Mens & Bedrijf bij LoTraCo. Ontwikkelen van bioplastic bij Rodenburg. 47e jaargang - december nummer 8. RMB reis naar de USA/Canada

Transcriptie

1 47e jaargang - december nummer 8 RMB reis naar de USA/Canada Mens & Bedrijf bij LoTraCo Oudpapier: terugblik over het afgelopen jaar Ontwikkelen van bioplastic bij Rodenburg

2 1966 Koop en sloop van vrachtschip Ping-An bij Ter Heijde. 8et8a BV in 19tham Ze Vlaardingen wordt gekocht Overname Blocq & Mane schijn te Harderwijk, start in non-ferro materialen. Jansen Recycling Group: Eén naam in recycling! Niet vergeten waar je vandaan komt Van een kleine lokale metaalhandel in het Rotterdamse is Jansen Recycling Group uitgegroeid tot een speler van wereldformaat. Wij geloven dat dit mede komt doordat we niet vergeten waar we vandaan komen. Nuchterheid, eerlijk zakendoen, snel betalen en een behoorlijke dosis ondernemerszin zijn nog steeds kenmerkend voor ons bedrijf en onze medewerkers. Nijmegenstraat CD Rotterdam T. +31 (0) F. +31 (0) Kennismaken? Bel of mail naar Jansen Recycling Groep_Adv_Recycling-magazine_december.indd :14

3 Recycling Magazine Benelux verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van Eisma Industrialmedia Informaticaweg 3 c 7007 CP Doetinchem Directie Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur Uitgever: Cobie te Nijenhuis Salesmanager: Cobie te Nijenhuis Redactie: Henk Meinen, hoofdredacteur Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem tel.: +31 (0) h.meinen@mrb-uitgevers.nl fax: +31 (0) Jolanda Visser-Hein, redactie-assistente/redacteur Vormgeving: ZeeDesign, Witmarsum Redactiecommissie: Hans Koning (FNOI),Hans Brak (VHT), Manfred Beck, Nanne Fioole (Westwoude Holding) Goitzen Meindertsma Recycling inhoud 10 Hergebruik van baksteen uit metselwerk Baksteen uit metselwerk als grondstof voor nieuwe baksteen is een haalbare kaart. Volgens producent Wienerberger kan het zelfs kostenneutraal. magazine benelux Vaste medewerkers: Jan Oonk (metalen), mr. drs. W. van Eijk (Recht en Regel) Advertenties: Fred Balduk Tel: +31 (0) Mobiel: +31 (0) f.balduk@eisma.nl Lida Meyers Tel: +31 (0) Mobiel +31 (0) l.meyers@eisma.nl Traffic: Tel. +31 (0) / Fax +31 (0) recycling@zeedesign.nl Marketing: Imke Hammerman Tel. +31 (0) i.hammerman@eisma.nl Abonnementen: Abonneeservice Eisma Businessmedia Postbus CE Eindhoven Tel: +31 (0) abonnement@eisma.nl Abonnementsprijs 2013: Voor de Benelux: k 154,-- (excl. 6% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: k 15 (excl. 6% btw) Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd. Leveringsvoorwaarden; zie Bankrelatie Voor Nederland: Friesland Bank Rek.nr Voor België: Postcheque Brussel Druk: Scholma Druk BV, Bedum Eisma Industrialmedia BV Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen of beslissingen die zijn gebaseerd op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken om informatie te controleren. ISSN: / nr. 8 - december Veel recyclede materialen in een BMWi3 Het interieur,exterieur, de stoelen en zelfs het chassis van de BMW i3 bestaat gedeeltelijk uit recyclede materialen. Lees verder op pagina Matrasrecycling wereldwijd Na een moeizame start weet RetourMatras uit Lelystad toch het hoofd boven water te houden. Door aanwas van nieuwe klanten en samenwerking met een international bedrijf gloort er licht aan de horizon. en verder 04 Korte berichten 06 Agenda 16 Lubo ontwikkelt antiwikkelzeef 18 Reis met RMB naar Canada en de USA 20 Mens & Bedrijf bij LoTraCo 24 Terugblik op de oudpapier markt Bij Europe Recycling denken ze innovatief en met de klant mee 34 Kunststofketen gaat samenwerken rond recycling 38 Ontwikkelen van bioplastic bij Rodenburg 42 iq recycling app ontzorgt 45 Column Ad Lansink/FHG-nieuws 46 Recht & Regel 48 Marktanalyse Schroot 49 Marktanalyse Non Ferro 50 Marktanalyse Oud Papier 51 Marktanalyse Textiel 54 Preview voorpagina Bekend beeld van een Hammel VB950DK in het schroot. Europe Recycling Mobile Shredders Wolfveldseweg 1a 7737PK, Stegeren Tel: 0031-(0) Fax: 0031-(0) info@europe-rec.com 3

4 korte berichten Project Van afval naar grondstof gestart Koninklijke Metaalunie is met haar ketenpartners FME-CWM, de stichting Duurzaam Bouwmetaal, Metaal Recycling Federatie en Van Gansewinkel het project Van afval naar grondstof gestart om de circulaire economie een stap dichterbij te brengen. Partijen zijn daartoe gestimuleerd door de overheid en geholpen door Stichting Adviescentrum Metaal (SAM). Vanaf nu wordt voor de verdere uitwerking ook de samenwerking met kennispartners als Scalda, Tilburg University, TU Delft, Universiteit Twente, DPI Value Centre, Stenden en Windesheim aangegaan. Tijdens de Innovatie-estafette gaven overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven gezamenlijk het startschot voor dit project. Het bestaat uit een onderzoek- en opleidingsprogramma dat is gericht op het hoogwaardig sluiten van grondstoffenketen voor drie materiaalstromen (metaal, organisch en kunststoffen). Dit moet over een jaar leiden tot Green Deals waarin concrete afspraken over het programma worden gemaakt. Het doel is dat kennis- en opleidingsinstituten, bedrijfsleven en overheden samen de circulaire economie concreet gaan vormgeven door het forceren van hoogwaardig hergebruik van producten, materialen en afvalstoffen en het zoeken van oplossingen voor milieudrukvermindering. Het kabinet wil dat de transitie naar een circulaire economie een structureel onderdeel wordt van de onderzoeksprogramma s van de topsectoren. Dit programma ondersteunt dat. Het programma heeft een langjarige en brede ambitie. De bedoeling is dat er binnen een jaar specifieke projecten uit voortkomen die als Green Deal kunnen worden vormgegeven, zegt Gerard Wyfker, Beleidssecretaris Milieu & Energie Metaalunie. Voor de maakindustrie, ook die in de metaal, is betaalbare toegang tot grond- en hulpstoffen essentieel. Maar die toegang is steeds minder vanzelfsprekend. Volgens Wyfker is die ontwikkeling niet te keren door een betere rechtsverhouding tot de bron van de stoffen, het versterken van de inkoopmacht of het overstappen op alternatieve, beter beschikbare, grondstoffen. Waarom dan niet de uitdaging aangaan om circulair te worden en grond- en hulpstoffen eindeloos te laten circuleren in de keten?, stelt hij. Je blijft dan zelf met de ketenpartners de beschikkingsbevoegden en een dergelijke aanpak heeft bovendien als voordeel dat er minder snel sprake is van uitputting en daarmee wordt ook het milieu een dienst bewezen. Het circulair krijgen van de metaalketen is niet eenvoudig. Afgelopen maanden is door de ketenpartners bekeken waar ze vanuit het circulariteitsoogpunt naar toe willen, wat er al beschikbaar is om daar te komen en ook wat er nog niet beschikbaar is en nog onderzocht moet worden. Het gaat daarbij niet alleen om kansen op technologisch gebied maar ook om kansen op het gebied van systeeminnovaties, aldus Wyfker. Multi-Quick Processors Multi-Quick Processors Dedicated Demolition Line Starre Vergruizers A KINSHOFER COMPANY Starre Schrootscharen Vergruizers Lowest costs of ownership A KINSHOFER COMPANY Lowest costs of ownership Demarec's product range for Demolition and Recycling Equipment Demarec's product range for Demolition and Recycling Equipment Dedicated Demolition Line Schrootscharen Sloop- en Sorteergrijpers Sloop- en Rail-Knipper Sorteergrijpers Rail-Knipper Demarec Demolition and Recycling Equipment BV Den Hoek EL St. Anthonis (NL) Tel. +31(0) info@demarec.com Op de foto een toast van de initiatiefnemers op de aftrap van het project 4 / nr. 8 - december 2013 demarec.com Demarec Demolition and Recycling Equipment BV Den Trendsetter Hoek 10 in 5845 Demolition EL St. Anthonis and Recycling (NL) Equipment Tel. +31(0) info@demarec.com

