Cijfers bij migratie en sociale zekerheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Cijfers bij migratie en sociale zekerheid"

Transcriptie

1 Cijfers bij migratie en sociale zekerheid Onderzoek uitgevoerd door: Sociale Verzekeringsbank Afdeling Business Controlling November

2 Cijfers bij migratie en sociale zekerheid 1 Inleiding De Nederlandse samenleving internationaliseert. De toenemende migratiebeweging heeft ook gevolgen voor de sociale zekerheid. Mensen bouwen rechten op in meerdere landen, verhuizen met hun uitkering naar een ander land of keren juist op latere leeftijd weer terug naar hun geboorteland. Deze trend betekent dat ook de uitvoering van de sociale zekerheid steeds meer een internationaal karakter krijgt. In deze bijdrage kwantificeren we de internationalisering in de sociale zekerheid. We beginnen in paragraaf 2 met de historische ontwikkelingen in emigratie en immigratie. Vervolgens bezien we in paragraaf 3 welke gevolgen dat heeft voor de mate waarin personen van buiten Nederland hier een uitkering ontvangen en uitkeringsgerechtigden zijn vanuit Nederland uitgewaaierd naar andere landen. In paragraaf 4 richten we de focus op de drie belangrijkste wetten die de SVB uitvoert: AOW, Anw en AKW. Aparte aandacht is er voor de Remigratiewet in paragraaf 5. We sluiten deze bijdrage af met de conclusies in paragraaf 6. 2 Ontwikkelingen in migratie Onderstaande figuur 1 toont de ontwikkelingen in emi- en immigratie vanaf Figuur 1 Migratiebewegingen Immigratie Emigratie Migratie (* 1.000) Bron: CBS 1 Emigratiecijfers zijn exclusief administratieve correcties. 2

3 Het is duidelijk dat de groei in emigratie in de loop der jaren wat achterbleef bij die in de immigratie tot In de periode steeg het aantal emigranten van naar Daarvoor schommelde de emigratie op een enkele uitzondering na rond de Voor de oorlog lag de emigratie gemiddeld wat lager, maar vertoonde ook een grilliger verloop. Een grillig verloop kenmerkt de immigratie over de gehele periode. De pieken en dalen in de laatste decennia lijken samen te hangen met de conjuncturele ontwikkelingen: in tijden van hoogconjunctuur is er sprake van een groot aantal immigranten, terwijl de immigratie in een recessie afneemt (de Jong 2003, p. 59). Het is daarom niet verwonderlijk dat de immigratie in 2006 is gestegen na een scherpe daling in de jaren daarvoor. De scherpe daling in de immigratie begin jaren tachtig wordt mede veroorzaakt door een ontmoedigingsbeleid dat in die jaren werd gevoerd, bijvoorbeeld door de invoering van een visumplicht voor Surinamers, Turken en Marokkanen en de bijstandsnorm voor de migratie van de huwelijkspartner (Gjaltema en Broekman 2001, p. 8). Figuur 2 geeft meer inzicht in de herkomst van de immigranten. Deze gegevens zijn vanaf 1960 voor alle onderscheiden (groepen) landen beschikbaar. De cijfers van de verschillende (groepen) landen zijn weergegeven als percentage van het totaal. Figuur 2 Aandelen immigratie vanuit verschillende landen % 80% 60% 40% 20% Overig Emigratielanden Turkije Marokko Ned.Antillen/Aruba Suriname Indonesië EU-landen 0% Bron: CBS De meeste immigranten kwamen gedurende de gehele beschouwde periode uit de andere EUlanden. Vanaf midden jaren zestig kwamen er jaarlijks rond de immigranten uit de EU. De laatste jaren is sprake van een forse stijging van dat aantal. Dat wordt veroorzaakt door de uitbreiding van de EU met tien lidstaten in Daarna hebben vooral veel Polen zich in Nederland gevestigd. Nadat de economie in de loop van de jaren vijftig aantrok, kwam een deel van de emigranten naar traditionele emigratielanden als Canada en Australië in de jaren zestig weer terug naar Nederland. Zij waren in de jaren na de oorlog vertrokken (Gjaltema en Broekman 2001, p. 7). 3

4 Rondom de opgave van Nieuw-Guinea in 1963 was er een piek in de emigratie vanuit Indonesië (Gjaltema en Broekman 2001, p. 7). Ook de onafhankelijkheid van Suriname is duidelijk in de figuur terug te zien: emigranten vanuit Suriname in het jaar van onafhankelijkheid en nog eens tegen de in zowel 1979 als Dat waren de laatste jaren waarin de Nederlandse nationaliteit nog automatisch van kracht werd (de Jong 2003, p. 59). Het aantal immigranten vanuit de Nederlandse Antillen en Aruba is tot 2000 geleidelijk toegenomen tot Daarna volgde een daling tot zo n in de laatste jaren. De eerste wervingscontracten voor buitenlandse werknemers werden in 1960 gesloten met Italië. Kort daarop volgden Spanje en Portugal. Nog een paar jaar later kwamen ook werknemers uit Turkije en Griekenland, later gevolgd door Marokko, Joegoslavië en Tunesië. Na 1973 werd aan Turken en Marokkanen geen werkvergunning meer verstrekt, maar de immigratie bleef op een hoog niveau door gezinshereniging en later door gezinsvorming (Gjaltema en Broekman 2001, p. 7). Vanaf medio jaren negentig daalt de immigratie vanuit Turkije en Marokko. Dit werd veroorzaakt door een aanscherping van de eisen aan gezinshereniging en gezinsvorming (de Jong 2003, p. 59). Het aandeel van immigranten uit overige landen nam in de jaren negentig sterk toe. In 1988 waren dit er nog Op het hoogtepunt in 2001 waren dit immigranten. Deze sterke stijging werd veroorzaakt door een sterke groei in het aantal asielzoekers. Door de aanscherping van het asielbeleid nam deze groep af tot circa in 2005 en 2006 (Nicolaas 2006, p. 34). In figuur 3 kijken we naar de bestemming van de emigranten. Deze hebben dezelfde geografische verdeling als de immigratiecijfers. Figuur 3 Aandelen emigratie naar verschillende landen % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Overig Emigratielanden Turkije Marokko Ned.Antillen/Aruba Suriname Indonesië EU-landen 10% 0% Bron: CBS Vanwege de hoge werkloosheid na de oorlog stimuleerde de overheid de emigratie. In eerste instantie emigreerden vooral boeren, maar later ook geschoolde arbeidskrachten (SER, 1985, 4

