MVO-verslag Koninklijke FrieslandCampina N.V.
|
|
- Floris Gerritsen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 MVO-verslag 2012 Koninklijke FrieslandCampina N.V.
2 MVO-verslag 2012 Koninklijke FrieslandCampina N.V. Bijschrift bij cover: In deze installatie in de productielocatie van FrieslandCampina in Workum wordt wei ingedikt tot droge stof. Dit gebeurt met omgekeerde osmose, een proces waarbij de wei onder hoge druk wordt gefilterd. De techniek die hiervoor wordt gebruikt bespaart enorm op energie. Bovendien wordt het water dat hierbij vrijkomt opnieuw gebruikt.
3 Toelichting In dit MVO-verslag doet Koninklijke FrieslandCampina N.V. verslag van de resultaten en de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in Het MVO-verslag 2012 is opgesteld volgens de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI) en de criteria van de Transparantiebenchmark. Het verslag voldoet aan level B (self declared). Het MVO-verslag en de bijbehorende GRI-index zijn tevens te vinden op Het MVO-verslag is, evenals het jaarverslag 2012, opvraagbaar bij de afdeling Corporate Communication van FrieslandCampina en te vinden in de App Store. Vragen, opmerkingen of suggesties naar aanleiding van dit MVO-verslag ontvangen wij graag op het volgende adres: corporate.communication@frieslandcampina.com. Volg ons op:
4 Inhoud Woord vooraf 4 Royal FrieslandCampina in een oogopslag 6 Belangrijkste MVO-ontwikkelingen Kerncijfers MVO 14 Voedingswaarde & gezondheid Tekort aan nutriënten terugdringen Missie, visie en strategie Efficiënte en duurzame productieketens Grondstofgebruik verbeteren MVO De MVO-strategie van FrieslandCampina Ontwikkeling lokale melkveehouderij in Azië en Afrika Kleine melkveehouders in Azië en Afrika verder helpen Duurzame melkveehouderij De standaard bepalen 16 CSR Governance Board Vier MVO-implementatieteams MVO-maatstaven Jaarlijkse rapportering Dialoog met belanghebbenden - Partnerships Betrokkenheid medewerkers en leden-melkveehouders MVO-trainingprogramma's Jaarlijkse MVO-Team Award Duurzaamheidsrichtlijnen voor leveranciers Gedragscode Foqus kwaliteitssysteem Beleidsdocumenten Voedingswaarde & gezondheid 20 Efficiënte en duurzame productieketens 28 Ontwikkeling lokale melkveehouderij in Azië en Afrika 34 Duurzame melkveehouderij 40 Betrokkenheid van medewerkers 49 Het fundament: borging van het MVO-beleid 53 Uitdagingen en ambities 60 Bijlagen 62
5 4 Woord vooraf Woord vooraf Geachte lezer, Bijgaand treft u het MVO-verslag 2012 aan van Koninklijke FrieslandCampina N.V.. Naast de rapportage over resultaten, dilemma s en onvermijdelijk ook tekortkomingen hebben we tot mijn vreugde in 2012 een stevig fundament onder het MVO-beleid gelegd: de corporate purpose. De missie van FrieslandCampina, vertaald en relevant gemaakt naar onze stakeholders. Dat geeft intern richting, overtuiging en inspiratie rond het thema verantwoord ondernemerschap en duurzaamheid. Dagelijks voorziet FrieslandCampina 1 miljard consumenten in meer dan 100 landen van zuiveldranken, baby- & kindervoeding, kaas, boter, yoghurts en desserts. Daarbij streeft FrieslandCampina naar een verantwoorde productie van zuivel, van gras tot glas. Samen met onze leden-melkveehouders (tevens onze aandeelhouders), medewerkers, leveranciers, klanten en maatschappelijke partners creëren we op verschillende terreinen shared value; meerwaarde waar FrieslandCampina ledenmelkveehouders, onze klanten èn de samenleving van profiteren. Passend in de coöperatieve traditie van bijna anderhalve eeuw. Als zuivelonderneming met bijna leden-melkveehouders streven we naar lange termijn continuïteit voor onze leden en laten we ons niet leiden door korte termijn denken. Duurzaamheid is daarom een integraal onderdeel van onze groeistrategie route2020. Niet alleen omdat steeds vaker consumenten, klanten en de samenleving daarom vragen, maar ook omdat wij onze verantwoordelijkheid richting diverse stakeholders serieus nemen, de continuïteit van onze eigen organisatie willen borgen en ons verdienmodel weerbaar willen maken tegen toekomstige duurzaamheidsuitdagingen. Denk aan schaarste aan land, water, grondstoffen, energie en andere natuurlijke hulpbronnen. toekomstperspectief te bieden in de regio s waar we actief zijn, zowel in Europa als in Azië en Afrika. Dit doen we onder meer met het Dairy Development Programme waarbij meer dan lokale boeren in de melkveehouderij dus buiten onze eigen coöperatie betrokken zijn. De derde uitdaging heeft te maken met het verduurzamen van onze keten en het toegroeien naar een meer circulaire economie. De toenemende schaarste aan land, water en andere natuurlijke hulpbronnen dwingt ons om onze CO 2 -uitstoot te reduceren, nog efficiënter om te gaan met energie, water en grondstoffen, duurzame energie op te wekken in onze eigen keten, mineralenkringlopen te sluiten en natuur en biodiversiteit te beschermen. Afval van food waste in de productieketen tot verpakkingen moet worden voorkomen en hergebruik gestimuleerd. Drie grote uitdagingen die we een plek hebben gegeven in onze corporate purpose en het MVO-strategiehuis. Nu zijn we volop bezig om het duurzaamheidsbeleid uit te voeren en medewerkers en leden-melkveehouders hierbij te betrekken. Ik ervaar dat dit proces goed op schema ligt en besef tegelijk dat er ook nog een aantal fikse uitdagingen zijn. Binnen onze cultuur zie je de verandering plaatsvinden en dat stemt mij positief. Ik denk dat we gezamenlijk met onze leden-melkveehouders en medewerkers de business case van duurzaamheid aan het bouwen zijn. Als dat lukt dan maken we daar echt het verschil mee in de markt en in de samenleving. Cees t Hart CEO Koninklijke FrieslandCampina N.V. De komende tijd zien we drie maatschappelijke uitdagingen waaraan FrieslandCampina als zuivelonderneming een relevante bijdrage kan leveren: Allereerst is er de uitdaging van voedselzekerheid of misschien beter gezegd: nutriëntenzekerheid. In 2030 bestaat de wereldbevolking uit 8 miljard mensen, waarvan de meerderheid in steden leeft. Dat betekent dat er over 17 jaar al 50% meer voedsel en energie beschikbaar moet zijn en 30% extra schoon drinkwater. Er ontstaat een enorme behoefte aan voedzame en betaalbare levensmiddelen die zo duurzaam mogelijk zijn geproduceerd. Met onze producten kunnen wij voorzien in deze behoefte. Een tweede uitdaging ligt in de toenemende vergrijzing van boeren. Wereldwijd zijn miljoen mensen afhankelijk van de melkveehouderijsector voor hun voedselvoorziening en inkomen. Wij kunnen daarin een rol spelen door jonge boeren
6 Woord vooraf 5 Geachte lezer, Duurzaamheid met als doel het borgen van de continuïteit van je activiteiten en organisatie zit in de kern van onze coöperatie. Wij zijn al jaar actief in de veehouderij in de lage landen, waarbij we goed gebruik maken van optimale klimaatomstandigheden, uitstekend grasland en een rivierendelta met overvloedig water. We willen er de komende tijd ook nog graag zijn. Die permissie moet je echter wel verdienen bij je lokale stakeholders. Dat begrijpen we heel goed. De lange termijn focus van een coöperatie maakt het makkelijker om duurzaamheid in ons eigen DNA op te nemen. Net als het vermogen van een coöperatie om aan de verwachtingen van klant, consument en samenleving te blijven voldoen. We voelen de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de melkveehouderij in Nederland kan blijven voortbestaan en komende generaties boeren consumenten kunnen blijven voorzien van gewaardeerde en voedzame zuivelproducten. Vanaf 1 januari 2012 is Foqus Planet geïntroduceerd op de melkveehouderijen. In dit allesomvattende duurzaamheidsprogramma voor de melkveehouderij hebben leden-melkveehouders ruimte om in de uitvoering flexibel te schakelen tussen verschillende onderdelen om hun doelen te halen de komende jaren. Ik ben trots op het feit dat we breed draagvlak hebben gerealiseerd onder onze leden voor dit duurzaamheidsprogramma en de manier waarop we nu vooruitgang boeken. Dit eerste jaar van de uitrol is succesvol verlopen. Zo zien we bijvoorbeeld dat de dalende trend van weidegang dit jaar is gestopt, de energie efficiency wordt verbeterd, er volop investeringen plaatsvinden in groene energie en er hard wordt gewerkt aan de reductie van antibiotica en verdere verbetering van dierenwelzijn en -gezondheid. Onze uitdaging is om de vooruitgang die we nastreven te koppelen aan de vraag van de markt en maatschappij. Een duurzamere melkveehouderij en de investeringen die ledenmelkveehouders doen, moeten een meerwaarde geven aan melk en zuivel en dus vertaald worden naar waardecreatie in de markt. Een mooi voorbeeld is de samenwerking met Unilever en Danone waarbij we aantoonbaar duurzaamheidsresultaten halen en tegelijk een goede verwaarding van meer volume melk realiseren die ook ten gunste komt van onze leden. Bijzondere samenwerkingen die in 2012 zijn gestart, zoals met CRV en Agriterra, leveren hele concrete resultaten op. Agriterra brengt lokale boeren in Azië en Afrika in contact met onze leden-melkveehouders en dat werkt beide kanten op. Enerzijds helpen wij lokale melkveehouders met hun bedrijfsvoering, zorg voor de dieren en kwaliteitsbeheer, anderzijds beseffen leden-melkveehouders wat we gezamenlijk kunnen betekenen en welke maatschappelijke bijdrage we leveren. Voor de naaste toekomst hoop ik dat we op de inspanningen rondom mest en mineralenkringloop net zo positief kunnen terugkijken als op weidegang. Deze onderwerpen zijn nu onderdeel van het politiek en maatschappelijk debat. Dat biedt een prachtige kans om te laten zien dat onze leden en onze sector een verbeterslag kunnen maken en dat we de mineralenkringloop optimaal organiseren. Dat betekent winst voor de circulaire economie die we in Nederland nastreven. Piet Boer Voorzitter bestuur Zuivelcoöperatie FrieslandCampina U.A.