5 Vergankelijkheid Mooi woord eigenlijk: vergankelijkheid. Gebruiken we maar zelden heb ik de indruk. Misschien wel omdat het ons zo direct herinnerd aan het feit dat niets blijvend is. En dat willen we meestal niet weten. Maar een mooi woord is het en ook heel toepasslijk in december. Echt decemberwoord, als we nog eens in de achteruitkijkspiegel van het bijna afgelopen jaar kijken. En ook dan zien we vaak, dat echt niet alles meer is zoals het was. Ook zekerheden die geen zekerheden bleken te zijn. De vergankelijkheid der dingen. Sterker nog werd ik er mee geconfronteerd, toen ik enkele weken geleden samen met mijn echtgenote mijn kantoortje eens heb uitgemest. Al met al lag daar voor meerdere decennia recyclinghistorie. En dat is een sterk vertragende factor bij de opruimwerkzaamheden. Aantekeningen, briefjes, visitekaartjes, maar met name foto s. Vooral daar waar het nog het analoge tijdperk betreft, dus gewoon foto s op papier gedrukt. De tijden dat ik nog bij Elsevier werkte, onder meer samen met Helga en Manfred Beck, allang Recycling International. De zelfstandige jaren samen met mijn compagnon Donald de Bruin. Prachtige tijd was dat met veel schik en bomvol bijzondere gebeurtenissen. Maar ook foto s van mensen die ik mij nog slechts vaag herinner, mensen die al lang uit het vak zijn of die ik jaren niet heb gezien. Maar bijna allemaal met een herinnering, met een verhaal, met iets wat je hebt onthouden. En teveel mensen, die er gewoon niet meer zijn, die zijn overleden. Echt aanzienlijk meer dan wat een mens zich zo oppervlakkig herinnert. En dan heb ik het nog maar over een periode van amper 15 jaar. Het onderstreept het gevoel van vergankelijkheid en je waardeert meer en meer dat je gewoon weer aan het werk mag. Bezoek onze nieuwe website Bezoek onze nieuwe website Vergankelijkheid van humor Als u dit leest, is de actualiteit van nu maandag 2 december al weer weggespoeld en achterhaald door nieuwe actualiteit. Dat zal ook wel gelden rondom de commotie over de opmerkingen van meneer Gordon over een Chinese deelnemer aan een of andere zangwedstrijd of zo. Genoemde heer Gordon vond het daarin als jurylid kennelijk leuk de bedoelde Chinees met meerdere opmerkingen voor schut te zetten. Een mooi voorbeeld van vergankelijkheid, namelijk de vergankelijkheid van humor. Als je zoals meneer Gordon alleen maar hard kunt lachen en je zelf elke keer voor het publiek weer daarin moet overtreffen, kom je tot dit soort dingen. Absurd gedoe, waarmee hij eigenlijk alleen zich zelf Van wijze uilen en een charmante koningin maar belachelijk maakt. Of het zo erg was, weet ik niet. Maar het is geen humor en heel, heel erg goedkoop. De Chinezen waren/ zijn razend. Zo dadelijk sluiten ze het Green Fence helemaal voor Nederlandse import, omdat ze niets met een land, waaruit meneer Gordon met z n grappige opmerkingen komt, van doen willen hebben. Zijn we mooi klaar mee..begreep van insiders dat de recente woede van Poetin voor een deel in dezelfde hoek gezocht moet worden. Bepaalde indrukken opgedaan tijdens zijn bezoek aan ons land..hoe ons land in de Russische pers wordt genoemd aldus een in dat land wonende Nederlandse Rusland expert laat ik hier uit piëteit voor ons zelf maar achterwege. Gelukkig hebben we Maxima nog.. In het geval van meneer Gordon is het de vraag of het woord vergankelijkheid wel juist is. Misschien is een ander mooi woord hier wel beter op zijn plaats: teloorgang. Of het woord narcisme; ijdelheid als veroorzaker van het einde der dingen. Nog beter. Vergankelijkheid en de recessie Iets waar wij met zijn allen wel naar uitzien, is de vergankelijkheid van de recessie, van de crisis. Want daar hebben wel allemaal wel de buik van vol. Ik ben daarbij altijd een gekend voorstander geweest van re-shoring van onze industrie. Het terugbrengen letterlijk: weer aan land brengen van industriële activiteiten. In de USA begint dat zijn vruchten af te werpen en dat kan bij ons in Nederland en in West Europa ook het geval zijn. Maar dan moet de noodzaak daartoe wel onderkend worden. Langzaam is dat echter gelukkig wel het geval. De bij dit nummer gevoegde eerste editie van het Eisma-magazine InduVisie, is ook bedoeld als onderkenning, stimulering en promotie van onze industrie. Boordevol visies van mensen die er verstand van hebben. Ik beveel het graag in uw aandacht aan. Ook al omdat meer industrie ook erg goed is voor onze recyclingsector. Gelukkig hebben we de zeldzame sperweruil nog. Want zoals mijn opa bij de start van de winter altijd al zei: As de oelen met d n kop gaot dreajen, kan t gaon vrezen of kan t gaon weajen. Oude boerenwijsheid waar je wat aan hebt. Wij wensen u prachtige kerstdagen en een geweldige jaarwisseling. En voor 2014: gezondheid, vrede, voorspoed en geluk gewenst! Dank ook voor al uw reacties op mijn gekrabbel, ook wel columns genoemd. Henk Meinen / nr. 8 - december