5 p.7). Tussen 1946 en 1984 bemiddelde de toenmalige Directie voor Emigratie in het vertrek van emigranten naar landen buiten Europa. Dat is een derde van het totale aantal emigranten in die periode (SER 1985, p.25). Vrijwel alle emigranten waarvoor werd bemiddeld vertrokken naar een van de traditionele emigratielanden Canada (35%), Australië (29%), Verenigde Staten (17%), Zuid-Afrika (9%), Nieuw-Zeeland (7%) en Brazilië (2%) (SER, 1985, p.80). Het hoogtepunt in deze emigratiegolf lag in 1952 toen mensen emigreerden, waarvan naar de bovengenoemde landen. Begin jaren zestig daalt de emigratie naar deze landen tot rond de Op dat niveau ligt het nog steeds. In de tweede helft van de jaren zestig werd de invloed van de EEG (Europese Economische Gemeenschap, de voorloper van de EU) merkbaar in de emigratiecijfers. Deze nam toe van in de beginperiode van de EEG tot midden jaren zestig. Daarmee kwam de helft van de totale emigratie voor rekening van emigratie naar andere EEG-landen. Na een terugval begin jaren tachtig is de emigratie naar andere EU-landen daarna steeds verder toegenomen tot in Dat heeft uiteraard ook te maken met de uitbreiding van de EU in de loop der jaren. Verder is in figuur 2 duidelijk de piek in de emigratie naar Turkije te zien in de jaren tachtig. Van de Turken die vanaf 1972 naar Nederland kwamen is 35 procent weer teruggekeerd. Dat ligt veel hoger dan bij Marokkanen (de Jong 2003, p. 59). 3 Diaspora van uitkeringsgerechtigden De bovengeschetste toename van de migratie zorgt ervoor dat de sociale zekerheid een steeds internationaler karakter krijgt. Dat geldt zowel voor personen die een uitkering in Nederland ontvangen als voor mensen die in het buitenland een Nederlandse uitkering ontvangen. Over de internationaliserende achtergrond van klanten in Nederland zijn geen eenduidige cijfers voorhanden. Het is dan ook niet mogelijk om vergelijkbare cijfers weer te geven over de achtergrond van in Nederland wonende uitkeringsgerechtigden met een internationaal karakter. De Belastingdienst kan alleen een grove schatting geven over in Nederland wonende belastingplichtigen die recht hebben op een aftrek ter voorkoming van dubbele belasting vanwege loon (pensioen) of winstinkomsten uit het buitenland. Het zou gaan om à personen. Voor de volksverzekeringen wordt in de volgende paragraaf een overzicht gegeven van de in Nederland wonende klanten met een internationaal karakter. Over in het buitenland wonende klanten zijn wel meer gegevens voorhanden. Deze zijn opgenomen in figuur 4. Figuur 4 Aantal buitenlandse klanten per wet in

6 AOW Anw AKW REM (excl.nihil) Arbeidsongeschiktheid Ziekte + zwangerschap Toeslagenwet Werkloosheidswet Belastingdienst Bron: SVB, UWV, Belastingdienst In totaal zijn er ruim klanten van SVB, UWV en Belastingdienst (inclusief dubbeltellingen) woonachtig in het buitenland. De AOW neemt daarvan bijna zestig procent voor zijn rekening. Bij de Anw gaat het om klanten en bij de AKW om kinderen. De Belastingdienst kent personen in het buitenland met een inkomensrelatie met Nederland. Van de UWV-regelingen is aantal buitenlandse klanten zeer beperkt. De arbeidsongeschiktheidsregelingen kennen nog het grootste aantal met klanten. Bij de andere wetten is het aantal klanten hooguit enkele duizenden. 4 Internationalisering van volksverzekeringen Het internationale karakter komt het sterkst tot uitdrukking in de AOW. Elk jaar dat iemand in Nederland woont tussen 15 en 65 jaar bouwt hij of zij twee procent AOW-recht op. Een aantal jaren verblijf in het buitenland zorgt dus voor een korting op de AOW-uitkering vanaf het 65 e jaar. Medio 2007 ontving zestien procent van alle AOW ers een gekorte uitkering. Van de uitkeringen die in de eerste helft van 2007 zijn toegekend geldt dat zelfs voor 31 procent. Ruim de helft van de gekorte AOW ers woont in het buitenland. Van de in Nederland wonende AOW-klanten heeft ruim zeven procent een internationale component. Dat betreft AOW ers. Bij de Anw gaat het om ruim personen, bijna zeven procent van het aantal in Nederland wonende Anw ers. Van de klanten met kinderbijslag heeft bijna vijftien procent een internationaal karakter. Dat zijn gezinnen. Figuur 5 bevat de ontwikkeling in het aandeel van in het buitenland woonachtige klanten in de volksverzekeringen. De cijfers van AOW en Anw zijn beschikbaar vanaf de aanvang van de volksverzekeringen, maar in de eerste jaren waren er geen buitenlandse klanten. Bij de kinderbijslag is het aantal in het buitenland wonende kinderen opgenomen. Deze cijfers zijn pas met ingang van 1991 beschikbaar. Figuur 5 Aandeel buitenlandse klanten (bij AKW kinderen) in volksverzekeringen 6

7 10% 9% 8% 7% AOW Anw AKW 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% Bron: SVB Zowel bij de AOW als de Anw is sprake van een gestage toename van het aandeel in het buitenland wonende klanten. In 1960 woonden er in de AOW 182 en in de Anw 2 klanten in het buitenland. De tienduizendste AOW er in het buitenland werd bereikt in 1966, net als de duizendste Anw er. Daarmee woonde anderhalf procent van de AOW ers en één procent van de Anw ers in het buitenland. In 1992 werd de grens van AOW ers in het buitenland overschreden; in 1993 die van Anw ers in het buitenland. Op dat moment was het aandeel in het buitenland wonende klanten in de AOW en de Anw al tot boven de vijf procent opgelopen. Waar het aandeel Anw ers in het buitenland zich de laatste jaren lijkt te stabiliseren rond de zeven procent, stijgt het aandeel AOW ers in het buitenland nog steeds door. Eind 2006 betreft het ruim negen procent van de AOW ers. De ontwikkelingen in de kinderbijslag zijn heel anders. Tot 1995 was het aandeel van kinderen in het buitenland redelijk stabiel rond de drie procent. Vanaf dat moment is de kinderbijslag voor kinderen van achttien jaar en ouder afgeschaft. Daarin bevindt zich de grootste groep in het buitenland wonende kinderen. Dat maakt dat het totaal aantal kinderen dat in het buitenland woont is afgenomen van in 1991 tot op het dieptepunt in Sindsdien is het aantal kinderbijslagkinderen in het buitenland weer toegenomen tot in 2006, 1,1% van het totaal. Figuur 6 laat de verdeling van AOW ers in het buitenland naar woonland zien vanaf Figuur 6 AOW'ers in het buitenland naar woonland

8 100% 80% 60% 40% 20% 0% Bron: SVB België Spanje Duitsland VS Turkije Canada Australië Marokko Gr.-Brittannië Frankrijk Overig Tot 1995 woonde meer dan de helft van de buitenlandse AOW-klanten in België of Duitsland. Tot 1978 was dit zelfs meer dan drie kwart. Het gaat hierbij voor een belangrijk deel om voormalige grensarbeiders. Zij werkten in Nederland en bouwden daarmee recht op AOW op. Het aandeel van in Spanje woonachtige AOW ers is in de loop der jaren sterk toegenomen. Ging het in 1980 nog om minder dan drie procent van de buitenlandse klanten, in 2006 was dat vijftien procent. Dat is een groter aandeel dan in Duitsland. Ook het aandeel van de andere onderscheiden landen is in de loop van de jaren toegenomen. Dat geldt in mindere mate voor de traditionele emigratielanden Verenigde Staten, Canada en Australië, maar vooral voor Turkije en Marokko. Bij de laatste landen gaat het om geremigreerde arbeidsmigranten. Figuur 7 schetst een vergelijkbaar beeld van in het buitenland wonende Anw ers. In de figuur zijn wat minder landen onderscheiden dan in de verdeling van de AOW, vanwege het veel kleinere aantal. Figuur 7 Anw'ers in het buitenland naar woonland