7 6 Royal FrieslandCampina in een oogopslag Royal FrieslandCampina in een oogopslag Elke dag voorziet Royal FrieslandCampina circa 1 miljard consumenten verspreid over de wereld van voeding die rijk is aan waardevolle voedingsstoffen. Met een jaaromzet van 10,3 miljard euro behoort FrieslandCampina tot de vijf grootste zuivelondernemingen in de wereld. FrieslandCampina levert consumentenproducten als zuiveldranken, baby- & kindervoeding, kaas en desserts in een groot aantal Europese landen, in Azië en in Afrika. Ook worden producten geleverd aan professionele afnemers, waaronder room- en boterproducten aan bakkerijen en horecabedrijven. Daarnaast produceert FrieslandCampina ingrediënten en halffabricaten voor producenten van baby- & kindervoeding, de voedingsmiddelenindustrie en de farmaceutische sector wereldwijd. 10,3 miljard euro omzet medewerkers Vestigingen in 28 landen Export naar meer dan 100 landen NL DE BE leden-melkveehouders 1,0 miljard consumenten zijn de eigenaren van de onderneming
8 Royal FrieslandCampina in een oogopslag 7 Kerngegevens miljoen euro bedrijfsresultaat stijgt met 19,6% 274 miljoen euro winst stijgt met 26,9% Netto-omzet in miljoenen euro s Bedrijfsresultaat in miljoenen euro s Bedrijfsresultaat in % netto-omzet in procenten ,7 4,2 4,8 3,2 423 miljoen euro investeringen Winst in miljoenen euro s Operationele kasstroom in miljoenen euro s ,24 euro melkprijs voor leden daalt met 6,5% Melkprijs in euro s per 100 kilogram, excl. btw 36,24 38,77 34,35 27,34
9 8 Royal FrieslandCampina in een oogopslag FrieslandCampina De uitdagingen FrieslandCampina wil bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken De uitdaging van voedselzekerheid De uitdaging voor melkveehouders Toenemende vergrijzing van boeren wereldwijd Jonge melkveehouders toekomstperspectief bieden Wereldwijd zijn miljoen mensen afhankelijk van de melkveehouderijsector De groeiende wereldbevolking voeden: 7 tot 9 miljard mensen in 2050 waarvan 70 procent in steden Voedselzekerheid, nutriëntenzekerheid en betaalbare voeding Voedselveiligheid en consumentenvertrouwen De uitdaging van duurzaamheid Minder CO 2 -uitstoot en meer hernieuwbare energie Toenemende schaarste aan land, water en andere natuurlijke hulpbronnen Natuurbehoud en zorg voor diversiteit flora en fauna (biodiversiteit)
10 Royal FrieslandCampina in een oogopslag 9 Ondernemen met meerwaarde Aspiratie De wereldbevolking groeit en daarmee ook de behoefte aan voedsel. Deze wereldwijde ontwikkeling heeft implicaties voor de gezondheid van mens en dier én voor het milieu. Hoe wordt voldoende nutriëntrijke en energierijke voeding geproduceerd? Wat zijn hiervan de gevolgen voor het milieu? En zijn er nog wel voldoende boeren die voedsel produceren en daarmee voor zichzelf een reëel inkomen realiseren? Mensen wereldwijd voorzien van de juiste voedingsstoffen is dé uitdaging. Het is de ambitie van FrieslandCampina om mensen en de gemeenschappen waarbinnen zij leven verder te helpen. Dat doet FrieslandCampina door voedingsrijke zuivelproducten aan te bieden en door de wijze waarop de onderneming werkt en onderneemt, als bedrijf met een lange coöperatieve traditie. Ouders in staat stellen hun kinderen betrouwbare en voedingsrijke zuivelproducten te geven is de motivatie van de leden-melkveehouders en medewerkers van FrieslandCampina. Dat doet het bedrijf al meer dan 140 jaar. Een miljard consumenten waarderen iedere dag opnieuw onze innovatieve en smaakvolle zuivelproducten. Mensen wereldwijd voorzien van essentiële voedingsstoffen uit natuurlijke zuivel FrieslandCampina brengt het beste van twee werelden samen door het vakmanschap en ondernemerschap van de leden-melkveehouders te combineren met de kennis van de medewerkers en haar klantgerichte en wereldwijd opererende onderneming. Hiermee wordt de groei geborgd in zowel consumenten- als industriële markten. FrieslandCampina committeert zich in de totale keten van gras tot glas aan hoge standaarden op het gebied van kwaliteit, veiligheid, duurzaamheid en transparantie. Daarmee wordt de basis gelegd voor het vertrouwen van afnemers en consumenten in de producten en wordt de continuïteit verzekerd, die zo kenmerkend is voor de coöperatie. FrieslandCampina gelooft in gedeelde waarden (shared value): het gelijktijdig realiseren van een goed inkomen voor de leden-melkveehouders, medewerkers perspectief bieden én het realiseren van waarde voor klant en consument. Tegelijkertijd wil FrieslandCampina een meerwaarde betekenen voor de samenlevingen waarin zij actief is. Zo worden kansen gecreëerd en perspectieven geboden voor alle belanghebbenden. De meest aantrekkelijke zuivelonderneming voor leden-melkveehouders
11 10 Royal FrieslandCampina in een oogopslag route2020: groei én waardecreatie Onderscheidend Melk: voedingsrijk van nature Van gras tot glas: kwaliteit in de gehele keten geborgd Groeicategorieën Inspelen op behoeften Vaardigheden Fundament Coöperatieve traditie: continuïteit en duurzame groei
12 Royal FrieslandCampina in een oogopslag 11 Meerwaarde Onze manier van werken: investeren in de groei en ontwikkeling van mensen Duurzaamheid en verantwoordelijkheid: op een duurzame en transparante manier meerwaarde creëren Wereldwijde speler in agro-food: bijdragen aan voedselzekerheid met een lokale focus Gedeelde waarden (shared value) creëren voor: leden-melkveehouders klanten consumenten (potentiële) medewerkers investeerders samenlevingen
13 12 Belangrijkste MVO-ontwikkelingen 2012 Belangrijkste MVO-ontwikkelingen 2012 Succesvolle start van het Foqus planet programma voor duurzame melkveehouderij in Nederland, België en Duitsland, onder andere door het vastleggen van diverse duurzaamheidsmaatregelen op melkveebedrijven en actieve bijdragen van ledenmelkveehouders tijdens workshops over weidegang of verantwoord diergeneesmiddelengebruik. Om energie- en watergebruik in de productielocaties inzichtelijk te maken, zijn er drie uitgebreide impact-assesments uitgevoerd op de FrieslandCampina locaties in Borculo (Nederland), Lummen (België) en Samaron (Thailand). De doelstelling om één miljoen kinderen effectief te bereiken met voorlichting over gezond eten en leven is ruimschoots gehaald. Dat is onder andere te danken aan het schoolmelkprogramma en activiteiten rondom Wereldmelkdag. FrieslandCampina heeft in 2012 een grootschalig voedingsonderzoek, genaamd South East Asia Nutrition Survey (SEANUTS), afgerond. De resultaten zijn tijdens wetenschappelijke congressen gedeeld met gezondheidsprofessionals. Suikerreductieprogramma opgestart voor Maleisische producten om in totaal ton suiker te reduceren in deze producten.
14 Belangrijkste MVO-ontwikkelingen Ten behoeve van het Dairy Development Programme is een samenwerkingsverband gesloten met Agriterra. Door middel van inzet van leden-melkveehouders en medewerkers van FrieslandCampina starten verschillende projecten die lokale melkveehouders ondersteunen. Zo wordt de productiviteit per koe in Azië en Afrika geoptimaliseerd. FrieslandCampina is vanwege haar MVO-inspanningen door Unilever geselecteerd als preferred supplier. Meer dan duizend ledenmelkveehouders hebben de energiescan uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in het energieverbruik van hun bedrijf. Met behulp van de scan zijn zij in staat om besparingen te creëren. Uitbreiding van het assortiment zuivelproducten met weidemelk naar onder andere Milner, Vifit, Goedemorgen! en Optimel. Voor inspanningen op het gebied van inkoop van duurzame palmolie ontving FrieslandCampina twee onderscheidingen: de Task Force Duurzame Palmolie Award en de Productschap MVO-pluim 2012.
15 14 Kerncijfers MVO Kerncijfers MVO Voedingswaarde & gezondheid Producten met het Vinkje/Choices-logo Efficiënte en duurzame productieketens Δ % CO 2 -uitstoot (kton CO 2 ) % Energieverbruik (TJ) (direct) % Waterverbruik (x m 3 ) % Afval (ton) % Gevaarlijk afval (ton) % Medewerkers Medewerkers (gemiddeld aantal fte's) Van wie mannen Van wie vrouwen Deelnemers FrieslandCampina Academy, wereldwijd Aantal uren besteed door medewerkers aan FrieslandCampina Academy trainingen Gemiddeld aantal programma s FrieslandCampina Academy Ongevallenratio per gewerkte uren (LTA Rate) 1,0% 3 1,5% Medewerkers per business group 2012 (gemiddeld aantal fte's) Medewerkers naar regio 2012 (gemiddeld aantal fte's) Cheese, Butter & Milkpowder Consumer Products International Ingredients % 38% 13% 4% Corporate & Support % Consumer Products Europe Afrika en Noord- en Zuidhet Midden-Oosten 5% Amerika 1% Azië en Oceanië % Rest van Europa % 33% 9% Nederland Duitsland Vanwege een kwaliteitsverbetering in de dataverzameling, zijn de gegevens zoals gerapporteerd in het MVO-verslag 2011 aangepast. 2 Wijzigingen in gevaarlijk afval in verband met incidentele afvoer van onder andere loog en afgewerkte olie. 3 De LTA rate van 1,0 is 33% lager dan 2011 en bovendien onder de doelstelling van 1,35%. Deze LTA rate is exclusief de verworven bedrijven (DFE India, Alaska Milk Filippijnen en Yoko Cheese).
