Het zoeken naar Bechsteins vleermuiskolonies vanuit Nederland naar Vlaanderen SEVON
|
|
- Edith de Valk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het zoeken naar Bechsteins vleermuiskolonies vanuit Nederland naar Vlaanderen René Janssen Zoogdierdag, 20 april 2013 SEVON
2 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Eerder 2
3 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Bechsteins - Even voorstellen Middelgrote soort 7-13,6 gram Brede vleugels Grote oren Zeer zachte sonar 3
4 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Sociale koloniestructuur Enkel vrouwelijke kant van de familie (Kerth&Van Schaik, 2011) Verhuizen: Splitsen & samenvoegen (Kerth et.al.2011 o o Vleermuismijten en predatoren Kleine groepen vs. thermoregulatie 4
5 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Bewoners van Tekening: Peter Twisk 5
6 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Bosbewoner pur sang Tot 1000 na Chr. de meest gevonden vleermuissoort in opgravingen Indicatorsoort van loofbossen met oude bomen (Dietz & Pirr, 2009) Veel holtes nodig Kleine homerange 6
7 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwermgedrag Paren Gene flow (Kerth et. al. 2003; 2004) Kennen van geschikte overwinteringsverblijven 7
8 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Overwintering In ondergrondse objecten Missen van veel dieren? Vaak in groeven met instortingen Duitsland geen monitoringssoort Nl en Vl: klein aantal dieren 8
9 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Onderzoek 09/ 10 Nederlands Limburg Mistnetonderzoek Telemetrie (zender 0,34 g) Gewone grootoor in net Bechsteins vleermuis met zender (foto: Luuk Punt) 9
10 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Eerste Nederlandse kolonie Vangst Vuursteenmijn in Savels bos (11 augustus) en vangst bos (24 augustus) Eén van de verblijfplaatsen: 10 m hoog in es Eerste jaars vrouw Tweede jaars vrouw, niet reproductief 10
11 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Najaarszwerm terugvolgen 3 vrouwtjes gezenderd; 2 in groeve, 1 na 11 km contact tot Rijkhoven, daarna kwijt 11
12 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies 17,5 km 12
13 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Conclusies Regelmatige waarnemingen: populatie? Herkomst zwermende dieren onbekend! Aanwijzen van habitatrichtlijngebieden? Bos gekapt, Bechsteins weg! 13
14 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Bossen Onderzoek 2011 Kansenkaart maken Veldbezoeken voor kansenkaart Vangen Gevangen vrouwtjes zenderen Kolonies vinden Zwerm Zwermplaatsen vinden Dubbelblind kolonies vinden SEVON 14
15 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Kansenkaart km 15
16 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Kansenkaart km 16
17 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Kansenkaart km 17
18 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Veldbezoeken en vangplekselectie Boomlaag: Eiken, beuken of Essen? Kruidenrijke ondergroei? Oudbosplanten aanwezig? Hakhoutstoven? Vochtig bos? Poeltje aanwezig? 18
19 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies 15 vangplekken km 19
20 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Vangen in bossen Vangen in geselecteerde bossen Met poppenhaarnetten speciaal voor vleermuizen Met lokker met distress-calls Zender <0,35 gram 20 Foto: Karl Van Ginderdeuren Foto: Johannes Janssen Foto: Johannes Janssen
21 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Vangsten km 21
22 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Kolonies zomer km 22
23 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Koloniebomen zomer
24 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Doel zwerm 2011 Dubbelblinde steekproef zoekbeeld en kansenkaart Vinden van migratieroutes Completeren gegevens Vinden nieuwe zwermlocaties 24
25 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Vangsten voor groeven 6 groeves, 9 nachten 661 vangsten; 10 soorten 120 Bechsteins (26 vrouwtjes) Koegat: Nacht 1: 79 vangsten; 46% Bech 25
26 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwerm 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Zwerm 11 Kol. Zwerm km 26
27 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Terugvolgen zwerm dieren met lichte zendertjes (0,45 gram < 5 % bodymass) 2 gram gewichttoename door voeren en water Terugvolgen met auto s Terugzoeken in bossen Chessna voor 100% Foto: Karl Van Ginderdeuren Foto: Wouter Teunissen Foto: Wouter Teunissen 27
28 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwerm 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Zwerm 11 Kol. Zwerm km 28
29 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Route 20 (KG BVN) 29
30 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwerm La Croix 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Zwerm 11 Kol. Zwerm 11 30
31 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwerm Koegat 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Zwerm 11 Kol. Zwerm 11 31
32 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwerm Nietelbroeken 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Zwerm 11 Kol. Zwerm 11 32
33 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Zwerm BelleVue Zuid 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Zwerm 11 Kol. Zwerm 11 33
34 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Conclusies 9 van de 10 kolonies zijn enkel gevonden in de bossen op oud-standplaatsen 7 van de 10 kolonies in Vlaanderen in Natura2000- gebieden, niet aangewezen voor Bechsteins Selectiecriteria koloniebossen kloppen: oudbosstandplaatsen met hakhoutstoven, oude bosplanten met overstaanders van eik, beuk en es Boomgaarden worden gebruikt als jachtgebied en als kolonieplaats! Vrouwtjes tegelijk op stap met een andere bestemming Zwermplaatsen worden door meerdere kolonies bezocht 34
35 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Conclusies naar beheer Insectenrijkheid in bossen is belangrijk (hoge waterstand; kruidenrijkheid) Holten zijn belangrijk; overstaanders behouden Holten in bomen zijn niet altijd te zien Poeltjes (10*5) in het bos bieden drinkgelegenheid Veel oude bosgronden zijn ongeschikt geworden als koloniebos (populierenplantage; kaalkap) 35