9 100% 80% 60% 40% 20% België Spanje Duitsland Turkije Marokko Groot-Brittannië Frankrijk Overig 0% Bron: SVB De verdeling naar woonlanden vertoont een beeld dat sterk met die van de AOW overeenkomt. Ook bij de in het buitenland woonachtige Anw ers woont in de eerste decennia het merendeel in België of Duitsland en is het aandeel van Spanje sterk gestegen in de loop der jaren. Belangrijkste verschil is gelegen in het veel grotere aandeel Turkse en Marokkaanse Anw ers. In figuur 8 is de verdeling van in het buitenland wonende kinderbijslagkinderen naar woonland opgenomen. Dit laat een heel ander beeld zien dan bij de AOW en de Anw. Figuur 8 Kinderbijslagkinderen in het buitenland naar woonland 9

10 100% Overig Frankrijk 80% Gr.-Brittannië Polen Marokko 60% Turkije VS 40% Duitsland Spanje België 20% 0% Bron: SVB Vanaf 1991 woont het grootste aandeel kinderen in Turkije of Marokko. Vanaf 2000 neemt dit aandeel af. Dan nemen de aandelen van België en Duitsland toe. De toetreding van Polen tot de EU in 2004 heeft ertoe geleid dat in 2006 al drie procent van de kinderbijslagkinderen in Polen woont. De aandelen van de overige landen zijn vrij constant door de jaren heen. Behalve het woonland is het interessant om te kijken wat het geboorteland is van AOW ers en Anw ers. Hoeveel in het buitenland wonende klanten komen oorspronkelijk uit Nederland of wonen (weer) in hun geboorteland? Figuren 9 en 10 geven antwoord op deze vraag voor de AOW- en Anw in Voor Nederland geldt dat 17 procent van de AOW ers en 23 procent van de Anw ers buiten Nederland is geboren. Figuur 9 AOW ers naar woonland en geboorteland ultimo 2006 België Duitsland Spanje Frankrijk Groot-Brittanië Overig EU USA Canada Australië Overig westers Ned.Ant/Aruba/Sur. Marokko Turkije Overig niet-westers Geboren in NL Geb. in woonland Elders geboren

11 Bron: SVB De helft van alle in het buitenland wonende AOW ers is in het huidige woonland geboren. Ruim dertig procent zag in Nederland het levenslicht. Voor de landen met de meeste AOW ers geldt dat het merendeel van de AOW ers daar geboren is. Dat geldt ook voor Spanje, waarvan het beeld bestaat dat daar zoveel Nederlandse gepensioneerden wonen, de zogenaamde pensionado s. In Frankrijk en zelfs in Groot-Brittanië wonen meer in Nederland geboren AOW ers. Opvallend is het grote aandeel elders geboren AOW ers in de Verenigde Staten. Het gaat daarbij voor het grootste deel om personen die in Nederlands Indië zijn geboren. Figuur 10 Anw'ers naar woonland en geboorteland ultimo 2006 België Duitsland Spanje Frankrijk Groot-Brittanië Overig EU Overig westers Ned.Ant/Aruba/Sur. Marokko Turkije Overig niet-westers Geboren in NL Geb. in woonland Elders geboren Bron: SVB Van de in het buitenland wonende Anw ers is twee derde in het woonland geboren. Van slechts dertien procent stond de wieg in Nederland. Het grootste deel daarvan woont in België of Duitsland. 5 Remigratiewet Vanaf 1985 bestaat voor personen die afkomstig zijn uit een aantal geselecteerde landen de mogelijkheid om terug te keren naar het land van herkomst en daarbij een uitkering vanuit de remigratiewet te ontvangen. Deze wet is in 2000 uitgebreid. De uitkering kan samenvallen met een andere uitkering, bijvoorbeeld WAO of AOW. Als deze hoger is dan de remigratieuitkering dan vervalt deze laatste. We noemen dat een nihiluitkering. In figuur 11 is vanaf 1999 het verloop van het aantal remigranten weergegeven. 11

12 Figuur 11 Uitkeringen Remigratiewet REM (incl. nihil) REM (excl. nihil) Bron: SVB Opvallend is dat het totaal aantal klanten in de Remigratiewet is toegenomen, maar dat de groei alleen in het aantal nihiluitkeringen zit. Het aantal klanten dat daadwerkelijk een uitkering ontvangt ligt in de loop der jaren constant op circa Het aantal remigranten met een nihiluitkering heeft inmiddels het aantal klanten met een daadwerkelijke uitkering overtroffen. Dat wordt veroorzaakt door de vergrijzing in de klanten van de remigratiewet. Een toenemend aantal ontvangt AOW. Dat is vaak meer dan hun remigratie-uitkering, waardoor deze vervalt. In figuur 12 is een uitsplitsing van de klanten van de remigratiewet (exclusief nihil) naar woonland opgenomen vanaf Figuur 12 Uitkeringen Remigratiewet (excl. nihil) naar woonland 12

13 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Turkije Marokko ex-joegoslavie 10% 0% Bron: SVB Spanje Portugal Chili Overig Meer dan de helft van de remigranten bestaat uit Turken en Marokkanen, in 1999 was dat zelfs 85 procent. Het aandeel van ex-joegoslaven is in de loop van de jaren sterk toegenomen. Datzelfde geldt voor de overige landen, waarbij vooral het aantal remigranten in Suriname flink is toegenomen. 6 Conclusies In de sociale zekerheid is in toenemende mate sprake van klanten met een internationaal karakter. Dat wordt veroorzaakt door de forse stijging in de migratie van burgers. Na de oorlog werd de emigratie gestimuleerd door de overheid. Dit zorgde tot begin jaren zestig voor grote aantallen emigranten naar de traditionele emigratielanden. De oprichting van de EEG zorgde vanaf begin jaren zestig voor een toenemende migratie tussen de lidstaten. Na de uitbreiding van de EU in 2004 kreeg dat nog een extra impuls. Vanaf begin jaren zestig zorgde de behoefte aan arbeidskrachten voor een toenemend aantal gastarbeiders van binnen en buiten de EEG. Een deel van hen keerde na verloop van tijd weer terug, maar een aanzienlijk deel bleef in Nederland wonen en zorgde door middel van gezinshereniging en gezinsvorming voor een blijvend hoge immigratie vanuit met name Turkije en Marokko. De laatste categorie die zorgt voor de toenemende migratie wordt gevormd door asielzoekers. Deze instroom is in de jaren negentig flink toegenomen, maar neemt de laatste jaren ook weer sterk af door aanscherping van het beleid. Door de opbouwsystematiek van de AOW is de internationale component in deze wet het sterkst. Een op de zes AOW ers ontvangt een gekorte uitkering. Van de instroom in de eerste helft van 2007 is dat zelfs bijna een derde. Ruim de helft van de gekorte AOW ers woont in het buitenland. Ook in Nederland heeft echter zeven procent van de AOW ers een internationale component. Dat geldt ook voor de Anw. Bij de kinderbijslag is dat het dubbele. 13

