een stuk gedemocratiseerd. Zo zijn er verschillende tools van onder andere het VITO en de provincie Oost-Vlaanderen, die projecten rond CO 2 -reductie kunnen berekenen. Daarnaast is er de vaststelling dat grootschalige projecten van overheden de laatste jaren moeilijk aanvaard worden door de burgers wegens te weinig gedragenheid. Om dit te voorkomen zou er nog zwaarder ingezet worden op participatie en communicatie. Daarom werden er middelen ( ) voorzien voor een communicatiebureau. Wanneer deze opgeteld wordt met de buffer die voorzien werd voor de loonkost van de projectcoördinator, ontstaat een relatief groot budget. Zo kan de vraag gesteld worden of het interessant is om een tijdelijke participatiemedewerker aan te werven. Op deze manier wordt de expertise in house bij Interwaas gehouden en is er meer mankracht om de gemeenten te bezoeken vanaf september. Om deze participatiemedewerker maximaal te laten renderen, voorzien we minimaal 1 participatie- sensibiliserings- of persactie per week in één van de negen Wase gemeenten en steden. Met in totaal 50 lokale acties waarvoor middelen worden voorzien. Deze lokale acties waren tot nu toe nog niet in het project voorzien. Maar dit kan een meerwaarde betekenen voor de lokale besturen aangezien Interwaas de 50 lokale acties in samenspraak met de bevoegde schepen en milieudienst organiseert. Naast de lokale acties, ondersteunt deze participatiemedewerker drie regionale grootschalige projecten over de periode De participatiemedewerker ondersteunt ook de communicatie naar verschillende doelgroepen via verschillende kanalen (bijvoorbeeld beheer website, nieuwsbrieven op maat van doelgroep, persacties, sociale media...). Daarom wordt er gekozen om minder middelen te reserveren voor wetenschappelijk studiewerk, en een deel van deze middelen in te zetten om de harten en de hoofden van de Waaslanders te veroveren. Dit door de aanwerving van een tijdelijke participatiemedewerker op niveau B. Op deze manier kan de projectcoördinator verschillende CO 2 -reductie projecten opstarten in de gemeenten, deze begeleiden, zoeken naar financiering en het uitwerken van drie regionale acties. Daarnaast staat de participatiemedewerker in om iedere week een lokale actie op te zetten in samenwerking met het gemeentebestuur (50 lokale acties in het totaal), ondersteuning te bieden bij de regionale acties en communicatie. Samenvatting takenpakket Projectcoördinator burgemeestersconvenant Takenpakket Participatieve opmaak regionale visie en strategie Eindverantwoordelijke opstellen van een gedragen en efficiënt Joint SEAP of gezamenlijk Klimaatactieplan. Aansturen van het wetenschappelijk studiebureau. Organiseren en voorzitten projectteam en stuurgroep Waasland Klimaatland. Expertise, opstarten en opvolgen CO 2 -reductie projecten op basis van Joint 4

5 SEAP Strategie en kwaliteitsbewaking voor 50 lokale acties. Zoeken en uitwerken van financiering CO 2 -recutie projecten: o.a. ESCO s, EPC s Netwerk uitbreiden en samenbrengen (9 schepenen en hun administraties, tientallen organisaties en honderden bedrijven) o Ten minste 3 bezoeken in verschillende gemeenten per week (in functie van projecten) o In ten minste 3 bezoeken in verschillende sectoren (energie, economie, mobiliteit, landbouw, ) per week. o Halfjaarlijkse netwerkmoment voor journalisten en lokale beleidsmakers: waar staan we met uitvoering van CO 2 -reductie Beheer van doelgroepen uit samenleving (bottom-up): o senioren als eigenaars van meestal slecht geïsoleerde huizen; o kansarmen als grotere verbruikers; o bedrijven als onderdeel van nieuwe CO 2 -lage economie; o jongeren als toekomstige verbruikers; o jonge gezinnen als belanghebbenden bij lage energiefacturen; Beheer van doelgroepen zoals organisaties (top-down): o Lokale besturen o Bedrijven o Scholen en semipublieke instellingen o. Bewaren van huisstijl Waasland Klimaatland en stroomlijnen communicatie conform het communicatieplan. Persberichten en acties in samenspraak met lokale schepen en bevoegde administratie, de bedrijven of de deelnemende organisaties. Met logistieke ondersteuning lokale besturen. Opvolgen financiën en begroting Waasland Klimaatland. (Conform takenpakket en resultaatgebied arbeidsovereenkomst) VTE en periode 1 VTE: 1 juni december 2017 Participatiemedewerker Takenpakket 50 lokale acties voor draagvlak bij de bevolking. Iedere week één lokale actie rond participatie of sensibilisering van burgers in samenwerking met het lokale gemeentebestuur. Met gemiddelde kostprijs per actie van 200. Interwaas voorziet een aanbod van participatie of sensibilisatieacties. Daarnaast wordt ingespeeld op bestaande acties in samenwerking met de lokale besturen en de provincie. In het jaar dat de participatiemedewerker tewerkgesteld is: worden er in totaal 6 acties gepland in iedere gemeente (om de 3 maand één actie). o Participatie: September 2015 februari 2016 : 3 sessies per gemeente, zie participatie gezamenlijk klimaatplan (Joint SEAP). o Sensibilisering: januari 2016 augustus 2016 : 3 acties per gemeente gebaseerd op Joint SEAP en doelgroepenbeleid (zie eerder). Interwaas biedt een 10-tal acties a la carte aan (op maat van verschillende doelgroepen en verschillende thema s), waar de schepen of milieudienst 5

6 een keuze kan maken welke acties geïmplementeerd worden in de gemeente. Uitvoeren en ondersteunen doelgroepenbeleid: uitwerken lokale acties én specifieke communicatie op maat voor verschillende thema s (wonen, werken, mobiliteit..) Uitvoeren communicatiemiddelen in samenwerking met projectcoördinator; o Interactieve website (registeren acties op landkaart, getuigenissen doelgroepen, overzicht subsidies/studies, ) o Iedere week 1 mailing naar een specifieke doelgroep met boodschap op maat. (Iedere doelgroep krijgt om de 1,5 maand een mail op hun maat: met getuigenissen, gemakkelijke tips, ) o Ten minste 4 berichten op sociale media per week, met oog voor de doelgroepen o Iedere maand: nieuwsbrief naar alle milieudiensten, wat is de planning van volgende maand? o Ondersteuning met persberichten en acties VTE en periode 1 VTE: 1 september september 2016 Secretariaat Takenpakket Plannen van vergaderingen en logistieke voorbereiding Administratief opzoekwerk Ondersteuning bij projecten of persacties Zendingen en bijhouden archief Nalezen van teksten VTE en periode 0,4 VTE: 1 juni december 2017 Voordelen Het aanwerven van een tijdelijke participatiemedewerker is efficiënter dan een communicatiebureau. Zo kan de participatiemedewerker flexibeler ingezet worden in de verschillende gemeenten en steden. Daarnaast kan deze ook sensibiliseringsacties op het terrein doen die voortvloeien uit het SEAP. Ook wordt er meer mankracht beschikbaar, waardoor er meer taken uitgevoerd kunnen worden en Interwaas in-house expertise en ervaring opbouwt. Daarnaast is het uurloon van een personeelslid goedkoper dan een extern bureau. 6

