Inleiding Mobiliteitsmanagement en Locatiebereikbaarheid Lesmodule

Transcriptie

1 Dia 1 Inleiding Mobiliteitsmanagement en Locatiebereikbaarheid Lesmodule Deze lesmodule is op gebouwd uit verschillende Transumo projecten. Meer informatie over de projecten kunt u lezen op en transumofootprint.nl 1

2 Dia 2 Inhoud Doelstelling Definities Geschiedenis Bereikbaarheid

3 Dia 3 Doel van de inleiding Het vormen van een referentiekader op het gebied van mobiliteitsmanagement locatiebereikbaarheid: inzicht in de aspecten die een rol spelen bij de locatiebereikbaarheid van een organisatie.

4 Dia 4 De definitie: Mobiliteitsmanagement In één zin Mobiliteitsmanagement is het organiseren van slim reizen. In één alinea Mobiliteitsmanagement is het organiseren van slim reizen. Aangezien de auto niet alle problemen kan oplossen, wordt de reiziger geprikkeld alternatieven te gebruiken als fiets, openbaar vervoer, gebruik van P+R, of telewerken. Eisen en wensen van mensen die zich verplaatsen staan centraal, en het draait om oplossingen op maat. Overheden, werkgevers, publiekstrekkers en aanbieders van mobiliteitsdiensten organiseren samen de voorwaarden waarbinnen reizigers slimme keuzes kunnen maken. Bron: Mobiliteitsmanagement: Definitie, toepassingen,maatregelen en checklists Wegwijzer, deel I, KPVV:Juni 2007

5 Dia 5 De definitie: Locatiebereikbaarheid We spreken van locatiebereikbaarheid als bij (her)ontwikkeling van bedrijventerreinen, kantorenparken, scholencomplexen of ziekenhuizen mobiliteit en bereikbaarheid onderdeel zijn van de plannen. Mobiliteitsmanagement is een element van locatiebereikbaarheid. Locatiebereikbaarheid is vooral een doel. Een ander verschil met mobiliteitsmanagement is dat mobiliteitsmanagement over personenvervoer gaat: locatiebereikbaarheid besteedt ook aandacht aan goederenvervoer.

6 Dia 6 De definitie: Vervoer(s)management Vervoermanagement is de zorg van werkgevers voor het woon-werkverkeer en het zakelijk verkeer van werknemers. Vervoermanagement richt zich dus vooral op individuele werkgevers en op werknemers. Vervoermanagement is dus een onderdeel van mobiliteitsmanagement. Het oorspronkelijke doel van vervoermanagement is het verminderen van vermijdbaar individueel autogebruik. Het blijkt dat werkgevers én overheden hier zonder een directe aanleiding niet warm voor lopen. In de praktijk blijkt dat men elkaar weten te vinden als er een duidelijke aanleiding is. Bron: Mobiliteitsmanagement: Definitie, toepassingen,maatregelen en checklists Wegwijzer, deel I, KPVV:Juni 2007

7 Dia 7 Overzicht van definities Bron: KPVV

8 Dia 8 Verschillende definities vervoer(s)management Vervoermanagement is de zorg van het management van bedrijven voor het woon-werkverkeer en het zakelijk verkeer van werknemers, gericht op vermindering van het vermijdbaar individueel autogebruik in de spits. Vervoermanagement is de zorg van het management van bedrijven voor or het woon-werkverkeer werkverkeer en het zakelijk verkeer van werknemers, gericht op de bereikbaarheid van de organisatie. De zorg van het management van bedrijven en instellingen voor het personenverkeer van werknemers. Vervoermanagement is de zorg van een organisatie voor de bereikbaarheid van haar medewerkers ten bate het primaire proces van de organisatie op goede wijze te laten verlopen. Het promoten van carpoolen fietsen en openbaar vervoer gebruik.(commissie van aanbeveling vervoersmanagement, 1994) Vervoermanagement is de zorg van het management van bedrijven voor or het woon-werkverkeer werkverkeer en het zakelijk verkeer van werknemers, gericht op vermindering van het vermijdbaar individueel autogebruik in de spits.(ligtermoet en Louwerse,, 2000) Vervoermanagement is de zorg van het management van bedrijven en instellingen voor personenvervoer, gericht op selectief autogebruik (beleidsbrief vervoermanagement V&W, 1999) Vervoermanagement is de gestructureerde aandacht voor de mobiliteit binnen de eigen organisatie, in het algemeen gericht op een vermindering van het autogebruik.(werkmodel vervoermanagement, ermanagement, 2000)

