Gerard Kleisterlee: Zorg dat je een heldere strategie hebt

Transcriptie

1 LEDENMAGAZINE - JAARGANG 7 nummer Gerard Kleisterlee: Zorg dat je een heldere strategie hebt BZW vertrouwensteam nu ook in s-hertogenbosch Sociale innovatie is de toekomst BZW en MVO Nederland slaan handen ineen Karla Peijs: Trek Zeeland niet leeg

2 OF HET NU GAAT OM DEZE, DEZE, DEZE, DEZE, OF DEZE, HET BESTE ADVIES KRIJGT U TOCH BIJ DEZE: Leaseauto. Dat klinkt zakelijk. Maar tegelijk is het enorm Kortom: wij bieden u de ideale combinatie van persoonlijke persoonlijk. Privésituatie, bijtelling, smaak - iedereen heeft zo zijn aandacht en zakelijke doelgerichtheid. Bent u geïnteresseerd in een wensen en overwegingen. En juist daarom komen steeds meer bedrijven voorstel dat bij uw bedrijf past? Neem contact op met J&T Autolease bij J&T Autolease terecht. Al bijna 25 jaar bundelen we de kracht om een afspraak te maken met een van onze adviseurs. Kijk voor en systemen van de grote maatschappijen met het maatwerk en de meer informatie op of bel flexibiliteit van een regionale partner. J&T Autolease. Iedereen vooruit.

3 Afspraak is afspraak Pacta sunt servanda! Oftewel: Afspraken moeten gerespecteerd worden. Vlaanderen gebruikte deze Latijnse uitdrukking terecht en doelde daarmee op een basisbeginsel in het internationaal recht. We hebben het natuurlijk over de recente discussie rondom de ontpoldering van de Zeeuwse Hertogin Hedwigepolder. Een veelal emotionele discussie aan Nederlandse zijde die onnodig en zeer vertragend heeft gewerkt op de besluitvorming over de verdieping van de (Wester)Schelde. Ook deze kwestie mag de geschiedenisboeken in als een typisch voorbeeld van de stroperigheid en traagheid van bestuurlijke be- sluitvorming in dit land. Na jarenlange onderhandelingen komt er een compromis, volgt de inspraak en komt er een besluit. Althans dat denken we dan. Want als de gevolgen van zo n besluit gaan doordringen tot de betrokkenen komt er een beweging op gang die de hele besluitvorming weer ter discussie stelt en het proces weer van voor af aan laat beginnen. Meest pregnante voorbeeld: de besluitvorming over de A4. En nu het geval van de uitdieping van de (Wester) Schelde. Vooral regionale politici in Zeeland schreeuwden om het hardst dat zij tegen ontpoldering waren, waarschijnlijk om de kiezersgunst te houden of te ver- BZW-jaarcongres: De nieuwe wereld Gerard Kleisterlee: Zorg voor een heldere strategie Vierde enquête kredietcrisis Ondernemers staan er niet alleen voor met de vertrouwensteams MVO staat definitief op de agenda Nieuwe BZW-website in de lucht Peter Swinkels: Sociale innovatie is de toekomst Parkmanagement werpt vruchten af Gert van der Linden: Werknemers hebben hun eigen doelen werven. De druk vanuit politiek Zeeland werd zo hoog opgevoerd dat het kabinet het moeizaam tot stand gekomen compromis van de Scheldeverdragen heeft ondergraven. Er werd besloten onderzoek te doen naar alternatieven zoals de aanleg van buitendijkse schorren. Iedereen kon op zijn klompen aanvoelen dat dit onderzoek niets zou opleveren. En inderdaad in oktober 2009 blijkt uit het expertrapport dat dit alternatief niet haalbaar is. Resultaat: onnodige vertraging op het besluit van het kabinet tot het onder water zetten van de Hertogin Hedwigepolder. En in wezen hebben we het hier maar over een klein onderdeel van het verdrag dat daar nota bene op aandringen van de Nederlandse onderhandelingsdelegatie in was opgenomen! Naast het bestuurlijke traject bevat deze kwestie meer stof tot nadenken. Een geratificeerd internationaal verdrag zet je niet zo maar zonder ernstige (imago)schade opzij. Terecht dat Vlaanderen stelde: pacta sunt servanda. Ik vraag mij dan ook af of deze besluitvorming nog nade- lige consequenties heeft voor de onderlinge verstandhouding tussen de Vlamingen en de Zeeuwen. Ook is naar mijn idee in de discussie onvoldoende rekening gehouden met de positieve effecten van de uitdieping. De economie van de haven van Antwerpen is evenals de Rotterdamse haven zeer betekenisvol voor West-Brabant en Zeeland. West-Brabant is niet voor niets Logistieke Hotspot geworden en Zeeland de voorhaven van Antwerpen. Een niet te onderschatten belang dat met het frustreren en niet naleven van het verdrag niet wordt gediend. Ontpoldering maakt dan misschien niet iedereen gelukkig, maar en daarin geef ik onze zuiderburen gelijk - aan een eenmaal gesloten (internationaal) verdrag moet je niet tornen! Peter Swinkels voorzitter BZW 10 RUBRIEKEN Nieuws > Onze partners > Nieuws van de leden > Hoe is het nou met > Karla Peijs Column > Bernard Wientjes Column > Peter van den Besselaar De Ontmoeting BZW-lid in het nieuws > Wim Kuypers Column > Willemijn van Oorsouw Nieuwe leden > Activiteitenkalender > Insider en colofon >

4 Texas Scramble op herhaling bij Van Lanschot vlnr: Graham Rutjes, Dewi Claire Schreefel, Maarten van Rooij en Jorrit Kilian (ter vervanging van Henk van Grinsven) vlnr: Anja Bischops, Rob van den Bergh, Geurt Hogenbirk en Dewi Claire Schreefel vlnr: Anton Maas, Bernard Kin, Dewi Claire Schreefel, Wilbert Aarts en Piet de Visser De flights die op de drie BZW golfdagen in juni de eerste prijs mee naar huis namen, kregen een bijzonder aanbod van Van Lanschot Bankiers. Op 1 oktober werden zij ontvangen op Golfclub BurgGolf Haverleij in Den Bosch voor een Texas Scramble spel (dezelfde speelvorm als tijdens drie BZW golfdagen). De flight met Anton Maas, Bernard Kin, Wilbert Aarts en Piet de Visser heeft eeuwige roem behaald door de beste score neer te zetten: 70 bruto (2 onder par) en 57 netto. Iedere flight had gedurende 6 holes gezelschap van de 23-jarige Dewi Claire Schreefel (van Golf Team Holland). Deze getalenteerde speelster is hiervoor de Van Lanschot benaderd. Alle deelnemers hebben genoten van haar spel en kunnen terugkijken op een zeer geslaagde dag. De partners van de BZW Natura 2000: hoog bureaucratisch gehalte De BZW krijgt geen gehoor bij de provincie Noord-Brabant in haar oproep om Natura 2000 uit te stellen. Ook het advies van de BZW om de maatschappelijke en economische effecten te onderzoeken lijkt geen opvolging te krijgen. Daarom heeft de BZW deze maand opnieuw geageerd tegen de stand van zaken rondom Natura Via de media en correspondentie met de provincie heeft de BZW kenbaar gemaakt welke schadelijke effecten bedrijven ondervinden van Natura Nu de beheerplannen voor de Natura 2000 op het punt staan definitief te worden, dreigen tal van nieuwbouwprojecten ernstig te worden vertraagd of, erger nog, geblokkeerd zonder dat bekend is welke milieuwinst dit oplevert. Zorg voor de natuur is prima, maar het hoge bureaucratische gehalte van dit proces heeft zeer nadelige gevolgen voor bedrijven. Bovendien is de BZW van mening dat een verdere verbetering van de luchtkwaliteit want daar gaat het in feite over - het beste bereikt kan worden door het energieverbruik te gaan verduurzamen, door minder fossiele brandstoffen te verbranden. Het Telos rapport Energiek Brabant bevat zinnige aanbevelingen op dat gebied en de BZW probeert bedrijven aan te zetten deze zoveel mogelijk op te volgen. Via onze website houden wij u op de hoogte: www. bzw.nl. Harry van Raaij bij BZW in Zeeland Bij de gezamenlijke ledenvergadering van de twee Zeeuwse BZW kringen op 7 oktober jl. trad Harry van Raaij op als gastspreker. Van Raaij is voormalig voorzitter van PSV. Hij ging in op de aspecten van het managen van een internationaal voetbalbedrijf en de overeenkomsten en verschillen met een gewone onderneming. Hij deelde een aantal lessen met het publiek, die Van Raaij geleerd heeft in de periode dat hij als voorzitter bij PSV was: - goede managers zijn weliswaar heel belangrijk, maar een goede coach is minstens zo belangrijk - het bewaken van de cultuur van de club is een hoofdzaak - er moet voortdurend geïnvesteerd worden in het onderhouden van netwerken, zoals die van de supporters, het bedrijfsleven en de spelersmakelaars. Sprekend over de verschillen met het bedrijfsleven gaf Van Raaij aan dat sponsoring een ander management vereist dan in het bedrijfsleven gebruikelijk is. Duurzaam inkopen Wat is duurzaam inkopen en wat gaat het ons brengen? Deze vraag zal worden beantwoord door Willem Lageweg van MVO Nederland tijdens een speciale bijeenkomst. Jacqueline Reeker en Ed de Rochemont van Interpolis/ Achmea zullen ingaan op de vraag hoe ondernemers omgaan met duurzaam inkopen. Deze bijeenkomst is een initiatief van de BZW-commissie Maatschappelijk Ondernemen in samenwerking met MVO-Nederland en VNO-NCW. Deze eerste bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 3 november van tot uur bij Interpolis in Tilburg en is bestemd voor de BZW kringen Midden-Brabant, Oost, s-hertogenbosch en Helmond. In februari wordt eenzelfde bijeenkomst georganiseerd bij Delta in Goes, bedoeld voor de BZW kringen in West-Brabant en Zeeland. Voor meer informatie en aanmelding: BZW, Ien van de Rijdt, T (013)