36 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Dankwoord Provincie Vlaams Limburg en de Gemeenten Heers en Riemst voor de financiële bijdrage en hun partnerschap bij het Project in Vlaams Limburg; Het RLH, de Bosgroepen en de JNM voor hun partnerschap bij het Vlaams-Limburgse project; Provincie Nederlands Limburg en Solabio (Interreg) voor de financiële bijdrage in 2009 en 2010; Luc Crevecoeur, Karolien van Diest, Patricia Knaepen, Joke Rymen en Francine Theeuwissen voor de prettige samenwerking in de projectgroep; Het Vleermuisvangsysteem, het ANB, Limburgs Landschap, SBB, LL, NM en verschillende particuliere terreineigenaren voor de benodigde (terrein)ontheffingen; Ghis Palmans voor het beschikbaar stellen van Vlaamse gegevens; Pierrette Nyssen voor het beschikbaar stellen van Waalse gegevens; Desiré Paelinckx van het INBO voor het beschikbaar stellen van de BWK- kaarten en bosleeftijdskaart; Heleentje De Brauwer, Jaap van Schaik, Kamiel Spoelstra en Paul Voskamp voor commentaar; Jan Appermont en Urbain Merken voor de hulp bij het selecteren van vangstplekken; 36
37 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Dankwoord - Veldwerk 2009: Pieter Blondé, Frans Bosch, Thijs Bosch, Huub Don, A-J Haarsma, Raymond Haselager, David Herman, Jan Hovenkamp, Tjeerd Kooij, Mies Loogman, Johannes Regelink, Jaap van Schaik, Jannah Schenk, Paul Voskamp en vele anderen die één of meerdere dagen hebben meegeholpen met het veldwerk; Bos 2011: Jan Appermont, Joachim Bertrams, Kris Boers, Mark De Brabander, Heleentje De Brauwer, Christel Bouchet, Pieter-Jan D Hondt, Pieter-Jan D hont, David Galens, Johannes Janssen, Iwan Lewylle, Willem Proesmans, Jaap van Schaik, Jannah Schenk, Lydia Vanberghen, Karl Van Ginderdeuren, Tom Verschraegen en Paul Voskamp. Zwerm 2011: Jan Appermont, Heleentje De Brauwer, Gaby Bollen, Frans Bosch, Thijs Bosch, Julia van der Burgt, Ludwig Darcis, Pieter-Jan D'Hondt, Teddy Dolstra, Winfried Engels, David Galens, Karl Van Ginderdeuren, A-J Haarsma, Raymond Haselager, Jan Hovenkamp, Ruud Kaal, Sanne Kat, Burkhard Kern, Tjeerd Kooij, Thomas Kölsch, Wendy Kreeftenberg, Sander Lagerveld, Stefan Luyk, Iwan Lewylle, John Mulder, Thijs Molenaar, Ruurd Noordhuis, Ghis Palmans, Douwe van der Ploeg, Rian Pulles, Stef van Rijn, Jaap van Schaik, Jannah Schenk, Chiel Simons, Wouter Teunissen, Marc van der Valk, Emmy Veeman, Johan Willems en Sigrid van Woerkom Foto s: Karl Van Ginderdeuren, Johannes Janssen, Luuk Punt, Wouter Teunissen. Indien onvermeld: René Janssen 37
38 38
39 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Project - Doelstelling Ecologische kennis verbeteren o o o Kolonies Jachtgebieden Zwermplaatsen Bescherming o o Gegevens verkrijgen en verstrekken Informatie verstrekken Monitoringsnetwerk o Kasten 39
40 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Eerste kolonie voor Vlaanderen Beuk in privébos bij Vliermaalroot Jaagde die nacht in structuurrijk bos Voortplanting 2010: Vliegvlug jong, 50 meter verder in eik 370 m 40
41 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Biotoop dieren 2009/ vrouwtjes, 1 mannetje Kleine homerange Bos dat er altijd heeft gestaan Kruidenrijke ondergroei met hakhout van hazelaar en haagbeuk en overstaanders van eik, es en beuk als koloniebossen Boomgaarden als foerageergebied 41
42 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Andere vangsten 108 dieren; 11 soorten Eerste kolonie bosvleermuizen voor Vlaanderen in een privébos (vangsten op drie locaties) Derde locatie van voortplanting van Brandts vleermuis in Vlaanderen; op meerdere locaties mannetjes Voortplanting van baardvleermuis, gewone dwergvleermuis, franjestaart, watervleermuis en gewone grootoorvleermuis Mannetjes van ingekorven vleermuis, grijze grootoorvleermuis en rosse vleermuis 42
43 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Kolonies 2011 Kolonie 09 Zomer 11 Kol. Zwerm km 43
44 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Vervolg Vangen in nog 6 bossen Dieren volgen voor habitatgebruik- analyse Opleiden van mensen in het herkennen van vleermuizen in kasten Ophangen vleermuiskasten in geschikte bosgebieden voor monitoring 44
45 45
46 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Monitoring Kwaliteitscriteria voor oude boscomplexen en hun beheer Instandhoudingsdoelstellingen (IHD) Een wettelijke verplichting van Habitatrichtlijn Annex II- soorten Bosreservaten (wetenschappelijk onderzoek) Informatie voor beheers- en beleidsadviezen voor vergunningenbeleid 46
47 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Overzicht kolonies ANB- bossen BelleVue Noord Natura2000-gebied BelleVue Midden Natura2000-gebied Jongenbos ZuidOost Natura2000-gebied Kolmontbos (zuidzijde) Natura2000-gebied Natuurpunt Nietelbroeken Natura2000-gebied Privé met toestemming kasten Kerselaar aan de Heibrikstraat 36 Hoesselt BelleVue Zuid Natura2000-gebied Jongenbos West Natura2000-gebied Privé (nog) geen toestemming voor kasten Vliermaalroot (2009 en 2010) Privébosjes "Krijt"
48 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Kleine homerange (Dietz&Pir, 2009) Verhuist vaak Gaat uit elkaar en komt weer bij elkaar (klimaat in holte) Een bos kan bewoond worden door verschillende families, hebben nooit contact! 48
49 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Waarnemingen Bronnen: -Vleermuizenwerkgroep Limburg NP -Plecotus, Natagora -Dietz&Pir, rmationen-nrw.de - de/index.php?id=3&pid1=30 49
50 Project Bechsteins 2009 Bos 2011 Zwerm 2011 Conclusies Projectpartners SEVON Biodiversiteitssubsidie Provincie Limburg Partners: Gemeenten Heers en Riemst, JNM-ZWG, RLH, Bosgroep Zuid-Limburg SEVON 50
51 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Nieuwe plek, maar ook kolonie? 2010 in privébos bij Vliermaalroot Vangst vrouwtje net vliegvlug (±1,5 maand oud) Gezenderd en gevolgd Verblijfplaats 50 meter van boom in 2009 Voortplanting vastgesteld op Vlaams Limburgse bodem 51
52 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Overwintering In ondergrondse objecten tot 25 km; tot 50 km 52
53 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Waarnemingen bij groeves V.-L. Overwinteraars de afgelopen vijf jaar per jaar: o Pitjesberg (1-3) o Koegat (0-2) o La Croix (0-2) o De Keel (0-2) o De Mathuus (1-3) o Vechmael (0-2) o Juge (0-2) Vangsten in najaar o o La Croix en Koegat 4 keer per jaar in september (± 1 week) vanaf vaak Bechsteins vleermuis
54 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Resultaten - najaarszwerm Dag 1: 2 juv vrouwtjes gezenderd o o 1 de Boschberg in 1 de Muizenberg in Dag 2: 1 vrouwtje gezenderd o o Weer teruggevangen, losgelaten 11 km contact tot Rijkhoven, daarna kwijt 54
55 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Onderzoek 2011 en vervolg Project Vleermuizen in het algemeen De Bechsteins vleermuis Onderzoek 2009/2010 in Nederland Onderzoek 2011 en vervolg 55
56 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Beperkingen voor inventarisatie Boombewoner Sociale koloniestructuur met vaak kleine kolonies Zachte sonar (ook tijdens zwermen) Kleine homerange 56