16 Kerncijfers MVO 15 Energieverbruik (TJ) CO 2 -emissies (kton CO 2 ) warmte elektriciteit stookolie aardgas elektriciteit stookolie aardgas Waterverbruik (x 1000 m 3 ) Overige emissies (ton) grondwater leidingwater NO x SO 2 Gemiddelde leeftijd medewerkers per business group 2012 (gemiddeld aantal fte's) Leeftijdsopbouw medewerkers 2012 (gemiddeld aantal fte's) Corporate & Support Consumer Products Europe % >60 4% 15% Ingredients Consumer Products International % 32% Cheese, Butter & Milkpowder
17 16 De MVO-strategie van FrieslandCampina De MVO-strategie van FrieslandCampina FrieslandCampina voorziet een uitdagende toekomst voor de wereldvoedselvoorziening. De snelle groei van de wereldbevolking heeft grote invloed op de beschikbaarheid van voedsel en grondstoffen. Melk is van nature één van de meest rijke voedingsbronnen, vormt de basis van een breed scala zuivelproducten en is een bron van ingrediënten voor andere voedingsmiddelen. Met haar producten levert FrieslandCampina een bijdrage aan de wereldvoedselvoorziening, in het bijzonder op het gebied van nutriëntenzekerheid. MVO Missie, visie en strategie Voedingswaarde & gezondheid Efficiënte en duurzame productieketens Ontwikkeling lokale melkveehouderij in Azië en Afrika Duurzame melkveehouderij Tekort aan nutriënten terugdringen Grondstofgebruik verbeteren Kleine melkveehouders in Azië en Afrika verder helpen De standaard bepalen CSR Governance Board Vier MVO-implementatieteams MVO-maatstaven Jaarlijkse rapportering Dialoog met belanghebbenden - Partnerships Betrokkenheid medewerkers en leden-melkveehouders MVO-trainingprogramma's Jaarlijkse MVO-Team Award Duurzaamheidsrichtlijnen voor leveranciers Gedragscode Foqus kwaliteitssysteem Beleidsdocumenten
18 De MVO-strategie van FrieslandCampina 17 Shared value MVO gaat bij FrieslandCampina verder dan alleen het verduurzamen van de productieketen en de productieprocessen. Uitgangspunt is het creëren van shared value, oftewel meerwaarde voor zowel FrieslandCampina als de maatschappij. Dit vertaalt zich concreet in drie verschillende waardes: Financiële waarde voor leden-melkveehouders Klantwaarde Maatschappelijke meerwaarde In het MVO-beleid is deze shared value leidend, zodat niet alleen de continuïteit van FrieslandCampina gewaarborgd blijft, maar ook de gezondheid van de mens, het milieu en de toekomst van de melkveehouderij. MVO-strategiehuis Het integrale MVO-beleid van FrieslandCampina bestaat uit diverse elementen die samen het MVO-strategiehuis vormen. Centraal staan vier prioriteitsgebieden: Voedingswaarde & gezondheid Efficiënte en duurzame productieketens Ontwikkeling lokale melkveehouderij in Azië en Afrika Duurzame melkveehouderij (Nederland, België en Duitsland) Het fundament van het strategiehuis zorgt ervoor dat het MVO-beleid wordt geborgd binnen FrieslandCampina: een organisatie bestaande uit de CSR Governance Board, het MVO-coördinatieteam, alsmede vier stuurgroepen voor de vier prioriteitsgebieden. Zij zijn samen verantwoordelijk voor de implementatie van het MVO-beleid; betrokkenheid van stakeholders; een beleid met doelstellingen voor 2020, geborgd door de ISO richtlijn. Dat is erop gericht de medewerkers en leden-melkveehouders zo optimaal mogelijk te betrekken bij duurzaam ondernemen; een samenstel van afspraken, commitments, gedragscodes, beleidsdocumenten, convenanten, rapportages en certificeringen waarin MVO en duurzaamheid binnen FrieslandCampina worden geborgd. Van borging naar implementatie In 2012 heeft de onderneming zich volledig toegespitst op de implementatie van het MVO-beleid in de gehele organisatie, nadat 2011 in het teken stond van het vaststellen en borgen van het MVO-beleid in de organisatie. Het expliciete commitment van CEO Cees t Hart, zowel in- als extern uitgesproken, voor het volledig integreren van MVO in de onderneming heeft hieraan bijgedragen. Rode draad in 2012 was het contact met stakeholders. Een dialoog met stakeholders over voeding en gezondheid, de online start van het platform The Milk Story, een hernieuwde overeenkomst met Stichting Natuur en Milieu, Solidaridad en het Wereld Natuur Fonds over duurzame soja en ondertekening van het Convenant Weidegang. Het zijn enkele belangrijke voorbeelden van de actieve aanpak van FrieslandCampina in de zoektocht naar stakeholdercontact voor feedback op haar activiteiten. Alle relevante bedrijfsonderdelen en betrokkenen zijn aangesloten op de plannen en activiteiten van FrieslandCampina, van de leden-melkveehouders tot en met de marketeers. In 2012 zijn in vier landen MVO-roadshows georganiseerd waarbij werknemers uit alle Europese locaties betrokken waren. De roadshows bestaan uit trainingen en workshops, maar richten zich ook op het gezamenlijk genereren van ideeën die helpen het MVO-beleid op landenniveau vorm en impact te geven. Bij deze roadshows is naast de milieu- en voedingskundige aspecten ruime aandacht voor verantwoorde marketing. Van corporate social responsibility naar brand social responsibility MVO is bij FrieslandCampina een wezenlijk onderdeel van de strategie route2020 van de onderneming. Het doel voor de komende jaren is om MVO ook te koppelen aan de verschillende merken. In 2012 heeft FrieslandCampina hiervoor een workshopmethodologie ontwikkeld. Die is specifiek bedoeld voor doorvertaling van de doelen en uitgangspunten van het overkoepelende MVO-beleid naar de specifieke merken en naar de klanten. In 2013 zal deze aanpak van start gaan.
19 18 De MVO-strategie van FrieslandCampina Doelstellingen voor het jaar 2020 FrieslandCampina heeft voor de vier prioriteitsgebieden doelstellingen voor het jaar 2020 geformuleerd. Op basis van deze doelstellingen zijn actieplannen voor de komende jaren ontwikkeld. Voedingswaarde & gezondheid Efficiënte en duurzame productieketens Ontwikkeling lokale melkveehouderij in Azië en Afrika Duurzame melkveehouderij (in Nederland, België en Duitsland) Verminderen van suiker, zout en vetten in FrieslandCampina producten. Het gebruik van energie, water en afvalwater in 2020 met twintig procent reduceren ten opzichte van 2010 (per kilo). Dat kan door jaarlijks twee procent efficiëntie te realiseren. Betrokken melkveehouderijen van lokale melkveehouders aansluiten op FieslandCampina s wereldwijde kwaliteitsstandaard Foqus planet. Klimaatneutrale groei van FrieslandCampina faciliteren door maatregelen op de melkveebedrijven door te voeren. Ontwikkelen van een bedrijfsstandaard voor etikettering en consumenteninformatie. Honderd procent gebruik groene elektriciteit in Het jaarlijks gezinsinkomen van betrokken melkveehouders ruim boven de door de VN vastgelegde armoedegrens brengen. Handhaven van het huidige niveau van weidegang van procent van de bedrijven van leden-melkveehouders. Hulp bieden bij de aanpak van ondervoeding. Duurzame productie (volgens internationale criteria) van alle ingekochte (landbouw) grondstoffen. De productiviteit per koe in Zuidoost-Azië en Nigeria ten opzichte van 2011 met vijftig procent verhogen. Verbeteren van de gezondheid en het welzijn van dieren op de boerderijen. Per jaar tien miljoen kinderen effectief bereiken met voorlichting over gezonde voeding.
