Jaarverslag 2012 Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A.

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012 Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A.

2 Missie CZAV is voor haar leden een zeer betrokken aan- en verkoopvereniging in Zuidwest-Nederland. CZAV stelt haar leden in staat om hun ambities waar te maken, door meerwaarde te leveren voor hun bedrijfsrendement. Dit door: a. het leveren van de best mogelijke producten en diensten in de meest optimale prijs-kwaliteitverhouding b. het leveren van continuïteit van producten en diensten c. nauw betrokken zijn bij de bedrijven van de leden d. het deelnemen in de bedrijven die ten dienste staan aan CZAV Hiervoor heeft CZAV deskundige en betrokken medewerkers, die zorgen voor optimaal rendement bij de leden en een financieel gezond CZAV. CZAV is strongly involved in sales and distribution of farmers products in the South-West of the Netherlands. CZAV, as a cooperative organisation, enables her farmer-members to realise their ambitions, by creating added-value on the farm by means of: a. Supply of farmers products and services with the optimal price-quality relationship b. Creating long term continuity for supply of services c. Maintenance of direct and frequent contact with members on their farms d. Participation in companies, supporting the interest of farmers CZAV employs a team of very dedicated employees, very much involved in ensuring the maximal benefit for the member farmers and a financial healthy cooperative. 3 Klantgerichtheid Customer Orientation Kostprijs Costprice Kennis Know-How MISSIE

3 Inhoudsopgave in Zuidwest-Nederland czav zeer betrokken aan- en verkoopvereniging Inhoud Missie 2 Voorwoord van de directie 6 Kennis 9 Open Dag 11 Financiële resultaten 12 Leden 14 Personeel 17 Akkerbouw 22 Fruitteelt 27 Veehouderij 29 Teeltbegeleiding overige gewassen 31 Brandstoffen 33 Vestigingen en logistiek 35 Agrimarkt / Agriland 37 Advies van de raad van commissarissen 40 Organisatie 42 Jaarrekening 2011 / Overige gegevens 62 Controleverklaring 63 5

4 czav zeer betrokken aan- en verkooporganisatie in Zuidwest-Nederland Voorwoord Antoon van Vugt Algemeen Directeur Voorwoord van de directie CZAV is een stabiele factor voor de landbouwer in Zuidwest Nederland. Met sterke focus op kostprijs, diepgaande kennis over (vee-)teelten en maximale toegevoegde waarde voor producten hebben landbouwers met hun coöperatie een sterke troef in handen! Ook in 2011/2012 was dit weer het geval. Het rendement op de aan- en verkoop aan leden/telers is voor sluiting van het boekjaar geheel uitgekeerd door middel van een nakorting van 1.6 miljoen euro, verdeeld over de sectoren gewasbescherming, meststoffen en veevoeders. Daarnaast betaalde CZAV de hoogste prijzen in Nederland voor tarwe en gerst uit oogst De geconsolideerde omzet over bedroeg 420 miljoen euro en is daarmee nagenoeg gelijk aan CZAV en haar deelnemingen boekten een winst van ruim 5,4 miljoen euro na belasting, geheel afkomstig uit goed renderende deelnemingen en activiteiten niet direct gelieerd aan CZAV-leden (o.a Luc Pauwels N.V., AgriSnelTank, Agrimarkt, Cebeco Granen en Nedato). De markten voor grondstoffen blijven turbulent. Door gerichte samenwerking met onze partners in de afzet van de granen, heeft CZAV hoge graanprijzen voor haar telers kunnen realiseren. De participatie in Cebeco Granen en de intensieve en goede samenwerking met deze organisatie heeft al meerdere jaren een belangrijke bijdrage geleverd aan de resultaten op het boerenerf en de coöperatie. Kennisontwikkeling en overdracht van deze kennis naar telers is en blijft één van onze hoofdopdrachten. CZAV is de vertaalslag van kennis op productniveau van de fabrikanten van gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen, zaden, veevoeders en bedrijfsartikelen naar concrete adviezen voor de diverse teelten op het boerenbedrijf. De plantaardige kennis wordt constant verder ontwikkeld, uitgewisseld en teeltbreed gecoördineerd binnen CropSolutions, zowel nationaal als internationaal. Hierin participeren nu 7 organisaties. Luc Pauwels N.V. en het Limburgsch Landbouwsyndicaat zijn als deelnemingen van CZAV hierbij eveneens nauw betrokken. In de klankbordgroepen nemen telers/ leden actief deel in beleidsmatige benadering van de genoemde aandachtsgebieden. CZAV participeert in kennisontwikkeling in de vorm van publiekprivate samenwerkingen. De nadruk ligt op kennisontwikkeling op het gebied van bodem- en plantgezondheid, precisielandbouw en data-uitwisseling. CZAV beschouwt ontwikkeling van kennis op gebied van bodem en plantenteelt als strategisch en in het belang voor haar leden op korte en lange termijn. De internationale oriëntatie op het gebied van kennis en inkoop is sterk toegenomen. CZAV ontwikkelt en onderhoudt een uitgebreid netwerk van contacten met leveranciers van producten en kennis in Noordwest-Europa. Momenteel wordt druk gewerkt aan de uitvoering van een omvangrijk investeringsprogramma. In een periode van ongeveer twee jaar worden fase 1 vestiging Axel (gereed voorjaar 2012), fase 2 vestiging Axel (gereed zomer 2013), Agrimarkt Oud- Beijerland (gereed november 2012) en renovatie/aanbouw kantoor in Wemeldinge (gereed voorjaar 2013) gerealiseerd. De totale investering bedraagt circa. 16 miljoen euro. Daarnaast waren er reguliere investeringen voor onderhoud en vervanging. De belangrijkste desinvestering in het afgelopen jaar was de verkoop van de Agriland vestiging in Oud-Beijerland. De activiteiten zijn geïntegreerd in de nieuwe vestiging van 7 Agrimarkt in Oud-Beijerland met openingsdatum 14 november Daarnaast werd de vestiging van Agrimarkt in Middelburg gesloten in verband met tegenvallende resultaten. Als gevolg van de overname van alle aandelen van Altic door 1 van de bestaande aandeelhouders, is CZAV geen aandeelhouder meer. Wel wordt de operationele samenwerking met Altic op de gebruikelijke wijze gecontinueerd. In 2012 vond een herijking van de strategie plaats. Ledenraad, raad van commissarissen, directie, ondernemingsraad, jongerenraad en medewerkers waren hier nauw bij betrokken. We gaan door op de in 2005 ingeslagen route, met lichte aanpassingen. Een compact coöperatief werkgebied in combinatie met een netwerkstrategie daarbuiten, in zowel Nederland als België. Het coöperatieve werkgebied, met directe aan- en verkoopactiviteiten op de boer, is nu gedefinieerd als de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord- Brabant. Luc Pauwels N.V. heeft substantiële marktaandelen in het noordelijk deel van Vlaanderen en in de omgeving van Gent. Waar mogelijk zullen we onze activiteiten in Vlaanderen verder uitbreiden. Na voltooiing van fase 2 van de investeringen in Axel zal een verdergaande synergie op logistiek gebied tussen Pauwels en CZAV worden gerealiseerd.