57 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Waarnemingen België tot 2009 Wallonië: o o o Gaume- streek: 1 kolonie bekend Dichtheid aan overwinterende dieren Montagne de St. Pierre Mistnetonderzoek 2009 Viroinvallei: vrij algemene soort in bossen Brussels gewest: o o 2 winterwaarnemingen geen zomerwaarnemingen Vlaanderen: o o 1 overwinteraar buiten Limburg Limburg aanwezig tijdens zwerm en winter 57
58 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Waarnemingen Vlaanderen tot 2009 Fortengordel Antwerpen: o 1 overwinteraar sinds 1986 o Geen vangsten van Bechsteins Oost-& West-Vlaanderen en Brabant o Geen waarnemingen Limburgse groeves: o o Ieder jaar 2-9 overwinteraars Jaarlijks 6-14 vangsten in 4 avonden 58
59 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Vinden van zomerverblijven Sept ; 1 drie dieren gezenderd Allen snel kwijt (Lefevre et. al. 2005) 59
60 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Waarnemingen Eurregio Nederland o o o Zwermende dieren twv Maas Overwinteraars twv Maas Kolonievondst tov Maas Luxemburg dekkende studie o Bechstein s bat was the second most commonly captured bat species with 107 individuals representing 26.8% of all captured bats. The mean capture success of Bechstein s bat was 1.7 ind/100 m mist net per night. Duitsland tov Luik o Vergelijkbaar als Luxemburg 60
61 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Waarnemingen Limburg t/m 2008, vanaf 1995 Afgewisseld Koegat/ La Croix N= N=1 N=5 N=5 N=4 N=4 Man BE Vrouw BE Onbekend BE 1 0 rond 2 sep rond 10 sept rond 17 sept rond 24 sept rond 31 sept Na 1 oktober 61
62 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Resultaten onderzoek 09/ 10 Project Vleermuizen in het algemeen De Bechsteins vleermuis Onderzoek 2009/2010 in Nederland Pauze Onderzoek 2011 en vervolg 62
63 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Nogmaals waarnemingen Grensregio
64 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Voorjaarszwerm - BB? 64
65 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Vangactie in bossen juni-aug 9 locaties bemonsterd Geen Bechsteins 65
66 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Oostkant Maas vangnachten in bossen Z- Limburg (NL) (rood) 5 groeveingangen bevangen 66
67 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result
68 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result
69 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Telemetrie 69
70 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Telemetrie 70
71 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Telemetrie 71
72 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Telemetrie 72
73 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Telemetrie 73
74 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Eén zomerpopulatie gevonden kan niet alles zijn 74
75 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies en bedenkingen Regelmatige zwerm- en winterwaarnemingen: populatie? Groot deel van de herkomst van de vele zwermende en overwinterende dieren onbekend. Aanwijzen van habitatrichtlijngebieden? Bos gekapt, Bechsteins weg! 75
76 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Pauze Project Vleermuizen in het algemeen De Bechsteins vleermuis Onderzoek 2009/2010 in Nederland Pauze Onderzoek 2011 en vervolg 76
77 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Project - Doelstelling Inventariseren o o o Bosgebieden Jachtgebieden Zwermplaatsen Monitoring o Kasten Bescherming o o Gegevens over voorkomen verkrijgen en verstrekken Informatie verstrekken over vleermuizen in bossen 77
78 Project Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Conclusies Vansten voor groeven Soort Vrijdag 2/9 Zaterdag 3/9 BB Ju PB VM KG LC KG LC VM Totaal % Bechsteins % Watervleermuis % Franjestaart % Ingekorven % Baardvleermuis % Brandts % Meervleermuis % Vale vleermuis 2 2 0% Gewone groot % Gewone dwerg % Totaal % 78
79 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Voorlopige conclusies naar beheer Veel oude bosgronden zijn ongeschikt geraakt als koloniebos (populieren; kaalkap) Geprefereerd bos: Hakhoutstoven, oude bosplanten met overstaanders van eik, beuk en es Holten zijn belangrijk! In de oude bosgronden zijn 10 kolonies gevonden; een deel op privégronden Insectenrijkheid is belangrijk (hoge waterstand; kruidenrijkheid) Behoud van bomen met holten Poeltjes (10*5) in het bos bieden drinkgelegenheid 79
80 Project Vleermuizen Bechsteins Result. 09/ 10 Result. 11 Meehelpen? Maart: kasten ophangen April: lezing herkenning vleermuizen in kasten Mei: eerste kastencontrole Juli/ augustus: Vangsten in bossen 80
Nieuwe vleermuissoort voor de Rode lijst? Opbouw. Waarnemingen tot 2009. Bechsteins. Onderzoeksopzet. Voorjaarszwerm -
Nieuwe vleermuissoort voor de Rode lijst? Opbouw SEVON / René Janssen Bechsteins vleermuis Waarnemingen tot 2009 Onderzoeksopzet Resultaten Conclusies 2 Bechsteins Habitatrichtlijn II-soort Boombewoner
Nadere informatieBechsteins bat: an indicator species for ancient forest and orchards
Bechsteins bat: an indicator species for ancient forest and orchards René Janssen & Daan Dekeukeleire Brussel 24 march 2012 SEVON Project - goals Ecological knowledge o o o Maternity colonies Foraging
Nadere informatieVleermuizen in het Meinweggebied. René Janssen Ecotop 25 september 2016
Vleermuizen in het Meinweggebied René Janssen Ecotop 25 september 2016 Vleermuizen Enige vliegende zoogdieren 1 jong per jaar Insecteneters: tot 300 insecten per nacht! Bedreigde soorten Morfologie Morfologie
Nadere informatieCursus Vleermuisvangen Onderzoek naar zwermgedrag voor Mergelgroeven Schin op Geul Do 12 t/m Zo 15 september 2019
Cursus Vleermuisvangen Onderzoek naar zwermgedrag voor Mergelgroeven Schin op Geul Do 12 t/m Zo 15 september 2019 Van donderdagmiddag 12 september tot zondagmiddag 15 september organiseren Stichting Vleermuizen
Nadere informatiePrioriteiten voor vleermuisonderzoek. Anne-Jifke Haarsma
Prioriteiten voor vleermuisonderzoek Anne-Jifke Haarsma Gebied of soortgericht onderzoek? Vanwege subsidie regelingen vaak soortgericht onderzoek Vleermuissoorten in Nld (16x) Dwaalgasten, verdwenen of
Nadere informatieMopsvleermuis in de provincie Oost-Vlaanderen
Mopsvleermuis in de provincie Oost-Vlaanderen Joris Everaert Met steun van Vleermuizenstudiedag - Colloque Chauves-souris 18 november 2017 Rode Lijst, voorjaar 2014 Sluis, NL (1981-1994) Beernem & Ursel
Nadere informatieVleermuizen: ecologie, functie van laanbomen, wettelijke bescherming. Natuurbescherming is toch tijdloos?