20 De MVO-strategie van FrieslandCampina 19 Maatschappelijke waardering voor het MVO-beleid Maatschappelijk draagvlak voor de Nederlandse zuivelsector en FrieslandCampina is essentieel voor de continuïteit van de Nederlandse zuivelsector en groei van de onderneming. FrieslandCampina is in handen van een coöperatie van ledenmelkveehouders met ruim 140 jaar geschiedenis en ervaring. Dat de inspanningen op het gebied van MVO gewaardeerd worden, blijkt uit de volgende erkenningen: Duurzame reputatie Naast inhoudelijke awards en toekenningen voor inspanningen op MVO-vlak geeft FrieslandCampina s MVO-beleid ook haar reputatie de nodige glans. Zo is FrieslandCampina als tweede geëindigd in het jaarlijkse reputatieonderzoek van het Reputatie Instituut onder de dertig grootste Nederlandse ondernemingen. Zowel op het gebied van innovatie als maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft FrieslandCampina hoge scores behaald. Ook is een tweede plek in de wacht gesleept bij de Sustainable Image Index 2012, een jaarlijks onderzoek van MT Management Team naar de duurzaamste bedrijfsimago s. Ruim duizend mensen hebben hun oordeel gegeven over hoe de veertig sterkste merken van Nederland omgaan met milieu en energie, hun medewerkers, hun strategie en bestuur. Daarnaast hebben zij hun mening gegeven over hoe duurzaam het product en de dienst is. Een pluim voor duurzame palmolie FrieslandCampina heeft twee onderscheidingen ontvangen voor het inkoopbeleid van duurzame palmolie: de Task Force Duurzame Palmolie Award en de Productschap MVO (Margarine, Vetten en Oliën)-pluim FrieslandCampina preferred supplier van Unilever Unilever heeft FrieslandCampina geselecteerd als preferred supplier voor de inkoop van zuivel en zuivelingrediënten. Het duurzaamheidsprogramma van FrieslandCampina was een belangrijke doorslaggevende factor om tot deze samenwerking over te gaan. Transparant over MVO Het MVO-verslag van FrieslandCampina wordt ieder jaar opgenomen in de Transparantiebenchmark. Deze benchmark, een initiatief van het ministerie van Economische Zaken, zorgt voor transparantie in de maatschappelijke verslaggeving van de grootste Nederlandse ondernemingen. Met 169 punten uit het maximale aantal van 200 nam FrieslandCampina in 2012 de 33e plaats in op de ranglijst. Hiermee maakt de onderneming deel uit van de top vijf in de categorie Voedsel en drank. De mate van betrouwbaarheid van de maatschappelijke verslaglegging, beoordeeld op basis van externe verificatie van de MVOinformatie, is een belangrijk aandachtspunt voor Onderscheiding van Indonesische overheid voor milieubeleid FrieslandCampina Indonesia is door de Indonesische overheid onderscheiden voor haar milieu-inspanningen. Twee productiebedrijven in de regio Jakarta zijn getoetst op hun prestaties als het gaat om afvalbeheer, afname en beheer van de uitstoot van gevaarlijke stoffen, waterzuivering, vermindering van energieverbruik, opslag van gevaarlijke stoffen en een niet-rokenbeleid. De overheid in Indonesië kent een strenge milieuwetgeving en stimuleert bedrijven om de wetgeving te volgen, waar mogelijk wordt de lat zelfs iets hoger gelegd. Award voor duurzame verbeteringen FrieslandCampina DMV in Veghel heeft afgelopen jaar de TPM Excellence Award ontvangen van het toonaangevende Japanese Institute of Plant Maintenance. FrieslandCampina DMV krijgt de award omdat het erin is geslaagd medewerkers op de werkvloer te stimuleren om met elkaar ketenbreed duurzame verbeteringen te realiseren. Daarbij gaat het onder meer om besparing op energieverbruik, verbetering van machinerendementen, vermindering van storingen, terugdringen van grondstofverspilling, maar ook om verbeteringen op het gebied van informatievoorziening. Sinds de start van het programma in 2007 is er op deze manier al meer dan 10 miljoen euro aan structurele verbeteringen gerealiseerd. Deli XL kent duurzaamheidsprijs 2012 toe aan FrieslandCampina FrieslandCampina Out of Home, onderdeel van Consumer Products Europe, heeft van Foodservice bedrijf Deli XL de Deli XL MVO-award ontvangen voor het meest vooruitstrevende MVO-beleid en haar inspanningen om de gehele keten te verduurzamen.
21
22 Voedingswaarde & gezondheid Tekort aan nutriënten terugdringen Een partnership als deze genereert aandacht voor onze missie en stelt ons in staat ons werk te doen als hulpverlener. Tegelijkertijd kan FrieslandCampina haar MVO-beleid implementeren en kennis en ervaring opdoen in de landen waar wij actief zijn. Die synergie, dat is de shared value waar we altijd naar op zoek zijn. Frank Asser Manager Corporate Partnerships bij het Nederlandse Rode Kruis MVO is goed verankerd in de organisatie. Het doel voor de komende jaren is om MVO te koppelen aan de verschillende merken. In 2012 is hiermee een start gemaakt, zoals met Campina voor 3FM Serious Request. Franc Reefman Corporate Director Global Marketing FrieslandCampina
23 22 Voedingswaarde & gezondheid Voedingswaarde & gezondheid Een aanzienlijk deel van de wereldbevolking kampt met ondervoeding en een tekort aan voedingsstoffen. Met haar producten levert FrieslandCampina een bijdrage aan de wereldvoedselvoorziening, in het bijzonder op het gebied van nutriëntenzekerheid. Daarnaast wil de onderneming helpen bij het terugdringen van het groeiend aantal mensen met obesitas. Dat kan door de productsamenstelling te verbeteren en de keuzes in gezonde voeding voor consumenten gemakkelijker te maken. Dit laatste doet FrieslandCampina onder meer door eenduidige voedingsinformatie, meaningful marketing, mede-initiatiefnemer van de Stichting Ik Kies Bewust en voorlichting over gezonde voeding en een gezonde leefstijl. Doelstellingen 2020 Resultaten 2012 Ambities 2013 Verminderen van suiker, zout en vetten in FrieslandCampina producten. Voedingskundige richtlijnen ontwikkeld, inclusief actieplannen voor productverbeteringen voor 7 landen. 181 producten beschikken over het Vinkje/Choices-logo. Voedingskundige richtlijnen ontwikkelen inclusief actieplannen, voor Consumer Products International. Het ontwikkelen van een bedrijfsstandaard voor etikettering en consumenteninformatie. Hulp bieden bij de aanpak van ondervoeding. Per jaar tien miljoen kinderen effectief bereiken met voorlichting over gezonde voeding. Bedrijfsstandaard etikettering en communicatie ontwikkeld, inclusief actieplannen voor communicatieverbeteringen voor 8 landen. Gecommitteerd aan EU Pledge en Singapore Advertising code ten behoeve van verantwoorde marketing gericht op kinderen. SEANUTS voedingsonderzoek afgerond en resultaten gedeeld. Vijfjarige samenwerkingsovereenkomst met het Nederlandse Rode Kruis gestart. Ruim één miljoen kinderen bereikt via onder meer Wereldmelkdag, schoolmelk, JOGG en lokale gezondheidscentra. De doelstelling opgehoogd naar tien miljoen kinderen. Bedrijfsstandaard etikettering en communicatie ontwikkelen inclusief actieplannen, voor Consumer Products International. Richtlijnen voor verantwoorde marketing gericht op kinderen uitbreiden op basis van EU Pledge buiten Europa. Wetenschappelijke publicaties van de uitkomsten van het SEANUTS onderzoek. Strategie maken voor het ontwikkelen van producten en voorlichtingsmaterialen om de voedingsstatus bij kinderen in Maleisië, Vietnam, Thailand en Indonesië te optimaliseren/verbeteren. Samenwerkingsovereenkomst met het Nederlandse Rode Kruis intensiveren, een internationaal karakter geven en de mogelijkheden onderzoeken voor productontwikkeling. Tien miljoen kinderen bereiken via onder meer Wereldmelkdag, schoolmelk, JOGG en lokale gezondheidscentra.
24 Voedingswaarde & gezondheid 23 Suikerreductie in Maleisië FrieslandCampina committeerde zich in 2012 aan een grootschalig suikerreductieprogramma voor haar Maleisische producten om de suikerinname terug te dringen. Inmiddels zijn verschillende producten geïntroduceerd met een lager suikergehalte, zoals Dutch Lady Drinking Yoghurt met 25 procent minder suiker. De relevantie van deze pijler Inmiddels hebben meer dan 1,4 miljard volwassenen en veertig miljoen kinderen onder de vijf jaar overgewicht (bron: WHO). Dit terwijl ongeveer één op de zeven personen niet genoeg voeding heeft om een gezond en actief leven te leiden (bron: GAIN). Zuivel levert op beide uitdagingen een positieve en belangrijke bijdrage, omdat melk per calorie relatief veel essentiële voedingstoffen, zoals vitaminen, mineralen en eiwitten, bevat. Gezondheidsautoriteiten over de hele wereld bevelen zuivel dan ook aan als basisonderdeel van een gezonde voeding. FrieslandCampina s aanpak op nutriëntenzekerheid richt zich zowel op emerging markets (in Azië, het Midden-Oosten, Afrika) als Europa. Shared value De wereldwijde aanpak van ondervoeding en overgewicht is een vraagstuk waaraan FrieslandCampina een bijdrage kan leveren. FrieslandCampina kan meerwaarde creëren, zowel voor de samenleving als het bedrijf zelf. Door participatie in een groot voedingsonderzoek in Zuidoost-Azië (SEANUTS) zijn wetenschappelijke inzichten ontwikkeld die gebruikt kunnen worden voor adviezen en producten, bedoeld om ondervoeding in deze regio tegen te gaan. Via samenwerking met het Rode Kruis en deelname aan het Amsterdam Initiative against Malnutrition (AIM) zoekt FrieslandCampina naar innovatieve oplossingen en producten waar mensen die lijden aan ondervoeding baat bij hebben. De onderneming ondersteunt de ontwikkeling van producten met een goede voedingskundige samenstelling en voorlichting over een gezonde leefstijl. Bijvoorbeeld, in Nederland steunt FrieslandCampina de strijd tegen overgewicht door middel van participatie in het programma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG). In Indonesië werkt de onderneming samen met lokale gezondheidscentra, gericht op de ontwikkeling van jonge kinderen. Betrekken van stakeholders FrieslandCampina betrekt stakeholders bij haar MVOactiviteiten om beleid te toetsen en de impact van acties te vergroten. Om de juiste strategie en acties op het gebied van voeding en gezondheid te blijven ontwikkelen, heeft FrieslandCampina in juni 2012 een stakeholderbijeenkomst gehouden. Hieruit bleek onder meer dat er draagvlak is vanuit maatschappelijke organisaties en voedingswetenschappers om nutriëntendichtheid en overgewicht een duidelijke rol te geven in het MVO-beleid van FrieslandCampina. Resultaten 2012 Doelstelling Verminderen van suiker, zout en vetten in FrieslandCampina producten. Het Vinkje & Choices FrieslandCampina is één van de oprichters van Stichting Ik Kies Bewust en Choices International Foundation. Dit zijn initiatieven om consumenten door middel van een logo te helpen bij het maken van een gezondere keuze. In Nederland en tal van andere landen staat het Vinkje of Choices-logo op producten die minder zout, toegevoegd suiker en (verzadigde) vetten bevatten. Dankzij deze logo s kunnen consumenten eenvoudig de gezondere keuze vinden in de desbetreffende productgroep. FrieslandCampina beschikte in 2012 over 181 producten in Nederland die voldoen aan de criteria van het Vinkje. Voedingskundige richtlijnen In 2012 zijn FrieslandCampina-brede voedingskundige richtlijnen opgesteld voor verwen-, basis-, gezondheidsen kinderproducten. Voor deze productgroepen zijn verschillende ambities vastgelegd voor de reductie van suiker, vet en zout en het behoud van goede voedingsstoffen.