5 Als gevolg van verdere schaalvergroting, afname van afgifte van bulkmeststoffen en het streven naar verdere kostprijsverlaging zal op termijn het aantal permanent bemande vestigingen in het werkgebied verder afnemen. Luc Pauwels N.V. heeft het afgelopen jaar een prima resultaat geboekt. De samenwerking op het gebied van onder andere de afzet van granen en de inkoop van meststoffen leidt aan beide kanten van de grens tot efficiency verbeteringen. Voor Agrimarkt werd separaat een update van de strategie gerealiseerd, waarbij verdere uitbreiding naar streekproducten en regionale oplossingen voor de consument de rode draad vormen. De raad van commissarissen en directie van CZAV spreken hun grote waardering uit voor de inzet van alle medewerkers en voor de wijze waarop onze organisatie zich ontwikkelt en zijn trots op de mogelijkheden die we aan onze werknemers bieden om te kunnen en mogen functioneren in de sterk in ontwikkeling zijnde netwerkcoöperatie. Antoon van Vugt Algemeen directeur CZAV U.A. x kg x Kennis De overdracht van kennis is dit jaar gestart in november met een dag voor de rundveehouderij in Goes. In december zijn er een vijftal Teelt- en Bemestingsavonden georganiseerd, verspreid over het werkgebied, gevolgd door een dertiental avonden voor de akkerbouw, fruitteelt, bloembollen en spruitenteelt. Deze bijeenkomsten stonden veelal in het teken van geïntegreerde gewasbescherming en konden meetellen voor de verlenging van de spuitlicentie. Vanaf de voorjaarsperiode zijn veldbijeenkomsten gehouden voor de akkerbouw en fruitteelt. Voor de rundveehouderij zijn stal- en veldbijeenkomsten gehouden. Op al deze bijeenkomsten wordt veel kennis en ervaring gedeeld. In totaal kwamen ca telers naar onze bijeenkomsten. CZAV heeft verder geïnvesteerd in landbouwkundige kennis en de overdracht daarvan naar de praktijk, zowel in de plantaardige als dierlijke sector. Voor de opleidingen en kennisonderhoud van de buitendienst is gebruik gemaakt van de research en development afdelingen van onze toeleveranciers, de producenten van gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen, voeders etc. Op deze manier houden we onze kennis over innovaties op peil. Ook is samengewerkt met Edu Delta College bij de verlening van spuitlicenties aan medewerkers en klanten, het behalen ervan en landbouwkundige basiskennis van nieuwe medewerkers. Landelijk wordt de landbouwkundige kennis ontwikkeld en uitgewisseld via CropSolutions. Leden en klanten ontvingen hun technische en commerciële informatie via de buitendienst. In toenemende mate is gebruikt gemaakt van de CZAV-website. Achter Mijn CZAV staan de technische berichten, mineralen-, oogstgegevens, de rekenmodule voor bemesting Quick Check en het spuitoptimalisatieprogramma Gewis. Het aantal gebruikers nam afgelopen jaar toe, mede omdat steeds meer telers zich willen verantwoorden naar hun afnemers met betrekking tot duurzame inzet van middelen en produkten. Ook hieraan heeft CZAV haar bijdrage op het boerenerf geleverd. Het thema duurzame produktie heeft op het boerenerf een nadrukkelijke rol gekregen. CZAV heeft zich aangesloten bij het project Veldleeuwerik. Dit verslagjaar zijn de eerste drie duurzaamheidadviseurs bij CZAV geaccrediteerd. Zij volgden een opleiding aan de CAH te Dronten. Ze behoren tot de eerste vier geaccrediteerde adviseurs van Nederland. 9 Duurzame produktie is bij CZAV in het concept goed boeren goed beheren geconcretiseerd. Dit concept staat voor het leveren van een bijdrage aan de uitdaging meer kwalitatieve produktie / / / / / / / / / / / / / Omzet Eenheden KENNIS

6 per hectare met minder input van middelen per ton produktie. De basis voor dit concept is een gezonde bodem met gezonde planten en dieren. Correcties op deze basis vinden plaats met een geïntegreerde bestrijding van ziekten en plagen bij plant en dier. Afgelopen jaar heeft CZAV verschillende proef- en demovelden in het werkgebied aangelegd. Doel is in de eerste plaats om de verschillende rassen en teeltconcepten voor de zuidwestelijke landbouwmarkt te testen en te toetsen op rendement. Graandemovelden lagen er in Zeeuws-Vlaanderen, op de Rusthoeve te Colijnsplaat en op proefboerderij Westmaas. Op diverse plaatsen lagen bij telers proeven met ontsmet zaaigraan en diverse bemestingsproeven in aardappelen en uien. Ook zijn op drie lokaties maïsdemo velden aangelegd. Het is ook afgelopen seizoen goed te constateren dat telers het belang van deze aanpak zien en er aan willen meewerken. Mede door de aanscherpende regelgeving heeft het thema bodem en bemesting extra aandacht opgeëist en gekregen. Met Altic, in samenwerking met het Laboratorium Zeeuws Vlaanderen is gewerkt aan de introductie van nieuwe meststoffen en verdere ontwikkeling van bemonsteringsmethodieken. Op 20 juni werd de Open dag in samenwerking met de stichting Rusthoeve te Colijnsplaat weer een groot succes met 2700 bezoekers. Innovaties op landbouwkundig gebied worden door de verschillende bedrijven, fabrikanten en kwekers onder de aandacht van de telers gebracht. Deze samenwerking met toeleveranciers en andere bedrijven uit de sector is erg goed. Het samenwerken met de jongeren van het AJK is dit jaar goed bevallen. Klankbordgroepen Afgelopen jaar zijn de klankbordgroepen veehouderij, fruitteelt, kennis en mest verschillende keren bij elkaar geweest. De betrokkenheid van actieve leden en klanten bij specifieke thema s is erg goed. Gevoerd beleid wordt getoetst en aan de hand van de discussies wordt nieuw beleid mede vorm gegeven. Terugkerende thema s bij veehouderij zijn de samenwerking op het gebied van kracht- en ruwvoer, het assortiment en onze marktpositie. In de fruitteelt is extra aandacht besteed aan plantopstanden en aan een landelijk uitgevoerd klanttevredenheidsonderzoek waaruit de goede positie van CZAV en CAF in de markt bleek. Met de klankbordgroep kennis is besproken hoe CZAV kennis vergaart en hoe we deze het beste kunnen benutten als onderscheidend vermogen in de markt. Binnen de groep mest zijn opslagen, logistiek proces en de nieuwe mestwetgeving de belangrijke thema s geweest. 11 OPEN DAG