6 korte berichten Verkleiners voor Tuytel in Oud-Alblas Van der Spek Vianen B.V. heeft in zeer korte tijd twee nieuwe Lindner Urraco 75 s langzaam draaiende verkleiners geleverd aan A. Tuytel Loon- en Verhuurbedrijf B.V in Oud-Alblas. Hierdoor kan Tuytel snel en efficiënt de Lindner s inplannen om te voldoen aan de vraag uit de markt. A. Tuytel Loon- en Verhuurbedrijf B.V. houdt zich bezig met de verhuur van kranen, grondverzet en recyclingmachines. De Lindner Urraco s worden aangedreven door een Scania DC9 met 350 Pk die op zijn beurt via de zware hydraulische aandrijving een kracht van nm op de werktuigen kan brengen waardoor de machine ook kan worden ingezet voor het verkleinen van moeilijk te verkleinen materialen. Het te verkleinen materiaal kan afhankelijk van het materiaal rechtstreeks op de assen geladen worden of in de hydraulische via de afstandbediening te klappen bunker. In de Urraco 75 zijn twee assen gemonteerd met een lengte van 1.750mm lengte en een diameter van 650mm. Deze zijn via de PLC-besturing traploos verstelbaar tussen de 14 en 32 omwentelingen per minuut. De verkleinde fractie wordt via een 1200mm brede afvoerband, voor transport hydraulisch in te klappen, afgevoerd. De band is via de afstandbediening in hoogte in te stellen zodat de juiste afwerphoogte kan worden ingesteld. Lindner Mobile shredder GmbH, onderdeel van Lindner Recyclingtech is gespecialiseerd in de mobiele verkleiningsmachines. De verschillende types mobiele Urraco-shredders zijn zowel elektrischals dieselaangedreven te leveren en met een haakarm of rupsonderstel. Nieuwe vestiging en Green Deal voor Van Werven Van Werven uit Oldebroek heeft per 1 november 2013 een nieuwe vestiging geopend in Antwerpen. Het is de derde nieuwe vestiging van Van Werven binnen twee maanden naast de nieuwe locaties in Ouderkerk aan de Amstel en Nunspeet. Van Werven is met twaalf vestigingen in Nederland, Engeland en België actief in Infra & Bouwstoffen, Afvalinzameling & Recycling, Biobased Products en Plastic Recycling. De activiteiten in Antwerpen richten zich op het voorsorteren van post consumer kunststoffen om deze vervolgens in Biddinghuizen te recyclen tot bruikbare producten voor kunststofindustrie in Europa. De nieuwe vestiging in Antwerpen biedt aan tien personen werkgelegenheid. Vervolgens ondertekende Van Werven half november ook het Ketenakkoord Plastic Kringloop. Het Ketenakkoord is een initiatief van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en maakt onderdeel uit van het programma Groene Groei. Staatssecretaris mevrouw W.J. Mansveld ondertekende ook om samen met bedrijven en organisaties zich in te spannen voor het recyclen van gebruikte kunststoffen en het voorkomen van (kunststof)zwerfafval. Van Werven hoopt haar kennis en ervaring met het recyclen van gebruikte kunststoffen in te kunnen zetten voor nieuwe ontwikkelingen op dit vlak. Met door ons zelf ontwikkelde technieken produceren wij van kunststof afval herbruikbare grondstoffen voor de kunststof industrie in West Europa, aldus Ton van der Giessen, algemeen directeur bij Van Werven. Onze visie hierbij is gebaseerd op upcycling zodat van de herbruikbare grondstoffen weer dezelfde producten kunnen worden gemaakt. In het ondertekende akkoord heeft Van Werven de ambitie neergezet een inhoudelijke bijdrage te leveren aan de verdere groei van kunststof recycling in Nederland en de omliggende landen. Alleen door recycling te positioneren boven het verbranden en storten van afval kan aan Groene Stroopwafels bakken in Warschau Jansen Recycling Group heeft naam gemaakt door verse stroopwafels te bakken op de World Recycling Convention van de BIR in Warschau. Als Gold member is Jansen Recycling Group verbonden aan het Bureau of International Recycling, kortweg BIR. Twee keer per jaar organiseert BIR de World Recycling Convention, waarvan de laatste eind oktober in Warschau plaatsvond. Als hoofdsponsor van dit evenement heeft Jansen Recycling Group haar naam op de internationale markt voor ferro en non-ferro materialen verder verstevigd. Buiten de opvallend gele keycords met naambadge om de nek van elke bezoeker was er een ludieke actie op touw gezet: de stand in het luxe Marriot Hotel werd omgebouwd tot een complete Oudhollandse stroopwafelkraam, waarin verse stroopwafels werden gebakken. Stroopwafelbakker Peter Neeleman uit Waddinxveen was hiervoor speciaal naar Warschau gereden. De warme lekkernij werd door de bezoekers buitenwoon op prijs gesteld. Wat voor ons Nederlanders gewoon is, bleek voor het internationale publiek een ware delicatesse. In totaal zijn er verse wafels gemaakt en gegeten en nog eens wafels in gele Jansen-blikjes uitgedeeld. Afgaand op de reacties van de bezoekers, de mailtjes achteraf en de vervolgcontacten die dit evenement heeft opgeleverd, was het een zeer geslaagde marketingstunt. Jansen Recycling Group: a good taste for recycling! 6 / nr. 8 - december 2013

7 Single Stream afvalverwerking / Rhode Island Resource Recovery Corporation / VS Haal meer uit afval. systeemintegratie voor de recyclingindustrie focus op ROI voor de klant turnkey oplossingen laagst mogelijke voetafdruk hoogste zuiverheid wereldwijde service meer dan 50 jaar ervaring Neem voor meer informatie, of voor een bezoek aan een van onze referentieprojecten, contact op met onze verkoopafdeling via tel. +31 (0) of mail naar sales@bollegraaf.com. Bollegraaf Recycling Solutions is de handelsnaam van Bollegraaf Recycling Machinery bv en Lubo Systems bv. BOL3027_Adv_RecyclMagBenelux_191x130_dec_13.indd :10 The reliable brand! Financiële voordelen door maatwerk! UNTHA shredding technology biedt betrouwbare en aan uw wensen aangepaste verkleiningssystemen voor allerlei toepassingen. Door het gebruik van UNTHA systemen kan afval omgezet worden in waardevolle grondstoffen, hierdoor wordt niet alleen het milieu veel minder belast maar ook uw afval- en opslagkosten worden anzienlijk verlaagd! Vr160 xr2000s rs150 Tr3200 Watch our shredders in action! Symbolbild Nido Recyclingtechniek B.V. Fuutweg 6, 7442 CL Nijverdal, NIEDERLANDE Phone: , Fax: info@nrt.nl, NWP Grijpenlaan 20, 3300 Tienen, BELGIEN Phone: , Fax: nwp@nwp.be,