25 24 Voedingswaarde & gezondheid Verlagen suikergehalte in producten Sinds 2009 werkt FrieslandCampina actief aan het verlagen van het suikergehalte in haar producten. Het terugbrengen van de hoeveelheid suiker in producten is een impactvolle manier voor FrieslandCampina om haar producten gezonder te maken. Minder suiker is belangrijk vanwege de nog steeds groeiende groep kinderen en volwassenen met overgewicht. Het doel dat hierbij gesteld is, werd dit jaar behaald: Sinds 2012 voldoen alle gezondheidsproducten (Optimel, Vifit, GoedeMorgen!) en alle kinderproducten (Fristi, Yoki, Taksi) aan de criteria van het Vinkje (maximaal 5 gram toegevoegd suiker per 100ml). Belangrijk hierbij is dat suiker niet wordt vervangen door kunstmatige zoetstoffen, zodat consumenten altijd de keuze hebben tussen wel en niet consumeren van zoetstoffen. Bovendien is een zorgvuldige aanpak essentieel, omdat een minder zoete smaak kan leiden tot een lagere smaakwaardering. Daardoor bestaat de kans dat consumenten overstappen naar varianten met een hoger suikergehalte. Gerealiseerde suikerverlagingen variëren van 13% in Goedemorgen! tot aan 43% in Fristi. Suikerreductieprogramma in Maleisië Maleisiërs staan in de top tien van suikerconsumptie wereldwijd. FrieslandCampina committeerde zich in 2012 aan een grootschalig suikerreductieprogramma voor haar Maleisische producten om de suikerinname terug te dringen. De campagne richt zich op verhoging van het bewustzijn onder consumenten. Hiermee ondersteunt FrieslandCampina de inspanningen van de lokale overheid om de suikerconsumptie in het land te verminderen. Inmiddels zijn verschillende producten geïntroduceerd met een lager suikergehalte, zoals Dutch Lady Drinking Yoghurt met 25 procent minder suiker. Zoutreductie in kaas FrieslandCampina is al een aantal jaren bezig om het zoutgehalte in kaas te verlagen. Dat gebeurt stapsgewijs: in 2015 zullen alle halfharde Goudse 48+ kazen gemiddeld tien procent minder zout bevatten in vergelijking met de samenstelling in Einde 2012 was vijf procent van deze reductie gerealiseerd, onder andere door het verder standaardiseren van de pekelduur. FrieslandCampina is nu bezig met vervolgstappen. Naast de toepassing van bestaande technieken, zoals minder lang pekelen, werkt FrieslandCampina aan de ontwikkeling van een nieuwe technologie voor zoutreductie. Verminderen vetten in producten Uit de Voedselconsumptiepeiling blijkt dat kaas in het Nederlandse voedingspatroon één procent bijdraagt aan de inname van verzadigde vetzuren. Binnen de zuivelsector is ingezet op productinnovaties om een bredere productportfolio met een verscheidenheid aan vetgehaltes te kunnen bieden. FrieslandCampina speelt daarin een actieve rol. Ook is FrieslandCampina voorstander van het stimuleren van de gezondere keuze. Daarom promoot de onderneming actief producten met een lager vetgehalte, zoals 30+kaas. Doelstelling Het ontwikkelen van een bedrijfsstandaard voor etikettering en consumenteninformatie. Standaard voor etikettering en informatie In 2012 heeft FrieslandCampina een standaard ontwikkeld voor etikettering en (consumenten)informatie. Daarin is vastgelegd welke vaste en optionele onderdelen op de verpakkingen van FrieslandCampina te vinden zijn en hoe voedingskundige feiten richting consumenten gecommuniceerd worden. De standaard omvat onder meer richtlijnen voor voedingswaardedeclaratie op de voor- en achterkant en het gebruik van logo s zoals het Vinkje/Choices. Zo kunnen consumenten gemakkelijk de gezonde keuze maken. Verantwoorde marketing voor kinderen Afgelopen jaar heeft FrieslandCampina de EU Pledge en Singapore s Advertising Pledge ondertekend. Hiermee heeft FrieslandCampina vastgelegd dat zij reclame gericht op kinderen onder de twaalf jaar beperkt tot producten die aan strikte voedingskundige eisen voldoen. Voor alle andere producten wordt geen kinderreclame ontwikkeld. Van richtlijn naar implementatie: actieplannen In 2012 zijn samen met de werkmaatschappijen voor Nederland, België, Duitsland, Hongarije, Roemenië, Griekenland en Groot-Brittannië doelen en actieplannen opgesteld voor productverbeteringen. Die zijn in lijn met de nieuwe voedingskundige richtlijnen en de implementatie van de etiketteringsen informatiestandaard. De actieplannen moeten in 2015 uitgevoerd zijn.
26 Voedingswaarde & gezondheid 25 Doelstelling Hulp bieden bij de aanpak van ondervoeding. SEANUTS voedingsonderzoek In 2012 hebben FrieslandCampina, wetenschappers, NGO s en universiteiten het voedingsonderzoek SEANUTS (South East Asia Nutrition Survey) afgerond. Dit is het eerste grootschalige onderzoek naar de huidige voedingsstatus van bijna kinderen in Maleisië, Indonesië, Thailand en Vietnam. Er is onder meer gemeten welke voedingskundige tekorten in deze doelgroep voorkomen. Inzicht in de voedingskundige status en eventuele voedingstekorten is van groot belang om advies, onderzoek en producten beter te kunnen afstemmen op de voedingsbehoeften. Juist in ontwikkelingslanden ontbreekt deze cruciale informatie vaak. Met SEANUTS is samen met belanghebbende partijen een kennisgat gedicht ten behoeve van een kwetsbare doelgroep: opgroeiende kinderen. Voor hen is goede voeding van cruciaal belang. De resultaten zijn gedeeld met gezondheidsprofessionals en overheden tijdens vier wetenschappelijke congressen in Maleisië, Thailand, Vietnam en Indonesië. Deze resultaten kunnen gebruikt worden voor adviezen en producten die helpen om ondervoeding tegen te gaan. Doelstelling Per jaar tien miljoen kinderen effectief bereiken met voorlichting over gezonde voeding. Per jaar wil FrieslandCampina meer dan tien miljoen kinderen bereiken met voorlichting over gezonde voeding en leefstijl. Aanvankelijk was het de bedoeling dat in 2020 één miljoen kinderen zouden zijn bereikt. In 2011 is die doelstelling zo vastgesteld. Maar omdat in 2012 al snel een vinkje achter dit streven geplaatst kon worden, is de ambitie voor 2013 opgehoogd naar tien miljoen kinderen. Wereldmelkdag is een uitgesproken moment om voorlichting te geven. De FAO houdt deze dag sinds 2001 jaarlijks op 1 juni. FrieslandCampina steunt dit initiatief met activiteiten die de goede eigenschappen van melk bij consumenten wereldwijd onder de aandacht brengen. In 2011 is FrieslandCampina gestart om geleidelijk in alle 28 landen waar de organisatie actief is Wereldmelkdag-activiteiten te organiseren. Verder zijn wereldwijd Goodness of Dairy-campagnes opgezet om consumenten bewust te maken van de goede voedingstoffen die zuivel bevat. In 2013 zullen wetenschappelijke publicaties van de uitkomsten van het SEANUTS-onderzoek uitgebracht worden. Tevens werkt FrieslandCampina aan een strategie voor de ontwikkeling van producten en voorlichtingsmaterialen. Die zijn bedoeld om de voedingsstatus bij kinderen in Maleisië, Vietnam, Thailand en Indonesië te optimaliseren en verbeteren. Amsterdam Initiative against Malnutrition Sinds 2012 is FrieslandCampina betrokken bij het Amsterdam Initiative Against Malnutrition (AIM), een publiek-private samenwerking die is gericht op het tegengaan van ondervoeding in ontwikkelingslanden. AIM bestaat uit verschillende Nederlandse bedrijven, NGO s en de overheid die samen innovatieve oplossingen bedenken om ondervoeding te bestrijden. Door de krachten te bundelen versterken de organisaties elkaars activiteiten. FrieslandCampina wil de kennis uit AIM inzetten in de landen waar ze actief is: Vietnam, Indonesië, Maleisië, Thailand en Nigeria. Voedingsadviezen bij Indonesische gezondheidscentra In Indonesië ondersteunt FrieslandCampina samen met lokale gezondheidscentra de ontwikkeling van jonge kinderen (twee tot vijf jaar). FrieslandCampina biedt centra de helpende hand met onderzoek, advies, melk en educatieve materialen. Daarnaast ondersteunt FrieslandCampina 47 lokale gezondheidsklinieken waar moeders advies krijgen over de opvoeding van hun kinderen. In totaal gaat het om ruim achtduizend kinderen.