7 Financiële resultaten. Het afgelopen jaar is voor CZAV goed verlopen. Er is een resultaat geboekt van 5,4 miljoen na belasting, vergelijkbaar met het voorgaande jaar. Het balanstotaal is gestegen hetgeen te verklaren is door de investeringen en door de toename van de voorraad. De huidige prijsontwikkeling van de granen is de oorzaak van deze gestegen voorraad. CZAV heeft zich voldoende voorbereid om prijsfluctuaties van deze voorraden goed op te kunnen vangen in termen van financiering en liquiditeit. Hiermee zorgen wij dat de slagkracht van de handelsonderneming niet negatief beïnvloed wordt door prijsontwikkelingen en de daarmee samenhangende omvang van het werkkapitaal. Investeringen De totale investeringen in dit boekjaar bedroegen 10,8 miljoen. Een belangrijk deel van deze investeringen bestaat uit de bouw van de nieuwe Agrimarkt te Oud-Beijerland die kort na afloop van het boekjaar, op 14 november geopend is. Financiering Een aanzienlijk deel van het geïnvesteerd vermogen van CZAV is gefinancierd met eigen vermogen, zoals blijkt uit onderstaand overzicht: (in x 1.000) Vaste activa Werkkapitaal Af: Kortl. Schulden excl. bankschuld Geïnvesteerd vermogen Eigen vermogen Aandeel eigen vermogen in geïnvesteerd vermogen 67% 81% 13 Het aandeel eigen vermogen daalde ten opzichte van het voorgaande jaar. Voornamelijk voor de financiering van het werkkapitaal wordt gebruik gemaakt van bancaire financiering. Zelfs met de grote stijging van het werkkapitaal in het afgelopen jaar blijft het aandeel van het eigen vermogen echter omvangrijk. Risicobeheersing De aard van de activiteiten van CZAV brengen algemene en specifieke risico s met zich mee. Al bij de strategiebepaling worden dergelijke risico s meegenomen in de te maken keuzes. De directie en raad van commissarissen bespreken de risico s zeer regelmatig. Voor de specifieke voorraadrisico s, die samenhangen met de prijsontwikkeling op grondstoffenmarkten (met name granen en meststoffen), is een reeks aan risicobeheersingmaatregelen genomen. Gezien de coöperatieve taak van CZAV (zoals het realiseren van hoge granenprijzen voor telers en het beschikbaar houden van de diverse benodigde meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen) zijn risico s echter niet geheel te mitigeren. FINANCIËLE RESULTATEN Daarnaast worden voor het afdekken van renterisico s van reeds opgenomen financieringen, financiële instrumenten gebruikt (renteswaps).

8 czav zeer betrokken aan- en verkooporganisatie in Zuidwest-NederlandLEDEN Ledenaantal per : Ledenaantal per : Ledenvergadering De ledenvergadering is gehouden op 3 februari 2012 in de Zeelandhallen te Goes. Ook dit jaar konden we vaststellen dat de vergadering, zoals al vele jaren het geval is, veel belangstelling trok, ondanks de bijzondere weersomstandigheden! De directie heeft een toelichting gegeven op de jaarcijfers over het boekjaar 2010/2011, de actualiteiten binnen de sector en de onderneming. Het thema van het jaarverslag over boekjaar 2010/2011 was Groeien in een turbulente markt. Besproken werden de omzetontwikkelingen en de marktaandelen van de kernactiviteiten van CZAV en haar deelnemingen. Op advies van de raad van commissarissen werden de jaarcijfers reeds op 7 december 2010 in de jaarvergadering van de ledenraad vastgesteld. Mevrouw Renée Bergkamp, voorzitter van het Productschap Akkerbouw, hield een inleiding over het thema Koers houden in woelige tijden. Van de ledenraad was aftredend en herkiesbaar: De heer S. Breure uit Achthuizen. Bovengenoemd ledenraadslid heeft zich herkiesbaar gesteld. De heer R. Doens uit IJzendijke heeft na overname van het bedrijf door zijn zoon besloten zich voortijdig terug te trekken uit de ledenraad. Voordracht in de vacature R. Doens - de heer I.J. de Hullu uit Nieuwvliet Daarnaast waren de volgende ledenraadsleden niet herkiesbaar: De heer G.P. van Buuren De heer J. Vos De heer B.A. van t Westeinde De heer B.E.A.M. Ysebaert Voordracht in de vacature G.P. van Buuren - de heer A.E. Biesheuvel uit Simonshaven Voordracht in de vacature J. Vos - de heer H. van Sluijs uit Westkapelle Voordracht in de vacature B.A. van t Westeinde - de heer M. Janse uit Wolphaartsdijk Voordracht in de vacature B.E.A.M. Ysebaert - de heer J. van Waes, Zuiddorpe Alle kandidaten zijn bij acclamatie (her-)benoemd. Raad van commissarissen De raad van commissarissen kwam dit boekjaar 7 maal bijeen ter bespreking en, voor zover van toepassing, ter goedkeuring van directiebesluiten. Samen met de accountant werd de jaarrekening over het boekjaar 2011/2012 behandeld. Volgens rooster was aftredend en herkiesbaar de heer H. Scheele. De heer Scheele is door de ledenraad herbenoemd. Ledenraad De ledenraad kwam viermaal in vergadering bijeen ter bespreking en, voor zover nodig, ter goedkeuring van de besluiten van het bestuur en de raad van commissarissen. In de jaarvergadering van de ledenraad op 11 december 2012 werden 15 de jaarcijfers over het boekjaar 2011/2012 vastgesteld. Decharge werd verleend aan de directie voor het gevoerde beleid en aan de raad van commissarissen voor het uitgeoefende toezicht. Vastgesteld werd het voorstel van de directie tot het geven van ledenkortingen op meststoffen, veevoeders, gewasbeschermingsmiddelen, zaaigranen en diesel. Jongerenraad Afgelopen seizoen is de jongerenraad 5 keer bijeen geweest. In november zijn we gestart met een avond die in het teken stond van de cichoreiteelt: er is een bezoek gebracht aan de fabriek van Sensus te Roosendaal, en aansluitend hebben we het rendement van de cichoreiteelt bediscussieerd. In december zijn de jaarcijfers toegelicht door de directie, en is de CZAV-strategie besproken. De derde avond is het thema duurzaamheid aan de orde geweest en is er gekeken wat hiervan de kansen en bedreigingen zijn. Als laatste is er in maart vergaderd bij en samen met Nedato, met als thema de vrije marktwerking t.o.v regie in de hele keten. Het seizoen is afgesloten door een gezamenlijke excursie met de ledenraad op 18 juni 2012 die in het teken stond van mest en mestverwerking.

