Z0RGDAGBOEK VOOR DE PATIENT

Transcriptie

1 Z0RGDAGBOEK VOOR DE PATIENT Zorgtraject CNI Chronische Nier Insufficiëntie

2 Z0RGDAGBOEK VOOR DE PATIENT Zorgtraject CNI Chronische Nier Insufficiëntie Versie 11.04

3 Inhoud Inleiding 1. Identificatiegegevens 2. Dieetconsult 3. Medicatieschema 4. Vaccinaties 5. Materiaal 6. Opvolgingschema en grafieken 7. Het zorgtrajectcontract 8. Doelstellingen 8.1 Algemene doelstellingen 8.2 Persoonlijke doelstellingen 9. Voeding 10. Leven met CNI 10.1 Lichaamsbeweging 10.2 Roken 11. Metingen 12. Notities 13. Bronnen ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland Inhoud

4 Inleiding Een tijdje geleden werd bij u de diagnose chronische nierinsufficiëntie gesteld. Wellicht was deze mededeling voor u niet zo aangenaam en rijzen er heel wat vragen: Wat nu? Kan of moet ik daar nu iets aan doen. Om goed voor uzelf te kunnen zorgen is inzicht en kennis van deze ziekte belangrijk. Wat is Chronische NierInsufficiëntie ( CNI )? CNI is een geleidelijke en onomkeerbare verslechtering van de nierwerking, meestal over verschillende jaren. De nieren hebben een enorme reservecapaciteit. Problemen door een onvoldoende nierwerking ontstaan pas wanneer de nier +/- 50% van zijn capaciteiten heeft verloren. Die enorme reservecapaciteit leidt ertoe dat de diagnose 'nierinsufficiëntie' vaak laattijdig gesteld wordt. Tijdens de eerste jaren van de ziekte heeft de patiënt immers geen enkel echt hinderlijk symptoom. CNI evolueert vaak naar een volledige nieruitval. In die gevallen is een nierfunctievervangende behandeling, dialyse of transplantatie noodzakelijk. CNI is vaak het gevolg van een aantasting van de nieren door bepaalde ziekten zoals diabetes, hoge bloeddruk, overmatig gebruik van geneesmiddelen (pijnstillers ), infecties van de urinewegen, blokkeren van de urinewegen door stenen of tumoren, aangeboren afwijkingen van de nieren of urinewegen,. Functies van de nieren: - regelen van de bloeddruk - regelen van het vochtgehalte van het lichaam - het produceren van erythropoëtine, een hormoon dat rode bloedcellen aanmaakt - regelen van de zuurtegraad van het lichaam - regelen van de samenstelling van de zouten: kalium, calcium, natrium en fosfor - het verwijderen van afvalstoffen uit het lichaam - zorgt voor het evenwicht tussen aanmaak en afbraak van uw bot - het produceren van de werkzame vorm van vitamine D ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland Inleiding

5 Op het ogenblik dat uw nieren minder goed werken, kan er heel wat mislopen in uw lichaam. - het ontwikkelen van een hoge bloeddruk - het opstapelen van vocht in uw lichaam - het ontwikkelen van bloedarmoede - verzuring met misselijkheid tot gevolg - stoornissen in de samenstelling van de zouten in uw bloed - het opstapelen van afvalstoffen Zorgdagboek Een behandeling voor CNI is een complexe behandeling, verschillende elementen worden nauw gelet in de gaten gehouden door uw huisarts en specialist. Om u hierbij te helpen hebben we dit zorgdagboek samengesteld met uw eigen specifieke doelstellingen en behandelingsplan. Gebruik dit zorgdagboek als werkboek. Laat het een leidraad zijn in de actieve aanpak van uw CNI. Breng deze map mee, telkens u naar uw huisarts, uw nefroloog en uw diëtist gaat. Vul alles in volgens uw eigen kunnen. Zijn sommige zaken onduidelijk, vraag uw huisarts om uitleg. ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland Inleiding

6 1. Identificatiegegevens Start zorgtraject: Einddatum... Mevr./Mr.... Adres... Tel:.. Huisarts:. Tel:... Nefroloog:. Tel:... Diëtiste:.. Tel:... Thuisverpleegkundige:. Tel:... Andere:.. Tel:... ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 1. Identificatiegegevens