27 26 Voedingswaarde & gezondheid Schoolmelk In Aziatische landen is zuivel niet altijd beschikbaar voor jonge kinderen, terwijl zij de voedingstoffen hard nodig hebben. Via schoolmelkprogramma s voorziet FrieslandCampina kinderen van melk en worden ook ouders en leraren voorgelicht over de goede eigenschappen van zuivel. Het Maleisische schoolmelkprogramma bijvoorbeeld bereikt ruim dertienhonderd scholen. Daardoor hebben ongeveer driehonderdduizend kinderen tussen de zeven en twaalf jaar de beschikking over melk. Op 26 september 2012 is in meer dan veertig landen de Wereld Schoolmelkdag gevierd. In Nederland is Wereld Schoolmelkdag een initiatief van Melk op School, een campagne van de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO). Met een quiz en een bezoek van olympisch kampioene Naomi van As werd aandacht besteed aan het belang van melk voor schoolgaande jeugd. Een ander initiatief waaraan FrieslandCampina in 2012 heeft meegewerkt is het Nationaal Schoolontbijt. Het Nationaal Schoolontbijt onderstreept het belang van een goed ontbijt. Dit landelijke ontbijtevenement bereikt jaarlijks honderdduizenden kinderen, ouders en leerkrachten. Ook verse zuivelproducten zoals halfvolle melk zijn onderdeel van een goed ontbijt. Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) FrieslandCampina is in Nederland landelijk partner van JOGG, een initiatief dat de stijging van overgewicht bij jongeren (nul tot negentien jaar) wil omzetten in een daling. Binnen de JOGG-aanpak werken publieke en private partijen nauw samen om gezond eten en bewegen te bevorderen. Dat gebeurt onder meer via aandacht voor voeding en beweging op school, betere sport- en speelfaciliteiten en voorlichting aan ouders. In 2012 heeft FrieslandCampina samengewerkt met de gemeente Amersfoort aan het B.Slim-project. B.Slim streeft naar vijf procent minder Amersfoortse kinderen (nul tot negentien jaar) met overgewicht in 2014 ten opzichte van Speciaal op de wijk en doelgroep afgestemde activiteiten zorgen voor een zo effectief mogelijke aanpak. Zo was FrieslandCampina afgelopen jaar medeorganisator van de melktoer met rapper Nega, die op Wereldmelkdag drie basisscholen bezocht. FrieslandCampina wil daarnaast haar schoolmelkprogramma in de B.Slimprobleemwijken introduceren. Naast deelname aan B.Slim leverde FrieslandCampina een bijdrage aan verschillende organisaties in Amersfoort, allemaal gericht op jongeren, gezondheid, beweging en sport. Eén daarvan is Stichting Marathon Amersfoort, die door het jaar heen loopclinincs en wedstrijden organiseert. Waar FrieslandCampina aan werkt Peak milk, hét melkmerk in Nigeria, vierde Wereldmelkdag met de campagne: Drink milk everyday. Het goede van melk krijgt hierin volop aandacht: als belangrijk onderdeel van het dagelijkse dieet en als bron van belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, mineralen en vitaminen. FrieslandCampina Hellas zet zich ook in om Wereldmelkdag onder de aandacht te brengen in Griekenland. Om Wereldmelkdag te vieren én aandacht te vragen voor de samenwerking met het Rode Kruis, deelde het merk NOYNOY via Facebook gratis producten uit. Naast de actie rondom deze bijzondere dag, ondersteunt FrieslandCampina Hellas verschillende lokale weeshuizen, opvangcentra en kwetsbare groepen zoals ouderen door hen te voorzien van zuivelproducten. Door combinaties van slimme innovaties en geleidelijke suikerverlaging maakt FrieslandCampina het technologisch mogelijk minder suiker te gebruiken zonder dat dit afdoet aan smaak. In combinatie met consumentenvoorlichting creëert FrieslandCampina met deze aanpak ook draagvlak bij consumenten. De voortdurende zoektocht naar technologische mogelijkheden is uitdagend. Met name in het verleden was het simpelweg niet altijd mogelijk om de hoeveelheid suiker in producten te reduceren met de beschikbare technologie. Een voorbeeld van succesvolle suikerreductie is FrieslandCampina s nieuwe creamer van het merk Kievit. Daarmee kan het suikergehalte in kant-en-klare dranken, zoals cappuccino s en chocoladedranken, tot veertig procent omlaag worden gebracht, zonder dat de zoete smaak verloren gaat of het gebruik van zoetstoffen noodzakelijk is.
NZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld
NZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld Frans Keurentjes Raad van Commissarissen / Bestuurslid FrieslandCampina 5 november 2015 Wereldwijd Europa Nederland Duitsland België Griekenland Hongarije Roemenië
Nadere informatieVisie op de ontwikkeling van de zuivelmarkt Thom Albers Landelijke Onderwijsdag 19 november 2013
Visie op de ontwikkeling van de zuivelmarkt Thom Albers Landelijke Onderwijsdag 19 november 2013 Groeiende vraag Stabiele vraag Dalende vraag Positief effect op garantieprijs Negatief effect op garantieprijs
Nadere informatieFrieslandCampina vernieuwt Optimel: minder ingrediënten, meer smaak
FrieslandCampina vernieuwt Optimel: minder ingrediënten, meer smaak FrieslandCampina vernieuwt de receptuur van alle producten van marktleider Optimel. De vernieuwde Optimel heeft meer smaak, maar minder
Nadere informatieMVO-verslag 2013. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2013 Koninklijke FrieslandCampina N.V. Toelichting In dit MVO-verslag doet Koninklijke FrieslandCampina N.V. verslag van de resultaten en de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijk
Nadere informatieRoelof Joosten Duurzame waardecreatie gedreven door een company purpose als baken en bron van inspiratie
Roelof Joosten Duurzame waardecreatie gedreven door een company purpose als baken en bron van inspiratie Centrale vraagstellingen: 1. Hoe kijkt een internationale zuivelonderneming als FrieslandCampina
Nadere informatieMVO-verslag 2013. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2013 Koninklijke FrieslandCampina N.V. Toelichting In dit MVO-verslag doet Koninklijke FrieslandCampina N.V. verslag van de resultaten en de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijk
Nadere informatieJaarverslag 2012. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
Jaarverslag Koninklijke FrieslandCampina N.V. 4 Algemeen Royal FrieslandCampina in een oogopslag Royal FrieslandCampina in een oogopslag Elke dag voorziet Royal FrieslandCampina circa 1 miljard consumenten
Nadere informatieStrategieën voor een veranderende wereld. Frans Keurentjes
Strategieën voor een veranderende wereld Frans Keurentjes Even voorstellen: Frans Keurentjes Lid van het coöperatiebestuur en raad van commissarissen sinds 2006 Sinds 20 december 2016 voorzitter van het
Nadere informatieKEY ACCOUNT MANAGER. Account Management #VACANCY
Sales Account Management #VACANCY KEY ACCOUNT MANAGER Een feestelijke mijlpaal: FrieslandCampina bestaat dit jaar tien jaar. Daarmee voorziet de zuivelgigant al een decennium wereldwijd miljoenen consumenten
Nadere informatieDe Nederlandse zuivel in de wereld. Cees t Hart, CEO Koninklijke FrieslandCampina
De Nederlandse zuivel in de wereld Cees t Hart, CEO Koninklijke FrieslandCampina 3 oktober 2014 Van Gras tot Glas De Agro & Food sector De Nederlandse zuivelsector in de wereld FrieslandCampina 1 Agro
Nadere informatieFrieslandCampina Erwin Wunnekink FrieslandCampina
FrieslandCampina Erwin Wunnekink 2018 FrieslandCampina Even voorstellen: Erwin Wunnekink Lid van coöperatiebestuur en raad van commissarissen sinds 2009 Vice-voorzitter van bestuur en rvc sinds 20 december
Nadere informatieMVO-verslag 2011. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2011 Koninklijke FrieslandCampina N.V. MVO-verslag 2011 Koninklijke FrieslandCampina N.V. Bijschrift bij cover: Koeien in de wei zijn een kenmerkend onderdeel van het Nederlandse cultuurlandschap.
Nadere informatieMVO-verslag 2011. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2011 Koninklijke FrieslandCampina N.V. MVO-verslag 2011 Koninklijke FrieslandCampina N.V. Bijschrift bij cover: Koeien in de wei zijn een kenmerkend onderdeel van het Nederlandse cultuurlandschap.
Nadere informatieMVO-verslag 2014. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2014 Koninklijke FrieslandCampina N.V. 2 Inhoud 3 FrieslandCampina Indonesia heeft samen met een supermarktketen een fondsenwerving gelanceerd voor 25.000 Indonesische scholieren. Dit initiatief
Nadere informatieDuurzaamheid & Verpakkingen. Taco Kingma Alphen a/d Rijn,
Duurzaamheid & Verpakkingen Taco Kingma Alphen a/d Rijn, 26-05-2016 19.000 ambitieuze leden-melkveehouders zijn de eigenaren van FrieslandCampina Een goede verzorging van de koe staat aan de basis van
Nadere informatieZuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond. Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie
Zuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie Toekomstbeeld De Nederlandse zuivelsector floreert. Zij profiteert optimaal van de goede
Nadere informatieFors hoger resultaat 2010 bij 10 procent hogere omzet FrieslandCampina
Voor meer informatie: FrieslandCampina Corporate Communication Rob van Dongen T +31 (0)33 7132191 M +31 (0)653914507 www.frieslandcampina.com Woensdag, 16 maart 2011 Meeste merken breiden posities in markten
Nadere informatieIN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM
IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder
Nadere informatieBiologisch, Inherent duurzaam. VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010
Biologisch, Inherent duurzaam VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010 Schuttelaar & Partners Adviseurs met overtuiging _Al 15 jaar werken we aan een duurzame en gezonde samenleving _Met meer
Nadere informatieProteïne, vetten, vitamines B2 en B12, mineralen, lactose melk
In een oogopslag Proteïne, vetten, vitamines B2 en B12, mineralen, lactose melk 4 NOURISHING BY NATURE 5 FrieslandCampina: Passie voor gezonde voeding Melk, yoghurt, kwark en kaas: zuivelproducten die
Nadere informatieJan Willem Straatsma Samen klantwaarde realiseren met kwaliteit en duurzaamheid in onze keten
Jan Willem Straatsma Samen klantwaarde realiseren met kwaliteit en duurzaamheid in onze keten Klimaatneutrale groei 1 route2020: winnen in de markt Betere voeding voor de wereld, goede inkomsten voor onze
Nadere informatieEen duurzame boodschap. Duurzaamheidsbeleid en resultaten over 2013
Een duurzame boodschap Duurzaamheidsbeleid en resultaten over 2013 Een duurzame koers als familiebedrijf Jumbo is een echt familiebedrijf, dat middenin de samenleving staat. Daar zijn we trots op. Een
Nadere informatieGoed eerste halfjaar 2010 voor FrieslandCampina Stijging omzet en nettowinst
Voor meer informatie: FrieslandCampina Corporate Communication Rob van Dongen T + 31 (0)33 71 32 191 M + 31 (0)6 539 145 07 www.frieslandcampina.com Dinsdag, 31 augustus 2010 Goed eerste halfjaar 2010
Nadere informatieVerder verduurzamen melkveehouderij; Pro-actieve aanpak Route2020
Verder verduurzamen melkveehouderij; Pro-actieve aanpak Route2020 0 Experts verwachten een volumegroei van ~20% tot 2020 door het afschaffen van de quota... Nederlandse melkproductie (mln kg/jaar) 14,000
Nadere informatieDOC KAAS EN ROYAL A-WARE
STRATEGISCHE SAMENWERKING DOC KAAS EN ROYAL A-WARE KEUZE VOOR NEDERLANDSE WERELDSPELER IN ZUIVEL OENKERK WIE IS ROYAL A-WARE TEXEL WORKUM HEERENVEEN 125 jaar ervaring en wereldwijd sterk afzetnetwerk Royal
Nadere informatieDonderdag 22 februari 2018
Voor meer informatie: FrieslandCampina Corporate Communication Jan-Willem ter Avest t + 31 (0) 33 713 3885 avest@frieslandcampina.com www.frieslandcampina.com Donderdag 22 februari 2018 Publicatie Jaarcijfers
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 18 maart 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieStrategie route2020: duurzame groei én waardecreatie
Strategie route2020: duurzame groei én waardecreatie 2 Elke dag voorziet FrieslandCampina miljoenen consumenten verspreid over de wereld van zuivelproducten met waardevolle voedingsstoffen uit melk. De
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2 Elke dag voorziet FrieslandCampina miljoenen consumenten verspreid over de wereld van zuivelproducten met waardevolle voedingsstoffen uit melk. De kwaliteit van
Nadere informatieVoorproefje Cosun MVO-verslag 2011
Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 1 Dit is een voorproefje in druk van het digitale Cosun MVO-verslag over 2011. Wilt u meer gegevens raadplegen over wat wij zoal ondernemen met het oog op onze maatschappelijke
Nadere informatieWaardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016
Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen
Nadere informatieMVO-verslag 2010. Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2010 Koninklijke FrieslandCampina N.V. MVO-verslag 2010 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Bijschrift bij de cover: Melk is een van de rijkste natuur lijke bronnen van essentiële voedingsstoffen.