8 27 en 28 december 2013 Open Dagen bij Van der Spek Vianen BV Tijden: uur tot uur Adres: De Limiet 14 in Vianen januari 2014 IERC 2014 Salzburg maart 2014 IARC 2014 International Automobile Recycling Congres Brussel april 2014 ISRI Las Vegas Inzameling en recycling van fietsaccu s Stichting Batterijen (Stibat) en de producenten/importeurs gaan samenwerken op het gebied van inzameling en recycling van accu s van elektrische fietsen. Stibat zal met name zorgen voor de sortering en het verstrekken van de juiste inzamelmiddelen. Bovendien zorgt die organisatie voor voorlichting en voor de afspraken met gecertificeerde recyclers. Per jaar komen in Nederland circa accu s in elektrische fietsen op de markt. Na gebruik vormen zij uiteindelijk een forse, nieuwe, afvalstroom. Verantwoorde recycling daarvan is noodzakelijk. Scheiden uit liefde? Stichting Nedvang startte 19 november met een nieuwe campagne om het scheiden van glas in Nederland een nieuwe impuls te geven. Er verdwijnt toch nog te veel verpakkingsglas in het restafval. De campagne brengt het scheiden van glas weer onder de aandacht. Een zogenaamde teaser-advertentie geeft de campagne een gezicht. Daarna gaat de campagne verder met de slogan Samen aan de bak. In 2014 gaat Nedvang met gemeenten aan de slag om actie te ondernemen. 5-9 mei 2014 IFAT München (1) 2 4 juni 2014 BIR Voorjaarsmeeting Miami-USA Onder voorbehoud: Vakreis Canada/Amerika mei/juni 2014 Recycling Magazine Benelux Info: j.visser-hein@mrb-uitgevers.nl september 2014 RWM Exhibition Birmingham september e International Congres for Battery Recycling Hamburg Hoewel wij de gegevens voor deze agenda uit door ons betrouwbaar geachte bronnen putten, kunnen wij voor een onjuiste vermelding geen verantwoording aanvaarden. 8 / nr. 8 - december 2013

9 korte berichten Togo burgerconcept: superhandige fastfood-verpakkingen Studente Seubli Kim uit de USA ontwierp een simpele en doeltreffende manier om fastfood te verpakken en te vervoeren. Een soort hardkartonnen, te vouwen draagtasje dat ruimte beidt aan een beker frisdrank, een bijbehorend rietje, een hamburger en een zakje friet. De verpakking kan met één hand worden getild. De naam luidt, althans voorlopig: Togo burgerconcept. Een uitkomst voor veel klanten bij de burgerketens en dergelijke. Wie de vernuftige vinding wil bekijken, kan dat op van 11 november of zoekt een verhelderend demofilmpje via Google. Oud-papierbedrijven zullen de Togo op termijn wel in de papierstromen aantreffen. Ruwe olie in een halfuurtje Deense wetenschappers aan de universiteit van Aalborg hebben de natuur nagebootst en een soort ruwe olie geproduceerd in een halfuurtje. Nu nog experimenteel en op kleine schaal maar volgens de onderzoekers kan het nieuwe proces wel een enorme doorbraak betekenen in de productie en de winning van ruwe olie. De komende maanden worden verdere testen uitgevoerd en de haalbaarheid op grote schaal onderzocht. Bron: De nieuwe wetenschap in beeld. Eneco Bio Golden Raand opgeleverd Vanaf 1 november is de grootste biomassacentrale van de Benelux commercieel in bedrijf. Het gaat om Eneco Bio Golden Raand in Delfzijl. Eind januari wordt de centrale officieel geopend. De capaciteit bedraagt 49,9 Megawatt en de centrale gaat groene energie leveren voor circa huishoudens gelijk aan de groenestroom-output van het Prinses Amalia-windpark op de Noordzee. Het bedrijf biedt werk aan 30 medewerkers en wordt gevoed met snippers van recyclet hout. Dijkstra bezorgd over oud-papiersector Tweede Kamerlid voor de VVD Remco Dijkstra is bezorgd om het voortbestaan van bedrijven die oud papier en karton recyclen. Op Europees niveau wordt druk uitgeoefend om oud papier nog steeds als afval te blijven zien. In ons land wordt 86 procent van het oud papier en karton ingezameld, 1 miljoen ton komt van huishoudens, 1,3 miljoen ton van bedrijven. Er werken 1500 medewerkers in die gezamenlijk een omzet realiseren van 500 miljoen euro per jaar. De helft wordt geëxporteerd naar China en Duitsland, zegt Dijkstra. De Europese landen die tegen een wetswijziging zijn, willen hun eigen papierfabrieken beschermen, weet hij. Het Europese Parlement stemt volgend maand over de kwestie rond het recyclen van oud papier en karton. Bron: Omroep Gelderland Stap met granulaten in stimulering circulaire economie Op 20 november zijn door Peter Otten, bestuurlid VNG, de officiële Mrpi-bladen voor recyclinggranulaat uitgereikt aan Ton van der Giessen, voorzitter Brbs-Recycling. Een bevestiging dat recyclinggranulaten, het grootste (20 Mton) volume uit afval teruggewonnen grondstoffen, hiermee civieltechnisch en milieuhygiënisch volwaardige grondstoffen zijn. Voor recyclinggranulaat is dit een forse stap voorwaarts in de door de bouw gebruikte Nationale Milieudatabase. Hierdoor ontstaan veel meer mogelijkheden om de gewenste duurzame invulling van de bouw vorm te geven. / nr. 8 - december