9 czav zeer betrokken aan- en verkooporganisatie in Zuidwest-NederlandONDERNEMINGS RAAD Ondernemingsraad CZAV en Agrimarkt B.V. hebben beiden een afzonderlijke ondernemingsraad waarin de directie de vertegenwoordigers van de medewerkers intensief betrekt bij het ondernemingsbeleid. Door de open wijze van informatie-uitwisseling en het constructieve overleg vormt dit overleg mede een basis voor de betrokkenheid van de medewerkers bij onze organisatie. Dit is een element in de bedrijfscultuur waar de directie grote waarde aan hecht. De directie is de leden van deze ondernemingsraden zeer erkentelijk voor de constructieve samenwerking. Met beide ondernemingsraden heeft de directie een viertal overlegvergaderingen gehad. Met de CZAV ondernemingsraad werd o.a. de strategie update en belangrijke investeringen besproken. Bij de ondernemingsraad van Agrimarkt heeft de directie actuele en toekomstige ontwikkelingen rondom de organisatie en de beleidskeuzes voor met name de personele organisatie actief aan de orde gesteld. Bijzondere punten waren afgelopen jaar de organisatorische randvoorwaarden voor de zondagopenstelling in Vlissingen en Roosendaal, de sluiting van Agrimarkt Middelburg en het opstellen van een sociaal plan voor de herplaatsing en afvloeiing van de betrokken medewerkers van Agrimarkt Middelburg. Ook is er stil gestaan bij de ontwikkelingen in de markt die van invloed kunnen zijn op de bedrijfsvoering op korte en lange termijn. Vanuit de ondernemingsraad is er vooral aandacht geweest voor de actuele ontwikkelingen in de personele organisatie en de invulling en uitvoering arbeidsomstandighedenbeleid. Andere reguliere onderwerpen waren de ontwikkelingen in het verzuim door arbeidsongeschiktheid, de personeelsopbouw, de financiële kwartaalrapportages en de jaarcijfers. Beide ondernemingsraden zijn aan de laatste termijn van de zittingsperiode van drie jaar gestart. In het nieuwe boekjaar zullen er weer verkiezingen gehouden worden en een nieuwe ondernemingsraad geïnstalleerd worden. Per einde boekjaar hebben de volgende medewerkers zitting in de ondernemingsraad van de CZAV: De heer P.A. Nieuwenhuijse, voorzitter De heer C. Neels, secretaris De heer J.C.J. de Koning, vice-voorzitter De heer J.N.L. van Aert De heer D.J. Pieters De heer A.A.M. Prinse De heer A.A. de Visser Per einde boekjaar hebben de volgende medewerkers zitting in de ondernemingsraad van Agrimarkt B.V.: De heer C.R. Kap, voorzitter De heer E.J. Schouten, secretaris Mevrouw B. de Feijter, vice-voorzitter Mevrouw K. van Hooijdonk De heer J.P. Kaaysteker Mevrouw F.S. van Lenten Mevrouw C.G. Vos Personeel Binnen de CZAV is de omvang van het personeelsbestand tijdens en per einde boekjaar licht geste- 17 gen. Deze uitbreiding hangt samen met de verdere professionalisering van de inkooporganisatie voor de CropSolutions-partners en door toename van het volume in het werkproces. In het boekjaar zelf hebben we voor onze buitendienst een aantal vacatures gehad die langere tijd hebben open gestaan voordat we de juiste kandidaat hadden om de vacature in te vullen. Deze vacatures zijn inmiddels allemaal ingevuld waardoor we binnen de commerciële organisatie weer optimaal kunnen functioneren. Door de groei in autonome en groothandelsomzet volgen we de organisatie-invulling kritisch, om zo op tijd te kunnen sturen op de kwantitatieve en kwalitatieve omvang. Hierbij nemen we onze strategie voor de komende jaren in ogenschouw om zo tijdig al rekening te houden met voorgenomen aanpassingen. Daar waar mogelijk is in het bedrijfsproces, worden verdere stappen in automatiseren van werkprocessen gezet zodat er effectiever gewerkt kan worden. Vanuit onze visie als CZAV zijn kennis en vaardigheden van onze medewerkers een belangrijke pijler voor een goede dienstverlening aan onze klanten. In het boekjaar zijn er dan ook ruim tijd

10 Personeelsformatie in dienst gedurende boekjaar (FTE) CZAV 100 Agrimarkt 80 Pauwels PERSONEEL en middelen vrijgemaakt voor opleidingen. Voor een breder aantal kennisgebieden zijn de opleidingen cyclisch geworden omdat certificaten een beperkte geldigheidsduur hebben. Hiervoor hebben wij een opleidingsplan opgezet waarin de benodigde opleidingen verspreid worden over een langere periode. Het personeelsbestand van Luc Pauwels N.V. kende geen grote veranderingen in het afgelopen boekjaar. Bij Agrimarkt B.V. is het personeelsbestand in het afgelopen boekjaar afgenomen. Dit is zowel bij het aantal rechtstreekse dienstverbanden als het aantal ingeleende krachten via een uitzendbureau aan de orde. Belangrijke oorzaak hiervan is de sluiting van Agrimarkt Middelburg, maar ook de aanpassingen in ons winkelproces die geleid hebben tot minder uren inzet (o.a. start zelfscannen in Agrimarkt Goes). Deze daling hebben we voor een groot deel kunnen opvangen door de ingebouwde flexibiliteit in de arbeidsorganisatie. Naast deze vermindering hebben we ter voorbereiding op onze nieuwe winkel in Oud-Beijerland al een aantal nieuwe medewerkers in dienst genomen. Deze vormen het kader voor de nieuwe winkel. Elke winkel heeft zijn eigen gebied waar commercieel geopereerd wordt. We volgen de omzetontwikkeling per winkel en beoordelen welke mogelijkheden of aandachtspunten er zijn. Op basis van het gekozen organisatiemodel per winkel hebben we de winkelorganisatie afgelopen jaar verder in lijn gebracht met dit model. Periodiek toetsen wij de actuele winkelorganisatie met dit model en beoordelen wij de totale bezetting en de verhouding tussen vaste en flexibele uren. Hierdoor sturen wij op een goede verhouding tussen personeelskosten en omzet waarbij we de flexibiliteit behouden om op korte termijn te kunnen bijsturen. Klantgerichtheid is een centraal punt in het opleidingstraject binnen Agrimarkt. Dit loopt als rode draad door het e-learningprogramma dat nieuwe medewerkers moeten volgen. Ook veiligheid in de winkel en voedselveiligheid komt hier aan de orde. Deze laatste onderdelen worden ook gevolgd door medewerkers die al in dienst zijn. In het boekjaar hebben we specifiek tijd en middelen vrijgemaakt voor opleidingen in het kader van de introductie van de aanpassingen in de winkelformule en het beter toerusten van leidinggevende medewerkers in het kader van motiverend leidinggeven. In het boekjaar is de vervangingsvraag als gevolg van vertrek van medewerkers vrijwel gelijk geweest aan vorig jaar. Op de arbeidsmarkt was er voldoende aanbod waardoor wij de vervanging op een goede wijze en binnen aanvaardbare termijnen hebben kunnen invullen. Specifiek punt in de jaarlijkse uit-/instroom vormt de groep scholieren die stoppen/starten in de periode juni/september. Voor deze groep starten we actief met de werving vanaf mei. Hierdoor is het aantal vacatures dat nog ingevuld moet worden na de zomervakantie beperkt en leveren hierdoor minder problemen op voor het organiseren van een goede bezetting. Buitendienst De buitendienst bestond afgelopen jaar bij CZAV uit een drietal medewerkers in de fruitteelt, twee in de rundveehouderij en eenentwintig in de akkerbouw. Tevens zijn een viertal nieuwe medewerkers aangetrokken ter uitbreiding van de buitendienst. Zij ondersteunen de bestaande buitendienstmedewerkers in het werkgebied en geven zodoende meer ruimte om het werkgebied uit te kunnen breiden. Voor een aantal medewerkers is, in samenwerking met Edudelta te Goes, 19 een nieuwe manier van inwerken opgestart. Aan de hand van een korte opleiding worden de medewerkers ingewerkt. Onderwerpen die in deze opleiding behandeld worden zijn onder andere plantfysiologie, gewasbescherming maar ook vruchtwisseling en uitleg over voorkomende werkzaamheden bij klanten van CZAV. Hierdoor wordt een wisselend traject aangeboden waarmee nieuwe buitendienstmedewerkers naast bijscholing ook inzicht krijgen in de werkzaamheden van klanten. Het traject loopt naast het reguliere inwerktraject dat CZAV aan nieuwe medewerkers aanbiedt, waardoor er een passende combinatie ontstaat waarmee nieuwe medewerkers zo goed mogelijk ingewerkt worden. Naast begeleiding vanuit CZAV betekent dit dat er ook begeleiding ontstaat vanuit Edudelta. Zo worden nieuwe medewerkers meer gestuurd en gestimuleerd waardoor ze met meer bagage aan de slag kunnen tijdens de voor hen nieuwe werkzaamheden. Met deze groep waren we in staat om de service op technisch en commercieel gebied naar de leden en klanten te waarborgen en is een basis gelegd om de ambities naar de komende jaar aan te kunnen.