5 Stabat Mater zoekt bedrijfsvrienden Elk jaar, 14 dagen voor Pasen, wordt in Oirschot het Stabat Mater concertweekend georganiseerd. Deze traditie kwam mede tot stand door de BZW die dit voor Brabant belangrijke initiatief nog steeds van harte steunt. Tijdens dit driedaags evenement ontmoeten duizenden bezoekers elkaar in een muzikale ambiance op topniveau. Jaarlijks presenteert de speciaal hiervoor opgerichte stichting een verrassend programma, een uitgekiende mix van hedendaagse en vroegere composities. Uitgevoerd door professionele orkesten, koren, solisten onder leiding van gewaardeerde dirigenten. Naast particuliere bezoekers zijn er veel gasten van grote en kleine sponsoren. De praktijk wijst uit dat de Stabat Mater concerten zeker niet alleen voor de echte muziekliefhebber is. Het gaat mensen juist ook om de jaarlijkse ontmoeting en het plezier van samenkomen in het typisch Brabantse Oirschot. Ondernemers die graag willen aansluiten en willen profiteren van deze succesvolle jaarlijkse traditie kunnen bedrijfsvriend worden. De kosten hiervan bedragen 500 euro. Daarvoor krijgen de bedrijfsvrienden vier kaarten en een naamsvermelding in het programmaboekje. De toegangskaarten bieden ook toegang tot de goed bezochte nazit, waar directies, bestuurders van bedrijven, organisaties en overheden elkaar ontmoeten onder het genot van een hapje en drankje. In 2010 is het concertweekend in Oirschot op vrijdag- en zaterdagavond en zondagmiddag 19, 20 en 21 maart. U kunt zich aanmelden als bedrijfsvriend door te bellen met de directeur van de stichting: Theodoor van Leeuwen ( ) of te mailen naar: secretariaat@stabatmater.nl. BZW Helmond bezoekt Automotive Campus Ruim 65 leden van de BZW Helmond brachten op 1 september een bezoek aan de High Tech Automotive Campus in Helmond. Op de campus zijn automotive-bedrijven, kennisinstellingen en de overheid samengebracht met als doel het bevorderen van samenwerking, kennisdeling en open innovatie. Op de campus is het Automotive House gevestigd. Dit is hét informatiecentrum en dé ontmoetingsplek van de Nederlandse automotive industrie. Na een inleiding en presentatie van de directeur, Han van den Bremer, werd een bezoek gebracht aan de crashbaan van TÜV Rheinland TNO, aan de unieke motorentest-installatie van TNO en de campus zelf. De deelnemers kijken terug op een zeer interessante bijeenkomst die werd afgesloten met een borrel en een hapje in het Automotive House. nieuws van de leden Woensdag 7 oktober was het feest voor de medewerkers van Dorel Nederland in Helmond. Zij vierden dat de tegenwoordig wereldwijd verkochte autozitjes van Maxi-Cosi 25 jaar geleden voor het eerst werden geïntroduceerd op de Europese ratie als nieuw uitziet. Het gebouw aan het Heilig Hartplein in Veghel is nu de plek waar alle medewerkers van zowel het hoofdkantoor van HOBIJ Groep, als wel de Veghelse vestiging van HOBIJ Uitzending en Detachering, International Work Force, Recruitment & Interim Professionals en zustermaatschappij U-Turn gehuisvest zijn. De verschillende werkmaatschappijen blijven samenwerken om kandidaten en bedrijven in de branches food, logistiek en productie & techniek bij elkaar te brengen. markt door het toenmalige bedrijf Maxi-Miliaan (Helmond). 6 Medewerkers die er ook 25 jaar geleden al bij waren, deelden taart uit op alle afdelingen van het bedrijf. Daarnaast was er een overzichtstentoonstelling ingericht en was er s middags een feestelijke bijeenkomst. Begin september legde minister-president Balkenende de eerste steen voor een nieuwe chemische fabriek bij Yara Sluiskil B.V. op haar bedrijfsterrein nabij Sluiskil in de gemeente Terneuzen. Het gaat om de Ureum 7 fabriek waar ureum-oplossing wordt geproduceerd. De nieuwe fabriek vervangt twee bestaande ureum oplossingsfabrieken en wordt de grootste ter wereld. De investering bedraagt ruim 400 miljoen euro. Een bedrijf dat ruim vierhonderd miljoen euro durft te investeren in deze zware economische tijden, verdient alle lof, verklaarde Balkenende zijn komst uit Den Haag. Ureumoplossing is de grondstof voor ureum kunstmest en milieuvriendelijke producten voor het reduceren van de uitstoot van stikstofoxiden uit grote motoren (AdBlue) en wordt ook gebruikt voor technische toepassingen. Medio dit jaar begon het engineeringsbedrijf Uhde GmbH, onderdeel van de ThyssenKrupp groep uit Duitsland, met de voorbereidingen voor de bouw van de Ureum 7 fabriek. De opstart is voorzien in juni Yara werkt voor de nieuwbouw vooral met regionale aannemers. Cruise Coordination chauffeursdiensten uit Eindhoven heeft zich gespecialiseerd in het aanbieden van privé chauffeurs op maat. Om slaaprijden te voorkomen is nu een dream team samengesteld, speciaal bedoeld om vermoeide automobilisten veilig naar hun bestemming te brengen. Hiermee spelen zij in op de campagne van het ministerie van Verkeer en Waterstaat Word geen slaaprijder. Reden voor deze campagne is dat in ongeveer 15% van alle wegongevallen vermoeidheid een rol speelt. De speciale dream teams zijn te vinden bij diverse parkeerplaatsen in Nederland en wijzen automobilisten op de gevaren van vermoeidheid in het verkeer. De verschillende Veghelse vestigingen van HOBIJ Groep zijn per 1 augustus jl. verhuisd en samengebracht in één pand, dat er na een grondige restau- 5