10 Technisch en logistiek mogelijk kostenneutraal Hergebruik van baksteen uit metselwerk Baksteen uit metselwerk als grondstof voor nieuwe baksteen is een haalbare kaart. Volgens producent Wienerberger kan het zelfs kostenneutraal. Mits het granulaat zuiver genoeg is. Dat stelt eisen aan slopen en aan het verwerken van het bouwpuin. Jan Bol, foto s Wienerberger, Jan Bol Hergebruik van baksteen in de vorm van granulaat is geen doel op zich. Het hergebruik moet passen in het ambitieniveau van een project. Bijvoorbeeld in een renovatieproject waar in het kader van duurzaamheid hergebruik van uitkomend materiaal voor nieuwe bakstenen voor datzelfde project vereist is, legt Rob Mulder uit. Hij is manager pre & after sales van Wienerberger, producent van keramische producten voor gevels, wanden, daken en bestratingen. Bekende merken zijn Koramic, Terca en Porotherm. Mulder vervolgt: Voor het produceren van baksteen is in Nederland genoeg rivierklei voorhanden. Dan nog was het, gelet op duurzaamheid, voor onze onderneming van belang om te onderzoeken op welke manier baksteen uit gesloopt metselwerk opnieuw als grondstof te gebruiken is. Wienerberger onderzocht, samen met andere marktpartijen, twee methoden op techniek, logistiek en economische haalbaarheid: thermisch scheiden van de hoofdcomponenten in gesloopt metselwerk, baksteen en de gebruikte metselmortel; metselwerk uit sloop verwerken tot heel fijn granulaat, dat gebruikt wordt in het productieproces van nieuwe bakstenen. Het thermisch scheiden heeft een aantal onoverkomelijke nadelen. Het granuleren is technisch en logistiek goed moge Rob Mulder, manager pre & after sales: Gelet op duurzaamheid, was het voor Wienerberger van belang om te onderzoeken hoe baksteen uit gesloopt metselwerk opnieuw als grondstof te gebruiken is lijk, mits het recyclingbedrijf een product aan kan leveren dat een voldoende zuiver gehalte heeft. Thermisch scheiden Bij het thermisch scheiden van gesloopt metselwerk gaat het puin in een oven waarin een temperatuur heerst van 600 tot 700 graden. De bedoeling is dat door de toegevoerde warmte het metselwerk uiteenvalt. De metselmortel moet loslaten van de baksteen. Uit dat proces zouden gave, opnieuw te gebruiken bakstenen tevoorschijn moeten komen. Echter, de praktijk / nr. 8 - december 2013

11 bouw en-sloopafval Het granulaat van baksteen voor het bakken nieuwe stenen moet zo zuiver mogelijk zijn, vrij van andere bouwmaterialen zoals hout of metalen blijkt weer weerbarstiger dan de theorie, zegt Mulder. De methode van thermisch scheiden heeft drie echte nadelen die een betrouwbaar resultaat in de weg staan. Door de hitte in de oven is er kans op scheuren of barsten van de baksteen. Temeer als het bakstenen zijn uit de sloop van kwalitatief slecht metselwerk, gemaakt van slechte grondstoffen en niet goed gebakken. Bovendien, gesloopt metselwerk bevat heel veel stukken gebroken baksteen waarmee je niets kunt beginnen. Ten derde, een metselmortel voor het voegwerk laat een heel dun filmpje na op de steen. Dat geeft een lichte verkleuring, die op de oude steen zichtbaar blijft. Mulder: Als een baksteen al heel en gaaf uit dit scheidingsproces komt, dan nog heb je een product dat niet aan de esthetische eisen voldoet. Thermisch scheiden is daarom geen optie voor hergebruik van bakstenen. Voor het recyclen van baksteen is schoon puin nodig, waarin slechts een geringe fractie van nog geen 5 procent metselmortel aanwezig mag zijn nieuwe kleivorming Granuleren De andere methode is het zo goed mogelijk scheiden van de bakstenen en de metselmortel uit het gesloopte metselwerk. Waarna de zo schoon mogelijke stenen vermalen worden tot heel fijn granulaat, bijna poeder. Het aandeel metselmortel, aangemaakt met kalk of met cement, is zowat 12 procent van het metselwerk, namelijk in de voegen. Het aanvaardbare gehalte metselmortel in het baksteengranulaat is maximaal 3 tot 4 procent. Mulder: Dat is om nadelige gevolgen zoals uitbloei van zouten of verkleuring in het eindproduct te voorkomen. Het goedgekeurde granulaat wordt gemengd met klei tot een plastische massa die in de steenvorm gaat en daarna gebakken wordt op meer dan 1000 graden. Mulder: Voor het vormen van stenen heb je een mengsel nodig is dat plastisch genoeg is. In zo n mengsel kun je hoogstens ongeveer 25 procent granulaat gebruiken, de rest moet klei zijn. Het hergebruik van bakstenen in de vorm van granulaat is technisch en logistiek goed mogelijk. Het proces hoeft niet duurder te zijn dan het bakken van nieuwe stenen uit alleen klei. Mulder: Het hergebruik van baksteen is een economisch haalbare optie. In het productieproces kunnen we heel goed rekening houden met charges voor dit soort speciale bakstenen, voor een specifiek project. Maar, het kan alleen kostenneutraal gebeuren als de kwaliteit van het granulaat helemaal in orde is en het productieproces niet verstoord wordt door bijvoorbeeld vervuiling in het eindproduct. Kwaliteit Het baksteengranulaat komt van of via gespecialiseerde recyclebedrijven die kunnen voldoen aan de kwaliteitseisen van Wienerberger. Het recyclebedrijf kan slechts aan de kwaliteitseisen voldoen als een fase daarvoor in de keten het sloopen het sorteerwerk goed gedaan wordt. Dat wil zeggen dat het sloop- of amoveerbedrijf heel zorgvuldig de buitenschil, het metselwerk als het ware van het gebouw moet afpellen. Systematisch alle kozijnen verwijderen, alle metalen delen, zoals muur- en kozijnankers, eruit halen en isolatiemateriaal afzonderen. Rob Mulder besluit: Oranje Recycling uit Rotterdam is een bedrijf dat bewezen heeft het hele proces goed te overzien, van sloop tot en met reststof. Heeft de leverancier van het granulaat zijn bedrijfsproces en de kwaliteitscontrole goed in de hand, dan kunnen wij tegen een verantwoorde prijs een duurzaam steengoed gerecycled product leveren. duurzame kleiwinning baksteen granulaat bouwwerk bouwafval Uit een mengsel van maximaal 25 procent granulaat van gerecyclede baksteen en minimaal 75 procent klei wordt nieuwe baksteen gemaakt. Het grotere aandeel klei is nodig voor een plastisch mengsel voor het vormen van de steen / nr. 8 - december