11 Verzuim als gevolg van kortdurende arbeidsongeschiktheid 1,00 0,80 0,60 CZAV tot 8 dagen 0,40 Agrimarkt tot 8 dagen 0,20 0, Verzuim als gevolg van langdurende arbeidsongeschiktheid 4,00 3,50 3,00 2,50 CZAV langer dan 7 dagen 2,00 Agrimarkt langer dan 7 dagen 1,50 1,00 0,50 0, Arbeidsongeschiktheid Het verzuim door arbeidsongeschiktheid was in het boekjaar bij de CZAV 2,7% (vorig jaar: 1,9%). Een verhoging die voornamelijk komt door een hoger langdurig ziekteverzuim. Bij Agrimarkt B.V. is het verzuim door arbeidsongeschiktheid licht gedaald 4,9% naar 4,6%. Deze daling komt voort uit een daling van het kort- en het langdurig verzuim. Het langdurig verzuim bestaat uit verzuimgevallen waarvoor langdurige medische behandeling en hersteltijd nodig is om weer tot belastbaarheid voor het werk te komen. Doel hierbij is te hervatten in de eigen functie. Als gaande de verzuimduur blijkt dat de belastbaarheid structureel anders komt te liggen, dan wordt het doel aangepast naar ander werk binnen of buiten de organisatie. In beide ondernemingen hanteren wij een actief verzuimbeleid. Samen met onze arbodienst monitoren wij de verzuimgevallen intensief. Als het medisch verantwoord is en er andere passende werkzaamheden aanwezig zijn in het bedrijfsproces, worden medewerkers weer betrokken bij de werkprocessen in het bedrijf. Hiermee benutten we de mogelijkheden van dat moment en blijft de medewerker betrokken bij het werkproces en de organisatie. Als de diagnose van het verzuim leidt tot mogelijk langdurig verzuim, bemiddelt de arbodienst daar waar mogelijk is om het proces van diagnose en medische behandeling te versnellen. Ook worden aparte revalidatietrajecten ingezet om zo de medewerker te begeleiden naar het hervatten van de werkzaamheden in de eigen of in een andere functie. Jubilea In het afgesloten boekjaar waren de heer A. Goulooze, de heer. J. Francke en de heer A.G.M. Buys 25 jaar in dienst bij CZAV. Mevrouw J.J. Zachariasse-Nijsse werkte 25 jaar voor de CZAV waarvan 10 jaar bij Agrimarkt B.V. De heer J. Dorst heeft het 40-jarig dienstjubileum bereikt. Bij Agrimarkt B.V. bereikten de heer J.M. Kopmels en de heer J.H. Lorier het 25-jarig dienstjubileum. Aan deze jubilea is binnen de bedrijfsorganisatie in het boekjaar aandacht besteed. 21 PERSONEEL Voor CZAV en Agrimarkt is afgelopen jaar verder gewerkt aan het invullen van het plan van aanpak voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden op de diverse werkplekken. Het gaat hierbij niet alleen om de technische voorzieningen maar ook om de wijze waarop werkzaamheden worden uitgevoerd al dan niet met gebruikmaking van hulpmiddelen. Naast gezond werken is er ook een focus op veilig werken. Belangrijk aandachtspunt in dit kader is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de organisatie en de medewerkers voor een veilige werkplek en het veilig met elkaar samenwerken binnen een werklocatie.

12 czav zeer betrokken aan- en verkooporganisatie in Zuidwest-Nederland akkerbouw Akkerbouw Granen Voor oogst 2011 is voor maaltarwe een definitieve poolprijs van 192 betaald. Voor voertarwe is 5 minder uitbetaald. Goede omstandigheden hebben ervoor gezorgd dat de uitzaai van wintertarwe met ca 10% steeg ten opzichte van de verwachting. Een klein areaal zomertarwe was het gevolg. Wederom een graanjaar dat anders verliep dan tijdens de oogst (2011) werd aangenomen. In eerste instantie werd de markt in de loop van de winter beïnvloed door berichtgeving van droogte in Zuid-Amerika, hogere arealen in de USA en uitwintering in het Zwarte Zee gebied (Oekraïne). Toen eind juni duidelijk werd dat met name de maïsoogst in de USA te lijden had van droogte, liep de graanmarkt stevig op. Tijdens de oogst bleek ook dat in Rusland en het Zwarte Zee gebied de graanopbrengsten tegenvielen. De psychologische grens van > 200 werd bereikt, waardoor een aanzienlijk deel (ca. 25%) van oogst 2012 werd voorverkocht door telers. De verwachtingen over de opbrengst van de graanoogst 2012 waren aanvankelijk hoog gespannen. Deze verwachtingen zijn na een donkere en koele afrijpingsperiode helaas niet uitgekomen. Aantasting van aarfusarium leek een bedreiging voor de DON-gehaltes in het eindproduct. Gedurende de oogst zijn vele metingen verricht, waarbij gelukkig bleek dat de DON-gehaltes ruim binnen de grenswaardes bleven. Door gebrek aan zonlicht tijdens de afrijping, waren hectolitergewicht en eiwitgehalte lager dan normaal. In augustus werd een historische hoge voorschotprijs van 200 per ton voor maaltarwe vastgesteld. Brouwgerst Oogst 2011 werd geoogst met goede opbrengsten, hoge brouwgerstaandelen en een wenselijk eiwitgehalte. Helaas was vrijwel alle brouwgerst bezet met de zogenaamde rode schimmel. Dit is een fusariumschimmel welke moeilijk te bestrijden is en zich tijdens natte bloeiomstandigheden in de korrel nestelt. Deze schimmel heeft het zogenoemde gushing (overmatige schuimvorming) tot gevolg, waardoor deze partijen ongeschikt zijn om als brouwgerst te worden verwerkt. De eindprijs bedroeg 195 voor brouwgerst en 185 voor voergerst. Fijne zaden Gedurende dit boekjaar is er weinig handel geweest in deze producten. Voor maanzaad liepen de prijzen licht op als gevolg van een kleiner areaal in Tsjechië. Karwij is een klein artikel, met beperkt areaal. Beide producten reageren niet of nauwelijks op de bewegingen van de graanmarkt. Peulvruchten Door het ontbreken van contractmogelijkheden zijn dit boekjaar vrijwel geen kapucijners van oogst 2011 verwerkt. Gelukkig konden we voor oogst 2012 wel een areaal onderbrengen. Deze zijn geoogst met een goede kwaliteit. De opbrengsten waren sterk wisselend. Oogst 2011 gaf wisselende opbrengsten met een redelijke kwaliteit. De afzet verliep vlot. Oogst 2012 is vroeg op gang gekomen. Begin september is een aanzienlijk deel geoogst met sterk wisselende opbrengsten. De vochtgehaltes bij de oogst waren 23 op het gewenste niveau om de kwaliteit te waarborgen. De kwaliteit is goed.