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Nadere informatieGedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen
Gedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen Inleiding Via de Duurzame Zuivelketen streven zuivelondernemingen (NZO) en melkveehouders (LTO) gezamenlijk naar een toekomstbestendige en verantwoorde zuivelsector.
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieHero Benelux. Natuurlijk maatschappelijk verantwoord!
Hero Benelux. Natuurlijk maatschappelijk verantwoord! Milieubewuste inkoop Hero Benelux breidt haar inspanningen voor een duurzame inkoop van grondstoffen verder uit. We letten daarbij niet alleen op kwaliteit.
Nadere informatieMelk is van nature een van de meest rijke voedingsbronnen en vormt de basis van een breed scala zuivelproducten. Van yoghurt, vla, zuiveldranken,
In een oogopslag 1 Eiwitten, vetten, vitaminen, mineralen, suikers... melk Melk is van nature een van de meest rijke voedingsbronnen en vormt de basis van een breed scala zuivelproducten. Van yoghurt,
Nadere informatieSamenwerkingsovereenkomst. FrieslandCampina - Gemeente Amersfoort
Samenwerkingsovereenkomst FrieslandCampina - Gemeente Amersfoort Partijen: FrieslandCampina Nederland B.V., gevestigd aan het Stationsplein 4, 3818 LE Amersfoort, hierna te noemen: FrieslandCampina ; en
Nadere informatieONZE VERANTWOORDELIJKHEID
ONZE VERANTWOORDELIJKHEID CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I Inhoud Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen 4 Maatschappelijke betrokkenheid
Nadere informatieOnze Verantwoordelijkheid. Corporate Responsibility in Nederland Resultaten 2018
Onze Verantwoordelijkheid Corporate Responsibility in Nederland Resultaten 2018 Over Arla Foods Nederland We willen groeien en wij vinden het belangrijk hóe dat gebeurt. We zorgen ervoor dat we op een
Nadere informatieJaarcijfers 2011 Koninklijke FrieslandCampina N.V. Goed resultaat bij hoge melkprijs voor leden-melkveehouders
Voor meer informatie: FrieslandCampina Corporate Communication Jan-Willem ter Avest t + 31 (0) 33 713 3885 jan-willem.teravest@frieslandcapina.com www.frieslandcampina.com Woensdag 14 maart 2012 Jaarcijfers
Nadere informatieEnergie + Meten = Weten Agenda :
Energie + Meten = Weten Agenda : 1. FrieslandCampina 2. DMV 3. Energie management FrieslandCampina in een oogopslag 11,3 miljard euro omzet 22.168 medewerkers Vestigingen in 32 landen Export naar meer
Nadere informatieNATUURLIJK VERANTWOORD
NATUURLIJK VERANTWOORD CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I V Inhoud Voorwoord Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen
Nadere informatieMVI Verklaring Leverancier - Alliander
MVI Verklaring Leverancier - Alliander Subtitel Eventueel logo leverancier en/of ketenpartners Datum Auteurs: Doel: Duidelijke omschrijving van het doel van deze MVI Verklaring. Onderstaande tekst kan
Nadere informatieStakeholders en materiële onderwerpen voor duurzaamheidsverslag 2016
Stakeholders en materiële onderwerpen voor heidsverslag 2016 In 2016 consulteerden we verschillende stakeholders over onze heidsdoelen. Indien relevant was de directie aanwezig bij deze gesprekken. De
Nadere informatieLTO visie gemaakt door 24 melkveehouders Samen naar een nieuwe Wij
Toekomstvisie melkveehouderij 2025 LTO visie gemaakt door 24 melkveehouders Samen naar een nieuwe Wij Werken aan visie 24 leden zijn samen op visie reis gegaan. In iets meer dan 100 dagen hebben zij hun
Nadere informatieEiwitten, vetten, vitamines B2 en B12, mineralen, suikers... melk
In een oogopslag 2 3 Eiwitten, vetten, vitamines B2 en B12, mineralen, suikers... melk 4 Elke dag voorziet FrieslandCampina miljoenen consumenten verspreid over de wereld van zuivelproducten met waardevolle
Nadere informatieMelk is een natuurlijke bron van voedingsstoffen en vormt de basis van een breed scala zuivelproducten. Van yoghurt, vla, zuiveldranken, kaas, boter
In een oogopslag Eiwitten, vetten, vitamines B2 en B12, mineralen, suikers... melk Melk is een natuurlijke bron van voedingsstoffen en vormt de basis van een breed scala zuivelproducten. Van yoghurt, vla,
Nadere informatieADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering.
ADVIESNOTA Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd Inleiding Een gezonde jeugd. Dat is wat onze gemeente wil. Overgewicht onder jongeren vormt echter een bedreiging. Daarom is bestrijding
Nadere informatieProductherformulering in Nederlandse zuivel
Productherformulering in Nederlandse zuivel Bijdrage Nederlandse zuivelsector aan het Akkoord Verbetering Productsamenstelling Inleiding Zuivel speelt een belangrijke rol in een gezond voedingspatroon
Nadere informatieambitieakkoord stichting jongeren op gezond gewicht
akkoord stichting jongeren op gezond gewicht De stichting Jongeren Op Gezond Gewicht en haar partners verbinden zich met dit akkoord gezamenlijk, elk vanuit de eigen verantwoordelijkheid, in de periode
Nadere informatieVisiedocument en Activiteitenplan 2013
Visiedocument en Activiteitenplan 2013 1. Inleiding In Leusden is in september 2006 gestart met het project Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. De Gemeente Leusden, het bedrijfsleven en de maatschappelijke
Nadere informatieSaMen DUUrzaaM groeien
2 Unilever in De BenelUX 2013 Samen duurzaam groeien Frank Weijers, Chairman Unilever Benelux: SaMen DUUrzaaM groeien groei is voor ons bedrijf van levensbelang. maar groei moet verdergaan dan klinkende
Nadere informatieVolumegroei en internationale focus dragen bij aan hogere omzet en winst FrieslandCampina realiseert goed resultaat in eerste helft 2012
Voor meer informatie: FrieslandCampina Corporate Communication Jan-Willem ter Avest t + 31 (0) 33 713 3885 jan-willem.teravest@frieslandcapina.com www.frieslandcampina.com Donderdag 30 augustus 2012 Volumegroei
Nadere informatieDe noodzaak van de focus op Melkkwaliteit bij ontwikkelingen in de primaire sector ir Margreet Hovenkamp
De noodzaak van de focus op Melkkwaliteit bij ontwikkelingen in de primaire sector ir Margreet Hovenkamp 10 maart 2015, NVTL-studiedag Inhoud Nederlandse Zuivelindustrie Duurzame zuivelketen Uitgangspunten
Nadere informatieToespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres
Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak 26-03-2015 Toespraak van de staatssecretaris Dijksma (EZ) bij het Groentecongres op 26 maart 2015 in het World Trade Centrum in Rotterdam.
Nadere informatieMVO-Control Panel. Instrumenten voor integraal MVO-management. Extern MVO-management. MVO-management, duurzaamheid en duurzame communicatie
MVO-Control Panel Instrumenten voor integraal MVO-management Extern MVO-management MVO-management, duurzaamheid en duurzame communicatie Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Duurzame ontwikkeling... 4 1.1 Duurzame
Nadere informatieMissie: De missie van Unilever is om merken te bouwen via winstgevende innovaties die zijn gebaseerd op wetenschap en technologie.