Vleermuizen: ecologie, functie van laanbomen, wettelijke bescherming Peter Twisk Natuurbescherming is toch tijdloos? Foto: Erik Korsten In Europa komen zo n 40 soorten voor, in Nederland 17 soorten. Ze
Nadere informatieVliegen met je handen
Vliegen met je handen middelvinger wijsvinger duim ringvinger pink voet hielbeen staart Paul van Hoof Kijken met je oren EU: Insecteneters Wereldwijd 1000 vleermuissoorten. Verschillende voedselspecialismen;
Nadere informatieVleermuiswinterobjecten: ingang, microklimaat en vleermuizen. Anne-Jifke Haarsma
Vleermuiswinterobjecten: ingang, microklimaat en vleermuizen Anne-Jifke Haarsma Inleiding In de winter slapen vleermuizen Meestal in ondergrondse objecten, zoals een fort, ijskelder, bunker of mergelgroeve
Nadere informatieEen netwerk voor vleermuizen
Een netwerk voor vleermuizen Herman Limpens Foto: Erik Korsten mmv Eric Jansen & Marcel Schillemans Een netwerk van leefgebieden met verschillende functies verblijfplaatsen + vliegroutes + jachtgebieden
Nadere informatieVleermuizen op kerkzolders op basis van DNAonderzoek
Vleermuizen op kerkzolders op basis van DNAonderzoek ANKONA-ontmoetingsdag 10 februari 2018 Kris Boers & David Halfmaerten Skip Sterling Project Vleermuizen op (kerk)zolders in de provincie Antwerpen Aanleiding
Nadere informatieVERENIGING VOOR ZOOGDIERKUNDE EN ZOOGDIERBESCHERMING Oude Kraan 8, 6811 LJ Arnhem, tel. 026-3705318, fax 026-3704038, email: zoogdier@vzz.
VERENIGING VOOR ZOOGDIERKUNDE EN ZOOGDIERBESCHERMING Oude Kraan 8, 6811 LJ Arnhem, tel. 026-3705318, fax 026-3704038, email: zoogdier@vzz.nl >> Concept januari 2005
Nadere informatie08 Bechsteins vleermuis in Limburg, indicator van oude bossen en boomgaarden
08 Bechsteins René Janssen Stichting Ecologisch Vleermuisonderzoek Nederland, anomalus@gmail.com Dr. Schaepmanstraat 39, NL- 6291 GJ Vaals, Nederland Daan Dekeukeleire Jeugdbond voor Natuur en Milieu,
Nadere informatieVerspreidingsonderzoek ingekorven vleermuis 2008
Verspreidingsonderzoek ingekorven vleermuis 2008 J.J.A. Dekker Augustus 2008 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ In opdracht van de Gegevensautoriteit Natuur Verspreidingsonderzoek ingekorven vleermuis
Nadere informatieBeheer van bomen en bos i.r.t. vleermuizen
Beheer van bomen en bos i.r.t. vleermuizen Als je niets doet. krijg je bos, bos en Als je niets doet met bos. krijg je chaos.? Bos of. plantage? We hebben een uitgebreide cultuur van omgaan met bomen Bomen
Nadere informatieVleermuizen DEN HAAG EN OMGEVING KAARTBIJLAGE. Kees Mostert, Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland
Vleermuizen in DEN HAAG EN OMGEVING 2009-2011 KAARTBIJLAGE Kees Mostert, Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland SAMENVATTEND RAPPORT VLEERMUIZEN ONDERZOEK DEN HAAG 2009 t/m 2011 K. Mostert Stichting Zoogdierenwerkgroep
Nadere informatieEen (t)huis voor vleermuizen. Waar kunnen ze zich verschuilen
Een (t)huis voor vleermuizen Waar kunnen ze zich verschuilen Aantal soorten Vlaanderen kent zo n 21 soorten vleermuizen waarvan slechts enkelen geregeld in gebouwen voorkomen. Meestal gaat dit om de gewone
Nadere informatieZwermactiviteit van vleermuizen in het najaar voor kalksteengroeven in Limburg
Zwermactiviteit van vleermuizen in het najaar voor kalksteengroeven in Limburg R. Janssen, A.J. van Schaik, B. Kranstauber en J.J.A. Dekker December 2008 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ Mede mogelijk
Nadere informatieHet monitoren van (meer)vleermuizen in de winter
ahaarsma@dds.nl Het monitoren van (meer)vleermuizen in de winter Yves Adams A-J Haarsma Universiteit Leiden (IBL) en VZZ Wintermonitoring Het met een vaste methodiek tellen van winterslapende vleermuizen,
Nadere informatieMopsvleermuizen in de provincie Luxemburg: een stand van zaken
Mopsvleermuizen in de provincie Luxemburg: een stand van zaken Photo : Benoît Molitor Vleermuizenstudiedag 2017, 18 november, Brussel Barbastella barbastellus, (Schreber, 1774) Mopsvleermuizen in België:
Nadere informatieJaarverslag 2017 Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN)
Jaarverslag 2017 Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) Huidige samenstelling van het werkgroepbestuur: Voorzitter: Niels de Zwarte Secretaris/penningmeester: Saskia Roselaar Overige bestuursleden: Anne Jifke
Nadere informatieZoogdieren in het Bos
Zoogdieren in het Bos Nederland Bos Bosrand Slaapplaats Kraamkolonies Totaal Percentage Rode Lijst Paarplaats 1994 inheems grondgebonden 41 9 16-25 61% 5 vleermuis 19 10 1 2 13 68% 6 verdwenen grondgebonden
Nadere informatieDe vergrijzing van Noord - Brabant
De vergrijzing van Noord - Brabant De vergrijzing van Noord- Brabant 20 15 10 5 0-5 Jaren '60 Jaren '70 Jaren '80 Jaren '90 Jaren '00 2008 VLEN- dag 25 oktober 2008 René Janssen waarom wat resultaten voor/
Nadere informatieVleermuizen in Ermelo
Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging Afdeling Noord-West Veluwe Vleermuizen in Ermelo Lex Groenewold November 2016 Inhoud Wat zijn vleermuizen Wat eten vleermuizen Waar wonen vleermuizen
Nadere informatieLaura Kuipers, Janneke Scholten & Maurice La Haye De eikelmuis in Nederland