14 Het totaal aantal in het buitenland wonende klanten van SVB, UWV en Belastingdienst tezamen bedraagt ultimo 2006 ruim personen. Ruim zeventig procent daarvan betreft de volksverzekeringen: gerechtigden van AOW en Anw en kinderbijslagkinderen. De remigratiewet kent klanten die een uitkering ontvangen en klanten met een nihiluitkering. Bij de Belastingdienst gaat het om personen in het buitenland met een inkomensrelatie in Nederland. Het UWV kent een gering aantal klanten in het buitenland. Het gaat daarbij vooral om arbeidsongeschikten. Bij de AOW en de Anw heeft de afgelopen decennia een zeer sterke groei van het aantal buitenlandse klanten plaatsgevonden. Ook de diversiteit van de woonlanden is sterk toegenomen. Het betreft bij de AOW voor de helft klanten die in hun geboorteland wonen. Bij de Anw is dat zelfs twee derde. Dat ondergraaft het bestaande beeld van de pensionado, de Nederlander die na zijn pensioen verhuist naar een land met een aangenaam klimaat. Zo is meer dan tachtig procent van de in Spanje wonende AOW ers van Spaanse afkomst. Literatuur Gjaltema, Taeke en Rob Broekman, Vijftig jaar bevolkingsprognoses: voorspelling van migratie, in: Maandstatistiek van de bevolking December 2001, CBS, p Jong, Andries de, Demografie van vijf niet-westerse herkomstgroepen vanaf 1972, in: Bevolkingstrends, 3 e kwartaal 2003, CBS, p Nicolaas, Han, Nederland: van immigratie- naar emigratieland?, in: Bevolkingstrends, 2 e kwartaal 2006, CBS, p Sociaal Economische Raad, Advies emigratiebeleid, publicatienummer 12,

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming - Internationalisering Leidse regio www.leidenincijfers.nl BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl

Nadere informatie

Retourmigratie eerste generatie Turken

Retourmigratie eerste generatie Turken Retourmigratie eerste generatie Turken Anita Böcker (a.bocker@jur.ru.nl) : Wie keert terug en waarom? Ontwikkeling remigratiecijfers vanaf jaren 60 Kenmerken recente remigranten Gebruik Remigratiewet Lopend

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-085 18 december 2008 9.30 uur Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Nog 1 miljoen inwoners erbij, inwonertal zal harder groeien dan eerder gedacht

Nadere informatie

Evaluatie van de Remigratiewet Een kwantitatieve evaluatie

Evaluatie van de Remigratiewet Een kwantitatieve evaluatie Evaluatie van de Remigratiewet Een kwantitatieve evaluatie Mary van den Wijngaart Harrie van den Tillaart SAMENVATTING Achtergronden evaluatie Sinds 1 april 2000 is de Remigratiewet van kracht en daarmee

Nadere informatie

Factsheet Demografische ontwikkelingen

Factsheet Demografische ontwikkelingen Factsheet Demografische ontwikkelingen 1. Inleiding In deze factsheet van ACB Kenniscentrum aandacht voor de demografische ontwikkelingen in Nederland en in het bijzonder in de provincie Noord-Holland.

Nadere informatie

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Esther van Kralingen Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/ 2 is het aandeel van de niet-westerse allochtonen dat in het hoger onderwijs

Nadere informatie

Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen

Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen Mila van Huis De vruchtbaarheid van vrouwen van niet-westerse herkomst blijft convergeren naar het niveau van autochtone vrouwen. Het kindertal

Nadere informatie

Ruim helft Poolse immigranten vertrekt weer

Ruim helft Poolse immigranten vertrekt weer Ruim helft Poolse immigranten vertrekt weer Han Nicolaas Van de Poolse immigranten die in de jaren 9 naar Nederland kwamen, is inmiddels bijna 6 procent weer vertrokken. Dit aandeel is iets kleiner dan

Nadere informatie

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen Carel Harmsen en Joop Garssen Terwijl het aantal huishoudens met kinderen in de afgelopen vijf jaar vrijwel constant bleef, is het aantal eenouderhuishoudens sterk toegenomen. Vooral onder Turken en Marokkanen

Nadere informatie

AOW-aanspraken: De consequenties van een opbouwverzekering

AOW-aanspraken: De consequenties van een opbouwverzekering AOW-aanspraken: De consequenties van een opbouwverzekering Luc Verschuren Ongeveer 13 procent van de inwoners van Nederland tussen de 15 en 65 jaar had eind 24 onvolledige AOW-aanspraken. Van de 65-plussers

Nadere informatie

12. Vaak een uitkering

12. Vaak een uitkering 12. Vaak een uitkering Eind 2001 hadden niet-westerse allochtonen naar verhouding 2,5 maal zo vaak een uitkering als autochtonen. De toename van de WW-uitkeringen in 2002 was bij niet-westerse allochtonen

Nadere informatie

CBS-berichten: Arbeidsmigratie naar en uit Nederland

CBS-berichten: Arbeidsmigratie naar en uit Nederland André Corpeleijn* Inleiding Arbeidsmigratie is de laatste tien jaar weer in de belangstelling gekomen. De uitbreiding van de Europese Unie en de komst van Oost-Europese werknemers naar Nederland hebben

Nadere informatie

Nederland: van immigratie- naar emigratieland?

Nederland: van immigratie- naar emigratieland? Han Nicolaas Sinds 196 is Nederland in feite vrijwel onafgebroken een immigratieland geweest: het aantal immigranten naar Nederland overtrof het aantal mensen dat Nederland verliet. Aan deze situatie is

Nadere informatie

Persbericht. Niet-westerse allochtonen tweemaal zo vaak een uitkering. Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht. Niet-westerse allochtonen tweemaal zo vaak een uitkering. Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB01-187 24 augustus 2001 9.30 uur Niet-westerse tweemaal zo vaak een uitkering Eind 1999 ontvingen anderhalf miljoen mensen in Nederland een bijstands-,

Nadere informatie

Allochtonenprognose 2002 2050: bijna twee miljoen niet-westerse allochtonen in 2010

Allochtonenprognose 2002 2050: bijna twee miljoen niet-westerse allochtonen in 2010 Allochtonenprognose 22 25: bijna twee miljoen niet-westerse allochtonen in 21 Maarten Alders Volgens de nieuwe allochtonenprognose van het CBS neemt het aantal niet-westerse allochtonen toe van 1,6 miljoen

Nadere informatie

2. Groei allochtone bevolking fors minder

2. Groei allochtone bevolking fors minder 2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats

Nadere informatie

Administratieve correcties in de bevolkingsstatistieken

Administratieve correcties in de bevolkingsstatistieken Maarten Alders en Han Nicolaas Het saldo van administratieve afvoeringen en opnemingen is doorgaans negatief. Dit saldo wordt vaak geïnterpreteerd als vertrek naar het buitenland. Het aandeel in het totale

Nadere informatie

Wie hebben emigratieplannen?