Missie, visie & doelstellingen verslag Marketing en Communicatie Unilever Visie: De visie van Unilever is om hun bedrijf te laten groeien en tegelijkertijd hun milieuvoetafdruk los te koppelen van hun
Nadere informatieDe Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie
De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie Feike Sijbesma, CEO Royal DSM In de loop der tijd is het effect van bedrijven op de maatschappij enorm veranderd. Vijftig tot honderd
Nadere informatieEnergie, Afval, Geluid, Diversiteit, Duurzame Inzetbaarheid
DUURZAAM ONDERNEMEN bij NS Strategie Mobiliteit per trein heeft een duurzaam karakter en daarmee NS ook. Door het reizen van deur tot deur voor onze klanten zo aantrekkelijk mogelijk te maken draagt NS
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord ondernemen
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wint aan terrein in het bedrijfsleven en in de samenleving als geheel. Het verwachtingspatroon
Nadere informatieBijlage halfjaarcijfers 2019
Bijlage halfjaarcijfers Koninklijke FrieslandCampina N.V. Inhoud 3 Kerncijfers 4 Verkorte geconsolideerde winst-en-verliesrekening 5 Verkorte geconsolideerde balans 6 Verkort geconsolideerd kasstroomoverzicht
Nadere informatieOperationeel Programma EFRO Noord-Nederland
Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio
Nadere informatieDuurzame winst voor MKB in 7 stappen Jaap de Vries Gijs Duivenvoorde
Duurzame winst voor MKB in 7 stappen Jaap de Vries Gijs Duivenvoorde Duurzaam ondernemen 1 Even voorstellen Gijs Duivenvoorde ir, Delft Berenschot Maakindustrie Duurzaamheid Innovatie Normcommissie ISO26000
Nadere informatieSTIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk
UIT HET NIEUWS GEVIST STIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk Door Eva Froger en Lisa Schonenberg Veel visimporteurs hebben behoefte aan meer inzicht in de snel groeiende en enorm
Nadere informatieCommunicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder
Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie
27.4.2015 B8-0360/29 29 Overweging B B. overwegende dat het thema van de wereldtentoonstelling 2015 in Milaan de mogelijkheid biedt om na te denken en te debatteren over diverse manieren om te proberen
Nadere informatieGids voor werknemers. Rexel, Building the future together
Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen
Nadere informatieWijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieCO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V.
CO2-Prestatieladder Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. 3.D. Actieve deelname initiatieven (2016.001)website.docx Pagina 1 van 9 Inhoudsopgave 1 Actieve deelname initiatief...
Nadere informatieGeschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen
Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen op de dagelijkse suikerinname in Nederland In het Akkoord Verbetering Productsamenstelling (AVP) hebben verschillende partijen afgesproken het
Nadere informatieCluster Bedrijfsvoering rve ICT
Cluster Bedrijfsvoering rve ICT ACTIEPLAN 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 30 juni 2017 Pagina 1 van 10 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 AMBITIE RVE ICT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN...
Nadere informatieJOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016
JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016 Afdeling Samenlevingszaken, november 2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Achtergrond... 4 2.1. Gezondheidsbevordering... 4 2.2. Integrale aanpak... 4 3. Probleemstelling... 5
Nadere informatieHet maken van een duurzaamheidsbeleid
Het maken van een duurzaamheidsbeleid Workshop Lekker Betrokken! Phyllis den Brok Projectleider Lekker Betrokken! phyllis@phliss.nl 06-22956623 hhp://www.phliss.nl/lb.html Duurzaamheid Definitie duurzaamheid:
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieDonderdag 26 maart 2009
Voor meer informatie: FrieslandCampina Corporate Communication Rob van Dongen T + 31 (0)522 276 334 www.frieslandcampina.com Donderdag 26 maart 2009 Geografische spreiding, brede pakket toegevoegde waarde
Nadere informatieBachelor s Award 2014
Bachelor s Award 2014 Betreft: Opdracht en beoordelingscriteria Bachelor s Award 2014 Beste studenten, Welkom bij de speciale jubileumeditie van de Voedingscentrum Bachelor s Award. Slepen jullie straks
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting 9
Samenvatting Voedingsmiddenenbedrijven hebben verschillende manieren om consumenten erop te attenderen dat bepaalde producten goed zouden zijn voor de gezondheid. Sinds enkele jaren worden daar in Nederland
Nadere informatieMVO-verslag Koninklijke FrieslandCampina N.V.
MVO-verslag 2014 Koninklijke FrieslandCampina N.V. 2 FrieslandCampina Indonesia heeft samen met een supermarktketen een fondsenwerving gelanceerd voor 25.000 Indonesische scholieren. Dit initiatief wordt
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieSamen aan de slag met CO 2 -reductie
Samen aan de slag met CO 2 -reductie CO 2 CO 2 CO 2 Versie 1 mrt 2018 Inleiding De Koninklijke Ginkel Groep is een allround groenbedrijf en is actief met het duurzaam vergroenen van de leefomgeving en
Nadere informatieInnovatieagenda Melkveehouderij
Innovatieagenda Melkveehouderij stappen naar een nieuwe melkweg samen met ketenpartijen in de melkveehouderij INLEIDING NL 20 Waarom een innovatieagenda? Innovatie is een belangrijke voorwaarde voor de
Nadere informatieKerncijfers FrieslandCampina
Workshop Agenda 1. Kerncijfers FrieslandCampina 2. Historie en speelveld 3. Duurzaamheidsdoelen 3. Visie en aanpak 4. Uitwerking Foqus planet 5. Wat brengt Foqus planet 6. Weidegang 2. Kerncijfers FrieslandCampina
Nadere informatieOordeel inzake Voorstel ketenafspraak normering suikers in zuiveltoetjes en zuiveldranken (FNLI, CBL, NZO)
Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak normering suikers in zuiveltoetjes en zuiveldranken (FNLI, CBL, NZO) Utrecht, 13 januari 2015 (laatst gewijzigd
Nadere informatieManagementsamenvatting
Managementsamenvatting Erasmus Universiteit Rotterdam: CSR paper De route naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in algemene ziekenhuizen. De strategische verankering van MVO in de dagelijkse activiteiten
Nadere informatieFACTSHEET JOGG JULI 2012
FACTSHEET JOGG JULI 2012 Convenant Gezond Gewicht en deelconvenant JOGG Het Convenant Gezond Gewicht is een uniek samenwerkingsverband van in totaal 27 partijen afkomstig van (rijks- en lokale) overheden,
Nadere informatieCO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V.
CO2-Prestatieladder Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. Auteurs: De heer R.J.M. de Boer (Schilderwerken De Boer Obdam B.V.) De heer R.J. van Stralen (Schilderwerken De Boer
Nadere informatieTer beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering. Versie 28 augustus 2015
Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of caloriee n in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke
Nadere informatieNotitie. Inleiding. Stakeholderindentificatie
Notitie Datum: 19 maart 2012 Project: NEN zelfverklaring ISO 26.000 Uw kenmerk: - Locatie: Holten Ons kenmerk: V076381aa.00002.jlv Betreft: Stakeholderanalyse Versie: 01_002 Inleiding In deze notitie wordt
Nadere informatieThe Sustainable Suitcase. The Sustainable Suitcase is een handige koffer voor erfgoedinstellingen die met duurzaamheid actief aan de slag willen
The Sustainable Suitcase The Sustainable Suitcase is een handige koffer voor erfgoedinstellingen die met duurzaamheid actief aan de slag willen December 2011 The Sustainable Suitcase is een handige koffer
Nadere informatieCommunicatieplan Breur IJzerhandel
Communicatieplan Breur IJzerhandel 4 Oktober 2014 4 OKT 2014 Communicatieplan Breur IJzerhandel 1. Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken uit onze dagelijkse
Nadere informatieDuurzaamheidsverslag. Belgische voedingsindustrie Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE
Duurzaamheidsverslag Belgische voedingsindustrie 2014 Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE 2 Een essentiële dialoog met de stakeholders Een verslag met een gestructureerde methodologie Het verslag 2014
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 8 april 2014 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieEindrapport Erasmus Universiteit Rotterdam
Eindrapport Erasmus Universiteit Rotterdam VRAAG MAXIMALE BEOORDELING TOELICHTING SCORE ONDERWIJS 1. Aanbod: cursussen/minoren 5 5 Uitstekend, totaal aantal punten toegekend. 2. Aanbod voor grote publiek
Nadere informatieDe wereld van kaas. Milner
De wereld van kaas Milner Het Vinkje Alle Milner en producten dragen het groene Vinkje. Het groene Vinkje is het enige logo voor gezondere voeding dat door de Nederlandse overheid wettelijk is toegestaan
Nadere informatieDe Transformatie van Royal FrieslandCampina Kees Gielen, Chief Financial Officer 27 november 2014
De Transformatie van Royal FrieslandCampina Kees Gielen, Chief Financial Officer 27 november 2014 19.000 ambitieuze leden-melkveehouders zijn de eigenaren van FrieslandCampina 1 13.887 leden-melkveebedrijven
Nadere informatieMVO-Control Panel. Instrumenten voor integraal MVO-management. Intern MVO-management. Verbetering van motivatie, performance en integriteit
MVO-Control Panel Instrumenten voor integraal MVO-management Intern MVO-management Verbetering van motivatie, performance en integriteit Inhoudsopgave Inleiding...3 1 Regels, codes en integrale verantwoordelijkheid...4
Nadere informatieStilstaan bij vooruitgang
Stilstaan bij vooruitgang Thuis in duurzaam organiseren Duurzaam rendement is geld verdienen... en meer... Onze visie op duurzaamheid Duurzaamheid is een modewoord geworden. Om mee te gaan met de trend
Nadere informatieVerstegen Sustainable Values Beleid
Verstegen Sustainable Values Beleid 2016-2020 Mission Statement Met continuïteit en rendement als bedrijfsmatig doel willen we met een op alle doelgroepen afgestemd assortiment inspelen op de veranderende
Nadere informatie14-12-2010. Caring Dairy en het. Het Kringloop-Kompas. Inhoud. CONO Kaasmakers. Wat is duurzaamheid voor CONO Kaasmakers? Caring Dairy: Hoe het begon
-- CONO Kaasmakers, blije boeren, blije aarde Ruim jaar ervaring Zelfstandige coöperatie Caring Dairy en het leden en medewerkers Werelderfgoed De Beemster 8 miljoen kilogram kaas Kaas met toegevoegde
Nadere informatie