7 Overzicht uitgaven Totaal Strategie, coördinatie projecten, verzamelen netwerk en zoeken financiering Projecten en netwerk (ongeveer 100 per maand) Dienstverplaatsingen (ongeveer 200 per maand) Participatie, draagvlak en acties Opstart huisstijl grafisch (logo, website, nieuwsbrief, sjabloon ) lokale acties in gemeenten voor draagvlak (gemiddeld a 200 per actie) regionale grootschalige acties (ongeveer 5.000) Dienstverplaatsingen (ongeveer 100 per maand: ong. 16x 15 km a 0,34) Reserve Wetenschappelijke ondersteuning Wetenschappelijke ondersteuning studiebureaus: uitrekenen maatregelen Loonkost personeel (incl sociale bijdragen, woon-werkverkeer, maaltijdcheques, hospitalisatieverzekering, sociaal secretariaat) Loonkost A coördinator (1 VTE: 2,5 jaar) Loonkost B participatie en sensibilisering (1 VTE: 1 jaar) Loonkost C administratie en logistiek (0,4 VTE: 2,5 jaar) Overheadkosten op personeel Waasland Klimaatland TOTAAL PROJECT WAASLAND KLIMAATLAND

8 3. PLAN VAN AANPAK In de Startnota Samenwerking tussen Provincie Oost-Vlaanderen en Interwaas voor het realiseren van gemeenschappelijke klimaatdoelstellingen en ondersteuning van de Wase gemeenten werd er reeds een plan van aanpak uitgewerkt. Deze ging uit van de aanwerving van een projectcoördinator op 1 januari 2015, maar Kristof Van Gansen kon pas aan de slag op 1 juni Daarom wordt een aanpassing aan de planning voorgesteld: FASE 1: PLANVORMING 2015 Stap 1: Engagement => JUNI 2015 Eerst willen we een draagvlak genereren bij de verschillende gemeentebesturen om actief te participeren in een regionale klimaataanpak. De nadruk moet daarbij liggen op de economische voordelen van een doorgedreven klimaataanpak en de aangeboden begeleiding door de Provincie en Interwaas. De aanpak in Sint-Niklaas en Kruibeke kan als voorbeeld dienen voor de andere gemeenten. Deze stap kan geformaliseerd worden via een gezamenlijk ondertekeningsmoment van het Burgemeestersconvenant of een Waas klimaatengagement. Stap 2: Inventarisatie JULI-OKTOBER 2015 De volgende zaken dienen in kaart gebracht te worden om de verdere aanpak en prioritering van acties te onderbouwen: - de CO 2 uitstoot voor de regio en per gemeente op basis van de tool die VITO uitwerkte in opdracht van de Vlaamse Overheid - het hernieuwbaar energiepotentieel voor de regio en per gemeente op basis van de provinciale HE-scan - een inschatting van de economische voordelen voor de regio van een aantal mogelijke klimaatmaatregelen (cfr ZECOS project en maatregelentool VITO) Stap 3: Participatieve opmaak regionale visie en strategie JULI-NOVEMBER 2015 In overleg met de gemeenten en belangrijke externe actoren wordt eerst een visie en een strategie op niveau van de regio uitgewerkt. Dit is de basis en het kader voor de uitwerking van concrete actieplannen per gemeente of voor de opmaak van een regionaal SEAP afhankelijk van de keuze van de gemeenten uit het Waasland (stap 4). De actoren en experts op regionaal niveau, zoals de gemeentebesturen, regionale verenigingen, lokale bedrijven, kennisinstellingen uit de regio worden samen gebracht in een platform of lerend netwerk. Het doel van dit lerend netwerk is: - draagvlak creëren voor een doorgedreven regionale klimaataanpak; - advies/input voor de regionale visie en strategie: de actoren/experts geven advies, elk vanuit hun eigen invalshoek; - uitwisseling van ervaringen en ideeën; - mogelijkheden tot samenwerking rond concrete projecten onderzoeken en synergiën zoeken tussen reeds lopende projecten in het Waasland. Hieruit kunnen ook partnerschappen komen die nuttig zijn voor de latere uitwerking en financiering van klimaatprojecten op het terrein. 8

9 Dit proces moet resulteren in een gedragen visie en de belangrijkste sporen voor het realiseren ervan (afbakening scope en (sub)doelstellingen, belangrijke doelgroepen, prioritaire thema s en projecten ) + aanduiden prioritair te realiseren acties tegen Het lerend netwerk zal ook na stap 3 samen komen en meewerken aan de uitvoering van stappen 4 en 5. Stap 4: Participatieve opmaak gemeentelijke actieplannen SEPTEMBER 2015-FEBRUARI 2016 Verder bouwend op - de regionale visie en strategie (stap 3) - de per gemeente opgemaakte CO 2 nulmeting, HE-scan en economische analyse (stap 2) - het model klimaatplan dat de Provincie opmaakte voor de gemeenten - goede voorbeelden uit andere gemeenten en regio s zullen per gemeente concrete actieplannen ( ) worden opgemaakt en/of zal gekozen worden voor de opmaak van een regionaal SEAP. Een regionaal SEAP zorgt voor een lagere administratieve last en kan de efficiëntie verhogen. Wel moet projectcoördinator bij keuze voor regionaal SEAP toezien dat de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van elke gemeente blijft. Er zal telkens vertrokken worden van eenzelfde menu van mogelijke dringende en zinvolle acties die dan per gemeente wordt afgetoetst en verfijnd op basis van relevantie, haalbaarheid en specifieke gemeentelijke prioriteiten en opportuniteiten. Interne participatie: de diverse gemeentelijke diensten en schepenen van de betreffende gemeente moeten betrokken worden van bij het begin. Klimaat is immers niet iets van de milieudienst alleen en vergt een breed intern draagvlak. Bij voorkeur worden ook de OCMW s en sociale huisvestingspartijen betrokken. Externe participatie: dit kan georganiseerd worden per doelgroep of per thema, per gemeente, voor enkele gemeenten samen of regionaal. Hoe deze participatie zal worden aangepakt dient later te worden bepaald, net als de vorm (bv klimaatlabo s, denktanks, ronde tafels, ) waarin deze best plaatsvindt. Doelgroep: zeer breed, bv. Burgers, middenveld, handelaars/middenstand, lokale bedrijven, landbouwers afhankelijk van de in de regionale strategie en door de gemeenten afgebakende doelgroepen en thema s Doel: bijkomende ideeën verzamelen + aftoetsen voorliggende acties, draagvlak creëren, zoeken naar partners voor uitvoering Aangezien Sint-Niklaas en Kruibeke zelf al bezig zijn met de opmaak van actieplannen, zullen maximum 8 plannen moeten opgemaakt worden. Indien geopteerd wordt voor een regionaal SEAP zal moeten nagegaan worden of beide gemeenten ook nog kunnen aansluiten bij een eventueel regionaal SEAP. Stap 5: evaluatie fase 1 Resultaat? Hoeveel gemeenten hebben beslist mee te stappen in een regionaal klimaatverhaal? Knelpunten? Voor- en nadelen van gekozen participatiestrategie? FASE 2: UITVOERING