12 CFRP & BMW i3: geïndustrialiseerde gesloten cirkel Groen stadsvervoer op basis van Formule 1-techniek Vanaf een blanco vel papier ontwikkelde BMW haar eerste volledig elektrische auto. Het resultaat: de BMW i3, grotendeels opgebouwd uit CRFP (carbon fibre-reinforced plastic), geschikt gemaakt voor massaproductie. Duurzaamheid heeft net als kosten, gewicht en kwaliteit centraal gestaan bij dit concept. Over de gehele linie zijn de milieueffecten kritisch bekeken. Dit heeft geleid tot rigoureuze keuzes met betrekking tot materiaal, ontwikkeling, energiegebruik, watergebruik, CO 2 -uitstoot tot en met afvalverwerking. De 360 Electric- filosofie voorziet daarnaast in individuele gebruikerswensen. Kortom, met de BMW i3 zet het Duitse merk een nieuwe standaard in de autobranche. Tanja Beugelsdijk Dinsdag vóór de echte marktintroductie van de BMW i3, op zaterdag 16 november, neemt Niels Burgman (Sales & Service Specialist BMW i) alle tijd voor een rondleiding en een interview in de showroom te Rijswijk. Dit nadat ik besmet was met de sheer driving pleasure die deze BMW i3 biedt. Design for recycling Maar liefst tien jaar intensief onderzoek, optimalisatie van processen, materialen, systemen en tools was nodig om deze nieuwe BMW i3 van concept tot realisatie te krijgen. meldt Burgman. Design for Recycling heeft bijgedragen aan keuzes voor materialen die met zo min mogelijk energie en grondstoffen gemaakt worden én geschikt zijn voor recycling. Verder is bij het ontwerp rekening gehouden met tijdsbesparing bij zowel productie als bij vervanging of reparatie van onderdelen. Op de vraag wie er aan de wieg heeft ge- staan van het basisconcept klinkt enthousiast: het oude BMW Formule 1 Team! Succes in duurzaamheid Bij de recycling van oude auto s streeft BMW ernaar onderdelen en materialen zo te demonteren, dat ze milieuvriendelijk kunnen worden hergebruikt. In de vorm van hoogwaardige recycling komen motoren, transmissies en andere onderdelen als ruildelen terug. Bij materiaalrecycling worden componenten van metaal, glas of kunststof gescheiden ingenomen. Deze worden zo mogelijk als recyclaten (als grondstof of energiebron) teruggevoerd in het productieproces. Met de i3 gaat BMW nog een stap verder: hier wordt deze basisgedachte doorgevoerd van design, inkoop, productie, de levensduur tot en met de afvoer ervan. CRFP industrialisatie Om het gewicht van de elektrische componenten te compenseren gebruikt BMW i consistent innovatieve lichtgewicht materialen. Zo is de constructie primair opgebouwd uit CRFP ofwel koolstofversterkt kunststof. Dit materiaal is 30% lichter dan aluminium en 50% lichter dan staal. Het is sterker dan staal, absorbeert veel energie bij botsingen en is ook nog eens bestand tegen roest. Gebruik van dit oersterke lichtgewicht materiaal is uniek in massaproductie. Het feit dat de productie van carbon meer energie kost, wordt gecompenseerd door het gebruik van energie uit waterkrachtcentrales. Het basismateriaal CRFP (carbon in draadvorm) wordt in Wackersdorf verwerkt tot een halffabricaat (light textile fabrics). De BMW fabrieken in Landshut en Leipzig verlijmen dit o.a. tot de constructie (life module). Carbondraad voor het op de spoel gewikkeld wordt in Moses Lake (U.S) 12 Non woven textile voor behoud carbonkracht in Wackersdorf Proces verlijmen/verhitten in Wackersdorf / nr. 8 - december 2013

13 autotechniek CRFP recycling: een gesloten cirkel BMW heeft een volledig unieke en gepatenteerde methode waarbij de uithardingstijd van de verbindingen door toepassing van de juiste temperatuur en druk een vervolgstap naar de oven overbodig maakt. Daarnaast zijn bij gebruik van gekleurd kunststof het klassieke verfbad en de coating niet meer nodig! Alle deelcomponenten worden gehecht met dezelfde verbindingstechniek, waarbij de verhoudingen van de holte en de hoeveelheid plakmiddel exact dezelfde zijn. Dit maakt dat de krachtsverdeling over de individuele CFRP componenten uniform is. In het recyclingproces wordt de droge CRFP gescheiden van de verlijmde CRFP. Het droge materiaal kan opnieuw het proces in om tot halffabricaat (non woven textiles) omgevormd te worden. De verlijmde CRFP componenten worden eerst ontleed door verhitting. De verhitting om de plak te verwijderen wordt tevens gebruikt om de onbeschadigde carbondraden te separeren. Van dit materiaal wordt o.a. het bekken voor de achterbank te gevormd. Verknipt tot korte draden wordt het recyclede carbon ook ingezet voor textiel of de omkasting van elektronica. Carbon zijpanelen in Landshut Optimale mobiliteit met 360 Electric Niet alleen het ontwerp, het productieproces en het recyclingproces kloppen. Wensen met betrekking tot mobiliteit én duurzaamheid kunnen flexibel op maat ingevuld worden door vier hoofdpijlers. Thuis laden, publiek laden, maatwerkoplossingen voor mobiliteit (o.a. carsharing, vakantieauto) tot en met assistance services (verregaande integratie van mobiliteitsconcepten om ervoor te zorgen dat u nooit vast komt te staan). Gecertificeerde BMW i dealers lichten dit concept met alle plezier toe! Life & Drive Module in Leipzig / nr. 8 - december

14 Feiten BMW i3 - CRFP productie draait voor 100% op waterkracht (Moses Lake U.S.) - CRFP industrialisatie is uniek, gepatenteerd en in eigen beheer - de krachtige batterijen (cellen van Bosch en Samsung) zijn een eigen ontwikkeling en worden in eigen beheer geproduceerd (Dingolfing), uniek is de modulaire opbouw met elk een eigen veiligheidssysteem - de nieuwe i-fabriek te Leipzig draait volledig op vier windmolens en heeft de LEED Gold Certificate ontvangen (Leadership in Energy and Environmental Design) - de BMW i-productie verbruikt ten opzichte van het gemiddelde van de BMW Group 50% minder energie, 70% minder water - 95% van het gebruikt materiaal is herbruikbaar - afgedankte lithium-ionaccu s zijn geschikt voor tussentijdse opslag voor zonne- en windenergiecentrales - het interieur bestaat voor 25% uit recyclebare ruwe materialen en gerecyclede kunststoffen - de stoelen bestaan voor 100% uit gerecycled polyester, waarvan 34% uit PET-flessen - het exterieur van de BMW i3 bestaat voor 25% uit recyclede kunststoffen - het aluminium onderstel bestaat voor 50% uit recycled aluminium, waaronder blikjes. In één chassis zitten 479 recyclede blikjes 14 / nr. 8 - december 2013