6 West-Brabant opnieuw Logistieke Hotspot nr. 1! De regio West-Brabant is opnieuw uitgeroepen tot Logistieke Hotspot Nummer 1 van Nederland. De regio s VenloVenray en Tilburg eindigden op respectievelijk de 2e en 3e plaats. Het is voor het zesde achtereenvolgende jaar dat het Vakblad Logistiek de Logistieke kaart van Nederland publiceert. Op deze kaart staan de belangrijkste logistieke regio s, de zogenaamde hotspots van Nederland met daarbij de relevante criteria waarop de hotspots scoren. Voor het samenstellen van de Logistieke kaart is een panel van 25 logistieke experts, zowel nationaal als internationaal, gevraagd hun stem uit te brengen en de verschillende regio s punten toe te kennen voor alle factoren die van belang zijn bij het vestigen van een logistieke operatie in Nederland. Deze criteria lopen uiteen van de beschikbaarheid van vestigingslocaties, de aanwezigheid en kwaliteit van de infrastructuur en de bereikbaarheid van de logistieke knooppunten in het gebied enerzijds, tot de beschikbaarheid, motivatie en kwaliteit van personeel en opleidingen en de rol van de lokale overheden en stuwende kracht van de regionale ontwikkelingsmaatschappijen anderzijds. Typisch voor de logistieke sector in West-Brabant is dat de regio zich al jaren lang in het bijzonder richt op de zogeheten value added logistics. Oftewel het duidelijk toevoegen van waarde aan de logistieke operaties. WestBrabant, strategisch gelegen tussen de twee wereldhavens Rotterdam en Antwerpen, is de laatste jaren erg succesvol gebleken in het aantrekken van juist dit soort bedrijvigheid. 6 Het afgelopen jaar hebben zich bedrijven gevestigd of uitgebreid als de Zuid-Koreaanse gigant LG, Jan de Rooij Logistics, Terex, HI Logistics, Bauknecht en Whirlpool. Deze toonaangevende logistieke dienstverleners voegen substantiële waarde toe gedurende het logistieke proces via aanvullende diensten als assembleren, configureren, verpakken, ompakken, prijzen, labellen en testen. Een ander aspect waarop West-Brabant volgens het juryrapport sterk scoorde betrof de medewerking en inzet van de gemeenten in de regio en de regionale ontwikkelingsmaatschappij N.V. REWIN West-Brabant. Naast de hierboven genoemde criteria heeft de jury natuurlijk ook gekeken naar ontwikkelingen die in de regio s plaatsvinden. Voor West-Brabant is de komst van het Logistieke Topinstituut naar Breda uiteraard een enorm succes te noemen. Daarnaast is de kogel door de kerk voor wat betreft de aanleg van het nieuwe bovenregionale bedrijventerrein Logistiek Park Moerdijk. Voeg daarbij het definitieve besluit om het laatste deel van de A-4 tussen Halsteren en Dinteloord te realiseren en het is evident dat daarmee het logistieke plaatje van West-Brabant wordt geoptimaliseerd. BZW beschouwt de uitverkiezing van het Vakblad als een bevestiging van de keuze die de regio, overheid en bedrijfsleven, waaronder BZW, een aantal jaren geleden met steun van het Ministerie van Economische Zaken heeft gemaakt. Logistiek is één van de drie pijlers van het Pieken in de Delta programma (naast maintenance en toerisme), waarvoor de samenwerkende partijen in de regio zich sterk maken. nieuws van de leden Cehave Landbouwbelang en Agrifirm starten een onderzoek naar de mogelijkheden van en fusie. Beide coöperaties verwachten stevige financiële en strategische voordelen van een fusie. Beide bedrijven zijn actief in diervoeders en leveren diverse producten en diensten voor de akker-en tuinbouw. De voorgenomen fusie verbreedt de basis voor productvernieuwing, verlaagt de kosten en versterkt de inkooppositie. De ledenraden van beide coöperaties beslissen naar verwachting eind 2009/ begin De Weg van de Toekomst, ofwel de N329 in Oss, wordt uitgevoerd met verschillende duurzame, milieuvriendelijke, innovatieve en verkeersveilige elementen. De provincie Noord-Brabant en de gemeente hebben dit besloten. Het afgelopen jaar is er onder andere met het bedrijfsleven, schooljeugd, politici en bewoners gepraat over alle mogelijkheden en wensen ten aanzien van de Weg van de Toekomst. De aanbesteding voor de Weg van de Toekomst loopt van december 2009 tot mei volgend jaar. Voor de zomer van 2010 moet de weg gegund zijn zodat de weg eind 2010 op de schop kan. Drs. Paul van den Wittenboer RA (1963) treedt per 1 november 2009 in dienst als Financieel Directeur van Audax BV. en volgt daarmee de in juli 2009 vertrokken CFO Peter van Dongen op. Met de benoeming van Van den Wittenboer is het Directie Team Audax compleet. Van den Wittenboer is voor Audax geen onbekende. Reeds gedurende een aantal jaren was hij namens BDO een van de aanspreekpunten voor Audax bij de controle van de jaarrekening. Hij beschikt over de nodige financiële expertise op het gebied van Logistiek en Uitgeverijen. Van 1 oktober tot en met 1 november 2009 (of zolang de voorraad strekt) verkoopt de Efteling unieke blokjes Pegasus hout in het park. Het hout is afkomstig van de houten achtbaan Pegasus die na 18 dienstjaren afgelopen augustus werd afgebroken om plaats te maken voor een nieuwe attractie. Een deel van de opbrengst komt ten goede aan Villa Pardoes, het vakantieadres voor kinderen met een levensbedreigende ziekte. Bovendien maakt de eigenaar van een stukje hout kans op een proefrit voor twee personen in de nieuwe attractie Joris en de Draak (2010). Versteijnen Logistics, met vestigingen in Nederland en Hongarije, neemt de Ids Holding over. Ids Holding is een succesvol samenwerkingsverband van een zevental gerenommeerde logistieke dienstverleners, is in 1988 opgericht en heeft als dochtervennootschappen I.D.S. International Distribution Systems, Infodis en een deelname in Tandem Global Logistics Netherlands. IDS Holding heeft besloten haar aandelen in haar expeditiedochter IDS ( com) over te dragen aan een van haar houders van certificaten van aandelen, Versteijnen Logistics te Tilburg ( Zeeuwse Maatjes is een initiatief waarbij vrijwillige mentoren tijdelijk een steuntje in de rug bieden aan jongeren die dat goed kunnen gebruiken. Dit zijn bijvoorbeeld jongeren die vroegtijdig schoolverlaten, op het verkeerde pad terechtkomen of anderszins vastlopen op school of in

7 Zonder jeugd geen Brabant Op 9 september ondertekenden staatssecretaris Klijnsma en wethouder Eigeman van de gemeente s-hertogenbosch namens alle partners een convenant en actieplan Brede aanpak jeugdwerkloosheid 2009 voor de regio NoordoostBrabant. Deze regio stuurde als eerste in Nederland het actieplan toe aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De staatssecretaris ondertekende op het Koning Willem 1 college in shertogenbosch ook de convenanten met de overige 23 regio s. De regio Noordoost-Brabant ontvangt voor dit jaar 1,9 miljoen euro extra van de staatssecretaris om alle acties te bekostigen. De partners, - 20 gemeenten, UWV WERKbedrijf, onderwijsinstellingen, samenwerkende kenniscentra, sociale partners, jeugdzorginstanties en SW-bedrijven - uit de regio Noordoost-Brabant zetten samen de schouders eronder om de voorspelde verdubbeling (1.500 extra werkloze jongeren) van jeugdwerkloosheid in de regio tegen te gaan. Dat betekent maximaal 750 extra werkzoekende jongeren. Het vraagt van de partijen veel inspanning, sturing en een non-conformistische benadering. Zij zetten alles op alles om zoveel mogelijk jongeren duurzaam aan het werk te krijgen en te houden. Ze gaan jongeren motiveren om door te leren en stellen hen daartoe in staat via voldoende leerbanen. De partijen zetten zich extra in voor jongeren in kwetsbare posities. Via een actieve inbreng van de vele partners zijn er 21 verschillende acties opgenomen. Eind 2009 wordt in de regio de balans opgemaakt en beoordeeld of er aanvullende acties of aanpassingen nodig zijn. Op de werkpleinen in de regio s zitten adviseurs klaar om alle vragen op het gebied van leren en werken te kunnen beantwoorden. De scholen bieden een helpende hand voor scholieren. BZW is partner in het regionaal convenant jeugdwerkloosheid en zet zich in voor het creëren van voldoende stage- en leerwerkplekken voor jongeren. Door de aankomende vergrijzing is goed geschoold talent immers noodzakelijk om de hoogwaardige industrie in de regio in stand kan houden. Lagere energietarieven via de BZW De energietarieven zijn aan het stijgen. Juist om energiekosten te beheersen bieden wij BZW-leden de mogelijkheid om gezamenlijk energie in te kopen, wat in de praktijk leidt tot 10-15% lagere energietarieven. Bedrijven als Dokter Kolb, Plastica Plaat, de Tigchelaar Groep, bruynzeel-sakura en vele anderen maken al deel uit van het collectief voor gezamenlijke inkoop van de BZW: de BZW Energiegroep. Leden kunnen heel eenvoudig instappen en dus kosten besparen. Bovendien kunnen BZW-leden gebruikmaken van een energie-check. Specialisten maken uw energiekosten en energiecontracten inzichtelijk en voorkomen dat u vastzit aan een stilzwijgende verlenging. Dat kan heel welkom zijn in de huidige ondoorzichtige markt die ontstaan is als gevolg van de liberalisering van de energiemarkt en splitsing van energiebedrijven. Ook is het prettig om overzicht te hebben bij stijgende energietarieven. Voor meer informatie: Jan van Mourik, T of mourik@ bzw.nl. nieuws van de leden werk. Een mentor biedt hen nieuwe kansen voor de toekomst. Mentorproject Zeeuwse Maatjes is een initiatief van de drie Zeeuwse RMC Functies en het Zeeuws Netwerk van Loopbaanadviseurs in samenwerking met Stichting Technocentrum Zeeland. Het project wordt onder andere gesteund door de Zeeuwse SOZA s en SDW, ROC Westerschelde, ROC Zeeland, Scoop Zeeland, het Zeeuwse UWV WERKbedrijf, de Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (COLO) en de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW). Zeeuwse Maatjes wil graag binnen vier jaar een Zeeuwse mentorpool vormen van ca. 100 vrijwilligers. Door de financiële bijdrage van het Oranje Fonds à per jaar, gedurende vier jaar, wordt het mogelijk gemaakt een goed getrainde mentorpool te vormen die Zeeland breed opereert. Dow vestigt haar nieuwe Europese Service Centrum in Terneuzen. Dit centrum gaat op 1 januari 2010 met 100 medewerkers van start en zal ondersteunende diensten zoals Inkoop en Supply Chain verlenen aan alle Dow-vestigingen in Europa. Met de komst van het centrum naar Terneuzen behoudt Dow in Nederland werkgelegenheid en komen er ook nieuwe banen bij. Het Europese Service Centrum Terneuzen zal een zelfstandige onderneming worden die deel uitmaakt van een wereldwijd Dow-netwerk van service centra met vestigingen in Midland (USA), Mumbai (India), Sao Paolo (Brazilië) en Shanghai (China). Het centrum zal in de toekomst haar diensten ook aan andere bedrijven aanbieden. Kunstmestproducent ZuidChemie B.V. uit Sas van Gent gaat verder onder de naam Rosier Nederland B.V. Burgemeester Lonink van de gemeente Terneuzen heeft tijdens een feestelijke bijeenkomst de nieuwe naam onthuld. Zuid-Chemie neemt hiermee de naam aan van het Belgische moederbedrijf Rosier dat voor meer dan de helft in handen is van Total. Al in 2006 werd ZuidChemie overgenomen door het Belgische Rosier S.A., dat vertegenwoordigd is in meer dan 80 landen. Momenteel werken bij Zuid-Chemie 110 mensen. De ministers Van der Hoeven (EZ) en Plasterk (OCW) hebben in september bekendgemaakt welke projecten financieel worden ondersteund via de regeling tijdelijke inzet kenniswerkers. Bij veel voorstellen die zijn ingediend zijn hightech bedrijven en kennisinstellingen uit Eindhoven en omgeving betrokken. In totaal worden onderzoekers van bedrijven tijdelijk ondergebracht bij kennisinstellingen als TNO en TU/e om aan maatschappelijk relevante onderzoeksopdrachten te werken. Daarvan zijn circa 900 kenniswerkers werkzaam in de Brainport regio. Er is een bedrag van 135 miljoen euro mee gemoeid. Met deze crisismaatregel komt het Kabinet duidelijk tegemoet aan de behoefte van het innovatieve bedrijfsleven. Door gebruik te maken van deze nationale regeling laten hightech bedrijven als Philips, NXP, ASML, DAFtrucks en Nedschroef zien dat ze blijvend willen investeren in R&D en in Brainport als thuisbasis voor relevante R&D-activiteiten, aldus Brainport Development. 7