Laura Kuipers, Janneke Scholten & Maurice La Haye De eikelmuis in Nederland Deze onderzoeken waren mogelijk dankzij subsidies van de Provincie Limburg, het Ministerie van Economische Zaken en met toestemming
Nadere informatieDe vleermuis. Colin ziet ze vliegen, jij ook? 2016 Colin Beekman Gebaseerd op presentatie 2013 van Harrie Pelgrim
Colin ziet ze vliegen, jij ook? 2016 Colin Beekman Gebaseerd op presentatie 2013 van Harrie Pelgrim ! Programma Algemene info Soorten Onderzoek aan vleermuizen Video-opname(s) 2 Algemeen zoogdier zeer
Nadere informatieMistnetvangst van vleermuizen
Mistnetvangst van vleermuizen Verslag van de eerste workshop mistnetvangst van vleermuizen, gehouden op 28, 29 en 30 september 2001 in Bruisterbosch, Zuid-Limburg Kamiel Spoelstra Rapport van de Veldwerkgroep
Nadere informatieVademecum voor het tellen van uitvliegers
Vademecum voor het tellen van uitvliegers Vleermuizenwerkgroep Oost-Vlaanderen 2014 1 Telperiode Het tellen wordt best uitgevoerd eind mei/juni, vóór het spenen van de jongen. Daardoor kan het aantal volwassen
Nadere informatieCompleet landschap voor vleermuizen
Gewone grootoorvleermuizen in Fort Rijnauwen. Foto Bernadette van Noort Nieuwe Hollandse Waterlinie meer dan overwintering Compleet landschap voor vleermuizen Op veel locaties binnen de Nieuwe Hollandse
Nadere informatieMigratieonderzoek wild zwijn Meinweg
Migratieonderzoek wild zwijn Meinweg (voorlopige resultaten) Ecotop Meinweg 24 september 2016 René Janssen, Gerard Müskens Foto: Johan Maessen Onderzoek naar trekgedrag en terreingebruik - Pilot 2011 2013
Nadere informatieIntroductie. Introductie. Introductie. Vleermuizen Ecologie. Vleermuizen Ecologie. Vleermuizen Herkenning en inventarisatie
Herkenning en inventarisatie Introductie Inhoud Aanleiding Pauze Bescherming Inventariseren Even naar buiten! April 2013 Carola van den Tempel Introductie Introductie Inleiding Nachtdier en vampier? Onbekend
Nadere informatieVleermuizen in Nationaal Park De Meinweg
Vleermuizen in Nationaal Park De Meinweg Een soorteninventarisatie van de aanwezige vleermuizen René Janssen In opdracht van: Dit project maakt deel uit van de Natuurkwaliteitsimpuls Nationaal Park De
Nadere informatieVleermuizen in het bosbeheer: aantal verwijzingen per hoofdstuk in het referentiewerk uit 2010
Vleermuizen en (oude) bossen in West-Vlaanderen: van bijna crash via strongholds naar herstel? Vleermuizen in het bosbeheer: aantal verwijzingen per hoofdstuk in het referentiewerk uit 2010-34, faunabeheer:
Nadere informatieVerkennend onderzoek van zwermende vleermuizen bij de forten van Antwerpen in 2010
Verkennend onderzoek van zwermende vleermuizen bij de forten van Antwerpen in 2010 RAPPORT Natuur.studie nummer 9 2011 Daan Dekeukeleire, René Janssen, Kris Boers & Wout Willems De natuur heeft je nodig.
Nadere informatieWelke soorten? Welk bos is geschikt? 1/5
Welke soorten? 1 Bijna alle in België voorkomende vleermuizen maken op een of andere manier gebruik van het bos. Sommige soorten zoals de gewonde dwergvleermuis en de ingekorven vleermuis hebben hun verblijfplaats
Nadere informatieDETERMINEREN VAN VLEERMUIZEN IN WINTERSLAAP
DETERMINEREN VAN VLEERMUIZEN IN WINTERSLAAP Eerste set René Janssen Erik Korsten VLEN-Dag 20-10-2010 1 2 3 4 5 6 Paul van Hoof 7 8 9 10 OPBOUW VAN DE WORKSHOP 1. 10 foto s om mee te beginnen 2. Waarom
Nadere informatieVale vleermuis (Myotis myotis) H Status. 2. Kenschets. Habitatrichtlijn Bijlage II (inwerkingtreding 1994).
Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Vale vleermuis (Myotis myotis)
Nadere informatieVleermuisonderzoek Rolduc
In opdracht van: Conferentieoord & Hotel Rolduc Ecologisch onderzoek april 2008 J.R. Regelink In opdracht van: Conferentieoord & Hotel Rolduc Heuvenseweg 13 NL - 6991 JE Rheden Mob: 06-55738510 Mail:
Nadere informatieVleermuizen in het Maasheggengebied
Vleermuizen in het Maasheggengebied Peter Twisk december 2006 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ In opdracht van Staatsbosbeheer Vleermuizen in het Maasheggengebied Rapport nr.: 2006. 59 Datum uitgave:
Nadere informatieKamiel Spoelstra Froukje Rienks René Janssen Daniel Tuitert. Februari 2004
Bechsteinsweekend 2003 Onderzoek naar inzwermende vleermuizen bij 16 winterverblijven in de provincie Overijssel met speciale aandacht voor de Bechsteins vleermuis Kamiel Spoelstra Froukje Rienks René
Nadere informatie2. ECOLOGIE VLEERMUIZEN...
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 2 1.1 INLEIDING... 2 1.2 HET GEBIED... 2 1.3 OPBOUW RAPPORT... 3 2. ECOLOGIE VLEERMUIZEN... 4 3 METHODE... 5 4 RESULTAAT... 6 5 CONCLUSIE... 8 LITERATUUR... 9 Adviesbureau
Nadere informatieAandeel Natura 2000-habitat in Vogel- en Habitatrichtlijngebieden beheerd in functie van het behalen van de instandhoudingsdoelen
Aandeel Natura 2000-habitat in Vogel- en Habitatrichtlijngebieden beheerd in functie van het behalen van de instandhoudingsdoelen Adviesnummer: INBO.A.3428 Datum advisering: 10 mei 2016 Auteur(s): Contact:
Nadere informatieBathopper project 2016
Bathopper project 2016 In 2016 is er door het vleermuisplatform een bathopperproject gestart in Zoetermeer. Daarbij heeft een batlogger op ca 27 adressen in totaal 51 nachten de vleermuispassages gemeten.