9 Dia 9 De definities: de conclusies Een gezamenlijk referentiekader is er (nog) niet. Leg daarom vast waarover je het hebt en wat je doel is. => Het plannen, aansturen en beheren van de door personen gegenereerde verkeer- en vervoersstromen van en naar een of meerdere locaties als ondersteuning voor het primaire proces van de organisatie

10 Dia 10 De geschiedenis van mobiliteitsmanagement Oorsprong: USA => Transport Demand Management Clean Air Pact Verplicht! Nederland: SVV-II (1986) Milieumaatregel Vrijwillig

11 Dia 11 De eerste file van Nederland 1 ste Pinksterdag 1955

12 Dia 12 Problemen zijn niet nieuw

13 Dia 13 Nog veel eerder De zorg van bedrijven voor het op het werk komen van hun werknemers is niet nieuw. Eeuwenlang zochten bedrijven zelf de concentraties van werkkrachten op en vestigden ze zich op een acceptabele reisafstand van de woonlocaties. Andere bedrijven zorgden dicht bij de werkplek voor huisvesting van werknemers of bouwden er zelfs woningen. Agnetha park bij de gistfabriek in Delft => Batadorp schoenenfabriek in Eindhoven => Philpisdorp in Eindhoven => Medewerkers binding Udema => Radio Kootwijk => Opvallend in is het feit dat de gemiddelde reistijd al twee eeuwen hetzelfde is (Arnulf Grübler, 1996). ``Mensen reizen wel met grotere snelheid en over grotere afstanden, maar de tijd die ze er gemiddeld per dag aan willen besteden is de laatste tweehonderd jaar ongeveer gelijk gebleven'', Dit `gemiddelde reisbudget' schommelt tussen 50 minuten en een uur per dag en dat is nog altijd zo. Uit onderzoek van Eurofound (2001) blijkt dat de Nederland van alle Europeanen het langst naar het werk onderweg is. Volgens dit onderzoek besteedt de Nederlander gemiddeld 46 minuten per dag aan het woon-werkverkeer. De reisafstand neemt wel toe: begin van deze eeuw woonde men naast het werk, in 1985 legde de Nederlander 30 km per dag af en in 2001 z n 35 km per dag.

14 Dia 14 3 vervoersstromen 1. Zakelijke verkeer binnenland 2. Woon werkverkeer 3. Bezoekersverkeer (evenement, ziekenhuis, etc) Verder: Zakelijk verkeer buitenland (travelmanagement) Zakelijk bezoekersverkeer (inhuur / uitzendkrachten etc) Goederenvervoer

15 Dia 15 Aanleiding Aanleidingen om aan vervoermanagement te doen en aanvulling op het doel: Parkeer- en bereikbaarheidsprobleem; Vervoerkosten Personeelszorg en behoud; Waarde van het vastgoed Bedrijfsverhuizing; Milieuverordering/ extern verzoek Imago, maatschappelijke verantwoordelijkheid; Gezondheid.

16 Dia 16 Bereikbaarheid In welke dimensie wordt bereikbaarheid uitgedrukt? Hoe wordt bereikbaarheid uitgedrukt/aangegeven? Aan welke criteria zou bereikbaarheid moeten voldoen? Welke factoren spelen naast bereikbaarheid nog een rol.

17 Dia 17 Bereikbaarheid gemeenten Auto in de spits Openbaar Vervoer Bovenstaande afbeeldingen zijn gewogen naar het aantal medewerkers (die wonen grotendeels in de randstad).