13 Meststoffen Dit seizoen kenmerkte de markt voor de minerale meststoffen zich door eerst oplopende en vervolgens weer wat dalende prijzen.de vraag naar meststoffen blijft groot daar de prijs voor granen, maïs, soya en koolzaad op een hoog niveau staan en men op mondiaal niveau optimaal wil bemesten voor een maximale opbrengst. Naast een hogere omzet in korrelmeststoffen is ook het aandeel in de vloeibare markt sterk gegroeid. Het mengstation te Dinteloord heeft wederom zeer goed gefunctioneerd. Het aandeel speciale blends is het afgelopen seizoen ook verder uitgebouwd, dit mede door het aandeel hierin van de CropSolutions partners. Met name de verschillende graslandsamenstellingen zijn sterk vertegenwoordigd. De vroege voorkoop is wederom dit jaar door velen benut. Het voordeel van product tijdig thuis en gespreid aankopen spreekt aan. Ook dit jaar zijn er weer veel nieuwe ontwikkelingen in het bemestingsonderzoek opgenomen. De aandacht voor bodem en bodemleven is groot. We zien dit terug in de vraag en afname van organische meststoffen en bodemverbeteraars. Ook in het aantal soorten dierlijke mest zien we dat er steeds meer ingespeeld wordt op de vraag vanuit de afnemers. De toenemende beschikbare hoeveelheid dunne fractie van varkensdrijfmest en stapelbare varkensmest zijn hier voorbeelden van. De komende periode zal er nog veel opheldering moeten komen omtrent de praktische invulling van nieuwe mestgeving. De regelgeving zal invloed hebben op het aanbod van de diverse soorten bewerkte dierlijke mest en de te volgen bemestingsstrategie. De rol van CZAV tussen veehouder en afnemer blijft ons inziens daarbij cruciaal. Gewasbescherming Waar in 2011 de prijzen van GBM veelal gelijk zijn gebleven, is dat voor 2012 niet het geval geweest. Er waren reeds vroeg aankondigingen van de industrie dat een aantal middelen schaars waren en/of sterk gerelateerd werden aan de stijgende olieprijs. Een aantal grote middelen steeg fors in prijs, zodat dit effect had op de prijs van het gemiddelde GBM-pakket. De meeste gewasbeschermingsmiddelen zijn met ongeveer 2% in prijs gestegen, maar sommige middelen stegen met 10 tot 50%. De redenen voor de verschillende prijsstijgingen zijn divers geweest. Zoals genoemd met name de dure olieprijs, als basisgrondstof voor de productie van GBM, en verder de sterk stijgende vraag vanuit landen als Oekraïne en Rusland en de herschikking van de productiecapaciteit van enkele belangrijke werkzame stoffen, liggen ten grondslag hieraan. CZAV heeft voor 2012 reeds vroeg in het jaar positie ingenomen en volumes van de verschillende middelen veilig gesteld voor uitlevering. Daar waar 2011 zich kenmerkte als een (extreem) droog voorjaar, was afgelopen voorjaar veel natter. Dit had als gevolg een lagere behoefte en dus gebruik van herbiciden, omdat de onkruiden minder waren afgehard. De inzet van phytophthora-middelen was hoger. In het fruit is er dit jaar meer fungicide verspoten, maar aanzienlijk minder insecticiden. Voor de granen is de ziektedruk het gehele seizoen behoorlijk hoog geweest. Naast de gebruikelijke T1 en T2 bespuitingen is er ook regelmatig tegen aarfusarium gespoten. Enkele nieuwe middelen (in de groep van de zogenaamde Carboxamiden) hebben hun intrede gedaan en moeten de komende jaren een nog betere bescherming geven tegen de diverse graanschimmels. Vanuit het principe van Goed boeren, goed beheren draagt CZAV ook een verantwoordelijkheid voor de toepassing van GBM, evenals het beheer van de middelen en het effect van het gebruik op het eindproduct. Naast de juiste en tijdige inzet van GBM hebben wij ons bijvoorbeeld opgeworpen voor een juiste inzameling en afvoer van chemische STORL-verpakkingen. De randvoorwaarden voor het toepassen van GBM worden namelijk steeds stringenter. Vandaar dat wij ons ook actief bezig houden met het beleid ten aanzien van spuitschema s en residu-analyses (MRL) in consumptieproducten enerzijds, maar ook de puntbelasting zoals erfafspoeling en schoonspoelen van fust anderzijds. Hiervoor ontstaan initiatieven van fabrikanten met met diverse producten. in Zuidwes czav zeer betrokk akkerbouw 25

14 Zaaigranen- en zaden Als gevolg van de markt- en inzaai omstandigheden in najaar 2011 is een groot areaal wintertarwe ingezaaid. Residence was wederom het grootste ras. Voor de nieuwe rassen Asano en Kelvin bestond ook veel belangstelling. CZAV stimuleert uitzaai van kwaliteitsrassen voor een maximale afzet in de maalindustrie. Als gevolg hiervan was het aandeel zomertarwe laag. Voor zomertarwe is Trappe het meestgevraagde ras. Voor brouwgerst is Tipple nog steeds het meest aansprekende ras. Pootaardappelen De omzet pootaardappelen is vrijwel hetzelfde gebleven. Door de toename van de activiteiten van Nedato zien we hiervan de omzet licht stijgen. Hierdoor worden minder zogenaamde vrije rassen geteeld. Ringrotproblematiek Ringrot zorgde voor problemen bij het afleveren van pootgoed. De afhandeling hiervan heeft veel aandacht gevraagd. Door het redelijk op tijd ruimen van de graanoogst was er meer belangstelling voor de inzaai van groenbemesters. De voorkeur ging hierbij uit naar bladrammenas. Ook voor Japanse haver bestond meer belangstelling. Engels raaigras is op hetzelfde niveau gebleven, voor Italiaans raaigras bestond aanzienlijk meer belangstelling. Graszaadmengsels lieten een lichte daling zien als gevolg van de verminderde noodzaak om percelen opnieuw in te zaaien. De belangstelling in deze groep is in toenemende mate gebaseerd op het gebruiksdoel. Het kwantum uienzaad is licht gedaald, met name in de groothandel. In de detailhandel zien we wederom een groei. Het areaal (snij-)maïs is licht gedaald, wat ook tot uiting komt in de omzetcijfers. 27 FRUIT Teelt