8 Tijdelijke sluiting subsidieprogramma OP-Zuid Wegens overweldigende belangstelling heeft het Comité van Toezicht besloten om het hele subsidieprogramma Operationeel Programma ZuidNederland (OP-Zuid) tijdelijk te sluiten voor nieuwe subsidieaanvragen. OP-Zuid is bedoeld voor bedrijven, kennis- en onderwijsinstellingen en gemeenten. Het programma voorziet in subsidies voor projecten die bijdragen aan versterking van de economische structuur en het stimuleren van innovatie. Met name mkb-bedrijven hebben in de afgelopen periode massaal de weg gevonden naar het programma. Al met al kan het programma dus een groot succes worden genoemd, waarmee juist in deze economisch zware periode veel initiatieven zijn ondersteund. Het succes heeft echter wel tot gevolg dat het budget voor onderdelen van het OP-Zuid ruim overvraagd is. Dat is de reden voor een tijdelijke sluiting van het programma voor nieuwe subsidieaanvragen. Reeds ingediende projecten binnen de subsidieplafonds worden behandeld. De komende tijd zal de balans worden opgemaakt. Er vindt een verkenning plaats van de mogelijkheden om zoveel mogelijk projecten te honoreren. Het streven is het programma per 1 januari 2010 weer te openen voor het indienen van subsidieaanvragen. Veel van de aanvragen werden ingediend voor bijvoorbeeld de Innovatieregeling, waar subsidie beschikbaar is voor risicovolle ontwikkelingsprojecten die leiden tot nieuwe producten, diensten of processen en werkgelegenheid in de regio. Daarnaast is een groot aantal projecten 8 ingediend gericht op herstructurering van bedrijventerreinen, het vormen van innovatieve bedrijvenclusters, het bevorderen van ondernemerschap tot de aanpak van binnenstedelijke gebieden. In het OP-Zuid is inmiddels aan circa 250 projecten subsidie toegezegd. Daarmee is in totaal een investering van ruim 230 miljoen euro gemoeid. Er zijn nog bijna 200 projecten, ter waarde van ruim 220 miljoen euro, in behandeling. Met deze projecten wordt op grote schaal invulling gegeven aan de regionale ambitie om Zuid-Nederland verder te versterken tot een Europese toptechnologische regio. OP-Zuid is een gezamenlijk subsidieprogramma van de provincies Limburg, Noord-Brabant en Zeeland, samen met de steden Breda, Tilburg, s-hertogenbosch, Eindhoven, Helmond, Venlo, Sittard-Geleen, Heerlen en Maastricht. Het is een economisch stimuleringsprogramma dat met bijna 186 miljoen euro mede wordt gefinancierd uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). In het verlengde van de Europese Lissabonstrategie heeft OP-Zuid als voornaamste doelstellingen de bevordering van het concurrerend vermogen, een duurzame economische groei en een versterking van de werkgelegenheid in Zuid-Nederland. Voor meer informatie: nieuws van de leden Dan denk je aan Brabant. is de slogan die voortaan gebruikt wordt om Brabant in binnen- en buitenland op de kaart te zetten. Samen met een beeldmerk, bestaande uit de letters NB en een jingle vormen zij de verwoording in beeld en geluid van het Merk Brabant. Dit merk is ontwikkeld en uitgewerkt door een breed samengestelde stuurgroep: Thoon Essed (Provincie Noord-Brabant), Ton Nelissen (KvK), Jan Pelle (Brabantse Ontwikkelings Maatschappij), Gerrit-Jan Swinkels (SER en Indoor Brabant), Hans Mommaas (Telos en UvT), Albert Verlinde (V&V entertainment), en Bob Hutten (Hutten Exclusieve Catering). Het is de bedoeling dat slogan en beeldmerk gebruikt gaan worden in campagnes. Ook ondernemers en instellingen kunnen aanhaken door het Brabantse merk te gebruiken als extra toegevoegde waarde in de promotie van hun organisatie. Meer informatie: www. dandenkjeaanbrabant.nl Op 16 september heeft wethouder Siebelink de tank van het inzamelvoertuig van Saver voor het eerst gevuld met biodiesel die gemaakt is van gebruikt frituurvet. Wethouder Siebelink geeft hiermee het startsein voor de proef van Saver met schone brandstof in de gemeente Bergen op Zoom. Al enige tijd biedt Saver de mogelijkheid om het gebruikte frituurvet in te leveren op het gratis gedeelte van de milieustraten. Voor biodiesel wordt uitsluitend gebruik gemaakt van gebruikte vetten en oliën waardoor geen nieuwe grondstoffen nodig zijn. Bovendien is de uitstoot van CO2 uit deze biodiesel zeer laag. De komende tijd rijdt Saver als proef met één voertuig op biodiesel. Als de proef slaagt, wil Saver dit uitbreiden naar meer inzamelvoertuigen in Bergen op Zoom en in de andere gemeenten. Er wordt gestart met 30% biodiesel wat inhoud dat de brandstof nog 70% gewone diesel bevat. Als de proef slaagt, zal dit opgevoerd worden tot 100% biodiesel. Het Helmondse bedrijf Kimmenade Nederland BV gaat binnenkort de wanden van de nieuw te bouwen parkeergarage in het Eindhovense Stationskwartier waterdicht afsluiten. Hiervoor wordt verspuitbaar, naadloos materiaal gebruikt dat in eigen huis geproduceerd wordt. De funderingen en betonwanden van