Nadere informatieStappenplan. voor het kiezen en plaatsen van de juiste faunakast
Stappenplan voor het kiezen en plaatsen van de juiste faunakast Over het stappenplan Dit stappenplan is opgesteld met als doel om initiatiefnemers van projecten te helpen bij het invullen van verlichte
Nadere informatieDe natuur heeft je nodig. En vice versa. RAPPORT Natuur.studie nummer René Janssen, Daan Dekeukeleire, Marc Van de Sijpe & Alex Lefevre
Ingekorven vleermuis rond Vechmaal Onderzoek naar de Ingekorven vleermuis in het kader van de versterking van natuurverbinding 41 Heers, Tongeren tussen Herkebeek/Kruisbeek en de Mombeek (Widooie) RAPPORT
Nadere informatieVale vleermuis en Bechsteins vleermuis in Vlaams-Brabant
Vale vleermuis en Bechsteins vleermuis in Vlaams-Brabant RAPPORT Natuur.studie nummer 12 2013 Wout Willems, Ann Lenaerts & Jorg Lambrechts De natuur heeft je nodig. En vice versa. Vale vleermuis en Bechsteins
Nadere informatieJaarboek. Inventarisatie van vleermuizen op Vlaams-Brabantse zolders. Brakona jaarboek 2013-2014 27
Brakona jaarboek 2013-2014 27 Inventarisatie van vleermuizen op Vlaams-Brabantse zolders Wout Willems Stijn Yskout Jaarboek 2013 2014 28 Brakona jaarboek 2013-2014 Inventarisatie van vleermuizen op Vlaams-Brabantse
Nadere informatieIngekorven vleermuis (Myotis emarginatus) H1321. 1. Status: 2. Kenschets. Habitatrichtlijn Bijlage II (inwerkingtreding 1994)
Profielen Habitatsoorten, versie 1 september 2008 Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen
Nadere informatieA bat friendly colour spectrum? Effecten van klimaatverandering op vleermuizen
A bat friendly colour spectrum? Effecten van klimaatverandering op vleermuizen Herman Limpens en Jasja Dekker Effecten van klimaatverandering op vleermuizen?? Vooral: analyserende speculerende verhalen
Nadere informatieZwermgedrag in Rochefort Onderzoek naar Bechsteins, brandts en nimfvleermuis. Quentin Smits, René Janssen, Robert Delb Yann Gager, Jaap van Schaik &
Zwermgedrag in Rochefort Onderzoek naar Bechsteins, brandts en nimfvleermuis Quentin Smits, René Janssen, Robert Delb Yann Gager, Jaap van Schaik & Dekeuke Bxl, 18-11 Intro M&M Resultaten Conclusies Doel
Nadere informatieVleermuizen in winterslaap determineren
Vleermuizen in winterslaap determineren Daan Dekeukeleire Herwerking: Lieselot De Vos VleermuizenWerkgroep Oost-Vlaanderen - JNM ZWG Opbouw Winterslaap en verstoring Leren tellen Leren determineren Verschillen
Nadere informatieACTUALISATIE 2009 VAN HET VOORKOMEN VAN VLEERMUIZEN, GROTE BONTE SPECHT EN STEENUIL IN EN ROND KORTENOORD TE WAGENINGEN
ACTUALISATIE 2009 VAN HET VOORKOMEN VAN VLEERMUIZEN, GROTE BONTE SPECHT EN STEENUIL IN EN ROND KORTENOORD TE WAGENINGEN ACTUALISATIE 2009 VAN HET VOORKOMEN VAN VLEERMUIZEN, GROTE BONTE SPECHT EN STEENUIL
Nadere informatieResultaten veldbezoek vleermuizen en vogels Hotels van Oranje te Noordwijk
Resultaten veldbezoek vleermuizen en vogels Hotels van Oranje te Noordwijk 9 maart 015 Aanleiding Er is het voornemen voor de renovatie, (gedeeltelijke)vervanging en nieuw- en uitbouw van de Hotels van
Nadere informatieAantal ademhalingen (per minuut) van een egel tijdens zijn winterslaap
1 Aantal ademhalingen (per minuut) van een egel tijdens zijn winterslaap 2 4 Tijdens zijn winterslaap loopt de hartslag en de ademhaling van de egel flink terug. Zijn hartslag van 180 naar 9 slagen per
Nadere informatieUniversiteit Leiden, Instituut biologie Leiden
Zoogdiervereniging VZZ Biotoop kwaliteit bepalen voor meervleermuizen, Friesland als testcase. Zomer Bruijn Anne-Jifke Haarsma Universiteit Leiden (IBL) en VZZ ahaarsma@dds.nl Universiteit Leiden, Instituut
Nadere informatieVleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet
Vleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet Strikte toepassing van Flora- en faunawet is contraproductief! Gerard Smit Wettelijke status Habitatrichtlijn Bijlage II: 7 soorten Habitatrichtlijn
Nadere informatieMaatregelen voor vleermuizen in de bouw?
18-11-2013 Herman Limpens 15 november 2013 Maatregelen voor vleermuizen in de bouw? jaarcyclus 1 18-11-2013 Bewoners van rots-spleten PT Onze woningen / gebouwen bieden veel rots-spleten Bewoners van rotsspleten
Nadere informatieBoomcontrole vleermuizen boom 61145, Nieuwegracht te Utrecht
Notitie Contactpersoon Datum 16 december 2016 Boomcontrole vleermuizen boom 61145, Nieuwegracht te Utrecht 1 Inleiding 1.1 Aanleiding en doel In opdracht van de gemeente Utrecht heeft Tauw onderzoek gedaan
Nadere informatieLifeproject BatAction. Actieplan voor 3 bedreigde vleermuissoorten
Lifeproject BatAction Actieplan voor 3 bedreigde vleermuissoorten LIFE project! Lifeproject BatAction Samenwerking Steun van het financieringsfonds LIFE van de Europese Gemeenschap 946.136 augustus 2006
Nadere informatieJohan de Wittlaan 2 te Woerden
Johan de Wittlaan 2 te Woerden Actualisatie ecologisch onderzoek V. Nederpel R. de Beer 2012 Opdrachtgever Bolton Ontwikkeling Van der Goes en Groot ecologisch onderzoeks- en adviesbureau Bovendijk 35-G
Nadere informatieVOORTGANG VLEERMUISKASTENPROJECT IN DE KOP
VOORTGANG VLEERMUISKASTENPROJECT IN DE KOP VAN NOORD HOLLAND, IN TERREINEN VAN STAATSBOSBEHEER, DE STICHTING LANDSCHAP NOORD-HOLLAND, GEMEENTE DEN HELDER EN VERENIGING S HEERENLOO. RESULTATEN OVER 2013.