15 Fruitteelt Begin februari heeft de zeer strenge vorst geleid tot aanzienlijke schade aan de fruitopstanden in ons werkgebied en ook in de IJsselmeerpolders, Utrecht en Betuwe. Bevroren onderstammen, met als gevolg uitval van perenbomen, was het resultaat. De weersomstandigheden in het voorjaar waren voor het fruit niet optimaal. Goede spuitmomenten voor de schurftbestrijding waren beperkt wat toch weer meer schurftdruk gaf. De insecten bestrijding is veel beter verlopen. Wel krijgen we meer problemen met spint. Naar aanleiding hiervan doen we men met de Centrale Adviesdienst Fruitteelt (CAF) onderzoek om hier oplossingen voor aan te dragen in volgende teelfseizoenen De bloemknopaanleg, op zowel appel- als perenbomen was al minder dan vorig jaar, en daarnaast slecht bloeiweer waren de oorzaak van een veel lagere productie fruit. De fruitprijzen zijn gelukkig wel veel hoger dan De perenstudieclub is verschillende keren bijeen geweest. In juli is met de club een excursie naar Zuid-Limburg gemaakt om nieuwe en oude ondersteuningsmaterialen en hagelnetten te bekijken. Door toenemende belangstelling voor beschermde teelt wordt er geïnvesteerd in kennis over hagelnetten. Samen met de CAF zijn weer diverse gewasbeschemings-, bemesting- en teeltproeven aangelegd en op een goed bezochte demodag weer aan telers toegelicht. Spruitkool Aan de spruitkoolteelt is ook dit jaar weer extra aandacht besteed. Een belangrijke teelt in het noordelijk deel van het werkgebied waarin ons marktaandeel afgelopen jaar stevig is gegroeid. Voor de telers was het seizoen 2011/2012 met lage prijzen, een koolvliegaantasting en de hevige vorst moeizaam. In het lopend seizoen staan de opbrengsten onder invloed van het late planten als gevolg van de natte omstandigheden. De prijzen zijn beter, mede door een mindere productie in het buitenland. In de teelt was extra aandacht nodig voor insecten, met name koolvlieg en luis, doordat middelen vervallen zijn en etiketten gewijzigd. Opvallend was de aantasting van Sclerotinia die maar weinig of niet voorkomt in het zuidwesten. Aandacht hebben we besteed aan residuebeperking op het geoogst product door het inzetten van de middelen op het juiste moment. Naast individueel advies op de telersbedrijven hebben we tijdens de rassenavond in januari een gedeelte ingevuld en in maart een bijeenkomst over de teelt georganiseerd met een gastspreker. Begin augustus organiseerden we twee veldbijeenkomsten. Ook participeren we in de jaarlijkse spruitkoolboulevard. Bloembollen Het areaal bloembollen is stabiel in het werkgebied en kenmerkt zich door grote oppervlaktes bij modern ingerichte bedrijven. De teelt en het verwerken vraagt om schaalgrootte om de kosten in de hand te houden. De prijzen stonden dit seizoen onder druk in deze sector. Kennisuitwisseling tussen het zuidwesten en het teeltgebied in het noorden vindt plaats binnen CropSolutions. Met gewasbescherming, bemesting en bollennetten zijn we afgelopen jaar verder gegroeid in deze sector. Het warme najaar 2011 en de daarop volgende extreem zachte winter zorgde dat de bollen (te) vroeg boven stonden. Begin februari strenge vorst zonder sneeuwdek gaf vorstschade op al bovenstaande tulpen. In de teelt kwam weinig zuur voor, de vuurdruk was niet groot, wel zorgen over virusaantasting. Een verder goed groeiseizoen leverde een goede kwaliteit. Minder fungicide inzet en minder beregenen vormden een besparing op de teeltkosten. De prijzen in de broeierij en daarmee ook voor de bollenteler staan echter onder druk. De overvloedige regen zorgde voor problemen bij de oogst en bij het planten voor het nieuwe seizoen. CZAV organiseerde in februari in CropSolutions-verband een telersinformatieavond. in Zuidwes czav zeer betrokk 29 VEEHOU- DERIJ

16 Veehouderij Door de sterk gestegen grondstofprijzen zijn de voerkosten opgelopen. Het afgelopen jaar kenmerkt zich verder door een hoge grasopbrengst van een matige kwaliteit. Over het algemeen is de opbrengst van snijmaïs lager dan normaal. Al met al factoren die invloed hebben op het saldo van voornamelijk de intensievere bedrijven. De omzet en aanwas zal in veel gevallen toenemen wegens de gestegen prijzen voor melk- en slachtvee. Het einde van de quotering nadert, een enigszins onzekere periode waarbij de meeste bedrijven toch voorzichtig afwachten. Sommige bedrijven bereiden zich juist voor door uit te breiden in bijvoorbeeld stalruimte en jongvee. Ruwvoerproductie en mestafzet lijken de nieuwe beperkende factoren te worden. Het zuidwesten blijft een gebied waarbij het klimaat en de ruimte zich uitstekend lenen voor de ontwikkeling van een duurzame en efficiënte melkveehouderij. Samenwerking met akkerbouwbedrijven biedt hierbij kansen en mogelijkheden voor verdere uitbreiding voor melkveebedrijven. het geïntegreerde advies van ruwvoerteelt en voeding door de voorlichting van CZAV. De nieuwe slogan Goed melken begint bij een goed zaaibed is hierbij van toepassing. Benadering van grondsoort en klimaat in het zuidwesten met daarbij behorend bemestings- en rassenadvies speelt hierbij een grote rol. Tezamen met een snelle belevering van een compleet assortiment voor de veehouderij zijn hierdoor steeds meer veehouders zich bewust van de voordelen en mogelijkheden die CZAV biedt. Afgelopen jaar hebben we nieuwe klanten mogen verwelkomen die tevreden zijn over onze marktbenadering. Ons mengvoer wordt geproduceerd door ForFarmers Hendrix. in Zuidwes czav zeer betrokk De stal- en velddagen zijn druk bezocht. Met name de maïsdemovelden, aangelegd in samenwerking met studenten van de MAS Goes, trokken veel publiek. Melkveehouders waarderen 31 teelt begeleiding overige gewassen

17 Uien De oogst van 2011 was uitgedrukt in kilogrammen per hectare overweldigend te noemen. De stemming die zich daarover ontwikkelde was dramatisch voor de prijsvorming. De pool van van Meir Uien BV, waarvoor CZAV commissionair is, betaalde niet eerder zo laag uit. De wijze waarop met de telers hierover is gecommuniceerd via nieuwsbrief en buitendienst wordt goed gewaardeerd. Het aantal telers dat deelneemt is licht gegroeid in het afgelopen jaar, er blijkt behoeft aan een vaste afnemer die tevens via CZAV meedenkt in de teelt. Inulinecichorei CZAV is commissionair voor Sensus en begeleidt de teelt van Inulinecichorei in het zuidwesten van Nederland. Het areaal Inulinecichorei is afgelopen jaar gelijk gebleven aan vorig jaar. De voordelen van een vooraf bekende prijs is dat deze saldotechnisch goed kan concurreren met andere gewassen. Het contracteren voor de oogst van 2013 is al vroeg gestart, nog in dit boekjaar, met oog op de uitbreiding van de teelt die mogelijk is, gebaseerd op de goede wereldwijde afzet van inuline. Luzerne Voor de teelt van luzerne voor groenvoederdrogerij Timmerman te Kortgene heeft CZAV aandacht gevraagd. Luzerne past goed in een duurzaam bouwplan, gelet op bodemvruchtbaarheid door aanvoer van organische stof en een goede bewerkbaarheid van de grond die na de teelt overblijft. Het voeren van geperste luzerne uit geperste balen aan rundvee als ruwvoer met een extra pensprikkel neemt toe. in Zuidwes czav zeer betrokk 33 BRAND STOFFEN