7 2. Dieetconsult Consultatie diëtetiek op voorschrift van de huisarts. Een zorgtraject chronische nierinsufficiëntie geeft recht op consultaties van minimum 30 minuten bij een erkend diëtist naar rato van 2 consultaties per jaar voor stadium 3B (GFR ml/min/1,73m2) 3 consultaties per jaar voor stadium 4 (GFR ml/min/1,73m2) 4 consultaties per jaar voor stadium 5 (GFR <15 ml/min/1,73m2). De patiënt betaalt remgeld voor deze consultaties. Stadium: Datum ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 2. Dieetconsult

8 3. Medicatieschema Vul in: vermeld ALLE medicatie die u inneemt, ook diegene die uw huisarts niet heeft voorgeschreven ( vitaminen, pijnstillers, ). Naam medicament / dosis Aantal per dag Sinds wanneer neemt u dit medicament? ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 3. Medicatieschema

9 4. Vaccinaties Vaccin Datum Datum Datum Datum Datum Griep Pneumokokken Hepatitis A Hepatitis B Tetanus ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 4. Vaccinaties

10 5. Materiaal Bloeddrukmeter:. Datum:.. ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 5. Materiaal

11 6. Opvolgingschema en grafieken Grafiek Gewichtsverlies % = kg streefdoel: +5 =.. 0 = = = ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 6. Opvolgingsschema en grafieken

12 Grafiek Bloeddruk - Bovendruk streefdoel: Grafiek bloeddruk - Onderdruk streefdoel: ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 6. Opvolgingsschema en grafieken

13 ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 6. Opvolgingsschema en grafieken Huidige situatie Datum:../../.. Doelstelling streefwaarde Resultaat na 3 mnd Datum:../../.. Resultaat na 6 mnd Datum:../../.. Resultaat na 9 mnd Datum:../../.. Resultaat na 12mdn Datum:../../.. Ziekte inzicht Tabakgebruik Voeding Gewicht Regelmatig bewegen Patiënt rookt Patiënt rookt niet Patiënt is gestopt sinds... Indicatie voor dieet? Voorgeschreven dieet? Natriumbeperking Caloriebeperking Kaliumbeperking Fosforbeperking AVVZ Diabetes Eiwitinname Eiwitarm-calorierijk Vochtbeperking Calorieverrijking Andere... kg BMI:. Tailleomtrek: Welke sport? (of activiteit) Hoeveel tijd per week? Wenst te stoppen Voeding Opvolging consult diëtist Rookt hij/zij nog? Vond consult diëtist plaats? daling... kg 10% lichaams gewicht bij BMI:. overgewicht Tailleomtrek: 5 X 30 min per week Meer beweging? Indien ja: wat+ tijd per week? Rookt hij/zij nog? Vond consult diëtist plaats?... kg BMI:. Tailleomtrek: Meer beweging? Indien ja: wat+ tijd per week? Rookt hij/zij nog? Vond consult diëtist plaats?... kg BMI:. Tailleomtrek: Meer beweging? Indien ja: wat+ tijd per week? Rookt hij/zij nog? Vond consult diëtist plaats?... kg BMI:. Tailleomtrek: Meer beweging? Indien ja: wat+ tijd per week? GFR volgens vereenvoudigde MDRD-formule Glycemie en / of HbA1c bij diabetici LDL-Cholesterol..ml/minuut stabiel..ml/minuut..ml/minuut..ml/minuut..ml/minuut. % 7 %... % (1)... % (1)... % (1)... % (1) mg/dl 100 mg/dl (alle 3 mnd) (1) mg/dl (alle 3 mnd) (1) mg/dl (alle 3 mnd) (1) mg/dl (alle 3 mnd) (1) mg/dl