Wie hebben emigratieplannen? Wie hebben emigratieplannen? -welk land? -terug? Arie de Graaf Inhoud presentatie -Achtergrond van de databron -Welke vragen zijn gesteld aan de respondenten -Emigratieplannen van autochtonen -Emigratieplannen

Nadere informatie

Statistisch Bulletin. Jaargang

Statistisch Bulletin. Jaargang Statistisch Bulletin Jaargang 72 2016 43 27 oktober 2016 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 Werkloosheid daalt verder 3 Werkloze beroepsbevolking (38) 4 2. Bevolking 5 I. Bevolking, stand en dynamiek

Nadere informatie

Migranten: wie komen, wie gaan terug en wie laten hun gezin overkomen?

Migranten: wie komen, wie gaan terug en wie laten hun gezin overkomen? Han Nicolaas 1), Arno Sprangers 1), Aslan Zorlu 2) en Joop Hartog 2) In telde Nederland 121 duizend immigranten, 12 duizend minder dan in. Van de immigranten in hadden 87 duizend een niet-nederlandse nationaliteit.

Nadere informatie

Personen met een uitkering naar huishoudsituatie

Personen met een uitkering naar huishoudsituatie Personen met een uitkering naar huishoudsituatie Ton Ferber Ruim 1 miljoen personen van 15 tot 65 jaar ontvingen eind 29 een werkloosheids-, bijstands- of arbeidsongeschiktheidsuitkering. Gehuwden zonder

Nadere informatie

Samenvatting. De belangrijkste bevindingen per migratietype

Samenvatting. De belangrijkste bevindingen per migratietype Samenvatting In deze studie is voor de belangrijkste migratietypen (arbeid, gezin, studie en asiel) een overzicht gemaakt van de omvang, de verdeling over de herkomstlanden en de demografische samenstelling

Nadere informatie

Wijnimport Nederland naar regio

Wijnimport Nederland naar regio DO RESEARCH Wijnimport Nederland naar regio Sterke opmars wijn uit Chili Jeroen den Ouden 1-10-2011 Inleiding en inhoudsopgave Pagina I De invoer van wijn in Nederland 1 II De invoer van wijn naar herkomst

Nadere informatie

Gemengd Amsterdam * in cijfers*

Gemengd Amsterdam * in cijfers* Gemengd Amsterdam * in cijfers* Tekst: Leen Sterckx voor LovingDay.NL Gegevens: O + S Amsterdam, bewerking Annika Smits Voor de viering van Loving Day 2014 op 12 juni a.s. in de Balie in Amsterdam, dat

Nadere informatie

Allochtonen, 2012 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (http://www.clo.nl)

Allochtonen, 2012 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (http://www.clo.nl) Indicator 13 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2012 woonden er in Nederland

Nadere informatie

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid,

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, @ FORUM, Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling, september 29 Samenvatting De werkloosheid onder de 1 tot 2 jarige Nederlanders is in het 2 e kwartaal van 29 met

Nadere informatie

Vergrijzing, verkleuring en individualisering. Voor wie verstandig handelt!

Vergrijzing, verkleuring en individualisering. Voor wie verstandig handelt! Vergrijzing, verkleuring en individualisering Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Conclusies Invloed Impact Bronnen Vergrijzing, verkleuring en individualisering De wereldbevolking neemt toe, waarbij

Nadere informatie

Huishoudensontwikkelingen bij allochtonen

Huishoudensontwikkelingen bij allochtonen Andries de Jong en Mila van Huis Veranderingen in de verdeling van de bevolking naar huishoudenspositie worden onder meer beïnvloed door de toename van het aandeel niet-westerse allochtonen in de bevolking.

Nadere informatie

Prognose van de bevolking naar herkomst,

Prognose van de bevolking naar herkomst, Prognose van de bevolking naar herkomst, 6 Lenny Stoeldraijer en Joop Garssen In 6 zal Nederland ruim 7,7 miljoen inwoners tellen,, miljoen meer dan op dit moment. De samenstelling van de bevolking zal

Nadere informatie

Oudere minima in Amsterdam en het gebruik van de AIO

Oudere minima in Amsterdam en het gebruik van de AIO Oudere minima in Amsterdam en het gebruik van de AIO In opdracht van: DWI Projectnummer: 13010 Anne Huizer Laure Michon Clemens Wenneker Jeroen Slot Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal 300 Telefoon 020

Nadere informatie

Bevolkingsprognose 2008-2050: veronderstellingen over emigratie

Bevolkingsprognose 2008-2050: veronderstellingen over emigratie Bevolkingsprognose -: veronderstellingen over emigratie Han Nicolaas De uitkomsten van de nieuwe bevolkings- en allochtonenprognose zijn mede gebaseerd op veronderstellingen over het toekomstig aantal

Nadere informatie

Afhankelijk van een uitkering in Nederland

Afhankelijk van een uitkering in Nederland Afhankelijk van een uitkering in Nederland Harry Bierings en Wim Bos In waren 1,6 miljoen huishoudens voor hun inkomen afhankelijk van een uitkering. Dit is ruim een vijfde van alle huishoudens in Nederland.

Nadere informatie

10. Veel ouderen in de bijstand

10. Veel ouderen in de bijstand 10. Veel ouderen in de bijstand Niet-westerse allochtonen ontvangen 2,5 keer zo vaak een uitkering als autochtonen. Ze hebben het vaakst een bijstandsuitkering. Verder was eind 2002 bijna de helft van

Nadere informatie

Prognose van emigratie op basis van een retourmigratiemodel

Prognose van emigratie op basis van een retourmigratiemodel Andries de Jong en Han Nicolaas In de nieuwe bevolkingsprognose is de emigratie voor het eerst gemodelleerd aan de hand van het retourpercentage. Voor zes herkomstgroeperingen zijn veronderstellingen opgesteld

Nadere informatie

Bevolkingsprognose : veronderstellingen over emigratie

Bevolkingsprognose : veronderstellingen over emigratie Bevolkingsprognose 5: veronderstellingen over emigratie Han Nicolaas De uitkomsten van de nieuwe bevolkings- en allochtonenprognose zijn mede gebaseerd op veronderstellingen over het toekomstig aantal

Nadere informatie

Neimed Krimpbericht. Veel Westerse en weinig niet-westerse allochtonen in Limburg SEPTEMBER 2015

Neimed Krimpbericht. Veel Westerse en weinig niet-westerse allochtonen in Limburg SEPTEMBER 2015 SEPTEMBER 2015 Neimed Krimpbericht Veel Westerse en weinig niet-westerse allochtonen in Limburg In Limburg wonen relatief veel Westerse allochtonen en weinig niet-westerse allochtonen. Evenals landelijk

Nadere informatie

Bijlage

Bijlage Bijlage Tabel i Immigratie naar Nederland van niet in Nederland geboren vreemdelingen, naar land van herkomst ^995-2002) Totaal Westerse landen 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 74.703 86.183 87.145

Nadere informatie

Kwartaalbericht SVB. 1e kwartaal 2016

Kwartaalbericht SVB. 1e kwartaal 2016 Kwartaalbericht SVB 1e artaal 2016 juni 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 3 DE STAND VAN ZAKEN IN DE VOLKSVERZEKERINGEN... 4 1.1 AOW... 4 1.2 Anw... 9 1.3 AKW... 15 1.4 REMIGRATIEWET... 20 1.5 TAS REGELING...