9 Leningen voor ondernemers: MKB Innovatiefonds Brabant Sinds september kan het Brabants midden- en kleinbedrijf (mkb) een beroep doen op het MKB Innovatiefonds Brabant van de provincie Noord-Brabant. Het fonds verstrekt leningen van tot Met dit fonds investeert de provincie Noord-Brabant juist nu in kredietvoorzieningen voor een gezond, innovatief midden- en kleinbedrijf. De BZW heeft een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van deze regeling om het MKB te ondersteunen. De provincie Noord-Brabant heeft 25 miljoen beschikbaar gesteld voor het MKB Innovatiefonds Brabant. Dit fonds richt zich op in de kern gezonde bedrijven (5-200 fte) die een gunstig toekomstperspectief hebben, maar die nu last hebben van de crisis. Het gaat om bedrijven in de sectoren hightech systemen & materialen, food & nutrition, toerisme, medische technologie & life sciences, health, procesindustrie, bioenergie, maintenance, logistiek & distributie. Zij kunnen een achtergestelde, rentedragende (10%) lening aanvragen. Deze leningen hebben een looptijd van maximaal drie jaar en het eerste 1,5 jaar is aflossingsvrij. De aanvraag loopt via de eigen bank, die minimaal 50% financiert. De regionale banken zijn bekend met de regeling en de criteria. Het beheer van het fonds ligt bij de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij in samenwerking met de regionale ontwikkelingsmaatschappijen Brainport Development en NV REWIN. Voor meer informatie: Betrokken ondernemers, samen voor Breda BZW Kring Breda, NAC, de Rabobank en de gemeente hebben in september een nieuwe stichting gepresenteerd: Betrokken ondernemers, samen voor Breda. Deze stichting gaat maatschappelijk betrokken ondernemers bijstaan bij het realiseren van maatschappelijke projecten. De vier initiatiefnemers hebben voor twee jaar een budget beschikbaar gesteld om de stichting een goede start te geven. Zij constateerden de afgelopen jaren dat steeds meer ondernemers graag op positieve wijze willen bijdragen aan de samenleving, maar het moeilijk vinden om geschikte, bij hun bedrijf passende projecten te vinden. Ook vinden ze het vaak lastig hoe zij het maatschappelijk betrokken ondernemen moeten aanpakken. De stichting Betrokken ondernemers, samen voor Breda krijgt drie hoofdtaken. Op de eerste plaats het functioneren als kenniscentrum voor ondernemers die hun maatschappelijke betrokkenheid willen tonen maar nog niet weten hoe dat te doen. Daarnaast treedt de stichting op als makelaar tussen vraag en aanbod ofwel tussen ondernemers en zeer uiteenlopende maatschappelijke organisaties. Als derde wil de stichting de verschillende netwerken van ondernemers en maatschappelijke organisaties aan elkaar knopen. Alleen de initiatiefnemers zijn al goed voor netwerken van duizenden ondernemers. Namens de BZW Kring Breda was Michiel Stevens (directeur Winters bouw & ontwikkeling) aanwezig bij de lancering van de nieuwe stichting. Voor meer informatie kunt u terecht op: nieuws van de leden de parkeergarage vereisten veel heiwerk. Door toepassing van een koud gespoten betonnen afdichtingsmiddel zal de parkeergarage, zelfs tot twee verdiepingen onder de grond, geheel waterdicht zijn. De Osse Overslag Centrale BV (OOC) te Oss ontving onlangs het ISO9001 en GMP+ certificaat. Deze certificeringen heeft OOC aangevraagd om haar bestaande en nieuw verworven klanten beter te kunnen bedienen. Het ISO9001 certificaat is nodig om de kwaliteitsbasis te leggen voor andere certificeringen waar OOC momenteel aan doorwerkt. Zo wordt gestreefd naar het behalen van het ISO28000 certificaat voor de veiligheidsborging van doorvoerhavens. Het GMP+ certificaat toont aan dat OOC voldoet aan de kwaliteitsnormen van op- en overslag van diervoeders voor landbouwhuisdieren. De voorzitter van Hurks groep Eindhoven, Geert Hurks, heeft eind september in Kasteel Maurick de eerste twee exemplaren uitgereikt van het boek Op houw en trouw aan toekomst en verleden. Het boek is een uitgave van Bouwbedrijf Hurks van der Linden te SintMichielsgestel en bevat 7 interviews waarin verleden, heden en toekomst van de bouwnijver- heid in een maatschappelijke context worden geplaatst. Op deze bijeenkomst, die in het teken stond van maatschappij en onderneming hield de (toen nog aanstaande) Commissaris van de Koningin, Wim van de Donk, een inleiding onder de titel de maatschappelijke opdracht van ondernemingen. De Ierse luchtvaartmaatschappij Aer Lingus start op 25 oktober 2009 met een dagelijkse vlucht tussen Eindhoven Airport en London Gatwick. De route wordt uitgevoerd met een moderne Airbus A-320 met 174 stoelen. Met deze nieuwe vlucht vanaf Eindhoven Airport wordt London nog beter bereikbaar voor toeristische en zakelijke reizigers uit de regio. De luchthaven Gatwick ligt ten zuiden van Londen en met de snelle treinverbinding de Gatwick Express sta je binnen 35 minuten in centraal Londen (Victoria). Vluchten zijn te boeken via en worden momenteel aangeboden vanaf 9,99 per enkele reis (inclusief taxen en toeslagen). BRAMM uw MobiliteitsManager BRAMM staat voor BRAbant MobiliteitsManagement. Mobiliteitsmanagement betekent slim organiseren = slim werken = slim reizen. Door een overvol Nederland worden mobiliteitsproblemen groter. Het is nu tijd om actie te ondernemen en te zorgen dat mobiliteitsmanagement een structureel karakter krijgt binnen het bedrijfsleven. BRAMM kan daarbij helpen door het bieden van een totaaltraject op het gebied van mobiliteitsmanagement: van inzicht en advies tot en met implementatie. Alles wordt specifiek afgestemd op uw organisatie en kijkend naar wat ú en uw medewerkers beweegt. Voor meer informatie: 9

10 10

11 BZW-Jaarcongres 19 november 2009 De nieuwe wereld Op het jaarcongres, dat op 19 november in Theater de Efteling wordt georganiseerd, laat de BZW de huidige recessie even los. Er wordt over de crisis heengekeken en een kijkje in de toekomst genomen. Maar de hoofdsprekers, Gerard Kleisterlee, Vincent Everts en Peter Swinkels, zijn duidelijk: die toekomst of het nu over bestuurlijke verhoudingen of producten en diensten gaat wordt wel grotendeels bepaald door de huidige economische malaise. het allemaal zo snel gaat, let niet op. Zo geven van onze virtuele wereld, en Vincent Everts zit aan tafel in zijn stamt het internet al uit de jaren zestig huis in Amsterdam. Voor hem liggen dat zal net zo ingrijpend zijn. toen in Amerika militaire computernetvijf verschillende E-readers - uit de werken aan elkaar gekoppeld werden. kluiten gewassen i-pod-achtige aplekker oud paraten - bedoeld om boeken te lezen. De technologie bereikte echter pas Een van de bepalende factoren voor zo n tien jaar geleden serieus de con Fantastische dingen, aldus Everts, die de economie van de toekomst is de tijdens het BZW-jaarcongres een lezing sument. En pas de laatste jaren wordt schaarste aan olie. Het evenwicht tushet medium volwassen en krijgen geeft over de versmelting van sociaalsen voorraad, productie en consumpnieuwe toepassingen, bijvoorbeeld op economische en technologische vertie zal volledig verstoord worden, het gebied van communicatie, vaste anderingen. Ik kan nu een bibliotheek door de toenemende vraag uit groeivoet aan de grond. Consumenten van honderden boeken in mijn bineconomieën als China en India. nenzak meenemen Everts: Er zal binen ontvang autonen afzienbare Alle verandering gaat langzaam omdat mensen er matisch kranten en tijd veel minder niet van houden magazines als de olie dan geld zijn. New York Times en Tijdens de recestime Magazine. sie is wereldwijd gebruiken het om te winkelen, te banen ze zijn perfect in het gebruik, misschien dertig procent van het geld kieren, scholen te zoeken, netwerken hebben intuïtieve interfaces en de verdampt. Dat klinkt heftig, maar het te onderhouden, et cetera. Voor het schermen op basis van e-ink maken brengt ons slechts vijf jaar terug in de bedrijfsleven is het anders, zeker voor ze net zo leesbaar als druk op papier. tijd. Aan het verbruik van olievoorhet mkb. Ondernemingen hebben een Ik recenseer wekelijks diverse nieuwe raden doe je echter niets. Daarnaast website een veredelde folder en gadgets en er zitten juweeltjes tussen. speelt het probleem van CO2-uitstoot . Daarmee houdt het vaak op, Toch moeten we ons realiseren dat de komende vijftig jaar keihard. Dit terwijl de mogelijkheden ongekend technologische innovaties als deze de wordt niet alleen steeds meer onzijn. We staan wat dit betreft dus pas toekomst niet bepalen. De acceptatie derschreven door overheden, maar aan het begin van een ontwikkeling en de wensen van consumenten en ook door het bedrijfsleven. Ook op die decennia geleden al is ingezet. bedrijven zijn leading. dit vlak is actie onontkoombaar. Een Vanaf de industriële revolutie heeft de derde factor van belang is de verwesterse mens zijn fysieke omgeving Volwassen grijzing. Nu al staan de laatste vier opnieuw vormgegeven, wegen aange Alle verandering gaat langzaam omjaar van het leven van een mens voor legd, natuur voor agrarische doeleindat mensen er niet van houden, stelt vijftig procent van de kosten voor zijn den opgeofferd, steden gebouwd Everts. Of het nu om de markt voor gezondheidszorg. Als we straks alde koek is nu echter op. In dit land is auto s, supermarkten of het internet lemaal lekker oud worden, zullen de gaat, het kost ontzettend veel tijd voor- geen centimeter meer onbenut. Nu uitgaven aan health care exponentieel dat zij tot wasdom komen. Wie zegt dat breekt het tijdperk aan van het vormtoenemen. Al met al zal de impact 11

