DE ONTMASKERING VAN HET STRAFRECHTELIJK DISCOURS

Transcriptie

1 DE ONTMASKERING VAN HET STRAFRECHTELIJK DISCOURS Een bloemlezing uit het van Louk Hulsman Onder redactie van RENÉ VAN SWAANINGEN JOHN R. BLAD Boom Lemma uitgevers Den Haag 2011

2 INHOUD De ontmaskering van het strafrechtelijk discours Een inleiding tot het werk van Louk Hulsman 9 René van en John R. Blad 1 De aanleiding tot dit boek 9 2 Een korte ontwikkelingsschets 11 3 Hulsmans manier van kijken naar de strafrechtehjke werkelijkheid De toenemende rol van de sociale wetenschappen De ontwikkeling richting het abolitionisme 19 4 De doorwerking van Hulsmans denken in de hedendaagse criminologie De decrirninahsering van de criminologie en de 'social benadering Hulsman als publiek criminoloog avant la lettre 27 5 Tot besluit 29 BLOEMLEZING UIT WERK VAN LOUK H.C. HULSMAN 31 1 Handhaving van recht 33 2 De strafrechtelijke sanctie en zijn maat 49 1 Inleiding Het probleem Criteria voor de sanctievorming Wijze van behandeling 52 2 De op algemeen niveau Geschiedenis Het huidige sanctiepakket De criteria voor sanctievorming iets nader bezien Herwaardering van het strafrechtelijk strafbegrip Evaluatie van het huidige sanctiepakket, desiderata 63 3 De sanctievorming in concreto De ontwikkeling van de sanctievorming in concreto Evaluatie en desiderata 65

3 6 De ontmaskering van het strafrechtelijk discours 3 Underdogs en de rechten van de mens 67 1 Inleiding 67 2 'Underdogs' 67 3 Rechten van de mens 69 4 Het recht en de 'underdog' 73 5 De 'underdog' in het Nederlandse recht 75 4 Reclassering en strafrecht 85 1 Inleiding Het onderwerp Reclassering en declassering Criminahteit 87 2 Wat houdt reclasseren thans in? 90 3 Oorzaken van de huidige situatie 92 4 Het stelsel; werkwijze en 93 5 De reclassering en de doelstellingen van het strafrechtehjk stelsel Huidige toestand Wenselijke toestand 97 6 Reclassering van justitie en politie Le trahison des clercs Twee dimensies Criteria voor strafbaarstelling Algemeen Expliciete criteria voor de De absolute criteria De relatieve criteria De beslissingsstructuur ten aanzien van vragen van en decrirninalisering Een abolitionistisch perspectief op het strafrechtelijk systeem Inleiding Het strafrechtehjk systeem De verschillende wijzen van participatie in het strafrechtehjk systeem en de van hetgeen zich in de cirkels A en B afspeelt De afschaffing van het strafrechtehjk systeem en alternatieve benaderingen voor criminele gebeurtenissen Een brief aan over capaciteitstekorten, het niet ten uitvoer leggen van strafrechtelijke beslissingen en expansieve strafrechtspolitiek Een plaatsbepaling 133

4 2 Expansief strafrechtsbeleid Het niet ten uitvoer leggen van strafrechtelijke beslissingen en capaciteitstekorten 139 Literatuur Drugsbeleid als bron van drugsproblemen en als voertuig van kolonisering en repressie Inleiding Drugs De achtergrond van dit artikel Primaire en secundaire drugsproblemen Secundaire problemen voor de gebruiker 3.2 Secundaire problemen voor de wijdere omgeving van de gebruiker Secundaire problemen gerelateerd aan het strafrechtehjk systeem Secundaire problemen voor de sociale en gezondheidszorgsectoren De internationale drugswetgeving Drugsbeleid Veranderingen in de interactie tussen het eerste niveau van de collectieve sector en de leefwerelden Mystificering, massamedia en zelfbevestiging Structurele veranderingen in de leefwerelden Drugsbeleid in Nederland Cannabis Heroïne De eerste fase De tweede fase Conclusie 172 Literatuur Kritische criminologie en het concept criminaliteit Zijn 'criminele gebeurtenissen' uitzonderlijk? De gangbare kijk op criminaliteit geproblematiseerd Kritische criminologie en het concept criminaliteit: wat is geproblematiseerd en wat niet? Wat betekent het als wij het concept criminaliteit niet problematiseren (of verwerpen)? Primaire Ongelijke secundaire criminalisering en haar koppeling aan de massamedia Dark Interactionisme 184

5 8 De ontmaskering van het strafrechtelijk discours 4 Een anascopische visie ontwikkelen Definiëren van en omgaan met problemen buiten een formele context Formele en informele manieren waarop problemen gedefinieerd worden en de manier waarop daarmee wordt omgegaan vergeleken Conclusie 192 Literatuur Participatie van de gemeenschap bij de preventie van criminaliteit 195 Inleiding 195 Deel I De maatschappelijke context De gemeenschap De culturele en sociale organisatie van het strafrechtehjk systeem De constructie van de werkelijkheid buiten het systeem 201 Deel II Preventie Participatie van de gemeenschap bij preventie Conclusie 211 Literatuur 213