Nadere informatie

Kwartaalbericht SVB. 1e kwartaal 2018

Kwartaalbericht SVB. 1e kwartaal 2018 Kwartaalbericht SVB 1e artaal 2018 mei 2018 Inhoudsopgave Inleiding... 3 DE STAND VAN ZAKEN IN DE VOLKSVERZEKERINGEN... 4 1.1 AOW... 4 1.2 Anw... 9 1.3 AKW... 15 1.4 REMIGRATIEWET... 20 1.5 TAS REGELING...

Nadere informatie

Inhoudsopgave hoofdstuk 2

Inhoudsopgave hoofdstuk 2 -46- Inhoudsopgave hoofdstuk 2 Samenvatting hoofdstuk 2 Tabellen: 2.1 Loop van de bevolking 2.2 Loop van de bevolking in Haaglanden per gemeente, Zuid-Holland en Nederland in 2013 2.3 Loop van de bevolking

Nadere informatie

Migrantenouderen in cijfers

Migrantenouderen in cijfers Migrantenouderen in cijfers Roelof Schellingerhout 1. Aantallen en demografie 2. Prognose 3. Inkomenspositie 4. Gezondheid en welzijn Aantallen en demografie Aantal (migranten) ouderen, 1 januari 2017

Nadere informatie

Artikelen. Allochtonenprognose : naar 5 miljoen allochtonen

Artikelen. Allochtonenprognose : naar 5 miljoen allochtonen Artikelen Allochtonenprognose 28 2: naar miljoen allochtonen Joop Garssen en Coen van Duin Volgens de nieuwe allochtonenprognose zal Nederland in 2 bijna, miljoen allochtonen tellen, 1,8 miljoen meer dan

Nadere informatie

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten Huishoudensprognose 26 2: belangrijkste uitkomsten Elma van Agtmaal-Wobma en Coen van Duin Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 26 tot 8,1 miljoen in 23. Daarna

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MIGRATIE EN DE MULTICULTURELE SAMENLEVING kaarten 1 en 2 Spreiding allochtonen in Den Haag kaart 1 kaart 2 uit Indonesië totaal

Nadere informatie

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2005 Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking Het inwonertal van Amsterdam is in 2004 met ruim 4.000 personen tot 742.951

Nadere informatie

Regionale verschillen in de vruchtbaarheid van autochtonen en allochtonen

Regionale verschillen in de vruchtbaarheid van autochtonen en allochtonen Mila van Huis 1) en Petra Visser 2) Regionale verschillen in vruchtbaarheid worden vooral bepaald door regionale verschillen in de vruchtbaarheid van autochtone vrouwen. Grote verschillen komen voor. Er

Nadere informatie

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009 FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)

Nadere informatie

Demografische ontwikkelingen in Curaçao in 2015

Demografische ontwikkelingen in Curaçao in 2015 Demografische ontwikkelingen in Curaçao in 2015 Menno ter Bals Inleiding Bij het bevolkingsregister van Curaçao 1 worden geboortes, sterftes, binnenlandse en buitenlandse verhuizingen (migraties) en huwelijken

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier

Nadere informatie

Kwartaalbericht SVB. 2e kwartaal 2018

Kwartaalbericht SVB. 2e kwartaal 2018 Kwartaalbericht SVB 2e artaal 2018 september 2018 Inhoudsopgave Inleiding... 3 DE STAND VAN ZAKEN IN DE VOLKSVERZEKERINGEN... 4 1.1 AOW... 4 1.2 Anw... 9 1.3 AKW... 15 1.4 REMIGRATIEWET... 20 1.5 TAS REGELING...

Nadere informatie

Feiten en Cijfers 2017

Feiten en Cijfers 2017 Feiten en Cijfers 2017 Een overzicht van onze dienstverlening in 2017. Meer informatie vindt u ook in ons Publieksjaarverslag 2017. > www.svb.nl > www.pers.svb.nl Beste lezer, In totaal keert de Sociale

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Tempo vergrijzing loopt op

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Tempo vergrijzing loopt op Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-083 17 december 2010 9.30 uur Tempo vergrijzing loopt op Komende 5 jaar half miljoen 65-plussers erbij Babyboomers leven jaren langer dan vooroorlogse

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 29 407 Vrij verkeer werknemers uit de nieuwe EU lidstaten Nr. 162 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter

Nadere informatie

ADOPTIE Trends en Analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2011 tot en met 2015

ADOPTIE Trends en Analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2011 tot en met 2015 Ministerie van Veiligheid en Justitie ADOPTIE Trends en Analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 211 tot en met 215 Februari 216 Overzicht van het aantal verleende beginseltoestemmingen

Nadere informatie

H9 De drie volksverzekeringen

H9 De drie volksverzekeringen H De drie volksverzekeringen Alles is samengevat vanuit 24boost.nl. de samenvattingen zijn gedupliceerd op weblog de Junior jurist. Er zijn 3 volksverzekeringen: AOW, Anw en AKW. Deze volksverzekeringen

Nadere informatie

De positie van etnische minderheden in cijfers

De positie van etnische minderheden in cijfers De positie van etnische minderheden in cijfers tabel b.. Omvang van de allochtone bevolking in Nederland naar herkomst (00 en prognose voor 00 en 0), aantallen x 00, per januari Bron: CBS, Allochtonen

Nadere informatie

Oudere migranten in Nederland. Jeroen Ooijevaar NVD-seminar oudere migranten, 6 oktober 2017

Oudere migranten in Nederland. Jeroen Ooijevaar NVD-seminar oudere migranten, 6 oktober 2017 Oudere migranten in Nederland Jeroen Ooijevaar NVD-seminar oudere migranten, 6 oktober 2017 Inhoud Over het CBS Historie Stand Prognose Emigratie Verder onderzoek 2 Over het CBS 3 Even kennismaken 4 Het

Nadere informatie

De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen

De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen Jeannette Schoorl Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) Den Haag NIDI/NVD/CBS Seminar arbeidsmigratie 30 maart 2011 Onderwerpen Historische

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Informatie voor grensarbeiders

Inhoudsopgave. Informatie voor grensarbeiders Inhoudsopgave WERKEN IN TWEE LANDEN 2 Wonen in Nederland en werken buiten Nederland Waar verzekerd bij werken in twee landen Voorkom dubbele premiebetaling Werkgevers- en werknemersverklaring DE PROCEDURE