12 Bouwbedrijf van Breemaat Dat staat. Bouwbedrijf van Breemaat - Postbus 43, 5688 ZG Oirschot - De Stad NX Oirschot - T (0499) F (0499) W

13 klanten en omgeving centraal. Communiceren men en waarden gaat een aanzienlijk deel van deze ontwikkelingen op onze economie staat centraal. Waarom maar één website? van de ondernemingen failliet of op in een enorm zijn. Er moet dus iets veranderen en Waarom je media beperken, video, sociale ander bedrijf. En er komen nieuwe bedrijven wat dat betreft is de huidige crisis een zegen. netwerken en één-op-één contacten kunnen bij; ondernemers met nieuwe inzichten en Naast de algehele kritiek op de graaiculnet zo belangrijk zijn als ? En maak gemethoden. Echter net zoals voor hen, geldt tuur, klinkt ook de roep om duurzaamheid bruik van de mogelijkheden die internet biedt. voor bestaande bedrijven dat de toekomst steeds luider. We gaan van greed naar green. De technologie van morgen is er al. Door dit maakbaar is door je aan te passen aan nieuwe Consumenten vragen daar om en het bedrijfsmedium zijn dingen mogelijk die we tien jaar omstandigheden. Een grote fout die je daarbij leven heeft daar rekening mee te houden. En geleden niet hadden kunnen denken. Heb kunt maken is denken dat dit alleen voor grote dat leidt soms tot vreemde taferelen. Zo zie je je een kenniswerker nodig, maar kan je die bedrijven is weggelegd. Multinationals vinden in Amerika dat alles letterlijk groen wordt geniet betalen of vinden, via het net huur je zo de toekomst niet uit. Ze mogen dan relatief schilderd. Marketeers schreeuwen over elkaar iemand in India in. En is die fysieke winkel nog veel kennis en middelen hebben, het zijn heen hoe duurzaam hun producten wel niet wel nodig? De relatie die we met onze klanten logge, vaak conservatieve organisaties. Wat ze zijn, ook als dat niet zo is. Dat werkt natuurlijk aangaan wordt steeds complexer. niet op de lange termijn. Feit Dat moet je managen en je moet blijkt echter wel dat consu Multinationals vinden de toekomst niet uit focussen. Hoe dat moet? Daar is menten steeds minder luxe geen standaard antwoord op te en gemak voorop stellen bij geven, maar dat het moet is helder. Dus loop wel kunnen is, als er eenmaal keuzes zijn geaankoopbeslissingen, maar duurzaamheid en voorop of kopieer. Werk samen of doe het almaakt, daar vol gas op geven en doorpakken. milieu sterk meewegen. Als ondernemers hier leen. Verzin tien nieuwe projecten en gooi er Trendsetters zijn het echter niet. Voor echte geen rekening mee houden - ook binnen pronegen weer weg. Wat je ook doet, sta niet stil, verandering moet je bij ondernemers in het ductieketens - verliezen ze uiteindelijk draagwant dan is de kans groot dat je het komende mkb zijn. Zij zijn flexibel, kunnen snel nieuwe vlak, bij hun afnemers, onder de werknemers, decennium niet overleeft. ontwikkelingen omarmen en kennen korte in hun omgeving en bij hun aandeelhouders. beslissingstrajecten. Dat wil echter niet zeggen dat het vanzelf gaat. Als je wilt overleven Maakbaar moet je je mensen opleiden, jezelf motiveren, Everts ziet de overgang naar een nieuwe INTER trends herkennen, innoveren en samenwerken. economie, als een natuurlijk proces. Ook Daarbij staat de relatie met je stakeholders, zonder de recessie en verandering in nor- net 13

14 Gerard Kleisterlee: Zorg dat je een heldere strategie hebt Elke dag wordt mij wel een paar keer gevraagd waar we staan in de huidige crisis, en wat de vooruitzichten zijn, zegt Gerard Kleisterlee, bestuursvoorzitter van Philips en keynote speaker op het BZW-jaarcongres op 19 november. Iedereen zoekt richting, houvast, maar de werkelijkheid is dat het zicht in de wereldwijde markt nog altijd zeer beperkt is. Niet eerder hebben we een crisis meegemaakt die zo alomvattend is als deze. En daarom is het verloop ervan moeilijk te voorspellen, ik zou er geen toekomstvisie op willen bouwen. Maar niets doen is ook geen optie. Dat hoeft dan ook niet. Wat mij betreft zijn er drie algemene stelregels. Zorg dat je er zo goed mogelijk doorheen komt. Zorg dat je je zo goed mogelijk voorbereidt op de periode van herstel en trek lessen uit wat nu gebeurt. Dat is wat wij doen, en dat is wat ook op macro-niveau moet gebeuren. Hoe werkt dat in het geval van Philips? Philips creëert waarde, door waarde te creëren voor haar klanten, anders hebben we geen business. Ik denk dat we gewoon terug moeten naar dat soort simpele principes. En investeren in een duurzame toekomst Absoluut. Het bedrijfsleven staat voor enorme uitdagingen. Als afspraken worden gemaakt voor een ambitieus en effectief wereldwijd actieprogramma tegen klimaatverandering, zal dit voorwaarden scheppen voor een transformatie van onze wereldeconomie, en het signaal afgeven dat ondernemingen haast moeten maken met het investeren van miljarden dollars in producten, diensten, technologieën en infrastructuur met een geringe bijdrage aan de CO2emissie. Philips stelt duurzaamheid centraal. We willen onze ecologische voetaf- segmenten, wat we ons niet kunnen veroorloven is hun toepassing vertragen. Om die reden moeten overheden economische stimuleringsmaatregelen en daaraan aangepaste beleidslijnen en voorschriften uitvaardigen. We vragen hen dus met klem tot actie over te gaan, ambitieuze wettelijke normen te stellen, de economie te stimuleren om te zorgen voor een groen herstel, en daarnaast het goede voorbeeld te geven door openbare gebouwen, scholen en straten nu energiezuinig te maken. Als je een goede strategie hebt, hou er dan aan vast en voer deze nog nadrukkelijker uit. Verander alleen je tactiek. De inzet van Philips - het leidende Wat moet de inzet van ons land zijn? bedrijf op het gebied van gezondheids Europa en Nederland moeten een leizorg en welzijn te worden staat. Dit dende kenniseconomie worden om ondoen we door onze investeringen in ze concurrentiekracht te behouden. Het onderzoek, ontwikkeling en marketing kabinet heeft een aantal goede maatop peil te houden, en door te gaan met regelen genomen om de onmiddellijke acquireren, zoals we onlangs deden impact van de crisis te verzachten. met espressomachine maker Saeco en Deze zouden echter moeten passen in healthcarebedrijf InnerCool langere-termijnvisies. Therapies. Wel versterken we Deze ontbreken he Een krachtige Europese agenda om sterker de accenten op bepaalde punlaas in de huidige stiuit de crisis te komen ontbreekt ten. Zo verstevigen we onze muleringsplannen van aanwezigheid in groeimarkten de meeste Europese zoals India en China door juist hier extra druk in alle bedrijfsaspecten reduceren: landen, inclusief Nederland. De VS en in te zetten op investeringen in R&D en in de producten, tijdens de fabricage, bij China hebben een fors stimuleringspakmarketing, om zodoende groei te kunde inkoop, en ook in de gemeenschapket, met een flinke component gefocusnen temporiseren wanneer het econopen waarin het bedrijf actief is en in de te langere-termijn- en structurele invesmische herstel intreedt. werkprocessen van zijn medewerkers. teringen. In Europa zijn de maatregelen - ook relatief - veel kleiner in omvang, meer gefragmenteerd, veelal gericht Wat is de les voor de toekomst? Het bedrijfsleven als stuwende kracht? op de korte termijn en ze beperken Zorg dat je een heldere strategie hebt, Het bedrijfsleven kan technologieën zich tot het nationale nivo. Een krachtige zorg dat je goed doorverbonden bent en financiële oplossingen bieden, en Europese agenda om sterker uit de crihet bewustzijn verbeteren. Er bestaan Foto: Edwin Wiekesmet je stakeholders; je aandeelhouders, sis te komen ontbreekt. Waarom wordt klanten, medewerkers en omgeving. nu al efficiënte technologieën voor alle 14