10 Wordt in het najaar verder geconcretiseerd na participatietraject bij de lokale besturen. 4. BESLUIT De transformatie naar een CO 2 -lage en energie-efficiënte economie vereist mankracht. In plaats van één VTE (projectcoördinator) te omringen met consultants, wordt de keuze gemaakt om een team op te richten van gemotiveerde mensen om de ambitieuze uitdagingen van CO 2 -reductie te realiseren. Als tweede voordeel bouwen wij expertise op bij Interwaas. Voor specifieke vragen wordt er nog steeds beroep gedaan op externe consultants. Zo wordt er euro gereserveerd voor wetenschappelijke ondersteuning en euro voor communicatieve ondersteuning. De verlaging in de budgetten voor wetenschappelijke ondersteuning is toe te schrijven aan de reeds beschikbare kennis (zie VITO-studies, de SEAP s van verschillende centrumsteden waaronder Sint- Niklaas, de verschillende studies bij provincie Oost-Vlaanderen ). Daarnaast wordt er gekozen om sterker in te zetten op de gedragenheid en bekendheid van het toekomstgerichte project Waasland Klimaatland. Het project blijft binnen het afgesproken budget. 10

Waasland 2020 (werktitel) Kick-off Sint-Niklaas, 27 maart 2015

Waasland 2020 (werktitel) Kick-off Sint-Niklaas, 27 maart 2015 LOGO INTERWAAS!!! Waasland 2020 (werktitel) Kick-off Sint-Niklaas, 27 maart 2015 Kim Rienckens (Provincie Oost-Vlaanderen, beleidsmedewerker dienst milieubeleid) en Frauke Van Goethem (Interwaas, projectmanager

Nadere informatie

PROJECTCOÖRDINATOR BURGEMEESTERSCONVENANT (m/v) niveau A contractueel contract tot 1 januari 2018 voltijds

PROJECTCOÖRDINATOR BURGEMEESTERSCONVENANT (m/v) niveau A contractueel contract tot 1 januari 2018 voltijds het proons Interwaas is het intergemeentelijk samenwerkingsverband voor streekontwikkeling in het Waasland. In samenwerking met Beveren, Kruibeke, Lokeren, Moerbeke, Sint-Gillis-Waas, Sint-Niklaas, Stekene,

Nadere informatie

Waasland Klimaatland bevraagt inwoners

Waasland Klimaatland bevraagt inwoners Betreft: persbericht Datum: 27 november 2015 Waasland Klimaatland bevraagt 262.000 inwoners Waasland Klimaatland is een samenwerking tussen de Provincie Oost-Vlaanderen en Interwaas. Het doel is 20% minder

Nadere informatie

Groepsaankopen energie(-installaties)

Groepsaankopen energie(-installaties) PROJECTVERSLAG Datum provincieraad = 05.10.2016 Laatste nuttige zitting deputatie = 22.09.2016 MAT = 15.09.2016 NIEUW Groepsaankopen energie(-installaties) 1. Achtergrond en aanleiding tot project Oost-Vlaanderen

Nadere informatie

Agenda. 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot

Agenda. 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot Agenda 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot 1. Verwelkoming door Schepen Kaat Olivier 2. Kennismaking 3. Huis van het kind

Nadere informatie

Samenwerkingsovereenkomst

Samenwerkingsovereenkomst Samenwerkingsovereenkomst tussen de provincie Vlaams-Brabant en de gemeente betreffende het opstellen van een Sustainable Energy and Climate Action Plan (gemeentelijk energie- en klimaatactieplan, hierna

Nadere informatie

Gebiedsgerichte Werking

Gebiedsgerichte Werking Wat komt er aan bod? Inleiding Historiek Gebiedsgerichte Werking Gent Gebiedsgerichte Werking 1. Doelstellingen 2. Organisatie 3. Proces 4. Instrumenten 4 december 2007 Even terug in de tijd GGW heeft

Nadere informatie

Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst

Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst Infomoment Ranst 23 september 2015 20u 1 Ranst timing 1. Voorstelling project aan schepencollege + goedkeuring: 12/2 2. werkgroep energie & klimaat: 19/3

Nadere informatie

Burgemeestersconvenant. Gemeenteraad 23 november 2015

Burgemeestersconvenant. Gemeenteraad 23 november 2015 Gemeenteraad 23 november 2015 UITGANGSPUNT Het klimaat- en energiebeleid van de EU Uitstoot broeikasgassen moet op korte termijn fors omlaag Energiebronnen die meer zekerheid bieden Energie-onafhankelijkheid

Nadere informatie

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 Agenda Welkom door de Schepen Lode Dekimpe Inleiding SEAP door Kim Rienckens (provincie Oost-Vlaanderen) Nulmeting en uitdagingen

Nadere informatie

ontvangstdatum Of mailen naar:

ontvangstdatum Of mailen naar: Subsidieaanvraag voor de uitvoering van concrete projecten die bijdragen tot de energietransitie in Oost-Vlaanderen met als doel de CO 2- uitstoot te verminderen Formulier in te dienen bij: De Deputatie

Nadere informatie

Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant: samenwerking tussen middenveld en provincie Vlaams-Brabant

Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant: samenwerking tussen middenveld en provincie Vlaams-Brabant Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant: samenwerking tussen middenveld en provincie Vlaams-Brabant Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant Doelstelling: Vlaams-Brabant Klimaatneutraal 2040 Past binnen het provinciaal klimaatplan

Nadere informatie

Zonnewind CVBA Samen energie besparen en groene energie produceren in Zandhoven

Zonnewind CVBA Samen energie besparen en groene energie produceren in Zandhoven Zonnewind CVBA Samen energie besparen en groene energie produceren in Zandhoven Danny Gladines - danny.gladines@zonnewind.org - +32479297228 Waarom? Bezorgdheid om onze planeet 1. 200 jaar technologische