Nadere informatie

Werk en uitkering van Turkse en Marokkaanse immigranten

Werk en uitkering van Turkse en Marokkaanse immigranten Arno Sprangers, Aslan Zorlu, Joop Hartog en Han Nicolaas De arbeidsdeelname van Turkse en Marokkaanse immigranten die in de jaren negentig naar Nederland zijn gekomen, is vergelijkbaar met die van immigranten

Nadere informatie

Bevolkingsprognose : veronderstellingen over immigratie

Bevolkingsprognose : veronderstellingen over immigratie Han Nicolaas De uitkomsten van de nieuwe bevolkings- en allochtonenprognose zijn mede gebaseerd op veronderstellingen over het toekomstige aantal immigranten. Op basis van diverse analyses wordt verondersteld

Nadere informatie

2. De niet-westerse derde generatie

2. De niet-westerse derde generatie 2. De niet-westerse derde generatie Op 1 januari 23 woonden in Nederland tussen de 34 duizend en 36 duizend personen met ten minste één grootouder die in een niet-westers land is geboren. Dit is ruim eenderde

Nadere informatie

Brusselse bevolking per nationaliteitsgroep - alle leeftijden (2014)

Brusselse bevolking per nationaliteitsgroep - alle leeftijden (2014) Dat onze samenleving steeds diverser wordt is een open deur intrappen. Opeenvolgende migratiestromen brachten mensen uit alle hoeken van de wereld naar Brussel: werknemers uit Italië, Spanje, Marokko,

Nadere informatie

Werkloosheid 50-plussers

Werkloosheid 50-plussers Gemeente Amsterdam Werkloosheid 50-plussers Amsterdam, 2017 Factsheet maart 2018 Er zijn ruim 150.000 Amsterdammers in de leeftijd van 50 tot en met 64 jaar. Hiervan is 64% aan het werk. Ongeveer 6.200

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

Jaargang 74 November 2018 nr. 11. Statistisch bulletin. CBS Statistisch bulletin, 1

Jaargang 74 November 2018 nr. 11. Statistisch bulletin. CBS Statistisch bulletin, 1 Jaargang 74 November 2018 nr. 11 Statistisch bulletin CBS Statistisch bulletin, 1 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 2. Bevolking 10 3. Industrie en energie 17 4. Inkomen en bestedingen 19 5. Internationale

Nadere informatie

7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs

7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs 7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs Vergeleken met autochtonen is de participatie in het hoger onderwijs van niet-westerse allochtonen ruim twee keer zo laag. Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/

Nadere informatie

Zijn autochtonen en allochtonen tevreden met hun buurtbewoners?

Zijn autochtonen en allochtonen tevreden met hun buurtbewoners? Zijn autochtonen en allochtonen tevreden met hun? Martijn Souren en Harry Bierings Autochtonen voelen zich veel meer thuis bij de mensen in een autochtone buurt dan in een buurt met 5 procent of meer niet-westerse

Nadere informatie

Jaargang 75 Februari 2019 nr. 2. Statistisch bulletin. CBS Statistisch bulletin, 1

Jaargang 75 Februari 2019 nr. 2. Statistisch bulletin. CBS Statistisch bulletin, 1 Jaargang 75 Februari 2019 nr. 2 Statistisch bulletin CBS Statistisch bulletin, 1 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 2. Bevolking 10 3. Industrie en energie 17 4. Inkomen en bestedingen 19 5. Internationale

Nadere informatie

4. Kans op echtscheiding

4. Kans op echtscheiding 4. Kans op echtscheiding Niet-westerse allochtonen hebben een grotere kans op echtscheiding dan autochtonen. Tussen de verschillende groepen niet-westerse allochtonen bestaan in dit opzicht echter grote

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Immigratieproces naar NL - 20e eeuw

Werkstuk Geschiedenis Immigratieproces naar NL - 20e eeuw Werkstuk Geschiedenis Immigratieproces naar NL - 20e eeuw Werkstuk door een scholier 3335 woorden 22 november 2004 5,6 81 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Wanneer begon het immigratieproces

Nadere informatie

Bijlage 1, bij 3i Wijkeconomie

Bijlage 1, bij 3i Wijkeconomie Bijlage 1, bij 3i Wijkeconomie INHOUD 1 Samenvatting... 3 2 De Statistische gegevens... 5 2.1. De Bevolkingsontwikkeling en -opbouw... 5 2.1.1. De bevolkingsontwikkeling... 5 2.1.2. De migratie... 5 2.1.3.

Nadere informatie

Statistisch Bulletin. Jaargang

Statistisch Bulletin. Jaargang Statistisch Bulletin Jaargang 72 2016 13 31 maart 2016 Inhoud 1. Bevolking 3 I. Bevolking, stand en dynamiek (9) 3 II. Levendgeborenen naar legitimiteit en rangnummer (uit de moeder) (9) 4 III. Overledenen

Nadere informatie

Jaargang 75 Januari 2019 nr. 01. Statistisch Bulletin. CBS Statistisch Bulletin, 1

Jaargang 75 Januari 2019 nr. 01. Statistisch Bulletin. CBS Statistisch Bulletin, 1 Jaargang 75 Januari 2019 nr. 01 Statistisch Bulletin CBS Statistisch Bulletin, 1 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 2. Bevolking 10 3. Industrie en energie 17 4. Inkomen en bestedingen 19 5. Internationale

Nadere informatie

Minder asielzoekers in de Europese Unie

Minder asielzoekers in de Europese Unie Han Nicolaas en Arno Sprangers Het aantal asielverzoeken in de Europese Unie lag rond de eeuwwisseling op een niveau van bijna 400 duizend per jaar. Sindsdien is dit aantal sterk afgenomen. In 2003 was

Nadere informatie

PROFIELONDERZOEK GEBRUIKERS REMIGRATIEWET

PROFIELONDERZOEK GEBRUIKERS REMIGRATIEWET PROFIELONDERZOEK GEBRUIKERS REMIGRATIEWET PROFIELONDERZOEK GEBRUIKERS REMIGRATIEWET - eindrapport - MSc. G.E. Kruis drs. A. Berkhout Amsterdam, oktober 2009 Regioplan publicatienr. 1929 Regioplan Beleidsonderzoek

Nadere informatie

in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013

in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 in het kort 2 Mei 2013 Onderzoek en rapportage a-advies In opdracht

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2018 Voor vragen: Feiten en cijfers 2017 Bevolking

Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2018 Voor vragen: Feiten en cijfers 2017 Bevolking Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2018 Voor vragen: h.van.eijken@dronten.nl Feiten en cijfers 2017 Bevolking Inleiding Wat is Dronten feiten en cijfers Dit document is een jaarlijks rapport met

Nadere informatie

Gemiddelde looptijd werkloosheidsuitkeringen nog geen jaar

Gemiddelde looptijd werkloosheidsuitkeringen nog geen jaar Gemiddelde looptijd werkloosheidsuitkeringen nog geen Ton Ferber In de jaren 1992 2001 was de gemiddelde looptijd van een WWuitkering elf maanden. Van de 4,3 miljoen beëindigde uitkeringen was de gemiddelde