18 Dia 18 Zoekgebied werknemers Reispatroon werknemer Voortstransport OV 40 minuten Auto 35 minuten natransport Lopen 15 minuten Zoeken parkeerplaat s 8 minuten voortstrans port OV 40 minuten Auto 35 minuten natransport Door inzet eigen bus 5 minuten Door inzet vanpool 0 minuten

19 Dia 19 Waarde van het vastgoed

20 Dia 20 Fysieke bereikbaarheid )¹ )¹ Telewerken niet inbegrepen

21 Dia 21 Uitgewerkt: Vervoerwijze In (wetenschappelijk) onderzoek worden deze opsplitsingen vaak gebruikt om meer inzicht te krijgen in het reizen en het reisgedrag van mensen. Elk onderdeel in de reis is verder op te splitsen: bijvoorbeeld naar: - Tijd, dan is opeens te zien dat men bij een reis per OV moet wachten en of per auto in de file staat. - Afstand/ruimte, waarlangs en hoever verplaats men zich - Noodzakelijke voorwaarden, om per auto te reizen moet er wel een weg zijn - Stemming/tevredenheid over het reizen - Combinaties van bovenstaande Ook is een vraag wanneer je al deze factoren afweegt en hoe vaak je dat doe.

22 Dia 22 Eerste aanzet voor een model

23 Dia 23 Beheeraspecten woon - werkverkeer 1. Positie v/d medewerker in primaire proces; 2. De werklocatie v/d medewerker; 3. De woonlocatie v/d medewerker; 4. Beschikbare infrastructuur; 5. Tijdstipmatching; 6. Daadwerkelijke verplaatsing. 7. Kosten

24 Dia 24 Theorie: Vervoerwijzekeuze Wanneer wordt de keuze voor een verplaatsing gemaakt Hoe vaak wordt deze gemaakt Hoe kan deze worden beïnvloed Kijk naar de keten en de drive/motief/aanleiding vanuit de medewerker Kan beïnvloed worden door tal van factoren: vervoermiddel, reistijd/afstand,etc. VERVOERWIJSKEUZE: Voordat iemand aan een reis begint maakt hij/zij bewust of onbewust een keuze voor het vervoermiddel, maar doet hij/zij dit voor iedere reis opnieuw? Vraag naar de vervoerkeuze van de studenten en bekijk klassikaal of deze juist is gekozen (gelet op de bestemming na school) Latente vraag: Als in het verkeer meer faciliteiten (bijv. Wegen) worden aangeboden, dan wordt hier ook door meer gebruikers gebruik van gemaakt. (zie toegankelijkheid internet)

25 Dia 25 Verandering vervoerwijzekeuze HIER MOETEN DE AFBEELDINGEN UIT HET BOEK WORDEN OPGENOMEN! VVM VANUIT MILIEU HEEFT VOLGENS DIT PLAATJE WEINIG ZIN, ER IS GEENR EKENING GEHOUDEN MET: DAADWERKELIJK REDUCTIE VAN AFSTAND AUTOKILOMETERS TYPE AUTORIT TYPE BRANDSTOF LEVENSDUUR EN VERVUILING AUTO

26 Dia 26 Ketenverplaatsing Voorbeeld: ketenverplaatsing lopen naar de auto rijden lopen vanaf de parkeerplaats naar kantoor. of Lopen naar de halten rijden met de bus lopen naar het station treinreis lopen naar het werk

27 Dia 27 Het werk Het coördineren van taken gerelateerd aan de bereikbaarheid van de organisatie voor haar medewerkers en bezoekers. Hiervoor is gewenst: Inzicht in en beheersing van het proces; Informatie verzameling op basis van organisatiedoelstellingen; Bereikbaarheidszorg in het zorgsysteem van organisaties Zie artikel CMG, laten lezen en over discuseren. Vervoerbeleid. Vervoerplan. Impementatie. Management Review In de verklaring dient aandacht te worden besteed aan: Reden voor vervoermanagement; Meetbare doelstellingen; Uitgangspunten voor te nemen maatregelen. Auto ratio: Het percentage autosolisten op het aantal werknemers Deze maat wordt vaak gebruikt om het effect van vervoermanagementmaatregelen in het algemeen te evalueren