Nadere informatie

Vlaamse Regering rssjj^f ^^

Vlaamse Regering rssjj^f ^^ Vlaamse Regering rssjj^f ^^ Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van het decreet van ISjuli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de decreten

Nadere informatie

Actieplan Verkeersveiligheid Sint-Niklaas

Actieplan Verkeersveiligheid Sint-Niklaas Actieplan Verkeersveiligheid Sint-Niklaas Er moet de nadruk worden gelegd op het creëren van een veiligheidscultuur in de stad Sint- Niklaas. Het is beter dat er een beperkt aantal acties worden uitgewerkt,

Nadere informatie

Stedelijke milieuraad Sint-Niklaas. Stramin

Stedelijke milieuraad Sint-Niklaas. Stramin Stedelijke milieuraad Sint-Niklaas Stramin 1. Aantrekken van nieuwe en jongere leden. 2. Dynamiek tijdens vergaderingen 3. Werking en samenstelling Wat loop goed? Stramin.. Is inhoudelijke sterk Is een

Nadere informatie

Word een participatie-expert!

Word een participatie-expert! Word een participatie-expert! Coaching bij participatietraject voor het klimaatbeleid Van juli tot mei 2018 coacht Bond Beter Leefmilieu (BBL), in samenwerking met de provincie Antwerpen, gemeenten bij

Nadere informatie

Word een participatie-expert!

Word een participatie-expert! Word een participatie-expert! Coaching bij participatietraject voor het klimaatbeleid Van doelstelling naar actie! Word een participatie-expert! De provincie Antwerpen en Bond Beter Leefmilieu (BBL) helpen

Nadere informatie

Renovatiepact. Werkgroep communicatie. Startvergadering 12 februari 2015, Brussel

Renovatiepact. Werkgroep communicatie. Startvergadering 12 februari 2015, Brussel Renovatiepact Werkgroep communicatie Startvergadering 12 februari 2015, Brussel Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a. gebouwen en bedrijven

Nadere informatie

Missie stad Gent Gent is een open, solidaire, wijze en kindvriendelijke stad. Zij verbindt alle krachten om de stad uit te bouwen tot een blijvend leefbaar geheel en zo de toekomst verder vorm te geven.

Nadere informatie

marc.vandaele@zwijndrecht.be Op het menu Aperitiefhapje Het lokaal sociaal beleidsplan en het sociaal huis Voorgerecht Doelstelling van het sociaal huis Hoofdgerecht Productencatalogus Tussengerecht Samenwerking

Nadere informatie

Vlaams-Brabant Klimaatneutraal

Vlaams-Brabant Klimaatneutraal Vlaams-Brabant Klimaatneutraal Klimaatneutraal via 3 trajecten Europees Burgemeestersconvenant: Gemeentelijke actieplannen Provincie coördineert, stimuleert en ondersteunt Actieplan voor provincie als

Nadere informatie

Een participatieve en klimaatneutrale gemeente Trefdag Lokale besturen Bernard Govaert (BBL) Tina Baert (Ecolife)

Een participatieve en klimaatneutrale gemeente Trefdag Lokale besturen Bernard Govaert (BBL) Tina Baert (Ecolife) Een participatieve en klimaatneutrale gemeente 241116 Trefdag Lokale besturen Bernard Govaert (BBL) Tina Baert (Ecolife) 1 Programma 1. 2. 3. 4. 5. Inleiding en voorstelling BBL en Ecolife. Wie heeft ervaring

Nadere informatie

Hoe het begon. 2008 Ondertekening declaration on climate change. 2009 Ondertekening covenant of mayors

Hoe het begon. 2008 Ondertekening declaration on climate change. 2009 Ondertekening covenant of mayors Antwerpen en het burgemeestersconvenant Hoe het begon 2003 Lokaal Kyotoprotocol: basis gelegd maar nood aan meer doorgedreven energiebeleid 2007 - Bestuursakkoord: Stad wil een voorbeeldige milieustad

Nadere informatie

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum

Nadere informatie

Uw gemeente heeft het nog niet: een horecabeleidsplan! Oostende, 25 september 2017

Uw gemeente heeft het nog niet: een horecabeleidsplan! Oostende, 25 september 2017 Uw gemeente heeft het nog niet: een horecabeleidsplan! Oostende, 25 september 2017 Waarom een horecabeleidsplan? Waarom een horecabeleidsplan? Is er een duidelijke visie op de rol van horeca in je gemeente?

Nadere informatie

Handleiding projectdossier Ouderen in Actie

Handleiding projectdossier Ouderen in Actie Handleiding projectdossier Ouderen in Actie Met deze handleiding geven we mogelijke handvaten voor de opmaak van een kwaliteitsvol projectdossier in kader van het begeleidingstraject Ouderen in Actie van

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad departement Personeel dienst Werving & Loopbaan dossiernummer:. 1403169 Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever Personeelsbehoefte Opmaak inventaris in het kader van de projecten "Ruien" en "Groene

Nadere informatie

Vlaamse provincies steunen steden en gemeenten op weg naar klimaatneutraliteit

Vlaamse provincies steunen steden en gemeenten op weg naar klimaatneutraliteit Vlaamse provincies steunen steden en gemeenten op weg naar klimaatneutraliteit Patrick BOUCNEAU provincie Limburg, namens de 5 Vlaamse provincies 15 december 2015 - Jaarforum FRDO-CFDD Steden in transitie

Nadere informatie

Het Burgemeestersconvenant biedt op lokaal niveau kansen om werk te maken van de Europese klimaatdoelstellingen.

Het Burgemeestersconvenant biedt op lokaal niveau kansen om werk te maken van de Europese klimaatdoelstellingen. STARTNOTA: SAMENWERKING TUSSEN PROVINCIE OOST-VLAANDEREN, SOLVA EN STREEKOVERLEG ZUID-OOST-VLAANDEREN VOOR HET REALISEREN VAN GEMEENSCHAPPELIJKE KLIMAATDOELSTELLINGEN EN ONDERSTEUNING VAN DE GEMEENTEN

Nadere informatie

Opmaak van een strategisch meerjarenplan?

Opmaak van een strategisch meerjarenplan? Opmaak van een strategisch meerjarenplan? Hypothetisch voorbeeld opgemaakt door medewerkers van de VVSG - zomer 2013 De VVSG helpt u graag op weg bij de opmaak van de strategische meerjarenplanning. Naast

Nadere informatie

Kwaliteitsplanning 2014

Kwaliteitsplanning 2014 Kwaliteitsplanning 2014 Lokaal dienstencentrum De Stille Meers OCMW Middelkerke Sluisvaartstraat 17 8430 Middelkerke Voorzitter: Dirk Gilliaert Secretaris: Pierre Ryckewaert 1 Inhoudstafel 1. Evaluatie

Nadere informatie

Word een participatie-expert!