15 SLIJTDELEN, KEIHARD DE BESTE Toepassingen Breekinstallaties Zeven Stortgoten Transportinstallaties Messen voor graafbakken Tand- en kettingwielen Kieperbakbekledingen Slijtbestendige pijpen Schroeftransporteurs Persen Roerwerkschoepen Bunkerbekledingen Heko ketting Heko Slijtvaste geharde rond staalketting in Mn-Cr-Ni gelegeerd staal. Slijtvaste geharde kettingbeugels. Eindloos kettingsysteem met HEKO TS-TSN kettingbeugels. Kettingwielen in vertande en onvertande uitvoering. Geha onderhoudsvrije lagers. Oslokade 1, Kampen Tel. (038) Hoeben Metalen B.V. Kampen Zoals metaalrecycling anno nu hoort te zijn! Hoeben Metalen is een metaalrecyclingbedrijf van formaat met een sterke regionale en landelijke reputatie. Het verzamelen, slopen als verwerken van ijzer en metaal gebeurt op zeer efficiënte wijze, met moderne technieken en respect voor de leefomgeving. Bovendien profiteert u van een centrale ligging aan de N50 én een locatie direct aan het water. Scheepssloperij RDM Kampen BV is gespecialiseerd in het recyclen van drijvend materieel zoals binnenvaartschepen, zeewaardige schepen, pontons etc. Kijk voor al onze mogelijkheden op: Informeer ook naar ons aanbod gebruikt materieel Grote Tocht 27 Distributieweg CG Zaandam 2404 CM Alphen a/d Rijn T F T F geha-laverman.com info@geha-laverman.com RDM KAMPEN B.V. recycling drijvend materieel Meer zien? Bel voor een afspraak Your problem, our solution (0) info@europe-rec.com

16 Wikkeling foliemateriaal bij sterrenzeven is niet meer nodig Lubo Systems ontwikkelt antiwikkelzeef U kent ze wel, de sterrenzeven die allerlei materiaal inclusief folie moeten verwerken, maar die regelmatig stilstaan om rond de as gewikkelde folie of textiel los te maken of trommelzeven die dat materiaal tot een worst draaien die lastig in de navolgende sorteerstap is te verwerken. Irritant, en tevens met extra kosten tot gevolg die je niet wenst. Lubo heeft nu DÉ oplossing voor dit probleem: de antiwikkelsterrenzeef. Wil Wijnands, Foto s : Lubo Systems De sterrenzeef is één van die machines die overal in de recyclingtechniek worden toegepast vanwege de eenvoud en hoge capaciteit. De zeef is te vinden in de verwerking van papier en karton, bouw- en sloopafval, huishoudelijk en industrieel afval, en grondverwerking om maar een paar sectoren te noemen. Volgens Franc van Wilgen, directeur van Lubo Systems, komen er tegenwoordig allerlei afvalstromen die met behulp van de bestaande bouw- en sloopinstallaties worden verwerkt: installaties die niet direct zijn bedoeld voor de genoemde stromen en derhalve problemen opleveren zoals aan het begin geschetst. Dat vroeg gewoon om een verdere ontwikkeling van de sterrenzeef. Van Wilgen: Sinds juli 2001 maakt Lubo deel uit van de internationale Bollegraaf Groep uit Appingedam. Hierdoor waren we al de breedte ingegaan en leveren we samen met onder de naam Bollegraaf Recycling Solutions onder andere sorteerunits en - installaties voor bijvoorbeeld de verwerking van single stream afval: installaties die alle soorten afval verwerken. De sterrenzeef is een machine die uitsluitend op deeltjesgrootte sorteert, wat veel voordelen heeft, maar we hebben tegenwoordig in die installaties ook schudzeven, luchttechnieken en ballistische zeven nodig. Dan kun je veel breder sorteren. den. In dat geval kiest men vaak voor een trommelzeef, die echter ook nadelen kent. Door de voordelen van beide technieken samen te voegen tot een nieuw concept is een sterrenzeef verkregen die niet wikkelt. Het belangrijkste voordeel van de sterrenzeef, en dus de antiwikkelzeef, is dat met behulp van het toerental, binnen bepaalde grenzen, de fractiegrootte is in te stellen. Daarmee is sturing mogelijk van zowel de fractiegrootte als de hoeveelheid van de af te zeven fractie. Met een flipflop zeef, trommelzeef of schudzeef is dat niet mogelijk, want daar gaat alleen de grootte door die door het gat van de zeef past. Een belangrijk ander voordeel van de sterrenzeef is, dat de massa die er overheen gaat uit elkaar wordt getrokken en dat een bewegende brede, maar vlakke massa wordt gecreëerd die over de zeef danst. Er ontstaat een actief bed, dat de massa los maakt en ervoor zorgt dat navolgende sorteerstappen gemakkelijker kunnen worden uitgevoerd. Vooral voor handsortering is dat een stuk efficiënter. Het nieuwe zit hem in de vorm van de sterren en de diameter van de tussenliggende bussen. Voor het testen van de nieuwe antiwikkelsterrenzeef werd 30 ton geselecteerd huishoudelijk afval verkregen van een afvalverwerker met de be- Nieuw concept De sterrenzeef is volgens Van Wilgen voor bepaalde afvalstromen een superieure techniek, maar heeft het nadeel dat er wikkeling van folie en textiel kan optre De nieuwe, modulair opgebouwde anti-wikkel sterrenzeef van Lubo Systems met losse eenheden van circa 1,5 meter lang, met of zonder frequentiegeregelde aandrijving. Rechts zijn de speciaal vormgegeven sterren te zien / nr. 8 - december 2013