15 Foto: Bram Saeys er niet gepraat over een Europees impulsprogramma met een sterke structurele kenniscomponent richting maatschappelijk relevante thema s van de toekomst? Dat zou Europa als geheel, en daarmee alle lidstaten, krachtiger vooruit helpen dan nationale maatregelen die in het mondiale geweld maar een druppel op een hete plaat zijn. zijn om mee te spelen op het wereldtoneel. Deze oriëntatie vraagt om een zeer brede kijk. De neiging om ontwikkelingen op regionaal niveau te zien, moet worden omgezet naar een voortdurende internationale oriëntatie. Echter, het succes van Brainport wordt niet bepaald in de regio, maar door wat wij gezamenlijk tot stand bren- gen in het voldoen van behoeftes in de hele wereld. Ik stel vast dat deze boodschap nog vaak moet worden herhaald. Als het gaat om innovatie, moet de lat hoog liggen. Programma BZW-jaarcongres 19 november 2009 in Theater de Efteling En de toekomst van Brabant en Zeeland? Het zelfscheppend vermogen van ons land wordt in bijzondere mate gestimuleerd door innovatieve activiteiten binnen de Brainport regio. Daarom moet de regio in nationaal en Europees verband verder worden ondersteund. Het model van open innovatie moet worden bevorderd, zodat er een breder draagvlak ontstaat voor de borging van onze nationale innovatiecapaciteit. Philips draagt deze boodschap fervent uit, ook doordat onze wereldwijde R&D- activiteiten op de High Tech Campus gevestigd zijn. De wereld is ons werkterrein en Brainport is van world class performance, maar moet dat ook HUISHOUDELIJKE JAARVERGADERING (alleen voor BZW-leden) Ontvangst deelnemers jaarvergadering uur Huishoudelijke jaarvergadering voor BZW-leden uur Partnerprogramma met Zuzanna Skalska, Senior Consultant Trend Research bij Van Berlo in Eindhoven over de toekomstige wereld gericht op het alledaagse leven JAARCONGRES Ontvangst en registratie deelnemers jaarcongres Opening jaarcongres uur uur INLEIDINGEN uur Peter Swinkels, Gerard Kleisterlee, Vincent Everts Interactieve discussie o.l.v. dagvoorzitter Simone van Trier Aperitief en mogelijkheid tot bezoek van de attractie Droomvlucht Grandioos netwerkdiner Einde jaarcongres uur uur uur uur Voor meer informatie en aanmelding: BZW, Loes Artz T (013) of artz@bzw.nl 15

16 Vierde enquête recessie geeft somber beeld Het werk is nog niet gedaan De resultaten van de vierde enquête die de BZW dit jaar samen met de Wegener Dagbladen - onder haar leden hield in het kader van de crisis liegen er niet om. Waar ondernemers in mei met een relatief positieve blik de toekomst tegemoet zien, is dit beeld omgeslagen in een ver terugvallend optimisme. Niet vreemd want orderportefeuilles en omzet krimpen nog steeds. Reden voor de BZW om zich onverminderd in te spannen om de gevolgen van de recessie te beperken. Waar in mei 62 procent van de Brabantse en Zeeuwse ondernemers verwachtten economisch herstel in 2010, is dit aandeel nu gekelderd naar 44 procent, zo blijkt uit de oktoberpeiling die de BZW in samenwerking met de Wegener Dagbladen en Vereniging FME hield. Meer dan de helft van de ondernemers gelooft nu dat de economie pas in 2011 of later weer aantrekt. Daarmee heeft het voorzichtige optimisme in het voorjaar plaatsgemaakt voor een meer realistische kijk op de recessie. Waar de media zich veelal vastklampen aan het beeld dat Nederland door het dal heen is, vertellen de cijfers een ander verhaal. In mei leed 39 procent van het bedrijfsleven in Brabant en Zeeland meer dan twintig procent omzetverlies, nu is dat maar liefst 54 procent. En krompen de orderportefeuilles in het voorjaar voor zo n 57 procent van de bedrijven met meer dan twintig procent, in september geldt dat voor 64 procent. In mei gaf 46 procent van de ondernemers aan last te hebben van de crisis gerelateerd aan omzetverlies, nu is dat 72 procent. Eerder dit jaar ondervonden ondernemers in Zeeland, West-Brabant en Midden-Brabant relatief minder last van de recessie dan hun collega s in Noordoost- en Zuidoost-Brabant. Dit verschil is genivelleerd, alleen in Zeeland dringen de gevolgen relatief iets minder door. Terugval Dit sombere beeld wordt nog eens versterkt door de staat van de industrie, de ruggen16 graat van de Brabantse economie. Zo n 19 procent van de maakbedrijven ziet haar orderportefeuilles met 50 procent of meer slinken. En voor meer dan 73 procent geldt een terugval van 20 procent of meer. De gevolgen hiervan beperken zich uiteraard niet alleen tot de bedrijven zelf, maar vertalen zich direct door binnen de ketens waarin zij opereren. Geeft 36 procent van het bedrijfsleven aan geplande investeringen uit te stellen of te cancellen, binnen de industrie is dit meer dan de helft. Binnen de bouw - de sector voor wie de eerste ernstige gevolgen van de recessie na de zomer werd verwacht - kampt meer dan zeventig procent met een orderterugval van twintig procent of meer. Voorspellen Dat we door het dal heen zijn is al met al geen logische veronderstelling, zegt BZWdirecteur Henk Oderkerk. Het beeld is zorgwekkend op alle fronten. Als er al een positieve conclusie getrokken mag worden is het de vaart van de terugval waarmee we naar beneden tuimelen afzwakt. Voorgenomen maatregelen om de crisis te bestrijden zoals het inkrimpen van tijdelijk personeel, bezuinigen op vast personeel, stilleggen van productie, uitstel van investeringen en minder uitbesteden van werk, dalen matig of licht ten opzichte van dit voorjaar. Dit kan echter ook zijn omdat er inmiddels is gesneden tot op het bot. Vergeet niet dat een groot verschil met eerdere crises is dat iedereen snel heeft gereageerd met het nemen van maatregelen. Dat is positief. Het kan zijn dat we het dal hebben bereikt, maar niemand weet dat zeker. Wel is duidelijk dat er nog een hoop staat te gebeuren. Neem de aanstaande personele ingrepen bij bedrijven groter dan vijfhonderd werknemers. Ruim veertig procent heeft het over inkrimpen op flexwerkers, 36 procent over bezuinigingen op tijdelijk personeel en een derde over het laten gaan van vaste mensen. Daadkracht Als we één conclusie mogen trekken, vervolgt Oderkerk, is het dat we er absoluut nog niet zijn. Ik denk dat de uitkomsten uit

17 de oktober-enquête getuigen van een realistische kijk op de situatie waarin we met z n allen verkeren. Voor de BZW betekent dat, dat ons werk absoluut nog niet gedaan is. Niet alleen in de zin van het faciliteren van het netwerk, het signaleren van knelpunten en het voorlichten van onze leden, maar ook in het blijven hameren op maatregelen van de overheid. Er is al veel goeds gebeurd - neem het provinciale innovatiefonds en het vrijmaken van gelden voor de bouw maar verdere ondersteuning blijft noodzaak. Daarnaast willen we onze leden waar het kan direct helpen, bijvoorbeeld via de door ons ingestelde HRM-hulplijn en de BZW-vertrouwensteams (red.: zie p. 20). Hoewel het beeld dat uit de enquête naar voren komt somber is, betekent dat niet dat we moeten gaan zitten somberen. Het Brabantse en Zeeuwse bedrijfsleven staat bekend om haar daadkracht en veerkracht. We komen er dan ook - wanneer dan ook weer uit. De vraag is natuurlijk in wat voor een economische realiteit we dan zullen terechtkomen; een vraag die centraal staat in ons jaarcongres op 19 november a.s. Wie zich optimaal op de toekomst oriënteert en de juiste maatregelen neemt, komt immers het sterkst uit deze crisis. Graphics: Brabants Dagblad 17