Word een participatie-expert! Word een participatie-expert! Coaching bij extern participatietraject van een klimaatactie Van juli tot mei 2017 coacht Bond Beter Leefmilieu (BBL), in samenwerking met de provincie Antwerpen, gemeenten

Nadere informatie

Van belofte naar beleid. Webinar gemeenteraadsverkiezingen 18

Van belofte naar beleid. Webinar gemeenteraadsverkiezingen 18 Van belofte naar beleid Webinar gemeenteraadsverkiezingen 18 Debat Gents Milieufront Debat Gents Milieufront Natuurpunt - Betonrapport Natuurpunt - Betonrapport Kieswijzer Gents Milieufront Meer memoranda

Nadere informatie

Projectoproep Kankerplan Actie 24 : Wetenschappelijke analyse in de onco-geriatrie

Projectoproep Kankerplan Actie 24 : Wetenschappelijke analyse in de onco-geriatrie B Projectoproep Kankerplan Actie 24 : Wetenschappelijke analyse in de onco-geriatrie Inleiding Deze projectoproep kadert binnen de verderzetting van Actie 24 van het Kankerplan: Steun aan pilootprojecten

Nadere informatie

LOKALE KRACHTEN BUNDELEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST

LOKALE KRACHTEN BUNDELEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST LOKALE KRACHTEN BUNDELEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST Wat is het Covenant of Mayors netwerk? Alle gemeenten kunnen zich aansluiten bij een Europees netwerk van gemeenten: het Covenant of Mayors (burgermeestersverdrag).

Nadere informatie

Ondersteuning lokale projecten klimaat (proeffase)

Ondersteuning lokale projecten klimaat (proeffase) Ondersteuning lokale projecten klimaat (proeffase) Ondersteuning lokale projecten klimaat: Waarom? In het klimaatbeleidsplan is ingeschreven dat we ook eigen uitstoot van broeikasgassen willen compenseren.

Nadere informatie

Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes?

Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes? Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes? Agenda Doel en aanpak Thuis in de Toekomst Mijlpalen in het project Rol lokale besturen We doen het samen Inhoud platform Communicatiemiddelen

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad directie Leefmilieu dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en Natuurontwikkeling Verslag aan de Provincieraad registratienr. 1005603 betreft verslaggever STEUNPUNT DUURZAAM WONEN EN BOUWEN Overeenkomst

Nadere informatie

Samen ondernemen voor een duurzame toekomst

Samen ondernemen voor een duurzame toekomst Samen ondernemen voor een duurzame toekomst Ontstaan 1996 Introductie Milieucharter 2010 Charter Milieu en Duurzaam Ondernemen 2014 MVO Charter 2016 2017 Charter Duurzaam Ondernemen VOKA CHARTER DUURZAAM

Nadere informatie

Beleidsplan Soul Venture

Beleidsplan Soul Venture Beleidsplan Soul Venture Dit document beschrijft het beleidsplan dat is geformuleerd bij de oprichting van Stichting Soul Venture. Inleiding Stichting Soul Venture is een initiatief van Riksja Travel.

Nadere informatie

Beleidsplanning in Geel. Welke plaats heeft gezondheid in dit geheel?

Beleidsplanning in Geel. Welke plaats heeft gezondheid in dit geheel? Beleidsplanning in Geel Welke plaats heeft gezondheid in dit geheel? Geel sterk stijgend aantal inwoners - 2013: 38.238 (+ 13,5% t.o.v. 2000) grote oppervlakte: stedelijke kern landelijke deeldorpen

Nadere informatie

Functiebeschrijving: Directeur audit

Functiebeschrijving: Directeur audit Functiebeschrijving: Directeur audit Functiefamilie Controle en audit functies Voor akkoord Naam leidinggevende Datum + handtekening Naam functiehouder Datum + Handtekening 1. Context van de functie 1.1.

Nadere informatie

laboratoria mobiele alternatieven

laboratoria mobiele alternatieven Drie jaar LaMA laboratoria mobiele alternatieven Wat is Lama? LaMA is een participatief modeltraject dat vertrekt vanuit co-creatie. we brengen één zone in kaart waarbinnen we werken en testen we gaan

Nadere informatie

Situering Wat biedt het Meetinstrument Centrumbeheer (MICB)? Concrete toepassing van het meetinstrument Uitvoering: rol gemeente en rol RESOC MWVL

Situering Wat biedt het Meetinstrument Centrumbeheer (MICB)? Concrete toepassing van het meetinstrument Uitvoering: rol gemeente en rol RESOC MWVL Situering Wat biedt het Meetinstrument Centrumbeheer (MICB)? Concrete toepassing van het meetinstrument Uitvoering: rol gemeente en rol RESOC MWVL Tijdspad Meer info? Lokale besturen dienen te zorgen dat

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 5.3 Projectmanagement

FUNCTIEFAMILIE 5.3 Projectmanagement Doel van de functiefamilie Leiden van projecten en/of deelprojecten de realisatie van de afgesproken projectdoelstellingen te garanderen. Context: In lijn met de overgekomen normen in termen van tijd,

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad departement Personeel dienst Werving & Loopbaan dossiernummer:. 1305002 Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever Projecten opmaak inventaris in het kader van de projecten: "GIScoördinator ten

Nadere informatie

Subsidies netwerken rond voedselverspilling 19/02/2019

Subsidies netwerken rond voedselverspilling 19/02/2019 Subsidies netwerken rond voedselverspilling 19/02/2019 Overzicht 1. Duurzame wijken 2. Tijdelijke invullingen 3. Klimaatprojecten 4. OOG - Ondersteuningspunt Ondernemers Gent 5. Startersfabriek 6. Wijk

Nadere informatie

Structuur geven aan onze seniorenadviesraad

Structuur geven aan onze seniorenadviesraad Seniorenadviesraad Kampenhout 1 Structuur geven aan onze seniorenadviesraad Structureren in 4 stappen : -Oprichting adviesraad - Behoefteonderzoek - Opmaak beleidsplan - Opvolging van het beleid Structureren

Nadere informatie

DE VERKENNINGSFASE & DE FUNDAMENTEN VAN EEN JEUGDBELEIDSPLAN DE OPMAAK VAN EEN WERKPLANNING OF EERST EEN STUURGROEP

DE VERKENNINGSFASE & DE FUNDAMENTEN VAN EEN JEUGDBELEIDSPLAN DE OPMAAK VAN EEN WERKPLANNING OF EERST EEN STUURGROEP DE VERKENNINGSFASE & DE FUNDAMENTEN VAN EEN JEUGDBELEIDSPLAN Net zoals een nieuw huis goede fundamenten vereist, heeft een goed plan nood aan een stevige basis. Sterker nog, een goed plan staat of valt

Nadere informatie

Meeuwen- Gruitrode. 5 kerkdorpen inwoners aantal jongeren 0-18j: 2599 Oppervlakte: 9126 ha. oppervlakte (km2)

Meeuwen- Gruitrode. 5 kerkdorpen inwoners aantal jongeren 0-18j: 2599 Oppervlakte: 9126 ha. oppervlakte (km2) Meeuwen- Gruitrode Meeuwen- Gruitrode 5 kerkdorpen 13.049 inwoners aantal jongeren 0-18j: 2599 Oppervlakte: 9126 ha inwoners Sint- Truiden 39.769 106,9 Lommel 33.636 102,37 oppervlakte (km2) Hasselt 75.579

Nadere informatie

Word een participatie-expert!