17 zeeftechnologie doeling de zeef te laten vastlopen. Naast standaard afval werden vlaggen, textiel, folie en ongeopende zakken huisvuil toegevoerd. De machine gaf echter geen krimp. Zakken werden opengetrokken, maar de folie danste net zo gemakkelijk over de zeef heen als alle andere losse en mogelijk wikkelende delen. Wat er door de zeef viel werd over de hele lengte van de zeef opgevangen en kon direct naar een vergistinginstallatie. Inmiddels is een antiwikkelzeef geplaatst in een grote installatie in San Francisco, VS, die nu een half jaar op volle capaciteit draait met de oorspronkelijke sterren zonder een moment te zijn vastgelopen. Van Wilgen: Iedereen die de machine ziet verwacht dat hij zal wikkelen, maar elke keer bewijzen we weer dat dit niet het geval is. Zelfs ons verbaast het telkens weer hoe goed de zeef draait en hoe mooi het materiaal over de sterren danst. Op kosten sturen Doordat de zeef niet wikkelt kan al het materiaal naderhand eenvoudiger sorteerstappen ondergaan. IJzerhoudend materiaal kan bij de toevoer naar een volgende sorteerstap direct met een bovenbandmagneet uit de stroom worden getrokken, plastics kunnen worden uitgeschoten, de non-ferro s kunnen met eddy-current worden verwijderd. Alleen gaat het volgens Van Wilgen allemaal gemakkelijker. Van Wilgen: Omdat alle mogelijke stappen rendabeler kunnen worden uitgevoerd kun je op geld gaan sturen. Tegenwoordig leggen we een installatie uit op basis van ROI (Return on Investment) in plaats van op techniek. Wij kijken dus naar de terugverdienmogelijkheden voor de klant. Dat betekent dat grenzen in het gebruik worden opgezocht: capaciteit, reinheid, maar wel zorgen dat je de hoogste prijs voor een reststroom kunt krijgen met de effectiefste inzet van mensen. Dat geldt ook voor de machine zelf. Deze heeft weinig onderhoud nodig. Onderhoud moet gemakkelijk zijn en aanpassingen eenvoudig door te voeren. Het bekende gepatenteerde Quick-Disconnect systeem van Lubo is ook weer toegepast in de antiwikkelsterrenzeef. Dit systeem maakt het mogelijk om een complete as met sterren in een mum van tijd te vervangen, uitsluitend door het loshalen van twee bouten. Alle aandrijfcomponenten blijven gewoon zitten. De nieuwe zeef is eveneens in mobiele versie, op een trailer, verkrijgbaar Modulair De zeef is verkrijgbaar in stationaire, semi-mobiele en mobiele uitvoering. In alle gevallen worden modules van 1,5 m lengte toegepast die aan elkaar gebout kunnen worden om een complete zeef te maken. Elke module bevat assen met sterren, kettingwielen, lagers en eventueel een motor. Elke motor wordt in toerental geregeld met behulp van een frequentieregelaar. Hierdoor is de sorteergrootte binnen bepaalde marges eenvoudig in te stellen. Per twee modules wordt één elektromotor toegepast, maar is bijvoorbeeld een natte fractie te zwaar, dan kan elke module van een motor worden voorzien. Ballistische werking is mogelijk door de zeef onder een hoek op te stellen. Door de modulaire opbouw kan elke installatie later, bij eventuele verandering van te verwerken afvalstroom, worden aangepast door een extra module ertussen te plaatsen of een module eruit te halen. Sterzettingen worden aangepast aan de toepassing van de gebruiker, maar kunnen op elk moment worden veranderd door het aantal sterren aan te passen en/ of andere breedten van bussen te kiezen. En door het toerental van een module te variëren zijn zelfs meer zeeffracties in één lijn af te zeven. In de mobiele uitvoering is de hele zeef als trailer aan een trekker te koppelen. Verschillende opties zijn mogelijk, waaronder een kraanbaan met loopkat voor het eenvoudig wisselen van sterassen. Fijner Nieuw bij Lubo Systems is ook de sterrenzeef voor fijne fracties. Standaard was de fijnst zeefbare fractie tot voor kort 0-10 mm. Door het ontwikkelen van een nieuwe stervorm is men nu in staat om fracties van 0-5 mm af te zeven. Van Wilgen: Onze systemen worden aangepast aan de situatie van de gebruiker. Met scheiden verdien je geld en de basis daarvoor is een gemakkelijke tweede sorteerstap met een schone output. Daar zit de winst in. n Informatie: Zie ook voor een video van de nieuwe zeef. De schone overs, het restmateriaal dat niet door de zeef gaat, bestaat afhankelijk van de input uit grotere delen, inclusief lange stukken folie of textiel / nr. 8 - december

18 RMB goes USA. Henk Meinen H et begint al een soort goede traditie te worden: de lezers vakreizen van Recycling Magazine Benelux, kortweg RMB. In 2005 voerde de eerste reis naar China, met onder meer bezoeken aan Hongkong, Sjanghai en Peking. Een zeer enerverende reis met buitengewoon interessante bedrijfsbezoeken. Maar ook het omlijstende meer recreatieve programma was absoluut boeiend en zal bij de circa 35 deelnemers aan de reis nog altijd fijne herinneringen oproepen. Dan was er in 2007 de korte reis naar Griekenland. Totaal anders, maar ook zeker de moeite, met in het toeristische programma onder meer de Acropolis, de oude Atheense markten en een eilanden cruise. Bedrijfsbezoeken lieten wel zien, dat niet overal in Europa de recyclingindustrie gelijkelijk is ontwikkeld. De tot nu toe laatste reis vond plaats in het najaar _reis.indd 18 van Naar Zuid Amerika, met name Chili en Argentinië en een bezoek aan de indrukwekkende watervallen van Iquazu op de grens van Argentinië en Brazilië. Ook de tocht door het echte hooggebergte van de Andes en de afdaling naar Mendoza staat de deelnemers nog helder voor de geest. Een geweldige natuurbarbecue georganiseerde door Cyp Wagenaar behoorde zeker ook tot de hoogtepunten. Evenals Santiago en Buenos Aires en alles wat daarbij hoort. De bedrijfsbezoeken brachten ons ongeveer terug in de jaren zestig in Nederland en de afdaling tot 1400 meter diepte in een Chileense kopermijn was er eentje om nooit te vergeten. En nu dan: Canada en Amerika! Het programma is bepaald nog niet rond, maar contouren zijn er al wel. De periode ligt direct voor de BIR in Miami. Die begint op 1 juni en dan zullen we dus zeker in Miami zijn, dat is het eindpunt. Wij denken aan een reis van circa tien dagen, dus te beginnen 22 of 23 mei Het programma ziet er heel grof gezien ongeveer als volgt uit: 1e dag: vlucht van Amsterdam naar Toronto (Canada) 2e dag: onder meer bezoek aan de gigantische afvalverwerking met enorme scheidingsinstallatie van deze vierde stad van NoordAmerika. Rest van die dag ter vrije besteding eventueel stadstoer enzovoort 3e dag: vlucht van Toronto naar Las Vegas 4e,5e en 6e dag: recyclingbezoek(en) en natuurlijk de hoogtepun- / nr. 8 - december :24

19 reis ten van Grand Canyon en Bryce Canyon. En alles wat Las Vegas en de omgeving ons verder heeft te bieden en dat is veel.. v lucht van Las Vegas naar Miami 7e dag: 8e en 9e dag: nog nader in te vullen, maar in elk geval vakonderwerp en de Everglades en waarschijnlijk een bijzonder privébezoek. 10e dag: vlucht Miami terug naar Amsterdam Programma onder voorbehoud. Voor wie de BIR in Miami wil bijwonen, komen er dus een paar aansluitende dagen bij. Zoals gezegd, veel moet nog worden ingevuld, maar dan heeft u in elk geval een eerste indruk. Ook over de prijs is nu nog niets te zeggen. Wilt u op de hoogte worden gehouden. Wanneer u in principe belangstelling heeft voor deze bijzondere RMB-lezers vakreis, meld het ons dan svp alvast. Mail naar: j.visser-hein@mrb-uitgevers.nl of naar h.meinen@mrbuitgevers.nl. Dat is natuurlijk volledig vrijblijvend en verplicht u tot niets. Maar u wordt dan wel persoonlijk nader geïnformeerd zodra er weer wat te melden is. Good Luck! / nr. 8 - december _reis.indd :24

20 RMB op bezoek in het diepe zuiden bij.. LoTraCo 20 / nr. 8 - december 2013