14 ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 6. Opvolgingsschema en grafieken Bloeddruk Proteïnurie ACR: albumine/creatinine ratio Of eiwit/creatinine ratio mm Hg mg/g ACR Of mg/g PCR Eerste onderzoek 130/80 mm Hg indien geen proteïnurie <125/75 mm Hg indien proteïnurie > 1g/24u Reductie proteïnurie mm Hg mm Hg mm Hg mm Hg mg/g Bij opvolging mg/g mg/g mg/g Hemoglobine g/dl maximum g/dl g/dl (1) g/dl (1) g/dl (1) g/dl (1)(2) Beenderen & gewrichten (P, Ca, PTH) Metabole acidose Medicatie: strikte inname huidige medicatie en vermijden van nefrotoxische medicatie en IV RX contrastvloeistof Vaccin-griep Pneumokokken Hepatitis B Calcium Fosfor PTH Binnen normaal waarden Jaarlijkse controle bij nefroloog: evaluatie adhv biochemische parameters bicarbonaat >21 mmol/l mmol/l strikte inname huidige medicatie: Ja Ja strikte inname huidige medicatie: datum:./../.(jaarlijks) datum./../. (elke 5 jaar) strikte inname huidige medicatie: strikte inname huidige medicatie: strikte inname huidige medicatie: Ja datum:./../. (laatste inenting) laatste antistoffen HBsAb : datum: titer Neen datum:./../.(1ste) datum:./../.(2de) datum:./../.(3de) strikte inname huidige medicatie: e-gfr(ml/min/1,73m²) Consult nefroloog Labo Datum Nefroloog: aantal consulten Labo i.f.v. stadium ziekte Proteïnurie > 1 g 1x/jaar 1x/jaar /24h Stadium 3B x/6maand 2x/6maand Stadium x/3maand 1x/3maand Stadium 5 <15 1x/6weken 1x/6weken frequenter indien de cardiovasculaire risicofactoren niet onder controle zijn frequenter en/of (nieuw) specialistisch consult indien belangrijke proteïnurie, indien jonger dan 55 jaar of indien progressieve nierfunctieachteruitgang.

15 7. Het zorgtrajectcontract U sloot een zorgtrajectcontract CNI af met uw huisarts en nefroloog. Een contract maakt dat u rechten en plichten heeft: Uw rechten: - Bloeddrukmeter - Tussenkomst diëtist(e): aantal keer afhankelijk van het stadium van insufficiëntie ( remgeld te betalen) - Afschaffing remgeld bij raadpleging huisarts en nefroloog voor 4 jaar Uw plichten: - Zorgtrajectcontract CNI ondertekenen - GMD bij uw huisarts - Actieve deelname aan het zorgplan aan de hand van uw persoonlijke doelstellingen - 1x per jaar naar de Nefroloog - 2 x per jaar naar de huisarts ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 7. Het zorgtrajectcontract

16 8. Doelstellingen 8.1 Algemene doelstellingen Een goede aanpak van uw suikerziekte verzekert u een langer én gezonder leven. Deze aanpak houdt verwikkelingen, die ontstaan door het dichtslibben van bloedvaten, ook langer tegen. 8.2 Persoonlijke doelstellingen Uw persoonlijke doelstellingen vormen de leidraad voor de aanpak van uw suikerziekte. Op basis van onderstaande doelstellingen maken u en uw huisarts een concreet zorgplan voor uw zorgtraject: Gezonde levensstijl met aandacht voor: - Regelmatig bewegen - Stoppen met roken - Gezonde voeding - Gewicht - Geen geneesmiddelen gebruiken ( vb. pijnstillers) zonder advies van uw dokter; zij kunnen schadelijk zijn voor uw nieren. Opvolgen en behandelen, zo nodig met geneesmiddelen, van: - Bloedsuiker - Bloeddruk - Cholesterol en vetten in het bloed - Proteïnurie: eiwit in de urine - Bloedarmoede - Toestand van uw beenderen en gewrichten - Aangepast dieet: met behulp van een ervaren diëtist(e) Bloedonderzoek: uw Nefroloog en huisarts bepalen de regelmaat waarmee de bloedcontroles moeten gebeuren. Controle: opsporen van verwikkelingen in andere organen Inenting tegen griep, hepatitis en pneumokokken ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 8. Doelstellingen

17 9. Voeding Doelstelling: Vertragen van verdere achteruitgang van de nierenfunctie. Beperken van de nadelen t.g.v. opstapeling van afvalstoffen Een algemeen standaard richtlijn is onmogelijk mee te geven. Daarom is het advies van een diëtist(e) onmisbaar. De meest voorkomende diëten die voorgeschreven worden: 1. Natriumbeperking 2. Arm aan verzadigde vetzuren 3. Diabetes 4. Eiwitinname: normalisering op basis van voedingsanamnese 5. Eiwitarm calorierijk 6. Kaliumbeperking 7. Fosforbeperking 8. Caloriebeperking 9. Calorieverrijking 10. Vochtbeperking 11. Andere (bv. voedingsallergie,..). ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 9. Voeding