Word een participatie-expert! Word een participatie-expert! Coaching bij participatietraject voor het klimaatbeleid Word een participatie-expert! Coachingtraject om zelfstandig specifieke doelgroepen te betrekken bij het klimaatbeleid

Nadere informatie

Resultaten bevraging van de Logo s. Suggesties voor een betere lokale samenwerking

Resultaten bevraging van de Logo s. Suggesties voor een betere lokale samenwerking Inleiding Resultaten bevraging van de Logo s Ondersteuning Logo s door de provincies Ondersteuning Logo s door de lokale besturen Suggesties voor een betere lokale samenwerking Bevraging in opdracht van

Nadere informatie

De Warmste Wijk - Wijkrenovatieproject Elisabethwijk - SHINE

De Warmste Wijk - Wijkrenovatieproject Elisabethwijk - SHINE De Warmste Wijk - Wijkrenovatieproject Elisabethwijk - SHINE 23 april 2017 8/05/2017 1. Het grote verhaal (Europees project = SHINE) SHINE (Sustainable Households in an Inclusive NEighbourhood) 14 projectpartners

Nadere informatie

Actieplan Burgemeestersconvenant

Actieplan Burgemeestersconvenant Actieplan Burgemeestersconvenant Wat is het burgemeestersconvenant? Engagement van 6735 steden en gemeenten Om minimum 20 % CO 2 te gaan besparen tegen 2020 20 % CO 2 over het volledige grondgebied Opmaak

Nadere informatie

VACATURE DIGICOACH. Een tijdelijk digicoach (niveau B1- voltijds contract van 1 jaar). Indiensttreding ten laatste op 1 juni 2015.

VACATURE DIGICOACH. Een tijdelijk digicoach (niveau B1- voltijds contract van 1 jaar). Indiensttreding ten laatste op 1 juni 2015. VACATURE DIGICOACH Het bibliotheeksamenwerkingsverband BROERE (onderdeel van projectvereniging BIE) - een intergemeentelijk samenwerkingsverband tussen 8 gemeenten, met name Roeselare, Staden, Moorslede,

Nadere informatie

Brugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel

Brugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel Brugge 3 juni 2015 Kris Van Dijck Burgemeester Dessel 9.500 inwoners 27 km² Landelijk maar Nucleaire industrie Opslag nucleair afval Witzand winning Sportgemeente Dessel en Witgoor Sport BMX Sportpark

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder Doel van de functiefamilie Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen omtrent het thema te initiëren, te stimuleren en te bewaken

Nadere informatie

AANWERVINGSDOSSIER BEROEPSBRANDWEERMAN ( m/v )

AANWERVINGSDOSSIER BEROEPSBRANDWEERMAN ( m/v ) AANWERVINGSDOSSIER BEROEPSBRANDWEERMAN ( m/v ) TAKENPAKKET AANWERVENDE OVERHEID: GEMEENTEBESTUUR BOOM TEWERKSTELLINGSPLAATS: BRANDWEERZONE RIVIERENLAND Zonale werkplaatsen en diensten Wat? ALGEMENE INFO

Nadere informatie

Coachingstraject Participatie. Mechelen, 20 juni 2017

Coachingstraject Participatie. Mechelen, 20 juni 2017 Coachingstraject Participatie Mechelen, 20 juni 2017 Klimaatbeleid en participatie Veel gemeenten ondertekenden het Burgemeestersconvenant en stelden een klimaatactieplan op. Maar hoe zorgt u ervoor dat

Nadere informatie

laboratoria mobiele alternatieven

laboratoria mobiele alternatieven laboratoria mobiele alternatieven Wat is Lama? LaMA is een participatief modeltraject dat vertrekt vanuit co-creatie. we brengen één zone in kaart waarbinnen we werken en testen we gaan participatief aan

Nadere informatie

UITTREKSEL UIT DE NOTULEN VAN DE GEMEENTERAAD

UITTREKSEL UIT DE NOTULEN VAN DE GEMEENTERAAD UITTREKSEL UIT DE NOTULEN VAN DE GEMEENTERAAD ZITTING VAN MAANDAG 25 JANUARI 2016 GEMEENTE BORSBEEK Aanwezig : Michaël Vermeiren, voorzitter Dis Van Berckelaer, burgemeester Walter Kiebooms, Ken Casier,

Nadere informatie

Klimaatplan Maldegem

Klimaatplan Maldegem Klimaatplan Maldegem Klimaatplan Maldegem Inleiding Proces Nulmeting Actieplan Inleiding Burgemeestersconvenant Doelstellingen 2020 20% minder energie verbruik 20% minder CO2 uitstoot 20% hernieuwbare

Nadere informatie

WERKPLUS WAREGEM FUNCTIE- EN COMPETENTIEPROFIEL ADJUNCT - DIRECTEUR

WERKPLUS WAREGEM FUNCTIE- EN COMPETENTIEPROFIEL ADJUNCT - DIRECTEUR WERKPLUS WAREGEM FUNCTIE- EN COMPETENTIEPROFIEL ADJUNCT - DIRECTEUR 2/6 FUNCTIEBESCHRIJVING: Adjunct - Directeur Datum opmaak: 22-01-2012 Door: Nancy Cantens (Mentor consult) Datum bijwerking: Door: Reden

Nadere informatie

Inclusief onderwijs Maak het vanzelfsprekend!