Nadere informatieConcept HET VOORKOMEN VAN VLEERMUIZEN IN EN ROND DE CONTREIE TE OOSTERHOUT
Concept HET VOORKOMEN VAN VLEERMUIZEN IN EN ROND DE CONTREIE TE OOSTERHOUT Concept HET VOORKOMEN VAN VLEERMUIZEN IN EN ROND DE CONTREIE TE OOSTERHOUT oktober 2009 In opdracht van: RBOI-Middelburg BV Postbus
Nadere informatieWinterverblijfplaatsen van gewone dwergvleermuizen
Winterverblijfplaatsen van gewone dwergvleermuizen Aanknopingspunten voor herkenning, onderzoek en bescherming. Foto: A. Koopman Erik Korsten Vleermuizen in de Stad Symposium Amersfoort, 15 november 2013
Nadere informatieVleermuizen in het Waasland
Vleermuizen in het Waasland Informatie en tips voor bescherming Vleermuizen in het Waasland Informatie en tips voor bescherming Onbekend is onbemind. De vooroordelen tegenover vleermuizen zijn gelukkig
Nadere informatieVLEERMUIZEN ONDERZOEK HELLEVOETSLUIS 2008
VLEERMUIZEN ONDERZOEK MOLSHOEK HELLEVOETSLUIS 2008 K. Mostert & E. Thomassen Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland In opdracht van gemeente Hellevoetsluis 1 INHOUD Inleiding... 3 Gebiedsbeschrijving...
Nadere informatieBeschermde soorten in Hasselt (Overijssel)
Beschermde soorten in Hasselt (Overijssel) Het belang voor de fauna van bestemmingsplan Hasselt binnen de veste Versie 1 25 november 2008 Zoon buro voor ecologie Colofon Titel Ondertitel Opdrachtgever
Nadere informatieOpbouw. Vleermuisherkenning in de hand. Woord vooraf. Leren determineren. Waarom? Competentie 4: Goede determinatie
Opbouw Vleermuisherkenning in de hand Hanteerweekend 12 & 13 september 2008 Waarom? Leren determineren Algemene kenmerken Verschillen tussen de genussen Behandelen van de genussen Alles minus myotis Pauze
Nadere informatieDe bezwarencommissie heeft geconcludeerd dat de gemeente onvoldoende heeft onderbouwd dat de aanwezigheid van vleermuizen niet aannemelijk is.
Werkorganisatie Duivenvoorde T.a.v.: Dhr. I. Eenink Romanenkov Beleidsadviseur Verkeer Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Leidseweg 25 2252 LA VOORSCHOTEN Uw kenmerk: ***** Ons kenmerk: WVNA1601 Datum:
Nadere informatieT2 - monitoring van het ecoduct Kempengrens over de E34 in Mol
T2 - monitoring van het ecoduct Kempengrens over de E34 in Mol ANKONA 11 februari 2017 Jorg Lambrechts Natuurpunt Studie Teamwerk! Natuurpunt Studie Vleermuizenwerkgroep Zoogdierenwerkgroep ZWG Herpetologische
Nadere informatieNADER ONDERZOEK VLEERMUIZEN IN HET VOORMALIGE DORPSHUIS VAN YDE
NADER ONDERZOEK VLEERMUIZEN IN HET VOORMALIGE DORPSHUIS VAN YDE Status Definitief Datum 4 december 2014 Handtekening Rudmer Zwerver 2 Inhoud 1 Inleiding 5 1.1 Aanleiding
Nadere informatieJoris Everaert. Mopsvleermuis. Dietmar Nill. Het bos waar de eerste mopsvleermuis waarneming werd verricht. Joris Everaert
Verslag soortenbeschermingsproject vleermuizen in het Waasland en omgeving, met bijzondere aandacht voor de mopsvleermuis: resultaten van 2014 tot 2016 Joris Everaert Mopsvleermuis. Dietmar Nill Het bos
Nadere informatieMemo Aanleiding Werkwijze
Memo nummer 1 datum 25 juli 2011 aan Erik Riphagen van Michel Braad kopie project Vervolgonderzoeken Tull en 't Waal projectnummer 239575 betreft Resultaten vervolgonderzoek vogels en vleermuizen Aanleiding
Nadere informatieVleermuizen waarnemen met Batloggers
Inhoud Vleermuizen waarnemen met Batloggers Zoogdierdag 214 - -Resultaten/Projecten a) Hopping detectors b) NEM VTT c) Boer zoekt vleermuis Eric Jansen, Herman Limpens en Marcel Schillemans -Conclusie
Nadere informatieVleermuizen ge dreven door het landschap
Alex Lefevre, Brussel 15/12/16 Natuurpunt Studie vzw vleermuizenwerkgroep Scheuren, spleten, boomscors Hoe onderzoeken? Belang voor andere zoogdieren Beheer van dreven Holle bomen Vleermuizen ge dreven
Nadere informatieVleermuizen en de grote bonte specht in en rond het plangebied van drie bebouwingslocaties te Rozenburg (ZH)
Vleermuizen en de grote bonte specht in en rond het plangebied van drie bebouwingslocaties te Rozenburg (ZH) Vleermuizen en de grote bonte specht in en rond het plangebied van drie bebouwingslocaties te
Nadere informatieWord ook actief voor onze zoogdieren!
ZOOGDIERVERENIGING ZOEKT VRIJWILLIGERS Word ook actief voor onze zoogdieren! Gezocht: haas, konijn, ree, vos, egel en eekhoorn, bijzondere muizen zoals de hazelmuizen, bevers, bunzingen en boommarters
Nadere informatieVleermuisonderzoek Zwanenburg
Vleermuisonderzoek Zwanenburg Opdrachtgever Referentie Gemeente Haarlemmermeer Stoker, O. 2012. Vleermuisonderzoek Zwanenburg. A&W notitie NWG-KAdiv2012#25. Altenburg & Wymenga bv, Feanwâlden. Projectcode
Nadere informatieWûrksjop Vleermuiskasten in de Kop van Noord Holland 31 augustus t/m 2 september 2012
Wûrksjop Vleermuiskasten in de Kop van Noord Holland 31 augustus t/m 2 september 2012 Dit jaar is in samenwerking met de Veldwerkgroep van de Zoogdiervereniging en Vleermuisvangen.nl een workshop gehouden
Nadere informatieHabitat- en landschapsgebruik door vleermuizen in en rond de Waaslandhaven
Habitat- en landschapsgebruik door vleermuizen in en rond de Waaslandhaven Ralf Gyselings 1, Geert Spanoghe 1, Erika Van den Bergh 1, Alex Lefevre 2 1 Instituut voor natuur- en bosonderzoek 2 Vleermuizenwerkgroep
Nadere informatieBathopper project 2016
Bathopper project 2016 In 2016 is er door het vleermuisplatform een bathopperproject gestart in Zoetermeer. Daarbij heeft een batlogger op ca. 27 adressen in totaal 51 nachten de vleermuispassages gemeten.
Nadere informatieNader onderzoek Vleermuizen, huismus en steenmarter Ingen
Nader onderzoek Vleermuizen, huismus en steenmarter Ingen Arnhem, 13 september 2010 Colofon Titel Subtitel : Nader onderzoek vleermuizen, huismus en steenmarter : Ingen Projectnummer : 90.158 Datum : 13
Nadere informatieOpname van een Laatvlieger met een min frequentie van 27 khz ( ).