28 Dia 28 Voorbeeld 1: bereikbaarheid in kaart Afhankelijk van de insteek van vervoermanagement (personeelsbehoud, groen imago, ect.) zegt deze kaart iets. Personeelsbehoud: De medewerkers met een reistijd > dan 60 minuten moeten misschien wel een lease auto krijgen, of een hogere km vergoeding als de reis met de auto sneller gemaakt kan worden. Groen imago: De medewerkers met een reistijd < dan 60 minuten moeten gestimuleerd worden om met het ov te reizen. Dit kan bijvoorbeeld door geen reiskosten te vergoeden behalve gebruik van ov. (zie regeling RWS)

29 Dia 29 Voorbeeld: Ad4 heeft voor een organisatie bijt Zoeterwoude een onderzoek uitgevoerd waaruit bleek: Hoge autoratio/veel autogebruik Spreiding werknemers: zeer grote spreiding (IN DE RANDSTAD zie kaartje) Zoeterwoude lijkt goed bereikbaar met OV via station Leiden. Maar: OV Vriendelijk = reistijd binnen 30 minuten Daarnaast wordt overstappen als lastig ervaren. Maximaal keren overstappen is 2!! Per persoon verschillend.

30 Dia 30 En deze reistijd is nog niet eens haalbaar voor alle medewerkers die in Leiden wonen. Laat staan voor de medewerkes in R dam, A dam, Den Haag, etc. Huidige ligging van Heineken is debet aan hoge autoratio. Het OV vergt veel overstappen! Een verhoudingsmaat is reistijd OV / reistijd auto de VF waarde is 1,5. Dit is slechts een indexcijfer!!

31 Dia 31 Voorbeeld: medewerkers naar afstand 250, , ,000 Afstand in km 100,000 50,000 0, Aantal werknemers Het verkleinen van de afstand naar het werk is vaak geen goed criteria. Als voor deze organisatie afstand vermindering van ongeveer 100 km op de woon-werk reis een criteria is. Kan door ontslag van 8 personen dit criteria gerealiseerd worden.

32 Dia 32 Voorbeeld: geplande auto reistijd 2:09:36 1:55:12 1:40:48 1:26:24 1:12:00 0:57:36 geplande reistijd ingeschatte spitsreistijd max reistijd 0:43:12 0:28:48 0:14:24 0:00: VOORBEELD RISICOANALYSE VERLOOP Deze grafiek zou na de verhuizing met regelmaat geijkt moeten worden om het risico op verloop te kunnen monitorren. Gezien de spreiding van de woonplaatsen van de medewerkers in Midden Nederland is aangenomen dat de reistijd uitgerekend met de routeplanner voor het reizen in de spits in de regio Hilversum met een factor 1,5 verhoogd moet worden. Een groot deel van de medewerkers heeft een geplande autoreistijd van ca 30 minuten enkele reis!. LET OP! Dit is exclusief files op de snelweg, binnen Hilversum en (het zoeken naar) een parkeerplaats. Dit houdt in dat de risicogrens van de nu genoemde acceptabele reistijd voor velen bereikt danwel overschreden gaat worden. Lees eventueel het artikel Waar ligt de reistijdgrens

33 Dia 33 Samenvatting Wat wordt er gemanaged, en waarom? Is er wel een probleem en is het de jouw? Welke beslissingen moeten genomen worden, en wanneer? Wanneer gaan we met helikopters vliegen? Welke informatie moet hiervoor worden verzameld, waar komt die vandaan en wie stelt de criteria?? Wat wordt er gemanaged? Personeelsbehoud, bereikbaarheid, vervoerkosten, imago (Welke functie krijgt wel/niet een parkeerplaats voor de deur. Bij een kennisintensieve organisatie is behoudt van personeel belangrijk, behoudt van personeel mag dan ook geld kosten.) Welke beslissing? Na welk behaald criteria grijpt een organisatie in? Bij een x aantal kosten, bij x % te laat? Welke informatie moet worden verzameld? Direct aanwezig in de organisatie (aantal mensen met OV) capaciteit OV indirect aanwezig in organisatie (juiste keuze gebruik ov?), daadwerkelijk reistijd. Als al dit soort info op een rij is gezet kan men vervoer gaan managen.