Inclusief onderwijs Maak het vanzelfsprekend! 1 Projectoproep Inclusief onderwijs Maak het vanzelfsprekend! Deelnemingsformulier 2015 Hart voor Handicap streeft naar een warme en inclusieve samenleving. Een samenleving waar iedereen van tel is. Een

Nadere informatie

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 De Vlaamse Overheid als verbruiker De Vlaamse Overheid verbruikt circa 300 miljoen euro energie

Nadere informatie

Historiek. LOKALE AGENDA 21 - Leuven. Milieuconvenant. Resultaten. Acties. Duurzaam beleid in convenant. Agenda 21 van UNCED, Rio 92

Historiek. LOKALE AGENDA 21 - Leuven. Milieuconvenant. Resultaten. Acties. Duurzaam beleid in convenant. Agenda 21 van UNCED, Rio 92 LOKALE AGENDA 21 - Leuven Historiek Presentatie voor delegatie van stad en gemeenten van het Brussels Gewest Agenda 21 van UNCED, Rio 92 3 aanleidingen in Leuven ondertekening milieuconvenant 1997-1999

Nadere informatie

Communicatieplan CO 2

Communicatieplan CO 2 1. Inleiding Naast het hebben van een CO 2 -beleid en (reductie)doelstellingen op dit gebied, is het van belang om te communiceren over dit beleid. Open en transparante kan bijdragen in het bewust maken

Nadere informatie

PROVINCIE ANTWERPEN PARTNER VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE

PROVINCIE ANTWERPEN PARTNER VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE PROVINCIE ANTWERPEN PARTNER VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE Trias energetica Gebruik andere bronnen zo efficiënt mogelijk Gebruik energie uit hernieuwbare bronnen en reststromen Beperk de energievraag Duurzame

Nadere informatie

COACHING VERKEERSVEILIGHEID VOOR GEMEENTEN VOOR EEN KWALITATIEF LOKAAL VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID

COACHING VERKEERSVEILIGHEID VOOR GEMEENTEN VOOR EEN KWALITATIEF LOKAAL VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID Kirsten De Mulder Teamverantwoordelijke vorming professionals VSV COACHING VERKEERSVEILIGHEID VOOR GEMEENTEN VOOR EEN KWALITATIEF LOKAAL VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID AANLEIDING Verkeersveiligheid verbeteren

Nadere informatie

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad 5 juli 2018 Raadswerkgroep Burgerparticipatie In november 2017 heeft een aantal raadsleden zich opgegeven om de Raadswerkgroep Burgerparticipatie te vormen

Nadere informatie

Infosessies maart 2016

Infosessies maart 2016 Infosessies maart 2016 Duurzaam ondernemen? Want een duurzaam bedrijf is een sterk bedrijf! een maatschappelijk geïntegreerd bedrijf! een bedrijf met toekomst! d.o.start: wat en hoe? Wat als u kennis kon

Nadere informatie

Procesnota provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan gecontroleerd overstromingsgebied (GOG) Blekerijbeek

Procesnota provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan gecontroleerd overstromingsgebied (GOG) Blekerijbeek Provinciale Dienst Ruimtelijke Planning & Dienst Waterlopen Procesnota provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan gecontroleerd overstromingsgebied (GOG) Blekerijbeek Inhoud 1. Projectorganisatie... 4 1.1.

Nadere informatie

Samen inclusief hoger onderwijs realiseren. Beleidsplan

Samen inclusief hoger onderwijs realiseren. Beleidsplan Samen inclusief hoger onderwijs realiseren Beleidsplan 2017-2019 Goedgekeurd door de stuurgroep dd. 20.03.2017 Voorwoord Het Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) zet met zijn beleidsplan samen inclusief

Nadere informatie

Inputnota Vlaamse Jeugdraad: lokaal jeugdbeleid in de nieuwe gemeentelijke beleids- en beheerscyclus

Inputnota Vlaamse Jeugdraad: lokaal jeugdbeleid in de nieuwe gemeentelijke beleids- en beheerscyclus VJR-20100511 Inputnota Vlaamse Jeugdraad: lokaal jeugdbeleid in de nieuwe gemeentelijke beleids- en beheerscyclus Inleiding De Vlaamse regering wil de lokale sectorale en thematische beleidsplannen, waaronder

Nadere informatie

Acasus?

Acasus? Acasus? Interesse in duurzaam wonen, bouwen of renoveren? Acasus! Acasus bouwt aan een partnerschap tussen overheid, onderzoeksinstellingen, opleidingscentra en de private sector. POM West-Vlaanderen Provincie

Nadere informatie

Communicatieplan gemeentelijke herindeling. Bij Hoog en Laag

Communicatieplan gemeentelijke herindeling. Bij Hoog en Laag plan gemeentelijke herindeling Bij Hoog en Laag Inleiding Op dit moment onderzoekt de provincie Gelderland in samenwerking met de gemeenten op verzoek van de raden wat de financiële gevolgen zijn van een

Nadere informatie

Voorstudie van de implementatie en organisatie van een kennisbeheersysteem voor de FOD Financiën

Voorstudie van de implementatie en organisatie van een kennisbeheersysteem voor de FOD Financiën Voorstudie van de implementatie en organisatie van een kennisbeheersysteem voor de FOD Financiën Informatie (Proces 44) versus Kennismanagement (Proces 78) Versie gevalideerd door de stuurgroep van 23

Nadere informatie

De provincie Vlaams-Brabant je jeugdbeleid!

De provincie Vlaams-Brabant je jeugdbeleid! De provincie Vlaams-Brabant je jeugdbeleid! De provincie Vlaams-Brabant je jeugdbeleid! Naar een verdieping hoger met je gemeentelijk jeugdbeleid, of een volledige make-over? PROCEDURE Vraag je begeleiding

Nadere informatie

Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen

Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015 CIVINET, Antwerpen Welkom! Programma van de workshop Theoretische achtergrond

Nadere informatie

EEN NIEUW LOKAAL BESTUUR GEMEENTE en OCMW SINT-AMANDS. Klantendag Schaubroeck 26 november 2015 Leen Lejon gemeentesecretaris

EEN NIEUW LOKAAL BESTUUR GEMEENTE en OCMW SINT-AMANDS. Klantendag Schaubroeck 26 november 2015 Leen Lejon gemeentesecretaris EEN NIEUW LOKAAL BESTUUR GEMEENTE en OCMW SINT-AMANDS Klantendag Schaubroeck 26 november 2015 Leen Lejon gemeentesecretaris Sint-Amands Aantal inwoners: 8.300 Oppervlakte: 1.555 ha 3 deelgemeentes Landelijk

Nadere informatie

Kadernota Evenementen. Provincie Groningen van de

Kadernota Evenementen. Provincie Groningen van de Kadernota Evenementen 2016-2020 van de Provincie Groningen Kadernota Evenementen 2016-2020 van de provincie Groningen Het huidige evenementenbeleid heeft een looptijd tot en met 2015. In deze kadernota

Nadere informatie

This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement

This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement 844902 Inhoud Aanleiding Doelstelling Aanpak SURE2050 concreet: Consortium

Nadere informatie

burgemeestersconvenant Draaiboek

burgemeestersconvenant Draaiboek burgemeestersconvenant Draaiboek voor de opmaak en uitvoering van een gemeentelijk klimaatplan Inleiding De provincie Vlaams-Brabant streeft naar klimaatneutraliteit, maar kan dit niet zonder de hulp van