18 10. Leven met CNI 10.1 Lichaamsbeweging Waarom is lichaamsbeweging belangrijk? Minimum 3x per week een halfuur lichaamsbeweging is goed voor uw gezondheid en voor uw algemeen welzijn: - het doet de bloedsuikers verlagen - verlaagt bloeddruk en stress - bevordert gewichtsverlies - versterkt uw hart, spieren en beenderen Bewegen kan van alles zijn: wandelen, fietsen, dansen, zwemmen, gras afrijden. M.a.w. elke extra activiteit die u levert, maar wel minstens dertig minuten aan één stuk door. Hoe start u met sporten? - Laat eerst uw bloeddruk, ogen, voeten, bloedsuiker, hart en bloedvaten nakijken door uw huisarts en bespreek welke sporten voor u kunnen. - Kies een activiteit die u graag doet: fietsen, hometrainer, wandelen, zwemmen. Zet verschillende activiteiten op uw voorkeurlijstje: binnen- en buitenactiviteiten. Zo kan u afwisselen en bent u niet afhankelijk van het weer. - Begin stap voor stap. Zware inspanningen moeten niet. ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 10. Leven met CNI

19 10.2 Roken Roken is ongezond! Door niet te roken spaart u: - De bloedvaten en kransslagaders rond uw hart - Uw ogen en nieren - Uw longen - Gezondheid in het algemeen. Zo verbetert ook uw bankrekening, uw conditie en uw seksleven. Als u uw gezondheid onder controle wil houden is stoppen met roken net zo belangrijk als uw bloeddrukcontrole, beweging en een gezonde voeding. Tips: De rookstoplijn: Boek: Stoppen met roken van Alan Carr ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 10. Leven met CNI

20 11. Metingen Een optimale bloeddrukcontrole is belangrijk om uw nier te beschermen en als preventie van hart- en vaatziekten. De bloeddruk gemeten bij uw huisarts of Nefroloog is o.w.v. het witte jassen effect niet altijd de juiste weerspiegeling van uw echte bloeddruk, daarom is zelfcontrole in de thuissituatie belangrijk. De bloeddruk wordt best gemeten aan de bovenarm (aan de pols is minder goed). Volg de handleiding van uw bloeddrukmeter. Meet minstens één maal per week uw bloeddruk s morgens tussen 6 u. en 10 u. en s avonds tussen 18 u. en 22 u. Meet telkens in zittende houding na 5 minuten rust, tweemaal met een tussentijd van 5 minuten. Noteer enkel de 2 de meting in dit boekje. Uw nierinsufficiëntie kan ook aanleiding geven tot opstapeling van vocht in uw lichaam. Weeg u daarom ook wekelijks (best s morgens bij het opstaan) Indien uw gewicht meer dan 2 kg verschilt van wat u gewoonlijk weegt, dan weegt u zich de volgende dag opnieuw. Als dit gewicht nog steeds 2 kg verschilt met normaal, neem dan contact op met uw huisarts. Datum Uur Gewicht Pols/minuut Bloeddruk mmhg opmerkingen ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 11. Metingen

21 Datum Uur Gewicht Pols/minuut Bloeddruk mmhg opmerkingen ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 11. Metingen

27 12. Notities.. ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 12. Notities

28 13. Bronnen - VND Vlaamse nefrologische diëtisten - Dagboek voor de pt met chronisch nierlijden Dr. J. Monballyu ( nefroloog Klina en AZ St. Jozef Malle) ( Dr. J. Peeters (nefroloog ZOL) oorspronkelijke auteur) - Educatieboek diabetes Mellitus type 2 LMN Pallieterland Een uitgave van de Huisartsenkring Pallieterland en Omgeving. Copyright : Niets van deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm of welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating van de uitgever. ZT CNI: Zorgdagboekje voor de patiënt - versie LMN Pallieterland 13. Bronnen