18 Brandstoffen Groothandel Waar al jaren over is gesproken en wat nu werkelijkheid wordt, de afschaffing van het lage accijnstarief op rode diesel. Helaas betekent dit een lastenverzwaring voor de agrariër. Voor ons een stimulans om op andere terreinen kosten te besparen. De nieuwe samenwerking op het gebied van inkoop met de firma De Pooter uit Terneuzen is erop gericht om op het gebied van inkoop van smeerolie en brandstof voordeel te halen. Onze nieuwe tankwagen is inmiddels een jaar in gebruik. Door een goede planning en logistiek zijn ook op dit gebied de kosten gereduceerd. Samen met onze andere tankwagens is er in totaal meer dan 70 miljoen liter brandstof bij onze leden en onze tankstations afgeleverd. Retail De hier eerder genoemde samenwerking met de Pooter olie uit Terneuzen heeft naast de voordelen zoals eerder genoemd, het resultaat gehad dat het netwerk van tankstations van de Pooter vanaf eind 2012 gekoppeld is aan het netwerk van de CZAV AgriSneltank tankstations. Dit zorgt ervoor dat er over en weer gebruik kan worden gemaakt van elkaars tankstations met de lokale tankpassen. Met name voor het MKB een voordeel omdat er zodoende een dekkend netwerk van ruim dertig benzinestations kan worden aangeboden. Om op het internet beter zichtbaar te zijn, is onze AgriSneltank website compleet vernieuwd ( Een goede presentatie van ons brandstoffenbedrijf via deze weg is van groot belang. Het grote aantal internetbezoeken aan onze site geeft aan dat onze klanten ons ook op de digitale snelweg weten te vinden. De uitbouw van de AgriSneltank-formule heeft in het omkleuren van onze tankstations in Wouw en Dinteloord weer een nieuwe impuls gekregen. Een ieder die gebruik maakt van deze locaties zal het beamen dat alles er weer fris en vernieuwend uit is komen te zien. in Zuidwes czav zeer betrokk 35 Voor het komende jaar blijft onze aandacht uitgaan naar uitbreiding van het netwerk van tankstations en goede groothandelsvoorwaarden ten aanzien van het product diesel. En we zullen extra aandacht besteden aan het product smeerolie, in het licht van de overstap van onze oude smeermiddelen naar de nieuwe producten van Texaco. VESTIGINGEN LOGISTIEK

19 Axel fase 1. in Zuidwes czav zeer betrokk Axel fase 2 - sloop silo. 37 Kistenreiniger - Wemeldinge. nieuwbouw Wemeldinge.. Zonnepanelen zaaizaadloods Wemeldinge. Agrimarkt AGRILAND

20 Agrimarkt versterkt door lokale samenwerking de regionale identiteit Agrimarkt heeft het afgelopen jaar zwaar ingezet op de samenwerking met de eigen boeren en telers met (h)eerlijke producten van onze bekende Zuidwestelijke bodem. Inmiddels heeft het streekproduct een vaste plaats gekregen in het assortiment van Agrimarkt en niet zonder succes. In de commerciële aanpak van de producten uit eigen streek is de persoonlijke identiteit van de producent nadrukkelijk onderdeel van het concept. Agrimarkt laat zien waar de producten vandaan komen en wie de producent is achter het product. Er is en er wordt veel over gesproken en dat is positief. Vanuit de basis die er nu is, zal het concept verder worden uitgebouwd waarbij het streven is om uiteindelijk zo n 500 streekartikelen in het assortiment te hebben. M. Vogelaar, Krabbendijke P. & M. Besuijen, Koudekerke In oktober 2011 is de nieuwe manier van afrekenen middels zelfscan geïntroduceerd in de vestiging Goes. Het gemak van het zelf scannen van de boodschappen is een service waar onze klanten erg van gecharmeerd blijken te zijn. Inmiddels maakt ruim 50% van de klanten gebruik van de zelfscanner in Goes, wat goed is voor minstens 70% van de omzet. De overige klanten maken nog gebruik van de traditionele kassa s. R. Sandee, Kamperland R.J. van Schaik, Sommelsdijk Middelharnis heeft in november 2011 het één-jarig bestaan gevierd van de nieuwe winkel. Na de verhuizing van de Kastanjelaan naar het nieuwe pand aan de Korendreef is het snel gegaan. De omzet heeft zich erg goed ontwikkeld en de winkel vervult inmiddels een belangrijke regionale functie. Agrimarkt Middelharnis heeft ook meegedaan in de strijd om de beste Supermarkt van Nederland en heeft daarbij hoge ogen gegooid. Middelharnis behoorde in deze competitie tot de top van de provincie Zuid-Holland. 39 Op 8 februari 2012 is de eerste paal van de nieuwe Agrimarkt in Oud-Beijerland geslagen door burgemeester Tigelaar. In de nieuw te bouwen wijk Poortwijk 3 heeft de nieuwe winkel op 14 november 2012 de deuren geopend. Net als in Middelharnis en Goes is de winkel voorzien van een ruime afdeling tuin en dier. De Agriland in de Julianastraat heeft eind oktober 2012 de deuren gesloten en haar activiteiten zijn geïntegreerd in de nieuwe Agrimarkt vestiging aan de Polderlaan. De formule Agriland is op nu geheel afgebouwd en geïntegreerd in het Agrimarkt-concept. Het blijkt meer en meer dat het onderscheidend vermogen van de Agrimarkt-formule voor een groot deel voortkomt uit de extra toevoeging van het assortiment vanuit de Agriland-formule. Helaas hebben we het afgelopen boekjaar de vestiging in Middelburg moeten sluiten. Uiteindelijk is de locatie onvoldoende geschikt gebleken voor een supermarkt en hebben we de doelstellingen onvoldoende kunnen realiseren. Afgelopen juni is de winkel gesloten en de vaste medewerkers zijn grotendeels elders in de organisatie aan de slag gegaan. Ondanks de moeilijke marktomstandigheden heeft Agrimarkt een goed jaar achter de rug. De formule zal zich steeds meer ontwikkelen als regionale speler met veel streekproducten in het assortiment. De samenwerking met de aangesloten boeren van de CZAV zal worden voortgezet en versterkt waardoor de synergie en het onderscheidend vermogen voor de klant steeds duidelijker wordt. Een vruchtbare voedingsbodem heeft zich inmiddels gevormd en het zaaien is in volle gang. Agrimarkt FORMULE