Nadere informatie

Portfolio kindvriendelijke steden en gemeenten

Portfolio kindvriendelijke steden en gemeenten Portfolio kindvriendelijke steden en gemeenten Met dit portfolio toon je aan dat jouw stad of gemeente volgende 5 criteria heeft gerealiseerd. Elk criterium is opgedeeld in enkele deelvragen. 1. Een breed

Nadere informatie

Vlaams Evaluatieplatform: seminarie ex ante beleidsevaluatie: inleiding. Dieter Vanhee - Departement Kanselarij en Bestuur

Vlaams Evaluatieplatform: seminarie ex ante beleidsevaluatie: inleiding. Dieter Vanhee - Departement Kanselarij en Bestuur Vlaams Evaluatieplatform: seminarie ex ante beleidsevaluatie: inleiding Dieter Vanhee - Departement Kanselarij en Bestuur Welkom in het Herman Teirlinck-gebouw Het Vlaams Evaluatieplatform (VEP) is een

Nadere informatie

D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant

D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant Titel van het project: EPC coaching voor gemeenten. Locatie:

Nadere informatie

Klimaatplan Sint-Niklaas

Klimaatplan Sint-Niklaas Klimaatplan Sint-Niklaas 2/10/2016 Klimaat 97% van de wetenschappers zegt dat de mens het klimaat op aarde in sneltempo naar een gevaarlijk omslagpunt aan het duwen is. Europese chemische industrie wil

Nadere informatie

Geïntegreerde zorg voor

Geïntegreerde zorg voor Geïntegreerde zorg voor een betere gezondheid Toelichting KB geïntegreerde zorg financiering pilootprojecten Plenaire Sessie Pilootprojecten - 10 februari 2017 Ontwerp KB pilootprojecten geïntegreerde

Nadere informatie

Gezonde waterlopen: wat betekent dit voor uw gemeente? Steven Van den Broeck Peter Aelterman

Gezonde waterlopen: wat betekent dit voor uw gemeente? Steven Van den Broeck Peter Aelterman Gezonde waterlopen: wat betekent dit voor uw gemeente? Steven Van den Broeck Peter Aelterman Uw rioolbeheer ecologisch gezond? Even een blik over de schouder We hebben samen al een hele weg afgelegd! 1998

Nadere informatie

Be Planet est une Fondation d utilité publique qui soutient des actions innovantes dans une démarche positive en faveur de l environnement.

Be Planet est une Fondation d utilité publique qui soutient des actions innovantes dans une démarche positive en faveur de l environnement. Be Planet est une Fondation d utilité publique qui soutient des actions innovantes dans une démarche positive en faveur de l environnement. Be Planet is een stichting van openbaar nut die innoverende acties

Nadere informatie

PROJECTVOORSTEL KINDERARMOEDE

PROJECTVOORSTEL KINDERARMOEDE OCMW Sint-Katelijne-Waver PROJECTVOORSTEL KINDERARMOEDE 1. Inleiding Armoede wordt gedeeltelijk, maar voor een belangrijk deel, doorgegeven van generatie op generatie. Kinderen die (langdurig) leven in

Nadere informatie

De 7 stappen van je participatieproces - handleiding

De 7 stappen van je participatieproces - handleiding De 7 stappen van je participatieproces - handleiding 1 1) Doelstellingen helder krijgen De eerste vraag die we moeten beantwoorden is niet Hoe gaan we dit doen? maar wel vragen zoals: - Waarom doen we

Nadere informatie

DIVERSITEITSPLANNEN IN HET ONDERWIJS

DIVERSITEITSPLANNEN IN HET ONDERWIJS DIVERSITEITSPLANNEN IN HET ONDERWIJS Een school die een efficiënt diversiteitsbeleid voert heeft oog voor de capaciteiten en de verscheidenheid van elk personeelslid/leerling. Nu zijn er heel wat scholen

Nadere informatie

Opstart lerend netwerk FLK - identificatie werkvragen

Opstart lerend netwerk FLK - identificatie werkvragen I.S.M. SUMA CONSULTING / VITO Opstart lerend netwerk FLK - identificatie werkvragen Workshop step-up 8 oktober 2014 I.S.M. SUMA CONSULTING / VITO FINALITEITLERENDNETWERK: NIEUWE VERSIE VAN DRAAIBOEK =

Nadere informatie

Bijzondere projectsubsidies socio-culturele projecten

Bijzondere projectsubsidies socio-culturele projecten Booischotseweg 1 2235 Hulshout Tel: 015 22 40 17 www.hulshout.be hulshout@bibliotheek.be Bijzondere projectsubsidies socio-culturele projecten Artikel 1. Doelstelling en definitie Onder de hierna bepaalde

Nadere informatie

Lokaal klimaatbeleid. Algemeen. Ook als lokaal bestuur?

Lokaal klimaatbeleid. Algemeen. Ook als lokaal bestuur? Algemeen Lokaal klimaatbeleid Regiovergadering 12 en 14 maart 2013 Mitigatie = maatregelen nemen om klimaatverandering te beperken bv. energieverbruik minderen, meer hernieuwbare energie opwekken, minder

Nadere informatie

Communicatieplan CO 2-reductie

Communicatieplan CO 2-reductie Communicatieplan CO 2 -reductie Saasveld, 8 mei 2013 Auteur: Karin Koopman Geaccordeerd door: M.G.M. Kleizen Inhoud 1 INLEIDING 3 1.1 Over dit communicatieplan 3 2 DOELSTELLINGEN EN DOELGROEPEN 4 2.1 COMMUNICATIEDOELSTELLING

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen? Want een duurzaam bedrijf is. een sterk bedrijf! een maatschappelijk geïntegreerd bedrijf! een bedrijf met toekomst!

Duurzaam ondernemen? Want een duurzaam bedrijf is. een sterk bedrijf! een maatschappelijk geïntegreerd bedrijf! een bedrijf met toekomst! Duurzaam ondernemen? Want een duurzaam bedrijf is een sterk bedrijf! een maatschappelijk geïntegreerd bedrijf! een bedrijf met toekomst! d.o.start: wat en hoe? Wat als u kennis kon verwerven via netwerking

Nadere informatie

i-scan 2.0 Informatiebeheer van werkvloer tot beleid. Begeleiding voor

i-scan 2.0 Informatiebeheer van werkvloer tot beleid. Begeleiding voor Informatiebeheer van werkvloer tot beleid. Begeleiding voor gemeenten en OCMW s Waarom I-scan 2.0? De uitbouw van e-government en het toenemend gebruik van ICT-toepassingen leveren niet altijd de voorspelde

Nadere informatie