18 Advertorial Van Helvoirt Groenprojecten pleit voor duurzaam parkmanagement Een bloemenplukpad voor kinderen, naast het bedrijf Een bedrijventerrein met veel groen, dat in het weekend net zo levendig is als door de week. Wandelaars en fietsers genieten er van de natuur. Waterpartijen trekken recreanten en zorgen ondertussen voor een natuurlijke opvang van het hemelwater. Sportverenigingen trainen s avonds op hetzelfde veld waar het kantoorpersoneel tussen de middag de lunch gebruikt. Van Helvoirt Groenprojecten BV Oisterwijksebaan 8A 5056 RD Berkel-Enschot Commercieel manager Ruud Kempen van Van Helvoirt Groenprojecten schetst een levendig beeld van het duurzame bedrijventerrein van de toekomst. Een utopisch ideaalbeeld? Welnee. De eerste projecten zijn al gerealiseerd. Duurzaam parkmanagement maakt het mogelijk. De gemeente Tilburg werkt er al aan met Vossenberg West II en zo zijn er meer voorbeelden te noemen. Waarom zou een bedrijventerrein lelijk moeten zijn, met zijn sterk geïsoleerde functies? Al die ruimte waar s avonds en in het weekend niets mee gebeurt. Een verouderd concept. Leven in de brouwerij Van Helvoirt Groenprojecten heeft heldere ideeën over de manier waarop een duurzaam bedrijventerrein zou kunnen worden ingericht. Natuurlijk is een nieuw op te zetten bedrijventerrein ideaal, maar ook bij bestaande terreinen valt er heel veel winst te behalen, betoogt Kempen. Belangrijk is dat bedrijven zelf het voortouw nemen tot zo n duurzaam parkmanagement en daarbij samenwerken met de gemeente en andere belanghebbenden. Bedenk eens hoe je omgeving eruit zou zien als die enorme gevels van damwandprofiel verborgen zouden zijn achter groene hagen. Daar komen vogels op af en dat brengt direct leven in de brouwerij. De huidige gladgemaaide bermen zou je eenvoudig kunnen omtoveren tot een zee van bloemen. Zoek de samenwerking met organisaties voor natuur en milieu. Organiseer iets samen met scholen en maak er een bloemenplukpad voor kinderen van. Zo toon je je maatschappelijke betrokkenheid. Er is zóveel mogelijk. Waarom zou een infiltratiebekken geen strandjes kunnen hebben, of een steigertje om te vissen? Dat water heb je toch nodig voor de brandweer. Beter imago Mooie denkbeelden, maar al die dubbelfuncties kosten ruimte. Wordt dat dan niet peperduur? Kempen: Als ondernemer kun je klein beginnen. En denk eens aan de voordelen. Je vastgoed stijgt in waarde, want je hebt opeens een veel aantrekkelijker bedrijfspand. Je eigen medewerkers hebben meer plezier in het werk. Ze kunnen zich beter ontspannen in de middagpauze en werken graag voor een bedrijf dat investeert in zijn omgeving. Daarnaast verbeter je het imago van de onderneming. Dat is moeilijk in geld uit te drukken, maar je merkt het aan meer goodwill bij consumenten en bij de overheid. De gemeente Advertorial geeft makkelijker vergunningen aan een bedrijf dat maatschappelijk ver- antwoord ondernemen zo duidelijk in praktijk brengt. Duurzaam parkmanagement verdient zichzelf op heel veel manieren terug. Duurzaam groen Van Helvoirt Groenprojecten is specialist op het gebied van duurzaam groen. Het verbeteren van de biodiversiteit staat daarbij hoog in het vaandel. Door het terugbrengen van verschillende inheemse plantensoorten wordt de natuurlijke ontwikkeling actief gestimuleerd. Ook op bedrijventerreinen is dat uitstekend mogelijk. Meer weten? Neem contact op met Ruud Kempen ( ).

19 Hoe Karla Peijs Trek Zeeland niet leeg Vlak na haar aantreden spraken we Karla Peijs, Commissaris van de Koningin van Zeeland. Ze sprak over de te grote kloof tussen Den Haag en Zeeland, het relatief kleine bedrag dat het Rijk de provincie ter beschikking stelt voor veiligheid en het binden van bedrijven en mensen aan de provincie. Hoe staat het tweeënhalf jaar later? En, gewend aan de Zeeuwen en de Zeeuwen aan Peijs? Dat is nooit een issue geweest. Ik heb me hier vanaf de eerste dag prima gevoeld. En het team waarmee ik hier werk is geweldig. Heeft Den Haag Zeeland al meer in het vizier? Foto: Bram Saeys Ik moet de mensen in Den Haag haast stuk voor stuk overtuigen dat Zeeland meer is dan groen en blauw. Lukt dat, dan is het binnen twee weken al weer weggezakt. Probleem is dat we hier op vele fronten niet in het Haagse plaatje passen. Als het over openbaar vervoer of am- bulances gaat hebben we hier langere aanrijtijden vanwege de weidsheid, er is hier geen grootstedelijke problematiek, ga zo maar door. Tegelijkertijd worden belangrijke zaken over het hoofd gezien. Zoals de gelden voor veiligheid? Precies, maar dat is rechtgezet. Het bedrag wordt niet langer vastgesteld naar aantal inwoners. We krijgen nu het deel dat we als provincie met veel procesindustrie, een nucleaire energiecentrale en maritieme activiteiten nodig hebben. En het belang van het bedrijfsleven? Want? getrokken worden. Het bevel van de politie naar Brabant, dan volgt de rechterlijke macht, dan weer wat anders. Dat gaan we dus niet meer doen, hier trek ik de lijn. En het Rijk wil wel investeren, bijvoorbeeld in de N57, maar er moet altijd geld bij van onze kant. Maar Zeeland heeft niet vele miljoenen op de bank zoals andere provincies. Ook hier verwacht ik begrip vanuit Den Haag. Deze provincie moet op alle fronten leefbaar blijven. Dat betekent werkgelegenheid, scholing, economische ontwikkeling en balans tussen activiteiten. Wat mij zwaar irriteert is dat we langzaam leeg- Bent u eerder in Interactie geinterviewd en vindt u het tijd voor een update? Stuur dan een mailtje naar Irene Backx: backx@bzw.nl Mensen moeten hier meer opties hebben dan boer of barman zijn. Het bedrijfsleven moet zich breed kunnen ontwikkelen. En we moeten nieuwe bedrijven aantrekken. Zo is de onderzoeksreactor, die nu in Petten staat maar over een paar jaar op is, hier van harte welkom. 19

20 BZW vertrouwensteam, na Brainport nu ook in s-hertogenbosch en West-Brabant Ondernemers staan er niet alleen voor In navolging van het BZW vertrouwensteam in de Brainport regio is onlangs onder meer een vergelijkbaar initiatief in s-hertogenbosch gestart. Voor ondernemers die kampen met de gevolgen van de recessie is dit een welkom hulpmiddel. Waar de technologische sector in de omgeving van Eindhoven de eerste klappen van de crisis opvangt, sijpelen die nu ook in alle hevigheid door naar de door de dienstensector gedomineerde Bossche regio. Hier merken we de gevolgen van de crisis misschien wat later, maar de hevigheid is gelijk aan die van andere regio s, aldus Hans Cox, voorzitter van BZW s-hertogenbosch. Daarom namen we het initiatief om ook hier een BZW vertrouwensteam op te zetten. De stap om als ondernemer je problemen te bespreken met andere ondernemers is niet gemakkelijk. Daarnaast is het niet eenvoudig om alle mogelijkheden voor hulp te overzien. Omdat de BZW er voor haar leden wil zijn, bieden we nu een laagdrempelige service die juist deze zaken toegankelijk maakt. Solidariteit Frans Huijbregts 20 Vanaf begin oktober is het team in s-hertogenbosch operationeel. Vier (ex)ondernemers Pieter Bak, Hans Dona, Jos Reijers en Dick Kremers en twee specialisten accountant Arend Fernhout en advocaat John Benner - staan klaar om vragen te beantwoorden, te sturen naar oplossingen en door te verwijzen naar partners als het UWV, de gemeente, Syntens en de Kamer van Koophandel. Cox: Het initiatief wordt breed gedragen. De solidariteit binnen het bedrijfsleven blijkt groot. Zeven telefoontjes en ik had zes toezeggingen. De teamleden zijn direct te bereiken en staan klaar om te helpen. Vaak zal blijken dat zo n één-op-één-gesprek met een ervaren ondernemer al een heleboel oplevert en het bij dit soort reflectie kan blijven. Soms zullen we doorverwijzen naar organisaties als mobiliteitscentra, economische zaken of andere intermediairs die hulp kunnen verlenen. Hoe dan ook, ondernemers BZW- lid of niet staan er niet alleen voor. Brainport Binnen Brainport werd al in mei van dit jaar een vertrouwensteam opgericht. Frans Huijbregts is er als door de wol geverfde Helmondse ondernemer vanaf het begin bij betrokken. Ik krijg hier iedere week één à twee telefoontjes van ondernemers, via de telefoon die ik van het Brainport vertrouwensteam heb gekregen of gewoon direct. Met die mensen zit ik binnen vierentwintig uur om de tafel. Ze bellen immers niet zomaar. Toch blijkt in een aantal gevallen dat de zorgen onterecht zijn. Je stelt ze gerust, geeft ze nieuwe moed en gaat zelf ook blij naar huis. Een tweede groep moet op het juiste spoor worden gezet, en is daarmee meestal goed geholpen. Vaak gaat het om het maken van strategische keuzes of het nemen van praktische beslissingen. Dat betekent problemen definiëren, bepalen