Overzicht Vleermuiscursus Liniewacht Jaar 2 In 2015 was het bij de Liniewacht weer mogelijk om een vleermuiscursus te volgen. In dit verslag wordt een samenvatting gegeven van de vleermuiscursus. Ook dit
Nadere informatieOnderzoek boomholtes bij Gramsbergen
Onderzoek boomholtes bij Gramsbergen Datum: 29 augustus 2014 Auteur: Ing. R. Zwerver, Buro Bakker adviesburo voor ecologie BV In opdracht van: Dhr. B. den Dries, Arcadis Algemeen In verband met een ruimtelijke
Nadere informatieHet belang van pand Kleine Gent 6-12 te Vught voor vleermuizen. September Peter Twisk, vleermuisdeskundige
Het belang van pand Kleine Gent 6-12 te Vught voor vleermuizen September 2010 Peter Twisk, vleermuisdeskundige 2 Belang pand Kleine Gent 6-12 (Vught) voor vleermuizen Het belang van pand Kleine Gent 6-12
Nadere informatieVerslag fortentelweekend 1-2-3 februari 2013
Verslag fortentelweekend 1-2-3 februari 2013 Organisatie: Filip Borms, Kris Boers, Ben Van der Wijden, Sven Verkem en Wout Willems Verslag: Kris Boers Foto s: Sven Verkem en Lobke Thijsssen 1 oktober 2012
Nadere informatieDragen vleermuizen hun virussen over aan katten en mensen in Nederland? Lineke Begeman
Dragen vleermuizen hun virussen over aan katten en mensen in Nederland? Lineke Begeman LBDH, Gorinchem, 6 April 2019 Foto Remko de Waal Waarom onderzoeken we het vóórkomen van virussen bij vleermuizen?
Nadere informatieVLEERMUIZEN, BOMEN EN BOS
Bomenbrochure_10.qxd 25-3-2004 22:52 Page 1 VLEERMUIZEN, BOMEN EN BOS DE BETEKENIS VAN BOMEN EN BOS VOOR VLEERMUIZEN met tips voor vleermuisvriendelijk bosbeheer en onderhoud Vereniging voor Zoogdierkunde
Nadere informatieVan: Verzonden: Aan: Onderwerp:
Van: Erik Korsten [mailto:a.j.h.m.korsten@buwa.nl] Verzonden: vrijdag 21 september 2012 15:22 Aan: Beers, Erik van; Assema, Renée van Onderwerp: Vleermuizen in Belgenmonument! Dag Erik en Renée, bij deze
Nadere informatieCursus Vleermuizen. Zoogdieren : Evolutie. Bewerking: Joeri Cortens
Cursus Vleermuizen Bewerking: Joeri Cortens Zoogdieren : Evolutie Innovaties: * endotherm - haar * jongen zogen * voedselspecialisatie - tanden - kauwspieren 2 1 De Mythe voorbij Vleermuizen vliegen niet
Nadere informatieWat weten we over de laatvlieger?
Wat weten we over de laatvlieger? Peter Twisk Foto s en afbeeldingen Peter Twisk, tenzij anders vermeld Even voorstellen: Foto: Erik Korsten 1 Aanleiding: Van zes soorten vleermuizen zijn soortenstandaards
Nadere informatieKeuring van mergelgroeven voor de monitoring van vleermuizen. Johan Thissen & Hans Hollander
Keuring van mergelgroeven voor de monitoring van vleermuizen Johan Thissen & Hans Hollander Februari 2013 Rapport van de Zoogdiervereniging In opdracht van het Ministerie van EZ / Gegevensautoriteit Natuur
Nadere informatieMogelijke knelpunten beschermde zoogdieren bij verbreding A13 en aanleg bypass A13/A16. J.R. Regelink
Mogelijke knelpunten beschermde zoogdieren bij verbreding A13 en aanleg bypass A13/A16 J.R. Regelink Oktober 2007 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ In opdracht van Nieuwland Advies Mogelijke knelpunten
Nadere informatieNotitie zomertelling Ingekorven vleermuis Midden-Limburg 2016
Notitie zomertelling Ingekorven vleermuis Midden-Limburg 2016 Status: Definitief Opdrachtgever: Provincie Limburg Opgesteld door: Jasja Dekker & René Janssen Datum: 12 december 2016 Verantwoording De tellingen
Nadere informatieIngekorven vleermuis in Midden-Limburg
Ingekorven vleermuis in Midden-Limburg Populatieontwikking van de ingekorven vleermuis in Midden-Limburg in en de uitgevoerde acties. René Janssen, Jasja Dekker, Thijs Molenaar en Johannes Regelink In
Nadere informatieWat vliegroutes van meervleermuizen ons kunnen vertellen
Wat vliegroutes van meervleermuizen ons kunnen vertellen A-J Haarsma Alterra/ Radboud Univ. Nijmegen ahaarsma @dds.nl Wetgeving: Europese habitat richtlijn (vormt basis voor nationale wetgeving) Verblijven
Nadere informatieVleermuisonderzoek N224
Vleermuisonderzoek N224 Onderzoek naar de geschiktheid van bomen voor vleermuizen langs de N224 - verslag over de voorjaarsronde 2007 7 mei 2007 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ In opdracht van Provincie
Nadere informatieVleermuizen en laanbeheer
Vleermuizen en laanbeheer Oplosrichtingen Eric Jansen 2012 Foto: Erik Korsten Code bosbeheer leidt niet altijd tot goede resultaten in laanbeheer Lanenhebbenvoorvleermuizen een belangrijke functie als:
Nadere informatieMonitoring van dassen en dassenschade in Wallonië : indrukken en feiten
Monitoring van dassen en dassenschade in Wallonië : indrukken en feiten SCHOCKERT V., LAMBINET C. & DELANGRE J. Zoogeografische Onderzoekslaboratorium Universiteit van Luik v.schockert@ulg.ac.be (16844
Nadere informatieHet belang van onverlichte tunnels voor vleermuizen Brussel, 24 maart 2012
Brussel, 24 maart 2012 Inleiding - Kernbegrip: vliegroutes - Kernprobleem: versnippering van het landschap door drukke (snel-)wegen. Verkleind leefgebied, geïsoleerde pop s. - Vooral kleine en lichtmijdende
Nadere informatieNatura zonder centen?
Natura 2000 zonder centen? Inhoud N2000 In Vlaanderen inventarisatie problemen Life project als voorbeeld van invulling N2000 ervaringen NP Eu-subsidie Aanbevelingen/wensen N2000 in Vl: afbakening Habitatrichtlijn:
Nadere informatie