Nadere informatie

Internationale handel visproducten

Internationale handel visproducten Internationale handel visproducten Marktmonitor ontwikkelingen 27-211 en prognose voor 212 Januari 213 Belangrijkste trends 27-211 Ontwikkelingen export De Nederlandse visverwerkende industrie speelt een

Nadere informatie

Nederlands onderwijs in het buitenland in cijfers anno 2013

Nederlands onderwijs in het buitenland in cijfers anno 2013 Nederlands onderwijs in het buitenland in cijfers anno 2013 Het aantal Nederlandse kinderen dat in het buitenland Nederlands onderwijs volgt, stijgt in 2013 licht. In 2013 volgt een kleine 13.000 leerlingen

Nadere informatie

Lange-termijn allochtonenscenario s voor Nederland

Lange-termijn allochtonenscenario s voor Nederland Andries de Jong ) en Henk Hilderink ) Aan de hand van vier scenario s wordt in dit artikel beschreven hoe de allochtone bevolking zich in de toekomst kan ontwikkelen. Deze scenario s sluiten aan bij de

Nadere informatie

Artikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen

Artikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen Artikelen Huishoudensprognose 28 2: uitkomsten Coen van Duin en Suzanne Loozen Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 28 tot 8,3 miljoen in 239. Daarna zal het aantal

Nadere informatie

Grensoverschrijdende arbeid: werken in Nederland, wonen in het buitenland

Grensoverschrijdende arbeid: werken in Nederland, wonen in het buitenland Grensoverschrijdende arbeid: werken in Nederland, wonen in het buitenland André Corpeleijn Begin 29 werkten in Nederland 45 duizend werknemers die in woonden en 45 duizend werknemers met een woonadres

Nadere informatie

nr. 811 van TOM VAN GRIEKEN datum: 10 augustus 2015 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen die worden opgevoed in het buitenland

nr. 811 van TOM VAN GRIEKEN datum: 10 augustus 2015 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen die worden opgevoed in het buitenland SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 811 van TOM VAN GRIEKEN datum: 10 augustus 2015 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen die worden opgevoed in het buitenland

Nadere informatie

Gezinshereniging en gezinsvorming na immigratie

Gezinshereniging en gezinsvorming na immigratie Gezinshereniging en gezinsvorming immigratie Kim de Bruin en Han Nicolaas Sinds hebben zich ruim 1,3 miljoen eerste generatie allochtonen in Nederland gevestigd. Van hen bleef lang niet iedereen in Nederland

Nadere informatie

CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt

CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt Tussen maart en mei is het aantal mensen met een baan met gemiddeld 6 duizend per maand gestegen. De stijging is volledig aan vrouwen toe te schrijven. Het

Nadere informatie

CBS-berichten: Veranderingen in de arbeidsparticipatie in Nederland sinds 1970

CBS-berichten: Veranderingen in de arbeidsparticipatie in Nederland sinds 1970 CBS-berichten: Veranderingen in de arbeidsparticipatie in Nederland sinds 1970 Lian Kösters, Paul den Boer en Bob Lodder* Inleiding In dit artikel wordt de arbeidsparticipatie in Nederland tussen 1970

Nadere informatie

CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen

CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen Het aantal mensen met werk is in de periode februari-april met gemiddeld 2 duizend per maand toegenomen. Vooral jongeren en 45-plussers gingen aan de slag.

Nadere informatie

Uit huis gaan van jongeren

Uit huis gaan van jongeren Arie de Graaf en Suzanne Loozen Jaarlijks verlaten bijna een kwart miljoen jongeren het ouderlijk huis. Een klein deel van hen is al vóór de achttiende verjaardag uit huis gegaan. De meeste jongeren gaan

Nadere informatie

AOW voor mensen buiten Nederland

AOW voor mensen buiten Nederland Algemene Ouderdomswet AOW voor mensen buiten Nederland Inhoud Wat is de AOW 2 Voor wie is de AOW 2 Wanneer krijgt u AOW 3 Wonen in het ene en werken in het andere land 4 Hoeveel is de AOW 4 Andere pensioenen

Nadere informatie

Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken

Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken Directie Vreemdelingenbeleid Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van

Nadere informatie

Jaargang 74 December 2018 nr. 12. Statistisch bulletin. CBS Statistisch bulletin, 1

Jaargang 74 December 2018 nr. 12. Statistisch bulletin. CBS Statistisch bulletin, 1 Jaargang 74 December 2018 nr. 12 Statistisch bulletin CBS Statistisch bulletin, 1 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 2. Bevolking 10 3. Industrie en energie 17 4. Inkomen en bestedingen 19 5. Internationale

Nadere informatie

Artikelen. Bevolkingsprognose 2008 2050: naar 17,5 miljoen inwoners

Artikelen. Bevolkingsprognose 2008 2050: naar 17,5 miljoen inwoners Artikelen Bevolkingsprognose 28 25: naar 17,5 miljoen inwoners Coen van Duin De langetermijn-bevolkingsprognose van het CBS is gebaseerd op veronderstellingen over het aantal immigranten, de emigratiegeneigdheid,

Nadere informatie

Sociaal-economische schets van Leiden Zuidwest 2011

Sociaal-economische schets van Leiden Zuidwest 2011 Sociaal-economische schets van Zuidwest 2011 Zuidwest is onderdeel van het en bestaat uit de buurten Haagwegnoord en -zuid, Boshuizen, Fortuinwijk-noord en -zuid en de Gasthuiswijk. Zuidwest heeft een

Nadere informatie

1 INLEIDING EN PROBLEEMSTELLING

1 INLEIDING EN PROBLEEMSTELLING Niet-gebruik WWB 65+ in 2005 1 INLEIDING EN PROBLEEMSTELLING Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft in juni 2007 het rapport Geld op de plank uitgebracht. Het SCP heeft daarin onderzocht hoeveel

Nadere informatie

Immigratie uit Midden- en Oost-Europese (MOE-) landen

Immigratie uit Midden- en Oost-Europese (MOE-) landen November 2011 ugu Immigratie uit Midden- en Oost-Europese (MOE-) landen In Leiden wonen ca. 2.550 mensen uit de MOE-landen, waarvan 1.900 van de eerste generatie. Dit is percentueel iets meer dan in Nederland.

Nadere informatie

Buitenlandse migratie in Nederland : de invloed op de bevolkingssamenstelling

Buitenlandse migratie in Nederland : de invloed op de bevolkingssamenstelling Han Nicolaas en Arno Sprangers De migratie in de afgelopen twee eeuwen heeft een belangrijke invloed gehad op de samenstelling van de bevolking in Nederland. Rond 18 was naar schatting ongeveer 5 procent

Nadere informatie

Participatiewet. Figuur 2: Personen met bijstandsuitkering: verdeling naar leeftijd januari 2015 december % 80% 49% 54% 60% 40% 42% 37% 20%

Participatiewet. Figuur 2: Personen met bijstandsuitkering: verdeling naar leeftijd januari 2015 december % 80% 49% 54% 60% 40% 42% 37% 20% Participatiewet Sinds 1 januari 215 is de Participatiewet van kracht. Deze wet vervangt de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning

Nadere informatie